Στρατηγικός Σχεδιασμός για την Ανάπτυξη της Άνδρου

Δήμος Άνδρου

Δήμος Κορθίου

Δήμος Υδρούσας

Δεκέμβριος 2009
Μεθοδολογία Μελέτης
Στρατηγικός Σχεδιασμός για την Ανάπτυξη της Άνδρου

3. Παρουσίαση
Συμπερασμάτων- Ανάλυση 4. Ανάλυση Τακτικών και
1. Ανάλυση Εξωτερικού 2. Ανάλυση Εσωτερικού
Ισχυρών Σημείων/ Σημείων Στρατηγικών Επιλογών
Περιβάλλοντος της Περιβάλλοντος της Προβληματισμού και και Κατευθύνσεων της
Άνδρου Άνδρου ευκαιριών / απειλών Άνδρου
εξωτερικού περιβάλλοντος

Περιεχόμενα
Σελίδα
n Ανάλυση Εξωτερικού Περιβάλλοντος 3
n Ανάλυση Εσωτερικού Περιβάλλοντος 4
n Ανάλυση ισχυρών σημείων, σημείων προβληματισμού και ευκαιριών/ απειλών εξωτερικού περιβάλλοντος 8
n Ισχυρά Σημεία/ Σημεία Προβληματισμού Δήμου Άνδρου 10
n Ισχυρά Σημεία/ Σημεία Προβληματισμού Δήμου Κορθίου 11
n Ισχυρά Σημεία/ Σημεία Προβληματισμού Δήμου Υδρούσας 12
n Καθορισμός Οράματος της Άνδρου 13
n Σημαντικές παράμετροι στρατηγικο ύ πλαισίου 14
n Στρατηγικό Πλαίσιο Ανάπτυξης της Άνδρου 16
n Παρουσίαση Στρατηγικών Αξόνων και Μέτρων 17
n Παρουσίαση προτεινόμενων Δράσεων ανά Άξονα και Μέτρο 18

2
Ανάλυση Εξωτερικού Περιβάλλοντος
n Εξελίξεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση n Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
– οργάνωση και λειτουργία «Κρήτης – Νήσων Αιγαίου»
– σχέσεις με το κράτος και τα περιφερειακά όργανα Οι θεματικές προτεραιότητες του Π.Ε.Π. Κρήτης Νήσων-
διοίκησης Αιγαίου 2007-2013 είναι:
– εύρος αρμοδιοτήτων – Α. Υποδομές και Υπηρεσίες Προσπελασιμότητας
– «Καποδίστριας ΙΙ»
– Β. Ψηφιακή Σύγκλιση και Επιχειρηματικότητα

n Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007-2013 – Γ. Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής
(ΕΣΠΑ) – Δ. Ειδικές Παρεμβάσεις ενίσχυσης της Χωρικής
– Τομεακά ΕΠ Συνοχής
- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
- ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΜΟΤ ΗΤΑΣ n Ευρωπαϊκά Προγράμματα
- ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
– Μεσογειακός Χώρος 2007-2013 (MED)
- ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΓΚΛΙΣΗ
- ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ – South East Eur ope (Χώρος Νοτιοανατολικής
- ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ Ευρώπης)
- ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ – Πρόγραμμα Life+
– Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ» 2007-2013
– Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Αλιείας
(ΕΣΣΑΑΛ)

3
Ανάλυση Εσωτερικού Περιβάλλοντος
Συνοπτική εξέταση ορισμένων δημογραφικώ ν στοιχείων (πηγή: ΕΣΥΕ, 1991-2001)
n Μεταβολή πραγματικο ύ πληθυσμού βάσει στατιστικών στοιχείων
1991 2001 % Μεταβολή

Δήμος Άνδρου 3.793 4.107 8,3%

n Επίπεδο Εκπαίδευσης
Δήμος Κορθίου 1.980 2.547 28,6%

Δήμος Υδρούσας 3.008 3.355 11,5%

Νήσος Άνδρου 8.781 10.009 14%

Νομός Κυκλάδων 94.005 112.615 19,8%

nΟικονομικά Ενεργός Πληθυσμός (ΟΕΠ) και (%) Θέσης στο Επάγγελμα (επί συνόλου απασχολούμενων)
ΔΗΜΟΣ ΔΗΜΟΣ ΔΗΜΟΣ ΒΟΗΘΟΣ
ΑΝΔΡΟΥ ΚΟΡΘΙΟΥ ΥΔΡΟΥΣΑΣ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟ- ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ
ΕΤΗ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΜΙΣΘΩΤΟΙ
ΛΟΥΜΕΝΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 4.027 2.201 3.057

ΕΡΓΑΣΙΜΗ ΗΛΙΚΙΑ 3.689 2.047 2.781 1991 ΔΗΜΟΣ ΑΝΔΡΟ Υ 6,63% 35,24% 52,59% 5,54%

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΝΕΡΓΟΣ ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΘΙΟΥ 1,79% 57,37% 32,27% 8,57%

1.393 773 1.000
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ
ΔΗΜΟΣ ΥΔΡΟΥΣΑΣ 4,36% 53,32% 31,54% 10,79%
ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ 1.241 702 859
2001
ΔΗΜΟΣ ΑΝΔΡΟ Υ 13,38% 21,84% 62,61% 2,18%
ΑΝΕΡΓΟΙ 152 71 141

ΝΕΟΙ ΑΝΕΡΓΟΙ 60 32 43 ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΘΙΟΥ 17,24% 34,47% 40,03% 8,26%

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΗ ΔΗΜΟΣ ΥΔΡΟΥΣΑΣ 16,53% 21,07% 56,23% 6,17%

