AM-bilanco Post sukcesa naskio, AMO

bone fartas kaj kreskis pli rapide ol atendite

Oficiala organo de Universala Esperanto-Asocio (en oficialaj rilatoj kun UN kaj Unesko)

ISSN 0014-0635

108-a jaro n-ro 1287 (1) Januaro 2015

Universalaj
Kongresoj

Emocio tro
vis
parolilon

Emocio trovi
pri la Bulonja s parolilon, skribis Edmon
Ko
d
la 100-a UK enngreso. Pasis la tempo, la Privat en sia libro Historio
de
no
Lillo, la emoci
o restas la sa va sento disvastiis, kreiisla lingvo Esperanto, aludan
ma sed la UK
te
devas alfronti cifereca mondo kaj nun, en
la defiojn de la
tutmondio.

12

135 esperantistoj subtenis la agadon

de UEA en 2014 per alig
o al

Societo Zamenhof

PRI HOMOJ
KAJ VERKOJ

Alig
u ankau
vi al tiu klubo de mecenatoj de UEA!
Vi ricevos leterojn de la prezidanto de UEA kaj
inviton al akcepto en Universala Kongreso.
La kotizon (duoblo de MA por via lando) vi
povas pagi al via peranto au
rekte al UEA.

Dek unu
originalaj
eseoj de nau
autoroj pri la
Esperantoliteraturo,
premiitaj en
la Belartaj
Konkursoj
de UEA.

Fondajo
Canuto
Multaj arde deziras membrig
i en
UEA, sed ne c iuj povas. Via donaco
al Fondajo
Canuto helpos nin teni
la kontaktojn kun tiuj, kiuj suferas
pro transpagaj baroj. Antau
dankon
pro via solidareco!

PRI HOMOJ KAJ VERKOJ. Red. Michela Lipari kaj Humphrey Tonkin.
Rotterdam: UEA, 2012. 143p. 24cm. ISBN 978 92 9017 116 4.
Prezo: 9,00. Triona rabato ekde tri ekzempleroj.

Libroj, kiuj donas respondon!

Kio estas demokratio? 80

demandoj kaj respondoj.
David Beetham kaj Kevin
Boyle. Ilus. Plantu. Trad.
Geoffrey Sutton. Facile
komprenebla manlibro pri
la esenco, celoj kaj praktika
funkciado de demokratio.
Rotterdam: UEA, 2000. 143p.
21cm. e 7,50. Triona rabato
ekde tri ekzempleroj.

Homaj rajtoj: demandoj

kaj respondoj. Leah Levin.
Ilus. Plantu. Trad. Edmund
Grimley Evans. Gvidlibro de
Unesko por antaenigi kaj
protekti homajn rajtojn.
Rotterdam: UEA, 1998.
140p. 21cm. e 7,50.
Triona rabato ekde tri
ekzempleroj.

Pajo, kio estas rasismo?

Tahar Ben Jelloun. Trad.
Armela Le Quint kaj ak
Le Puil. Dialogo inter patro
kaj lino pri tikla temo.
Rotterdam: UEA, 1999. 52p.
19cm. e 4,80. Triona rabato
ekde tri ekzempleroj.

Unuiintaj Nacioj: Venu

kun mi! Nane Annan.
Trad. Anna Lwenstein.
Porinfana prezento de nia
bunta mondo kaj de la
laboro de UN. Ilus. Zagreb:
Izvori, 2001. 34p. 21cm.
e 7,80. Sesona rabato ekde
tri ekz.

Malferme*

* Direktivoj por verki artikolon por Malferme:

www.slideshare.net/revuo_esperanto/malferme

Turopintoj kaj
turnopunktoj
Mark Fettes
Ni esperantistoj atas festojn. Mi aprezas
tiun karakteron ar i montras ion gravan
pri la spirito de la lingvo kaj movado: iajn
vivoojon kaj dankemon, kiuj certe helpis
al ni travivi la lastan defioplenan jarcenton.
Tial estas tage malfermi la novan jaron
per aludo al la 100-a Universala Kongreso,
kiu post nur kelkaj monatoj bonvenigos
homojn el la tuta mondo al Lillo, Francio.
Tiu gaja evento estos anka la pinto de
la Jaro Montevideo 60, okazo por prifieri
diversmaniere nian sesdekjaran kunlaboron
kun Unesko. Ambarilate, ni havas multajn
kazojn por ojo, multajn kazojn por
dankemo. Pensu nur pri tio, kiom kreskis
nia kulturo dum tiuj jardekoj, a kiom
pli tutmonda estas nia komunumo, ol i
estis en 1905!
Temas do pri festa jaro, jaro animaltiga,
kiun bele simbolas la Lilla turopinto en la
kongresa emblemo. Sed atendas nin anka
laboro, ar ni trovias ankora tre fore de
niaj revoj kaj aspiroj. Gravas ne nur agnoski
la atingitajn pintojn, sed anka elseri la
eblajn turnopunktojn, kiuj povus malfermi
novajn ancojn por niaj lingvo kaj movado.
Tiurilate indas noti, ke 2015 estos
grava jaro por Unuiintaj Nacioj, kiam
diversaj plurjaraj streboj (pri edukado,
pri evoluigo, pri klimatano) atingos
sian kulminon. Interalie, la Jarmilaj
Evoluigaj Celoj atingos sian limdaton kaj
bezonos renovigon. Temas pri kolekto
de la efaj prioritatoj por la UN-sistemo
kiel tuto; inter la Jarmilaj trovias i.a. la
universaligo de baza edukado, la reduktado
de infanaj mortoj, kaj la provizado per
pura trinkakvo (legu pli pri tio e
http://eo.wikipedia.org/wiki/Jarmilaj_
Evoluigaj_Celoj). En la lastaj jaroj, la neceso
interkonsenti pri novaj celoj post 2015
spronis vastan debaton pri la prioritataj
direktoj de la evoluiga politiko, en kiu rolas
konsideroj pri homaj rajtoj, daripovo,
enurbio, migrado kaj aliaj nuntempaj
tendencoj.
Se ni rigardus dudek jarojn antaen,
kiel oni klopodas fari nun en UN, kion ni
atus vidi? Sendube mondon, en kiu oni pli

1287 (1) Januaro 2015

serioze traktos la defiojn de multlingveco.

Mondon, en kiu Esperanto estos pli vaste
rigardata kiel valora rimedo por kunlaboro
kaj interkomprenio, kiel vojo al pli egalecaj
kaj solidaraj rilatoj inter homoj el malsamaj
landoj kaj kulturoj. Mondon, en kiu ni
nombros la membrojn de UEA ne per miloj,
sed per centmiloj.
Tiuj celoj estas interligitaj. Ne eblas
atingi la lastan, sen progresi pri la aliaj.
Tial UEA en la rondoj de UN tiel insistas
pri lingvaj rajtoj, pri lingva egaleco, pri
la protektado de malgrandaj lingvoj kaj
kulturoj. Organizo, kiu flankenmetas tiajn
demandojn, certe ne estos preta serioze
konsideri la rolon de nia lingvo en la streboj
por pli justa mondo.
Nu, se ni rigardas la nunan debaton pri
evoluigo, ne tuj trovias multaj kialoj por
optimismo. Lingvo preska tute mankas
kiel temo en la prepardokumentoj por la
evoluigaj celoj post 2015. La fakto, ke tiuj
dokumentoj aperis nur en la angla, estas plia
signo de tiu malzorgo pri lingva demandoj.
En la tuta kompleksa sistemo de UN, kun
dekoj da diversfakaj branoj kaj organoj,
ajne trovias neniu memkonscia ampiono
de la multlingvismo, nek pledantoj por
kohera lingvopolitiko bazita sur klaraj
principoj kaj realisma analizo.
Aliflanke, disvastiis la konscio, ke
la isnunaj modeloj de evoluado estas
mankohavaj, uste ar ili ne traktas la
profundajn radikojn de socia malegaleco,
sed koncentrias al simptomoj (kiel
ekzemple la manko de pura akvo, kiu ja estas
ege grava, sed rezultas el historie kreskintaj
strukturoj de ekonomia maljusteco kaj
ekologia senzorgeco). Tiaj kritikoj venas ne
nur de akademiaj esploristoj kaj funkciuloj
de UN, sed anka de homoj en influaj
pozicioj en la internacia politiko, ar ili
vidas, kion diras la raportoj kaj statistikoj.
Do, kreskas la preteco konsideri sistemajn,
strukturajn anojn, kvankam tio ankora
ne etendiis al la lingva kampo.
Por plene partopreni en tiaj diskutoj,
tamen, ni esperantistoj devas esti
simile malfermitaj al novaj ideoj, novaj

perspektivoj. Se ni havas ion valoran kaj

unikan por kontribui pri la lingva dimensio
de la socia evoluo, aliaj movadoj povas
nemalhaveble kontribui pri aliaj dimensioj.
Ni ne imagu, ke la lingva problemo
povos iam solvii aparte de aliaj gravaj
demandoj. Fakte ne ekzistas unusola
lingva problemo, sed lingvaj aspektoj
de tre multaj diversaj sociaj problemoj, al
kiuj ni kiel esperantistoj povas rilati kun
intereso kaj simpatio, sed kiujn Esperanto
sola ne povas solvi.
Do, kvankam mi komencis i tiun
artikolon parolante pri fiero, mi nun
volas substreki la ekvilibrigan valoron
de humileco. Ni havu memfidon, sed ne
tro. Ni ne timu prezenti Esperanton kiel
valoran rimedon por homa komunikado,
kunlaboro kaj interkomprenio; aliflanke ni
komprenu, ke i devas trovi sian lokon en
pli vasta strebaro por daripova estonteco.
Se ni predikas dialogon, ni praktiku
dialogon. Se ni seras la subtenon de aliaj,
ni estu pretaj reciproke subteni ilin.
Kie trovias la netraleco en io
i? Nu, tro ofte oni pensas, ke por esti
netrala oni devas agi tute sendepende
kaj memcentre, kiel homo kun alta muro
irka sia domo, a firmao, kiu okupias
nur pri la propra profito. Sed ni prefere
kondutu kiel homo, kiu volas teni bonajn
rilatojn kun iuj najbaroj, kaj kiu investas
parton de sia laboro por la bonfarto de la
komunumo. Nuntempe, tiu komunumo
tre evidente devas inkluzivi la naturon en
ia plena diverseco. Do, al la homaj rajtoj
kiel bazo por nia agado, ni devas hodia
aldoni ekologian justecon, kune kun la
zamenhofaj valoroj de toleremo, respekto
kaj inkluziveco.
En tiu spirito, mi deziras al iuj
esperantistoj justan kaj dialogo-plenan
novan jaron!

Mark Fettes estas la prezidanto

de UEA kaj profesoro pri edukado
en la Universitato Simon Fraser,
Vankuvero, Kanado.

Kolofono

i-numere

John Rockefeller konsilas: ne timu rezigni pri tio, kio bonas, por celi
tion, kio plej bonas. Tio perfekte tagas por la esperantistoj rilate ilian
Universalan Kongreson, kiu estas tre sukcesa evento, sed kiu bezonas
renovigi sian kernon celante superi la defiojn alportitajn de radikale
nova mondo, tute malsama kompare al tiu de la Bulojna erao de
Esperanto. Antaen UK!
Fabrcio Valle | www.redaktoro-b.com.br

Oficiala organo de Universala Esperanto-Asocio

(en oficialaj rilatoj kun UN kaj Unesko)
Fondita en 1905 de Paul Berthelot
(1881-1910). Establita kiel organo de UEA en
1908 de Hector Hodler (1887-1920).

Misio:

Kvaza anteno kaptanta la tendencojn, la

ardon, la aspirojn de la esperantoj iulande,
la revuo Esperanto prezentu aktualan,
interesan, inspiran bildon pri la agado
kaj strategio de UEA kaj pri la evoluo de
Esperanto en monda skalo.

Enhavo
6

Redaktoro: Fabrcio Valle

Konsilisto pri Merkatiko kaj Reklamado: Paulo Lima
Grafikisto: Cleber Lemes Brito

Malferme 3

Turopintoj kaj turnopunktoj Mark Fettes

Unua Alineo 5

M60: Kreskas la alioj al la agado;

Sukcesa membrovarba agado en Brazilo

UEA-agado | AMO 8

AM-bilanco pri 2014 pozitivas

Dek Demandoj

Michael Boris Mandirola: la

voo de la junularo. TEJOvicprezidanto, li bone
reprezentas sian generacion.

Adreso de la Redakcio:
Revuo Esperanto
p/a Fabrcio Valle, Rua Faustolo, 124 gua Branca
05041-000 San-Palo-SP, Brazilo
+55 11 3862-1183
redakcio@revuoesperanto.org
http://bitly.com/bundles/uearevuo/6

12

Aperas: en iu monato krom agusto.

Kalejdoskopo 10

Notoj pri interesaj eventoj,

homoj kaj agadoj

Recenzo 16

UK - La 100-a

Limdato por kontribuaoj: la 10-a de la antaa monato.

Legata en 120 landoj.
Volegata por vidhandikapitoj.
Abonprezo: varias lalande (EUR 38);
informiu e via landa asocio a e la CO.
Unuopa ekzemplero kostas EUR 4,00.

TEJO | IKRJO 9

TEJO, nun membro de

la stabo de IKRJO!

La plej granda evento en

Esperantujo la centan fojon
brilos. i-foje en Lillo.

Esperanto-Lehrbuch. Die internationale

Sprache in Farbe kaj Der Esperanto-Express.
Ein berblick ber die internationale Sprache

La gloro kaj falo de Volapuko

E-Centro | Sorizo 20
/ Persone | Stano Marek

enerala Direktoro: Osmo Buller.

17

Anonctarifo (EUR):
1 p. 1000, 1/2 p. 550, 1/4 p. 300, 1/8 p. 165, 1/16 p. 90.
Movada rabato 50%.
Anoncoj sur ekstera kovrilo kostas duoble.
Rabato por tuja ripeto 20%.

