8th edition

Steven P. Robbins
Mary Coulter

PowerPoint Presentation by Charlie Cook

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc.
All rights reserved.

LEARNING OUTLINE
Follow this Learning Outline as you read and study this chapter.

Defining Organizational Structure

Discuss the traditional and contemporary view of work
specialization.
Describe each of the five forms of departmentalization.
Explain cross-functional teams.
Differentiate chain of command, authority, responsibility,
and unity of command.
Discuss the traditional and contemporary views of chain
of command.
Discuss the traditional and contemporary views of span of
control.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

102

L E A R N I N G O U T L I N E (contd)
Follow this Learning Outline as you read and study this chapter.

Defining Organizational Structure (contd)

Tell what factors influence the amount of centralization and
decentralization.
Explain how formalization is used in organizational design.

Organizational Design Decisions

Contrast mechanistic and organic organizations.

Explain the relationship between strategy and structure.
Tell how organizational size affects organizational design.
Discuss Woodwards findings in the relationship of
technology and structure.
Explain how environmental uncertainty affect
organizational design.
Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

103

L E A R N I N G O U T L I N E (contd)
Follow this Learning Outline as you read and study this chapter.

Common Organizational Designs

Contrast the three traditional organizational designs.
Explain team-based, matrix, and project structures.
Discuss the design of virtual, network, and modular
organizations.

Describe the characteristics of a learning organization.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

104

Definisanje organizacione strukture

Organizaciona struktura
Formalna podela poslova unutar organizacije.

Organizacioni dizajn
Proces donoenja odluka o 6 kljunih elemenata:
Specijalizacija

rada
Departmentalizacija
Lanac komandovanja
Raspon kontrole
Centralizacija i decentralizacija
Formalizacija

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

105

Organizaciona struktura
Specijalizacija rada
Stepen do kojeg su zadaci u jednoj organizaciji
podeljeni u posebne poslove, takoe poznata kao
raspodela radne snage.
U

nekim poslovima se dolo do take u kojoj je ljudska

neekonominost zbog specijalizacije rada dosada,
umor, stres, lo kvalitet, porast odsustvovanja i vei
promet imala mnogo negativnije efekte nego
ekonomske prednosti.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

106

TIPOVI DEPARTMENTALIZACIJE
Funkcionalni
Grupie poslove po
funkcijama

Proizvodna
Grupie poslove po
proizvodnoj liniji

Geografska
Grupisanje poslova na
osnovu teritorije ili
geografskog podruja

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

Procesna
Grupisanje poslova na
osnovu predmeta poslova
ili klijenta

Departmentalizacija
poslova sa klijentima
Grupisanje poslova na
osnovu uobiajene vrste
klijenata

107

Organizaciona struktura
Lanac komandovanja
Kontiunirana linija autoriteta koja polazi od gornjih
organizacionih nivoa, do najniih nivoa i koja
razjanjava ko je prema kome odgovoran.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

108

Organizaciona struktura
Autoritet
Prava koja su data menaderu da kae ljudima ta da
radi i da oekuje od njih da to i uine.

Odgovornost
Obaveza da se izvri bilo koje preuzete obaveze.

Jedinstvo komande
Princip menadmenta po kojem svako lice treba da
bude odgovorno samo jednom menaderu.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

109

Organizaciona struktura
Raspon kontrole
Broj zaposlenih sa kojima menader moe efikasno i
efektivno da upravlja.
Na raspon kontrole utiu:
Vetine

i sposobnosti menadera
Karakteristike zaposlenih
Karakteristike posla koji treba da se uradi
Slinost zadataka
Kompleksnost zadataka
Fizika blizina podreenih
Standardizacija poslova
Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1010

Organizaciona struktura
Centralizacija
Stepen do kojeg je donoenje odluka centralizovano
u jednoj taki organizaciji.
Organizacije

u kojoj sve odluke donose menaderi dok

ih zaposleni na niim nivoima jednostavno izvravaju.

Decentralizacija
Stepen do kojeg zaposleni na niim nivoima
obezbedju input ili zapravo donose odluke.

Ovlaenja zaposlenih
Poveanje diskrecionog prava zaposlenih u
donoenju odluka.
Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1011

Organizaciona struktura
Formalizacija
Stepen do kojeg su poslovi u okviru jedne
organizacije standardizovani i stepen do kojeg je
ponaanje zaposlenih u skladu sa pravilima i
procedurama.
Visoko

formalizovani poslovi nude malo diskrecionog

prava o tome ta zaposleni trebaju da urade.
Slaba formalizacija znai da zaposleni imaju vie
slobode u pogledu toga kako i na koji nain obavljaju
svoj posao.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1012

Odluke o organizacionom dizajnu

Mehanistike organizaicje
Organizacioni dizaj koji je
krut i strogo kontrolisan
Visoka specijalizacije
Kruta
departmentalizacija
Uski raspon kontrole
Visoka formalizacija
Ograniena
informaciona mrea
Slabo uestvovanje u
odluivanju zaposlenih
na niim nivoima

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

Organska organizacija
Visoko prilagodljiva i
fleksibilna
Ne-standardizovani
poslovi
Unakrsno-funkcionalni
timovi
Malo direktne kontrole
Slaba formalizacija
Otvorena informaciona
mrea
Zaposleni na niim
nivoima uestvuju u
odluivanju

1013

Kontigentni faktori
Na dizajn strukture utiu:
Strategije organizacije
Organizaciona

struktura prati strategiju.

