DEEL 1; ORTHOGONALE PROJECTIEMETHODE. 3 1 PROJECTIES VAN EEN PUNT 3 2 PROJECTIES VAN EEN RECHTE 4 3 PROJECTIES VAN EEN VLAK 7 4 PROJUCTIES VAN VEELVLAKKEN ° WARE GROOTTE BEPALEN DOOR NEERSLAAN 10 6 WARE GROOTTE BEPALEN DOOR WENTELEN IL DEEL2: PARALLELPERSPECTIEF VAN MEETKUNDIGE LICHAMEN MET. GRONDVLAK IN HORIZONTAAL VLAK OF FRONTVLAK. 12 DEEL3: MEETKUNDIGE CONSTRUCTIES 3 1 VERDELING VAN EEN LIJNSTUK (-* BLAD 14) 13 2. VERDELING VANEEN HOEK (-> BLAD 14) 1B 3 EENOVAAL 14 3.1 CONSTRUCTIE VAN EEN OVAAL ALS DE KLEINE AS GEGEVEN IS: (+ BLAD 15) 4 3.2. CONSTRUCTIE VAN EEN OVAAL ALS DE GROTE AS GEGEVEN IS: 4 3.3 CONSTRUCTIE VAN EEN OVAAL ALS DE GROTE EN DE KLEINE AS GEGEVENS: (* BLADI7) 15 4 EEN KORFBOOG 16 4,1 CONSTRUCTIE VAN EEN KORFBOOG MET DRIE MIDDELPUNTEN: 16 4.2 _CONST'RUCTIE VAN EEN KORF300G MET VIF MIDDELPUNTEN: (+ BLAD 21) 17 5 EEN SPITSBOOG (-+ BLAD 22) 18 6 RAAKLUNEN AAN EEN CIRKEL (~BLAD 22) 18 7 GEMEENSCHAPPELIJKE RAAKLIJNEN AAN TWEE CIRKELS 19 7.1 UITWENDIGE RAAKLIINEN AAN TWEE CIRKELS (> BLAD 23) 19 7.2._INWENDIGE RAAKLUNEN AAN TWEE CIRKELS (> BLAD 24) » 8 ELLUPSEN 20 8.1 METHODE VAN DE VOERSTRALEN (+ BLAD 26) 20 8.2 METHODE MET CONCENTRISCHE CIRKELS (> BLAD 27) 21 8.3 METHODE MET SAMENLOPENDE RECHTEN (~* BLAD 28) a 9 ElvoRMEN 2 9.1 BREEDTE GEGEVEN (* BLAD 29) 22 9.2. BREEDTE EN LENGTE GEGEVEN (> BLAD 30) 2 10 TOEPASSING MET MEETKUNDIGE CONSTRUCTIES 23 DEEL 4: DOCUMENTAIR TEKENEN IN COORDINATIE MET. ANDERE VAKKEN __24 4 BIOLOGIE (+ BLAD 32) m4 ‘SCUIETSEN NAAR DE NATUUR MET INFORMATIEF KARAKTER 2m (2 RUIMTEMEETKUNDE a ‘ONIWERP VAN EEN WONING MET KUBUS EN RICHTHOLKIG PARALLELLEPIPEDUM ALS. RoNDVORM 4 3 STATISTIEK (ZIE OOK WISKUNDE) 25 3.1 VISUALISERING VAN STATISTISCHE GEGEVENS 25 Cursus wetenschappelijk tekenen 2 Leerkracht: I. HermyDEEL 1: Orthogonale projectiemethode Projecties van punten, rechten en viakken 1 Projecties van een punt Een punt in de ruimte is volledig en ondubbelzinnig bepaald als we zijn projecties kennen op het HV en het WV. Opgave: Teken de projecties van de punten uit de volgende tabel op blad 1 [Naam TA 8 cTovTetTrFiTeyTutity | 40 [45 [5 | 35 | 20 | 25 | 25 30 oO | Cursus wetenschappelijk tekenen 3 Leerkracht: I. Hermy2 Projecties van een rechte a. Horizontale rechte (h) + evenwijdig met het HV schuin tov. het WW hr b. Frontrechte () ——-——* schuiin to.v. het HV evenwijdig met het W ae ¢, Evenwijdige met XY-as (2) + evenwijdig met het HV evenwijdig met het WW e e Cursus wetenschappelijk tekenen 4 Leerkracht: I. Hermyd. Verticale rechte (vy) ———————-—+ loodrecht op het HV v x Y v @. Koprechte (k) ——-——*_ loodrecht op W f. Profielrechte (p) we we ligt in een viak dat loodrecht staat op het HV en op het W Cursus wetenschappelijk tekenen 5 Leerkracht: I. HermyOpgave: Teken de projecties op blad 2 va 1. Een frontrechte f met een verwijdering van 15, die een hoek vormt van 30° met het HV, met de opening van de hoek naar rechts. 2. Een punt A met verwijdering 20 en hoogte 0 Een koprechte k die zich 15 links van A bevindt, op een hoogte van 25 Een profielrechte p die 20 rechts van A ligt 3. Een punt B met verwijdering 20 en hoogte 20 Een horizontale rechte h die het punt B bevat en een hoek van 45° vormt met het VV (de opening van de hook naar links) 4, Een punt C met een hoogte van 0 Een verticale rechte v die door het punt C gaat en 20 voor het VV ligt 5. Een punt D met verwijdering 23 en hoogte 32 Een frontrechte f die door D gaat en een hoek van 45° vormt met het HV, met de opening van de hoek naar links Een punt E op deze frontrechte dat rechts van D ligt, zodanig dat het lijnstuk DE’ 35is 6. _ Een horizontale rechte h en een frontrechte f zodat h en f snijdende rechten zijn Cursus wetenschappelijk tekenen 6 Leerkracht: I. Hermy3° Projecties van een viak a, Horizontaal viak (o) evenwijdig met het HV b. Frontviak (p) —__________________, evenwijdig met het W Hea eee . c. Vertical viak (y) _.___mm____, loodrecht op het HV a ee Y d. Kopvlak (9) __..