You are on page 1of 223

Nguyn Cng Phng

Mch xoay chiu


C s l thuyt mch in

Ni dung
I. Thng s mch
II. Phn t mch
III. Mch mt chiu
IV. Mch xoay chiu
V. Mng hai ca
VI. Mch ba pha
VII.Qu trnh qu
VIII.Khuch i thut ton

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Mch xoay chiu (1)

Mch mt chiu c dng cho n cui tk.19


nh ngha mch xoay chiu: c ngun (p hoc dng)
kch thch hnh sin (hoc cos)
Phng php gii: dng s phc

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Mch xoay chiu (2)


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Bin din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Sng sin (1)


u(t) = Umsint

Um :
:
t :
U :

bin ca sng sin


tn s gc (rad/s)
gc
Um
tr hiu dng U

u(t)
Um

0
2
Um

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

t
5

u(t)
Um

T 2

Sng sin (2)


3

0
2

Um

2
T

1
f
T

u(t)
Um
3T/2

T/2
0
T
Um

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

t
6

Sng sin (3)


u(t) = Umsin(t + )
: pha ban u
u2 sm pha so vi u1,
hoc
u1 chm pha so vi u2
Nu 0 u1 lch
pha vi u2
Nu = 0 u1 ng
pha vi u2

Um

u1(t) = Umsint
u2(t) = Umsin(t + )

u(t)

Um

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Sng sin (4)


u(t) = Umsin(t + )
t=0
t*

Um

t*

Quay vi vn tc rad/s

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Sng sin (5)


u(t) = Umsin(t + )

u1(t) = U1sin(t + 1)
u2(t) = U2sin(t + 2)

u1(t) + u2(t)
Um

U1

1
U2

2
Bin & gc pha l c trng ca mt sng sin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Sng sin (6)


u1(t) + u2(t)

U1

1
U2

2
Ch : Php cng cc sng sin bng vct quay
ch ng khi cc sng sin c cng tn s
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

10

Mch xoay chiu


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Biu din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

11

Phn ng ca cc phn t c bn (1)


i
i I m sin t
u R Ri

R
uR

u R RI m sin t U Rm sin t
uR(t)

i(t)

uR

i I m sin(t ) ur RI m sin(t )
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

12

Phn ng ca cc phn t c bn (2)


i

L
uL

i I m sin t
di
uL L
dt

u L LI m cos t LI m sin(t 90o )


U Lm sin(t 90o )

uL(t)

i(t)

uL

90o

i I m sin(t ) uL LI m sin(t 90o )


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

13

Phn ng ca cc phn t c bn (3)


i

C
uC

i I m sin t
1
u I m sin tdt
1
u idt
C
C

Im
Im
o
o

cos t
sin(t 90 ) U m sin(t 90 )
C
C
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

14

Phn ng ca cc phn t c bn (4)


i

C
uC

Im
i I m sin t uC
sin(t 90o ) U m sin(t 90o )
C
90o
uC(t)
i(t)

i I m sin(t ) uC

Im
sin(t 90o )
C

uC

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

15

Phn ng ca cc phn t c bn (5)


i I m sin t
i
uL
i

ur

ur RI m sin t

uC

Im
o
u

sin(

90
)
uL LI m sin(t 90 ) C
C
o

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

16

Phn ng ca cc phn t c bn (6)


i I m sin(t )
i

uL
i

ur

ur RI m sin(t )

uC

Im
sin(t 90o )
uL LI m sin(t 90 ) uC
C
o

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

17

VD1

Phn ng ca cc phn t c bn (7)

i(t) = 5sin100t A; r = 200 ; L = 3 H;


C = 20 F; u = ?

u u r u L uC
ur rI m sin t 200.5 sin 100t

uL LI m sin(t 900 ) 100.3.5sin(100t 90o )


Im
5
o
o
uC
sin(t 90 )
sin(100
t

90
)
5
C
100.2.10
u 1000sin100t 1500sin(100t 90o ) 2500sin(100t 90o ) V
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

18

Phn ng ca cc phn t c bn (8)

VD1

i(t) = 5sin100t A; r = 200 ; L = 3 H;


C = 20 F; u = ?
u 1000sin100t 1500sin(100t 90o ) 2500sin(100t 90o ) V
2.5
2
1.5
1
0.5
0
-0.5
-1
-1.5
-2
-2.5

20

40

60

80

100

120

140

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

160

180

200

19

VD1

Phn ng ca cc phn t c bn (9)

i(t) = 5sin100t A; r = 200 ; L = 3 H;


C = 20 F; u = ?

uL
ur
uL + uC
u

u 1000sin100t 1500sin(100t 90o ) 2500sin(100t 90o ) V

uC

1000 2 sin(100t 45o ) V


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

20

uL

Phn ng ca cc phn t c bn (10)


e

uL + uC

LI m

Im
C

ur
uC

rI m

i I m sin t
2

Im

2
u (rI m ) LI m
sin(t )
C

arctg
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

L
r

1
C
21

VD2

Phn ng ca cc phn t c bn (11)

e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H;


C = 20 F; i = ?

u r u L uC e

ur ri
u L Li '

1
uc idt
C

1
ri Li ' idt e
C
i
ri ' Li ' ' e' 100.100 cos100t
C
10 4 cos100t
i I m sin(100t )
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

22

VD2

Phn ng ca cc phn t c bn (12)

e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H;


C = 20 F; i = ?
i I m sin(100t )
ur rI m sin(100t )
uL LI m sin(100t 90o )

uC

Im
sin(100t 90o )
C

u r u L uC e

rI m sin(100t )
LI m sin(100t 90o )
Im
sin(100t 90o )
C
100sin100t

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

23

VD2

Phn ng ca cc phn t c bn (13)

e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H;


C = 20 F; i = ?
rI m sin(100t ) LI m sin(100t 900 )

Im
sin(100t 90o ) 100sin100t
C

200 I m sin(100t ) 300 I m sin(100t 90o )

uL

500 I m sin(100t 90 ) 100sin100t


o

ur

200 I m 300 I m 500 I m 100 2


2

I m 1/ 8 0,35 A

uL + uC

i 0,35sin(100t ) A
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

uC
24

VD2

Phn ng ca cc phn t c bn (14)

e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H;


C = 20 F; i = ?
rI m sin(100t ) LI m sin(100t 900 )

Im
sin(100t 90o ) 100sin100t
C

200 I m sin(100t ) 300 I m sin(100t 90o )

uL

500 I m sin(100t 90 ) 100sin100t


o

500 I m 300 I m
arctg
arctg1 45o
200 I m

ur

uL + uC

i 0,35sin(100t 45o ) A

uC
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

25

VD2

Phn ng ca cc phn t c bn (15)

e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H;


C = 20 F; i = ?
1
idt e

C
i I m sin(100t )
ri Li '

Biu din vct


rI j100 LI

i 0,35sin(100t 45o ) A

I
E
j100C

r j100 L

1
j100C

i 0,35sin(100t 45o ) A

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

26

Mch xoay chiu


1
idt e

C
(phng trnh vi phn)
ri Li '

(dng s phc phc ho mch in xoay chiu)

rI j LI
E
jC

(phng trnh i s tuyn tnh phc)


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

27

Mt mch in xoay chiu c th c m hnh ho


bng mt (h) phng trnh vi (tch) phn
phn tch mch in chng ta phi gii (h) phng
trnh vi (tch) phn
Nu c th chuyn vic gii phng trnh vi (tch phn)
v vic gii phng trnh i s tuyn tnh th ni chung
vic phn tch mch in s n gin hn
dng s phc phc ho mch in
t mch in phc ho (h) phng trnh i s tuyn
tnh phc)
dng s phc n gin ho vic phn tch mch
in xoay chiu
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

28

Mch xoay chiu


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Biu din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

29

S phc (1)
j 1
s thc

v = a + jb

phn thc

phn o

a = Re(v)

b = Im(v)

s thc

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

30

S phc (2)
v = a + jb
o

r a 2 b2 v

b = rsin

b
arctg
a
0

a = rcos

a jb

1
a

M un ca s phc v

thc

re j

ej = cos + jsin (ct. Euler)


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

31

S phc (3)

VD1
3 j4 r ?

r a 2 b2

r a 2 b2 32 42 5
b
4
arctg arctg 53,1o
a
3
3 j 4 5 53,1o

b = rsin

b
arctg
a
0

a = rcos

1
a

thc

VD2

10 60o a jb ?
a 10cos 60o 5
b 10sin 60o 8,66

10 60o 5 j8,66
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

32

S phc (4)
(a jb) (c jd ) (a c) j (b d )

(a jb) (c jd ) (a c) j (b d )
(a jb)(c jd ) ac jbc jad j 2bd (ac bd ) j (bc ad )
a jb (a jb)(c jd ) ac jbc jad j 2bd ac bd
bc ad

2
j 2
2
2
2
c jd (c jd )(c jd )
c ( jd )
c d
c d2
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

33

S phc (5)
(a jb)(c jd ) ac jbc jad j 2bd (ac bd ) j (bc ad )
a jb ( a jb)( c jd ) ac jbc jad j 2bd ac bd
bc ad

