You are on page 1of 26

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Kin trc my tnh

Ni dung gio trnh

Chng 3
S HC MY TNH

Chng 1. Gii thiu chung


Chng 2. H thng my tnh
Chng 3. S hc my tnh
Chng 4. B x l trung tm
Chng 5. B nh my tnh
Chng 6. H thng vo-ra
Chng 7. Kin trc my tnh tin tin

Nguyn Kim Khnh


Trng i hc Bch khoa H Ni

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

NKK-HUT

3.1. Cc h m c bn

Ni dung chng 3
3.1. Cc h m c bn
3.2. M ha v lu tr d liu trong my tnh
3.3. Biu din s nguyn
3.4. Thc hin cc php ton s hc vi s nguyn
3.5. S du phy ng
3.6. Biu din k t

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

H thp phn (Decimal System)


con ngi s dng
H nh phn (Binary System)
my tnh s dng
H mi su (Hexadecimal System)
dng vit gn cho s nh phn

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

1. H thp phn

Dng tng qut ca s thp phn

C s 10

10 ch s: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9

Gi tr ca A c hiu nh sau:

A = a n a n 1 ... a1 a 0 , a 1 ... a m

Dng n ch s thp phn c th biu din


c 10n gi tr khc nhau:

00...000

= 0

99...999

= 10n - 1

A = a n 10 n + a n 110 n 1 + ... + a1101 + a 0 10 0 + a 110 1 + ... + a m 10 m

A =

a 10

i= m

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

NKK-HUT

18 March 2007

2. H nh phn

472.38 = 4x102 + 7x101 + 2x100 + 3x10-1 + 8x10-2

Bi ging Kin trc My tnh

NKK-HUT

V d s thp phn

Cc ch s ca phn nguyn:

472 : 10 = 47 d

47 : 10 = 4 d

4 : 10 = 0 d

Cc ch s ca phn l:

0.38 x 10 = 3.8 phn nguyn =

0.8 x 10 = 8.0 phn nguyn =

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

C s 2
2 ch s nh phn: 0 v 1
ch s nh phn gi l bit (binary digit)
Bit l n v thng tin nh nht
Dng n bit c th biu din c 2n gi tr
khc nhau:

18 March 2007

00...000
11...111

= 0
= 2n - 1

Bi ging Kin trc My tnh

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Dng tng qut ca s nh phn

V d s nh phn

C mt s nh phn A nh sau:

1101001.1011(2) =
6 5 4 3 2 1 0

A = a n a n 1 ... a1 a 0 , a 1 ... a m

-1 -2 -3 -4

= 26 + 25 + 23 + 20 + 2-1 + 2-3

2-4

Gi tr ca A c tnh nh sau:
A = a n 2 + a n 1 2
n

n 1

A =

= 64 + 32 + 8 + 1 + 0.5 + 0.125 + 0.0625

= 105.6875(10)

a 2

i=m

18 March 2007

+ ... + a1 2 + a 0 2 + a 1 2 + ... + a m 2
1

Bi ging Kin trc My tnh

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

10

NKK-HUT

Chuyn i s nguyn thp phn sang nh phn

Phng php chia dn cho 2

V d: chuyn i 105(10)

Phng php 1: chia dn cho 2 ri ly


phn d
Phng php 2: Phn tch thnh tng
ca cc s 2i nhanh hn

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

11

105 : 2 =

52

52 : 2 =

26

26 : 2 =

13

13 : 2 =

6:2 =

3:2 =

1:2 =

Kt qu: 105(10) = 1101001(2)

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

12

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Phng php phn tch thnh tng ca cc

Chuyn i s l thp phn sang nh phn

V d 1: chuyn i 105(10)
6
5
3
0
105 = 64 + 32 + 8 +1 = 2 + 2 + 2 + 2

2i

27

26

25

24

23

22

21

20

128
0

64
1

32
1

16
0

8
1

4
0

2
0

1
1

Kt qu:

V d 1: chuyn i 0.6875(10)

105(10) = 0110 1001(2)

V d 2: 17000(10) = 16384 + 512 + 64 + 32 + 8


=

214 + 29 + 26 + 25 + 23

0.6875 x 2 = 1.375

phn nguyn = 1

0.375 x 2 = 0.75

phn nguyn = 0

0.75

x 2 = 1.5

phn nguyn = 1

0.5

x 2 = 1.0

phn nguyn = 1

Kt qu : 0.6875(10)= 0.1011(2)

17000(10) = 0100 0010 0110 1000(2)


15 14 13 12

18 March 2007

11 10 9 8

7 6 5 4

3 2 1 0

Bi ging Kin trc My tnh

13

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

14

NKK-HUT

Chuyn i s l thp phn sang nh phn (tip)

