You are on page 1of 49
v7 ww llwos q Bai giang théng tin vé tinh Neuyén Trung Tan Trung tam K§ thudt Vién thong BAI GIANG THONG TIN VE TINH DUNG CHO HE DAO TAO DAI HAN (45 tigt- dy thao) CHUONG 1: TONG QUAN VE THONG TIN VE TINH (8 TIED 1.1. Uch sti phat trién théng tin vé tinh. Vao cudi thé ky 19, nha bac hoc Nga Tsiolkovsky (1857-1035) da dua ra cdc khai nigém co ban vé tén lita day ding nhién ligu long. Ong cling dua ra § tuéng vé ten lita ddy nhiéu tang, cdc tau vi try c6 nguéi diéu khién ding dé tham do vii tru, # Nam 1926 Robert Hutchinson Goddard thit nghigm thanh cong tén lita day ding nhien ligu long. Thang 5 nam 1945 Arthur Clarke nha vat ly néi tiéng ngudi Anh dong thdi Ia téc gid cia mo hinh vién tung thong tin toan céu, di dua ra ¥ tong sit dung mot hé théng g6m 3 é tinh dia tinh ding dé phat thanh quang ba trén toan thé gidi. # Thang 10 / 1957 lin dau tién tren thé gidi, Lien Xo phéng thanh cong ve tinh nhan tao SPUTNIK — 1. Dénh dau mot ky nguyen vé TIVT. # Nam 1958 bie di¢n dau tién duge phét qua vé tinh SCORE cita MY, bay & quy dao thap. # Nam 1964 thanh lap 16 chic TTVT quéc t INTELSAT. ‘¢ Nam 1965 ra doi hé thong TTVT thuong mai dau titn INTELSAT-1 véi ten goi Early Bird. ‘# CuGi nam 1965 Lien Xo phéng TTVT MOLNYA len quy dao elfp. ¢ Nam 1971 thanh lap t6 chite TTVT quéc té INTERSPUTNIK gém Lien X6 va 9 nude XHCN. # Nam 1972-1976 Canada, My, Lien X6 va Indonesia sit dung v@ tinh cho thong tin noi dia, ‘+ Nam 1979 thanh lap 16 chtie thong tin hang hai quéc té qua vé tinh INMARSAT. ‘¢ Nam 1984 Nhat ban dura vio sir dung hé thong truyén hinh tryc tigp qua ve tinh. ‘# Nam 1987 Thit nghiém thanh cong vé tinh phyc vu cho thong tin di dong qua vé tinh, ¢ Thdi ky nhimg nam 1999 dén nay, ra doi ¥ tuéng va hinh thanh nhing hé thong thong tin di dong va thong tin bang rng toin edu sit dung ve tinh. Cée hg thong dign hinh nhw GLOBAL STAR, IRIDIUM, ICO, SKYBRIGDE, TELEDESIC. # Mor so sh dd su phat trién cita hé thong TIVT Viet Nam: ¢ Nam 1980 khénh thanh tram TTVT mat dit Hoasen-1, nim trong hé thong TTVT INTERPUTNIK, duge dit tgo lang Do Lé — Kim Bing — Ha Nam, Dai Hoasen-1 18 sin Khoa V6 tuyén Dién tit Hoc vién K¥ thudt Quan su Trang: 1 phim cita nh& nude Lién XO tang nhan dan Viet Nam va di kip thoi truyén di tryc tgp hing hinh anh vé Olimpic 1980 t6 chite tai Lien Xo. ‘@ Nam 1984 khdnh thanh tram mat dit Hoasen-2 dat tai Tp. HCM. # Neay 24/9/1998 Thi tuéng chinh phii ra quyét dinh 868/QD-TTG vé vige thong qua béo céo tién kha thi dy 4n phéng vé tinh vién thong ViNaSAT lén quy dao dia tinh do tng cong ty Buu chinh vién thong Viet Nam lam chit dau tu. ¢ Hien nay mang Iuéi thong tin vé tinh cia vigt nam dang chi sit dung eée tram mat dat nhu: Dai truyén hinh Viét Nam thué vé tinh MEASAT va THAICOM-3, dai tiég néi Viet Nam thué vé tinh PALAPA dé phat thanh chuong trinh quéc té... 1.2, Quy dgo ctia vé tinh, ec ve tinh trén quy dao duige phan bigt bai ede tham s6 sau day: = Dang ciia quy dao (tron hay ellip) = Dé cao cita quy dao so véi mat dat. - D6 nghiéng cia mat phing quy dao so véi mat phing xich dao. Su chuyén dong cita vé tinh vong quanh tri dat dugc tun theo dinh 1uat Kepler, day 1a dink 1uat xée din quy 1ugt chuyén dOng cia hanh tinh xung quanh mgt tri, Nhu vay, ve ‘tinh quy dgo trai dat bude phai chuyén dong theo mot quy dao ma mat phing quy dao ciia 16 di qua tam trai dat, © Dinh ludt kepler thie nhdt: Vé tinh chuyén dong vong quanh tdi ddt theo mot quy dao Ellip véi tam wrdi dat nim d mot trong hai tiéu diém ciia Ellip. Diém xa nhdi cila quy dao so véi tam wai dat nim & phia cita tiéu diém thit hai, duege goi la vi duge goi la can diéin a: Ban truc dai peels b: Ban trye ngéin diém con diém gn nhdit cita quy dgo BO cao vin diém 1g: BO cao can diém oo ©: DO lech tam xée dinh hinh dang ellip . Singha: - Vé tinh chuyén dng theo quy dgo trdn hoac Ellip. - Tam trai dat nim 1 trong 2 tieu diém cita quy dgo Ellip. - Néu Ia quy dao trdn thi tam cita quy dao tring véi tam cia tri dat. - Khi ¢ = 0, thi quy dgo ve tinh 18 quy dgo tron. b. Dinh ludt kepler thit hai: Trang: 2 Vé tinh chuyén dong theo mdt qu§ dao véi van 16c thay déi sao cho dudng noi gitta tam trdi di va ve tinh sé quét cdc dién tich bang nhau khi vé tinh chuyén dong trong cling mot thoi gian nhue nhaw. Vi: T, = thi S,=S, Singhia: we - Vé tinh chuyén dong véi van t6c nhanh hon khi géin trai dat va cham hon khi xa trai dat. - Van t6e chuyén dong cita ve tinh wen quy dao tron 1a khong déi va dugt xéc dinh: Ve tinh bay & quy dao tn 6 bin kinh R sé 1 mot dai lugng khéng ddi, duoc xac dinh khi thyc hién phép lay cén bang lye hit va lye ly wi van te Ia s (Km/s) va chu ky 1a 2aR ya -mVIR Trong d6: y +G Ia hang s6 hap din (6,674.10° cm’/gs°} : la hang s6 hap din ( cm’/gs*) uae +M 1A kh6i luong cita trai dat (5,974.10) +m i Kh6i leg cia qua vé tinh (g) +R la khoding céch tir tam tri dt dn ve tinh (km) @Q ¢. Dinh luat kepler thit ba: Binh phuong cia chu k¥ quay 19 lé thudn véi lu§ thita bac ba ca bén trac lin cha quy dao Ellip. T? =ka’, K lah s6 ty Ie, c6 gid tri Khong di d6i v6i mot vat thé xc dinh trén quy dao. 1.2.2. Cie quy dao a. Quy dao déng bo - dia tinh (GEO - Geostationalry Earth Orbit Quy dao dia tinh Dutdng xich dao La quy dao thoa man céc diéu kién sau: Trang: 3 - La quy dao déng bo v6i trai dat: e6 nghita 1a chu ky quay bang chu ky quay cba tri dat xung quanh trye Bic Nam. - Mat phing quy dao nam trong mat phing xich dao cita trai dat: c6 nghia 1a géc nghigng bing 0. = Cocing chiéu quay véi chiéu quay cia trai dat: tir Tay sang Dong. : (wor Ap dung cée cong thie trén ta c6 aa = 42.164 Km, do cao cita qua vé tinh so ‘v6i mat dat 1a 42.164 — 6378 = 35.786 Km ~ 36.000Km, van te V = 3,074662 Km/s va chu ky T= 23" 56° 4,096""= 24 git. 4 Uiu dim: = Higu dmg Dopler rat nhé do dé vige diéu chinh