CHIN LC XUT KHU QUC GIA

Ngnh cng nghip ch bin g ti Vit Nam

H Ni
Thng 6, 2009
1

Tm tt ni dung chnh
Vit Nam c truyn thng lu i trong vic sn xut g kiu c nhng li kh l lm vi
kiu g thng mi trong nh v ngoi tri ca th gii.
Vic sn xut g thng mi quy m ln c bc pht trin nhanh chng trong 7, 8
nm tr li y, bt u bng vic mt s nh u t nc ngoi tm kim th trng lao ng
gi r. H chuyn n t khu vc ng nh i Loan, Philipin, Malaixia, Thi Lan v
mi y thm ch l c Trung Quc. Vic sn xut ny xut pht t nugn vn FDI c b
sung nh c s tham gia ca cc cng ty thng mi ln nh IKEA, Carrefours, B & Q,
Walmart, vv. H tm kim mt hng g trn c s thng lng gi thp nh mt hng ro
chng li s khuych trng qu mc ca hng ho Trung Quc. iu ny mang li s
khi u cho mt s lng ln cc doanh nghip Vit Nam p ng nhu cu th trng. B
ngoi, tt c c v nh ang tin trin rt tt. Xut khu tng vi t l ng k, s lng lao
ng tng ln, ngnh cng nghip c v nh ang i ng hng. Nhng thc t c phi
vy?
S tng trng ca ngnh cng nghip g da trn nn tng khng vng chc. Cn phi
c mt chin lc nh hng ng v to ra mt mi trng m trong ngnh cng
nghip g c ghi nhn nh mt s thnh cng thc s v kinh t nu nh c s m
bo cho s ng gp lu di ca n.
S thnh cng hin ti t c khng da trn c s bn vng v:

thiu ngun nhn cng lnh ngh

thiu nghim trng c o to nng cao tay ngh
trang thit b ngho nn, lc hu
thiu din tch rng c xc nhn v cc iu kin mi trng ti Vit Nam
thiu ngun cung cp nguyn liu th
thiu ngun nhn s marketing c o to v kinh nghim
yu trong khu thit k v
c s h tng yu km

Tnh n nhng hn ch ny ca ngnh cng nghip bn a v thc t l mt s lng ln

sn phm xut khu c sn xut bi cc cng ty c vn u t ca nc ngoi, s pht
trin m rng xut khu r rng cn c mt chin lc c th thc y kh nng cnh
tranh ca ngnh, nng cao gi tr xut khu t c mc tiu ca chnh ph v xy dng
mt nn tng bn vng cho s pht trin lu di.

Chin lc c cp trong bn bo co ny c xy dng nhm t c mt ngnh

cng nghip u t di hn mt cch bn vng, phn phi gi tr cho nn kinh t Vit Nam.
Mc tiu di hn l phn tch chui gi tr hin ti tng bc mt v tm kim nm
ly li ch ti a cho nn kinh t trong khi t nn mng cho mt nn cng nghip bn
vng lu di.
Chin lc ny s t c bng cch:

pht trin kh nng cung cp nguyn liu th ti a phng cng nhiu cng tt,
nhng ni khng th cung cp nguyn liu th th cn m bo cc c s h tng y
cho vic nhp khu nguyn liu cn thit
thng qua thit k v pht trin sn phm s dngt ti a nhng nguyn liu t nhin
khng phi l g nh my, tre v si t nhin nh ci, vv
t chc o to cp th cng, cp ch to c kh, cp thit k v qun l
c th cung cp ngun nhn lc c o to khi cn
lp y nhng khong trng trong c s h tng v o to bng cch trc tip h tr
cc doanh nghip trong vic thu chuyn gia bn ngoi v k thut, thit k,
marketing, qun l v ti chnh
tn dng cc c hi qung b Vit Nam nh mt im n thit thc cho ngun
cung g, tham d cc hi ch thng mi quc t vi vai tr l nh cung cp Vit
Nam trong khi vn m bo rng nhng doanh nghip c gian hng ti cc trin lm
trong nc c th nng tm v cao thng hiu ca g Vit Nam.
bt u gn thng thiu cho cc sn phm cng sm cng tt trong qu trnh pht
trin doanh nghip
cung cp cc tin nghi trin lm tin tin nht to iu kin cho cc doanh nghip
Vit Nam trng by sn phm ca h ti mt i im tin nghi v tin cy
khuyn khch cc doanh nghip FDI u t n nh h khng d dng chuyn n
mt mc tiu gi r tip theo.
s dng tt cc c hi tn dng cng ngh thng tin thc y s gia nhp ca Vit
Nam vo th trng th gii v gi thi vui v vi hng ho b tr li
tn dng ti a cc phng tin hiu qu a sn phm n tay ngi tiu dng
cui cng trong khi cn phi ch trng n tt c cc bc nh s dng ngun
nguyn liu bn vng, mi trng sn xut sch v gim ti thiu cc du vt cac-bon
trong qu trnh giao hng n ngi tiu dng.