V d 2: chuyn i 0.81(10)

Chuyn i s l thp phn sang nh phn (tip)

V d 3: chuyn i 0.2(10)

0.81 x 2 =

1.62

phn nguyn

0.62 x 2 =

1.24

phn nguyn

0.24 x 2 =

0.48

phn nguyn

0.48 x 2 =

0.96

phn nguyn

0.96 x 2 =

1.92

phn nguyn

0.92 x 2 =

1.84

phn nguyn

0.84 x 2 =

1.68

phn nguyn

0.81(10) 0.1100111(2)

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

15

18 March 2007

0.2
0.4
0.8
0.6
0.2
0.4
0.8
0.6

x2
x2
x2
x2
x2
x2
x2
x2

=
=
=
=
=
=
=
=

0.4
0.8
1.6
1.2
0.4
0.8
1.6
1.2

phn nguyn
phn nguyn
phn nguyn
phn nguyn
phn nguyn
phn nguyn
phn nguyn
phn nguyn

=
=
=
=
=
=
=
=

0
0
1
1
0
0
1
1

0.2(10) 0.00110011 (2)


Bi ging Kin trc My tnh

16

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

3. H mi su (Hexa)

Quan h gia s nh phn v s Hexa


4-bit

Ch s Hexa
0

C s 16

0000
0001

16 ch s: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9, A,B,C,D,E,F

0010

0011

0100

0101

0110
0111
1000

Dng vit gn cho s nh phn: c mt


nhm 4-bit s c thay bng mt ch s
Hexa

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

17

NKK-HUT

V d chuyn i s nh phn s Hexa:

1011 00112 = B316

0000 00002 = 0016

0010 1101 1001 10102 = 2D9A16

1111 1111 1111 11112 = FFFF16

1001

1010

1011

1100

1101

1110

1111
18 March 2007

F
Bi ging Kin trc My tnh

18

NKK-HUT

M ho d liu nhn to

3.2. M ha v lu tr d liu trong my tnh

1. Nguyn tc chung v m ha d liu

Mi d liu a vo my tnh u phi


c m ha thnh s nh phn
Cc loi d liu

18 March 2007

D liu nhn to: do con ngi qui c


D liu t nhin: tn ti khch quan vi
con ngi

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

M ha theo cc chun qui c


D liu s:

19

S nguyn: m ha theo mt s chun


S thc: m ha bng s du phy ng

D liu k t: m ha theo b m k t

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

20

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

M ha v ti to tn hiu vt l

di t d liu

di t d liu l s bit c s dng


m ha loi d liu tng ng
Thng l bi ca 8-bit
VD: 8, 16, 32, 64 bit

Cc d liu vt l thng dng

18 March 2007

m thanh
Hnh nh
Bi ging Kin trc My tnh

21

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

22

NKK-HUT

V d lu tr d liu 32-bit

2. Th t lu tr cc byte trong b nh chnh

B nh chnh thng t chc theo byte

Hai cch lu tr d liu nhiu byte:

18 March 2007

0001 1010 0010 1011 0011 1100 0100 1101

u nh (Little-endian): Byte c ngha


thp c lu tr ngn nh c a ch
nh, byte c ngha cao c lu tr
ngn nh c a ch ln.
u to (Big-endian): Byte c ngha cao
c lu tr ngn nh c a ch nh,
byte c ngha thp c lu tr ngn
nh c a ch ln.
Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

23

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

24

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Lu tr ca cc b x l in hnh

Intel 80x86 v cc Pentium: little-endian

Motorola 680x0, SunSPARC: big-endian

Power PC, Itanium: bi-endian

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

3.3. Biu din s nguyn

25

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

26

NKK-HUT

1. Biu din s nguyn khng du

S nguyn khng du (Unsigned Integer)


S nguyn c du (Signed Integer)

Cc v d

Nguyn tc tng qut: Dng n bit biu din s


nguyn khng du A:

a n 1 a n 2 ... a 2 a1 a0
Gi tr ca A c tnh nh sau:
n 1

A = ai 2 i
i =0

B = 150 = 128 + 16 + 4 + 2 = 27 + 24 + 22 + 21
150 = 1001 0110

Di biu din ca A: t 0 n 2n 1
18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

V d 1. Biu din cc s nguyn khng du


sau y bng 8-bit:
A = 41 ; B = 150
Gii:
A = 41 = 32 + 8 + 1 = 25 + 23 + 20
41 = 0010 1001

27

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

28

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Cc v d (tip)