2.296 1.274 1.781
ΕΝΕΡΓΟΙ

4
Ανάλυση Εσωτερικού Περιβάλλοντος
n Χαρακτηριστικά τουρισμού στο νησί
• Έντονη εποχικότητα (κορύφωση τουριστικής κίνησης τον Ιούλιο και Αύγουστο)

• Μικρή διάρκεια παραμονής τουριστών

• Μικρότερη πληρότητα σε σχέση με άλλα Κυκλαδονήσια (Τήνο, Σύρο, Νάξο)

• Η πλειοψηφία των καταλυμάτων (ξενοδοχεία ή ενοικιαζόμενα δωμάτια) αποτελούν οικογενειακές

επιχειρήσεις, αρκετές από τις οποίες λειτουργούν τις μονάδες ως δευτερεύουσ α δραστηριότητα και
στερούνται τεχνογνωσίας στην προβολή και προώθηση του τουριστικού προϊόντος

• Μεγάλος αριθμός παραθεριστικών κατοικιών

• Το μεγαλύτερο ποσοστό των τουριστικών επιχειρήσεων του νησιού εντοπίζεται στο Γαύριο και στο
Μπατσί

• Έντονη εξάρτηση από τον εσωτερικό τουρισμό

• Τα περισσότερα ξενοδοχεία ανήκουν στη μεσαία κατηγορία των 2-3* ενώ σημαντική είναι η απουσία
ξενοδοχείων υψηλής κατηγορίας 5*

• Μεγάλο πλήθος αξιόλογων παραλιών με εύκολη ή μέτρια πρόσβαση

5
ΠΑΡΑΛΙΕΣ
ΑΝΔΡΟΥ

6
 Μικρή Πέζα
Μεγάλη
Πέζα
Όρμ.Χαλαρίτης

Ορμ.Ζόρκος Βιτάλι
Ατένι
Πύργος
Βλυχάδα Λεύκα
Λιμανάκι Βόρη
Πισωλιμνιώνα
Φελλός Άχλα
Κούρταλη
Σέλκι
Χάρακας Πίσω Γιάλια
Λιόπεσι Γιάλια
Νημποριό
Αγ.Πέτρος Παραπόρτι
Ψιλή άμμος
Αγ.Κυπριανός
Μπατσί
Κυπρί Μπουρό
Στιβάρι Της Γριάς το πήδημα
Αγ.Μαρίνα Αγ.Ελεούσα Κόρθι
Παλαιόπολη Καντούνι

Χαλκολιμνιώνας Αποθήκες Αγ. Ιωάννης (Κρεμμύδες)

Πλάκα
 Ανάλυση Εσωτερικού Περιβάλλοντος
n Πολιτισμικά Χαρακτηριστικά
• Αρχαιολογικοί Οικισμοί/ Πολιτιστικά Μνημεία • Πολιτιστικοί Φορείς/ Ιδρύματα
- Γεωμετρικός Οικισμός Ζαγορά - Ίδρυμα Κυδωνιέως
- Γεωμετρικός Οικισμός Υψηλής
- Καΐρειος Βιβλιοθήκη- Οικία Θεόφιλου Καΐρη
- Νεολιθικός Οικισμός Στρόφιλος
- Πύργος του Αγ. Πέτρου - Κινηματογραφική Λέσχη Άνδρου
- Οικισμός Παλαιόπολης - Πλήθος πολιτιστικών συλλόγων
- Πάνω Κάστρο
- Ενετικό Κάστρο Άνδρου • Μοναστήρια/ Εκκλησίες
- Μικρογιάλι - Μονή της Ζωοδόχου Πηγής ή της Αγίας
- Φάρος Τουρλίτη - Μονή Παναχράντου
- Άγαλμα του Αφανούς Ναύτη - Μοναστήρι Αγ. Νικολάου
• Μουσεία - Μοναστήρι Αγίας Μαρίνας
- Σύγχρονης Τέχνης - Μονή Σωτήρος ή Παντοκράτορος
- Αρχαιολογικό - Ιερά Μονή Τρομαρχιών
- Ναυτικό
- Λαογραφίας και Χριστιανικής Τέχνης • Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική
- Αρχαιολογικό Παλαιόπολης - Πυργόσπιτα - Νερόμυλοι
- Ελιάς Κυκλάδων - Περιστεριώνες - Κρήνες
- Λαογραφικό -Πολιτιστικής Κληρονομιάς Συνετίου - Ξερολιθιές

§ Φυσικό Περιβάλλον
§ Γεωγραφικές αντιθέσεις, πλούσια βλάστηση και αφθονία υδάτινων πόρων à διαφοροποιόν στοιχείο από τα υπόλοιπα Κυκλαδονήσια
§ Προστατευόμενες περιοχές: όρμος Βιταλίου και ο κεντρικός όγκος του νησιού (GR4220001), “NATURA 2000” Τόπος Κοινοτικής
Σημασίας
§ 2 θαλάσσιες περιοχές της νοτιοανατολικής Άνδρου (Κορθίου & Χώρας) διαθέτουν πολύ σημαντικά υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας
§ Σημαντικά Οικοσυστήματα:
• Φρουσαίοι
• Κοιλάδα Ευρουσών - Αποικίων – Στενιών
• Κοιλάδα Βουρκωτής - Άχλα
• Κοιλάδα Διποταμάτων
• Κατάκοιλος/ Ρέματα
• Η λεκάνη του Μεγάλου Ποταμού με τις γύρω πλαγιές και τις ρεματιές των Λειβαδιών και του Πιτροφού

