Professional Documents
Culture Documents
Bai Giang He Thong Thong Tin So
Bai Giang He Thong Thong Tin So
phi nhn mnh thm y rng iu ny khng nht quyt vnh vin ng. Do cc hn ch v k thut
hin nay, ph chim ca tn hiu s cn tng i ln hn ph chim ca tn hiu analog khi truyn cc
bn tin lin tc, tuy nhin trong tng lai khi cc k thut s ho tn hiu lin tc tin tin hn c p
dng th ph ca tn hiu s c th so snh c vi ph ca tn hiu lin tc.
1.1.2. S khi ca h thng thng tin s
T cc ngun khc
T
ngun
tin
To
khun
M ha
ngun
M ha
mt
M ha
knh
Ghp
knh
iu
ch
Tri
ph
a
truy
nhp
My
pht
Knh
truyn
ng
b
+
Ti b
tin
To
khun
Gii m
ngun
Gii
m mt
Gii
m knh
Phn
knh
Gii
iu
ch
Gii
tri
ph
a
truy
nhp
My
thu
M ho ngun v gii m ngun tn hiu, thc hin nn v gii nn tn hiu gim tc bit
gim ph chim ca tn hiu s;
M v gii m mt, thc hin m v gii m chui bit theo mt kho xc nh nhm bo mt tin
tc;
a truy nhp, cho php nhiu i tng c th truy nhp vo mng thng tin s dng h thng
truyn dn theo nhu cu;
ng b, bao gm ng b nhp v ng b pha sng mang i vi cc h thng thng tin lin
kt;
Lc c thc hin ti my thu, pht u cui, bao gm lc c nh nhm hn ch ph tn, chng
u;
Cc nhm nghin cu (SG: stady group) ca lin minh vin thng Quc t (ITU: International
Telecommunication Union), trc y l hi ng t vn in thoi v in bo quc t CCITT, v cc
nhm nghin cu ca u ban t vn v tuyn quc t CCIR trc y , nayb l ITU-R. Cc nhm nghin
3
cu ny xc lp cc tiuchun di hnh thc cc khuyn gh cho vin thng trn ton cu, bao gm c h
thng m v Chu u.
i vi thng tin s, tham s chnh xc truyn tin thng c nh gi qua t l li bt (BER: Bit
Error Ratio) thng c hiu l t l gia s bt nhn b li v tng s bt truyn trong mt khong
thi gian quan st no . Khi m thi gian quan st tin ti v hn th t l ny tin ti xc xut li bit.
Trong thc t, thi gian quan st khng phi l v hn nn t l li bt ch gn bng vi xc xut li bit,
tuy nhin trong nhiu trng hp thc t ngi ta vn thng xem v gi BER l xc xut li bit. Trong
mt s cc h thng th chnh xc truyn tin cn th hin cht lng dch v, v d nh cht lng
ting ni trong h thng thng tin di ng.
Kh nng truyn tin nhanh chng ca mt h thng thng tin s thng c nh gi qua dung
lng tng cng B ca h thng, l tc truyn thng tin(c n v l b/s). Nhn chung dung lng ca
mt h thng tu thuc vo bng tn truyn dn, s iu ch s, mc tp nhiu,
Ngoi cc yu cu v cc tham s ni trn th h thng thng tin s cn c thm yu cu v tnh bo
mt, tin cy, tnh kinh t.
1.3. ng b trong h thng thng tin s
ng b trong h thng thng tin s gm:
ng b v pha sng mang
ng b ng h
ng b v m
1.3.1 Truyn dn thng tin v pha: Khi phc sng mang
Thng tin pha cho ng b sng mang pha thu v nguyn tc c th nhn c hoc t mt sng
mang c truyn trn mt knh ring, hoc t mt sng mang khi phc t tn hiu s thu c. Trong
trng hp sau, thng rt hay s dng trong thc t, li c hai kh nng: tn hiu c truyn i c mt
thnh phn sng mang khng iu ch hoc tn hiu sng mang b nn. Sau y, c hai kh nng ny s
c cp n.
Cc h thng vi tn hiu tham chiu c truyn
Trong mc ny, chng ta s gi thit rng tn hiu s c truyn i bao gm, di mt dng no
, mt sng mang khng b iu ch ng vai tr tn hiu tham chiu. Trong trng hp ny, cng sut
vn c b chia s, mt phn truyn thng tin, phn cn li dung cho ng b. Trong ph ca tn hiu c
truyn i, c mt thnh phn ph vch ti tn s sng mang. Tn hiu tham chiu c truyn i dng cho
khi phc sng mang c p dng tiu biu trong o xa v tinh v trong cc h thng truyn s liu tc
thp, v thng khng c s dng trong cc h thng vin thng v tinh hay mt t.