___ foodrecht op het VV e. Profielviak (x) ———_______—+ loodrecht op het VV en loodrecht op het HV Cursus wetenschappelijk tekenen 7 Leerkracht: I. HermyOpgave: Teken de projecties op blad 3a en 3b van: 4. Een horizontal viak a dat 20 boven het HV ligt 2, Een vertical viak dat een hoek van 60° vormt met het VV, met de opening van de hoek naar rechts 3, Een frontvlak B dat het punt A bevat. Het punt A heeft een verwijdering en een hoogte van 20, 4, Een kopviak g dat met de XY-as een hoek vormt van 20° (opening van de hoek naar rechts). Een punt C met verwijdering 12, een punt D met verwijdering 30 en een punt E met verwijdering 16. De punten C en E liggen in het kopviak @ terwijl D boven » ligt 5. Een ijnstuk [AB] met verwijdering 25 en hoogte 45. Een frontvlak f dat het lijnstuk [AB] bevat. 6. Een punt E met verwijdering 25 en hoogte 26. Een punt F met verwijdering 13 en hoogte 14. Een kopviak » dat het lijnstuk [EF] bevat. Cursus wetenschappelijk tekenen 8 Leerkracht: I. Hermy4 Projecties van veelviakken Een viakke figuur gelegen in een horizontal (of front)viak zal een projectie hebben op ware grootte in het HV (VV) Vorig jaar heb je reeds kennis gemaakt met de technick van de veelhoeken, hiermee gaan we nu veelviakken construeren. Opgave: Teken de projecties op blad 4a, 4b en 4c van: 4. Een horizontaal viak a dat 15 boven het HV ligt en dat het punt 0 van een regelmatige zeshoek bevat. De zijde van de zeshoek is 20 en 2 zijden liggen op koprechien, 2. Een punt M heeft verwijdering 30 en hoogte 0. Teken een vierkant in het HV met middeipunt M. De lengte van een diagonaal is 36 en de zijden vormen hoeken van 45° met het WV. Een gelijkzijdige driehoek in het frontvlak f dat 15 voor het WV ligt, het middelpunt O ligt 30 boven het HV, R = 25 en hoekpunt A ligt 14 boven het HV en links van O. 4, Een punt M heeft een hoogte van 25 en is het middelpunt van een cirkel dat in het frontviak B tigt en waarvan de verwijdering 15 is. R= 20. a 1. Een gelijkzijdige driehoek in het VV met middelpunt O (h = 25 en v= 0), R= 18. De meest naar rechts gelegen zijde ligt op een verticale rechte. 6. Een horizontaal viak p dat 18 boven het HV ligt, bevat een middelpunt M van een vierkant waarvan 6én diagonaal een hoek van 60° vormt met het VV {opening van de hoek naar links) R= 20. Cursus wetenschappelijk tekenen 9 Leerkracht: I. Hermy5 Ware grootte bepalen door neersiaan . C Voorbeeld: ware grootte b A HV Werkwijze: 0 Trek loodlijnen vanuit de hoekpunten van de figuur waarze als lijnstuk wordt voorgesteld. # Meet de verwijdering (hoogte) en breng deze maat over op de getrokken loodiijnen. # Verbind de verkregen hoekpunten tot de ware grootte van de figuur. Opgave: Bepaal telkens de ware grootte door neersiaan van de gegeven figuren op p. 5a~ 5b ~5c van je oplossingenbundel. Cursus wetenschappelijk tekenen 10 Leerkracht: I. Hermy6 Ware grootte bepalen door wentelen Voorbeeld: a a Werkwijze: Ps 4 HY draai het viak waarin de figuur voorgesteld wordt als een lijnétuk tot een horizontal viak (of frontviak) # draai alle hoekpunten mee (zet passerpunt in draaipunt van de twee viakken) # breng de gevonden punten loodrecht over naar het andere projectieviak tot horizontal naast elk overeenkomstig punt # verbind de verkregen punten tot een figuur # deze figuur bepaalt de ware grootte door wentelen Opgave: Bepaal telkens de ware grootte door neerslaan van de gegeven figuren op p. 6a—6b vanje oplossingenbundel. Zorg ervoor dat de oplossing binnen de voorziene ruimte valt! Cursus wetenschappelijk tekenen 11 Leerkracht: I. HermyDEEL 2: Parallelperspectief van meetkundige lichamen met grondvlak in horizontaal viak of frontviak Om een meetkundig lichaam in parallelperspectief te tekenen, vertrekken we steeds van het grondviak. Werkwijze: Teken steeds eerst het grondviak op de plats waar het als ware grootte wordt voorgesteld. Bepaal de hoogte van het meetkundig lichaam vanuit het middelpunt van het grondvlak. Bepaal de doorsnede van het lichaam met het gegeven viak. Bepaal de ware grootte van de doorsnede. Duidt het resuttaat (= het overgebleven tichaam) aan in zwart d.w.z. het deel tussen het snijviak en de XY-as. Duid alle zichtbare ribben aan in volle tijn, en de onzichtbare ribben (of delen ervan) in stippellijn van 4 mm. Opgave: Vul blad 7 t.e.m. blad 13 van je oplossingenbundel aan. Je hebt er de kennis die je tot nu toe verworven hebt voor nodig. Cursus wetenschappelijk tekenen 12 Leerkracht: I, HermyDEEL 3: Meetkundige constructies 1 Verdeling van een iijnstuk (-> blad 14) Gegeven : [AB] =12cm Gevraagd: Teken het lijnstuk [AB] en