2
j 2
2
2
2
c jd ( c jd )( c jd )
c ( jd )
c d
c d2

a jb r1 1
c jd r2 2
(a jb)(c jd ) (r1 1 )(r2 2 ) (r1r2 ) 1 2

r1 1 r
a jb

1 1 2
c jd
r2 2 r2
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

34

S phc (6)
1
1

r r

(r ) 2 (r ) 2 2

r r /2

v a jb r
*

Lin hp phc ca v: v v a jb r

re j

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

35

S phc (7)
z x jy ;

z1 x1 jy1 r1 1 ;

z2 x2 jy2 r2 2

z1 z2 ( x1 x2 ) j ( y1 y2 )
z1 z2 ( x1 x2 ) j ( y1 y2 )
z1 z2 r1r2 1 2

z1 r1

1 2
z2 r2
1 1

z r
z r /2

z * x jy r

re j

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

36

S phc (8)

VD3

7,33 j 6,50
7,33 j 6,50
3 j 4 5 30o

59,00 100,7o
(4 j5)(6 j 7)*
(4 j5)(6 j 7)*
5 30 (5cos 30 ) j (5sin 30 ) 4,33 j 2,50
o

3 j 4 5 30 (3 j 4) (4,33 j 2,50) 7,33 j 6,50


o

9,80 41,6o

59,00 100,7o

0,17 51,1o

0, 41 25,6o

(4 j5)(6 j 7)* (4 j5)(6 j 7)


4 j5 4 2 52 arctg (5 / 4) 6, 40 51,3o
6 j 7 62 7 2 arctg (6 / 7) 9, 22 49, 4o

(4 j5)(6 j 7) 6, 40 51,3o 9, 22 49, 4o 59,00 100,7o

7,33 j 6,50 7,332 6,502 arctg (6,50 / 7,33) 9,80 41,6o


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

37

Mch xoay chiu


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Biu din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

38

Biu din sng sin bng s phc (1)


Bn knh & gc pha biu din c mt s phc
Bin & gc pha biu din c mt sng sin
Dng s phc biu din sng sin

x(t ) X m sin(t ) X 2 sin(t ) X X


x(t ) X m sin(t ) X X
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

39

Biu din sng sin bng s phc (2)


x(t ) X m sin(t ) X X

a jb

X a2 b2

b
b = Xsin

b
arctg
a
0

a = Xcos

1
a

thc

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

40

Biu din sng sin bng s phc (3)


V d 1
4
2

40o)

40
4sin(20t +
?
6sin(314t 120o)
?
5cos(100t + 20o) 5sin(100
? t 110o )
o

12 30
24 60o
5 53,1o
3 + j4

6
2

120o

5
110o
2

o
? 12 2 sin(t 30 )
o
? 24 2 sin(t 60 )
o
? 5 2 sin(t 53,1 )

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

41

Biu din sng sin bng s phc (4)


V d 2
Cho
Tnh

i1(t) = 4sin(t + 30o) A


i2(t) = 5sin(t 30o) A
i1(t) + i2(t) ?

4
30o 2, 45 j1, 41
2
5
i2 (t )
30o 3,06 j1,77
2
i1 (t )

o
i1 (t ) i2 (t ) 2, 45 j1, 41 3,06 j1,77 5,51 j 0,35 5,53 3,7

i1 (t ) i2 (t ) 5,53 2 sin(t 3,7 o ) A


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

42

Mch xoay chiu


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Biu din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

43

Phc ho cc phn t c bn (1)


i

R
uR

i I m sin(t ) ur RI m sin(t )

i I I

U R RI RI
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

44

Phc ho cc phn t c bn (2)


i

U R

uR

u R RI m sin(t )

U R RI RI

uR(t)
0

i(t)

U R

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

45

Phc ho cc phn t c bn (3)


i

uL
i I m sin(t ) uL LI m sin(t 90o )
r re

LIe

j ( 90o )

j ( 90o )

LI m sin(t 90 ) U L LIe
o

LIe e
Ie j I

j 90o

LIe

j ( 90o )

L I e

j 90o

j 90o

U L j LI j LI
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

46

Phc ho cc phn t c bn (4)


i

jL
U L

uL

uL LI m sin(t 90o ) U L j LI
uL(t)

i(t)

U L

90o
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

47

Phc ho cc phn t c bn (5)


i

C
uC

Im
i I m sin(t ) uC
sin(t 90o )
C
Im
I j ( 90o )
o
j

sin(t 90 ) U C
e
r re
C
C
I j ( 90o )
1
j j 90o
I j ( 90o ) I j 90o
e

Ie e
e

e
C
C
C
C 1
Ie j I
j 90o

I
U C

jC jC

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

j
48

Phc ho cc phn t c bn (6)


1

I
i
C
jC
U C

uC

90o

Im
I
o

uC
sin(t 90 ) U C
C
jC
uC(t)

i(t)

U C
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

49

Phc ho cc phn t c bn (7)


i

uR

Im
o
u

sin(

90
)
uL LI m sin(t 90 ) C C
o

U R
U R RI

C
uC

uL

ur RI m sin(t )

jL

U L

1
jC

U C

I
U C
U L jLI
jC
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

50

Phc ho cc phn t c bn (8)


u

u U m sin(t )

j J m sin(t )

U U

J J

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

51

VD1

Phc ha cc phn t c bn (9)

e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H; C = 20 F;


Phc ha mch in ?

200

200

3H

j L j 100 3 j 300

20 F

1
1

j500
6
jC j 100 20.10
200

100sin100t

100 o
0 70,71 0o
2

j 300

j500

70,71 0 V

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

52

VD2

Phc ha cc phn t c bn (10)

e1 = 10sin10t V; j = 2sin(10t + 30o) A;


e2 = 6sin(10t 45o) V; L = 1 H; R1 = 1 ;
R2 = 5 ; C = 0,01 F.

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

53

Mch xoay chiu


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Biu din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

54

Mch xoay chiu


1
idt e

C
(phng trnh vi phn)
ri Li '

(dng s phc phc ho mch in xoay chiu)

rI j LI
E
jC

(phng trnh i s tuyn tnh phc)


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

55

Mch xoay chiu


Mch mt chiu:
khng c cc php tnh vi tch phn
ch gii (h) phng trnh i s

Mch xoay chiu:


(hu ht) c cc php tnh vi tch phn
cn gii (h) phng trnh vi tch phn
phc tp

Gii php cho mch xoay chiu:


dng s phc phc ho mch in xoay chiu
bin (h) phng trnh vi tch phn thnh (h) phng trnh
i s
n gin hn
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

56

Phn tch mch xoay chiu

Phc ho mch xoay chiu


Ni dung:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

57

nh lut Ohm (1)


Z
I

U
U R RI
R R
U
I

U
U L j L I L j L
Z U ZI
I
I

I
U
1
C

Z: tng tr ()
UC

jC
I
j C

1
Tng dn (S): Y
Z
Tng tr (tng dn) l mt s phc, nhng khng phi l vct quay
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

58

U R
R
I

nh lut Ohm (2)


U
Z
I

ZR R

U L
jL Z L jL
I
1
j
U C
1

C
I
j C
jC C

1
YR
R
1
j
YL

j L L
YC jC

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

59

nh lut Ohm (3)

Z L jL

j
ZC
C

ZL 0

ZC

Ngn mch

H mch

ZL

ZC 0

H mch

Ngn mch

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

60

nh lut Ohm (4)


Z R jX

R: in tr
X: in khng
X > 0: in khng cm
X < 0: in khng dung

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

61

nh lut Ohm (5)


L

Z j L

1
jC

1
2 LC 1
0
0
Nu j L
jC
jC

L
C

Z 0

1
LC

1
jC
Z
1
j L
jC
j L

1
2 LC 1
Nu j L
0
0
jC
jC

1
LC

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

62

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

63

nh lut Kirchhoff (1)


Trong mt vng kn:
u1 + u2 + + un = 0 (1)
Trong mch xoay chiu, cc in p u c dng hnh sin, nn
(1) c dng:
Um1sin(t + 1) + Um2sin(t + 2) + + Umnsin(t + n) = 0

U 1 U 2 ... U n 0

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

(KA)

64

nh lut Kirchhoff (2)


Ti mt nh:
i1 + i2 + + in = 0 (1)
Trong mch xoay chiu, cc dng in u c dng hnh sin, nn
(1) c dng:
Im1sin(t + 1) + Im2sin(t + 2) + + Imnsin(t + n) = 0

I1 I2 ... In 0

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

(KD)

65

Phn tch mch xoay chiu


nh lut Ohm & nh lut Kirchhoff ng i vi cc
tn hiu phc ho
Cc bc phn tch mch in xoay chiu:
1. Phc ho mch in (phc ho cc phn t mch)
2. Phn tch mch in bng cc phng php phn tch mch
mt chiu
3. Chuyn tn hiu phc ho sang tn hiu tc thi

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

66

VD

Phn tch mch xoay chiu

e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H;


C = 20 F; i = ?
1. Phc ho mch in (phc ho cc phn t mch)
2. Phn tch mch in bng cc phng php phn
tch mch hc trong phn mch mt chiu
3. Chuyn tn hiu phc ho sang tn hiu tc thi

200

j 300

j500

70,71 0 V

o
70,71
0
I
0, 25 45o A
200 j 300 j500

i (t ) 0, 25 2 sin(100t 45o ) 0,35sin(100t 45o ) A


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

67

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

68

Dng nhnh (1)


n s l cc dng in ca cc nhnh
S lng n s = s lng nhnh (khng k ngun dng)
ca mch
Lp h phng trnh bng cch
p dng KD cho nKD nh, v
p dng KA cho nKA vng

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

69

VD1

Dng nhnh (2)


A

nKD = s_nh 1 = 3 1 = 2 vit 2 p/tr theo KD

a : I1 I2 I3 0
b : I3 I4 J 0

nKA = s_nhnh s_nh + 1 = 4 3 + 1 = 2 vit 2 p/tr theo KA

Z1 I1 Z 2 I2 E1 E 2
B : Z 2 I2 Z 3 I3 Z 4 I4 E 2
A:

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

70

VD1

Dng nhnh (3)


A

I1 I2 I3 0

I 3 I 4 J

Z1 I1 Z 2 I2 E1 E 2
Z I Z I Z I E
3 3
4 4
2
2 2

I1

I2

I3
I
4

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

- Dng
- p
- Cng sut
-
71

VD2

Dng nhnh (4)

Z1 10; Z 2 j 20; Z 3 5 j10;


E1 30 V; E 3 45 15o V; J 2 30o A;
Tnh cc dng in trong mch?

