Professional Documents
Culture Documents
Ndjkd
uqKh
bf,aIka T*afi ^mqoa'& iud.u
lgqkdhl .=jkaf;dgqm,"
kqjkaf.dv mdr" wdwn,u'
r
(
011 2254490 $ 2254636
oin,fia,mamNjd ksndkuydiuqoaomhka;d
wGx. u.a.i,s,d kjpkk rx jy;+;s
oin,hka jykafia kue;s ffY,uh mj;fhka mek ke.S
wud uyd ksjk k jQ uyd id.rh wjika fldg we;s
wdh wIaGdx.sl ud.h k jQ isys,a h oyka fy
W;= Y%S uqL nqoaO jpk .x.dj ^f,da i;=kaf.a iir l ksjd,ka&
fndfyda l,a .,dniakd fialajd
^i<dh;k ixhq;a;h - Woaodk .d:d&
msiSu
Nd.Hj;a nqrcdKka jykafia foaYkd fldg jod< uyd
i;smGdk iQ;% foaYkdj f rf fndfyda fn!oaOhka iska wid
we;s iQ;% foaYkdjls' tfia kuq;a f iQ;% foaYkdfjka lshd fok
wdldrhg ;u ;h mj;ajd .ekSfuka ixidr lska ioyg u
ksoyia ug yelshdj we;s nj okafka l fofkls' iQ;% foaYkh
wdrNfha u" Nd.Hj;=ka jykafia foaYkd fldg jodf<a f
whqka i;r i;smGdkfha isyh
s meje;afuka i;ajhkaf.a msis
nj we;s lr .; yels njhs' la fodkia blaujd hd yels njhs'
fu;ek msis nj hkqfjka olajd we;af;a flf,iqkaf.ka ksoyia
,nk W;a;;r msis njhs'
flf,iqkaf.ka ksoyia W;= ms;=re nj ,eu msKsi
i;a ;sia fndamdlaIl
s Ouhka hqKq lr.; hq;h
= ' thg we;=,;'a
uQ,sl lreKq y;r i;r i;smGdkh hs' wjfndaOh w;s fjk
wdldrhg isysh meje;ah hq;= wdldr y;rla ms<sn|j Nd.Hj;a
nqrcdKka jykafia f foaYkdfjka meye,s lr fohs' tfia u
fnda mdlaIsl Ouhkag we;=<;a mxp bkashka ys o" mxp n,hka
ys o" ima; fndx.hka ys o" wdh wIaGdx.sl ud.fhys o"
f isysh meje;au ms<sn|j foaYkd fldg we;' f wkqj ud.
M, wjfndaOh msKsi isysh meje;af jeo.;alu wmg meye,s
f'
wjfndaOh we;s jk wdldrhg lh flfrys isysh meje;au
ldhdkqmiaikdjhs' ldh.;di;s jYfhka o ykajkafka th u
h' thg Ndjkd l%u oy y;rla we;=<;a f' wjfndaOh msKsi
Wmldr jk wdldrhg iem" la" WfmalaId flfrys isysh
meje;au fokdkqmiaikdjhs' wjfndaOh we;sjk wdldrhg isf;a
iajNdjh ms<sn| kqjKska uiSu ;a;dkqmiaikdjhs' wjfndaOh
ms K s i Wmldr jk Ouhka flfrys is y s h meje;a u
Oudkqmiaikdjhs'
01
fm<.eiau
Ndjkdf uQ,sl lreKq
1'1 wms Ndjkd lruq '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 10
1'2 uQ,sl Ndjkd l%u ykd.ksuq ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 15
1'3 iud i;sh hkq l=ula o@ ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 21
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
wkqiai;s Ndjkd
14'1 nqoaOdkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 176
nqoaOdkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 178
14'2 Oudkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 181
Oudkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 184
14'3 ix>dkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 187
ix>dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 190
14'4 iS,dkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 194
iS,dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 196
14'5 pd.dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 199
pd.dkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 202
14'6 foaj;dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 205
foaj;dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 208
14'7 urKi;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 211
urKi;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 213
15
16
wl ix{dj
16'1 wl ix{dj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 228
16'2 wl ix{d Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 230
1
Ndjkdf uQ,sl lreKq
10
1
wms Ndjkd lruq
Ndjkdj ;=<ska Tf ksia ;h jvd;au iqjm;a lrk w;r
jvd;au w:j;a lrhs' Ndjkd lsu lshkafka Tf is; hqKq lr.kakd
iqfYaIS l%uhlg hs' wmg f is; hqKq lrkak mqjka lsh,d biair
fj,d u wmg lsh, kafka nqrcdKka jykafia hs' Wkajykafia ;uka
jykafia f.a is; imQKfhka u hqKq lr, by<u ;,hg hqKq
lr, th wmg fmkajd jod<d' is; hqKq lr.kakd l%uh Ndjkdj
hkqfjka ykajuq'
11
,N laIK im;a;sh''''
Tng jqjukd jkafka fYaIfhka u ys;kak mqjkalu'
ys;kak mqjka flkdg nq rcdKka jykafia f.a Ouh uqK.eys,d"
tA Ouh flfrys Y%oaOdj we;s jqkd u tAlg lshkjd laIK
im;a;sh lsh,' fukak f laIK im;a;sh f.dvla ,N
tlla' nq rcdKka jykafia tA jf.a u Wkajykafia f.a Y%djlhka
jykafia,d ks;r u mjik fohla ;uhs f laIK im;a;sh
wys fjp wh wmdfha je,d la kjd lshk tl' wms ka
f ksia f,dafla yshg wmg ;sfhk f ld,h flfuka flfuka
f.,d hk tlla'
wmg f,v fj,d hk ;hla f ,e,d ;sfhkafka' wms
urKhg m;afj,d ksudfjk ;hla ,e, ;sfhkafka' tA ksid
f f;a wms urKhg m;afjkak biair fj,d" f,v fjkak
biair fj,d" wfma isys l,amkdf fjkila fjkak biair fj,d"
fyd|g isysh ;sfhk fj,df" fyd|g Y%jKh ;sfhk fj,df"
fyd|g l,amkdj ;sfhk fj,df" fyd|g hula lula f;are
fre lr.kak mqjka fj,df Tf isf;a Y%oaOdj we;s fj,d
k nqrcdKka jykafiaf.a Ouh .ek Tng is;kak mqjka lu
;sfhkjd k" Tng tA ,N laIK im;a;sh ,efnkjd'
12
13
Ndjkdj hkq''''
Ndjkdj lshkafka wfma uki yiqrejk jev ms<f
s j,la' wfma
uki hlsis l%udKql+, ms<sfj,lg yiqrejkjd k thghs
Ndjkdj lshkafka' f l%udkql+, ms<sfj<lg uki yeisrfuka
wNHka;r ;h msis fjkjd' wNHka;r ;h msis u
ksid u Tf ;h l l iqjm;a fjkak mgka .kakjd' Tn
l l ffOhh imkak fjkak mgka .kakjd' l l
hjka; fjkak mgka .kakjd' Tn i;=ka bkak mqre fjkjd'
Th yeufoau ,efnkjd uki hqKq lsfuka'
ka n,kak wfma jhi iEfykak f.,d' kuq;a wmg
nejqkd uki hqKq lr.kak' f uki hqKq lr.kak nejqk
tl wfma ; j,g isjqk Yd, mdvqjla' fukak f mdvqfjka
je<ls,d uki hqKq lr.kak ,enkq wjia:dj wms f f;a
.ska .g u wdrlaId lrf.k hqKq lrkakg fka'
14
15
16
Ndjkdj m%.K
= lsfuka is; hqKq fjkjd' is; jefvkjd' ^miaikd
NslaLf Ndf;nd& mskaj;a uyfKks" oYkd Ndjkdj;a jeh
hq;h
= 's oYkd Ndjkdj jefuka m%{dj hqKq fjkjd' oYkdj
lsh, lshkafka hul we;a; uid ne,Su hs' m%{dj lsh, lshkafka"
tA we;a; tA wdldrfhka u lSf yelshdjg hs' tfia k iu:
Ndjkdj hqKq fuka Tf isf;a ;sfnk j,l" is; isfrk
.;sh ke;sfj,d is; Yla;su;a fj,d" hula wjfndaO lr.kag
iqiq wdldrhg is; jefvkjd' tAlg wms lshkjd is; luKH
fjkjd lsh,' tA lshkafka hula wjfndaO lr.kak iqiq wdldrhg
is; ilia fjkjd' tA ilia u isjkafka iu: Ndjkdfjka'
isf;a ixisu''''
tfia ke;sj ;kslru oYkdj ;rla jvmq" ;kslru
iu:h ;rla jvmq msila ud.M, ,dNSka w;r keye' f ksid
wms ka iu: oYkd Ndjkd l%u fol .ek ;jrg;a ia;r
jYfhka f;are.kakg fk'
tA ;uhs iu: Ndjkdfjka is; hqKq lr, fokj' f kSjrK
Ou ixisj,d is; hqKq lrk tlg' iu: lsh, lshkafka
ixis|u' ka wfma ; j, hlsis wdrjq,la" .egjla"
m%Yakhla we;sjqkdu wms lshkjd ka wms fl iu:hlg m;a
17
18
m%{df W,am;''''
B< Ndjkdj ;uhs oYkd Ndjkdj' f oYkd
Ndjkdj;a wksjdhfhka u l< hq;=hs' oYkd Ndjkdj ;uhs
hul ;sfnk uQ,l
s iajNdjh" tA lshkafka hul we;s uQ,l
s ,laIKh
WodyrKhla yehg lsfjd;a nqrcdKka jykafia jod<d fya;=
ksid yg.;a;= ish foaj,a wks;Hh hs lsh,' t;fldg tA yg.;a;=
uQ,sl foaj,a j, ,laIKh fudlla o@ wks;Hh hs' fukak f
wks;H ,laIKh yg.;a;= yeu fohl u ;sfhkj k" ilia
fjp iEu fohl u ;sfhkj k" Tn ;=<;a f wks;H ,laIKh
;sfhkjd'
19
20
21
22
23
24
;hg bvla''''
idudkHfhka wfma f;a f fmak foaj,a j,g ;uhs iSud
fj,d ;sfhkafka' tA ksid fndfyda fofkla ys;df.k bkafka wikSm
j,ska iqjm;a fjkak Ndjkdj wjYHhs' iaurKh hqKq fjkak
Ndjkdj wjYHhs" kSfrda.Slu we;slr .kak Ndjkdj wjYHhs'
l%udkql,
+ jevms<f
s j,la lr.kak Ndjkdj wjYHhs lsh,hs' kuq;a