an ten tram mat dat 1A khong edn thigt, - Ve tinh duge coi 1a dimg yen so véi tram mat dat. Do vay, day 1a qui dao ly tuémg cho céc vé tinh thong tin, né dim bio thong tin én dinh va lien tuc suo 24 gitt trong ngay. = Ving phit s6ng ciia vé tinh Ién, bing 42,2% bé mat trai dat = C&e tram mat dat & xa 06 thé lien Ie true tigp va he thong 3 qua ve tinh c6 thé phi séng todn cu, 4 Nhuge diém: + Qui dao dia tinh TA qui dgo duy nhat t6n tai trong vil try va duge co A mot ti nguyen thien nhien ¢6 han, Tai nguyen may dang can kigt do s6 long ve tinh ca cde nude phéng len ngdy cdng mhiéu, + Khong phii sng duge nhimg ving ¢6 vi d9 tn hon 81,3°. + Chat lung dutmg truyén phy thude vao thsi tet. + Thdi gian tré truyén lan I6n, theo du’mg ngéin nhat co: ‘Tur tram - vé tinh - tram (72,000Km) = 240ms. ‘Tur: tram - v@ tinh - tram Hub - ve tinh - tram (154.000Km) = 513ms. ‘Tur: tram - vé tinh - vé tinh - tram (134,000Km) = 447ms. + Tinh bio mat khong cao. + Suy hao cong suat trong truyén s6ng 16n (gin 200dB). + Ling dung: Buge sit dung lam quy dao cho vé tinh thong tin bio dim thong tin cho cée ving c6 vi do nhd hon 81,3°, b. Qui dao Ettip: La quy dao thod man ~ Mat phing quy dao nghieng so v6i mat phing xich dao 63° 26° - C6 vin diém = 40.000Km va can diém 500Km, & / ‘Quy dao Etip ic dibu kign sa Trang: 4 - Ve tinh quay tir Tay sang Dong. Uu diém: ~ Phil séng duye cde ving c6 vi do cao > 81,3°. ~ Géc nging Ién nén gidm duge tap am do mat dat gay ra. © Nhu diém: = Méi tram phai c6 ft nhat 2 an ten va an ten phai c6 eo edu diéu chinh chim tia, - Dé dim bio lien lac lien tue 24° thi phai cin nhigu ve tinh, + Ung dung: Dugc sit dung lam quy dao cho vé tinh thong tin bao dm thong tin cho céc ving c6 vi d6 lén hon 81,3°, ¢. Quit dao LEO va MEO: La qui dao trong thod man cdc diéu kién sau: - LA quy dao ©6 do cao 500Km < h <20.000Km. (500Km 40GHz Lien lac gitta ede vé tinh, c. Phén bé tén so trong thong tin vé tinh - Khu vye I (V1): Bao gém Chau Au, Chau Phi, mot phéin Chau A va Lien bang Nga. - Khu vye II (V2): Cae nude nam va bie My. - Khu vue II (V3): Gém Chau Ue, phan cdn lai cla Chau A va Thai Binh Duong. Trong 46 06 Vigt Nam. Trang: 9 ITU phan chia dai tin theo vong nhu bang sau. 1.6. Cc logi hinh dich vy trong trong théng tin vé tinh. Du vao dic diém cita vé tinh thong ti 1A c6 kha ming phét quing b4 ten mot ving dia ly rat rong, thong tin ve tinh da duge sit dung dé thanh lap céc tuyén thong tin diém noi digm va diém n6i da tiém. Tren co sé ec tuyén thong tin trén, thong tin vé tinh duge sit dung dé cung cp cc dich vu e6 dinh va di dong, Mot s6 logi dich vy sau: a. Dich vu dién thoai dudng dai: cung ep céc tuyén dutmg tryc ma mang mat dat chura trign Khai t6i hoge khi cde mang mat dit qué ti trong gid’ cao diém va Lam tuyén dy phong cho céc tuyén dutdmg truc mat dat khi c6 sutc6. b. Dich vu vién thong nong thon: cung cap e4c dich vu vién thong nut thogi, fax cho cée ving xa x0i héo linh, ede hai dio nhing noi mA mang mat dat chua t6i hoge xay dung khong kinh 16, c. Mang ding riéng: cung cp eée dich vu vién thong nhu thogi, fax, truyén sO lieu cho cde co quan nha nube, ec cong ty cén dudng truyén ¢6 dd sin sing cao. 4d. Dich vu lau dong: cung cdip cée dich vu truyén s6 ligu v6i tc do thap gitta céc dai di dong nhu xe tai, tau bién ... véi trung tam diéu hanh ede dai di dong. e. Chuyén tig chuong trinh truyén hink va phat thank: cung cap duvng truyén giita céc tram HUB cita trung tam truyén hinh dén céc tram phat chuyén tip dat tai céc vi tr ich xa trung tam. £. Truyén hinh true tiép: cung cp céc kénh truyén hinh ma ngudi xem c6 thé thu truc tiép chuong trinh tit vé tinh bang mot anten thu c6 dong kinh 60 em, Dich vu nay khéch hang tri tién cude phio hang thang tuy thudc vao s6 kenh. g. Dich vu being tdn theo yeu edu: cung ciip céc dich vu theo yeu céu cia khéch hing nhu truyén 86 ligu te do cao €6 giao tiép hoac khong c6 giao tig. Dich vu nay khich hang tri ‘ign theo s6 lén truyén, h. Dich vu Internet qua vé tinh: cung cp dutmg truyén dit ligu t6c d6 cao tir nha cung cap dich vy Internet (IPS) dén cdc thué bao dich vy. i. Dich vu chudn dodn benh titxa: cung cap cée dich vy tu van y t€ cho cée benh vien & xa trung tim y té va gitta cdc trung tam y té véi nhau. |. Dich vu dao tgo tit xa: cung cp dich vu dao tao tit xa cho céc trung tam dao tao. 1.7. Phong Vé tinh, dinh vi va duy tri vé tinh trén quy dao. a, Phong vé tinh len quy dao dia tinh © Pluwomg tién phing: = Ding Qu con thoi: Loai nay duge ding lai nhiéu lin, 46 tin cay cao, gid thanh dat, Nhu tau con thoi My, Colombia... Trang: 10 ~ Ding tén lita diy nhigu ting: Logi nay khong sir dyng lai duge, gid thanh phéng ré, ngay nay ding tén Ia dy nhiéu tang dang duge sit dung rng rai. Nhu tén lita Proton (Nga), Delta (My), Long March (Trung Quéc). Qué trinh phéng v¢ tinh len quy dao phy thude vao loai tén lir dy, vi tri dia ly cia bai phéng va cdc vain dé lien quan dén phan he thong tin, Song phuong phép ph6ng kinh té va quy chudn nhat fa dy trén quy dgo chuyén tigp Hohmann, © Phuong phap phéng dua trén qui dao Hohmann: Quy dao GEO h=35.786Km, Quy dgo Hohmann hy= 35.786Km he= 200Km Venving=10.234m/s - Giai doan 1: Ding tén lita déy nhiéu ving dé dua vé tinh 1en quy dg0 LEO 6 46 cao 200Km, V = 7.784m/s. ~ Giai doan 2: Tai diém nang cia quy dao LEO, ding tén lia diy nhiéu tang thye hign ting te VGi Vpyan= 10.234m/s dé dura vé tinh sang quy dgo chuyén tip Ellip c6 vién digm thue quy dao dja tinh (h=35.786 Km) va can diém thuge quy do LEO (h=200Km), cdn duge goi l& quy dao Hohmann, - Giai dogn 3: Khi ve tinh chuyén dong qua vién diém cia quy djo Hohmann thi sit dung dong co déy vién diém dat trong ve tinh dé dua vé tinh vé quy dao dia tinh va vé vi tri cia n6é. b, Dua vé tinh vao quy dao dia tinh: Qué trinh dinh vi vé tinh bat