Ti pha my thu, tn s v pha ca sng mang tham chiu c pht i phi c nh gi. Do
knh truyn c tp nhiu, cc gi tr c nh gi s khc vi cc gi tr thc s. mt phng php ti
u ho gi tr c nh gi c gi l nh gi theo kh nng cc i (maximum likelihood estimation),
theo gc pha c nh gi ca sng mang l gi tr ng vi gi tr cc i ca mt xc sut iu
kin py t , trong y(t) l tn hiu thu c cn l pha ca n.
4
L thuyt v nh gi tham s ti u c gii quyt trong nhiu ti liu khc nhau. mt trong
nhng kt lun quan trng thu c l mch ng b sng mang (c thit k thc hin mt nh
gi ti u pha sng mang) tt nht nn c thc hin bng mt mch vng hi tip, tng t vi PLL.
u im ca mch vng kn ny l kh nng bm theo cc thay i pha chm do khng n nh ca b
dao ng my pht. vic ti u ho PLL c thc hin bng cch chn thch hp b lc mch vng v
cc c tnh phn bit pha. V cc l do thc t, khng c nhiu lm cc phng n thit k do c tnh
in p-pha gn nh hnh sine ca cc b phn bit pha cng tc ti cc tn s v tuyn hay trung tn
chng cho my kh nng chn la. Cc b lc mch vng bc ln hn hai khng th s dng c cho
cc l do v tnh n nh, v vic tch phn l tng ch thc hin c mt cch xp x m thi. C th
ch ra c rng vng kho pha bc 2 l tng l thch hp nht kho vo vi tn hiu c tn s l
hng s, khc vi tn s chy t do ca mch vng.
Vn tn s sng mang (m mch vng phi ng b vi n) khng phi l khng b iu ch
cng chng gy nn cc kh khn g lm do, nh gi thit ph tn hiu phi c mt thnh phn tn s
sng mang c bn c th tch c tng i d dng phn thu. pha my pht, tn hiu iu ch
phi c ghp vi sng mang chun khng b iu ch. Vic ghp ny c th thc hin c theo thi
gian, theo tn s v theo kiu trc giao.
fsc1
fsc2 = 2fsc1
a)
Carrier
extractor
VCD
Phase
discrimnator
f dt
T
b)
b)
Synchenizing
line stols
c)
5
VCO
Unmodulated
subcarrier
Demodulated
signal
e)
VCO
y lncosh x . Thc ra, phi tuyn c th thc hin c khng ch bi mt mch c c tnh vo-ra
phi tuyn m c th thc hin c theo nhiu cch khc.
Mt gii php tt hn nhn c bng cch t phi tuyn vo bn trong mt mch vng kn.
Thc t, iu ny c th t c nh p dng cc tn hiu RZ (Return - to- Zero) i cc, tc l cc xung
c di nh hn T. Tuy nhin, i vi cc tn hiu NRZ th iu khng ng: cc chuyn i mc
xut hin ch ti cc chuyn i bit 1 0 hay 0 1 mch khi phc ng h ch nhn c thng tin li
vo ti cc chuyn i ny.
Theo nhng kt lun ca phn trc , chnh xc ca khi phc ng h ph thuc ch yu vo
thng tin c truyn i. Chng ta thy rng bn cht ngu nhin trong tn hiu ti gy nn mt s
tng phng sai ca sai s nh thi, v ng b ng h c th thm ch mt hon ton do tn hiu c
mt dy di cc s 0 v 1. Do vy, mt vi bin php khc phc no i hi phi c p dng nu
xc sut xy ra cc dy di khng c chuyn i trong tn hiu ti l ng k: hoc l mch ng b ng
h phi c thit k nhm chu c nhng dy di khng c chuyn i nh th vi 2 chp nhn
c, hoc mt s cc chuyn i phi c to ra mt cch nhn to. iu ny c th c thc hin
theo nhiu cch. V d, mt cch iu ch thch hp c cha cc chuyn i ti mi khong bit l iu
ch ta SPSK thng c p dng trong truyn s liu.
Mt kh nng khc l thay v tn hiu NRZ, ta p dng tp tn hiu em iu ch gm mt chuyn
i trong khong thi gian ca mt bit. Tp tn hiu hai pha tho mn cc yu cu sau:
1;0 t T / 2
s1 s 2
0; T / 2 t T
Mt kh nng khc na l p dng b scramber (b xo trn): tn hiu cn truyn c kt hp vi
mt tn hiu gi ngu nhin c tc bit, do s to thnh mt dng bit gn nh ngu nhin vi cc
chuyn i tng i dy.
Nhc im: Thit b trm cng knh do c bao nhiu knh (tn s sng mang
knh con) th ti trm phi c by nhiu my thu pht.
TDMA (Time Divition Multiple Access: a truy nhp phn chia theo thi gian) Cc thit b dng
chung mt tn s song lun phin v thi gian.
u im: Trm n gin so vi mt tn s ch cn mt my thu pht phc v
c nhiu ngi truy nhp (phn bit nhau v thi gian).
Nhc im: i hi ng b ngt ngho.