tA Tlafldu fofjks ;ekg odkak' m<uq ;ekg od.kak ;h
wjfndaO lsug Ndjkdj wjYHhs lsh,'
25
Tng;a b,lalhla'''''
i;smGdkh hqKq lrk wdldr l%ufo y;rla nqrcdKka
jykafia jod<d'
01'
02'
03'
04'
26
27
2
i;r i;smGdkh ;=<
wdkdmdki;s Ndjkdj
28
2
iqiq fmdka ksjka lrd''''
isysfha jkdlu''''
nq rcdKka jyka f ia uyd ldreKs l hs ' Wka j yka f ia
i;smGdk Ou foaYkdj mj;ajd jod< fj,df meye,sj u
fmkajd kakd f ukqiaihdf.a f i;ajhdf.a is; msis lsu
msKsi;a" je<mS" la fodkia ke;s lsu msKsi;a" ldhsl udkisl
la neyer lsu msKsi;a ;djfndaOh msKsi;a ksjk msKsi;a
f i;smGdk Ouh fya;=jk nj'
f ksid meye,sj u nq rcdKka jykafia i;smGdkfha
wdksixi i;smGdk Ou foaYkd lrkak l,ska u jod< ksid wms
tA ms<n
s |j wuq;= iel ixld ;nd.;hq;= kE' wmsg b;d u meye,shs
29
30
mQj lD;Hhka'''''
Bg miafia nqrcdKka jykafia jod<d tA flkd ^ksiSo;s
m,a,xlx wdN=;ajd& m<la ne|f.k jd fjkjd' m<la
ne|f.k jdfjkjd lsh, lshkafka ll=,a fol kjdf.k u
jdfjk tlhs' yenehs tAfl ;sfhkjd ^Wcqx ldhx mKsOdh& lsh,'
m<la ne|f.k jd jqkdg miafia fldkao fl<ska lr.kak fk'
tAlg hs Wcqx ldhx mKsOdh lsh, lshkafka'
fndfyda fofkl=g m<la ne|f.k tA lshkafka ll=,a fol
kjdf.k u jdfjkak wudrehs' fuh wfma rf fndfyda fofkl=g
;sfnk .egjla' iuyre tfyu m<la ne|f.k u jdjqk;a
fldkao fl<ska lr.kak wudrehs' fl wms fldfyduo iula
lr.kafka@ fudlo wfma b,lalh is; hqKq lr .ekSu' iudh
hqKq lr.ekSu" m%{dj hqKq lr .ekSu' flg jqjukd lrk
wdldrhg wfma f jdfjk bhj ilia lr.kafka fldfyduo
lshk tl' ffl Tng fYaIfhka u m%fhdackj;a f" f wms
jdfjk wdikh .ek l,amkdfjka isu'
jd u wmyiq k''''
ka Tng m<la ne|f.k jdu ;uhs lla wudre
ldrKdj' fudlo wfma rf fndfyda fofkl=g m<la ne|f.k
jd jqKdg miafia fldkao fl<ska lr.kak wudrehs' flg fmd
Wml%uhla ;sfhkjd' Wml%f ;uhs Tng mqjks mqx fughla
^rn fug fkfjhs" rn fug wudrehs& fldyq fughl jf.a
fmd fughla y.iai .kak' w,a ;=k y;rla ;r Wig"
tfyu ke;ak Tng mqjks mqx nxl=jla y.iai .kak' w,a
;=k y;rla Wig'
y.iaif.k Bg miafia tAfla jdfj,d ll=,a fol my<g
odf.k Bg miafia Tng fldkao fl<ska lr.kak mqjka' b;ska
Tn tAfl ie,ls,su;a fjkak wjOdkh fhduq lr.kak' fya;a;=
fjkak mqre fjkak tmd' fya;a;= fjkak mqre fjkake;sj wdifka
jdfj,d fldkao fl<ska lr.kak mqre fjkak' iuyrekag mqjks
31
wdkdmdki;shg fmr''''
yenehs ffl wdrNhla f,i Tn lla fj,d nq .=K
jvkak' wdkdmdki;s Ndjkdj jvkak biair fj,d Tn nqrcdKka
jykafiaf.a .=K .ek isxyf,ka" Tf NdIdfjka isyslrkak'
Wkajykafiag wryx lshkafka fudlo@ iud inqoaO lshkafk
fudl o@ cd prK imkak lshkafk fudlla o@ iq.; .=Kh
fudlo@ f,dal " wkq;a;r mqiou idr" nqoaO" N.jd' f
nq .=K isys lr,d Tf isf;a m%ikak meyeula we;slr.kak'
nqrcdKka jykafia f.a Ouh isyslroa" isyslroa fndr
fjp j;=rla ;ekam;a fjkj jf.a Tf is; ;ekam;a fjkj'
iekiSug ,la fjkj' i;=gla we;sfjkj' fukak fl Tng
wdkdmdki;s Ndjkdj hqKq lsug f,dl= rel=,la fjkj' f
ksid Tn fudlo lrkafka' isysfhka yqiau .kakjd" isysfhka yqiau
fy,kjd' ka Tprhs Tng f wdkdmdki;s Ndjkdf wdrNfha
u lrkak ;sfhkafka'
32
we,S .e r,ka''''
wef,k wruqKq ys;g tkg tAl .kak tmd' .efgk wruqKq
ys;g tkg;a tAl .kak;a tmd' we,S .e fol Tn neyer
lrkak fk' Tn hqKq lr.kakd l=i,;d ;=kla Tn ;=< we;slr
.kak fk' tA ;uhs" ^wd;dms& Tf udkislj f.dvke.sp j,;d
neyer lrkak mqjka yelshdj hqKq lrkak fk' ^imcdk&
Tn isyskqjKska yiqrejkak fk' ^i;sud& fyd| l,amkdfjka
wjOdkfhka iskag fk'
t;fldg i;smGdkh hqKq lr.kak ;sfhkafka fukak
f lreKq ;=k mok lrf.k' tA ;uhs wd;dms" imcdfkda" i;sud
flf,ia ;jk fhka hqla;j" ukd kqjKska hqla;j" isys we;sj'
isysfha jkdlu''''
wkak t;fldg ka Tn wdjdg .shdg wdkdmdki;sh lrk
flfkla fkfjhs' ka Tn wjfndaOfhka hqla;j wdkdmdk i;sh
33
34
35
.=rejrhd ykd.kak''''
B<g Tng ;j fohla u;la l< hq;=j ;sfhkjd' Ndjkd
lsf Tn fYaI .=rejrfhla ,g .syska tA .=rejrhdg Tf
f;r;=re lsh," Tng wod, luia:dkhla bf.k .kakg fk'
tn .=re WmfoaYhlska f;drj Ndjkd lsu wk;=reodhlhs lsh,
f jf.a woyila ^nq rcdKka jykafia k tA jf.a tlla m%ldY
lr, keye'& miqld,Skj me;s,d ;sfhkjd' kuq;a nqrcdKka
jykafiaf.a Oufha ;sfhkafk .=rejrhd yehg wms ;nd.;
hq;af; mqoa.,fhla j fkdfjhs'
.=rejrhd yehg" wms ;nd.; hq;af;a nqrcdKka jykafia
jod< Ouh;a" kh;a' wmf.a Ydia;Dka jykafia yehg wms
;nd.; hq;=hs' nqrcdKka jykafia msksjka mdkakg wdikak
ld,fha " wdkkao iajdka jykafiag meye,sj m%ldY l<d"
nqrcdKka jykafia msksjka mEjg miafia Ydia;Dka jykafia
yg nqrcdKka jykafia jod< Y%S ioaOuh;a" mKjk ,o kh;a
Ydia;D;ajfha ,d i,lkakg lsh,' f wkqj wmg .=rejrfhl=f.a
wnqohla u;=fjkafka kE' meye,sj u Ydia;D Ydikh ;sfhkj'
36
37
38
39
40
41
42
.g u isysh mj;ajd.kak''''
wms okakj iuyr mskaj;=ka bkakj wdkdmdki;s Ndjkdj
lrf.k hkfldg" l l iudh hqKq ff.k hkfldg
wdYajdi m%Yj
a di isyl
s rk tl thd k;r lrkj' w;wer, wdYajdi
m%Yajdi yd n,df.k bkak mqre fjkj' iudh mqre lr,
;sfhk ksid wdYajdi m%Yj
a di fkd kS hk ugug tk wh bkakj'
wdYajdi m%Yj
a di fkd kS .sfhd;a thdg ;uka lrkak tk Ndjkdj
fudlla o@ uu fudlla o lrkafk lshk l,amkdj thdg tkafk
ke;sj hkj' f ksid fyd|u foa ;uhs" wdYajdi m%Yajdi fkd kS
hkafk kE ljodj;a' meh .Kkla jqk;a wdYajdi m%Yajdi
is y s l rka k mq jka ' ukis l dr lrka k fk" wdYa j dihla ' '''
m%Yajdihla'''' wdYajdihla'''' m%Yajdihla'''' lsh,' wkak tfyu
ukisldrfha fhfuka ;uhs wdYajdi m%Yajdi hqKq lrkak
;sfhkafk' iuyr flfkl=g l fj,djla wdkdmdki;s Ndjkdj
lroa" wdYajdi m%Yajdi fkd kS hkj' tA flkd Ndjkdj lrkak
mgka .kak fldg u ys;g wIaGdkhla we;s lr.kak fk" uu
.g u wdYajdih;a m%Yajdih;a fufkys lrkj" fl fkd kS
hkak fokafk kE lsh,' t;fldg tA yg ilia fjkafk ke;sj
wdYajdi m%Yj
a di .g u mj;ajkak mqjka' wdYajdi m%Yj
a di tfyu
mj;ajoa;a fkd kS .sfhd;a" Tn ys;kak f wdYajdi m%Yajdi
fkd kS .shdg" f wdYajdi m%dYajdi ksreoaO fj,d fkd fjhs'
wdYajdi m%Yajdi ;sfhkj' tA ksid uu isysfhka uikj lsh,
43
44
45
46
47
48
49
f fmdaIK lsh
% dj,sh imQKfhka u ke;sjf
q kd;a thd ixidfrka
ksoyia fjkj' ka fu;k lshkafk lh .ek' wdydr ksid lh
ilia fj,d ;sfhkafk' tA ksid wdydr m%;Hfhka ilia fj,d
;sfhkj wdYajdi m%Yajdi' wdYajdi m%Yajdi ks;H fohla fkfjhs'
wdYajdi m%Yajdi fya;= ksid yg.kak fohla' tAl ;uhs iuqoh
OudkqmiaiS jd lshkafk fya;= ksid yg.kak iajNdjhg whs;s
tlla' ^jhOudkqmiaiSjd ldhiax yr;s& tA wdYajdi m%Yajdi j,
iajNdjh ;uhs ke;s hk iajNdjhg whs;s u' t;fldg wdYajdi
m%Yajdi ;=< yg.ekSul=;a olskj' tA wdYajdi m%Yajdi ;=<
ke;sul=;a olskj' ^iuqoh jh OudkqmiaiS jd ldhiax yr;s&
f wdYajdi m%Yajdi fofla yg .ekSu hs" ke;suhs ukd fldg
olska thd ldhdkqmiaikd Ndjkdf jdih lrkj' f fjk
fldg f lshkafk oYkdj' f oYkdj tA yg mqre
fjkak k" Ou Y%jKh ;=<ska oYkdj ukdfldg m%.=K lr,
;sfhkak fk' oYkdj lsh, lshkafk wks;H foa wks;H yehg"
la foa la yehg" wkd;au foa wkd;au yehg ;ukag olskak
mqjka yelshdj'
50
hq;= kE' Ouh foaYkd l< hq;= kE' nqrcdKka jykafia ry;ka
jykafia,dg m%ldY fldg jodf<a tl ul fokula hkak tmd'
meye,sj yuqfjk ish fokdg u f Ouh lshdf.k hkak'
^wiaijkaf;da Oux mydhka;s& Ouh Y%jKh lrkak nejqfkd;a
msfykj' ^Niaika;s Ouiai w[a[d;dfrda& Ouh lsfjd;a
wjfndaO lr.kak wh we;sfjkj lsh,' t;fldg fflka wmg
meye,sj fmakj f Ouh wjfndaO lr.kak mqjkalu ;sfhkj'
51
52
53
3
i;r i;smGdkh ;=<
i;s imc[a[ Ndjkdj
54
3
isyskqjKska yeisu'''''
55
ykd.kak kSjrK''''
wms bf.k .;a;d tAlg mxp kSjrK lsh, jpkhla' mxp