I1 I2 I3 J 0

Z1 I1 Z 2 I2 E1

Z 2 I2 Z 3 I3 E 3
I1
I2
I3 2 30o

10 I1 j 20 I2
30

(5 j10) I 45 15o
j
20
I
2
3

I1 1 ; I2 2 ; I3 3

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

72

VD2

Dng nhnh (5)

Z1 10; Z 2 j 20; Z 3 5 j10;


E1 30 V; E 3 45 15o V; J 2 30o A;
Tnh cc dng in trong mch?

I1
I2
I3 2 30o

30
10 I1 j 20 I2

(5 j10) I 45 15o
j
20
I
2
3

I1 1 ; I2 2 ; I3 3

1
1
1
j 20
0
1
1
1
1
1
10
0
10 j 20
0
j 20 5 j10
j 20 5 j10
j 20 0
0
j 20 5 j10
250 j 200
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

73

Dng nhnh (6)

VD2

Z1 10; Z 2 j 20; Z 3 5 j10;


E1 30 V; E 3 45 15o V; J 2 30o A;
Tnh cc dng in trong mch?

I1
I2
I3 2 30o

30
10 I1 j 20 I2

(5 j10) I 45 15o
j
20
I
2
3

I1

2 30o
30

1
j 20

1
0

45 15o

j 20

5 j10

250 j 200

1,04 j 3,95 4,09 75, 2o A

i1 4,09 2 sin(t 75, 2o ) A


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

74

Dng nhnh (7)

VD2

Z1 10; Z 2 j 20; Z 3 5 j10;


E1 30 V; E 3 45 15o V; J 2 30o A;
Tnh cc dng in trong mch?

I1
I2
I3 2 30o

30
10 I1 j 20 I2

(5 j10) I 45 15o
j
20
I
2
3

I2

2 30o

10
0

30
45 15o

0
5 j10

250 j 200

1,98 j 0,98 2, 20 26, 4o A

i2 2, 20 2 sin(t 26, 4o ) A
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

75

Dng nhnh (8)

VD2

Z1 10; Z 2 j 20; Z 3 5 j10;


E1 30 V; E 3 45 15o V; J 2 30o A;
Tnh cc dng in trong mch?

I1
I2
I3 2 30o

30
10 I1 j 20 I2

(5 j10) I 45 15o
j
20
I
2
3

1
I3

10 j 20
0
j 20

2 30o
30
45 15o

250 j 200

4,75 j 3,93 6,16 39,6o A


i3 6,16 2 sin(t 39,6o ) A

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

76

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

77

Th nh (1)

c 0

1
1
1
1
E1 E 2
a
b


Z3
Z1 Z 2
a
Z1 Z 2 Z 3

b
1
1
1

a b J

Z3
Z3 Z4

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


E
I1 1 a
Z1

E
a
I2 2
Z2

I a b
3
Z3
I b
4
Z 4 78

VD1

Th nh (2)

Z1 10; Z 2 j 20; Z 3 5 j10;


E1 30 V; E 3 45 15o V; J 2 30o A;
Tnh cc dng in trong mch?
o
1
1
1
30
o 45 15
10 j 20 5 j10 a 10 2 30 5 j10

a 19,57 j 39,50 V

30 (19,57 j 39,50)
I1
1,04 j 3,95 4,09 75, 2o A
10
i1 4,09 2 sin(t 75, 2o ) A

(19,57 j 39,50)
o

I2
1,98 j 0,98 2, 20 26, 4 A
i2 2, 20 2 sin(t 26, 4o ) A
j 20

o
i

6,16
2
sin(

39,6
)A
o
3

45
15

(19,57

j
39,50)
I3
4,75 j 3,93 6,16 39,6o A
5 j10

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

79

VD2
E 20 45o V;

Th nh (2)
J 5 60o A

Z1 12 ; Z 2 j10 ; Z 3 j16
Tnh cc i?

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

80

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

81

Dng vng (1)


IA

IB

Z1 ( IA
) Z 2 ( IA IB ) E1 E 2

) Z 4 ( IB J ) E 2
Z 2 ( IB IA ) Z 3 ( IB

IA

IB

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

I1 IA

I 2 IB IA


I3 I B
I I J
4
B
82

VD1

Dng vng (2)

Z1 10; Z 2 j 20; Z 3 5 j10;


E1 30 V; E 3 45 15o V; J 2 30o A;
Tnh cc dng in trong mch?

IA

IB

10 IA j 20( IA IB 2 30o ) 30

o
o

j
20(
I

30
)

(5

j
10)
I

45
15

B
A
B
(10 j 20) IA j 20 IB 30 j 20.2 30o
IA 1,04 j 3,95 A

o
o
IB 4,75 j 3,93 A
j 20 IA (5 j 20) IB j 20.2 30 45 15
I1 IA 1,04 j 3,95 4,09 75, 2o A

I2 IA IB J 2, 20 26, 4o A

o
I

4,75

j
3,93

6,16
39,6
A
B
3

i1 4,09 2 sin(t 75, 2o ) A

i2 2, 20 2 sin(t 26, 4o ) A

o
i3 6,16 2 sin(t 39,6 ) A

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

83

VD2

Dng vng (2)

E 200 0 V; J 10 30o A
Z1 = Z2 = 20 + j10 ; Z3 = 15 ;
Z4 = 10 j5 ; Z5 = 5 + j10 ;
Tnh cc i?

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

84

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

85

Bin i tng ng (1)


Cc phn t th ng ni tip

Ztd = Zk

Cc phn t th ng song song

1
1

Z td
Zk

Cc ngun p ni tip

E td E k

Cc ngun dng song song

Jtd Jk

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

86

Bin i tng ng (2)


Bin i E , Z J , Z

E
Jtd
Z

E td ZJ
Bin i Millman

Z td

1
1
1
1

Z1 Z 2 Z 3

E1 E 2 E 3

Z Z2 Z3
E td 1
1
1
1

Z1 Z 2 Z 3
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

87

Bin i tng ng (3)


Z1 Z 2
ZA
Z1 Z 2 Z 3

Z AZC
Z1 Z A Z C
ZB

Z 2 Z3
ZB
Z1 Z 2 Z 3

Z AZ B
Z2 Z A ZB
ZC

Z1 Z 3
ZC
Z1 Z 2 Z 3

Z3 Z B ZC

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Z B ZC
ZA

88

VD

Bin i tng ng (4)

j = 4sin(50t + 30o) V; L = 1 H; R1 = 1 ; R2 = 5 ; C = 0,01 F;


uR1 = ?

E Z L J ( j50)(2,83 30o ) 141, 42 120o V


R2 Z C
5( j 2)
Z

0, 69 j1, 72
R2 Z C 5 j 2

j50
2,83 30o

j2

141,
42
120
E
I

2,93 32o A
j50 R1 Z j50 1 0,69 j1,72

U R1 R1 I 1.2,93 32 o 2,93 32 o V

uR1 4,14sin(50t 32o ) V


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

89

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

90

Ma trn (1)
A

I1 I2 I3
0
1

3
4


E1 E 2 Z1
Z1 I1 Z 2 I2

0
Z 2 I2 Z 3 I3 Z 4 I4 E 2

1
0
Z2
Z2

1 0 I1 0

1 1 I2 J

0 0 I 3 E1 E2

Z 3 Z 4 I 4 E2

AI=B
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

91

Ma trn (2)
A

I1

I2

I3

I4

1
0
b

A Z1

B 0

Z2

Z2

Z3

0 I1 0

1 I2 J

0 I 3 E1 E2

Z 4 I 4 E2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

a
b
A
B

92

Ma trn (3)

( Z1 Z 2 ) IV 1 Z 2 IV 2 E1 E 2

Z 2 IV 1 ( Z 2 Z 3 Z 4 ) IV 2 E 2 Z 4 J

Z1 Z 2
Z
2

Z2
Iv1 E1 E 2

Z 2 Z 3 Z 4 I v 2 E2 Z 4 J

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

93

Tt c cc ngun
p c mt trn
ng i ca dng
vng:

Ma trn (4)

-ngun p E: cng
chiu th (+),
ngc chiu th ()

Tt c cc tng
tr c mt trn
ng i ca IV 1

Z1 Z 2
Z
2

-ngun p Z 4 J:
cng chiu th (),
ngc chiu th (+)

Iv1 E1 E 2

Z 2 Z 3 Z 4 I v 2 E2 Z 4 J
Z2

Tt c cc tng tr chung ca IV 1
& IV 2 ; nu cng chiu th (+),
ngc chiu th ()
Mch xoay chiu