CDMA (Code Divition Multiple Access: a truy nhp phn chia theo m) CcThit b dng chung
mt tn s trn sut thi gian lin lc. Phn bit nh s dng m tri ph khc nhau, nh hu nh
khng gy nhiu ln nhau.
u im: Hiu qu s dng ph cao. Kh nng chng nhiu v bo mt cao, thit
b trm n gin (1 my thu pht).
Nhc im: Yu cu v ng b v iu khin cng sut rt ngt ngho.
CU HI N TP CHNG
Cu 1. i su phn tch phn iu ch v gii iu ch s trong cc h thng thng tin s?
Cu 2. Cc phng n khi phc v ng b sng mang?
Cu 3. Cc phng n khi phc ng h?
iu ch
B lc
song cng
X l tn
hiu
iu ch
X l tn
hiu
Gii
iu ch
X l tn
hiu
B lc
song cng
Gii
iu ch
trm ngoi vi bao quanh. Nu khong cch gia cc trm ngoi vi v trm trung tm ln th ta c th s
dng trm lp.
2.2. c im ca h thng vi ba s
Di tn ca cc h thng vi ba s: V l thuyt, gii sng dng cho cc h thng vi ba l t 300
MHz cho ti 60/80 GHz. Trong thc t hin nay, cc h thng vi ba s dung lng nh lm vic trn di
sng t 300 MHz 20 GHz, cc h thng cng tc vi di tn s cao hn (60-80 GHz) hin vn ang
trong giai on th nghim. Cc bng sng dnh cho vi ba c quy nh bi CCIR (y ban t vn Quc
t v Vin thng) nh sau:
NG DNG
Cc h thng chng di
Cc h thng chng ngn
2 4
1.5
6 7
15
8 11 13 17
23
28 (60)
Tx
Rx
Tx
Tx
Rx
Rx
Rx
10
Rx
Tx
Tx
Rx
Tx
Ngun
tin
Ngun
tin
iu ch
iu ch
Lc pht
KCS
Lc pht
Knh
truyn
Tn hao
nhiu xuyn
Lc
thu
ATDE
Khi phc
ng h
Khi phc
sng mang
Mch quyt
nh
Gii
iu ch
truyn cc chui tn hiu, phn ng ton phn ca knh truyn t u b lc pht ti li ra b lc thu phi
tho mn cc iu kin tiu chun Nyquist th nht.
B khuych i cng sut HPA (High Power Amplifier) ca my pht c s dng khuych
i dng bn dn Gallium arsenide (GET) ln cc n sng chy TWT (Travelling Wave Tube) u c
th s dng trong cc h thng vi ba s mt t.
Knh truyn hnh trong h thng vi ba s l knh lin lc trong tm nhn thng LOS, loi knh c
pha inh nhiu tia thng xuyn xy ra. Tuy nhin, nh ni phn trn, pha inh nhiu tia i vi h
thng vi ba s dung lng nh l pha inh phng, v c th khc phc bng cch tng cng sut pht tn
hiu.
m bo vic truyn lin kt, ti my thu phi c b khi phc, to li sng mang (Carrier
Regenarator). Cng vy, t c vic ly mu ti u tn hiu u ra, my thu cng cn phi c
mch ti to tn hiu ng h (Clock Regeneralor). Thm vo , duy tr mc tn hiu khng ti li
ra thit b v tuyn, mch AGC (Automatic Gain Control) lun c s dng ti mch khuych i trung
tn chnh c lin kt c ti b tin khuych i tn s v tuyn ca my thu.
B tch tn hiu (Detector), di tc dng ca tp n v nhiu s quyt nh tn hiu no c
truyn i t tn hiu c mo thu c. Mt du c quyt nh ca n. Nh vy, mt du s b li nu
vo thi im quyt nh, nhiu hoc ngun mo vt qu (v mt bin ) khong cch t v tr tiu
chun ca tn hiu trn mt phng pha ti cc ngng quyt nh gn nht.
i vi truyn thng tin s, thng s cht lng h thng quan trng nht l t l li bt BER.
Tham s quan trng khc ca h thng l xc sut gin on lin lc di tc ng ca pha ding nhiu
tia. Xc sut gin on lin lc tng cng ca h thng l xc sut c iu kin, vi iu kin l c pha
ding nhiu tia. Nh vy xc sut gin on lin lc tng cng ca h thng l tch ca xc sut pha dinh
v xc sut gin on lin lc tnh t c tnh ca h thng. H thng c xem l gin on lin lc khi
xc sut li bt tng cng BER > 10 -3.
Tm li: cht lng ca mt h thng vi ba s b tc ng b cc ngun gy gim cht lng nh
sau:
* Mo tnh gy bi cc b lc ch to khng l tng v bi pha dinh nhiu tia.
* Cc mo phi tuyn ch yu gy bi b khuych i cng sut.
* Tp m v nhiu ni ti h thng hay t cc h thng v tuyn khc. trong s cc ngun nhiu
ny, nhiu t cc knh ln cn v cc knh ti dng tn s (Co channel) l tc ng mnh nht.