8
ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ

ΦΡΟΥΣΑΙΟΙ

ΒΙΟΤΟΠΟΣ
ΑΧΛΑ

ΠΥΘΑΡΑ

ΕΥΡΟΥΣΕΣ
ΡΕΜΑΤΑ

ΣΠΗΛΑΙΟ
ΑΛΑΔΙΝΟΥ
ΔΙΠΟΤΑΜΑΤΑ

ΤΟΞΩΤΑ ΠΑΛΑΙΑ
ΓΕΦΥΡΙΑ

9
Ανάλυση Εσωτερικού Περιβάλλοντος
Υποδομές
n Ενέργεια
– Ανεκμετάλλευτο δυναμικό ΑΠΕ (αιολική ενέργεια, φωτοβολταϊκά, μικρά υδροηλεκτρικά)

n Απορρίμματα- Χώροι διάθεσης απορριμμάτων/ στερεών αποβλήτων

– Χώρος Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α.)

n Ύδρευση & Αποχέτευση

– δεν παρατηρούνται προβλήματα ύδρευσης με την έννοια της έλλειψης νερού
– ζητήματα υπερκατανάλωσης σε ορισμένες χρονικές περιόδους
– πεπαλαιωμένα δίκτυα νερού
– σε περιοχές εκτός οικισμών όπου δεν υπάρχον δίκτυα διανομής νερού γίνονται γεωτρήσεις
– δίκτυα αποχέτευσης σε λίγα Δ.Δ.

n Υποδομές Υγείας, Πρόνοιας, Κοινωνικής Υποστήριξης, Εκπαίδευσης και Εξυπηρέτησης Πολιτών

– Κέντρο Υγείας / Πολυδύναμο Κορθίου/ Αγροτικά Ιατρεία
– Γηροκομείο
– «Βοήθεια στο Σπίτι»
– Γραφείο Παροχής Κοινωνικών Υποστηρικτικών Υπηρεσιών
– Γραφεία Υποστήριξης Ανέργων
– ΚΕΚ Κορθίου
– Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κορθίου
– Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών

n Υποδομές Αθλητισμού
– Ναυτικός Όμιλος Άνδρου
– Ναυτικός Όμιλος Κορθίου
– Ναυτικός Όμιλος «Αδρίας»
– Δημοτικό Στάδιο «Ιωάννης Γουλανδρής»
– Δημοτικό Στάδιο Κορθίου (γήπεδο Αλαμανιάς)
– Δίκτυο Διαδρομών Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος
– Γήπεδα 5x5
– κ.α.

10
Ανάλυση ισχυρών σημείων, σημείων προβληματισμού
Άνδρου και ευκαιριών/ απειλών εξωτερικού περιβάλλοντος
Ισχυρά Σημεία
• Μικρή απόσταση από την Αττική
• Μέλος του συμπλέγματος των Κυκλάδων νήσων,
οι οποίες ανήκουν στους κορυφαίους τουριστικούς
προορισμούς
• Διαφέρει από τις υπόλοιπες Κυκλάδες ως προς το
φυσικό περιβάλλον (υδάτινος πλούτος, πράσινο)
• Δεν έχει αλλοιωθεί από τον μαζικό τουρισμό
• Οι Ανδριώτες είναι συναισθηματικά συνδεδεμένοι
με τον τόπο καταγωγής τους και υπερήφανοι για
αυτόν
• Πλούσιοι πολιτιστικοί πόροι, που καλύπτουν όλες
τις ιστορικές περιόδους, και με ποικίλη
θεματολογία
• Διατηρούνται έως σήμερα αρκετά παραδοσιακά
έθιμα, τα οποία αναβιώνονται
• Αιολικό δυναμικό, και γενικότερα τόπος που
ευνοεί την ανάπτυξη των Α.Π.Ε.
• Παράδοση στην Ναυτιλία
Σημεία προβληματισμού
• Το τουριστικό προϊόν παρουσιάζει αδυναμίες οι οποίες ως
αποτέλεσμα μειώνουν την ελκυστικότητα για τον υποψήφιο
επισκέπτη
• Έντονη εποχικότητα τουριστικής κίνησης (peak Ιούλιος-
Αύγουστος)
• Η πλειοψηφία των τουριστικών επιχειρήσεων είναι μικρές
και οικογενειακές
• Το επίπεδο των τουριστικών υπηρεσιών συνήθως είναι
χαμηλό
• Ανεξέλεγκτη δόμηση για παραθεριστική κατοικία
• Έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού
• Έλλειψη βασικών υποδομών που θα υποστήριζαν την
όποια είδους ανάπτυξη (π.χ. Χ.Υ.Τ.Α., δίκτυα αποχέτευσης)
• Σε αρκετά σημεία του νησιού μη ικανοποιητικό οδικό δίκτυο
• Πολλά χωριά δεν έχουν αξιοποιηθεί τουριστικά
• Υποβάθμιση επιχειρηματικής δραστηριότητας στο νησί
• Αδυναμία συγκράτησης δραστήριων τμημάτων του
πληθυσμού (νέοι, επιστήμονες)
• Ελλιπής αξιοποίηση πρωτογενούς τομέα,
συμπεριλαμβανομένης και της αλιείας
• Περιορισμένη τυποποίηση σε παραδοσιακά προϊόντα
• Ανάγκη βελτίωσης των υποδομών υγείας/ πρόνοιας
11
Ανάλυση ισχυρών σημείων, σημείων προβληματισμού
Άνδρου και ευκαιριών/ απειλών εξωτερικού περιβάλλοντος
Ευκαιρίες Απειλές
• Διεθνοποίηση οικονομίας, Ευρωπαϊκή • Η ανταγωνιστική δράση κοντινών νήσων ως προς
ολοκλήρωση και αναδυόμενες γειτονικές αγορές τις τουριστικές δραστηριότητες (Τήνος, Σύρος,
Νάξος)
• Κοινοτικοί και εθνικοί πόροι (ΕΣΠΑ)
• Διαρθρωτικές αλλαγές
• Αναπτυξιακός νόμος
• Περιορισμός Κοινοτικών ή εθνικών πόρων
• Το θεσμικό πλαίσιο των Συμπράξεων Δημοσίου –
Ιδιωτικού Τομέα • Αναποτελεσματικό εθνικό θεσμικό πλαίσιο
• Διαμόρφωση πλαισίου στρατηγικής σε • Αδυναμία αξιοποίησης τεχνολογικών εξελίξεων
υπερτοπικό επίπεδο και ανάπτυξη συνεργασιών • Κίνδυνος περιβαλλοντικών καταστροφών
• Εφαρμογή Κοινοτικών οδηγιών και νομοθεσίας • Χαμηλή οικονομική ανάπτυξη- φαινόμενα
• Ανάπτυξη νέων μορφών ζήτησης στις υπηρεσίες ερήμωσης
και τον τουρισμό
• Χρήση νέων τεχνολογιών σε όλο το φάσμα της
τοπικής διαχείρισης και ανάπτυξης
• Η μελλοντική επέκταση του προαστιακού
σιδηρόδρομου μέχρι τη Ραφήνα
• Η σχεδιαζόμενη δημιουργία θαλάσσιου πάρκου
και ινστιτούτου του Εθνικού Καποδιστριακού
Πανεπιστημίου
• Δυνατότητες πλωτής σύνδεσης Άνδρου – Τήνου