Interlingvistiko por 18
esperantistoj

ESorizo volas flugi alten

/ Talenta, sperta kaj tre pozitiva

E-Agado
Orienta Timoro

Pagmanieroj:
Banko: ING, Postbus 1800, NL-1000 BV
Amsterdam
Bankokonto: IBAN: NL72 INGB 0000 3789 64,
BIC/SWIFT: INGBNL2A
(Universala Esperanto-Asocio en
Rotterdam, Nederlando)
PayPal: financoj@co.uea.org

de Universala
Esperanto-Asocio

Adreso de la Centra Oficejo de UEA:

Nieuwe Binnenweg 176, NL-3015 BJ
Rotterdam, Nederlando.
Tel: +31-10-436-1044 | Fakso: +31-10-436-1751
uea@co.uea.org | www.uea.org

Estraro

Heidi Goes enkondukis Esperanton

en tre interesan kaj junan landeton,
kie abundas lingvoj.
Membro: S-ro Jos Antonio Vergara,
Casilla 508, Puerto Montt, ilio.
+56 65 2256660 [h]
+56 65 2326031 [of]
+56 979996705
Vicprezidanto: S-ro Stefan MacGill, joseantonio.vergara@gmail.com
Pannnia u. 30.I.6, HU-1136 Budapest,
Membro:: S-ro Lee Jungkee: 401 dong
Hungario.
301 ho Dongpyun-ro 135, Dongan-ku,
+36 (1) 349 5207
431-907, Anyang-si, Kyungki-do, Korea.
stefan.macgill@gmail.com
Resp. +82 10 3340 5936
enerala Sekretario:
esperanto@saluton.net.
S-ro Martin Schffer.
+52 596 924 5144 +49 30 69 20 48 461 Membro: S-ro Stefano Keller, Case
esperantst@gmail.com
postale 6034, CH-1002 Lausanne,
Svislando.
Membro: S-ino Barbara Pietrzak, Ul. +41 76 261 06 09
Midzynarodowa 38/40a m 217, PL-03- kellerstefano@gmail.com
922 Warszawa, Pollando.
+48 22 252 79 21 [h], +48 6000 51 425
bpietrzak@onet.eu
Prezidanto: D-ro Mark Fettes, 2658 E
21st Av, Vancouver BC, Kanado.
V5M 2W1; +1-778-928-4489
mtfettes@sfu.ca

UK, Lillo 21

Kongresa Komuniko n-ro 1

Forpasoj / Oficiala 22
Informilo
Nekrologoj / Oficialaj
komunikoj de UEA

Observanto de TEJO: S-ro Nico Huurman

Observanto de ILEI: S-ino Mirejo Grosjean
Pri difinitaj aspektoj de la asocia politiko
respondecas jenaj subteamoj (la gvidanto
kursive): Mastruma evoluigo (financo,
administrado,kongresa politiko): Fettes,
Schffer, MacGill, Lee. Monda evoluigo
(eksteraj rilatoj, informado, esploro kaj
dokumentado): Keller, Vergara,Fettes,
Pietrzak. Movada evoluigo (landa kaj
regiona agado, instruado, aktivula
trejnado): MacGill, Pietrzak, Lee, Vergara.
Pli detale e
www.uea.org/kiu/estraro.html

1287 (1) Januaro 2015

- UEA-agado
- Strategia planado
- Sukcesaj iniciatoj, vere imitindaj
-Teorio kaj pratiko pri gvidado de E-centroj

Kreskas la
alioj al
la agado
Dare aldonias novaj aktivuloj, kiuj
en diversaj asocioj transprenas la taskon
kunordigi la agadon por feste kaj labore
soleni la Jaron Montevideo 60. Anka
individuaj esperantistoj, kiuj ankora ne
estis varbitaj de siaj tegmentaj organizoj,
manifestis intereson alii al la agado. Ilin
celis en decembro novaj mesaoj.
Inter la publikaj aranoj ligitaj kun
la kampanjo de UEA pri Montevideo 60
menciindas i.a. la jenaj:
Kontribuo de Barbara Pietrzak al la
novembra Malferma Tago de la CO de
UEA. i traktis la historion de la 1-a
Rezolucio de Unesko pri Esperanto kaj
la daran kampanjon de UEA;
Al la 60-jario de la konsultaj rilatoj
inter UEA kaj Unesko kaj la Rezolucio

Sukcesa membrovarba
agado en Brazilo
La nova varbilo de UEA kiel rimedo por
pligrandigi la membraron de UEA estas
grava, sed ne sufia, ar kio vere povos
pli pozitive efiki, tio estos la agado de
trejnitaj lokaj agentoj. Kiel ekzemplon, mi
rakontos mian sperton en la varbado de ok
simpatiantoj el mia urbo. Kiel? Mi parolis
al ili pri Esperanto, pri UEA kaj pri la neceso
apogi ian agadon (la kosto de la alio en
la diversaj kategorioj allogis ilin). Krome
mi faris la tutan servon al ili, prenante iliajn
personajn informojn kaj plusendante iliajn
aliilojn, petante, ke ili deponu la alikotizon
en la bankan konton de Brazila EsperantoLigo, la brazila peranto de UEA.
Mi parolis anka kun esperantistoj el la
proksimaj urboj, per telefono, pri UEA kaj
ia membrovarba kampanjo kaj sammaniere
mi faris la tutan servon al ili. Krome, mi
helpis ilin ekkoni bone la retejon de UEA,
ekzemple kiel aliri al la PDF-versioj de la
revuoj Esperanto kaj Kontakto de la antaaj
jaroj. Fakto estas, ke la iniciativo devas esti
de la agento, faciliganta al la celpubliko

de Unesko pri Esperanto estis dediita aparta

programero de Pola Retradio;
La 10-an de decembro Mark Fettes
publikigis porokazan mesaon (Gazetaraj
Komunikoj de UEA n-ro 562);
Lee Jungkee, UEA-estrarano, kaj Lee
Young-koo, la prezidanto de Korea E-Asocio,
dum sia unua vizito al la landa UneskoKomisiono en Koreio ne nur informis pri la
UEA-Kampanjo Montevideo 60, sed traktis
krome eblan reprezenton de UEA okaze
de la planita Monda Eduka Konferenco en
Seulo, maje 2015;
Reprezentantoj de Demokrata Kongolanda
E-Asocio renkontiis kun Irina Bokova, la
enerala Direktoro de Unesko. i-okaze
viglis informa agado per la efurbaj kaj landaj
amaskomunikiloj. La Rezolucio el 1954 estis
tradukita en la kvar efajn naciajn lingvojn
kikonga, svahila, lingala kaj iluba;
Multloke oni ligis la festadon de la decembra
Zamenhof-Tago kun la rememorigo de
60-jario de la unua Unesko-Rezolucio pri
Esperanto. Plurloke oni dissendis gazetarajn
komunikojn kaj artikolojn.
Barbara Pietrzak
la alipaaron. Tiel mi agis, kun tre bona
rezulto! Tiamaniere, nepras diri, ke ju pli mi
tiel agados des pli da membroj mi havigos
al UEA. Tia strategio de varbado tute ne
estas novao, ar i jam estas delonge vaste
praktikata en multaj aliaj organizoj de la Tria
Sektoro (Ne-Registaraj Organizoj).
E kun tre aferoplena vivo, mi ne sentis,
ke mi perdis tempon, investante in en la
plifortigo de la plej grava E-institucio en la
mondo. Mi spertis alie tiun agrablan senton de
plenumita devo. Nu, ne nur la mono motivas
la homojn. La penso estas forta energio, kaj
mi erpis el i por la varbacela agado kiu
estas por mi ojfonto, kazo de plezuro
por UEA. Miaopinie la membrovarba
kampajno statas kiel idealisma fuelo por la
agado de kunlaboremaj esperantistoj. Tamen,
la taskoj kiuj estas fareblaj pere de la agentoj
devas esti bone planataj. Tial, kion UEA
vere bezonas, tio estas ia delegita varboreto,
armeo da sindediaj varbantoj bone sciantaj
uzi interreton kaj iam pretaj kontaktii kun
esperantistoj kaj simpatiantoj, invitante ilin de
proksime, utiligante dialogon kaj persvadon
por konvinki ilin alii al UEA. La defio ne
konsistas nur el elekto kaj trejnado de tiaj
agentoj. Necesas anka starigi retan sistemon

Vi instruas, ILEI subtenas

1287 (1) Januaro 2015

Lanzhou ekagadis

Kadre de la Jaro Montevideo 60 (M60),

la 4-an de decembro 2014 la urnalo de
Lanzhou, la efurbo de la Gansu-provinco
en inio, aperigis mian artikolon u vi ne
scipovas Esperanton? (http://bit.ly/1JaVFRb),
detale prezentatan la enhavon de la
jubileonta UNESKO-rezolucio kaj aldone
la celojn kaj agadon de UEA, kun emfazo
en la centra ideo: iu popolo, iu nacio,
sendepende de la grando kaj forto, havas
egalan rajton posedi kaj uzadi sian lingvon
kaj okaze de internacia komunikado oni
bezonas kaj devas uzi netralan komunan
lingvon. Esperanton mi traktis kiel la
idealan solvon el la multaj projektoj de
komuna lingvo!
En la pasintaj monatoj aperis artikoloj
pri mia uzado de Esperanto en diversaj
periodaoj. Kelkaj legantoj kontaktis min
por lerni Esperanton kaj unu el ili estas la
enerala direktoro de CITS Gansu (la plej
granda turisma servo en nia provinco).
Zhang Fude, konsilano de ina E-Ligo
kaj delegito de UEA.
por faciligi kaj apogi la varbagadon per
kontrolo de la celoj kaj taskoj, mastrumado
de dislivero de diversaj varbmaterialoj,
interano de spertoj, kreo kaj diskonigo
de raportoj kaj statistikoj. i tiu sistemo
faciligos la kunagadon de gvidisto en la
CO, kiu instigos kaj orientos iujn agentojn
en ilia laboro.
Jen defio alfrontinda, favore de la
propraj interesoj de UEA, kiu brave travivas
novan embrian fazon kondukantan al nova
epoko de sia historio. Dume, faru vi vian
parton sen atendi tian retan sistemon, kiel
mi mem faris.
Alex Sousa Santos, Brazilo

www.ilei.info
5

DekDemandoj

Michael Boris Mandirola

TEJO certe povos ludi pli

aktivan rolon anka sur la
kampo de la UN-agado.
Michael Boris Mandirola decidis eklerni Esperanton komence de 2005, ar kiel
eropisto li opinias, ke Eropa Unio bezonas komunan netralan lingvon. Li
partoprenis la restarigon de la Komisiono de Eksteraj Rilatoj (KER) de TEJO kaj
respondecis pri la furorega vendado de la komikso Ratman. Krome, li kunorganizis
plurajn Internaciajn Junularajn Festivalojn kaj Italajn Kongresojn. Nun, kiel
vicprezidanto de TEJO, li efe zorgas pri landa agado sed dare aktivas anka en
KER. Li estas komputilineniero.
Fabrcio Valle

RE: Vi konsideras vin

eropisto. Bonvolu prezenti
viajn kialojn kaj klarigi kiel
statas eropismo nuntempe.
MM: Mi estas eropisto
ar mi kredas, ke pli profunda integrio
estas bona afero por la eropanoj: estas
bone ke ni povas libere movii tra niaj
landoj por turismi, studi a labori. Mi
anka kredas ke necesas mondpotenco kiu
defendu modelon bazitan sur daripova
evoluo, defendo de la medio, homaj rajtoj
kaj socialaj rajtoj, valoroj komunaj al la
plejparto de la eropanoj.

Esperanto atingus tian elstaran rolon en

EU, i estus unu el la efaj lingvoj en la
mondo kaj i disvastius rapide preska
ie. Certe temas pri vojo sekvinda, sed ne
nepre la vojo sekvinda por la disvastio de
Esperanto. Mi tute ne certas u en Eropo
i havas a havos pli da ancoj amase
disvastii ol aliloke.
RE: Se paroli pri disvastio
ekster Eropo, ajnas ke la
junulara agado pli fortas en
Ameriko kaj Azio, u?

MM: TEJO havas landajn

sekciojn en kvar kontinentoj
kaj krome estas junaj esperantistoj en multaj
RE: u iam vi sentis la
aliaj landoj. ia laborplano antavidas
eropan identecon en la
regionajn komisionojn faciligantajn
praktiko?
la partoprenon de pluraj homoj en la
interkunlabora agado por la evoluigo de
MM: Vojaante kaj
la junulara movado en sia kontinento.
kontaktante homojn ekster
La unuaj estas la azia (pri kiu jam estas
Eropo, mi travivis belegajn
komisiito, Flama Floro el Vjetnamio) kaj la
spertojn, sed mi anka povis rimarki la amerikaj komisionoj, ar en tiuj kontinentoj
diferencojn kiuj fortigis mian eropan plej forte senteblis la volo kunlabori.
identecon: fakte iam mi alvenis Zagrebon Nuntempe en Ameriko kaj Azio la kvanto
kaj Varsovion revenante respektive de da landaj sekcioj kalkuleblas permane kaj
Hanojo kaj Kairo kaj tuj sentis, ke mi estas la plejparto estas en zorgiga stato. Ni do
jam hejme, e se mi estas italo kaj en tiuj devas labori por krei kaj fortigi la movadon
urboj mi estis antae nur kelkajn tagojn. en multaj landoj kaj tio reprezentos tre
grandan paon antaen. Tamen pozitivaj
RE: Se Esperanto iam
aferoj ne mankas, ekzemple en la lastaj
ios oficiala lingvo en
kvin jaroj IJK okazis dufoje en Azio kaj
Eropa Unio, i tiam ne
dufoje en Ameriko, kio certe utilis por porti
plu estos netrala lingvo.
esperantistojn el diversaj mondopartoj al
u tio tamen estas la
Kubo, Vjetnamio, Israelo kaj Brazilo. La tieaj
vojo sekvinda?*
motivitaj esperantistoj kutime reagis kun tre
granda kaj arma entuziasmo. En Azio estas
MM: Mi opinias, ke Esperanto kiel dua diversaj ermantaj movadoj en Pakistano,
lingvo de la eropanoj estas tre bona afero Indonezio, Filipinoj; en Ameriko la brazila
por Eropa Unio ar i solvus plej bone junulara movado estas unu el la plej fortaj
gravan lingvoproblemon. Tio ne signifas en la mondo kaj la usa IJK e plivigligis
ke la cetero de la mondo ne rajtas fari la in: nun ni havas naskiantajn junularajn
samon; male, mi supozas ke se efektive movadojn en Nikaragvo kaj Kolombio. Do,

kuraigaj kaj optimismigaj elementoj ne

mankas kaj grandas la kreskopotencialo.
Certe multo farendas, sed firma
bazo jam ekzistas.
RE: Sur la kampo de eksteraj
rilatoj TEJO havis grandan
venkon en Azerbajano, en
la Jara Kunveno de IKRJO.
Detalu kio okazis kaj
kiom gravas tiu konkero
por TEJO.
MM: TEJO membras en la Internacia
Kunordiga Renkontio de Junularaj
Organizoj, en kiu partoprenas la efaj
tutmondaj junularaj organizoj, ofte kun
kelkaj milionoj a dekoj da milionoj da
membroj. i ne havas fortan formalan
strukturon sed efe konsistas el reto
por tutmonda kunlaboro interorganiza
kaj pledado kaj lobiado e UN pri
junularaj aferoj.
En Bakuo okazis Tutmonda Forumo pri
Junulara Politiko kaj la IKRJO-jarkunsido;
en la unua momento TEJO ne ricevis lokon
por la Tutmonda Forumo, tamen perita
kontaktado kun la tagaj homoj fare de
Francesco Maurelli, nia tiama KERestro,
kaj la malavara memfinancado de nia
reprezentanto Fernando Maia ebligis
partoprenon de TEJO. Fernando sukcesis
elstare reprezenti TEJOn dum la forumo,
ektenante interesajn kontaktojn kaj lasante
mirindan impreson pri si kaj sekve pri
Esperanto. Tuj poste okazis la IKRJOjarkunsido kaj iakadre oni elektis novan
stabon, kiu devas dum unu jaro arani
kaj gvidi la IKRJO-agadon; Fernando
kandidatigis TEJOn kaj i estis elektita
kun pli da vooj ol la Tutmonda Organizo
de la Skolta Movado.
Partopreno en la stabo havas plurajn
avantaojn: interalie estos eble kompreni de
multe pli proksime kiel funkcias la junulara
politiko e UN kaj kiel oni rilatas kaj agadas
pri junularo tie. Komprenante pli bone la
agadon de grandaj junularaj organizoj,
TEJO certe povos ludi pli aktivan rolon
anka sur la kampo de la UN-agado.