kSjrK lsh,d lsfj' ^lduPkao& rEm" Yo" .kaO" ri" iamY
lshk fjg wdid lr,d is; we,d hk tlg' ^jHdmdo& .efgk
wruqKq j,g ys; .e .e mj;sk tl' ^koaO& lue,slu"
w,ilu" ksu;" lrkak nE lsh, ukiska miqndk .;sh' ^Woaop
l=lal=p& miq;eu yd ys; isu ^lsPd& f jevms<sfj,
.ek ;ukag Yajdihla ke;su' t;fldg f jev ms<sfj, .g
u lrf.k hkak ysf;kafk kE'
56
lEug ug Tf isysh''''
B< tl ;uhs lk fndk fj,dj' wdydr mdk .ekSu
inkaOfhka nqrcdKka jykafia b;du ,iaikg ia;rhla wmg
fmkajd , ;sfnkj' tAlg wms lshkjd m%;HfjlaIdj lsh,'
m%;HfjlaIdf fhfokjd lsh,d lshkafka h<s h<s;a hlsis
ldrKhla ms<n
s |j isyl
s
s u' nqrcdKka jykafia jod<d f Ouh
m%.=K lrk flkd lEu miafia jkafka kE' thd lEu odifhla
fkfjhs' thd ;h wjfndaO lr .ekSu msKsi myiqjla yehg
;rla wdydrh md lrk flfkla' tAfl nqrcdKka jykafia
,iaikg f;dar,d fokjd fl cjh we;s lr.kak fkfjhs" Yla;h
s
we;slr.kak fkfjhs" wefa wvq;eka mqrjkak fkfjhs' we
fidaNdimkak lr.kak fkfjhs' f Yrhg nv.sks fokd
mSvd we;sfjkj' f mSvd ke;s lr.kakhs wdfhu;a mSvdjla
we;sfjkafka ke;sj iqjfia nK Ndjkdj mj;aj .kakhs' B<g
f ; hd;%dj mj;aj f.k hkakhs f wdydr mdk .kafka
lsh,d isyslrkak lshkjd'
fYaIfhka u nqrcdKka jykafia fuh fmkajd jodf<a f
ys; mj;ajkak' Ydka; lr.kak jqjukd flfkl=g wod< tlla'
57
58
ka jr lsh,'
.scq ,sysKshd fudlo lf<a" .dkg ;gq fol yodf.k ysg
md;afj,d f.fhka B;,hla jf.a m,af,ydg wdjd' leg ls,a,s
fudlo lf<a' mialKah hgg x.=jd' x.k fldg .sc,
q y
s K
s h
s df.a
mmqj jekd'
tAl nqrcdKka jykafiaf.a Wmudjla' tAflka Wkajykafia
fmkajd jodf,a isysh ke;s f;a ndysr wruqKq j,g yiqfjkj'
kdY fjkjd' isysh ;su ;uhs msh Wreufhka ,efnk foa'
nqrcdKka jykafia jod<d mskaj;a uyfKks" Tng ;:d.;hka
jykafia ;uhs mshdKka' ;:d.;hka jykafiaf.a Wreuh ;uhs
i;r i;smGdkh ;=< isysh msysgqjd .ekSu'
59
ukisldrh u hs msgqjy,''''
tfyu fkfjhs lshkafka' thd fyd|g wks;Hh ukisldrfha
fh,d fyd| isyf
s hka hql;
a j kSjrK Ouhka ys;g we;= fjkak
fkd yshd k wkak thd ;=< kqjKla ;sfhkjd' fukak f
yg f kqjKhs" isyshhs" flf,ia ;jk hh hs' yeu fohla
u ;sfhkjd'
60
61
4
i;r i;smGdkh ;=<
bhdm: Ndjkdj
62
4
ilauka Ndjkdj
63
64
65
66
67
5
i;r i;smGdkh ;=<
wiqN Ndjkdj
68
5
wiqN Ndjkdj jvk ye
69
70
71
72
wdkdmdki;shg fmr''''
yeu foalu ;sfhk iajdNdl foa f Yrh ;=<;a ;sfhkj
lsh, Tn wjfndaO lr.kakj' Tn l .kakj' Tn f;are
.kakj' tA ksid fl Tn ukdfldg f;are .kakg fk' tA ksid
wiqN Ndjkdj flka l Tf ;hg mqre lr.kak' mqre
lr," idudkHfhka Ndjkdj jefvkafk ke;s flfkl=g jqk;a"
wiqN Ndjkdj lsu ;=< wdkdmdki;sh lrkak iqiql ,efnkj'
wdkdmdki;sh ish fokdg u lrkak lsh, nqrcdKka jykafia
foaYkd lr, kE' iuyr wh bkakj iajdNdlj u fyd|g isysh
msysgk wh' wkak tA flkd wdkdmdki;sh lrkakg fk' tfyu
ke;ak tAlg m%fY fjkakg biafi,a, jqk;a wiqN Ndjkdj
fndfydu fyd|hs' wvq.dfk kd iaila ;syla flfkl=g lrkak
mqjka k" thdg ;fha f,dl= hqKqjla ,nd.kakg mqjka'
73
wiqN Ndjkdj
f lfha ;sfnkakd jQ zfliaZ l=Kq hk fyhska o" .|
yuk fyhska o" ms<sl=,a Yrhl msys fyhska o" rd hk fyhska
o" lS jYfhka o" iamY ls jYfhka o" igykska o ms<sl=,
hs '''''''' ms<sl=, hs ''''''''' ms<sl=, hs''''''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zf,dZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zkshZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zo;aZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ ziZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zuiaZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zkyrZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zwegZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zweg Z '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zjl=.vqZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zyoj;Z '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zwlaudjZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zo<nqjZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ znvjZ '''''''''''
f lfha ;sfnkakd jQ zfmkyZ '''''''''''
74
75
6
i;r i;smGdkh ;=<
Od;= ukisldr Ndjkdj
76
6
Od;= ukisldrh
77
yrl o@ uia o@
f ksid Od;=ukisldrfha nqrcdKka jykafia jod<d
Wmudjl=;'a Tkak yrla urK ukqii
a fhla bkakj' f yrla urK
ukqii
a hd yrflla ur," f yrldf.a uia l fjka lr," y;rux
ykahl l=Kkak ;shdf.k bkakj' t;fldg tA yrla uia l=Kk
mqoa.,hd ;=< yrld l=Kkjd lshk woyila kE' t;fldg uia
.kak ksii
a q hkj' tA ksii
a q ;=< kE" yrld .kakj lshk woyila'
t;fldg yrld lshk iuq;h
s blaujd .sy,
s ,
a " fjk jHjydrhlg
we,a, uia lsh,' fukak f jf.a lshkj Od;= ukisldrh
jvkakg fk' tAlg mG" wdfmda" f;afcda" jdfhda lshk Od;=
y;r .ek f;afrk ylg f;are .kak fk'
fmdf<djg miafj,d hk iajNdjhg whs;s foa mG Od;=j
hs' je.s hk iajNdjhg whs;s foa wdfmda Od;=j hs' WKqiq
78
iajNdjhg whs;s foa f;afcda Od;=j hs' yud hk iq<g whs;s foa
jdfhda Od;=j hs' fukak f miafj,d hk iajNdjhg whs;s foa Tn
;=< ;sfhkj' je.s,d hk iajNdjhg whs;s foa ;a Tn ;=< ;sfhkj'
WKqiq iajNdjhg whs;s foa ;a Tn ;=< ;sfhkj' yud hk iq<g
whs;s foa;a Tn;=< ;sfhkj' fukak fjd wr yrla urK ukqii
a hd
yrld ur," uia l fjkalr, ;enqj jf.a Tn fjd fjka fjka
jYfhka n,kak lsh, nqrcdKka jykafia jod<d'
79
80
81
yudf.k hk foa''''
B<g f Yrfha ;sfhkj yq<g whs;s foaj,a' tAlg
lshkafk jdfhda Od;= lsh,' ka f Yrh we;=f, yefokj
jd;h' W.=frka Wvg tkj' tAlg lshkj Wvg tk jd;h lsh,'
f nvje,a we;=f, yefokj jd;h' tAl miqmiska msgfjkj' tAlg
lshkj wfOda.ukSh jd;h lsh,' B<g f l=i we;=f, jd;h
msfrkj' tAlg lshkj l=i we;=f, ;sfhk jd;h lsh,' f Yrh
mqrd ieirk jd;hla ;sfhkj' tAlg lshkj wx.ux.dkqid
jd;h lsh,' tA jf.a u f yud hk jd;h ;uhs wms wdYajdi
lrkafk" m%Yajdi lrkafk' tAl jdfhda Od;=j' t;fldg yud f.k
hk iajNdjh ;sfhkj'
t;fldg fukak f fldgi Tn mqre lf<d;a" Tn jhiska
uqyql=rd hk g fldhs;r ;h wjfndaO lr.;a; flfkla
f o@ b;ska f foh Tng ,nd fokafka nqrcdKka jykafia
f.a Ouh' tA ksid f Od;= ukisldrh fyd|g mqre lrkak' lsis
u nhla fjkak tmd' ;h wjfndaOhla lrd u hs hkafk'
82
83
84
85
86
87
7
i;r i;smGdkh ;=<
kj iSjl Ndjkdj
88
7
u< isrerlg jk foa
89
wuqfidfydkl kj wdldrhlg''''
nqrcdKka jykafia f.a ldf, flfkla uereKg miafia
wuq fidfydkg .syska odkj' ug miafia ljqre;a hkafk kE
wuqfidfydkg' wuqfidfydfk tA urKhg m;afjp Yrh"
u<l=K b,d b,d hoa" i;a;= iska lkj' Bg miafia kdY
fj,d hkj' fukak f ldrKh ;ukaf.a ;h;a tlal .,md
n,kak lsh, nqrcdKka jykafia wmg fmkajd jod<d' tAlg ;uhs
f kjiSjlh lsh, lshkafka' kj iSjlh lshkafka wdldrh
kjhlska ^ke;=j w;a lshk tl fkfuhs& u<l=Kla fmdf<djg
miafj,d hk ;=rd" kqjKska ui ui ;ukaf.a ;hg .,md
ne,Su ;uhs kj iSjlh jYfhka ykajd ;sfhkafk'
m<uq iSjlh''''
t;fldg kjiSjlfha m<fjks Ndjkdj yehg nqrcdKka
jyka f ia fmka j d jodf<a " Tka k flfkla uereKg mia f ia
wuqfidfydkg .syska odkj' ug miafia thdf.a u<l=K
90
fojk iSjlh''''
B<g nqrcdKka jykafia f kj iSjl Ndjkdf jod<d
fojeks mshjr' fojeks mshjr ;uhs u<l=Kla wuqfidfydkg .syk
s a
ug miafia" u<l=K bfukfldg f u<l=Kg bj w,a,f.k
i;a;= tkj' ldlafld tkj" Wl=if
a id tkj" iqkLfhd tkj" ysj,a
tkj" weka f u<l=fKa w;mh wka uia lvd f.k lkak
mgka .kakj' t;fldg u<l=K ms<sfj,lg kE" tydg fuydg
yefrkj' uia lvdf.k lkak mgka .kakj' tA lshkafka i;a;=kag
wdydr njg m;afjkj' fukak fl isyl
s rkak lshkj' f u<l=K