S pht trin bn vng ca ngnh cng nghip g Vit Nam i hi phi c s cam kt di
hn t Chnh ph. L tng nht l c h tr bi Mt ca (one stop shop1) di s

Mt ca -one stop shop l ni m cc nh u t mt ngnh cng nghip c th tm kim s h tr v

mi kha cnh trong chnh sch ca chnh ph i vi ngnh cng nghip bao gm khung php l, khung ti
chnh v cc u i sn c khc.

qun l ca mt B tng ng m c th cung cp tt c u vo v t vn v cc ngun h

tr qun l, marketing, o to, ti tr, h tr ti chnh, vv.

Gii thiu

1.1

C s

Vic sn xut g c truyn thng lu i ti Vit Nam nhng ch mi n r trong thi gian
gn y. N tr thnh mt trong 5 ngnh xut khu mi nhn sau du th, dt may, da
giy v hi sn.
g Vit Nam c cng nhn trn th trng th gii vi kim ngch xut khu tng t
135 triu la M nm 1998 ln 1 t nm 2004 v t 2.72 t nm 2008. Nm 2008,
g Vit Nam gia nhp vo cng ng 167 quc gia v lnh th trn ton th gii, trong
M l th trng nhp khu ln nht vi kim ngch nhp khu ln ti 1,1 t USD, tip theo l
Nht Bn (378,8 triu USD), Anh (197 triu USD), c (152 triu USD). T nm 2000 2008, mc tng trng kim ngch xut khu trung bnh hng nm l 25%. T 2006, Vit
Nam vt qua Indonesia v Thi Lan tr thnh mt trong hai nh xut khu g hng
u ng Nam .
Trn c nc c khong 2,562 doanh nghip ch bin g, to cng n vic lm cho gn
170,000 ngi lao ng. Ngnh cng nghip ng gp ng k vo vic ci thin i sng
cho ngi dn vng nng thn Vit Nam. Ngoi ra, s pht trin ca ngnh cng nghip g
cng mang li c hi pht trin cho cc ngnh cng nghip ph tr trong nc nh phn
cng, ph kin, vt liu hon thin, keo dn, g dn, my mc, vv v cc cng nghip dch
v nh t vn, phn mm, marketing, vn ti, ti chnh, vv. Tt c nhng lnh vc ny cha
hon ton c nm bt trong chui gi tr.
S pht trin ca ngnh cng nghip g Vit Nam cn rt nhiu kh khn. Nhng kh khn
ny bao gm c cc yu t bn trong v bn ngoi, l:

thiu ngun nhn lc c tay ngh

thiu nghim trng cc tin nghi o to v cc c hi c o to nng cao v
thit k v ch to cho nhng ngi mi vo ngh
cc thit b ngho nn v lc hu ti nhiu nh my
thiu din tch rng c cng nhn Vit Nam v cc kh khn v ngun cung
cp g c xc nhn v khng c xc nhn t th trng th gii.
thiu ngun nhn s marketing c kinh nghim v khong cch gia cc th
trng ln lm hn ch rt ln cho vic bn hng.
4

s yu km trong thit k v ch tc g dn n vic cc sn phm tng t li

tm n nhng th trng ging nhau, do y gi c, l li th cnh tranh hng u,
xung thp v lm gim kh nng u t vo thit k, ch tc v pht trin sn phm.
C s h tng yu km trong c vn ti ng b v ng bin s lm hn ch kh
nng xut khu.