Vi n = 8 bit

V d 2. Cho cc s nguyn khng du M, N


c biu din bng 8-bit nh sau:

Biu din c cc gi tr t 0 n 255

M = 0001 0010

N = 1011 1001

0000 0000
0000 0001
0000 0010
0000 0011
...
1111 1111

Xc nh gi tr ca chng ?
Gii:

M = 0001 0010 = 24 + 21 = 16 +2 = 18

N = 1011 1001 = 27 + 25 + 24 + 23 + 20

=
=
=
=

0
1
2
3

= 255

Ch :
1111 1111
+ 0000 0001
1 0000 0000
Vy: 255 + 1 = 0 ?
do trn nh ra
ngoi

= 128 + 32 + 16 + 8 + 1 = 185
18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

29

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

30

NKK-HUT

Trc s hc vi n = 8 bit

Vi n = 16 bit, 32 bit, 64 bit

Trc s hc:

n= 16 bit: di biu din t 0 n 65535 (216 1)

Trc s hc my tnh:

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

31

0000 0000 0000 0000


...
0000 0000 1111 1111
0000 0001 0000 0000
...
1111 1111 1111 1111

= 0
= 255
= 256
= 65535

n= 32 bit: di biu din t 0 n 232 - 1


n= 64 bit: di biu din t 0 n 264 - 1

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

32

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

2. Biu din s nguyn c du

S b chn v S b mi (tip)

a. S b chn v S b mi

Cho mt s thp phn A c biu din


bng n ch s thp phn, ta c:

S b chn ca A = (10n-1) A

S b mi ca A = 10n A

S b mi ca A = (S b chn ca A) +1

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

33

NKK-HUT

18 March 2007

V d: vi n=4, cho A = 3265


S b chn ca A:
9999
(104-1)
(A)
- 3265
6734
S b mi ca A:
10000
(104)
(A)
- 3265
6735
Bi ging Kin trc My tnh

34

NKK-HUT

b. S b mt v S b hai

18 March 2007

S b mt v S b hai (tip)
V d: vi n = 8 bit, cho A = 0010 0101
S b mt ca A c tnh nh sau:
1111 1111
(28-1)
(A)
- 0010 0101
1101 1010
o cc bit ca A
S b hai ca A c tnh nh sau:
1 0000 0000
(28)
(A)
- 0010 0101
1101 1011
thc hin kh khn

nh ngha: Cho mt s nh phn A


c biu din bng n bit, ta c:

S b mt ca A = (2n-1) A

S b hai ca A = 2n A

S b hai ca A = (S b mt ca A) +1

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

35

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

36

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Quy tc tm S b mt v S b hai

c. Biu din s nguyn c du bng m b hai

S b mt ca A = o gi tr cc bit ca A
(S b hai ca A) = (S b mt ca A) + 1
V d:

Cho
A
S b mt

=
=

S b hai

Nguyn tc tng qut: Dng n bit biu din s


nguyn c du A:

an1an2 ...a2a1a0

0010 0101
1101 1010
+
1
1101 1011

Nhn xt:

A
S b hai

0010 0101
+ 1101 1011
1 0000 0000 = 0
(b qua bit nh ra ngoi)
S b hai ca A = -A
18 March 2007

=
=

Bi ging Kin trc My tnh

Vi A l s dng: bit an-1 = 0, cc bit cn li


biu din ln nh s khng du
Vi A l s m: c biu din bng s b hai
ca s dng tng ng, v vy bit an-1 = 1

37

NKK-HUT

18 March 2007

Biu din s m

Dng tng qut ca s dng A:

Dng tng qut ca s m A:

1a n 2 ... a 2 a1 a0

0 a n 2 ... a 2 a1 a0

Gi tr ca s dng A:

Gi tr ca s m A:

n2

A = ai 2

A = 2

Di biu din cho s dng: 0 n 2n-1-1

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

n 1

n2

+ ai 2 i
i =0

i =0

38

NKK-HUT

Biu din s dng

Bi ging Kin trc My tnh

39

Di biu din cho s m: -1 n -2n-1

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

40

10

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Biu din tng qut cho s nguyn c du

Cc v d

Dng tng qut ca s nguyn A:

a n 1 a n 2 ... a 2 a1 a 0

Gi tr ca A c xc nh nh sau:

A = a n 1 2

n 1

V d 1. Biu din cc s nguyn c du sau


y bng 8-bit:
A = +58 ; B = -80
Gii:
A
= +58
= 0011 1010

n2

+ ai 2 i

i =0

Di biu din: t -(2n-1) n +(2n-1-1)