Tt c cc tng tr c
mt trn ng i ca IV 2
- sites.google.com/site/ncpdhbkhn

94

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

95

Xp chng (1)
p dng cho mch in c t 2 ngun tr ln
c dng trong phn tch mch mt chiu, mc
ch: c th lm cho cu trc mch tr nn n gin hn
Li ch ca nguyn l ny trong phn tch mch xoay
chiu:
C th lm cho cu trc mch tr nn n gin hn
Rt tin dng khi phn tch mch c nhiu ngun c tn s
khc nhau

Ch : tuyt i khng c cng (trong min phc)


cc tn hiu sin c tn s khc nhau
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

96

Xp chng (2)
1

2
u ng1 , i ng1

u ng 2 , i ng 2

u u ng1 u ng 2 u ng 3 ;

u ng 3 , i ng 3

i i ng1 i ng 2 i ng 3

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

97

Khi xt tc dng ca mt ngun, phi trit tiu tt c cc


ngun khc
Phn cn li
ca mch in

Trit tiu ngun p

Phn cn li
ca mch in

Phn cn li
ca mch in

Trit tiu ngun dng

Phn cn li
ca mch in

Mch mt chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

98

VD1

Xp chng (3)

e1 = 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30o) V; e2 = 6 V (DC);


L = 1 H; R1 = 1 ; R2 = 5 ; C = 0,01 F; uR1 = ?

Bc 1
1.1 Trit tiu e1 & j

Bc 2
2.1 Trit tiu e2 & j

Bc 3
3.1 Trit tiu e1 & e2

u R1 e 2

uR1 e1

u R1

1.2 Tnh uR1|e2

2.2 Tnh uR1|e1

3.2 Tnh uR1| j

Bc 4: uR1 = uR1|e2 + uR1|e1 + uR1| j


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

99

VD1

Xp chng (4)

e1 = 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30o) V; e2 = 6 V (DC);


L = 1 H; R1 = 1 ; R2 = 5 ; C = 0,01 F; uR1 = ?

Bc 1
1.1 Trit tiu e1 & j

u R1 e 2

i e2

e2
6

1A
R1 R2 1 5

uR1 e 2 R1 i e 2 1( 1) 1V
1.2 Tnh uR1|e2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

100

VD1

Xp chng (5)

e1 = 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30o) V; e2 = 6 V (DC);


L = 1 H; R1 = 1 ; R2 = 5 ; C = 0,01 F; uR1 = ?

R2 Z C
Z Z L R1
R2 Z C

Bc 2
2.1 Trit tiu e2 & j

j10 1

uR1 e1

5( j10)
5 j10

5 j8 9, 43 58o

7,07 0
E
o
1
I

0,75

58
A
R1 E 1
o
Z 9, 43 58
2.2 Tnh uR1|e1

U R1

E 1

R1 IR1

E 1

1.0,75 58o 0,75 58o V

uR1 e1 1,06sin(10t 58o ) V


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

101

Xp chng (6)

VD1

e1 = 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30o) V; e2 = 6 V (DC);


L = 1 H; R1 = 1 ; R2 = 5 ; C = 0,01 F; uR1 = ?

Bc 3
3.1 Trit tiu e1 & e2

u R1

E j Z L J ( j50)(2,83 30o ) 141, 42 120o V


R2 Z C
5( j 2)

0, 69 j1, 72
R2 Z C 5 j 2
E j
141, 42 120o

2,93 32o A
j50 R1 Z j50 1 0,69 j1,72
R I 1.2,93 32 o 2,93 32 o V

3.2 Tnh uR1| j

U R1

uR1 j 4,14sin(50t 32o ) V


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

102

Xp chng (7)

VD1

e1 = 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30o) V; e2 = 6 V (DC);


L = 1 H; R1 = 1 ; R2 = 5 ; C = 0,01 F; uR1 = ?

u R1

uR1 e1

u R1 e 2

uR1 e 2 1V

uR1 e1 1,06sin(10t 58o ) V


uR1 j 4,14sin(50t 32o ) V

uR1 = uR1|e2 + uR1|e1 + uR1| j

1 1,06sin(10t 58o ) 4,14sin(50t 32o ) V


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

103

Xp chng (8)
uR1 uR1 e 2 uR1 e1 uR1 j 1 1,06sin(10t 58o ) 4,14sin(50t 32o ) V
uR1 e 2 1V
U R1

e1

1,06 58o V

U R1 4,14 32o V
j

U R1 1 1,06 58o 4,14 32o


1 (0,56 j 0,90) (3,51 j 2,19)
3,07 j1, 29 3,33 22,8o V

vR1 3,33sin(? 22,8o ) V


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

104

Xp chng (9)

VD2

e1 = 45V (DC); e4 = 60V (DC); j = 10sin(100t) A;


R1 = 5; R3 = 10; C = 2mF; L = 0,1H; uC = ?

R1
e1

R3
e4

C
Bc 1

R1

uC

e1

e1,e 2

R3
e4

C
Bc 2

Bc 3

uC uC

e1,e 2

uC

R1

uC

R3

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

105

Xp chng (10)

VD2

e1 = 45V (DC); e4 = 60V (DC); j = 10sin(100t) A;


R1 = 5; R3 = 10; C = 2mF; L = 0,1H; uC = ?

R1
e1

R3
e4

C
Bc 1

R1
e1

uC

uC

e1,e 2

e1,e 2

R3
e4

e1 e4 45 60 15V

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

106

Xp chng (11)

VD2

e1 = 45V (DC); e4 = 60V (DC); j = 10sin(100t) A;


R1 = 5; R3 = 10; C = 2mF; L = 0,1H; uC = ?

R1
e1

R3
e4

U C
j

R1 J

R1

1
R ( j L)
3
jC R3 j L

jC 5

5 10 / 2
1

1
10( j100.0,1) j100.0,002

j100.0,002 10 j100.0,1

j17,68 17,68 90o V

C
Bc 2

R1

uC

R3

uC j 17,68 2 sin(100t 90o )


25sin(100t 90o ) V

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

107

Xp chng (12)

VD2

e1 = 45V (DC); e4 = 60V (DC); j = 10sin(100t) A;


R1 = 5; R3 = 10; C = 2mF; L = 0,1H; uC = ?

uC

e1,e 2

R1
e1

R3

15V

e4
C

Bc 1

R1

uC

e1

e1,e 2

R3
e4

uC uC

C
Bc 2

R1
j

uC

uC j 25sin(100t 90o ) V

Bc 3

R3

e1,e 2

uC

15 25sin(100t 90o ) V

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

108

Xp chng (13)

VD3

e = 45V (DC); j1 = 6sin(100t + 15o) A; j2 = 10sin(100t) A;


R1 = 5; R2 = 10; C = 2mF; L = 0,1H; iR1 = ?

j1

R2

R1

iR 1 e
iR 1

C
R2

R1

j2

4,52 j1,97 4,92 23,6o A

R1

e 45

9A
R1 5
1
J 1 R2 J2
j L
jC
IR1

j1, j 2
1
R ( j L) R1 j L
R2
1
jC R1 j L
iR 1 e

j1

j1, j 2

j2

R2

j2

iR1 9 4,92 2 sin(100t 23,6o )


9 6,97sin(100t 23,6o ) A

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

109

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

110

Thevenin (1)
Mt mch tuyn tnh 2 cc c th
c thay th bng mt mch
tng ng gm c ngun p E td
& tng tr Ztd, trong :
E td: ngun p h mch trn 2 cc

It
Mch
tuyn tnh
2 cc

Ztd: tng tr trn hai cc khi trit tiu


cc ngun

E
td
It
Z td Z t
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Zt

It

Zt

111

Thevenin (2)
Mch
tuyn tnh
2 cc

Mch
tuyn tnh
2 cc trit
tiu ngun

Mch
tuyn tnh
2 cc

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Ztd

E td

112

Thevenin (3)

VD1

E 20 450 V; J 5 60 o A
Z 1 12 ; Z 2 j10 ; Z 3 j16
Tnh i2 bng mng Thevenin?
Z1 Z 3
12( j16)

Z1 Z 3 12 j16
E
20
J
Z
E td a 1

1
1

Z1 Z 3
Z td

7,68 j 5,76

45o
5 60o
12
1
1

12 j16

54,38 140, 4o V
o

54,38

140,
4
E
td
I2

6, 20 169,3o A
Z td Z 2 7,68 j5,76 j10

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

113

Thevenin (4)

VD2

E1 100 30o V; E 4 80 45o V; J 5A;

E1

Z1 10 Z 2 5; Z 3 j 20 Z 4 j 25;

Z1

Tnh dng in qua Z2 bng /l Thevenin?

Z td
Z4

Z1
Z3

a
E1

Z1

Etd
J

b
Z4

Z3

Z td Z1

Z3

E 4

Z 3Z 4
j 20( j 25)
10
10 j100
Z3 Z4
j 20 j 25

E td a b
Z1 J a E1 a E1 Z1 J 137 j50 V
E 4

b Z 3 I 3 Z 3
226 j 226 V
Z3 Z4
E 363 j176 V
td

E 4

Z4

Z2

I2

E td
363 j176

1,19 j 3,81A
Z td Z 2 10 j100 5

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

114

J3

Thevenin (5)

VD3

E1

E1 100 30o V; J3 5A; J4 8 45o A;

Z1 10 Z 2 5; Z 3 j 20 Z 4 j 25;

Z2

Tnh dng in qua Z3 bng /l Thevenin?

