Professional Documents
Culture Documents
2008 de Çocuk Edebiyatı
2008 de Çocuk Edebiyatı
Rfk Kaymaz
ocuk edebiyat kavram, son yllarda kltr, edebiyat, sanat dnyamzda daha
bir gndeme geldi. zellikle ocuklara ynelik olarak yaynlanan edeb rnler,
bu kavram ierisinde deerlendirildi. Bu alanda ortaya konulan eserler,
almalar; yazar ve yayn kurulularnda gndeme getirildi, dllendirildi. ocuk
edebiyat adyla sempozyumlar dzenlendi, yarmalar ald. ocuklara ynelik
eser veren edebiyatlarmz ocuk edebiyats olarak anlmaya baland.
ocuk edebiyat adyla ayr bir edebiyatn olamayacan, bu nedenle ocuk
edebiyat kavramnn yanl olarak kullanldn syleyen yazarlarmz,
eletirmenlerimiz de var.
ocuklar iin ayr bir edebiyat olabilir mi? Olmal m? gibi tartmalar belirli
kalemlerce devam ededursun, ocuk edebiyat, ocuk edebiyats
kavramlaryla, ocuklara gre bir ocuk edebiyat; yazar, airi ve edeb edeb
rnlerle, kltr ve edebiyat dnyamzda kendi alann oluturdu.
Bu alandaki almalaryla tannan ocuk Vakf bakan Mustafa Ruhi irinin
yazlar, yaymlad ocuk Edebiyat yllklar, Trkiye Yazarlar Birlii, TUDEM,
ocuk Edebiyatlar Birlii gibi kurulularn verdikleri ocuk Edebiyat dlleri,
dzenledikleri ocuk Edebiyat Yarmalar, ocuk Edebiyat Sempozyumlar
ocuk edebiyatnn, edebiyat dnyasnn nemli alanlarndan olmasna nemli
katklarda bulundu.
ocuk edebiyat, edebiyatn ocua gre olan. ocuk duyarln, ocuun
duygu, hayal dnyasn onun anlayaca dil ve anlatmla kaleme alan bir
edebiyat. Edeblik bu edebiyatn da elbette temel zellii. ocuklar iin yazlan,
yaymlanan ancak edeb bir deer tamayan metinler, elbette ocuk edebiyat
kavram ierisinde deerlendirilemez.
ocuk edebiyat, lkemizde giderek daha bir nitelik kazanyor. ocuklarmz iin,
edeb kaygyla kaleme alnan eserler kabul gryor. ocuklarmz iin hem grsel
hem de ierik asndan zengin, kaliteli dergiler yaymlanyor. Anne babalar,
ocuklar, artk ocuk kitab ad altnda kendilerine sunulan eserleri alrken daha
sekici davranyorlar. Yalnzca grsel zelliklerini, renkli olularn deil,
ieriklerini de nemsiyorlar. Edeb zelliiyle zevkle, severek okunan bir ocuk
kitabnn, gerek kitap okuma sevgisinin ilk adm olduklarn biliyorlar.
Okuyan ocuklarmzn says elbette iin ticar ynnn de cazibesini artryor.
Hemen her yaynevi, ocuklara ynelik eserler de yaynlyor. Pek ok yaynevi
kendi yaynevi bnyesinde farkl bir isimle ocuk kitab yaynn srdryor.
Yalnzca ocuklara ynelik eser veren yaynevleri de var. zellikle iin ticar
ynn nemseyen kimi yaymclar ise, ne yazk ki toplumsal sorumsuzlukla, tek
zellii daha ucuz olan kalitesiz ocuk kitaplar yaynlayabiliyorlar. Bat
klasiklerini evire evire, uzatp ksaltp, resimleyip, yazar mtercim adn dahi
vermeden piyasaya srebiliyorlar. Renkli iki kapak arasna sktrlan bu metinler
ve bylesi bir anlayla ortaya konulan ocuk kitaplar, ocuk edebiyatmz
asndan zerinde durulmas gereken ok nemli problem.
Bu yanl ve olumsuz anlay, Mill Eitim Bakanl 100 Kitap projesi
erevesinde de ok belirgin bir ekilde kendini gsterdi. Pek ok yaynevi,
kalitesiz basklarla, hibir eitici kayg gzetmeksizin, alel acele kendi yaynevinin
100 Kitabn yaymlad ne yazk ki.
Kitap yasaklamak, yaymcla sansr koymak elbette yanl. Ancak bu konuda
yalnzca para kazanmak adna geleceimizin teminat ocuklarmzn geleceini
karartacak, onlarn kiiliklerini, ruh yaplarn olumsuz etkileyecek bylesi
yaynlara kar sorumluluk bilinciyle hareket edilmesi art. Bu konuda
yaplabilecek en etkili adm: Yaynclarn, datm irketlerinin, kitabevlerinin, ana
babalarn, nitelikli ocuk kitaplarn tercih etmeleridir. ocuk edebiyat alannda
zellikle son yllarda gzel rnler, almalar ortaya konuluyor. ocuk
edebiyatlarmz birbirinden gzel, irin ocuk kitaplarna imza atyorlar. ocuk
edebiyat alannda atlan bu admlarn, bilinli okuyucu ve eitimcilerin
destekleriyle devam edeceine inanyoruz.