Khng hong kinh t ton cu thi gian gn y cng gy ra rt nhiu kh khn cho cc
doanh nghip ch bin g, th trng c xu hng b thu hp, lng hng tn kho ca cc
doanh nghip ngy cng nhiu, gi bn cng b chn p dn n tnh trng nhiu doanh
nghip phi sn xut cm chng hoc ngng sn xut.
Nhng hn ch ny nh hng ln ton ngnh ni chung v tng vng ni ring. Thc t l
mt s lng ln hng xut khu ang c sn xut bi cc cng ty c vn u t nc
ngoi( FDI), m rng quy m ca ngnh cng nghip g trong tng lai cn phi
c mt chin lc r rng thc y tnh cnh tranh, gia tng gi tr xut khu v c
cu li cc doanh nghip t nhn c th ng vng v l nhng i th cnh tranh
mnh trong th trng g th gii nhng nm ti. Cn phi nhn mnh rng gi tr mi
l ch yu ch khng phi l s lng.
Mt chin lc pht trin ngnh l rt cn thit khi m B Thng mi t ra mc tiu
xut khu l 5.56 t la M vo nm 2020 v Th tng cng t ra mc tiu l 7 t la
M vo nm 2020.
1.2

Phng php

Chin lc xut khu ngnh g hng ti vic a ra mt c cu t c cc mc tiu

xc tin xut khu v ci thin tnh hnh pht trin ca ngnh. Xy dng trn nhng nh gi
tng th v chui gi tr hin ti, hin trng xut khu, kh nng cnh tranh xut khu, cc
yu t thit yu thnh cng, cc chnh sch v chin lc lin quan ca chnh ph v mng
li h tr ngnh. Chin lc ny ra tm nhn di hn cng vi cc bin php v hnh
ng xut cn c trin khai trong vng 5 nm ti.
Phng php chnh c p dng l Phn tch chui gi tr v Khung Bn bnh xe tng tc
(Four - Wheel Gear Interactive Frame) ca ITC. Mt chui gi tr bao gm tt c cc c nhn
v doanh nghip mua v bn ln nhau cung cp mt sn phm hay mt b sn phm gm
c cc lin kt dc v ngang.
Trong ngnh g, chui gi tr c th c m t nh mt s kt ni gia nhng nh cung cp
nguyn liu th (c g v ph liu), nh sn xut, nh xut khu pha trong nc v cc nh
nhp khu, nh bn bun, bn l, ngi tiu dng cui cng pha quc t trong.
5

Khung Bn bnh xe tng tc c dng to ra mt chin lc xut khu tng th bng

cch a ra ci nhn gn hn vi 4 hng mc ca vn pht trin chui gi tr l:

Ni bin: phn ny gii quyt cc vn lin quan n:

(1) Pht trin ngun lc lin quan n kh nng sn xut ca ngnh. N gii quyt cc
vn lin quan n sn lng, tng s lng, ci tin cht lng v quan trng nht
l tng gi tr;
(2) a dng ho v pht trin sn phm nh sn xut dng sn phm mi v/hoc cc sn
phm lin quan;
(3) Pht trin ngun nhn lc bao gm pht trin v o to ngun nhn s v khuyn
khch, thc y s lin kt trong ngnh.

Bin: phn ny gii quyt cc vn lin quan n:

(1) Ci thin c s h tng cn thit cho s pht trin ngnh;
(2) Cc u i v thng mi cn thit ci thin tnh cnh tranh v nm bt gi tr;
(3) Gim chi ph kinh doanh m bo v ci thin tnh cnh tranh ca ngnh.

Ngoi bin: phn ny gii quyt cc vn lin quan n:

(1) Thm nhp th trng bao gm cc hng ro thu quan v phi thu quan v cc vn
thm nhp th trng khc;
(2) H tr trong th trng nh thit k, pht trin sn phm, trin lm, vv.
(3) Xc tin v xy dng thng hiu cng c hnh nh ca ngh ti cc th trng mc
tiu.

Pht trin: phn ny gii quyt cc vn lin quan n pht trin kinh t v x hi ti
t nc m ngnh cng nghip g ang ng gp.

2 Hin trng ngnh

2.1

Cc nhm sn phm

Theo bng h thng m s hng ho (HS), ngnh g Vit Nam c th chia ra lm 8 nhm c
bn l:
HS940161: Gh bc (khung g)
HS940169 : Gh khng bc, lm t g
HS940180 : Cc loi gh khc
HS940190 : Cc b phn ca gh
HS940330 : g vn phng, lm t g
6