1287 (1) Januaro 2015

RE: Nu, kiuj estos la

prioritatoj de TEJO rilate
tiun aktivan rolon en la
pledado kaj lobiado e UN
pri junularaj aferoj? u
nur pri lingvaj demandoj
a io plia?
MM: Nia prioritato estas kompreni, kio
okazas tie rilate la junularon kaj kiel ni
povas interveni kaj kunlabori. Alivorte,
necesas unue bonege koni la kuntekston
por agi celkonscie en la dua momento.
Nia natura fako estas la lingva temaro kaj en
tiu i kampo TEJO ekkonstruis kredindecon
e aliaj internacia junularaj NRO-j, sed mi
imagas ke ni povus havi kunvojaantojn
kaj kunlabori pri temoj kiuj havas lingvan
flankon (kiel daripova evoluo) a kiuj
rekte enas la agadon de TEJO (ekzemple
vizpostuloj). Ne eblas nun determini kiel
ni povos agadi kaj estus malsae jam doni
fiksan direkton sen havi konon pri tio kio
efektive fareblas kaj farindas tie.
RE: Samkiel volontula
laboro ne signifas amatoran
laboron, senprofitcela
organizo ne signifas finance
mizeran organizon. Kial
enerale la E-movadaj
organizoj ne havas monon por dece investi
en la plenumado de siaj celoj?
MM: La situacio ne estas terura, ja pluraj
E-organizoj havas iom da kapitalo kiu
permesas komfortan pluekziston kaj
kelkajn utilajn agadojn sed efektive
mankas mono por vere pligrandskaligi nian
agadon. Mi kredas ke pluras la kialoj de nia
financa malviglo:
Estas malfacile ricevi donacojn de
privatuloj, ar nia komunikado ne
sufie parolas al la koro de la homoj.
ajne ne plu sufias mencii la idealojn
de internaciumo kaj paco. Malgra
tio, ke lingva diskriminacio tuas
homamasojn kaj disperdigas montojn
da mono, pandoj estas pli kortuaj kaj
konvinkaj al la potencialaj donacantoj,
ol la problemoj de la neparolantoj
de la angla.
En Esperantujo ne okazas multe da
investado en mondonaj projektoj kaj
mi havas la senton ke nemalmultaj
esperantistoj taksus hontinda profiti
per Esperanto. Ene de la E-organizoj ne
oftas entreprenema kaj investa kulturo,
eble pro tio, ke oni ne bone komprenas,
ke la koncepto neprofitodona celo
signifas nur, ke eventualan profiton
oni ne povas disdoni al estraranoj kaj

1287 (1) Januaro 2015

membroj, sed oni rajtas nur reinvesti

en la organizon.
Estas malfacile havi institucian
monan subtenon: bedarinde ekster
nia movado mankas la konscio, ke
nia lingvo estas valora ilo por iliaj
celoj (unuigi Eropon, plibonigi
lingvolernadon a krei novan ekvilibron
inter la potencoj de la mondo); e foje
estas fortaj antajuoj.
RE: Rilate entreprenemon
kaj investan kulturon,
malgra tio, ke ekde 1976
aeteblas la libro Financa
evoluigo de H.Tonkin
(http://katalogo.uea.org/
katalogo.php?inf=1491),
ajne regas la ideo, ke Esperanto estas sankta
afero de idealistoj kaj la tutan laboron oni
faru nur volontule. Kiel ni povas ani
tiun pensmanieron?
MM: Celi al idealoj estas tio, kio
esperantigas multajn kaj motivas amason
da homoj ekvolontuli por nia afero. E se
pluraj homoj poste trovas diversajn tre
interesajn aferojn en nia komunumo, mi
opinias ke tiu idealisma ekpuo estas la
bazo de nia movado. Sendube, sen tiu
amatora sed elkora kontribuo multaj el
niaj iniciatoj kaj asocioj disfalus.
Kompreneble ne iuj esperantistoj estas
idealistoj kaj ne iuj idealistoj vivas kun
komplika rilato kun la reala mondo: mi
konas anka homojn kiuj tute volontule
donis elstaran kontribuon por starigi
organizan kaj financan bazon en organizoj.
Mi ne havas la losilon por ani tiun
situacion subite, sed mi vidas kelkajn
direktojn: trejni la volontulojn (motivante
ilin anka per akiro de konoj utilaj al ilia
profesia kresko); elekti estraranojn ne la
movada elstareco sed la efektivaj kapabloj
kaj preteco isdatigi la labormanieron de
la organizo; kiam, ankora malofte, estas
financa bazo por profesia agado, tiel estu,
sed laeble kun la celo, ke tio estu investo
kaj ne elspezo. En tiu situacio nepregas
elekti tre kapablajn homojn; montri
sukcesojn de aliaj organizaj kaj financaj
modeloj kiuj funkciis en nia movado.
RE: 9 Kiu estas la losilo por
malfermi la pordojn de la
mondo al Esperanto?
MM: Mi ne certas kie
kuas tiu losilo, kontrae
mi uzus in. Mi fakte ne
atas tian vortumon: ja Esperanto estas

parto de la mondo (kaj la mi maltagas

konduti la la mala penso) kaj ne facilas
difini limon inter esperantistaro kaj
neesperantistoj. Certe la kvanto da
esperantistoj nuntempe ne estas kontentige
alta. Do se ni volas malfermi la pordon de
la mondo al Esperanto, la losilo eble kuas
en la mondo de neesperantistoj... ja nur
se neesperantistoj ios esperantistoj, nia
movado kreskos kaj la lingvo disvastios.
La evoluon de nia movado certe influas kaj
la agado de la esperantistoj kaj la eksteraj
sociaj, ekonomiaj, historiaj, politikaj kaj
kulturaj kondioj.
RE: 10 Kion TEJO
proponas al sia
celpubliko krom lingva
demokratio kaj similaj
prilingvaj argumentoj?
MM: Esperanto ne donas
signife pli da ancoj trovi laborpostenon,
kio estas unu el la efaj motivoj por la
junularo lerni lingvon. Ni do devas proponi
aliajn aferojn kaj ne temas nur pri tiuj (ja
gravaj) idealoj a pri kroma revuo (tamen
bonega kaj kun socikultura fokuso)
kiel Kontakto.
Por nia celpubliko estas multaj renkontioj
organizataj de niaj landaj sekcioj, kie eblas
renkonti aliajn junajn esperantistojn kaj
envivi mirindan sperton. Ili tagas anka
por komencantoj (kiuj ofte venas pro
personaj kontaktoj) ar kutime tie okazas
komencantaj kursoj kaj la impreso ofte estas
ege pozitiva. Ni proponas festan etoson en
bunta, internacia kaj amikema komunumo
kie diversoj estas plene akceptataj
kaj valoraj.
Eblas anka vojai per Pasporta Servo
a ricevi subtenon de la fonduso
Partoprenu IJK-n!. Kelkaj landaj
sekcioj havas interanprogramojn, kiuj
senpage vojaigas junajn esperantistojn al
E-aranoj. Ni proponas malmultekostajn
kaj alternativajn vojaeblojn.
Se oni emas aktivi, estas diversaj komisionoj
de TEJO: eksteraj rilatoj, informado,
kulturo, aktivula trejnado, Pasporta
Servo, adoleska agado, scienca kaj faka
agado, homaj rimedoj kaj la regionaj kaj
landagadaj komisionoj. Krome se oni havas
projekton estas subvencietoj per la fonduso
Trampolino. Kaj TEJO anka disponigas
gvidilojn kaj aktivulajn trejnadojn (eestajn
kaj retajn) por ke oni akiru utilajn scipovojn
por agadi en la diversaj fakoj, sed kiuj ofte
povas esti utilaj en onia persona kaj labora
vivo. Ni proponas personan memevoluigon
kaj kreskadon per E-agado.
* Demando de Nicola Ruggiero per Twitter.

UEA-agado

AMO

AM-bilanco pri
2014 pozitivas
Stefan MacGill
Ni pesu la unuan jaron de la nova
programo de UEA pri Aktivula Maturigo
(AMO). Kiun verdikton? Ne necesas
ambulanco post la naskio sen grandaj
malfacilaoj, la paciento bone fartas kaj
kreskis pli rapide ol atendite.
Inter marto kaj la jarfino okazis ok
seminarioj en ok landoj, en kvar el la kvin
kontinentoj. La nombro da partoprenantoj
en iu seminario variis inter dudek kaj
sesdek kvin kaj entute temis pri pli ol 180
personoj; irka sesdek gvidantoj prizorgis
centon da sesioj, kun entute pli ol cent
kvindek laborhoroj.
Por pritakso, ni prefere citu kelkajn el la
multaj juoj rikoltitaj fine de la seminarioj:
El AMO-1: Mi jam ekde la unua
tago iel sentis, ke mi tuj atus elprovi
praktike la lernitajn ideojn. Ekzemple,
mi ekcerbumis pri kiu temo mia klubo
[] povus verki gazetaran komunikon.
Due, la trejnado pri loka agado estis
tiom utila, ke eroj aplikeblas anka al
la landa nivelo en tre konkreta formo:
mi strebos refari certajn erojn dum la
baldaa jarefkunsido de nia landa
junulara sekcio.
Tomasz Szymula, Pollando.
El AMO-1: Mi aprezas la nivelon
kaj la diversajn okupkampojn de la
prelegintoj kaj temogvidintoj. Videblis,
ke unuopaj partoprenantoj okupias
pri diversaj aferoj sur malsamaj niveloj
kaj gvidantoj al tio sufie bone reagis.
Michal Matov, Slovakio.
El AMO-3 (IJK): Estas granda ojo
por mi, kiel sekretariino de la brazila
junularo, rimarki ke nia movado gajnis
tiom specialan trejnadon dank al UEA.
[] Kiel trejnito kaj helpanto [], mi
povas diri ke tiu laboro donos al la
esperantistoj tra la mondo ilojn por
sukcesa kaj sufie profesia agado
surloka, regiona a tutmonda.
Anna Lobo de Carvalho, Brazilo.

El AMO-5 La seminario donis al mi

novajn ideojn kaj konfirmis, ke indas
plulabori por Esperanto kaj ke la
maniero kiel nia klubo [] agas estas
pli-malpli la la konsiloj.
Peggy Ley, Germanio.
Se imagi, ke la jaro jam finiis (kio en la
verko-momento ne veras!), jenaj temfadenoj
eltireblas: Du seminarioj okupiis pri
urnalismo (1 kaj 5): kiel pretigi gazetarajn
komunikojn, kiel flegi kontaktojn kun
urnalistoj, kiel aliri TV-staciojn kion
ni faru kaj kion ne faru. Du seminarioj
temis pri hom- kaj tempo-mastrumado (3
kaj 8). Tri havis region-specifan enhavon
(2, 4 kaj 7). Du enhavis rol-ludon (1 kaj
5). Du enhavis temojn pri teknologio (1
kaj 2) kaj unu temis ekskluzive pri tio (6).
Prezentoj la la temo Kiel agi internacie
okazis en tri seminarioj (1, 5 kaj 7), dum
praktike iuj traktis aspektojn de loka a
kluba organizado. Du seminarioj kreis
rekomendojn (5 kaj 6) evoluo, kiun ni
konstruos en la programon ekde nun. Unu
kreis novajn laborgrupojn (2), aliaj darigas
la impeton pere de ekzistantaj organoj
a grupoj. iu seminario enhavis la la
spirito de la programo aktivigajn erojn
(gruplaborojn, parajn ekzercojn, forumon,
paneldiskuton kaj fine pritaksan sesion).
La gvidantoj estis plejparte junaj, kun
kontentiga proporcio de virinoj. e la
seminarianoj estis granda avario, sed
kun bona proporcio de junuloj.

Venis lastatempe komento: ajnas, ke

oni povas meti ion ajn en la temaron de
AMO-seminario. usta kritiko, sekve mi
alprenas la defion difini en maksimume
25 vortoj la temogamon de AMO. Jen:
La AMO-programo allasas ajnan temon
en kiu trejnado povas akceli uzadon,
konatecon kaj eblecojn de la lingvo, altigi
ian prestion kaj allogi adeptojn al i.
Al tiu difino necesas aldoni piednoton.
Ni ja ekskludigas de AMO la trejnadon
de instruistoj kaj kursgvidantoj, ar ni
opinias, ke tio estas tereno por ILEI, kiu
jam tie fosadas sian sulkon.
E amo povas flagri kio do malfortis
en la lana jaro de la programo? Unuavice
la sistema afiado de materialoj: unuopaj
gvidantoj prizorgis tion diversloke, sed
retejo por AMO restas obstine starigata
materialo ja ekzistas por vidigi, mankas
nur la rimedoj realigi tion. Restas por fari
la kompilon kaj de la listo de la isnunaj
kaj potencialaj gvidontoj (kune kun
biografia prezento) kaj de la trakteblaj
temoj. Por kompletigi, organizi la bazan
dokumentaron pri AMO. El tiuj tri pleje
utilas por ekkoni la projekton: D-AMO 01
skizas la programcelaron, D-AMO 02 la
ecojn de seminarioj kaj D-AMO 10 estas
gvidilo kiu kuntiras diversajn konendaojn.
Planoj por 2015
La deziro por seminarioj restas bolanta
kvin estas akceptitaj. La unua (AMO-9)
ricevis la krom-nomon seminaRIO. i
okazos inter la 24-a kaj la 27-a de januaro
en Rio-de-anejro, kadre de la 50-a Brazila
Kongreso de Esperanto. Sekvos mezmaje
seminario anka kadre de nacia kongreso,
en Uppsala, Svedio. La dua seminario
en Afriko okazos en julio en Kinaso
(DR Kongo). Ne mankos Azio: Nepalo
gastigos seminarion en septembro. La lasta
akceptita seminario okazos en Havano
(Kubo) kadre de la nacia kongreso en
novembro. Interesio ekzistas flanke de
Gvidantoj kaj prelegintoj Amo en Siano

1287 (1) Januaro 2015

la paska junulara arano IJF en Acqui

Terme, Italio, same pri la IJK en Wiesbaden,
Germanio, kaj en la dua jarduono seminario
ie en Sudorienta Eropo.
Ni devas esplori novajn direktojn por
la programo mem. Plej ure estas krei
administran teameton (a unuopulon)
por transpreni la signifan organizan kaj

AM-OKO vidu kiom

ni kuris tra la mondo!
N: Numero seria, modifita por enlasi AMO-IJK
Loko: landkodoj la ISO-normoj (JL 2014, p. 260)
M: Monato
T: Nombro da tagoj kun seminaria programo.
H/T: Nombro da horoj iutage en plenprogramaj tagoj.
PP: Proksimuma nombro de partoprenintoj (min-maks)
Gvid.: Nombro da gvidantoj (inkluzive de kunordiganto,
se tiu gvidis sesion).
eftemo: La unua AMO ne havis eftemon.

TEJO

dokumentadan laboron por kiu ekzistas

ebla taskaro (D-AMO 09); alia granda
celo devas farii la sistema trejnado de
trejnistoj nunaj kaj potencialaj. Tion devas
prizorgi iuj kun altnivelaj kapabloj pri tia
trejnado ja ekzistas (ekzemple en eropaj
rondoj) homoj, kiuj profesie plenumas tiun
rolon. Survojas planoj jungi la kapablojn

de uste tiaj homoj. Lasta plano (sed ne

por 2015): kiu povas rezisti (unuavice ne
mi) la deziron ke AMO ekfloru anka en
la kvina kontinento?
AM-bilanco? La ambulancon
malmendu tra 2015, la paciento pluiras
kun simila elano kiel en 2014!

N Loko
1 Horny, HU
2 Sidnejo, CA

M T H/T PP Gvid. eftemo

Mar 3 8
20
5
Kiel komuniki efike
Jul 2 8
25-30 8
Strategio kaj praktiko de E-informado en
Nord-Ameriko
3 Fortaleza, BR
Jul 4 3,5 25-30 4
Kiel organizi lokajn grupojn, gvidi teamon?
4 Siano [Xian], CN
Ag 6 6-8 65
5
Konsciigo, kapabligo kaj praktiko
de nia lingvo
5 Fai della Paganella, IT Ag 4 4
20-40 4
Kiel altigi la prestion de Esperanto
6 Modra-Harmnia, SK Nov 4 3,5 10-45 6+2 Ciferecigo de la E-kulturo
7 Lomeo, TG
Dec 3 6
onta 6
Konsciigo en la uzado
8 Weiwasser, DE
Dec 4 4
onta 4
Esencaj elementoj por sukcesa E-organizo
8 landoj
- > 180 60 -

IKRJO

TEJO, nun
membro de la
stabo de IKRJO!
Francesco Maurelli / Fernando Maia Jr.
En la fino de la pasinta oktobro TEJO
elektiis kiel membro de la prestia efa
plenuma organo, la stabo, de la Internacia
Kunordiga Renkontio de Junularaj
Organizoj (IKRJO)*, reto de la plej grandaj
kaj proksimrilataj junularaj organizoj en
la mondo, kiu celas kunordigi la agadon
de tiuj organizoj en internaciaj kampoj,
precipe UN-rilataj. IKRJO havas pli ol 30
organizojn kiel membrojn, aktivantajn sur
malsamaj niveloj kaj en iuj kontinentoj de
la mondo. Kvankam en kelkaj regionoj iuj
junularaj organizoj estas pli strukturitaj
kaj sekve pli aktivaj, iuj engaias en ia
porjunulara agado, kiel skolta, junulara,
lerneja, studenta a sporta. IKRJO fidelas
al la principo, ke per laboro por pli
bona konektio inter tiuj organizoj oni
povas plifortigi la voon de junaj homoj
en la mondo.