verdee! het in 5 gelijke stukken Werkwijze: 1. Teken het Iiinstuk [AB] 2. Trek vanuit het randpunt A een willekeurige halfrechte schuin naar beneden 8. Trek vanuit het randpunt B een halfrechte schuin naar boven zodat deze evenwijdig is met de eerste schuine halfrechte 4, Bepaal met een willekeurige passeropening 5 gelijke stukken op de schuine halfrechten 5. Verbindt het uiteinde van het vijfde dee! met het randpunt van het gegeven lijnstuk 6. Verbindt alle deten met ondering evenwijdige liinstukken 7. Het lijnstuk is nu in 5 gelijke stukken verdeeld 2 Verdeling van een hoek (-> blad 14) : A= 140° Gevraagd: Verdee! hoek A in 6 gelijke hoeken Werkwijze: 1. Teken de gegeven hoek A 2. Teken met een willekeurige passeropening en met het passerpunt in A een cirkel. Noem de snijpunten van de benen van hoek A met de cirkel respectlevelijk B en C. 3. Verleng been AB van de gegeven hoek tot het de cirkel aan de overkant snijdt in D 4, Trok met de passerpunt in B en het passerpotlood in D een cirketboog langs onder. Trek met de passerpunt in D en het Passerpotlood in B een snijdende cirkelboog. Noem het snijpunt E. 5. Het snijpunt van BD en EC noemen we F. 6. Verdeet het lijnstuk [BF] in 5 gelijke stukken. Noem de deelpunten G, H, len J 7. De rechten GE, HE, 1E en JE vormen met de cirkel respectievelijke snijpunten K,L, MenN 8. Verbind de punten K, L, Men N met hoekpunt A 9. De gegeven hoek is nu in viff gelijke hoeken verdeeld Cursus wetenschappelijk tekenen 13 Leerkracht: I. Hermy3 Een ovaal Een ovaal is een viakke gesloten kromme, bestaande uit vier cirkelbogen die twee aan twee gelijk zijn. De assen van een ovaal staan loodrecht op elkaar en delen elkaar middendoor 3.4 Constructie van een oval als de kleine as gegeven is: (+ blad 15) Gegeven: De kleine as [CD] is 50 Gevraagd: Teken het ovaal Werkwijze: 1. Teken de kleine as [CD] op de verticale as van het assenkruis. 2. Construeer de middelloodiijn van {CD} (een dee! hiervan wordt de grote as) 3. Noem O het snijpunt van CD en de middelloodiijn 4, Teken een cirkel met middelpunt O die CD als diameter heeft. 5. Noem de snijpunten van de cirkel met de grote as E en F. 6. Teken twee gesioten halfrechten [CE en [CF (lang genoeg!) 7. Teken twee gestoten halfrechten [DE en [DF (lang genoeg!) 8. Trek met passerpunt in C en passerpotiood in D een cirkelboog tussen de gesloten halfrechten [CE en [CF 9. Trek met passerpunt in D en passerpotiood in C een cirkelboog tussen de gesioten halfrechten (DE en [DF 10, Teken de aansluitingsbogen met de passerpunt respectievelijk inEenF. 41. Het oval bestaande uit vier cirkelbogen is geconstrueerd 3.2 _Constructie van een ovaal als de grote as gegeven is: 3.21 methode I: (> blad 15) Gegeven: De grote as [AB] is 75 Gevraagd: Teken het ovaal Werkwijze: 1. Verdee! de grote as [AB] in drie gelijke delen. 2. Noem de deelpunten 0" en 0". 3. Teken met passerpunt in O' en passerpotiood in 0" een cirkel. 4, Teken met passerpunt in 0" en passerpotiood in 0" een snijdende cirkel. 5. Noem de snijpunten E en F 6. Teken twee gesioten halfrechten [EO' en [EO” 7. Teken twee gesloten halfrechten [FO" en [FO" 8. De buitenste bogen van het ovaal liggen op de reeds _getekende cirkels 9, Teken de aansluitingsbogen met respectievelijke middelpunten E enF 10, Het oval bestaande ult vier cirkelbogen is geconstrueerd Cursus wetenschappelijk tekenen 14 Leerkracht: I. Hermy3.22. methode 2: (-> blad 16) Gegeven: De grote as [AB] is 75 Gevraagd: Teken het ovaal Werkwijze: 1. Verdeel de grote as [AB] in vier gelijke delen. 2. Noem de deetpunten 0", O en 0”. 8. Teken met passerpunt in O' en passerpotlood in O een cirkel. 4. Teken met passerpunt in 0" en passerpaticod in O een cirkel. 5. Bepaal met straal 0'O" en passerpunt in O'en O” twee snijpunten Rens 6. Ren S zijn de middelpunten van de twee grote bogen 7.0" en 0" zijn de middelpunten van de twee kleine bogen 8. Het ovaal bestaande ult vier cirkelbogen is geconstrueerd 3.3. Constructie van een ovaal als de grote en de kleine as gegeven is: (+ blad 17) Gegeven: De grote as [AB] is 110 en de kleine as [CD] is 60 Gevraagd: Teken het ovaal Werkwijze: 1. Zet de korte as [CD] uit op de verticale as en de lange as [AB] ‘op de horizontale as van het assenstelsel. 