Z2
Z1
E td a b

Z4

J4

Z4

Z1

Z td
Z td Z 4

Z3

J4

Z1Z 2
10.5
j 25
3,33 j 25
Z1 Z 2
10 5

E
td
I3
Z td Z 3
1,04 j 4,08 A

E1

1
1
E1
J3
Z2
a

45,53

j
16,67
V
Z1
a
Z1 Z 2

Z1

141,
4

j
16,
4
V
b
1 J J
3
4
Z 4 b
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

J3 b
Etd
Z4

J4
115

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

116

Norton (1)
Mch
tuyn tnh
2 cc

E td Z td Jtd

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

117

Norton (2)

VD

E1 100 30 V; E 4 80 45 V; J 5A;
o

Z1 10 Z 2 5; Z 3 j 20 Z 4 j 25;

E1

a
Z1

b
J

Tm mng tng ng Norton?

Z3

Z4
E 4

Z td
Z4

Z1

Z3

Z 3Z 4
j 20( j 25)
Z td Z1
10
10 j100
Z3 Z4
j 20 j 25
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

118

Norton (3)

VD

E1 100 30 V; E 4 80 45 V; J 5A;
o

Z1 10 Z 2 5; Z 3 j 20 Z 4 j 25;

E1

a
Z1

b
J

Tm mng tng ng Norton?

I1 Z1
E1

a
J

Jtd

Z4

Z3

Z3

Z4
E 4

Jtd I1 J 1,39 j 3,77 A

E 4

E1 E 4
J
E1 a
Z1
Z4

6,39 j 3,77 A
a
150 j88V I1
1
1
1
Z1

Z1 Z 3 Z 4
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

119

Norton (4)

VD

E1 100 30 V; E 4 80 45 V; J 5A;
o

Z1 10 Z 2 5; Z 3 j 20 Z 4 j 25;

E1

a
Z1

b
J

Z3

Tm mng tng ng Norton?

Z4
E 4

Z td
Z4

Z1
Z3

E1

Z1

Jtd
Z3

Z4
E 4

Z td 10 j100

Jtd 1,39 j 3,77 A

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

120

Thevenin & Norton (1)


E td Z td Jtd

Ztd
Etd
J

td

Etd

Jtd
U h mch
I

Ztd

U h mch

ngn mch

ngn mch

(Cch th 2 tnh tng tr tng ng ca s Thevenin)


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

121

Thevenin & Norton (2)


Vic p dng nh l Thevenin hoc nh l Norton gi l phng
php mng mt ca/mng 2 cc
Cc mch in c xy dng da trn nh l Thevenin hoc
nh l Norton gi l s (tng ng) Thevenin hoc s
(tng ng) Norton
S Norton c th rt ra c t s Thevenin & ngc li
Ztd = tng_tr_vo_sau_khi_trit_tiu_ngun, hoc

Ztd
Ztd

Etd Thevenin
U h mch

, hoc
Ingn mch
Jtd Norton
1

, Ivo l dng in chy vo cng, o/tnh c sau khi


Ivo trit tiu ngun & t in p 1V ln cng vo
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

122

Thevenin & Norton (3)

VD

E1 100 30 V; E 4 80 45 V; J 5A;
o

Z1 10 Z 2 5; Z 3 j 20 Z 4 j 25;

E1

Z1

b
J

Z3

Tm tng tr tng ng Zab ?

a
E1

Z1

Etd
J

b
Z3

I1 Z1
E1

Z4

Z ab

E 4

E td 363 j176 V

a
J

Jtd
Z3

Z4
E 4

Z4
E 4

E td

Jtd

Jtd 1,39 j 3,77 A

Z ab 10 j100

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

123

Phn tch mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)

nh lut Ohm
nh lut Kirchhoff
Dng nhnh
Th nh
Dng vng
Bin i tng ng
Ma trn
Nguyn l xp chng
nh l Thevenin
nh l Norton
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

124

Mch xoay chiu


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Biu din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

125

Cng sut trong mch xoay chiu

Cng sut l mt i lng quan trng


Tt c cc thit b in (dn dng & cng nghip) u c thng
s v cng sut
Ni dung:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)

Cng sut tc thi & cng sut tc dng


Truyn cng sut cc i
Tr hiu dng
Cng sut biu kin
H s cng sut
Cng sut phc
Bo ton cng sut
Ci thin h s cng sut
Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

126

Cng sut tc thi (1)


Cng sut tc thi:
p(t) = u(t).i(t)
l tc hp th nng lng ca mt phn t mch
Nu
u(t) = Umsin(t + u)
i(t) = Imsin(t + i)
Th
p(t) = UmImsin(t + u)sin(t + i)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

127

Cng sut tc thi (2)


p(t) = UmImsin(t + u)sin(t + i)

1
sin A sin B [cos( A B) cos( A B)]
2
Um Im
p(t )
[cos(u i ) cos(2t u i )]
2
Um Im
Um Im

cos(u i )
cos(2t u i )
2
2
hng s

sin

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

128

Cng sut tc thi (3)


Um Im
Um Im
p (t )
cos(u i )
cos(2t u i )
2
2
p(t)
Um Im
2

Um Im
cos(u i )
2

t
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

129

Cng sut tc dng (1)


Kh o cng sut tc thi
Trong thc t ngi ta o cng sut tc dng (bng
otmt, wattmeter)
Cng sut tc dng: trung bnh ca cng sut tc thi
trong mt chu k

1
P
T

p (t )dt

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

130

Cng sut tc dng (2)


1 T
P p(t )dt
T 0
Um Im
Um Im
p (t )
cos(u i )
cos(2t u i )
2
2
1
1
P U m I m cos(u i )
2
T

1
1
dt U m I m
2
T

cos(2t u i )dt

Trong mt chu k, gi tr trung bnh ca thnh phn xoay chiu bng zero

1
P U m I m cos(u i )
2
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

131

Cng sut tc dng (3)


Um

U
u
2
I I m I I m
i
2
2

Um Im

UI
u i
2

Um Im
1
1
u i U m I m cos(u i ) j U m I m sin(u i )
2
2
2
1
P U m I m cos(u i )
2

}
P Re{UI
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

132

Cng sut tc dng (4)


1

P Re{UI } U m I m cos(u i )
2

u i P 1 U m I m cos(0) 1 U m I m 1 I m2 R I 2 R
2

u i 90

1
P U m I m cos(90o ) 0
2

(Cng sut tc dng ca cun cm hoc t in bng zero)


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

133

Cng sut tc dng (5)


V d:
u(t) = 150sin(314t 30o) V
i(t) = 10sin(314t + 45o) A
Tnh cng sut tc dng P.

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

134

Cng sut trong mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)

Cng sut tc thi & cng sut tc dng


Truyn cng sut cc i
Tr hiu dng
Cng sut biu kin
H s cng sut
Cng sut phc
Bo ton cng sut
Ci thin h s cng sut
Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

135

Truyn cng sut cc i (1)


It
Mch
tuyn tnh
2 cc

Zt

It

Pt I t2 Rt

Etd
E
td
I
It
t
Z td Z t
Z td Z t
Z td Rtd jX td
Z t Rt jX t
Z td Z t Rtd jX td Rt jX t

Zt

( Rtd Rt ) j ( X td X t )
Z td Z t ( Rtd Rt ) 2 ( X td X t ) 2
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

136

Truyn cng sut cc i (2)

Pt I t2 Rt

It
Mch
tuyn tnh
2 cc

Zt

Etd
It
Z td Z t
Z td Z t ( Rtd Rt ) 2 ( X td X t ) 2

It
Zt

Etd2 Rt
Pt
( Rtd Rt ) 2 ( X td X t ) 2
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

137

Truyn cng sut cc i (3)


Etd2 Rt
Pt
( Rtd Rt ) 2 ( X td X t ) 2

Pt
R 0
t
iu kin Pt t cc i:
Pt 0
X t
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

138

Truyn cng sut cc i (4)


Pt
Rt ( X td X t )
Pt
2
X 0 X Etd [( R R ) 2 ( X X ) 2 ]2 0
t
td
t
td
t
t

2
2

P
(
R

R
)

(
X

X
)
2 Rt ( Rtd Rt )
t
td
t
t 0 t E 2 td
0
td
2
2 2
Rt
Rt
2[( Rtd Rt ) ( X td X t ) ]

X t X td

2
2
R

(
X

X
)
t
td
td
t

Z t Ztd

X t X td

Rt Rtd

truyn cng sut cc i, tng tr ti phi


bng lin hp phc ca tng tr Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

139

Truyn cng sut cc i (5)


Etd2 Rt
Pt
( Rtd Rt ) 2 ( X td X t ) 2

X t X td

Rt Rtd

Pt max

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

2
td

4 Rtd

140

Truyn cng sut cc i (6)


truyn cng sut cc i, tng tr ti phi
bng lin hp phc ca tng tr Thevenin

Z t Ztd

Nu Zt = Rt ? Xt = 0

Pt
0 Rt Rtd2 ( X td X t ) 2
Rt

Rt Rtd2 X td2 Z td
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

141

VD

Truyn cng sut cc i (7)

E 20 45o V; J 5 60 o A
Z 1 12 ; Z 3 j16
Tnh Z2 n nhn c cng sut cc i?
Cng sut bng bao nhiu?