1287 (1) Januaro 2015

Nu, TEJO ojas esti nun rekta parto

de tio kaj ia ekpartopreno en la stato
de IKRJO povas esti konsiderata grava
sukceso de la TEJO-komisiono pri Eksteraj
Rilatoj (TEJO-KER). Tiun statuson i atingis
dank al la laboro de Fernando Maia Jnior,
brazila aktivulo kaj prezidanto de BEJO,
kiu klopodis por la kandidatio de TEJO
kaj persone vojais al Bakuo, Azerbajano,
por partopreni en la 1-a Tutmonda Forumo
pri Junulara Politiko de Unesko kaj en la
IKRJO-renkontio 2014. En la baloto por
la nova stabo TEJO ricevis same multe da
vooj kiel grandaj kaj konataj organizoj
(ekzemple YMCA) kaj e pli ol Monda
Skolta Organizo.
Tiu i sukceso rezultis el multjara laboro
de TEJO-KER, kiu nuntempe konsistas el
kvardek sep membroj, iuj tre aktivaj ili
retumas kun pluraj organizoj, partoprenas

pozitive kaj konstrue en pluraj eventoj

tra la mondo. En la lastaj jaroj TEJO
estis reprezentata plurfoje en oficialaj
junularaj aranoj en Eropo, Ameriko,
Afriko kaj Azio.
La sukceso uldias anka al iuj
laborantoj kaj subtenantoj, al kiuj TEJO
elkore dankas, sed la la proverbo, post
honoro venos laboro kaj la junulara sekcio
de UEA klopodos elstare agadi en IKRJO
ne nur por Esperanto, sed anka por la
tuta monda junularo.
Se oni volas finance subteni la agadon de
TEJO pri eksteraj rilatoj, bonvolu konsideri
donaci per UEA (kun priskribo: TEJOKER). Pagmanieroj estas priskribitaj e
http://uea.org/alighoj/pag_manieroj.html.
* En la angla: International Coordination Meeting of
Youth Organisations (ICMYO)

Kalejdoskopo
Esperanto-TV

E-agado

Esperanto kiel
Nemateria Kultura
Heredao*

Jen ojiga kaj epokfara novao:

dank al la pola samideano Kazimierz
Krzyak kaj lia intensa kunlaboro kun
polaj parlamentanoj de la Parlamenta
Grupo Subtenanta Esperanton, inter ili
la pola senatano Edmund Wittbrodt,
kaj Pola Instituto de Nacia Kultura
Heredao, helpate de landaj kaj
eksterlandaj eminentaj subtenantoj,
ni isvivis la honoron ricevi aproban
subskribon de la Pola Ministro pri
Kulturo kaj Nacia Heredao por
la permeso loki Esperanton sur la
Polan Liston de Nemateria Kultura
Heredao. Per tio estonte eblos proponi
Esperanton kiel Nematerian Kulturan
Heredaon de la Homaro, kadre de
Unesko.
Edward Jakiewicz, Pollando
*Rimarko de la redakcio: Esperanto
aperigos en unu el la sekvaj numeroj
kompletan raporton pri tiu grava
konkero, kun tute novaj aliroj
kaj informoj.

Prosperan kaj felian 2015

al iuj samideanoj tra la
mondo deziras Kleno Fantin
kaj la familio!
10

Spektinda kaj
diskonigenda

Esperanto-TV (www.esperantotv.net),
la sola IPTV-kanalo de la mondo en
Esperanto informas, ke Tim Lea, reisoro
de la nova filmo 54 Tagojn (angle: 54 Days),
subtekstigos sian verkon per Esperanto.
54 Tagojn estas astralia, amas-financita,
sendependa, longdara filmo, kreita de 54
Days Productions. i estas unu el la filmserioj de 54 Days Productions iu filmo
temas pri aferoj polemikaj, emociplenaj,
diskutigaj kaj kutime netuitaj. En 54 Tagojn
rolas kvin homoj enlositaj en bunkero post
nuklea kaj biologia atako. Kiam manao
kaj akvo komencas elcerpii, la grupo
frontas teruran decidon: Unu el ili devas
morti a iuj mortos!
La Tim Lea, 54 Tagojn forigas la
kroman bagaon de la moderna socio
kaj koncentrias al la plej kerna homa

Faka Asocio

Teozofio en
Esperanto
La vikipedia artikolo Teozofio
informas pri tio, citante el Enciklopedio
de Esperanto: En 1911 fondiis [...]
Teozofia Esperanta Ligo (TEL), kies celoj
estas kunigi Esperanton kaj Teozofion kaj
uzi Esperanton kiel internacian lingvon de
la Teozofia Societo. [...] En 1913 ekaperis
la organo de TEL, Espero Teozofia, kiu en

instinkto, tio estas, individua postvivado

kaj tio kion oni pretas fari kaptite en
vivodanera situacio. Niaj herooj devas
superregi siajn timojn kaj kunii por
postvivi. Tamen, historio montras plurfoje,
ke postvivado surfacigas la plej bonajn kaj
malbonajn trajtojn de la homo; i disigas la
komunumon al individuo, kaj rigardigas
al li tion kio li vere estas. 54 Tagojn estas
kaj rakonto kaj demando: kion ni pretus
fari por postvivi kaj kion ni pretus perdi?
i tiu filmo debutos kun Esperantosubtekstoj la 18-an de januaro 2015 nur
e Esperanto-TV (www.esperantotv.net
kaj www.facebook.com/laEsperantoTV).
La reisoro tre intesias pri la nova
E-filmindustrio. Tim diras, ke Por ke
lingvo estu internacia kaj uzata de iuj,
i devas havi fortan filmindustrion kun
altkvalitaj filmoj. Tial, mi sentas min
devigita subtekstigi 54 Tagojn per la
lingvo internacia.
Do, e se la temo de i tiu filmo ne
plaas al vi, disvastigu informon pri
i! Vi povas spekti la antafilmon e:
http://goo.gl/PvvHPT.
Roberto Delamore

1928 kompletigis sian 10-an jarkolekton.

Nek TEL nek la revuo Espero Teozofia
plu ekzistas, sed nun fondiis en
Brazilo la grupo Teozofio Esperante.
iaj celoj estas: enretigi en Esperanto
tekstojn pri teozofiaj temoj kaj informi
la esperantantistoj pri teozofiaj aranoj.
La adreso de ia retpaaro estas
www.teozofioesperante.org. iu esperantisto
povas alii kaj kunlabori per tradukado de
tekstoj pri teozofiaj temoj, kiuj akordu kun
la ideoj defendataj en la Teozofia Societo
de Adyar.
Herbert Welker

1287 (1) Januaro 2015

RI

E-ildo

Patro Nia
En Jerusalemo estas multaj ildoj
kun la preo Patro Nia en diversaj
lingvoj. La ildo kun la E-versio de tiu
preo difektiis kaj oni kolektas monon
por fari tute novan ildon. Estus tre
malbone, se la preo ne plu aperos en
Esperanto, do ni petas la esperantistaron
donaci monon por la renovigo de la ildo.
Pastro Eichkorn afable konsentis kolekti
monon tiucele. Donacojn oni sendu al lia
privata konto:
Bernhard Eichkorn
IBAN DE47 7509 0300 0006 4894 51
BIC GENODEF1M05
Yehuda Miklaf - fritzmiklaf@bezeqint.net

Teo kaj Amo

is la 2-a de decembro venis kvardek
kvin filmoj al la konkurso de mallongaj
filmoj Teo kaj Amo, organizita de ina
Radio Internacia (RI) kun aspicio
de UEA. Balda venos mininume sep
filmoj (pro problemoj teknikaj kaj aliaj
ili malfruos). Inter la filmoj, pli ol 10 estis
faritaj de ne-esperantistoj. La produktantoj
de la filmoj venis de 20 landoj kaj 4
kontinentoj. Videblos la filmoj januare
de 2015 sur la retejo de RI.
Dankegon al iuj partoprenantoj,
subtenantoj kaj helpantoj.
oja

E-Kongreso

Nacia kongreso en
Sud-Afriko

Inter la 23-a kaj la 26-a de oktobro 2014

en Kaburbo okazis la Nacia Kongreso de
Esperanto-Asocio de Sud-Afriko (EASA).
Dum la unuaj du tagoj partoprenis nur
esperantistoj el kvar urboj: Durbano,
Pretorio, Johanesburgo, Kaburbo. La tria
tago estis malfermita al neesperantistoj.
La kongresprogramo konsistis el prelegoj,
ludoj, ekskurso, filmprojekcio, prezento de
E-muziko, ekspozicio de libroj, gazetoj, iom
da muziko/dvd-oj kaj fotoj kaj bildkartoj
senditaj el pluraj landoj kaj laborkunsido
de la Sud-Afrika ILEI-sekcio (SAIS). Johan
Kohler komencis la prelegojn per pensiga
demando: u ni volas esti asocio a
komunumo? Elise Byelongo prezentis
la libron Verdaj esperoj de lapartisma
ielarknacio, verkitan de li pri la historio de
la E-movado en Sud-Afriko. Emile Malanda
prelegis pri du temoj: La novaj vojoj por
disvastigi Esperanton kaj Travivaoj dum
la internaciaj E-eventoj. Pri la unua temo,
Emile montris, ke povas esti tri vojoj por
efike disvastigi Esperanton en Afriko a
aliloke: Per ligo de la Landa Asocio kun
Unesko; per geo-politika strategio kaj per

1287 (1) Januaro 2015

El la redakcio
Kaburbaj E-lernantoj

NRO-agado sur la kampo de la Jarmilaj

Evoluigaj Celoj.
Okazis du-foja montrado de la
dokumenta filmo The Universal Language
en la angla kaj la franca (sub-teksto). Plia
filmeto prezentita estis Turisto en Kabo,
konceptita de Emile Malanda kaj realigita
en Kaburbo. La publiko anka adis la
originalan E-muzikon de la grupo Konga
Espero, el DR Kongo.
Kadre de la Kaburba Kongreso okazis
la unua kunveno de Sud-Afrika ILEI-Sekcio
(SAIS), sub la gvido de la prezidanto de
Sud-Afrika ILEI-Sekcio, Elise Byelongo.
La nuna situacio de la Sekcio estis diskutata
kaj rilate la laborplanon por la jaro 2015
iuj membroj unuanime konsentis pri la
okazigo en Sud-Afriko de ILEI-Seminario
(Perfektiga Kurso de Esperanto kaj
E-Instruista Trejnado).
Emile Malanda.

Fotoj kaj reagoj

Ni ne povas ne kapti la okazon por
informi, ke ekde nun ofte aperos fotoj
de nia samideanaro sur la kovriloj de
Esperanto. Ili devos koncerni la efan temon
de iu numero. Kontaktu la redakcion por
informii pri la eftemoj is junio.
u vi havas ion por diri pri la artikoloj
aperintaj en nia revuo u kritikan opinion,
komenton, ladon, replikon? Kontaktu
la redaktoron!
Fabrcio Valle
redakcio@revuoesperanto.org

Sekvu la revuon
Esperanto. Vi estos
inter la unuaj ekscii
pri la novaoj:

twitter.com/revuo_esperanto
11

De Bulonjo al Lillo

De pruvo al
bunta gamo
Claude Nourmont
La unua Universala Kongreso de
Esperanto okazis en Bulonjo e Maro. La
centa okazos apud Bulonjo e Maro, en Lillo.
La unua estis la unua granda renkontio
de esperantistoj, kun la demando: u vere
la homoj, kiuj venos, interkomprenios?
u la lingvo funkcios? La antaan jaron,
en 1904, okazis kvazaprovo, kiam en
Calais (Francio) kaj Dovro (Britio) kunvenis
preska 200 esperantistoj.
Tiam Alfred Michaux ekinvitis la
esperantistojn al monda renkontio la
venontan jaron en sia urbo Bulonjo e
Maro, en la norda Francio, kaj la kongreson
preparis franca teamo interkonsente kun
L.L. Zamenhof. Tiu kunveno estis la frukto
de granda espero. Venis al Bulonjo 688
homoj el 20 landoj, en tempo kiam ne estis
la nuntempaj vojaaj kaj enerale komunikaj
faciligoj. Sed la entuziasmo movis la homojn.
Mejlotona i estis el pluraj vidpunktoj:
temis pri la fundamentoj de la movado kaj
de la lingvo, temis pri la unua renkontio
de esperantistoj el multaj landoj, de homoj
kun homoj, kiuj, kun emocio, trans malsamaj
naciecoj kaj lingvoj sentis ion komunan
dank al la komuna lingvo Esperanto.
Male al la nuna tempo, kongresoj de iaj
specoj tiam entute estis maloftaj, kio igis
des pli videbla la okazigon de EsperantoKongreso.
La movado nestis en Varsovio, tamen la
kongresoj ne ekestis tie. La cirkonstancoj ne
estis tiom favoraj en la zamenhofa regiono.
Sed iel estis trafe, ke la unua UK ne okazis tie,
sed en tute alia parto de Eropo. Tio montris
la sukceson de la lingvo, kiu disvastiis
ekstere de la lulilo, en landoj tute aliaj.
Ne eblas skribi i tie e maldetale pri la
nadek ok kongresoj kiuj sekvis. La grava
afero estas la kontinueco: iujare estis
organizita kongreso, krom dum la du
mondmilitoj (kaj tiam tamen estis organizita
kongreso en San Francisco en 1915).
La kongresoj migris tra la mondo: en plej
diversaj partoj de Eropo, jam tre frue en
Nord-Ameriko (1910, Usono/Washington),

12

nur en 1965 estis la unua en Azio (Japanio/

Tky), venis poste la vico de Latin-Ameriko
(1981, Brazilo/Braslia) kaj anka de
Oceanio (1997, Astralio/Adelaide). Oni
ja devas konsideri mejlotona la okazigon
de kongresoj en novaj mondopartoj, tiel
spronantan la disvastigon de Esperanto en
landojn de tre malsimilaj kulturoj.
Sed se oni demandus min: kiuj estis
la plej gravaj UK-oj? erce mi preska
respondus: iuj! Oni devas longe konsideri,
kion oni taksas grava. Senhezite la plej
grava estis la unua. Bulonjo estis iasence
miraklo. Sed enerale, se estintus nur la
unua, sen konstanta sekvo de aliaj, kie ni
estus? La unua estis la kuraa kaj decida
pao, la dua estis la konfirmo, ke jes i
funkcias! Gravega do estas tio, ke sinsekve
tra la jaroj okazis UKoj, e en malfacilaj
cirkonstancoj.
Kaj kie kuas graveco: u pro tio, ke
oni portis Esperanton al nova lando, e
al nova kontinento, a u pro la decidoj
dumkongrese faritaj? u pro tio, ke venis
amasego da kongresanoj? u pro tio ke estis
aparte ria kultura programo? u pro tio, ke
la tata prezidento inaguris la kongreson,
kaj ke ne-esperantistaj eminentuloj eestis
la inaguron? u pro tio, ke amase en la
kongresurbo staris Esperantaj flagoj, a u
pro tio ke butikoj kaj restoracioj proponis
varojn en Esperanto?
Ja estas distanco inter la 1-a kaj la 100-

a. En 1905 kongreso estis unika, escepta

afero. E se en 2015 la UK restas la efa
vitrino de la Esperanto-movado kaj estas
ne-anstataebla evento, nuntempe multo
alia okazas. Estas multaj aliaj internaciaj
renkontioj en Esperantujo, vivas Esperantokulturcentroj kaj en iuj familioj Esperanto
estas unu el la lingvoj parolataj. Apena
estas semajno dum la jaro, kiam ne okazas en
plej diversaj partoj de la mondo plurlandaj
renkontioj, seminarioj, kursoj, do amaso da
eventoj, kiam oni povas ui kaj praktiki nian
lingvon. u la UKoj restas la efa motoro de
la disvolvio de Esperanto? Gravas anka,
kion oni faras inter la kongresoj.
Ni ne povas kompari la influon de
UK-Bulonjo por la pluvivo de la lingvo,
kun la influo kiun povas havi nuntempa
kongreso, iel rutiniinta afero. En Bulonjo
oni iris por sperti, u vere funkcias la lingvo.
Oni ne plu bezonas pruvi tion en la nunaj
kongresoj! Sed por novbakitaj esperantistoj
ili povas pluroli kiel impulsodona spronilo.
Kaj ili ja refortigas la senton de aparteneco
al la grupo.
Kion oni spertos en la 100-a? Certe ne
la samon kiel en la unua, kvankam oni
povus rimarki plurajn similaon. La mondo
aniis, la UKoj ne tiom. Estos ja solena
inaguro, debatoj pri la movado, teatraj kaj
aliaj spektakloj, bankedo, ekskursoj (anka
al Bulonjo kaj irkaao). Kaj prelegoj, fakaj
kunsidoj, diversaj atelieroj. Estos la nun
jam tradicaj Movada Foiro, Kleriga Lundo,
akcio. Kaj nova arano pri libera scenejo
prepare al la Internacia Arta Vespero. Kaj
aparte elstaraj kulturaj programeroj. Kaj tre
diversaj ekspozicioj. Kaj Mi mensogus kiel
politikisto skribante, ke oni trovos absolute
novajn aferojn, tamen ni esperas, ke vi havos
kelkajn bonajn surprizojn! Estos bunta gamo
de kongreseroj, tiel ke iu trovu ion la sia
gusto (kiel kutime okazas en UKoj). Lillo
farios elstara efurbo de la Esperantokulturo. Organizi la 100-an estas granda
defio, tamen plena de espero. Bonvenon!