2. Teken een cirkel met middelpunt O en een diameter gelijk aan de tange as. 3, Noem de snijpunten van deze cirkel met de verticale as respectievelijk E en F 4. Verbind A en B met C en D. 5. Bepaal met C als middelpunt en CE als straal de snijpunten G en H 6. Bepaal met D als middelpunt en OF als straal de snijpunten J en K 7. Construeer de middelloodiijnen van de lijnstukken [AG], [Ad], [BH] en(BK]. 8, Noem de snijpunten van deze middelloodlijnen met de lange Rens. 9, Noem de snijpunten van deze middeltoodlijnen met de korte as 0’ en 0”. 10. Ren S zijn de middelpunten van de grote bogen en 0’ en O” zijn de middetpunten van de kleine bogen. Cursus wetenschappelijk tekenen 15 Leerkracht: I. Hermy4 Een korfboog Een korfboog is een open kromme gevormd door een aantal vioeiend ineen lopende cirkelbogen. 4.1. Constructie van een korfboog met drie middelpunten: 4.11 methodel: (> blad 19) Gegeven:Breedte [AB] = 90 Hoogte [0G] = 30 Gevraagd: Teken een korfboog vanuit 3 middelpunten Werkwijze:Beschouw de breedte [AB] als de grote as en de hoogte [MC] als de helft van de kleine as van een oval. Construeer een halve ovaal en je hebt een korfboog. 41.2 methode 2: (+ blad 20) Gegeven:Breedte [AB] = 90 Hoogte [0C} = 30 Gevraagd: Teken een korfboog vanuit 3 middelpunten Werkwiize: 1. Teken een halve cirkelboog met middelpunt O en straal OA 2. Verdeel de halve cirkelboog in drie gelijke del 3. Noem de deelpunten E, D en F 4. Teken de lijnstukken {AE}, [ED], [DF] en [FB] 5. Trek vanuit G een evenwijdige aan DE 6. Het snijpunt van deze rechte met AE noemt P, 7. Trek vanuit C een evenwijdige aan DF 8. Het snijpunt van deze rechte met BF noemt P, 9. Trek door P, een evenwijdige aan EO 10. Noem het snijpunt van deze rechte met de horizontale as O° 11. Trek door P, een evenwijdige aan FO 42, Noem het snijpunt van deze rechte met de horizontale as 0” 41, Noem M het snijpunt van P.O” en P,O” 42. Mis het middelpunt van de grote boog en O° en 0” zijn de middelpunten van de kleine bogen Cursus wetenschappelijk tekenen 16 Leerkracht: I. HermyConstructie van een korfboog met viif middelpunten: (= blad 21) Gegeven:Breedte [AS] = 90 Hoogte [0C} = 30 Gevraagd: Teken een korfboog vanuit 5 middelpunten Werkwijze: 1. Teken het lijnstuk [AB] 2. Construeer op [AB] een middelloodiijn en noem het snijpunt O 3. Bepaal boven O op de middelloodlijn C zodat [OC] = 30 4, Teken een evenwijdige met AB die C bevat 5, Teken met de twee evenwijdigen een rechthoek ADEB 6. Teken de iijnstukken [AC] en [BC] 7. Laat vanuit D een loodlijn neer op [AC] en noem S het snijpunt van de loodiijn met [AB] 9, Laat vanuit E een loodiljn neer op [BC] en noem S' het snijpunt van de loodiijn met [AB] 40. Noem het snijpunt van de twee loodlijnen Q 41. Construeer het punt F als middelpunt van [AD] 42. Construeer het punt G als middelpunt van [BE] 43. Construeer de deellijn van hoek DQG en hoek CQE 14, Het snijpunt van de rechte FS met de deellijn van hoek DQG noemt R, en het snijpunt van de rechte GQ met de deellijn van hoek CQE noemt R’ 15. Zet de passerpunt in S en het passerpotlood in A en trek een Cirkelboog tussen AS en 46. Trek met passerpunt in R een aansluitende boog tot RQ 17. Trek met passerpunt in Q een aansluitende cirkelboog tot QR’ 48. Trek met passerpunt in R een aansluitende cirkelboog tot R'S* 19. Zet de passerpunt in S' en trek een laatste cirkelboog tot SB (Let op dat cirkelbogen geen sprong maken in de verschillende aanstuit ten) 20. De korfboog bestaande uit vijf cirkelbogen is geconstrueerd Cursus wetenschappelijk tekenen 17 Leerkracht: I. Hermy5 Een spitsboog (+ blad 22) Een boog gevormd door twee cirkelbogen die elkaar in de top onder een scherpe hoek on Gegeven: Breedte [AB] = 60 Hoogte [CM] = 70 Gevraagd: Teken een spitsboog Werkwijze:1. Teken de middelloodliijn van het lijnstuk [AB] en noem het middelpunt M 2. Bepaal het punt C op de middelioodiijn zodat CM = 70 3. Teken de lijnstukken [CA] en [CB] . Construeer de middelloodiijnen van de lijnstukken [CA] en [CB] 5. De middelloodiijn van {CA] snijdt (CB) in O en de middelloodlijn van [CB] snijdt [CA] in O° 6. Teken met passerpunt in O en passerpotlood in C een cirkelboog tot aan het punt A. 7. Teken met passerpunt in O* en passerpotiood in C een cirkelboog tot aan het punt 8. 