Z1Z 3
12( j16)
Z td

Z1 Z 3 12 j16
7, 68 j 5, 76

Z 2 Ztd 7, 68 j 5, 76
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Z 2 Z td
142

Truyn cng sut cc i (8)

VD

E 20 45o V; J 5 60 o A
Z 1 12 ; Z 3 j16
Tnh Z2 n nhn c cng sut cc i?
Cng sut bng bao nhiu?

Pt max

Etd2

4 Rtd

o
E
20

45
J
5 60o
Z
12
54,38
E td a 1

1
1
1
1

Z1 Z 3
12 j16

Etd 54,38 V Pt max

140, 4o V

Etd2
54,382

96,3W
4 Rtd 4.7,68

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Z td 7, 68 j 5, 76

143

Cng sut trong mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)

Cng sut tc thi & cng sut tc dng


Truyn cng sut cc i
Tr hiu dng
Cng sut biu kin
H s cng sut
Cng sut phc
Bo ton cng sut
Ci thin h s cng sut
Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

144

Tr hiu dng (1)


Xut pht t nhu cu o/nh gi tc dng ca mt
ngun p/ngun dng trong vic cung cp cng sut cho
mt in tr (ti thun tr)
nh ngha: Tr hiu dng ca mt dng in chu k l
ln mt dng in mt chiu, cng sut m dng in
mt chiu ny cung cp cho mt in tr bng cng sut
m dng in chu k cung cp cho in tr
C th vit tt tr hiu dng l rms (root-mean-square)
Gi tt l dng hiu dng (& p hiu dng)
K hiu: I & U [ca dng chu k i(t) & p chu k u(t)]
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

145

Tr hiu dng (2)


1
P
T

R T 2
i Rdt i dt
T 0
2

1
I
T

i 2 dt

P I 2R
1
Tng t: U
T

I l tr hiu dng ca i(t)

u 2 dt

root-mean-square

1
Tng qut: X
T

x 2 dt

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

146

Tr hiu dng (3)


1
I
T

i dt

1
I
T

i (t ) I m sin t

I m2

2T

Im
2

1
i dt
T
2

[ I m sin t ]2 dt

1 cos 2t
I
dt
2
2
m

dt

Im
2

Um
2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

147

VD 1

Tr hiu dng (4)

Tnh tr hiu dng ca u(t) = 311sin314t V

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

148

Cng sut trong mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)

Cng sut tc thi & cng sut tc dng


Truyn cng sut cc i
Tr hiu dng
Cng sut biu kin
H s cng sut
Cng sut phc
Bo ton cng sut
Ci thin h s cng sut
Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

149

Cng sut biu kin (1)


1
P U m I m cos(u i )
2
Um
U
2
Im
I
2

P UI cos(u i )
(P: cng sut tc dng)
t S = UI
(S: cng sut biu kin)

P S cos(u i )
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

150

Cng sut biu kin (2)


Tch ca tr hiu dng ca in p & tr hiu dng ca
dng in
S = UI
n v: VA (vn-ampe, volt-ampere)
Ch : n v ca cng sut tc dng P l W (ot, watt)

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

151

Cng sut trong mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)

Cng sut tc thi & cng sut tc dng


Truyn cng sut cc i
Tr hiu dng
Cng sut biu kin
H s cng sut
Cng sut phc
Bo ton cng sut
Ci thin h s cng sut
Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

152

H s cng sut (1)

P = Scos(u i)
H s cng sut: pf = cos(u i)
pf : power factor
Du ca (u i) khng nh hng n pf
0 pf 1
u i : gc h s cng sut
Ti thun tr: u i = 0 pf = 1 P = S = UI
Ti thun in khng: u i = 90o pf = 0 P = 0
pf ca ti in khng cm gi l pf chm pha
pf ca ti in khng dung gi l pf sm pha
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

153

VD

H s cng sut (2)

u(t) = 100sin(314t + 30o) V


i(t) = 5sin(314t 15o) A
Tnh S, pf

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

154

Cng sut trong mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)

Cng sut tc thi & cng sut tc dng


Truyn cng sut cc i
Tr hiu dng
Cng sut biu kin
H s cng sut
Cng sut phc
Bo ton cng sut
Ci thin h s cng sut
Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

155

Cng sut phc (1)


Cha mi thng tin lin quan n cng sut ca mt ti
n v: VA (vn-ampe, ging n v ca cng sut biu
kin)

S UI
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

156


S UI

U U u
I I i

Cng sut phc (2)

S U u

i UI u i

UI cos(u i ) jUI sin(u i )


S UI
S S cos(u i ) jS sin(u i )

P jQ
P : cng sut tc dng (W)
Q : cng sut phn khng (VAR, volt-ampere reactive)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

157

Cng sut phc (3)


Cng sut tc dng
P = UIcos(u i)
Cng sut phn khng:
Q = UIsin(u i)
sin(u i) gi l h s phn khng, thng k hiu l rf
(reactive factor)
P l cng sut c ch
Q l php o s trao i nng lng gia ngun & phn
in khng ca ti

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

158

Cng sut phc (4)

S UI
U ZI

ZI 2
S ZII
Z R jX

S ( R jX ) I 2 I 2 R jI 2 X
P jQ

) I 2 R
P Re(S) Re(UI

) I 2 X
Q Im(S) Im(UI

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

159

Cng sut phc (5)

xI2
Z

R
Tam gic tng tr

I2Z

S
Q

I 2X

I2R

P
Tam gic cng sut

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

160

Cng sut phc (6)


UI
S P jQ UI
u
i

S S UI P 2 Q 2

P Re(S) S cos(u i )
Q Im(S) S sin(u i )

P
pf cos(u i )
S

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

161

Cng sut trong mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)

Cng sut tc thi & cng sut tc dng


Truyn cng sut cc i
Tr hiu dng
Cng sut biu kin
H s cng sut
Cng sut phc
Bo ton cng sut
Ci thin h s cng sut
Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

162

Bo ton cng sut (1)

U U1 U 2

I I1 I2
U ( I I )
S UI
1
2

(U U ) I
S UI
1
2

UI

UI
1
2

U1 I U 2 I

S1 S 2

S1 S 2

S S1 S 2 ... S n
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

163

Bo ton cng sut (2)


S S1 S 2 ... S n
Cng sut phc ca ngun = tng cng sut phc ca ti
Cng sut tc dng ca ngun = tng cng sut tc dng
ca ti
Cng sut phn khng ca ngun = tng cng sut phn
khng ca ti
Cng sut biu kin ca ngun tng cng sut biu
kin ca ti
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

164

VD

Bo ton cng sut (3)


E 2200o V

Z1 4 j 2
Z 2 15 j10

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

165

Cng sut trong mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)

Cng sut tc thi & cng sut tc dng


Truyn cng sut cc i
Tr hiu dng
Cng sut biu kin
H s cng sut
Cng sut phc
Bo ton cng sut
Ci thin h s cng sut
Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

166

Ci thin h s cng sut (1)


H s cng sut cng ln cng tt
Dng I a cng sut P (cho trc) ti ti t l nghch vi h
s cng sut ti:

P
P UI cos(u i ) I
U cos(u i )
Vi mt cng sut P cho trc, h s cng sut cng nh th
dng I ti ti cng ln; dng ln hn mc cn thit s lm tng
tn tht in p & tng tn tht cng sut trn ng dy & thit
b truyn ti in
H s cng sut cng ln cng tt (u i) cng nh cng tt
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

167

Ci thin h s cng sut (2)


Hu ht cc ti dn dng (my git, my iu ho, t lnh, ) u
c tnh cm khng
Cc ti ny c m hnh ho bng mt in tr ni tip vi mt
cun cm
Ci thin h s cng sut l qu trnh tng h s cng sut m
khng lm thay i in p & dng in ban u ca ti
Thng c thc hin bng cch ni ti song song vi mt t
in (t b)
C th hiu l in dung chn bt dng chy trn ng dy, ni
cch khc l mt phn ca dng in ng ra phi chy trn ng
dy (nu khng c t) chy qua chy li gia t v ti
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

168

Ci thin h s cng sut (3)


(u i) cng nh cng tt
Thng c thc hin bng cch ni ti song song vi
mt t in (t b)

IC
1

2 1
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

E
I

It
169

Ci thin h s cng sut (4)


Mc thm t song song gim gc lch pha gia dng
& p tng h s cng sut
Mun tng h s cng sut t cos1 ln cos2 th C = ?
(vn phi m bo P c gi nguyn)

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

170

Ci thin h s cng sut (5)


Q1

Q1 = Ptg1, Q2 = Ptg2
Cng sut phn khng cn b sung:

S1

Q = Q1 Q2
Q
E
2

Q
CE
2

E
X
2

Q2

Q1 Q2 P tg 1 P tg 2
tg 1 tg 2
C

P
2
2
E
E
E 2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

171

VD

Ci thin h s cng sut (6)

Xt mt ti c in p 220 V, tn s 50 Hz, cng sut 1000kW, h s cng sut 0,8.