1287 (1) Januaro 2015

Foto-kroniko

Niaj Universalaj
Kongresoj per fotoj
La i-subaj fotoj (kaj anka iuj priskriboj) aperis en la libro Sed homoj kun homoj de
Ziko Marcus Sikosek (nuntempe Ziko van Dijk).
Per fotoj oni povas rakonti la historion de popoloj, de grandaj okazaoj a de iu
fenomeno kiu regule ripetias, kiel niaj Universalaj Kongresoj. Do, uu la fotojn, kiuj
montras kelkajn aspektojn de niaj kongresoj tra la tempo, is 1981.

Pekino 1986: kongresanoj

sur la Granda Muro

enevo 1925: afio por la unua

Somera Universitato en Esperanto

enevo 1906: potkarto. Multaj

kongresanoj promenis je la bordo de
la eneva lago. Jen sinjoro kun la vorto
interpreter sur la kaskedo proponis sian
servon al la promenantoj. La Lingvo
Internacia, li certe ne rimarkis la verdan
stelon, kaj tial li faras tian grandan eraron,
proponante interpretiston al Esperantistoj!

1929 Budapeto: la kandidatinoj por

Fralino Esperanto; en la mezo la
elektita Veronika Eksta el Estonio

Londono 1938:
kongresanoj kun
gazet-afio

Majenco 1958: Franz Stein, Giorgio Canuto,

Wilhelm Herrmann, Marianne Vermaas
alparolas la kongresanojn en la korto de la
Palaco de la Elektantoj-Princoj

Rejkjaviko 1977:
Amadou-Makhtar MBow,
enerala Direktoro de
Unesko, en la Inaguro

Braziljo 1981:
kongresanoj
venantaj el la
Inaguro

1287 (1) Januaro 2015

13

Opinio de la junularo

La movado ekzistas
anka ekster
kongresoj

alia vidpunkto gravaj aferoj estas decidataj

dum kongresoj.
Arat Kocsrd Valr (Hungario)

Olga Shilayeva
u la Esperanto-movado estas tro
kongresa? u homoj, kiuj ne regule
partoprenas kongresojn, fakte estas izolitaj?
u ekzistas alternativo al la kongresoj? u
izoleco? Tiujn demandojn starigis TEJOaktivuloj,kiuj kreis enketon en Facebook
por analizi la situacion. La rezultoj de la
esploro estas la jenaj:
77 % el la respondintoj diras, ke ili
vidas multajn aliajn eblojn por agadi
en Esperantujo; la ili la E-movado ne
estas tro kongresa;
7 % - opinias, ke la movado estas en
procezo de ano de sole kongresa
al anka reta;
6 % - respondis, ke la movado estas
tro kongresa;
3 % - pensas, ke nia movado estas
kongresa, sed tio bonas.
7 % - ne povas nun formuli klaran
respondon.
Do la plimulto el la respondintoj ne
sentas sin izolitaj kaj kredas, ke la E-movado
ne koncentrias nur irka kongresoj. Kial?
Estas interesaj kelkaj opinioj de junuloj el
diversaj partoj de la mondo:
La mia opinio, kongresoj estas grava
parto de la E-movado, sed ili ne estas ia
nura instanco. La movado ekzistas anka
ekster kongresoj kaj homoj, kiuj kutime
ne povas eesti kongresojn, povas helpi
la movadon alimaniere. Ekzemple, mi
loas en Argentino, lando situanta for de
Eropo, kaj mi ne povas ofte partopreni
internaciajn eventojn, sed mi helpas la
movadon per aliaj rimedoj: mi disvastigas
Esperanton en mia lando, kontribuas al
revuoj, aktivas en interreto ktp. Mi ne sentas
min izolita. Oni ne bezonas partopreni
kongresojn por esti esperantisto, sufias
ke oni uzu la lingvon, ar la uzado de la

14

La mi, kongresoj okupas tre

malgrandan parton de la esperantista vivo
almena miaokaze kaj por la plejparto de
la esperantistoj kiujn mi konas.
Przemysaw Wierzbowski (Pollando)
lingvo por interkomprenio estas kerno de
esperantismo kaj de la E-movado.
La mi, la movado nun ias tro reta,
Adrin Alejandro (Argentino)
tro virtuala, kaj malpli kongresa, malpli
Mi ne dirus, ke nia movado estas tro reala. Kiuj vivtenos la asociojn, kiam iuj
kongresa. Oni kalkulas la nombron de iliaj membroj estos for, en la reto?
Aleks Kadar(Francio)
esperantistoj inter 200 000 kaj 2 000 000, sed
dum la lastaj jaroj la plej grandaj E-kongresoj
apena sukcesis kunvenigi kelkcentojn Mi kun plezuro kaj entuziasmo
da personoj (kaj la kvanto da eestantoj partoprenas kongresojn, sed la E-movado
rumpas jaron post jaro). La kvanto da por mi signifas ne nur internaciajn eventojn.
esperantistoj, kiuj partoprenas kongresojn, La movado donis (kaj donas) al mi multajn
estas fakte tre malgranda kompare kun la aliajn bonajn spertojn kaj eblojn realigi
tuta esperantistaro. Miloj da homoj kun miajn profesi- kaj at-okupojn. Ekzemple,
similaj idealoj kaj kiuj parolas la saman mi atas verki kaj plezure realigas tiun
lingvon, disigitaj tra la tuta mondo, volas emon en Esperantujo; al mi plaas instrui
konatii por trovi manieron resti kunaj kaj kaj mi faras tion en nia movado (E-kursoj,
fortaj. Por la unuaj samideanoj tiu solvo AMO-seminarioj ktp); mia pasio estas
realiis per kongresoj, tio estis la perfekta vojai kaj mi realigas tion, vizitante kun
maniero koni kaj resti en kontakto (kaj E-amikoj novajn lokojn de la mondo; mi
praktiki la lingvon), kaj tio iis grava parto emas ekkoni ion novan kaj enerale ricevi
de nia kulturo, la heredao kiun lasis la unuaj utilan sperton kaj certe lernas multon dum
pacaj batalantoj por ni. Do mi ne dirus ke miaj vojaoj, komunaj projektoj, festivaloj,
nia movado estas tro kongresa, mi simple trejnadoj, komunikado ktp. Jes, mi sopiras
dirus, ke i estas tre kongres(em)a.
pri kongresa etoso, sed e ekster kongresoj
Ivan Camilo Quintero Santacruz mi neniam sentas min izolita. Ebloj engai
sin, trovi por si ion interesan en Esperantujo
(Kolombio)
multas! Tiom pli en la epoko de interreto. Pro
Nu, ne estas facile respondi. Tamen, mi tio mi ne subtenas la ideon, ke la E-movado
kredas, ke i ankora ne estas tro kongresa. estas tro kongresa.
Kelkaj internaj movadoj en Esperantujo Oni diras: kiom da homoj, tiom da
(linukso, bicikloj, vegetarismo) ne tiom ofte opinioj. Ni ne dirus, ke la prezentita esploro
kongresas. Do la respondo pri tiuj i lastaj estas kompleta, sed i klare montras la
estus uste la malo, ke e estas manko.
ekzistantajn humorojn inter esperantistoj.
Gita De Lima Pereira (Brazilo)
Krome ni komprenas, ke la sondado en
Facebook ne estas reprezenta. Tamen
Sincerdire mi ne povas scii, u Esperanto surbaze de tiu enketado jam eblas fari
estas tro kongresa a ne. La mondo ja konkludojn kaj plani la sekvajn paojn.
ege aniis. Pere de interreto oni povas Ni dankas iujn respondintojn pro la
esperantumi e se oni ne iras al iu ajn helpo. e http://on.fb.me/1vNfPv8 vi povas
kongreso. Do, la tiu i vidpunkto la vidi la rezulton de la citita enketo kaj
kongresoj estas superfluaj. Sed anka estas legi la komentojn.

1287 (1) Januaro 2015

Utilo, Frateco, Justeco

Praktikaj lecionoj
de utilo, frateco
kaj justeco
Fabrcio Valle
En 1937, respondante al la demando
Esperanto post sekvaj 50 jaroj?, Edmond
Privat skribis, ke multo dependas de tio,
kion elektos la esperantistoj kiel celon de
sia agado: u senesa batalo pri organizaj
problemoj absolute bagatelaj rilate al
tutmondo, u inteligenta uzo de Esperanto
por utilaj servoj al homaro, unuvorte u
disputi pri malplena skatolo, u kunlabori
por krei valoran enhavon?
Nu, nuntempe ni povas senhezite aserti,
ke niaj universalaj kongresoj estas valorega
enhavo kreita de la esperantistoj tra la lastaj
kvindek jaroj. Claude Nourmont en sia
artikolo (p. 12) bone kaj koncize prezentis la
historian fonon de la UK-serio komenciinta
en Bulonjo kaj jubileonta en Lillo, kun tre
interesaj rimarkoj pri kelkaj kernaj aspektoj.
Olga Shilayeva alportis al ni (p. 13) la
junularan vidpunkton pri la demando, u
nia movado estas tro kongresa a ne, kun
opinioj de ses junuloj.
Kio restas? Pluraj aliroj restas, sed la
homoj atas profetaojn kaj opiniojn pri
estontaj scenejoj, do mi provos prilumi la
estontecon de niaj universalaj kongresoj,
surbaze de la ekzistantaj faktoj kaj
historiaj aspektoj.
En 1905 internacia kongreso estis la
nura granda okazo por praktiki la lingvon
en internacia kunteksto, sed nuntempe
eblas paroli iutage kun homoj tra la
tuta mondo kaj e per videokonferenco
prelegi al tutmonda spektantaro. Modernaj
profesiaj retaj videokonferencejoj lueblas kaj
vaste popularios estonte. Oni disvolvas
teknikon kiu ebligos e tridimensian eeston
de malproksima preleganto! Trejnado
de aktivuloj estos komuna afero kaj per

1287 (1) Januaro 2015

eestaj seminarioj kiel AMO kaj per retaj

trejnsistemoj. La neceso pri pruvo de l
parolebleco de Esperanto estis granda
prioritato okaze de la Bulonja kongreso
kaj eble ankora tra la periodo de du a
tri sekvintaj UKoj sed jam ne plu. Resume,
multe da el la iamaj kialoj por dara
organizado de universalaj kongresoj ne
plu validas. La novaj generacioj okupias
pri tute novaj celoj, kiuj ne nepre devas esti
diskutataj nur kadre de UK. Tamen, esencaj
karakteroj de la pionirao de 1905 ankora
senteblos en la moderna Lillo en la venonta
julio/agusto. La efa estos iu emocio, kiun
nur UK povas sentigi al ni. Edmond Privat
en sia libro pri la historio de Esperanto,
aludante pri la unua UK skribis, ke La
unuan fojon vibris en koroj kaj esprimiis
tra lipoj komuna, forta sento de multnacia
popolamaso per unu lingvo, la sama por
iuj. Emocio trovis parolilon. Neniu dubo,
ke emocio estas eterna sento kaj e okaze
de la 200-a UK homoj emociios pro la bela
etoso reganta nian kongreson, kiu nun la
centan fojon tuos la koron de tiuj, kiuj povas
in partopreni.
Tamen, se la emocio estas la sama, la
mondo ne! La tutmondio kun iuj siaj
atutoj, pikoj, defioj, demandoj kaj promesoj
devigas nin reinventi nian plej gravan
eventon, kiel la italoj sukcesis rilate sian
nacian kongreson (RE, oktobro, p. 200).
Krom la emocio, anka ne aniis tri ideoj
- utilo, frateco kaj justeco - ekstrakteblaj el
la Bulonja Deklaracio, elstara dokumento
verkita de Zamenhof speciale por la unua
kongreso. Jen komento de Privat: Estas
fakto, ke Zamenhof donis apartan gavecon
al tiu temo de lingva egaleco. Por li, helpa
mondolingvo solvis ne nur la problemon de
utilo kaj de frateco, sed anka de justeco.
Partoprenante niajn universalajn kongresojn

oni povas senti en la praktiko tiun triopon!

Nu, la utilo venas, interalie, el la multaj
oportunaj okazoj ui personajn kaj varmajn
kontaktojn en UK kaj utiligi Esperanton por
tre praktikaj celoj. Tiukampe ni devas trovi
novajn manierojn proponi utilajn opciojn en
la programo de UK. Ebla estonta scenejo:
paralelaj monda komerca foiro kaj monda
scienca konferenco.
La frateco venas de la interna ideo de
Esperanto: Mi salutas vin, karaj samideanoj,
fratoj kaj fratinoj el la granda tutmonda
familio, kiuj kunvenis el landoj proksimaj
kaj malproksimaj, el la plej diversaj regnoj
de la mondo por frate premi al si reciproke
la manojn, pro la nomo de granda ideo,
kiu iujn nin ligas, diris Zamenhof en la
solena malfermo. Estonte: ne plu militoj, ne
plu akaparado fare de la fortaj landoj, ne
plu armita paco, ar Esperanto tre helpos
la popolojn koni unu la alian kaj faciligos
la diplomatiajn aranojn. UK estos modelo
por grandaj organizoj kiel UN kaj Unesko.
La justeco siaflanke estas tre bone
reprezentata de la lastatempa evoluo de la
movado sur la kampo de batalado por la
lingvaj rajtoj kaj demokratia komunikado.
Estonta scenejo: defendi la lingvajn rajtojn
estos tiom kortua kaj konvinka al la
potencialaj donacantoj kiel nun estas la
defendo de la pandoj, se citi Michael Boris
en la i-numeraj Dek Demandoj (p. 6, oka
respondo). UK montros al la mondo en la
praktiko la plej bonan lingvopolitikon kaj
kaptos la atenton de fakuloj, sciencistoj,
politikistoj kaj iuspecaj aktivuloj.
Nu, jen aliro pri la estonteco de la
Universala Kongreso: praktikaj lecionoj
de utilo, frateco kaj justeco, kiel iam, ekde
1905, malgra la fakto, ke nia bolanta mondo
senese fluas kaj anias. Vere, anka estas
fakto, ke la esencaj aferoj permanentas.

15

Recenzoj

Du por germanlingvanoj
Andra Frank / Quentin Weber-Seban

La unua kolora Esperanto-lernolibro!

