Professional Documents
Culture Documents
1. mKf
M fLiuia vGJtjnehf gKfglJ. m
KjikahdJ fhybrw kJiu goj f.rjhdj (19.10.1921
-21.03.2008) mtf wj tha tYd vd bga bgwt
vgjdh mtUila tha m _y vJ vgij
njLtjhF. ulhtJ vkJ tha fyhrhuij mtjhFnghJ
mJ nrhl fiyl ulw fyJsij xUt mtjhfyh.
jdh `tha' vwl Vnjh jkJ vfhy gyfis brhY
xU fiybad gy jtwhf vLwhf. vdnt ulw
fyJs fyitUJ thaiy bjLJ mj
egfjikia MuhtJ mtakhF. _whtJ bgsfaF
thaF cs bjhlghF. bjhl f Wfkhdjhf
UJ bgsfayhsf ntjf Twgl tha
fUJfis MHkhf Muha KtUtiy. vdnt mthwhdbjhU
Muhia Mufntoa njit mtakhwJ. nkY goj
rjhdj mtf gy lfY tlkuh, gUJiw
efYs Jgis nkF uhk tha fyhrhu
jJtkhdJ vd Tsh. vdnt mthwhd jJtkhd
fyhrhu mJlhk gagl ntLbkgJ mtakhF. Fghf
munjrij nrjtfshtJ mthwhd Kaia nkbfhtJ
fhy njitahF. thwhf M fLiu vGjgl
ntoaj gKfgl mtaij xUt yFthf czJ
bfhsyh.
vthwhD fLiuia KGikahdbjhU M
fLiuahf ahU vlTlhJ. J xU W Kana. vkJ
fyhrhuYs tha bjhlig flj y khjfshf MHkhf
MuhjnghJ J f MHkhdbjhW vd, tUl fzfhf
Muhaglntoa labkhW vd jJ. mJl J
-01-
-02-
-06-
-08-
P ...................................
fh
rh
Ph ...................................
wh
dh
...................................
<
...................................
| ...................................
...................................
bf
br bP...................................
bw
bd
nf
nr
nw
nd
if
ir iP..................................
iw id
xs
nP ...................................
nwh ndh 0
-09-
if
3
4
9
.............................................................................................
(3) fhbu kha
a kh bu fh
1
2
3
7 2
.............................................................................................
(4) fh fl nl Nj j N nl l f fh
1 6 8
3 1 1 2
.............................................................................................
(b) ehoah thaf
F lUJ tykhf Kiwna ehoF 2 vfS, ehifF
2 vfS, ehfSF va vfshf vLJ
bfhsgLwJ.
eh
eho
ehif
tha
bfh
C
(1) C bfh
6
0 6
4 6
.............................................................................................
fnu}
K
nwhT
(2) Tnwh K} nuf
1 8 6
5 4
0 6
.............................................................................................
(c) fiyah thaf
F lUJ tykhf Kiwna fiyF 2 vfS, ghifF 2
vfS, uhF va vfshf vLJbfhs
gLwJ.
uh
fiy
ghif
tha
njh
tL
blh bjh
(1) bjhblhL tnjh
0
1 5
0 0
.............................................................................................
nwh V
(2) Vnwh nkyh kz zk yhnk
1 1
2 8
0 8
.............................................................................................
-10-
tha
ghif
th
jnt
2
1 8
.............................................................................................
(1) ntjth
be
rh
7
2 6
.............................................................................................
(2) rh be
(e) rhthaf
F vyh lUJ tykhf fiyia khu Fghf
vLJbfhsgLwJ.
fiy
tha
nyh nt
8
2
.............................................................................................
(1) ntnyh
dh nd kh
2
3 8 2
.............................................................................................