12
Ισχυρά Σημεία/ Σημεία Προβληματισμού Δήμου Άνδρου
Ισχυρά Σημεία
• Πλούσιο φυσικό περιβάλλον – υδάτινοι
πόροι (πηγές)
• Ύπαρξη μονοπατιών
• Σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι (Ζαγορά,
Στρόφιλος)
• Κέντρο της Πολιτιστική ς ανάπτυξης του
νησιού (μουσεία, ιδρύματα, εκδηλώσεις)
• Σημαντικά πολιτιστικά (π.χ. Πλόες) και
αθλητικά δρώμενα (Ναυτικός Όμιλος
Άνδρου)
• Διατηρεί τον παραδοσιακό αρχοντικό της
χαρακτήρα
• Δυνατότητες για ανάπτυξη εναλλακτικών
μορφών τουρισμού π.χ. πολιτιστικός,
περιπατητικός, θρησκευτικός τουρισμός
• Σημαντική ακίνητη περιουσία που ανήκει
στο Δήμο
• Παράδοση στην Ναυτιλία
Σημεία προβληματισμού
• Ζήτημα προσδιορισμού νέας ταυτότητας που θα
κάνει το Δήμο προτιμητέο τόπο διαμονής και
επίσκεψης (σε σχέση με την ακμή που γνώρισε σε
περασμένες δεκαετίες)
• Έλλειψη συστηματικής επικοινωνίας των ήδη
υπαρχόντων πολιτιστικών εκδηλώσεων του
καλοκαιριού
• Η γκάμα των προσφερόμενων εκδηλώσεων δεν
είναι ικανή να υποστηρίξει τον τίτλο που είθισται
να αποδίδεται στην Άνδρο ως «Πολιτιστική
Πρωτεύουσα των Κυκλάδων»
• Έλλειψη χώρων στάθμευσης
13
Ισχυρά Σημεία/ Σημεία Προβληματισμού Δήμου Κορθίου
Ισχυρά Σημεία Σημεία προβληματισμού
• Η μεγάλη απόσταση από το λιμάνι
• Έντονη συνοχή πληθυσμού
• Αυξημένα κόστη μεταφοράς των αδρανών
• Σημαντική ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα προϊόντων
(παραγωγή αλιευμάτων, μελιού,
πιστοποιημένο τυροκομείο, σύλλογος • Μικρός αριθμός καταλυμάτων, ανεπαρκής για
γυναικών «Αγρομέλισσα») οποιουδήποτε είδους τουριστική ανάπτυξη
• Ύπαρξη στρατηγικής για περιβαλλοντικές • Έλλειψη τουριστικών υποδομών για την
δράσεις σε επίπεδο Δήμου κι όχι μόνο υποστήριξη της διοργάνωσης σεμιναρίων,
(συμμετοχή σε δράσεις εμβέλειας που εκδηλώσεων κ.λπ.
ξεπερνούν το νησί)
• Σημαντική κινητικότητα στα πολιτιστικά και
αθλητικά δρώμενα (Ναυτικός Όμιλος Κορθίου)
• Σημαντικά οικοσυστήματα π.χ. Διποτάματα
• Δυνατότητες για ανάπτυξη εναλλακτικώ ν
μορφών τουρισμού (π.χ. οικοτουρισμός/
αγροτουρισμός, περιπατητικός τουρισμός,
θαλάσσιο ς τουρισμός)
• Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
• Παράρτημα Πανεπιστημίου Αθηνών
• Διαθέτει εκτάσεις κατάλληλες για την
ανάπτυξη ΑΠΕ