Tiu anonco finfine kuraigas min lerni
Esperanton. Kaj jam la unua dumtralega
sento antauvidigas: jen bone strukturita,
klare kaj travideble konstruita lernolibro,
kiu uste tra koloraj distingoj simpligas la
komprenon kaj lernadon.
La lernolibron oni povas dividi en du
partojn: la unua parto konsistas el entute
12 lecionoj (proksimume 100 paoj); la
dua el eneraltema aldonao (45 paoj).
iuj lecionoj sekvas la saman strukturon:
enkonduke mallonga teksto, al kiu aludas
la klarigoj de la gramatikaoj kaj specifaoj
sekvantaj la tekston. Aldone troveblas
helpaj lafrazaj tradukoj de la enkondukaj
tekstoj. Ekzercoj kompletigas la lecionojn.
Lecionoj 1-4 iom malsimilas. Tie
troveblas malsame ol en la postaj lecionoj
vortlistoj de iuj instruitaj vortoj kaj plie
la solvoj de la ekzercoj.
Iu laalfabeta vortlisto en aldonaoj,
kiu rememorigas almena iun vortareton
de la kompleta lernolibro, kompensas
la bedarindan mankon de vortlistoj
en la lecionoj 5-12. Male estas ne tute
komprenebla la fakto ke la solvoj de la
lecionoj 5-12 troveblas nur en la reto.
La atoro afable ligas al la retejo de
la Esperanto-movado en SchleswigHolstein. Tamen, enerala travidebleco
de iuj lecionoj, ekzemple en aldonaoj,
e plikvalitigus la libron.
Dum la lecionoj 1-4 komprenigas
bonajn fundamentajn konojn en Esperanto
(alfabeto, elparolo, legadekzercoj,
fundamenta gramatiko, ekz. verboj,
substantivoj, la artikolo, kazoj akuzativo,
dativo, genitivo pronomoj kaj efaj tensoj)
aldonias en la lecionoj 5-12 riaj klarigoj,
kiuj ebligas intensan lingvan studadon. Tio
videblas anka en tio ke iu leciono finias
per helpa pliprofundigo, kiu temas
pri jam lernitaj elementoj kaj ellaboras
specifajn aspektojn.
La lernolibron kompletigas vere
praktika aldonao post la lecionoj. Tiu
proponas por rapida reekzercado a
rerigardo i. a. Temajn vortlistojn (ekz.
pri vivaoj, la homa korpo a vetero
kaj sezonoj). Apude trovias anka eta

16

Resumo kaj pliprofundigo pri gramatiko,

ekz. pri prepozicioj a adverboj.
Sekvas ege mallonga enkonduko en
la historio de la lingvo, la Esperantomovado kaj kulturo tutmonde, kaj specife
en Schleswig-Holstein. Tiuj unuaj informoj
donas ideon pri la vasteco kaj diverseco de
la Esperanto-movado kaj pri tio kiel eniri
la movadon. Danke al la losilvortolisto
fine de la libro eblas uzi in kiel
gramatikan ekzerclibron.
La gramatikaj kaj lingvaj eroj de
Esperanto estas efike klarigitaj kaj
facile kompreneblaj kaj povas bonege
esti ripetataj dum la posta legado. ar
la klarigoj en la lecionoj estas iam
rekte ligitaj al la enkonduka teksto, la
libro sekvas la principon de orientata
lernado, kiu enkadrigas la studadon
de la lingvo.
La klarigoj de la atoro iam estas en
kompletaj frazoj. Tiel li alparolas rekte la
leganton kaj gvidas tiun i tra la legado.
Plie, Theodor Wittenberger tre bone
sukcesas klarigi Esperanton kompare kun
la germana.
La lecionoj estas plensence konstruitaj.
La tekstoj de la lecionoj povus pli varii. iuj
situas pli-malpli en la norda Germanio, kio
konstante rememorigas pri la origino de
la atoro (Schleswig-Holstein). Tio anka
povas, helpe al la leganto, roli kiel rua
fadeno. Por aliaj, i povus rapide enuigi
kaj ajni ripetema. Alia, eta kritikpunkto
rilatas al la enhavolisto. i povus esti pli
detala kaj same pli strukturita. i tie ne
aperas la enhavo de lecionoj kaj la aldonaoj
ne aperas tiel nomataj. Male vere sukcesas
la kolorsistemo, kiu superrigardebligas
kaj komprenebligas la klarigojn. Danke
al i la libro aperas alloga kaj vere emigas
lerni Esperanton.
Malgra la kelkaj menciitaj manketoj,
la lernolibro de Theodor Wittenberger
povas esti tute kaj entute rekomendata por
memlernado. i estas adaptita al plena,
intensa lernado de la internacia lingvo.
La pli modesta (la la grando) Der
Esperanto-Express, kaj same kvalita la la
aspekto, tute bone plenumas sian celon
prezenti la internacian lingvon al la

Esperanto-Lehrbuch. Die
internationale Sprache
in Farbe
Theodor Wittenberger.
Norderstedt: Books on Demand,
2013. 155p. 21cm. ISBN
9783844809251. Prezo: 30,90.

Der Esperanto-Express.
Ein berblick ber die
internationale Sprache.
Theodor Wittenberger.
Norderstedt: Books on
Demand, 2012. 37p. 21cm. ISBN
9783848252022. Prezo: 4,80.
germanlingva publiko: klara, mallonga,
facile komprenebla. Tre taga por la unua
kontakto kun la lingvo. Por pli profunda
lernado de Esperanto, konsilinda estas la
lernolibro de la sama atoro.

1287 (1) Januaro 2015

E-Agado

Orienta Timoro

Malgranda lando,
multege da lingvoj
Heidi Goes
Orienta Timoro estas malgranda
lando (iom malpli ol 15 000 km, malpli
ol la duono de Belgio, iom pli granda ol
Gambio), konsistanta el la orienta parto
de la insulo Timoro, la insuletoj Atauro kaj
Jaco, kaj la eksklavo* Oecussi en Okcidenta
Timoro. La cetero de tiu okcidenta parto
apartenas al Indonezio. Timoro situas
norde de Astralio. Anta irka 500 jaroj
Orienta Timoro iis kolonio de Portugalio,
sed nur en 1859 Portugalio kaj Nederlando
interkonsentis pri la nunaj landlimoj.
La 28-an de novembro 1975 la lando
deklaris sin sendependa. Sed jam la 7-an
de decembro samjare la indonezia armeo
invadis la landon kaj poste deklaris in
la 27-a provinco de Indonezio. La okupo
daris longe kaj kostis la vivon al centoj da
miloj da homoj. La 30-an de agusto 1999
sekvis referendumo, en kiu preska 80%
de la loantaro elektis sendependion de
Indonezio. Post transira periodo dum kiu
Unuiintaj Nacioj regis la landon, i tute
sendependiis la 20-an de majo 2002. i
tiu tre mallonga superrigardo de la historio
de la lando estas necesa por kompreni
iomete la kompleksan lingvan situacion
de la lando.
Orienta Timoro havas du oficialajn
lingvojn (la tetuna kaj la portugala) kaj du
laborlingvojn (la angla kaj la indonezia).
La portugalan kaj la anglan uzas precipe
la politikistoj kaj eksterlandaj konsilistoj,
ne la ordinaraj homoj. Ordinaraj homoj
parolas unu, du a pli el la trideko da
lokaj etnaj lingvoj kaj aldone unu el la
oficialaj. Kvankam oficiale oni ne plu
rajtas uzi la indonezian en la lernejoj
kaj universitatoj, i tamen estas dare
praktikata, ar la instruistoj ankora ne
bone regas la portugalan, kaj al la tetuna
mankas vortprovizo por iuj sciencaj
terminoj. Krome, anka la lernolibroj estas
en la indonezia, kaj la infanoj, kiuj tute ne
edukiis en la indonezia periodo, lernas la
indonezian pere de la indonezia televido,
kiu ajnas al mi pli spektata ol la nacia
televido. La malalta edukadnivelo, en

1287 (1) Januaro 2015

kombino kun la faktoj ke krome ekzistas

trideko da lokaj lingvoj kaj ke la tetuna mem
ankora ne estas tute normigita (ekzistas
du lingvaj institucioj kun malsamaj opinioj,
tiel ke por pluraj vortoj ekzistas pli ol
unu ortografio...) kontribuas al lingve
aosa situacio. Pli ol unu fojon mi adis
ke bedarinde orienttimoranoj apena
konas unu lingvon isfunde, kvankam ili
parol(et)as plurajn. Do ne malofte, kiam
mi klarigis al iu alia eksterlandano, ke mi
volas enkonduki kaj instrui Esperanton en
la lando, li ridis kaj demandis: u vere vi
volas aldoni ankora plian lingvon? Mi
konfirmis, kaj fakte post iom da tempo
povis repliki, ke pluraj preferas lerni
Esperanton ol la portugalan, precipe pro
tio ke la portugala konjugacio estas tre
komplika. Sed kompreneble plej multaj
homoj preferas lerni la portugalan a la
anglan. Tamen mi sukcesis trovi lernantojn
kaj dum mia kvinsemajna restado tie mi
instruis plurfoje en tri lokoj (nacia radio;
lingva trejnadejo kaj studentejo Lorico
Training Centre; kaj e la Forumo de la NeRegistaraj Organizaoj de Orienta Timoro,
FONGTIL). Ne facilis instrui Esperanton
al lernantoj kiuj ne parolas flue la anglan
a indonezian. Sciante, ke mi ne parolas
flue la tetunan, iuj preferis, ke mi uzu
la indonezian, sed mi rimarkis ke ne iuj
parolas in flue, do mi ofte devis klarigi
tre simplamaniere, a peti iun traduki en
la tetunan. Mi ja lernis iom la tetunan (en

Heidi Goes doktorias pri kongaj

lingvoj kaj esploras la historion
de la E-movado en Indonezio
tiea lernejo, dum ok matenoj), kaj povis in
bone utiligi por klarigi vortojn kaj simplajn
frazojn, sed ne por klarigi gramatikon a
dare uzi in kiel instrulingvon.
Krome mi vizitis multajn organizaojn,
oficialajn instancojn kaj gazet-oficejojn por
klarigi pri Esperanto. Aperis pluraj artikoloj
en gazetoj (dum kaj post mia restado), kaj
mi intervjuiis la 22-an de agusto en
junulara programo e la nacia radio. Mi
donacis Esperanto-librojn (donacoj de
KAEM, PEA kaj Miguel Faria de Bastos)
al bibliotekoj en Dilio kaj Baucau kaj
kompreneble anka al la lernantoj. La 6-an
de septembro ni havis komunan lecionon
kaj starigis la unuan Esperanto-klubon de
Dilio, nome La tri lagoj. Kvankam ne
multaj ankora venas al la klubaj kunvenoj
kaj interreto estas malfacila kaj multekosta
komunikilo, mi dare havas kontakton kun
pluraj lernantoj, kiuj darigas la lernadon.
Mi esperas ke mi sukcesos venigi almena
du a tri el ili al Eropo por la i-jaraj
kongresoj (IJK, UK, SES...) por ke ili lernu
pli pri la lingvo kaj precipe pri la movado.
* http://eo.wikipedia.org/wiki/Eksklavo

17

o
k
i
t
s
i
v
g
n
li
r
e
t
n
I

por

Esperantistoj

Gloro kaj falo

de Volapuko
Federico Gobbo

Kaj do mi decidis
kompreni kiom da
veraj, seriozaj, praktikaj
asertoj, unuvorte realigeblaj,
vere estis en la nova lingvo.
Mia sperto konvinkis min, ke
la invento de Schleyer havas
utilon realan kaj praktikan kaj
ke lia laboro admirindas ne nur
la la filologia flanko, sed e
pli ladindas la la morala kaj
homara flanko, ar miaopinie la
lingvo vere tagas por la nobla
celo doni al iuj popoloj surteraj
pretan kaj facilan ilon por
interkomprenio, kaj do helpi al
la komercaj kaj sciencaj rilatoj
kaj samtempe firmigi la ligojn de
konkordo kaj frateco.
La eltirao ne venas de pioniroj de la
E-movado sed de la volapuka: temas pri la
enkonduko al Volapuko verkita de du italoj,
Angelo Ferretti kaj Carlo Mattei, eldonita
origine en la jaro 1890, en la kulmina punkto
de la populareco de Volapuko en Eropo
kaj Ameriko. Se vi iam ajn legis prezenton
de Esperanto de la frua epoko (1887-1905)
vi povas vidi, ke ekzistas multaj similaoj
inter la argumentoj favore al Volapuko
kaj favore al Esperanto. Por la nuntempa
esperantisto, la plej interesa aspekto de
Volapuko ne estas la strukturo de la lingvo
en iuj detaloj, sed la postlasao kiu vivas
ankora nun en la E-kulturo.
Kiel konate, Volapuko estas iom pli
maljuna ol Esperanto. La la propra
aserto, Johann Martin Schleyer, germano
kaj katolika prelato, ricevis de Dio per
sono la mision krei mondan lingvon,
kaj en 1879 li rapide pretigis Volapukon,
lalitere mondolingvo (Vol-, mondo;
-a-, genitivo; -pk, lingvo). En Germanio

18

balda estiis intereso: la unua kongreso

okazis en Friedrichshafen (apud Konstanco,
e la landlimo kun Svislando) jam en 1884.
La laborlingvo estis la germana; evidente
la efa intereso de Schleyer estis la skriba
uzo. Fakte, la diplomon pri instruisto de la
lingvo donis Schleyer mem post ekzameno
skriba, ne parola.
La dua kongreso okazis en Munkeno
(Germanio) en 1887, la saman jaron de
la lano de Esperanto fare de Zamenhof,
dum la tria kaj lasta okazis du jarojn
poste en Parizo. enerale, la jaro 1889
estas konsiderata la plej glora momento
de Volapuko: kutime oni nombras pli ol
tricent librojn eldonitajn en la lingvo, pli ol
dudek revuojn kaj ducent okdek tri lokajn
grupojn. Unu el ili estas la Nurenberga, kiu
jam en 1888 fariis la unua E-klubo, kies
rolo en tiu delikata momento ne rajtas esti
forgesata. Fakte, tie troviis la rimedoj por
eldoni la unuan revuon en la Zamenhofa
lingvo, La Esperantisto. Nehazarde, ekde
la unua numero aperis, post enkonduka
trilingva prospekto (en la germana, la
franca kaj Esperanto), la Zamenhofa eseo
Esperanto kaj Volapk, dulingve en
la germana kaj Esperanto [Haupenthal
1988]. La Nurenberga estis sendube la
plej grava klubo kiu forlasis sian lojalecon
al Volapuko, sed ne la ununura. Iusence
la volapukistoj, vidante la similaojn
de ideoj kaj aspiroj inter la du lingvoj
internaciaj, facile transiris al Esperanto, pli
rapide eklernebla.
u estis influo de la lingvo de Schleyer
sur la lingvon de Zamenhof? Tiu i estas
temo de debato inter la interlingvistoj. Oni
povas diri, ke e se estiis ia influo, i ne estis
decida. La la esploro de Roberto Tresoldi
[2011], Volapuko influis Esperanton en du
diversaj momentoj de ia historio. Unue,
kiam Esperanto ekdisvastiis, kelkaj homoj
reagis unuavide jam estas Volapk,
kaj tio bremsis la evoluon de Esperanto,
kvankam ne tre longe; due, en la kabineta

fazo de la lingvoplanado, Zamenhof en la

jaroj 1881-2 pretigis pra-Esperanton, kies
formo prezentas strukturajn similaojn
kun la Volapukaj trajtoj, aparte en la
tempoindika vokalsistemo. Tamen, en
posta polurado kiu kulminis en la formo
de 1887, la Volapukaj influoj estis forigitaj.
Kio postrestas de Volapuko? Verdire
ne multe, sed ja estas io. Jam en la dua
artikolo de i tiu serio estis menciita la
fakto, ke nuntempe Volapuko estas kelkfoje
uzata por literaturaj celoj, ene kaj ekstere de
Esperantujo. En kelkaj okazoj la lingvo ias
indikilo por aliaj artaj celoj: ekzemple, en
2008 la artistino Mariella Mosler prezentis
ekspozicion de skulptaoj en Hamburga
galerio sub la titolo Volapk. Danke efe
al Arie de Jong [vidu skatolon] Volapuko
travivis la deknaan jarcenton, dum la
pluvivo en la dudeka kaj dudekunua
uldias efe al la interreto.
Kvankam la volapuka movado en la
tradicia senco de la esprimo ne plu ekzistas,
grava parto de i postvivas la batalon inter
Schleyer kaj Kerckhoffs en 1889: temas
pri la Volapuka Akademio (Kadem
Volapka). En 2014 ekprenis la gvidan
rolon en i Hermann Phillips, la sepa cifal
(efo): la persona komuniko de Christer
Kiselman, la nuntempa prezidanto de la
Akademio de Esperanto, la rilatoj inter
la du Akademioj estas nun amikaj kaj
respektoplenaj. Sed la ligoj kun Esperanto
ne stariis lastatempe, male ili estas longaj
kaj profundaj. En la esperantigo de la
belga komikso Tinjo, estas rolulo, nome
kapitano Aribaldo Hadoko, kiu sakras en
tre kreiva maniero ekzemple: Anakoluto!
Senvertebrulo! Mulkapulo!. Interese, unu
el la sakresprimoj de Tinjo en Tibeto estas
uste Volapukisto!. Alia kreiva uzo en
la mondo de la verdaj komiksoj estas la
sprita titolo de la albumo Plena Ilustrita
Vola Pg! kies signifo klaras nur ene de la
E-kulturo. Alia pruvo, e pli klara, estas la
esprimo tio estas volapukao, por indiki
lingvon de alia, fremda popolo. Temas
pri interkultura pragmatika problemo,
kiun Volapuko solvas por Esperanto.
Ekzemple, en la nederlanda oni indikas
la hispanan tiurole, dum por italo estas
la araba, por anglo kaj brazilanoj la greka
ktp. Evidente en Esperantujo neniu vivanta
lingvo povas esti elektita tiucele: imagu
nederlandanon, hispanon, italon, arabon,
anglon, grekon sidantajn e la sama tablo