ULUSLARARASI OCUK EDEBYATI KONGRES
2008 ylnda ocuk edebiyat ile ilgili pek ok faaliyet gerekletirildi. Bunlar
iinde en nemli faaliyet phesiz Azerbaycan Bakde yaplan Uluslar aras
ocuk Edebiyat Kongresiydi.
a retim letmeleri Kafkas niversitesince organize edilen kongre, 13-15
Kasm 2008 tarihleri arasnda; Trksoy, Trkiye Yazarlar Birlii, Azerbaycan
Yazclar Birliinin destek ve katklaryla gerekleti.
58 niversiteden, 200 akn bilim adam, ocuk edebiyatsnn katld
kongrede ocuk edebiyat alannda bildiriler sunuldu, mzakerelerde bulunuldu
Uluslararas ocuk Edebiyat Kongresine; Azerbaycan, Trkiye, Kazakistan,
Trkmenistan, Krgzistan, Ukrayna, Rusya ve randan ocuk edebiyatlar,
yaynclar ve ocuk edebiyat alannda almalarda bulunan akademisyenler
katldlar.
ocuk ve Dil, ocuk ve Edebiyat, ocuk ve Folklor, ocuk ve Mill Manev
Deerler, ocuk Edebiyatnda ada Eilimler, ocuk ve Klasik Edebiyat, ocuk
Yayncl, ocuk Dergicilii, ocuk Sal ve Psikolojisi, ocuun Eitim ve
retimi adyla gerekletirilen oturumlarda ocuk edebiyat ele alnd. Konu ile
ilgili bildiriler sunuldu.
Kongrede sunulan teblilerden pek ou Kongre kitab I, olarak yaynland. Dier
teblilerin ise II. Kitap olarak yaynlanaca duyuruldu.
Kongrede sunulan teblilerin yer ald birinci kitapta Kongre dzenleme kurulu
yorumlar.
Duygularn, dncelerini szle ya da yazyla anlatr. Okur, yazar. Duygularn ve
dncelerini edeb bir zevk ve hassasiyetle kaleme dker, edebiyatn oluturur.
Sanatn ortaya kor, kltr ve medeniyetini ekillendirir.
Edebiyat, insanla birlikte var olmu, onun dili ve sesi hlinde, onun tercman
olmutur. Zengin bir edebiyatmz var. Yzyllar boyu edebiyatn her alannda
nemli eserler ortaya koymuuz. Farkl corafyalarda yaasak bile ayn dil ve
ayn gnlle konumuuz. iirler yazm, trkler sylemi, kltrmz
oluturmuuz. Dnyann deiik blgelerinde ses bayramz gzel Trkemizle
varlmz ortaya koymuuz. Ayn dille sevinmi, alam, haykrmz. Atlar
yakmz. Destanlar dile getirmiiz. Farkl lehelerle, ivelerle, azlarla
Trkemizle birlikte yaam, Trkemizle birlikte zenginlemiiz.
Kafkas niversitesinin organizesiyle bugn ayn dili konuan, ayn dille yazan,
ayn duygular paylaan, dili bir gnl bir insanlarla, kardelerimizle birlikteyiz.
Sevgimizin glleri ocuklarmzn edebiyat, ocuk edebiyat ile ilgili bir
kongrede birlikteyiz.
ncelikle bylesi nemli bir konuda byle bir toplanty gerekletiren, farkl
corafyalarda yaamasna ramen, ayn duygu ve dnceleri paylaan bizleri bir
araya getiren Kafkas niversitesinin deerli yneticilerine teekkrlerimizi
sunuyoruz.
ocuk edebiyat, zellikle ocuklara ynelik bir edebiyat olarak tanmlanyor.
Genel edebiyatn temel zellii olan edeblik ve estetik boyut, ocuk edebiyatnn
da olmazsa olmaz.
Bilindii gibi ocukla yetikin insan arasnda nemli duyu, alglay farkllklar
vardr. ocuk edebiyat, bu farkllklar gzeterek ortaya konulan bir edebiyattr.
ocuklarn zihinsel ve ruhsal geliimleri, kelime daarcklarn dikkate alarak,
ocua gre bir dil ve anlatmla ocuksu bir duyarl yanstr ocuk edebiyat.
ocuklar, temiz bir ftrat zere yaratlmlardr. Onlar, temizlii, safl, sevgiyi
ifade ederler. Onlarn dnyalarnda iddetin, kin ve nefretin, irkinliin yeri
yoktur. ocuk edebiyat, ocuklarmzn tertemiz dnyalarn, zenginletiren,
onlar hayata hazrlayan, reten, gelitiren bir edeb dille oluturulan bir
edebiyat ifade eder.
ocuk edebiyatn ocuka bir i gibi deerlendirmek, onu ciddiye almamak,
basite indirgemek, hem ocuu hem de edebiyat anlamamak anlamna gelir.
ocuk edebiyat, bu anlamda ok daha nemsenmesi gereken bir edebiyattr.
ocuk kitabnda muhteva zenle seilmeli, konu resimlerle, grsel malzemelerle
zenginletirilmeli, ilgi ekici klnmal, ocuklarn anlayabilecei kelimelerle, ona
gre bir dil ve anlatmla ortaya konulmaldr.