i;a;=kag wdydr njg m;afjkj o" f brKug f Yrh whs;s
fj,d ;sfhkafk' f brKka ksoyia fj,d kE' f Yrh uereKg
miafia wuqfidfydklg ug miafia" f Yrhg;a f isu
u isfjkj lsh, kqjKska n,kak lsh, lshkj'
91
f;jk iSjlh''''
b;ska f i;a;= u<l=K lkak mgka .;a;g miafia f
u<l=K fjkia fjkj' Yd, lD;shlg Ndckh fjkj' Tkak
l l weg mEfokak mgka .kakj' u<l=K i;a;= lk ksid
u<l=fKa f,a je.s,d ;sfhkj' ;ekska ;ek uia ;sfhkj' ka
Tkak Th fldgi yd n,df.k bkak fk ysf;ka' Bg miafi
;ukaf.a ;hg .,mkak fk" wfka f Yrh;a uereKg
miafia wuqfidfydkg fud;a" f yg i;a;= ld, .shdg miafia
f iajNdjhg m;afjkj fkao@ f iajNdjh blaujd hkak nE
fka o@ f brKug u f uD; Yrh;a f.dre fjkj fkao
lsh, wkak kqjKska ui,d n,kak mgka .kakj'
92
y;rfjks iSjlh'''
tA ksid f yg kj iSjl Ndjkdj" tA lshkafka u<l=K
wuqfidfydfka wdldr kjhlg fjkia fj,d hk wdldrh n,k
Ndjkdj lrf.k hoa thd ;jrg;a n,kj' ;jrg;a n,k
fldg thdg fmakak mgka .kakj f u<l=fKa uia kE' tA jf.a u
f,a hka; ;ej,d ;sfhkafk' t;fldg tA u<l=fKa uia ke;ak"
f,a hka; k ;ej,d ;sfhkafk ueiafid jykafk kE' mKqfjd
kE' i;a;= lkak tkafk kE' ka uia ke;s weg iels,a, ;rla
l l olskak ,efnkj'
93
94
95
wegiels,s f.dv.eyqfjd;a''''
mskaj;=ks" tl ;ekl nqrcdKka jykafia jod<d tl
l,amhl tla flfkla uefrk jdr .Kk wkqj" thdf. wegiels,,
a
fmdf<djg mia fjkafk ke;ak" tA wegiels<s tl;= lr, Yd,
lkaola yokak mqjka lsh,' fflka wmg fmakj wms wdmq .uk
fldhs ;r r o lsh,' kuq;a n,kak f woHd iy.; l,amkdfj
ye' wmsg ysf;kafk wms f w;ska mgka.kakj lsh,' f wjqre
mky yeg wms f.jk ;h wmsg uyd f,dl= fohla jf.a' g
jvd fohla wmg kE jf.a' wms f iq ld, mfofha Yd,
,s,a,la o,kj fl mj;ajkak' wjfndaOhlska f;drj'
f ksid kqjK ;sfhk flkd ys;kj wjfndaOhlska hqla;j
f ;h mj;ajkak' Bg miafia fudlo lrkafka nqrcdKka
jykafiaf.a Y%djlhd ka tA weg iels,a, wjqre .dKla mrK
fj,d hk wdldrh olsk fldg ka wegiels,a,la fkfjhs
;sfhkafk' ka ;sfhkafk mqmr
q , mqmr
q , .sy,
s ,
a " lE,s j,g le,
l=vq njg m;afj,d mia fj,d hk iajNdjhg m;a u'
96
97
98
ldhdkqmiaikd i;smGdkh''''
f lshk ,laIK wms f l;d lrk foa ;=< ;sfhkj'
wdkdmdki;sh l;d l<d' i;s imc[a[h l;d l<d' bhdm:h
l;d l<d' wiqN Ndjkdj l;d l<d' Od;= ukisldrh l;d l<d'
ka f wuq fidfydfk u<l=Kla fjkia fjk wdldrh l;d
l<d' f Tlafldu ldhdkqmiaikdj' f Tlafldu lh wkqj n,k
foa'
ffla
fokdkq m ia i kdj"
;a ; dkq m ia i kdj"
Oudkqmiaikdj lsh, ;j;a Ndjkd l%u ;sfhkj' wms flka
l tA Ndjkd l%u;a bf.k .kakg fk' ka ldhdkqmiaikd
Ndjkdj lrk fj,dfj Tng b;d u fyd|hs ldhdkqmiaikdj
;rla .g u mqre lrk tl' ldhdkqmiaikdj ;=< iEfyk
rg isysh" kqjK" hh hqKq lr.kak Tng mqjka'
99
kjiSjl Ndjkdj
kj iSjl Ndjkdj jeu msKsi m<uqj urKhg m;a jQ
wfhl=f.a u< isrerla isyshg k.d .kak' is;ska tA u< isref ysi
isg fomd olajd lsysm gla fydka n,kak' ka f u< isrer
md fidfydkl oud we;s wdldrh isysm;a lr.kak' md
fidfydkl yqfol,dj we;s u< isrer foi kej; lsysm jrla
is;ska uid n,kak'
1'
ka u< isrerg k folla .; we;' u< isrer lla
b we;' f;d,a b,d' lla l meye fj,d' ka tA u<
isrerg k ;=kla .;fj,d' fmrg jvd jefhka u< isrer b,d'
f;d,a b,d' uqyqK b,d' rEmS fj,d' lg jr fj,d' fmrg
jvd l mdg fj,d' ka u< isrerg k lSmhla .; fj,d' uq
u< isrer u b,d' f;d,a b,d' uqyqK b,d' rEmS fj,d'
lg we,d' weia we,d' w; mh b,d' nv b,d bhg
fkrd we,a,d' ka u< isrer ;o ks,a mdg fj,d lka ierj
.,kjd' kdifhka ierj .,kjd' lKa j,ska ierj .,kjd' weia
j,ska ierj .,kjd' uq;% ud.fhka" .=o ud.fhka ierj .,kjd'
iu mqmqr,d ;eka ;eka j,ska ierj .,kjd'
uf.a Yrh;a f jf.a u hs' ljod fyda uf.a Yrhg;a f
l u isfjkjd' wka whf.a Yr;a f yg u ierj .,k
;;ajhg m;afjkjd' ish fokdf.a u Yr f ;;ajhg m;a
fjkjd' ^f whqka kej; kej; is;ka tA igyk fydka is;g
.kak'&
2'
ka tA fidfydfka odmq u< isrer i;a;= lkjd' lmqgka
we;a u< isrer Wv jy,d fldg fldgd lkjd' weia W.=,a,,d
lkjd' ysjka weka w; mh j,ska weo weo lkjd' n,a,ka
we;a u< isrer tydg fuydg wka lkjd' u< isrer jf uia
100
101
102
103
8
i;r i;smGdkh ;=<
fokdkqmiaikdj
104
8
fokdkqmiaikdj
105
106
h nqnq,la n ula'''
nqrcdKka jykafia jodf<a f f iajNdjh ;uhs" h
nqnq,l iajNdjh' tA lsfj jeiai jeyemq fj,djl jeiai jeyemq
;eklg f,dl= h ka jefgkj k" tA jefgk h j;=rg
jefgk fldg u tA j;=frka h nqnq,la we;s fjkj wr >Gkh;a
tlal u' B< h nqnq, we;s fjkfldg wr h nqnq, ke;sfjkj'
fjk tlla yg.kakj' f jf.a ;uhs f u'
107
108
109
110
fokdkqmiaikdj
w;S;fha ksreoaO .sh" flf,ia iys; ^idi& iem fokdj"
iamYh ksid yg.;a fyhska o" iamYh ke;s fuka ke;s hk
fyhska o" wks;Hh hs''' wks;Hh hs''' wks;Hh hs'''
w;S;fha ksreoaO .sh" flf,ia iys; ^idi& iem fokdj"
uu fkdf''' uf.a fkdf''' uf.a wd;auh fkdf''''
j;udkfha mj;skakd jQ" flf,ia iys; ^idi& iem
fokdj" iamYh ksid yg.;a fyhska o" iamYh ke;s fuka
ke;s hk fyhska o" wks;Hh hs''' wks;Hh hs''' wks;Hh hs'''
j;udkfha mj;skakd jQ" flf,ia iys; ^idi& iem
fokdj" uu fkdf''' uf.a fkdf''' uf.a wd;auh fkdf''''
wkd.;fha yg .kakd jQ" flf,ia iys; ^idi& iem
fokdj" iamYh ksid yg.;a fyhska o" iamYh ke;s fuka
ke;s hk fyhska o" wks;Hh hs''' wks;Hh hs''' wks;Hh hs'''
wkd.;fha yg .kakd jQ" flf,ia iys; ^idi& iem
fokdj" uu fkdf''' uf.a fkdf''' uf.a wd;auh fkdf''''
w;S;fha ksreoaO .sh" flf,ia iys; ^idi& la fokdj"
iamYh ksid yg.;a fyhska o" iamYh ke;s fuka ke;s hk
fyhska o" wks;Hh hs''' wks;Hh hs''' wks;Hh hs'''
w;S;fha ksreoaO .sh" flf,ia iys; ^idi& la fokdj"
uu fkdf''' uf.a fkdf''' uf.a wd;auh fkdf''''
111
112
113
114
115
9
i;r i;smGdkh ;=<
;a;dkqmiaikdj
116
9
;a;dkqmiaikdj
wNHka;r ;h .ek'''
ka Tn nqrcdKka jykafia jod< Y%S ioaOuh .ek iEfyk
f;dr;=re okakj' isysh msysgqu msKsi ;h yeisrh hq;=
wdldrh nqrcdKka jykafia jod< Ouh ;=<ska ;uhs flfkl=g
bf.k .kak ;sfhkafk' wNHka;r ;h msis l< hq;= tlla
nj kEu nqoau;a flfkl=g f;are .kak mqjka tlla' f
wNHka;r ;h msis lr .ekSu msKsi nqrcdKka jykafia
jod< Ouh Wmldr lr.kak tl wkak tA wjfndaOh we;s flkdg
lr.kak mqjks' tA i|yd ;uhs isysh msysgqjkakg ;sfnkafk'
b;ska wms tAlg tA fjkqfjka ldhdkqmiaikd Ndjkdj bf.k
.;a;' fokdkqmiaikd Ndjkdj bf.k .;a;' wfma wNHka;r
;fha ;sfhk fYaI fohla ;sfhkj' tA ;uhs is;' is; .ek
is y s f hka uiS u " is y s h ms y s g q j d.ekS u .ek ;a ; dkq m ia i kd
Ndjkdjhs ka Tn bf.k .kafka' f ;a;dkqmiaikd Ndjkdj
i;smGdk iQ;% foaYkdfj nqrcdKka jykafia jodf<a ;=ka jk
fldgi yehg' m<fjks tl ldhdkqmiaikd Ndjkdj' fofjks
tl fokdkqmiaikd Ndjkdj' ;=kafjks tl ;a;dkqmiaikd
Ndjkdj'
117
118
119
120
121
122
123
10
i;r i;smGdkh ;=<
mxp kSjrK Ndjkdj
10
124
10
mxp kSjrK
125
126
lduPkao kSjrKh''''
ka Tn i;smGdk iQ;%fha wjidk fldgi bf.k .kska
iskafka' tAl mgka .kafka mxp kSjrK meye,s lsu ;=<ska'
nqrcdKka jykafia jod<d tA flkd fyd|g isysh msysgqjd .kakg
fk" mxp kSjrK .ek' ;uka ;=< lduPkaoh we;s fj,d
;sfhkjd k ka ;uka ;=< lduPkaoh ;sfhkjd lsh, isysh
msyg
s j
q d .kakg fk' isyh
s msyg
s j
q d .kafk lduPkaoh mj;ajkak
fkdfjhs' ldudidjla''' ldudidjla'''' lsh lshd ys;kakg fkdfjhs'
f lduPkaoh we;sfjkafka iqN ks;a;hs" wfhdakf
s ida ukisldrh
hs ksid' uu fhdaksfida ukisldrfha msysg, iqN ks;a; neyer
lrkj ls h ," wka k Oufha ms y s g ka k mgka .ka k jd
Oudkqmiaikdj jvk flkd' ;uka ;=< ke;sjkakd jQ lduPkaoh
;uka ;=< ke; lsh, wjfndaO lr.kakj'
jHdmdo kSjrKh''''