14
Ισχυρά Σημεία/ Σημεία Προβληματισμού Δήμου Υδρούσας
Ισχυρά Σημεία Σημεία προβληματισμού
• Αυξημένη οικοδομική δραστηριότητα
• Στην περιοχή βρίσκεται ο κεντρικός
δευτερεύουσα ς κατοικίας εκτός σχεδίου πόλεως
λιμένας του νησιού
• Προβλήματα στο οδικό δίκτυο. Αρκετές περιοχές
• Πλήθος αξιόλογων παραλιών, κάποιες
είναι δυσπρόσιτες λόγω μη ασφαλτοστρωμένου
από τις οποίες έχουν βραβευθεί με
δρόμου
γαλάζια σημαία
• Έλλειψη βασικών υποδομών (π.χ. βιολογικός
• Σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι (π.χ.
καθαρισμός)
Παλαιόπολη, Υψηλή, πύργος Αγ. Πέτρου)
• Τα προβλήματα ύδρευσης αντιμετωπίζονται
• Σημαντικά οικοσυστήματα (Άρνη, Ρέματα,
κυρίως με την διάνοιξη γεωτρήσεων
Φρουσαίοι)
• Υπηρεσίες καθαριότητας ελλιπείς κατά τους
• Διαθέτει αρκετές εκτάσεις κατάλληλες για
καλοκαιρινούς μήνες στις τουριστικέ ς περιοχές
την ανάπτυξη ΑΠΕ
όπως το Μπατσί
• Σε σύγκριση με τους άλλους δύο Δήμους
• Μέτριο επίπεδο τουριστικών υπηρεσιών
διαθέτει τις περισσότερο ανεπτυγμένες
τουριστικά υποδομές

15
Καθορισμός Οράματος της Άνδρου
n Το όραμα αποτελεί συνοπτική διατύπωση της μελλοντικής επιθυμητής κατάστασης της
περιοχής και των Δήμων για την επόμενη μεσο-μακροπρόθεσμη περίοδο, η οποία θα
επιδιωχθεί με την εφαρμογή της στρατηγικής που θα επιλεγεί και με την ευρύτερη δυνατή
κοινωνική συναίνεση

n Το Όραμα της Άνδρου είναι το ακόλουθο:

«Βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών και

καθιέρωση ενός προτιμητέου τόπου διαβίωσης
μέσω ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης»

16
Σημαντικές παράμετροι:

n Η εγγύτητα του νησιού στην Αττική επιμήκυνση τουριστικής περιόδου

n Η εκπαίδευση των επαγγελματιών του τουρισμού μέσω της διεξαγωγής

προγραμμάτων κατάρτισης και πιστοποίησης

n Η ισόρροπη ανάπτυξη του τουρισμού στις διάφορες περιοχές της Άνδρου με

γνώμονα το χαρακτήρα της κάθε περιοχής και την προστασία του τοπίου και του
περιβάλλοντος συμβάλλει στην κατεύθυνση της αειφόρου ανάπτυξης
• Λόγω της θέσης του και του υφιστάμενου πλήθους τουριστικών υποδομών, ο Δήμος Υδρούσας είναι σε
θέση να προσελκύσει πιο «μαζικό» τουρισμό σε σχέση με τους άλλους 2 Δήμους ή να λειτουργήσει ως
ορμητήριο για εξορμήσεις στις υπόλοιπες περιοχές του νησιού
• Ο Δήμος Άνδρου είναι σε θέση να καλύψει τη ζήτηση για αξιοθέατα και πολιτιστικά μνημεία (π.χ.
μουσεία) λόγω των πλούσιων και πολύ σημαντικών πολιτιστικών πόρων που διαθέτει «Πολιτιστική
Πρωτεύουσα των Κυκλάδων»
• Ο Δήμος Κορθίου απευθύνεται σε συγκεκριμένη κατηγορία επισκεπτών που ενδιαφέρονται για
επισκέψεις ή και διαμονή σε περιοχές που συνδυάζουν την περιήγηση με την ευαισθητοποίηση,
ενημέρωση και εκπαίδευση σε περιβαλλοντικά θέματα

17
Σημαντικές παράμετροι:
n Η αξιοποίηση των τουριστικών δυνατοτήτων του νησιού θα πρέπει να συνδυαστεί και με την παροχή
ολοκληρωμένων υπηρεσιών που θα απευθύνοντα ι κυρίως σε επισκέπτε ς προερχόμενους από το
εξωτερικό και θα σχετίζονται για παράδειγμα με την άμεση μεταφορά των επισκεπτών από το αεροδρόμιο
της Αθήνας στην Άνδρο (μέσω επιτυχούς συντονισμού πτήσεων charter, λεωφορείων και ακτοπλοϊκών
συνδέσεων και με πιθανή ξενάγηση στην Αθήνα)

n Ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, η οποία δύναται να προσανατολιστεί:

• στην παροχή τουριστικών υπηρεσιών κατά τα αναφερόμενα παραπάνω,
• στην αξιοποίηση του φυσικού δυναμικού του νησιού (π.χ. τυποποίηση γεωργικών – κτηνοτροφικών
προϊόντων, οργάνωση αλιείας)
• στη συνεργασία μεταξύ των ΟΤΑ και ιδιωτικών φορέων για θέματα υποδομών πράσινης ανάπτυξης
• στη συνεργασία μεταξύ των ΟΤΑ και ιδιωτικών φορέων για θέματα αξιοποίησης της ακίνητης
περιουσίας των Δήμων

n Η χωροταξική οργάνωση της Άνδρου που αφορά στη χωροθέτηση χρήσεων γης και στο περιορισμό της
εκτός σχεδίου δόμησης (π.χ. δημιουργία βιοτεχνικής ζώνης, παραθεριστική κατοικία, χώροι εγκατάστασης
υποδομών ΑΠΕ)

18
 Στρατηγικό Πλαίσιο Ανάπτυξης της Άνδρου
Επιχειρήσεις με projects Κεντρική Διοίκηση- Πολιτιστικοί Σύλλογοι,
(προσέλκυση Ακαδημαϊκά Ιδρύματα Δημόσιοι Φορείς Επαγγελματίες νησιού, Πολίτες
επιχειρηματιών) (Υπουργεία) (ενημέρωση/ κατάρτιση)