dau khi ve tinh duge da vao quy dao chuyén tiép bao g6m qué trinh dua vén tinh vao quy dao xich dgo va sau 6 tir tr dua ve tinh vao vj tré dia tinh cia n6, Dé thyc hign duge qué trinh nay, ec dong co day vién diém APM, céc dong co phan lyc cia ve tinh duge diéu khién bing céc trung tam va cdc tram diéu khién dat tai cae vi trf khéc nhau cita tréi dat. Cac trung tam diéu khién thye hign eée che nang sau: - Xie dinh w thé cba ve tinh - Tinh ton céc théng s6 t6i wu cho qué trinh diéu khién vé tinh tir quy dao Hohmann sang quy dao tron - Xée dinh céc thong s6 ciia dong ca higu chinh husng cia vé tinh Trang: 11 - Gidém sat va do céc thong s6 quy dao cia ve tinh so sinh véi trang thai cu6i cing cia ve tinh nhu du kién. ¢. Duy tri vé tinh trén quy dao: cée cong viee chinh durge thyc hién trong qué trinh duy tri vé tinh trén quy dao 1a = Cc dao d6ng cita vé tinh xung quanh vi tri quy dao theo huéng Dong Tay, Nam Bac phai durge duy tri trong khoang + 0.1°, - Tu thé vé tinh phai duge gidm sét va higu chinh dé bio dam anten vé tinh Iuén Iuon. hudng vé cée ving mong mudn cia trai dat. Trang: 12 CHUONG 2: NHIEU VA TAP AM TRONG HE THONG TIVT. (6 TIED 2.1, Cae nguén nhiu trong hé théng théng tin. Tap am do can nhiéu tit cdc hé thong khéc gay ra. céc nguén can nhiéu c6 thé chia 1am hai loai: ~ Can nhiéu do c4c hé théng vo tuyén dién chuyén tiép mat dat c6 cing bang tin: ~ Can nhiéu tir cdc hé théng vé tinh khéc: Rp. Ve sinh aon | Fy oct Sle 2 AGH, Po 6GHe Ae RT) RPT) RI RIT) (RE) RI ‘Tram viba Tram mat dat Tram viba ‘ram mat'Tram mat Tram mat ‘Tram mgt GHz MoGHe = 6GHz aiAL ditA2 dit BI dat B2 inh 2,1: Can ahiu tree he thong inh 2,2: Can miu tr he thong thong tn vba mat dat ve tinh kha 2.2. Tap am trong hé théng théng tin. b, Nguén tap am. Tap 4m 1a tin higu khong nim trong noi dung thong tin, téc dong len tin higu c ich. N6 lam gidm kha nang khoi phuc lai ndi dung thong tin cia may thu. Cae nguén tap am bao gém: - Tap am phat ra tir cdc nguén ty nhien trong khu vyc dt anten thu. ~ Tap am (go ra béi cdc linh kign dign ti trong thiét bi Cée tin higu tir e&e may phat khdc téc dong len méy thu cling gay nén tap am. Tap am nay duge goi la can nhiéu. . Date tinh va xde dinh tap am: Cong sudt tap am nam trong dQ rong bang cia tin higu c6 ich, Thudng d6 1a bang thong ciia mAy thu. Mot kiéu tap am ding rat nhiéu d6 14 tap am trang 1 mat do phé tap am N, (W/Hz) bing hiing sO trong bang tin yéu cu (hinh 2.10). No, «wen % oa ‘Tan s6 (Hz) Hinh 2.1; Mat do phé tap am cia tap am tring Cong sust tap am tuong duong N (W) do duge trong d@ rong bang By (Hz) 06 gid tri: N=N,By (W) (4.38) Nhi¢t tap am cia mot nguén tap Am ¢6 cong sudt tap am N cho bai: T=N&B=NJk (K) (4.39) Trang: 13 & day k [i hing sO Boltzmann = 1,379. 10% = - 28,6 dB (W/HzK), T 1 nbiet do cia mot dign tré: tg0 ra gid tri cOng sudt tap Am nhu nguén xem xét (hinh 4.13). Cong susit tap &m 6 gid tr 1a cong sudt qo ra bii nguén c6 ts khiing phi hop v6i nguén. nguén tap am mhigt d9 vat 06 thé ee khong pha 1a T a Wy N=kTB Hinh 4.13: Xéc dinh nhiét tap am cita mot nguén tap am Nhigt tap 4m T, ciia mot phi ti 4 cue 1a nhigt do cia mot dign tré dat tai du vao cia phain tir gid din véi tap am ty do, tao ra cOng sudt tap am c6 gid tri nhur nhau tai dtu ra cita phin tit khi phan tir thyc khong c6 nguén tap am 6 dau vao (hinh 4.14). T, 18 tap am ben trong ciia phiin tir bon cue. He thong | Ernonges] te [J cong saat Supam tap am c6 dau vio. si ti nhur T=0 fhe we thong nhigtdo =| tap am tr G Ia hé s6 khuyéch dai vatly | do cing sult cia he thong, Hinh 4.14: Nhiét tap 4m déu vao tong durong cia hé thong He s6 tap 4m cita phin tit bon cuc Ta ty s6 ciia téng cong suat tap am 6 dau ra cia phan tir tren thanh phan cia cong suat nay sinh ra boi mot nguén & dau vao cia phan tit 6 v6i nbiet tap am bang niet tap am chudin T, = 290 K. Gia thiet ring phan tir c6 he s6 khuéch dai cong sust G, do rong bang tin B va bi téc dong béi mot nguén nhiet tap am T,; cong sust t6ng tai déiu ra 1a Gk(T,+T,)B. Gié tr ciia cong suat nay ban dau tit nguén 1a GkT,B. Vay he sO tap am sé Ia: F = (GK(T.T,)B} = (T.4T,)/T, = 14T JT, (4.40) 2.3, Tap Gm nhiét va cac nguén tap 4m nhiét a. Nhiét tap dm ctia anten Mot anten thu tap am tir cdc vat thé biéc xa nam trong 46 thj bite xq ctia n6. Tap am dau ra cia anten 1a mot ham cita tinh huéng , 46 thi bic xa va trang thai ciia moi tritmg xung quanh, Anten duge coi nhu mot nguén tap am dac trmg béi nhiet tap am va goi Ia nbiet tap am cita anten T, (K). Néu goi T,(8,9)1a nhiet do chieu sng cia mot vat thé bie xa nam trong huéng (@.9) ma & huéng d6 he s6 tang ich cia anten c6 gid tri G(0,9). Nhiet tap am cia anten Trang: 14 thu duge bing vige két hop tat cf ede vat thé biic xq trong ving bic xa eta anten, Nhigt tam am cia anten sé Bi T= (1/4m)ff T0.9SO.9)DQ b. Nhiét tap dm ciia bé suy hao Mot bo suy hao fa mot phan tit bon cue gém nhimg phin tit thy dong (c6 thé Ia cée dign khang) tt cd e6 nbigt do T; 1a nhigt do xung quanh. Néu Ly 1a suy hao gay ra bai bd suy hao, thi nhigt tap am cia bd suy hao sé 1a: T,=(Ly- DT; (K) (4.42) Néu T= Ty biing eich so sinh 4.40 va 4.42 thi hg s6 tap am cita bd suy hao bin, Fal, c. Nhiét tap dm cia mét thiét bi cé nhiéu phan tit trong tang Gia sit mgt thiét bi bao gsm mot day N phan tir bon eye trong ting, mdi phéin tit j 6 he s6 khuéch dai cong sudt G, (j= 1.2.3, ... N) va nhiet tap am I Ty. Nhi¢t tap am cita thiét bi T.