tA jf.a u ys;lg we;sfjkj jHdmdoh' jHdmdoh lshkafka
;ry' ;ry we;sjqkd u tA flkd kqjKska n,kj ;ukaf.a is;
yd' ka Tkak ud ;=< ;ry we;s jqkd' ;ryla''' ;ryla'''' lsh,
isys lsu fkfjhs t;k lrkak ;sfhkafka' t;k lrkak
;s f hka f ka f ;ry we;s jq f ka m> ks ;a ; hs wfhda k s f ida
ukisldrh hs ksid' tA ksid fhdaksfida ukisldrfhka m> ks;a;
127
koaO kSjrKh''''
B<g mskj
a ;=k"s thd n,kjd f ksu;" w,i nj" lue,s
lu" Oufha yeisfrkak ;sfhk wlue;a;" wr;sh fjd we;sfjk
fldg thd k.kakjd ka ;uka ;=< koaOh we;sfj,d' f
koa O h we;s f jk fldg thd k.ka k jd f koa O h
we;sfjkafk wfhdaksfida ukisldrfhka iy m%udofhka' f flkd
l,amkd lrkj uu f koaOh neyer lrkakg fk' uu f
koaOh re lrkakg fk' uu f koaOh ke;slrkakg
fk' f flkd fudlo lrkafka koaOh neyer lrkjd'
koaOh neyer lrkafka fhdakf
s ida ukisldrfha msyg
s , ;ukaf.a
isysh ukdfldg yiqrejkak mgka .kakjd' fhdksfida ukisldrfha
b|, isysh ukdfldg yiqrejkak mgka.kafka ;ukaf.a ;h
;=<ska' thd isysh yiqrejkafka ka uefrkak mqjks' wo uefrhs
o okafk kE' wo wk;=rla fjhs o okafk kE' lrorhla fjhs o
okafk kE' ;hg fudk m;la fjhs o okafk kE' tfyuk
Bg l,ska uu f Oufha yeisfrkak fk lsh, ukd fldg isysh
msysgqjdf.k isysfh u fhfokjd' f yg fuhd koaO
kSjrKh neyer lr,d" ksu; w,i nka f;drj ;ukaf.a ;h
yiqrejkjd uy;a hlska hqla;j'
128
lsPd kSjrKh''''
B<g tA flkdg ielhla we;s fjkjd f Ouh inkaoj'
uu f lrk Ndjkdj yo@ uu f lrk l%uh yo@ ug f
yg is; hqKq lrkak mqjka fjhs o@ ug m%;sM, .kak mqjka
fjhso@ tfyu ys;kak ys;kak thd ;=< we;sfjkj ielhla' ielh
we;sfjkak we;sfjkak Oufha yeisu ;=< is; msysgkafk ke;sj
hkjd' fjk fjk ndysr foaj,a flfrys" jevlg ke;s foaj,a
flfrys is; msysgkjd' fl isfjkjd ielh ksid' iel ke;su
ms K s i Ouh ms < s n |j ukd wjfnda O hla we;s lr.ka k jd'
nqrcdKka jykafia jod< Ouh wjfndaO lr.ekSug Wkajykafia
jodf<a ^l:x l [dhm:dh islaf& ks;r ks;r fl fldfyduo@
wrl fldfyduo@ lsh, iel ys;k flkd kqjK we;sfjk ud.hl
yslafukakg fk' wkak t;fldg nqrcdKka jykafia flfrys
Y%oaOdj we;s lr.kakjd' mskaj;=ks" ielfhka ksoyia fjkak
;sfhkafka Y%oaOdj we;s lr.ekSu u hs'
129
130
131
11
i;r i;smGdkh ;=<
mxp WmdodkialkaO
Ndjkdj
11
132
11
mxp WmdokialkaOh - 1
133
134
135
136
137
mxp WmdokialkaOh - 2
Tn yu jdikdjka;hs''''
Tng ijka fokakg ,efnkafka l<d;=rlska ukqIHfhl=g
wykakg ,efnk foaj,a' Tf ;h mqrdjg Tn mqj;am;a n,,
we;s' Tn fldf;l=;a rEmjdyskS jevigyka n,, we;s' kuq;a
yenEjg u ;h wjfndaO lrk hula l<d;=rlska ;uhs
,efnkafka' fndfyda g ,efnkafk kE' tA ksid fuys Tng
nqrcdKka jykafiaf.a Ouh tA yg" lsis fm!oa.,sl w:
l:khlg yiq fkd bf.k .kak ,efnkjd' tAl ;uhs Tn
jdikdjka;'
b;ska Tn ka bf.k .kska iskafka Oudkqmiaikdf
mxp Wmdodk ialkaO Ndjkdj .ekhs' l,ska Tn bf.k .;a;d
rEmh .ek' rEmh lshkafka i;r uyd Od;+kaf.ka yg.;a fohla'
ialkaO lshkafka ld,h yd wjldYh ;=< mj;sk foa'
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
[a[dK ialkaOh
w;S;fha ksreoaO .sh" h [a[dKhla weoao" tA ish
[a[dK kdu rEm ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia hk
fyhska o" wks;Hh hs''' wks;Hh hs''' wks;Hh hs''' tA ish [a[dK
uu fkdf''' uf.a fkdf''' uf.a wd;auh fkdf''''
j;udkfha ygf.k ;sfnk''''
wkd.;fha yg fkd .;a;d jQ''''
;ud hehs i,lk''''
wkqka hehs i,lk''''
f.dfrdaiq hehs i,lk''''
ishq hehs i,lk'''''
hym;a hehs i,lk''''
whym;a hehs i,lk''''
r ;sfnkakd jQ''''
< ;sfnkakd jQ'''''
149
12
i;r i;smGdkh ;=<
wdh;k Ndjkdj
12
150
wdh;k Ndjkdj - 1
151
fla Wm;''
nq rcdKka jykafia jod<d h ;ekl weila ;sfhkjo"
h ;ekl lKla ;sfhkjo" h ;ekl kdihla ;sfhkjo" h
;ekl jla ;sfhkjo" h ;ekl lhla ;sfhkjo" h ;ekl
ukila ;sfhkjo t;ek l we;' h ;ekl wei" lK" kdih"
j" lh" uki lshk yfha Wm;la ;sfo" t;k ;uhs fla Wm;'
t;k ;uhs crd K f Wm;' t;k ;uhs frda.fha Wm;'
t;k ;uhs urKfha Wm;'
tA ksid nqrcdKka jykafia meye,sj m%ldY l<d f
wdh;k yh wjfndaO l< hq;= lg hs whs;s' i;smGdk iQ;%fha
fndfydu ,iaikg fmkajd fokj" ^plaLqx p mcdkd;s& wei;a k
.kakj' ^rEfma p mcdkd;s& rEmh;a k .kakj' ^hx p ;Nhx
152
153
l yrlhs - iq yrlhs''''
b;ska fflka meye,sj fmakjd tlsfklg ne,d ke;sj
;sfhkafka' flg idmq;a; uyry;ka jykafia Wmudjla jod<d'
l yrfll=hs iq yrfll=hs lflska .eg.y,d ;sfhkjd' f
lflska .eg.ymq l yrlhs iq yrlhs fokakd" lfUka
.eg.y, ;uhs w; wer, ;sfhkafk' b;ska f ksid f fokakd
.uka lrk fldg l yrld hkfldg iq yrl;a hkj' iq
yrld hkfldg l yrl;a hkj' f yg l yrlhs iq
yrlhs fjkafj,d ke;sj hkafka' t;fldg l yrlf.ka iq
yrlg fjkafjkak;a nE' iq yrlf.ka l yrlg fjkafjkak;a
nE'
154
155
156
wdh;k Ndjkdj - 2
157
[a[dKh;a wks;Hhhs'''
tA jf.a u ndysr rEm" Yo" .kaO" ri" iamY" wruqKq
wks;Hhs lsh, ;a woyd .kakjd' f wefya" lfKa" kdifha" f"
lfha" ukfia yg.kakjd [a[dKh' f [a[dKh;a wks;Hhs
lsh, u Tn Y%oaOdj msysgqjd .kakjd' tA jf.a u weyehs" rEmhs"
[a[dKhhs tl;= u;a wks;Hhhs lsh, Tn Y%oaOdj msysgqjd
.kakjd' lKhs" Yohhs" [a[dKhhs tl;= u lfKa iamYh
wks;Hhs lsh, Y%oaOdj msysgqjd .kakjd' kdihhs" .| iqj|hs"
[a[dKhhs tl;= u kdifha iamYh wks;Hhs lsh, Y%oaOdj
msysgqjd .kakjd' jhs" rihhs" [a[dKhhs tl;= u f
iamYh wks;Hhs lsh, Y%oaOdj msysgqjd .kakjd' lhhs" myihs"
[a[dKhhs tl;= u lfha iamYh wks;Hhs lsh, Y%oaOdj
msyg
s j
q d .kakjd' ukihs" wruqKh
q "s [a[dKhhs tl;= u ukfia
iamYh wks;Hhs lsh, Y%oaOdj msysgqjd .kakjd'
u;a wks;Hhhs'''
f yg Y%oO
a dj msyg
s j
q df.k ;jrg;a kqjKska uikjd"
f iamYfhka yg.kak u wks;Hhhs lsh,' ;jrg;a Y%oaOdj
msysgqjd .kakjd" f iamYfhka yg.kak rEm ykd.ekSu
wks;Hhhs lsh,' Yo ykd.ekSu wks;Hhhs lsh, Y%oO
a dj msyg
s j
q d
.kakjd' .| iqj| ykd.ekSu wks;Hhhs lsh, Y%oaOdj msysgqjd
.kakjd' ri ykd.ekSu wks;Hhhs lsh, Y%oO
a dj msyg
s j
q d .kakjd'
myi ykd.ekSu wks;Hhhs lsh, Y%oO
a dj msyg
s j
q d .kakjd' wruqKq
ykd.ekSu wks;Hhhs lsh, Y%oaOdj msysgqjd .kakjd'
158
f tA Y%djlhd'''
f fidajdka ud.h jvk flkdg tA Ou ud.h .g u
hqKq lrf.k .sfhd;a fidajdka M,h idlaId;a lrkakg mqjka
lu ;sfhkjd' h ojil tA Ouh hqKq u ;=<" oYkd m%{dj
hqKq u ;=<" wks;H foa wks;H jYfhka u ;ukag wjfndaO u
;=<" f Tlafldu fya;+ka ksid yg.kakd M, Ouhka' fya;=
ke;sfuka ke;s hk iajNdjfhka hqla;hs ^hx lsx iuqoh Oux
inx ;x ksfrdaO Oux& lsh,' fukak f wjfndaOh tkafka wdh
i;Hh wjfndaOh b,lal lrf.khs' wkak tA flkdg lshkj iud
hg meKs Y%djlhd lsh,' wkak tA flkdg lshkj wdh
wIaGdx.sl ud.h ykd.;a;= Y%djlhd lsh,' wkak tA flkdg
lshkj wdh wIaGdx.sl ud.hg meKsp Y%djlhd lsh,' wkak
tA flkdg lshkj wdh oYkfhka iuka; jQ Y%djlhd lsh,'
wkak tA flkdg lshkjd oy iev myrg meKsp Y%djlhd
lsh,' wkak tA flkdg lshkjd wud ksjka fodaf yemS isk Y%djlhd
lsh,'
159
160
161
weig fmfkk rEm fya;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd '''''
fjkia hk fyhska o" wks;Hhs'''' wks;Hhs'''' wks;Hhs''''
weig fmfkk rEm uu fkdfjhs'''' uf.a fkdfjhs'''' uf.a
wd;auh fkdfjhs'
wei hs" rEmh hs" wei ;=< we;sjk is; hs tlau ksid
we;sjk u''''' fya;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd '''''
fjkia hk fyhska o" wks;Hhs'''' wks;Hhs'''' wks;Hhs''''
wei hs" rEmh hs" is; hs tlau ksid we;sjk u'''' uu
fkdfjhs'''' uf.a fkdfjhs'''' uf.a wd;auh fkdfjhs'
162
lK
lK'''''
k Yo ykd .ekSu''''
kdih
kdih '''
j''
jg fkk rih'''
lh
lh'''
is;
is;'''
163
164
165
166
167
13
i;r i;smGdkh ;=<
ima; fndx.