= -80
Ta c: + 80
S b mt
S b hai

Vy: B =
18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

41

NKK-HUT

18 March 2007

-80

= 0101 0000
= 1010 1111
+
1
= 1011 0000
= 1011 0000

Bi ging Kin trc My tnh

42

NKK-HUT

Cc v d

Vi n = 8 bit
Biu din c cc gi tr t -128 n +127

V d 2. Hy xc nh gi tr ca cc s nguyn
c du c biu din di y:

P = 0110 0010

Q = 1101 1011

0000 0000
0000 0001
0000 0010
0000 0011
...
0111 1111
1000 0000
1000 0001
...
1111 1110
1111 1111

Gii:

18 March 2007

P = 0110 0010 = 64+32+2 = +98

Q = 1101 1011 = -128+64+16+8+2+1 = -37

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

43

18 March 2007

=
=
=
=

0
+1
+2
+3

= +127
= - 128
= - 127
=
=

Ch :
+127 + 1 = -128
-128 - 1 = +127
do trn xy ra

-2
-1
Bi ging Kin trc My tnh

44

11

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Vi n = 16 bit, 32 bit, 64 bit

Trc s hc s nguyn c du vi n = 8 bit

Trc s hc:

Vi n=16bit: biu din t -32768 n +32767


0000 0000 0000 0000
0000 0000 0000 0001
...
0111 1111 1111 1111
1000 0000 0000 0000
...
1111 1111 1111 1111

Trc s hc my tnh:

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

45

NKK-HUT

= 0
= +1
= +32767
= -32768
= -1

Vi n=32bit: biu din t -231 n 231-1


Vi n=64bit: biu din t -263 n 263-1

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

46

NKK-HUT

Chuyn i t byte thnh word

3. Biu din s nguyn theo m BCD

i vi s dng:
+19 =

0001 0011

+19 = 0000 0000 0001 0011

(8bit)
(16bit)

Binary Coded Decimal Code


Dng 4 bit m ha cho cc ch s
thp phn t 0 n 9:
0 0000
1 0001
2 0010
3 0011
4 0100

thm 8 bit 0 bn tri

i vi s m:
- 19 =

1110 1101

- 19 = 1111 1111 1110 1101

(8bit)
(16bit)

thm 8 bit 1 bn tri


18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

5 0101
6 0110
7 0111
8 1000
9 1001

cn 6 t hp khng s dng:
1010, 1011, 1100, 1101, 1110, 1111

47

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

48

12

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

V d s BCD

Cc kiu lu tr s BCD

35 0011 0101BCD
61 0110 0001BCD
1087 0001 0000 1000 0111BCD
9640 1001 0110 0100 0000BCD

BCD khng gi (Unpacked BCD):Mi s BCD


4-bit c lu tr trong 4-bit thp ca mi
byte.

BCD gi (Packed BCD): Hai s BCD


c lu tr trong 1 byte.

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

49

NKK-HUT

V d: S 35 c lu tr nh sau:

18 March 2007

V d: S 35 c lu tr nh sau:

Bi ging Kin trc My tnh

50

NKK-HUT

Php cng s BCD

3.4. Thc hin cc php ton s hc vi s nguyn

1. Php cng s nguyn khng du


B cng n-bit

35

0011 0101BCD
+ 61
+ 0110 0001BCD
96

1001 0110BCD
kt qu ng (khng phi hiu chnh)

87
+ 96
1 83

1000 0111BCD
+ 1001 0110BCD
1 0001 1101
kt qu sai
+ 0110 0110
hiu chnh
0001 1000 0011BCD kt qu ng
1
8
3
Hiu chnh: cng thm 6 nhng v tr c nh (>9)

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

51

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

52

13

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Nguyn tc cng s nguyn khng du

V d cng s nguyn khng du


+

57
34
91

=
= +

209
73
282

=
1101 0001
= + 0100 1001
1 0001 1010
0001 1010 = 16+8+2=26 sai
c trn nh ra ngoi (Cout=1)

Khi cng hai s nguyn khng du n-bit,


kt qu nhn c l n-bit:
Nu Cout=0 nhn c kt qu ng.
Nu Cout=1 nhn c kt qu sai,
do trn nh ra ngoi (Carry Out).
Trn nh ra ngoi khi: tng > (2n 1)

0011 1001
0010 0010
0101 1011 = 64+16+8+2+1=91 ng

c kt qu ng ta thc hin cng theo 16-bit:


209 =
0000 0000 1101 0001
+ 73 = + 0000 0000 0100 1001
0000 0001 0001 1010 = 256+16+8+2 = 282
18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

53

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

54

NKK-HUT

2. Php o du

3. Cng s nguyn c du

Ta c:
+ 37
b mt

=
=

Khi cng hai s nguyn c du n-bit, kt qu


nhn c l n-bit v khng cn quan tm n
bit Cout.

b hai

0010 0101
1101 1010
+
1
1101 1011 =

Ly b hai ca s m:
- 37 =
1101 1011
b mt =
0010 0100
+
1
b hai
=
0010 0101 =

-37

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

Cng hai s khc du: kt qu lun lun ng.

