You are on page 1of 112

TI LIU

Cu hi n tp

ng li Cch Mng
ng Cng Sn Vit Nam

Cc cu hi :

Cu 1: Hon cnh lch s dn s ra i ng cng sn Vit Nam.


Cu 2: Qu trnh Nguyn i Quc chun b cc iu kin v chnh tr,
t tng, t chc cho vic thnh lp ng cng sn Vit Nam.
Cu 3: So snh cng lnh chnh tr u tin 2/1930 vi lun cng
chnh tr 10/1930 ca ng.
Cu 4: Qu trnh hnh thnh ni dung kt qu v ngha ca dng li u tranh gii
phng dn tc ginh chnh quyn ca ng ta giai on 1939-1945.
Cu 5: Hon cnh nc ta sau cch mng Thng Tm v ch trng: khng chin kin
quc ca ng.
Cu 6: Hon cnh lch s , ni dung, ngha ca ng li khng
chin chng TD Php xm lc ca ng ta (1946 - 1954)
Cu 7: Hon cnh lch s , ni dung, ngha ca ng li khng
chin chng M xm lc (1965 - 1975).
Cu 8: Kt qu, ngha, nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim ca ng li
khng chin chng M xm lc.
Cu 9: ng li cng nghip ha thi k trc i mi ca ng
Cu 10: Qu trnh i mi t duy v cng nghip ha ca ng t H VI n H X.
Cu 11: Mc tiu v quan im CNH, HH ca ng ta thi k i mi.
Cu 12: c im v cc hnh thc biu hin ch yu ca c ch qun l kinh t thi k
trc i mi. S cn thit phi i mi c ch qun l kinh t.
Cu 13: S hnh thnh t duy ca ng v kinh t th trng thi k i mi.
Cu 14: Mc tiu, quan im v ch trng ca ng v xy dng h thng chnh tr
thi k i mi.
Cu 15: Qu trnh i mi t duy v xy dng v pht trin nn vn ha nc ta trong
thi k i mi.
Cu 16: Quan im ch o v ch trng v xy dng v pht trin nn vn ha nc
ta thi k i mi.
Cu 17: Qu trnh i nhn thc v gii quyt cc vn x hi ca ng ta trong thi
k i mi.
Cu 18: Quan im ch trng ca ng v gii quyt cc vn x hi trong thi k
i mi.
Cu 19: Hon cnh lch s, ni dung v ngha ca ng li i ngoi ca ng thi
k trc i mi.
Cu 20: Qu trnh hnh thnh , ni dunng v ngha ca ng li i ngoi, hi nhp
kinh t quc t ca ng ta thi k i mi (1986 n nay).
Cu 21:.S chun b v chnh tr, t tng v t chc ca ng ch Nguyn i Quc
cho vic thnh lp CSVN ?
Cu 22: Hon cnh lch s dn s ra i ng cng sn Vit Nam.
Cu 23: C s dn n nhng chuyn bin v chnh tr, kinh t, vn ha, x hi Vit
Nam; mu thun trong x hi thuc a, na phong kin?
Cau 24 Vai tr ca Nguyn i Quc trong vic ra i ca ng Cng Sn Vit Nam
Cu 25 Cng lnh chnh tr thng 2/1930
Cu 26 Qu trnh nhn thc v pht trin ng li cch mng ng t thng 10/1930
n thng 5/1941.
Cu 27: ng xc nh nhng iu kin, thi c cho Tng khi ngha (t 1939 n
1945) v ngh thut chn ng thi c trong Cch mng Thng Tm?
Cu 28: C s xc nh v ni dung ng li khng chin thc dn Php xm lc
(1946 1954)
Cu 29:Tnh ng n, sng to, c o ca ng li tin hnh ng thi 2 chin

lc Cch Mng (1954-1975).


Cu 30: ng k tha v i mi tu duy v cng nghip ho nc ta?
Cu 31 : Ti sao m hnh kinh t nc ta l kinh t th trng nh hng x hi ch
ngha?
Cu 32: m hnh kinh t th trng nh hng XHCN pht trin ng n v hiu
qu th cn phi lm g?
Cu 33: Qu trnh hnh thnh ng li i mi h thng chnh tr; vai tr ca n trong
s nghip xy dng v bo v t quc ?
Cu 34: Thng qua nhng thnh qu t c chng minh ch trng ca ng gii
quyt cc vn x hi l ng v kp thi.
Cu 35 : Nhng ch trng chnh sch ln v m rng quan h i ngoi, hi nhp
kinh t v thnh tu t c trong nhng nm qua.
Cu 36: Thng li ca cch mng Vit Nam trong 80 nm di s lnh o ca ng?
Cu 37 : Ti sao ni vn ha l nn tng tinh thn ca x hi, va l mc tiu va l
ng lc thc y s pht trin kinh t x hi.

Tr li:
Cu 1: Hon cnh lch s dn N s ra i ng cng sn Vit Nam.
a. S chuyn bin ca ch ngha t bn v hu qu ca n
T cui th k th XIX, ch ngha t bn chuyn t t do cnh tranh sang giai on
quc ch ngha. Cc nc t bn quc, bn trong th tng cng bc lt nhn dn lao
ng, bn ngoi th xm lc v p bc nhn dn cc dn tc thuc a. Mu thun gia cc
dn tc thuc a vi ch ngha thc dn ngy cng gay gt, phong tro u tranh chng xm
lc din ra mnh m cc nc thuc a.
b. nh hng ca ch ngha Mc Lnin
- Ch ngha Mc - Lnin ch r, mun ginh c thng li trong cuc u tranh thc
hin s mnh lch s ca mnh, giai cp cng nhn phi lp ra ng Cng sn. S ra i
ng Cng sn l mt yu cu khch quan p ng cuc u tranh ca giai cp cng nhn
chng p bc, bc lt.
- Ch ngha Mc - Lnin c truyn b vo Vit Nam, phong tro yu nc v phong
tro cng nhn pht trin mnh m theo khuynh hng cch mng v sn, dn ti s ra i
ca cc t chc cng sn Vit Nam. Ch ngha Mc - Lnin l nn tng t tng ca ng
Cng sn Vit Nam.
c. Cch mng Thng Mi Nga v Quc t Cng sn
- Nm 1917, cuc Cch mng Thng Mi Nga ginh c thng li. M u thi i
mi - Thi i cch mng chng quc, thi i gii phng dn tc.
- i vi cc dn tc thuc a, Cch mng Thng Mi nu tm gng sng trong
vic gii phng cc dn tc b p bc.
- Thng 3/1919, Quc t Cng sn (Quc t III) c thnh lp.
- i vi Vit Nam, Quc t Cng sn c vai tr quan trng trong vic truyn b ch
ngha Mc - Lnin v thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
2. Hon cnh trong nc
a. X hi Vit Nam di s thng tr ca thc dn Php
Chnh sch cai tr ca thc dn Php
- V chnh tr: Thc dn Php tc b quyn lc i ni v i ngoi ca chnh quyn
phong kin nh Nguyn; chia Vit Nam ra thnh 3 x: Bc K, Trung K, Nam K v thc

hin mi k mt ch cai tr ring, cu kt vi a ch.


- V kinh t: Thc dn Php tin hnh cp ot rung t lp n in; u t vn
khai thc ti nguyn (m than, m thit, m km); xy dng mt s c s cng nghip
(in, nc); xy dng h thng ng b, ng thu, bn cng phc v cho chnh sch
khai thc thuc a ca nc Php.
- V vn ho: Thc dn Php thc hin chnh sch vn ho gio dc thc dn; dung tng,
duy tr cc h tc lc hu
Tnh hnh giai cp v mu thun c bn trong x hi Vit Nam
- Giai cp a ch Vit Nam: Giai cp a ch chim khong 7% c dn nng thn
nhng nm trong tay 50% din tch rung t. S cu kt gia giai cp a ch vi thc
dn Php gia tng trong qu trnh t chc cai tr ca ngi Php. Tuy nhin, trong ni b a
ch Vit Nam lc ny c s phn ho, mt b phn a ch c lng yu nc, cm ght ch
thc dn tham gia u tranh chng Php di cc hnh thc khc nhau.
- Giai cp nng dn: L lc lng ng o nht trong x hi Vit Nam (chim khong
90% dn s), b thc dn v phong kin p bc, bc lt nng n.
- Giai cp cng nhn Vit Nam: Ra i t cuc khai thc thuc a ln th nht ca
thc dn Php, giai cp cng nhn tp trung nhiu cc thnh ph v vng m. Xut thn t
giai cp nng dn, ra i trc giai cp t sn dn tc, sm tip thu nh sng cch mng ca
ch ngha Mc - L nin, nhanh chng tr thnh mt lc lng t gic, thng nht.
- Giai cp t sn Vit Nam: Bao gm t sn cng nghip, t sn thng nghip, t sn
nng nghip. Trong giai cp t sn c mt b phn kim a ch. Th lc kinh t v a v
chnh tr nh b v yu t.
- Tng lp tiu t sn Vit Nam: Bao gm hc sinh, tr thc, th th cng, vin chc v
nhng ngi lm ngh t do C lng yu nc, cm th quc thc dn v rt nhy cm
vi nhng t tng tin b bn ngoi vo.
Tm li, Chnh sch thng tr ca thc dn Php tc ng mnh m n x hi Vit
Nam trn cc lnh vc chnh tr, kinh t, vn ho - x hi. Tnh cht ca x hi Vit Nam l
thuc a, na phong kin. Hai mu thun c bn l mu thun gia ton th nhn dn Vit
Nam vi thc dn Php xm lc (mu thun va c bn, va ch yu) v mu thun gia
nhn dn, ch yu l giai cp nng dn vi a ch phong kin.
b. Phong tro yu nc theo khuynh hng phong kin v t sn cui th k XIX, u
th k XX
Phong tro Cn Vng (1885-1896).
Cuc khi ngha Yn Th (Bc Giang 1884-1913).
i din ca xu hng bo ng l Phan Bi Chu.
i biu cho xu hng ci cch l Phan Chu Trinh.
Tm li, trc yu cu ca lch s x hi Vit Nam, cc phong tro u tranh chng Php
din ra si ni di nhiu tro lu t tng.
Mc d b tht bi, nhng s pht trin mnh m ca phong tro yu nc cui th k XIX,
u th k XX c ngha rt quan trng:
- Tip ni truyn thng yu nc ca dn tc.
- To c s x hi thun li cho vic tip nhn ch ngha Mc - L nin.
S tht bi ca phong tro yu nc chng thc dn Php chng t con ng cu
nc theo h t tng phong kin v h t tng t sn b tc. Cch mng Vit Nam lm
vo tnh trng khng hong su sc v ng li, v giai cp lnh o
c. Phong tro yu nc theo khuynh hng v sn
* Nguyn i Quc chun b cc iu kin v chnh tr, t tng v t chc cho vic
thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
Nm 1911, Nguyn Tt Thnh (Nguyn i Quc) ra i tm ng cu nc.
Nguyn i Quc c bit quan tm tm hiu cuc Cch mng Thng Mi Nga nm

1917. Ngi rt ra kt lun: Trong th gii by gi ch c Cch mnh Nga l thnh cng,
v thnh cng n ni, ngha l dn chng c hng ci hnh phc t do, bnh ng tht.
Vo thng 7/1920, Nguyn i Quc c bn S tho ln th nht nhng lun cng
v vn dn tc v vn thuc a ca Lnin ng trn bo Nhn o.
Ti i hi ng X hi Php (thng 12/1920), Nguyn i Quc b phiu tn thnh
vic gia nhp Quc t Cng sn v tham gia thnh lp ng Cng sn Php. S kin ny
nh du bc ngot trong cuc i hot ng cch mng ca Ngi v Ngi tm thy con
ng cu nc ng n: Mun cu nc v gii phng dn tc khng c con ng no
khc con ng cch mng v sn.
Thng 11/1924, Nguyn i Quc n Qung Chu (Trung Quc). Thng 6/1925 ngi
thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin. M cc lp hun luyn chnh tr cho cn b
cch mng Vit Nam.
Tc phm ng cch mnh ch r tnh cht v nhim v ca cch mng Vit Nam l
cch mng gii phng dn tc m ng tin ln ch ngha x hi. Hai cuc cch mng ny
c quan h mt thit vi nhau; cch mng l s nghip ca qun chng l vic chng c dn
chng ch khng phi vic ca mt hai ngi, do phi on kt ton dn. Nhng ci ct
ca n l cng - nng v phi lun ghi nh rng cng nng l ngi ch cch mnh, cng
nng l gc cch mnh.
Mun thng li th cch mng phi c mt ng lnh o. ng mun vng th phi c
ch ngha lm ct, ch ngha chn chnh nht, chc chn nht, cch mnh nht l ch ngha
Lnin.
V vn on kt quc t ca cch mng Vit Nam, Nguyn i Quc xc nh:
Cch mnh An Nam cng l mt b phn trong cch mnh th gii. Ai lm cch mnh trong
th gii u l ng ch ca dn An Nam c.
V phng php cch mng, Ngi nhn mnh n vic phi gic ng v t chc qun
chng cch mng, phi lm cho qun chng hiu r mc ch cch mng, bit ng tm hip
lc nh giai cp p bc mnh, lm cch mng phi bit cch lm, phi c mu
chc, c nh th mi bo m thnh cng cho cuc khi ngha vi s ni dy ca ton
dn
Tc phm ng cch mnh cp nhng vn c bn ca mt cng lnh chnh
tr, chun b v t tng, chnh tr cho vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
Vo thng 7/1920, Nguyn i Quc c bn S tho ln th nht nhng lun cng
v vn dn tc v vn thuc a ca Lnin ng trn bo Nhn o.
Ti i hi ng X hi Php (thng 12/1920), Nguyn i Quc b phiu tn thnh
vic gia nhp Quc t Cng sn v tham gia thnh lp ng Cng sn Php. S kin ny
nh du bc ngot trong cuc i hot ng cch mng ca Ngi v Ngi tm thy con
ng cu nc ng n: Mun cu nc v gii phng dn tc khng c con ng no
khc con ng cch mng v sn.
Thng 11/1924, Nguyn i Quc n Qung Chu (Trung Quc). Thng 6/1925 ngi
thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin. M cc lp hun luyn chnh tr cho cn b
cch mng Vit Nam.
Tc phm ng cch mnh ch r tnh cht v nhim v ca cch mng Vit Nam l
cch mng gii phng dn tc m ng tin ln ch ngha x hi. Hai cuc cch mng ny
c quan h mt thit vi nhau; cch mng l s nghip ca qun chng l vic chng c dn
chng ch khng phi vic ca mt hai ngi, do phi on kt ton dn. Nhng ci ct
ca n l cng - nng v phi lun ghi nh rng cng nng l ngi ch cch mnh, cng
nng l gc cch mnh.
Mun thng li th cch mng phi c mt ng lnh o. ng mun vng th phi c
ch ngha lm ct, ch ngha chn chnh nht, chc chn nht, cch mnh nht l ch ngha
Lnin.

V vn on kt quc t ca cch mng Vit Nam, Nguyn i Quc xc nh:


Cch mnh An Nam cng l mt b phn trong cch mnh th gii. Ai lm cch mnh trong
th gii u l ng ch ca dn An Nam c.
V phng php cch mng, Ngi nhn mnh n vic phi gic ng v t chc qun
chng cch mng, phi lm cho qun chng hiu r mc ch cch mng, bit ng tm hip
lc nh giai cp p bc mnh, lm cch mng phi bit cch lm, phi c mu
chc, c nh th mi bo m thnh cng cho cuc khi ngha vi s ni dy ca ton
dn
Tc phm ng cch mnh cp nhng vn c bn ca mt cng lnh chnh
tr, chun b v t tng, chnh tr cho vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
S pht trin phong tro yu nc theo khuynh hng v sn v s ra i ca cc t chc
cng sn Vit Nam
Ti i hi ln th nht ca hi Vit Nam cch mng thanh nin (5-1929) xy ra s bt
ng gia cc i biu v vic thnh lp ng cng sn, thc cht l s khc nhau gia cc
i biu mun thnh lp ngay mt ng cng sn v gii th t chc hi Vit Nam cch
mng thanh nin, vi nhng i biu cng mun thnh lp ng cng sn nhng khng
mun t chc ng gia i hi thanh nin v khng mun gii tn Hi Vit Nam cch
mng thanh nin. Trong bi cnh cc t chc cng sn Vit Nam ra i.
ng Dng cng sn ng: ngy 17-6-1929, ti H Ni, do i biu cc t chc
cng sn min bc thnh lp.
An Nam cng sn ng: vo ma thu nm 1929, do cc i biu trong hi Vit Nam
cch mng thanh nin Trung Quc v Nam K thnh lp.
ng Dng cng sn lin on: S ra i ca hai t chc cng sn trn lm cho ni
b ng tn vit phn ho, nhng ng vin tin tin ca Tn Vit ng ra thnh lp ng
dng cng sn lin on.
C ba t chc u gng cao ngn c chng quc v phong kin, nhng hot ng
phn tn, chia r nh hng xu n phong tro cch mng Vit Nam. V vy cn phi khc
phc nhng kh khn trn l nhim v cp bch ca tt c nhng ngi cng sn Vit Nam.
Cu 2: qu trnh Nguyn i Quc chun b cc iu kin v chnh
tr, t tng, t chc cho vic thnh lp ng cng sn Vit Nam.
Nguyn i Quc chun b cc iu kin v chnh tr, t tng v t chc cho vic
thnh lp ng Cng sn Vit Nam. Nm 1911, Nguyn Tt Thnh (Nguyn i Quc) ra i
tm ng cu nc. Nguyn i Quc c bit quan tm tm hiu cuc Cch mng Thng
Mi Nga nm 1917. Ngi rt ra kt lun: Trong th gii by gi ch c Cch mnh Nga l
thnh cng, v thnh cng n ni, ngha l dn chng c hng ci hnh phc t do,
bnh ng tht.
Vo thng 7/1920, Nguyn i Quc c bn S tho ln th nht nhng lun cng
v vn dn tc v vn thuc a ca Lnin ng trn bo Nhn o.
Ti i hi ng X hi Php (thng 12/1920), Nguyn i Quc b phiu tn thnh
vic gia nhp Quc t Cng sn v tham gia thnh lp ng Cng sn Php. S kin ny
nh du bc ngot trong cuc i hot ng cch mng ca Ngi v Ngi tm thy con
ng cu nc ng n: Mun cu nc v gii phng dn tc khng c con ng no
khc con ng cch mng v sn.
Thng 11/1924, Nguyn i Quc n Qung Chu (Trung Quc). Thng 6/1925 ngi
thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin. M cc lp hun luyn chnh tr cho cn b
cch mng Vit Nam.
Tc phm ng cch mnh ch r tnh cht v nhim v ca cch mng Vit Nam l

cch mng gii phng dn tc m ng tin ln ch ngha x hi. Hai cuc cch mng ny
c quan h mt thit vi nhau; cch mng l s nghip ca qun chng l vic chng c dn
chng ch khng phi vic ca mt hai ngi, do phi on kt ton dn. Nhng ci ct
ca n l cng - nng v phi lun ghi nh rng cng nng l ngi ch cch mnh, cng
nng l gc cch mnh.
Mun thng li th cch mng phi c mt ng lnh o. ng mun vng th phi c
ch ngha lm ct, ch ngha chn chnh nht, chc chn nht, cch mnh nht l ch ngha
Lnin.
V vn on kt quc t ca cch mng Vit Nam, Nguyn i Quc xc nh:
Cch mnh An Nam cng l mt b phn trong cch mnh th gii. Ai lm cch mnh trong
th gii u l ng ch ca dn An Nam c.
V phng php cch mng, Ngi nhn
mnh n vic phi gic ng v t chc qun chng cch mng, phi lm cho qun chng
hiu r mc ch cch mng, bit ng tm hip lc nh giai cp p bc mnh, lm
cch mng phi bit cch lm, phi c mu chc, c nh th mi bo m thnh cng cho
cuc khi ngha vi s ni dy ca ton dn
Tc phm ng cch mnh cp nhng vn c bn ca mt cng lnh chnh
tr, chun b v t tng, chnh tr cho vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
Cu 3: so snh cng lnh chnh tr u tin 2/1930 vi lun cng
chnh tr 10/1930 ca ng.
Ni dung cng lnh chnh tr u tin 2/1930:
Nhim v ca cch mng Vit Nam
V chnh tr: nh quc ch ngha Php v bn phong kin; lm cho nc Vit
Nam c hon ton c lp; lp chnh ph cng nng binh, t chc qun i cng nng.
V kinh t: Th tiu ht cc th quc tri; tch thu ton b sn nghip ln (nh cng
nghip, vn ti, ngn hng, v.v.) ca t bn quc ch ngha Php giao cho Chnh ph
cng nng binh qun l; tch thu ton b rung t ca bn quc ch ngha lm ca cng
chia cho dn cy ngho; b su thu cho dn cy ngho; m mang cng nghip v nng
nghip; thi hnh lut ngy lm tm gi.
V vn ho - x hi: Dn chng c t do t chc; nam n bnh quyn, ; ph thng
gio dc theo cng nng ho.
V lc lng cch mng: ng phi thu phc cho c i b phn dn cy v phi
da vo hng dn cy ngho lm th a cch mng, nh bn i a ch v phong kin;
lm cho cc on th th thuyn v dn cy (cng hi, hp tc x) khi di quyn lc v
nh hng ca bn t bn quc gia; phi ht sc lin lc vi tiu t sn, tr thc, trung nng,
Thanh nin, Tn Vit, v.v. ko h i vo phe v sn giai cp; i vi ph nng, trung tiu
a ch v t bn An Nam m cha r mt phn cch mng th phi li dng, t lu mi lm
cho h ng trung lp. B phn no ra mt phn cch mng (nh ng lp hin v.v.) th
nh .
V lnh o cch mng: Giai cp v sn l lc lng lnh o cch mng Vit Nam.
V quan h ca cch mng Vit Nam vi phong tro cch mng th gii: Cch mng
Vit Nam l mt b phn ca cch mng th gii.
Ni dung lun cng chnh tr 10/1930 ca ng.
Thng 4/1930, sau thi gian hc tp Lin X, Trn Ph c Quc t Cng sn c v
nc hot ng. Thng 7/1930, Trn Ph c b sung vo Ban Chp hnh Trung ng
ng. T ngy 14 n ngy 31/10/1930, Ban Chp hnh Trung ng hp ln th nht ti
Hng Cng (Trung Quc) do Trn Ph ch tr. Hi ngh thng qua Ngh quyt v tnh
hnh v nhim v cn kp ca ng; tho lun Lun cng chnh tr ca ng, iu l ng
v iu l cc t chc qun chng. Thc hin ch th ca Quc t Cng sn, Hi ngh quyt

nh i tn ng Cng sn Vit Nam thnh ng Cng sn ng Dng. Hi ngh c Ban


chp hnh Trung ng chnh thc v c Trn Ph lm Tng B th.
Ni dung ca Lun cng
Lun cng chnh tr phn tch c im, tnh hnh x hi thuc a na phong kin
v nu ln nhng vn c bn ca cch mng t sn dn quyn ng Dng do giai cp
cng nhn lnh o.
Mu thun giai cp din ra gay gt gia mt bn l th thuyn, dn cy v cc phn t
lao kh vi mt bn l a ch phong kin v t bn quc.
Phng hng chin lc ca cch mng ng Dng: Lun cng ch r: T sn
dn quyn cch mng l thi k d b lm x hi cch mng, sau khi cch mng t sn
dn quyn thng li s tip tc pht trin, b qua thi k t bn m tranh u thng ln con
ng x hi ch ngha.
Nhim v ca cch mng t sn dn quyn: nh phong kin, thc hnh cch mng
rung t trit v nh quc ch ngha Php, lm cho ng Dng hon ton c
lp. Hai nhim v chin lc c quan h khng kht vi nhau, v c nh quc ch
ngha mi ph c giai cp a ch, tin hnh cch mng th a thng li, v c ph tan
c ch phong kin th mi nh c quc ch ngha. Trong hai nhim v ny,
Lun cng xc nh: Vn th a l ci ct ca cch mng t sn dn quyn v l c
s ng ginh quyn lnh o dn cy.
V lc lng cch mng: Giai cp v sn va l ng lc chnh ca cch mng t sn
dn quyn, va l giai cp lnh o cch mng. Dn cy l lc lng ng o nht v l
ng lc mnh ca cch mng. T sn thng nghip th ng v phe quc v a ch
chng li cch mng, cn t sn cng nghip th ng v pha quc gia ci lng v khi cch
mng pht trin cao th h s theo quc. Trong giai cp tiu t sn, b phn th cng
nghip th c thi do d; tiu t sn thng gia th khng tn thnh cch mng; tiu t sn
tr thc th c xu hng quc gia ch ngha v ch c th hng hi tham gia chng quc
trong thi k u. Ch c cc phn t lao kh th nh nhng ngi bn hng rong, th
th cng nh, tr thc tht nghip th mi i theo cch mng m thi.
V phng php cch mng: t c mc tiu c bn ca cuc cch mng l nh
quc v phong kin, ginh chnh quyn v tay cng nng th phi ra sc chun b cho
qun chng v con ng v trang bo ng. V trang bo ng ginh chnh quyn l
mt ngh thut, phi tun theo khun php nh binh.
V quan h quc t: Cch mng ng Dng l mt b phn ca cch mng v sn th
gii, v th giai cp v sn ng Dng phi on kt gn b vi giai cp v sn th gii,
trc ht l v sn Php, v phi mt thit lin lc vi phong tro cch mng cc nc
thuc a v na thuc a nhm m rng v tng cng lc lng cho cuc u tranh cch
mng ng Dng.
V vai tr lnh o ca ng: S lnh o ca ng Cng sn l iu kin ct yu cho
thng li ca cch mng. ng phi c ng li chnh tr ng n, c k lut tp trung, lin
h mt thit vi qun chng. ng l i tin phong ca giai cp v sn, ly ch ngha Mc
Lnin lm nn tng t tng, i biu chung cho quyn li ca giai cp v sn ng
Dng, u tranh t c mc ch cui cng l ch ngha cng sn.
So snh s ging v khc nhau
*ging nhau:
Cng lnh chnh tr u tin ca ng (3/2/1930) v lun cng chnh tr(10/1930) c nhng
im ging nhau sau:
1)c 2 vn kin u xc nh c tch cht ca cch mng VN(ng Dng) l : CM t sn
dn qun v CMXHCN, y l 2 nhim v CM ni tip nhau khng c bc tng ngn cch
2) u xc nh mc tiu ca CNVN(D)l c lp dn tc v rung t dn cy
3)Khng nh lc lng lnh o CmVN l ng cng sn , ng ly ch ngha Mac-Lenin

lm nn tng m i qun tin phong l giai cp cng nhn


4)khng nh CMVN (d) l 1 b phn khng kht ca CMTG, giai cp v sn VN phi on
kt vi VSTG nht l v sn Php
5)xc nh vai tr v sc mnh ca giai cp cng nhn
Nh vy s d c s ging nhau l do c 2 vn kin u thm nhun ch ngha Mac-lenin
v cch mng v sn chi nh hng ca CMthng 10 Nga.
*Khc nhau:
tuy c 2 cn kin trn c nhng im ging nhau nhngvn c nhiu im khc nhau c
bn :Cong lch chnh tr xy dng ng li ca CMVN cn Lun cng rng hn(ng
Dng)c th :
1)xc nh k th& nhim v , mc tiu ca CM:
_trong cng lnh chnh tr xc nh k th, nhim v ca cmVM l nh quc v bn
phong kin t sn ,tay sai phn cch mng (nhim v dn tc v dn ch).Nhim v dn tc
c coi l nhim v hng u ca cm, nhim v dn ch cng da vo vn dn tc
gii quyt .Nh vy mc tiu ca cong lnh xc nh: lm cho Vn hon ton c lp, nhn
dn jc t do, dn ch , bnh ng,tch thu rung t ca bn quc Vit gian chia cho
dn cy ngho,thnh lp chnh ph cng nng binh v t chc cho quan i cng nng,thi
hnh chnh sch t do dn ch bnh ng cn trong Lun cng chnh tr th xc nh:nh
phong kin quc lm cho ng Dng hon ton c lp.ua li rung t cho dn
cy,nhim v dn ch v dn tc c tin hnh cng 1 lc c quan h khng kht vi
nhau.Vc xc nh nhim v nh vy ca Lun cng p ng nhng yu cu khcg quan
ng thi gii quyt 2 mu thun c bn trong x hi VN lc l mu thun dn tc v
mu thun giai cp ang ngy cng su sc.Tuy nhin lun cng cha xc nh c k
th ,nhim v hng u 1 ncthuc a na phong kin.Nh vy Mc tiu ca lun cng
hng ti gii quyt c quyn li ca giai cp cng nhn Vn ch khng phi l ton b
giai cp trong x hi
_lc lng CM:trong CLCT xc nh lc lng cch mng l giai cp cng nhn c nng dn
nhng bn cnh cng phi lin minh on kt vi TTS, li dng hoc trung lp Ph nng
trung tiu a ch ,TSDT cha ramt phn cch mng,Nh vy ngoi vic xc nh lc lng
nng ct ca cch mng l giai cp cng nhn th cng lnh cng pht huy c sc mnh
ca c khi on kt dn tc, hng vo nhim v hng u l gii phng dn tc
cn trong lun cng th xc nh ng lc ca CM l CN&ND, cha pht huy c khi
on kt dntc,pht huy sc mnh ca TS,TTS,trung tiu ach.
Tm li LC th hin l 1 vn kin tip thu jc nhng quan im ch yu ca chnh
cng vn tt .sch lc vn tt, iu l tm tt xc nh c nhim v nng ct ca
CM.Tuy nhin lun cng cng cso nhng mt hn ch nht nh:s sng 1 cch dp khun
my mc ch ngha Maclenin vo CM VN,cn qu nhn mnh u tranh giai cp,nh gi
khong ng kh nng cch mngca TTS, TS>di ch yu nc,cha xc nh nhim v
hnh u ca 1 nc thuc a na phong kin l GPDT
cn cng lnh tuy cn s lc vn tt nhng nhng n vch ra phng hng c bn ca
CM nc ta, pht triwnr t CMGPDT>>CMXHCN.Cng lnh th hin s vn dng ng
n sng to nhy bn ch ngha Maclenin vo hon cnh c th ca VN,kt hp nhun
nhuyn Cn yu nc v CNQTVS,gia t tng ca CNCS v thc tin CMVNn th hin
s thm nhun gia qung i giai cp trong cch mng./.
hn ch ca lun cng chnh tr ni ngn gn l :
- khng nhn mnh c nhim v gii phng dn tc m nng v u tranh giai cp v cch
mng rung t
- khng ra c 1 chin lc lin minh gia dn tc v giai cp rng ri

- cha nh gi ng mc vai tr cch mng ca gc tiu t sn , ph nhn mt tch cc ca b


phn t sn dn tc
- cha nhn thy c kh nng phn ho v li ko 1 b phn a ch va v nh trong cch
mng gii phng dn tc
Cu 4: qu trnh hnh thnh ni dung kt qu v ngha ca dng li u tranh gii
phng dn tc ginh chnh quyn ca ng ta giai on 1939-1945.
1. Hon cnh lch s v s chuyn hng ch o chin lc ca ng
a. Tnh hnh th gii v trong nc
Chin tranh th gii ln th hai bng n
Tnh hnh trong nc
Chin tranh th gii th hai nh hng mnh m v trc tip n ng Dng v
Vit Nam.
Trong thc t, Vit Nam v ng Dng, thc dn Php thi hnh chnh sch thi
chin rt trng trn.
Li dng lc Php thua c, ngy 22/09/1940, pht xt Nht tin vo Lng Sn v
b vo Hi Phng. Ngy 23/09/1940, ti H Ni, Php k hip nh u hng Nht. T ,
nhn dn ta chu cnh mt c b hai trng p bc, bc lt ca Php - Nht. Mu thun gia
dn tc ta vi quc pht xt Php - Nht tr nn gay gt hn bao gi ht.
b. Ni dung ch trng chuyn hng ch o chin lc
K t khi Chin tranh th gii ln th hai bng n, Ban Chp hnh Trung ng ng
hp Hi ngh ln th su (thng 11/1939), Hi ngh Trung ng ng ln th by (thng
11/1940) v Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng ln th tm (thng 5/1941). Trn c
s nhn nh kh nng din bin ca Chin tranh th gii ln th hai v cn c vo tnh hnh
c th trong nc, Ban Chp hnh Trung ng quyt nh chuyn hng ch o chin
lc nh sau:
Mt l, a nhim v gii phng dn tc ln hng u.
Hai l, quyt nh thnh lp Mt trn Vit Minh on kt, tp hp lc lng cch
mng nhm mc tiu gii phng dn tc.
Ba l, quyt nh xc tin chun b khi ngha v trang l nhim v trung tm ca
ng v nhn dn ta trong giai on hin ti.
c. ngha ca s chuyn hng ch o chin lc
Vi tinh thn c lp, t ch, sng to, Ban Chp hnh Trung ng ng hon
chnh s chuyn hng ch o chin lc nhm gii quyt mc tiu s mt ca cch mng l
c lp dn tc v ra nhiu ch trng ng n thc hin mc tiu y.
ng li ging cao ngn c gii phng dn tc, t nhim v gii phng dn tc ln
hng u, tp hp rng ri mi ngi Vit Nam yu nc trong Mt trn Vit Minh, xy dng
lc lng chnh tr ca qun chng c nng thn v thnh th, xy dng cn c a cch
mng v lc lng v trang, l ngn c dn ng cho nhn dn ta tin ln ginh thng li
trong s nghip nh Php, ui Nht, ginh c lp cho dn tc v t do cho nhn dn.
Trn c s lc lng chnh tr ca qun chng, ng ch o vic v trang cho qun
chng cch mng, tng bc t chc, xy dng lc lng v trang nhn dn.
2. Ch trng pht ng Tng khi ngha ginh chnh quyn
a. Pht ng cao tro khng Nht, cu nc v y mnh khi ngha tng phn
Pht ng cao tro khng Nht, cu nc
m 9/3/1945, Nht o chnh Php, ngy 12/3/1945, Ban Thng v Trung ng
ng ra Ch th Nht - Php bn nhau v hnh ng ca chng ta.

Ch th nhn nh: Cuc o chnh ca Nht lt Php c chim ng Dng


to ra mt cuc khng hong chnh tr su sc, nhng iu kin khi ngha cha thc s chn
mui. Hin ang c nhng c hi tt lm cho nhng iu kin tng khi ngha nhanh chng
chn mui.
Ch th xc nh: Sau cuc o chnh, phtxt Nht l k th chnh, k th c th trc
mt duy nht ca nhn dn ng Dng, v vy phi thay khu hiu nh ui phtxt Nht
- Php bng khu hiu nh ui phtxt Nht.
Pht ng mt cao tro khng Nht, cu nc mnh m lm tin cho cuc Tng
khi ngha. Mi hnh thc tuyn truyn, c ng, t chc v u tranh lc ny phi thay i
cho thch hp thi k tin khi ngha nh tuyn truyn xung phong, biu tnh tun hnh, bi
cng chnh tr, biu tnh ph kho thc ca Nht gii quyt nn i, y mnh xy dng cc
i t v cu quc,
Phng chm u tranh lc ny l pht ng chin tranh du kch, gii phng tng
vng, m rng cn c a.
D kin nhng iu kin thun li thc hin tng khi ngha nh khi qun ng
minh ko vo ng Dng nh Nht, qun Nht ko ra mt trn ngn cn qun ng minh
pha sau s h. Cng c th l cch mng Nht bng n v chnh quyn cch mng ca
nhn dn Nht c thnh lp, hoc Nht b mt nc nh Php nm 1940 v qun i vin
chinh Nht mt tinh thn.
y mnh khi ngha tng phn, ginh chnh quyn b phn
T gia thng 3/1945 tr i, cao tro khng Nht cu nc din ra rt si ni, mnh
m v phong ph v ni dung v hnh thc.
Phong tro u tranh v trang, khi ngha tng phn din ra trong nhiu ni vng
thng du v trung du Bc K.
Trong hai thng 5 v 6/1945, cc cuc khi ngha tng phn lin tc n ra v nhiu
chin khu c thnh lp c ba min. khu gii phng v mt s a phng, chnh quyn
nhn dn hnh thnh, tn ti song song vi chnh quyn tay sai ca phtxt Nht.
Gia lc phong tro qun chng trong c nc ang pht trin mnh m c nng thn
v thnh th, nn i din ra nghim trng cc tnh Bc b v Bc Trung b do Nht,
Php v vt hng triu tn la go ca nhn dn, hn 2 triu ng bo ta b i, ng kp
thi ra khu hiu ph kho thc, gii quyt nn i. Ch trng p ng nguyn
vng cp bch ca nhn dn ta, v vy trong mt thi gian ngn, ng ng vin c
hng triu qun chng tin ln trn tuyn cch mng.
b. Ch trng pht ng Tng khi ngha
Pht ng ton dn tng khi ngha chnh quyn
Trc s pht trin ht sc nhanh chng ca tnh hnh, Trung ng quyt nh hp Hi
ngh ton quc ca ng ti Tn Tro (Tuyn Quang) t ngy 13 n ngy 15/8/1945. Hi
ngh nhn nh: C hi rt tt cho ta ginh chnh quyn c lp ti v quyt nh pht
ng tng khi ngha, ginh chnh quyn t tay phtxt Nht v tay sai, trc khi qun ng
minh vo ng Dng.
Hi ngh ch r khu hiu u tranh lc ny l: Phn i xm lc; hon ton c
lp; Chnh quyn nhn dn. Nhng nguyn tc ch o khi ngha l tp trung, thng
nht v kp thi, phi nh chim ngay nhng ni chc thng, khng k thnh ph hay nng
thn; qun s v chnh tr phi phi hp; phi lm tan r tinh thn qun ch
Hi ngh cn quyt nh nhng vn quan trng v chnh sch i ni v i ngoi
trong tnh hnh mi. Hi ngh quyt nh c U ban Khi ngha ton quc do Trng Chinh
ph trch v kin ton Ban Chp hnh Trung ng.
Ngay m 13/08/1945, U ban khi ngha ton quc ra lnh tng khi ngha.
Ngy 16/08/1945, cng ti Tn Tro, i hi quc dn hp. i hi nhit lit tn thnh
ch trng tng khi ngha ca ng v Mi chnh sch ca Vit Minh, quyt nh thnh

lp U ban gii phng dn tc Vit Nam.


Ngay sau i hi, Ch tch H Ch Minh gi th ku gi ng bo v chin s c
nc: Gi quyt nh cho vn mnh dn tc ta n. Ton quc ng bo hy ng dy
em sc ta m t gii phng cho ta.
Di s lnh o ca ng, hn 20 triu nhn dn ta nht t vng dy khi ngha
ginh chnh quyn.
Thng li ca cuc khi ngha H Ni ngy 19/8 c ngha quyt nh i vi c
nc, lm cho chnh quyn tay sai Nht cc ni b t lit, c v mnh m nhn dn cc tnh
thnh khc ni dy khi ngha ginh chnh quyn.
Ngy 23/8/1945, khi ngha ginh thng li Hu, ngy 25/8/1945, khi ngha ginh
thng li Si Gn. Ch trong vng 15 ngy (t 14 n 28/8/1945) cuc tng khi ngha
thnh cng trn c nc, chnh quyn v tay nhn dn.
Ngy 2/9/1945, ti cuc mt tinh ln Qung trng Ba nh, H Ni, thay mt Chnh
ph lm thi, Ch tch H Ch Minh trnh trng c bn Tuyn ngn c lp, tuyn b vi
quc dn ng bo, vi ton th th gii: Nc Vit Nam Dn ch Cng ho ra i.
c. Kt qu, ngha, nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim ca cuc Cch mng
Thng Tm
Kt qu v ngha
- p tan xing xch n l ca thc dn Php trong gn mt th k, lt nho ch
qun ch hng my nghn nm v ch thng tr ca phtxt Nht, lp nn nc Vit Nam Dn
ch Cng ho, nh nc dn ch nhn dn u tin ng Nam .
- nh du bc pht trin nhy vt ca lch s dn tc Vit Nam, a dn tc ta bc
vo mt k nguyn mi: K nguyn c lp t do v ch ngha x hi.
- ng ta v nhn dn ta gp phn lm phong ph thm kho tng l lun ca ch
ngha Mc - Lnin, cung cp thm nhiu kinh nghim qu bu cho phong tro u tranh gii
phng dn tc v ginh quyn dn ch.
- c v mnh m nhn dn cc nc thuc a v na thuc a u tranh chng ch
ngha quc, thc dn ginh c lp t do.
Nguyn nhn thng li
- Cch mng Thng Tm n ra trong bi cnh quc t rt thun li: K th trc tip ca
nhn dn ta l phtxt Nht b Lin X v cc lc lng dn ch th gii nh bi. Bn
Nht ng Dng v tay sai tan r. ng ta chp thi c pht ng ton dn ni dy
tng khi ngha ginh thng li nhanh chng.
- Cch mng Thng Tm l kt qu tng hp ca 15 nm u tranh gian kh ca ton
dn ta di s lnh o ca ng, c rn luyn qua ba cao tro cch mng rng ln:
Cao tro 1930-1931, Cao tro 1936-1939 v Cao tro gii phng dn tc 1939-1945.
- Cch mng Thng Tm thnh cng l do ng ta chun b c lc lng v i
ca ton dn on kt trong Mt trn Vit Minh, da trn c s lin minh cng nng, di s
lnh o ca ng.
- S lnh o ca ng l nhn t ch yu nht, quyt nh thng li ca Cch mng
Thng Tm 1945.
Bi hc kinh nghim
Mt l: Ging cao ngn c c lp dn tc, kt hp ng n hai nhim v chng
quc v chng phong kin.
Hai l: Ton dn ni dy trn nn tng khi lin minh cng - nng.
Ba l: Li dng mu thun trong hng ng k th.
Bn l: Kin quyt dng bo lc cch mng v bit s dng bo lc cch mng mt
cch thch hp p tan b my nh nc c, lp ra b my nh nc ca nhn dn.
Nm l: Nm vng ngh thut khi ngha, ngh thut chn ng thi c.

Su l: Xy dng mt ng Mc - Lnin sc lnh o tng khi ngha ginh chnh


quyn.
Cu 5: hon cnh nc ta sau cch mng Thng Tm v ch trng: khng chin
kin quc ca ng.
a. Hon cnh lch s nc ta sau Cch mng Thng Tm
Sau ngy Cch mng Thng Tm thnh cng, nc Vit Nam Dn ch Cng ha ra i, cng
cuc xy dng v bo v t nc ca nhn dn ta ng trc bi cnh va c nhng thun
li c bn, va gp phi nhiu kh khn to ln, him ngho.
V thun li
- Trn th gii, h thng x hi ch ngha do Lin x ng u c hnh thnh, phong tro
cch mng gii phng dn tc c iu kin pht trin, tr thnh mt dng thc cch mng.
Phong tro dn ch v ha bnh cng ang vn ln mnh m.
- trong nc, chnh quyn dn ch nhn dn c thnh lp, c h thng t Trung ng
n c s. Nhn dn lao ng lm ch vn mnh ca t nc. Ton dn tin tng v ng
h Vit Minh, ng h chnh ph Vit Nam Dn ch Cng ha do H Ch Minh lm Ch tch.
V kh khn
- Th gii: vi danh ngha ng Minh n tc kh gii ca pht xt Nht, qun i cc nc
quc t ko vo chim ng Vit Nam v khuyn khch bn Vit gian chng ph chnh
quyn cch mng nhm xa b nn c lp v chia ct nc ta. Nghim trng nht l qun
Anh, Php ng la vi nhau n sng nh chim Si Gn, hng tch Nam b ra khi Vit
Nam.
- Trong nc: kh khn nghim trng l hu qu do ch c li nh nn i, nn dt rt
nng n, ngn qu quc gia trng rng; kinh nghim qun l t nc ca cn b cc cp non
yu; nn c lp ca nc ta cha c quc gia no trn th gii cng nhn v t quan h
ngoi giao.
Gic i, gic dt v gic ngoi xm l nhng him ha i vi ch mi, vn mnh dn
tc nh ngn cn treo si tc, T quc lm nguy.
b. Ch trng khng chin kin quc ca ng
Trc tnh hnh mi, Trung ng ng v Ch tch H Ch Minh sng sut phn tch tnh
th, d on chiu hng pht trin ca cc tro lu cch mng trn th gii v sc mnh
mi ca dn tc vch ra ch trng v gii php u tranh nhm gi vng chnh quyn,
bo v nn c lp t do va ginh c. Ngy 25/11/1945, Ban Chp hnh Trung ng
ng ra ch th Khng chin kin quc, vch con ng i ln cho cch mng Vit Nam trong
giai on mi.
Ch trng khng chin kin quc ca ng:
+ V ch o chin lc: ng xc nh mc tiu phi nu cao ca cch mng Vit Nam lc
ny l dn tc gii phng, khu hiu lc ny vn l Dn tc trn ht, T quc trn ht,
nhng khng phi l ginh c lp m l gi vng c lp.
+ V xc nh k th: ng phn tch m mu ca cc quc i vi ng Dng v ch
r: K th chnh ca chng ta lc ny l thc dn Php xm lc, phi tp trung ngn la
u tranh vo chng. V vy phi lp Mt trn dn tc thng nht chng thc dn Php xm
lc; m rng mt trn Vit Minh nhm thu ht mi tng lp nhn dn; thng nht mt trn
Vit - Min - Lo
+ V phng hng, nhim v, ng nu ln bn nhim v ch yu v cp bch cn khn
trng thc hin l: Cng c chnh quyn, chng thc dn Php xm lc, bi tr ni phn,
ci thin i sng nhn dn. ng ch trng kin tr nguyn tc thm bn bt th, thc

hin khu hiu: Hoa - Vit thn thin i vi qun i Tng Gii Thch v c lp v
chnh tr, nhn nhng v kinh t i vi Php.
Ch th xc nh ng k th chnh ca dn tc Vit Nam l thc dn Php xm lc.
ch ra kp thi nhng vn c bn v chin lc v sch lc cch mng, nht l nu r hai
nhim v chin lc mi ca cch mng Vit Nam sau Cch mng Thng Tm l xy dng i
i vi bo v t nc. ra nhng nhim v, bin php c th v i ni, i ngoi
khc phc nn i, nn dt, chng th trong, gic ngoi bo v chnh quyn cch mng.
c. Kt qu, ngha, nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim
Kt qu: cuc u tranh thc hin ch trng khng chin kin quc ca ng giai on
1945 - 1946 din ra rt gay go, quyt lit trn tt c cc lnh vc chnh tr, kinh t, vn ha,
ngoi giao v ginh c nhng kt qu ht sc quan trng.
- V chnh tr - x hi: xy dng c nn mng cho mt ch x hi mi - ch dn
ch nhn dn vi y cc yu t cn thit. Quc hi, Hi ng nhn dn cc cp c
thnh lp thng qua ph thng bu c. Hin php dn ch nhn dn c Quc hi thng qua
v ban hnh. B my chnh quyn t Trung ng n lng x v cc c quan t php, ta n,
cc cng c chuyn chnh nh V quc on, Cng an nhn dn c thit lp v tng cng.
Cc on th nhn dn nh Mt trn Vit Minh, Hi Lin hip quc dn Vit Nam, Tng
Cng on Vit Nam, Hi Lin hip ph n Vit Nam c xy dng v m rng. Cc ng
phi chnh tr nh ng Dn ch Vit Nam, ng X hi Vit Nam c thnh lp.
- V kinh t, vn ha: pht ng phong tro tng gia sn xut, cu i, xa b cc th thu
v l ca ch c, ra sc lnh gim t 25%, xy dng ngn qu quc gia. Cc lnh vc sn
xut c phc hi. Cui nm 1945, nn i c bn c y li, nm 1946 i sng nhn
dn c n nh v c ci thin. Thng 11/1946, giy bc C H c pht hnh. m
li cc trng lp v t chc khai ging nm hc mi. Cuc vn ng ton dn xy dng nn
vn ha mi bc u xa b c nhiu t nn x hi v tp tc lc hu. Phong tro dit
dt, bnh dn hc v c thc hin si ni. Cui 1946 c nc c thm 2,5 triu ngi
bit c, bit vit.
- V bo v chnh quyn cch mng: ngay t khi thc dn Php n sng nh chim Si Gn
v m rng phm vi chim ng ra cc tnh Nam b, ng kp thi lnh o nhn dn
Nam b ng ln khng chin v pht ng phong tro Nam tin chi vin Nam b, ngn
khng cho qun Php nh ra Trung b. min Bc, bng ch trng li dng mu thun
trong ni b k th, ng, Chnh ph ta thc hin sch lc nhn nhng vi qun i
Tng v tay sai ca chng gi vng chnh quyn, tp trung lc lng chng Php min
Nam.
ngha
Nhng thnh qu u tranh ni trn bo v c nn c lp ca t nc, gi vng
chnh quyn cch mng; xy dng c nhng nn mng u tin v c bn cho mt ch
mi, ch Vit Nam Dn ch Cng ha; chun b c nhng iu kin cn thit, trc tip
cho cuc khng chin ton quc sau .
Nguyn nhn thng li
ng nh gi ng tnh hnh nc ta sau Cch mng Thng Tm, kp thi ra ch
trng khng chin, kin quc; xy dng v pht huy c sc mnh ca khi on kt dn
tc; li dng c mu thun trong hng ng k ch
Bi hc kinh nghim
Pht huy sc mnh i on kt dn tc, da vo dn xy dng v bo v chnh quyn
cch mng. Trit li dng mu thun trong ni b k th, cha mi nhn vo k th chnh,
coi s nhn nhng c nguyn tc vi k ch cng l mt bin php u tranh cch mng
cn thit trong hon cnh c th. Tn dng kh nng ha hon xy dng lc lng, cng
c chnh quyn nhn dn, ng thi cao cnh gic, sn sng ng ph vi kh nng chin
tranh lan ra c nc khi k ch bi c.