8. De spitboog bestaande uit twee cirkelbogen is geconstrueerd 6 Raaklijnen aan een cirkel (+ blad 22) Gegeven: C(0,25) Gevraagd: Teken de raaklijnen vanuit een willekeurig punt buiten de cirkel Werkwijze:1. Verbind het middelpunt O van de cirkel met het gegeven punt A buiten de cirkel 2. Construeer de middetloodiijn van het lijnstuk [0A] en noem het snijpunt M 3. Teken een cirkel met middelpunt M en diameter [OA) 4. Noem de snijpunten van beide cirkels respectievelijk B en C 5. De rechten BA en GA zijn de raaklijnen aan de gegeven cirkel Cursus wetenschappelijk tekenen 18 Leerkracht: I. Hermy7 Gemeenschappelijke raaklijnen aan twee cirkels 7.1 Uitwendige raaklijnen aan twee cirkels (+ blad 23) Gegeven:[00'] = 70 C(O'", R‘) = C(O", 15) C(O, R) = C(O, 30) Gevraagd: Teken de uitwendige raaklijnen aan de gegeven cirkels Werkwiize:1. Teken C(O, R-R’) 2. Construeer de raakliinen aan C(O, R- R') vanuit O° 3. Noem de twee raakpunten respectiovelijk A en B 4, {0A snijat C(O, R) in C en [0B snijdt C(O, R) in D 5. Trek door C een evenwijdige aan O'A 6. Trek door D een evenwijdige aan O°B 7. De gegeven cirkels hebben nu twee gemeenschappelijke uitwendige raaklijnen 7.2 Inwendige raaklijnen aan twee cirkels (+ blad 24) Gegeven: (00 = 70 C(O’, R’) = C(O", 15) C(O, R) = C(O, 30) Gevraagd: Teken de inwendige raaklijnen aan de gegeven cirkels Werkwiize: 1. Teken C(O, R#R') 2. Construeer de raaklijnen aan C(O, R + R’) vanuit O° 3. Noem de raakpunten A en B 4. [OA snijdt C(O, R) in C en [OB Sri C(O, Rn D 6. Trek door C een evenwijdige aan 6. Trek door D een evenwijdige aan OB 7. De gegeven cirkels hebben nu twee gemeenschappelijke inwendige raaklijnen Cursus wetenschappelijk tekenen 19 Leerkracht: I. Hermy8 Ellipsen 8.1 Methode van de voerstraten (-+ blad 26) Gegeven: lange as: [AB] = 120 korte as: [CD] = 80 Gevraagd: Teken een ellips volgens de methode van de voerstralen Werkwijze:1. Bepaal de punten A en B zodat AB= 120 ‘2. Construeer de middelloodiijn van [AB] en noem het middelpunt © 3. Bepaal de punten C en D zodat CD= 80 4. Zet de passer open van O tot A 5. Zet de passerpunt in D en trek met straal [OA] een cirkelboog die ‘AB snijdt in F en F* 6. Verde! het lijnstuk of in 5 gelijke stukken en nummer de deelpunten van 1 tot 4 7. trek de volgende boogjes: passeropening| passerpunt passerpotiood THA] F Links en rechts van A TAT F Links en rechts van A [BA] F Links en rechts van A Al F Links en rechts van A i] FP Links en rechts van A (28) P Links en rechts van A (GB) Fr Links en rechts van A [4B] = Links en rechts van A 8. Doe op analoge wijze verder voor de andere helft van de ellips. 9. Trek door de verkregen snijpunten een vioeiende kromme met de losse hand. Cursus wetenschappelijk tekenen 20 Leerkracht: I. Hermy8,2 Methode met concentrische cirkels (+ blad 27) Gegeven: lange as: [AB] = 90 korte as: [CD] = 60 Gevraagd: Teken een ellips volgens de methode van de concentrische cirkels Werkwijze:1. Bepaal de punten A en B zodat {AB} = 90 2. Construeer de middelloodiijn van [AB] en noem het middelpunt O 3. Bepaal de punten C en D zodat [CD] = 60 4. Teken C(O, OA) 6. Teken C(O, OC) (men noemt dit concentrische cirkels) 6. Verdeel hoek AGC in 5 gelijke hoeken enn Lyte deelpunten zoals aangegeven (-» 1", 2’, 3', 4°, 1”, 4") 7. Trek vanuit 1’, 2’, 3° en 4’ evenwijdig rechien met CD tussen bee concentrische cirkels 8. Trek vanuit 1”, 2", 3” en 4” snijdende rechten die evenwildig zijn met AB ‘9. Noem de snijpunten respectievelljk 1, 2, 3.en 4 10. Herhaal dit voor de 4 sectoren. 11. Verbind 1, 2, 3, 4, ... d.m.v. een vioeiende kromme en je krijgt een ellips 8.3 Methode met samenlopende rechten (+ blad 28) Gegeven: lange as: [AB] = 90 korte as: [CD] = 60 Gevraagd: Teken een ellips volgens de methode van samenlopende rechten Werkwijze:1. Construeer een rechthoek waarvan de lengte gelijk is aan de lange as en de breedte gelijk is aan de korte as. 2. Verdeel de lange as en de breedte van de rechthoek in een gelijk aantal gelijke delen (bijvoorbeeld elk in 4) 3. nummer de deelpunten 4. Trek vanuit C een rechte door elk deelpunt (vb. 16 rechten) . Trek vanuit D een rechts door elk deelpunt (vb. 16 rechten) 6. De 16 snijpunten behoren tot de ellips, verbind ze door een viogiende kromme Cursus wetenschappelijk tekenen 21. Leerkracht: I. Hermy9 