1287 (1) Januaro 2015

Auguste Kerckhoffs
kaj Arie de Jong,
la aliaj gravaj
volapukistoj
Kerckhoffs estis nederlandano, kiu
studis en Francio kaj poste iis profesoro
pri la germana en francaj altlernejoj.
Krom kiel volapukisto, li estas fama kiel
pioniro de kriptografio. Ankora nun, lia
artikolo publikigita en 1883 estas citata
en la informadika literaturo kiel la unua
atesto pri la graveco de uzebleco por havi
sukcesoplenan kriptografian sistemon
[ekz. Guttmann & Grigg 2005].
Li enkondukis en la ideon pri
internacia lingvo la gravecon de praktika
uzo: dum Schleyer, estante prelato, ne
ajnis tro interesata pri mondumaj aferoj,
la unua gramatiko de Volapuko en la
angla, publikigita en 1888, estis traduko
forte dezirita de Kerckhoffs: kaj la titolo
kaj la enkonduko substrekas la gravecon
de la uzeblo por internaciaj komercaj
celoj. Tiu novao por tiuj tempoj eniros
rapide anka la varbadon por Esperanto.
i anka kontribuis al la intereso en
Usono: fakte la Amerika Societo pri
Filozofio (APA) publikigis taksadon

parolante Esperanton! Volapuko i-okaze

permesas, ke neniu popolo ofendiu.
io i montras, ke Vokapuko estas
parto de la E-kulturo. Tiun i fakton jam
komprenis Zamenhof. En 1911 okazis
la sepa UK en Antverpeno kaj samjare
Schleyer iis okdekjara. En la inagura
parolado Zamenhof deklaris interalie
la sekvon:
Volapk pereis efe pro unu grava
eraro, kiun i bedarinde enhavis: absoluta
manko de natura evolupovo; kun iu nova
vorto a formo la lingvo devis konstante
dependi de la decidoj de unu persono a
de facile inter si malpaconta personaro.
[] Se ne ekzistus tiu eraro, kiun korekti
oni bedarinde ne povis,Volapk neniam
pereus kaj ni iuj nun verajne parolus
volapuke. Sed tiu bedarinda eraro, [...] kiu
pereigis Volapukon, neniel malgrandigas la
meritojn de ia atoro, kiu la unua potence
skuis la mondon por nia ideo; la grandaj
meritoj de Schleyer en la internacilingva
historio neniam malaperos.

1287 (1) Januaro 2015

Ekzemplero
de la libro
Volapk premiers
elements,
Kerckhoffs.
Biblioteko
Hodler

pri la ideo de internacia helplingvo

uste en 1888.
Li klopodis nuligi la regadon de
Schleyer super Volapuko kaj mem
proponis reformon de la lingvo, nome
Nuvo-Volapk (1887). Kvankam efemera,
lia ideo pri Volapuka Akademio pluvivis
la jarcentojn, e se la originala akademio
estis unue turnita al Idiom Neutral en
1898 (Akademi Internasional de Lingu
Universal) kaj poste preska fortelita
de Giuseppe Peano, kiu rebaptis in
Academia Pro Interlingua. Estis Arie
de Jong, nederlandano el akarto,
kiu sukcesis enkonduki reformon de
Volapuko en 1931, kaj danke al tio li
donis iom da forto al la konstruo de
nova movado, efe en Nederlando. La
nuran formon nuntempe uzatan oni
uldas al li.

Kiel asertis Reinhard Haupenthal la

mi la plej grava vivanta fakulo pri Volapuko
esperantologo ne povas ignori Volapukon
[Bernard & Haupenthal 2006]. Mi povas
aldoni, ke e ordinara esperantisto ne devas
ignori la ekziston de la monda lingvo de
Schleyer, ar i estas parto de nia historio,
unu el niaj heredaoj de la pionira epoko.

Ekzercoj
1) Kion vi pensas pri la uzo de la angla?
u la vi estas pli grava la simpleco
kaj reguleco de internacia lingvo a la
malfermiteco de la vortaro por novaj
konceptoj? Diskutu en via grupo.
2) Krozu la interreton serante
materialon en Volapuko: kiamaniere
la interreto helpas la pluvivon
de Volapuko?
Esenca bibliografio
Bernard, Jacques & Haupenthal,
Reinhard (2006). Der Esperantologe
kommt am Volapk nicht vorbei: ein
interview. Ed. Iltis.
Ferretti, Angelo & Mattei, Carlo
(1890). Nozioni compendiose di Volapk.
Reeldonita kiel bitlibro en 1996, danke
al Fara eld. por la Projekto Manuzio.
www.liberliber.it.
Gutmann, Peter & Grigg, Ian (2005).
Security Usability. Security & Privacy,
IEEE, 3(4): 56-58. DOI: 10.1109/
MSP.2004.104.
Haupenthal, Reinhard (2007). Johann
Martin Schleyer. Eld. Iltis.
Haupenthal, Reinhard, red. (1988). La
Esperantisto (1889-1895). Represo en la
originala formo: Georg Olms Verlag.
de Jong, Arie (2012). Gramat Volapka.
Eld. E. J. Brill (1931). Represo en la
originala formo: Evertype.
Kerckhoffs, Auguste (1888). International
Commercial Language. Abridged Grammar
of Volapk. L. Schick Pub. Represo en
la originala formo en 2013 fare de
Forgotten Books.
Kerckhoffs, Auguste (1883). La
Cryptographie Militaire. J. des Sciences
Militaires IX, Jan. 5-38.
Kniele, Rupert (2007). Johann Martin
Schleyer. Eld. Iltis.

Federico Gobbo, estas

profesoro e la Universitatoj
de Amsterdamo kaj Torino, kaj
esploristo e Milano-Bicocca

Tresoldi, Roberto (2011). Linfluenza

del Volapk di Schleyer su Zamenhof
(1879-1887) / La influo de la lingvo
Volapuko de Schleyer sur Zamenhof
(1879-1887). Dulingva originalo. InKoj
2(2): 112-141.

19
* http://eo.wikipedia.org/wiki/Eksklavo

E-Centro

Sorizo*

Sorizo volas
flugi alten
El la redakcio / Tuco Caremb

Sorizo (portugale: Sorriso) estas urbo

kun irka 80 000 loantoj, situanta en
la orienta parto de Brazilo kaj tre konata
kiel brazila efurbo de la agrikultura
industrio (http://bit.ly/1zeq6mk). En januaro
2014 fondiis tie la Eduk-Kultura kaj Arta
E-Asocio (EKAEA), kun la celo ligi la arton,
kulturon kaj edukadon al Esperanto. La
nova asocio havas vere imponan sidejon,
kun aditorio kaj biblioteko. Dilceu Rossat,
ia urbestro, parolis kun la revuo Esperanto:
Kio igis la urbodomon apogi la lokan
E-asocion?
Ni isfunde interesias pri la kultura kaj
intelekta disvolvio de niaj urbanoj kaj la
celoj de EKAEA kongruas kun nia kultura
politiko. Rilate Esperanton, ni in apogas
ar ni kredas, ke i tagas kiel internacia
komunikilo. Ni komercas internacie kaj
estonte Esperanto povos esti utila tiucele.
Krome Unesko favoris in per du rezolucioj
kaj iuj, kiuj rekonas la gravecon de Unesko,
nepre devas rekoni anka Esperanton.

Persone

Kio okazos sur la kampo de arto, kulturo

kaj edukado, kaj kiel tio ligios al
Esperanto?

Stano Marek

Talenta, sperta
kaj tre pozitiva
El la redakcio/ Yves Nicolas
Gajninto de la premio Degui 2014,
Stano Marek profesie sin dedias al la
E-instruado per la reto (al slovakoj) kaj en
E-kursejoj en diversaj landoj kaj e en turneoj
(vidu la keston). Li principe pretas instrui
ie ajn en la mondo. Interese, E-instruado
kaj kompilado de lernolibroj estas grava
enspezo-fonto por li, kune kun aliaj aktivaoj.
Lia lernolibro Esperanto per rekta metodo jam
aperis en tridek kvar lingvoj, pluraj jam en
du a tri eldonoj, kaj aperos en aliaj dek tri.
Li preparis kaj eldonis la varbilon de ILEI
Malkovru Esperanton kaj krome li redaktas
la revuon Juna Amiko. Anka la gazetoj

20

La sidejo de EKAEA grandegas. u vi

kunlaboris por ia konstruado?
La tereno estis cedita la la municipaj
leoj kaj fakte la ejo estas komforta, kun
biblioteko, deorambroj kaj aditorio kun
tricent sidlokoj. Vere, la sidejo apartenas
al la municipa Sekretariejo de Kulturo kaj
estis pruntedonita al EKAEA por dek jaroj.

i-jare okazos la 1-a Internacia Salono de

Esperanto-Arto Pantanalo** kaj ni esperas,
ke E-artistoj venos partopreni kune kun
neesperantistaj artistoj. iuj estos bonvenaj.
Ni krome funkciigos arto-lernejon por
iuauloj. Ni planas okazigi anka
internacian kanzonfestivalon.
Kion diri al la legantoj de Esperanto en 120
landoj tra la tuta mondo?
Mi komplimentas iujn samideanojn kaj
petas, ke ili neniam rezignu labori por
Esperanto, kiu iom post iom isfunde
plifirmias. La esperantistoj devas disvastigi
sian lingvon anka en la politika medio,
celante konkeri apogon kaj subvenciojn.
Nia idealo estas la plej nobla, nome la
interpopola interkomprenio kaj pri tio ni
fieru. Dankon al la revuo Esperanto pro tio,
ke i diskonigas Sorizon al la mondo
* Propono de kriterioj por la esperantigo de la brazilaj
tato- kaj urbo-nomoj - http://esperanto-mg.com.br/
arquivos/esperantigo-tulioflores.pdf
** regiono de Suda Mato-Groso

Stano ricevas la
premion Degui
de Stefan MacGill
( la 15-an de
novembro, KAEST)

Esperanto aktuell de GEA , kaj Esperantisto

Slovaka de SKEF aperas sub liaj redaktaj
zorgoj. Dek du jarojn li redaktis la oficialan
organon de UEA.
Se tio ne sufias, li estas la prezidanto de
Slovakia Esperanta Federacio, kiu nun havas
anta si la tre grandan taskon organizi la
101-an Universalan Kongreson de Esperanto
en 2016, en Nitra, Slovakio. Tio estas nur
parto de lia laboro kaj pro tiom intensa
agado la premio Degui estis aljuita al li.
Aludante tiun premion li diris al Esperanto,
ke temas pri bela instigo al plua laboro,
vere agrabla surprizo kaj ke li klopodos ne libroplena atomobilo veturigis lin al pluraj
eropaj urboj. La prelegoj temis pri kuracaj
ekdormi sur laroj.
plantoj a pri lia lernolibro, foje anka pri
lia lando, Slovakio. Pri li oni diris: interesa,
Prelegvojaoj
Stano Marek prelegvojais en Belgio kaj afabla, serioza, tre pozitiva, korvarma,
en Francio de la 1-a is la 24-a de oktobro sperta, talenta. Li transdonis al mi multe
kaj poste gvidis kurson en Grsillon. Lia da energio, bone resumas Ginette Martin.

1287 (1) Januaro 2015

Kongresa
1
Komuniko

100-a Universala Kongreso de Esperanto

Lillo, Francio, 25 julio 1 agusto 2015

Konstanta adreso

Universala Esperanto-Asocio, Nieuwe Binnenweg 176, NL-3015

BJ Rotterdam, Nederlando.
Tel.: +31 (0)10 436 1044; fakso: +31 (0)10 436 1751.
Retadreso: kongresoj@co.uea.org
TTT: www.uea.org/kongresoj

Kongresa temo

La temo de la 100-a UK estas Lingvoj, artoj kaj valoroj en la

dialogo inter kulturoj.

Informoj

La retpao de LKK estas www.lille2015.fr. LKK havas paon

anka en Facebook kun fotoj kaj eneralaj informoj pri la UK
www.facebook.com/lille2015. Por alioj kaj mendoj servas la
enerala kongresa retejo de UEA (vd. supre).

Ekskursoj

La ekskursoj direktios al la efaj vizitindaj lokoj en kaj irka

Lillo, u buse, u piede, u bicikle. La loka filio de la muzeo Luvro,
bierfarejo, Bruo, Parizo, memorlokoj de la 1-a Mondmilito k.a. estos
la celoj de la tagaj ekskursoj. Okazos plurfoje tuttagaj ekskursoj
al Bulonjo-e-Maro. La anta- kaj postkongresaj ekskursoj estas
planataj por Belgio (Gent, Ieper, Antverpeno kaj Bruselo) kaj al
la Kastelo Greziljono kaj regiono. Anka pri la ekskursoj detaloj
aperos en la Dua Bulteno.

Internacia Kongresa Universitato

La 68-a sesio de IKU akceptos prelegproponojn is 2015-01-31

(vd. p. 232, novembro 2014).

Reklamiloj

Kongresejo

La kongreso okazos en Lille Grand Palais, urbocentre, je 1000

metroj de la trajnstacio Gare de Lille-Europe.

La Unua Bulteno estas senpage havebla e UEA, anka grandkvante.

Glumarkoj mendeblas e la Libroservo de UEA. Folio kun 9 markoj
kostas 1,20 (rabato de 1/3 ekde 3 ekz.; aldonias la sendokostoj
kaj, en EU, imposto 21%). La kongresa afio estas elutebla e
la retejo de LKK (Elutaoj).

Vojaado

Aliilo

Lillo estas rekte konektita buse, trajne kaj aviadile kun multaj eropaj
urboj. Al la stacio Lille-Flandres iras regionaj trajnoj kaj TGV-trajnoj
el Parizo. Al la stacio Lille-Europe iras rektaj TGV-trajnoj i.a. el la
internaciaj flughavenoj de Parizo (Charles de Gaule CDG) kaj
Amsterdamo (Schiphol AMS), el Londono, Bruselo, Amsterdamo,
Roterdamo kaj el la efaj urboj de Francio, plurfoje tage.
La internacia flughaveno de Lille-Lesquin (LIL), 10 km de la centro,
havas rektajn konektojn kun i.a. Tuluzo, Strasburgo, enevo, Split,
Dubrovnik, Oporto kaj Palermo.
Ses oseoj kondukas al Lillo: A1, A22, A23, A25, A26 kaj A27/
E42. En la urbo trovias . 20 000 parklokoj (1,30 is 1,60 eroj/
horo) kaj 7 parkejoj konektitaj al la metroo.

Loado

Detalaj informoj aperos en la Dua Bulteno. La oferto varios de

studentaj ambroj al modestaj is luksaj hoteloj, plej grandparte je
promena distanco de la kongresejo. En la regiono de Lillo trovias
anka kampadejoj, pri kiuj aperos informoj en la Dua Bulteno.

Papera aliilo estas ricevebla e la perantoj kaj e UEA, kiu

volonte liveros in grandkvante por distribuado kun E-gazetoj
kaj en E-aranoj. Eblas anka eluti in e la kongresa TTT-ejo
a uzi la retan aliilon tie.