Cu 6: Hon cnh lch s , ni dung, ngha ca ng li khng


chin chng TD Php xm lc ca ng ta (1946 - 1954)
a. Hon cnh lch s
Thng 11/1946, qun Php m cuc tn cng chim ng c thnh ph Hi Phng v th x
Lng Sn, cho qun b ln Nng v gy nhiu cuc khiu khch, tn st ng bo ta
H Ni, Trung ng ng ch o tm cch lin lc vi pha Php gii quyt vn
bng bin php m phn thng lng.
Ngy 19/2/1946, trc vic Php gi ti hu th i ta tc v kh ca t v H Ni, kim
sot an ninh trt t Th , Ban Thng v Trung ng ng hp ti lng Vn Phc (H
ng) di s ch tr ca Ch tch H Ch Minh hoch nh ch trng i ph. Hi ngh
c phi vin i gp pha Php m phn, song khng c kt qu. Hi ngh cho rng
hnh ng ca Php chng t chng c mun cp nc ta mt ln na. Kh nng ha
hon khng cn. Ha hon na s dn n ha mt nc. Hi ngh quyt nh h quyt
tm pht ng cuc khng chin trong c nc v ch ng tin cng trc khi thc dn
Php thc hin mn kch o chnh qun s H Ni. Mnh lnh khng chin c pht i.
Vo lc 20 gi ngy 19/12/1946, tt c cc chin trng trong c nc ng lot n sng.
Rng sng ngy 20/12/1946, Li ku gi ton quc khng chin ca H Ch Minh c pht
i trn i Ting ni Vit Nam.
Thun li
Nhn dn ta tin hnh cuc khng chin chng thc dn Php xm lc l chin u bo
v nn c lp t do ca dn tc v nh ch trn t nc mnh nn c chnh ngha, c
thin thi, a li, nhn ha. Ta cng c s chun b cn thit v mi mt, nn v lu di,
ta s c kh nng nh thng qun xm lc. Trong khi , thc dn Php cng c nhiu kh
khn v chnh tr, kinh t, qun s trong nc v ti ng Dng khng d g c th khc
phc c ngay.
Kh khn
- Tng quan lc lng qun s ca ta yu hn ch. Ta b bao vy bn pha, cha c nc
no cng nhn gip . Cn qun Php li c v kh ti tn, chim ng c hai nc
Campuchia, Lo v mt s ni Nam B Vit Nam, c qun i ng chn trong cc thnh
th ln min Bc.
- Xc nh ng thun li v kh khn l c s ng ra ng li cho cuc khng
chin.
b. Qu trnh hnh thnh v ni dung ng li khng chin
Qu trnh hnh thnh
- ng li khng chin ca ng c hnh thnh tng bc trong qu trnh ch o Nam
b khng chin, qua thc tin i ph vi m mu, th on ca ch cng nh t thc tin
chun b lc lng v mi mt ca ta.
- Ngay sau ngy Cch mng Thng Tm thnh cng, trong ch th khng chin kin quc,
ng ta nhn nh k th chnh, nguy him nht ca dn tc l thc dn Php, phi tp trung
mi nhn u tranh vo chng. Trong qu trnh ch o cuc khng chin Nam b, Trung
ng ng v H Ch Minh ch o kt hp u tranh chnh tr, qun s vi ngoi giao
lm tht bi m mu ca Php nh tch Nam b ra khi Vit Nam.
- Ngy 19/10/1946, Ban Thng v Trung ng ng m Hi ngh qun s ton quc ln
th nht, do Tng B th Trng Chinh ch tr. Xut pht t nhn nh: Khng sm th
mun, Php s nh mnh v mnh nht nh phi nh Php, Hi ngh ra nhng ch
trng, bin php c th c v t tng v t chc qun dn c nc sn sng bc vo
cuc chin u mi. Trong ch th Cng vic khn cp by gi ngy 05/11/1946, H Ch

Minh nu ln nhng vic c tm chin lc, ton cc khi bc vo cuc khng chin v
khng nh lng tin vo thng li cui cng.
- ng li khng chin ca ng c hon chnh v th hin tp trung trong ba vn kin
ln c son tho v cng b st trc v sau ngy cuc khng chin ton quc bng n.
l Ch th Ton dn khng chin ca Ban Thng v Trung ng ng ngy 22/12/1946,
Li ku gi ton quc khng chin ca H Ch Minh ngy 19/12/1946 v tc phm Khng
chin nht nh thng li ca Trng Chinh xut bn u nm 1947.
Ni dung ng li
- Mc ch khng chin: k tc v pht trin s nghip Cch mng Thng Tm, nh phn
ng thc dn Php xm lc; ginh thng nht v c lp.
- Tnh cht khng chin: trng k khng chin, ton din khng chin.
- Nhim v khng chin: Cuc khng chin ny chnh l mt cuc chin tranh cch mng c
tnh cht dn tc c lp v dn ch t donhm hon thnh nhim v gii phng dn tc v
pht trin dn ch mi.
- Phng chm tin hnh khng chin: tin hnh cuc chin tranh nhn dn, thc hin khng
chin ton dn, ton din, lu di, da vo sc mnh l chnh.
+ Khng chin ton dn: Bt k n ng, n b khng chia tn gio, ng phi, dn tc, bt
k ngi gi, ngi tr. H l ngi Vit Nam phi ng ln nh thc dn Php, thc hin
mi ngi dn l mt chin s, mi lng xm l mt pho i.
+ Khng chin ton din: nh ch v mi mt chnh tr, qun s, kinh t, vn ha, ngoi
giao. Trong :
V chnh tr: thc hin on kt ton dn, tng cng xy dng ng, chnh quyn, cc
on th nhn dn; on kt vi Min, Lo v cc dn tc yu chung t do, ha bnh.
V qun s: thc hin v trang ton dn, xy dng lc lng v trang nhn dn, tiu dit
ch, gii phng nhn dn v t ai, thc hin du kch chin tin ln vn ng chin, nh
chnh quy, l trit dng du kch, vn ng chin. Bo ton thc lc, khng chin lu
di va nh va v trang thm; va nh va o to thm cn b.
V kinh t: tiu th khng chin, xy dng kinh t t cp, tp trung pht trin nn nng
nghip, th cng nghip, thng nghip v cng nghip quc phng.
V vn ha: xa b vn ha thc dn phong kin, xy dng nn vn ha dn ch theo ba
nguyn tc: dn tc, khoa hc, i chng.
V ngoi giao: thc hin thm bn, bt th, biu dng thc lc. Lin hip vi dn tc
Php, chng phn ng thc dn Php, sn sng m phn nu Php cng nhn Vit Nam
c lp,
+ Khng chin lu di (trng k): l chng m mu nh nhanh, thng nhanh ca Php,
c thi gian pht huy yu t thin thi, a li, nhn ha ca ta, chuyn ha tng quan
lc lng t ch ta yu hn ch n ch ta mnh hn ch, nh thng ch.
+ Da vo sc mnh l chnh: phi t cp, t tc v mi mt, v ta b bao vy bn pha. Khi
no c iu kin ta s tranh th s gip ca cc nc, song lc cng khng c li.
+ Trin vng khng chin: mc d lu di, gian kh, kh khn song nht nh thng li.
ngha
- Trong nc: vic ra v thc hin thng li ng li khng chin, xy dng ch dn
ch nhn dn lm tht bi cuc chin tranh xm lc ca thc dn Php c quc M
gip sc mc cao, buc chng phi cng nhn c lp, ch quyn, ton vn lnh th ca
cc nc ng Dng; lm tht bi m mu m rng v ko di chin tranh ca quc M,
kt thc chin tranh lp li ha bnh ng Dng; gii phng hon ton min Bc, to iu
kin min Bc tin ln ch ngha x hi lm cn c a, hu thun cho cuc u tranh
min Nam; tng thm nim t ho dn tc cho nhn dn ta v nng cao uy tn ca Vit Nam
trn trng quc t.

- Quc t: thng li c v mnh m phong tro gii phng dn tc trn th gii; m


rng a bn, tng thm lc lng cho ch ngha x hi v cch mng th gii, cng vi nhn
dn Lo v Campuchia p tan ch thng tr ca ch ngha thc dn ba nc ng Dng,
m ra s sp ca ch ngha thc dn c trn th gii, trc ht l h thng thuc a ca
thc dn Php.
nh gi v ngha lch s ca cuc khng chin chng thc dn Php xm lc, H Ch
Minh ni: Ln u tin trong lch s, mt nc thuc a nh yu nh thng mt nc
thc dn hng mnh. cng l mt thng li v vang ca nhn dn Vit Nam, ng thi
cng l mt thng li v vang ca cc lc lng ha bnh, dn ch v ch ngha x hi trn
th gii.
Cu 7: Hon cnh lch s , ni dung, ngha ca ng li khng
chin chng M xm lc (1965 - 1975).
a. Hon cnh lch s
T u nm 1965, cu vn nguy c sp ca ch Si Gn v s ph sn ca chin
lc chin tranh c bit, quc M t a qun M v qun ch hu vo min Nam,
tin hnh cuc chin tranh cc b vi quy m ln; ng thi dng khng qun, hi qun tin
hnh cuc chin tranh ph hoi min Bc. Trc tnh hnh , ng ta quyt nh pht ng
cuc khng chin chng M, cu nc trn phm vi ton quc.
Thun li: Khi bc vo cuc khng chin chng quc M, cch mng th gii ang th
tin cng. min Bc, k hoch 5 nm ln th nht t v vt cc mc tiu ra v
kinh t, vn ha. S chi vin sc ngi, sc ca ca min Bc cho cch mng min Nam
c y mnh c theo ng b v ng bin. min Nam, vt qua nhng kh khn
trong nhng nm 1961-1962, nm 1963, cuc u tranh ca qun dn ta c bc pht trin
mi. Ba cng c ca chin tranh c bit (ngy qun - ngy quyn; p chin lc v th)
u b qun dn ta tn cng lin tc. n u nm 1965, chin lc chin tranh c bit
ca quc M c trin khai n mc cao nht b ph sn.
Kh khn: S bt ng gia Lin X v Trung Quc cng tr nn gay gt khng c li cho
cch mng Vit Nam. Vic quc M m cuc chin tranh cc b, t a qun i vin
chinh M v ch hu vo trc tip xm lc min Nam lm cho tng quan lc lng tr
nn bt li cho ta.
Tnh hnh t ra yu cu mi cho ng ta trong vic xc nh quyt tm v ra ng
li khng chin nhm nh thng gic M xm lc trn c nc, gii phng min Nam,
thng nht T quc.
b. Qu trnh hnh thnh, ni dung v ngha ca ng li
Qu trnh hnh thnh v ni dung ng li
Khi M thc hin Chin tranh c bit min Nam, cc Hi ngh ca B chnh tr u nm
1961 v u nm 1962 nu ch trng gi vng v pht trin th tin cng m ta ginh
c sau cuc ng khi nm 1960, a cch mng min Nam t khi ngha tng phn
pht trin thnh chin tranh cch mng trn quy m ton min. B Chnh tr ch trng kt
hp khi ngha ca qun chng vi chin tranh cch mng, gi vng v y mnh u tranh
chnh tr, ng thi pht trin u tranh v trang ln mt bc mi ngang tm vi u tranh
chnh tr. Thc hnh kt hp u tranh qun s v u tranh chnh tr song song, y mnh
nh ch bng ba mi gip cng: qun s, chnh tr, binh vn.
Hi ngh Trung ng ng ln th chn (11/1963), ngoi vic xc nh ng n quan im
quc t, hng hot ng i ngoi vo vic kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i
nh M v thng M, cn quyt nh nhiu vn quan trng v cch mng min Nam.

Hi ngh tip tc khng nh u tranh chnh tr, u tranh v trang i i, c hai u c vai
tr quyt nh c bn, ng thi nhn mnh yu cu mi ca u tranh v trang. i vi
min Bc, Hi ngh tip tc xc nh trch nhim cn c a, hu phng i vi cch mng
min Nam, ng thi nng cao cnh gic, trin khai mi mt, sn sng i ph vi m mu
nh ph ca ch.
Trc hnh ng gy Chin tranh cc b min Nam, tin hnh chin tranh ph hoi min
Bc ca quc M, Hi ngh Trung ng ln th 11 (3/1965) v ln th 12 (12/1965) tp
trung nh gi tnh hnh v ra ng li khng chin chng M, cu nc.
- V nhn nh tnh hnh v ch trng chin lc: Trung ng ng cho rng cuc chin
tranh cc b m M ang tin hnh min Nam vn l cuc chin tranh xm lc thc dn
mi, buc phi thc thi trong th thua, th tht bi v b ng cho nn n cha ng y mu
thun chin lc. T s phn tch v nhn nh , Trung ng ng quyt nh pht ng
cuc khng chin chng quc M xm lc trong ton quc, coi chng M, cu nc l
nhim v thing ling ca c dn tc t Nam ch Bc.
- Quyt tm v mc tiu chin lc: nu cao khu hiu: Quyt tm nh thng gic M xm
lc, Kin quyt nh bi cuc chin tranh xm lc ca quc M trong bt k tnh
hung no, nhm bo v min Bc, gii phng min Nam, hon thnh cch mng dn tc dn
ch nhn dn trong c nc, tin ti thc hin ha bnh thng nht nc nh.
- Phng chm ch o chin lc: Tip tc y mnh cuc chin tranh nhn dn chng chin
tranh cc b ca M min Nam, ng thi pht ng chin tranh nhn dn chng chin
tranh ph hoi ca M min Bc; thc hin khng chin lu di, da vo sc mnh l chnh,
cng nh cng mnh, c gng n mc cao, tp trung lc lng ca c hai min m
nhng cuc tin cng ln, tranh th thi c ginh thng li quyt nh trong thi gian tng
i ngn trn chin trng min Nam.
- T tng v phng chm u tranh min Nam: gi vng v pht trin th tin cng, kin
quyt tin cng v lin tc tin cng. Tip tc kin tr phng chm: kt hp u tranh qun
s vi u tranh chnh tr, trit thc hin ba mi gip cng, nh ch trn c ba vng
chin lc. Trong giai on hin nay, u tranh qun s c tc dng quyt nh trc tip v
gi mt v tr ngy cng quan trng.
- T tng ch o i vi min Bc: Chuyn hng xy dng kinh t, bo m tip tc xy
dng min Bc vng mnh v kinh t v quc phng trong iu kin c chin tranh, tin hnh
cuc chin tranh nhn dn chng chin tranh ph hoi ca quc M bo v vng chc
min Bc x hi ch ngha, ng vin sc ngi, sc ca mc cao nht chi vin cho
cuc chin tranh gii phng min Nam, ng thi tch cc chun b phng nh bi
ch trong trng hp chng liu lnh m rng Chin tranh cc b ra c nc.
- Nhim v v mi quan h gia cuc chin u hai min: trong cuc chin tranh chng
M, cu nc, min Nam l tin tuyn ln, min Bc l hu phng ln. Bo v min Bc l
nhim v ca c nc v x hi ch ngha l hu phng vng chc trong cuc chin tranh
chng M. Phi nh bi cuc chin tranh ph hoi ca quc M min Bc v ra sc
tng cng lc lng v mi mt nhm m bo chi vin c lc cho min Nam cng nh
cng mnh. Hai nhim v trn khng tch ri nhau m mt thit gn b vi nhau. Khu hiu
chung ca nhn dn c nc lc ny l Tt c nh thng gic M xm lc.
ngha ca ng li
ng li khng chin chng M, cu nc ca ng c ra ti cc Hi ngh Trung
ng ln th 11 v 12 c ngha ht sc quan trng:
- Th hin quyt tm nh M v thng M, tinh thn cch mng tin cng, tinh thn c lp
t ch, s kin tr mc tiu gii phng min Nam, thng nht T quc, phn nh ng n
ch, nguyn vng chung ca ton ng, ton dn, ton qun ta.
- Th hin t tng nm vng, ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi, tip

tc tin hnh ng thi v kt hp cht ch hai chin lc cch mng trong hon cnh c
nc c chin tranh mc khc nhau, ph hp vi thc t t nc v bi cnh quc t.
- l ng li chin tranh nhn dn ton dn, ton din, lu di v da vo sc mnh l
chnh c pht trin trong hon cnh mi, to nn sc mnh mi dn tc ta sc nh
thng gic M xm lc.
Cu 8: kt qu, ngha, nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim ca ng li
khng chin chng M xm lc.
a. Kt qu v ngha lch s
Kt qu
- min Bc, thc hin ng li, ch trng ca ng, sau 21 nm n lc phn u, cng
cuc xy dng ch ngha x hi t c nhng thnh tu ng t ho. Mt ch x hi
mi, ch x hi ch ngha bc u c hnh thnh. D chin tranh c lit, b tn tht
nng n v vt cht, thit hi ln v ngi, song khng c nn i, dch bnh v s ri lon
x hi. Vn ha, x hi, y t, gio dc khng nhng c duy tr m cn c s pht trin
mnh. Sn xut nng nghip pht trin, cng nghip a phng c tng cng.
Trong hai cuc chin u chng chin tranh ph hoi bng khng qun v hi qun ca
quc M, qun dn min Bc bo v vng chc a bn, vng tri v vng bin. Chin
thng lch s ca trn in Bin Ph trn khng trn bu tri H Ni cui nm 1972 l
nim t ho to ln ca dn tc ta, c nhn dn th gii ngng m.
Min Bc khng ch chia la vi cc chin trng m cn hon thnh xut sc vai tr cn c
a ca cch mng c nc v nhim v hu phng ln i vi chin trng min Nam.
- min Nam: Di s ch o ng n ca ng, qun dn ta vt ln mi gian kh hy
sinh, bn b v anh dng chin u, ln lt nh bi cc chin lc chin tranh xm lc ca
quc M. Trong giai on 1954 - 1960 nh bi cuc chin tranh n phng ca
M- Ngy, a cch mng t th gi gn lc lng sang th tin cng; giai on 1961 - 1965
gi vng v pht trin th tin cng, nh bi chin lc chin tranh c bit ca M;
giai on 1965-1968 nh bi cuc chin tranh cc b ca M v ch hu, buc M
phi xung thang chin tranh, chp nhn ngi vo bn m phn vi ta ti Pa-ri; giai on
1969 - 1975 nh bi chin lc Vit Nam ha chin tranh ca M v tay sai vi nh
cao l i thng Ma Xun 1975 v Chin dch H Ch Minh lch s, p tan ton b chnh
quyn ch, buc chng phi tuyn b u hng v iu kin, gii phng hon ton min
Nam, kt thc 21 nm chin u chng quc M xm lc (tnh t 1954), a li c lp,
thng nht, ton vn lnh th cho t nc.
ngha lch s
- i vi nc ta:
+ Vi thng li ca cuc khng chin chng quc M xm lc nhn dn ta hon thnh
cuc cch mng dn tc dn ch nhn dn trn phm vi c nc, m ra k nguyn mi cho
dn tc ta, k nguyn c nc ha bnh, thng nht, cng chung mt nhim v chin lc, i
ln ch ngha x hi.
+ Thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc tng thm sc mnh vt cht, tinh
thn, th v lc cho cch mng v dn tc Vit Nam, li nim t ho su sc v nhng
kinh nghim qu bu cho s nghip dng nc v gi nc giai on sau.
+ Thng li ca dn tc ta trong cuc khng chin chng M, cu nc gp phn quan
trng vo vic nng cao uy tn ca ng v dn tc Vit Nam trn trng quc t.
- i vi cch mng th gii:
+ Thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc p tan cuc phn kch ln nht
ca ch ngha quc vo ch ngha x hi v cch mng th gii k t sau cuc chin tranh

th gii ln th hai, bo v vng chc tin n pha ng Nam ca ch ngha x hi.


+ lm ph sn chin lc chin tranh xm lc ca quc M, gy tn tht to ln v tc
ng su sc n ni tnh nc M trc mt v lu di.
+ gp phn lm suy yu trn a ca ch ngha quc, ph v mt phng tuyn quan
trng ca chng khu vc ng Nam , m ra s sp khng th trnh khi ca ch ngha
thc dn mi.
+ c v mnh m phong tro u tranh v mc tiu c lp dn tc, dn ch, t do v ha
bnh pht trin ca nhn dn th gii.
nh gi thng li lch s ca s nghip chng M, cu nc, Bo co chnh tr ti i hi
i biu ton quc ln th IV ca ng (12/1976) ghi r: Nm thng s tri qua, nhng
thng li ca nhn dn ta trong s nghip khng chin chng M, cu nc mi mi c ghi
vo lch s dn tc nh mt trong nhng trang chi li nht, mt biu tng sng ngi v s
ton thng ca ch ngha anh hng cch mng v tr tu con ngi v i vo lch s th gii
nh mt chin cng v i ca th k XX, mt s kin c tm quan trng quc t to ln v c
tnh thi i su sc.
b. Nguyn nhn thng li v bi hc kinh nghim
Nguyn nhn thng li
Thng li ca s nghip chng M, cu nc l kt qu tng hp ca nhiu nguyn nhn,
trong quan trng nht l:
- S lnh o ng n ca ng Cng sn Vit Nam, ngi i biu trung thnh cho nhng
li ch sng cn ca c dn tc Vit Nam, mt ng c ng li chnh tr, ng li qun s
c lp, t ch, sng to.
- Cuc chin u y gian kh hy sinh ca nhn dn v qun i c nc, c bit l ca cn
b chin s v hng chc triu ng bo yu nc min Nam ngy m i mt vi qun th,
xng ng vi danh hiu Thnh ng T quc.
- Cng cuc xy dng v bo v hu phng min Bc x hi ch ngha ca ng bo v
chin s min Bc, mt hu phng va chin u, va xy dng, hon thnh xut sc ngha
v ca hu phng ln, ht lng ht sc chi vin cho tin tuyn ln min Nam nh thng
gic M xm lc.
- Tnh hu ngh on kt chin u ca nhn dn ba nc ng Dng: Vit Nam, Lo,
Campuchia v s ng h, s gip to ln ca cc nc x hi ch ngha anh em; s ng h
nhit tnh ca chnh ph v nhn dn tin b trn th gii k c nhn dn tin b M.
Bi hc kinh nghim
Thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc li cho ng ta nhiu bi hc lch
s c gi tr l lun v thc tin su sc:
- Mt l, ra v thc hin ng li ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x
hi nhm huy ng sc mnh ton dn nh M, c nc nh M. ng li th hin ch
v nguyn vng tha thit ca nhn dn min Bc, nhn dn min Nam, ca c dn tc Vit
Nam, ph hp vi cc tro lu ca cch mng th gii nn ng vin n mc cao nht
lc lng ca ton dn tc, kt hp sc mnh ca tin tuyn ln vi hu phng ln, kt hp
sc mnh ca nhn dn ta vi sc mnh ca thi i to nn sc mnh tng hp chin u
v chin thng gic M xm lc.
- Hai l, tin tng vo sc mnh ca dn tc, kin nh t tng chin lc tin cng, quyt
nh v quyt thng quc M xm lc. T tng l mt nhn t ht sc quan trng
hoch nh ng n ng li, ch trng, bin php nh M - nhn t a cuc chin u
ca dn tc ta i ti thng li.
- Ba l, thc hin chin tranh nhn dn, tm ra bin php chin u ng n, sng to.
chng li k ch xm lc hng mnh, phi thc hin chin tranh nhn dn. ng thi phi
ch trng tng kt thc tin tm ra phng php u tranh, phng php chin u ng
n, linh hot, sng to.

- Bn l, trn c s ng li, ch trng chin lc chung ng n phi c cng tc t


chc thc hin gii, nng ng, sng to ca cc cp b ng trong qun i, ca cc ngnh,
cc a phng, thc hin phng chm ginh thng li tng bc i n thng li hon
ton.
- Nm l, phi ht sc coi trng cng tc xy dng ng, xy dng lc lng cch mng c
hu phng v tin tuyn; phi thc hin lin minh ba nc ng Dng v tranh th ti a
s ng tnh, ng h ngy cng to ln ca cc nc x hi ch ngha, ca nhn dn v chnh
ph cc nc yu chung ha bnh v cng l trn th gii.
Cu 9: ng li cng nghip ha thi k trc i mi ca ng
a. Mc tiu v phng hng ca cng nghip ha x hi ch ngha
min Bc t nm 1960 n nm 1975
- i hi III ca ng (thng 9/1960) trn c s phn tch c im min Bc, trong c
im ln nht l t mt nn kinh t nng nghip lc hu tin thng ln ch ngha x hi
khng tri qua giai on pht trin t bn ch ngha, khng nh:
+ Tnh tt yu ca cng nghip ha i vi cng cuc xy dng ch ngha x hi nc ta.
Cng nghip ha x hi ch ngha l nhim v trung tm trong sut thi k qu ln ch
ngha x hi. Quan im ny c khng nh nhiu ln trong cc i hi ng sau ny.
+ Mc tiu c bn ca cng nghip ha x hi ch ngha l xy dng mt nn kinh t x hi
ch ngha cn i v hin i; bc u xy dng c s vt cht v k thut ca ch ngha x
hi. l mc tiu c bn, lu di, phi thc hin qua nhiu giai on.
- Hi ngh ln th 7 Ban chp hnh Trung ng ng kho III (thng 4/1962) nu phng
hng ch o v pht trin cng nghip:
+ u tin pht trin cng nghip nng mt cch hp l.
+ Kt hp cht ch pht trin cng nghip vi pht trin nng nghip.
+ Ra sc pht trin cng nghip nh song song vi u tin pht trin cng nghip nng.
+ Ra sc pht trin cng nghip trung ng, ng thi y mnh pht trin cng nghip a
phng.
Trn phm vi c nc t nm 1975 n nm 1985
- i hi IV ca ng (thng 12/1976), trn c s phn tch ton din tnh hnh trong nc v
quc t, ra ng li cng nghip ha x hi ch ngha l: y mnh cng nghip ha x
hi ch ngha, xy dng c s vt cht - k thut ca ch ngha x hi, a nn kinh t nc
ta t nn sn xut nh ln sn xut ln x hi ch ngha. u tin pht trin cng nghip nng
mt cch hp l trn c s pht trin nng nghip v cng nghip nh, kt hp xy dng
cng nghip v nng nghip trong c nc thnh mt c cu cng - nng nghip; va xy
dng kinh t trung ng, va pht trin kinh t a phng, kt hp kinh t trung ng vi
kinh t a phng trong mt c cu kinh t quc dn thng nht.
- i hi V ca ng (thng 3/1982):
+ Rt ra kt lun: t mt nn sn xut nh i ln, iu quan trng l phi xc nh ng bc
i ca cng nghip ha cho ph hp vi mc tiu v kh nng ca mi chng ng.
+ Ni dung chnh ca cng nghip ha trong chng ng trc mt ca thi k qu l
ly nng nghip lm mt trn hng u, ra sc pht trin cng nghip sn xut hng tiu
dng; vic xy dng v pht trin cng nghip nng trong giai on ny cn lm c mc ,
va sc, nhm phc v thit thc, c hiu qu cho nng nghip v cng nghip nh.
b. c trng ch yu ca cng nghip ha thi k trc i mi
- Cng nghip ha theo m hnh nn kinh t khp kn, hng ni v thin v pht trin cng
nghip nng.
- Cng nghip ha ch yu da vo li th v lao ng, ti nguyn, t ai v ngun vin tr
ca cc nc x hi ch ngha; ch lc thc hin cng nghip ha l Nh nc v cc doanh

nghip nh nc; vic phn b ngun lc cng nghip ha c thc hin thng qua c
ch k hoch ha tp trung quan liu, bao cp, khng tn trng cc qui lut ca th trng.
- Nng vi, gin n, duy ch, ham lm nhanh, lm ln, khng quan tm n hiu qu kinh
t - x hi.
2. Kt qu, ngha, hn ch v nguyn nhn
a. Kt qu thc hin ch trng v ngha
Kt qu
- So vi nm 1955, s x nghip tng ln 16,5 ln. Nhiu khu cng nghip ln hnh thnh,
c nhiu c s u tin cho cc ngnh cng nghip nng quan trng nh in, than, c kh,
luyn kim, ha cht c xy dng.
- c hng chc trng cao ng, i hc, trung hc chuyn nghip, dy ngh o to c
i ng cn b khoa hc - k thut xp x 43 vn ngi, tng 19 ln so vi nm 1960 l thi
im bt u cng nghip ha.
ngha: Nhng kt qu trn y c ngha ht sc quan trng - to c s ban u nc ta
pht trin nhanh hn trong cc giai on tip theo.
b. Hn ch v nguyn nhn
Hn ch
- C s vt cht - k thut cn ht sc lc hu. Nhng ngnh cng nghip then cht cn nh
b v cha c xy dng ng b, cha sc lm nn tng cho nn kinh t quc dn.
- Lc lng sn xut trong nng nghip mi ch bc u pht trin, nng nghip cha p
ng c yu cu v lng thc, thc phm cho x hi. t nc vn trong tnh trng ngho
nn, lc hu, km pht trin, ri vo khng hong kinh t - x hi.
Nguyn nhn nhng hn ch
- V khch quan: Tin hnh cng nghip ha t im xut pht thp (nn kinh t lc hu,
ngho nn) v trong iu kin chin tranh ko di, va b tn ph nng n, va khng th tp
trung sc ngi, sc ca cho cng nghip ha.
- V ch quan: Nhng sai lm nghim trng xut pht t ch quan duy ch trong nhn thc
v ch trng cng nghip ha
Cu 10: Qu trnh i mi t duy v cng nghip ha ca ng t H VI n H X.
- i hi VI ca ng c th ha ni dung chnh ca cng nghip ha x hi ch ngha
trong nhng nm cn li ca chng ng u tin thi k qu l thc hin cho c ba
chng trnh mc tiu: lng thc, thc phm, hng tiu dng v hng xut khu.
- Hi ngh ln th 7 Ban Chp hnh Trung ng kha VII (thng 1/1994) c bc t ph
mi, trc ht nhn thc v khi nim cng nghip ha, hin i ha. Cng nghip ha,
hin i ha l qu trnh chuyn i cn bn, ton din cc hot ng sn xut, kinh doanh,
dch v v qun l kinh t, x hi t s dng lao ng th cng l chnh sang s dng mt
cch ph bin sc lao ng vi cng ngh, phng tin v phng php tin tin, hin i,
da trn s pht trin ca cng nghip v tin b ca khoa hc - cng ngh, to ra nng xut
lao ng x hi cao.
- i hi VIII ca ng (thng 6/1996) nhn nh nc ta ra khi khng hong kinh t x hi, nhim v ra cho chng ng u ca thi k qu l chun b tin cho cng
nghip ha c bn hon thnh cho php chuyn sang thi k mi y mnh cng nghip
ha, hin i ha t nc. i hi nu su quan im v cng nghip ha, hin i ha v
nh hng nhng ni dung c bn ca cng nghip ha, hin i ha nhng nm cn li ca
th k XX. Su quan im cng nghip ha, hin i ha l:
+ Gi vng c lp t ch i i vi m rng hp tc quc t; a phng ha, a dng ha
quan h i ngoi; da vo ngun lc trong nc l chnh, i i vi tranh th ti a ngun

lc t bn ngoi; xy dng mt nn kinh t m, hi nhp vi khu vc v th gii, hng


mnh v xut khu, ng thi thay th nhp khu bng nhng sn phm trong nc sn xut
c hiu qu.
+ Cng nghip ha, hin i ha l s nghip ca ton dn, ca mi thnh phn kinh t, trong
kinh t nh nc l ch o.
+ Ly vic pht huy yu t con ngi lm yu t c bn cho vic pht trin nhanh, bn vng;
ng vin ton dn cn kim xy dng t nc, khng ngng tng cng tch ly cho u t
v pht trin; tng trng kinh t gn vi ci thin i sng nhn dn, pht trin vn ha, gio
dc, thc hin tin b v cng bng x hi, bo v mi trng.
+ Khoa hc v cng ngh l ng lc ca cng nghip ha, hin i ha; kt hp cng ngh
truyn thng vi cng ngh hin i, tranh th i nhanh vo hin i nhng khu quyt
nh.
+ Ly hiu qu kinh t - x hi lm tiu chun c bn xc nh phng n pht trin; la
chn d n u t cng ngh; u t chiu su khai thc ti a nng lc hin c; trong
pht trin mi, u tin qui m va v nh, cng ngh tin tin, to vic lm, thu hi vn
nhanh,
+ Kt hp kinh t vi quc phng.
- i hi IX (thng 4/2001) v i hi X (thng 4/2006) ca ng tip tc b sung v nhn
mnh mt s im mi v cng nghip ha:
+ Con ng cng nghip ha nc ta cn v c th rt ngn thi gian so vi cc nc i
trc. y l yu cu cp thit ca nc ta nhm sm thu hp khong cch v trnh pht
trin so vi nhiu nc trong khu vc v trn th gii. Cn thc hin cc yu cu sau: pht
trin kinh t v cng ngh phi va c nhng bc tun t, va c bc nhy vt; pht huy
nhng li th ca t nc, gn cng nghip ha vi hin i ha, tng bc pht trin kinh
t tri thc; pht huy ngun lc tr tu v sc mnh tinh thn ca con ngi Vit Nam, c bit
coi trng pht trin gio dc v o to, khoa hc v cng ngh, xem y l nn tng v ng
lc cho cng nghp ha.
+ Hng cng nghip ha, hin i ha nc ta l pht trin nhanh v c hiu qu cc sn
phm, cc ngnh, cc lnh vc c li th, p ng nhu cu trong nc v xut khu.
+ Cng nghip ha, hin i ha t nc phi bo m xy dng nn kinh t c lp t ch,
ch ng hi nhp kinh t quc t.
+ y nhanh cng nghip ha, hin i ha nng nghip, nng thn.
Cu 11: Mc tiu v quan im CNH, HH ca ng ta thi k i mi.
a. Mc tiu cng nghip ha, hin i ha
- Mc tiu c bn l ci bin nc ta thnh mt nc cng nghip c c s vt cht k thut
hin i, c c cu kinh t hp l, quan h sn xut tin b ph hp vi trnh pht trin
ca lc lng sn xut, mc sng vt cht v tinh thn cao, quc phng - an ninh vng chc,
dn giu, nc mnh, x hi cng bng, vn minh.
- i hi X xc nh mc tiu c th hin nay l y mnh cng nghip ho, hin i ho gn
vi pht trin kinh t tri thc sm a nc ta ra khi tnh trng km pht trin; to nn
tng n nm 2020 a nc ta c bn tr thnh nc cng nghip theo hng hin i
b. Quan im cng nghip ho, hin i ho
- Mt l, cng nghip ho gn vi hin i ha v cng nghip ho, hin i ho gn vi
pht trin kinh t tri thc.
Hin nay, tc ng ca cuc cch mng khoa hc - cng ngh v xu th hi nhp ton cu
ho to ra nhiu c hi v thch thc i vi t nc. Nc ta cn phi v c th tin
hnh cng nghip ha theo kiu rt ngn thi gian, khng tri qua cc bc pht trin tun t

t kinh t nng nghip ln kinh t cng nghip ri mi pht trin kinh t tri thc.
Kinh t tri thc l nn kinh t trong s sn sinh ra, ph cp v s dng tri thc gi vai tr
quyt nh nht i vi s pht trin kinh t, to ra ca ci, nng cao cht lng cuc sng.
Hai l, cng nghip ho, hin i ho gn vi pht trin kinh t th trng nh hng x hi
ch ngha v hi nhp kinh t quc t.
- Cng nghip ho, hin i ho l s nghip ca ton dn, ca mi thnh phn kinh t, trong
kinh t nh nc gi vai tr ch o. Phng thc phn b ngun lc cng nghip ho
c thc hin ch yu bng c ch th trng; trong , u tin nhng ngnh, nhng lnh
vc c hiu qu cao.
- Hi nhp kinh t quc t nhm khai thc th trng th gii tiu th nhng sn phm m
nc ta c nhiu li th, thu ht vn u t nc ngoi, thu ht cng ngh hin i, hc hi
kinh nghim qun l tin tin ca th gii.
- Kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i pht trin kinh t v y nhanh cng
nghip ha, hin i ha.
Ba l, ly pht huy ngun lc con ngi l yu t c bn cho s pht trin nhanh bn vng.
Trong nm yu t ch yu tng trng kinh t (vn, khoa hc v cng ngh, con ngi, c
cu kinh t, th ch chnh tr v qun l nh nc), con ngi l yu t quyt nh. Lc lng
cn b khoa hc v cng ngh, khoa hc qun l v i ng cng nhn lnh ngh gi vai tr
c bit quan trng i vi tin trnh cng nghip ha, hin i ha. ngun lc con ngi
p ng yu cu, cn c bit ch n pht trin gio dc, o to.
Bn l, khoa hc v cng ngh l nn tng v ng lc ca cng nghip ha.
Mun y nhanh qu trnh cng nghip ha, hin i ha gn vi pht trin kinh t tri
thc th pht trin khoa hc cng ngh l yu cu tt yu v bc xc. Phi y mnh vic
chn lc nhp cng ngh, mua sng ch kt hp vi pht trin cng ngh ni sinh. Khoa hc
v cng ngh cng vi gio dc o to c xem l quc sch hng u, l nn tng v ng
lc cho cng nghip ha, hin i ha
Nm l, pht trin nhanh, hiu qu v bn vng; tng trng kinh t i i vi vic thc hin
tin b v cng bng x hi, bo v mi trng t nhin, bo tn a dng sinh hc.
- Mc tiu ca cng nghip ho v ca tng trng kinh t l v con ngi; v dn giu, nc
mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh.
- Bo v mi trng t nhin v bo tn s a dng sinh hc chnh l bo v iu kin sng
ca con ngi v cng l ni dung ca s pht trin bn vng.
Cu 12: c im v cc hnh thc biu hin ch yu ca c ch qun l kinh ttes thi
k trc i mi. S cn thit phi i mi c ch qun l kinh t.
a. C ch k hoch ha tp trung bao cp
c im: trc i mi, c ch qun l kinh t nc ta l c ch k hoch ha tp trung
vi nhng c im ch yu l:
Th nht, nh nc qun l nn kinh t ch yu bng mnh lnh hnh chnh da trn h
thng ch tiu php lnh chi tit t trn xung di. Cc doanh nghip hot ng trn c s
cc quyt nh ca c quan nh nc c thm quyn v cc ch tiu php lnh c giao. Tt
c phng hng sn xut, ngun vt t, tin vn, nh gi sn phm, t chc b my, nhn
s, tin lng u do cc cp c thm quyn quyt nh. Nh nc giao ch tiu k hoch,
cp pht vn, vt t cho doanh nghip, doanh nghip giao np sn phm cho nh nc. L th
nh nc b, li th nh nc thu.
Th hai, cc c quan hnh chnh can thip qu su vo hot ng sn xut, kinh doanh ca
cc doanh nghip nhng li khng chu trch nhim g v vt cht v php l i vi cc
quyt nh ca mnh. Nhng thit hi vt cht do cc quyt nh khng ng gy ra th ngn

sch nh nc phi gnh chu . Cc doanh nghip khng c quyn t ch sn xut kinh
doanh, cng khng b rng buc trch nhim i vi kt qu sn xut kinh doanh.
Th ba, quan h hng ha - tin t b coi nh, ch l hnh thc, quan h hin vt l ch yu.
Nh nc qun l kinh t thng qua ch cp pht - giao np.
Th t, b my qun l cng knh, nhiu cp trung gian va km nng ng, va sinh ra i
ng qun l km nng lc, phong cch ca quyn, quan liu.
Hnh thc: Ch bao cp c thc hin di cc hnh thc ch yu sau:
- Bao cp qua gi: nh nc quyt nh gi tr ti sn, thit b, vt t, hng ha thp hn gi
tr thc nhiu ln so vi gi th trng. Do , hch ton kinh t ch l hnh thc.
- Bao cp qua ch tem phiu: nh nc quy nh ch phn phi v vt phm tiu dng
cho cn b, cng nhn vin theo nh mc qua hnh thc tem phiu. Ch tem phiu vi
mc gi khc xa so vi gi th trng bin ch tin lng thnh lng hin vt, th tiu
ng lc kch thch ngi lao ng v ph v nguyn tc phn phi theo lao ng.
- Bao cp theo ch cp pht vn ca ngn sch, nhng khng c ch ti rng buc trch
nhim vt cht i vi cc n v c cp vn. iu va lm tng gnh nng i vi
ngn sch, va lm cho s dng vn km hiu qu, ny sinh c ch xin - cho.
Trong thi k kinh t cn tng trng ch yu theo chiu rng th c ch ny c tc dng nht
nh, n cho php tp trung ti a cc ngun lc kinh t vo cc mc tiu ch yu trong tng
giai on v iu kin c th, c bit trong qu trnh cng nghip ha theo hng u tin
pht trin cng nghip nng. Nhng n li th tiu cnh tranh, km hm tin b khoa hc cng ngh, trit tiu ng lc kinh t i vi ngi lao ng, khng kch thch tnh nng
ng, sng to ca cc n v sn xut, kinh doanh. Khi nn kinh t th gii chuyn sang giai
on pht trin theo chiu su da trn c s p dng cc thnh tu ca cuc cch mng khoa
hc cng ngh hin i th c ch qun l ny cng bc l nhng khim khuyt ca n, lm
cho kinh t cc nc x hi ch ngha trc y, trong c nc ta, lm vo tnh trng tr
tr, khng hong.
Trc i mi, do cha tha nhn sn xut hng ha v c ch th trng, chng ta xem k
hoch ha l c trng quan trng nht ca kinh t x hi ch ngha, phn b mi ngun lc
theo k hoch l ch yu; coi th trng ch l mt cng c th yu b sung cho k hoch.
Khng tha nhn trn thc t s tn ti ca nn kinh t nhiu thnh phn trong thi k qu ,
ly kinh t quc doanh v tp th l ch yu, mun nhanh chng xa s hu t nhn v kinh
t c th t nhn; xy dng nn kinh t khp kn. Nn kinh t ri vo tnh trng tr tr, khng
hong.
b. Nhu cu i mi c ch qun l kinh t
Di p lc ca tnh th khch quan, nhm thot khi khng hong kinh t - x hi, chng ta
c nhng bc ci tin nn kinh t theo hng th trng, tuy nhin cn cha ton din,
trit . l khon sn phm trong nng nghip theo ch th 100-CT/TW ca Ban B th
Trung ng kha IV; b gi vo lng Long An; Ngh quyt TW8 kha V (1985) v gi lng - tin; thc hin Ngh nh 25 v Ngh nh 26-CP ca Chnh ph Tuy vy, l
nhng cn c thc t ng i n quyt nh thay i c ch qun l kinh t.
cp s cn thit i mi c ch qun l kinh t, i hi VI khng nh: Vic b tr li c
cu kinh t phi i i vi i mi c ch qun l kinh t. C ch qun l tp trung quan liu,
bao cp t nhiu nm nay khng to c ng lc pht trin, lm suy yu kinh t x hi ch
ngha, hn ch vic s dng v ci to cc thnh phn kinh t khc, km hm sn xut, lm
gim nng sut, cht lng, hiu qu, gy ri lon trong phn phi lu thng v ra nhiu
hin tng tiu cc trong x hi. Chnh v vy, vic i mi c ch qun l kinh t tr thnh
nhu cu cn thit v cp bch.

