Professional Documents
Culture Documents
Άγχος Στη Σκηνή Αίτια Και Τρόπος Αντιμετώπισης Για Σπουδαστές Πιάνου
Άγχος Στη Σκηνή Αίτια Και Τρόπος Αντιμετώπισης Για Σπουδαστές Πιάνου
3/05
2009
- -
. 4
1. 6
1.1 .. 6
1.2 ... 8
1.3 (stage fright) ...11
2....13
2.1 ..13
3....17
3.1 .17
3.2 ..18
3.2.1 ...18
3.2.2 ... 19
3.2.3 ..20
3.3 .22
3.4 26
3.4.1 ..26
3.4.2 ..27
3.4.3 27
3.4.4 Alexander technique.28
3.4.5 .28
4.....29
4.1 .29
5.... 38
5.1 ..38
....40
.40
42
....86
.
.
,
Liszt.
. , ,
.
, ,
.
,
. .
, Anton Rubinstein,
.
, Josef
Hofmann. , .
. Hofmann
.
(). Hofmann : ,
;. .
. , ,
(Alexander Goldenweiser, , .
H. Sahling, . 61-62)
.
,
.
,
,
(Clarke et al:2000,
Miller:2002).
,
.
,
(stress),
,
.
,
.
, ( ,
), , (
) ,
.
,
,
, , ,
.
,
, ,
,
.
1.1
-
, , .
, , ,
.
,
, . , ,
, .
.
, , ,
. ,
, ,
. (Wikipedia: 2008)
, music musical
performance anxiety stage fright. Steptoe,
Juslin Sloboda:2001:292 :
stage fright
,
.
. , musical performance anxiety
,
. , musical performance anxiety
,
, . stage
fright
. ,
musical performance anxiety,
. , fright ,
musical performance anxiety
, . , anxiety
( ),
.
, stage fright,
. , ,
.
1.2
,
.
, :
- (Existential anxiety):
Paul Tillich
,
:
( ), ( )
( ).
Tillich,
, .
, .
Viktor Frankl, Mans search for meaning,
,
,
( ).
, Soeren Kierkegaard,
.
. ,
, .
,
.
(Test anxiety):
.
:
,
, ,
. ,
: , , , , ,
, . ,
. ,
, .
,
, (social phobia).
, test anxiety ,
.
.
. ,
.
.
. ,
,
.
(state)
(trait)
(trait)
(state).
. (Wikipedia: 2008)
10
. (stage fright performance anxiety)
, .
,
.
. (Wikipedia: 2008).
, ,
, .
(performance anxiety), , ,
. .
,
,
.
.
:
1.
(reactive anxiety),
.
2.
(adaptive anxiety),
, .
:
.
11
3.
(maladaptive anxiety),
,
.
catastrophising.
4.
(pathological anxiety),
, . , ,
.
(Miller:2002).
12
2.1
, ,
. :
( ),
(Miller:2002).
,
.
,
, .
,
,
(Clarke,
Rink:2002). Gritten (2005:139),
,
, ,
, , , ,
.
, .
Kyrie .
Gloria, .
13
,
pizzicato,
. .
Benedictus, o . , ,
Sanctus .
.
. ,
( Anderson, 1988 : . 370).
, ,
,
, . , ,
,
,
.
,
, ,
.
,
. ,
, , . -
(stage fright)
(Miller:2002).
.
.
.
. ,
(Miller:2002). , ,
. ,
14
(Kenny&Osborne:2006).
.
.
.
.
,
, .
. , Steptoe (1989)
,
,
(Steptoe (1989), Juslin Sloboda (2001) ).
1997 FIM1 ,
40 .
Juslin Sloboda (2001)
.
,
.
2.1
73%
73%
65%
65%
63%
63%
61%
61%
57%
55%
,
,
.
16
3.1
. ,
.
,
.
.
,
.
,
,
.
17
3.2
,
. ,
,
. ,
.
3.2.1
, Latham,
.
.
,
,
.
, ,
.
Temple :
.
,
,
.
,
.
, .
,
.
18
3.2.2
,
, .
. ,
,
.
, , .
.
,
,
.
,
.
.