= Ty + Te/G, + T./G\G +..4 TYGG: Gy, (K) (4.43) He s6 tap am nhan duge ti (2.19) F, + (F)- D/G, + (Fy - 1/G,G, + «0+ (Fy - 1G,G>...Gy. (4.44) d. Nhiét tap am cita may thu Xét thiét bi thu chi ra tren hinh 4.15 g6m mot anten n6i dén mot méy thu qua phide. Vige dau n6i gay mat mat va. 6 nhiet do do duge T;, (gan v6i Ty = 290 K). Gay ra suy hao Lex tuong tmg v6i hé s6 tang ich Grex = I/Lyax va nhd hon 1, Nhiét tap am cita hé thong sé duoc quyét dinh 6 hai diém sau: Tai dau ra anten, trude mat mat dau n6i, nhigt dT, - Tai dau vao méy thu, sau mat mat, nhiet do T,. Hinh 4.15: Mot hé thong thu Nhiét tap am T, tai dau ra anten 1a téng cia nhiét tap am anten T, va nhigt tap am cia phan hé bao g6m du néi va méy thu trong céc tang. Nhiét tap am dau ndi cho boi 4.42. Tit 4.43 nhiet tap am ciia phan hé 1a (Lypy - 1)Tp + Ty/Grax- Them vao anten, tuong tu. nhu mot nguén tap am, Dieu dé c6 duge: T=Ty + Ceex - DT: + Te/Grrx (K) (4.45) Bay gids xem xét déu vao may thu, tap Am nay bi suy hao bai mOt hé s6 Lynx . Thay thé Grex Dang 1/Lax, nhiet tap am dau vao may thu sé 1a: Trang: 15 T, = TyLenx = Ta/Liex + Tel VLeex) + Te (K) (4.46) Nhiet tap am nay dua ra cho vige tinh tap am tgo ra boi anten va sur dau n6i déng thdi véi tap am may thu duge goi fA nhiét tap am he thong. Chi ¥ ring vige do ludng tap am tai diém nay chi phan énh tap am cia anten va dau noi. ‘Tom lai: tap Am trong mot hé th6ng thu duge quyét dinh boi nbigt tap am tai mot diém da ccho trong he thong, hau hét thing 6 dau vao méy thu; nhiét tap 4m nay duge goi 1a nhiet tap am he thong. N6 Ia t6ng tai diém d6, tat cd niet tap am tuong ting tao ra tap am phia trén VA tit cd nhiét tap 4m tutmg durong 46i véi tap Am tao ra & phia dundi cita cua diém xem xét, 2.4. Tap am anten thu C6 hai trating hop dug xem xét: ~ Anten vé tinh (tuyén len) - Anten tram mat dit (tuyén xuéng) a. Anten v6 tinh tuyén lén Tap am nhgn duge béi anten 12 tap am tir mat dat va tap am tir Khong gian ben ngoai. DO rong bap séng cia anten vé tinh bing hoe nhé hon géc quan sit tit vé tinh xudng qua dat, véi v@ tinh dia tinh géc quan sit Ia 17,5°. V6i céc diéu kign nhu vay nh hudng chi yéu 1a tir mat dat, V6i anten c6 46 rong bap s6ng O45 bing 17,5" thi nhigt tap am anten cho é hinh 4.16. Phy thuge vao tén s6 va vi tri quy dao cia vé tinh, Khi do rong nhé hon ( mt bup s6ng hep) nhiét d6 phy thudc vao tin s6 va ving phir s6ng; dat lién bite xa tap am 16n hon dai duong. Thuing lay gid trj tap am anten bing 290 K. Nhiét tap am dau vao bo khuéch dai tap am thap ciia vé tinh bing: Ty, = T/Legx + Te(1 - Wes) + Te (4.50) b. Anten tram mat dat (tuyén xuéng) Tap am gay ra cho anten bao gém tap am tir bau trdi va tap am do bite xa tir mat dat, © Trudng hop trai trong. & nhing tin s6 én hon 2 GHz anh huéng khong phai ving ion ciia khf quyén ma 1a mOi trudng hap thy, nhw I mot nguén tap am. Khi khong xéy ra céc hign tugng khi tong (dyoc goi 1a bau trdi trong) nhiét tap am anten bao gém nhiét tap am cia bau tri va mat dat xung quanh. Tap am bau tri duge xc dinh tir biéu thite 4.41, trong 46 T,(0,9) Ia nhigt 49 ving chigu sing cia bau ti husng (0,9). Trong thye té chi cé mot phiin cia bau trdi nim trong hung. anten c6 hé s6 tang ich lén, Nhu vay anh hung cia tap am bau trdi trong Ty, chi c6 thé e6 tée dung nhigt do ving phi séng d6i v6i g6e ngiing cia anten, Hinh 4.18 chi ra nhigt tap am bau trdi trong nhu 1a ham cia tn s6 va g6c ngang [khuyén nghi 720, CCIR] Trang: 16 a Hinh : anh hudng cia nhiét tap 4m Jen anten tram mat dat Bac xa tit mat dat ving lan cn tram gay ra do cdc biip phu cia anten va mot phan béi bap chinh khi géc t& nh6. Nhiét tap am do méi bp phy duge tinh béi T, GQ/4n)Te, trong d6 G; 1a gid tri hé s6 ting ich ciia bip phy c6 gc dac Q, va Ty 1a nhiét dO ving chiéu séng ciia mat dat. Téng cita cdc anh hudng nay Ia gid tri Trew bing: Tra = OT, (4.51) Sau day mOt s6 gid tri g’in ding cia T, [khuyén nghi 390 CCIR] ~ To =290 K adi vai cdc bip phu c6 géc ta E nhé hon - 10° Tg = 150 K doi véi - 10° OL (K) AT, =T, néu Oy, <0 (K) (4.53) Chi c6 mat trdi va mat trang duge ké dén d6i véi cdc tram mat dat hudng vé ve tinh dia Ginh, Mat tdi va mat tring c6 mot dudng kinh géc tuong duong 0,5°, Nhiét tap 4m sé tang lén khi c6 cc vat thé trén bau trdi nim thang hang véi tram mat dat va vé tinh, Diéu kign dic biét nay c6 thé biét truée. Dé 15 hon, tai tin s6 12 GHz mot anten 13 m nhi¢t tap am tang lén do mat tri tai thoi gian dé c6 gid tri bing 12.000 K. Céc diéu kign xdy ra va gid tri cia AT, 18 ham cita dudng kinh anten va tin s6. D6i véi mat trang tang lén khoang 250 K tai 4 GHz [theo khuén nghi 390, CCIR]. Trang: 17 ‘© Trudng hop c6 mura, Nhiét tap am anten tang do diéu khién khé tugng nhu may ‘va mua Ram tang hap thy, Tirbigu thie 4.45, nhigt tap am anten tré thanh: Ty = Tawi! Armen +t Tl = 1/Arnes) + Trae (K) (4.54) Trong d6 Aya 18 suy hao trong muta va T,, 1a gid tri cia nhigt do trung binh higu dung. T,, ¢6 gid tri bing 260 K dén 280 K [khuyén nghj 564, CCIR]. ‘Tom lai, nhigt tap am anten T, 1a mot ham cia : - Tin so - Gée nging ~ Diéu khign khi quyén (bau trdi trong hay mua) Do vay, hé s6 phim chat cia mot tram mat dat céin phai duge xéc dinh ré diéu kien thye té vé tin s6, g6c ngdng, va tinh trang cia khf quyén. 2.5. H6 86 tap am: - H6 6 tap am cua mang 4 cye. Tap am sinh ra trong mot mang b6n euc (c6 thé 1a bo Khuéch dai hay bo tigu hao) thutmg ‘duge biéu thi bd: h¢ s6 tap am F HE s6 tap am cita mot mang 4 cyc bang ty tin hiéu trén tap am 6 dau vao tren ty 56 tin higu tren tap am & dau ra cita mang, = SIN, SolNo — SN mang 4eye | SNe Hinh 2.36: hé s6 tap am Tuy nhién khi Lam vige véi céc tin higu yéu nhur trong thong tin ve tinh thi tap am N thudng duge biéu thi béi nhiet tap am tuong duong T (K: do kelvin) Tat cd cdc vat thé e6 nhigt do vat 19 T (K) sé bite xa ra sng dign tit, mot phiin cila bie xa nay nam trong bang tin viba va sé gay ra tap am nhu mot nguén tap am. Vay: Nhiet tap am twong dutong 1a nbigt d9 ciia mot dign tré tong duong sinh ra tap am 6 cong suat nhur cla nguén tap Am tgo ra, nhu minh hoa trén hinh 3.37 [Tes tap am NW) Gid tri cong suat tap am a0 ra ee N=KTB(W) nhige d9 vat ly T(K) Hinh 3.37: Nhi¢t tap am twong