* Hot ng khng hon ho ca cc b khi phc sng mang v khi phc tn hiu ng h.
nh gi tc ng ca cc ngun tr ngi trn tuyt i vi cht lng h thng (BER) c th
dng cc phn mm m phng bng my tnh. Vic ny gip ch rt nhiu cho nghin cu v thit k h
thng.
CU HI N TP CHNG II
Cu 1. Cc phng n xy dng mt h thng vi ba dung lng va?
Cu 2. Cc k thut iu ch trong h thng vi ba?
12
Knh D: Knh D c tc 16 kb/s hoc 64 kb/s dnh cho bo hiu nhm iu khin cuc gi
hoc dnh cho khch hng trao i thng tin cuc gi theo phng thc chuyn mch gi.
Kx: i vi mng in thoi (ITU-T Rec.I.530) v cc mng truyn s liu chuyn mch knh
(ITU-T Rec.I.540) hoc chuyn mch gi (ITU-T Rec.I.550);
Cu hnh tham chiu cho cc giao tip mng c th hin trn hnh h.3.
3.3. Bo hiu trong mng ISDN
3.3.1. Bo hiu mng-ngi s dng.
3.3.1.1. Cu trc giao thc ISDN.
Vic x l bo gi v iu khin cuc lin lc qua giao din mng-khch hng c thc hin trn
knh bo hiu (knh D). giao thc knh D l giao thc s dng qua giao din mng-khch hng, thc cht
l tp cc quy tc gii quyt cuc lin lc t ngi s dng ti mng v ngc li. do giao thc ny ch
m t giao tip ngi s dng-ngi s dng nn n ch c cu trc ba lp (tng ng l khng c cc
phn i tc ca knh D i vi cc lp t u cui ti u cui). Ba lp ca giao thc knh D l (hnh
h.4):
- Lp 1: M t cuc ni vt l gia TE1, TA ti NT 1 hoc NT2 (m t kt ni vt l ti cc im tham
chiu S v T). Ch tiu lp 1 c quy nh trong khuyn ngh I.430 v I.431 ln lt cho truy nhp
-
l chung bo hiu ngi cng mng), Q.931 (I.451) (cc thng bo bo hiu iu khin cuc gi c
bn) v Q.932 (I.452) (m t cc thng bo cho cc dch v ph tr).
3.3.1.2. Bo hiu mng-ngi s dng.
Bo hiu gia ngi s dng v mng nhm iu khin thit lp, gii phng cuc gi ti mt ngi
s dng khc. Bo hiu gia ngi s dng v ISDN thc hin trn knh D, theo th tc c m t chi
tit trong khuyn ngh Q.931 ca CCITT. Hin nhin cc thng bo bo hiu ny phi c mng chuyn
tip ti thit b u cui ngi b gi, tuy vy bo hiu trong ni b mng ISDN (bo hiu lin i cho ti
tng i ch) c thc hin bng h thng bo hiu knh chung s 7 (SS7: Signaling System No.7), v
vy ti cc tng i xut pht v tng i ch vic phi hp gia cc tin bo hiu theo khuyn ngh
Q.931 v SS7 phi c phi hp. Do lin quan ti SS7, qu trnh bo hiu iu khin cuc gi trn knh
D s c m t sau.
3.3.2. Bo hiu lin i bng SS7 trong ISDN.
3.3.2.1. Khi qut v bo hiu knh chung.(CCS: Common Channel Signaling)
Bo hiu knh chung l h thng bo hiu c thit k nhm chuyn cc thng bo bo hiu gia
cc trm chuyn mch c trang b vi x l ( th d cc tng i in thoi loi SPC- Stored Program
Control- nh AXE) bng cch s dng cc knh bo hiu hon ton tch ri vi knh lu lng. Nh
vy, vi mng s dng bo hiu knh chung, vic bo hiu nhm iu khin thit lp, qun l, gii phng
cuc gi v trao i thng tin ca cuc gi c bn c thc hin trn cc h thng vi cc knh tch bit
nhau. Cc li ch nh bo hiu knh chung bao gm:
Cho php cc thit b mng t, kim tra v gii phng nhanh cuc gi do mng bo hiu knh chung
c th qun l, kim tra tt c cc thnh phn ca tuyn i vi mt cuc gi nhm xc nh xem cc thit
16
b phc v lp tuyn cho cuc gi c kh dng hay khng v xc nh c mi ngun lc cn thit cho
mt cuc gi;
Bo ton rng bng tn trn c ly ln do c th bo hiu trn knh bo hiu ring nh bo hiu
ngoi bng, mt knh bo hiu c th phc v cho nhiu ng trung k; (do tc bo hiu chm)
Chi ph thit b gim do s dng thit b bo hiu t hn v khng cn n thit b bo hiu ring cho
tng mch nh i vi bo hiu knh kt hp;
H tr c cc dch v b sung
3.3.3.2. Khi qut v bo hiu s 7 (SS7)
SS7 l mt mng bo hiu knh chung c thit k cho bo hiu lin i h tr c cc dch v thoi
v phi thoi. SS7 c ti u ho i vi bo hiu hng thng bo (message-oriented), s dng cc
trung k hot ng ln ti tc 64 kb/s. Bo hiu gia cc nt mng bo hiu vi nhau trong SS7 c
m t trn h.5. Trong , mt thit b u cui bo hiu ST (Signaling Terminal) mt tng i (nt) gi
thng tin bo hiu ti mt ST tng i kia thng qua ng bo hiu l mt knh 64 kb/s. Knh dng
cho bo hiu c th l mt trong cc knh ca h thng truyn dn lu lng PCM thng thng hoc c
th l mt tuyn bo hiu dnh ring. Knh bo hiu tch ri khi knh lu lng v mt knh bo hiu
phc v cho mt rt ln mch lu lng (traffic circuit).