,
. ,
, ,
, ,
. ,
, ,
. ,
, , ,
(catastrophizing),
.
19
(catastrophe
theory),
.
. ,
,
.
. ,
. Steptoe Fidler (1987) ,
, ,
. Marchant Haycox Wilson (1992)
.
Powell Enright (1990)
(Hargreaves
North (1997)).
3.2.3
,
,
.
,
.
.
. ,
.
, , Wilson (1994),
Hargreaves North (1997),
, .
, Wilson . :
1.
(trait
anxiety), ,
.
2.
(task mastery),
, ,
.
3.
(situational stress),
,
.
,
.
,
.
. ,
.
,
, ,
.
, , ,
, ,
,
.
21
3.3
. Hargreaves North (1997), Catell Kline (1977)
,
, , , ,
, , , ,
. ,
( ), ,
( Kemp (1996)
Hargreaves North (1997)).
.
, (physiological
arousal) .
.
.
.
,
, .
.
,
.
.
, , .
, Steptoe (1989),
,
.
22
,
, ,
,
(
),
(Widmer et al,. 1997,
Juslin Sloboda, 2001:296).
, , ,
, , , .
,
. Wilson,
Hargreaves, D. J., North, A. C. (1997),
, .
:
1.
( ).
2.
(
).
3.
( ).
4.
(
).
5.
, ,
( ).
6.
( ).
23
7.
(
).
8.
().
. , ,
.
, Juslin
Sloboda (2001) :
3.3.1
, , ,
,
.
, ,
, , ( )
, (, )
. Gordon (2006) ,
,
. ,
Gordon ,
,
.
24
,
( ).
, .
,
, (Gordon, 2006).
25
3.4
, .
, ,
.
, , ,
. Steptoe,
Juslin Sloboda (2001),
,
(behavioural stress management).
Wilson, Hargreaves North (1997), Alexander
.
3.4.1
, Valium,
.
.
, .
,
.
, .
(
, ). ,
,
, .
-blockers (nadonol, oxpredonol, propanolol).
, ,
26
, , .,
. ,
.
3.4.2
,
(social phobia),
, . , ,
. ,
Kendrick et al. (1982), Sweeny Horan (1982), ,
,
,
.
, Clark Agras (1991)
buspirone.
,
, ,
,
.
(Wilson, Hargreaves North (1997) ).
.
. Salmon (1991)
. ,
27
3.4.5
28
4.1
.
21 , 18 24 .
.
.
4.1
1. ;
66,7%
14
12
10
8
23,8%
6
9,5%
4
2
0
14
(trait anxiety)
,
, .
29
4.2
2. ;
28,6%
6
5
4
14,3% 14,3%
9,5%
2
1
9,5%
4,8% 4,8%
4,8%4,8% 4,8%
10
11
12
13
14
15
16
17
18
, ,
.
4.3
3. ;
95,2%
20
15
10
4,8%
5
0
20
.
, ,
30
, .
4.4
4. ;
20
95%
80%
70%
15
10
6%
5%
5%
19
14
16
,
. ,
,
.
.
,
,
.
,
.
31
4.5
5.
10%
5%
10%
60%
50%
35%
Catastrophizing
30%
35%
25%
15%
30%
35%
15%
tempo
4.5
5.
12
60%
50%
10
8
35% 35%
30%
35%
30%
25%
15%
15%
10% 10%
5%
2
0
Cata
strop
hizin
temp
12
10
32
.
.
4.6
6. , ;
85%
20
15
10
15%
5
0
17
.
,
.
33
4.7
7.
;
20
80%
15
10
20%
5
0
16
,
, ,
,
.
4.8
8.
;
75%
15
10
25%
5
0
15
34
,
.
4.9
9.
66,7%
14
12
10
8
28,6%
33,3%
33,3%
28,6%
6
19%
4
14,3%
4,8%
2
0
/
( /
/
6
14
.
, ,
.
( )
, .
35
4.10
10.
;
71,4%
15
10
19%
5
4,8%
0
4,8%
15
, 21 .
, .
.
36
4.11
11.
57,1%
12
47,6%
47,6%
10
8
28,6%
6
4
19%
14,3%
9,5%
9,5%
2
0
19%
19%
10
12
10
,
.
, .
,
(. 4.9).
, ,
.
(.. , )
(.. , , ),
(..
), ,
(.. ).
37
5.1
.
, ,
, . ,
.
,
. , ,
.
, , ,
.
,
. ,
,
, .
, ,
(..
, , .),
(.. ,
). , ,
.
,
.
,
.
,
38
,
, ,
.
,
, ,
, ,
. ,
, , Alexander
. , ,
,
, ,
, ,
.
,
, , ,
.
39
1. ;
2. ;
3. ;
4. ,
. ; (, ,
;)
. , ;
. ; ( )
. ; ,
; ( )
. /
;
. ;
4. , ,
;
5. ,
; ( )
6. /
,
. /; ;
40
41
1 , , 20
.: ;
.: ,
, ,
, , .
.: ;
.: , 15 .
.: ;
.: .
.: ; , ;
.: ,
, ,
. ,
, , .
.: ;
.: . , .
, , .
,
.
.: ,
; .
.: . ,
, , ,
,
. , .
, .
, .
.
.: ;
42
.: ,
.
,
.
.: , ;
.: , . ,
,
. , ,
200%, ,
, .
, , .
.: ;
.: , .
, ,
.
. , ,
, . ,
,
.
.: , ;
;
.: , ,
,
.
.
.:
, ;
.: , . .
, .
, , .
, .
, . , , ,
,
. .
43
.: ,
;
.: ,
. . ,
, ,
, , ,
. .
.:
, , , ,
. ;
.: , , performance
, ,
. , ,
, , .
, , , .
, , .
.
.
.:
;
.: , , .
,
, .
: , . ,
, ,
performance ,
, . ,
. ,
, ,
, ,
. .
.: .
44
2 , , 20
.: ;
.: , , .
.: ;
.: 14 .
.: ;
.: , .
.: ;
.: , , , .
.: ;
.: , . .
. ,
.
.: ;
.: .
, , , .
, ,
. ,
.
.: ;
.: ,
, , ,
,
, .
.: ;
.: . .
,
, .
.: ,
;
.: . ,
45
, . ,
.
.
.: ,
;
.: . , .
.: ,
;
.: .
, ,
. .
.:
, .
;
.: .
, .
, ,
.
.: ;
.: ,
.
, .
,
.
.
46
3 , 21
.: ;
.: ,
. ,
.
.: ;
.: , 13 .
.: ;
.: . , ,
.
.: ;
.: , ,
, ,
, . , ,
, , ,
. , ,
.
.: ;
.: , ,
,
,
.
, .
.: , ;
.: ,
.
, ,
. ,
, ,
.
performance.
47
, ,
, .
.: ;
.: , . ,
, ,
, ,
, .
. ,
.
.:
;
.: , .
, .
, .
. .
.:
, , ;
.: , . .
, ,
, .
, ,
. .
.:
;
.: , . ,
,
. . ,
. ,
.
.: , ,
: ,
, ,
. ;
48
.: ,
, .
, ,
.
, , , ,
.
. ,
, .
, .
.:
. ;
.: , .
, , . ,
,
.
, .
.: ;
.: ,
, .
, .
, . ,
, ,
, ,
.
. , .
, , .
, , ,
.
.: , , .
, 25 , ;
;
.: . ,
, 30.
49
4 , , 22
.: ;
.: , .
. ,
.
.: ;
.: 15 .
.: ;
.: . . ,
, . , ,
. , ,
.
.: ;
.: , ,
, .
, , .
, , .
,
. . , ,
.
.: .
.: . , , .
.
.: ;
;
.: , , .
, ,
. ,
. ,
. ,
. .
. ,
50
. .
. , ,
, .
. ,
.
.:
; .
.: . , ,
. .
.
. , .
, , .
,
, .
. ,
, . ,
.
.: ;
.: , . ,
. ,
, .
, .
, ,
, .
,
. , ,
, .
.: ,
. ;
.: , . ,
, .
,
51
.
, , , .
.: ;
.: , ,
. , ,
,
.
52
5 , , 22
.: ;
.: , . , ,
.
.: ;
.: , 16 .
.: ;
.: , . ,
,
. , ,
,
, ,
. , .
.: ;
.: . . ,
, , .
.: , , ,
;
.: ,
100%, 70-80%, .
,
, ,
.
. .
.: ;
.: . , ,
. , tempo.
.: ;
.: , ,
, .
, ,
, ,
53
,
. , , . , ,
, ,
, .
.
.: , ,
;
.: , .
,
, , .
,
. ,
,
, .
.: ,
;
.: , ,
,
. ,
, .
.:
, ;
.: , , .
,
, , .
, , .
, ,
, .
. ,
,
. .
54
.: ,
;
.: ,
. . ,
, , , ,
, .
, ,
,
.
55
6 , , 23
.: ;
.: .
.: ;
.: 15.
.: ;
.: , . , ,
, .
.: ; , ;
.: , ,
, .
, , , ,
. , ,
. ,
.
.: , ;
, ;
.: , . .
.
.: , , ;
.: , , .
.
, ,
. ,
, . ,
, .
.: ,
, ;
.: ,
. , ,
, .
56
.
, ,
. ,
,
.
.: , ;
.: ,
. .
,
.
, .
.:
, ;
.: ,
, .
,
,
.
.
.:
; , ,
;
.: , , .
,
.
.: ,
;
.: , . ,
,
, ,
. , ,
, ,
, ,
.
57
, ,
, .
.
, ,
, .
.: ,
. ;
.: .
, , ,
.
.
, .
.: ;
.: ,
. .
.
. , ,
.
58
7 , , 22
.: ;
.: . ,
.
.: ;
.: , 15 .
.: ;
.: . , , ,
.
.: , ;
.: , , .
, , .
.:
, .
.: , . ,
, ,
, .
, .
. ,
, , , ,
,
. , .
.: ; ;
.: .
. ,
,
, . ,
, .
.: .
, , ;
.: .
59
. . ,
.
.:
;
.: , . .
, .
.:
;
.:
.
.
.: ;
.:
.
.
.
.
. .
, , ,
,
.
.:
. ;
.: , . ,
, .
.: ; .
.: .
, .
, . ,
.
60
8 , , 24
.: ;
.: . , .
.: ;
.: 13.
.: ;
.: .
.: ;
.: . ,
. , .
.
.: ;
.: ,
. ,
. , .
,
, .
, ,
. , .
.: , ,
;
.: . ,
, .
.: ,
;
.: , .
,
. ,
, .
.: ;
.:
, .
61
. ,
.
.: ,
. ;
.: ,
, , ,
. .
.: ;
.: , ,
.
,
.
, . ,
, .
62
9 , , 23
.: ;
.: , , .
.: ;
.: 18 .
.: ;
.: , .
.: ;
.: , , ,
.
.: ,
;
.: .
, , .
.
. ,
, ,
, .
.: ;
.: . ,
, ,
.
.: ;
.: , , .
, . ,
, .
.: ;
.: .
.
.:
. ;
63
.: , , ,
, .
, , .
, , .
.: ;
.: , , .
. .
, ,
, .
64
10 , , 21
.: ;
.: , .
.: ;
.: 9.
.: ;
.: , .
.: ;
.: , , .
.: ,
;
.: , ,
. , .
, .
.:
;
.: , . ,
. ,
.
.
.: ;
.: , , ,
. ,
, .
.: ;
.: , . ,
, .
.
.: ,
;
65
.: . ,
.
. .
.
.: .
;
.: .
. , ,
.
.
.: ;
.: ,
, , .
.
. ,
.
, ,
.
66
11 , , 22
.: ;
.: , .
.: ;
.: 10 ,
, 4 .
.: ;
.: , . .
, .
.: ;
.: .
, .
.: ,
;
.: .
, .
, .
.
.: ;
.: , ,
, ,
. ,
,
.
.: ;
.: , ,
, .
.: ;
.: , .
, . master
classes, , ,
67
.
.
.:
;
.: .
, , . ,
.
.:
. ;
.: .
.
.: ;
.: .
, .
.
.
.
68
12 , , 23
.: ;
.: , .
.: ;
.: 12-13.
.: ;
.: , . , ,
.
.: ,
;
.: . , .
, , .
.: ;
.: .
, . , .
, .
.
.: ;
.: . , ,
, , .
.: ;
.: .
. ,
, ,
,
.
.:
. ;
.: , . ,
, .
, .
.: ;
69
.: .
70
13 , , 22
.: ;
.: , .
.: ;
.: 15 .
.: ;
.: , .
.: ;
.: , , , . .
.:
, ;
.: . , ,
. ,
.
. .
.: ;
.: .
.
.:
;
.: , . ,
. .
.: ;
.: , . .
.: ;
.:
, .
, ,
.
.: , ,
.
;
71
.: , . ,
, ,
.
,
.
.: ;
.: .
.
72
14 , , 22
.: ;
.: .
.: ;
.: 15 .
.: ;
.: , .
.: ;
.: . ,
, .
.: ,
.
.: ,
. ,
. ,
. ,
. .
.: ;
.: 3-4 , ,
.
, . , , .
.:
;
.: . ,
. .
.: ;
.: , , , .
.
.: ;
.: .
! , ,
.
73
.: .
;
.: , . .
. ,
.
.: ;
.: , ,
.
74
15 , , 22
.: ;
.: .
.: ;
.: 12 .
.: ;
.: .
.: ;
.: .
.: ,
;
.: , ,
, . ,
.
.:
;
.: . ,
,
, .
.: , , ;
.: , .
,
, .
.
.: ;
.: ,
.
.: ,
;
.: . ,
,
.
75
.: , . ;
;
.: , ,
. .
, .
,
.
76
16 , , 22
.: ;
.: .
.: ;
.: 12.
.: ;
.: , .
.: ;
.: . , ,
.
.: ,
;
.: , ,
. ,
.
.: ;
.: , , .
. ,
,
.
.: ;
.: .
. .
.: ;
.: , .
.: ;
.: .
, ,
. .
.: . ;
.: . , , .
.
77
17 , , 22
.: ;
.: .
.: ;
.: 17 .
.: ;
.: , .
.: ;
.: 17
.
.: , .
.: .
.
.
.: ;
.: , ,
.
.: ;
.: .
.
.
.: ;
.: .
.: ;
.: .
. blackout .
.
. .
. 3 ,
,
78
. .
.
.:
. ;
.: ,
.
, . ,
.
, .
.: ,
;
.:
.
.
. ,
.
.
.
.
79
18 , , 21
.: ;
.: , .
.: ;
.: 12 .
.: ;
.: , .
.: ;
.: .
.: ,
;
.:
, .
. .
.: ;
.: , .
.: ;
.: , ,
.
.: ;
.: , , , .
.: ;
.: .
, .
.: . ;
.: .
.
.: ;
.: ,
,
.
80
19 , , 22
.: ;
.: .
, .
.: ;
.: 16 .
.: ;
.: .
.: ;
.: , , .
.:
, ;
.: , . , ,
, ,
, .
.
. ,
. , ,
, .
.
. .
,
. ,
.
.:
;
.: . .
. .
, ,
.
.:
;
81
.: , .
, .
. .
.: ;
.: . ,
, , ,
.
.
.: ,
;
.: .
. ,
.
, ,
.
.
.: .
;
.: .
.
. !
.: ;
.: .
, ,
. , , ,
. , ,
.
. ,
. ,
.
,
. , , .
82
20 , , 20
.: ;
.: .
.: ;
.: 14 .
.: ;
.: , .
.: ;
.: , .
.: ,
;
.: :
, , .
, , , ,
, ,
.
.: ;
.: , .
.: ;
.: . .
. .
.: ;
.: , , .
.: ;
.: .
. ,
.
. ,
, .
.: .
;
.: , .
83
.: ;
.:
.
. . ,
, , .
-,
, .
,
, . .
84
21 , , 18
.: ;
.: , .
.: ;
.: 11 .
.: ;
.: , .
.: ;
.: .
.: ,
.
.: , .
.
.: ;
.: , .
.: ;
.: ,
.
.: ;
.: , .
.: ;
.:
.
.: . ;
.: , .
.: ;
.: ,
.
85
86