duong Trang: 18 Cong suat tap am trong mot d6 rong bang tin B sé la: N=KIB (W) (3.23) Trong d6 k Ia hing s6 Boltzmann: k= 1,3806 x 107" W s/K = - 228,60dBW/HzK (3.24) TA mhiet do tuyet doi (K), B giai thong cita tap am (Hz) VOI NHIET BO 290 K TRONG BO RONG BANG 50 MHZ CONG SUAT TAP AM SE LA: 0,2 x 10? = 0,2pW. Mot anten ¢6 nhiet do mat ngoai 1A 290 K sé thu duge cong suit tap am 0,2pW trong bang tin 50 MHz. (Quan hé gidta hé s6 tap am va nhiet ta Am ciia mot mang 4 cut sé 12: Néu nhiet tap am dau yao 1a T, , mang 4 cue e6 he s6 truyén dat 1a G, nhiet tap am tong duong cita mang 4 cue 1a T, nhu biéu thi tren hinh 3.38 thi: MAY THU. >) he s6k.dai G > iu vao_| gii thong B ura N,=kr.B | nbigt tap am >) tucmg dong 1 Hinh 3.38: he s6 tap am va nhiet S/N; i/kT.B, SN, = GS/GK(T, + T.)B thay vao cOng thie 3.22 nhan duge: ‘S/kT,B 1, +T, ee TB TAT. ce osjour+T)e T°, cae TU 3.25 CO THE RUT RA: T.=(F- DT, (3.26) - H6 s6 tap Gm cua mang 4 cyc thu dong. - H6 s6 tap am cua mang 4 cue mde néi tiép. b> Ab T Tr Ts Hinh 3.39: Mang 4 cue c6 nhigu ting Néu mang 4 cye gém nhiéu ting nhu chi ra trén hinh 3.39 thi tap am dau ra s€ duge tint Tap am do nguén ngoai tic dong vao déu vao ddau ra cia mang 4 cyc 3 ving: No: = G,G.GkTB Tap am cia tng thé nha 6 déu ra cha mang, duge khuéch dai boi ting thé hai va ba: Trang: 19 Na = GG; (kT,,G,B) Tap am cita ting thit hai duge duge khuéch dai bai ting thit ba: No = Gs (kT.2G;B) ‘Tap am ban than ting tht ba 6 dau ra cla mang: Nu= kT.G.B) Tap am téng & dau ra ciia mang sé Ia: Nor= No +Noo+Nov+ Nu Nor= G,G,G,KB (Ty + Ty, + To/ G, + Tw GG.) Nhiet tap am téng cita 3 ting 6 dau ra ciia mang: T.s= Ty + Tol G, + Tex G, G; Téng quét mot mang c6 n ting thi nhiét tap Am ciia hé théng sé la: Tes= Tat Tal G+ Tel GG. + + Teal G\Gy-Gy G27 Trong d6 T,:, ,1& nhiét tap am tong duong ciia cdc téing 1, 2,3, ..n- 1 Gy.» lhe sO khuéch dai cia méi ting Tir cong thitc 3.27 ta c6 nhan xét la: Tap 4m dau ra cla m6t mang 4 cyc c6 nhiéu ting duoc quyét dinh béi tap am cia ting déu tien Phan hé thu cita tram mgt dit mudn c6 tap am nhé thi ting déu tien phai la ting Khuéch dai tap am thap (LNA). Dé giam mic tap am dau vao cla LNA, chiing duge dat gn anten dé gidm tap am cita dogn fide tiép dign tir anten dén LNA. He s6 phim chat cita tram mat dat duoc dénh gid bing ty s6 hé s6 ting ich cla anten thu G tren niet tap am ca he thong T.s (G/T.s) hau nhur duoc quyét dinh bai he 6 tap am va he s6 khuéch dai ciia LNA cing v6i he s6 tang ich cia anten, Boi vay viee sit dung mt LNA cé hé s6 tap am cang nhé cing tot. Sau day ching ta sé nghién cttu mot so 0 Khuéch dai tap dm thalp sir dung ede linh kien khuéch dai khiée nhau duge sir dung phd bign 6 céc tram mat dit trong hé théng thong tin vé tinh 2.6. D6 nhay may thu. a. Dinh nghia ‘TY 86 tin higu tren tap am biéu thi m6i quan gia do 16n cia tin higu thu va tap am tai dé vio may thu. Sau day ta xem xét mot vai ti s6 sau: ~ TY s6 cOng sudt tin higu trén cong sudt tap dm; Biéu nay duce coi nu la ban chat vi hai dé lén cing loai duge so sdnh v6i nhau. NO thudng due dink ro la cong sudt eiia séng mang diéu ché' ‘uC trén cong sudt tap dm N, duge viét CIN - Thue t€ ty s6 cong suai tin higu tren mat do phé tap am, duge viét C/N, ¢6 don vi 1a Hz. Ua diém hon so véi véi ty 86 C/N vi n6 biéu thi cho bét KY mot do rong bang sit dung. ‘Thuc té thé hién do rong bang tap 4m tuong dong By cua may thu duoc diéu chinh dén do rong bang B chiém béi séng mang diéu ché = Ti s6 cong suét tin higu trén nhiét tap Am; ty s6 nay nha dugc tir C/Ny qua nhan véi hang s6 Boltzman k, viét la C/T va c6 don vi W/K Ty s6 C/N, phithop nhat véi héu hét céc truéng hgp thu té bai vay né duoc chon sau nay b. Bid thie Cong suat cia tin higu thu tai du vao may thu cho béi 4.37. Trong dé: C=Phx ‘Mat do phé tap am tai cing digm 1a N, = KT, cho bi 4.45. Vi vay: Trang: 20 CINo= [PrxGrina/LaLer(U/Lrsla)(Grmas/LaLeexLrov) NT s/Lepey + Te(1 ~ 1/Lyrex) + Tal(I/k) (Hz) (aT) Biéu thie may c6 thé duge giai thfch nhu sau: C/Ny = (EIRP méy phét)(1/mat mét dudmg truyén)(hé s6 tang ich ciia may thu/nhigt tap am)(I/k ) (Hz) (4.48) CIN, ciing c6 thé biéu thi nhw 1a ham cia mat d6 théng Iwong nang long ©; CINy = © (A7/4n)(hé 6 tang ich ciia may thu/nhiet tap Am)(I/k (Hz) (4.49) Trong © = (EIRP may phat)/ (4nR*) (W/m?) Cudi cing, ©6 thé xdc dinh duge C/N, khong phu thude vao diém chon & day may thu cting nhu céng sudt tin hi¢u va mat d6 phd tap 4m duge tinh tai cng mot diém_ c. Hé sé phd chat ciia thiét bi thu éu thite 4.48 ciia C/Nodutara ba hé s6: - Thit nhat (EIRP) dac trung cho thiét bi phat. ~ Thi hai (1/L = I/LysL.,) dae trumg cho moi trudng truyén dan - Thit ba (hé s6 tding ich méy thulnhigt tap dm) die trung cho thiét bj thu. N6 duge goi i dic GIT ctia thiét bj thu Bing viée khao sat 4.47 6 thé thay rang hé s6 phaim chat G/T cia thiét bj thu Ia ham cita nhiét tap 4m anten T, va nhiét tap am tuong duong T,, ciia may thu. Gid tri cla ng s® duge xde dinh duéi day d. Nhiét tap am anten C6 hai truéng hop duge xem xét: = Anten v¢ tinh (tuyén len) = Anten tram mat dat (tuyén xuéng) e. Nhiét tap dm ctia my thu Hinh 4.20 chi ra cau tric cia may thu. Ap dung cong thie 4.42 nhigt tap am Ty clia may thu c6 thé biéu 1 Tr = Tuna + Tx/Gixa + Tir/GixaGux (K) (4.55) Vi du: Bo khuéch dai tap m thiip (LNA) : Tx = 150 K, Gq = 50 dB BO tron: Tax = 850 K, Gyax = ~ 10 dB (Lyyx = 10 dB) BO khuéch dai trung tin IF: Ty. = 400 K, Gy. = 30 dB Vi vay Tx = 150 + 850/10° + 400/10°.10" = 150 K di ¥: néu bo khugch tap am thap c6 he sO khuéch dai cao sé han Bo ton r a Grex ché nhiét tap 4m T, cia may thu Ty TensGine LO F xudng bang Tyxq cha bo khuéch dai tap am théip. Bg ha tin Hinh 4.20: Cau tre mot may thu Trang: 21 Chuong 3:66 tiét) ky thuat truy6n d&n va da truy nhhdép trong théng tin vé tinh. 3.1, Cac dc tinh tin hiéu: - Tin hiéu thogi Pham vi tin s6 ma con ngudi cé thé nghe len t6i tren 20KHz, tuy nhién phd cita tin higu thoai tap trung chit yéu trong dai 0,3+3,4 KHz . Do vay trong hau hét cdc thiét bi vién thong ngudi ta da cat bo tin s6 ngo’i dai nay mA khong gay méo én, Chat Ingng cia tin higu thogi tuong ty vé ly thuyét duge quy dinh bai CCITT (Uy ban tu vin quéc té vé dién thoai dién bao), dé 1a ty sé tin hiéu trén tap am khi bang géc bi gay nhiéu trudng hop t6i nhat, nh khi truyén tin tren cy ly dai. Tuy nhién khi xem xét tin higu chudin “test tone” thi tap 4m cyc dai cho phép trong bang gc 14 10,000 picowatts. Dic tinh cia tigng n6i 1A e6 pham vi bign dOng len t6i SOB gitta n6i tham va la hét. Ngudi néi thung hay dimg trong qué trinh dam thoai, trung binh chi chiém 40% theti gian dm thoai. Vige truyén tin higu s6 duge dénh gid qua tye sO bit 16i tren téng 6 bit thu duc (BER). Thong thudng vi mot hé théng duoc danh gid 1a t6t khi thod ma BER>10*, tuy nhien chait lugng cia nhiéu he thong c6 yeu cfu cao hon tren 10°. - S6liéu Tin higu dit lieu duge chia lam 3 loai: + Dir ligu bang hep (narrow): < 300bit/s + Dif ligu bang thoai (voice): 300bit/s + 16.000bit/s + Dir ligu bang rong (wide): > 16 k bit/s Vigc phan loai theo tc d9 bit nay dé phi hgp véi cae yeu céu cung cap ciia cic phuong tien truyén thong. Chat lugng duge danh gia qua BER. = Tin hiéu hinh Dé truyén di hinh anh ngudi ta thye hign bién déi hinh nh thinh céc tin higu dign bang vige quét hinh theo mot ty I¢ phi hgp, tuy thudc vio cc chudn khae nhau nhu Mj hay Chau au... bao g6m c6 quét dong va quét manh, ‘Tin higu video dugc phat di bao gém 4 thanh phin tach bigt: + Am thanh + Tin higu ch6i (brightness) chifa dung thong tin +Tin higu déng bo cho quét dong va quét manh +Tin higu déng bo mau Véi cdc hé théng 625 dong Chau Au (PAM va SECAM) va he thong 525 dong Mg (NTSC) thi tin higu video téng hgp chia céc thong tin vé mau duge diéu t6i mot sng mang con tai tin s6 3,SMHz hodc 4,5MHz tuy thugc vao timg h thdng 3.2. M6 hinh kénh vé truyén dn: = M6 hinh kénh va cde chi tiéu chét lugng Trang: 22 - Bo bién déi thye hign bign déi thong tin truyén di (tigng n6i, hinh anh, wy...) thanh mot tin higu thich hgp véi dudng truyén, cdn duge goi fa qué trinh diéu ché. ge : 55 x cies Ea Bog tin higu thu duoc thanh tin tite ban dau cita n6, sau 46 phan phat t6i noi nhan tin ‘Thong thu’ng tap Am gay ra do dutmg truyén din, may phit, may thu va bo bign déi nén da lam cho chat lugng tin hiéu thu thap hon tin higu da truyén di. Neudn |_, [BO bién| Dude truyén| May] [BO bien] _ [Noi nhany hb] |>| || thong tin d6i (VTD HTB) | | thu doi tin Lot ‘Ngudn tap am Hinh : Cau tric mo hinh cita hé thong thong tin Trong qué trinh diéu ché ngudi ta tai thong tin trén mét tin hiéu tin s6 cao dé dug mot dang phi hop vi dudng truyén din, Tin higu cao tin nay duge goi 1 sOng mang, Noi chung s6ng mang duge biéu thi theo cong thie a(t) = A.sin(2nf.t +0) Diéu ch a trong Diéu ché oN Digu ché sO ‘Thay di bien d9 (A) ‘Thay déi tan s6 (f) ‘Thay ddi pha (0) Hinh : Céc he thong diéu ché khéc nhau Trong TTVT thi thuimg sir dung hg thong diéu ché FM theo kiéu diéu che tuong ty va sir dung hé théng diéu ché PSK theo kiéu diéu ché s6. He théng FM cé wu diém 1a sit dung higu qua phé tén. con he théng PSK c6 nh hon so véi céc hé thong diéu ché khéc khi cing ty s6 C/N. - aia an tuong tu HAAN WT Ht VV wie ‘Song mang. Wy TVA Sepae = Bang tin cao a mVJ2 fy) f Etf) Phé song AM Hinh : Dang sng diéu bién Trang: 23 + He thong diéu ché bien dQ: lam thay déi bien do sng mang ty Ie v6i dign 4p (dong dign) cia tin higu truyén + He thong diéu tin Kim thay déi tin s6 séng mang tY 1é véi dign ap (dong dign) cia tin higu truyén di. Theo ly thuyét, phd cla n6 bao g6m vo sO céc séng 6 bién tin cao va bién tin thép véi trung tam 1a séng mang (f.). vi vay chiém mot bing tin rong. MLA LM mv Phé sng FM. nT Hinh : Dang s6ng diéu tin + diéu ché pha: rat gidng véi diéu tin, digu pha the hign v6i mot tin hi digu ché dua qua mot mach vi phan cho ra cing két qua nhu diéu tin thye hign b tin hieu diéu ché ban dau, Diéu tn va diéu pha doi khi duge goi la diéu géc. - Truyén dan sé. Dang séng diéuché [1 [TOTOT?TTOTiT 1], ANANKAAANAAANA Song mang VV VY Khos dich bien ANNAN, V VV Bien do On Of Off On Of On On Adi A AM AMIMNN, Rhos dich tin \f \/ WWW / NINN Tin 36 seepage peep of dil ANN ARM AN rena aicn pba \f\)\ Y/Y Pha O nn 0 8 + Khoa dich bien ASK: Trong truyén dn tin higu s6, ASK lamd thay déi bien do cia séng mang theo tin higu cn truyén di. Khi tin higu duge truyén di 1a nhj phan thi bién do duge thay di thanh Ay va A, tuong ting véi gid tri “0” va “1”, Khi A, bing 0, hé théng dugc goi la hé thong OOK (on off keying). Trang: 24, + Khod dich tin FSK: Lam thay ddi tan s6 cita séng mang theo tin hiéu sé cfn truyén di, khi truyén din mot tin hiéu nhi phan, tin sé s6ng mang thay déi thanh f, (tn s6 thap) va f, (tan s6 cao) tong tmg véi bit dau vao “0” hay “1”. + Khod dich pha nhi phan BPSK: Lam thay d4i géc pha @ trong phuong trinh biéu dién s6ng mang, géc 0,= m va 6 =0 hodc ngugc lai tuong ting véi bit dau vio “1” va “0”. + Khoa dich pha cdu phuong QPSK: Sir dung 4 trang thai pha duoc ding dé dat higu qua sit dung tén s6 cao hon so véi hé théng BPSK. Tin hiéu truyén di duge bién déi tir n6i tiép sang song song, hai song smang khéc pha nhau 7/2 dugc diéu ché hai tin higu nhj phan tren va chting dugc két hop lai v6i nhau thanh tin higu ra. Toc do tin hiéu trong dudng truyén din bang 4 t6c do chudi dau vao. Qué trinh giai diéu ché QPSK dugc coi 1a hai qué tinh giai diéu ché BPSK doc lap. Hai tin hiéu bang géc I(t) va Q(t) la két qua so pha tin higu thu duge véi hai séng mang chudn Iech pha véi nhau mot géc 7/2. Ler sly” + rer Khar pia ng hs ¥ Cau hinh b9 digu ché QPSK aw &) LPF}-—»[Ts}—> Cau