Gnmzde ocuk yayncln yalnzca ticar bir alan olarak gren ocuk
yaynclarnn varl, ocuk edebiyat asndan nemli bir problemdir. ocuk
yaynclnda iini ciddiye alan, muhteva, anlatm ve grsel adan nitelikli ocuk
etin (Yrd. Do. Dr.), Damira bragim (Yrd. Do. Dr.), Danday skakul (Prof.
Dr.), Ejder Aayev (Prof. Dr.), Eldar Gaciyev Nabiyevic (Prof. Dr.), Elemdar
Kuluzade, Elhan Yurdolu Memmedov, Elif Emine Kk (Ar. Gr.), Elif Konar,
Elmira Memmedova (Dr.), Elnara ems, Emek enmez (Ar. Gr.), Erdal
Karaman (Dr.), Ergin Erginer (Yrd. Do. Dr.), Erman Artun (Prof. Dr.), Erol lgen
(Yrd. Do. Dr.), Esra Ak (Do. Dr.), Etibar Seyidzade (r. Gr.(, Etrabe Gl
(Dr.), F. Pnar akrolu (Prof. Dr.), Fatih Arslan (Yrd. Do. Dr.), Fatma Arpac
(Dr.), Fatma T. ahin (Yrd. Do. Dr.), Fazl Gkek (Do. Dr.), Ferhat Aslan
(Ar.Gr.), Feride Slemmani Aytekin, Feryal Sylemezolu (Yrd. Do. Dr.),
Ferzane Denizkz, Figen Aka (Yrd. Do. Dr.), Figen Grsoy (Prof. Dr.), Fikrt
Seyidov (Prof. Dr.), Gkhan Akiek, Gurbandurdi Geldiyev (Prof. Dr.), Gldeniz
Kbrs (r. Gr.), Glin t Eker (Dr.), Grsel Dellal, Haldun Vural (Dr.), Halil
Buttanr (Prof. Dr.), Halil brahim Yakar (Yrd. Do. Dr.), Halit Karatay (Yrd. Do.
Dr.), Hamid Sahafe, Hanifi Vural (Do. Dr. ), Hasan Ahmet Gke, Hasan Akta
(Yrd. Do. Dr.), Hasan Raidi, Hayrettin Ayaz (Yrd. Do. Dr.), Hfz Toz (Yrd. Do.
Dr.), Hikmet Atik (Dr.), Hlya Yazc Okuyan (Yrd. Do. Dr.), Hseyin zcan (Yrd.
Do. Dr.), brahim Canan (Prof. Dr.), brahim Kbrs (Yrd. Do. Dr.), brahim Kurt
(r. Gr.), lhan zkeeci (Prof. Dr.), lyas Han ahin (Uzm.), .A.Dibirov, .
Metin Saip Srcolu (Prof. Dr.), mperyat Xalipayeva (Prof. Dr.), rfan Ylmaz
(Prof. Dr.), slam Hseynov (Dr.), smail Kerimov (Prof. Dr.), zzet Efendiyev
(Dr.), Kamile etin, (Ar. Gr.), Kelime Erdal (Dr.), Keam Necefzade, Lal
Qasmova, Larisa Mmmdova, Leyla Ulus Kalender (Uzm.), Lira Terdumam
Betova, M. Esat Altnta (Ar. Gr.), M. Muhsin Kalkm (Do. Dr.), M. Serkan
Ertural (Ar. Gr.), M.. eriyev, M.Serkan Ertural (Ar. Gr), Maral Tebrizli,
Mavisel Yener, Mehdi Abbasi, Mehmet Azim, Mehmet Kara (Prof. Dr.), Mehmet
zer (Yrd. Do. Dr.), Mehmet Semerci (Yrd. Do. Dr.), Mehmet Turmu (r.
Gr.), Melek Dikmen (Ar. Gr.), Melike Gnyz (Dr.), Mmmdli Babal (Do.
Dr.), Memmedov Amea, Meryem Akbal (Ynetmen), Mesume Elkz, Mirali
Seyitselamet, Muammer Gmen (Yrd. Do. Dr.), Muhammed Sani Adgzel (Yrd.
Do. Dr.), Muhammet Yelten (Prof. Dr.), Muharrem Kaplan (Dr.), M. Muhsin
Kalkm (Do. Dr.), Murat Kaya, Mustafa Ayyldz (Yrd. Do. Dr.), Mustafa Ouz,
Mustafa enel (Yrd. Do. Dr.), Mustafa Tatc (Yrd. Do. Dr.), Mustafa nver (Do.