Υποστήριξη

1: Πολιτισμός – Τουρισμός
Κατευθύνσεις

Στόχος:
Ανάπτυξης

Βελτίωση των
2: Πράσινη Ανάπτυξη συνθηκών
διαβίωσης των
πολιτών
3: Ανάπτυξη Επιχειρηματικότητας

Υποδομές Δήμων

Εκπαιδευτικές
Κοινωνικές Παροχές
Έργα Υποδομών Υποδομές (Σχολεία,
(νοσοκομεία κλπ.)
Τριτοβάθμια Εκπ/ση)

19
Παρουσίαση Στρατηγικώ ν Αξόνων και Μέτρων
ΟΡΑΜΑ ΝΗΣΟΥ ΑΝΔΡΟΥ

Άξονας 3 Άξονας 4
Άξονας 1 Άξονας 2
Ανάπτυξη Ανάπτυξη
Πολιτισμός - Τουρισμός Πράσινη Ανάπτυξη
Επιχειρηματικότητας Υποδομών Δήμων
• 1.1. Διαμόρφωση και • 2.1. Προστασία – ανάδειξη • 3.1. Ανάπτυξη τουριστικής • 4.1. Έργα Υποδομών
Ολοκληρωμένη Προβολή περιβάλλοντος και επιχειρημα τικότητας από Δήμους
τουριστικού προϊόντος φυσικών πόρων
νησιού • 3.2 Οργάνωση Μονάδων • 4.2. Έργα Κοινωνικών
• 2.2. Ανάδειξη Διαλογής και Τυποποίησης Παροχών από Δήμους
• 1.2. Ανάπτυξη Οικοσυστημάτων Γεωργικών Προϊόντων
εναλλακτικώ ν μορφών (χερσαίων/ θαλάσσιω ν) • 4.3. Ανάπτυξη
τουρισμού • 3.3. Οργάνωση Μονάδων Εκπαιδευτικών
• 2.3. Ανάπτυξη Διαλογής και Τυποποίησης Υποδομών
• 1.3. Ανάδειξη συστημάτων ΑΠΕ Κτηνοτροφικών Προϊόντων
αρχαιολο γικών χώρων
• 3.4. Οργανωμένες
• 1.4. Προστασία, Ανάδειξη Καλλιέργειες
Πολιτιστικών Πόρων και
Μνημείων • 3.5. Οργάνωση Αλιείας

• 1.5. Δημιουργία • 3.6. Αξιοποίηση Υδάτινου

πολυχώρων πολιτισμού Πλούτου
• 3.7. Αξιοποίηση ακίνητης
περιουσίας Δήμων
• 3.8. Ενίσχυση
επιχειρήσεω ν
• 3.9. Συνέργιες με άλλα
νησιά
20
Παρουσίαση προτεινόμενω ν Δράσεων ανά Άξονα και
Μέτρο
Άξονας 1: Πολιτισμός- Τουρισμός

Διαμόρφωση και Ολοκληρωμένη Προβολή τουριστικού προϊόντος νησιού

Μέτρο 1.1: • παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών προς τους επισκέπτες του εξωτερικού
• ανάδειξη τουριστικού προφίλ κάθε περιοχής

Ανάπτυξη εναλλακτικώ ν μορφών τουρισμού

Μέτρο 1.2: • οικοτουρισμός/ αγροτουρισμός • πολιτιστικός τουρισμός
• περιηγητικός τουρισμός • θρησκευτικός τουρισμός

Ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων

Μέτρο 1.3: • λήψη πρωτοβουλιών για αύξηση επισκεψιμότητας • ενέργειες ενημέρωσης, (σήμανση) κ.α.
• ενίσχυση υποδομών λειτουργίας αρχαιολογικών χώρων

Προστασία, Ανάδειξη Πολιτιστικών Πόρων και Μνημείων

Μέτρο 1.4: • προστασία παραδοσιακών οικισμών και αρχιτεκτονικής
• π.χ. περιστεριώνες, ξερολιθιές, πύργοι

Δημιουργία πολυχώρων πολιτισμού

Μέτρο 1.5: • πρωτοβουλία για δημιουργία πολυχώρου όπου θα διεξάγονται εκδηλώσεις,
επιχειρησιακά σεμινάρια κ.λπ.

21
Παρουσίαση προτεινόμενω ν Δράσεων ανά Άξονα και
Μέτρο
Άξονας 2: Πράσινη Ανάπτυξη

Προστασία - ανάδειξη περιβάλλοντος και φυσικών πόρων

Μέτρο 2.1: • ανάδειξη φυσικών πηγών • Διποτάματα
• καθαρισμός μονοπατιών • Φρουσαίοι

Ανάδειξη Οικοσυστημάτων (χερσαίω ν/ θαλάσσιων)

Μέτρο 2.2: • Άχλα
• Γιάλια

Ανάπτυξη Συστημάτων ΑΠΕ

Μέτρο 2.3: • αιολικά πάρκα • μικρά υδροηλεκτρικά
• φωτοβολταϊκά

22
Παρουσίαση προτεινόμενω ν Δράσεων ανά Άξονα και
Μέτρο
Άξονας 3: Ανάπτυξη Επιχειρηματικότητας

Ανάπτυξη τουριστικής επιχειρηματικότητας

• μέσω παροχής κινήτρων για ανάπτυξη νέων τουριστικών επιχειρήσεων
Μέτρο 3.1: • βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται από υφιστάμενες επιχειρήσεις που σχετίζονται με την
τουριστική δραστηριότητα (π.χ. εκπαίδευση επαγγελματιών)