hinh bo gidi digu ché QPSK Bigu dé sao tin higu + Cac dac tinh 16i ma hod: Két qua sau tach séng déng bo dugc dinh gid qua ty s6 16i bit Pe=0,5 * erfc(sqrt(E,/N,)), trong d6 Eb 1a cong suat trén bit tai dau vao may thu (W), No JA mat do cng suat tap am tai du vao may thu (W/Hz) va erfe 1 ham Idi. + KY thuat dng bo: bao gdm déng bo mang, déng bd bit va déng bo khung. © Déng bo bit: Téi tao va giti tin hiéu thu dug bing céch sit dung mot tin higu déng b@ tai sinh tir cdc tin higu thu duge 6 phfa thu dé t4i tao cdc vj tf bit gidng nhau 6 cd phia phat va thu, © Déng bo khung: duge thuc hién & hé thong thng tin ghép kénh theo thdi gian, céc xung déng b6 khung phai chi ra chinh xc diém bat du cia mot khung duge chén vao chudi xung phat ra va phfa thu x4c dinh thoi diém déng mé cdc céng phan kénh theo cdc xung déng bd kénh nay; tht ty du ndi va dinh thoi céc thong tin duge thiét lap giéng nhau 6 cd husng thu va phat. * Déng bd mang: dé tao duoc tin sé déng bd nhu nhau trén toan bo mang truyén di + Sita 16i ma: Khong thé trénh duge tap am gay ra céc li ma trong TTVT vi céc tram mat dat thu duge céc tin hiéu cue ky yéu. Cé hai cach sita 16i co bin Trang: 25, © Sita Ii hung di FEC, chi c6 phia thu xe dinh cée vj tri 161 6 s6 ligu thu duge va thye hign sita n6, Phi hop véi duing truyén tin higu thoai va truyén hinh vi chiing di truyén dan thai gian thyc. ‘Ma hoi ding 4é sit 161 hudng di: vi du xét ma khoi Hamming k=3, N=7, ma nay c6 chiéu dai 7 bit trong d6 c6 4 bit tin va 3 bit ma, kha nding sit 16i 1A mot 161 don, May thu. nhan chudi ma thuc hién ma lai va kiém tra xem ba bit Vs, Ve va V> 6 giGng véi ba bit Vs, Vg va V; cia kh6i tin thu duce khong, néu thay sai thi tra bain 16i dé xac di duge chinh xéc bit sai va sita, do & ma kh6i nhj phan nén vige stra duge thyc hign bing céch dio nguge bit bi sai (0->1 hoae 1->0) T-bit kno Cicbittinhign Cie bit ae Ba thite tgo ma 0000 000 ooor o11 0010 110 oo1r 101 0100 110 o101 101 0110 000 Orit O11 Quyét dink, 1000 100 Bitli'V, Vs rooa it V, sti dung 1010 010 Syiststieat tat 1011 001 Avec Heal taal 3 aun 1100-010 Yi dung sai sai 1101 001 V, sai dung dung 1110 100 V, dung sai dung lait aid V; dung dung sai ViViVVe VsVoVs ‘MA xoéin: Ma xoan (n, k) duge tgo ra bang cach cho chuéi thong tin truyén qua hé thong cdc thanh ghi dich tuyén tinh ¢6 s6 trang thai hitu han, Cho sO Iuong thanh ghi dich 14.L, méi thanh ghi dich c6 k 6 nhé va dau ra bo ma xodn c6 n him dai s6 tuyén tinh. Toe dg ma la R = K/n, s6 6 nhé cia bo ghi dich 1a Lxk va tham s6 L cin goi Ia chiéu dai rang buge cia ma xoan. ooo 000 [a0 00 |_at ooo 0 uu 4 or ¥ oot A : 1 1 Hinh ; a) So dé bo ma xoan voi aL n=3va da thie sinh G(D) = [D? 1+D* 1+D+D"}. b) So dé hinh cay. haa ai aT Trang: 26 Yeu cdu phat lai ty dong ARQ, phia thu chi phat hién ra céc Idi va yéu cdu bén phat phat lai doan s6 liéu. Phi hop véi dudng truyén s6 ligu vi khong cdin thiét phai truyén din trong thdi gian thyc. 3.3. Da truy nhdp trong théng tin vé tinh: La ky thuat cae tram mat dat truy nhap bo phat dap ve tinh, véi yeu cau séng VTD tif céc tram mat dat riéng 1é khong can nhiéu lan nhau, C6 céc ky thuat truy nhap thudng duge sit dung trong TTVT nhu FDMA, TDMA, CDMA, SDMA, truy nhap géi (Packet) va truy nhap ngdu nhién. 1.3.1, Da truy nhép phan chia theo tn sé (FDMA): Cac tram mat dat sit dung céc tin s séng mang khéc nhau va cling chung mot bo phat dap. rwwwN 4 Uu diém: f - Thi tuc truy nhap don gian. “* - Céu hinh tram mat dat don gin. @ Nhuge diém: - Khong linh hoat thay déi tuyén. - Higu qua thap khi sir dyng nhiéu kénh, dung lung thap va chat lung tha. 1.3.2. Da truy nhdp phén chia theo thoi gian (TDMA): Trong TDMA mot s6 tram mat dat ding chung mot bd phat dép vé tinh bing cch phan chia khong thot gian. Mdi tram m§t dat duge dn dinh mot khe thai gian va chi duge phat tin higu cita chting trong khe 46 goi 1a “cum”. Tap hop tat ca cae cym din dinh cho mot sé tram mat dat tao thanh mot kho’ng thoi gian goi la khung TDMA. ‘M6i tram mat dat phat tin higu c6 c6 cing A tan s6 séng mang fy va chiém todn bo bang tin cla bo phat d4p ve tinh, Vi cdc khe thdi gian khéc nhau duge ain dinh cho tat ca cde tram mat dat nén chi c6 tin higu tir mot tram mat dat Thi gis 7 oie a ian chiém bo phat dap ve tinh tai thai gian cho T khung phép va khong bao gid xéy ra trudng hop tin hieu tir hai tram mat dat chiém bo phat dap ve tinh trong cing thdi gian. | fy 6 lau cia mot khe thoi gian dn dinh cho Mot bd phat dap mot tram mat dat duge xéc dinh trude ty theo yeu edu Iuu lugng cia tram 46, Moi tram mat dat phét tin higu cia né trong khe din dinh cho né trong tat ca céc khung TDMA . Vi vay, cdc tin higu phat di tir méi tram mat dat nim trong mdi cum c6 chu ky dting bing chu ky phét khung TDMA. Céc cum trong mot khung TDMA duge sn dinh sao cho khong chéng Ian Ién nhau, nhu chi ra tren hinh 5.3 Trang: 27 Mang TDMA bao gém eéc tram lau Iyong va {¢ nha 14 mot tram chudin, Cae cum phat di tirtram uu Iuong goi 14 cum Iu hugng. S6 ligu lau lugng duge phét béi cum Iuu Ivong. ‘Tram chudin phat mot cum dge biét theo chu ky goi 1a “cum chun”. Cum chun cung cip chuiin dinh thai cho 4c Khung TDMA cé chu ky bing mot khung TDMA. Tram lin Tung phat cum Itru long va diéu khién dinh thdi phat cum Iuon ludn theo cum chudn, nnhur chi ra trén hinh 5.4 ‘Méi tram Iuu [yong phat ede cum Iuu Iueng trong khe thdi gian duge in dinh & ve tinh, inh thoi phat cum duye digu khién béi cum chusin, cum chudn duge sit dung nhur 1a chuan dinh thoi. 6 ve tinh, cum chusin va cde cum Inu Iugng duge sip 431 theo thet wy e6 dinh dé khong chéng len nhau trong méi khung TDMA. Méi tram liu lugng thu cae cum nay va lly ra cum Iau lugng chita eéc tin hieu e6 dia chi dén tram tu lugng 46° Khung TDMA (Cum Tau lugng, Mang TDMA (Gf tram lu lugng Tram chun pha tha ‘Trong TDMA sit dung tin higu s6 vi céc tin higu s6 dé bign déi thinh chudi cée cum va dé dang diéu khién dinh thai phat va thu. Vi vay, ede tin higu twong ty nu tin higu thogi truée hét dugc bign di thanh tin higu so bing ma hod PCM. Sau dé tin higu thogi PCM va céc tin higu s6 g6c nhu s6 ligu due ghép kénh phan chia theo thai gian (TDM). Tin higu s6 4a ghép duyc bign d6i thanh dang cum. Sau d6 dura vao diéu ch€ sigu cao tin vGi ky thuat diéu ché thudng duce sit dung 1a bign d6i pha (khod dich pha: PSK). ‘Tom lai phuwong phép truyén din tin higu trong TDMA 1a : digu xung ma - ghép kenh phan chia theo thii gian - khod dich pha - da truy nhap phan chia theo thoi gian (PCM - ‘TDM - PSK - TDMA). Vi trong PCM tan s6 dy miu 1 8 kHz nén do dai khung cia tin higu PCM [a 125ps. Trong TDMA, do dai khung TDMA bing boi s6 cita dO dai khung TDMA hay 125uss, phi hap v6i tin higu PCM: Khung TDMA = 125us xm. (m 1a s6 nguyen) Trang: 28 5.1.2. Uw diém cia TDMA ‘Thong tin ve tinh véi ky thuat TDMA e6 céc uu diém so voi FDMA nhur sau: 1/ Sir dung higu qua cong sust v¢ tinh Trong FDMA khi nhiéu s6ng mang déng thoi duge khuéch dai chung bing mot HPA thi sé gay ra nhiéu diéu ché, Dé gidm nho nhat nhiéu xuyén diéu ché ta pha Tai cong suat ra mot “dd Ini” khd I6n tir 6 dB dén 10 dB so v6i cong suat ra cue dai. Vi vay céng suat HPA khong duge tan dung het. Cdn trong TDMA s6 s6ng mang trong mot bo phat dép Tun Tun bing mot vi vay 6 thé cho HPA lim vige véi cong suat ra cue dai ma khong cé6 nhiéu xuyén diéu ché. 2/"Tinh linh hoat trong khai théc khi thay d6i nbu c4u hu lugng. Trong FDMA khi thay d6i kénh doi héi phai thay déi phan cing cia thiét bi. Trong TDMA, do dai va vi tri cde cum duge xée dinh theo quan he vé yeu céu uu lvong cia mi tram mat dat, Khi thay 446i n dinh kénh trong TDMA cén thay déi 46 daiva vi tri cde cum. Trong truong hop nay, khong céin phai thay thé hodc sita déi cde thiét bi thong tin cia tram mat dat ma chi cn diéu khién bang phan mém, 3/ Mot uu diém khée cia TDMA 18 ¢6 thé tang dung lung truyén din én bing cach chon ky thuat ndi suy tiéng néi sé (DSI), DSI 1a ky thuat ma cde kénh vé tinh duge én dinh cho nguiti sit dung chi khi c6 tin higu thoai truyén din, thay vao cée kénh v¢ tinh c6 dinh an dinh cho ting c4 nhan riéng biet. DSI c6 thé cung ep ken tren mat dat gap hai Kin so véi s6 kénh vé tinh cé. Déi véi cdc tin higu thoai da duoc sé hod, ta c6 thé dé dang thyc hign ngi suy ting ndi. vi thé dé dang 4p dung DSI trong TDMA. Sy két hop TDMA va DSI cho phép tang dung lung truyén dan len ba hoic bén lin so véi dung Iugng truyén din FDMA 4/ Dé dang thyc hign du néi vGi cdc mang mat dat, C6 kha nang tuong thich tuyét vii v6i cde mang thong tin s6 va dé dang dau noi voi mang thong tin mat dat ma he thong $6 dang ngay cing phat trién SA : Nguyén ly déng b6 cum: Trong TDMA céc cum duge phat di tir céc tram Iuu Iyong phai duge diéu khién sao cho ching duge sip xép diing vio khe thai gian dt duge én dinh 6 ve tinh. Vige diéu khién dinh thdi nay duge goi 1 déng bo cum. Nhu ta da biet khoang céch git v@ tinh va tram mat dat lun luon thay d6i. Vi vay thi gian céin thiét truyén mot cum Iuu lugng tir tram mat dat dén ve tinh thay d6i lign tuc. Ngoai ra tram chudn va cdc tram Iuu luong 6 cde dng hé rigng véi cde tin sO khéc nhau. vi vay dinh thai phat cum gitta céc tram 1a khac nhau, néu khong c6 déng b6 cum thi 1m duge phat di sé léch khdi thai gian dur cdc cum sé chéng lan len nhau 6 ve tinh, thong tin sé bi mat. ain dinh & v¢ tinh, Trang: 29 ciia khe thd gian dn dinh cho mot cum phét di tir mot tram uu lugng duge xée dinh bang vi trf trong d6i ciia cum 46 so v6i cum chudin, Dinh thei phat cum edn pha duge diéu khién theo chu ky ly cum chudin lam chudin dinh thai, C6 ba phutong phép déng bo cum dé diéu khién vi tri tuong doi cia cée cum hw lugmg so v6i cum chudn: déng bo vong kin tryc tiép, déng bo vong kin héi tiép va déng b9 vong mo 1/ Déng b6 vong kin truc tip Déng bo vong kin truc tip 4p dung cho hoat dong véi ving phii s6ng toan céu & 46 méi tram Iu ugng ¢6 thé Iu6n TuOn thu duge e4c cym xudt phat tr tram qua ve tinh, Tram lu lugng thu c cum chudin va cum lu Iugng cia chinh n6. Khoaing thoi gian gitta hai cum nay duge do theo chu ky tai tram Iu lugng.dé phét hign 16i trong khoang thd gian bing vigc so sinh chiing véi gid tri danh dinh da cho. Binh thai phat cum dutge dura ra hoacbi tré dé bi cho 16i phét hign, Bing céch nay cum Inu lugng ¢6 thé duge git 6 vi trf chinh xéec trong ede khung TDMA. 2/ Déng bo vong kin h6i tip duge dp dung cho hoat dong ciia bp s6ng “dau in”, day méi tram Iuw lugng khong thé thu durge cum khi déu ti tram phét di qua ve tinh, ‘Tram lu luong khong thé do khoang théi gian gitta cum chudn va cum phat di tir tram 6 ¥i tram chuin dat trong ving d6i dign, nim trong ving phii sng ciia bip “dau in” khéc. Tram chusin gli 8 lai ec Ket qua do 16i tram lu Ivong. Tram lwu lugng phét diéu khién inh thdi phat cum dé bi 16i so v6i vj tr danh dinh. Vigc bi trit dua tren ket qui do duge & tram chudn git tra lai cho tram Iau lugng. Phuong php déng b9 nay cing c6 thé &p dung cho hoatdOng 46i véi bap séng toan cu. 3/ Déng bo vong mé: dinh thdi phét cum duge xc dinh bing cach bé sung mot Iuong tré phi. hgp vao dinh thoi thu cum chudn. Lugng tré nay nhan duge nh viee tinh todn dya tren viee do khong céch gia m6i tram mat dat va vé tinh, MOi tram lu lung thu cum chusin va phat cum cita né sau mot do tré u6e Iuong tinh tir dinh tho thu cum chuiin, Dong bo vong mé cé thé 4p dung cho ci bp “du in” vA bap séng todn céu va don gin hon so véi ede phuong php déng bo cum khée. Tuy hien 16i vi tr gitta cde cum trong déng bo vong mé c6 thé 16n hon, —tts com lw um te gg gone ‘rm hs tam emg chin vam chu ‘ong bo vong kin true tiép éng bo vong kin h6i tgp

You might also like