HS940340 : Ni tht nh bp v cc g nh bp khc, lm t g

HS940350 : Ni tht phng ng, lm t g
HS940360 : Ni tht phng n v phng khch, lm t g
Cc sn phm cng c th c chia ra thnh ni tht trong nh v ngoi tri. Trong nhiu
trng hp, c th chia ra theo cc kiu nh C in, Sang trng, Nng thn, Hin i
Vic sn xut g ti Vit Nam c tin hnh c ti cc lng ngh v ti cc xng sn
xut cng nghip (nh my). C 4 trung tm sn xut g chnh l ng bng sng Hng,
tnh Bnh Dng, Ty Nguyn (Gia Lai, ak Lak) v Min Nam Vit Nam (Bnh Dng, Tp.
HCM, ng Nai v Long An)
Ti ng bng sng Hng th H Ty, Bc Ninh v H Ni l nhng trung tm hng u v
sn xut g theo kiu truyn thng. Nhng trung tm ni ting l lng ng K (Bc
Ninh), Vn im (H Ty), Vn H (H Ni) Cn c rt nhiu lng ngh sn xut g
ti cc tnh Hi Dng, Vnh Phc, Nam nh, Hng Yn. Tng cng c 342 lng ngh th
cng lm g t Vit Nam, to vic lm cho 99,904 ngi lao ng2. Hu ht cc g
trm khm c dng trong nc hoc xut khu sang cc th trng nh Trung Quc, i
Loan, Hng Kng.
Cc sn phm g cng nghip sn xut theo quy m ln ti Vit Nam, khng phi g
truyn thng, tp trung 3 khu vc chnh l tnh Bnh Dng, Ty Nguyn (Gia Lai, Dak
Lac) v pha Nam (TP.HCM, ng Nai, Long An). g xut khu ca Vit Nam ch yu l
t 3 khu vc ny, c bit l ti cc tnh min Nam v Bnh Dng. T nhng tnh ny, cc
sn phm nh g trong nh v ngoi tri lm t g t nhin, g trng hoc g hn hp, g
dn v cc vt liu khc c sn xut. Thng th chng c sn xut theo yu cu v n
t hng ca khch hng. Ngoi ra, khu vc ny cng xut khu mt khi lng ln v bo
v g vn.
C s a dng rt ln v cc doanh nghip trong ngnh, t nhng tp on, cng ty ln vi
nhiu my mc, dy chuyn hin i sn xut hng lot ti nhng h gia nh sn xut nh
hu ht vi my mc lc hu v ph thuc ch yu vo lao ng th cng. Vic sn xut
g ti cc gia nh trong cc lng ngh rt ph bin Vit Nam. Nhng sn phm gia nh
ny c nhng li th ln v hu ht cc cng on sn xut u c thc hin bi nhng
ngi c tay ngh cao. H s dng nhng my mc rt n gin. Nhng rt kh h thc
hin c cc n t hng ln.
iu ny cho php c s linh hot trong vic tm kim cc sn phm a dng v mu m
trang tr v n ph hp cho nhng ai tm kim cc sn phm chuyn v th cng tinh xo.
2

JICA, 2004

Mt vn ny sinh l khi s lng n hng ln th khng c nhn lc lm. Cht

lng c th b gim, nh sn xut giao hng khng ng h, khch hng tht vng v hnh
nh ca nh sn xut c th b ph hng.
Tuy nhin cng c rt nhiu cng ty c chng nhn cht lng v h c th iu hnh vic
sn xut p ng yu cu v s lng v cht lng ca khch hng. Nhng nh my
c iu hnh tt hn th c t chc tt v mc u t vo sn xut cng ln hn. Cng
nhn c o to lnh ngh ti nhng v tr chuyn mn. Nhng ngi qun l bit cch t
chc cc tin nghi sn xut sao cho hiu qu v nng sut. Nhiu nh sn xut hng lot ti
Vit Nam khng tp trung vo mt s sn phm nht nh, thay vo h tri ngun lc vo
nhiu mt hng. Kiu sn xut ny cn c mc cng nghip ho cao hn v c hng
li vic ng dng cc thit b iu khin bng my tnh, cc my mc dy truyn v mi
trng hon thin.
2.2 Chui gi tr ca ngnh
Chui gi tr ca ngnh cng nghip g c to thnh bi s tham gia ca cc i tng a
dng. Nhng i tng chnh l g v nguyn liu tm ( MDF, tm nh, lt mng, lp g dn
ngoi ) nguyn liu hon thin v keo dn, phn cng v phn ni, ng gi, cung cp thit
b, chi nhnh bn hng, cng ty vn ti, cc c quan nghin cu pht trin, nh bn bun, nh
bn l, khch hng (Xem Chui gi tr bn di)
2.2.1