Phi b thm mt t bng bao nhiu nng h s cng sut ln 0,9?

tg 1 tg 2
CP
E 2
pf1 0,8 cos 1 0,8 1 36,9 o tg 1 0,75
pf 2 0,9 cos 2 0,9 2 25,8o tg 2 0, 48

0,75 0, 48
C 1000.10
0,0178 F
2
314(220)
3

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

172

Cng sut trong mch xoay chiu


a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)

Cng sut tc thi & cng sut tc dng


Truyn cng sut cc i
Tr hiu dng
Cng sut biu kin
H s cng sut
Cng sut phc
Bo ton cng sut
Ci thin h s cng sut
Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

173

Tr hiu dng ca tn hiu a hi (1)


Tn hiu a hi: tng ca cc sng sin c tn s khc
nhau (k c tn s zero (mt chiu))
V d:
x(t) = 5 10sin50t + 25sin(10t 45o)

1
X
T

x 2 dt

x 5 10sin 50t 25sin(10t 45 )


2

5 10sin 50t 25sin(10t 45 )


2.5.10sin 50t 2.5.25sin(10t 45o ) 2(10sin 50t )[25sin(10t 45o )]
2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

174

Tr hiu dng ca tn hiu a hi (2)


x 5 10sin 50t 25sin(10t 45 )
2.5.10sin 50t 2.5.25sin(10t 45o ) 2(10sin 50t )[25sin(10t 45o )]
2

1
x dt
T
2

1
5 dt
T
2

10sin 50t
T

dt

2
1 T
o
25sin(10t 45 ) dt
T 0
1 T
1 T
2.5.10sin 50tdt 2.5.25sin(10t 45o )dt
T 0
T 0
1 T
2(10sin 50t )[25sin(10t 45o )]dt
T 0

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

175

Tr hiu dng ca tn hiu a hi (3)


1

1
x dt
T
2

1
5 dt
T
2

10sin 50t
T

dt

=0

2
1 T
o
25sin(10t 45 ) dt
T 0
1 T
1 T
2.5.10sin 50tdt 2.5.25sin(10t 45o )dt
T 0
T 0
1 T
2(10sin 50t )[25sin(10t 45o )]dt
T 0

1
x dt
T
2

1
5 dt
T
2

1
10sin 50t dt
T
2

25sin(10t 45 ) dt

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

176

Tr hiu dng ca tn hiu a hi (4)


x(t) = 5 10sin50t + 25sin(10t 45o)
1
T

1
x dt
T
2

1
X
T
1

1
5 dt
T
2

1
10sin
50
t
dt

25sin(10t 45 ) dt

25sin(10t 45 ) dt
o

x 2dt
1
5 dt
T
2

1
10sin 50t dt
T
2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

177

Tr hiu dng ca tn hiu a hi (5)


x(t) = 5 10sin50t + 25sin(10t 45o) = x0 x1 + x2
2
1 T 2
1 T
1 T
2
o
X
5 dt 10sin 50t dt 25sin(10t 45 ) dt

0
T
T 0
T 0
1 T 2
2
5
dt

5
(Tr hiu dng ca x0)

0
T
1 T
102
2
(Tr hiu dng ca x1)
10sin 50t dt

0
T
2
2
1 T
252
0
25sin(10t 45 ) dt
(Tr hiu dng ca x2)

T 0
2

10 25
X 5

2
2

X 02 X 12 X 22

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

178

Tr hiu dng ca tn hiu a hi (6)


x(t ) x0 x1 x2 X X 02 X 12 X 22
(Ch : x0, x1 & x2 c tn s khc nhau)
N 1

N 1

x(t ) xk (t ) X

N 1

N 1

u (t ) uk (t ) U

2
U
k

N 1

i (t ) ik (t ) I
0

2
k

N 1

2
I
k
0

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

179

Cng sut ca tn hiu a hi (1)


N 1

i (t ) ik (t )
0

P RI 2
N 1

i (t ) ik (t ) I
0

N 1

2
I
k
0

N 1

N 1

N 1

P R I k2 RI k2 Pk
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

180

VD

Cng sut ca tn hiu a hi (2)

e1 = 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30o) A; e2 = 6 V (DC);


L = 1 H; R1 = 1 ; R2 = 5 ; C = 0,01 F;
Tnh UR1 & PR1

uR1 1 1,06sin(10t 58o ) 4,14sin(50t 32o ) V


2
2
1,
06
4,14
U R1 12

3,18 V
2
2

U R21 3,182
PR1

10,13 W
R1
1
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

181

Mch xoay chiu


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Biu din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

182

H cm
Hin tng h cm: khi 2 cun cm/cun dy t st
nhau, dng t thng ca 1 cun (do dng in trong
cun ny gy ra) s lin kt vi cun th 2, to ra in
p trn cun
Ni dung:
a)
b)
c)
d)

Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

183

Hin tng h cm (1)


T trc n nay ch xt cc mch in c cc phn t
mch lin kt vi nhau bng dy dn
Hai phn t (tip xc vi nhau hoc khng) nh hng
ln nhau thng qua t trng (do chng sinh ra) gi l c
lin kt t
V d: my bin p
Hin tng h cm: khi 2 cun cm/cun dy t st
nhau, dng t thng bin thin ca 1 cun (do dng in
trong cun ny gy ra) s lin kt vi cun th 2, to ra
in p trn cun
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

184

Hin tng h cm (2)


i(t)

Cun dy N vng

u(t)

d di
d
N
Lut Faraday: u N
di dt
dt
di
d
LN
u L
di
dt
(t cm/in cm)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

185

Hin tng h cm (3)


i2(t) = 0

di1
u2 M 21
dt

d1
u1 N1
dt
d1 di1
di1
N1
L1
di1 dt
dt

1 11 12

d12
u2 N 2
dt
d12 di1
di1
N2
M 21
di1 dt
dt

L1 : t cm/in cm
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

M21 : h cm
186

Hin tng h cm (4)


i1(t) = 0

di2
u1 M 12
dt
2 21 22

d21
u1 N1
dt
d21 di2
di2
N1
M 12
di2 dt
dt
M12 : h cm

d2
u2 N 2
dt

d2 di2
di2
N2
L2
di2 dt
dt
L2 : t cm/in cm

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

187

Hin tng h cm (5)

M12 = M21 = M
M>0
H cm (h s h cm)
n v: H
Hin tng h cm ch tn ti nu:
2 cun dy gn nhau, &
Ngun kch thch bin thin

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

188

Hin tng h cm (6)

i2(t) = 0

di1
u1 L1
dt

di1
u2 M 21
dt

i1(t) = 0

(in p t cm)

di2
u2 L2
dt

(in p h cm)

di2
u1 M 12
dt

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

189

Hin tng h cm (7)

i2(t) = 0

di1
u2 M 21
dt
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

190

H cm
a)
b)
c)
d)

Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

191

Quy tc du chm
Nu dng in i vo u c nh du ca cun 1 th in p h cm
s i vo u c nh du ca cun 2
Nu dng in i ra u c nh du ca cun 1 th in p h cm
s i ra u c nh du ca cun 2
M

R1 i1
L1

L2 uM

R1 i1
L1

R1 i1
L1

L2 uM
M

L2 uM

R1 i1
L1

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

L2 uM
192

H cm
a)
b)
c)
d)

Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

193

Cng sut h cm
Chu tc dng ca 2 yu t: dng chy qua cun cm &
in p h cm (do cun dy khc gy ra)
L cng sut tc dng

PM U M I cos(U M , I)

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

194

H cm
a)
b)
c)
d)

Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
i.
ii.
iii.
iv.

Phc ho
Dng nhnh
Dng vng
Ma trn

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

195

Phc ho (1)
i2(t) = 0

di1
u2 M
dt

i1 I1m sin t

u2 MI1m cos t
MI1m sin(t 90 )
o

U Mm sin(t 90o )
i1 I1m sin(t ) u2 MI1m sin(t 90o )
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

196

Phc ho (2)
i2(t) = 0

i1 I1m sin(t ) u2 MI1m sin(t 90o )

r re MI1m sin(t 90 ) U 2 MI1e


j

MI 1e

j ( 90o )

j j 90o

MI1e e
I1e j I1

MI1e

j ( 90o )

j ( 90o )

M I1 e

j 90o

j 90o

U 2 j MI1 j MI1
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

197

Phc ho (3)

I2 0

i2(t) = 0

u2 MI1m sin(t 90o ) U 2 j MI1


uM(t)

i(t)

U 2

I1

90o
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

198

Phc ha (4)

VD1

e = 100sin20t V; L1 = 2 H; R1 = 10 ; L2 = 4 H;
M = 0,5 H. Tnh u2.

R1 i1
L1

U M j10 I1

L2 u2
j10

U 2 U M

10

(10 j 40) I1 70,7

I1
j 40

I1 0, 42 j1,66 A

j80 U 2

70,7

U 2 j10(0, 42 j1,66)
16,64 j 4,16 17,15 14,0o V

1.
2.
3.

u2 17,15 2 sin(20t 14,0o ) V

U M

Vit (cc) in p h cm
V (cc) in p h cm
(dng quy tc du chm)
Vit cc phng trnh cn
bng p

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

199

M
VD2

Phc ha (5)

e = 150sin10t V; L1 = 2 H; R1 = 10 ; L2 = 5 H;
R2 = 5 ; M = 0,5 H. Tnh cc dng in trong mch.