Eivormen 9.1 Breedte gegeven (-+ blad 29) Gegeven: breedte [CD] = 40 yagd: Teken een elvorm waarvan de breedte gegeven is Werkwijze:1. Bepaal de punten C en D zodat CD = 40 2. Construeer de middelloodiijn van [CO] en noem het middelpunt 0 3. Teken C(O, OC) = De helt van de cirkel is een cirketboog van de eivorm 4. Noem de snifpunten van de cirkel en de middetloodiin van [CD] Aeno’ 5, Bepaal B zodat AB = 60 6. Trek vanuit C en D een rechte door 0” 7. Trek met passerpunt in C en passerpotlood in D een cirkelboog tot CO” 8. Trek met passerpunt in D en panserpotiond in © f= dezete passeropening) een cirkelboog tot Dt 9 Trek met passerpunt in O° een erbindingsboog tussen de twee vorige cirkelbogen 9.2 Breedte en lengte gegeven (+ biad 30) Gegeven: breedte [CD] = 40 lengte [AB] = 60 Gevraagd: Teken een eivorm waarvan de breedte gegeven is Werkwijze:1. Bepaal de punten C en D zodat CD = 40 Construeer de middelloodlljn van [CD] en noem het middelpunt O Teken C(O, OC) Noem de snijpunten van de cirkel en de middelloodlijn van [CD] respectievelijk A en 0” Bepaal B zodat AB = 60 Trek [CB] en [DB] Construeer een loodlijn op [CB] door 0’ die CD snijat in S Construeer een loodlijn op [DB] door O° die CD snijat in R Trek met passerpunt in O en passerpotiood in B een halve cirkel die de rechte CD snijdt in E en F 10. Vervolledig de eivorm als volgt: passerpunt in C, passerpotiood in D -> cirkelboog tot O'S passerpunt in E-> aansluitende boog tot OR passerpunt in 0’ > aansluitende boog tot O'S passerpunt in F -> aansiuitende boog tot 0’R passerpunt in D -> aansluitende boog tot C pene PENSH Cursus wetenschappelijk tekenen 22 Leerkracht: I. Hermy40 Toepassing met meetkundige constructies Maak een compositie waarin minstens 5 verschillende meetkundige constructies voorkomen. (+ blad 31) Wees origineel en zorg voor wat creativiteit. Duid aan welke constructies in jou compositie vervat zitten: \Verdeling van een lijnstuk verdeling van een hock een ovaal een korfboog met drie middelpunten een korfboog met vijf middelpunten een spitsboog raaklijnen aan een cirkel uitwendige raaklijnen aan twee cirkels inwendige raakiljnen aan twee cirkels ellips met voerstralen ellips met concentrische cirkels ellips met samenlopende rechten O000000000000 eivorm Cursus wetenschappelijk tekenen 23 Leerkracht: I. HermyDEEL 4: Documentair tekenen in coérdinatie met andere vakken 4 Biologie (+ blad 32) ‘Schetsen naar de natuur met informatief karakter Zoek een takje van een boom, een struik of een kruidachtige. Kleef het links op je blad en schets het aan de rechterkant zo getrouw mogelijk na. 2 Ruimtemeetkunde Ontwerp van een woning met kubus en rechthoekig parallellepipedum als grondvorm 2.4 Voorbereidende opdrachten: + Teken de ontvouwing van een kubus, een balk en een parallellepipedum op blad 33a. Maak een zo groot mogelijke kubus, een balk en een parallellepipedum telkens vertrekkend van een blad A4-formaat. Vermeld op elk fichaam je naam aan de buitenkant alvorens hem dicht te leven. + Teken op lad 33b een vierkant, een rechthoek of een parallellogram. (im =2cm) Verdee! deze figuur in ruimten die kunnen overeenkomen met leefruimten in een woning. Voorzie eventueel een identieke figuur (of deel ervan) die fungeert als eerste verdieping binnen jou kubus, balk of parallellepipedum, ‘Tracht alle voor jou levensnoodzakelijk geachte ruimten te voorzien. \Voorzie je plattegrond van een maataanduiding. Teken ramen en deuren waar je ze wenst. 2.2 Werkwijze maquette: (+ blad 33c gebruiken om kladschetsen te maken) + Maak enkel de buitenkant van je woning (voorzien van ramen en deuren). De binnenkant afwerken vergt te veel tijd en laten we daarom achterwege. + de mag uiteraard een persoonlijk tintje aan je woning toevoegen door gebruik te maken van kleuren en/of materialen. + Indien er voldoende tijd rest, mag je ook een tuiniterras aanleggen. Let hierbij indien mogelijk op zon en schaduw. ~ Laat je creativiteit de vrije loop en let vooral op orde en nauwkeurigheid bij de afwerking want daarop ga je mekaar nadien kritisch beoordelen. Cursus wetenschappelijk tekenen 24 Leerkracht: I. Hermy3. Statistiek (zie ook wiskunde) 3.1. visualisering van statistische gegevens 3.4.4 Diagrammen Een grafische voorstelling van gegevens op basis van opperviakten. Voorbeeld: Staafdiagram, strookdiagram, schijfdiagram, blokdiagram, ... 