SS7 c th h tr c nhiu dch v vin thng mi trong cc mng nhau nh PSTN, ISDN, IN
(Intelligent Network: Mng thng minh), PLMN (Public Land Mobile Network: Mng thng tin di ng
cng cng mt t) nht l cc mng di ng s. i vi ISDN, SS7 l bo hiu tiu chun, tc l ISDN
phi c mt b phn cu thnh khng th thiu l SS7 do cc h thng bo hiu c khng nhanh chng
v linh ng cho cc ng dng ISDN. Thc ra do ch phc v bo hiu lin i, khng c SS7 vn c th
t chc mng khch hng c cung cp dch v ISDN song khi cc dch v ISDN c xut ch
c thc hin c lp trong cc tng i ni ht ring r, cc tng i ni ht ISDN ny lc hot ng
nh cc c o ISDN.
V tr ca SS7 trong ISDN c th m t n gin nh trn h.6.
Cc u im r rt ca SS7 c th k ra nh sau:
Bo hiu nhanh chng: Thi gian thit lp cuc gi gim xung di 1 giy trong hu ht cc
trng hp;
Dung lng bo hiu cao: mi tuyn bo hiu c th x l cho vi ngn cuc gi ng thi;
Tin cy: nh s dng nhiu trc bo hiu an xen c th la chn nn mng bo hiu rt an
ton;
Phn truyn thng bo MTP gm 3 mc, ng vi ba lp thp nht trong m hnh OSI;
Phn ngi s dng UP, cung cp chc nng bo hiu u cui chuyn mch thoi v
cc dch v phi thoi.
SS7 c m t chi tit trong mt lot khuyn ngh ca CCITT. Cc khuyn ngh ny m t tng
qut SS7 (Q.700), m t ton b nghi thc bo hiu SS7 (Q.701 Q.704: m t MTP; Q.77, Q.716: m t
SCCP; Q.721 Q.725: m t TUP; Q.741: m t DUP; Q.761 Q.766: m t ISUP), m t cc dch v
ph tr ca ISDN (Q.730) v khuyn ngh v qun l, bo tr v khai thc (Q.795).
3.4. Qu trnh bo hiu trong ISDN.
3.4.1. M hnh giao thc iu khin cuc gi trong ISDN.
M hnh giao thc iu khin cuc gi ISDN c m t chi tit trong ti liu tham kho.
3.4.2. Qu trnh bo hiu trong ISDN.
Cc th tc iu khin v bo hiu cuc gi ISDN c m t qua lu giao tc bo hiu gia
giao thc knh D v ISUP (bo hiu s 7) nh trn hnh h.10.
Trong h.10, mt s th tc c vit tt bng ting Anh nh sau:
Cc bn tin giao thc knh D:
SETUP (Set-up):
ALERT (Alerting):
Thit lp
Bo chung
CONN (Connect):
DISC (Disconnect:)
REL (Release):
CONN ACK (Connect Acknowledge):
Kt ni
Ct kt ni
Gii phng
Xc nhn kt ni
Cc bn tin bo hiu s 7:
IAM (Initial Address Message):
Thng bo a ch u
a ch u hon thnh
Tr li
REL (Release):
RLC (Release Complete):
Gii phng
Gii phng hon thnh
18
V mt cng ngh, mng vin thng quc gia (MVTQG) nc ta vn cn trong qu trnh s ho
nhm tr thnh IDN hon thin trong tn lai gn, v mt dch v th dch v c bn ca MVTQG hin
nay v trong tng lai gn vn ch yu l in thoi hoc truyn s liu trong bng thoi, tc l v chc
nng th phn c nh ca MVTQG hin c vai tr ch yu nh vai tr ca mt PSTN.