Kotizoj

is la 31-a de marto 2015 validas jenaj kotizoj (interkrampe tiuj

por la landoj de tarifo B): Individuaj Membroj de UEA (sed ne
MG) 225 (170); MG-membro a ne-IM de UEA, 280 (210);
Komitatano/kunulo/junulo/handikapulo, IM de UEA, 115 (80);
Kunulo/junulo/handikapulo, ne-IM de UEA, 170 (125). Infanoj kaj
junuloj naskiintaj post la 31-a de decembro 1994 alias senpage
(bv. sendi kopion de identigilo). Pri pagmanieroj vd. en la aliilo,
Jarlibro 2014 (p. 3738) kaj en la TTT-ejo.

Statistiko

is la 10-a de decembro estis registritaj 621 aliintoj el 52 landoj.

Forpasoj
Ru H. Bossong (19232014) forpasis la 11-an
de novembro en Eindhoven (Nederlando).
Membro de UEA ekde 1956, li estis loka
delegito 19612012 kaj restis ankora
fakdelegito pri ornitologio. Komitatano A
por Nederlando li estis 19831986. Li kompilis
Komunlingva nomaro de eropaj birdoj (1971).
Regula membro de Societo Zamenhof li
estis ekde ia fondo en 1975 kaj kun sia
edzino Catrien (19252012) li partoprenis
multajn UK-ojn.

Amersfoort (1985), kaj kasisto de la E-Fako Gabriel Mora i Arana (19252014) mortis la
de Turisma Asocio de Naturamikoj.
25-an de novembro en la kataluna Manresa.
Li lernis E-on en 1951. En 1978 li estis unu
Rochelle Grossman (19252014) mortis el la restarigintoj de Internaciaj Floraj Ludoj,
la 30-an de novembro en Novjorko. i estis kies sekretario kaj uriano li poste estis. Lia
multjara delegito de UEA, iama prezidanto poemo Tri nudaoj de Modigliani trovias en
de Novjorka E-Societo kaj motoro de la Esperanta antologio (1984). En lia esperantigo
E-movado en Novjorko. i aliis al UEA aperis la poemaro Tombejo de Sinera de
en 1967, tuj kiel dumviva membro. Dum Salvador Espriu (1989).
la plejparto de sia kariero i estis stabano
de la sekretariato de Unuiintaj Nacioj, Juan (Johano) Negrete (19432014) mortis
sinsekve kiel sekretario, redaktisto, verkisto la 14-an de novembro en Karakaso. Li estis
kaj esploristo en la Statistika Oficejo de la prezidanto de Venezuela E-Asocio 20102012.
Ekonomia kaj Socia Konsilio (Ekosok). Post Em. profesoro pri filozofio, li estis fakdelegito
la emeritio i fariis gvidanto de la oficejo pri filozofio, logiko kaj esperantologio. Li
de UEA e UN, kiun funkcion i plenumis tra anka instruis E-on e VEA kaj en la Centra
multaj jaroj is malsanio devigis in retirii. Universitato de Venezuelo

Jana Cchov-Hrdlikov (19232014)

mortis la 15-an de junio en ernovice u
Tbora (eio). iaj poemoj kaj prozaoj aperis
en E-gazetoj kaj kiel libretoj. i aktivis en la
virina komisiono de Mondpaca E-Movado
kaj estis parolistino de la E-elsendoj de ea
Radio. Ekde 1966 dumviva membro de UEA. Jrgen Hamann (19452014) mortis la 19an de novembro 2014 en Leipzig (Germanio).
Aat Demmendaal-op den Brouw Li estis dum pli ol jardeko prezidanto de la
(19272014) mortis la 19-an de oktobro distrikta estraro de GDREA en Leipzig kaj
en Roterdamo. E-isto ekde 1960, i instigis membro de la Centra Estaro de GDREA.
anka siajn edzon kaj amba filinojn lerni la Li organizis kelkajn el la internacie konataj
lingvon. i estis longe membroadministranto Internaciaj Foiraj E-istaj Renkontioj (IFER)
kaj kasisto de la laborista E-asocio FLE, kasisto en Leipzig. De 1977 is 1986 li reprezentis
de la SAT-kongresoj en Hago (1975) kaj GDREA en la Komitato de UEA kaj estis
efdelegito en GDR 19801984.

DONACOJ
is la 10-a de decembro

Oficiala
Informilo
DUMVIVAJ MEMBROJ
Brazilo: A.L. Rodrigues Dias.
Germanio: G. Hennemann.
Italio: M.F. Pagliaroli.
SOCIETO ZAMENHOF
Nederlando: M. van Oostendorp.

22

KONTO AFRIKO
Brazilo: R. Conde 164,72.
Britio: G. Sutton 200,00.
Francio: SAT-Amikaro (AMO 7) 300,00.
Norvegio: D. Draper (AMO 7) 30,00.
Svedio: J. Hammarberg 10,77.
Svislando: L. Ortelli 15,70; D. Rooke
(AMO 7) 30,00.
Sumo i-jara: 2271,97.
FONDAO AMERIKO
Usono: A. Bennet 17,00; L. Bennet 20,23.
Sumo i-jara: 415,96.

Aurl Ponori Thewrewk (19212015), em.

direktoro de observatorio, mortis la 8-an de
oktobro en Budapeto. Vaste klera homo, li
prelegis en la 54-a UK Helsinko (1969) pri
Dante kaj natursciencoj. En Scienca Revuo
aperis en 1974 lia studo pri la Biblio kaj
astronomio. Li estis estrarano de Hungaria
E-Asocio 19691975 kaj honora membro de
HEA ekde 1986.

Japanio: M. Tahira 100,00.

Svislando: M. Grosjean 10,00.
Sumo i-jara: 1597,00.
FONDAO CANUTO
Brazilo: Anonima 2900,00.
Britio: G. Sutton 300,00.
Nederlando: R. Schmeits 10,00.
Norvegio: I. Rambjr 100,00.
Svedio: M. Hggstrm 60,00.
Sumo i-jara: 7736,95.
BIBLIOTEKO
Belgio: Anonima (Reta Katalogo) 2500,00.
Sumo i-jara: 5153,81.

FONDAO AZIO
Astrio: L. Patek 80,00.
Sumo i-jara: 2178,74.

ENERALA KASO
Usono: A. Casey 24,05; D. Halley 81,63; M.
Hammersmith 21,22.
Sumo i-jara: 1880,00.

NOVJORKA OFICEJO
Germanio: W. & D. Blanke 100,00; B.
Eichkorn 50,00.
Italio: U. De Riu 30,00.

Al iuj UEA
kore dankas!
1287 (1) Januaro 2015

Laste Aperis

facebook.com/lasteaperis

Aliu al la komunumo Laste Aperis en Fejsbuko, kie kolektias legantoj por komentado de libroj,
babilado pri literaturo, atoroj, eldonejoj, tradukoj, libro-merkato kaj koncernaj temoj. Vi povos anka
afii mikrorecenzojn kaj se ili estas talente verkitaj, vi estos invitita verki recenzon por la revuo Esperanto.
Angla sen instruisto, La. Unuakta
komedio. Eugen Ionescu. El la rumana trad.
I. One. Thaumiers: La KancerKliniko, 2014.
23p. 15cm. Suplemento al La Kancerkliniko.
La unua teatrao de Ionescu/Ionesco,
adaptita por la Esperanta publiko. 6,00
Beletra Almanako 21 (Oktobro 2014). Red.
J. Camacho, P. Dagupto, I. Ertl, T. Westover.
Novjorko: Mondial, 2014. 173p. 22cm.
Ilus. ISBN/ISSN 9781595692870/19373325.
Ampleksa numero kun poezio (originala
kaj tradukita), prozo originala, artikoloj,
eseoj, recenzoj kaj leteroj. 9,90
Elimej en la mondo de asi / Elimey
en el mundo de Yasi. arua legendo el
Urugvajo / Charra leyenda de Uruguay.
Ayeln Borgogno Arce. En Esperanton trad.
Esperanta Urugvaja Societo. Montevideo:
Claudio Ortiz, 2014. 24p. 21cm. Dulingva:
E, hispana. Kolorilustrita rakonto kun
indiena fono. 6,90
En la betesda lageto. En Esperanton trad.
J.R.T da Silva. So Paulo: WRC, 2014. 25p.
12cm. Kolorilus. ISBN 9788575131862.
Historieto inspirita de la Evangelio la
Johano, 5:1-17. 3,00
Esperanto
lerno-libro.
EsperantoEnglish-Nepali. Bishwambhar Ghimire.
Kathmandu: La atoro, 2013. 190p. 21cm.
ISBN 9789937269681. Ampleksa lernolibro,
dividita en kvin sekciojn. 12,00
Esti a ne Esti. Red. Amri Wandel. s.l.: ELI,
[2014]. 107p. 21cm. Kolorilus. Kolekto de
tekstoj memore al Esti Saban (1963-2013).
6,00
Interlinguistik im 21. Jahrhundert. Div.
atoroj. Red. Cyril Brosch kaj Sabine Fiedler.
Berlin: Gesellschaft fr Interlinguistik, 2014.
118p. 30cm. ISSN 14323567. Germanlingva.

Ok kontribuaoj al la jara kunveno de la partoprenintaj en poezia konkurso. 16,20

Asocio por Interlingvistiko, 29 novembro
1 decembro, 2013. 13,80
Raportoj el Japanio 17 (Katastrofo de
Japanio en la tria jaro). Jasuo Hori. Maebai:
Kani kaj Amane. Familiaj rakontoj. Jasuo Horizonto, 2014. 281p. 21cm. Ilus. ISBN
Hori. Maebai: Horizonto, 2014. 32p. 30cm. 9784939088216. Darigo kaj kompletigo al
Ilus. ISBN 9784939088209. 27 mallongaj Raportoj el Japanio 15, Raportoj el Japanio 16
ilustritaj rakontoj diverstemaj. Taga por kaj Tertrema katastrofo de Japanio 2011. 13,80
instruantoj. 4,20
Revo realigita dank al Esperanto.
Kanto de l korvo, La. Nicola Ruggiero. Esperanta travivao. Rubn Teofil Diaconu
Partiznske: Espero, 2014. 85p. 21cm. ISBN Tkachenco. Presidencia Roque Senz
9788089366231. La dua originala poemaro Pea: La atoro, 2012 (3a eld). 43p. 21cm.
de juna, moderna poeto. 7,50
Ilustrita raporto pri la vojao de la atoro
tra Eropo, helpe de E-o. 6,00
Konciza vortaro japana-Esperanta. Tani
Hiroyuki. Toyonaka-si: Japana Esperanta Saluton, samideano! Alosio Sartorato.
Librokooperativo, 2014. 216p. 18cm. ISBN Rio de Janeiro: KKE, 2013. 214p. 21cm.
9784888870832. Utila, poformata vortaro. ISBN 9788578841409. Primovadaj artikoloj,
12,00
originalaj poemoj, tradukaoj (prozaj kaj
versaj) el la portugala. 7,50
Mallongeco de la vivo / De brevitate vitae.
Seneko. El la latina trad. G. Berveling. Sanigo de paralizulo. En Esperanton trad.
Chapec: Fonto, 2014. 103p. 17cm. J.R.T da Silva. So Paulo: WRC, 2014. 25p.
Dulingva: E, latina. El la malmulta tempo 12cm. Kolorilus. ISBN 9788575131961.
kiun ni havas, multon ni perdas. 6,00
Historieto inspirita de la Evangelio la
Mateo, 9:1-8, Marko, 2:1-12 kaj Luko 5:17Mistero de doloro / Tajemstv bolesti. 26. 3,00
Otokar Bezina. Ilustraoj de Frantiek Blek.
En Esperanton trad. J. Konek k. T. Pumpr. NELIBROJ
Jaromice nad Rokytnou / Svitavy: Societo Polaj spuroj. En la praarbaro de Misiones,
Otokar Bezina / ea E-Asocio, 2014. 176p. Argentino. Reisoris, filmis kaj muntis:
30cm. ISBN 9788026065517. En 20 lingvoj. Rogener Pavinski; planis, intervjuis kaj
Trideko da poemoj; iu en la originalo kaj kunordigis: Agnieszka Machota. s.l.:
en Esperanto plus du aliaj lingvoj. 27,30
Kosmuzik, 2009. En la pola, portugala kaj
E-o; 42min. Historio de la polaj enmigrintoj
Oportuna povortaro Esperanta-portugala. en la provinco Misiones, en la 1940aj jaroj.
Sylla Chaves. s.l.: Oportuno, 2008. 483p. DVD. 15,00
17cm. Pli ol 12 000 kapvortoj. 12,00
Senprobleme en Esperanto. Interpretas
Poezio el iuj ieloj / Poesia da tutti i cieli. Noproblem Kostelec na Han. 2014. 42min.
Div. atoroj. Red. Giuseppe Campolo. Div. 13 pecoj tradukitaj; 6 en Esperanto, 7 en la
tradukintoj. Venafro: Eva, 2014. 183p. 21cm. ea. KD. 7,50
ISBN 9788897930303. Kvindek poemoj,
en E-o kaj la itala, de kvindek poetoj

LA SUPRAJN TITOLOJN MENDU E LA LIBROSERVO DE UEA, Nieuwe Binnenweg 176, NL-3015 BJ Rotterdam, Nederlando. Bv.
atenti ke por varoj sendotaj al adresoj en Eropa Unio al ilia neta prezo aldonias aldonvalora imposto: 6% por libroj kaj periodaoj kaj
21% por io alia. Al iuj netaj prezoj aldonias 10% por sendokostoj (minimume 5,00 eroj).
Antadankon pro via mendo! isdata katalogo de haveblaj varoj estas e www.uea.org/katalogo/.

1287 (1) Januaro 2015

23

La problemoj. La solvoj.
La rolo de planado
en la homa komunikado.
Kaj la kontribuo de Esperanto.

Antafestu la
100-an UK-on!
Glumarkoj (55 x 32 mm)
por la venonta UK
haveblas c
e la
Libroservo de UEA.
9-peca folio
kostas 1,20.
Triona rabato
ekde 3 folioj.

La periodajoj
de UEA kaj TEJO
bonvenigas ankau vin kiel sian leganton en 2015!

efredaktoro: Timothy Reagan

Benjamins Publishing Company
kunlabore kun la Centro de Esploro kaj
Dokumentado pri Mondaj Lingvaj Problemoj

Tri kajeroj jare kun sume . 300 paoj

11 numeroj jare kun po 24 pagoj

6 numeroj jare kun po 24 pagoj

Abonoj
individua 70,00; institucia 234,00

Abonu rekte de UEA au pere de via landa peranto!

Abonu pere de la Libroservo de UEA

La prezoj varias laulande. Konsultu la kotiztabelon de UEA.

Tiel sonis

Serio de kvar kompaktdiskoj el la sonarivo de UEA.

Kompilis Ziko M. Sikosek. Eldonis UEA (2003-2004).

REJKJAVIKO 1977

ESPERANTO-LITERATURO

Paroladoj okaze de la
62-a UK: H. Tonkin,
B. Ragnarsson,
V. Hjlmarsson,
B. I. Gunnarsson,
R. Harry,
A. M. MBow
(la lasta en la
franca). 73 min.

Originalaojn kaj
tradukojn legas,
recitas: W. Auld,
D. Charters,
T. Jung,
K. Kalocsay,
N. Rytjkov,
B. Ragnarsson,
V. Sadler, M. Sloper
k.a. 69 min.

PREZIDANTOJ DE UEA

UNIVERSALAJ KONGRESOJ

La vooj de Privat
kaj iuj postmilitaj
prezidantoj de
UEA is 1995,
interalie
G. Canuto (1958),
I. Lapenna (1964),
H. Tonkin (1974),
J. Wells (1995). 73 min.

Sondokumentoj el
diversaj UK-oj de
1955 is 1996
kun la vooj de
W. Auld,
M. Fettes,
G.C. Fighiera,
E. Lapenna,
U. Lins, V. Sadler
k.a. 73 min.

Prezo de unuopa disko: e 9,90. Triona rabato ekde tri ekzempleroj de la sama disko, sendotaj samtempe al la sama adreso.