G t ngun trong nc:

G t ngun trong nc ti Vit Nam bao gm g trong rng t nhin, g trng v g nhn
to (MDF, g dn, g mnh...)
Tng din tch rng t nhin ca Vit Nam khong 8,2 triu ha, trong ch c 2,9 triu ha
c xp loi l rng sinh li3. Vic khai thc g t rng t nhin c nh nc qun l rt
cht ch. Khi lng khai thc c phn b hng nm tu theo tng tnh v s lng cht
h ang gim dn tng nm trn phm vi c nc. Nu vo nm 1990, khi lng khai thc
hng nm l trn 1 triu M3, th sau gim xung 300,000 M3 vo nm 2000 v n
2008 th hn mc khai thc g ch cn 120,000 M3 trn c nc.
Bng 1: Hn mc khai thc g ti Vit Nam

Nm

1990s

2000

2004

2005

2006

2007

2008

Hn ngch
khai thc (m3)

Trn 1
triu.

300,000

200,000

150,000

130,000

120,000

120,000

S liu cp nht 31.12. 2006 MARD

Chui gi tr ngoi nc

G tin

Sx Vi

Thuc da

G nh

Tre
My v si
t nhin

Thit k
o to ngh v k
nng qun l

G nhp
khu cho
nh my x
G v vn
nhp khu

Th trng chnh.1 (Ty u)

Nguyn
liu n

i hc
Hng th cng
Dch v*

ng gi
Thit k, K
nng

Vin k
thut

Vn chuyn

o to ti
ch

i l
& Hng
mua
hng

Th trng chnh 2 (M, Nht)

Nh sx bn gh c
bc m
Nguyn liu
hon thin**

Bn bun
Bn l

Ngi tiu dng

Vn chuyn
Nh SX g

Nhp khu
quc gia

Nhp khu

Bn bun

Ngi tiu dung

My mc trong
nc
My mc nhp
khu

Th trng chnh 3. ng Nam

Nhp khu
Ngi
hon thin

Xut khu

Bn bun

Bn l
Ngi tiu dng

*
**

Cc dch v (Services) y cp n cc dch v sy kh bng l, bo dng dng c my mc.

Nguyn liu hon thin (finishing materials) l cc nguyn liu dng chun b v hon thin sn phm v d nh bng dnh, nguyn liu mi mn ( mi, nh gip),
dung mi, sn mi, sn nc, vv. Bn thn vic sn xut g vi nhng cng on phc tp ca n ch chim 25% gi tr tiu dng ca sn phm. 75% gi tr cn li nm
trong chui gi tr bn ngoi. iu ny nhn mnh vo c hi tng phn gi tr cn li cho sn phm.

Cn phi lu rng, s lng g t nhin khai thc hng nm trn khng phi ch sn
xut g m cn dng vo rt nhiu mc ch khc nh xy dng v khai thc m. Theo
c tnh ch khong 60% g khai thc t cc khu rng t nhin c dng vo mc ch sn
xut g (tng ng 72,000 M3 nm 2008).
Din tch rng trng Vit Nam l 2.2 triu ha, trong rng sinh li l 1.45 triu ha
(681,000 ha l rng trng thnh). Khi lng khai thc t cc khu rng trng tng dn mi
nm t 800.000 M3 nm 2000 ln trn 2 triu M3 nm 2008. Hu ht g t ngun rng trng
ca Vit Nam c s dng sn xut giy, lm gi khai thc m, cc nguyn liu
vn, tm nhn to v sn xut dng bng g.
Tng khi lng g sn xut t g trng chim khong 20% tng khi lng g khai thc.
Tng khi lng g trng dng sn xut g t nm 2003-2006 l khong 1triu M3.
Lng tiu th g trng sn xut g c tnh vo nm 2010 l khong 3.5 triu M3.
Mt khi lng tng t nguyn liu vn, tm nhn to cng s c s dng ti 2010 4. Mt
trong nhng im yu ca g trng ti Vit Nam l ng knh nh. iu ny c ngha l s
kh c th sn xut g mt cch hiu qu t ngun nguyn liu ny. Hu ht c dng
sn xut vn p nhn to v bt giy. Thm vo , Vit Nam khng c sn phm g c
chng nhn cc tiu chun v kinh t x hi v mi trng do T chc quc t v qun l
rng (FSC) cp bt k l g t nhin hay g trng. (Ch c mt cng ty l OJI, nh my sn
xut giy vi vn u t ca Nht Bn t c chng nhn FSC cho rng trng ca h.
Nguyn liu c dng lm bt giy).
n lc gim s khan him ca ngun nguyn liu g t nhin, cc nh sn xut da trn
nguyn liu l g thu ht c nhiu s quan tm, u t t chnh ph. Tuy nhin, d l
do g i na, th vic sn xut vn khng p ng c mc tiu ra. iu ny th hin
vic ch t c 20% tng cng sut ch bin, trong :