Cu 13: s hnh thnh t duy ca ng v kinh t th trng thi k i mi.


a. T duy ca ng v kinh t th trng t i hi VI n i hi VIII
y l giai on hnh thnh v pht trin t duy ca ng v kinh t th trng. So vi thi k
trc i mi, nhn thc v kinh t th trng c s thay i cn bn v su sc.
- Mt l, kinh t th trng khng phi l ci ring ca ch ngha t bn m l thnh tu pht
trin chung ca nhn loi.
Lch s pht trin nn sn xut x hi cho thy sn xut v trao i hng ha l tin quan
trng cho s ra i v pht trin ca kinh t th trng. Trong qu trnh sn xut v trao i,
cc yu t th trng nh cung, cu, gi c c tc ng iu tit qu trnh sn xut hng ha,
phn b cc ngun lc kinh t v ti nguyn thin nhin nh vn, t liu sn xut, sc lao
ng phc v cho sn xut v lu thng. Th trng gi vai tr l mt cng c phn b cc
ngun lc kinh t. Trong mt nn kinh t khi cc ngun lc kinh t c phn b bng
nguyn tc th trng th ngi ta gi l kinh t th trng.
Kinh t th trng c mm mng t trong x hi n l, hnh thnh trong x hi phong kin
v pht trin cao trong ch ngha t bn. Kinh t th trng v kinh t hng ha c cng bn
cht l u nhm sn xut ra bn, u nhm mc ch gi tr v u trao i thng qua
quan h hng ha - tin t. Kinh t hng ha v kinh t th trng u da trn c s phn
cng lao ng x hi v cc hnh thc s hu khc nhau v t liu sn xut, lm cho nhng
ngi sn xut va c lp va ph thuc vo nhau. Trao i mua bn hng ha l phng
thc gii quyt mu thun trn. Tuy nhin, kinh t hng ha v kinh t th trng c s khc
nhau v trnh pht trin. Kinh t hng ha ra i t kinh t t nhin, nhng cn trnh
thp, ch yu l sn xut hng ha t nhn, quy m nh b, k thut th cng, nng sut thp.
Cn kinh t th trng l kinh t hng ha pht trin cao. Kinh t th trng ly khoa hc,
cng ngh hin i lm c s v nn sn xut x hi ha cao.
Kinh t th trng c lch s pht trin lu di, nhng cho n nay n mi biu hin r rt
nht trong ch ngha t bn. Nu trc ch ngha t bn, kinh t th trng cn thi k
manh nha, trnh thp th trong ch ngha t bn n t trnh cao n mc chi phi ton
b cuc sng ca con ngi trong x hi . iu khin ngi ta ngh rng kinh t th
trng l sn phm ring ca ch ngha t bn.
Ch ngha t bn khng sn sinh ra kinh t hng ha, do , kinh t th trng vi t cch l
kinh t hng ha trnh cao khng phi l sn phm ring ca ch ngha t bn m l
thnh tu pht trin chung ca nhn loi. Ch c th ch kinh t th trng t bn ch ngha
hay cch thc s dng kinh t th trng theo li nhun ti a ca ch ngha t bn mi l
sn phm ca ch ngha t bn.
Hai l, kinh t th trng cn tn ti khch quan trong thi k qu ln ch ngha x hi.
Kinh t th trng xt di gc mt kiu t chc kinh t l phng thc t chc, vn
hnh nn kinh t, l phng tin iu tit kinh t ly c ch th trng lm c s phn b
cc ngun lc kinh t v iu tit mi quan h gia ngi vi ngi. Kinh t th trng ch
i lp vi kinh t t nhin, t cp, t tc ch khng i lp vi cc ch x hi. Bn thn
kinh t th trng khng phi l c trng bn cht cho ch kinh t c bn ca x hi. L
thnh tu chung ca ca vn minh nhn loi, kinh t th trng tn ti v pht trin nhiu
phng thc sn xut khc nhau. Kinh t th trng va c th lin h vi ch t hu, va
c th lin h vi ch cng hu v phc v cho chng. V vy, kinh t th trng khng
i lp vi ch ngha x hi, n tn ti khch quan trong thi k qu ln ch ngha x hi
v c trong ch ngha x hi. Xy dng v pht trin kinh t th trng khng phi l pht
trin t bn ch ngha hoc i theo con ng t bn ch ngha v tt nhin, xy dng kinh t
x hi ch ngha cng khng dn n ph nh kinh t th trng.
i hi VII ca ng (6/1991) trong khi khng nh ch trng tip tc xy dng nn kinh t
hng ha nhiu thnh phn, pht huy th mnh ca cc thnh phn kinh t va cnh tranh,

va hp tc, b sung cho nhau trong nn kinh t quc dn thng nht, a ra kt lun quan
trng rng sn xut hng ha khng i lp vi ch ngha x hi, n tn ti khch quan v
cn thit cho xy dng ch ngha x hi. i hi cng xc nh c ch vn hnh ca nn kinh
t hng ha nhiu thnh phn theo nh hng x hi ch ngha nc ta l c ch th trng
c s qun l ca Nh nc bng php lut, k hoch, chnh sch v cc cng c khc. Trong
c ch kinh t , cc n v kinh t c quyn t ch sn xut, kinh doanh, quan h bnh
ng, cnh tranh hp php, hp tc v lin doanh t nguyn, th trng c vai tr trc tip
hng dn cc n v kinh t la chn lnh vc hot ng v phng n t chc sn xut,
kinh doanh hiu qu, Nh nc qun l nn kinh t nh hng dn dt cc thnh phn
kinh t, to iu kin v mi trng thun li cho sn xut, kinh doanh theo c ch th
trng, kim sot v x l cc vi phm trong hot ng kinh t, m bo hi ha gia pht
trin kinh t vi pht trin x hi.
Tip tc ng li trn, i hi VIII (6/1996) ra nhim v y mnh cng cuc i mi
ton din v ng b, tip tc pht trin nn kinh t nhiu thnh phn vn hnh theo c ch
th trng c s qun l ca Nh nc theo nh hng x hi ch ngha.
Ba l, c th v cn thit s dng kinh t th trng xy dng ch ngha x hi nc ta.
Kinh t th trng khng i lp vi ch ngha x hi, n cn tn ti khch quan trong thi k
qu ln ch ngha x hi. V vy c th v cn thit s dng kinh t th trng xy dng
ch ngha x hi nc ta.
L thnh tu vn minh nhn loi, bn thn kinh t th trng khng c thuc tnh x hi, v
vy, kinh t th trng c th c s dng cc ch x hi khc nhau. bt k x hi
no, khi ly kinh t th trng lm phng tin c tnh c s phn b cc ngun lc kinh
t, th kinh t th trng cng c nhng c im ch yu sau:
- Cc ch th kinh t c tnh c lp, c quyn t ch sn xut, kinh doanh, l, li t chu.
+ Gi c c bn do cung cu iu tit, h thng th trng pht trin ng b v hon ho.
+ Nn kinh t c tnh m cao v vn hnh theo quy lut vn c ca kinh t th trng nh quy
lut gi tr, quy lut cung cu, quy lut cnh tranh,
+ C h thng php quy kin ton v s qun l v m ca nh nc.
Vi nhng c im trn, kinh t th trng c vai tr rt ln i vi s pht trin kinh t - x
hi.
Trc i mi, do cha tha nhn trong thi k qu ln ch ngha x hi cn tn ti sn
xut hng ha v c ch th trng nn chng ta xem k hoch l c trng quan trng
nht ca kinh t x hi ch ngha, thc hin phn b mi ngun lc theo k hoch l ch
yu, cn th trng ch c coi l mt th cng c th yu b sung cho k hoch, do
khng cn thit s dng kinh t th trng xy dng ch ngha x hi.
Vo thi k i mi, chng ta ngy cng nhn r kinh t th trng, nu bit vn dng ng
th c vai tr rt ln i vi s pht trin kinh t - x hi. C th dng c ch th trng lm
c s phn b cc ngun lc kinh t, dng tn hiu gi c iu tit chng loi v s lng
hng ha, iu ha quan h cung cu, iu tit t l sn xut thng qua c ch cnh tranh,
thc y ci tin b, o thi ci lc hu, yu km.
Thc t cho thy, ch ngha t bn khng sinh ra kinh t th trng nhng bit k tha v
khai thc c hiu qu cc li th ca kinh t th trng pht trin. Thc tin i mi
nc ta cng chng minh s cn thit v hiu qu ca vic s dng kinh t th trng lm
phng tin xy dng ch ngha x hi.
b. T duy ca ng v kinh t th trng t i hi IX n i hi X
i hi i biu ton quc ln IX ca ng (4/2001): xc nh nn kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha l m hnh kinh t tng qut ca nc ta trong thi k qu i ln
ch ngha x hi. l nn kinh t hng ha nhiu thnh phn vn hnh theo c ch th
trng, c s qun l ca Nh nc theo nh hng x hi ch ngha. y l bc chuyn
quan trng t nhn thc kinh t th trng nh mt cng c, mt c ch qun l sang coi kinh

t th trng nh mt chnh th, l c s kinh t ca s pht trin theo nh hng x hi ch


ngha.
Vy th no l kinh t th trng nh hng x hi ch ngha? i hi IX xc nh kinh t
th trng nh hng x hi ch ngha l mt kiu t chc kinh t va tun theo quy lut
ca kinh t th trng va da trn c s v chu s dn dt chi phi bi cc nguyn tc v
bn cht ca ch ngha x hi. Trong nn kinh t , cc th mnh ca th trng c s
dng pht trin lc lng sn xut, pht trin kinh t xy dng c s vt cht - k thut
ca ch ngha x hi, nng cao i sng nhn dn, cn tnh nh hng x hi ch ngha
c th hin trn c ba mt quan h sn xut: s hu, t chc qun l v phn phi, nhm
mc ch cui cng l dn giu, nc mnh, tin ln hin i trong mt x hi do nhn dn
lm ch, nhn i, c vn ha, c k cng, xa b p bc v bt cng, to iu kin cho mi
ngi c cuc sng m no, t do, hnh phc.
Ni kinh t th trng nh hng x hi ch ngha th trc ht khng phi kinh t k
hoch ha tp trung, cng khng phi l kinh t th trng t bn ch ngha v cng cha
hon ton l kinh t th trng x hi ch ngha v cha c y cc yu t x hi ch
ngha. Tnh nh hng x hi ch ngha lm cho m hnh kinh t th trng nc ta khc
vi kinh t th trng t bn ch ngha.
i hi X: K tha t duy ca i hi IX, i hi X lm sng t thm ni dung c bn
ca nh hng x hi ch ngha trong pht trin kinh t th trng nc ta, th hin bn
tiu ch l:
V mc ch pht trin: mc tiu ca kinh t th trng nh hng x hi ch ngha nc
ta nhm thc hin dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh gii phng
mnh m lc lng sn xut v khng ngng nng cao cao i sng nhn dn; y mnh xa
i gim ngho, khuyn khch mi ngi vn ln lm giu chnh ng, gip ngi khc
thot ngho v tng bc kh gi hn.
Mc tiu trn th hin r mc ch pht trin kinh t v con ngi, gii phng lc lng sn
xut, pht trin kinh t nng cao i sng cho mi ngi, mi ngi u c hng nhng
thnh qu pht trin. y th hin s khc bit vi mc ch tt c v li nhun phc v li
ch ca cc nh t bn, bo v v pht trin ch ngha t bn.
V phng hng pht trin: pht trin nn kinh t vi nhiu hnh thc s hu, nhiu thnh
phn kinh t nhm gii phng mi tim nng trong mi thnh phn kinh t, trong mi c nhn
v mi vng minpht huy ti a ni lc pht trin nhanh nn kinh t. Trong nn kinh t
nhiu thnh phn, kinh t nh nc gi vai tr ch o, l cng c ch yu nh nc iu
tit nn kinh t, nh hng cho s pht trin v mc tiu dn giu, nc mnh, x hi cng
bng, dn ch, vn minh. gi vai tr ch o, kinh t nh nc phi nm c cc v tr
then cht ca nn kinh t bng trnh khoa hc, cng ngh tin tin, hiu qu sn xut kinh
doanh cao ch khng phi da vo bao cp, c ch xin - cho hay c quyn kinh doanh. Mt
khc, tin ln ch ngha x hi t ra yu cu nn kinh t phi c da trn nn tng ca s
hu ton dn v cc t liu sn xut ch yu.
V nh hng x hi v phn phi: thc hin tin b v cng bng x hi ngay trong tng
bc v tng chnh sch pht trin; tng trng kinh t gn kt cht ch v ng b vi pht
trin x hi, vn ha, gio dc v o to, gii quyt tt cc vn x hi v mc tiu pht
trin con ngi. hn ch tc ng tiu cc ca kinh t th trng.
Trong lnh vc phn phi, nh hng x hi ch ngha c th hin qua ch phn phi
ch yu theo kt qu lao ng, hiu qu kinh t, phc li x hi. ng thi huy ng mi
ngun lc kinh t cho s pht trin, chng ta cn thc hin phn phi theo mc ng gp v
cc ngun lc khc.
V qun l: pht huy vai tr lm ch x hi ca nhn dn. Bo m vai tr qun l, iu tit
ca nn kinh t ca Nh nc php quyn x hi ch ngha di s lnh o ca ng. Tiu
ch ny th hin s khc bit c bn gia kinh t th trng t bn ch ngha vi kinh t th

trng nh hng x hi ch ngha nhm pht huy mt tch cc, hn ch mt tiu cc ca


kinh t th trng, bo m quyn li chnh ng ca mi ngi.
Hon thin nhn thc v ch trng v nn kinh t nhiu thnh phn, i hi X khng nh:
trn c s ba ch s hu (ton dn, tp th, t nhn) hnh thnh nhiu hnh thc s hu
v nhiu thnh phn kinh t: kinh t nh nc, kinh t tp th, t bn t nhn (c th, tiu
ch, t bn t nhn), kinh t t bn nh nc, kinh t c vn u t nc ngoi. Cc thnh
phn kinh t hot ng theo php lut u l b phn hp thnh quan trng ca nn kinh t
th trng nh hng x hi ch ngha, bnh ng trc php lut, cng pht trin lu di,
hp tc v cnh tranh lnh mnh. Kinh t Nh nc gi vai tr ch o, l lc lng vt cht
quan trng Nh nc nh hng v iu tit nn kinh t, to mi trng v iu kin thc
y cc thnh phn kinh t cng pht trin. Kinh t nh nc cng vi kinh t tp th ngy
cng tr thnh nn tng vng chc ca nn kinh t quc dn. Kinh t t nhn c vai tr quan
trng, l mt trong nhng ng lc ca nn kinh t.
Cu 14: Mc tiu, quan im v ch trng ca ng v xy dng h thng chnh trj
thi k i mi.
a.
Mc tiu v quan im xy dng h thng chnh tr
Mc tiu
Mc tiu ch yu ca i mi h thng chnh tr l nhm thc hin tt hn dn ch x hi
ch ngha, pht huy y quyn lm ch ca nhn dn. Ton b t chc v hot ng ca
h thng chnh tr nc ta trong giai on mi l nhm xy dng v hon thin nn dn ch
x hi ch ngha, bo m quyn lc thuc v nhn dn.
Quan im
- Kt hp cht ch ngay t u i mi kinh t vi i mi chnh tr, ly i mi kinh t lm
trng tm, ng thi tng bc i mi chnh tr.
- i mi t chc v phng thc hot ng ca h thng chnh tr l nhm tng cng vai
tr lnh o ca ng, hiu lc qun l ca Nh nc, pht huy quyn lm ch ca nhn dn,
lm cho h thng chnh tr hot ng nng ng hn, c hiu qu hn, ph hp vi ng li
i mi ton din, ng b t nc, ph hp vi yu cu ca nn kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha v yu cu ca hi nhp kinh t quc t.
- i mi h thng chnh tr mt cch ton din, ng b, c k tha, c bc i, c hnh
thc v cch lm ph hp.
- i mi mi quan h gia cc b phn cu thnh ca h thng chnh tr vi nhau v vi x
hi, to ra s vn ng cng chiu theo hng tc ng, thc y x hi pht trin; pht huy
quyn lm ch ca nhn dn.
b.
Ch trng xy dng h thng chnh tr
Xy dng ng trong h thng chnh tr
- Trng tm i mi h thng chnh tr l i mi t chc v phng thc hot ng ca cc
b phn cu thnh h thng. Trong i mi phng thc hot ng ca h thng chnh tr,
vn mu cht l i mi phng thc hot ng ca ng, khc phc khuynh hng ng
bao bin lm thay hoc bung lng s lnh o ca ng.
- Trong qu trnh i mi, ng ta lun coi trng vic i mi phng thc lnh o ca
ng i vi h thng chnh tr.
- i mi phng thc lnh o ca ng i vi h thng chnh tr phi c t trong tng
th nhim v i mi v chnh n ng, tin hnh ng b i vi i mi cc mt ca cng
tc xy dng ng, vi i mi t chc v hot ng ca c h thng chnh tr, nng cao cht
lng i ng cn b, cng chc, vin chc; ng b vi i mi kinh t, xy dng v hon
thin Nh nc php quyn x hi ch ngha thch ng vi nhng i hi ca qu trnh cng
nghip ha, hin i ha v hi nhp kinh t quc t.

- i mi phng thc lnh o ca ng i vi hot ng ca h thng chnh tr phi trn


c s kin nh cc nguyn tc t chc v hot ng ca ng, thc hin ng nguyn tc tp
trung dn ch; thc hin dn ch rng ri trong ng v trong x hi, y nhanh phn cp,
tng cng ch trch nhim c nhn, nht l ngi ng u.
- i mi phng thc lnh o ca ng i vi hot ng ca h thng chnh tr l cng vic
h trng i hi phi ch ng, tch cc, c quyt tm chnh tr cao, ng thi cn thn trng, c
bc i vng chc, va lm, va tng kt, va rt kinh nghim.
- i mi phng thc lnh o ca ng i vi hot ng ca h thng chnh tr mi
cp, mi ngnh va phi qun trit cc nguyn tc chung, va phi ph hp vi c im,
yu cu, nhim v ca tng cp, tng ngnh.
Xy dng Nh nc trong h thng chnh tr
Nh nc php quyn x hi ch ngha Vit Nam c xy dng theo 5 c im sau:
- l nh nc ca dn, do dn, v dn, tt c quyn lc nh nc thuc v nhn dn.
- Quyn lc nh nc l thng nht, c s phn cng rnh mch v phi hp cht ch gia cc
c quan nh nc trong thc hin cc quyn lp php, hnh php v t php.
- Nh nc c t chc v hot ng trn c s Hin php, php lut, bo m cho Hin
php v cc o lut gi v tr ti thng trong iu chnh cc quan h thuc tt c cc lnh
vc ca i sng x hi.
- Nh nc tn trng v bo m quyn con ngi, quyn cng dn; nng cao trch nhim
php l gia Nh nc v cng dn, thc hnh dn ch; ng thi, tng cng k cng, k
lut.
- Nh nc php quyn x hi ch ngha Vit Nam do mt ng duy nht lnh o, c s
gim st ca nhn dn, s phn bin x hi ca Mt trn T quc Vit Nam v cc thnh vin
ca Mt trn.
Mt s bin php ln cn thc hin xy dng Nh nc php quyn:
- Hon thin h thng php lut, tng tnh c th, tnh kh thi ca cc qui nh trong vn bn
php lut. Xy dng, hon thin c ch kim tra, gim st tnh hp hin, hp php trong cc
hot ng v quyt nh ca cc c quan cng quyn.
- Tip tc i mi t chc v hot ng ca Quc hi. Hon thin c ch bu c nhm nng
cao cht lng i biu Quc hi. i mi qui trnh xy dng lut, gim mnh vic ban hnh
php lnh. Thc hin tt hn nhim v quyt nh cc vn quan trng ca t nc v
chc nng gim st ti cao.
- y mnh ci cch hnh chnh, i mi t chc v hot ng ca Chnh ph theo hng
xy dng c quan hnh php thng nht, thng sut, hin i.
- Xy dng h thng c quan t php trong sch, vng mnh, dn ch, nghim minh, bo v
cng l, quyn con ngi. Xy dng c ch phn quyt v nhng vi phm Hin php trong
hot ng lp php, hnh php v t php.
- Nng cao cht lng hot ng ca hi ng nhn dn v y ban nhn dn, bo m quyn
t ch v t chu trch nhim ca chnh quyn a phng trong phm vi c phn cp.
Xy dng Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi trong h thng chnh tr
- Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi c vai tr quan trng trong vic tp hp,
vn ng, on kt rng ri cc tng lp nhn dn; i din cho quyn v li ch hp php
ca nhn dn, xut cc ch trng, chnh sch v kinh t, vn ha, x hi, an ninh, quc
phng.
- Nh nc ban hnh c ch Mt trn v cc t chc chnh tr - x hi thc hin tt vai tr
gim st v phn bin x hi.
- Thc hin tt Lut Mt trn T quc Vit Nam, Lut Thanh nin, Lut Cng on,Quy
ch dn ch mi cp Mt trn, cc t chc chnh tr - x hi v cc tng lp nhn dn

tham xy dng ng, chnh quyn v h thng chnh tr.


- i mi hot ng ca Mt trn T quc v cc t chc chnh tr - x hi khc phc tnh
trng hnh chnh ha, nng cao cht lng hot ng, lm tt cng tc dn vn theo
phong cch trng dn, gn dn, hiu dn, hc dn v c trch nhim vi dn, nghe dn ni,
ni dn hiu, lm dn tin.
Cu 15: Qu trnh i mi t duy v xy dng v pht trin nn vn ha nc ta trong
thi k i mi.
T i hi ng Cng sn Vit Nam ln th VI n i hi ng Cng sn Vit Nam ln
th X hnh thnh tng bc nhn thc mi v c trng, vai tr, v tr ca nn vn ha
mi trong pht trin kinh t - x hi v hi nhp kinh t quc t.
i hi ng Cng sn Vit Nam ln th VI
Xc nh khoa hc - k thut l mt ng lc to ln y mnh qu trnh pht trin kinh t x hi; c v tr then cht trong s nghip xy dng ch ngha x hi.
Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi
Ln u tin a ra quan nim nn vn ha Vit Nam c 2 c trng: tin tin v m bn
sc dn tc thay cho quan nim nn vn ha Vit Nam c ni dung x hi ch ngha v tnh
cht dn tc, c tnh ng v tnh nhn dn c nu ra trc y. Cng lnh ch trng
xy dng nn vn ha mi, to ra i sng tinh thn cao p, phong ph, a dng, c ni
dung nhn o, dn ch, tin b; khng nh v biu dng nhng gi tr chn chnh, bi
dng ci chn, ci thin, ci m theo quan im tin b, ph phn nhng quan im thp
km; khng nh tip tc tin hnh cch mng x hi ch ngha trn lnh vc t tng v vn
ha, lm cho th gii quan Mc - Lnin v t tng H Ch Minh gi v tr ch o trong i
sng tinh thn x hi. K tha v pht huy truyn thng vn ha tt p ca tt c cc dn tc
trong nc, tip thu tinh hoa vn ha nhn loi, xy dng mt x hi dn ch, vn minh v li ch
chn chnh v phm gi con ngi, vi trnh tri thc, o c, th lc v thm m ngy cng
cao. Chng t tng, vn ha phn tin b, tri vi truyn thng vn ha tt p ca dn tc v
nhng gi tr cao qu ca con ngi, tri vi phng hng i ln ch ngha x hi.
Xc nh khoa hc v cng ngh, gio dc v o to l quc sch hng u.
i hi ng Cng sn Vit Nam ln th VII, VIII, IX, X v nhiu Hi ngh Trung ng
xc nh vn ha l nn tng tinh thn ca x hi. Vn ha va l mc tiu, va l ng lc
ca pht trin. y l mt tm nhn mi v vn ha.
i hi ng Cng sn Vit Nam ln th VII, VIII khng nh khoa hc v gio dc ng
vai tr then cht trong ton b s nghip xy dng ch ngha x hi v bo v T quc, l
mt ng lc a t nc ra khi ngho nn v lc hu, vn ln trnh tin tin ca th
gii; do , phi xem s nghip gio dc - o to cng vi khoa hc - cng ngh l quc
sch hng u pht huy nhn t con ngi - ng lc trc tip ca s pht trin x hi.
- Ngh quyt Trung ng 5 kha VIII (7/1998): ch ra 5 quan im c bn ch o qu trnh
pht trin vn ha trong thi k cng nghip ha, hin i ha t nc.
- Ngh quyt Trung ng 9 kha IX (01/2004): xc nh pht trin vn ha ng b vi pht
trin kinh t.
- Ngh quyt Trung ng 10 kha IX (7/2004): t vn bo m s gn kt gia nhim v
pht trin kinh t l trung tm; xy dng, chnh n ng l then cht vi nhim v khng
ngng nng cao vn ha - nn tng tinh thn ca x hi. y l bc pht trin quan trng
trong nhn thc ca ng v v tr ca vn ha v cng tc vn ha trong quan h vi cc mt
cng tc khc.
Hi ngh Trung ng 10 kha IX nhn nh v s bin i ca vn ha trong qu trnh i
mi: c ch th trng v hi nhp quc t lm thay i mi quan h gia c nhn v cng

ng, thc y dn ch ha i sng x hi, a dng ha th hiu v phng thc sinh hot
vn ha; do , phm vi, vai tr ca dn ch ha - x hi ha vn ha v ca c nhn ngy
cng tng v m rng l nhng thch thc mi i vi s lnh o v qun l cng tc vn
ha ca ng v Nh nc.
Cu 16: Quan im ch o v ch trng v xy dng v pht trin nn vn ha nc
ta thi k i mi.
Mt l, vn ha l nn tng tinh thn ca x hi, va l mc tiu, va l ng lc thc
y s pht trin kinh t - x hi
Vn ha c mi quan h thng nht bin chng vi kinh t, chnh tr; xy dng v pht trin
kinh t phi nhm mc ch cui cng l vn ha. Trong mi chnh sch kinh t - x hi lun
bao hm ni dung v mc tiu vn ha. Vn ha c kh nng khi dy tim nng sng to ca
con ngi.
Vn ha l nn tng tinh thn ca x hi:
Theo Unessco: Vn ha phn nh v th hin mt cch tng qut, sng ng mi mt ca
cuc sng din ra trong qu kh cng nh trong hin ti; n cu thnh mt h thng cc gi
tr, truyn thng, thm m v li sng m trn tng dn tc t khng nh bn sc ring
ca mnh.
Cc gi tr ni trn to thnh nn tng tinh thn ca x hi v n c thm nhun trong mi
con ngi v trong c cng ng, c truyn li, tip ni v pht huy qua cc th h, c
vt cht ha v khng nh vng chc trong cu trc x hi ca tng dn tc; ng thi, n
tc ng hng ngy n cuc sng, t tng, tnh cm ca mi thnh vin x hi bng mi
trng x hi - vn ha. Tm li, vn ha l si ch xuyn sut trong ton b lch s ca
dn tc, n lm nn sc sng mnh lit, gip cng ng dn tc vt qua mi kh khn
pht trin.
V vy, chng ta ch trng lm cho vn ha thm su vo mi lnh vc ca i sng x hi
cc gi tr vn ha tr thnh nn tng tinh thn bn vng ca x hi, tr thnh ng lc
pht trin kinh t - x hi. cng l con ng xy dng con ngi mi, xy dng mi
trng vn ha lnh mnh sc khng v y li tiu cc x hi, y li s xm nhp
ca t tng, vn ha phn tin b. Bin php tch cc l y mnh cuc vn ng ton dn
on kt xy dng i sng vn ha, y mnh cuc vn ng xy dng gia nh vn ha,
Vn ha l ng lc thc y s pht trin:
Ngun lc ni sinh ca s pht trin ca mt dn tc thm su trong vn ha. S pht trin
ca mt dn tc phi vn ti ci mi, tip nhn ci mi, to ra ci mi, nhng li khng th
tch ri ci ngun. Pht trin phi da trn ci ngun bng cch pht huy ci ngun. Ci
ngun ca mi quc gia dn tc l vn ha.
ng lc ca s pht trin kinh t mt phn quan trng nm trong nhng gi tr vn ha ang
c pht huy (hm lng vn ha trong cc lnh vc ca i sng con ngi cng cao bao
nhiu th kh nng pht trin kinh t - x hi cng hin thc v bn vng by nhiu).
Trong nn kinh t th trng, mt mt, vn ha da vo tiu chun ca ci ng, ci tt, ci p
hng dn v thc y ngi lao ng pht huy sng kin, ci tin k thut, nng cao tay
ngh,mt khc, vn ha s dng sc mnh ca cc gi tr truyn thng, ca o l dn tc
hn ch xu hng sng bi li ch vt cht, sng bi tin t,
Nn vn ha Vit Nam ng i vi nhng gi tr mi s l tin quan trng a nc ta
hi nhp ngy cng su hn, ton din hn vo nn kinh t th gii.
Trong vn bo v mi trng v s pht trin bn vng, vn ha gip hn ch li sng
chy theo ham mun qu mc ca x hi tiu th, dn n ch lm cn kit ti nguyn,
nhim mi trng sinh thi.

Vn ha c v v hng dn cho mt li sng c chng mc, hi ha, n a ra m hnh ng


x thn thin gia con ngi vi thin nhin v s pht trin bn vng ca hin ti v tng
lai.
Vn ha l mt mc tiu ca pht trin:
Mc tiu xy dng mt x hi Vit Nam dn giu, nc mnh, dn ch, cng bng, vn
minh chnh l mc tiu vn ha.
Trong chin lc pht trin kinh t - x hi 1991-2000, ng ta xc nh: Mc tiu v ng
lc chnh ca s pht trin l v con ngi, do con ngi. ng thi, nu r yu cu tng
trng kinh t phi gn vi tin b v cng bng x hi, pht trin vn ha, bo v mi
trng. Pht trin hng ti mc tiu vn ha - x hi mi bo m pht trin bn vng,
trng tn.
lm cho vn ha tr thnh ng lc v mc tiu ca s pht trin, chng ta ch trng
pht trin vn ha phi gn kt cht ch v ng b vi pht trin kinh t - x hi.
Vn ha c vai tr c bit quan trng trong vic bi dng, pht huy nhn t con ngi v
xy dng x hi mi:
Vic pht trin kinh t - x hi cn n nhiu ngun lc, trong , tri thc ca con ngi l
ngun lc v hn, c kh nng ti sinh v t sinh, khng bao gi cn kit. Cc ngun lc
khc s khng c s dng c hiu qu nu khng c nhng con ngi tr tu v nng
lc khai thc chng.
Hai l, nn vn ha m chng ta xy dng l nn vn ha tin tin, m bn sc dn
tc
Tin tin l yu nc v tin b m ni dung ct li l l tng c lp dn tc v ch ngha
x hi theo ch ngha Mc - Lnin, t tng H Ch Minh nhm mc tiu v con ngi. Tin
tin v ni dung, hnh thc biu hin v cc phng tin chuyn ti ni dung.
Bn sc dn tc bao gm nhng gi tr vn ha truyn thng bn vng ca cng ng cc
dn tc Vit Nam c vun p trong qu trnh dng nc v gi nc. l lng yu nc
nng nn, ch t cng dn tc, tinh thn on kt, thc cng ng gn kt c nhn - gia
nh - lng x - T quc; l lng nhn i, khoan dung, trng tnh ngha, o l, c tnh
cn c, sng to trong lao ng; s tinh t trong ng x, tnh gin d trong li sng,Bn sc
dn tc cn m nt trong c hnh thc biu hin mang tnh dn tc c o. Bn sc dn tc
l tng th nhng phm cht, tnh cch, khuynh hng c bn thuc v sc mnh tim tng
v sc sng to gip cho dn tc gi c tnh duy nht, tnh thng nht, tnh nht qun
trong qu trnh pht trin.
Bn sc dn tc l sc sng bn trong ca dn tc, l qu trnh dn tc thng xuyn t
thc, t khm ph, t vt qua chnh bn thn mnh, bit cnh tranh v hp tc tn ti v
pht trin.
Bn sc dn tc th hin trong tt c cc lnh vc ca i sng x hi: cch t duy, cch sng,
cch dng nc, cch gi nc, cch sng to trong vn ha, khoa hc, ngh thut,nhng
c th hin su sc nht l trong h gi tr ca dn tc, n l ct li ca nn vn ha. H gi
tr l nhng g m nhn dn quan tm, l nim tin m nhn dn cho l thing ling, bt kh
xm phm.
Bn sc dn tc pht trin theo s pht trin ca th ch kinh t, th ch x hi v th ch chnh
tr ca cc quc gia. N cng pht trin theo qu trnh hi nhp kinh t th gii, qu trnh giao
lu vn ha vi cc quc gia khc v s tip nhn tch cc vn ha, vn minh nhn loi.
Bn sc dn tc v tnh cht tin tin ca nn vn ha phi c thm m trong mi hot
ng xy dng, sng to vt cht, ng dng cc thnh tu khoa hc, cng ngh, gio dc, o
to,sao cho trong mi lnh vc chng ta c t duy c lp, c cch lm va hin i, va
mang sc thi Vit Nam. i vo kinh t th trng, m rng giao lu quc t, cng nghip
ha, hin i ha t nc phi tip thu nhng tinh hoa ca nhn loi, song phi lun pht
huy nhng gi tr truyn thng v bn sc dn tc.

Ba l, nn vn ha Vit Nam l nn vn ha thng nht m a dng trong cng ng cc


dn tc Vit Nam
Nt c trng ni bt ca vn ha Vit Nam l s thng nht m a dng, l s ha quyn
bnh ng, s pht trin c lp ca vn ha cc dn tc sng trn cng lnh th Vit Nam.
Mi thnh phn dn tc c truyn thng v bn sc ca mnh, c cng ng dn tc Vit Nam
c nn vn ha chung nht. S thng nht bao hm c tnh a dng - a dng trong s thng
nht. Khng c s ng ha hoc thn tnh, k th bn sc vn ha ca cc dn tc.
Bn l, xy dng v pht trin vn ha l s nghip chung ca ton dn do ng lnh
o, trong i ng tr thc gi vai tr quan trng
Mi ngi Vit Nam phn u v dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh
u tham gia s nghip xy dng v pht trin nn vn ha nc nh. Xy dng v pht trin
vn ha l s nghip chung ca ton dn. Giai cp cng nhn, nng dn, tr thc l lc lng
ch lc, nng ct trong xy dng v pht trin vn ha. i ng tr thc, vn ngh s gn b
vi nhn dn lao ng, c ng, Nh nc v nhn dn tn trng, to iu kin pht huy
ti nng phc v nhn dn, cng hin cho s nghip pht trin ca nn vn ha dn tc. S
nghip xy dng v pht trin nn vn ha nc nh do ng lnh o, Nh nc qun l.
xy dng i ng tr thc, ng ta khng nh: gio dc - o to cng vi khoa hc v
cng ngh c coi l quc sch hng u.
Hi ngh Trung ng 2 kha VIII (12/1996) khng nh: cng vi gio dc - o to, khoa hc
v cng ngh c coi l quc sch hng u, l ng lc pht trin kinh t - x hi, l iu
kin cn thit gi vng c lp dn tc v xy dng thnh cng ch ngha x hi.
Khoa hc v cng ngh l ni dung then cht trong mi hot ng ca tt c cc ngnh, cc
cp, l nhn t ch yu thc y tng trng kinh t, cng c quc phng v an ninh, l nn
tng v l ng lc cho s nghip cng nghip ha, hin i ha t nc .
Pht trin gio dc - o to, khoa hc v cng ngh l s nghip cch mng ca ton dn.
Nm l, vn ha l mt mt trn; xy dng v pht trin vn ha l s nghip cch mng
lu di, i hi phi c ch cch mng v s kin tr, thn trng
Bo tn v pht huy nhng di sn vn ha tt p ca dn tc, lm cho nhng gi tr y thm
su vo cuc sng, tr thnh tm l, tp qun tin b, vn minh l mt qu trnh cch mng
y kh khn, phc tp. Trong cng cuc , xy i i vi chng, ly xy lm chnh. Cng
vi vic gi gn v pht huy nhng di sn qu bu ca dn tc, tip thu tinh hoa vn ha th
gii, sng to, vun p nhng gi tr mi, phi kin tr u tranh bi tr cc h tc, cc thi
h tt xu, chng m mu li dng vn ha thc hin din bin ha bnh
Cu 17: Qu trnh i nhn thc v gii quyt cc vn x hi ca ng ta trong thi
k i mi.
i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln VI
Nng cc vn x hi ln tm chnh sch. t r tm quan trng ca chnh sch x hi i
vi chnh sch kinh t v chnh sch cc lnh vc khc. Chnh sch x hi bao trm mi
mt cuc sng ca con ngi. Trnh pht trin kinh t l iu kin vt cht thc hin
chnh sch x hi nhng nhng mc tiu x hi li l mc ch ca cc hot ng kinh t.
Ngay trong khun kh ca hot ng kinh t chnh sch x hi c nh hng trc tip n
nng sut lao ng, cht lng sn phm,do , cn c chnh sch x hi c bn, lu di
ph hp vi yu cu kh nng trong chng ng u tin ca thi k qu .
i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln VII
Mc tiu chnh sch x hi thng nht vi mc tiu pht trin kinh t ch u nhm pht
huy sc mnh ca nhn t con ngi. Pht trin kinh t l c s, l tin thc hin cc
chnh sch x hi, ng thi, thc hin tt cc chnh sch x hi l ng lc thc y pht

trin kinh t.
i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln VIII
- Tng trng kinh t phi gn lin vi tin b v cng bng x hi ngay trong tng bc v
trong sut qu trnh pht trin. Cng bng x hi phi th hin c khu phn phi hp l t
liu sn xut ln khu phn phi kt qu sn xut, vic to iu kin cho mi ngi c c
hi pht trin v s dng tt nng lc ca mnh.
- Thc hin nhiu hnh thc phn phi.
- Khuyn khch lm giu hp php i i vi tch cc xa i gim ngho.
- Cc vn x hi u c gii quyt theo tinh thn x hi ha.
i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln IX
Cc chnh sch x hi phi hng vo pht trin v lm lnh mnh ha x hi, thc hin cng
bng trong phn phi, to ng lc mnh m pht trin sn xut, tng nng sut lao ng x
hi, thc hin bnh ng trong cc quan h x hi, khuyn khch nhn dn lm giu hp
php.
i hi i biu ng Cng sn Vit Nam ln X
Ch trng phi kt hp cc mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi trong phm vi c nc,
tng lnh vc, a phng.
Hi ngh Trung ng 4 kha X (01/ 2007)
Nhn mnh phi gii quyt tt cc vn x hi ny sinh trong qu trnh thc thi cc cam kt
vi WTO. Xy dng c ch nh gi v cnh bo nh k v tc ng ca vic gia nhp
WTO i vi lnh vc x hi c bin php x l ch ng, ng n, kp thi.
Cu 18: Quan im ch trng ca ng v gii quyt cc vn x hi trong thi k
i mi.
1,
Quan im v gii quyt cc vn x hi
Mt l, kt hp cc mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi
- K hoch pht trin kinh t phi tnh n mc tiu pht trin cc lnh vc x hi c lin
quan trc tip.
- Mc tiu pht trin kinh t phi tnh n tc ng v hu qu x hi c th xy ra ch
ng x l.
- Phi to c s thng nht, ng b gia cc chnh sch kinh t v chnh sch x hi.
- S kt hp 2 loi mc tiu ny phi c qun trit tt c cc cp, cc ngnh, cc a
phng, tng n v kinh t c s.
Hai l, xy dng v hon thin th ch gn kt tng trng kinh t vi tin b, cng bng
x hi trong tng chnh sch pht trin
- Trong tng chnh sch pht trin (ca Chnh ph, ngnh, Trung ng, a phng) cn t
r v x l hp l vic gn kt gia tng trng kinh t vi tin b v cng bng x hi.
- Nhim v gn kt ny khng dng li nh mt khu hiu m phi c php ch ha thnh
cc th ch c tnh cng ch, buc ch th phi thi hnh.
- Cc c quan, cc nh hoch nh chnh sch pht trin quc gia phi thu trit quan im
pht trin bn vng, pht trin hi ha,khng chy theo s lng tng trng bng mi gi.
Ba l, chnh sch x hi c thc hin trn c s pht trin kinh t, gn b hu c gia
quyn li v ngha v, gia cng hin v hng th
- Chnh sch x hi c v tr, vai tr c lp tng i so vi kinh t, nhng khng th tch
ri trnh pht trin kinh t, cng khng th da vo vin tr nh thi bao cp.
- Trong chnh sch x hi phi gn b gia quyn li v ngha v, gia cng hin v hng
th. l mt yu cu ca cng bng x hi v tin b x hi; xa b quan im bao cp,
co bng; chm dt c ch xin - cho trong chnh sch x hi.

Bn l, coi trng ch tiu GDP bnh qun u ngi gn vi ch tiu pht trin con ngi
(HDI) v ch tiu pht trin cc lnh vc x hi
Quan im ny th hin mc tiu cui cng v cao nht ca s pht trin phi l v con
ngi, v mt x hi dn giu, nc mnh, cng bng, dn ch, vn minh. Pht trin phi bn
vng, khng chy theo tng trng.
2, Ch trng gii quyt cc vn x hi
Mt l, khuyn khch mi ngi dn lm giu theo php lut, thc hin c hiu qu mc tiu
xa i gim ngho.
Hai l, bo m cung ng dch v cng thit yu, bnh ng cho mi ngi dn, to vic lm
v thu nhp, chm sc sc khe cng ng.
Ba l, pht trin h thng y t cng bng v hiu qu.
Bn l, xy dng chin lc quc gia v nng cao sc khe v ci thin ging ni.
Nm l, thc hin tt cc chnh sch dn s v k hoch ha gia nh.
Su l, ch trng cc chnh sch u i x hi.
By l, i mi c ch qun l v phng thc cung ng cc dch v cng cng.
Cu 19: Hon cnh lch s, ni dung v ngha ca ng li i ngoi ca ng thi
k trc i mi.
1. Hon cnh lch s
a. Tnh hnh th gii
- T thp k 70 ca th k XX, s tin b nhanh chng ca cch mng khoa hc v cng
ngh thc y lc lng sn xut th gii pht trin mnh. Nht Bn v Ty u vn ln
tr thnh hai trung tm ln ca kinh t th gii; xu th chy ua pht trin kinh t dn n
cc din ha hon gia cc nc ln.
- Vi thng li ca cch mng Vit Nam nm 1975 v cc nc ng Dng, h thng x
hi ch ngha ln mnh khng ngng, phong tro c lp dn tc v phong tro cch mng
ca giai cp cng nhn ang trn pht trin. Tuy nhin, t gia thp k 70 ca th k XX,
tnh hnh kinh t - x hi cc nc x hi ch ngha xut hin s tr tr v mt n nh.
- Tnh hnh khu vc ng Nam c nhng chuyn bin mi: Sau nm 1975, M rt khi
ng Nam ; khi qun s SEATO tan r; thng 02 nm 1976, cc nc ASEAN k Hip
c thn thin v hp tc ng Nam (Hip c Bali) m ra cc din ha bnh, hp tc
trong khu vc.
b. Tnh hnh trong nc
Thun li
- C nc xy dng ch ngha x hi vi kh th ca mt dn tc va ginh c thng li v
i.
- Cng cuc xy dng ch ngha x hi t c mt s thnh tu quan trng.
Kh khn
- Va phi khc phc hu qu ca chin tranh, va phi i ph vi chin tranh bin gii Ty
Nam v bin gii pha Bc.
- Cc th lc th ch s dng nhng th on nham him chng ph cch mng Vit Nam.
i hi ng Cng sn Vit Nam ln V nhn nh: Nc ta ang trong tnh th va c ha
bnh, va phi ng u vi kiu chin tranh ph hoi nhiu mt.
- T tng ch quan, nng vi, mun tin nhanh ln ch ngha x hi trong mt thi gian
ngn dn n nhng kh khn v kinh t - x hi.
2. Ni dung ng li i ngoi ca ng
i hi ng Cng sn Vit Nam ln IV
- Xc nh nhim v i ngoi: Ra sc tranh th nhng iu kin quc t thun li nhanh
chng hn gn vt thng chin tranh, xy dng c s vt cht k thut ca ch ngha x hi

nc ta.
- Trong quan h vi cc nc: cng c v tng cng tnh on kt chin u v quan h hp
tc vi tt c cc nc x hi ch ngha; bo v v pht trin mi quan h c bit Vit Nam Lo - Campuchia; sn sng thit lp, pht trin quan h hu ngh v hp tc vi cc nc trong
khu vc; thit lp v m rng quan h bnh thng gia Vit Nam vi tt c cc nc trn c
s tn trng c lp ch quyn, bnh ng v cng c li.
- T gia nm 1978, ng iu chnh mt s ch trng, chnh sch i ngoi nh: cng c,
tng cng hp tc mi mt vi Lin X, coi quan h vi Lin X l hn tng trong chnh
sch i ngoi; nhn mnh yu cu bo v mi quan h c bit Vit - Lo trong bi cnh vn
Campuchia ang din bin phc tp; ch trng gp phn xy dng khu vc ng Nam
ha bnh, t do, trung lp v n nh; ra yu cu m rng quan h kinh t i ngoi.
i hi ng Cng sn Vit Nam ln V
- Xc nh: Cng tc i ngoi phi tr thnh mt mt trn ch ng, tch cc trong u tranh
nhm lm tht bi chnh sch ca cc th lc hiu chin mu toan chng ph cch mng nc
ta.
- V quan h vi cc nc: ng ta nhn mnh: on kt v hp tc ton din vi Lin X l
nguyn tc, l chin lc v lun lun l hn tng trong chnh sch i ngoi ca Vit
Nam; xc nh quan h c bit Vit Nam - Lo - Campuchia c ngha sng cn i vi vn
mnh ca 3 dn tc; ku gi cc nc ASEAN hy cng cc nc ng Dng i thoi v
thng lng gii quyt cc tr ngi nhm xy dng ng Nam thnh khu vc ha bnh
v n nh; ch trng khi phc quan h bnh thng vi Trung Quc trn c s cc nguyn
tc cng tn ti ha bnh; ch trng thit lp v m rng quan h bnh thng v mt nh
nc, v kinh t, vn ha, khoa hc, k thut vi tt c cc nc khng phn bit ch chnh
tr.
Nh vy, u tin trong chnh sch i ngoi ca Vit Nam giai on 1975 - 1986 l xy dng quan
h hp tc ton din vi Lin X v cc nc x hi ch ngha; cng c v tng cng on kt
hp tc vi Lo v Campuchia; m rng quan h hu ngh vi cc nc khng lin kt v cc nc
ang pht trin; u tranh vi s bao vy, cm vn ca cc th lc th ch.
3. Kt qu, ngha, hn ch v nguyn nhn
a. Kt qu v ngha
Kt qu
- Quan h i ngoi ca Vit Nam vi cc nc x hi ch ngha c tng cng, c bit
l vi Lin X. Ngy 29/6/1978, Vit Nam gia nhp Hi ng tng tr kinh t (khi SEV).
Vin tr hng nm v kim ngch bun bn gia Vit Nam vi Lin X v cc nc x hi
ch ngha khc trong khi SEV u tng. Ngy 31/11/1978, Vit Nam k Hip c hu ngh
v hp tc ton din vi Lin X.
- T nm 1975 n 1977, Vit Nam thit lp quan h ngoi giao vi 23 nc; ngy
15/9/1976, Vit Nam tip nhn gh thnh vin chnh thc Qu Tin t quc t (IMF); ngy
21/9/1976, tip nhn gh thnh vin chnh thc Ngn hng th gii (WB); ngy 23/9/1976,
gia nhp Ngn hng pht trin chu (ADB); ngy 20/9/1977, tip nhn gh thnh vin ti
Lin hp quc; tham gia tch cc cc hot ng trong phong tro khng lin kt,T nm
1977, mt s nc t bn m quan h hp tc kinh t vi Vit Nam.
- Cui nm 1976, Philippin v Thi Lan l nc cui cng trong t chc ASEAN thit lp
quan h ngoi giao vi Vit Nam.
ngha
Kt qu i ngoi t c c ngha rt quan trng i vi cch mng Vit Nam:
- tranh th c ngun vin tr ng k, gp phn khi phc t nc sau chin tranh.
- Vic Vit Nam tr thnh thnh vin ca cc t chc tranh th c s ng h, hp tc
ca cc nc, cc t chc quc t; ng thi, pht huy c vai tr ca nc ta trn trng
quc t.

- Vic thit lp quan h ngoi giao vi cc nc ASEAN to thun li trin khai cc


hot ng i ngoi trong giai on sau nhm xy dng ng Nam tr thnh khu vc ha
bnh, hu ngh v hp tc.
Hn ch v nguyn nhn
Hn ch
Quan h quc t gp kh khn, tr ngi ln. Nc ta b bao vy, c lp, trong c bit l t
cui thp k 70 ca th k XX, ly c s kin Campuchia, cc nc ASEAN v mt s nc
khc thc hin bao vy, cm vn Vit Nam.
Nguyn nhn
- Ta cha nm bt c xu th chuyn t i u sang ha hon v chy ua kinh t trn th
gii; do , khng tranh th c cc nhn t thun li trong quan h quc t phc v cho
cng cuc khi phc v pht trin kinh t sau chin tranh; khng kp thi i mi quan h i
ngoi cho ph hp vi tnh hnh.
- Nguyn nhn c bn l do ch quan, duy ch, li suy ngh v hnh ng gin n, nng
vi, chy theo nguyn vng ch quan.
Cu 20: Qu trnh hnh thnh , ni dunng v ngha ca ng li i ngoi, hi nhp
kinh t quc t ca ng ta thi k i mi (1986 n nay).
1, Cc giai on hnh thnh, pht trin ng li
Giai on 1986 - 1996: Xc lp ng li i ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha, a
phng ha quan h quc t.
- i hi i biu ng ton quc ln VI nhn nh: Xu th m rng phn cng, hp tc
gia cc nc, k c cc nc c ch kinh t - x hi khc nhau, cng l nhng iu kin
rt quan trng i vi cng cuc xy dng ch ngha x hi ca nc ta.
T , ng ch trng phi bit kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i trong iu
kin mi v ra yu cu m rng quan h hp tc kinh t vi cc nc ngoi h thng x
hi ch ngha, vi cc nc cng nghip pht trin, cc t chc quc t v t nhn nc
ngoi trn nguyn tc bnh ng cng c li.
+ Thng 12/1987, Lut u t nc ngoi ti Vit Nam c ban hnh to c s php l cho
cc hot ng u t trc tip nc ngoi vo Vit Nam.
+ Thng 5/1988, B Chnh tr ra Ngh quyt s 13 v nhim v v chnh sch i ngoi trong
tnh hnh mi, khng nh mc tiu chin lc v li ch cao nht ca ng, ca nhn dn ta
l phi cng c v gi vng ha bnh tp trung sc xy dng v pht trin kinh t. B
Chnh tr ch trng kin quyt ch ng chuyn t tnh trng i u sang u tranh v hp
tc trong cng tn ti ha bnh; m rng quan h hp tc quc t, ra sc a dng ha quan h
i ngoi. Ngh quyt s 13 ca B Chnh tr nh du s i mi t duy quan h quc t v
chuyn hng ton b chin lc i ngoi ca ng ta. S chuyn hng ny t nn mng
hnh thnh ng li i ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha, a phng ha quan h
quc t.
+ T nm 1989, ng ch trng xa b tnh trng c quyn trong sn xut v kinh doanh
xut nhp khu. Ch trng trn c xem l bc i mi u tin trn lnh vc kinh t i
ngoi ca Vit Nam.
- i hi i biu ng ton quc ln VII ch trng: Hp tc bnh ng v cng c li vi
tt c cc nc, khng phn bit ch chnh tr - x hi khc nhau, trn c s cc nguyn
tc cng tn ti ha bnh, vi phng chm Vit Nam mun l bn vi tt c cc nc
trong cng ng th gii, phn u v ha bnh, c lp v pht trin.
i hi VII i mi chnh sch i ngoi vi cc i tc c th. Vi Lo v Campuchia,
thc hin i mi phng thc hp tc, ch trng hiu qu trn tinh thn bnh ng. Vi

Trung Quc, ng ch trng thc y bnh thng ha quan h, tng bc m rng hp tc


Vit - Trung. Trong quan h vi khu vc, ch trng pht trin quan h hu ngh vi cc
nc ng Nam v chu - Thi Bnh Dng, phn u cho mt ng Nam ha bnh,
hu ngh v hp tc. i vi Hoa K, i hi nhn mnh yu cu thc y qu trnh bnh
thng ha quan h Vit Nam - Hoa K.
+ Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi xc nh mi quan
h hu ngh v hp tc vi nhn dn tt c cc nc trn th gii l mt trong nhng c trng
c bn ca x hi x hi ch ngha m nhn dn ta xy dng.
+ Hi ngh Trung ng 3 kha VII (6/1992) nhn mnh yu cu a dng ha, a phng ha
quan h quc t. M rng ca tip thu vn, cng ngh, kinh nghim qun l, tip cn th
trng th gii trn c s m bo an ninh quc gia, bo v ti nguyn, mi trng, hn ch
n mc ti thiu nhng tiu cc pht sinh trong qu trnh m ca.
+ Hi ngh i biu ton quc gia nhim k kha VII (01/1994) ch trng trin khai mnh
m v ng b ng li i ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha v a phng ha
quan h i ngoi, trn c s t tng ch o l: gi vng nguyn tc c lp, thng nht v
ch ngha x hi; ng thi, phi sng to, nng ng, linh hot ph hp vi v tr, iu kin
v hon cnh c th ca Vit Nam cng nh din bin ca tnh hnh th gii v khu vc, ph
hp vi c im tng i tng.
Nh vy, quan im, ch trng i ngoi rng m c ra t i hi ng ln th VI,
sau c cc Ngh quyt Trung ng kha VI, VII pht trin hnh thnh ng li i
ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha v a phng ha quan h quc t.
Giai on 1996 - 2008: B sung v pht trin ng li i ngoi theo phng chm ch
ng, tch cc hi nhp kinh t quc t.
- i hi i biu ng ton quc ln VIII khng nh: tip tc m rng quan h quc t,
hp tc nhiu mt vi cc nc, cc trung tm kinh t, chnh tr khu vc v quc t; ng
thi, ch trng xy dng nn kinh t m v y nhanh qu trnh hi nhp kinh t khu vc v
th gii.
So vi i hi VII, ch trng i ngoi ca i hi VIII c 3 im mi. Mt l, ch trng
m rng quan h vi cc ng cm quyn v cc ng khc; hai l, qun trit yu cu m
rng quan h i ngoi nhn dn, quan h vi cc t chc phi chnh ph; ba l, ln u tin
trn lnh vc i ngoi ng a ra ch trng th nghim tin ti thc hin u t ra
nc ngoi.
Hi ngh 4 kha VIII (12/1997) ch r: trn c s pht huy ni lc, thc hin nht qun, lu
di chnh sch thu ht cc ngun lc bn ngoi, Ngh quyt ra ch trng tin hnh khn
trng, vng chc vic m phn Hip nh Thng mi vi M, gia nhp APEC v WTO.
- i hi i biu ng ton quc ln IX: ch trng ch ng hi nhp kinh t quc t v
khu vc theo tinh thn pht huy ti a ni lc. Ln u tin ng nu r quan im v xy
dng nn kinh t c lp t ch: Xy dng nn kinh t c lp t ch, trc ht l c lp t
ch v ng li, chnh sch, ng thi c tim lc kinh t mnh. Xy dng nn kinh t
c lp t ch phi i i vi ch ng hi nhp kinh t quc t, m rng v nng cao hiu
qu kinh t i ngoi, kt hp ni lc vi ngoi lc thnh ngun lc tng hp pht trin t
nc.
i hi IX pht trin phng chm ca i hi VII: t phng chm: Vit Nam mun l
bn vi tt c cc nc trong cng ng th gii, phn u v ha bnh, c lp v pht trin
thnh phng chm: Vit Nam sn sng l bn, l i tc tin cy ca cc nc trong cng
ng quc t, phn u v ha bnh, c lp v pht trin.
+ Ngh quyt 7 ca B Chnh tr (11/2001) v hi nhp kinh t quc t ra 9 nhim v c th
v 6 bin php t chc thc hin qu trnh hi nhp kinh t quc t.
+ Hi ngh 9 kha IX (01/2004) nhn mnh yu cu chun b tt cc iu kin trong nc
sm gia nhp t chc WTO; kin quyt u tranh vi mi biu hin ca cc li ch cc b

lm km hm tin trnh hi nhp kinh t quc t.


- i hi i biu ng ton quc ln X nu quan im: thc hin nht qun ng li i
ngoi c lp t ch, ha bnh, hp tc v pht trin; chnh sch i ngoi rng m, a
phng ha, a dng ha cc quan h quc t. ng thi, ra ch trng ch ng v tch
cc hi nhp kinh t quc t.
+ Ch ng hi nhp kinh t quc t l hon ton ch ng quyt nh ng li, chnh sch
hi nhp kinh t quc t, khng ri vo th b ng; phn tch la chn phng thc hi
nhp ng, d bo c nhng tnh hung thun li v kh khn khi hi nhp kinh t quc
t.
+ Tch cc hi nhp kinh t quc t l khn trng chun b, iu chnh, i mi bn trong,
t phng thc lnh o, qun l n hot ng thc tin; t trung ng n a phng,
doanh nghip; khn trng xy dng l trnh, k hoch, hon chnh h thng php lut; nng
cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip v nn kinh t; tch cc nhng phi thn trng,
vng chc.
Ch ng v tch cc hi nhp kinh t quc t phi l ch, quyt tm ca ng, Nh nc,
ton dn, ca mi doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t v ton x hi.
Nh vy, ng li i ngoi c lp t ch, rng m, a dng ha v a phng ha quan
h quc t c xc lp trong mi nm u ca thi k i mi. n i hi X c b
sung, pht trin theo phng chm ch ng, tch cc hi nhp kinh t quc t, hnh thnh
ng li i ngoi c lp t ch, ha bnh, hp tc v pht trin; chnh sch i ngoi rng
m a phng ha, a dng ha cc quan h quc t.
2. Ni dung ng li i ngoi, hi nhp kinh t quc t
a. Mc tiu, nhim v v t tng ch o
- C hi v thch thc
+ C hi:
Xu th ha bnh, hp tc pht trin v xu th ton cu ha kinh t to thun li cho nc ta
m rng quan h i ngoi, hp tc pht trin kinh t. Mt khc, thng li ca s nghip i
mi nng cao th v lc ca nc ta trn trng quc t, to tin mi cho quan h i
ngoi, hi nhp kinh t quc t.
+ Thch thc
Nhng vn ton cu nh phn ha giu ngho, dch bnh, ti phm xuyn quc gia,
gy tc hi bt li i vi nc ta.
Nn kinh t Vit Nam phi chu sc p cnh tranh gay gt trn c 3 cp : sn phm,
doanh nghip, quc gia; nhng bin ng trn th trng quc t tc ng nhanh v mnh
hn n th trng trong nc, tim n nguy c gy ri lon, thm ch khng hong kinh t ti chnh.
Li dng ton cu ha, cc th lc th ch s dng chiu bi dn ch, nhn quyn
chng ph ch chnh tr v s n nh, pht trin ca nc ta.
Nhng c hi v thch thc nu trn tc ng qua li v chuyn ha ln nhau (c hi
khng t pht huy m ty thuc vo kh nng tn dng c hi. Tn dng tt c hi s to th
v lc mi vt qua thch thc. Ngc li, nu khng tn dng hoc b l c hi th thch
thc s tng ln, cn tr s pht trin).
- Mc tiu, nhim v i ngoi
Ly vic gi vng mi trng ha bnh, n nh; to cc iu kin quc t thun li cho cng
cuc i mi pht trin kinh t - x hi l li ch cao nht ca T quc. M rng i ngoi
v hi nhp kinh t quc t l to thm ngun lc p ng yu cu pht trin ca t nc;
kt hp ni lc vi ngoi lc to thnh ngun lc tng hp y mnh cng nghip ha,
hin i ha, thc hin dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh; pht huy
vai tr v nng cao v th ca Vit Nam trn trng quc t; gp phn tch cc vo cuc u
tranh chung ca nhn dn th gii v ha bnh, c lp dn tc, dn ch v tin b x hi.

T tng ch o
+ Bo m li ch dn tc chn chnh l xy dng thnh cng v bo v vng chc T quc
Vit Nam x hi ch ngha; ng thi, thc hin ngha v quc t theo kh nng ca Vit
Nam.
+ Gi vng c lp, t ch, t cng i i vi y mnh a phng ha, a dng ha quan
h i ngoi.
+ Nm vng hai mt hp tc v u tranh trong quan h quc t.
+ M rng quan h vi mi quc gia v vng lnh th, khng phn bit ch chnh tr x
hi. Coi trng quan h ha bnh, hp tc trong khu vc; ch ng tham gia cc t chc a
phng, khu vc v ton cu.
+ Kt hp i ngoi ca ng, ngoi giao Nh nc v i ngoi nhn dn. Xc nh hi
nhp kinh t quc t l cng vic ca ton dn.
+ Gi vng n nh chnh tr, kinh t - x hi; gi gn bn sc vn ha dn tc; bo v mi
trng sinh thi trong qu trnh hi nhp kinh t quc t.
+ Pht huy ti a ni lc i i vi thu ht v s dng c hiu qu cc ngun lc bn ngoi;
xy dng nn kinh t c lp, t ch; to ra v s dng c hiu qu cc li th so snh trong
qu trnh hi nhp.
+ y nhanh nhp ci cch th ch, c ch, chnh sch kinh t ph hp vi ch trng,
nh hng ca ng v Nh nc.
+ Gi vng v tng cng s lnh o ca ng, pht huy vai tr ca Nh nc, Mt trn T
quc v cc on th nhn dn, tn trng v pht huy quyn lm ch tp th ca nhn dn,
tng cng sc mnh khi i on kt ton dn trong tin trnh hi nhp kinh t quc t.
b. Mt s ch trng, chnh sch ln v m rng quan h i ngoi, hi nhp kinh t
quc t
- a cc quan h quc t c thit lp i vo chiu su, n nh, bn vng.
- Ch ng v tch cc hi nhp kinh t quc t theo l trnh ph hp.
- B sung, hon thin h thng php lut v th ch kinh t ph hp vi cc nguyn tc, quy
nh ca t chc WTO.
- y mnh ci cch hnh chnh, nng cao hiu qu, hiu lc ca b my nh nc.
- Nng cao nng lc cnh tranh quc gia, doanh nghip v sn phm trong hi nhp kinh t
quc t.
- Gii quyt tt cc vn vn ha, x hi v mi trng trong qu trnh hi nhp.
- Xy dng v vn hnh c hiu qu mng li an sinh x hi nh: gio dc, bo him y t, y
mnh cng tc xa i gim ngho, hn ch nhp khu nhng mt hng c hi cho mi trng,...
- Gi vng v tng cng quc phng, an ninh trong qu trnh hi nhp.
- Phi hp cht ch hot ng i ngoi ca ng, ngoi giao Nh nc v i ngoi nhn
dn; chnh tr i ngoi v kinh t i ngoi.
- i mi v tng cng s lnh o ca ng, s qun l ca Nh nc i vi cc hot
ng i ngoi.
3, ngha
Nhng kt qu trn rt quan trng: tranh th c cc ngun lc bn ngoi kt hp vi cc
ngun lc trong nc hnh thnh sc mnh tng hp gp phn a n nhng thnh tu kinh
t to ln. Gp phn gi vng v cng c c lp, t ch, nh hng x hi ch ngha; gi
vng an ninh quc gia v bn sc vn ha dn tc; nng cao v th v pht huy vai tr nc ta
trn trng quc t.
* Hn ch v nguyn nhn
- Trong quan h vi cc nc, nht l nc ln, chng ta cn lng tng v b ng. Cha xy
dng c quan h li ch an xen, ty thuc ln nhau vi cc nc.
- Mt s ch trng, c ch, chnh sch chm i mi so vi yu cu m rng quan h i
ngoi, hi nhp kinh t quc t; h thng lut php cha hon chnh, khng ng b, gy kh

khn trong vic thc hin cc cam kt ca cc t chc kinh t quc t.


- Cha hnh thnh c mt k hoch tng th v di hn v hi nhp kinh t quc t v mt
l trnh hp l cho vic thc hin cc cam kt.
- Doanh nghip nc ta hu ht qui m nh, yu km c v qun l v cng ngh; trong lnh
vc sn xut cng nghip, trnh trang thit b lc hu; kt cu h tng v cc ngnh dch v
c bn phc v sn xut kinh doanh u km pht trin v c chi ph cao hn cc nc trong
khu vc.
- i ng cn b lnh vc i ngoi nhn chung cha p ng nhu cu c v s lng v cht
lng; cn b doanh nghip t hiu bit v lut php quc t, v k thut kinh doanh.
Qu trnh thc hin ng li i ngoi, hi nhp kinh t quc t t nm 1986 n nm 2008
mc d cn nhng hn ch, nhng thnh tu l c bn, c ngha rt quan trng: gp phn a
t nc ra khi khng hong kinh t - x hi, nn kinh t Vit Nam c bc pht trin mi;
th v lc ca cch mng Vit Nam c nng cao trn thng trng v chnh trng quc t.
Cc thnh tu i ngoi trong hn 20 nm qua chng minh ng li i ngoi, hi nhp
kinh t quc t ca ng v Nh nc trong thi k i mi l ng n v sng to
Cu 21:.S chun b v chnh tr, t tng v t chc ca ng ch
Nguyn i Quc cho vic thnh lp CSVN ?
p n:
- Nm 1917, Nguyn i Quc tr li Php. Khi Cch mng thng Mi Nga
thnh cng, Ngi tham gia nhng hot ng chnh tr si ni ngay trn
t Php nh : tham gia hot ng trong phong tro cng nhn Php.
Nm 1919, Ngi tham gia ng X hi Php.
- Thng 6 - 1919, Nguyn i Quc thay mt nhm ngi yu nc Vit
Nam ti Php gi Bn yu sch 8 im n Hi ngh Vcxai, nhm t
co chnh sch ca Php v i Chnh ph Php thc hin cc quyn t
do, dn ch v quyn bnh ng ca dn tc Vit Nam.
Mc d khng c chp nhn, nhng Bn yu sch gy ting vang
ln i vi nhn dn Php v nhn dn cc nc thuc a ca Php. Tn
tui Nguyn i Quc t c nhiu ngi bit n.
- Thng 7-1920 : Nguyn i Quc c bn S kho ln th nht nhng
lun cng v vn dn tc v thuc a ca Lnin. Ngi v cng phn
khi v tin tng, v Lun cng ch r cho Ngi thy con ng
gii phng dn tc mnh. T , Ngi hon ton tin theo Lnin, dt khot
i theo Quc t th III.
- Ti i hi ln th 18 ca ng X hi Php hp ti Tua vo cui thng
12-1920, Nguyn i Quc b phiu tn thnh vic gia nhp Quc t th
III, tham gia sng lp ng Cng sn Php v tr thnh ngi Cng sn
Vit Nam u tin.
S kin ny nh du mt bc ngot trong t tng chnh tr ca Nguyn
i Quc, t lp trng yu nc chuyn sang lp trng Cng sn.
- 1921: Ngi sng Hi lin hip cc dn tc thuc a Php tuyn
truyn, tp hp lc lng chng ch ngha quc.
- 1922 : Ra bo Le Paria ( Ngi cng kh ) vch trn chnh sch n
p, bc lt d man ca ch ngha quc, gp phn thc tnh cc dn tc
b p bc ng ln t gii phng.
- 1923 : Sang Lin X d Hi ngh Quc t nng dn, sau lm vic
Quc t Cng sn.

- 1924 : D i hi Quc t Cng sn ln th V.


Ngoi ra, Ngi cn vit nhiu bi cho bo Nhn o, i sng cng nhn
v vit cun sch ni ting Bn n ch thc dn Php - n tn cng
quyt lit vo ch ngha thc dn Php
- Nhng hot ng ca Nguyn i Quc (ch yu trn mt trn t tng
chnh tr) nhm truyn b ch ngha Mc-Lnin vo nc ta. Thi gian ny
tuy cha thnh lp chnh ng ca giai cp v sn Vit Nam, nhng
nhng t tng Ngi truyn b s lm nn tng t tng ca ng sau
ny. l :
* Ch ngha t bn, quc l k th chung ca giai cp v sn cc nc
v nhn dn cc thuc a. l mi quan h mt thit gia cch mng
chnh quc v thuc a.
* Xc nh giai cp cng nhn v nng dn l lc lng nng ct ca cch
mng.
* Giai cp cng nhn c kh nng lnh o cch mng, thng qua i
tin phong l ng Cng sn.
- Thng 6-1925 :Ngi thnh lp Hi Vit Nam Cch mng thanh nin
v cho xut bn tun bo Thanh nin lm c quan ngn lun ca Hi.
- Thng 7-1925 : Nguyn i Quc cng mt s nh cch mng Quc t,
lp ra Hi cc dn tc b p bc ng, c quan h cht ch vi Hi
Vit Nam cch mng thanh nin.
- Ti Qung Chu, Nguyn i Quc m nhiu lp hun luyn ngn ngy
o to, bi dng cch mng.
- Nhng bi ging ca Nguyn i Quc ti cc lp hun luyn Qung
Chu sau c xut bn thnh sch ng Kch Mnh.
- T nm 1928 : Hi Vit Nam cch mng thanh nin xy dng c c
s ca mnh khp ni. Hot ng ca Hi gp phn truyn b t tng
Mc- Lnin, thc y phong tro cch mng Vit Nam theo xu th cch
mng v sn. S ra i v hot ng ca Hi Vit Nam cch mng l bc
chun b chu o v chnh tr , t chc v i ng cn b cho vic thnh
lp ng Cng sn Vit Nam sau ny.
- Gia nm 1927-1930 : Nguyn i Quc t Xim (Thi Lan ) v Trung
Quc, vi danh ngha i din Quc t Cng sn triu tp Hi ngh hp
nht cc t chc cng sn, thnh lp mt ng Cng sn duy nht Vit
Nam.
- T ngy 3 n 7-2-1930, Hi ngh hp nht ba t chc cng sn hp ti
Cu Long (Hng Cng, Trung Quc) di s ch tr ca ng ch Nguyn
i Quc. Hi ngh nht tr thnh lp ng thng nht, ly tn l ng Cng
sn Vit Nam, thng qua Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt, Chng
trnh tm tt v iu l vn tt ca ng, iu l tm tt ca cc hi
qun chng.
2. Ni dung Ngh quyt Trung ng ln th XV (1-1959)
p n:
1)Hon cnh ra i.
+ M v tay sai Ng nh Dim ra sc ph hoi nhm chia ct t nc.
Chng tin hnh cuc trng cu dn gi hiu nhm ht cng Php ra
khi min Nam Vit Nam. Sau chng gia sc ph hoi vic thi hnh
hip nh Ginev tn st nhng ngi yu nc tham gia chng Php,

tn st cc lc lng CM,hng bnh nh min Nam p t ch ngha thc


dn mi ln t min Nam.
+ Thi k u ng lnh o nhn dn min Nam tin hnh u tranh
chnh tr hp php i i phng phi thi hnh hip nh Ginev,
chng khng b tr th, gn gi lc lng CM, i dn ch t do v ci
thin i sng cho nhn dn, tin ti tng tuyn c thng nht nc nh.
+ Trc m mu th on tn bo v thm c ca k th kh nng thng
nht nc nh bng con ng h/bnh l khng cn na. Thng 1/1959
ban chp hnh TW ng hp h/ngh ln th 15(kho2)
2)Ni dung:
+ Ch trng lnh o nhn dn min Nam kt hp u tranh chnh tr vi
u tranh v trang, s dng bo lc CM ca qun chng, a CM min
Nam i t khi ngha tng phn n tng khi ngha nh CMT8 1945.
+ Hi ngh d kin cuc khi ngha MN c th pht trin thnh chin tranh
CM lu di.K ch c liu lnh m rng chin tranh xm lc ra MB, qun
M c th trc tip xm lc Vit Nam.Ta phi chun b sn sng i ph.
Trong bt k tnh hung no cng quyt tm gii phng MN, hon thnh
c lp thng nht t quc.
+ Hi ngh a ra mt lot bin php y mnh xy dng lc lng
c/tr, lc lng v trang v t chc cuc u tranh cch mng c th phi
lu di Min Nam.
3) ngha lch s:
+ Hi ngh TW 15 c ngha lch s to ln, lm dy ln cao tro ng
khi Min Nam, m ra bc pht trin mi, chuyn CM min Nam sang
mt thi k pht trin nhy vt.
Cu 22: C s dn n nhng chuyn bin v chnh tr, kinh t, vn ha, x
hi Vit Nam; mu thun trong x hi thuc a, na phong kin?
Sau khi c bn kt thc giai on xm lc v trang, thc dn Php thc hnh
chnh sch thng tr n dch v bc lt rt tn bo i vi dn tc ta.
Chnh vic thit lp b my thng tr thc dn ny cng vi cc chnh sch cai tr,
khai thc thuc a ca Php dn n nhng chuyn bin v chnh tr, kinh t,
vn ho, x hi Vit Nam lc by gi,
-V chnh tr:
+Php p t chnh sch cai tr thc dn, tc b quyn lc i ni v i ngoi ca
chnh quyn phong kin nh Nguyn.
+ Thc hin chnh sch chia tr, Php chia Vit Nam thnh 3 x: Bc K, Trung
K v Nam K v thit lp ch cai tr ring.ng u x Nam k l quan thng
c, ng u x Trung K l quan Khm s, ng u Bc K l quan thng s.
+ Thc dn Php cu kt vi giai cp a ch bc lt v kinh t v p bc
chnh tr i vi nhn dn ta.
- V kinh t:
+ Thc dn Php thc hin chnh sch bc lt: cp ot rung t lp n in,
khai thc ti nguyn, xy dung mt s c s cng nghip, ng giao thng, bn
cng phc v cho chnh sch khai thc thuc a ca thc dn Php.
+ Chnh sch khai thc thuc a lm bin i c cu kinh t nc ta, (xut
hin cc ngnh mi) du nhp QHSX TBCN, thc y kinh t hng ho pht trin,
km hm nn kinh t Vit Nam trong vng lc hu,lm cho kinh t nc ta ph thuc

vo kinh t Php.
-V vn ha x hi:
+ Thc dn Php thc hin chnh sch vn ho, gio dc thc dn: duy tr cc h
tc lc hu (u c bng thuc phin, bng ru, thc hin chnh sch ngu dn
cai tr), ngn chn nh hng ca nn vn ha tin b th gii vo Vit Nam..
Vit Nam bin i t mt x hi phong kin thnh mt x hi thuc a na
phong kin, mt hn quyn c lp, ph thuc vo nc Php v mi mt kinh t,
chnh tr, vn ha v x hi.
- C cu x hi bin i su sc: xut hin cc giai cp, tng lp mi trong
x hi
+ Giai cp a ch: Giai cp a ch cu kt vi thc dn Php tng cng bc lt
p bc nng dn. Tuy nhin giai cp a ch c s phn ho, mt b phn yu nc
tham gia u tranh chng thc dn Php.
+ Giai cp Nng dn: l lc lng ng o b p bc bc lt, ngy cng b khn
cng nn tng thm lng cm th quc v phong kin tay sai.
+ Giai cp cng nhn Vit Nam ra i t cuc khai thc thuc a ln th nht
(1897-1914) ra i tp trung cc thnh ph v vng m: Hi Phng, H Ni, Si
Gn, Nam nh, Vinh, Qung Ninh. Nm 1914 c 10 vn th nm 1929 c 22 vn
cng nhn.
c im: Xut thn t giai cp nng dn, ra i trc giai cp t sn dn
tc, sm c tip thu nh sng cch mng ca ch ngha Mc-Lnin, nhanh chng
tr thnh lc lng chnh tr t gic.
+ Giai cp t sn Vit Nam ngay t khi va ra i b t sn Php v t sn
ngi Hoa cnh tranh nn c lc lng nh b, yu t, khng iu kin lnh
o cch mng dn tc, dn ch thnh cng.
+ Tng lp tiu t sn Vit Nam: Bao gm hc sinh, tr thc, vin chc trong
hc sinh v tr thc l b phn quan trng.
i sng ca tng lp ny ngho kh, d tr thnh ngi v sn, h c lng yu
nc, cm th thc dn Php xm lc, li b nh hng bi nhng t tng tin
b bn ngoi, nn h l lc lng c tinh thn cch mng cao.
X hi Vit Nam c 2 mu thun ch yu:
- Mt l, mu thun gia ton th dn tc Vit Nam vi ch ngha quc xm lc
Php v bn tay sai.
- Hai l, mu thun gia nhn dn Vit Nam, ch yu l giai cp nng dn, vi giai
cp a ch phong kin.
Hai mu thun gn cht vi nhau, trong mu thun gia ton th dn tc
ta vi ch ngha quc Php v bn tay sai phn ng l mu thun ch yu. Mu
thun ngy cng tr nn su sc v gay gt.
Cu 23 : ng li cng nghip ha, hin i ha ca ng v s
nghip xy dng giai cp cng nhn, t chc cng on vng
mnh
Cng nghip ha, hin i ha l mt ch trng ln ca ng nm trong
chin lc pht trin kinh t - x hi t nc. Cng nghip ha, hin i
ha tc ng mnh n giai cp cng nhn, lm thay i c cu giai cp
cng nhn, to iu kin cho i ng cng nhn rn luyn tay ngh, k
nng lm vic, nng cao trnh vn ha, k thut v xy dng tc phong

cng nghip. Cng nghip ha, hin i ha i hi cao v k thut v


ng dng nhanh tin b khoa hc cng ngh vo sn xut, lm cho nng
sut lao ng x hi cao, sn phm cht lng cao hn, thu nhp v i
sng ca cng nhn, lao ng tng ln, to iu kin cng nhn ci
thin i sng vn ha, tinh thn, nhng vn khng th xem nh l
vic tng cng bi dng lp trng giai cp v bn lnh chnh tr cho
giai cp cng nhn, to ra s thng nht v bn vng trong mi lin h
chin lc gia giai cp cng nhn - nng dn - tr thc trong thi k mi
l rt quan trng.
Cng nghip ha, hin i ha i hi cng nhn phi nng cao tinh thn
trch nhim, rn luyn tc phong cng nghip, tch cc hc tp nm bt
v lm ch khoa hc cng ngh tin tin. l thch thc rt ln i vi
cng nhn Vit Nam vn sinh trng nc nng nghip v phn ln
cng nhn xut thn t nng dn. Vic y mnh ton din cng cuc i
mi cng nh thc hin cng nghip ha, hin i ha, tng bc pht
trin kinh t tri thc t ra nhim v rt ln cho giai cp cng nhn v t
chc cng on, i hi giai cp cng nhn phi tr thnh lc lng i u
trong qu trnh ny.
thc hin ng li y mnh cng nghip ha, hin i ha theo nh
hng x hi ch ngha gn vi tng bc pht trin kinh t tri thc nh
Ngh quyt i hi i biu ton quc ln th X ca ng ra, trong
iu kin hi nhp kinh t quc t, Cng on cn t chc cho cng nhn,
vin chc, lao ng lm tt cc nhim v sau y:
Mt l, y mnh tuyn truyn, gio dc cng nhn, vin chc, lao ng,
gip cho cng nhn, lao ng nhn thc y v tnh hinh v nhim v
cng nh mi quan h li ch. Mun c li ch, cng nhn phi thc hin
tt ngha v, lm trn trch nhim, nng cao k lut lao ng, tch cc
hc tp nng cao trnh hc vn, chuyn mn, nghip v, c kh nng
nm bt c nhng thnh tu mi nht ca khoa hc- cng ngh, vn
dng vo sn xut; gio dc nng cao bn lnh chnh tr, thm nhun ch
ngha Mc - Lnin v t tng H Ch Minh, nng cao trnh l lun, gic
ng giai cp cho cng nhn, gio dc truyn thng cch mng, truyn
thng tt p ca dn tc cho cng nhn. Cng on vn ng cng nhn
khng ngng nng cao cnh gic, ngn chn, y li nhng t tng
khng lnh mnh, nhng m mu chng ph s nghip cch mng ca
giai cp cng nhn; gio dc cng nhn thc php lut, gio dc truyn
thng, o c nhm lm cho mi ngi cng nhn sng tt hn, vng
vng hn trong mi trng cnh tranh ca c ch th trng.
Hai l, tch cc tham gia vi Nh nc, vi chnh quyn a phng v ch
doanh nghip gii quyt vic lm, bo m an ton lao ng: pht huy
dn ch ca cng nhn, lao ng, ng thi chng t quan liu, tham
nhng... gp phn tng cng uy tn ca ng, t chc cho cng nhn
tham gia xy dng ng, qua nng cao thc gic ng giai cp cho
cng nhn, nng cao cht lng giai cp cng nhn; pht huy tim nng,
tinh thn lao ng nng ng, sng to xy dng t nc ca giai cp
cng nhn, rn luyn cng nhn tr thnh nhng ngi lao ng gii, c
tc phong cng nghip, c o c tt, lm cho giai cp cng nhn p
ng c yu cu pht trin kinh t - x hi, lm trn nhim v i u
trong cng nghip ha, hin i ha t nc.

Ba l, tp hp ng o cng nhn, lao ng vo Cng on, trong tt c


cc thnh phn kinh t, nht l khu vc kinh t ngoi quc doanh. Mt
khc, cn i mi mnh m cc ni dung hot ng nhm thc hin tt
cc chc nng Cng on; ch trng cc bin php bo v quyn, li ch
hp php, chnh ng ca cng nhn, tuyn truyn ch trng, ng li
ca ng, chnh sch, php lut ca Nh nc n tn cng nhn lao
ng, vn ng cng nhn, lao ng tch cc thi ua lao ng sn xut,
nng cao thu nhp cho bn thn v gp phn tch cc pht trin kinh t
t nc.
Bn l, Cng on tham gia xy dng v gim st vic thc hin ch ,
chnh sch, php lut lin quan n cng nhn. Trong nn kinh t th
trng, Cng on tham gia xy dng cc vn bn, php lut, chnh sch,
ch c lin quan trc tip n quyn, ngha v v li ch ca cng
nhn, ch ng xut nhng kin ngh, xy dng cc d n lut c lin
quan n quyn v ngha v ca ngi lao ng trnh c quan c thm
quyn ban hnh. Cng on ch ng tham gia kim tra, gim st vic
thc hin cc ch , chnh sch v tin lng, v thi hnh ch Bo
him x hi, bo m an ton, v sinh lao ng cho cng nhn nhm hn
ch cc hnh vi vi phm php lut .
Nm l, xy dng h thng t chc Cng on vng mnh. Tng Lin
on Lao ng Vit Nam, c quan Trung ng ca t chc Cng on, xc
nh v xy dng mi quan h vi Nh nc v cc on th, t chc
chnh tr- x hi, nhm t chc cho cng nhn thc hin cc ch trng
chnh sch ca ng, nm bt v phn nh nguyn vng ca cng nhn
vi ng, Nh nc hoch nh cc chnh sch ng n. y mnh
xy dng cng on c s, c hnh thc hot ng ph hp vi tng thnh
phn kinh t, thc hin ng cc chc nng cng on ti c s, p ng
nguyn vng, li ch ca cng nhn, ng vin cng nhn thi ua lao ng
sn xut gp phn thc hin thng li s nghip cng nghip ha, hin
i ha ca t nc.
Su l, xy dng i ng cn b Cng on c phm cht, nng lc, c uy
tn trong cng nhn. Trong iu kin pht trin kinh t th trng, cn b
Cng on cn c bn lnh chnh tr vng vng, nhit tnh cng tc Cng
on, c kin thc qun l kinh t - x hi, lut php, hiu bit v chuyn
mn ngnh ngh, nm vng l lun v k nng, nghip v cng tc Cng
on, c nng lc hot ng thc tin, trung thc, c qun chng tn
nhim. Vic la chn cn b Cng on cn ch nhng cn b kinh
qua cng tc, trng thnh t phong tro cng nhn v hot ng Cng
on, vng vng, kin nh mc tiu ch ngha x hi, c nng lc qun l
ch o, c kh nng qui t, on kt cng nhn, vin chc, lao ng, c
o c, li sng trong sng, khng c hi, tham nhng, cc b bn v, c
sc khe v tui m ng nhim v. Cng vi qu trnh cng nghip
ha, hin i ha, i ng cng nhn Vit Nam ang tng bc c nng
cao trnh cc mt, cho nn cn b Cng on cn c bi dng nng
cao v hc vn, trnh chuyn mn, kin thc khoa hc, cng ngh hin
i, bit t chc phong tro thi ua trong n v, c nng lc i thoi
vi gim c, ch doanh nghip, dm bo v quyn v li ch hp php,
chnh ng ca cng nhn.
By l, tip tc i mi phng php, nng cao hiu qu hot ng Cng

on. Phng php hot ng Cng on th hin cch thc lm vic


ca cn b v on vin Cng on nhm pht trin t chc Cng on
v thc hin tt cc chc nng, nhim v ca Cng on. Trong iu kin
kinh t th trng, phng php hot ng Cng on khng th p dng
cng nhc, gio iu m lun sng to, i mi trong tng hon cnh,
iu kin c th, cn s dng tng th cc phng php: thuyt phc,
xut kin, i thoi, kim tra, gim st nhm xy dng mi quan h ba
bn trong kinh t th trng: Cng on - Nh nc - Gii ch; Khc phc
bnh quan liu, hnh chnh, kinh nghim ch ngha trong hot ng Cng
on. Thc hin dn ch ha trong hot ng Cng on.
Tm l: i mi cng tc ch o, t chc thc hin, trc ht l s vn
dng sng to nhng quan im, ng li ca ng vo vic xy dng
ngh quyt, hoch nh chng trnh hnh ng ca t chc Cng on
nhm hng ti mc tiu xy dng giai cp cng nhn xng ng l lc
lng i u trong s nghip cng nghip ha, hin i ha t nc; bo
v quyn li, nng cao i sng vt cht v tinh thn ca cng nhn, lao
ng trong iu kin thc hin c ch th trng. Ngh quyt, chng trnh
hnh ng ca Tng Lin on cn c kp thi trin khai trong ton b
h thng, ch ra cho cng on cc cp, cc ngnh nhng hnh thc hot
ng nhm tp hp rng ri cng nhn cc a phng, ngnh ngh,
cc thnh phn kinh t, pht huy tinh thn yu nc, thi ua lao ng
sng to, tch cc tham gia xy dng ng, xy dng Nh nc, tng
cng sc mnh ca khi i on kt ton dn tc.

Cu 24:Vai tr ca Nguyn i Quc trong vic ra i ca ng Cng Sn Vit


Nam
I.Tm ra con ng gii phng Vit Nam theo con ng CMVS (1911-1920)
1. Bi cnh lch s Vit Nam khi Bc ra i tm ng cu nc
a)Phong tro yu nc theo thc h phong kin
Cui th k XIX, mc d triu nh phong kin nh Nguyn k cc hip c
Harmand( 1883), Patenotre (1884), u hng thc dn Php, song phhong tro u
tranh chng thc dn Php vn din ra.
Phong tro Cn Vng (1885-1896), mt phong tro u tranh v trang do Hm
Nghi v Tn Tht Thuyt pht ng m cuc tn cng tri lnh Php cnh kinh
thnh Hu(1885). Vic khng thnh, Tn Tht Thuyt a Hm Nghi chy ra Tn
S( Qung Tr), h chiu Cn Vng. Mc d sau hm Nghi b Bt, nhng phong
tro Cn Vng vn pht trin nhiu ni, nht l Bc K, Bc Trung K, tiu biu
l cc cuc khi ngha: Ba nh ca Phm Bnh v nh Cng Trng( 1881-1887),
Bi Sy ca Nguyn Thin Thut(1883-1892), Hng Kh ca Phan nh
Phng(1885-1895). Cng vi thi gian ny cn n ra cuc khi ngha nng dn Yn
Th do Hong Hoa Thm lnh o ko di n nm 1913.
Phong tro Cn Vng tht bi chng t s bt lc ca h t tng phong kin
trong vic gii quyt nhim v ginh c lp dn tc do lch s t ra.

b) Phong tro yu nc theo khuynh hng dn ch t sn.


u th k XX, Phan Bi Chu ch trng da vo s gip bn ngoiaf, ch yu
l Nht Bn, nh Php ginh c lp dn tc, thit lp mt nh nc theo m
hnh qun ch lp hin ca Nht. ng lp ra Hi Duy Tn( 1904), t chc phong tro
ng Du( 1906-1908). Ch trng da vo quc Nht chng quc Php
khng thnh, ng v Xim ch thi c. Gia lc CM Tn Hi bng n v thng
li(1911). ng v Trung Quc lp ra Vit Nam Quang Phc Hi( 1912) vi nh tp
hp lc lng ri ko qun v nc v trang bo ng chng Php, gii phng dn
tc, nhng ri cng khng thnh cng.
Phan Chu Trinh ch trng dng nhng ci cch vn ha, m mang dn tr,
nng cao dn kh, pht trin kinh doanh theo hng TBCN trong khun kh hp
php, lm cho dn giu nc mnh, buc thc dn Php phi trao tr c lp t do
cho Vit Nam, Bc K, c vic m trng hc ging dy v hc tp theo theo
nhng ni dung v phng php mi, tiu biu l trng ng Kinh ngha thc H
Ni. Trung K, c cuc vn ng Duy Tn, h ho thay th phong tc tp qun,
np sng, kt hp vi phong tro u tranh chng thu(1908).
C hai xu hng ny u tht bi do khng xc nh k th, lc lng phng
php pht trin CMPhan Bi Chu da vo Nht nh Php chng khc no
Phan Chu Trinh th bng con ng ci lng
Sau chin tranh th gii ln th nht mc d cn rt nhiu han ch v s lng
cng nh v thc lc kinh t chnh tr, nhng vi tinh thn dn tc dn ch, giai cp
t sn Vit Nam bt u vn ln v i u tranh vi thc dn Php bng mt
s cuc u tranh c th vi nhiu nhng hnh thc khc nhau.
Nm 1919-1923, phong tro Quc gia ci lng ca b phn t xn v c ch lp
trn din ra bng vic vn ng chn hng ni ha bi tr ngoi ha; chng c
quyn thng cng Si Gn; chng c quyn khai thc la go Nam K; i thc
dn Php phi m rng cc vic dn biu cho t sn Vit Nam tham gia.
Nm 1923 xut hin ng lp hin ca Bi Quang Chiu Si Gn, tp hp t
sn v a ch lp trn. H cng a ra mt s khu hiu i t do dn ch li
ko qun chng. Nhng khi b thc dn Php n p hoc nhn nhng cho mt s
quyn li th h li i vo con ng tha hip.
Nm 1925-1926 din ra phong tro yu nc dn ch cng khai ca tiu t sn
thnh th v tiu t sn lp di. H lp ra nhiu t chc chnh tr nh: Vit Nam
ngha on, Phc Vit,(1925), Hng Nam, Thanh nin cao vng(1926); thnh lp
nhiu nh xut bn nh Nam ng th x( H Ni), Cng hc th x( Hu); ra
nhiu t bo tin b nh Chung rn, Ngi nh qu, An Nam tr,. C nhiu
phong tro u tranh chnh tr gy ting vang kh ln nh u tranh i th Phan
Bi Chu(1925), l truy iu v tang Phan Chu Trinh, u tranh th nh yu nc
Nguyn An Ninh(1926). Cng vi phong tro u tranh chnh tr, tiu r sn Vit
Nam cn tin hnh mt cuc vn ng vn ha tin b, tuyn truyn rng ri nhng
t tng t do dn ch. Tuy nhin, cng v sau, cng vi s thay i ca iu kin
lch s, phong tro trn y ngy cng b phn ha mnh. C b phn i su hn
na vo khuynh hng chnh tr t sn, c b phn chuyn dn sang qu o
CMVS( tiu biu l Phc Vit, Hng Nam).

Nm 1927-1930 Phong tro cch mng quc gia t sn gn lin vi s ra i v


hot ng ca Vit Nam Quc dn ng( 25-12-1927). Ci ngun ng ny l Nam
ng th x, lnh t l Nguyn Thi Hc, Phm Tun Ti,Nguyn Khc Nhu v Ph
c Chnh. y l t chc chnh tr tiu biu nht ca khuynh hng t sn Vit
Nam, tp hp cc thnh phn t sn, tiu t sn , a ch v c h s quan Vit
Nam trong qun i Php.
V t tng, Vit Nam quc dn ng m phng theio ch trng nh ui
quc, xa b ch vua quan, thnh lp dn quyn, nhng cha bao gi c mt
ng li chnh tr c th, r rng. V t chc, Vit Nam Quc dn ng ch trng
xy dng cc cp t Trung ng n c s, nhng cha bao gi c mt h thng
t chc thng nht.
Ngy 9-2-1929, mt s ng vin ca Vit Nam quc dn ng m st tn trm
m phu Badanh( Bazin) ti H Ni. Thc dn Php in khng b phong tro yu
nc. Vit Nam quc dn ng b tn tht nng n nht. Trong tnh th ht sc b
ng, cc lnh t ca ng quyt nh dc ton b lc lng vo mt trn chin
u cui cng vi t tng khng thnh cng cng thnh nhn.
Ngy 9-2-1930, cuc khi ngha Yn Bi bng n, trung tm l th x Yn Bi bng
n vi cuc tin cng tri lnh Php ca qun khi ngha. mt s a phng nh
Thi Bnh, Hi Dngcng c nhng hot ng phi hp.
Khi ngha Yn Bi n ra khi cha c thi c, v th n nhanh chng b thc dn
Php dm trong bin mu. Cc lnh t ca Vit Nam quc dn ng cng hng
ngn chin s yu nc b bt v kt n t hnh. Trc khi bc ln on u i
h h vang khu hiu Vit Nam vn tu. Vai tr ca Vit Nam quc dn ng
trong phong tro dn tc Vit Nam chm dt cng vi s tht bi ca khi ngha
Yn Bi.
Nhn chung, cc phong tro yu nc theo khuynh hng dn ch t sn Vit
Nam din ra lin tc, si ni, li cun ng o qun chng tham gia vi nhng
hnh thc u tranh phong ph, th hin thc dn tc, tinh thn chng quc ca
giai cp t sn Vit Nam, nhng cui cng u tht bi v giai cp t sn Vit Nam
rt nh yu c v kinh t v chnh tr nn khng sc ging cao ngon c lnh
o s nghip gii phng dn tc.
Mc d tht bi nhng cc phong tro yu nc theo khuynh hng dn ch t
sn mnh m gp phn c v tinh thn yu nc ca nhn dn ta, bi p thm
cho ch ngha yu nc Vit Nam, c bit gp phn thc y nhng nh yu
nc, nht l lp thanh nin tr thc c khuynh hng dn ch r sn chn la mt
con ng mi, mt gii php cu nc, gii phng dn tc theo xu th ca thi i
v nhu cu mi ca nhn dn Vit Nam.
2. Qu trnh tm ng cu nc ca Nguyn i Quc
Nguyn i Quc sinh ngy 19-5-1890, qu lng Kim Lin, huyn Nam n, tnh
Ngh An. Lc nh c tn l Nguyn Sinh Cung, khi i hc ly tn l Nguyn Tt
Thnh. Ln ln gia lc nc mt nh tan, au xt trc cnh lm than ca ng
bo. Nguyn Tt Thnh sm c ch nh ui thc dn Php, gii phng dn tc.

Ngy 5-6-1911. Nguyn Tt Thnh ri t nc ra i tm ng cu nc, xem cc


nc lm th no ri tr v gip ng bo. Trn l trnh tm ng cu nc,
Nguyn i Quc tri qua nhng bc ngot ln.
Mt l: Nhn ra hn ch ca cc nh yu nc ng thi. Nguyn i Quc rt
khm phc tinh thn yu nc ca Phan Bi Chu, Phan Chu Trinh, Hong Hoa
Thm, nhng khng ng i theo con ng ca mt ngi no. Trong khi nhiu
ngi cn ngng m cch mng t sn, Ngi vt qua s hn ch tm nhn
ca h, i tm con ng cu nc khc.
Hai l: Tm ra ch hn ch ca cch mng dn ch t sn l nhng cuc cch
mng khng gii phng c cng nng v qun chng lao ng.
Mt cuc kho st c mt khng hai M, Anh v Php gip Nguyn i Quc
nhn ra l u cng c hai loi ngi: ngi giu v ngi ngho, ngi p bc
v ngi b p bc. Cng ngy Ngi cng hiu su sc bn cht ca ch ngha
quc.
Ngy 6-7-1911, Nguyn Tt Thnh n cng Mcxy, thy nhiu ph n ngho kh.
Nguyn Tt Thnh ni vi ngi bn Ti sao ngi Php khng khai ha ng
bo ca h trc khi i khai ha chng ta?.
Lm thu trn chic tu i vng quanh chu Phi, tn mt trng thy nhng cnh kh
cc, cht chc ca ngi da en di roi vt ca bn thc dn, Nguyn Tt Thnh
ngh: i vi bn thc dn, tnh mng ca ngi thuc a, da vng hay da en
cng khng ng mt xu.
Gia thng 12-1912, Nguyn Tt Thnh ti nc M, Ngi dnh mt phn thi
gian lao ng kim sng, cn phn ln thi gian dnh cho hc tp, nghin cu
Cch mng t sn M nm 1776. Khi thm pho tng Thn T do, Nguyn Tt
Thnh khng n nh ho quang quanh u tng m xc ng trc cnh
nhng n l da en di chn tng.
Cui nm 1913, Nguyn Tt Thnh t M sang Anh v cui nm 1917 tr li Php.
Chin tranh th gii th nht (1914 - 1918) git hi bit bao sinh mng, ph hu v
vn ca ci. Qua Nguyn i Quc cng hiu thm bn cht ca ch ngha t
bn.
Qu trnh nghin cu, xem xt Cch mng t sn M (1776) v Cch mng t sn
Php (1789) gip Nguyn i Quc hc hi c nhiu iu. Tuy vy, Ngi vn
nh gi nhng cuc cch mng t sn l nhng cuc cch mng khng n ni.
Vo cui nm 1917, gia lc chin tranh Th gii sp kt thc, Ngi tr li nc
Php. Ti y, Ngi lao vo cuc u tranh ca giai cp cng nhn Php, tham gia
ng X hi Php, lp ra hi nhng ngi Vit Nam yu nc vi t bo Vit Nam
hn tuyn truyn gio dc Vit kiu Php. Trong nhng ngy hot ng cch
mng si ni , cuc cch mng Thags Mi Nga nm 1917 bng n lm chn
ng ton cu. Vi s nhy cm chnh tr c bit, Ngi hng n nh sng ca
Cch Mng Thng Mi v chu nh hng su sc t tng ca cuc CM v ai
.
Chin tranh kt thc, cc nc thng trn hp Hi ngh ho bnh Hi ngh
Vcxy(1919) ti Php chia phn. Thay mt Hi nhng ngi Vit Nam yu
nc, Nguyn i Quc gi n Hi ngh bn yu sch 8 im. Trong khi ch i gii

quyt vn dn tc t quyt, Ngi ch cp nhng yu sch ti thiu v cp


thit. Tng thng M Uynxn (Wilson), tc gi chng trnh 14 im vi chiu bi
dn tc t quyt cng c mt Hi ngh. Nhng nhng yu sch d khim tn ca
Ngi khng c Hi ngh p ng. Tuy nhin, bn yu sch ny bo tr tin b
Php cng b rng ri v gy nh hng chnh tr vang di. l n tn cng trc
din u tin ca Nguyn i Quc vo bn quc.
S kin ny gip Nguyn i Quc hiu r ch ngha Uynxn ch l mt tr bp
bm ln.... Nhng li tuyn b t do ca nh chnh tr t sn trong lc chin tranh
thc ra ch l nhng li ng mt la bp cc dn tc. Mun c gii phng,
cc dn tc ch c th trng cy vo mnh, trng cy vo lc lng ca bn thn
mnh. u nm 1919, Nguyn i Quc gia nhp ng X hi Php, mt ng tin
b hi by gi, Ngi c dp tip xc, hot ng vi nhiu nh chnh tr ni ting
Php. Nguyn i Quc tm hiu v hot ng trong phong tro cng nhn, lin lc
v cng hot ng vi nhiu nh cch mng nhiu thuc a Php.
Ba l: i theo con ng ca Cch mng Thng Mi Nga, i theo Quc t Cng
sn.
Cch mng Thng Mi Nga nm 1917 thng 1i l s kin chnh tr ln nht ca
th k XX, m ra thi i mi trong lch s loi ngi, thi i qu t ch ngha
t bn ln ch ngha x hi trn phm vi ton th gii, th i thng li ca cch
mng gii phng dn tc v cch mng v sn.
Thng li ca Cch mng Thng Mi t ra s la chn mi i vi nhng ngi
cch mng Vit Nam: c lp dn tc cho mt s t ngi hay cho i a s ngi?
c lp dn tc i ln ch ngha t bn hay c lp dn tc i ln ch ngha x hi?
Khi c bit thng li ca Cch mng Thng Mi Nga, Nguyn i Quc ngng
m cuc cch mng , knh phc Lnin. Ngi tham gia nhiu cuc vn ng
ng h nhn dn Nga bo v thnh qu cch mng. Thng 3-1919, Quc t Cng
sn (Quc t th ba) ra i, c nh hng ln n phong tro cch mng th gii.
Nm 1920, cuc u tranh gia hai con ng din ra quyt lit trong nhiu ng
cng nhn v ngy trong ng X hi Php: tip tc theo Quc t th hai tc l tip
tc con ng ci lng hay i theo Quc t th ba, con ng cch mng.
Thng 7-1920, Nguyn i Quc c bn S tho ln th nht nhng Lun cng v
vn dn tc v thuc a ca Lnin. Lun cng gii p trng nhng vn
m Nguyn i Quc ang trn tr tm hiu, gip Ngi thy r con ng thng li
ca cch mng gii phng dn tc, nhn r lp trng ca Lnin v Quc t th ba
khc hn vi nhng li tuyn b sung ca Quc t th hai. Lun cng ca Lnin
c nh hng quyt nh n lp trng cu nc ca Nguyn i Quc: Ngi
n vi ch ngha Mc - Lnin, tn thnh Quc t th ba, t cch mng gii phng
dn tc trong qu o cch mng v sn, tr thnh mt trong nhng nh sng lp
ng Cng sn Php v l ngi Cng sn u tin ca Vit Nam.
Qua mi nm sng v lm vic nhng nc t bn pht trin, Nguyn i Quc
khng chong ngp trc s giu c ca giai cp t sn m li nhn thy ch t
bn c nhiu khuyt tt. Ngi khng nh dt khot ch ngha t bn khng cu
c nc, khng cu c dn. Thng li ca Cch mng Thng Mi Nga nm
1917 gip Nguyn i Quc nhanh chng nhn ra chn l thi i: Ch c ch

ngha x hi, ch ngha cng sn mi gii phng c cc dn tc b p bc v


nhng ngi lao ng trn th gii khi ch n l.
Khc vi cc nh yu nc ng thi, Nguyn i Quc c mt phng php
nghin cu c lp, t ch, sng to, em l lun i chiu vi thc tin, ly mc
tiu gii phng dn tc, gii phng x hi lm tiu chun nh gi cc hc thuyt,
tip thu kinh nghim cch mng th gii c chn lc.
Tinh thn c lp, t ch, sng to ca Nguyn i Quc c th hin ni bt
trong vic vn dng hc thuyt Mc - Lnin, vch ra ng li cu nc ng n
cho dn tc ta
.
II. Chun b mi iu kin chnh tr, thc tin, t chc cho vic thnh lp ng
CMSV(1921-1929)
Chun b v t tng
Thi k Php(1919-1923): Ngi xc nh k th chnh
Thng 6-1919, Nguyn i Quc gi n Hi Ngh Versailles bn yu sch 8 iu
gm:
1- n x ton th chnh tr phm Vit Nam.
2- Ci cch nn php l ng Dng, cho ngi Vit Nam cng c bo m v
mt php l nh ngi u, b hn Ta n c bit, cng c khng b nhng
ngi Vit Nam lng thin nht
3- T do bo ch v t do t tng.
4-T do lp hi v t do hi hp.
5-T do c tr nc ngoi v t do ra nc ngoi.
6-T do hc tp v m cc trng k thut v chuyn nghip cho ngi bn x
khp cc tnh.
7-Thay th ch sc lnh bng ch lut php.
8-Phi c i biu thng trc ngi Vit Nam do ngi bn x bu ra, bn cnh
Ngh vin Php trnh by nguyn vng ca ngi bn x.
Tuy nhin, bn yu sch ny khng c chp nhn. Kt lun quan trng m Bc
rut ra l: Nhng li tuyn b dn tc t quyt ca bn quc ch l tr bp bm;
cc dn tc b p bc mun c t do thc s, trc ht phi da vo chnh lc
lng ca bn thn mnh, phi t mnh gii phng cho mnh.
Thng 12-1920, ti i hi ng X Hi Php hp Tua xy ra cuc tranh
lun gay gt v vic gia nhp Quc t th 3 hay li Quc t th 2. Nguyn i
Quc b phiu tn thnh gai nhp quc t th ba v tham gia thnh lp ng cng
sn PHp. S kin nh du bc ngot quyt nh trong cuc i hot ng
ca Ngi, t ch ngha yu nc n ch ngha cng sn; m ng gii quyt
ng n v ng li gii phng dn tc ca Vit Nam. Bng thin ti tr tu v
hot ng cch mng ca mnh, Nguyn i Quc kp thi p ng nhu cu bc
thit ca lch s. Vut qua s hn ch v t tng ca cc phu s v ca cc nh
cch mng c xu hng t sn ng thi, Nguyn i Quc n vi hc thuyt

cch mng ca ch ngha Mc-Lenin v la chn con ng cch mng v sn


ln n t co ti c ca thc dn Php i vi cc nc thuc a tren th gii
Nguyn i Quc vit nhiu bi ng trn cc bo Ngi cng kh, Nhn o ca
ng cng sn Php, i sng nhn dn ca tng lin on lao ng Php. Ngi
vit bn n ch thc dn Php v c xut bn ln u tien ti Pari nm 1925.
Bng nhiu dn chng c th, sinh ng, tc phm t co trc d lun Phpv
th gii nhng ti c ty tri ca bn thc dn PHp i vi cc nc thuc a.
Ch ngha t bn l mt con a c mt ci vi bm vo giai cp v sn chnh
quc v mt ci vi khc bm vo nhng nc thuc a. Nu ngi ta mun git
con vt y, ngi ta phi ng thi ct c hai vi. Nu ngi ta ch ct mt ci vi
thi, th ci vi kia vn tip tc ht mu ca giai cp v sn; con vt vn tip tc
sng v ci vi b ct t s li mc ra."
Ch ngha quc l k th chung ca giai cp cng nhn chnh quc v nhn
dn lao ng cc thuc a. Cch mng gii phng dn tc v cch mng v sn
cc nc chnh quc c mi quan h hu c vi nhau. Phi thc hin s hp
tc cht ch vi nhau chng k th chung, v ch khi c s hp tc ny mi bo
m cho giai cp cng nhn quc t ginh thng li cui cng.
Cc dn tc thuc a c sn trong bn thn mnh mt sc mnh to ln. Khi hng
triu qun chng cc nc thuc a hiu c gi tr ca on kt dn tc v
on kt quc t v quyt tm vng ln chin u th ch ngha quc nht nh
s b lt .
Bn n ch thc dn Php vch trn bn cht phn ng ca quc Php
i vi cc nc thuc a, thc tnh tinh thn dn tc, hng nhn dn cc nc
thuc a ti con ng gii phng dn tc ca thi i CMVS. Vn dng cng thc
ca Cac Mac: cng cuc gii phng dn tc ca anh em ( thuc a) ch c th
thc hin dc bng s n lc ca bn thn anh em, v dongd gp vo vic thc
hin s lin minh gia giai cp cng nhn, nhn dn lao ng Php vi cc dn dn
tc thuc a nhm nh k th chung l ch ngha quc Php.
thi k Lin X(1923-1924): Ngi tham gia hot ng quc t v hc tp
kinh nghim t Cch mng thng Mi Nga
Thng 6-1923, Nguyn i Quc ri Php i Matxcova tham d hi ngh Quc t
nng dn, ng thi trc tip hc tp v nghin cu kinh nghim Cch mng thng
Mi Ngavaf ch ngha Lenin. Ngi vit nhiu bi cho bo S Tht ca ng cng
sn Lin X v tp ch th tn quc t ca Quc T cng sn. Nm 1924, Ngi
tham gia i hi V ca Quc t cng hi , Quc t Ph n, quc t thanh nin,
quc t cu t . Trong hai bn tham lun quan trng c ti hi ngh Quc t nng
dn v i hi ln th V ca Quc t cng sn, Nguyn i Quc cp n 2
vn ln nh sau:
Mt l: Tng cng mi quan h gia hai phong tro cng nhn cc nc
quc vi phong tro cch mng cc nc thuc a.
Hai l: Vn nng dn cc nc thuc a. Ngi thng thn ph bnh
mt s ng cng sn cc nc TBCN coi nh vn thuc a, cha bit kt

hp phong tro cch mng cc chnh quc v cch mng cc nc thuc a


thnh lp mt mt trn u tranh chung. i vi vn nng dn, Ngi ch r
rng: Nng dn b p bc boc lt nng n, nn i lun xy ra, s phn n ngy
cng nn cao. s ni dy ca nng dn bn x chn mui. Trong nhiu nc
thuc a, h vi ln ni dy, nhng no cng b dm trong bin mu. Nu hin
nay nng dn vn cn trong tnh trng tiu cc, th nguyn nhn l v h cn thiu
t chc, thiu ngi lnh o. Quc t cng sn cn phi gip h t chc li, cn
phi cung cp cn b lnh o cho h v ch cho h con ng i ti cch mng
thnh cng v gii phng.
c) thi k Trung Quc(1924-1927): hnh thnh quan im l lun CM c bn.
Nguyn i Quc phc tho ng li cu nc t nm 1921 v th hin tp
trung trong tp bi ging lp chnh tr ti Qung Chu, nm 1927 c in thnh
sch ly tn l ng Cch mnh. Ni dung c bn ca tc phm nh sau:
Mt l: Ch c cch mng v sn l cch mng trit , v li ch ca i a s
dn chng.
Nguyn i Quc gii thiu nhng cuc cch mng in hnh trn th gii, t Cch
mng t sn M nm 1776 n Cch mng t sn Php nm 1789, t Cng x
Paris nm 1871 n Cch mng Thng Mi Nga nm 1917 v sau khi so snh
cch mng t sn vi cch mng v sn, Ngi khng nh: Cch mnh Php
cng nh cch mnh M, ngha l cch mnh t bn, cch mnh khng n ni,
ting l cng ho v dn ch, k thc trong th n tc ot cng nng, ngoi th n
p bc thuc a. Cch mnh 4 ln ri, m nay cng nng Php hng cn phi
mu cch mnh ln na mi hng thot khi vng p bc.
Ngi khng nh: Trong th gii by gi ch c cch mnh Nga l thnh cng,
v thnh cng n ni, ngha l n chng c hng ci hnh phc t do, bnh
ng tht, khng phi t do v bnh ng gi di nh quc ch ngha Php khoe
khoang bn An Nam. Nguyn i Quc nhn mnh: lm sao cch mnh ri th quyn
giao cho n chng s nhiu, ch trong tay mt bn t ngi: Th mi khi hy
sinh nhiu ln, th dn chng mi c hnh phc. y l im xut pht v l
im khc nhau c bn gia con ng cu nc ca Nguyn i Quc vi cc con
ng cu nc trc kia.
Hai l: Mc tiu v con ng i ln ca cch mng Vit Nam l ch ngha x hi,
mun xo b ch ngi bc lt ngi, mun c t do, hnh phc, bnh ng tht
s th phi qua hai cuc cch mng: cch mng gii phng dn tc v cch mng x
hi ch ngha. Hai cuc cch mng ny c quan h mt thit vi nhau.
Ba l: V lc lng cch mng, cng nng l gc ca cch mnh, hc tr, nh
bun nh, in ch nh l bu bn ca cng nng. Ai m b p bc cng nng, th
lng cch mnh cng bn, ch cch mnh cng quyt. Cch mnh l vic chung ca
c dn chng ch khng phi l vic ca mt hai ngi.
Bn l: V phng php cch mng. Cng vi vic hoch nh ng li cch
mng, Nguyn i Quc phc tho c phng php cch mng. Ngi cho rng gii
phng gng cm n l cho ng bo, cho nhn loi l cng vic to tt, cho nn
phi dng ht sc, phi quyt tm lm th chc c, th cht t do hn sng
lm n l. Nhng phi bit cch lm th mi chng. Cch mnh trc ht phi

lm cho dn gic ng. Tip theo t tng khi ngha v trang qun chng ginh
chnh quyn ra t nm 1924, trong tc phm ny, Nguyn i Quc pht trin
thm: dn kh mnh th qun lnh no, sng ng no cng khng chng li ni. i
ny lm cha xong, i sau ni theo lm th phi xong. V phng php cch
mng, quan im ca Nguyn i Quc l quan im cch mng bo lc. Ngi ch
ra nhng thiu st ca nhng ngi i trc nh xi dn bo ng m khng by
cch t chc, hoc lm cho dn quen tnh li m qun tnh t cng. Tm li l
phi c sch lc, mu chc, k hoch, bit lc no nn lm, lc no cha nn
lm.
Nm l: on kt quc t. Cch mng Vit Nam l mt b phn ca cch mng
th gii. Ai lm cch mng trn th gii l ng ch ca Vit Nam. Chng ta cch
mnh th cng phi lin lc tt c nhng ng cch mnh trong th gii chng li
t bn v quc ch ngha (nh tam quc t). An Nam mun cch mnh
thnh cng, th tt phi nh tam quc t.
Trong tc phm ng Cch mnh, Nguyn i Quc nhc li khu hiu ca Quc
t th ba giai cp v sn v cc dn tc b p bc trn th gii on kt li.
y l nhng quan im c bn v on kt quc t m Nguyn i Quc vit
trong nhiu tc phm v Ngi thc hin ngay t khi gia nhp phong tro Cng sn
quc t. Trong quan h gia cch mng nc ta vi bu bn th gii, Nguyn i
Quc ch hai iu:
Mun ngi ta gip cho th trc ht mnh phi t gip ly mnh .
Cch mng gii phng dn tc cn ch ng ginh thng li, khng li, ch i
thng li ca cuc cch mng v sn. cng l bi hc on kt quc t trn c
s c lp, t ch, t lc, t cng ca cch mng nc ta t khi ng lnh o.
Su l: Cch mng trc ht phi c ng cch mng.
Ngay t khi tm c ch ngha Mc - Lnin, Nguyn i Quc nm vng quy
lut, ng c vng cch mnh mi thnh cng. Mun cho ng vng phi lm cho
trong ng ai cng hiu, ai cng theo ch ngha y (ch ngha Mc - Lnin). ng
khng c ch ngha nh ngi khng c tr khn.
Su im trn y l t tng ct li trong con ng cu nc ca Nguyn i
Quc.
Khng nhng Nguyn i Quc nm vng thc cht ch ngha Mc - Lnin, m ngay
t u bit vn dng ch ngha Mc - Lnin mt cch sng to, ph hp vi c
im cch mng nc mnh.
2. Chun b v t chc.
cc t chc
Nm 1921, nh s gip ca ng cng sn Php, Nguyn i Quc cng vi
mt s chin s cch mng nhiu nc thuc a ca Php lp ra Hi lin Hip
Thuc a nhm tp hp tt c nhng ngi thuc a sng trn t Php u
tranh chng ch ngha thc dn. Hi quyt nh xut bn t bo Ngi cng kh, do
Bc lm ch nhim k bt.

Cui nm 1921, ti i hi ln th nht ca ng Cng sn Php hp Macxay,


Ngi trnh by d tho ngh quyt v vn ch ngha cng sn v thuc a
v kin ngh thnh lp Ban Nghin Cu thuc a trc thuc y ban Trung ng
ng Cng sn Php. Kin ngh c i hi chp nhn . Nm 1922, Ban
nghin cu thuc a c c lm trng tiu ban nghin cu v vn ng
Dng.
Thng 6-1925, Ngi sng lp Hi Vit Nam cch mng Thanh nin, ht nhn l
Cng sn on. C quan tuyn truyn ca Hi l tun bo bo Thanh nin. y l
mt bc chun b c ngha quyt nh v mt t chc cho s ra i ng Cng
sn Vit Nam. T nm 1925-1927, ngi m nhiu lp hun luyn chnh tr ti
Qung Chu, o to mt i ng cn b cho cch mng Vit Nam. Sau cc kha
hc mt s c chn i hc trng i hc Phng ng ca Quc t Cng
sn, mt s c c i hc trng qun s Hong Ph, cn phn ln tr v nc
truyn b l lun gii phng dn tc, v t chc nhn dn.
b)Cch thc tuyn truyn CN Mac-lenin ca Hi Vit Nam cch mng Thanh
nin:
S ra i v hot ng ca H c nh hng mnh m n phong tro cch mng
trong nc, lm cho khuynh hng cu nc gii phng dn tc theo con ng
cch mnh ca N ngy cng chim u th.
Vic truyn b l lun gii phng dn tc theo con ng cch mng ca N- H Ch
Minh phi chc thng li st ca bn thc dn Php mi n c vi nhn
dn Vit Nam ta.
Cng vi cuc u tranh chng li chnh sch khng b ca bn quc, nhng
ngi theo con ng cch mng H Ch Minh, con ng cch mng ca hc
thuyt Mac-Lenin cn phi u tranh vi cc xng v vn ng thnh lp cc
chnh ng quc gia, thnh lp khi dn tc. H cng kin quyt u tranh chng
li quan im lp hin ca Bi Quang Chiu, Phm Qunh, thuyt trc tr ca
Nguyn Vn Vnh. Cuc u tranh chng li ng li dn tc ch ngha hp hi
tiu t sn khng km phn gay gt.
Lp trng gii phng dn tc ng n ca H thng lp trng gii phng dn
tc t sn. N gio dc, gic ng nhiu ngi yu nc chn chnh theo con
ng H C Minh, o to v rn luyn h thnh nhng chin s cch mng trung
thnh lm nng ct cho vic thnh lp ng cng sn.
S truyn b ch ngha Mac-Lenin v t tng cch mng H Ch Minh vo trong
phong tro cng nhn v phong tro yu nc gn lin vi xy dng cc t chc c
s ca H nhiu trung tm kinh t, chnh tr quan trng. S hi vin ca Hi tng
mnh. Nm 1928, c 300 hi vin, nm 1929 c 1700 hi vin. T chc cng c
xy dng trong nhiu nh my, hm m. Mt s n g vin tin tin trong Tn Vit
cng ng theo H . Nhiu ngi tr thnh hi vin ca Hi.
Vic truyn b l lun gii phng dn tc v t chc vn ng nhn dn dy ln mt
phong tro dn tc ch Vit Nam ngy cng mnh m, c bit l phong tro cng
nhn.

T nm 1926-1929, phong tro cng nhn ngy cng pht trin vi s ra i v


hot ng ca H. Trong nhng nm 1926-1927, mi nm c hng chc cuc bi
cng. Trong 2 nm 1928-1929 n ra hn 40 cuc bi cng u tranh, tiu biu l cc
cuc bi cng Nh my xi mng Hi Phng, Nh my si Nam nh, Nh my
dim v nh my ca Bn Thy, Cc cuc u tranh kt hp nhng khu
hiu kinh t vi khu hiu chnh tr, vt ra ngoi phm vi mt nh my, n in,
bc u c s lin kt nhiu ngnh, nhiu a phng. iu chng t trnh gic
ng ca cng nhn nng ln r rt tuy cha c u khp. Phong tra pht
trin mnh m, c sc quy t v dn u phong tra yu nc ni chung.
III. Nguyn i Quc ng u trong hi ngh thnh lp ng.
Ngy 27-10-1929, quc t Cng sn gi nhng ngi cng sn ng Dng ti
liu v vic thnh lp mt ng cng sn ng Dng, ch r vic thiu mt
ng Cng sn duy nht trong lc phong tro qun chng cng nhn v nhn dn
ngy cng pht trin, tr thnh mt iu nguy him v cng pht trin, tr
thnh mt iu nguy him v cng cho tng lai trc mt ca cch mng ng
Dng. Quc t cng sn nhn mnh: Nhim v quan trng nht v cp bch
nht ca tt c nhng ngi cng sn ng Dng l thnh lp mt ng cch
mng c tnh cht giai cp ca giai cp v sn, ngha l mt ng cng sn c tnh
cht qun chng ng Dng. ng d phi ch c mt t chc v l mootjj t
chc cng sn duy nht ng Dng. Song , ti liu ny cha n tay nhng
ngi cng sn Vit Nam. Lc Nguyn i Quc ang Xim tm ng v nc
th nhn c tin H phn lit, nhng ngi cng sn chia thnh nhiu phi,
Nguyn i Quc ri Xim n Hng Cng ( Trung Quc). Vi t cch l Phi vin
ca Quc t Cng sn c y quyn quyt nh mi vn lin quan n phong
tro cch mng ng Dng, Ngi ch ng triu tp i biu ca hai nhm
( ng Dng v An Nam) v ch tr Hi Ngh hp nht ng ti Cu Long
( Hng Cng, Trung Quc). Hi ngh bt u hp t ngy 6-1-1930.
Tham d Hi ngh c hai i biu ca ng Dng Cng sn ng( Trnh nh Cu
v Nguyn c Cnh) v hai i biu ca An Nam cng sn ng( Nguyn Thiu v
Chu Vn Lim). Tng s ng vin ca ng Dng cng sn ng v An Nam
cng sn ng cho ti Hi Ngh hp nht l 310 ng ch( Xim: 40, Bc k: 204,
Nam k: 51, Trung Quc v ni khc:15, Trung k th ghp vo Bc k v Nam K).
Hi ngh nht tr tn thnh vic hp nht hai t chc ng Dng Cng sn ng
v An Nam Cng sn ng thnh mt ng duy nht, ly tn l ng Cng sn Vit
Nam; thng qua Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt, Chng trnh vn tt, iu
l vn tt ca ng do Nguyn i Quc son tho.
Nhn dp thnh lp ng Nguyn i Quc vit li ku gi cng nhn, nng dn,
binh lnh, hc sinh, anh ch em b p bc bc lt hy gia nhp ng, i theo ng
nh quc Php, phong kin An Nam v t sn phn Cch mng lm cho
nc An Nam c c lp.
Cu 25 : Cng lnh chnh tr thng 2/1930
1.S ra i ca Cng lnh chnh tr thng 2/1930:

Ngy 3/2/1930 ng Cng sn Vit nam ra i, hi ngh tho lun v thng


qua cc vn kin nh: Chnh cng vn tt ca ng, Sch lc vn tt ca ng,
Chng trnh tm tt ca ng v hp thnh Cng lnh Chnh tr u tin ca
ng Cng sn Vit Nam.
2.Ni dung ca Cng lnh:
Cng lnh xc nh cc vn c bn ca cch mng Vit Nam:
a. Phng hng chin lc ca cch mng Vit Nam:
- Chnh cng vn tt ca ng nhn nh rng: Vit Nam l mt x thuc a,
na phong kin, cng nghip khng pht trin "v t bn Php ht sc ngn tr sc
sinh sn, lm cho nghnh cng nghip bn x khng th m mang c".
- Kinh t nng nghip chim u th, "nng nghip ngy mt tp trung pht
sinh ra lm khng hong, nng dn tht nghip nhiu". Tnh hnh a n mu
thun ngy cng kch lit gia mt bn l dn tc ta trong c cng nhn, nng
dn v ton th dn tc vi mt bn l quc Php v tay sai ca chng. nh gi
hai giai cp t sn v a ch l nhng i tng cn xo b, ng ta c s
phn bit: "T bn bn x khng c th lc g ta khng nn ni cho h i v phe
quc c, ch bn i a ch mi c th lc v ng hn v phe quc ch
ngha". Mun gii quyt mu thun , nhn dn Vit Nam phi lm "t sn dn
quyn cch mng v th a cch mng i ti x hi cng sn".
Theo t tng ca ng ch Nguyn i Quc th cuc cch mng "t sn dn
quyn v th a cch mng i ti x hi cng sn" bao gm hai cuc vn ng
l cuc vn ng gii phng dn tc v cuc vn ng xy dng t nc c lp
t do hnh phc, phn ln coi giai on cch mng l gii phng dn tc v gii
phng giai cp, gii phng x hi. Hai cuc vn ng ny lin quan mt thit vi
nhau, nh hng v thc y ln nhau, cuc vn ng trc thnh cng to iu
kin cho cuc vn ng sau ginh thng li, V vy, gia hai giai on cch mng
ny: gii phng dn tc v xy dng ch ngha x hi khng c bc tng ngn
cch, khng phi tin hnh mt cuc cch mng chnh tr ln th hai gii quyt
vn chnh quyn nh cch mng Nga v cch mng Trung Quc.
b. Nhim v ca cch mng t sn dn quyn v th a cch
mng:
- V chnh tr: nh quc ch ngha Php v bn phong kin; lm cho
nc Vit Nam c hon ton c lp; lp chnh ph cng nng binh, t chc
qun i cng nng
- V kinh t: Th tiu ht cc th quc tri; tch thu ton b sn nghip ln
(nh cng nghip, vn ti, ngn hng,...) ca t bn quc ch ngha Php
giao cho Chnh ph cng nng binh qun l; tch thu ton b rung t ca bn
quc ch ngha lm ca cng chia cho dn cy ngho; b su thu cho dn cy
ngho; m mang cng nghip v nng nghip; thi hnh lut ngy lm 8 gi.
- V vn ha-x hi: Dn chng c t do t chc; nam n bnh quyn...;
ph thng gio dc theo cng nng ha.
Nh vy, cc nhim v bao hm c ni dung dn tc dn ch v ni dung x
hi ch ngha. Song, ni bt l nhim v chng quc v tay sai ca chng (i
a ch, i t sn phn cch mng v vua quan phong kin) ginh li c lp, t

do, dn ch cho ton dn tc.


- V lc lng cch mng: Cng lnh ca ng ch trng on kt tt c
cc giai cp cch mng, cc lc lng tin b v c nhn yu nc, tp trung lc
lng nh k th ch yu ca dn tc l ch ngha quc Php v tay sai, m
ng cho cch mng pht trin n thng li hon ton.
bo m vai tr lnh o ca ng tin phong ca giai cp cng nhn, ng
ch trng gii quyt hi ho tng bc quyn li ca cc giai cp cch mng d
cn c nhng mu thun nht nh v quyn li. V vn rung t, "xng sng
ca cch mng thuc a", ng ch trng tin hnh tng bc vi nhng ni
dung thch hp vi tng thi k cch mng. giai on gii phng dn tc th quc
hu ho ton b n in v t ai ca quc v a ch phn cch mng Vit
Nam chia cho nng dn ngho, t thu phc cho c i b phn dn cy v
phi da vo hng dn cy ngho lm th a cch mng, nh bn i a ch
v phong kin; phi lm cho cc on th th thuyn v dn cy (cng hi, hp tc
x) khi di quyn lc v nh hng ca bn t bn quc gia; khng nh "cng
nng l gc cch mng" do phi ht sc lin lc vi tiu t sn, tr thc,trung
nng, Thanh nin, Tn Vit... ko h i vo phe v sn giai cp. i vi ph nng,
trung, tiu a ch v t bn An Nam m cha r mt phn cch mng th phi li
dng, t lu mi lm cho h ng trung lp. B phn no ra mt phn cch mng
(nh ng lp hin...) th phi nh .
Sau khi cch mng gii phng dn tc ginh c thng li, chnh quyn v
tay cng nng, ng s lnh o tin hnh nhng ci cch nhm sa i li nhng
bt cng v phn phi li nhun gia nhng nh t sn v nhng ngi v sn mt
cch cng bng hn.
- V lnh o cch mng: Giai cp v sn l lc lng lnh o cch mng
Vit Nam. ng l i tin phong ca giai cp v sn, phi thu phc cho c i
b phn giai cp mnh, phi lm cho giai cp mnh lnh o c dn chng; trong
khi lin lc vi cc giai cp, phi rt cn thn, khng khi no nhng b mt cht li
ch g ca cng nng m i vo con ng tha hip.
- V quan h ca cch mng Vit Nam vi phong tro cch mng Th gii:
Cch mng Vit Nam l mt b phn ca cch mng v sn th gii, ng trong
mt trn cch mng ca cc dn tc b p bc v giai cp cng nhn th gii m i
qun tin phong ca mt trn ny l Lin X. Sch lc vn tt ghi r: "Trong khi
tuyn truyn ci khu hiu nc An Nam c lp, phi ng tuyn truyn v thc
hnh lin lc vi cc dn tc b p bc v giai cp v sn th gii, nht l giai cp
v sn Php".
3.Tnh ng n v sng to ca Cng lnh:
a. Ti thi im nm 1930:
T ni dung c nu ra trn ta thy c tnh ng n v sng to ca
cng lnh c th hin qua cc vn sau:
- V c s l lun: Cng lnh da trn nn tng l lun ca Ch ngha
Mc-Lnin, mt h thng l lun tin b ng n v khoa hc.
+ Cng lnh khng nh cch mng Vit Nam phi tri qua hai giai on:

Cch mng t sn dn quyn v Cch mng x hi ch ngha. Hai giai on cch


mng ny k tip nhau, khng c bc tng no ngn cch. Cng lnh ch
trng: lm t sn dn quyn cch mng v th a cch mng i ti x hi
cng sn.
Qua , ta thy rng: ngay t u, ng ta nhn thc r con
ng pht trin tt yu ca cch mng Vit Nam l kt hp v gng cao hai ngn
c c lp dn tc v ch ngha x hi. y l iu hon ton ng n v n ph
hp vi hon cnh c th ca lch s nc ta. ng thi, chng ta cng thy c
s vn dng sng to v hp l l lun cch mng khng ngng ca ch ngha McLnin.
+ Cng lnh khng nh nhim v ca cch mng t sn dn quyn
nc ta l chng quc v chng phong kin.
iu ny cng th hin tnh
ng n v sng to ca Cng lnh. Tnh ng n v sng to th hin ch
Cng lnh gii quyt ng hai mu thun c bn ca x hi Vit Nam v vn
dng sng to ch ngha Mc-Lnin vo hon cnh c th Vit Nam. Mu thun
ch yu ca x hi Vit Nam lc l: Mu thun gia ton th dn tc Vit Nam
vi thc dn Php xm lc; mu thun gia nng dn vi a ch phong kin.
Cch mng Vit Nam mun i n thng li phi gii quyt thnh cng hai mu
thun , ngha l phi hon thnh hai nhim v m Cng lnh ra.
- V mi quan h gia hai nhim v trn, Cng lnh cao vn dn tc
hn vn u tranh giai cp v chng phong kin l ng n v sng to.

ng n v sng to ch: X hi Vit Nam lc c hai mu thun nh va nu


trn, nhng mu thun gia dn tc Vit Nam vi thc dn Php l mu thun bao
trm, chi phi vic gii quyt cc mu thun khc, vn gii phng dn tc l vn
bc xc nht.
- V lc lng cch mng, Cng lnh xc nh, ngoi giai cp cng nhn, th
cch mng phi ht sc lin lc vi tiu t sn, tr thc v trung nng ko h
v phe v sn giai cp. Cn i vi ph nng, trung, tiu a ch v t bn An Nam
m cha l r mt phn cch mng th phi li dng, t ra cng lm cho trung
lp.
Nh vy, ngoi cng nhn v nng dn l hai lc lng chnh ca cch
mng, Cng lnh ch trng phi tranh th cc lc lng khc: t sn dn tc,
tiu t sn, trung tiu a ch cc loi. iu hon ton ph hp vi thc t ca
lch s Vit Nam. V cc giai cp khc ngoi cng nhn v nng dn, c mt s b
phn khc cng c tinh thn yu nc, nh: t sn dn tc, tiu t sn, a ch yu
nc, v th, cn phi tranh th ko h v phe cch mng. cng l vn th
hin s u tin hn cho nhim v gii phng dn tc ca Cng lnh, iu hon
ton hp l v ng n.
- Cng lnh xc nh ng n vai tr lnh o ca ng i vi cch
mng: Cch mng mun thng li phi t di s lnh o ca ng Cng sn,
mt chnh ng ca giai cp cng nhn.
- Cng lnh khng nh, cch mng Vit Nam l mt b phn ca cch mng
th gii.
y cng l mt ni dung th hin tnh ng n v sng to ca Cng lnh
v: giai cp t sn cc nc, trong thc t cu kt vi nhau n p phong
tro u tranh ca giai cp cng nhn chnh quc v phong tro u tranh gii

phng dn tc cc nc thuc a. Cho nn cch mng cc nc thuc a


mun thng li th nhn dn cc nc thuc a phi on kt vi nhau v on kt
vi giai cp v sn trn th gii.
b.Trong tnh hnh hin nay:
Ngy nay tnh ng n v sng to ca Cng lnh Chnh tr u tin vn cn
th hin rt r nt
- Trc ht chnh cng lnh khng nh tnh cht ca cch mng Vit nam l
cch mng "t sn dn quyn v th a cch mng i ti cch mng x hi ch
ngha".Nc ta hin nay ang trong giai on qu ln XHCN, tc l hon
thnh c bn nhim v Cch mng t sn dn quyn v Cch mng rung t, v
vy nhim v hng u hin nay l xy dng c s vt cht cho CNXH tip tc, kin
tr con ng i ln XHCN, xy dng nn kinh t hng ho nhiu thnh phn nhng
nh hng x hi ch ngha, tc l khng thay i chin lc cch mng, khng xa
ri nguyn l ca Ch ngha Mc- Lnin m lm cho nhim v y thc hin c hiu
qu, vn ng theo tin trnh ca lch s v dn tc.
- Cng lnh cng khng
nh lc lng cch mng l cng nhn, nng dn,tiu t sn, tr thc.i vi ph
nng, trung nng hoc t sn th phi li ko li dng h hoc t nht l lm cho h
trung lp. iu ny c bit c ngha trong thi i ngy nay, bn cnh lin minh
cng nng lm nn tng,chng ta cn pht huy hn na sc mnh i on kt ca
c dn tc, trong c mi thnh phn x hi to nn sc mnh tng hp tin
nhanh, tin mnh vo thi i. iu cng c ngha l phi nng cao dn trnh
ca cng-nng trong thi i mi h lm ch t liu sn xut, bn cnh pht
trin i ng tr thc hc sinh, sinh vin bi y l ngun lc pht minh cng nh
tip thu nhng thnh tu ca nn vn minh nhn loi trong thi i mi; tip tc
pht huy ngun vn v s tranh th s ng h ca cc nh t sn ln c th to
ni lc tng hp.
- Cng lnh cng khng nh ng Cng sn -i tin phong
ca giai cp v sn-gi vai tr lnh o.i ny c vai tr quan trng trong vic
chng m mu din bin ho bnh,trong bi cnh tnh hnh th gii cn nhiu phc
tp vi cc cuc bo lon lt , o chnh. Kin tr s lnh o ca ng khng ch
to nn mt nn chnh tr ho bnh, n nh m cn to nn iu kin c bn t
pht trin kinh t, m bo i sng nhn dn, thu ht vn u t nc ngoi. Kin
tr s lnh o ca mt ng lnh o chnh l tun th nghim ngt nguyn l ca
ch ngha Mc- Lnin trong thi i mi.
- Bn cnh , Cng lnh khng nh Cch mng Vit Nam l mt b phn
ca cch mng th gii v vy phi on kt giai cp v sn cc nc,y phi
chng cng chnh l c s m sau ny c ng ta k tha v pht huy: Vit Nam
mun lm bn vi tt c cc nc trn th gii trong thi i mi, bn cnh
chng ta tch cc hi nhp th gii, gp phn ting ni ca mnh trong phong tro
cch mng th gii, on kt tng tr trn tinh thn tn trng c lp ch quyn v
ton vn lnh th, khng can thip vo cng vic ni b ca nhau.
* Tm li:
Cng lnh chnh tr u tin ca ng ta d cn rt vn tt, s lc nhng

l mt Cng lnh cch mng gii phng dn tc ng n v sng to, nhun


nhuyn v quan im giai cp, thm m tnh dn tc v tnh nhn vn su sc,
tr thnh kim ch nam cho mi hnh ng ca ng v c bit c ngha lu di
trong tin tnh vn ng cch mng ca ng ta, nht l trong thi i ngy nay.

Cu 26: Qu trnh nhn thc v pht trin ng li cch mng ng t thng


10/1930 n thng 5/1941.
Qu trnh nhn thc v pht trin ng li cch mng ng t thng 10/1930 n
5/1941 c chia lm 2 giai on: 1930 1935 v 1936 1941.
a, Giai on 1930 1935:
C th ni giai on ny chnh l nhn thc ca ng v con ng
cch mng ca dn tc, qu trnh nhn thc ny th hin r nt trong Lun Cng
chnh tr ca ng vo thng 10 nm 1930.
T ngy 14 n 31 thng 10/1930, BCHTW hp hi ngh ln th nht ti
Hng Cng (Trung Quc) do Trn Ph ngi c quc t Cng Sn phi v
tng cng cho ng ch tr. Hi ngh thng qua nhiu quyt nh quan trng: Ph
phn hi ngh hp nht ch ch trng thng nht m khng u tranh vi nhng t
tng chia r, b phi trong ng, ch nhn mnh u tranh dn tc m coi nh u
tranh giai cp, chia t.. T quyt nh i tn ng thnh ng Cng Sn ng
Dng, th tiu chnh cng, Sch lc vn tt ca ng; thng qua Lun cng
chnh tr ca ng.
Lun cng thng 10/1930 pht trin v lm r thm nhiu vn chin lc
ca cch mng Vit Nam, sau khi phn tch c im, tnh hnh x hi thuc a na
phong kin v nu ln nhng vn c bn ca cch mng t sn dn quyn
ng Dng do giai cp cng nhn lnh o, ng thi ch ra mu thun gia cc
phn t lao kh vi a ch phong kin, t bn quc, Lun cng khng nh:
Cch mng ng Dng l cuc cch mng t sn dn quyn c 2 nhim v phn
v in khi hon thnh s tin thng ln ch ngha x hi khng qua pht trin
t bn ch ngha. Lun cng nhn mnh mi quan h khng kht gia nhim v
chng quc v phong kin,coi vn rung t l ci ct ca cch mng t sn
dn quyn,l c s ng ginh quyn lnh o dn cy; nhn mnh vai tr
ca lin minh cng nng, ca ng Cng Sn lnh o vi nhng thuc tnh c th
v ca Cch mng bo lc (v trang bo ng). Lun cng cn nhn mnh: cch
mng ng Dng l mt b phn ca cch mng v sn TG, v s lnh o ca
ng Cng Sn l iu kin ct yu cho thng li cch mng.
Mc d LCCT khng nh li nhiu vn cn bn thuc v chin lc cch
mng m chnh cng vn tt v sch lc vn tt nu ra, nhng Lun Cng
vn cn tn ti nhng hn ch nh:
*Trong cng lnh chnh tr u tin ca ng ch trng tp trung vo nhim v
chng quc, gii phng dn tc, th Lun Cng li ch trng trc ht tin
hnh cuc u tranh giai cp, chng a ch phong kin, chia t, tranh th nng
dn, sau mi tin ln lnh o ton dn tc chng quc ginh c lp. Ch

trng ny khng ng Vit Nam vo thi im lc by gi v mu thun ch yu


l mu thun gia dn tc Vit Nam v quc Php.
*Lun Cng nhn mnh u tranh giai cp, vai tr ca giai cp cng
nhn v nng dn, nh gi thp mt tch cc, cng iu mt tiu cc ca cc giai
tng trung gian (t sn, tiu t sn), khng thy s cn thit v kh nng tp hp h
vo mt mt trn dn tc thng nht chng quc. Giai cp phong kin, a ch b
lit vo i tng phi nh .T khng ra c mt chin lc lin minh
dn tc v giai cp rng ri trong cuc u tranh chng quc xm lc v tay sai.
Nguyn nhn ca hn ch ny l do bnh u tr t khuynh ang ph bin trong cc
ng ln ca quc t Cng Sn khi , do ng mi ra i, cn thiu kinh nghim,
cha tm ra v nm vng nhng c im ca x hi thuc a, na phong kin Vit
Nam, khng thy mu thun hng u Vit Nam l mu thun dn tc.
Trong giai on ny, ng ch trng khi phc t chc ng v phong tro cch
mng: Ngay sau khi ra i, ng Cng sn Vit Nam pht ng mt phong tro
u tranh cch mng rng ln vi nh cao l X vit Ngh Tnh. Phong tro
em li cho qun chng lng t tin vo sc mnh cch mng ca bn thn mnh.
Tuy nhin hng dp tt phong tro v tiu dit ng Cng sn ng Dng, thc
dn Php v tay sai thng tay n p, khng b. Cc c quan lnh o
ca ng trung ng v a phng ln lt b ph v, qun chng yu nc b
git hi, t y. u nm 1932, cc y vin Ban Chp hnh Trung ng ng v
hu ht y vin x y ba k u b ch bt v nhiu ngi hy sinh. Mc d
vy, s khng b ca k th khng lm cc chin s v qun chng yu nc t b
con ng cch mng.
Trc chuyn bin ca tnh hnh trong nc, theo ch th ca Quc t Cng sn,
L Hng Phong cng mt s ng ch ch cht trong v ngoi nc t
chc ra Ban lnh o Trung ng ng v n thng 6-1932 cng b Chng
trnh hnh ng ca ng cng sn ng Dng. Nhng yu cu chnh tr
trc mt cng vi nhng bin php t chc v u tranh do ng vch ra trong
Chng trnh hnh ng nm 1932 ph hp vi iu kin lch s lc by gi. Nh
vy, phong tro cch mng ca qun chng v h thng t chc ng nhanh
chng c khi phc.
Thng 3-1935, i hi i biu ln th nht ca ng Cng sn ng Dng
c t chc ti Ma Cao Trung Quc. i hi khng nh thng li cuc
u tranh khi phc phong tro cch mng v h thng t chc ng. i hi
ra ba nhim v trc mt l: cng c v pht trin ng; y mnh cng cuc
vn ng v thu phc qun chng; m rng tuyn truyn chng quc,
chng chin tranh, ng h Lin X, ng h cch mng Trung Quc
T hi ngh BCHTW thng 10/1930 n bn Chng trnh hnh ng ca ng
thng 6/1932 v i hi i biu ton quc ln th nht (3/1935) ca ng, quan
im, t tng ca Lun Cng Chnh Tr (thc cht l ca Quc t Cng Sn)
c xc lp v gi v tr ch o trong ng. Nhng t tng quan im ng n
ca Nguyn i Quc d c bo lu khng c chp nhn
Nh vy vn c bn nht, nhng cng kh khn phc tp nht trong
ng li chnh tr ca ng lc ny l mi quan h gia giai cp vi dn tc, biu

hin tp trung quan h gia hai nhim v dn tc dn ch. C gii quyt ng


n mi quan h ny mi gii quyt ng n cc vn chin lc khc ca Cch
Mng.
b, Giai on 1936 1941:
Sau khi nhn thc r c tnh hnh thc t cng nh con ng cch
mng ca dn tc,th ng pht trin thnh nhng ch trng ng li thc
hin chuyn hng ch o chin lc.
*Tnh hnh th gii v trong nc
Trong nhng nm 1936-1939, tnh hnh quc t v trong nc c nhiu bin
i su sc:
Cuc khng hong kinh t trong nhng nm 1929 1939 cc nc thuc h
thng t bn ch ngha lm cho mu thun ni ti ca ch ngha t bn ngy
cng gay gt v phong tro cch mng ca qun chng dng cao. ng thi cng
tc ng su sc khng nhng n i sng cc giai cp v tng lp nhn dn lao
ng, m cn n c nhng nh t sn, a ch hng va v nh trong nc ta lc
by gi
S xut hin v thng tr ca ch ngha pht xt c Nht l nguy c ln
nht e da nhn loi, chng tin hnh chin tranh xm lc,bnh trng v n
dch cc nc khc, ro rit chun b u tranh chia li th trng TG, m mu
tiu dit Lin X, y li phong tro Cch Mng v sn.
ng Dng, bn cm quyn phn ng ra sc v vt bc lt, bp nght mi
quyn t do dn ch,thi hnh chnh sch khng b,n p phong tro u tranh ca
nhn dn ta.
Trc tnh hnh , i hi VII Quc t Cng Sn (7/1935) ch trng thnh lp Mt
trn thng nht rng ri cc lc lng dn ch, chng pht xt, chng chin tranh,
bo v Lin X, bo v dn ch, ha bnh. Php, Chnh ph bnh dn tin b ln
cm quyn ch trng ni lng ch thuc a. Bu khng kh chnh tr ng
Dng ngt ngt hn. ng Cng Sn ng Dng v phong tro cch mng
ng dng hi phc.
Di nh sng ca ch trng chuyn hng chin lc ca i hi ln th VII
Quc T Cng Sn, Ban chp hnh Trung ng ng Cng Sn ng Dng
hp hi ngh ln th 2 (thng 7/1936), ln th 3 (Thng 3/1937), ln th 4 (Thng
9/1937), v ln th nm (Thng 3/1938).. ra nhng ch trng mi v t chc,
chnh tr v hnh thc u tranh ph hp vi tnh hnh cch mng nc ta.
Qua vn kin Chung quanh vn chnh sch mi ca ng (11/1936) v
cc Hi ngh Trung ng tip sau, ng ch trng chuyn hng nh sau: Nhim
v phn v in a vn khng thay i, nhng cha phi l nhim v trc tip.
Trc mt phi tp trung chng phn ng thuc a v tay sai, i t do cm o
ha bnh, d b nhng iu kin cho cuc gii phng dn tc pht trin. Chuyn tt
c hnh thc t chc (Cng hi , Nng hi ) mang mu sc chnh tr,
sang cc t chc tng t, i hu mang mu sc kinh t, tn dng tt c cc
hnh thc cng khai, na cng khai, hp php, na hp php tp hp qun
chng v u tranh. ng thi vn duy tr t chc v hot ng b mt.
ng bc u iu chnh nhn thc v gii quyt quan h gia hai nhim

v chin lc dn tc, dn ch, cho rng khng nht thit phi chng phong kin
trc ri mi tin ln chng quc, ginh c lp, m vic gii quyt hai nhim v
ny th no l ty iu kin c th. y l bc tin quan trng trong nhn thc, t
duy ca ng. Tuy nhin, y l vn ln v phc tp, ng va hi phc, phi
tp trung nhim v trc mt l dn sinh, dn ch nn s iu chnh ch mi bc
u.
Ngy 1/9/1939, chin tranh th gii ln th 2 bng n. Tt c cc dn tc b
cun vo vng chin. Vn dn tc, s tn vong ca mi quc gia c t ra cho
tt c cc nc, cc ng chnh tr.
Php, Chnh ph Bnh dn , Chnh ph phn ng aleci ln cm
quyn. Bn phn ng thuc a thc hnh chnh sch thi chin, ra sc bc lt,
n p cc dn tc.
Ma thu 1940, Nht trn vo ng Dng. Php b chy, u hng, dng
ng Dng cho Nht. quc Php v pht xt Nht cu kt ln nhau, n p,
bc lt nhn dn ng Dng n tn xng ty. i sng nhn dn khn cng
mt c, hai trng, mu thun dn tc ng Dng su sc hn bao gi ht.
Nhng bin ng ca tnh hnh quc t v trong nc l c s khch quan
ng Cng sn ng Dng tng bc iu chnh chin lc.
Ngay khi chin tranh th gii th hai sp n ra, ng rt vo hot ng b
mt, chuyn trng tm cng tc v nng thn
Ngy 28/9/1939, trong Thng bo gi cc cp b ng nhn nh: hon
cnh ng Dng s tin bc n vn gii phng dn tc, v lc ny, quyn li
ca tt c cc giai cp u b cp git, vn mnh dn tc nguy vong khng lc no
bng. V vy, Hi ngh BCHTW ng (thng 11/1939) v Hi ngh BCHTW ng ln
th 8 (thng 5/1941) ch trng iu chnh chin lc cch mng t sn dn
quyn.
Ni dung ch yu ca ch trng iu chnh chin lc cch mng nh sau:
*Xc nh tnh cht ca cch mng ng Dng lc ny l dn tc gii phng
*Tp trung gii quyt nhim v hng u ca cch mng l nh quc
v tay sai, ginh c lp dn tc, v chin tranh thc y cc mu thun vn c
ca x hi thuc a na phong kin ln nh im, i hi phi c gii quyt. K
th c th, nguy him nht ca cch mng ng Dng lc ny l bn quc v
bn tay sai phn bi dn tc, c lp cho t nc l mt nhim v trc tin ca
ng ta: Trong lc ny, nu khng gii quyt c vn dn tc gii phng,
khng i c c lp, t do cho ton th dn tc th chng nhng ton th quc
gia, dn tc cn phi chu mi kip nga tru, m quyn li ca b phn giai cp
n vn nm cng khng i li c.
Nhim v dn ch - rung t tm gc li, ch gii quyt c mc tp
trung vo nhim v gii phng dn tc.
*Thng nht lc lng cch mng, khng phn bit th thuyn dn cy, ph
nng, tiu t sn, t sn bn x, trung tiu bn x, trung tiu a ch, ai c lng yu
nc thng ni u t chc vo mt trn dn tc thng nht rng ri nhm gii
phng dn tc, cu T Quc. Mun vy, phi lp ra mt mt trn m tn gi ca n
c sc hiu triu mnh m ch kh cch mng, tinh thn yu nc trong mi tng lp

nhn dn. ng quyt nh thay th Mt trn dn tc thng nht phn ng


Dng, thnh lp Mt trn Vit Nam c lp ng minh gi tt l mt trn Vit
Minh, cc t chc qun chng ca mt trn u ly tn l Cu quc.
*Ch trng gii quyt vn dn tc trong khun kh tng nc ng
Dng. Mi dn tc ng Dng s phi t ginh ly c lp, t do v trn c s
c lp, t do m t quyt vn li, hay tch ra khi lin bang ng Dng.
Lo thnh lp Mt trn Ai Lao c lp ng minh, Campuchia thnh lp Cao
Min c lp ng minh tin hnh cuc gii phng dn tc mi nc. Sau
lp ra ng Dng c lp ng Minh.
*V th ch chnh tr, sau khi ginh c c lp s thnh lp chnh ph nhn
dn ca nc Vit Nam Dn Ch Cng Ha, quy nh quc k, Quc ca.
*Chuyn hng hnh thc t chc, hnh thc u tranh: t u tranh chnh tr
cng khai sang u tranh b mt, bt hp php; ra sc chun b lc lng cch
mng, chun b khi ngha v trang ginh chnh quyn l nhim v hng ngy ca
ton ng, ton dn trong giai on cch mng hin ti.
*Hi ngh d bo thi c khi ngha. Phi i t khi ngha tng phn, ginh
chnh quyn tng a phng, tin ln tng khi ngha ginh chnh quyn trong c
nc.
S iu chnh chin lc trn y ca BCHTW phn nh s lnh o, ch
o sng sut, nhy bn ca ng, p ng nguyn vng ca ton th nhn dn v
cc dn tc ng Dng, c kh nng pht huy cao tim nng, sc mnh tng
hp ca ton dn tc trong s nghip nh Php, ui Nht, ginh c lp t do.
nh du s trng thnh vt bc ca ng v ngh thut hoch nh
ng li chnh tr, trong mi quan h phc tp nhng c bn nht lc ny l
quan h gia hai nhim v dn tc, dn ch c nhn thc v gii quyt hon
ton tha ng.
y l s khng nh, k tha, pht trin ln mt bc mi t tng H Ch
Minh cng c xc lp v tr thnh ngn c t tng ca ng, ca cch
mng Vit Nam.
S iu chnh chin lc cch mng ng n ca ng c ngha quyt
nh chiu hng vn ng ca phong tro dn tc, trc tip quyt nh thng li
ca cch mng thng Tm.
Nhn chung giai on t thng 10 nm 1930 n thng 5 nm 1941, ng th
hin r con ng nhn thc v pht trin ng li cch mng dn tc, nng cao
vai tr lnh o ca mnh,ng thi gp phn gii quyt mc tiu hng u ca cch
mng Vit Nam l c lp dn tc, a n nhng ch trng, s ch o ng n
thc hin mc tiu .
Cu 27: ng xc nh nhng iu kin, thi c cho Tng khi ngha (t
1939 n 1945) v ngh thut chn ng thi c trong Cch mng Thng
Tm?
I/ HON CNH LCH S

Tnh hnh th gii


Chin tranh th gii ln th hai bng n:
Ngy 1-9-1939, pht xt c tn cng Ba Lan, hai ngy sau Anh tuyn chin
vi c, Chin tranh th gii ln th hai bng n. Pht xt c ln lt chim cc
nc chu u(). quc Php lao vo vng chin. Chnh ph Php thi hnh
bin php n p lc lng dn ch trong nc v phong tro cch mng thuc
a. Mt trn nhn dn Php tan v. ng Cng Sn Php b t ra ngoi vng php
lut. Thng 6-1940, c tn cng Php. Chnh ph Php u hng c. Ngy 22-61941, qun pht xt c tn cng Lin X. T khi pht xt c xm lc Lin X,
tnh cht chin tranh quc chuyn thnh chin tranh gia cc lc lng dn ch
do Lin X lm tr ct vi cc lc lng pht xt do c cm u.
Tnh hnh trong nc:
Chin tranh th gii ln th hai nh hng mnh m v trc tip n
ng Dng v Vit Nam. Ngy 28-9-1939, Ton quyn ng Dng ra ngh nh
cm tuyn truyn cng sn, cm lu hnh, tng tr ti liu cng sn, t ng Cng
sn ng Dng ra ngoi vng php lut, gii tn cc hi hu i, nghip on v
tch thu ti sn ca cc t chc , ng ca cc t bo v nh xut bn, cm hp
v hi t ng ngi.
Trong thc t Vit Nam v ng Dng, thc dn Php thi hnh chnh
sch thi chin ht sc trng trn. Chng pht xt ha b my thng tr, thng tay
n p phong tro cch mng ca nhn dn, tp trung lc lng nh vo ng
Cng sn ng Dng. Hng nghn cuc khm xt bt ng din ra khp ni.
Mt s quyn t do, dn ch ginh c trong thi k 1936-1939 b th tiu.
Chng ban b lnh tng ng vin, thc hin chnh sch kinh t ch huy nhm tng
cng v vt sc ngi, sc ca phc v chin tranh ca quc. Hn by vn
thanh nin b bt sang Php lm bia n.
Li dng lc Php thua c, ngy 22-9-1940, pht xt Nht tin vo Lng
Sn v b vo Hi Phng. Ngy 23-9-1940, ti H Ni, Php k hip nh u
hng Nht. T , nhn dn ta chu cnh mt c b hai trng p bc bc lt ca
Php-Nht. Mu thun gia dn tc ta vi quc, php xt Php-Nht tr nn gay
gt hn bao gi ht.
II/NG XC NH NHNG IU KIN, THI C CHO TNG KHI NGHA
T(1939- 1945)
Nh c s chun b chu o trong sut 15 nm (1939- 1945) m trc tip l chun
b t 1939- 1945:
Chun b v lc lng cch mng ( v trang v chnh tr).
Xy dng lc lng chnh tr: xy dng cc hi cu quc trong mt trn Vit Minh
th im u tin l cao Bng n nm 1942 khp cc chu, cao bng u c Hi
Cu Quc Qun ca ng o tng lp nhn dn. U Ban Vit Minh tnh Cao Bng
v U Ban Vit Minh lm thi lin tnh Cao Bc Lng c thnh lp. nm 1943 lp
ra 19 ban xung phong nam tin lin lc vi cn c Bc Sn, V Nhai l pht trin
lc lng vi cc tnh min xui ng tng cng cng tc vn ng binh lnh
ngi vit trong qun i php va nhng ngoi kiu ng Dng u tranh chng
pht xt, ra bn cng vn ho vit nam.

Xy dng lc lng v trang:


Sau khi khi ngha bc Sn tht bi, mt lc lng v trang c xy dng
thnh i du kch hot ng Bc Sn_ V Nhai. Ngy 14/2/1941 i du kch c
thng nht trung i cu quc qun I, vi s hot ng ca c s chnh tr Thi
nguyn, tuyn quang, Lng Sn. Ngy 19/5/1941 v ngy 15/2/1944 trung i cu
quc qun II v III ln lt ra i. ngy 22/12/1944 theo ch th ca H Ch Minh, i
Vit Nam tuyn truyn gii phng qun c thnh lp di s ch o ca Vit
Nam gii phng qun.
Nh vy ng ta xy dng lc lng v trang v lc lng chnh tr pht trin
ngy cng mnh.
Xy dng cn c a cch mng:
Nm 1941 sau cuc khi ngha Bc Sn_V Nhai, vng Bc sn_V Nhai c xy
dng thnh cn c cch mng u tin. sau khi v nc Nguyn i Quc chn
Cao Bng xy dng cn c a cch mng.
Thng 7/1942, sau khi phong ttro cch mng pht trin mnh, Ngi ch o
cho TW ng m rng cn c a cch mng Cao Bng ni lin vi cn c Bc
Sn_V Nhai. n thng 6/1945, khu cn c a cch mng c m rng 6 tnh
mang tn " khu gii phng".
ng gp rt chun b lc lng v trang khi ngha ginh chnh quyn:
Ngay t khi mi thnh lp ng lun kin tr vn ng t chc qun chng u
trang qua cc phong tro cch mng 30_31, 36_39, 39_45, c bit l cao tro cch
mng t thng 3 ti thng 8/1945.
T s ch o ng li cch mng hi ngh TW VIII nh du hon chnh ch o
chin lc cch mng ca ng. Cng tc chun b v lc lng cch mng, cn
c cch mng c tin hnh gp rt. T 25 n 28/2/1943, Ban Thng V TW
ng hp vch k hoch c th cho cng cuc chun b ton din cho khi ngha v
trang.
Thng 5-1944 tng b Vit Minh ra ch th cho cc cp sa son khi ngha v ku
gi nhn dn sm v kh ui th chung.
Thng 3-1945 Nht o chnh php Ban thng v trung ng ng ra ch th Nht
Php bn nhau v hnh ng ca chng ta. D thi bng cao tro khng Nht
cu nc, l cuc khi ngha tng phn tng a phng gp phn lm cho
thi c cch mng chn mui dn ti ginh chnh quyn cho c nc. Kh th cch
mng sc si, phong tro thi ua sa son khi ngha, sm v kh ui th chung
pht trin mnh m. Nht ng trc tnh th: ging nh c kh t cnh m
than hng ch cn mt lung gi thi ti l bng chy.
Chun b b my lnh o tng khi ngha:
13-8-1945 n 14,15 / 8/1945 ng quyt nh thnh lp y ban khi ngha ton
quc, ng thi ra qun lnh s 1 pht huy tng khi ngha trong c nc.
16/8/1945 tng b Vit Minh triu tp i hi quc dn tn tro tn thnh quyt nh
tng khi ngha. Thng qua 10 chnh sch ca mt trn Vit Minh, qui nh quc k,
quc ca, tn nc, thnh lp y ban dn tc gii phng Vit Nam do H Ch Minh
ng du. Nh vy hi ngh quyt nh nhng vn quan trng lin quan n
vn mnh t nc nm bt tnh hnh chp thi c ginh chnh quyn.

Tm li c th khng nh ng v nhn dn chun b lu di chu o cho cuc


khi ngha 8/1945. Nh cuc tng khi ngha din ra mau l trong vng 15 ngy
t mau v qun dn ta ginh thng li nhanh chng. N chng t nhn nh ca
mt s s gia phng ty: Cch mng thng tm thng li l do n may l lun
iu xuyn tc, phi l. Khi Nht chnh thc nhy vo ng Dng ni chung. T
y, Vit Nam dn dn tr thnh thuc a bo b cho hai con si quc v pht
xt. Tuy b ngoi chng t ra ha hon nhm la bp nhn dn v vt ca ci phc
v cho nh th chin nhng trong bn thn hai con si ny hnh thnh mu
thun.
Nhn c hi ny, nhng cuc u tranh m u thi k mi- thi k u tranh v
trang m ra: cuc khi ngha Bc Sn 27/9/1940, khi ngha Nam K thng 11/
1940 v cuc binh bin Lng thng 1/ 1941 c nhn nh l: l nhng
ting sng bo hiu cho cuc khi ngha ton quc, l bc u u tranh bng v
lc ca cc dn tc ng Dng. Cc cuc khi ngha ny tht bi v nguyn nhn
ch yu l iu kin khi ngha- tc thi c cha chn mui: c thc dn php v
pht xit Nht u cn rt mnh, cc din cuc i chin ang nghing v ph Pht
Xt. iu khng nh thi c cch mng l mt trong nhng nhn t quyt nh
n s thnh bi ca cuc khi ngha. u nm 1945, cc din chin tranh thay i,
mt trn Chu -TBD,Pht xt Nht ang phi chu nhng n nng n. ng
Dng mu thun Nht-Php ngy cng tr nn gay gt. ngy 9/3/1945, Nht o
chnh php, php nhanh chng u hng, k th trc tip v duy nht lc ny ch
cn pht xt Nht. y chnh l iu kin thun li ta tin hnh cuc tng khi
ngha. Nu pht ng ngay cuc khi ngha cch mng s thnh cng v chng ta
chun b, nhn nh trc tnh hnh nhng chc chn s phi nhiu mu. Nht
tht th Chu -TBD nn chng t Nht suy yu nhng so vi lc lng cch
mng ca ta chng vn cn mnh. V vy ttrong tnh th ny Ban Thng V TW
ng cha pht ng cuc tng khi ngha ngay m ra ch th Nht-Php bn nhau
v hnh ng ca chng ta. Pht ng cuc khi ngha tng phn t thng 3 n
thng 8/1945. ngy 15/8/1945, Nht Hong tuyn b u hng khng iu kin. cc
lc lng ng minh lc ny ngay c lc lng qun Nht v chnh ph thn Nht
ng Dng u ru r. y chnh l iu kin khch quan thun li cho cuc khi
ngha v kt hp nhng iu kin ch quan, ng chnh thc pht ng cuc
tng khi ngha.
iu chng t ng bit nhn nh tnh hnh, xc nh ng v trng thi c cho
cuc tng khi ngha ch din ra trong thi gian ngn, t mu v thng li hon
ton. Khp li bng nhn nh ca ch tch H Ch Minh: lc ny thi c thun li
ti, d phi hy sinh ti u, d phi t chy c dy trng sn ta cng quyt
ginh cho k c c lp.
III/ NGH THUT CHN NG THI C TRONG CM THNG 8
Bt c mt cuc cch mng no u phi bit to ra thi c v nm bt thi c.
Chn ng thi c l mt khoa hc v mt ngh thut. iu ny c th hin
rt r trong cuc Tng khi ngha Cch mng Thng Tm 1945.

bit c ngh thut chn ng thi c ca ng ta phi bit c th c cch


mng l g?Thi c l tnh th xut hin trong thi im nht nh c li nht cho
vic ch ng pht huy mi sc mnh ginh thng li. Khi thi c n, phi nhy
bn nm bt v phi kp thi chp ly. Thi c c to ra bng cch no?
C hai phng thc sng to ra thi c.
Th nht, thc y nhanh s chn mui ca thi c, lm cho thi c n nhanh
hn bng cch tc ng vo cc mu thun lm pht sinh thi c; cch ny l cch
ca cc lc lng cch mng vn mnh c th trc tip lm suy yu th lc k
th, c th y k th phm sai lm.
Th hai, trong thc y thi c, tp trung n lc vo vic tch ly, tng cng thc
lc cch mng, ngi lnh o bit tm ra nhng hnh thc t chc v u tranh
thch hp khi thi k ha bnh pht trin cch mng qua, nhng thi k tng khi
ngha cha ti n khi thi c ti, cch mng sc tn dng thi c, khng b
ph thi c. l cch to thi c ca cc lc lng cch mng vn khng mnh,
phi i thi nhng i thi theo tinh thn tin cng.
Vic nm bt thi c c ngha g?:
Vic nm bt ng thi c tin hnh tng khi ngha l 1 trong nhng
nguyn nhn quan trng ginh thng li trong cuc cch mng . Nguyn l trn
c minh chng mt cch hng hn: Cuc Tng khi ngha dnh chnh quyn
v tay nhn dn trong Cch mng Thng Tm nm 1945. vi vic nm bt ng thi
c,ch trong vng Ngy 19-8-1945, vng 15 ngy(13_28/1945), cuc Tng khi
ngha thnh cng trong c nc. K tha v pht trin nhng tinh hoa ngh thut
khi ngha v trang ginh chnh quyn ca cuc cch mng thng mi nga v ca
ng cha ta trong nhng iu kin lch s mi, ng ta v Ch tch H Ch Minh
lnh o thnh cng cuc Tng khi ngha Thng Tm nm 1945, trong c vic
sng to thi c v tn dng thi c nh l mt nhn t c ngha hng u Khi
thi c n phi bit pht ng qun chng ng ln khi ngha; mt khi khi
ngha th phi tin cng, tin cng mnh lit v khng ngng, phng ng l s t st
ca khi ngha Ngy Tng khi ngha 19-8-1945, lm nn cuc cch mng Thng
Tm k diu, chnh l do chng ta kp thi chp ly thi c v ginh thng li
trn vn.
Nhng du mc lch s ca cuc cch mng v i Thng 8-1945 chng t ngh
thut ch o ti tnh ca ng ta v ca Ch tch H Ch Minh trong vic chn ng
thi c, ra quyt nh Tng khi ngha ng lc.
Nhng iu kin hnh thnh thi c ca cuc cch mang thng tm :Sau khi nc
Php b pht xt c nh bi v chim ng, cuc chin tranh gia cc nc
quc sp chuyn thnh cuc chin tranh chng Lin X, thng 5-1941, Bc H v
Trung ng ng thy rng thi c nghn nm c mt s n. ng ta thay i
chin lc cch mng, tp hp lc lng c bn, v trang qun chng, ch khi cc
nc pht xt tht bi th lp tc khi ngha gii phng t nc, ginh c lp cho
T quc.
Thng 10- 1944, Bc H t Trung Quc v Cao Bng. Ngi quyt nh hon cuc
khi ngha ca cc tnh Cao Bng, Lng Sn v thi c cha n, k th vn cn
mnh. n ngy 12-3-1945, Ch th Nht- Php bn nhau v hnh ng ca chng

ta l mt vn kin lch s c ngha ch o hnh ng, chun b mi lc lng


n thi c khi ngha mt cch ch ng c ng ta sm ra, ph hp vi
tnh hnh lc .
Bc H v Trung ng ng tn dng trit nhng thun li c bn Th hin
c th vic ny l trong ch th ca Thng v Trung ng ng thng 3 nm 1945
Nht - Php bn nhau v hnh ng ca chng ta v bn Qun lnh s 1 ca y
ban Khi ngha ton quc pht i lc 23h30 ngy 13-8-1945 hiu triu ton dn
ng ln Tng khi ngha ginh chnh quyn.
Chn thi im 13 thng 8 pht ng Tng khi ngha l v cng sng sut, bi t
nh hnh trong nc vo thi im rt thun li, cch mng ln ti cao tro,
lc lng cch mng li ko c nhng tng lp trung gian, lng chng,chnh
ph Trn Trng Kim yu th,qun nht bi trn v buc phi u hng khng
iu kin (Ngy 8-8-1945, Lin X tuyn chin vi Nht. Ngy 9-8, qun i X vit
m mn chin dch tng cng kch o qun Quang ng ca Nht chin trng
Mng C v ng Bc Trung Quc. Chin dch ko di n 28-8, tiu dit 1 triu
qun ca lc lng chin lc tr ct ca Nht vo giai on kt thc cuc Chin
tranh th gii thc hai. Cng trong thi gian ny, M nm hai qu bom nguyn t
xung Hirsima (6-8) v Nagadaki (9-8). Ngy 14-8, Hi ng chin tranh ti cao v
ni cc Nht thng qua chin dch u hng khng iu kin. Ngy 15-8, i pht
thanh Nht truyn i sc lnh ca Nht Hong v vic chp nhn cc iu kin u
hng ng minh) .Qun ng minh cha vo nc ta, qun Php c tham vng
quay tr li Vit Nam, chng cha c lc lng. Nh vy trong thi gian ny k th
ca chng ta ang tm thi suy yu, ng thi phong tro cch mng trong nc k
tha phong tro khng nht cu nc n m 1944 ang pht trin mnh m hn bao
gi ht. ng th i trong cu c u tranh gian kh, vi nhiu hy sinh to ln qua c c
cao tro X Vit Ngh Tnh (1930 1931), cao tro dn ch (1936 1939), cao tro
cu nc trong chin tranh th gii th 2 (1939 1945) .ng ta tng bc
trng thnh v chnh tr, t tng v t chc, xy dng lc lng qun chng
hng hu xung quanh mnh, ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x
hi, khng ngng cng c v m rng khi i on kt ton dn.
Trn c s nh gi thi c do iu kin quc t mang li v tnh hnh cch mng
trong nc pht trin mnh m, rng khp. Hi ngh i biu ton quc ca ng
hp Tn Tro t ngy 13 n ngy 15-8-1945 i n kt lun: Nhng iu kin
khi ngha ng Dng chn mui, v vy, phi Kp thi hnh ng, khng b
l c hi, khn trng nh chim ngay nhng ni chc thng, khng k thnh
ph hay thn qu, thnh lp u ban nhn dn nhng ni lm ch, tt c v mc
tiu: Vit Nam hon ton c lp. Ngy 14-8-1945, Hi ngh ton quc ca ng
hp ti Tn Tro (Tuyn Quang) nhn nh thi c n, quyt nh Tng khi
ngha trong ton quc, ginh chnh quyn trc khi qun ng minh vo ng
Dng. Ngay trong m 13-8-1945, y ban Khi ngha ra Qun lnh s 1. Bc H
khng nh: Lc ny, thi c thng li ti, d phi hy sinh ti u, d phi t
chy c dy Trng Sn, cng phi kin quyt ginh cho c c l p. Tip ,
ngy 16 v 17-8-1945, i hi Quc dn ti Tn Tro thng qua 10 chnh sch
ln ca Vit Minh, thng qua lnh tng khi ngha, quyt nh Quc k nn sao

vng, Quc ca v bu Trung ng, tc Chnh ph lm thi do H Ch Minh ra li


ku gi Gi quyt nh cho vn mnh dn tc n. Ton th ng bo hy ng
ln em sc ta m gii phng cho ta!.Ngi cng khng nh: Chng ta khng th
chm tr.
Ngy 16 v 17-8-1945, Quc dn i hi hp ti Tn Tro, tn thnh ch trng
Tng khi ngha ca ng Cng sn ng Dng, thng qua 10 chnh sch ln ca
Vit Minh, thnh lp y ban Dn tc Gii phng do C H Ch Minh lm Ch tch.
Trong th ku gi ng bo c nc, Ch tch H Ch Minh ch r: Gi quyt nh
cho vn mnh dn tc n. Ton quc ng bo hy ng dy em sc ta m t
gii phng cho ta. Ngi cng khng nh: Chng ta khng th chm tr.
Di s lnh o ca ng, nhn dn c nc ta ng lot ng dy, tin hnh
cuc khi ngha ginh chnh quyn trong khp c nc. Cuc tng khi ngha bt
u n ra t ngy 14-8 v n ngy 18-8, chng ta ginh thng li nng thn
ng bng Bc B, i b phn cc tnh min Trung, mt phn min Nam v cc
th x Bc Giang, Hi Dng, H Tnh, Hi An, Qung Nam. Ngy 19-8, khi ngha
thng li H Ni. Ngy 23-8, khi ngha thng li Hu v cc th x: Bc Cn,
Ho Bnh, Hi Phng, H ng, Qung Tr, Qung Bnh, Bnh nh, Lm Vin, Gia
Lai, Tn An, Bc Liu. Ngy 25-8, khi ngha thng li Si Gn, Ch Ln, Gia
nh, Lng Sn, Kon Tum, Sc Trng, Vnh Long, Th Du Mt, Chu c, Tr
Vinh, Bin Ho, Ty Ninh, Bn Tre Ch trong vng 15 ngy cui thng 8-1945,
cuc tng khi ngha ginh thng li hon ton.
Ngy 2-9-1945, ti Qung trng Ba nh lch s, trc cuc mt tinh khng l ca
gn 1 triu ng bo. Ch tch H Ch Minh thay mt Chnh ph lm thi trnh trng
c bn Tuyn ngn c lp, tuyn b khai sinh ra nc vit nam dn ch cng
ho. Ln u tin trong lch s, chnh quyn c nc thuc v nhn dn.
Mt nguyn nhn na minh chng cho vic la chn ng thi l thi c Tng khi
ngha Thng Tm 1945 ch tn ti trong mt thi gian rt ngn, t sau khi pht xt
Nht u hng ng minh n trc lc qun ng minh tin vo nc ta gii gip
qun Nht. Chn thi im 13.8 pht ng Tng khi ngha l v cng sng sut,
bi vo thi im , cch mng ln ti cao tro, lc lng cch mng li ko
c nhng tng lp trung gian, lng chng. C th thy, bng tm nhn chin
lc, Ch tch H Ch Minh v Trung ng ng tn dng trit nhng thun
li c bn: Pht xt Nht hoang mang; Chnh ph Trn Trng Kim yu th; qun
ng minh cha vo nc ta; qun Php c tham vng quay tr li Vit Nam song
cha c lc lng. Thi c khi ngha ngn nm c mt c chn mt cch
chnh xc trong khong 15 ngy trc khi qun Tng v qun Anh b vo ng
Dng. Nu pht ng Tng khi ngha sm hn, nhn dn ta s tn hi nhiu
xng mu. Nu pht ng Tng khi ngha mun hn, khi qun ng minh vo
ng Dng th Cch mng Vit Nam s mt i th ch ng ca mnh v s gp
nhiu kh khn khc. Thc t cho thy l ngay sau na thng, min Nam,
qun Php theo gt qun Anh vo gii gip qun i Nht, cn min Bc qun
Tng t phng Bc t trn qua bin gii nc ta (hn 1 vn qun anh b
vo si gn v 20 vn qun tng tin vo min Bc).C th l:
T v tuyn 16 tr ra Bc, 20 vn qun Tng Gii Thch t vo H Ni v hu

khp cc tnh. D tm ca qun Tng l: tiu dit ng Cng sn ng Dng,


ph tan Vit Minh, lt chnh quyn cch mng v lp mt chnh quyn phn ng
lm tay sai cho chng. Cc t chc phn ng: Vit Nam quc dn ng (Vit
Quc), Vit Nam cch mng ng minh hi (Vit Cch) ha theo lm tay sai cho
qun Tng, lp chnh quyn phn ng mt s ni nh: Yn Bi, Vnh Yn,
Mng Ci, tuyn truyn kch ng chng chnh quyn cch mng, gy ra cc v
cp bc, git ngi.
T v tuyn 16 tr vo Nam, hn 1 vn qun i ca quc Anh dn ng
cho thc dn Php quay tr li xm lc ng Dng. Cc lc lng phn cch
mng min Nam nh: i Vit, Trtxkt, bn phn ng trong cc gio phi ngc
u dy lm tay sai cho Php.
V vy vic chn thi im 13.8 tin hnh tng khi ngha s gip trnh c mt
lc ng u vi nhiu k ch. Tm li, Tng khi ngha ginh chnh quyn v tay
nhn dn, khng th ly thi im no khc ngoi thi im Ch tch H Ch Minh
v Trung ng ng chn.
V/ NHN XT:
C Tng B Th Trng Chinh trong tc phm Cch mng Thng Tm
phn tch thi c khi Tng khi ngha n ra nh sau: Nu ngy 9-3-1945, Nht va
nh Php m cuc khi ngha n ra nhanh th cch mng c th tn tht
nhiu v chnh quyn cha th thnh lp trong ton quc, v lc lng Nht lc
cn kh vng, c th tiu dit qun cch mng nhng ni c th gi. Cho nn lc
ch khi ngha b phn ginh chnh quyn a phng. Nu sau khi qun Nht
u hng ng minh m nhn dn ta b ng trng ch qun ng minh vo gii
phng, khng tc thi ni dy ginh chnh quyn ton quc th s ra sao ?. Hai
trng hp c th xy ra: Hoc bn b nhn tay sai ca Nht ng ra v ngc thot
ly nh hng ca Nht v t xng l c lp, dn ch u hng Anh, M ch
khng phi gii phng dn tc. Hoc Php s ngc u dy thu thp sc tn
ng Dng v em tn qun chy ra ngoi ri thng 3 tr li cng vi bn Vit
gian thn Php, lp chnh quyn b nhn thn Php trong ton quc v tuyn b thi
hnh bn tuyn ngn ngy 24-3-1945 cho ng Dng t tr. C hai trng hp
y u v cng nguy him.
Khi thi c cha chn mui ng phi tng bc xy dng v chnh tr, t
tng v t chc, xy dng lc lng qun chng hng hu xung quanh mnh,
ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi, khng ngng cng c v
m rng khi i on kt ton dn Trong qu trnh vn ng cch mng, th coi
trng c u tranh chnh tr ln u tranh v trang, kt hp cht ch, linh hot 2 hnh
thc u tranh ny, khng ch ch a qun chng vo cc t chc chnh tr, tng
bc v trang cho qun chng, xy dng lc lng v trang cch mng t di
s lnh o cht ch ca ng.Khi thi c cch mng chn mui, lc lng cch
mng chun b chu o cng vi s lnh o sng sut, ti tnh ca ng bit
nm ly thi c, bit s dng lc lng cch mng ng lc, kt hp chnh tr v v
trang, ly lc lng chnh tr ca qun chng gi vai tr quyt nh, kt hp nng
thn v thnh th, kt hp cc hnh thc u tranh hp php, t thp ln cao, t

khi ngha tng phn tin ln tng khi ngha ginh thng li hon ton, chnh l
nguyn nhn ch yu a cuc Tng khi ngha thng Tm n thng li.
Thnh cng ca Cch mng Thng Tm nm 1945 chng t, ng ta,
ng u l Ch tch H Ch Minh c tm nhn chin lc vt trc thi
gian, xc nh ng thi c cho nn chun b tt lc lng, sn sng ch
ng chp thi c lnh o nhn ta ng ln tng khi ngha ginh thng li.
y l s vn dng sng to quy lut vn ng pht trin ca khi ngha v
cch mng, khn kho trong ngh thut ch o chp thi, ginh thng li.
Cu 28: C s xc nh v ni dung ng li khng chin thc dn Php xm lc
(1946 1954)
I. Hon cnh nc ta sau cch mng Thng Tm (19/08/1945):
Thun li;
Trn th gii: S pht trin mnh m ca 3 dng thc cch mng: XHCN, phong tro dn
sinh dn ch, phong tro gii phng dn tc.
Trong nc: Chnh quyn cch mng thnh lp t T n a phng, c s ng hot
ng cng khai, hp php, a nhn t n l ln lm ch t nc
Kh khn:
- Nc ta ng trc tnh th ngn cn treo si tc: B phn chia t v tuyn 16 tr ra l qun
Tng vi m mu dit cng cm h, tn st nhn dn cp ph khp ni. T v tuyn 16 tr
vo l qun Anh tip tay cho Php tr li ng Dng
- Ngy 23/09/1945 thc dn Php n sung nh chim Si Gn, trn t nc c khong 6
vn qun tng ch gii gip v nc
- Tnh hnh kinh t - Chnh tr - X hi i ph vi 3 nn gic: gic i gic dt gic
ngoi xm
Ch th khng chin kin quc nu ra nhim v ch yu l cng c chnh quyn, chng thc
dn Php xm lc, bi tr ni phn, ci thin cuc sng nhn dn.
- Trn c s phn tch th on, m mu ca k th i vi cch mng Vit Nam ng ta xc
nh: Qun Tng tm mi cch tiu dit ng ta ph tan lien minh lt chnh quyn cch
mng, song k th chnh ca nhn dn ta lc ny l thc dn Php, phi tp trung ngn la
u tranh vo chng nn ta phi thc hin chnh sch ha hon nhn nhng i vi qun
Tng min Bc tp trung chng Php min Nam.
- u 1946, cc nc quc dn xp mua bn quyn li vi nhau Tng cho Php a
qun ra min Bc thay Tng. Ngy 28/2/1946 hip c Hoa Php c k kt Trng
Khnh. Trc tnh hnh ta quyt nh chn gii php ha hon dn xp vi Php v thi c
cha n.
- Ch tch H Ch Minh thay mt Chnh Ph k hip nh s b vo ngy 06/03/1946.
Cng nhn nc ta l mt quc gia c lp, Ta phi nhng mt s quyn li cho thc dn
Php
- S tht sau khi k hip nh s b thc dn Php tm cch tr hon cuc m phn i n
k hip nh chnh thc v sm vi phm hip nh.
- Cuc m phn chnh thc t 06/07/1946 ti 10/09/1946 ti Php cng khng thnh do
Php c bm g lp trng thc dn v trong khi m phn ro rit m rng ln chim

nc ta
- Ngy 14/09/1946: Ch tch H Ch Minh k vi Php bn tm c nhng qun Php vn
ro rit tn cng ta v khng b nhn dn Nam b, Trung b, tng cng khiu khch v ln
chim min Bc
- ng ta nhn nh: Tm c 14/09 l nhn nhng cui cng ca ng v nh nc, cng
nhn nhng thc dn Php cng ln ti
- Vi s bi c ca mnh thc dn Php 20/11/1946 n sng chim Lng Sn, Hi
Phng, Nng
- Ngy 16/12/1946: Php yu cu Vit Nam khi phc li hai hip c 1983 1984
- Ngy 18/12/1946: Php gy ra cuc thm st ng bo ta Yn Ninh v hng bn ti H
Ni: gi ti hu th yu cu ta phi gii tn lc lng bo v Th
Trc tnh : m ngy 19/12/1946 H Ch Minh ra li ku gi ton quc khng chin trn
i Ting ni Vit Nam.
T thc tin ca cuc u tranh, t vic phn tch v i ph vi m mu xm lc ca
thc dn Php l c s xc nh ng li khng chin ca ng ta
- ng li ton quc khng chin ca ng c hon chnh v th hin tp trung trong ba
vn kin ln c son tho v cng b st trc v sau ngy cuc khng chin ton quc
bng n. l vn kin Ton dn khng chin ca Trung ng ng(12.12.1946), Li ku
gi ton quc khng chin ca H Ch Minh (19/12/1946) v tc phm Khng chin nht
nh s thng li ca Trng Chinh
II. NI DUNG NG LI
Mc ch khng chin: K tc v pht trin s nghip Cch mng Thng Tm, nh phn
ng thc dn Php xm lc; ginh thng nht v c lp.
Tnh cht khng chin: Ton dn, ton din v lu di. L cuc chin tranh tin b v t do,
c lp, dn ch v ha bnh. l khng chin c tnh cht dn tc gii phng v dn ch
mi.
Chnh sch khng chin: on kt cc dn tc yu chung ha bnh, on kt cht ch ton
dn, ton dn khng chin. Phi t cung t cp v mi mt.
Chng trnh v nhim v khng chin:
Chng trnh khng chin: on kt ton dn, thc hin qun, chnh, dn nht tr. ng
vin nhn lc, vt lc, ti lc, thc hin ton dn khng chin, trng k khng chin.
Nhim v khng chin: Ginh quyn c lp, bo ton lnh th, thng nht Trung, Nam,
Bc. Cng c ch cng ha dn ch. Tng gia sn xut, thc hin kinh t t tc
Phng chm tin hnh khng chin: Tin hnh cuc chin tranh nhn dn, thc hin
khng chin ton dn, lu di, da vo sc mnh l chnh.
Khng chin ton dn:Bt k ai h l ngi Vit Nam phi ng ln nh thc dn Php,
thc hin mi ngi dn l mt chin s, mi lng xm l mt pho i.
Khng chin ton din:
V chnh tr: Thc hin on kt ton dn, tng cng xy dng ng, chnh quyn, cc
on th nhn dn: on kt vi Lo v cc dn tc yu chung t do, ha bnh.
V qun s: Thc hin v trang ton dn, va nh va o to them cn b.
V kinh t: Tiu kh khng chin, xy dng kinh t t cung t cp, tp trung pht trin nng
nghip, th cng nghip, thng nghip v cng nghip quc phng.
V vn ha: Xa b vn ha thc dn, phong kin, xy dng nn vn ha mi theo ba

nguyn tc: dn tc, khoa hc, i chng.


V ngoi giao: Thc hin them bn bt th
Khng chin lu di: L chng li m mu nh nhanh thn nhanh ca Php, c thi
gian pht huy yu t thin thi, a li, nhn ha ca ta
Da vo sc mnh l chnh: Phi t cp, t tc v mi mt
Trin vng khng chin: Mc d lu di, gian kh, kh khn, song nht nh s thng li.
ng li s tip tc i mi theo thc t tnh hnh ca cuc khng chin.
Cu 29:Tnh ng n, sng to, c o ca ng li tin hnh ng thi 2
chin lc Cch Mng (1954-1975).
T nm 1954, sau thng li oanh lit ca ta trc Php in Bin Ph trong cuc
khng chin chng thc dn Php ho bnh c lp li, c im ln nht ca
nc ta l tm thi b chia ct lm hai min, vi hai ch chnh tr i lp. Min
Bc ginh c ho bnh, di s lnh o ca ng ang bt u xy dng
mt x hi mi, X hi X Hi Ch Ngha. Min Nam vn cn di ch h, p
bc ca ch ngha quc.
ng ta nhn nh rng nu trong giai on cch mng dn tc dn ch nhn dn,
vic kt hp ng n nhim v chng quc vi nhim v chng phong kin c
tc dng gp phn quyt nh thng li, th trong thi k mi, vic kt hp ng n
gia nhim v xy dng ch ngha x hi min Bc v nhim v chng M, cu
nc cng c tc dng quyt nh n thng li ca cch mng min Nam. ng ta
phi gii quyt mi quan h gia hai nhim v cch mng hai min trong lc trn
th gii cha c tin l gii quyt thnh cng vn ny. cng l vn quan h
gia ho bnh v cch mng ni ln thnh vn l lun v thc tin nng hi, trong
lc ch ngha c hi, ch ngha dn tc ang lm cho tnh hnh thm phc tp v
Cch Mng gp phi rt nhiu kh khn:
quc M m mu lm b ch th gii vi tim lc Kinh t, qun s hng mnh
thc hin cc chin lc ton cu phn Cch Mng.
Xut hin s bt ha trong h thng X hi Ch ngha nht l gia Lin X v Trung
Quc cng tr nn gay gt.
Th gii bc vo thi k chin tranh lnh.
t nc tm thi b chia ct lm hai min Nam Bc vi hai ch chnh tr khc
nhau v tuyn 17.
M tr thnh k th trc tip ca nhn dn ta, d qun t vo nc ta, chng thc
hin Chin tranh c bit v Chin tranh cc b, tng quan lc lng rt bt li
cho ta.
Bn cnh nhng kh khn, cch mng Vit Nam cng c nhiu thun li c bn:
Nhng phong tro gii phng dn tc tip tc pht trin Chu , Chu Phi, Chu
M Latinh.
Cch mng nc ta ang th thng, phong tro gii phng dn tc nh
tng mng ln h thng thuc a ca ch ngha quc
+ Sau 1954 cc t chc cng sn ln lt c ra i. iu ny chng t v tr, vai tr
quan trng ca CS trong vic lnh o CMVN.

+ 1957 din ra hi ngh cc CS v cng nhn quc t (a ra tuyn b ha bnh v


ra, xc nh cc qui lut CMXHCN.)
H thng X hi ch ngha tip tc pht trin v ln mnh v mi mt nht l Lin
X.
Min bc c gii phng hon ton, c vai tr lm cn c a chung cho c nc.
Min Bc bc vo thi k qu ln XHCN. Min Bc ngy cng vng mnh v
mi mt. K hoch 5 nm ln th nht min Bc t v vt cc mc tiu v
kinh t, vn ha
Ton dn mt ch thng nht T quc.
min Nam, vi tinh thn chin u oanh lit ca nhn dn ta nh bi Chin
tranh c bit ca quc M (nm 1965), cuc u tranh ca qun dn ta c
nhng bc pht trin mi.
Cch mng th gii ang th tin cng.
Trung thnh vi nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc - Lnin, vi li ch dn
tc v ngha v quc t, ng ta tng bc gii quyt mi quan h gia cch
mng hai min. i hi i biu ton quc ln th III ca ng (9-1960) quyt
nh ng li cch mng chung ca c nc l tin hnh ng thi hai nhim v
chin lc:
Mt l, tin hnh cch mng XHCN min Bc, xy dng min Bc thnh cn c
a vng chc ca c nc, ng thi lm ch da vng chc cho min Nam trong
cuc u tranh chng quc.
Hai l, tin hnh cch mng dn tc dn ch nhn dn min Nam, chng quc
M xm lc v tay sai, gii phng min Nam, non sng quy v mt mi, ginh
c lp, t do cho t nc
Hai nhim v chin lc y c quan h mt thit vi nhau v c tc dng thc y
ln nhau thc hin nhim v chung ca Cch mng c nc l u tranh
ginh c lp cho c Dn tc, hon thnh Cch mng dn tc dn ch trong c
nc.
Nhim v ca Cch mng hai min l:
- Nhim v cch mng min Bc:
+ on kt ton dn v pht huy t tng yu nc ca nhn dn lao ng ng
thi on kt vi cc nc XHCN.
+ a min Bc tin nhanh, tin mnh, tin vng chc ln CNXH
+ Gp phn gi vng ha bnh n nh ng Nam v th gii.
- Nhim v cch mng min Nam:
+ Gii phng min Nam khi ch thng tr ca quc v phong kin
+ Thc hin khu hiu "ngi cy c rung"
+ Xy dng 1 nc Vit Nam ha bnh, c lp, thng nht v giu mnh.
V v tr chin lc cch mng ca tng min, ng ta xc nh:
+ Cch mng min Bc: quyt nh nht i vi s pht trin of CM min Nam v
s nghip thng nht nc nh. L do:
Min Bc l hu phng ln cung cp sc ng' sc ca cho CM min Nam.
Cch mng min Bc quyt nh sc mnh trn chin trng min Nam.

Cch mng min Bc phi gn vi xu th of thi i nhm tranh th s ng tnh


ng h ca cc nc.
+ Cch mng min Nam gi v tr quyt nh trc tip i vi s nghip gii phng
min Nam, thng nht t nc t s phn tch hon cnh lch s v ng li chung
CM c nc. ng khng nh cuc khng chin chng M cu nc ca nhn dn ta
l cuc ng u lch s.
Thng qua thc hin nhim v cch mng mi min m gp phn thc hin nhim
v chung ca c nc l hon thnh c lp, thng nht t nc. Bi vy, ng ta
coi quan im ch min Nam hon ton gii phng, ri c nc cng tin ln ch
ngha x hi l khng ng. ng li trn biu hin tinh thn c lp t ch, sng
to ca ng ta. L lun cng nh thc tin chng minh ng li tin hnh ng
thi hai chin lc cch mng khc nhau hai min l ng n.
Hai chin lc chng nhng khng mu thun m cn h tr, thc y nhau
cng pht trin. Qu trnh ch o cch mng hai min cng l qu trnh ng ta
c th ho thm t tng chin lc ca Ngh quyt i hi ng ton quc ln th
III. Trong khi ra nhim v ci to v xy dng ch ngha x hi min Bc, ng
khng ch cn c vo tnh hnh min Bc, m cn cn c c vo tnh hnh min
Nam.
ng ra nhng ch trng chng nhng p ng nguyn vng ca nhn dn
min Bc, nhn dn min Nam, m cn tranh th c s ng tnh ng h ca
tng lp trn min Nam c tinh thn dn tc, m rng mt trn dn tc gii phng.
Bng cng cuc xy dng kinh t - x hi min Bc, va bo m i sng cho
nhn dn min Bc, va tng cng lc lng lm hu thun v chi vin cho cch
mng min Nam.
ng lnh o nhn dn min Bc phi hp vi nhn dn min Nam u tranh
chng nhng th on xm lc, chin tranh chng ph ca quc M min
Nam v c min Bc. ng gio dc nhn dn min Nam nhn r v tr quan trng
ca cch mng dn tc dn ch min Nam l: trc tip lm tht bi mi chnh
sch xm lc v n dch ca quc M v gp phn tch cc bo v min Bc,
bo v cn c a cch mng ca c nc, to iu kin cho min Bc gi c
ho bnh tin hnh thng li s nghip ci to v xy dng ch ngha x hi.
Trong khi ra nhim v, phng php cch mng min Nam cng nh khi
quyt nh m nhng trn quyt chin chin lc, ng phi cn c vo tnh hnh
min Nam v c tnh hnh min Bc, xem xt tc ng ca nhng thng li s ginh
c c nh hng i vi min Nam v c i vi min Bc. Tin ln ch ngha x
hi, lc lng mi mt ca min Bc s c tng cng nhanh chng. ng c
th lnh o nn kinh t theo hng gii quyt kho mu thun gia sc ngi, sc
ca c hn vi yu cu ngy cng ln ca s nghip cch mng ca hai min. Min
Bc x hi ch ngha c lc lng vng mnh mi sc lm trn nhim v cn c
a ca c nc, sc t bo v, nh thng hai cuc chin tranh ph hoi rt c
lit ca quc M, c iu kin chi vin cho cch mng min Nam, ng thi
lm trn ngha v quc t i vi hai nc Lo v Campuchia anh em.
S gn b cht ch gia cch mng x hi ch ngha min Bc v cch mng gii

phng dn tc min Nam lm cho th v lc ca cch mng c nc cng nh


ca min Nam khng ngng tng ln. Nh vy, cch mng min Nam s dng
c sc mnh tng hp ca c nc tin cng ch, nh bi mi chin lc,
chin thut ca quc M v tay sai.
K ch cng thy c mi quan h gia cch mng hai min. Chng nh ph
min Bc, c bit l nh vo cc ng giao thng, cc c s kinh t; xuyn tc
v lu loa rng min Bc "xm lc min Nam", v.v. chnh l v chng nhn r vai tr
ca min Bc x hi ch ngha i vi Cch mng min Nam v Cch mng c
nc,v chng phi i ph trong th thua min Nam.
ng nhn nh rng, m mu v hnh ng ph hoi min Bc ca ch ch c th
chm dt chng no min Nam c hon ton gii phng. Nh nhn nh ng
n , ng ta lun lun sng sut, ch ng trong mi tnh hung. Trong qu trnh
ch o cch mng, ng a ra nhiu nhn nh, trong c hai nhn nh th
hin su sc nht vic ng nm vng mi quan h gia cch mng hai min.
Mt l, thng 3-1964, trong Hi ngh chnh tr c bit, Ch tch H Ch Minh ku
gi: "Mi ngi lm vic bng hai n p li cho ng bo min Nam rut tht".
Hai l, cui nm 1965, khi qun vin chinh M t vo min Nam, Ngh quyt ln
th 12 ca Trung ng ng nu cao quyt tm gi vng chin lc tin cng, gi
th ch ng trn chin trng v nht l kim ch v thng ch min Nam.
Thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc cho php ng ta rt ra
nhng kt lun quan trng: - "Thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc
l thng li ca c hai chin lc cch mng c tin hnh ng thi v kt hp
cht ch vi nhau".
Cch mng x hi ch ngha min Bc c nhim v quyt nh nht i vi s
pht trin ca ton b s nghip cch mng nc ta, i vi s nghip thng nht
nc nh. ng khng nh: "Khng th no c thng li ca s nghip khng
chin chng M, cu nc nu khng c min Bc x hi ch ngha, sut mi su
nm qua, lun lun cng mt lc phi lm hai nhim v chin lc". D c nhng
sai lm, khuyt im trong qu trnh ch o thc hin do hn ch lch s, chng ta
vn thy kt lun trn ca ng l tho ng.
ng cng kt lun cch mng dn tc dn ch nhn dn min Nam c tc dng
quyt nh trc tip i vi vic nh ch thng tr ca quc M v tay sai. i
i vi vic coi trng cng c v bo v hu phng ln min Bc, nhn t thng
xuyn quyt nh thng li ca chin tranh, ng ht sc coi trng vic xy dng v
pht trin thc lc cch mng min Nam.
ng da trn nn tng l lun chnh l l lun ca Ch ngha Mc-Lnin v p
dng vo thc tin Cch mng nc ta mt cch c o, sng to v nht l v
cng ng n.
c im ln nht, nt c o ca cch mng Vit Nam thi k ny l mt ng
thng nht lnh o nhn dn c nc tin hnh ng thi hai nhim v chin lc.
Tuy mi min thc hin mt nhim v chin lc khc nhau nhng c mi quan h
cht ch vi nhau, trong cch mng min Bc gi vai tr quyt nh nht i vi
ton b s pht trin ca cch mng Vit Nam. Cch mng min Nam gi v tr quan
trng, tc ng trc tip i vi s nghip gii phng min Nam thng nht t

nc.
Hn 20 nm ci to v xy dng ch ngha x hi min Bc, mc d gp nhiu
kh khn tr ngi chng cht, c bit t nm 1965 tr i min Bc phi trc tip
ng u vi cuc chin tranh ph hoi rt c lit ca quc M, nhng di s
lnh o ca ng, nhn dn min Bc kin cng trong sn xut v chin u,
ginh c nhng thnh tu to ln, ng thi chi vin c lc cho min
Nam...Hng triu tn lng thc v v kh, trang b; hng vn thanh nin nam n
hng hi ln ng vo min Nam chin u. Min Bc dc sc vo chin tranh
cu nc v gi nc vi ton b sc mnh ca ch x hi ch ngha, lm
trn mt cch xut sc ngha v cn c a ca cch mng c nc, xng ng l
pho i v ch ca ch ngha x hi.
quc M, dng mi th on, th nghim mi chin lc, s dng mi v kh
v phng tin chin tranh hin i trong cuc chin tranh xm lc Vit Nam. Qui
m, tnh cht cng nh mc c lit ca cuc chin tranh m nhn dn ta phi
ng u chu ng cha tng c trong lch s. Song, nhn dn min Nam
kin cng chu ng gian kh hy sinh, kin quyt nh thng quc M xng
ng vi danh hiu Thnh ng T quc", st cnh cng ng bo min Bc nh
bi mi m mu, chin lc ca quc M, gp phn trc tip gii phng min
Nam thng nht t nc.
Tri qua 21 nm di s lnh o ca ng, vi ng li v cng ng n v
sng to trong tnh hung c th ca nc ta, nhn dn c nc chin u kin
cng anh dng vi s ng tnh ng h ca bn b quc t; bng cuc Tng tin
cng ni dy ma xun 1975, vi chin dch H Ch Minh lch s, nhn dn ta kt
thc cuc khng chin chng M cu nc gii phng min Nam, thng nht t
nc.
Cu 30: ng k tha v i mi tu duy v cng nghip ho nc ta?
Thc hin ng li i mi, tin hnh cng nghip ha, hin i ha t nc
(1986 - 2006)
1. i hi i biu ton quc ln th VI ca ng (thng 12-1986) v thc hin k
hoch nh nc 5 nm (1986-1990)
a) i hi i biu ton quc ln th VI ca ng
i hi hp t ngy 15 n ngy 18-12-1986 ti H Ni (i hi ni b t ngy 05
n ngy 14-12-1986). D i hi c 1.129 i biu thay mt cho gn 1,9 triu ng
vin c nc v 32 on i biu ca cc ng v t chc quc t.
i hi VI ca ng din ra trong bi cnh sai lm ca t tng ci cch gi - lng
- tin cui nm 1985 lm cho kinh t nc ta cng tr nn kh khn (thng 12-1986,
gi bn l hng ho tng 845,3%). Chng ta khng thc hin c mc tiu ra l
c bn n nh tnh hnh kinh t - x hi, n nh i sng nhn dn. S ngi b
thiu i tng, bi chi ln. Nn kinh t nc ta lm vo khng hong trm trng.
Tnh hnh ny lm cho trong ng v ngoi x hi c nhiu kin tranh lun si ni,

xoay quanh thc trng ca ba vn ln: c cu sn xut; ci to x hi ch ngha;


c ch qun l kinh t. Thc t tnh hnh t ra mt yu cu khch quan c tnh
sng cn i vi s nghip cch mng l phi xoay chuyn c tnh th, to ra s
chuyn bin c ngha quyt nh trn con ng i ln v nh vy phi i mi t
duy.
Vi tinh thn nhn thng vo s tht, nh gi ng s thc, ni r s tht, i hi
nh gi ng mc nhng thnh tu t c sau 10 nm xy dng v bo v
T quc, i su phn tch nhng tn ti v nghim khc t ph bnh nhng sai lm,
khuyt im trong lnh o v ch o ca ng trong 10 nm (1976-1986).
i hi khng nh quyt tm i mi cng tc lnh o ca ng theo tinh thn
cch mng v khoa hc v nh gi cao qu trnh dn ch ha sinh hot chnh tr
ca ng v nhn dn ta trong thi gian chun b v tin hnh i hi.
i hi nh gi nhng thnh tu, nhng kh khn ca t nc do cuc khng
hong kinh t - x hi to ra, nhng sai lm ko di ca ng v ch trng, chnh
sch ln, v ch o chin lc v t chc thc hin khuynh hng t tng ch
yu ca nhng sai lm , c bit l sai lm v kinh t l bnh ch quan duy ch,
li suy ngh v hnh ng n gin, nng vi chy theo nguyn vng ch quan, l
khuynh hng bung lng trong qun l kinh t, x hi, khng chp hnh nghim
chnh ng li v nguyn tc ca ng l t tng va t khuynh va hu
khuynh. Bo co chnh tr tng kt thnh bn bi hc kinh nghim ln:
Mt l, trong ton b hot ng ca mnh, ng phi qun trit t tng "ly dn
lm gc".
Hai l, ng phi lun lun xut pht t thc t, tn trng v hnh ng theo quy
lut khch quan.
Ba l, phi bit kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i trong iu kin
mi.
Bn l, chm lo xy dng ng ngang tm vi mt ng cm quyn lnh o nhn
dn tin hnh cuc cch mng x hi ch ngha.
Bo co xc nh nhim v bao trm, mc tiu tng qut trong nhng nm cn li
ca chng ng u tin l n nh mi mt tnh hnh kinh t- x hi, tip tc xy
dng nhng tin cn thit cho vic y mnh cng nghip ha x hi ch ngha
trong chng ng tip theo.
Mc tiu c th v kinh t - x hi cho nhng nm cn li ca chng ng u tin
l:
- Sn xut tiu dng v c tch lu.
- Bc u to ra mt c cu kinh t hp l, trong c bit ch trng ba ch-ng
trnh kinh t ln l lng thc - thc phm, hng tiu dng v hng xut khu, coi
l s c th ha ni dung cng nghip ho trong chng ng u ca thi k
qu . Lm cho thnh phn kinh t x hi ch ngha gi vai tr chi phi, s dng
mi kh nng ca cc thnh phn kinh t khc trong s lin kt cht ch, di s
ch o ca thnh phn kinh t x hi ch ngha. Tin hnh ci to x hi ch ngha
theo nguyn tc pht trin sn xut, nng cao hiu qu kinh t v tng thu nhp cho
ngi lao ng.
- Xy dng v hon thin mt bc quan h sn xut mi ph hp vi tnh cht v

trnh pht trin ca lc lng sn xut.