Οργάνωση Μονάδων Διαλογής και Τυποποίησης Γεωργικών Προϊόντων

Μέτρο 3.2: • πιστοποίηση παραγωγών μελιού, ανάπτυξη συστήματος ποιότητας αγροτικών προϊόντων
• αξιοποίηση προϊόντων που παραμένουν ανεκμετάλλευτα π.χ. εσπεριδοειδή, γλυκά του κουταλιού)

Οργάνωση Μονάδων Διαλογής και Τυποποίησης Κτηνοτροφικών Προϊόντων

Μέτρο 3.3: • ανάπτυξη σφαγείων – τυποποιητηρίων προϊόντων κρέατος για αποστολή συσκευασμένων
προϊόντων στην υπόλοιπη Ελλάδα και το εξωτερικό, αξιοποίηση τυροκομείων

Οργανωμένες Καλλιέργειες
Μέτρο 3.4: • καλλιέργειες νέων προϊόντων στα πλαίσια συνεργασίας με εξωγενείς φορείς (τυποποιητήρια-
χονδρέμποροι της ηπειρωτικής Ελλάδας ή του εξωτερικού)

Οργάνωση Αλιείας
Μέτρο 3.5: • βελτίωση ιχθυοκαλλιεργειών
• αξιοποίηση προγραμμάτων ΕΣΠΑ/ Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων για αλιεία

23
Παρουσίαση προτεινόμενω ν Δράσεων ανά Άξονα και
Μέτρο
Άξονας 3: Ανάπτυξη Επιχειρηματικότητας

Αξιοποίηση Υδάτινου πλούτου του νησιού

Μέτρο 3.6: • ενέργειες καταμέτρησης ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών πηγαίων νερού
• ενεργειακή αξιοποίηση

Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας Δήμων για τη δημιουργία κοινωνικών παροχών

Μέτρο 3.7: ανταποδοτικού χαρακτήρα
• μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων • χώροι στάθμευσης
• κέντρα Αποθεραπείας- Αποκατάστασης

Υποστήριξη των επιχειρήσεω ν εκείνων που εδρεύουν στο νησί

Μέτρο 3.8: • κατηγοριοποίηση προϊόντων, π.χ. εταιρείες εμφιάλωσης νερού
• υποστήριξη τοπικών προϊόντων

Συνέργιες με άλλα νησιά

Μέτρο 3.9: • π.χ. δρομολόγηση ακτοπλοϊκής γραμμής μεταξύ Άνδρου και Τήνου με σκοπό την
ενίσχυση του θρησκευτικού τουρισμού ή τη μεταφορά και αξιοποίηση αδρανών υλικών

24
Παρουσίαση προτεινόμενω ν Δράσεων ανά Άξονα και
Μέτρο
Άξονας 4: Ανάπτυξη Υποδομών Άνδρου

Έργα Υποδομών από τους Δήμους

Μέτρο 4.1: • χωροταξία – πολεοδομία – οδοποιία – ύδρευση – βιολογικός καθαρισμός- αποχέτευση –
διάθεση απορριμμάτων – συγκοινωνίες

Έργα Κοινωνικών Παροχών από τους Δήμους

Μέτρο 4.2: • βελτίωση υποδομών υγείας ικανών να καλύψουν τις ανάγκες ειδικών κατηγοριών ασθενών,
αναβάθμιση αθλητικών χώρων

Ανάπτυξη Εκπαιδευτικών Υποδομών

Μέτρο 4.3: • διερεύνηση σκοπιμότητας για τη δημιουργία Τ.Ε.Ι. με αντικείμενο σπουδών ενδεχομένως συμφυές
με την ταυτότητα ή τις δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στο νησί (π.χ. Τουριστικών επιχειρήσεων)

25
Επιμέρους ζητήματα που σχετίζονται με την εσωτερική οργάνωση των Δήμων για την καλή και συντονισμένη
υποστήριξη του αναπτυξιακού οράματος του νησιού και με την κατάρτιση των σχεδίων δράσης, ανά μέτρο και
στρατηγικό άξονα, για την υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού θα εξεταστούν στα επιχειρησιακά
προγράμματα του κάθε Δήμου.

n Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων (Ν. 3463/2006), Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (Κεφάλαιο Ζ’, Άρθρο 203)
– «... περιέχει ένα συνεκτικό σύνολο αξόνων προτεραιότητας για δράσεις τοπικής ανάπτυξης και αποσκοπεί στην υλοποίηση του
αναπτυξιακού σχεδιασμού των Ο.Τ.Α.»
– Καταρτίζεται από το Δημ. Συμβούλιο και καλύπτει το σύνολο των δράσεων τοπικής ανάπτυξης καθώς και οργανισμών των
υπηρεσιών των ΟΤΑ .
– Συμπεριλαμβάνει όλες τις δράσεις των Δημοτικών επιχειρήσεων, ΝΠΔΔ, κ.λπ.

nΣυγκεκριμένα, το Επιχειρησιακό Σχέδιο που θα συνταχθεί για κάθε Δήμο θα περιλαμβάνει:

‒ Κατάρτιση Αναπτυξιακών Στόχων και Δράσεων
‒ Χρονικός Προγραμματισμός των Δράσεων
‒ Απαιτούμενες Ενέργειες από τον ΟΤΑ
‒ Ανάλυση Χρηματοδοτικών Επιλογών – Προϋπολογισμός Υλοποίησης Έργων – Δράσεων Κατάρτιση Δεικτών
Παρακολούθησης και Αξιολόγησης του Προγράμματος
‒ Υποστήριξη των Διαδικασιών Διαβούλευσης