3.1.2 Grafieken Een grafische voorstelling van gegevens op basis van roosterpunten. Voorbeeld: liingrafiek, web, ... Opdracht1: (+ blad 34) 47 leerlingen van een klas hebben de volgende hobby’s: ‘voetbal 7 zwemmen 2 tekenen 3 tennis 4 paardrijden 4 Stel deze gegevens voor door gebruik te maken van : a) een staafdiagram b) een cirkeldiagram Opdracht 2: Voor het vak WT ingen | Vorig schooljaar haalden dezelfde de volgende resultaten: leerlingen voor dit vak de volgende resultaten: Teerling 50% 2leerlingen 50% Sleerlingen 60% 4leeriingen 60% Sleerlingen 70% Bleerlingen 70% 4leerlingen 80% Tleerlingen 80% Teerling 30% ‘Stel deze gegevens voor door gebruik te maken van : a) een blokdiagram b) een liingrafiek Cursus wetenschappelijk tekenen 25 Leerkracht: I. Hermy1 Projecties van een punt Blad: 1 Naam: Punten: Klas: 47 Datum: Nummer:2. Projecties van een rechte | Blad: 2 r 4 p ' | | x 7 I a y ! " : A if ae a a RY re | v f . - 7 | AB | i XK de’ e y ee Y I Ro | | i | | av eee eta 3! fo" eh Naam: Punten: Klas: 4T [ Datum: Nummer:3. Projecties van een vlak ~ | Blad: 3a a» [| - >| > Naam: Punten: Klas: 47 | batum: Nummer:3. Projecties van een vlak [ Biad: 36 Naam: Klas: 4T Datum: Punten:Blad: 4a 4, Projecties van veelviakken Fl gh gS chk at ¥ vaveY g¥ > aw x 1 < 2 y | lak | | | VA | x at co Naam: Punten: Klas: 47 Datum: Nummer:4. Projecties van veelylakken : Blad: 4b i | | x tt Psy | | ts AX BS ob ct p ‘ x Wf Aa x y | | 4 ” we Be fh Naam: Punten: Klas: 47 Datum: Nummer:4. Projecties van veelvlakken ~ | Blad: 4c A ¢ | ! ¥ x o om ANS) a: eo op ae v er Hat ae et aa pee ee py x nr ae » i | | a a | | 3° e Naam: Punten: Klas: 4T Datum: ‘Nummer:Blad: 56 Naam: Klas: 4T Datum:~ | Blad: 5¢ ware grootte Bepalen van Punten: S.Ware grootte bepaten door neerstaan. onde figuur de. ware groatte Naam: Nummer: Datum: Klas: 4T~ | Blad: 6a | Datum: § z| S|? 8 &| 2 ¢ 2] § s| 2 § s| 3 s 8 § & 8 & Klas: 4TParatlelperspectief van meetkundige lichamen ~ | Blad: 7 1. Regelmatig 5-kant prisma met het grondvlak in een frontvlak +doarsnede met een verrikoot viak 6 ware grootte von het snijvtok door neerstaan Gegevens: middelount 0 (v= 15 + tm 40) R30 n= 60 x Naam: Punten: Klas; 4T Datum: Nummer:Paratlelperspectief van meeftkundige lichamen Blad: 8 2 Regetmatig 6-kant piramide met het grandvlak in een frontvlak +doorsnede met een frontviak swore grootte van het snijvlak door neerstoan Gegevens: middelpunt 9 (v= 15: b= 40) R30 We 65 Naam: Punten: Klas: 4T Datum: Nummer:Paratlelperspectief van meetkundige lichamen Blad: 9 3. Regelmatig 7-kant piramide met het grondvlak in een frontvlak sdoorsnede mer een verrikeot viak 6 +ware grootte van het snijvlak door wenteten Gegevens: middelou 0 (v= 1: he $0) = 30 He 65 x Naam: Punten: Klas: 4T Datum: Nummer:Paratlelperspectief van meefkundige lichamen Blad: 10 4, Clinder met het grondvlak in een frontvlok sdoorsnede met ean trontvlak # ware grootie van het snijvlok | door neersiagn) Gegevens: middetpat 0 (ve 1 . he35) Ra new x Y p h Naam: Punten: Klas: 47 Datum: Nummer:Paratlelperspectief van meetkundige lichamen Blad: 11 5. Citinder met het grondvtak in een horizontaat vlak +doorsnede met een horizentoat viek # sware grootte van he? snijvlak Gegevens: iddelpunt 0 (r= 50 + haIS) Ra n= 10 Y Naam: Punten: Klas: 4T Datum: Nummer:Paratlelperspectief van meetkundige lichamen Blad: 12 6. Kegel met grondvlak in een frontvlak ‘+ doorsnede met een frontvtak sare grootte van her saijvtak Gegevens: middelpunt 0 (v= 10. h=25) R22 Wass Naam: Klas: 47 Datum: Nummer: Punten:Paratlelperspectief van meetkundige lichamen ~ | Blad: 12 7. Kegel met grondylak in een horizontaat viak +doorsnede met een horizontaal vlak a swore grooite van het snijutok Gegevens: middetpunt 0 (r= 25: h=t5) R220 nes Naam: Punten: Klas: 4T Datum: Nummer:Meetkundige constructies Blad: 14 1 Verdeling van een Ujnstuk 2 Verdeling van een hoek Naam: Punten: Klas: 46T | Datum: Nummer:Meetkundige constructies Blad: 15 3.4) Constructie van een ovaal waarvan de kleine as gegeven Is. 3.2) Constructie van een ovaal als de grote as gegeven is. Naam: Punten: Klas: 4T Datum: Nummer:Meetkundige constructies ~ | Blad: 16 Toepassingen korte as gegeven ‘methodeschersen: korte os = 50 lange as gegeven lange os = 60 Naam: Punten: Klas: 4T Datum: : Nummer:OL/ Wand JZAMUBARIO-S, OL6Z ‘ZL, UBeDNO OE = asBooy UAMLISNI-VINVW NVA L8VH 9IT13H 06 = @ypaaug Booquoy uaa vaya! | azfimyam L aZzfiMysam uayundyappiw ¢ yaw NqD0g4NOY uajundyappiw € jawMeetkundige constructies Blad: 20 444 een korfboog 3 middetpunten werkuijee 2 anethodeschets if * | Tetening : areedre = 90 hoogte = 30 { ia | | | | | | I Naam: Punten: Klas: 4T Datum: Nummer:Meetkundige constructies Blad: 21 4.4 een kortboog mernodeschers Tekening Breedte = 90 hhoogre = 30 Naam: 5 midcetpunren Punten: Klas: 4T Datum: Nummer:HEILIG HART VAN MARIA-INSTITUUT Qudaen 72, 2970 ‘s-Gravenwezel 4 710OL/ uayung JOZEMUBALID-S, 0/62 ‘Z/, UBEPNG AAALILSNI-VISYW NWA LYWH SIT3HQL/ — *uayung JOeZMUBARIJ-S, OL6Z ‘ZL UBEND LANLILSNi- VIEW NWA LYYH O1T/3HMeetkundige constructies Blad: 26 84 een ellips met behulp van voerstralen methodeschers: Tekening: Korte as = 80 lange os = 120 Naam: Punten: Klas: 47 Datum: Nummer:Meetkundige constructies Blad: 27 korte os = 60 82 Een ellips met behulp van concentrische cirkels longer or PO, methodeschers: Tekening: Naam: Punten: Klas: 47 | Batum: Nummer:Meetkundige constructies ~ | Blad: 28 Naam: Punten: Klas: 47 “| aatum: Nummer:Meetkundige constructies ~ | Blad: 29 breeare = 40 9.4 Een eivorm waarvan de breedte gegeven Is mmethodeschels Teening Naam: Punten: Klas: 4T Datum: Nummer:Meetkundige constructies ~ | Blad: 30 breeate = 40 9.1 Een eivorm waarvan de breedte en de lengte gegeven zijn ‘28"* = § anethodeschets: Tekening: Naam: Punten: Klas: 47 Datum: | Nummer:Toepassing met Meetkundige constructies Blad: 37 Nummer: Punten:Documentair tekenen in coérdinatie met ~ | Blad: 32 andere vakken 4 Biologie Schetsen naar de natuur met informatie karakter Zoek een fakje van een boom, een struik of een kruidachtige. Kleef het “boven” op je blad en schets het aan de ‘onderkant” zo getrouw mogetijk na. Naam: Punten: Klas: 47 | Datum: Nummer:Documentair tekenen in coérdinatie met andere vakken Blad: 33a 2 Ruimtemeetkunde ‘Ontwerp van een woning met een kubus, een balk en eenrechthoekig paralletlepipedum als grondverm, Ontrouwingen Kubus balk parailettepipedum Naam: Punten: Klas: 4T Datum: Nummer:Documentair tekenen in coérdinatie met ~ | Blad: 336 andere vakken Ruimtemeetkunde Ontwerp van een woning met een kubus, een balk en eenrechthoekig parallellepipedum als grondvorm, Plattegrond: Teken een vierkant, een rechihoek of een paraliellogram. {m= 2cm) Verde deze figuur in ruimten die kunnen overeenkomen met teefruimfen in een woning. Voorzie evenrueet een identieke tiguur (of een deel ervan) die fungeert als eerste verdieping binnen jou kubus, balk of paratteltepipedum. Tracht alle voor jou levensnoodzakelijk geachte leefruimten te voorzien. Voorzie je plattegrond van een maataanduiding Teken ramen en deuren woor je ze wenst| Naam: Punten: Klas: 47 | Datum: Nummer:Documentair tekenen in coérdinatie met ~ | Blad: 33¢ andere vakken Ruimtemeetkunde Ontwerp van een woning met een kubus, een balk en eenrechthoekig paraltettepipedum als grandvorm. Maquette Maak enkel de buitenkant van je woning {voorzien van ramen en deuren|De binnenkant afwerken vergt te veel tijd en loten we doarom achterwege. Je mag witeraard een persoontijk rintje aon je woning toevoegen door gebruik van kteuren en/of materiaten. Indien er voldoende tijd rest, mag je eventueel ook een tuin/terras aonleggen. Let hierbij indien mogelijk op zon en schaduw. Loot je creotiviteit de vrije loop en let voorat op orde en navwkeurigheid bij de afwerking want doarop go je mekaar nadien kritisch beoordelen. Naam: Punten: Klas: 47 Datum: Nummer:Beoordelingsformulier ruimtemeetkunde: (Informatie ter beoordeling) Olattegrond: 120 + totale grondopperviakte: — inwendige leefruimten: Opperviakte: .... Opperviakte: Opperviakte: .... ‘Moet overeenkomen ! [Totale opperviak' —> onderlinge ligging van de verschillende kamers (bereikbaar! = lichtinval: O Maquette 130 > vorm: © kubus > balk > parallellepipedum > Kleur: .. > material: “muren: > creativiteit: TOTAAL:andere vakken Documentair tekenen in coérdinatie met - | Blad: 34 3. Statistiek Visuatisering van statistische gegevens dmy. grafieken en diagrammen. Naam: | Klas: 47 “Datum: Nummer: Punten: