ITEM LEMBAGA

PEPERIKSAAN

MASA : 11.30 AM 12.30 AM

( 1 JAM )

KEMAHIRAN BERFIKIR
ARAS TINGGI (KBAT)s
Higher Order Thinking
Skills

MENGAPAKAH KITA PERLU

MEMBUAT REFLEKSI DAN
MELAKSANAKAN
PENTAKSIRAN
KEMAHIRAN BERFIKIR
ARAS TINGGI (KBAT)
DALAM PEPERIKSAAN
PUSAT

PERBINCANGAN
DAN
KETETAPAN PERINGKAT
KPM

Penilaian
kebangsaan
sekolahsekolah di Malaysia masa kini
memacu semua aspek kehidupan di
sekolah -terutamanya pengajaran
dan
pembelajaran,
kepimpinan
sekolah dan penumpuan kepada
peningkatan sekolah.

Pentaksiran kebangsaan
sekolah-sekolah di Malaysia
masa kini memacu semua
aspek kehidupan di sekolah
-terutamanya pengajaran dan
pembelajaran, kepimpinan
sekolah dan penumpuan
kepada peningkatan sekolah
IB 2012 Report

Peningkatan kualiti soalan KBAT dalam

penilaian akan menjadi kritikal dan bukan
hanya bergantung dengan peratusan sahaja
Berbanding dengan Soalan KBAT hari ini
sistem kelas yang ...sering berulang-ulang dan
arahan sama setiap tahun
terbaik
(cth:
Dibuat secara terhad dan
TIMSS,
PISA,
menggunakan rangsangan
Singapura), soalan
asas
KBAT
dalam ...mengikut struktur yang
ditetapkan dan biasa,
penilaian
di
membimbing pelajar ke arah
Malaysia
perlu
jawapan.
penambahbaikan
...kebanyakannya terhad
dalam
beberapa
kepada kata arah berimpak
rendah (cth: jelaskan), jarang
bidang
menguji kemahiran yang lebih
kompleks seperti aras
penilaian dan
mencipta/membina

Malaysia perlu memberi tumpuan dalam 5 bidang untuk

meningkatkan kualiti KBAT dalam pentaksiran
5) Penyampaian KBAT dalam
bilik darjah

1) Reka Bentuk Pentaksiran

kurikulum

dan

teknik

pedagogi
Sumber dan Bahan Bantu
4) Komunikasi
3) Keputusan
dan Analisis

Mengajar
2)
Pelaksanaan
Pentaksiran

Kebolehan Mencipta
Penguasaan dan Penilaian

Sistem
pentaksiran
yang
telah
ditambahbaik akan membentuk suatu
pelaksanaan KBAT yang lebih berkesan
di dalam bilik darjah

PERANCANGAN PENTAKSIRAN
KBAT
Meningkatkan kerangka pentaksiran
bagi menambahkan item yang menguji
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi serta
menggunakan rujukan standard dalam
Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS)
Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 20132025
9

KONSEP DAN DEFINISI

KBAT

DEFINISI KBAT
Keupayaan untuk mengaplikasikan pengetahuan,
kemahiran dan nilai dalam membuat penaakulan
dan refleksi bagi menyelesaikan masalah,
membuat keputusan, berinovasi dan berupaya
mencipta sesuatu.
Bahagian Pembangunan Kurikulum (2013)

11

KONSEP KBAT
KBAT dilihat sebagai proses kitaran dari pemikiran
aras rendah (KBAR) ke pemikiran aras tinggi (KBAT).
Konsep KBAT telah memasukkan ciri-ciri berfikir
secara kreatif, kritis, logik dan metakognitif.
Memerlukan seseorang menyelesaikan masalah yang
tidak kerap berlaku (not familiar) dan pelbagai bentuk
soalan atau dilema yang tidak pasti keputusannya.
Menggunakan KBAT, murid mampu memberi
penjelasan, membuat keputusan, menyelesai
masalah, menginovasi, mencipta dan menunjukkan
hasil akhir mengikut konteks yang diperlukan.
12

Lima ciri utama soalan KBAT yang baik boleh dikenal pasti
dalam Pertubuhan Pempiawaian Antarabangsa
Malah soalan KBAT
terbaik boleh
menghafal jika
dinyatakan berkalikali setiap tahun

Rangsangan

Tidak
Berulang

Soalan
KBAT
Pelajar
menggunakan
pembelajaran
daripada pelbagai
disiplin untuk
menyelesaikan
masalah kehidupan
sebenar

Meluas menggunakan
rangsangan (contohnya,
petikan teks, gambar) untuk
mendorong kemahiran
kesimpulan dan pemikiran
kritikal

Situasi
Sebenar

Pemikiran
Berlapis

Kandungan
Bukan Rutin

Gabungan domain
kognitif yang
berbeza untuk
kesan yang lebih
besar

Pelajar kuasa untuk benarbenar berfikir, bukan sematamata ingat bahan yang
dilindungi di dalam kelas

CIRI ITEM KBAT

(a)

Stimulus:
Menggunakan stimulus secara ekstensif (contoh:
petikan, gambar
rajah, graf) untuk menjana
kemahiran inferens dan penaakulan kritis

(b) Pelbagai tahap / aras pemikiran:

Mentaksir pelbagai aras pemikiran dalam domain
kognitif untuk memberi impak yang lebih besar
(c)

Konteks yang baharu:

Konteks yang merujuk kepada situasi baharu yang
tidak lazim kepada murid. Bertujuan merangsang
murid berfikir dan bukannya menyatakan semula apa
yang telah dipelajari di dalam bilik darjah
14

CIRI ITEM KBAT

(d) Situasi sebenar dalam kehidupan harian:
Mencabar murid untuk menyelesaikan suatu
masalah kehidupan sebenar dengan menggunakan
pembelajaran daripada pelbagai disiplin
(e) Item tidak berulang:
Item pelbagai / berbeza setiap tahun melangkaui
bahan buku teks untuk mengujudkan situasi yang
baharu

15

MENYELESAIKAN MASALAH

16

PERSPEKTIF BAHARU
DALAM PENGGUBALAN
ITEM PENTAKSIRAN

Berfikir Secara
Kreatif

BERFIKIR DI LUAR KOTAK

BPPK: Menuju Kecemerlangan

Moving Towards Excellence

19

BERFIKIR DI LUAR KOTAK

Ciri-ciri yang perlu ada dalam berfikir di luar kotak:
oKesediaan untuk menggunakan pespektif baharu dalam rutin
oBersikap terbuka untuk membuat perubahan dan
melaksanakan sesuatu kerja dengan cara yang lain
oFokus kepada faedah yang akan didapati daripada idea yang
baharu dan bertindak berpandukan idea tersebut
oBerusaha untuk menjadikan idea menghasilkan faedah
Terbuka kepada pendangan orang lain.
oMenyokong dan menghormati idea orang lain
I Thinking digantikan dengan We Thinking
20

BERFIKIR DI DALAM KOTAK

o Menerima apa yang

ada
o Tidak menghargai idea
o Mematikan idea

21

KREATIVITI
make the strange familiar and the
familiar strange
Agar idea tidak dipendam sebagai idea;
omembiasakan yang luar biasa, dan
oyang biasa dijadikan luar biasa

22

KONSEP PENTAKSIRAN
Pentaksiran adalah proses mendapatkan maklumat dengan
menggunakan pelbagai kaedah dan pendekatan sama ada formatif,
sumatif, formal dan informal, dalaman dan luaran bagi mendapatkan
evidens yang boleh dipertimbangkan dan seterusnya membuat
penghakiman tentang sesuatu produk pendidikan.
proses ialah satu susunan langkah / tindakan / operasi yang bertertib
dan terarah yang digunakan untuk mendapatkan hasil yang
dikehendaki
maklumat ialah evidens yang menggambarkan prestasi murid dalam
sesuatu perkara yang ditaksir
penghakiman merupakan proses pertimbangan tentang pencapaian
pendidikan murid
produk dalam konteks pendidikan merupakan pengetahuan,
kemahiran dan nilai / adab yang diperoleh murid setelah melalui
proses pendidikan
23

LANGKAH PENGGUBALAN ITEM

KBAT
1 Tentukan konstruk, konteks dan aras
kesukaran
2 Tentukan jenis item
3 Rancang penggunaan stimulus yang
berkaitan dengan konteks untuk mengukur
konstruk
4 Tentukan jenis evidens (fakta, konsep,
generalisasi, keupayaan menilai dan rasional)
5 Tulis item
6 Tulis Peraturan Pemarkahan/rubrik penskoran
7 Menilai item menggunakan prinsip 9 point
24

KONSTRUK
Konstruk ialah perkara yang ditaksir. Ia
merupakan dimensi manusia yang berbentuk
konkrit (contoh: tinggi, berat) dan abstrak
(contoh: pengetahuan, kemahiran dan sikap)
yang dibangun atau diperkembang melalui
hasil pembelajaran sesuatu mata pelajaran.
Konstruk yang diukur dalam instrumen
pentaksiran bagi suatu mata pelajaran dikenal
pasti berdasarkan dokumen kurikulum mata
pelajaran tersebut.
25

26

KEMAHIRAN KOGNITIF DALAM

KBAT
KBAT berfokus kepada pemikiran aras tinggi dengan memberi tumpuan
kepada:
Mengaplikasi
Kebolehan menggunakan pengetahuan untuk menghasilkan sesuatu yang
baharu seperti menjalankan eksperimen dan membuat binaan.
Menganalisis
Mencerakinkan atau menstrukturkan maklumat ke dalam bahagian yang lebih
kecil, menentukan bagaimana bahagian struktur keseluruhan atau matlamat
berkaitan antara satu sama lain.
Menilai
Membuat pertimbangan berdasarkan kriteria dan standard melalui memeriksa
dan mengkritik.
Mencipta
Menyatukan elemen untuk membentuk sesuatu; menyusun, menjana,
merancang atau menghasilkan semula elemen ke dalam corak atau struktur
yang baharu.

27

ANALISIS
Kebolehan memecahkan maklumat
atau konsep kepada bahagianbahagian kecil serta menerakan
hubungan antara bahagian, struktur
dan
menyusun
elemen-elemen
berkenaan kepada bentuk yang
bermakna

28

29

30

HASIL PROSES ANALISIS

Segiempat
sama

Segiempat
bujur

Segitiga

Bulat

SINTESIS
Kebolehan menyatukan
maklumat dan konsep
kepada satu
kesatuan/rumusan yang
bermakna

32

33

34

HASIL PROSES SINTESIS

Sintesis bentuk menjadi objek bermakna

35

KONTEKS
Konteks adalah tajuk atau situasi yang dijadikan
tempat pentaksiran sesuatu konstruk.
Ia merupakan bahagian-bahagian tertentu mata
pelajaran dan dikenal pasti daripada Sukatan
Pelajaran.
Konteks lazimnya dinyatakan mengikut kawasan
tertentu dalam sesuatu bidang.
Untuk memastikan liputan yang menyeluruh,
konteks biasanya dibahagikan kepada beberapa
subkonteks.
36

ARAS KESUKARAN
Ditentukan daripada pengetahuan, kemahiran
dan nilai berdasarkan tiga aspek:
Peringkat pengetahuan atau kemahiran
Asas Lanjutan (Basic Advanced)
Kebiasaan (Familiarity)
Kerencaman (Complexity)

37

Prinsip Tiga Serangkai

3 I + ABS
38

Prinsip Tiga Serangkai

3I
Idea
Item
Instrumen
39

Prinsip Tiga Serangkai

ABS
Ada
Betul
Standard
40

FORMAT INSTRUMEN
PENTAKSIRAN
STRUKTUR
AMALI

DAN ESEI

OBJEKTIF
MCQ

41

Kereta di atas adalah 3.5 m panjang. Berapa panjangkah bangunan itu?

42

Rajah di bawah menunjukkan empat urutan pertama

Rajah 1

Rajah 3

Rajah 2

Rajah 4

Berapa banyak segitiga untuk Rajah 16 (segitiga yang sama saiz dengan
Rajah 1)? Tunjukkan jalan kerja anda.
43

Rajah 1

x 4=?
Berapakah jumlah segitiga (yang sama saiz
dengan segitiga dalam Rajah 1) ?

Di atas peta, 1 cm mewakili 10 km pada jarak sebenar

Berapakah jarak sebenar di antara bandar Melville dan

Folley?

45

46

Luas = lebar x panjang

Luas padang = x x (x + 4)
2
= x + 4x
Luas lorong = 1 x x = x
2
Luas kawasan berlorek = x + 4x x
2
= x + 3x
47

48

Jika tuan
tuan bertemu
bertemu dengan
dengan
Jika
seseorang yang
yang tiada
tiada
seseorang
mempunyai senyuman,
senyuman,
mempunyai
hadiahkan satu
satu senyuman
senyuman tuan
tuan
hadiahkan
untuknya
untuknya

SEKIAN, JUMPA
JUMPA LAGI
LAGI
SEKIAN,