Cng hai s cng du:

+37

Kt lun: Php o du trong my tnh thc cht l


ly b hai

18 March 2007

nu du kt qu cng du vi cc s hng th kt
qu l ng.
nu kt qu c du ngc li, khi c trn xy ra
(Overflow) v kt qu b sai.

Trn xy ra khi tng nm ngoi di biu din:


[ -(2n-1),+(2n-1-1)]

55

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

56

14

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

V d cng s nguyn c du khng trn

( + 70)
+ ( + 42)
+ 112

=
=

(+ 97)
+ (- 52)
+ 45

=
=

( - 90)
+ ( +36)
- 54

=
=

1010 0110 (+90=0101 1010)


0010 0100
1100 1010 = - 54

( - 74)
+( - 30)
-104

=
=

1011 0110 (+74=0100 1010)


1110 0010 (+30=0001 1110)
1 1001 1000 = -104

18 March 2007

V d cng s nguyn c du b trn


( + 75)
+( + 82)
+157

0100 0110
0010 1010
0111 0000 = +112

0110 0001
1100 1100 (+52=0011 0100)
1 0010 1101 = +45

Bi ging Kin trc My tnh

= 0100 1011
= 0101 0010
1001 1101
= - 128+16+8+4+1= -99 sai

( - 104) = 1001 1000


(+104=0110 1000)
(+ 43 =0010 1011)
+ ( - 43) = 1101 0101
- 147
1 0110 1101
= 64+32+8+4+1= +109 sai
C hai v d u trn v tng nm ngoi di
biu din [-128, +127]

57

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

58

NKK-HUT

4. Nguyn tc thc hin php tr

5. Nhn s nguyn khng du

Php tr hai s nguyn: X-Y = X+(-Y)


Nguyn tc: Ly b hai ca Y c Y,
ri cng vi X

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

59

18 March 2007

1011
x 1101
1011
0000
1011
1011
10001111

S b nhn (11)
S nhn
(13)
Cc tch ring phn

Tch

Bi ging Kin trc My tnh

(143)

60

15

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Nhn s nguyn khng du (tip)

Cc tch ring phn c xc nh nh sau:

B nhn s nguyn khng du

Nu bit ca s nhn bng 0 tch ring phn bng 0.


Nu bit ca s nhn bng 1 tch ring phn bng s
b nhn.
Tch ring phn tip theo c dch tri mt bit so vi
tch ring phn trc .

Tch bng tng cc tch ring phn


Nhn hai s nguyn n-bit, tch c di 2n bit
(khng bao gi trn).

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

61

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

62

NKK-HUT

Lu nhn s nguyn khng du

V d nhn s nguyn khng du

S b nhn M =
S nhn Q =
Tch
=

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

63

18 March 2007

C
0
0
0
0
0
0
1
0

1011
1101
1000 1111

(11)
(13)
(143)

A
Q
0000 1101 Cc gi tr khi u
+ 1011
1011 1101 A A + M
0101 1110 Dch phi
0010
+ 1011
1101
0110
+ 1011
0001
1000

1111 Dch phi


1111 A A + M
1111 Dch phi
1111 A A + M
1111 Dch phi

Bi ging Kin trc My tnh

64

16

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

6. Nhn s nguyn c du

S dng thut gii nhn khng du

S dng thut gii nhn khng du


S dng thut gii Booth

Bc 1. Chuyn i s b nhn v s
nhn thnh s dng tng ng
Bc 2. Nhn hai s dng bng thut
gii nhn s nguyn khng du, c
tch ca hai s dng.
Bc 3. Hiu chnh du ca tch:

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

65

NKK-HUT

Nu hai tha s ban u cng du th gi


nguyn kt qu bc 2.
Nu hai tha s ban u l khc du th o
du kt qu ca bc 2.

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

66

NKK-HUT
Bt u

Thut gii Booth

7. Chia s nguyn khng du

A := 0, Q-1 := 0
M := S b nhn
Q := S nhn
B m := n

S b chia
=10

=01
Q0,Q-1 = ?

A := A - M

=00
=11

A := A + M

Dch phi s hc A,Q,Q-1


B m:=B m-1

10010011
1011
001110
1011
001111
1011
100

1011
00001101

S chia
Thng

Phn d

No
B m = 0 ?
Yes
Kt thc

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

67

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

68

17

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

B chia s nguyn khng du

18 March 2007

Lu chia s nguyn khng du

Bi ging Kin trc My tnh

69

NKK-HUT

Bi ging Kin trc My tnh

70

NKK-HUT

8. Chia s nguyn c du

18 March 2007

3.5. S du phy ng
1. Nguyn tc chung
Floating Point Number biu din cho s
thc
Tng qut: mt s thc X c biu din
theo kiu s du phy ng nh sau:
X = M * RE

Bc 1. Chuyn i s b chia v s chia v thnh s


dng tng ng.
Bc 2. S dng thut gii chia s nguyn khng du
chia hai s dng, kt qu nhn c l thng Q v
phn d R u l dng
Bc 3. Hiu chnh du ca kt qu nh sau:
(Lu : php o du thc cht l thc hin php ly b hai)

18 March 2007

S b chia

S chia

Thng

S d

dng

dng

gi nguyn

gi nguyn

dng

o du

gi nguyn

dng

o du

o du

gi nguyn

o du

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

71

18 March 2007

M l phn nh tr (Mantissa),
R l c s (Radix),
E l phn m (Exponent).
Bi ging Kin trc My tnh

72

18

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

2. Chun IEEE754/85

Cc dng biu din chnh

C s R = 2
Cc dng:
Dng 32-bit
Dng 44-bit
Dng 64-bit
Dng 80-bit

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

73

NKK-HUT

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

74

NKK-HUT

Dng 32 bit

S = 1 s m
e = 1000 00102 = 130 E = 130-127=3
Vy
X = -1.10101100 * 23 = -1101.011 = -13.375

e = E+127 E = e 127
gi tr 127 gi l l lch (bias)

m (23 bit) l phn l ca phn nh tr M:

S = 0 s dng
S = 1 s m

e (8 bit) l m excess-127 ca phn m E:

Xc nh gi tr ca s thc c biu din bng


32-bit nh sau:
1100 0001 0101 0110 0000 0000 0000 0000

S l bit du:

V d 1

M = 1.m

Cng thc xc nh gi tr ca s thc:

0011 1111 1000 0000 0000 0000 0000 0000 = ?


= +1.0

X = (-1)S*1.m * 2e-127
18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

75

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

76

19

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

V d 2

V d 3
Biu din s thc X= -0,2 v dng s du phy
ng IEEE754 32-bit
Gii:

Biu din s thc X= 83.75 v dng s du phy


ng IEEE754 32-bit
Gii:

X = 83.75(10) = 1010011.11(2) = 1.01001111 x 26

Ta c:

S = 0 v y l s dng

E = e-127 = 6 e = 127 + 6 = 133(10) = 1000 0101(2)

X = -0,2(10) = - 0.00110011...0011...(2) =
= - 1.100110011..0011... x 2-3
Ta c:
S = 1 v y l s m
E = e-127 = -3 e = 127 -3 = 124(10) = 0111 1100(2)

Vy:
X = 0100 0010 1010 0111 1000 0000 0000 0000

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

77

NKK-HUT

Vy:
X = 1011 1110 0100 1100 1100 1100 1100 1100

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

78

NKK-HUT

Bi tp

Cc qui c c bit

Biu din cc s thc sau y v dng s


du phy ng IEEE754 32-bit:
X = - 27.0625;

Y = 1/32

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

79

Cc bit ca e bng 0, cc bit ca m bng 0, th X = 0


x000 0000 0000 0000 0000 0000 0000 0000 X = 0
Cc bit ca e bng 1, cc bit ca m bng 0, th X =
x111 1111 1000 0000 0000 0000 0000 0000 X =
Cc bit ca e bng 1, cn m c t nht mt bit bng 1, th
n khng biu din cho s no c (NaN - not a number)

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

80

20

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Di gi tr biu din

Dng 64-bit

2-127 n 2+127
10-38 n 10+38

S l bit du
e (11 bit): m excess-1023 ca phn
m E E = e 1023
m (52 bit): phn l ca phn nh tr M
Gi tr s thc:

X = (-1)S*1.m * 2e-1023

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

81

NKK-HUT

Di gi tr biu din: 10-308 n 10+308

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

82

NKK-HUT

Dng 80-bit

3.Thc hin php ton s du phy ng

S l bit du

e (15 bit): m excess-16383 ca phn


m E E = e 16383

X1 = M1 * RE1
X2 = M2 * RE2
Ta c

m (64 bit): phn l ca phn nh tr M


Gi tr s thc:

X = (-1)S*1.m * 2e-16383

X1 * X2 = (M1* M2) * RE1+E2


X1 / X2 = (M1 / M2) * RE1-E2
X1 X2 = (M1*RE1-E2 M2) * RE2 , vi E2 E1

Di gi tr biu din: 10-4932 n 10+4932

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

83

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

84

21

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Cc kh nng trn s

Php cng v php tr

Trn trn s m (Exponent Overflow): m


dng vt ra khi gi tr cc i ca s m
dng c th. ( )
Trn di s m (Exponent Underflow): m m
vt ra khi gi tr cc i ca s m m c th
( 0).
Trn trn phn nh tr (Mantissa Overflow):
cng hai phn nh tr c cng du, kt qu b
nh ra ngoi bit cao nht.
Trn di phn nh tr (Mantissa Underflow):
Khi hiu chnh phn nh tr, cc s b mt bn
phi phn nh tr.

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

85

NKK-HUT

Kim tra cc s hng c bng 0 hay


khng
Hiu chnh phn nh tr
Cng hoc tr phn nh tr
Chun ho kt qu

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

86

NKK-HUT

Thut ton cng/tr s du phy ng

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

Thut ton nhn s du phy ng

87

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

88

22

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Thut ton chia s du phy ng

3.6. Biu din k t

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

89

NKK-HUT

B m ASCII (American Standard Code


for Information Interchange)
B m Unicode

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

90

NKK-HUT

1. B m ASCII

Cc k t chun

Do ANSI (American National Standard


Institute) thit k
B m 8-bit c th m ha c 28
k t, c m t: 0016 FF16 , trong :

Cc k t hin th chun:

128 k t chun c m t 0016 7F16


128 k t m rng c m t 8016 FF16

Cc m iu khin

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

91

Cc ch ci Latin
Cc ch s thp phn
cc du cu: . , : ; ...
cc du php ton: + - * / % ...
mt s k hiu thng dng: &, $,@, #
du cch

18 March 2007

Cc m iu khin nh dng vn bn
Cc m iu khin truyn s liu
Cc m iu khin phn tch thng tin
Cc m iu khin khc
Bi ging Kin trc My tnh

92

23

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

HEXA

<NUL>
0

<DLE>
16

<space>
32

48

64

80

96

112

<SOH>
1

<DC1>
17

33

<STX>
2

<DC2>
18

34

50

66

82

98

<ETX>
3

<DC3>
19

35

36

"

49

51

65

67

81

97

83

99

<EOT>
4

<DC4>
20

<ENQ>
5

<NAK>
21

%
37

53

69

85

101

<ACK>
6

<SYN>
22

&

54

70

<BEL>
7

<ETB>
23

39

<BS>
8

<CAN>
24

40

41

57

73

89

105

38

'

(
)

52

55
56

68

71
72

84

86
87
88

100

102

103

104

Cc k t hin th chun

113

114

115

26 ch ci hoa A n Z c m t 41(16) n 5A(16)


(65 n 90):

116
117

118

119

120

<HT>
9

<EM>
25

<LF>
10

<SUB>
26

<VT>
11

<ESC>
27

43
44

60

76

92

108

124

42

58

74

90

106

59

<

75

91

107

122

123

<FF>
12

<FS>
28

<CR>
13

<GS>
29

45

<SO>
14

<RS>
30

46

62

>

78

94

110

126

<SI>
15

<US>
31

<DEL>
127

18 March 2007

47

61

63

77

79

Bi ging Kin trc My tnh

93

95

109

111

125

93

NKK-HUT

0100
0100
0100

0001
0010
0011

=
=
=

41(16)
42(16)
43(16)

0101

1010

5A(16)

26 ch ci thng a n z c m t 61(16) n
7A(16) (97 n 122):

121

'A'
'B'
'C'
...
'Z'

18 March 2007

'a'
'b'
'c'
...
'z'

0110
0110
0110

0001
0010
0011

=
=
=

61(16)
62(16)
63(16)

0111

1010

7A(16)

Bi ging Kin trc My tnh

94

NKK-HUT

Cc k t hin th chun (tip)

Cc k t hin th chun (tip)

10 ch s thp phn t 0 n 9 c
m t 30(16) n 39(16) (48 n 57):

Cc k hiu khc:

'0'

0011 0000 =

30(16)

'1'

0011 0001 =

31(16)

2'

0011 0010 =

32(16)

0011 1001 =

39(16)

cc du cu: . , : ; ...
cc du php ton: + - * / % ...
mt s k hiu thng dng: &, $,@, #
du cch

...