Do khun kh ca ti liu v ph hp vi tnh hnh thc tin ni trn, trong ti liu ny ch xem xt giao
tc bo hiu gia ISDN v PSTN ( vi dch v m tn 3.1 KHz hoc in thoi) m s khng cp ti
vn giao tc gia ISDN vi cc mng khc.
phi hp bo hiu c gia ISDN v PSTN, nhng vn sau phi tho mn:
19
Qu trnh giao tc gia ISDN v PSTN i hi mt s chc nng giao tc IWF (InterWorking Fution)
sau:
n nh kh nng v phng thc chuyn thng tin (hin vn cn tip tc nghin cu);
Giao tc bo hiu, bao gm chuyn i bo hiu gia bo hiu trong PSTN v SS7-ISUP, cung
cp cc ch th giao tc cho tng i ni ht ISDN nhm thng bo v giao tc ISDN-PSTN, h tr
vic nh x gia cc tn hiu lin i trong bng ca PSTN v cc tn hiu bo hiu truy nhp thu
bao ISDN (nh trong phn bo hiu trong ISDN trnh by);
H tr trao i thng tin s liu gia cc u cui s liu c km modem ca PSTN vi cc thit
b u cui s ISDN, trao i tham s cho cc giao tc (xc nh tiu chun ca modem gm loi,
s iu ch, tc ) (Rec.I.515);
Giao tc cng nh cc chc nng giao tc gia ISDN v PSTN c m t k lng trong cc khuyn
ngh I.515. I.530.
ng truyn
TE1
R
TE2
NT22
TN12
S
TA
im tham chiu
Ch gii:
Nhm chc nng
ng dng
Thu bao thng thng
PABX, LAN
nhm s cp
CU HI N TP CHNG III
Cu 1. Cu trc knh trong ISDN?
20
21
Chng IV
H THNG THNG TIN QUANG
4.1. Tng quan v h thng thng tin quang
4.1.1. Lch s pht trin
- T nhng nm 1950 cng vi s pht trin mnh ca k thut bn dn, bn cnh cc trazitor v vi
mchth photodiode c nhy cao dng trong cc my thu quang cng c ch to.
- S pht trin ca k thut Laser ( Light Amplification by Emission of Radiation) vo nm 1960 to
ngun pht quang c cng ln v c ph n sc, c bit diode laser bn dn lm quang iu ch
di rng, m ra mt ha hn mi v thng tin quang, tip n l s ra i ca LED (Light Emission
Diode ) l my pht quang thch hp cho h thng thng tin quang n gin c gi thnh hp l.
- Mi trng truyn nh sng l si thu tinh, v nguyn tc truyn nh sng ngi ta bit t lu.
Mi n nm 1970 xng thu tinh Corning USA mi sn xut c si quang c tn hao 20dB/km.
Cc phn t khc cu to nn ng truyn sng nh sng nh phn t ni tip, b phn nhnh c sn
xut t nm 1976 nhiu nc nh Nht, M, Anh.... Cc ng truyn thng tin bng nh sng c
nghin cu, th nghim v da vo thc t.
- Cng ngh ch to si quang pht trin t c suy gim b 0,25dB/km.M ra kh nng to ln
cho thng tin quang. T nm 1979 h thng truyn dn bng cp quang c cho hng.
- Bn cnh vic nghin cu v xy dng cc tuyn thng tin quang lc a, cctuyn cp quang trn
bin cng c xy dng rt nhanh.
-Tuyn TAT-8 l tuyn cp quang trn bin u tin dc lp vo cui nm 1988, thng 4 nm 1988
tuyn cp s 3 bng qua Thi Bnh Dng c xy dng. v tip l tuyn cp s 4 bng qua Thi Bnh
Dng, tuyn cp PTA-1 gia m v anh.
- Tuyn TAT-8 gm hai i cp bc sng lm vic 1300nm, dung lng mi i 280mb/s tng
ng vi 7560 knh thoi 64kb/s. Gi thnh tuyn cp l 360 triu USD, tuyn ny di khong 6700km
vi 125 trm lptui th c tnh 25 nm.
- Tuyn TAT-9 ni M - Canada v Anh, Php, Ty Ban Nha dung lng l 2x560Mb/s qua i Ty
Dng khai thc s dng vo nm 1991, bc sng lm vic 1500nm.
- Nm 1989 tuyn cp gia Nht v M c a vo khai thc, vi tng chiu di12300km, c
nhnh r sang Hawaii v Guam. bc sng lm vic l 1300nm vi chi ph l 600 triu USD.
- Nm 1990 tuyn cp bc Thi Bnh Dng ni Pacific city Oregon( M) Ti Morio gn Tokyo (
Nht ) c dung lng l 260Mb/s.
Nm 1993 xy dng tuyn cp PACRIM - EAST ni gia c - Newzeland - Hawaii
Nm 1996 c tuyn cp PACRIM - EAST t c ti Guam.
Chu mng cp bin cng c xy dng sm nh cc tuyn Hng kng - Nht Bn v Triu
Tin xy dng nm 1990. Singapore - Hng Kng - i loan xy dng vo nm 1992.
- T nm 1995 tuyn cp Thi Lan - Vit Nam - Hng Kng c xy dng v khai thc.
