posebno istaknuta injenica da ni jedna od majki turskih sultana nije bila Turkinja, niti

roena kao muslimanka, ve su sve bile grkog, bugarskog, srpskog, jevrejskog, ruskog i
francuskog porekla.
Naravno, sve su islamizirane (prevedene na islamsku veru) i dobile muslimanskoturska imena.
Pet od ovih ena bile su Jevrejke, jevrejskog porekla, a neke od njih, poput Hurem
sultanije, imale su veliki uticaj ne samo na ono sto se dogaalo na dvoru Topkapi, koji je
bio zvanina carska rezidencija, ve i na unutranju i spoljnu politiku Imperije.
Po istorijsko-hronolokom redu, prva Jevrejka koja je postala ena sultana, a potom i
majka nekog sultana, bila je Aja Hafiza (1479.-1534.).
Roena je pod imenom Helga. Bila je ena sultana Javuz Selima I, i majka
najuvenijeg sultana Otomanskog carstva - Kanuni sultan Sulejmana, poznatog
kao Sulejman Velianstveni.
Prva je ena koja je ponijela titulu Sultanije (majke sultana - na turskom Valide Sultan),
to karakterie njeno vee uee u podjeli vlasti i moi. Inicijator je gradnje kompleksa u
Manisi koji objedinjuje damiju, osnovnu i viu kolu i bolnicu. Po stupanju na tron njenog
sina Sulejmana, Aja dobiva titulu Sultanija Majke - Valide Sultan. Njen sin se sa njom
savjetovao vrlo esto i veoma je uvaavao njene stavove. Umrla je u martu 1534.g. u 55.
godini svoga ivota i sahranjena je u grobnici (turbetu) koja se nalazi u damiji koja nosi
ime njenoga mua sultana Selima, u Istambulu.
Interesantno je da je i ena Sulejmana Velianstvenog bila islamizovana Jevrejka Hurem Sultanija (1506. 1558.).
Roena je u Poljskoj, kao Aleksandra Lisovska, a u istonjakom svijetu poznata je kao
Rokselana. Njeno tursko ime je znailo - "vesela, vedra ena". Bila je najuticajnija
sultanija u 600-to godinjoj istoriji turskog Otomanskog carstva. Dala je znaajan peat
politici kako u samom carstvu, tako i van njega.
Dok je jo bila mala, oteta je na teritoriji dananje Ukrajine, i poklonjena
turskom dvoru. Poklonio ju je krimski guverner. Svojom ljepotom,
inteligencijom, sposobnostima i armom privukla je sultanovu panju, zadobila
njegovo povjerenje i prijateljstvo. A potom se i udala za njega. Bila je jedina
ena za koju se sultan Sulejman oenio na zvanian-oficijalan nain. Time je
zadobila i poasno mjesto meu enama u carskom haremu.
Hurem sultanija, je sa Sulejmanom rodila petoro dece. Jedan od njenih sinova, Selim II,
je poslije smrti oca Sulejmana Velianstvenog, nasljedio njegov tron i postao sultan.
Meutim sultanija Hurem, nije doivela njegovo imenovanje i postavljenje za
sultana. Umrla je 18. aprila 1558.g. u 52. godini i sahranjena je u mauzoleju
damije Sulejmanija u Istambulu.

I ponovo kuriozitet! I ena sina sultanije Hurem, pomenutog sultana Selima II, je
takoe bila Jevrejka- sultanija Nurbanu (1525. 1587.).
Roena kao Rahela, ona je takoe bila oteta kada je imala oko 10 godina. Oteli
su je, a potom i prodali, gusari, na poznatoj trnici robova u Peri, a kupio ju je
jedan trgovac robova iz Istambula. Od njega ju je otkupio za harem, sultanov
slubenik, zajedno sa drugim djevojicama njenih godina. Bila je mrava i krhka,
ali je svojim ponaanjem i inteligencijom ostavila utisak na sultaniju Hurem,
koja ju je poslala u gradid Manisu sa ciljem da stekne dobro obrazovanje. Kada
je sultanija Hurem, poslije nekoliko godina dola u Manisu u posjetu
djevojkama obuavanim i kolovanim za harem, svojom ljepotom joj je privukla
panju ba Rahela. Mogude da je ton toj simpatiji dala i injenica sultanijine
svjesnosti zajednikog jevrejskog porijekla sa Rahelom. Sultanija je odluila da
de Rahela biti supruga jednom od njenih sinova. Ba ona joj je i dala ime
Nurbanu, to na turskom znai "carica koja sija boijom svjetlodu". elja
Hurem sultanije se najzad ispunila i Nurbanu se udala za njenog sina Sari Selima
(Selima utog - tako su ga zvali jer je imao plavu kosu). I ona je stekla titulu
Sultanija Majke, poto je za ivota, doivjela da njen sin Murat III postane
sultan. Izmeu 1570. - 1579. godine, sagradila je Atik Valide damiju u
Istambulu. Nurbanu je umrla 7.decembra 1587.g. u 62. godini i sahranjena je u
Aja Sofiji, u mauzoleju Selima II, u Istambulu.
Sultanija Hatida Kadija Muazes (??- 1687.)
Bila je ena sultana Ibrahima I i majka sultana Ahmeda II.
Poreklom je bila poljska Jevrejka, i njeno pravo ime bilo je Eva. Budui da nije doivjela
da njen sin sjedne na tron, nije imala titulu Sultanija Majke. Sahranjena je u mauzolejudamiji Kanuni sultana Sulejmana (Velianstvenog) u Istambulu.
5* Bezmialem (Bezm- i Alem) sultanija (1807.-1853.), bila je ena sultana
Mahmuda II i majka sultana Abdulmedida. Njeno ime u prevodu je znailo "raj
na zemlji". Bila je porijeklom iz Rusije i njeno ime je bilo Suzi. Otac joj se zvao
Leon.
Sultanija Bezmialem (Bezm- i Alem), koja je takoe imala titulu Sultanija Majke, bila je
jedna od najaktivnijih u istoriji Otomanske imperije. Iako se lino nije mijeala u dravna
pitanja i nije eljela biti politiki aktivna, imala je veoma vanu ulogu kao savjetnica svoga
sina sultana Abdulmedida.

Po istorijskim podacima, Abdulmedid je mnogo volio svoju majku, savjetovao se sa

njom o svemu, pa i o izboru svojih ministara. Kad je njen sin Abdulmedid stupio na
presto i postao sultan, on je imao 16, a ona 32 godine.
Bila je vrlo cijenjena i potovana zbog pomoi koju je pruala siromanima i onima
kojima je pomo bila potrebna. Pomagala je izgradnju veoma vanih zdanja u Istambulu,
kao; alet Dilkusa - letnjikovca u palati Jildiz, brojnih javnih esmi u Maki, Topkapiju,
Jildizu, bolnice u Gurebi i drugih.
Ulogu Sultanija Majke (Valide Sultan) ispunjavala je punih 14 godina, sve do
svoje rane smrti, 2. maja 1853. godine u palati Dolmabade, u 46. godini ivota.
Sahranjena je u mauzoleju Mahmud II, u Divanoli, u Istambulu.