U1M j5I2
U 2 M j5I1

R1 i1
L1

Cch 1

I1

U1M

10

10 I1 j 20 I1 j5I2 106
5I2 j50 I2 j5I1 0
(10 j 20) I1
j5I2 106

j5I1 (5 j50) I2 0

I1 2, 21 j 4, 29 4,83 62,7o A

0,
26

j
0,
40

0,
48
123,0
A
2

i2
L2 R2
j5

I2

U 2M

A
j 20

106

1.
2.
3.

j50

Vit (cc) in p h cm
V (cc) in p h cm
(dng quy tc du chm)
Vit cc phng trnh cn
bng p

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

200

Phc ha (6)

VD2

e = 150sin10t V; L1 = 2 H; R1 = 10 ; L2 = 5 H;
R2 = 5 ; M = 0,5 H. Tnh cc dng in trong mch.

j5

106

R1 i1
L1

Cch 2

10 I1

U M

j 20

j50

L2 R2

j5

E td

U M j5I1 E td

i2

106

10 I1
j 20

I2
j50

(10 j 20) I1 106


I1 2,12 j 4, 24 A
E td 21, 20 j10,60 V
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

Z td I2
E td

5
201

Phc ha (7)

VD2

e = 150sin10t V; L1 = 2 H; R1 = 10 ; L2 = 5 H;
R2 = 5 ; M = 0,5 H. Tnh cc dng in trong mch.

10
106

I1
U

j5

Cch 2

U 2 M

1M

j 20

R1 i1
L1

U1M j5Jtd ; U 2 M j5I1

L2 R2

j5

Jtd

j50

i2

106

10 I1
j 20

(10 j 20) I1 j5Jtd 106

j5I1 j50 Jtd 0

J 0, 22 j 0, 43 A

I2
j50

Z td I2
E td

td

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

202

Phc ha (8)

VD2

e = 150sin10t V; L1 = 2 H; R1 = 10 ; L2 = 5 H;
R2 = 5 ; M = 0,5 H. Tnh cc dng in trong mch.

E td 21, 20 j10,60 V

R1 i1
L1

Cch 2

L2 R2

j5

Jtd 0, 22 j 0, 43 A

E td
Z td
0,50 j 49
Jtd

i2

106

10 I1
j 20

E
td
I2
0, 26 j 0, 40 A
Z td 5
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

I2
j50

Z td I2
E td

5
203

Phc ha (9)

VD2

e = 150sin10t V; L1 = 2 H; R1 = 10 ; L2 = 5 H;
R2 = 5 ; M = 0,5 H. Tnh cc dng in trong mch.

E td
Z td
0,50 j 49

J td

I2
10 I1 j5
j 20
j50
10 V
(10 j 20) I1 j5I2 0

j5I1 j50 I2 10
I 0,0021 j 0, 20 A
2

Z td

10
0,50 j 49
0,0021 j 0, 20

R1 i1
L1

i2
L2 R2

U
10 I1 j5
j 20
j50
1A
(10 j 20) I1 j5.1 0

U j5I1 j50.1
U 0,50 j 49 V
Z td

0,50 j 49
0,50 j 49
1

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

204

VD3

Phc ha (10)

e = 311cos314t V; L1 = 0,2 H; R = 60 ; L2 = 0,4 H; M = 0,1 H.


Tnh dng in trong mch.

L1

e
U1M j 31, 4 I; U 2 M j 31, 4 I
j 62,8 I j 31, 4 I j125,6 I j 31, 4 I 60 I 220

I 1,58 64,5 A
o

U1M

L2

M
R
U 2 M

j125,6

j 62,8

j 31, 4
220

60

i 1,58 2 cos(314t 64,5o ) A


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

205

VD4

Phc ha (11)

e = 60 + 311sin314t V; L1 = 0,2 H; R = 60 ; L2 = 0,4 H;


M = 0,1 H. Tnh dng in trong mch.

L1

M
R

( j 62,8 j 31, 4 j125,6 j 31, 4 60) IAC 220

60

60

IAC 0,85 76,6o A

U1M

i AC 0,85 2 sin(314t 76,6o ) A

j 62,8

i I DC i AC 1 0,85 2 sin(314t 76,6o ) A

220

I DC

60

1A
60

L2

U1M j 31, 4 I; U 2 M j 31, 4 I

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

I DC

U 2 M
j125,6

j 31, 4
60

IAC
206

H cm
a)
b)
c)
d)

Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
i.
ii.
iii.
iv.

Phc ho
Dng nhnh
Dng vng
Ma trn

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

207

VD1

I1

Dng nhnh (1)

U1M

I2 U

Z1 Z
M
E1

Z3

Z2
E

I3 b

2M

I4

Z4

U1M Z M I2
U 2 M Z M I1

a :

b :

A:
B :

I1 I2 I3 0
I I J 0
3

Z1 I1 Z M I2 Z 2 I2 Z M I1 E1 E 2
Z I Z I Z I Z I E
2 2

M 1

3 3

4 4

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

208

Dng nhnh (2)

VD2

I1 Z1

I2

U 2 M
E1

A
a :

b :

A:
B :

Z3

I3 b

Z M U 3M I 4

Z2
E 2
c

Z4

U 2 M Z M I3
U 3 M Z M I2

I1 I2 I3 0
I I J 0
3

Z1 I1 Z 2 I2 Z M I3 E1 E 2
Z 2 I2 Z M I3 Z 3 I3 Z M I2 Z 4 I4 E 2
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

209

H cm
a)
b)
c)
d)

Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
i.
ii.
iii.
iv.

Phc ho
Dng nhnh
Dng vng
Ma trn

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

210

VD1

Dng vng (1)

U1M

Z3

Z1 Z M Z 2
E1

U 2 M

E 2

Z4

U1M Z M ( IA IB )
U Z I
2M

[Z1 ( IA
) Z M ( IA IB )][Z 2 ( IA IB ) Z M IA ] E1 E 2

) Z 4 ( IB J ) E 2
[Z 2 ( IB IA ) Z M IA] Z 3 ( IB

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

211

Dng vng (2)

VD2
Z1

a
Z2

E1

U 3M

ZM

Z3

U 2 M

E 2

b
J

Z4

U 2 M Z M IB
U 3 M Z M ( IA IB )

Z1 ( IA
) [Z 2 ( IA IB ) Z M IB ] E1 E 2

) Z M ( IA IB )] Z 4 ( IB J ) E 2
[Z 2 ( IB IA ) Z M IB ][Z 3 ( IB

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

212

H cm
a)
b)
c)
d)

Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
i.
ii.
iii.
iv.

Phc ho
Dng nhnh
Dng vng
Ma trn

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

213

VD1

Ma trn (1)

I1 I2 I3 0

I 3 I 4 J

1
E E

M
I

M
I

1
1
2
2
2
1
2
jC

j MI1 R2 j L2 I2 Z 3 I3 Z 4 I4 E 2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

214

VD1
in p h
cm do I1
to ra trn
vng A

a
b

in p h
cm do I2
to ra trn
vng A

Ma trn (2)

A
I1 Khng i xng! I2

A
j L1 j M

jC
B
j M

I3 I4

j L2 R2 j M
R2 j L2

0
Z3

in p h
cm do I1
to ra trn
vng B

0
I1 0

J
I

2
0 I3 E1 E 2
E
I 4
2

Z4

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

215

a
b
A
B

Ma trn (3)

VD2

A
I1
a
b
A
B

I2

1
j

j M

1
0

j L2 R2 j M
R2 j L2

I3 I4

1 0
I1 0

1 1

J
I

2
0 0 I3 E1 E 2
E
I 4
2

Z3 Z 4

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

a
b
A
B

216

VD1

Ma trn (4)
J

2
j

I A R2 j L2 j M I B E1 E2
1
2
2

jC
R j L j M I R j L Z Z I E Z J
A 2
2
2
3
4 B
2
4
2
1

2
j

M
IA E1 E 2

2
1
2
2
2
jC

I E Z J
4
B 2

M
R

2
2
2
2
3
4

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

217

VD1

Ma trn (5)
J

Tt c cc phn
t c mt trn
ng i ca IA

H cm gia IA
& IB , du (+) v
c hai u i
vo u *

2 cun cm c h cm trn ng i ca IA ,
du ( ) v IB i vo u * 1 cun & i ra khi u * cun th 2

2
j

1
2
2
j

R2 j L2 j M

R2 j L2 j M IA E1 E 2
I E Z J
R2 j L2 Z3 Z 4 B 2 4

Tt c cc phn t chung ca IA & IB,


du ( ) v IA & IBngc chiu trn cc phn t ny

Tt c cc phn t c
mt trn ng i ca

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

IB

218

VD2

Ma trn (6)
J

j L1 R2 j L2 2 j M

jC

R2 j L2 j M

R2 j L2 j M IA E1 E 2
I E Z J
R2 j L2 Z3 Z 4 B 2 4

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

219

Mch xoay chiu


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Biu din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
a) Gii h phng trnh phc
b) Gii mch in xoay chiu
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

220

Phn tch mch in bng my tnh (1)


(1 j ) I1 (2 3 j ) I2 (4 j 5) I3 6 j 7

(8 j 9) I1 10 I2 (11 j12) I3 j13


j17 I3 18 j19
14 I1 (15 j16) I 2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

221

Phn tch mch in bng my tnh (2)


V d 3-16 SGK
Bi tp 3-17 SGK
Bi tp 4-1 SGK

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

222

Mch xoay chiu


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Sng sin
Phn ng ca cc phn t c bn
S phc
Biu din sng sin bng s phc
Phc ho cc phn t c bn
Phn tch mch xoay chiu
Cng sut trong mch xoay chiu
H cm
Phn tch mch in bng my tnh
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn

223

You might also like