Sn xut g dn: 12 nh my v 10 n v sn xut quy m nh vi cng sut thit k

150,000 m3 sn phm mi nm; thc t ch t c 60.000 m3 sn phm mi nm.
Sn xut vn dm, vn p bt si: 6 nh my vi cng sut thit k l 88.000 m3 sn
phm mi nm v c cng sut thc t l 45.000 m3 mi nm.
Sn xut vn ph giy: 9 n v sn xut vi cng sut 26.000 m3 sn phm mi nm
nhng cng sut thc t l 15.000 m3

Tnh trung bnh th tnh hnh sn xut chung ch t mc di 50% cng sut v i hi phi
c s phn tch, quyt nh kp thi a ra cc bin php h tr k thut nhm ci thin
tnh hnh. T nay n 2020, chnh ph s tp trung vo hai loi sn phm ch yu l g tm
nhn to, vn dm v vn p bt si t trng trung bnh s dng ngun g trng. Mc tiu t
ra l cng sut 540.000M3 sn phm, 320.000 m3 vn dm v 220.000m3 vn p bi si mi
4

Theo k hoch trng rng 2006-2010

10

nm. Tuy nhin, cht lng g trng ti Vit Nam cn rt thp do ging km v k thut
chm sc khng m bo, v vy hu ht ch ph hp sn xut giy v lm nguyn liu g
nhn to.
2.2.2

G nhp khu

Lng tiu th g ca ngnh cng nghip ch bin g ca Vit Nam t 3-3,5 triu m3 mi
nm nhng lng nguyn liu trong nc mi ch p ng c 20%, 80% cn li l nhp
khu. Theo thng k, Vit Nam nhp khu nguyn liu g t hn 100 nc trn th gii.
Khi lng g nhp khu tng ln hng nm t 151,5 triu la M nm 2000 ln 535,8
triu la nm 2004. Thng thng kim ngch nhp khu nguyn liu nhp khu chim 4249% tng kim ngch xut khu g. Do gi du nguyn liu gia tng gn y nn cc ph
vn chuyn t cc quc gia xa xi ang xut khu g v Vit Nam nh Nam Phi, Nam M
(Brazin) cng tng rt cao, nu tnh ngun g t Nam Phi th gi cc ph vn chuyn
chim ti 27% gi g nguyn liu, v nu tnh t Nam M th cc ph vn chuyn ng
bin ln ti 37%. iu ny th hin tnh ph thuc cao vo ngun nguyn liu nhp khu v
l im yu ca cc nh sn xut g ngoi tri gi r, th c lm hon ton t g lin
khi.
Bng 2: Kim ngch nhp khu g
Nm
Tr gi nhp
khu (nghn
USD)

2000

2001

2002

2003

2004

2006

2007

2008

151.486

160.915

249.347

344.692

535.767

720.000

1.020.000

1.010.000

Source: GSO and Trade Information Center

Cc cng ty ch bin g nhp khu nguyn liu a dng, t g khc, g x, n vn tm, vn

dm, vn p bt si v g dn Ngun gc v chng loi ca cc loi g ny t rt nhiu
quc gia trn th gii5:
Bng 3: Ngun nhp khu g
Loi g nhp khu
1.MDF

Tr gi (USD)
111,100,000

%
11%

2. Bch n

90,900,000

9%

3.Thng

80,800,000

8%

4.Teak (gi t)

60,600,000

6%

Xut x g (*)
Malaysia, Thailand, China, Indonesia,
Australia, Newzeland, Taiwan
Urugoay, Brazil, Papua New Guinea,
South Africa, Australia, Spain, USA
New Zealand, Chile, China, Findland,
Australia, Taiwan, Canada
Myanmar, Ghana, Papua New Guinea

Ngun: Tng cc thng k

11

5.Cao su

50,500,000

5%

6.Xylia
Dolabrifornus
7.Vn dm g
8. Bch dng

50,500,000

5%

Xut x g (*)
Solomon Island, Costa Rica
Cambodia, Malaysia, Thailand,
Indonesia
Myanmar, Laos.