18 March 2007

'9'

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

95

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

96

24

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Cc m iu khin (tip)

Cc m iu khin: c m 0016 1F16 v 7F16

Cc m k t iu khin truyn tin


SOH
Start of Heading - Bt u tiu : K t nh du bt u phn thng
tin tiu .
STX
Start of Text - Bt u vn bn: K t nh du bt u khi d liu
vn bn v cng chnh l kt thc phn thng tin tiu .

Cc m k t iu khin nh dng (iu khin mn hnh, my in )


BS

Backspace Li li mt v tr: K t iu khin con tr li li


mt v tr.

HT

Horizontal Tab - Tab ngang: K t iu khin con tr dch tip


mt khong nh trc.

LF

Line Feed Xung mt dng: K t iu khin con tr chuyn


xung dng di.

VT

Vertical Tab Tab ng: K t iu khin con tr chuyn qua


mt s dng nh trc.

ACK

Acknowledge - Bo nhn: K t c pht ra t pha thu bo cho pha


pht bit rng d liu c nhn thnh cng.

FF

Form Feed - y sang u trang: K t iu khin con tr di


chuyn xung u trang tip theo.

NAK

Negative Aknowledge - Bo ph nhn: K t c pht ra t pha thu


bo cho pha pht bit rng vic nhn d liu khng thnh cng.

SYN

CR

Carriage Return V u dng: K t iu khin con tr di


chuyn v u dng hin hnh.

Synchronous / Idle - ng b ho: c s dng bi h thng truyn


ng b ng b ho qu trnh truyn d liu.

ETB

End of Transmission Block Kt thc khi truyn: Ch ra kt thc


khi d liu c truyn.

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

ETX
EOT
ENQ

97

NKK-HUT

18 March 2007

End of Text Kt thc vn bn: K t nh du kt thc khi d liu


vn bn c bt u bng STX.
End of Transmission - Kt thc truyn: Ch ra cho bn thu bit kt
thc truyn.
Enquiry Hi: Tn hiu yu cu p ng t mt my xa.

Bi ging Kin trc My tnh

98

NKK-HUT

Cc m iu khin (tip)

Cc m iu khin (tip)
Cc m k t iu khin khc
NUL
Null - K t rng: c s dng in khong trng khi khng c d liu.

Cc m k t iu khin phn cch thng tin


FS
File Separator - K hiu phn cch tp tin: nh du
ranh gii gia cc tp tin.
GS
Group Separator - K hiu phn cch nhm: nh
du ranh gii gia cc nhm tin (tp hp cc bn
ghi).
RS
Record Separator - K hiu phn cch bn ghi: nh
du ranh gii gia cc bn ghi.
US
Unit Separator - K hiu phn cch n v: nh du
ranh gii gia cc phn ca bn ghi.

BEL

Bell - Chung: c s dng pht ra ting bp khi cn gi s ch ca con ngi.

SO

Shift Out Dch ra: Ch ra rng cc m tip theo s nm ngoi tp k t chun cho
n khi gp k t SI.
Shift In Dch vo: Ch ra rng cc m tip theo s nm trong tp k t chun.

SI
DLE

Data Link Escape - Thot lin kt d liu: K t s thay i ngha ca mt hoc


nhiu k t lin tip sau .

DC1DC
4

Device Control - iu khin thit b : Cc k t dng iu khin cc thit b ph


tr.

CAN
EM

End of Medium Kt thc phng tin: Ch ra k t ngay trc n l k t cui


cng c tc dng vi phng tin vt l.

SUB

Substitute Thay th: c thay th cho k t no c xc nh l b li.

ESC

Escape Thot: K t c dng cung cp cc m m rng bng cch kt hp


vi k t sau .
Delete Xo: Dng xo cc k t khng mong mun.

DEL
18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

99

Cancel Hu b: Ch ra rng mt s k t nm trc n cn phi b qua.

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

100

25

Bi ging Kin trc my tnh

18 March 2007

NKK-HUT

NKK-HUT

Cc k t m rng

Cc k t m rng c nh ngha
bi:

2. B m hp nht: Unicode

nh ch to my tnh
ngi pht trin phn mm.

V d:

18 March 2007

B m k t m rng ca IBM IBM-PC.


B m k t m rng ca Apple
Macintosh.
B m ting Vit TCVN3.

Bi ging Kin trc My tnh

101

Do cc hng my tnh hng u thit k


B m 16-bit
B m a ngn ng
C h tr cc k t ting Vit

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

102

NKK-HUT

Ht chng 3

18 March 2007

Bi ging Kin trc My tnh

Nguyn Kim Khnh - HBKHN

103

26

You might also like