Veliina organizacije
Firma

prelazi iz mehanistike u organsku organizaciju

kako veliine organizacije raste.

Tehnologija koju organizacije koristi

Firma

prilagoava svoju strukturu tehnologiji koju

koristi.

Stepen neizvesnosti okruenja

Dinamiko

okruenje zahteva organsku strukturu;

mehanistika struktura zahteva stabilno okruenje.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1014

Kontigentni faktori
Strategija i struktura
Struktura organizacije treba da omogui postizanje
ciljeva.

Veliina u struktura
Kako organizacija raste tako njena struktura tei
promeni iz organske u mehanistiku sa poveanim
stepenom specijalizacije, departmentalizacije,
centratizacijek i pravila i propisa.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1015

Kontigentni faktori
Tehnologija i struktura
Organizacije prilagodjavaju svoju strukturu tehnologiji
koju koriste
Woodward-ova klasifikacija firmi zasnovana na
tehnologiji koju koriste:
Proizvodnja

stavki po jedinicama ili malim delovima

Proizvodnja stavki u velikim delovima
Proizvodnja stavki u stalnim procesima

Rutinska tehnologija = mehanistika organizacija

Ne-rutinska tehnologija = organska organizacija

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1016

Kontigentni faktori
Neizvesnost okruenja i strukture
Mehanistika organizaciona struktura tei da bude
vie efikasna u stabilnom i jednostavnom okruenju.
Prilagodljivost organske organizacione strukture vie
odgovara dinaminom i sloenom okruenju.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1017

Uobiajeni organizacioni dizajn

Tradicionalni dizajn
Jednostavna struktura
Funkcionalna struktura
Diviziona struktura

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1018

Dizajn organizacije
Tradicionalni dizajn
Jednostavna struktura
departmentalizacija, irok raspon kontrole,
centralizovan autoritet i mali stapen formalizacije.

Slaba

Funkcionalna struktura
Departmentalizacije

po fukncijama

poslovanje, finansije, ljudski resursi, proizvodna

istraivanja i razvoj

Divisiona struktura
Organizaciona

struktura koja je sainjena od odvojenih

polu-autonomnih jedinica ili divizije

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1019

Dizajn organizacije
Savremeni organizacioni dizajn
Timska struktura
Organizacije

sainjena od radnih grupa ili timova

Matrina struktura
Organizaciona

struktura koja angauje strunjake iz

razliitih funkcionalnih odeljenja da radi na jednom ili
vie projekata.
Ima dvojni lanac komandovanja.

Projektna struktura
Organizaciona

struktura u kojoj zaposleni stalno rade

na projektima.
Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1020

Dizajn organizacije
Savremeni organizacioni dizajn
Organizacije bez granica
Organizacija

iji dizajn ne definiu, niti ograniavaju

horizontalne, vertikalne i eksterne granice koje uvodi
prethodno utvrena struktura.
Uklanjanje horizontalnih granica
Eliminisanje lanca komande
Ogranien raspon kontrole
Radije koristi ovlaen tim nego odeljenja
Uklanjanje

eksterinih granica

Koristi virtuelne, mrene i modularne organizacione

strukture
Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1021

Uklanjanje granica
Virtuelna organizacija
Sastoji se od malog jezgra, stalno zaposlenih i privremneo
angauje spoljne strunjake da rade na mogunostima koje
se ukazuju.

Mrena organizacija
Obavlja glavne poslovne funkcije spoljnim snabdevanjem
(outsourcing)

Modularna organizacija
Koristi spoljne snabdevae da bi obezbedila proizvodne
komponente ili module koji se potom sklapaju u gotove
proizvode.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1022

Organizacioni dizajn
Organizacija koja ui
Organizacija koja je razvila sposobnost da stalno ui,
prilagoava se i menja.
Karakteristike organizacije koja ui:
Jaki

meusobni odnosi koji vode do oseaja zajednitva

Otvorena i tana razmena informacija
Vostvo koje podstie razmenu vizije i kolaboracije
Jaka kultura organizacije koja podstie poverenje,
otvorenost i oseaj zajednitva.

Copyright 2005 Prentice Hall, Inc. All rights reserved.

1023