Τα Σχέδια Δράσης συνιστούν τις επιμέρους ενέργειες που θα οδηγήσουν στην υλοποίηση των στρατηγικών στόχων.
Τα ολοκληρωμένα Σχέδια Δράσης θα αφορούν, μεταξύ άλλων, στους εξής τομείς:
•Τουριστική Ανάπτυξη •Πολιτισμός και Αθλητισμός
•Περιβάλλον •Υγεία
•Διαχείριση απορριμμάτων •Κοινωνική φροντίδα
•Διαχείριση υδάτινων πόρων •Απασχόληση
•Ύδρευση και αποχέτευση •Οικονομική Διαχείριση
•Ανάπτυξη Ανθρώπινου δυναμικού των Δήμων και των Νομικών Προσώπων αυτών

26
Ευχαριστούμε για την παρουσία σας
 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Καταγραφή ενδεικτικών πολιτισμικών και τουριστικών

χαρακτηριστικών του νησιού
Αρχαιολογικοί Οικισμοί
ΑΝΔΡΟΥ

29
Γεωμετρικός Οικισμός Υψηλής

Οικισμός Παλαιόπολης

Νεολιθικός Οικισμός Στρόφιλα

Γεωμετρικός Οικισμός Ζαγοράς

30
ΜΟΥΣΕΙΑ
ΑΝΔΡΟΥ

31
 ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΕΧΝΗΣ
ΜΟΥΣΕΙΟ
ΑΝΔΡΟΥ
ΝΑΥΤΙΚΟ
ΜΟΥΣΕΙΟ

ΜΟΥΣΕΙΟ
ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ
ΜΟΥΣΕΙΟ
ΜΟΥΣΕΙΟ
ΣΥΝΕΤΙΟΥ
ΠΑΛΑΙΟΠΟΛΗΣ

ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΙΑΣ

32
ΚΑΣΤΡΑ ΑΝΔΡΟΥ

33
ΒΕΝΕΤΣΙΑΝΙΚΟ
ΚΑΣΤΡΟ (ΧΩΡΑ)

ΚΑΣΤΡΟ
ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ

34
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ
ΑΝΔΡΟΥ

35
Μ.Ζωοδόχου Πηγής (Μ.ΑΓΙΑΣ) Μ.Αγ.Νικολάου

Μ.Αγ Ειρήνης

Μ.Αγ.Μαρίνης

Μ. Παναχράντου

Μ.Ζωοδόχου Πηγής
Μ.Παναγίας
Φλετρών
Τρομάρχια
ΙΔΡΥΜΑΤΑ
ΑΝΔΡΟΥ

37
 Καΐρειος
Βιβλιοθήκη

Κυδωνιέως

38
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΒΡΥΣΕΣ-ΠΗΓΕΣ
ΑΝΔΡΟΥ

39
 ΠΗΓΗ ΣΑΡΙΖΑ

ΠΕΝΤΑΒΡΥΣΗ

Η ΒΡΥΣΗ ΤΟΥ
ΚΑΣΑΜΠΑ

Η ΒΡΥΣΗ ΤΟΥ
ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΕΤΡΕΝΙΑ

ΠΗΓΕΣ ΜΕΝΗΤΩΝ

40
ΠΥΡΓΟΙ-ΠΥΡΓΟΣΠΙΤ Α
ΑΝΔΡΟΥ

41
 Πυργόσπιτο στο
Μυλοχώρι των
Φρουσαίων

Πυργόσπιτο
Μαστρο-
Γιαννούλη

Ο Πύργος του
Μπίστη Μούβελα

Αρχ. Πύργος
Αγ.Πέτρου
Πυργόσπιτο στο Μουσίωνα

42
ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΑΝΔΡΟΥ

43
 10. ΒΟΥΡΚΩΤΗ –
ΜΟΝΗ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ – ΠΑΡΑΛΙΑ
ΑΧΛΑ

7. ΜΠΑΤΣΙ - ΚΑΤΑΚΟΙΛΟΣ
11.ΑΠΟΙΚΙΑ – ΠΑΡΑΛΙΑ ΓΙΑΛΙΑ

8. ΚΑΤΑΚΟΙΛΟΣ - ΑΡΝΗ

2.ΒΟΥΡΚΩΤΗ – ΑΠΟΙΚΙΑ - ΧΩΡΑ

9. ΑΡΝΗ - ΒΟΥΡΚΩΤΗ 1. ΧΩΡΑ – ΛΑΜΥΡΑ –ΜΕΝΗΤΕΣ-

ΜΕΣΑΡΙΑ – ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΧΡΑΝΤΟΥ

12.ΑΝΩ ΑΠΡΟΒΑΤΟΥ –
ΠΙΤΡΟΦΟΣ - ΜΕΝΗΤΕΣ 4. ΧΩΡΑ – ΛΙΒΑΔΙΑ –
Μ.ΠΑΝΑΧΡΑΝΤΟΥ

3. ΧΩΡΑ – ΣΥΝΕΤΙ - ΟΡΜΟΣ

6. ΣΤΑΥΡΟΠΕΔΑ –
Μ. ΠΑΝΑΧΡΑΝΤΟΥ

5. ΟΡΜΟΣ ΚΟΡΘΙΟΥ – ΡΩΓΟ –

ΓΙΑΝΝΙΣΑΙΟ – ΕΞΩ ΒΟΥΝΙ

44
ΦΑΡΟΙ ΑΝΔΡΟΥ

45
Φάρος Φάσας

Φάρος
Άχλας

Φάρος Τουρλίτης