- To ra chuyn bin v mt x hi, vic lm, cng bng x hi, chng tiu cc, m
rng dn ch, gi k cng php nc.
- Bo m nhu cu cng c quc phng v an ninh.
i hi nu ra nm phng hng c bn ca chnh sch kinh t - x hi v
ra h thng cc gii php thc hin mc tiu: B tr li c cu sn xut, iu
chnh ln c cu u t; xy dng v cng c quan h sn xut x hi ch ngha,
s dng v ci to ng n cc thnh phn kinh t. Coi nn kinh t c nhiu thnh
phn l mt c trng ca thi k qu ; i mi c ch qun l kinh t, dt khot
xo b c ch qun l tp trung quan liu, bao cp, chuyn sang c ch k hoch
ho theo phng thc hch ton kinh doanh x hi ch ngha; pht huy ng lc
ca khoa hc - k thut; m rng v nng cao hiu qu kinh t i ngoi.
Cu 31 : Ti sao m hnh kinh t nc ta l kinh t th trng nh hng x
hi ch ngha?
I. Phn tch nhng c im ch yu ca c ch k hoch ho, tp trung, quan
liu, bao cp:
-Trc i mi, c ch qun l kinh t ca nc ta l c ch k hoch ha tp trung
vi nhng c im ch yu l:
+ Nh nc qun l nn kinh t ch yu bng mnh lnh hnh chnh da trn
h thng ch tiu php lnh chi tit p t t trn xung di. Cc doanh
nghip hot ng trn c s cc quyt nh ca c quan nh nc c thm quyn
v cc ch tiu php lnh c giao. Tt c phng hng sn xut, ngun vt t,
tin vn, nh gi sn phm, t chc b my, nhn s, tin lng u do cc cp
c thm quyn quyt nh. Nh nc giao ch tiu k hoch, cp pht vn, vt t
cho doanh nghip, doanh nghip giao np sn phm cho nh nc. Hot ng sn
xut b l s c nh nc b, li th nh nc thu.
+ C quan hnh chnh can thip vo hot ng sn xut, kinh doanh ca cc
doanh nghip nhng li khng chu trch nhim g v vt cht v php l i
vi cc quyt nh ca mnh. Nhng thit hi v vt cht do cc quyt nh khng
ng gy ra th ngn sch nh nc phi gnh chu. Cc doanh nghip khng c
quyn t ch sn xut, kinh doanh, cng khng b rng buc trch nhim i vi kt
qu sn xut, kinh doanh.
+ Quan h hng ha - tin t b coi nh, ch l hnh thc, quan h hin vt l
ch yu. Nh nc qun l kinh t thng qua ch "cp pht - giao np". V vy,
nhiu hng ha quan trng nh sc lao ng, pht minh sng ch, t liu sn xut
quan trng, khng c coi l hng ha v mt php l.
+ B my qun l cng knh, nhiu cp trung gian va km nng ng va
sinh ra i ng qun l km nng lc, phong cch ca quyn, quan liu,
nhng li c hng quyn li cao hn ngi lao ng.
- Ch bao cp c thc hin di cc hnh thc ch yu sau: bao cp qua gi,

bao cp qua ch tem phiu, bao cp theo ch cp pht vn ca ngn


sch, nhng khng c ch ti rng buc trch nhim vt cht i vi cc n
v c cp vn.
Trong thi k kinh t cn tng trng ch yu theo chiu rng th c ch ny c tc
dng nht nh, n cho php tp trung ti a ngun lc kinh t vo cc mc tiu
ch yu trong tng giai on v iu kin c th, c bit trong qu trnh cng
nghip ha theo hng u tin pht trin cng nghip nng. Nhng n li th
tiu cnh tranh, km hm tin b khoa hc cng ngh, trit tiu ng lc kinh
t i vi ngi lao ng, khng kch thch tnh nng ng, sng to ca cc
n v sn xut, kinh doanh. Khi nn kinh t th gii chuyn sang giai on pht
trin theo chiu su da trn c s p dng cc thnh tu ca cuc cch
mng khoa hc - cng ngh hin i, c ch qun l ny cng bc l nhng
khim khuyt ca n, lm cho nn kinh t cc nc x hi ch ngha trc
y, trong c nc ta, lm vo tnh trng tr tr, khng hong.
Trc i mi, do cha tha nhn sn xut hng ha v c ch th trng, chng
ta xem k hoch ha l c trng quan trng nht ca kinh t x hi ch
ngha, phn b mi ngun lc theo k hoch ch yu; coi th trng ch l mt
cng c th yu b sung cho k hoch, khng tha nhn trn thc t s tn
ti ca nn kinh t nhiu thnh phn trong thi k qu , ly kinh t quc
doanh v tp th l ch yu, mun nhanh chng xa s hu t nhn v kinh
t c th, t nhn. Nn kinh t ri vo tnh trng tr tr, khng hong.
II. Tnh tt yu pht trin kinh t th trng nh hng x hi ch ngha:
S ra i ca nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha Vit Nam gn
lin vi cng cuc i mi do ng khi xng v lnh o. Kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha l vn l lun v thc tin ht sc mi m v phc tp.
N th hin mi quan h cht ch gia vic nhn thc su sc tnh quy lut khch
quan vi pht huy vai tr ch ng, sng to ca ch th l ng, Nh nc x hi
ch ngha v nhn dn lao ng trong thc tin cch mng Vit Nam. y l s la
chn con ng v m hnh pht trin ca Vit Nam trong iu kin ton cu ha
kinh t p ng yu cu "i tt, n u" ang t ra nh mt yu t sng cn. S
hnh thnh t duy ca ng ta v nn kinh t th trng nh hng x hi ch
ngha l c mt qu trnh tm ti th nghim, pht trin t thp ln cao, t cha y
, hon thin ti ngy cng y , su sc v hon thin.
Nu nh trong vn kin i hi VI v Hi ngh Trung ng 6 kho VI, ng ta mi
ra quan im pht trin nn kinh t hng ho c k hoch gm nhiu thnh phn
i ln ch ngha x hi, coi y l vn "c ngha chin lc v mang tnh quy
lut t sn xut nh i ln ch ngha x hi", th n i hi VII, ng khng
nh: "pht trin nn kinh t hng ho nhiu thnh phn theo nh hng x hi ch
ngha, vn hnh theo c ch th trng c s qun l ca Nh nc". Ti i hi
ng IX, kinh t th trng li c khng nh mt cch su sc, y hn nh
l m hnh kinh t tng qut hay m hnh mi ca ch ngha x hi Vit Nam. Pht
trin kinh t th trng nh hng x hi ch ngha Vit Nam xut pht t nhng
c s l lun v thc tin su sc, bt ngun t bi cnh thi i v iu kin lch
s c th ca t nc. Theo chng ti, c nhng kha cnh ng lu , quy nh

tnh tt yu ca vic la chn m hnh kinh t th trng nh hng x hi ch


ngha:
Th nht, m hnh ch ngha x hi c in, c trng bi h thng kinh t k
hoch ho tp trung, sau gn 70 nm tn ti vi tt c nhng u th v nhc
im, rt cuc t ra khng cn sc sng v kh nng t pht trin ni sinh
v mt kinh t, b va vp nng n trong thc tin. Trong khi , ch ngha t
bn vi mc tiu tm kim li nhun li dng ti a nhng mt mnh ca
kinh t th trng to ra ng c v li ch v s cnh tranh mnh m, pht
trin cc lc lng sn xut cng nh tim nng kinh doanh. Ch ngha t
bn s dng vai tr nh nc nh mt ch th x hi sng to v hng
mnh can thip qun l cc qu trnh kinh t v m, nhm hn ch nhng
khuyt tt ca th trng, p ng yu cu pht trin, x hi ho cc lc
lng sn xut.
Th hai, mc d ch ngha t bn c nhng thnh cng nht nh trong
pht trin kinh t th trng, nhng cn nhn thc su sc rng, pht trin
kinh t th trng theo con ng t bn ch ngha khng phi l duy nht
ng m trong n cng n cha y ry nhng cm by, ri ro. Thc t pht
trin ngy cng cho thy r mt tri cng nh nguy c tht bi ngay chnh trong qu
trnh pht trin kinh t th trng. Ngy nay, nhn loi nhn thc c rng, m
hnh pht trin kinh t th trng theo kiu phng Ty hay i theo con ng
phng Ty ho khng phi l cch ti u. Nhng m hnh pht trin theo kiu ny
t ra mu thun su sc vi cc gi tr truyn thng, lm tng tnh bt n ca x
hi v khot su h ngn cch giu - ngho. Hn na, n cn c nguy c rng buc
cc nc chm pht trin hn, y cc nc vo tnh trng b l thuc v bc lt
theo kiu quan h "trung tm - ngoi vi".
Th ba, trong thc t khng c mt m hnh kinh t th trng chung cho mi
quc gia, m tri li, mi quc gia - dn tc ty theo trnh pht trin, c
im c cu t chc v th ch chnh tr, k c cc yu t vn ho - x hi
truyn thng, m xy dng nhng m hnh kinh t th trng c th ca
ring mnh. Khng th ph nhn nhng hn ch v mu thun c hu ca kinh t
th trng t bn ch ngha ngay ti qu hng ca n v vic khc phc nhng
mu thun vn ang l vn cc k nan gii. Mt s nc Ty u v Bc u
vi mong mun tm kim con ng ring ca mnh, nhm khc phc hn ch ca
kinh t th trng t bn ch ngha ch trng i theo "con ng th ba" hay
nhn mnh "Nh nc phc li": nh nc t bn ch ngha y c gn thm
chc nng "sng to" khi tham gia gii quyt cc vn x hi v phn phi li thu
nhp mang tnh nh hng x hi, to ra ci gi l "nn kinh t cho mi ngi" hay
"ch ngha t bn nhn dn". Nhng trong phm vi ca quan h t bn ch ngha
th nhng n lc trn r rng khng mang li kt qu nh mong mun.
Th t, nn kinh t th trng hin i ngy cng th hin xu hng t ph
nh v tin ho tt yu chuyn sang giai on mi cao hn - hu th
trng, hu cng nghip v kinh t tri thc. Trong nhng iu kin hin i, con
ng pht trin rt ngn nh C.Mc tng d bo, tr thnh mt kh nng hin
thc xt c v hai phng din: tnh tt yu kinh t - x hi v tnh tt yu cng

ngh - k thut. Nu nh nn vn minh cng nghip ra i trn c s ph nh nn


vn minh nng nghip th tri li, nn vn minh hu cng nghip - kt qu ca ln
sng cch mng khoa hc cng ngh ln th ba li c th hm cha v gn gi
vi nn vn minh nng nghip. Thc t cho thy, cng ngh cao c kh nng p
dng trong hon cnh nng nghip v tng ng, mt nn nng nghip truyn
thng c th i tt sang hu cng nghip m khng bt buc phi tri qua tt c cc
giai on ca qu trnh cng nghip ho t bn ch ngha nng n, tn km. V d,
sn phm cng ngh cao vi in t v sinh hc, do tnh nhiu v li c th ph hp
vi nhu cu x hi, vi ngun nguyn liu sn c v iu kin sn xut phn tn ca
nhng nc lc hu.
Th nm, xt v mt lch s th quan h hng ho - th trng ch l hnh thi
c bit, l nc thang trung gian cn thit chuyn x hi t trnh x hi
nng nghip, phi th trng, ln trnh x hi hu cng nghip, hu th
trng. Nu xt k, ngay giai on pht trin phn thnh, sung mn ca cc quan
h th trng th s xut hin ca chng cng khng c ngha l ng nht vi ch
ngha t bn. Chnh s hu t nhn t bn ch ngha ra i trn c s tch ri
cc yu t ngi v vt ca sn xut, cc yu t ny vn gn b hu c trong s
hu t nhn ca kinh t hng ho gin n.
Th su, s la chn m hnh kinh t th trng nh hng x hi ch ngha
Vit Nam l mt tt yu nu t trong bi cnh ton cu ho; th gii ang
bc vo giai on qu sang trnh x hi hu cng nghip, hu th
trng v kinh t tri thc; yu cu pht trin rt ngn v hi nhp. y khng
phi l s gn ghp khin cng, ch quan gia kinh t th trng v ch ngha x
hi, m l trn c s nhn thc su sc tnh quy lut tt yu ca thi i, s khi
qut ho, c rt t kinh nghim pht trin kinh t th trng th gii, v c bit, t
tng kt thc tin my chc nm xy dng ch ngha x hi v gn hai thp k i
mi ca Vit Nam.
Kinh t th trng nh l mt ch kinh t hay phng thc sn xut c tnh lch
s, l thnh qu ca vn minh nhn loi, n c th c s dng nhm phc v cho
s pht trin v thnh vng chung ca mi quc gia, dn tc m khng phi l ti
sn ring ca ch ngha t bn, ch phc v cho ring ch ngha t bn. Thot khi
gii hn ch lm giu cho t bn, kinh t th trng s c nhng mc tiu v ng
lc x hi mi, ph hp vi nhng c tnh x hi ha vn c, tr thnh cng c
pht trin kinh t, phc v c lc cho vic to ra ca ci v mang li s giu c
chung cho ton x hi.
Vic Vit Nam la chn con ng pht trin kinh t th trng theo nh hng x
hi ch ngha l s la chn va ph hp vi xu hng pht trin khch quan ca
thi i, va l s tip thu cc gi tr truyn thng ca t nc v nhng yu t
tch cc trong giai on pht trin qua ca ch ngha x hi kiu c. y cng l
s trng hp gia quy lut khch quan vi mong mun ch quan, gia tnh tt yu
thi i vi lgic tin ho ni sinh ca dn tc, khi chng ta ch trng s dng
hnh thi kinh t th trng thc hin mc tiu pht trin, tng bc qu ln
ch ngha x hi. N cng l con ng thc hin chin lc pht trin rt ngn,
thu hp khong cch tt hu v nhanh chng hi nhp, pht trin.

III. Bn cht, ni hm ca m hnh kinh t th trng nh hng x hi ch


ngha
a - Bn cht nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha:
Nh chnh tn gi, nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha cha phi l
ch ngha x hi pht trin y v chn mui. V ni dung v thc cht, y l
nn kinh t qu ca x hi qu , ang trong qu trnh chuyn bin cch
mng ln nc thang mi. Do , n va tun theo nhng nguyn tc v quy
lut ca bn thn h thng (kinh t th trng), li va chu s chi phi ca
nhng nguyn tc v quy lut nm ngoi h thng (nguyn tc x hi ho - x
hi ch ngha v nhng quy lut phn nh bn cht x hi ho - x hi ch
ngha). Kinh t th trng nh hng x hi ch ngha, vi t cch l nn
kinh t qu , tim tng nhng lc lng cch mng, nhng nhn t mi v
nhng kh nng cng nh phng n pht trin rng ln.
i hi IX ca ng Cng sn Vit Nam ch r: Kinh t th trng nh hng
x hi ch ngha Vit Nam l mt kiu t chc kinh t va tun theo nhng
quy lut ca kinh t th trng va da trn c s v c dn dt, chi phi
bi cc nguyn tc v bn cht ca ch ngha x hi, th hin trn c ba mt:
s hu, t chc qun l, v phn phi. Ni cch khc, kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha chnh l nn kinh t hng ha nhiu thnh phn, vn
ng theo c ch th trng c s qun l ca Nh nc nhm mc tiu dn
giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh.
Nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha l nn kinh t qu thuc dng
c bit: "tin ho - ci cch", khc bit vi cc bc qu thng thng: "tin
ho - t nhin" tng din ra trong lch s. V nguyn tc, nn kinh t th trng hin
i khng th ra i t pht nh trong cc th k trc. y phi l nn kinh t th
trng c nh hng cao v mt x hi v pht trin theo xu hng x hi ho x hi ch ngha. Hn na, nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha cn
c trng bi "thuc tnh kp" hay "qu bc hai": kt hp ng thi gia bc
qu sang nn kinh t th trng m nhn loi t c vi bc qu ton
nhn loi sang x hi hu cng nghip, hu th trng v nn kinh t tri thc theo
nh hng x hi ch ngha.
y cng l nn kinh t th trng kiu mi, c t chc, c k hoch, t di
s lnh o ca ng Cng sn v s qun l ca Nh nc x hi ch ngha.
N hot ng trn c s kt hp gia s nhn thc tnh tt yu khch quan
vi pht huy vai tr nng ng sng to ca ch th, nhm phc v cho s
nghip cng nghip ha, hin i ha v pht trin rt ngn, a nc ta hi
nhp vo nn kinh t th gii v tr thnh quc gia pht trin trong th k XXI.
b - Ni hm ca nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. Ni hm
ca nn kinh t th trng ny bao gm cc yu t c bn sau y:
- H thng mc tiu v ng lc: ng ta nu ln mc tiu xy dng mt x
hi "dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh". Chnh mc
tiu s quy nh phng tin, cng c, ng lc ca kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha v con ng t ti mc tiu. l s dng kinh t th

trng, m ca v hi nhp, y mnh cng nghip ha, hin i ha v pht trin


rt ngn.
- Ch s hu v thnh phn kinh t: Cc hnh thc s hu khc nhau nh s
hu x hi, s hu tp th, s hu nh nc v s hu t nhn ch l nhng
hnh thc hay cp ca s hu kinh t. Bi s hu nh mt phm tr kinh t
lun cha cc cc kinh t i lp hay nhng mu thun x hi hin thc, bt buc
phi tha nhn ln nhau nh nhng ch th kinh t ring. Trong nn kinh t th
trng nh hng x hi ch ngha, vai tr s hu nh nc, s hu tp
th, s hu x hi s c ngha ngy cng quan trng m bo tnh k
hoch v nh hng x hi ch ngha cho qu trnh pht trin.
- C ch vn hnh kinh t: ng nhin c ch th trng l c ch ch yu
vn hnh kinh t, nhm m bo phn b hp l cc li ch v ngun lc, kch
thch pht trin cc tim nng kinh doanh v cc lc lng sn xut, tng hiu
qu v tng nng sut lao ng x hi. Tuy nhin, iu khng h ph nhn
vai tr ca "nhn t mi" Nh nc x hi ch ngha - trong vic qun l,
hiu chnh nhng sai lch v tht bi ca c ch th trng. Trong trng hp
ny, Nh nc x hi ch ngha thng qua chc nng t chc v qun l v m, s
dng tt cc cng c hnh chnh php l v kinh t, c bit, cng c k hoch
ho v cc chng trnh mc tiu quc gia, cc chin lc pht trin trung v di
hn cng nh cc k hoch ngn hn, cc cng c n by, qun l nn kinh t
pht trin ng hng.
- Hnh thc phn phi: Kt hp phn phi theo lao ng, theo ng gp v c
phn, trn nguyn tc u tin phn phi theo lao ng v hiu qu, ng thi
m bo phn phi cng bng v hn ch bt bnh ng x hi. iu ny va
khc vi phn phi theo t bn ca kinh t th trng thng thng, li va khc vi
phn phi theo lao ng mang tnh bnh qun trong ch ngha x hi kiu c. Trong
kinh t th trng hin i v kinh t tri thc, tim nng lao ng - "t bn con
ngi" c coi l yu t quan trng hng u v c kh nng sng to rt ln.
Vic cao con ngi cng nh nguyn tc phn phi theo lao ng l ph hp vi
xu th v tnh nhn vn ca pht trin hin i. Mt khc, bo m s phn phi
cng bng v hn ch bt bnh ng x hi thi qu cng l iu kin nui
dng, pht trin chnh ngun lao ng sng to ny.
- Ch th lnh o, qun l kinh t th trng nh hng x hi ch ngha
khng th ai khc l ng Cng sn v Nh nc x hi ch ngha. Vai tr
lnh o ca ng Cng sn v qun l ca Nh nc x hi ch ngha cn
khng ngng c cng c, trn c s pht huy y quyn v trch nhim
ca ton dn tham gia vo qu trnh t chc, xy dng nhm sng to h
thng kinh t th trng mi. l nhng iu kin tin quyt cho vic pht trin
kinh t th trng nh hng x hi ch ngha thnh cng.
IV. ngha ca vic la chn m hnh pht trin kinh t th trng nh hng
x hi ch ngha:
- S la chn m hnh pht trin "Kinh t th trng nh hng x hi ch
ngha" l s khng nh quyt tm khc phc trit h thng k hoch ho
tp trung (ng ngha vi nn kinh t phi th trng v lc hu), xy dng

h thng kinh t th trng pht trin (kinh t th trng nh hng x hi


ch ngha). Ni r hn, y khng phi l nn kinh t th trng bt k hoc dp
khun theo kinh t th trng t bn ch ngha ( v ang b ph nh). y phi l
h thng kinh t th trng vn minh, m bo nh hng cao v mt x hi, tun
theo nguyn tc x hi ho - x hi ch ngha.
- y l s tip thu c chn lc thnh tu v vn minh nhn loi. Chng ta
khng chp nhn kinh t th trng nh l mt th cng ngh k thut
thun tu, hay nh mt phng thc n thun, th on to ra ca ci v s
giu c cho t bn, m pht huy nhng th mnh ca kinh t th trng, ch
ng hng kinh t th trng phc v cho vic nng cao i sng nhn dn,
s phn vinh v hnh phc ton x hi. t iu cn c s can thip
mnh ca Nh nc x hi ch ngha v ton x hi.
- Pht trin kinh t th trng nh hng x hi ch ngha l thm nhun s
kt hp gia tnh tt yu thi i vi nguyn vng tha thit ca mt dn tc
yu t do, c lp v lun mong mun sng trong ho bnh, hnh phc, vi
cc gi tr truyn thng dn ch, nhn vn v tng thn tng i. hon
ton khng phi l s thi phng c im dn tc hay ch i theo "con ng
ring", m l s vn dng sng to quy lut chung vo nhng hon cnh c th ca
t nc.
- Khng nh quyt tm v vai tr sng to rt cao ca kin trc thng tng
chnh tr - php lut l ng Cng sn, Nh nc php quyn x hi ch ngha
nhm to lp th ch kinh t th trng vn minh v theo nh hng x hi
ch ngha. Vic nhn thc v vn dng cc quy lut khch quan cng nh vai
tr lnh o ca ch th v kin trc thng tng chnh tr php l x hi
ch ngha l iu kin tin quyt bo m thnh cng qu trnh xy dng nn
kinh t th trng nh hng x hi ch ngha Vit Nam. Mi s v hiu
ho vai tr ca Nh nc trong kinh t th trng s ch dn ti s hn lon
v bt n nh v ikinh t - chnh tr - x hi. Thc t th gii khng nh
iu .

Cu 32: m hnh kinh t th trng nh hng XHCN pht trin ng n


v hiu qu th cn phi lm g?
a. Thc hin nht qun chnh sch pht trin kinh t nhiu thnh phn.
- Tha nhn trn thc t s tn ti nhiu thnh phn kinh t trong thi k qu ln
ch ngha x hi l mt trong nhng iu kin c s thc y kinh t hng ho
pht trin, nh m s dng c hiu qu sc mnh tng hp ca mi thnh phn
kinh t.
- Cng vi vic i mi, cng c kinh t nh nc, kinh t hp tc x, vic khuyn
khch tha nhn cc thnh phn kinh t c th, t nhn pht trin l nhn thc quan
trng v xy dng ch ngha x hi trong thi k qu .
Nh vy, tt c cc thnh phn kinh t trn u bnh ng trc php lut, tuy v tr
quy m, t trng trnh khc nhau nhng tt c u l ni lc ca nn kinh t pht
trin theo nh hng x hi ch ngha.
b. M rng phn cng lao ng, pht trin kinh t vng, lnh th to lp ng
b cc yu t th trng.
- Phn cng lao ng l c s ca vic trao i sn phm. y mnh kinh t hng
ho cn:
+ M rng phn cng lao ng, phn b li lao ng v dn c trong phm vi c
nc nhm: khai thc mi ngun lc, pht trin nhiu ngnh ngh, s dng c hiu
qu c s vt cht - k thut hin c, to vic lm cho ngi lao ng.
+ Tip tc m rng quan h kinh t vi nc ngoi nhm :
Gn phn cng lao ng trong nc vi phn cng lao ng quc t.
Gn th trng trong nc vi th trng th gii.
+ Cn pht trin ng b v qun l c hiu qu s vn hnh cc loi th trng c
bn: th trng hng ha v dch v, hnh thnh th trng lao ng c t chc, c
qun l cht ch, v t ai v th trng nh t, th trng vn v tng bc hnh
thnh th trng chng khon.
c. y mnh cng tc nghin cu, ng dng khoa hc v cng ngh, y mnh
CNH, HH.
- Trong kinh t th trng, cc doanh nghip ch c th ng vng trong cnh tranh
nu thng xuyn i mi khoa hc v cng ngh, h chi ph nng cao cht lng
sn phm. Mun vy:
+ Phi y mnh cng tc nghin cu, ng dng khoa hc v cng ngh vo qu trnh
sn xut v lu thng hng ha. Bi vy, pht trin kinh t hng ha chng ta phi
y mnh cng nghip ha hin i ha.

+ V th cn gp rt xy dng v cng c cc yu t ca h thng kt cu h tng c


s v dch v hin i.
Trc mt nh nc cn tp trung u tin xy dng nng cp mt s yu t thit yu
nh ng s, cu cng, bn cng, in nc, thng tin lin lc, ngn hng, dch v
qun l... bo him
d. Gi vng n nh chnh tr, hon thin h thng php lut, i mi cc chnh
sch ti chnh, tin t gi c.
- S n nh chnh tr bao gi cng l nhn t quan trng pht trin. N l iu
kin quan trng cc nh sn xut kinh doanh trong nc v nc ngoi yn tm
u t.
+ Gi vng n nh chnh tr nc ta hin nay l gi vng vai tr lnh o ca
ng cng sn Vit Nam, tng cng hiu lc v qun l ca nh nc, pht huy y
vai tr lm ch ca nhn dn.
- H thng php lut ng b l cng c quan trng qun l nn kinh t hng ha
nhiu thnh phn.
- i mi chnh sch ti chnh tin t, gi c nhm mc tiu thc y sn xut pht
trin.
e. Xy dng v hon thin h thng iu tit kinh t v m, o to i ng cn
b qun l kinh t v cc nh kinh doanh gii.
- H thng kinh t v m phi c kin ton ph hp vi nhu cu ca kinh t th
trng:
iu tit bng chin lc v k hoch kinh t php lut.
Chnh sch v cc n by kinh t.
iu tit thng qua b my Nh nc
- C i ng cn b qun l kinh doanh tng ng ph hp vi mc tiu pht trin
kinh t th trng nh hng x hi ch ngha:
i ng phi c nng lc chuyn mn gii, thch ng mau l vi c ch th
trng, dm chu trch nhim, chu ri ro v trung thnh vi con ng XHCN m
nhn dn ta la chn.
Bn cnh chng ta cn c phng hng s dng, bi dng i ng ng n
i ng , nhm kch thch hn na vic khng ngng nng cao trnh , bn lnh
qun l ti nng qun l kinh doanh ca h.
C cu i ng cn b phi c ch m bo c phm vi v m v vi m, c cn
b qun l ln cn b kinh doanh.
h. Thc hin chnh sch i ngoi c li cho pht trin kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha.
Thc hin c hiu qu kinh t i ngoi phi:
+ a dng ha hnh thc, a phng ha i tc.
+ Qun trit nguyn tc i bn cng c li, khng can thip vo cng vic ni b

ca nhau, khng phn bit ch chnh tr x hi.


+ Ci cch c ch qun l xut nhp khu, thu ht rng ri vn u t nc ngoi,
thu ht k thut, nhn ti v kinh nghim qun l.
Cu 33: Qu trnh hnh thnh ng li i mi h thng chnh tr; vai tr ca
n trong s nghip xy dng v bo v t quc ?
Qu trnh hnh thnh ng li i mi h thng chnh tr ca ng:
Nhn thc v mi quan h gia i mi kinh t v i mi h thng chnh tr:
i mi bt u t i mi kinh t, trc ht l i mi t duy kinh t, ng
thi tng bc i mi h thng chnh tr.
Mi quan h gia i mi kinh t v i mi h thng chnh tr: chng c mi
quan h mt thit vi nhau trong i mi kinh t thnh cng s to thun li cho
i mi chnh tr. Tuy nhin s i mi tch cc ca h thng chnh tr cng c tc
ng tch cc n i mi kinh t v tiu cc n kinh t nu s i mi khng ph
hp, khng theo kp vi i mi kinh t.
Nhn thc mi v mc tiu i mi h thng chnh tr:
Cng lnh nm 1991: Ton b t chc v hot ng ca h thng chnh tr
nc ta trong giai on mi l nhm xy dng v tng bc hon thin nn dn ch
XHCN, bo m quyn lc thuc v nhn dn.
Bo co chnh tr ca i hi VII (1991) nhn mnh, thc cht ca i mi v
kin ton h thng chnh tr ca nc ta l xy dng nn dn ch XHCN. Dn ch
va l mc tiu va l ng lc ca cng cuc i mi.
Nhn thc v u tranh giai cp v ng lc ch yu pht trin t nc trong gia
on mi.
Mi quan h gia cc giai cp l quan h hp tc v u tranh trong ni b
nhn dn, on kt v hp tc lu di trong s nghip xy dng v bo v T quc
di s lnh o ca ng.
Nhn thc li v u tranh giai cp.
Li ch ca giai cp cng nhn phi thng nht vi li ch chung ca dn tc,
m bo mc tiu chung ca dn tc.
Ni dung ca u tranh giai cp: thc hin cng bng x hi, u tranh
chng nhng hnh vi sai tri, tiu cc, u tranh chng nhng th lc th ch.
-

ng lc ch yu pht trin t nc:


+ Thc hin i on kt ton dn trong giai cp cng nhn v nng dn
lin minh vi tng lp tr thc l lc lng ch yu.
+
Kt hp hi ho cc li ch: c nhn, tp th, x hi.

Nhn thc mi v c cu v c ch vn hnh ca h thng chnh tr.


H thng chnh tr hot ng theo c ch: ng lnh o, Nh nc qun l, nhn
dn lm ch. Trong :
ng l mt b phn ca h thng chnh tr, l ht nhn ca h thng v phi
chp hnh hin php v php lut nhng chng ta khng chp nhn a nguyn, a
ng.
Nh nc php quyn XHCN, l nh nc ca dn, do dn, v dn , c trch
nhim bin cc ch trng chnh sch ca ng thnh cc th ch qun l.
Mt trn t quc Vit Nam l lin minh chnh tr ca cc t chc on th lm
nhim v phn bin, gim st ng v nh nc pht huy quyn lm ch ca nhn
dn.
Nhn dn l ngi lm ch x hi v lm ch thng qua cc c quan i din,
ng thi lm ch thng qua c ch dn bit, dn bn, dn lm, dn kim tra.
Nhn thc mi v vic xy dng Nh nc php quyn trong h thng chnh tr:
Thut ng xy dng Nh nc php quyn ln u tin c cp ti hi
ngh Trung ng 2 kho VII (1991).
Cc ni dung ca vic xy dng Nh nc: Nh nc qun l bng hin php
v php lut, gi v tr ti thng trong vic iu chnh cc mi quan h, ngi dn
c quyn t do, dn ch nhng trong khun kh ca hin php v php lut.
Nhn thc mi v vai tr lnh o ca ng trong h thng chnh tr :
Nhn thc r hn v v tr v phng thc lnh o ca ng i vi h thng
chnh tr. ng lnh o Nh nc, nhng khng lm thay Nh nc.
ng quan tm, xy dng v cng c Nh nc, mt trn t quc v cc on
th chnh tr - x hi.
i mi phng thc lnh o ca ng phi ng b vi i mi t chc v
hot ng ca h thng chnh tr, i mi kinh t.

Vai tr ca n trong s nghip xy dng v bo v t quc:


Khc phc dn nhng khuyt im, nhc im ca h thng chuyn chnh v
sn trc y, bc u p ng nhng yu cu ca tnh hnh mi.
i mi h thng chnh tr p ng yu cu chuyn i t kinh t tp trung
quan liu, bao cp sang th ch kinh t th trng nh hng XHCN, pht huy y
quyn lm ch ca nhn dn, xy dng v hon thin nn dn ch XHCN, thc
y x hi pht trin, bo m quyn lc thuc v nhn dn. Dn ch trong x hi c
bc pht trin, trnh v nng lc lm ch ca nhn dn tng bc c nng ln.

To tin cn thit gi vng n nh chnh tr, xy dng, cng c nim tin


ca nhn dn, to iu kin thun li i mi cc mt khc ca i sng x hi.
Tng cng vai tr lnh o ca ng, hiu lc qun l ca nh nc, pht
huy quyn lm ch ca nhn dn, lm cho h thng chnh tr hot ng nng ng
hn, c hiu qu hn, ph hp vi ng li i mi ton din, ng b t nc, t
bit l ph hp vi yu cu ca nn kinh t th trng nh hng XHCN ca s
nghip cng nghip ha, hin i ha gn vi kinh t tri thc, vi yu cu hi nhp
kinh t quc t.
i mi phng thc lnh o ca ng, khc phc c hai khuynh hng
thng xuyn xy ra trong thc t hoc l ng bao bin, lm thay, hoc l bung
lng s lnh o ca ng, gi vng v tng cng s lnh o ca ng, nng cao
tnh khoa hc, nng lc v hiu qu qun l ca nh nc, cht lng hot ng ca
Mt trn t quc v cc t chc chnh tr - x hi, tng cng k lut k cng trong
ng v trong x hi, lm cho nc ta pht trin nhanh v bn vng theo nh hng
XHCN.
Xy dng nh nc php quyn XHCN, l tinh hoa , l sn phm tr tu ca x
hi loi ngi , ca nn vn ha nhn loi.
Nhim v v quyn hn ca cc c quan nh nc c phn nh r hn,
phn bit qun l nh nc v qun l sn xut kinh doanh. Nh nc c tng
bc kin ton, t c cu t chc n c ch hot ng trn lnh vc lp php, hnh
php v t php. Qun l nh nc bng php lut c tng cng.
Mt trn cc t chc chnh tr - x hi c nhiu i mi v t chc, b my,
ni dung v phng thc hot ng, a dng ha cc hnh thc tp hp ngy cng
ng o cc tng lp nhn dn, pht huy dn ch, chm lo v bo v li ch chnh
ng ca nhn dn. Tham gia xy dng v cng c chnh quyn, hng mnh hot
ng v c s, bc u thc hin nhim v gim st v phn bin x hi.
ng thng xuyn coi trng vic i mi v t chnh n, gi vng v
nng cao vai tr lnh o ca ng i vi s nghip cch mng ca nhn dn ta
trong iu kin mi. Phng thc lnh o ca ng i vi h thng chnh tr,
phong cch cng tc t chc c nhiu i mi v tin b. Dn ch trong ng c
pht huy, quan h mt thit gia ng v nhn dn c cng c.
Cu 34: Thng qua nhng thnh qu t c chng minh ch trng ca
ng gii quyt cc vn x hi l ng v kp thi.
I .Nhn thc ca ng trong vic gii quyt cc vn x hi qua cc thi k:
Gii quyt tt cc vn x hi l mt trong nhng ch trng, gii php ln
nhm pht trin kinh t - x hi ca ng ta trong thi k i mi. Nhng vn x

hi ng ta quan tm bao gm cc lnh vc lin quan n s pht trin ca con ngi


v x hi nh: dn s v ngun nhn lc, lao ng v vic lm, gio dc v y t, o
c v vn ho,nhng m bo v an ninh v an ton x hi ca i sng c nhn v
cng ng.
Cc vn x hi c vai tr quan trng trong i sng x hi, do v tr ca con ngi
trong x hi quy nh.Trong ch ngha x hi, nhn dn lao ng l ngi lm ch,
con ngi c coi l vn qu nht, mc tiu phc v ca ch ngha x hi l nng
cao cht lng cuc sng cho con ngi.
II. Trnh by ch trng gii quyt cc vn x hi ca ng:
Trn c s nhn thc mi v vai tr ca cc vn x hi, m u cng cuc
i mi ton din t nc, ng ta ch r Trnh pht trin kinh t l
iu kin vt cht thc hin chnh sch x hi, nhng mc tiu x hi li l
mc ch ca cc hot ng kinh t
n i hi VII (1991), sau khi xc nh c nhng c trng c bn ca x hi
x hi ch ngha m nhn dn ta xy dng, ng ta nu ln nh hng ln
Chnh sch x hi ng n v hnh phc con ngi l ng lc to ln pht trin
mi tim nng sng to ca nhn dn trong xy dng x hi ch ngha
Trn c s nh hng y, ng ta chnh thc khng nh mt s quan im ch
o vic kt hp hi ho gia tng trng kinh t v gii quyt cc vn x hi. C
th l: Mc tiu ca chnh sch x hi thng nht vi mc tiu pht trin kinh t, u
nhm pht huy sc mnh ca yu t con ngi v v con ngi. Kt hp hi ho gia
kinh t vi pht trin vn ho, x hi, gia tng trng kinh t vi tin b x hi,
gia i sng vt cht vi i sng tinh thn ca nhn dn. Coi pht trin kinh t l
c s v tin thc hin chnh sch x hi, thc hin tt chnh sch x hi l
ng lc thc y pht trin kinh t. n i hi VIII (1996) ng ta b sung mt
quan im quan trng l Tng trng kinh t phi gn lin vi tin b v cngbng
x hi ngay trong tng bc v trong sut qu trnh pht trin
Ni dung ch yu ca quan im i hi X:
Th nht, kt hp cc mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi, trn bnh din c
nc cng nh tng lnh vc, a phng.
S kt hp cc mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi c xc nh tt c cc
cp, cc ngnh khng ch Trung ng m tng ngnh, tng a phng, to thnh
s thng nht trong chnh sch kinh t v chnh sch x hi ca a phng, ngnh v
c s. S kt hp ny bo m tnh ng b, cng bng v bnh ng cho mi ngi
dn, mi vng min, khc phc tnh trng phn ho, bt bnh ng do cc khuyt tt
ca c ch th trng v nhng pht sinh do nn kinh t trong qu trnh chuyn i
gy ra.
Th hai, thc hin tin b v cng bng x hi ngay trong tng bc v tng
chnh sch pht trin.

Tip tc k tha v pht trin nhng quan im c xc nh t i hi XIII, i


hi X khng nh, cn phi thc hin tin b v cng bng x hi ngay trong tng
chnh sch pht trin. iu c th hin qua cc ni dung sau:
- Thc hin tt cc chnh sch x hi trn c s pht trin kinh t, gn b hu c gia
quyn li v ngha v, cng hin v hng th.
- Coi trng ch tiu GDP bnh qun u ngi gn vi ch tiu pht trin con ngi
(HDI).
T thc tin xy dng t nc trong nhng nm qua, nhm tng bc thc hin
quan im ca ng xy dng v pht trin cc vn x hi trong thi k cng
nghip ha, hin i ha t nc, chng ta cn ng thi trin khai thc hin cc
ch trng v gii php ln nh sau:
Trc ht l khuyn khch mi ngi dn lm giu theo php lut, thc hin c hiu
qu cc chnh sch xo i gim ngho. Vi ni dung ny, trong nhng nm ti cn
thc hin cc yu cu l to iu kin v c hi tip cn bnh ng ngun lc pht
trin, hng th cc dch v x hi c bn, vn ln xo i gim ngho bn vng
cc vng, khc phc tnh trng bao cp dn u, t tng li, phn u khng cn
h i, gim mnh h ngho, tng nhanh h giu, tng bc xy dng gia nh
cngng v x hi phn vinh. To c ng lc lm giu trong ng o cc tng
lp dn c, khuyn khch nhng ngi thot ngho mnh dn vn ln lm giu
v gip nhng ngi khc sm thot khi h ngho. Xy dng chng trnh xo i
gim ngho st vi iu kin c th ca tng a phng, dnh ngun u tin h tr
cc vng xa, kh khn, c nhiu ng bo dn tc thiu s. Gim dn chnh lch v
pht trin kinh t v i sng ca nhn dn gia cc vng, min v cc tng lp dn
c. Phn u n nm 2010 gim 1/2 t l ngho theo Chun quc t so vi nm
2000. Gim 3/4 t l ngho v lng thc, thc phm so vi nm 2000. Gim 3/5 t
l h ngho so vi nm 2000 theo chun ca Chng trnh mc tiu quc gia.
Th ba, xy dng hon chnh h thng chnh sch bo m cung ng dch v
cng cng thit yu, bnh ng cho mi ngi dn v gio dc v o to, to
vic lm, chm sc sc kho, vn ho - thng tin, th dc th thao.
Xy dng h thng an sinh x hi a dng, pht trin mnh h thng bo him x hi,
bo him y t, tin ti bo him y t ton dn. a dng ho cc loi hnh cu tr x
hi, to vic lm, y mnh xut khu lao ng, hng ti xut khu lao ng trnh
cao, tip tc i mi chnh sch tin lng, phn phi thu nhp x hi cng bng,
hp l to c ng lc pht trin mnh, gp phn phng chng tiu cc, t nn
x hi. Tng ngun lc u t ca nh nc pht trin cc lnh vc x hi v thc
hin cc mc tiu x hi, ng thi y mnh x hi ho, coi y l mt chnh sch
c tnh chin lc, nhm huy ng mi ngun lc, tr tu ca cc thnh phn kinh t,
ca cc t chc x hi, ca mi ngi.
Th t, pht trin h thng y t cng bng v hiu qu, bo m mi ngi

dn c chm sc v nng cao sc kho. Cng c v hon thin mng li y t


c s, h thng cc chnh sch bo v, chm sc v nng cao sc kho nhn dn.
Th nm, xy dng chin lc quc gia v nng cao sc kho, tm vc con
ngi Vit Nam, tng tui th v ci thin cht lng ging ni, chng t nn x
hi .
C th, pht trin mnh th dc th thao vi phng chm kt hp tt th thao phong
tro v th thao thnh tch cao, dn tc v hin i, ch trng pht trin th dc th
thao trng hc, nng cao cht lng phong tro th dc th thao qun chng.
Th su, thc hin tt cc chnh sch dn s v k hoch ho gia nh. C th l
gim tc dn s.
Th by, ch trng cc chnh sch u i x hi. C th l thc hin tt chnh sch
x hi i vi ngi c cng, gia nh thng binh lit s nh vn nh , khm
cha bnh v iu dng phc v sc kho, cc chnh sch u tin trong gio dc,
vn tr cp cho nhng ngi c cng vi cch mng.
Th tm, i mi c ch qun l v phng thc cung ng cc dch v cng
cng c th l pht trin v quy m gn vi cht lng v hiu qu cc dch v
cng cng, nng cao cht lng qun l nh nc, i mi c ch hot ng ca
cc n v cng lp v huy ng mnh mi ngun lc ca x hi.
III. Thnh tu t c:
T l h ngho ca Vit Nam n cui nm 2005 cn khong 7% trn tng s h.
Ch s pht trin con ngi khng ngng c ci thin. Tui th bnh qun t 71,3
tui, t l tr em suy dinh dng gim 25% nm 2005.
Thnh tu xa i, gim ngho gp phn quan trng cho nhiu ngi thot cnh
ngho tng, c c hi tip cn v hng th quyn c mc sng ti thiu v tho
ng trong iu kin c th ca mt con ngi. Thnh cng ca cng tc xo i,
gim ngho cn c ngha quan trng l to ra tin vt cht cho vic bo m tin
b v cng bng x hi
- Quyn v lao ng vic lm. Trong 5 nm qua, Vit Nam m bo ngy cng tt
hn quyn v lao ng vic lm ca cng dn. Nh nc to vic lm cho 7,5
triu lao ng, a t l tht nghip thnh th gim xung cn 5,3%; tng thi gian
s dng lao ng nng thn ln 80,6%; a thu nhp bnh qun u ngi tng t
5,7 triu ng nm 2000 ln trn 10 triu ng nm 2005; i sng ca cc tng lp
nhn dn khng ngng c ci thin(2).
- Quyn c gio dc. Trong 20 nm qua, gio dc v o to tip tc c ng
v Nh nc c bit quan tm u t cho pht trin. Ring nm 2005, chi cho gio
dc t 18% tng chi ngn sch, s hc sinh i hc bc tiu hc t 97,5%; c 31
tnh, thnh ph hon thnh ph cp trung hc c s; s hc sinh trung hc chuyn
nghip tng 15,1%/nm; dy ngh di hn tng 12%/nm; sinh vin i hc v cao
ng tng 8,4%/nm.

Cng vi gio dc, khoa hc v cng ngh c u t nghin cu, to ra nhiu sn


phm, dch v mi c cht lng cao, c ng dng thit thc vo cuc sng ca
ngi dn, phc v sn xut; khoa hc x hi v nhn vn cung cp nhiu lun c
khoa hc xc ng cho vic hoch nh ch trng, chnh sch pht trin kinh t v
x hi. Ni cch khc, s pht trin ca khoa hc cng ngh, khoa hc x hi to
tin cho vic thc hin quyn c tip cn v hng th cc gi tr vn ho,
tin b khoa hc ca mi cng dn.
- Quyn c hng th cc gi tr vn ho. Trong nhng nm qua, hot ng vn
ho, thng tin, bo ch, th dc th thao... gp phn nng cao i sng vn ho, tinh
thn ca nhn dn. Hot ng bo ch, pht thanh, truyn hnh c i mi v ni
dung, tng quy m, m rng phm vi ti vng su, vng xa, vng ng bo dn tc
thiu s v nc ngoi. n nm 2005, Vit Nam c 650 c quan bo ch, vi 713
n phm, 70 t bo in t v hng trm trang tin in t; pht thanh v truyn hnh
ph sng trn 80% lnh th. Hot ng th dc, th thao c quan tm u t
pht trin, trong c bit phi k n s quan tm u t cho th dc, th thao ca
ngi khuyt tt, Vit Nam ng cai v t chc thnh cng i hi th thao ca
ngi khuyt tt ng Nam ln th hai.
- Quyn c chm sc sc khe. ng v Nh nc c bit quan tm n cng tc
chm sc sc kho nhn dn, coi y l nhim v quan trng lin quan n vic nng
cao cht lng cuc sng ca ngi dn. Trong nhng nm qua, mng li y t, c
bit l y t c s c cng c v pht trin. Hu ht cc x, phng trong c nc
c trm y t, trong c trn 65% s trm c bc s. Ch khm, cha bnh cho
ngi ngho (trong c ngi khuyt tt), bo him y t c bc pht trin.
trin khai ch khm, cha bnh min ph cho tr em di 6 tui. c bit l
ngn chn c hiu qu v khc phc nhanh mt s dch bnh mi nh SARS, cm gia
cm; y mnh phng chng HIV/AIDS trn c s ch trng bo m quyn con
ngi ca nhng ngi c HIV/AIDS, coi y l bin php hu hiu ca cng tc
phng chng cn bnh th k ny.
Thnh tu trong vic tn trng v bo m quyn c chm sc sc kho ca mi
ngi dn c th hin r nht l: tui th trung bnh ca ngi Vit Nam c
nng t 67,8 tui nm 2000 ln 71,5 tui nm 2005.
- Quyn c sng trong mi trng trong sch. Thi k i mi cng l thi k
Vit Nam quan tm ch trng n quyn c sng trong mi trng trong sch mt trong nhng quyn pht trin quan trng ca con ngi. Trong nhng nm qua,
cng tc bo v mi trng c quan tm v t c nhng kt qu bc u.
Hot ng iu tra c bn v mi trng c duy tr, vic ngn nga v khc phc
nhim mi trng c tin b; ban hnh c mt s chnh sch v bo v mi
trng.

- Hot ng vn ho thng tin pht trin a dng, ci thin i sng vn ho ca


nhn dn.
Nhng thnh tu trn cho thy ng ch o, lnh o, to iu kin cho mi
ngi dn c c hi tip cn, hng th cc quyn c bn v dn s, chnh tr; kinh
t, x hi v vn ho, v c bit, phi k n quyn pht trin. V th, Vit Nam
c Lin hp quc nh gi c ch s pht trin con ngi nm 2003 l 0,704, xp
th 108 trong tng s 177 nc, xp hng cao hn nhiu so vi mc trung bnh ca
cc nc km pht trin (0,518) v xp x mc cc nc c thu nhp trung bnh.
Cu 35 :NHNG CH TRNG CHNH SCH LN V M RNG QUAN
H I NGOI, HI NHP KINH T V THNH TU T C
TRONG NHNG NM QUA.
I.Ch trng,chnh sch v m rng quan h i ngoi, hi nhp kinh t quc t:
Bc vo th k 21,qu trnh ton cu ha tip tc pht trin su rng v tc ng ti
tt c cc nc, do bn cnh nhng c hi to ln, t nc ta cn phi i mt vi
rt nhiu thch thc. Nhm pht huy nhng thnh tu to ln t c trong gn
hai thp k tin hnh hnh cng cuc i mi v vn ti mc tiu xy dng mt
nc Vit Nam dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh, ng v
Nh nc Vit Nam tip tc kin tr thc hin ng li i ngoi c lp, t ch,
rng m, a dng ho, a phng ho quan h quc t, ch ng hi nhp quc t vi
phng chm Vit Nam sn sng l bn v l i tc tin cy ca tt c cc nc
trong cng ng th gii phn u v ho bnh, c lp v pht trin.". V vy, Vit
Nam ch trng m rng quan h hp tc nhiu mt, song phng v a phng vi
cc nc v vng lnh th, trong u tin cho vic pht trin quan h vi cc nc
lng ging v khu vc, vi cc nc v trung tm chnh tr, kinh t quc t ln, cc t
chc quc t v khu vc trn c s nhng nguyn tc c bn ca lut php quc t v
Hin chng Lin Hp Quc. Cc mi quan h song phng v a phng s gp
phn khng nh vo vic khng ngng cng c mi trng ho bnh, n nh v to
mi iu kin quc t thun li cho cng cuc xy dng v bo v t quc. Chng ta
s tip tc n lc a quan h vi cc nc, nht l cc i tc hng u i vo chiu
su, n nh, bn vng; pht huy tt vai tr y vin khng thng trc HBA/LHQ;
tham gia tch cc, ch ng v c trch nhim vo ASEAN v cc din n quc t
khc; tip tc trin khai cng tc phn gii cm mc trn t lin vi cc nc; cng
cc B, ngnh, a phng bo v vng chc ch quyn lnh th v an ninh mi mt
ca t nc..
Khng ngng pht trin quan h vi cc ng cng sn v cc ng cm quyn cc
nc x hi ch ngha v cc nc lng ging c chung bin gii. Tng cng quan

h vi cc ng cng sn, ng cnh t, phong tro cch mng v tin b c nhiu


nh hng cc khu vc trn th gii. M rng quan h vi cc ng cm quyn,
ng tham chnh cc nc trong khu vc v cc nc c quan h i tc quan trng
vi nc ta. Tng cng quan h vi cc chnh ng khc c quan h vi ng ta v
hu ngh vi Vit Nam
Tip tc thc y gii quyt bng thng lng ha bnh nhng vn cn tn ti v
bin gii, lnh th, bin o vi cc nc lin quan; phn u xy dng ng bin
gii trn t lin v trn bin vi cc nc lng ging thnh ng bin gii ha
bnh, n nh, hp tc cng pht trin.
Gi vng v tng cng quc phng an ninh l mt i hi tt yu ca tin trnh Vit
Nam hi nhp vo khu vc v quc t. cng l c s quan trng t nc tng
cng sc mnh quc phng nhm p ng ngy cng tt hn yu cu xy dng v
bo v T quc.
ng thi, gii quyt tt cc vn vn ha x hi v mi trng trong qu trnh hi
nhp. Trc tin chng ta cn tp trung bo v v pht huy cc gi tr vn ha dn
tc. Sau , xy dng c ch kim sot v ch ti x l s xm nhp ca cc sn
phm v dch v vn ha khng lnh mnh, gy phng hi n s pht trin ca t
nc, vn ha v con ngi Vit Nam. Kt hp hi ha gia gi gn v pht huy cc
gi tr vn ha truyn thng vi tip thu c chn lc cc gi tr vn ha tin tin trong
qu trnh giao lu vi cc nn vn ha bn ngoi. Xy dng v vn hnh c hiu qu
mng li an sinh x hi; y mnh cng tc xa i gim ngho; c bin php cm,
hn ch nhp khu nhng mt hng c hi cho mi trng, tng cng hp tc quc
t trn lnh vc bo v mi trng.
Ch ng hi nhp quc t, trc ht l hi nhp kinh t quc t l ni dung quan
trng trong ng li v hot ng i ngoi ca ng v Nh nc Vit Nam trong
bi cnh th gii ton cu ha v cch mng khoa hc k thut din ra rt mnh m
hin nay. .Chng ta cn ch ng v tch cc hi nhp kinh t quc t theo l trnh
ph hp. Trong tin trnh hi nhp ny, Vit Nam t u tin cao cho vic m rng
quan h kinh t i ngoi, m rng v a dng ho th trng, tranh th vn, kinh
nghim qun l v khoa hc cng ngh tin tin cho s nghip cng nghip ho v
hin i ho t nc. Bn cnh , cn b sung v hon thin h thng php lut v
th ch kinh t ph hp vi cc nguyn tc, quy nh ca WTO nhm bo m tnh
ng b ca h thng php lut; a dng ha cc hnh thc s hu, pht trin kinh t
nhiu thnh phn, thc y s hnh thnh, pht trin v tng bc hon thin cc loi
th trng, xy dng cc sc thu cng bng, thng nht, n gin thun tin cho mi
ch th kinh doanh. ng thi, y mnh ci cch hnh chnh, nng cao hiu qu,
hiu lc ca b my nh nc. cng nh, nng cao nng lc cnh tranh quc gia,
doanh nghip v sn phm trong hi nhp kinh t quc t.
Phi hp cht ch hot ng i ngoi ca ng, ngoi giao Nh nc v i ngoi

nhn dn, chnh tr i ngoi v kinh t i ngoi nhm tng cng hiu qu ca hot
ng i ngoi.i mi v tng cng s lnh o ca ng, s qun l ca Nh
nc i vi cc hot ng i ngoi: tp trung xy dng c s ng trong cc
doanh nghip v xy dng giai cp cng nhn trong iu kin mi; y mnh xy
dng nh nc php quyn x hi ch ngha ca dn, do dn, v dn trng tm l ci
cch hnh chnh.
Ngoi ra, khi Th gii ang phi i ph vi nhng vn ton cu m khng mt
nc no c th t ng ra gii quyt c, Vit Nam v ang hp tc cht ch
vi cc nc, cc t chc quc t v khu vc cng nhau gii quyt nhng thch
thc chung nh dch bnh truyn nhim, i ngho, ti phm xuyn quc gia,
nhim mi trng, bun lu ma ty, ... chng nguy c chin tranh v chy ua v
trang; gp phn xy dng trt t chnh tr, kinh t quc t dn ch, cng bng. c
bit t sau s kin 11/9/2001, Vit Nam tch cc tham gia vo n lc chung ca
cc nc tng cng hp tc chng khng b trn c s song phng v a phng
nhm loi tr tn gc nguy c ca khng b i vi an ninh v n nh ca cc quc
gia.
Cng hnh ng tham gia cuc u tranh chung v quyn con ngi; sn sng i
thoi vi cc nc, cc t chc quc t v khu vc c lin quan v vn nhn
quyn. Kin quyt lm tht bi cc m mu, hnh ng xuyn tc v li dng cc vn
"dn ch", "nhn quyn", "dn tc", "tn gio" hng can thip vo cng vic ni
b, xm phm c lp, ch quyn, ton vn lnh th, an ninh v n nh chnh tr ca
Vit Nam.
II.Thnh tu t c trong nhng nm qua:
Ph th bao vy, cm vn ca cc th lc th ch, to dng mi trng quc t thun
li cho s nghip xy dng v bo v T Quc. Vic tham gia k hip nh Pari
(ngy 23-10-1991) v mt gii php ton din cho vn Campuchia, m ra tin
Vit Nam thc y quan h vi khu vc v cng ng quc t. Vit Nam
bnh thng ha quan h vi Trung Quc (10-11-1991). Thng 11-1992 CP Nht Bn
quyt nh ni li vin tr ODA cho Vit Nam, bnh thng ha quan h vi Hoa K
(11-7-1995). Thng 7-1995 VN gia nhp ASEAN, nh du s gia nhp ca nc ta
vi khu vc ng Nam .
Gii quyt ha bnh cc vn bin gii, lnh th, bin o vi cc nc lin quan:
m phn thnh cng vi Malaixia v gii php gc tranh chp, cng khai thc
vng bin chng ln gia hai nc. Thu hp din tranh chp vng bin gia ta v cc
nc ASEAN. k vi Trung Quc: Hip c v phn nh bin gii trn b, Hip
nh phn vnh Bc B v Hip inh hp tc v ngh c.
M rng quan h i ngoi theo hng a phng ha a dng ha.:
n nm 2009, Vit Nam thit lp quan h ngoi giao vi 169 nc trong tng s
hn 200 nc trn Th Gii. Ln u tin trong lch s, Vit Nam c quan h chnh

thc vi tt c cc nc ln.Nm 1995, VN k hip nh khung v hp tc vi EU,


nm 1999 k tha thun vi Trung Quc khung kh quan h Lng ging hu ngh,
hp tc ton din, n nh lu di, hng ti tng lai. Thng 5/2008 thit lp quan
h i tc hp tc chin lc ton din Vit Nam Trung Quc.
V quan h kinh t a phng, Vit Nam tham gia k kt nhiu vn kin hp tc
quan trng trong trong lnh vc kinh t nh Hip nh thng mi hng ha ASEAN,
Hip nh u t ton din ASEAN, Hip nh an ninh du kh, Hip nh thng
mi t do gia ASEAN vi Australia v New Zealand, Hip nh u t ASEANTrung Quc, tip tc to hnh lang php l thun li cho hot ng thng mi
quc t ca cc doanh nghip Vit Nam.
Sau gn 3 nm gia nhp T chc Thng mi th gii (WTO), v c bn, Vit Nam
thc hin tt cc cam kt gia nhp v ang tng bc tham gia su hn vo Vng
m phn Doha.
Tham gia cc t chc kinh t quc t: Hn mt thp k qua, Vit Nam ln lt gia
nhp cc t chc kinh t quc t v khu vc: khi phc quan h bnh thng vi
Ngn hng th gii (WB), Qu tin t quc t (IMF) v Ngn hng pht trin chu
(ADB), tr thnh thnh vin ca ASEAN (7/1995), sau tham gia khu vc mu
dch t do ASEAN (AFTA), gia nhp t chc Din n hp tc kinh t chu Thi
Bnh Dng APEC, thc hin Chng trnh CEPT, ng sng lp ASEM.(Din n
hp tc u). c bit s kin Vit Nam c kt np lm thnh vin th 150 ca
T chc Thng mi th gii WTO nh du mt mc quan trng trong qu trnh
pht trin ca nc ta. Nh hi nhp, nm 1990, kim ngch xut khu ca Vit Nam
mi ch t 2,4 t USD v kim ngch nhp khu t 2,75 t USD th ti nm 2001,
con s ny t ti 15,1 t USD xut khu v 16 t USD nhp khu. Nhiu nhm
mt hng xut khu ch lc t kim ngch trn 1 t USD nh du th, hng dt
may, thu sn v giy dp. C cu hng xut khu c nhiu chuyn bin tch cc, t
trng hng cng nghip xut khu t trn 40% tng kim ngch xut khu (trong khi
u nhng nm 90 ch mc di 30%). Th trng khng ngng c m rng, t
ch ch c quan h thng mi vi cc nc ng u l chnh, n nay Vit Nam
c quan h kinh t thng mi vi 176 nc v vng lnh th...
Thu ht u t nc ngoi, vin tr pht trin v m rng th trng: Bng chnh
sch u t hp dn, n nay, c trn 70 nc v vng lnh th u t vo Vit
Nam, trong c nhiu cng ty v tp on ln c tim lc ti chnh - cng ngh,
gp phn thay i trnh sn xut ca nc ta. Tng s vn u t nc ngoi cam
kt trong giai on 1998 - 2001 t trn 40 t USD, trong s vn thc hin t gn
20 t USD. V ngun ODA, sau 9 k hi ngh cc nh ti tr, tnh n nay, tng s
vn ODA cam kt dnh cho Vit Nam t 21 t USD, vi s vn c gii ngn
t 9,8 t USD.
Gip tip thu khoa hc k tht v cng ngh qun l tin tin, gp phn o to i

ng cn b qun l kinh doanh v cng nhn k thut lnh ngh


Tng bc a hot ng ca cc doanh nghip v c nn kinh t v mi trng cnh
tranh. Trong qu trnh hi nhp, hiu doanh nghip i mi cng ngh, i mi
qun l, nng cao nng sut v cht lng, khng ngng vn ln trong cnh tranh
tn ti v pht trin. T duy lm n mi, ly hiu qu sn xut kinh doanh lm thc
o v i ng cc nh doanh nghip mi nng ng sng to c kin thc qun l
ang hnh thnh.
Vi nhng thnh tu t c trn cc lnh vc xut nhp khu, thu ht u t v h
tr ti chnh quc t, hi nhp kinh t quc t thi gian qua gp phn ng k m
bo tng trng cao ca nn kinh t Vit Nam, trung bnh 7% trong giai on 10 nm
i mi 1990 - 2000. To thm c 350.000 cng n vic lm, ci thin i sng
nhn dn. C cu ca nn kinh t cng c nhng bc tin b r rt, t trng cng
nghip trong GDP t trn 36%, dch v trn 39% v nng lm ng nghip 24%, tng
bc to ra c mt nn kinh t m, nng ng, c kh nng thch ng vi nhng
thay i din ra trong nn kinh t th gii.
III.Tng kt:
Qu trnh thc hin ng li i ngoi, hi nhp kinh t quc t nhng nm qua,
di ch trng ng li ca ng t c nhng thnh tu c bn, c ngha
quan trng. Cc thnh tu chng minh ng li i ngoi hi nhp kinh t
quc t ca ng v Nh nc trong thi k i mi l ng n v sng tao.
CU 36: Thng li ca cch mng Vit Nam trong 80 nm di s lnh o ca
ng?
Tm mi nm qua, di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam do Ch
tch H Ch Minh sng lp, lnh o v rn luyn, s nghip cch mng ca giai cp
cng nhn, nhn dn v dn tc Vit Nam ginh c nhng thng li v i c
ngha lch s mang tnh thi i. Tm mi nm di s lnh o ca ng, dn tc
Vit Nam tin nhng bc di cha tng c trong lch s. T mt nc thuc a
na phong kin, Vit Nam tr thnh mt quc gia c lp, t do, pht trin theo
con ng x hi ch ngha, c quan h quc t rng m, c v th ngy cng quan
trng trong khu vc v trn th gii. Nhn dn Vit Nam t thn phn n l tr
thnh ngi lm ch t nc, lm ch x hi. T mt t nc ngho nn, lc hu
nay Vit Nam ang bc vo thi k cng nghip ha - hin i ha, y mnh ton
din cng cuc i mi v hi nhp kinh t quc t. Nhng thng li ca cch mng
Vit Nam trong 80 nm di s lnh o ca ng l:
1. ng cng sn Vit Nam lnh o v t chc cc cuc u tranh cch mng,
khi ngha ginh chnh quyn - Cch mng Thng Tm (1945)
Ngay khi va mi ra i, vi ng li cch mng cu nc ng n, ng Cng

sn Vit Nam quy t on kt xung quanh mnh tt c cc giai cp v cc tng lp


yu nc, xy dng nn lc lng cch mng to ln v rng khp u tranh chng
thc dn Php v bn phong kin tay sai v s nghip gii phng dn tc. Qua 15
nm lnh o cch mng, tri qua u tranh gian kh hy sinh, ng cng sn Vit
Nam tng bc vn ng, gio dc qun chng, qua ba cao tro cch mng ln (1930
- 1931, 1936 - 1939, 1939 - 1945) nh ba cuc tng din tp cch mng, vi kh th
cch mng v i ca qun chng, nm chc thi c lch s, vi mt ngh thut lnh
o v t chc khi ngha ti tnh, ng Cng sn Vit Nam lnh o cuc Tng
khi ngha Thng Tm nm 1945 thnh cng trn vn.
Ch trong thi gian ngn, nhn dn Vit Nam p tan xing xch n l ca ch
thc dn v lt nho ch phong kin tay sai thi nt tn ti trong gn mt th k.
Ngy 2 - 9 - 1945, Ch tch H Ch Minh thay mt Chnh ph lm thi c Tuyn
ngn c lp khai sinh ra nc Vit Nam Dn ch Cng ho, nh nc ca dn, do
dn v v dn. Dn tc Vit Nam bc sang k nguyn mi - k nguyn c lp, t
do, dn ch nhn dn tin ln ch ngha x hi. nh gi ngha lch s ca giai
on ny, Ch tch H Ch Minh vit: "Chng nhng giai cp lao ng v nhn dn
Vit Nam ta c th t ho, m giai cp lao ng v nhng dn tc b p bc ni khc
cng c th t ho rng: ln ny l ln u tin trong lch s cch mng ca cc dn
tc thuc a v na thuc a, mt ng mi 15 tui lnh o cch mng thnh
cng, nm chnh quyn ton quc" (H Ch Minh: Ton tp, tp 6, Nxb. Chnh tr
quc gia, H Ni, 1995, tr.159)
2. ng Cng sn Vit Nam lnh o nhn dn u tranh bo v chnh quyn
cch mng v tin hnh thng li Cuc khng chin chng thc dn Php xm
lc 1945 - 1954.
Ngay khi va mi ra i, nc Vit Nam Dn ch Cng ho b cc nc quc
v cc th lc phn ng trong nc v quc t cu kt vi nhau chng ph quyt
lit. Cha bao gi trn t nc Vit Nam c nhiu qun i nc ngoi chim ng
nh vy. Trong khi , lc lng mi mt ca Nh nc Vit Nam cn rt non yu:
nn i ang honh hnh, vn mnh ca t nc nh "ngn cn treo si tc". Song,
ng Cng sn Vit Nam ng u l Ch tch H Ch Minh kp thi ra nhng
ch trng v quyt sch ng n, ton din trn tt c cc mt chnh tr, kinh t, x
hi, an ninh quc phng. i vi cc th lc th ch, ng Cng sn Vit Nam thc
hin sch lc mm do, li dng mu thun, phn ho chng, ginh thi gian cng
c lc lng chun b khng chin. Vi ng li chnh sch sng sut, va cng rn
v nguyn tc, va mm do v sch lc, ng Cng sn Vit Nam ng vin
c sc mnh on kt ton dn, triu ngi nh mt, vt qua mun vn kh
khn, nguy him tng nh khng qua c, cng c, gi vng chnh quyn a
cch mng vt qua tnh th him ngho, chun b mi mt cho cuc khng chin lu
di chng thc dn Php.

Bt chp nguyn vng ca nhn dn Vit Nam v mc d Chnh ph Vit Nam


nhn nhng, nhng thc dn Php vn khng t b d tm xm lc Vit Nam ln
na. Chnh ph Vit Nam cng nhn nhng, thc dn Php cng ln ti.
Lch s t dn tc Vit Nam trc mt th thch gay gt mi, phi ng ln bo
v nn c lp ca T quc. m 19 - 12 - 1946, H Ch tch ra li ku gi ton
quc khng chin. Hng ng li ku gi ca ng cng sn Vit Nam v H Ch
tch, nhn dn c nc quyt tm "th hy sinh tt c ch khng chu mt nc,
khng chu lm n l"... Vi ng li khng chin ton dn, ton din, trng k,
da vo sc mnh l chnh, va khng chin, va kin quc, ng cng sn Vit Nam
lnh o nhn dn vt qua mi kh khn ginh thng li trong cuc khng chin
chng thc dn Php xm lc.
Chin thng in Bin Ph lch s (5 - 1954) mi mi ghi vo lch s dn tc Vit
Nam nh mt Bch ng, mt Chi Lng hay mt ng a ca th k XX, i vo
lch s th gii nh mt chin cng chi li, t ph thnh tr ca h thng n dch
thuc a ca ch ngha quc, bo hiu s sp hon ton khng trnh khi ca
ch ngha thc dn.
nh gi ngha thng li, Ch tch H Ch Minh ch r: "Ln u tin trong lch s
mt nc thuc a nh yu nh thng mt nc thc dn hng mnh. l
thng li v vang ca nhn dn Vit Nam, ng thi cng l mt thng li ca cc lc
lng ho bnh, dn ch v ch ngha x hi. Thng li lm sng t mt chn l:
"Trong iu kin th gii ngy nay, mt dn tc d nh yu, nhng mt khi on
kt ng ln kin quyt u tranh di s lnh o ca chnh ng Mc - Lnin
ginh c lp v dn ch th c y lc lng chin thng mi k th xm
lc ... Thng li cng chng t rng ch c s lnh o ng n ca giai cp
cng nhn m ng ta l i biu, ch c ng li cch mng ca ch ngha Mc Lnin mi c th to iu kin cho nhn dn ta nh bi qun th ginh t do c
lp"
3. ng cng sn Vit Nam lnh o tin hnh ng thi hai nhim v chin
lc - nh thng quc M xm lc (1954 - 1975)
Vi thng li ca Cuc khng chin chng thc dn Php, cch mng Vit Nam bc
vo thi k mi vi c im l t nc tm thi chia lm hai min vi hai ch
chnh tr - x hi i lp nhau. Con ng pht trin tt yu ca cch mng Vit Nam
nh ng Cng sn Vit Nam xc nh l tin hnh ng thi hai nhim v chin
lc:
Mt l, tin hnh cch mng x hi ch ngha min Bc, xy dng min Bc thnh
cn c a vng mnh ca cch mng c nc.
Hai l, tin hnh cch mng dn tc dn ch nhn dn min Nam, chng quc
M v tay sai, gii phng min Nam, thc hin thng nht nc nh.
Tuy mi min thc hin mt chin lc khc nhau nhng c mi quan h cht ch

vi nhau, trong cch mng x hi ch ngha min Bc gi vai tr quyt nh


nht i vi ton b s pht trin ca cch mng Vit Nam. Cch mng dn tc dn
ch nhn dn min Nam gi v tr quan trng c tc dng trc tip i vi s
nghip gii phng min Nam, thng nht t nc.
Nhn dn c nc Vit Nam tip tc Cuc khng chin chng M cu nc vi tinh
thn "Khng c g qu hn c lp, t do", quyt "nh cho M ct, nh cho ngu
nho". Trong cuc sc quyt lit ny, quc M vi mt lc lng qun s v
phng tin chin tranh khng l hng tiu dit lc lng cch mng Vit Nam.
Song, tri qua 21 nm, di s lnh o ca ng cng sn Vit Nam, nhn dn Vit
Nam vt qua mi kh khn, gian kh, chin u kin cng, li c s ng
tnh h ca cc lc lng tin b trn th gii, ln lt nh thng cc chin lc
chin tranh ca quc M min Nam. Bng cuc tng tin cng v ni dy ma
Xun nm 1975, vi thng li ca Chin dch H Ch Minh lch s, nhn dn Vit
Nam kt thc thng li Cuc khng chin chng M cu nc, gii phng min
Nam, thng nht t nc, a c nc bc vo thi k qu ln ch ngha x hi.
Nhn li tnh cht v quy m ca cuc chin tranh, thy ht quy m lc lng m k
ch s dng, nhng m chng thc thi, nh li nhng tnh hung cc k
phc tp m cch mng Vit Nam vt qua, nhn dn Vit Nam cng thy r tm
vc v i v ngha ln lao ca Cuc khng chin chng M cu nc. "Nm thng
s tri qua, nhng thng li ca nhn dn ta trong s nghip chng M cu nc mi
mi c ghi vo lch s dn tc ta nh mt trong nhng trang chi li nht, mt biu
tng sng ngi v s ton thng ca ch ngha anh hng cch mng v tr tu con
ngi, v i vo lch s th gii nh mt chin cng v i ca th k XX, mt s
kin c tm quan trng quc t to ln v c tnh thi i su sc". (ng Cng sn
Vit Nam: Bo co chnh tr ti i hi i biu ton quc ln th IV, Nxb. S tht,
1976, tr.5.)
Thng li oanh lit Ma xun 1975 kt thc v vang 30 nm chin tranh gii
phng dn tc, bo v T quc, chm dt ch thng tr tn bo hn mt th k ca
ch ngha thc dn c v mi trn t nc Vit Nam; hon thnh cch mng dn tc
dn ch trong c nc; bo v thnh qu ca ch ngha x hi min Bc, m ra
bc ngot v i trong lch s dn tc Vit Nam, m ra thi k mi - thi k c lp
thng nht i ln ch ngha x hi trn phm vi c nc.
4. ng cng sn Vit Nam lnh o cng cuc xy dng ch ngha x hi v
bo v T quc x hi ch ngha (1975 - 2010)
Di s lnh o ca ng cng sn Vit Nam, trong 10 nm u (1975 - 1985),
cch mng Vit Nam vt qua nhng kh khn tr ngi, thu c nhng thnh tu
nht nh. Nhn dn Vit Nam nhanh chng hon thnh vic thng nht t nc
v mi mt, nh thng cc cuc chin tranh bin gii bo v vng chc T quc x
hi ch ngha. Trn cc lnh vc kinh t, vn ho - x hi nhn dn Vit Nam c

nhng c gng ln, ng ch l cng cuc khi phc kinh t, hn gn vt thng


chin tranh, bc u bnh n sn xut v i sng nhn dn. Tuy nhin, nhng thnh
tu v kinh t - x hi cn thp so vi yu cu k hoch ra v cng sc b ra, nn
kinh t c mt mt cn i nghim trng, t l lm pht cao qu mc, cuc khng
hong kinh t - x hi ngy cng gay gt.
Vi tinh thn nhn thng vo s tht, nh gi ng s tht, ni r s tht, i hi i
biu ton quc ln th VI ca ng cng sn Vit Nam (12 - 1986) nghim khc
kim im s lnh o ca mnh, khng nh nhng mt lm c, phn tch r
nhng sai lm, khuyt im, c bit l khuyt im ch quan, duy ch trong lnh
o kinh t, ra ng li i mi ton din, m ra bc ngot trong cng cuc xy
dng ch ngha x hi Vit Nam.
ng li i mi xc nh pht trin kinh t l nhim v trung tm, xy dng ng
l nhim v then cht, xo b c ch tp trung, quan liu, bao cp, pht trin kinh t
th trng c s qun l ca Nh nc theo nh hng XHCN; pht huy cc thnh
phn kinh t, gii phng mnh m sc sn xut; thc hin chnh sch m ca, hp tc
v tranh th cc ngun lc trong nc v quc t; i mi ni dung v phng thc
lnh o ca ng; xy dng nn vn ho tin tin, m bn sc dn tc; bo m
quc phng an ninh v ton vn lnh th ca T quc; xy dng con ngi Vit
Nam pht trin ton din.
n i hi VII (6/1991), trc bi cnh m hnh ch ngha x hi Lin X v
ng u sp , h thng x hi ch ngha th gii tm thi lm vo thoi tro,
ng ta thng qua Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu tin ln ch
ngha x hi, xc nh nhng quan im v phng hng pht trin ca t nc v
chin lc pht trin kinh t - x hi n nm 2000, khng nh t tng H Ch
Minh cng vi ch ngha Mc-Lnin l nn tng t tng v kim ch nam cho hnh
ng ca ng ta, nu ln m hnh ch x hi ch ngha m nhn dn ta phn u
xy dng l: Do nhn dn lao ng lm ch; C nn kinh t pht trin cao da trn
lc lng sn xut hin i v ch cng hu v cc t liu sn xut ch yu; C
nn vn ho tin tin, m bn sc dn tc; Con ngi c gii phng khi p
bc, bc lt, bt cng, lm theo nng lc, hng theo lao ng, c cuc sng m no,
t do, hnh phc, c iu kin pht trin ton din c nhn; Cc dn tc trong nc
bnh ng, on kt v gip ln nhau cng tin b; C quan h hu ngh v hp
tc vi nhn dn tt c cc nc trn th gii.
n i hi VIII v i hi IX ca ng, chng ta tip tc pht trin t duy l lun
v con ng xy dng ch ngha x hi Vit Nam, nhn thc ngy cng c th v
su sc hn v t tng H Ch Minh, v xy dng v chnh n ng trong tnh
hnh mi, v xy dng nn vn ho, v hi nhp kinh t quc t v v vn y
nhanh qu trnh cng nghip ho, hin i ho nc ta
Nhn li chng ng pht trin ca cch mng Vit Nam trong gn tm thp

k qua, di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, cch mng Vit Nam


ginh c nhng thng li, thnh tu rt v vang. Tuy nhin, ng cng sn Vit
Nam cng cn c nhng yu km, c lc phm sai lm, khuyt im. iu quan
trng l ng cng sn Vit Nam sm pht hin ra nhng sai lm, khuyt im ca
mnh, ra nhng bin php sa cha ng n, kp thi. ng cng sn Vit Nam
cng khai t ph bnh, nhn khuyt im trc nhn dn, quyt tm sa cha v
sa cha c kt qu. V vy, ng vn c nhn dn tin cy; tha nhn ng Cng
sn Vit Nam l i tin phong chnh tr; ngi lnh o chn chnh duy nht ca c
dn tc. Thc tin lch s chng t: Vit Nam, ngoi ng Cng sn khng lc
lng no c sc lnh o cch mng.
Cu 37 :Ti sao ni vn ha l nn tng tinh thn ca x hi, va l mc tiu va
l ng lc thc y s pht trin kinh t x hi.
i hi VII, VIII, IX, X v nhng ngh quyt Trung ng tip theo xc nh vn
ha l nn tng tinh thn ca x hi v coi vn ha va l mc tiu, va l ng lc
ca pht trin.
Vn ha l g?
Hin nay vn ang cn c nhiu nh ngha v vn ha, bi l vn ha l sn phm do
lao ng ca con ngi to ra m hot ng lao ng ca con ngi rt a dng,
thuc nhiu lnh vc khc nhau. Vn ha l h thng gi tr vt cht v tinh thn do
lao ng ca ngi sng to ra, c cng ng khng nh tch ly li, to ra bn
sc ring ca tng tc ngi, tng x hi
Trong Ngh quyt Trung ng 5 ( Kha VIII) ng ta cho rng:Vn ha Vit Nam l
tng th nhng gi tr vt cht v tinh thn do cng ng cc dn tc Vit Nam sng
to ra trong qu trnh dng nc v gi nc...l kt qu giao lu v tip thu tinh
hoa ca nhiu nn vn minh th gii khng ngng hon thin mnh. Vn ha Vit
Nam hun c tm hn, kh phch, bn lnh Vit Nam, lm rng r lch s v vang
ca dn tc.
Nh vy, pht trin l mt qu trnh vn ha v chnh tr trc khi l mt qu trnh
kinh t v cng ngh, vn ha khng ng ngoi s pht trin m n nm ngay bn
trong s pht trin, l nhn t ni sinh ca s pht trin; n va l mc tiu, va l
ng lc v l h iu tit ca s pht trin x hi.
1.Vn ho l nn tng tinh thn.
Khi nim vn ho l nn tng tinh thn c t NQTW 4 Ngy 14/1/1993 (kho VII)
y l ln u tin, ng ta ra mt NQ ring v vn ho, NQ V mt s nhim v
vn ho vn ngh nhng nm trc mt,
n vn kin H VIII v NQ TW5 (kho VIII) nhc li. Theo , vn ho thuc lnh
vc tinh thn, l nn tng tinh thn. y l mt quan im quan trng ca ng ta v

vn ho, nm trong quan im v i mi, trc ht l i mi t duy.Vn ho l nn


tng tinh thn ca x hi, vn ho th hin sc sng, sc sng to pht trin v bn
lnh ca mt dn tc. Vn ho c mi quan h thng nht bin chng vi kinh t,
chnh tr. Xy dng v pht trin kinh t phi nhm mc tiu cui cng l vn ho.
Trong mi chnh sch kinh t - x hi lun bao hm ni dung v mc tiu vn ho.
Vn ho c kh nng khi dy tim nng sng to ca con ngi ngun nhn lc
quyt nh s pht trin XH.
Trong x hi c 2 nn tng: nn tng vt cht (kinh t) v nn tng tinh thn (vn
ho). Hai nn tng ny b sung cho nhau, cng pht trin. Trong mi c nhn con
ngi T cng nh trong mt x hi, c nn tng vt cht cha , phi c nn tng
tinh thn mi c th tr thnh cng ng c.
Con ngi va l ch th ca s sng to vn ha va l sn phm ca vn ha.
Trong qu trnh vn ng v pht trin, cc quc gia u xy dng v pht trin cc
gi tr vn ha ca dn tc mnh, bo lu v truyn t cho cc th h tip ni, to
thnh mt dng chy lin tc ca lch s vn ha dn tc. Cc gi tr vn ha ny
c kt tinh truyn thng vn ha dn tc v c biu hin sinh ng cc gi
tr vn ho vt th, phi vt th cng phng thc ng x ca con ngi. Ton b
nhng gi tr to thnh nn tng tinh thn ca dn tc, l c s lin kt v c kt
cc th h, to nn sc sng ca mt dn tc, to nn bn sc v bn lnh ca dn tc
trong cuc u tranh v xy dng bo v t nc.
Nn tng tinh thn vn ho Vit Nam l ton b cc gi tr do dn tc Vit Nam sng
to ra c kt thnh bn sc vn ho Vit Nam truyn t i ny sang i khc.
Nn tng tinh thn x hi chnh l h gi tr v chun mc x hi truyn thng,
c c kt t trong lch s dn tc, quc gia, to nn bn sc vn ho, l nhng nt
ring phn bit vi cc dn tc khc, quc gia khc. Bn sc dn tc hnh thnh
nn bn lnh tinh thn ca cng ng dn tc, mt quc gia v hnh thnh nn nim
tin, l tng chung ca cng ng dn tc , quc gia hng ti xy dng,
pht trin.
Trong h gi tr ca mi quc gia, mi dn tc u c nhng gi tr ch o to
dng ngn c tp hp cc thnh vin trong cng ng theo mt hng nht nh.
chnh l l tng ca mt cng ng quc gia
Chm lo vn ho l chm lo cng c nn tng tinh thn trong x hi, thiu nn
tng tinh thn tin b v lnh mnh, khng quan tm gii quyt tt mi quan h gia
pht trin kinh t, gia tin b v cng bng x hi th khng th c s pht trin kinh
t - x hi bn vng. Xy dng v pht trin kinh t phi nhm mc tiu vn ha, xy
dng mt x hi cng bng, dn ch, vn minh, con ngi pht trin ton din
Vn ho l kt qu ca kinh t, ng thi l ng lc ca pht trin kinh t. Cc nhn
t vn ha phi gn kt cht ch vi i sng hot ng x hi trn mi phng din
gi tr, kinh t, x hi, lut php, k cng, bin thnh ngun lc ni sinh quan trng

nht ca pht trin


Tm li, c th thy rng: gi tr tinh thn ng vai tr quyt nh, l nn tng tinh
thn x hi, l hn tng ca s pht trin kinh t, x hi
2.Vn ha l mc tiu ca pht trin
Mc tiu ca mi hot ng ca con ngi trong tin trnh lch s u nhm ci thin
nng cao cht lng sng. Trong sut qu trnh loi ngi chuyn t hnh thi kinh t
x hi ny sang hnh thi kinh t x hi khc, loi ngi lun phn u c sung
sng hn, bnh ng hn, hnh phc hn
Vn ho l mc tiu ca x hi pht trin, bi vn ho l i din theo trnh vn
minh, l thc o phm gi con ngi. Tuy nhin x hi khng c nhng c nhn c
nhng phm gi ngang nhau (c ngi tt, c ngi xu), trong mi con ngi bao
gi cng c 2 mt: mt tt v mt xu. Vn ho c trch nhim kch thch mi con
ngi pht huy mt tt, kim ch mt xu. Thng th con ngi b mi trng x
hi a y. Gn mc th en, gn n th sng. Nhn chi s tnh bn thin.
HCM cng vit: lc ng ai cng nh lng thin, tnh dy ..k d hin. y,
vn ho c vai tr iu tit hnh vi, mi quan h gia ngi vi ngi bng gi tr v
chun mc x hi, bng vn ho. S iu tit phi hng ti mc ch nng cao
cht lng cuc sng, v hnh phc ca con ngi: ni di cuc sng, an sinh x hi,
iu tit s cng bng XH
Vn ha do con ngi sng to ra, chi phi ton b hot ng ca con ngi, l hot
ng sn xut nhm cung cp nng lng tinh thn cho con ngi, lm cho con ngi
ngy cng hon thin, xa ri trng thi nguyn s ban u. Thc t cho thy, con
ngi tn ti v pht trin, khng ch cn nhng sn phm vt cht m cn c nhu
cu hng th sn phm vn ha tinh thn, con ngi v x hi loi ngi cng pht
trin th nhu cu vn ha tinh thn i hi ngy cng cao. p ng nhu cu vn ha
tinh thn chnh l m bo s pht trin bn vng, ngy cng c nhiu ca ci vt
cht c lm ra phc v cho con ngi v cho x hi
Trn ngha , vn ha l nn tng tinh thn ca x hi, ng thi l mc tiu ca
s pht trin. V xt cho cng, mi s pht trin u do con ngi quyt nh, trong
vn ha th hin trnh vun trng ngy cng cao, cng ton din, lm cho con
ngi v x hi ngy cng pht trin. Trong , bn cht nhn vn, nhn o ca mi
c nhn cng nh ca c cng ng c bi dng; pht huy tr thnh gi tr cao
qu v chun mc tt p ca ton x hi. Mc tiu ny ph hp vi kht vng lu
i ca nhn loi v l mc ch pht trin bn vng, tin b ca cc quc gia, dn
tc. y l mt ni dung quan trng ca Ch ngha x hi m chng ta ang xy
dng
3 Vn ha l ng lc ca s pht trin
Vn ho c chc nng : Chc nng nhn thc (tnh hiu bit); chc nng iu tit
(iu chnh) mi quan h x hi v chc nng ng lc

Vn ho l ng lc ca s pht trin v n c vai tr ca quan trng trong s pht


trin kinh t - vn ho - x hi: Pht trin phi mang tnh ng b, h thng biu hin
bng cht lng sng. Phi pht trin hi ha gia kinh t v vn ho, gia GDP v
HDI
Ngun lc con ngi c vai tr quyt nh trong s pht trin. Con ngi t chc sn
xut, qun l sn xut to ra sn phm x hi. V vy cng vi qu trnh pht trin
phi hin i ho dn tc, trc ht cn phi hin i ho ngun lc con ngi. u
t vo gio dc o to phi c coi l u t c bn i tt n u trong qu
trnh pht rin. Con ngi phi c pht trin ton din v tr lc v th lc, t
tng, l tng, o c, li sng, iu kin bc vo thi i CNH - HH.
Vn ho phi lm bn cho s ra i ca nn kinh t tin tin vn minh thng
qua vic hon thnh h thng php l v o l x hi, chng li nhng tiu cc phn
gi tr, phn vn ho do nn kinh t th trng to ra. Trong vic pht trin ngun lc
khoa hc cng ngh, khng ch l qu trnh pht trin KHKT cng ngh m ci chnh
l qu trnh chuyn i t duy ca c mt cng ng dn tc, nng cao tm vn ho
v trnh vn ho ca dn tc, l qu trnh lm thay i li sng, np sng ca x
hi cho ph hp vi s pht trin ca thi i cng nghip
Con ngi l vn qu nht. Vn ho c ngha l lm cho tt p hn v o l, o
c ca con ngi. Con ngi lm ra vn ho, nhng vn ho ha con ngi, vn ho
phi lm tt vai tr hnh thnh nhn cch yu t ct li trong ngun lc con ngi.
Con ngi l ngun lc v hn, nhng phi l con ngi c vn ho. Vn ho y
l ti sn v hnh, do hc tp, tu dng, rn luyn mi c c. Con ngi Vit Nam
c hnh thnh t nn vn ho Vit Nam. Vi chc nng iu tit ca mnh, vn ho
phi lun lun lm cho con ngi sng tt hn, sng c o l, phm gi. Vn ho
lm cho con ngi bao gi cng sng cng, sng vi, sng v. Ngc li, x hi cng
phi lun lun quan tm n mi c nhn, phi chm sc cho cc c nhn v mi mt,
thc y ng lc cami con ngi
Hin nay, t nc ta ang trong qu trnh xy dng cng nghip ha, hin i ha,
i hi con ngi phi c trnh ngy cng cao: trnh nhn thc, trnh hc
vn, trnh chuyn mn, k thut. Thi i CNH HH i hi phi nm chc
KHKT tin tin nht, vn ngoi ng, vi tnh, tin hc v.vth mi c th ha nhp
vi th gii pht trin c
Vn ha l ng lc ca s pht trin, bi l mi s pht trin u do con ngi
quyt nh chi phi. Vn ha khi dy v nhn ln mi tim nng sng to ca con
ngi, huy ng sc mnh ni sinh to ln trong con ngi ng gp vo s pht trin
x hi
Ngy nay, trong iu kin ca cuc cch mng khoa hc v cng ngh hin i, yu
t quyt nh cho s pht trin l tr tu, l thng tin, l sng to v i mi khng
ngng nhm to ra nhng gi tr vt cht v tinh thn ngy cng cao, p ng nhu cu

a dng v phong ph mi ngi cng nh ca ton x hi.Mt nc giu hay ngho


khng ch ch c nhiu hay t lao ng, vn, k thut v ti nguyn thin nhin, m
ch yu ch c kh nng pht huy n mc cao nht tim nng. Vn ha l h iu
tit ca s pht trin. Bi l, vn ha pht huy mt tch cc, hn ch mt tiu cc ca
cc nhn t khch quan v ch quan, ca cc iu kin bn trong v bn ngoi, bo
m cho s pht trin c hi ha, cn i, lu bn.
Pht trin tch khi ci ngun dn tc th nht nh s lm vo nguy c tha ha. Thc
hin kinh t th trng nh hng XHCN, cng nghip ha, hin i ha t nc
m xa ri nhng gi tr vn ha truyn thng s lm mt i bn sc dn tc, nh mt
bn thn mnh, tr thnh ci bng m ca ngi khc, ca dn tc khc. Tuy nhin,
cng cn hiu rng: Vn ha dn tc c nhiu u im, nhng cng c nhng ci hn
ch l kh to s tri vt cho mt c nhn no . V vy lm sao khc phc c
iu ny cng rt cn thit trong vic s dng nhn ti trong qu trnh pht trin
Nhn thc su sc gi tr ca vn ha trong qu trnh pht trin, ng ta xc nh tin
hnh ng b v gn kt cht ch ba lnh vc: Pht trin kinh t l nhim v trng
tm, xy dng chnh n ng l nhim v then cht cng vi vic xy dng vn
ha, nn tng tinh thn ca x hi nhm to nn s pht trin nhanh, hiu qu v bn
vng ca t nc. Trong , ni dung xy dng vn ha c xc nh: Xy dng
nn vn ha Vit Nam tin tin, m bn sc dn tc, mt nh hng quan trng
t nc pht trin bn vng. V mc tiu dn giu, nc mnh x hi cng bng
dn ch v vn minh.
Tmli vn ha l nn tng tinh thn ca x hi, va l mc tiu va l ng lc thc
y s pht trin kinh t x hi. Nhn thc iu ny tng bc xy dng x
hi ngy cngpht trin, cng bng,dn ch, vn minh.

You might also like