Dr.), Mdriye Yldz Bak (Ar.Gr.), Mfide Nilay Tatari (r. Gr.), Mnevver
Can Yaar (r. Gr.), Mzeyyen Buttanr (Do. Dr.), Nadi Gler, Nazan
Bekirolu (Prof. Dr.), Neriman Aral (Prof. Dr.), Nermina Aliyeva (Dr.), Neslihan
Ertural (Ar. Gr.), Nevin anler (Prof. Dr.), Nigar Mehemmedova, Nilfer
Pembeciolu (Do. Dr.), Nuran Baaran (r. Gr.), Nuran Kayaba (Prof. Dr.),
Nuran Turan, Nurgl Sleymanova, Nuri Yce (Prof. Dr.), Osman Gner (Prof.
Dr.), Osman Kaplan, Oya en (r. Gr.), mer Okumu (Prof. Dr.), zge
Pnarck (Sava) (Ar. Gr.), zlem Fedai (Dr.), zlen zgen (Prof. Dr.), Pnar
Girmen (Yrd. Do. Dr.), Ramazan Altnta (Prof. Dr.), Rafiq Yusfolu (Prof.),
Rahmetullah Barakayev (Dr.), Rait Ko (Yrd. Do. Dr.), Remziye Ceylan (Yrd.
Do. D.), Rfk Kaymaz, Rukiye ahin (Yrd. Do. Dr.), Saadet Demirba Bolat,
Sabahattin an (Do. Dr.), Salih Okumu (Yrd. Do. Dr.), Salih Sava (r.
Gr.), Salim Babullaolu, Serap Magll (r. Gr.), Seriyye Gndodu (r.
Gr.), Srvaz Hseynolu, Settar Durmaz (r. Gr.), Seval ahin Gm (Yrd.
Do. Dr.), Sevda Sadqova, Seyran Gaybov (r. Gr.), Suna Canl (Ar. Gr.),
Sha Girmen, Sleyman ifti, Sleyman Sarba (Dr.), ahin Durmaz, ahin
Xlilli (Prof. Dr.), ehnaz Yayla Ceylan (Uzm.), evket Yunusov (Do. Dr.), ule
ivitci (Do. Dr.), ule sayeva (Dr.), Tacettin imek (Yrd. Do. Dr.), Talat
Sakall (Prof. Dr.), Tamilla liyeva (Do. Dr.), Tayyip Duman (Prof. Dr.), Tran
Himova, Turan Karata (Do. Dr.), Tursunbey Adabayev, Tlay Akkoyun (Yrd.
Do. Dr.), Uur Arif Blek (r. Gr.), Vaqf Behmanl , Vsal Musal (Dr.),
Yavuz Akpnar (Prof. Dr.), Ylmaz Evat (r. Gr.), Yusuf etinda (Do. Dr.),
Yusuf Kkda (Prof. Dr.), Ycel Gelili (Do. Dr.), Zabite Teymurlu (r. Gr.),
Zahid Halil (Prof. Dr.), Zakir liyeva, Zarife Canan, Zeki Grel (Yrd. Do. Dr.),
Zekiye amlar (Yrd. Do. Dr. ), Zeliha Gl Yazc (Dr.), Zemina Ahundova,
Zeynep Erdoan (Prof. Dr.), ofie Yksel, Zuhal ubuku (Yrd. Do. Dr.), Zuhal
Kltral (Do. Dr.).
Uluslar aras ocuk Edebiyat Kongresinde sunulan teblilerden pek ounun yer
ald birinci kitapta, bildirileri yaynlanan akademisyen, aratrmac, yaync ve
ocuk edebiyatlarnn isimleri ve sunduklar bildirilerin konular yle:
ocuk Edebiyatnn Tarihesi (Yrd. Do. Dr. Tacettin imek), Modern Dnyada
Mevlna drisin Tuhaf Adamlar (Dr. Abdulkadir Emeksiz), ocuk Edebiyat,
Atasz Ve Deyimler (Yrd.Do.Dr. Ali Atalay), ocuk Kitaplarndaki letilerin
nemi Ve Mavisel Yenerin ocuk Romanlarndaki Evrensel letiler (Aslhan
Kkavar), Mehmet Emin Yurdakulun ocuk iirleri (Yrd. Do. Dr Bedri
Aydoan), Uaq dbiyyatmzn Xanm Anas (Akademik Bekir Nbiyev) Gkhan
Akiekin Eserlerinde ocuk Ve Bilindnn Telafisi Olarak Yakalanan ocuksu
Anlatm (Yrd. Do. Dr. Cafer en), Berdibek Sokpakbayevin Menin Atm Hoca
Hikyesinde Mill Deerler (Yrd. Do.Dr. Damira bragim),
Xv-Xv . (
), Dev Problemlr airi Osman Trkayn ocuq Dnyas (Dr. Elmira
Mmmdova), Ahmet Kabaklnn ocuk Ve ocuk Edebiyat zerindeki
Dnceleri Ve Ejderha Ta Adl Eseri zerine Baz Tespitler (Yrd. Do. Dr. Erol
lgen), Sisypus Dann Melankolik Araf: Akif Paa/Ekrem iirinde ocuklm
Algs (Yrd. Do.Dr. Fatih Arslan), Trk Xalqlarnn Uaq dbiyyatnn Bzi
Msllri, Prof. Dr. Fikrt Seyidov, Ahmet Baytursnolunun lib-Biy (Jaa
ural) Adl Eserindeki ocuklar in Setii Metinler zerine (Glnar
Kokybassova), Trkmen Halk Edebiyatnda ocuk Trleri (Prof.Dr.Gurbandurd
Geldiyev), ada Trk Edebiyatndan ada Bir Yazar Ayla narolu Ve rnek
Yaptlarna Eletirel Bir Yaklam (Prof. Halil Buttanr), Klasik Ve Modern Trk
iirinde ocuk mgesi (Yrd. Do. Dr. Hasan Akta), Geliim Srecinde Trkmen
ocuk Edebiyat (Yrd. Do. Dr. Hfz Toz), mer Seyfettin Hikyelerinin ocuk
Edebiyatmzdaki Yeri Ve nemi (lyas Han ahin),
(..), Trk Kltrnde Ninni Ve eref
Hanm rnei (Ar. Gr. Kmile etin, Ar. Gr. Melek Dikmen), "-
" ( ), air
Gzyle ocuk Dnyas (Krgz airi Esengul brayevin Biyi Kplktr (Dans
Bobo dizisi-10 kitap- Berna Welch, Gm Kuyu- Jasper Cooper Kk Ok- afak
Tavkul; Nasrettin Hoca fkralar 8 kitap, Acar Dedektif Gleda- 10 kitap- Ylmaz
Yeilda, lk Genlik Klaskleri 30 kitap. Byrken Yaadklarm- 5 kitap- Yldz
elik. Glen Yzler Okul ncesi Eitim Seti- 8 kitap-Pedagog Berkay Din
Deligz.
Erdem yaynlar masal etkinlii her ay devam ediyor. Yaynevi, stanbul, talya,
Frankfurt, Tyap, Msiad, Bakde dzenlenen fuar ve kongrelere de katld.
Gonca, Mehmet Erdoann Bir masal Bin Hisse isimli kitabn yaynlad.
Kkev Yaynlar, zeyir Gndzn ocuk haklarn konu alan ocuktum
Ufacktm Hak in Yola ktm kitabn yaynlad.
Mavi Lale, Fatma Brekinin zgn yklerle Dinimi reniyorum eserini kk
okuyuculara sundu.
Mill Eitim Bakanl, 2008 ylnda Cann Kular (Nazan . Uak), Trk
Ninnilerinden Semeler (Rfk Kaymaz, Zbeyr Ylmaz, Srr Er), Tekerlemeler
(Rfk Kaymaz, Zbeyr Ylmaz, Srr Er), Trk kizleri (Cahit Uuk), erminSemeler (Tevfik Fikret), ocuklara Rehber Dergisini (1897-1900, Ahmet Balc)
yaynlad.
Nar Yaynlar, Parmak Kz (Selim ztrk), Bremen Mzkaclar (Hazrlayan: M.
R.irin), iek Sultan ve Mavi Ku (M.R. irin), Bat ocuk Klasiklerinde Temel
Deerler (Hseyin ztrk), Benim de Uaklarm Var (Ahmet Efe), Sevgi iei
(Bestami Yazgan), Ceren ve Arkadalar (Bestami Yazgan), En Gr Seda (Yusuf
Dursun), Ay Masal (Selami Yldrm), Masal Oyunu (Orhan Bilir), Gln Srr, Son
Gnn Sevinci, Mehmet Akiften Semeleri (Mustafa zelik) yaynlad.
Nesil Yaynlar, Ali Karaam, Kevser ahinin Hikayelerle 365 Gn Hadis, Ahmet
Maralnn Dahilerle Yaralm, Yavuz Bahadrolunun 40 Geceye 40 Masal isimli
kitaplarn yaynlad.
Tima Yaynlar, Bestami Yazgann Anne Sen Melek misin? kitabn yaynlad.
Yaprak nendan TUDEMin aadaki kitaplar yaynladn reniyoruz:
Yalnayak Gen-3, Korkusuz Hi Korkmaz''''''''n Korkun Anlar, Kahkaha Saray,
Burada Ejderhalar Yaar, Zamann Bekileri Karanlk, Zamann Bekileri Anahrar,
Seni Sevdiimi Syleseydim ldrmek Zorunda Kalrdm, File Bekisi, Jimmy
Coates; Ka, Ate Hrsznn Ka, Ate Hrsznn Sava, Sonsuza Kadar
Yaamann Yollar, Stravaganza Maskeler ehri, Tekboynuzlara nanyorum,
Sarn Jane, Bildirge, Benim Minik Krmz Balm, Beinci Mevsim, Byl
Bahe, Zizi''''''''nin Dleri, Noktack, Nisan Bebek, Da Kand, Ece ile Efe serisi,
Dler Bahesi, Denize Den Deniz Kz, Obur Prenses, Anlardan ykler -1,
Anlardan ykler-2, Arada Kalanlar, Ayr Dnyalar, ocuk ve Edebiyat, Korkak
Olan, aka Gibi, Mitoloji, rmcek Adam.
TUDEM, Yurtiinde ve yurtdndaki kitap fuarlarna da katlyor. Toplum
Gnllleri ile ortaklaa yrtt Benim Ktphanem Projesi ile de yurt
apndaki birok ktphaneye kitap yardmnda bulunuyor. Yaynlad her
kitabn ktphanelere gnderiyor. 2003 ylnda beri dzenledii TUDEM Edebiyat
dlleri ile ocuk edebiyatmza katkda buluyor.
Bar Mstecaplolunun Hodipodisi, karus Yaynlarndan kt.
Cihan Demircinin, iir Gzl ocuk (ocuk-iir), Kkrdayan Fkralar (ocuklar
iin Fkralar Dizisi-1), Fkrdayan Fkralar (ocuklar iin Fkralar 2), krdayan
Fkralar (ocuklar iin Fkralar 3), Fokurdayan Fkralar (ocuklar iin Fkralar
Dizisi-4) kitaplar yaynland.
Zambak Yaynlar: 2008 ylnda Papi Masal Kitaplar Serisi (lkretim 1. snflar
iin, Yazan: Mehmet Azim: Bilgisayar Oyunu. Sakarlar Snf, Endieli Bekleyi,
retmenlik Oyunu, Pazar Yeri, Yoldaki Kalemlik, Kk Karde Papi, alma
Kitab), Gkten Den Elma Masal Serisi 8 kitap, lkretim 1. snflar in,
yazan: Mehmet Azim: Civcivlerin Gezisi, Aslan ve Yavrular, Bdk Banda,
Miyavn Hatas, Kraln Olu, Pnar Orman, rdek Alaba), lkretim 3- 4.
Snflar in 100 Temel Eserden Semeler: Tilki ile Tavan, htiyar At, Kaval alan
Balk, Papaan ile Kedi, nar Aac, irkin rdek Yavrusu, Eski Ev, Timurun
Filleri, Kurt Av, Rya, oban ile Kral, ki Dost, Kuyudaki Tilki, Tavus Kuu,
Bakkal ile Papaan, t, Ktk, Pembe ncili Kaftan, Altn Ik, ermin,
Boa Han, Bams Beyrek, Deli Dumrul, Emre, Uruz, Guliverin Gezileri, Heidi,
Alice Harikalar Diyarnda, Geti Borun Pazar, Yarm Elma. 9 Ya ve zeri: Kaf
Danda Geyik Var (M. Azim), Padiah ve Oullar, Balknn Oullar ( Osman
Kaplan), Hasret ( Cemalettin Yazc), Yazar Olacak ocuk ( M. Azim) isimli
eserleri yaynlad.
Zambak Yaynlarnn 2009 yayn program ise yle: lkretim 1. snflar iin 30
kitaplk 100 Temel Eserden Semeler, lkretim 4. snflar iin 20 kitaplk 100
Temel Eserden Semeler, lkretim 1. snf iin sekiz kitaplk zgn masallar,
lkretim 1-2.Snflar iin 20 kitaplk Gkten den Elma Masala Serisi, 7-9
ya grubu iin 12 kitaplk zgn masallar, 7-9 ya gurubu iin 12 kitaplk zgn
hikyeler, 6. 9 ya ve zeri iin 5 kitaplk zgn masal veya hikyeler. Yze yakn
eser. Bir ksm yayna hazr. Bir ksmnn resimleme almalar yaplmaktadr.
NTERNETTE OCUK EDEBYATI
zellikle ocuklara ynelik dergilere, dergilerin internet siteleriyle de ulalyor.
Bu siteler, ocuklarn ilgisini ekebilecek oyunlarla, etkinliklerle kk
okuyuculara sesleniyorlar. Dergilerin internet sitelerinden arivlerine de girmek
mmkn. nternette ocuklara ynelik olarak yaynlanan, dikkatimizi eken
sitelerden birkan burada anmak istiyoruz.
beyazbulut.com ocuklarmza ynelik olarak yaynlanan gzel ve irin bir site.
Sitenin Koordinatr Mehmet Harmanc. Beyazbulutun yayn ynetiminde u
isimler var: Smeyra Solmaz, Fatih Turanalp, Yayn ekibinde: Vural Kaya, Rabia
Glcan, Fatma Tuba Petek, Mustafa kke Evren, Nesibe ahin, Zeynep ahin,
Sevgi Bayram isimleri var.
www.dinlence.com, ocuk edebiyatna yer ve nem veren sitelerden biri.
Dinlence sitesinin nceki dneminde ocuk edebiyat alannda eser veren pek ok
kalemin yaz ve iirleri ocuklarca ilgi ve zevkle okunuyordu. Yeni sitenin ana
sayfasnda yaz ve iirleriyle zellikle ocuklarmza seslenen isimlerden birka
yle: A.Vahap Akba, Hamdi Oru, Cahit Zarifolu, Mustafa zelik, Murat
Soyak, lk Duysak, Rfk Kaymaz, Elif Konar, Bedran Yolda, Ahmet Canbaba.
kalem.biz sitesi yine zellikle ocuklarmza ynelik nemli bir kaynak. Usta,
amatr kalemlerin yaz, iir vb.rnlerinin yer ald kalem.biz, belirli gn ve
haftalarla ilgili blmyle zellikle ilkrenim andaki ocuklarmzn
bavurduu bir site. Site, ocuk edebiyatlar blmyle ocuklar iin yazan,
izen ocuk edebiyatlar ve sanatlarnn biyografilerine, ocuk edebiyat
aratrmalar blmyle bu alandaki yazlara, aratrmalara yer veriyor. Site,
ocuk edebiyatna zel bu blmleriyle dikkatleri ekiyor.
Kimi kltr edebiyat sitelerinde ocuk edebiyatna ynelik blmler de var.
Mehmet Nuri Yardm editrlnde yaynlanan sanatalemi.net sitesinde ocuk
edebiyat konularnda yazlara, syleilere de yer veriliyor.
Melike Gnyz, sanatalemi.nette zellikle ocuk edebiyatna ynelik yazlaryla
dikkatleri ekiyor. Gnyzn bu alandaki yazlarndan birkann bal yle:
ocuk Kitaplarnda Eletiri Sorunu, ocuk Edebiyat Nedir, Ne Deildir?, ocuk
Edebiyat Okuma Kltr likisi, Trk ocuk Kitaplarnn Evrensellii, ocuk
Kitabnn Konusu Ne Olmaldr?, Resimli ocuk kitaplar zerine, Resimli ocuk
kitaplar Neden ok nemlidir?, Trk Halklar ocuk Edebiyat Kongresinin
Ardndan
OCUK EDEBYATILARI KSEL STELERNDEN
ocuklarmza ynelik eser veren ocuk edebiyatlarmz, kiisel sitelerinden de
ocuklarmza sesleniyorlar. Bu sitelerden birka yle:
www.ahmetefe.com; www.hasankallimci.com; www.ahmetyozgat.com.tr;
www.gultendayioglu.com; www.mustafaoguz.blogcu.com; www.hakkiuslu.com;
www.bestamiyazgan.com; www.muratsoyak.blogcu.com
DLLER:
TUDEM EDEBYAT DLLER
TUDEM, Edebiyat dllerini 2003 ylndan itibaren ermeye balad.
Hem profesyonel hem de amatr yazarlar katlabildii dllerin 2008 ylnda
konusu ocuklar Gldrn bal altnda yk idi. Jri yeliini Prof. Dr. Sedat
Sever, Muzaffer zg, Yalva Ural, Cihan Demirci ve Metin Uca;
koordinatrln ise Mavisel Yener`in yapt yarmada birincilii; `Dikkat
Maymun kabilir` adl eseriyle Ahmet Metin nel; ikincilii, `Hayal Kurma
Dersleri` ile Pelin Gne elde etti. nclk ve mansiyon eserlerinin
belirlenemedii yarmada Yaynevi zel dl`n ise, `Ortanca Balk` isimli
glmece yks ile Hanzade Servi ald.|2009 ylnda TUDEM 7. kez Edebiyat
dlleri yarmasnn konusu ise iir. Dizeler ocuk Asn` adl iir yarmasnn
jri yeleri; Ataol Behramolu, Ayla narolu, Kemal zer, Mustafa Ruhi irin,
lk Tamer; koordinatr Mavisel Yener. Birincilik dl 5.000, ikincilik 4.000,
nclk 3.000, mansiyon dlnn ise 1.000 YTL olarak belirlendii yarma ile
nc bir sorun ise orta vadede Trk ocuk kitab yaynclnn, sadece ders
kitab ve yardmc ders kitab alanna skma tehlikesidir. zellikle Avrupal
yaynclar asndan Trkiyedeki ocuk says itah kabartyor. Avrupada nfusun
azalmasna karlk Trkiyede kitap tketebilecek bir nfusun varl, Amerika
ktasndan uzak douya kadar pek ok yayncy lkemize ekmektedir. 2007
itibaryla yurt d yaynclarn pazarlamaclarn, at kap yaynevlerini ziyaret
ederken grmek mmkn. Bu yaynclarn sunduklar rnlerin bir ksmnn
kalitesi tartlmakla birlikte fiyatlar ve deme ekilleri olduka cazip. Donanml
bir ekip istihdam etmek ve ciddi emekler harcamak yerine bir evirmen ve bir
grafikerle bu kitaplar, Trke olarak yaynlama hakkna sahip olabiliyorsunuz.
2007 stanbul Tyap kitap fuarnda sadece eviri ocuk kitab yaynlayan yeni
yaynevlerinin saysn ya da belli bal yaynevlerinin byk oranda eviri ocuk
kitabna ynelmeleri, Trk ocuk edebiyatnn geleceinin tehlikeye
girebileceinin sinyalleri olarak alglamak mmkn.
Bu tespitlerin altnda, Trk ocuk kitab yaynclnn uluslararas pazarda ne
denli ans olduunu ortaya koymakta yarar var. Teda projesi kapsamnda,
yaklak 16 ocuk kitab yabanc dilde yaymlanmtr. Bu eviriler gerekte bir
lt mdr? Bir defaya mahsus olmak zere 1000 adet baslan ve ikinci basks
yaplmayan ya da talep edilmeyen bir kitap iin uluslararas pazarda dnya
ocuklar ile buluuyor hkmn verebilir miyiz? u anda lkemizde bir elin
parmaklarn gemeyecek kadar yazarn kitab, uluslararas pazarda gerek
anlamda yer almaktadr. Metni ve resmi ile bir baka lkeye evirisi yaplm rn
says ise her hlde 10u gemez.
Kltr Bakanlnn yaynclar uluslararas almlar konusunda bu denli
destekledii bu dnemde yaynclara den grev, yazarlarn dnya piyasasnda
yer alan ocuk kitaplarnn ltleri konusunda bilinlendirmek, uluslararas
kalitede resimleme yaptrmak ve yeni karakterlerin ortaya kmasn salamaktr.
www.sanatalemi.netten
ocuklar iin ABD ''''''''de Trke -ngilizce yaynlanan bir dergi: Bonbon
ABD ''''''''de 28 Mays 1 Haziran 2008 tarihleri arasnda dzenlenen Trk Festivali
nedeniyle TC Kltr Bakanl ''''''''nca davet edilen sanatlarla birlikte gittiim
ikago ''''''''da Festival alanndaki stantlardan birinde Bonbon dergisini grmek ve
dergi yayncs Stk Kazanc ile tanmak benim iin ayr bir mutluluk oldu.
Kazanc , Trkiye ''''''''de ocuk dergiciliinde nemli tecrbeler yaayan bir
yaync. ABD ''''''''de Bonbon ''''''''u karma niyetini yle belirtiyor: ''''''''Amerika
''''''''daki Trk ocuklarn organik olarak biraya getirecek formlleri ararken
Trkiye ''''''''deki deneyimimi buraya aktarmak en mantkl yol grnd.
1990''''''''l yllarda Trkiye ''''''''nin en ok satan ocuk dergisini hazrlayan ekibin
yneticisi olarak bu deneyimimi pekala buradaki ocuklar iin de
BEN BYYNCE
Ben byynce ocuk olacam amca
ocukluumu yaatmayanlara inat
Ben byynce renci olacam amca
Bana retmediklerinizi renmek iin
Ben byynce dnr olacam amca
Suumu imdiden kabul ediyorum
Ben byynce bar olacam amca
Savata len kardelerim adna
Ben byynce tamirci olacam amca
Kafas bozuklar tamir edeceim
Ben byynce sarraf olacam amca
Ama insan alp satmayacam
Ben byynce sivil olacam amca
nk burada herkes asker douyor
Mustafa kke Evren
(Salncak Dergisi, Mart-Nisan 2008)
BABAYA MEKTUP
Seninle konumaya
Korkuyorum inan ki;
Mektup yazarken bile,
Kalbim kyor sanki.
imden geenleri
Sylemem g oluyor;
Glsem ok kzyorsun,
Alasam su oluyor.
Kabahatim olursa
Gzellikle sylesen,
Yanam okayp
Bir daha yapma, desen
BEYAZBULUT ARKISI
Yine arkm bitti
Burada bitmemeliydi halbuki
Yoksa gerekten ark burada m bitiyordu?
Ne yani ben mi ardm imdi?
Fakat irkin avc
Daha vurmayacakt kularm
Kt kt srtmayacakt o avc yle
Hayr! Bir tuhaflk var bu arkda
Kular da doru nakaratta duruyor
Hayret dorusu!
Haydi dostlarm!
imdi hatrladm
Rzgar da kmadan
Syleyelim birlikte arkmz
Ve dalalm evlerimize
Gle oynaya dalalm
Sizi irkin avc,
Beni arsz rzgar bulmadan
Batan alalm ve syleyelim arkmz...
Vural Kaya
www.beyazbulut.com
KORUR ONU BN MELEK
Kaybolmutu bir bebek
zlmt annesi
Ama baklarnda bebein
u mana vard:
Kayboldu sanma anne
Korudu beni melekler
Neden korkular getirilir akla
Kaybolunca bir bebek
Kaybolunca bir bebek
Korur onu bin melek
Hamdi Oru
www.antoloji.com
NASREDDN HOCA
Bisikletim eskidi
ki kitap okumadm.
Hangi suumu anlataym
Kusura bakma Allahm
Bakan yardmcs olsam da
Snfn en gevezesi
Beni sen yarattn
u gkyznde kayan yldz
Annemin baheye diktii
Ihlamur aacn
O aaca yuva yapan
Yavrularna yiyecek tayan
Kk kular
Yan odada ay nda
Sessizce alayarak
Tesbih eken ninemi
Ankarada hastane bahesinde
Soukta annemi bekleyen
Evimizin direi babam
Dnyann br ucundaki foklar
Uzayllar varsa
Onlar sen yarattn
Her eyi sen yarattn
Allahm
Annemi sen yarattn.
ar Grel
(Bilim ve Akln Eitiminde Eitim, Haziran 2008)
SALINCAK
Sallandm salncakta
Bir kii
Beni miyim dnen dnya m ardm
Yanmdan sereler geti
Ben miydim uan, onlar myd sallanan, kart kafam
Salarm rzgarla oynat
Sevincim iimden tat
Ayaklarm ge uzand
Salncak sallandka salland.
Sallandm salncakta
Bir kii
Saylar sonsuzdu.