- Ngoi cc tuyn cp quc t, hu ht cc nc xy dng cc tuyn cp ni a, nhm phc v thng
tin qun s, dch v bu in, truyn thanh truyn hnh vv
- Vit Nam cc ng thng tin quang c s dng nh tuyn cp quang trn ng dy 500kv
Bc Nam p ng nhu cu thng tin c v tc v dung lng.
4.1.2. Cu trc h thng thng tin quang
22
Gm c:
- Ngun tn hiu
- Mi trng truyn dn
- Ngun thu tn hiu
a/ S khi ca h thng thng tin quang iu ch trc tip(IM/DD)
Ghp
knh
M ha
Kch
thch
Ngun
quang
O/E
K
sa
E/O
SQ
Tch
sng
SQ
K
san
bng
Tch
ng h
Tch
knh
Gii m
Quyt
nh
Khi ghp knh s: Thc hin ghp knh tn hiu theo phng php diu ch xung m PCM
Khi m ho: Bin i m ca tn hiu thnh m ng dy ph hp vi mi trng truyn dn
l si quang v thun tin cho khi phc ng h, gim st v nng cao kh nng sa li ca h
thng.
Thng thng trong h thng thng tin quang ngi ta s dng m ng dy l m mB/nB
(n>m) v m CMI.
Khi kch thch:Ngun quang thng dng LED v LD, c hai linh kin bc x sng nh sng
nhn thy hoc vng gn hng ngoi. S khc nhau gia hai ngun sng cng sut ra, rng
ph,tnh tuyn tnh v gi thnh.
LED c cng sut ra t l vi dng kch thch, n thch hp cho c iu ch anlalog v iu ch
s, so vi Laserdiode th cng sut ra cng nh tn s iu ch ca Led thp hn, mt nhc
im na l rng ph ln vo khong 40nm, nh sng bc x ca LED khng tp trung, nh
sng khng kt hp, gc m pht x ca LED n 900(theo phn b Lambert) khc phc
nhc im ny ngi ta ch to LED bc x cnh (ELED). Laserdiode pht sng kt hp chm
tia bc x hp, gc bc x ch vo khong 50- 10 0, bi vy hiu sut ghp nh sng vo si quang
ln ngay c loi si c khu s b, ph bc x ca LD hp hn nhiu so vi LED (= 12nm). Nhc im ca LD l ph thuc nhit ca dng ngng cho nn phi c mch t ng
iu chnh nhit n nh in lm vic, bi vy gi thnh ca LD cao. Ngi ta cn dng
loi LD n mod DFB truyn dn tn hiu quang vi tc cao (hng Gb/s).
Thit b thu u cui:
Cc xung quang c bin i thnh xung in thng thng qua cc b tch quang l cc diode
PIN hoc APD (Avalanche Photodiode). Khi hot ng tch sng cc diode lm vic vi thin p
ngc.
23
Trm lp:
Do hin tng suy gim v tn sc tn hiu trn ng truyn cho nn c ly truyn sng khng th
ko di ty c, cho nn khi thc hin h thng thng tin ng di cn thit phi c trm lp (hoc
trm khuych i trung gian). Trong thng tin quang IM/DD trm lp bao gm ba khi c bn sau:
-
Kh nng chn lc knh pha thu a trn kh nng ngun thu c th iu chnh c tn hiu ti.
Nh vy ngi s dng c th c th la chn c knh mong mun trong nhiu knh.
Kt hp thu Coherent vi khuych i quang:
C th to nn cc tuyn thng tin s c dung lng ng truyn ln v tng khong cch gia hai
trm lp ( c th t 10.000 km) kh nng ny c ng dng trong cc tuyn trc v cc tuyn cp
quang di bin.
Tuy nhin bn cnh cc u im thng tin quang Coherent cng c nhng nhc im: S cu trc
phc tp ca ngun thu ko theo s i hi cao v n nh ca Laser bn dn dng lm ngun pht dao
ng ni v ngun pht tn hiu, yu cu nghim ngt v nhit , dng nui, nhiu pha, phn
cc,v.v, gi thnh cao.
Tuy vy do cc u im ca n nn h thng thng tin quang Coherent vn chim v tr then cht ca
n trong mng vin thng tng lai.
b) S khi h thng
LD
Trn
quang
iu ch
ngoi
KCS
SQ
Lc IF
D
TS
LD
Gii
ra
iu ch
K
AFC
c)
d)
Si a mode c chit sut thay i t ngt gia li v v gi l si a mode c chit sut nhy
bc, vit tt l MM- SI.
Si a mode khc c chit sut li bin i u t no n n2 (no > n2), vit tt l MM- GI.
Si n mode c chit sut nhy bc, vit tt l SM- SI.
4.2.2. Cp quang
a) Gii thiu chung
27
Si quang mun a vo s dng trong cc tuyn thng tin phi bc thnh si cp. Si quang khi
mi sn xut ra ch c bc trong mt lp nha mng bo v mt ngoi ca n, lp v s cp tip c
ng knh khong 250m, lp v ny c th tch ra khi si quang d dng, khng nh hng n li
si.
Khi sn xut cp, m bo tnh n nh, bn vng c hc, phi lm lp v bo v cp, cht n
v cc vt liu gia cng v cp thng lm bng kim loi hoc nha tng hp c bn cao, cht n
thng l cht nhn chon y cc khe h ca cp. Cc vt liu gia cng c th l si thp, bng thp
hoc tng hp c sc bn ln.
b) Phn loi
- Theo cu trc:
+ Cp c cu trc i xng c in nh cp kim loi.
+ Cp vi li c rnh dng rng lc, si quang c xp trong cc rnh ca li cp.
+ Cp c cu trc bng dt, cc si quang c b tr trn tng bng, trong rut cp c nhiu bng xp
chng.
- Theo mc ch s dng:
+ Cp dng trong mng thu bao ni ht, mng nng thn
+ Cp trung k gia cc tng i.
+ Cp dng trong thng tin ng di.
- Theo iu kin lp t:
+ Cp chn trc tip
+ Cp lp t trong cng
+ Cp treo.
+ Cp lp t trong nh
ln. So vi LED, Diode laser phun c u im l: Cng sut ghp vo si ln hn nhiu, rng ng
ph hp, phn ng thi gian nhanh v rng iu ch ln. Tuy nhin cu to ca n phc tp, cn phi
n nh nhit cao.
b) Nguyn l hot ng:
Da trn s bc x nh sng cng bc trong vng hot tnh ca chuyn tip d th kp bn dn.
c s hot ng ca nh sng laze, cu trc ca n phi t c cc iu kin:
- Vng hot tnh ca chuyn tip d th kp phi tr thnh mi trng nh sng bc x ti hp.
- S phn hi quang ca nh sng bc x cng bc trong vng hot tnh ca lase phun phi l
dng, ngha l phi t c s ng pha ca cc tia ti v tia phn x lin tip hai ln ti cc
mt gii hn 2 u ca laser dc theo trc ca vng hot tnh.
- Ngun bm bn ngai i vi laser phun l dng thin p thun t ln chuyn tip
S hot ng ca n din ra nh sau:
Khi cu trc chuyn tip d th kp ca n t di thin p thun, in t t vng N v l trng
t vng P phun vo vng hot tnh v chng b giam ti y do hng ro th. S ti hp bc x t pht
xy ra trong vng hot tnh. nh sng bc x b giam trong vng hot tnh s pht i mi hng. Nhng
photon bc x truyn dc theo trc ca vng hot tnh i n b mt phn cch gia laser v khng kh s
b phn x ti y v truyn dc vng hot tnh nhiu ln. Nhng photon ny p vo cc nguyn t vng
hot tnh trng thi kch thch lm cho chng pht ra nh sng cng bc c cng tn s vi nh sng
p vo. Khi dng bm nh hn gi tr dng ngng th cc nh sng bc x cng bc pht ra trong
vng hot tnh b hp th ht trong n, nn nh sng ca laser pht ra ngai l nh sng bc x t pht
tng t nh LED. Khi dng phun tng vt gi tr dng ngng, trong vng hot tnh xy ra trng thi
o mt . S bc x cng bc chim u th so vi s bc x trong vng ny. Vng hot tnh ca n
tr thnh mi trng khuch i i vi nh sng bc x cng bc khi chng truyn v phn x nhiu
ln ti cc mt cui ca laser gi l cc mt gng. Khng gian vng hot tnh gia hai gng to mt
hp cng hng. Khi chiu di ca hp cng hng ny t c iu kin cng hng, ngha l c s
phn hi quang dng vi bc x cng bc th trong diode laser xy ra qu trnh dao ng v nh sng
bc x cng bc c khuch i ln hn b tn hao trong hp cng hng ri c pht ra ngoi qua
mt gng ca diode laser.
nh sng ca diode laser pht trong ch ny (gi l ch laser) c tnh ng b c v khng
gian v thi gian (c tnh n sc v nh hng khng gian cao) vi cng sut ln hn nhiu so vi bc
x t pht.
c) Phn loi:
- Laser Fabry Perot: L diode laser phun
- Laser n mode: l laser bn dn phun cng tc trong ch ch c mt mode dc v mt mode ngang,
c dng trong h thng thng tin c tc bit ln khong cch xa, c bit l trong h thng thng tin
quang kt hp. V cu trc, laser n mode li c chia thnh 2 loi chnh:
+ Lase phn hi phn b (DFB)
+ Lase n mode cng hng lin kt.
4.2.3.3. Diode tch sng quang
a) Gii thiu
- l phn t c bn ca my thu trong h thng tin quang si. N c nhim v bin i tn hiu quang
truyn dn dc si quang t my pht v dng tn hiu in.
29
30
31
32