13
168
ima; fndx.
ima; fndx.'''
nq rcdKka jyka f ia jod< i;s m Gdk Ndjkdf
Oudkqmiaikdf wjidk fldgi ka wms bf.k .kska iskafka'
ffl ;sfhkjd ima; fndx. lsh, fldgila' fndx.
lsh, lshkafka p;=rdh i;Hh wjfndaO lr.ekSf wx.' p;=rdh
i;Hh wjfndaO lr.ekSug Wmldr jk wx. y;la ;sfhkjd' tA
y; ;uhs i;s" Ouph" h" mS;s" miaioa" iud" WfmalaLd'
f Tla f ldu Tn ;= < jefvka f ka i;s m Gdkh jeu ;= < '
i;s m Gdkh jevq f j ke;a k f fndx. Ou Tn;= <
jefvkafk kE'
169
i;s ifndx.h'''
i;s lsh, lsf i;r i;smGdkhg' i;r i;sGdkh
p;=rdh i;Hh wjfndaOfha wx.hla yg ilia fjk fldg
tAl i;sifndx.h'
Ouph ifndx.h'''
B<g Ouph ifndx.h' Ouph lsh, lsfj
nqrcdKka jykafia jod< Ou lreKq inkaOfhka wks;H foa
wks;H jYfhka" la foa la jYfhka" wkd;au foa wkd;au jYfhka"
fya;= M, jYfhka" fya;= ke;sfuka M, ke;s hk Ou;dj f
Tlafldu kqjKska ui ui n,kfldg" Tn ;=< we;sfjkjd
Ouph' t;fldg f Ouph we;sfjkafka p;=rdh i;Hh
wjfndaOh b,lal lrf.khs' p;=rdh i;Hh wjfndaOhg Wmldr
jYfhka Ouph ifndx.h Tn ;=< jefvkj'
nqrcdKka jykafia i;smGdk iQ;%fha ia;r lrkafka"
^ix;x jd w;a;x Ouph ifndx.x w;a f w;a;x
Ouph ifndxf.da;s mcdkd;s& ;uka ;=< f p;=rdh i;Hh
wjfndaOhg wx.hla jYfhka Ouph ifndx.h jefvkjd
170
h ifndx.h'''
B<g h ifndx.h' h ifndx.h lsh,
lshkafka h' h ;uhs Wmkakd jQ wl=i,a m%ydKh lrkak
;sfhk h' kQmka wl=i,a kQmoug ;sfhk h' Wmka wl=i,a
;uhs wdidj" ;ry" bishdj" m<s.ekSu" tlfgl lsu" noaO
ffjrh" l<flda,dy, lsu" ys;=jlaldrlu' f ish,a,u wl=i,a'
f Wmkakd jQ wl=i,a m%ydKh lrkak h ;sfhkj' tA jf.a u
f wl=i,a w;ska yg.kak fokafk;a kE' bmp wl=i,a m%ydKh
lrkakg l,amkd lrkj'
B<g kQmka l=i,a Wmojd .ekSu' ka iS,h kQmka l=i,hla
k tAl fyd|g hqKq lr.kak fk' B<g iudh we;sfj,d
kE' tA lshkafka kQmka l=i,hla' iudh hqKq lr.kakg fk'
m%{dj we;sfj,d kE' wkak l=i,a hqKq fj,d kE' tfyk m%{dj
we;s lr.kak thd l,amkd lr, hqKq lr.kakj' wf,daNh"
woafIh" wfudayh we;sfj,d ke;ak" tAjd we;slr.kak uykais
.kakj' kqjKska l,amkd lrkjd' t;fldg kQmka l=i,a Wmojd
.kakg h lrkjd'
B<g Wmka l=i,a jehqKq lrkakg h lrkjd'
iS,imkak k thd iS,h lvd.kak fkfjhs uykais fjkafk'
iS,h /lf.k wjfndaOh msKi
s ilia lr.kak' iudh /lf.k
wjfndaOhg ilia lrkak' m%{dj;a tfyuhs' f yg Wmka
l=i,a hqKq lr.kak uykais .kakj Ndjkd jYfhka' b,lalh
;uhs p;=rdh i;Hh Ouh wjfndaO lr.ekSu' wkak t;fldg
thdg wdh i;Hh wjfndaOhg Wmld wx.hla yehg h
hqKq fjkj'
171
mS;s ifndx.h'''
fufyu h hqKq fjoa tA lsfj wl=i,a m%ydKh fjoa"
l=i,a hqKq fjoa" fuhdg ;a; iudhla we;sfjkjd" ys;g
uyd n,j;a m%S;shla yg.kakjd' wfka ud ;=< wl=i,a m%ydKh
fj hkj fkao lsh, i;=gla we;sfjkjd' ud ;=< l=i, Ouhka
hqKq fj hkj fkao lsh, i;=gla we;sfjkjd' tAl we;sfjkafk
;ukaf.a .=KOu u; u hs'
idudkHfhka Oufha yeisfrk flfkla mqre l< hq;af;a
ksy;udkSluhs' fYaIfhka u f Ou ud.h hqKq fjkak lreKq
folla m%Odk fjkjd' m<fjks tl ;uhs ksy;udkSlu' fofjks
tl ;uhs lemu' Oufha yeisf ljodj;a w;a;=lalxik
mrjNkfha fhfokak tmd' t;fldg ;uka u hs f Ou ud.fha
| jefgka f k' w;a ; = l a l xikh ls h ka f ka ;ud Wiia fldg
ie,lSu;a" mrjNkh lshkafka wkqka .ryd fldg ie,lSu;a'
tAl fkfjhs wm l< hq;af;a" ;uka ksy;udkSj fujeks Ouhla
mqre lrkak mqjka lsh,d m%ldY lr,d" tA Ouh ;=<g
ksy;udkSj msiSu'
f ;=< thd f,dl= m%S;shla we;s lr.kakjd' f m%S;sh
we;sfjkafk l=i,a hqKqu;a" wl=i,a reu;a ksid' t;fldg
thd m%S;sh ;=< wjfndaOh lrd hkjd' t;fldg p;=rdh i;Hh
wjfndaOfha wx.hla yehg m%S;sh ilia fjkjd'
miaioa ifndx.h'''
f m%S;sh jefvk fldg ldhslj ieye,ajla we;sfjkjd'
udkislj f,dl= ieye,ajla ixisula we;sfjkjd' t;fldg thdg
ldh miaioa" ;a; miaioa ;sfhkjd' miaioa lshkafk ieye,a
nj' t;fldg ldhs l j ieye,a jla ;s f hkjd" udkis l j;a
ieye,ajla ;sfhkjd' fya;=j ;uhs wl=i,a m%ydKh fj,d" l=i,a
hqKq fj,d we;sfjp m%;
S h
s lska hq;
= u' t;fldg p;=rdh i;Hh
Ouh wjfndaOfha wx.hla yg f ieye,a nj fuhd hqKq
lrkjd' ;ud ;=< ieye,a nj p;=rdh i;Hh Ouh wjfndaOfha
wx.hla yehg ;sfhkj k" tA nj k.kakj' ke;ak tA nj;a
k.kakj'
172
iud ifndx.h'''
B<g p;=rdh i;Hh wjfndaOfha wx.hla yehg tAl
hqKq lrkjd' iudhla we;s lr.ekSu fndx. Ouhla' Tn
okakjd iudh ke;s ry;ka jykafia,d ysfjkak neye' iudh
ke;s wkd.d W;=uka ys fjkak neye' iudh ke;s ilod.d
wh fyda fida;dmkak wh fyda ysfjkak neye' fudlo fya;=j"
iudh l l kuq;a fida;dmkak whg;a ;sfhkj" ilod.d
whg;a ;sfhkj' wkd.d fjkfldg iudh y;rfjks OHdkh
olajd hqKq fjkak fk idudkHfhka fmd jYfhka' B<g
ry;ka jykafia lshkafka iudh imQK fjp flfkla'
t;fldg tA iudh Ndjkdjg inkaO wx.hla' p;=rdh
i;Hh wjfndaOhg Wmld fjk wx.hla' iudh lshkafka ;a;
tAld.%;djh' 1 fjks OHdkh" 2 fjks OHdkh" 3 fjks OHdkh" 4
fjks OHdkh' tA Tlafldu p;=rdh i;Hh wjfndaOhg Wmld
jk wx.hs' p;=rdh i;Hh wjfndaOfha wx.hla yg iudh
;sfhk fldg" tA flkd okakj f iudh ;sfhkafka p;=rdh
i;Hh Ouh wjfndaO ug Wmld wx.hla yehghs' tA jf.a
u thd okakjd f iudh thd ;=< ke;ak" ud ;=< p;=rdh
i;Hh wjfndaOh wkqj ilia fjp iudhla kE lsh,' wkak tA
flkd ke;s iudh hqKq lr.kak l,amkd lrkjd' uykais
fjkjd' wdh i;Hh wjfndaO u msKsi l,amkd lrkjd'
WfmlaLd ifndx.h'''
B<g fuhd l,amkd lrkjd f iudh ukdfldg hqKq
lsf" iudh;a thd olskj k p;=rdh i;Hh wjfndaOfha
ud. wx.hla yehg thd iudfha wef,kafka kE' thd iudh
wNskkaokh lrkafk kE' iudh i;=ka ms<s.kakjd fjkqjg
iudh ;=< fjkia jkakd jQ mxp WmdodkialkaOhla olskjd'
thd olskjd wks;H jQ iudhla t;k ;sfhkafka lsh,' wkak
t;fldg thdf. ys; WfmalaIdjg m;afjkjd' t;fldg thd tA
WfmalaIdj;a .%yKh lrkafk kE' WfmalaIdjg uq,d fjkafk kE'
WfmalaIdjg /jfgkafk kE' tA WfmalaIdj thd hqKq lrkafka
p;=rdh i;H Oufha wjfndaOhla yghs'
173
174
175
14
wkqiai;s Ndjkd
14
wkqiai;s Ndjkd
14'1 nqoaOdkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 176
nqoaOdkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 178
14'2 Oudkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 181
Oudkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 184
14'3 ix>dkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 187
ix>dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 190
14'4 iS,dkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 194
iS,dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 196
14'5 pd.dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 199
pd.dkqiai;s Ndjkdj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 202
14'6 foaj;dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 205
foaj;dkqiai;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 208
14'6 urKi;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 211
urKi;s Ndjkdj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 213
176
nqoaOdkqiai;s Ndjkdj
177
178
nqoaOdkqiai;s Ndjkdj
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafia ish flf,iqka flfrka
re jQ fial' ryiskaj;a m fkd l< fial' ish mdmhkaf.ka
k fial' ish f,dajeishkaf.a wdi mQcd" m%;sm;a;s mQcd
ms<s.ekSug iqiq jk fial'
nqrcdKka jykafia weiska rEm l ta rEm flfrys fkd
wek fial" fkd .egqk fial" uq,d fkd jqk fial" wdYdj re
l< fial' lKska Yo wid ta Yo flfrys fkd wek fial" fkd
.egqk fial" uq,d fkdjqk fial" wdidj re l< fial' kdifhka
.| iqj| k ta .| iqj| flfrys fkd wek fial" fkd .egqk
fial" uq,d fkdjqk fial' wdYdj re l< fial' fjka ri | ta
rih flfrys fkd wek fial" fkd .egqk fial" uq,d fkdjqk
fial" wdYdj re l< fial' lhska myi ,nd ta myi flfrys
fkd wek fial" fkd .egqk fial" uq,d fkdjqk fial" wdYdj
re l< fial' ukiska wruqKq is;d ta wruqKq flfrys fkd wek
fial" fkd .egqk fial" uq,d fkd jqk fial" wdYdj re l< fial'
nqrcdKka jykafia wryx jk fial" wryx jk fial" wryx
jk fial'
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafia wjfndaO l< hq;= jQ"
l k jQ wdh i;Hh .=re WmfoaY ke;s j u wjfndaO fldg
jod< fial' m%ydKh l< hq;= jQ l yg .ekSu k jQ wdh
i;Hh" .=re WmfoaY ke;sju m%ydKh fldg jod< fial' idCId;a
l< hq;= jQ" l ke;su k jQ wdh i;Hh" .=re WmfoaY ke;sju
idCId;a fldg jod< fial' m%.=K l< hq;= jQ" lke;sf u.
