1) Objasnite instrumente u praksi ECB?

Da bi realizovala svoje ciljeve Evropska Centralna banka ima na raspolaganju skup

instrumenata monetarne politike:
1.Operacije na otvorenom tritu (open market operations )
2.Ustaljene pogodnosti kreditiranja banaka (standing facilities )
3.Politika rezervi likvidnosti
Upravno vijee Evropske centalne banke moe,svojom odlukom u bilo koje vrijeme,izmjeniti
skup instrumenata ,uslova,kriterija i procedura koritenja instrumenata monetarne politike
Evropske monetarne unije. Jedan od najvaniji instrumenata monetarne politike je politika
otvorenog trita jer se s njom upravlja kamatnim stopama,likvidnou bankarskog sistema i
ekonomije te se signaliziraju pravci promjena monetarne politike.
1.Operacije na otvorenom tritu
Imaju vanu ulogu u monetarnoj politici Evropske centralne banke. Smatraju se
najuinkovitijim i najee koritenim instumentom. Za cilj imaju upravljanje kamatnim
stopama i likvidnou trita novca putem kupovine i prodaje vrijednosnih papira. U odnosu
na zacrtane ciljeve i procedure, operacije na otvorenom tritu Evropske centralne banke
moemo svrstati u 4 kategorije :glavne operacije refinansiranja, operacije refinansiranja u
dugom roku, operacije finog prilagoavanja i strukturne operacije.
S tim u vezi postoje tzv.vrste transakcija koje se mogu koristiti u kategoriji navedenih
instrumenata.
1.Reverzne transakcije koriste se za sve etiri kategorije instrumenta koji je i osnovni
instrument operacija na otvorenom tritu.
2.Emisija obveznica /blagajnikih zapisa koriste se samo za instrumente strukturalnih
operacija.
3. Tradicionalna prodaja i kupovina vrijednosnih papira na tritu samo za operacije
finog prilagoavanja.
4.Valutne zamjene samo za operacije finog prilagoavanja.
5.Prikupljanje depozita s fiksnim terminima samo za operacije finog prilagoavanja.
Operacije na otvorenom tritu su inicirane od strane Evopske centralne banke koja odluuje
koji od navedenih instrumenta e koristiti kao i uslov izvrenja operacija. Operacije na
otvorenom tritu mogu se vriti na osnovu standardnih tendera ,brzih tendera i bilateralnih
procedura.
1.Glavne operacije refinansiranja su regularne trasakcije za obezbjeenje likvidnosti sa
sedminim frekvencijama i rokovima dospijea od dvije sedmice. Sprovode od strane
nacionalnih centralnih banaka na osnovu standardnih tendera prema unaprijed utvenom
kalendaru. Ove operacije imaju kljunu ulogu u ispunjavanju ciljeva operacija na otvorenom
tritu Evropske centralne banke i obezbjeuju refinansiranje finansijkog sektora.
2.Operacije refinansiranja u dugom roku su reverzne transakcije za objezbjeenje
likvidnosti sa mjesenim frekvencijama i rokovima dospijea od tri mjeseca.
One se sprovode od strane nacionalnih centralnih banaka na osnovu standardnih tendera i
prema unaprijed utvenom kalendaru. Ove operacije imaju za cilj obezbjediti dodatno
finansiranje prema identificiranim potrebama. Evropska centralna banka ne alje signale
tritu kao rezulat ovih operacija i zato uobiajno djeluju kao rate taker.

3.Operacije finog prilagoavanja se finog prilagoavanja se izvravaju na ad hoc osnovni s

ciljem upravljanja likvidnou i kamatnim stopama. Ove operacije se uglavnom vre kao
reversne transakcije od strane nacionalnih centralnih banaka putem brzih tendera i bileterelnih
procedura. Upravno Vijee Evropske centralne banke odluije da li e se pod izuzetnim
prilikama ove operacije vriti od strane same Evropske centralne banke.
4.Strukturne operacije se izvravaju se putem blagajnikih zapisa, trezorskih obveznica,
reversnih transakcija i outright transakcija. Obavljaju se kada Evropska centralna banka eli
da popravi svoju stukturnu poziciju u odnosu na finansijski sektor. Stukturne operacije u
formi reversnih transakcija i emisije blagajnikih zapisa/trezorskih obveznica se vre od
strane nacionlnih centralnih banaka putem standardnih tendera, dok se za outright transakcije
koriste bileteralne procedure.
2.Ustaljene pogodnosti kreditiranja banaka standing facility
Ustaljene pogodnosti kreditiranja banaka imaju za cilj da obezbjede likvidnost u toku noi.
Signaliziraju optu poziciju monetarne politike te upravljaju trinim kamatnim stopama u
toku noi. Dvije vrste ustaljenih pogodnosti kreditiranja banaka ,koje se koriste na
decentralzovani nain od strane nacionalnih centralnih banaka , lanica Evropske centralne
banke.
1.Kreditiranje pogodnosti za nepredvienih okolnosti
Kreditne pogodnosti za nepredviene okolnosti se koriste od strane subjekata da bi dobili
likvidnost u toku noi od stane nacionalnih centralnih banaka na osnovu prihvatljive aktive.
Kamatna stopa na marginal lending facility koju fiksno odreuje Upravno vijee Evropske
centralne banke, obezbjeuje najviu tzv. ceiling trinu kamatnu stopu u toku noi.
2.Depozitne pogodnosti.
Subjekti mogu vriti polaganje depozita u toku noi kod nacionalnih centralnih banaka.
Kamatna stopa na depozite je u obliku najnie tzv. floor trine kamatne stope tokom noi.
3.Politika rezervi likvidnosti
Politika minimalnih rezervi se koriste kao instrument monetarne politike u cilju stabilizacije
kretanja kamatnih stopa na tritu novca .Isto tako politika rezervi likvidnosti kao instrument
monetarne politike ima za cilj savladati eventualne probleme nastale sa likvidnou te
ostvariti kontrolu nad monetarnom ekspanzijom. Politika minimalnih rezervi Evropske
centralne banke ima nekoliko ciljeva. Prvo stabilizacija kamatne stope na tritu
novca.Ovaj cilj se realizira na nain da se ispuni zahtjev u pogledu iznosa prosjenih
minimalnih rezervi koje su definisane tako da iznos sredstva kojima raspolae bankarski
sistem bude iznad iznosa minimalnih rezervi u odreenom periodu (preko 30 dana ). Drugo,
cilj politike minimalnih rezervi Evropske centralne banke je da vri kontrolu nad procesom
monetrane ekspanzije. Evropska centralna banka nalae depozitnim institucijama dranje
minimalnog iznosa novca na raunu kod nacionalne centralne banke (minimalne rezerve ).
Minimalne rezerve likvidnosti , zapravo su obavezne rezerve koje se obraunavaju na
prosjean iznos depozita na raunima depozitnih institucija u proteklih 30 dana. Na izdvojene
obavezne rezerve , nacionalna centralna banka plaa kamatu visini kamate koju Evropska
centralna banka primjenjuje u glavnim operacijama refinansiranja .Komercijalne banke su
obavezne da dre minimalne rezerve u visini od 1.00 do 2.00 % baze. Politika minimalnih
rezervih ima za cilj stabilizaciju kamatnih stopa trita novca, upravljanje nivoom likvidnosti i
kontrolu kreditne ekspanzije.