50,500,000
50,500,000

5%
5%

Thailand, Malaysia, China

America, Canada

9.Si

50,500,000

5%

10.G v nia (g
dn)
11.Vn p
12.Ch ch
13.Ging hng
14.Du en
15. Cc loi g
khc

40,400,000

4%

30,300,000
30,300,000
20,200,000
20,200,000
272,700,000

3%
3%
2%
2%
27%

America, Germany, France, China,

Russia, Samoa, Denmark, Canada
Taiwan, China, USA, Germany, Japan,
Cambodia
China, Japan, Malaysia
Laos, Malaysia
Malaysia, Laos
Malaysia, Laos
Myanmar, Ghana, Papua New Guinea,
Australia, New Zealand, Sweden,
Brazil, South Africa, Laos, USA,
Canada

Loi g nhp khu

Tr gi (USD)

Chi ph cho g v cc nguyn liu nhn to chim mt phn rt ln trong kt cu ca sn

phm (40-65%), do vic tm kim gii php lm gim ti a chi ph cho vt liu g
ng mt vai tr rt quan trng trong vic gim gi thnh sn phm v tng kh nng cnh
tranh ca cc nh sn xut. Thc t l Malaysia cung cp n 50% g si ct khc cho cc
nh sn xut Vit Nam trong khi Malaysia khng c cy si m cy ny bt ngun t M,
c, Nga v Rumani. iu ny th hin s yu km trong vic tip cn cc ngun cung ph
hp. Cc nh bun g ca Malaysia li tm c nhng ngun cung tt hn bun bn vi
cc nh sn xut ca Vit Nam. iu tng t cng xy ra khi cc nh trung gian cung cp
g ca M li tm cc ngun cung t Canada v bn cho cc cng ty Vit Nam. Vic c qu
nhiu trung gian tham gia vo qu trnh cung cp nguyn liu cng vi vic gi nguyn liu
ngy cng tng lm cho g ca Vit Nam cng ngy cng t li th v e do nghim
trng n kh nng cnh tranh. y l vn chnh cn c gii quyt.
Cng lc th cc nh cung cp truyn thng v g ca Vit Nam l Lo, Myanmar,
Indonesia, cm xut khu g khc. V vy, cc cng ty Vit Nam ang phi nhp khu g
s ch vi gi cao hn. Ngoi ra, hu ht cc cng ty nhp khu g mt cch c lp vi s
lng nh lm gi g CIF Vit Nam cao hn. Bn cnh nhng p lc ny, nhu cu v
g v sn phm g ti Trung Quc ang tng nhanh s lm tng p lc ln vic kim k
ti nguyn g ca cc nc xut khu ln cn. Vic ny c nhn mnh bi Qu
Thin nhin hoang d th gii (WWF) rng nhu cu tiu dng g ti Trung Quc s
tng nhanh.
12

Nm 2003, Trung Quc nhp khi khong 42 triu m3 g, trong trn 50% n t
Malaysia, Indonesia v Nga. Theo d bo, lng tiu th g ti Trung Quc c th t ti
125 triu m3/nm vo nm 2010. Vic ny chc chn s c tc ng nhiu n gi c.
G c nhp khu l c hai loi c chng nhn v khng c chng nhn FSC. Nhu cu v
g c chng nhn FSC ang tng ln tt c cc nc tuy nhin gi ca loi g ny thng
cao hn t 20-25% so vi g khng c chng nhn. Gi nguyn liu th thng chim 3560% trong chi ph ca sn phm i vi g ngoi tri v cn cao hn i vi g trong
nh (50-70%). G nhp khu khng phi chu thu, tr 10%VAT, nhng nu sn phm ti
xut khu th cng khng phi np. Tuy nhin, chi ph vn chuyn s lm tng thm 40-60%
gi tr thc t ca g.
Chnh ph Vit Nam quyt nh bo tn rng t nhin v cc l do mi trng. iu ny
l ng. Khi nhng khu rng t nhin v rng trng n thi k khai thc, Vit Nam s c
mt ngun cung tt hn v nguyn liu nhng vn cha th p ng nhu cu trong nc.
Trong khi vic nhp khu g thc s l mt tr ngi i vi cc nh sn xut v cn
phi c mt chin lc lm gim gnh nng ny. V d tng thm lng kim loi v
gim g i vi ni tht ngoi tri, ci tin thit k, thm tre, thm si, vv.
2.2.3