k jQ wdh i;Hh" .=re WmfoaY ke;s j u m%.=K fldg jod<
fial'
179
180
181
Oudkqiai;s Ndjkdj
Oufha ydialu'''
f f,dalh h<s l;rla k" tA h<s l;r f;ud weo
yef<k h oyrdj ;uhs iud inq uqka msgjqk tA Y%S ioaOuh'
nq rcdKka jykafiaf.a Ouh wy, f fYdal je,mS ;snqk
ika;dkhka msis lrf.k iqjm;a jqkd' wx.=,sud, jf.a kmqre
;a; ika;dk ;snqKq kmqre .;s ;snqk ksiqka u,a fm;a;la jf.a
isks .;s.=K we;s lr.;af;a nq rcdKka jykafiaf.a Ouh
;=<ska' isys l,a fj,d mdrla mdrla .dfk j .sh mgdpdrd jeks
wysxil ldka;djka frdaOdr" n,imkak" .=Kimkak NslI
a K
q k
S a
njg m;ajqfka nqrcdKka jykafiaf.a Ouh ;=<ska'
;hg Ouh''''
Tf ;h iqjm;a lrkak;a nqrcdKka jykafiaf.a
Ouhg mqjks' tA nqrcdKka jykafiaf.a Ouh ;uhs p;=rdh
i;Hh Ouh' Tn WoEik wjfjk fldg tA p;=rdh i;Hh
Ouh .ek Y%jKh lrkakg ,efnkj k" p;=rdh i;Hh
Ouh wikakg ,efnkj k" Tng isys lrkakg ,efnkj k"
Tn ,N fohla ys;k flfkla'
182
183
184
Oudkqiai;s Ndjkdj
iajdlaLd; .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafia iska b;d u hym;a
f,i Y%S ioaOuh foaYkd lrk ,' tu Y%S ioaOufha wdrNh jQ
iS,h;a b;d u hym;a h' tys ueo fldgi k jQ iudh;a b;du
hym;a h' tys wjidk fldgi k jQ m%{dj;a b;du hym;a
fldg olajk ,oafoah' w: iys;j fmkajd fok ,oafoah' meye,s
jpk j,ska fmkajd fok ,oafoah' w;sYhska u mmQK jQ mdY=oaO
jQ ksflf,ia ;h fmkajd fok ,oafoah'
tu ksid Nd.Hj;=ka jykafia iska jodrK ,o Y%S ioaOuh
b;d hym;a fldg jod< fyhska iajdlaLd; jk fial' fufia
iajdlaLd; jQ Y%S ioaOuh uu irK h' fufia iajdlaLd; jQ Y%S
ioaOuhg udf.a kuialdrh fjd
ikal .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafia iska uyd lreKdfjka
jodrK ,o Y%S ioaOuh f ;h ;=< u wjfndaO l< yels
jk fial' tA Y%S ioaOuh iS," iud" m%{d jYfhka hqKq l<
yels jk fial' tA Y%S ioaOuh fidajdka ud. - M," ilod.d
ud. - M," wkd.d ud. - M," wry;a ud. - M, jYfhka
wjfndaO lr .; yels jk fial' tA Y%S ioaOuh p;=rdh i;Hh
Ouh jYfhka f ;fha u wjfndaO l< yels jk fial'
fufia Nd.Hj;=ka jykafia iska foaYkd fldg jod< Y%S
ioaOuh f ;fha u wjfndaO l< yels ksid ikal jk
185
wld,sl .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafia iska foaYkd lrk ,o
Y%S ioaOuh kEu ld,hl tA wdldrfhka u wjfndaO l< yels
jk fial' tA Oufha i|yka jk iS," iud" m%{d fyda ud. M,
fyda p;=rdh i;Hhd Ouhka iodld,sl i;Hhla jYfhka
mj;sk ksid kEu ld,hlg wjfndaO l< yels jk fial'
fufia w;S ; " wkd.;" j;udk fNa o hls k a f;drj
Nd.Hj;=ka jykafia iska jodrk ,o Y%S ioaOuh wjfndaO l<
yels ksid wld,sl jk fial' fufia wld,sl jQ Y%S ioaOuh uu
irK h' fufia wld,sl jQ Y%S ioaOuhg udf.a kuialdrh fjd
tAysmiaisl .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafia iska foaYkd lrk ,o
Y%S ioaOuh we;a n,kakeZhs olajd,k" fo ksik
q a w;rg jD;
Ndjhg m;a jQ fial'
ryia nK" ryia Wmfoia" ie l;d nia ls fkdue;s
f Y%S ioaOuh ysre u~, olajkakd fia i|u~, olajkakd fia
y~ k.d fmkajd h yels fial' fufia kqjKska uid n,kakeZhs
fo ksia f,dalhd yuqf jD;j ;nk ,o ksid"Nd.Hj;=ka
jykafia iska jodrK ,o Y%S ioaOuh tAysmiaisl jk fial'
fufia tAysmiaisl jQ Y%S ioaOuh uu irK h' fufia
tAysmiaisl jQ Y%S ioaOuhg udf.a kuialdrh fjd
mkhsl .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafia iska foaYkd lrk ,o
Y%S ioaOuh ukd fldg Y%jKh lsfuka o" ukdfldg OdrKh
lsfuka o" jpkfhka mqre lsfuka o" kqjKska fufkys lsfuka
o" OudkqOu m%;sm;a;sfha fhfuka o" ;u ;uka f.a ; ;=<g
muqKqjd .; hq;= fyhska mkhsl jk fial'
186
187
ix>dkqiai;s Ndjkdj
188
189
190
ix>dkqiai;s Ndjkdj
iqmmkak .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akh
rd." oafI" fuday re lr.ekSu msKsi iS," iud" m%{d ixLHd;
;s
% O YslI
a dfjys yslf
a uk jevms<f
s j,lg ms<m
s ka fyhska iqmmkak
jk fial'
fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a iq m mka k jQ Y% d jl
ix>r;akh uu irK h' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a iqmmkak
jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh fjd
Wcqmmkak .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akh
Rcq ud.h k jQ wdh wIaGdx.sl ud.fha .uka lsug ms<smka
fyhska Wcqmmkak jk fial'
fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a Wcq m mka k jQ Y% d jl
ix>r;a k h uu irK h' fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a
Wcqmmkak jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh fjd
[dhmmkak .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akh
p;=rdh i;H Ouhka wjfndaOlr .ekSug ms<smka fyhska
[dhmmkak jk fial'
fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a [dhmmkak jQ Y%djl
ix>r;a k h uu irK h' fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a
191
idmmkak .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akh
uy;a jQ Ou f.!rjhlska hqla;j tA Y%S ioaOuh u f,dalfhys
m;=rejd yk fyhska idmmkak jk fial'
fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a idmmkak jQ Y%djl
ix>r;a k h uu irK h' fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a
idmmkak jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh fjd
wdyqfKhah .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafiaf.a Y%djl jQ ud. M,
,dNS W;= ix>r;akh mqo mQcd ,eug iqiq jk fial' r isg
fyda jr" msKavmd;" fiakdik" .s,kami wdh ms<sfh, fldg
mQcd lsug iqiq fyhska wdyqfKhah jk fial'
192
mdyqfKhah .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafiaf.a Y%djl jQ ud. M,
,dNS W;= ix>r;akh wd.ka;=lhska jYfhka jevu l< l,ays
mjd is mifhka Wmia:dk lsug iqiq fyhska mdyqfKhah jk
fial'
fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a mdyq f Kha h jQ Y% d jl
ix>r;a k h uu irK h' fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a
mdyqfKhah jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh fjd
olafKhah .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafiaf.a Y%djl jQ ud. M,
,dNS W;= ix>r;akh fuf,dj mrf,dj mska i,ld f.k uy;aM,
uydksixi i,ld f.k ismifhka mQcd ,eug iqiq fyhska
olafKhah jk fial'
fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a ola fKha h jQ Y% d jl
ix>r;a k h uu irK h' fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a
olafKhah jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh fjd
wxc,slrKShh .=Kh
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafiaf.a Y%djl jQ ud. M,
,dNS W;= ix>r;akh fo ksia f,dalhdf.a jkaokd udkkhg
f.!rjdNsjdokhg iqiq jk fyhska wxc,slrKSh jk fial'
fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a wxc,slrKSh jQ Y%djl
ix>r;a k h uu irK h' fufia Nd.Hj;= k a jyka f ia f .a
wxc,slrKSh jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh fjd
193
194
iS,dkqiai;s Ndjkdj
195
196
iS,dkqiai;s Ndjkdj
udf.a iajd jQ Nd.Hj;a nqrcdKka jykafia is,aj;a jk
fial' nqrcdKka jykafia lh ixjr l< fial' jpkh ixjr
l< fial' msis ;hla .; l< fial' lhska isjk ish u
wl=i,a wjfndaOfhka hq;= j u m%ydKh l< fial' jpkfhka isjk
ish u wl=i,a wjfndaOfhka hq;=j u m%ydKh l< fial' ;Hd
wdjh neyer fldg iud wdjfhka ;h .; l< fial'
iS,h mmQK l< fial'
udf.a iajd jQ nqrcdKka jykafia mmQK iS,fhka hq;=j
ish fo ksiqka yg uyd lreKdfjka iS,h ms<sn|j foaYkd
fldg jod< fial' nqrcdKka jykafia foaYkd fldg jod< tA
W;= iS,h ksr;=rej u uu wdrlaId lr' ixidr lska u
msKsi u wjfndaOfhka u f;rejka irK .sh ud ixidr lska
u msKsi u wjfndaOfhka hq;=j u is,a mo wdrlaId lr'
uu ixidr lska u msKsi u i;=ka uefuka je<lSu k
jQ is,a moh iudoka jQfh' uu n,j;a fhka hq;=j" n,j;a isys
kqjKska hq;=j" b;d f.!rjfhka hq;=j f is,amo wdrlaId lr'
uu ish i;=ka flfrys fu;a is; m;=rj' f,dl= l=vd lsisu
if;l=g k k lsiu
s ysxid mSvdjla fkd lr' f iS,h wdrlaId
lsu ksid ud ;=< Nh ;e;s.ekSula ke;' wka ish i;ajfhda o
fhka yd ;e;s.ekSfuka j<lskafka h' iqj fia j;a jkafka h'
uu i;=ka uefuka je<lS wka ish fokd o i;=ka uefuka
je<lSfuys iudoka lrj' tys .=K lsh' uu i;=ka uefuka