(2) khnddh
1
f
2
c
4
r
5
U
6
rh
7
v
8
m
9
T
0
0
= miu
(ii)
1
1
=
2
2
4
= fh
(iii)
1
1
=
3
2
8
= miufh
(iv)
1
1
=
= r/ khfh
4
16
2
10-1
2. 2n
myJ
1
10 x 2n
bjhl
cjhuzkhf:
(i)
1
1
10 x 2
1 = xUkh
20
2 = Ukh
20
3 = Kkh
20
-12-
(ii)
1
2
10 x 2
1
40
= miukh
(iii)
1
3
10 x 2
1
80
3
80
= fh
= Kfh
(iv)
1
4
10 x 2
1 = miufh
160
1 = ehYkh
1,600
(v)
1
5
10 x 2
1 = K
320
1 = Ukh
3,200
(vi)
1
10 x 26
1 =
640
1 =
6,400
3 =
6,400
1 =
12,800
Hiu
bHhUkh
Kkh
Hiukh
(vii)
1
7
10 x 2
1 = fh
1,280
3 = Kfh
1,280
(viii)
1
8
10 x 2
1 = Hiufh
2,560
1 = fh
25, 600
-13-
3 = Knfh
25,600
1 = Hiufh
51,200
(ix)
1
9
10 x 2
1 = r
5,120
3 = _W r
5,120
(x)
(xi)
1 = K
1
=
10
10,240
10 x 2
1
=
1,075.200
tUlf
17, 28, 000 tUlf
12, 96, 000 tUlf
8, 64, 000 tUlf
4, 32, 000 tUlf
43, 20, 000 tUlf
-14-
=
17, 28, 000 tUlf
= 184, 03, 20, 000 tUlf
=
=
=
=
5109 tUlf
= 197, 29, 49, 109 tUlf
NaUJ
u
Rw vLF
fhy
ahH
778 Mkm
11.6 tUlf
myJ 4332 ehf
1427 Mkm
29.40 tUlf
myJ 10, 759 ehf
RH fhy
9h 50m
10h 14m
= 0.4 lf
= 24 brff
1 jgiu
= 0.4 brff
-24-
-25-
fuz
tgf (tsiw)
KgF
gF
Jd gt
ghyt
fyr
ijJiy
fuir
tdir
giu
gt
ghty
fyt
ifJiy
fuir
tdir
giu
gt
fuz
mgugf (njiw)
KgF
gF
ghyt
fyt
ijJiy
fuir
tdir
giu
gt
ght
fyt
ijJia
fuir
tdir
giu
rF
rJZghj
ehft
neu
6.00-7.30
7.30-9.00
9.00-10.30
10.30-12.00
12.00-1.30
1.30-3.00
3.00-4.30
4.30-6.00
PhW
PhW
brth
ahH
j
bt
r
f
uhF
f
f
uhF
PhW
brth
ahH
j
bt
r
brth
brth
ahH
j
bt
r
f
uhF
PhW
j
j
bt
r
f
uhF
PhW
brth
ahH
ahH
ahH
j
bt
r
f
uhF
PhW
brth
bt
bt
r
f
uhF
PhW
brth
ahH
j
r
r
f
uhF
PhW
brth
ahH
j
bt
3.9 ca ukhz
ntjtha nehf Mf MF. aif
ukhz bjf jikl bjhlsJ. cjhuzkhf nkiynja
Kiwfis g grhf fgtf nghJs JtUl
ehis 20 ehf Kndh efj ntL vd TWwhf.
Vbd nkl KjyhtJ nkiynjrjtf fgo
ndh tGFwjh. Mdh ATTW jnghJ tHikahd
Kiwna Wfkhf gagL tUwJ. Vbd JtUl wghdJ
ca ukhzjl xJ nghwJ. bjfa fh
cg, khkuf jl, F Tj, khf xW Tl
nghwitf vyh JtUl Mugkhdl tUtdthF. vdnt
-28-
-31-
4. Kothf......
fhd ngh j fzh fhgijna egKoahj iynyna
W eh UF nghJ xU brf 3x108 wf bryToa
xfnu f mikYs erubkhUJ vik tjila
4 tUlf vLF nghJ (cjhuzkhf, mnwhlh vw
Tl njhW beyhUJ 2,000,000 MLfSF K
wgl xna jnghnj ia tjilwd) xU fg (432 nfho
tUlf) fhy tiuF Phd f bfhL uf, eruf
f, ngjfis KD. D fhQgo fis aitj
kfhf fj m zhl TlhJ vw Mjfnyna
thwhdbjhU fLiuia vGj vdF ilj rjgij
kdjhu VW bfhnl. jfhf gy lf njo cfj f
ilfiy. goj rjhdj mtfsh vGjgL ahghz
gfiyfHf btHh kfhehL x btlgl mt
My fLiubah mogilnyna fLiu mikJsJ.
mt vGa fLiuia sf KglnghJ eh mj lafis
njitahd lf nrJns. fLiuF vdJ mkh
jijahd g.f.Ruka mtf vGitj Ff, Jgis
nkF idah rhah, "CU th" yha gh.uFtu
Mnah vGitUj FfS ngUjahf Ujd.
-34-
-37-
-41-
9) nghruhr goj
runrh khiy (_wh g):
nrhl ufhr aurhiy, bfhF, yif (1977).
10) Van Den Berge, G.
"Periodicity and Variation of Solar and Lunar Eclipscs" (1955).
-42-