je<lSu ksid o wka wh iudoka lrfuka o .=K m%ldY lsfuka
o wm%udK i;=gla ,n' tA i;=g udf.a ;a; iudh msKsi ug
Wmldr jkafka h'
197
198
h' udf.a fuf,dj mrf,dj hqKqj msKsi u fya;= jkafka h' isys
kqjK hqKq u msKsi u Wmldr jkafka h' h msKsi u Wmldr
jkafka h' iudh hqKq u msKsi u Wmldr jkafka h' p;=rdh
i;Hh wjfndaOh msKsi u Wmldr jkafka h' udf.a f iS,h
ksr;=rej u wdrlaId lr .ks' f iS,dkqiai;s Ndjkdj i;=g
msKsi u" m%fudaoh msKsi u" iudh msKsi u" p;=rdh i;Hh
wjfndaO u msKsi u Wmldr fjd
^wgis,a" oiis,a i|yd o iqiq whqka ilia lr.kak'&
199
pd.dkqiai;s Ndjkdj
200
201
202
pd.dkqiai;s Ndjkdj
uu wjfndaOfhka hq;j
= u nqrcdKka jykafia irK .sfh'
W;= Y%S ioaOuh irK .sfh' wdh uyd ix>r;akh irK
.sfh' wjfndaOfhka hq;=j u f;rejka irK .sh ud ixidr lska
u msKi
s u w;ayeu ^;Hd.h& mqre lr' uu la uykaif
s hka"
W;aidyfhka" fhka" Odlj Wmhd.;a Okfhka is,aj;=kag
.=Kj;=kag ks;r oka meka mqo'
la uykaisfhka ud Wmhd .;a Okh wka wh m%fhdackhg
.ekSu l i;=gq u b;d wmyiq fohls' uu b;d i;=ka uf.a
Okh ho lr is,aj;a .=Kj;a W;=ukag oka meka mqo' tA l
uu b;d i;=gg m;a fj'
ixidr lska ug fjr orkd is,aj;a .=Kj;a W;=fuda
uf.a oka meka j<|d ldh Yla;sh we;s lrf.k" ;a; Yla;sh
we;s lrf.k iqj fia is; hqKq lrkq l uu i;=gq fj'
tA W;=uka jykafia,d h ;dla khl W;= ud.-M,hkag
m;a fo tA msKsi uu;a Wmldr l< wfhla lshd is;ka uu i;=gq
fj'
nqrcdKka jykafiaf.a W;= mskafl; jYfhka ykajd
we;s is,aj;a .=Kj;a W;=ukag uu ks;r oka meka mqod mska /ia
lr' i;=gg m;a fj'
uu uiqre u, refldg oka meka mQcd lrk flfkla fj'
;=ka is; myojd f.k oka meka mQcd lr uu i;=gla ,n'
ud i;= b;d jkd w.kd u foa mQcd lr uu b;d i;=gg
m;a fj'
203
204
205
foaj;dkqiai;s Ndjkdj
ka Tn bf.k .kafka w;a fohla' w;au Ndjkdjla' g
fmr Tn mq r e lr, ke;s j we;s ' f Ndjkdjg ls h ka f ka
foa j ;dkq i a i ;s Ndjkdj ls h ,' fohka g Ouh ls h d ,d
fohkaj;a Ouh lrd muqKqjkafk nqrcdKka jykafia kula
iska' nqrcdKka jykafia,d Y%S ioaOuh mjikafk ksiqkag
muKla fkfjhs' fohkq;a tA Ouh Y%jKh lrkjd' f f,dalfha
i;aj j.hd w;r jH f,dal Yd, ixLHdjla ;sfhkjd' f
jH f,dal j, k mjd nqrcdKka jykafia fmkajd jod<d' tA
jH f,dal ;uhs pd;=uydrdl" hdu" ;=is;" ksudKr;S"
mrks; ji;a;S jH f,dal' tA jf.a u n%yau f,dal j, isk
n%yauhska wd msi' f fo nUqkag tys .=K mqre lr.kakg
mqjka jqfka" ksia f,dafl lreKq myla hqKq lr,' Y%oaOd" iS,"
Y%e;" pd." m[a[d'
206
207
208
foaj;dkqiai;s Ndjkdj
ioaOd" iS," iq;" pd; m[a[d hk fiaL n,hka f.ka
iuka;j ukqf,dj Oufha yeis pd;=uydrdl wd
fo f,dj bmso isk mskaj;a fojreka we;s nj;a" ta
fiaL n, ;ud ;=< o we;s nj;a" kqjKska isys lsu
foaj;dkqiai;sh hs'
209
hym;a jQ" fl,jr hym;a jQ" W;= Y%S ioaOuh" ukd fldg
weiSfuka" ukd fldg fuka" kqjKska fufkys lsfuka"
iq; k jQ fiaL n,h" hqKq lr.;af;a h' ta iq; n,h
ksid" ukqf,dka pq; " ta fof,dj Wm; ,oafoa h' uu o"
W;= Y%S ioaOuh ukd fldg weiSfuka" ukd fldg fuka"
kqjKska fufkys lsfuka" iq; n,h hqKq lr .ks' th
ug uyd ,dNhls' uyd ms<sirKls' uyd /ljrKhls' uyd
wdf,dalhls'
;dj;sxi k jQ"''''
hdu k jQ"''''
;=is; k jQ"''''
ksudKr;S k jQ"''''
210
211
urKi;sh
wm%ud nj lshk tlu jok ;=<g'''
f f,da l fha yeis f rk fomd" is j q m d" nyq m d is h u
i;ajhkaf.a mshjr igyka we;df.a mshjr igyk ;=<g we;=<;a
l< yelsh' tfuka u h;dla l=i,a oy we;a o" tA ish,a, u
wm%ud nj lshk tl u tl lreK ;=<g we;= l< yels nj
Nd.Hj;a nqrcdKka jykafia foaYkd fldg jod< fial'
212
213
urKi;s Ndjkdj
bmkd jQ is h u i;a j fhda urKhg m;a j ka f ka h'
fof,dfjys fohka o" nUf,dfjys n%yauhka o" i;r wmd jeis
i;ajhka o" ish ukqIHhka o urKhg m;a jkafka h' bmkd jQ
lsisu i;ajfhl=g urKfhka .e,h fkd yel' ish fokd u
urKhg uqyqK h hq;=h' l=uk fudfyd;l l=uk lreKlska
flfia urKh isf hs lsisfjl=g lsj fkd yel'
ujq l=i ;=< o" ujq l=iska ys jk fudfydf;a o" <ore
ld,fha o" <ud ld,fha o" ;reK ld,fha o" ue jhfia
o" uy jhfia o" kEu flfkl= urKhg m;a h yelsh'
bmkd jQ flfkl= f ld,fha f whqka urKhg m;a f hehs
lsisfjl=g lsj fkd yel' urKhg m;a u flfrys jhia fNaohla
ke;'
Okj;a mqoa.,fhda o" mam;a mqoa.,fhda o" W.;a mqoa.,fhda
o" kQ.;a mqoa.,fhda o" n,j;a mqoa.,fhda o" n, mqoa.,fhda o"
l=,j;a mqoa.,fhda o" l=,ySk mqoa.,fhda o" .=Kj;a mqoa.,fhda o"
.=KySk mqoa.,fhda o" rEmj;a mqoa.,fhda o" rEmS mqo.,fhda o"
olaI mqoa.,fhda o" wolaI mqoa.,fhda o urKhg m;ajkafka h'
urKhg m;a u flfrys mqoa., fNaohla ke;'
WoEik ld,fha o" oyj,a ld,fha o" iekaoE ld,fha
o" rd;%S ld,fha o" kEu msfhl= fyda kEu ia;%shl fyda
urKhg m;a h yelsh' urKhg m;a u flfrys ld, fNaohla
ke;'
fhys .s,Sfuka o" .skakg yiq fuka o" ji I Yr .;
fuka o" urKh ish yelsh' f,v frda. ksid o" N+ lmd c, .e,S wd iajdNdl m;a ksid o" yis wk;=re ksid o" I
214
215
15
i;r n%yau yrK
15
216
15
ffu;%S Ndjkdj
217
2'
3'
4'
5'
6'
7'
8'
9'
10'
2'
3'
218
4'
5'
6'
7'
2'
3'
4'
5'
6'
7'
8'
219
9'
10'
11'
220
uq;d Ndjkdj
221
2'
3'
4'
5'
6'
7'
8'
2'
3'
4'
5'
222
6'
7'
8'
9'
10'
11'
223
lreKd Ndjkdj
224
ud fuka u''''
^l,ska fu;a;d yd uq;d Ndjkd j, wdldrhg u uy.a.;
ff;da uqla;shg yd wmamudK ff;da uqla;shg fuu lreKd
Ndjkdj jeh yelsh'&
225
WfmalaId Ndjkdj
226
fjjd''' hii ksid i;=gq fkd fjjd''' whi ksid la fkd fjjd'''
ldhsl iemfhka i;=gq fkd fjjd''' ldhsl llska la fkd
fjjd''' udkisl iemfhka i;=gq fkd fjjd''' udkisl llska
la fkd fjjd''' Ydka; iqjhg m;a fjjd'''
ud fuka u''''
^l,ska fu;a;d yd uq;d Ndjkd j, wdldrhg u uy.a.;
ff;da uqla;shg yd wmamudK ff;da uqla;shg fuu WfmlaLd
Ndjkdj jeh yelsh'&
227
16
wl ix{dj
16
wl ix{dj
16'1 wl ix{dj ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 228
16'2 wl ix{dj '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 230
228
16
wl i[a[dj
ixjrh Wfoid wl i[a[dj''''
wl i[a[d Ndjkdj nyq, jYfhka mqre mqyK
q q lsfuka
flf,ia keiSu olajd u hqKq lr .; yelsh' weig olsk rEmhka
ys ks;s .ekSfuka wei wixjr u fya;= fldg f.k rd." oafI"
fuday wd wl=i,a we;s f' wl i[a[dj mqre mqyqKq lsfuka
rd.hg" oafIhg fya;=jk ks;s .ekSu j<lajd wei ixjr lr
.; yelsh'
wegiels,a,la iskdiqKd''''
fmr ,laj ysk;
a f,a iQ ;sii
a k iajdka jykafia kula
Y%S uyd fndaka jykafia jkaokd lsug wkqrdOmqrhg jka
ishy' iajdhd iu wukdm jQ ldka;djla tA ud.fha u
Wkajykafia bfhka meK iskd isiS Wkajykafia miqfldg .uka
lf<ah' l fudfyd;lg miq wehf.a iajd mqreIhd tA u.ska
meK iajdka jykafia l f mdfrka ldka;djla .sfha hs
pdf<ah' ia;%shla o" mqreIfhla o fkd oks' wegiels,a,la k
.shd lafl hkqfjka Wkajykafia ms<s;=re kafkah' wl
i[a[dj nyq, jYfhka jeu ksid wei ixjr jQ wdldrh is;d
n,kak'
229
230
wl i[a[d Ndjkdj
iqiq ia:dkhl" iqiq wdldrfhka jdfjkak' fofk;a
mshdf.k is;g .;a weg iels,f
a ,a igyk fydka fufkys lrkak'
weg iels,a, m%lg j fmfkk f;la uq wegiels,a, u kej;
kej; fufkys lrkak' ka weg iels,f,a ysia ln, foi n,kak'
weia fol fjkqjg ;sfhkafka f,dl= j,jla folla' ,iaikg
;snqK" mdg lrmq weys neu ka kE' kdih fjkqjg ;sfhkafka
isrla ;rhs' lf o;a l t<shg fmakjd' ,iaikg mdg lrmq
f;d,a fm;s kE' lrdUq j,ska irimq lka fm;s kE' iqj| cd;s .d,d
,iaikg ;shdf.k ysgmq luq,a kE' f,sp ,nq f.hla jf.a
;sfhk ysia ln,la ;rhs ka ;sfhkafk' uf.a f ysi;a f
wdldrhg u weg iels,a,la njg m;afjkjd'
i;r uyd Od;+kaf.ka ^fya;= ksid yg.;a& ilia jqk f
weg iels,a,;a wks;Hh hs''''' wks;Hh hs'''' wks;Hh hs''''' f weg
iels,a,;a uu fkdf'''' uf.a fkdf''''' uf.a wd;auh fkdf'''''
Wrysia weg j,g i fj,d ;sfhkafk b, weg' l=re
l+vqjla jf.a jg fj,d ;sfhk b, weg' . WK m;=re j,ska
yomq l+vqjla jf.a ;sfhk b, weg' tA jf.a u fldkao .g
;sfhkafk fld weg fma,sh' kQ,lg wuqkmq mn lla jf.a
tlg neKq fld weg fma,sh' uf.a f Yrh;a f wdldrhg u
weg iels,a,la njg m;a fjkjd'
i;r uyd Od;+kaf.ka ^fya;= ksid yg.;a& ilia jqk f
weg iels,a,;a wks;Hh hs''''' wks;Hh hs'''' wks;Hh hs''''' f weg
iels,a,;a uu fkdf'''' uf.a fkdf''''' uf.a wd;auh fkdf'''''
fld weg fma,h
s wjika fjkafk Wl=,a weg j,g i fj,d'
231
232