Cc nguyn liu khc

S sn c v ngun cung ca cc nguyn liu khc nh tre, my, ci, nhm/kim loi, da,
gm, sn mi, knh, nha, vv cng gi vai tr quan trng trong thit k, pht trin v a dng
ho sn phm g. iu ny l ng vi tt c cc cp th trng.
Nhng nguyn liu ny u c ti Vit Nam nhng mc cnh tranh khc nhau so vi cc
nc khc trn th gii. Vit Nam i khi c gi l t nc ca cy tre, v c ngun
tim nng ln. Bn thn cy tre v cc sn phm t tre nh nan tre, tre an c th kt hp rt
tt vi g trong qu trnh thit k v sn xut ni tht. Tuy nhin, cng nh cy my, cy
tre Vit Nam cng ang b e do cn kit v cn c bin php trit bo tn v trng
mi . Gi c ngy cng cao v gi y Vit Nam ang phi nhp khu my tre t Trung
Quc, Lo v Indonesia.
Cn c vo tnh hnh trn, chnh ph Vit Nam thng qua chin lc pht trin cc sn
phm phi g rng ti nm 2015, trong tre v my l hai thnh phn quan trng.
G kt hp vi kim loi ang ngy cng thu ht c s ch ca cc nh nhp khu nc
ngoi, nhng ch c mt s nh my ti Vit Nam c th sn xut cc b phn kim loi nh
khung c, khung lp ghp. Cht lng v thit k vn rt hn ch v cc nh xut khu
g vn phi nhp khu cc b phn ny t Trung Quc v mt s ni khc p ng n
hng. S pht trin nguyn liu kim loi v cc nguyn liu u vo khc cho ngnh cng
13

nghip l thit yu v c kh nng mang li li nhun c th nm bt c phn ln hn

na trong chui gi tr.
2.2.4

Phn cng v ph kin

Phn cng, phn lp ghp v cc ph kin c sn xut ti a phng hoc mua li t cc

nh bun v cc ngun t nc ngoi. Cc phn cng nh bu-lng, c vt, inh vt, inh, vv
c sn xut trong nc nhng rt hn ch v cht lng v chng loi. Vic cung cp cc
mt hng ny l c hi ln cho s pht trin ngnh cng nghip ph liu. i Loan l mt m
hnh hon ho cho vic pht trin ngnh ny v cn c nghin cu c th trong qu trnh
hoch nh chin lc pht trin ngnh. Vi nhng ph kin lp rp c bit h vn nhp
khu t c, , Nht, Trung Quc v i Loan. Trong nhiu trng hp, nh nhp khu s
cung cp nhng phn cng thch hp v/hoc cc ph kin m nh sn xut cn m bo
cht lng sn phm. Cc ph liu ny cn c cung cp trong nc (Vit Nam) cng nhiu
cng tt.
Cc ph kin khc nh sn xt, sn nc, keo dn, l kim loi, si, vv c th c sn xut
ti Vit Nam, nhng vn cn nhp khu cc nguyn liu cht lng cao.
Cc phn cng v ph kin ny ch yu c bn tp trung ti TP.HCM v iu ny c th
gy kh khn cho nhng nh sn xut ti min Bc khi m hot ng phn phi hng ho cn
yu.
Trong nhiu trng hp cc cng ty nc ngoi t sn xut phn cng v ph kin ti Vit
Nam hoc kt hp vi cc cng ty thng mi a phng. Cn phi khuyn khch u t vo
lnh vc ny v tr gip cc nh sn xut trong vic sn xut ti a phng v mt hng ny
c tim nng rt cao trong vic thay th nhp khu. Mt s cng ty t cc chi nhnh i
din nc ngoi thc y bn hng.
2.2.5

My mc

My mc v thit b ng vai tr quan trng trong vic tng tnh cnh tranh trong ngnh cng
nghip g. Cc my ch bin g c bn c sn xut ti Vit Nam v cung cp cho cc
nh sn xut quy m nh trong nc hoc cc cng ty ln. C mt s cng ty chuyn v lnh
vc ny nhng hu ht u quy m nh (80%) v trung bnh (20%), sn xut nhng thit b
rt c bn vi cng ngh thp. Cc my mc phc tp hn c nhp khu mi hoc qua
s dng. Thiu ngun nhn lc lnh ngh c kh nng s dng nhng thit b phc tp v c
s cung cp phn mm, cng c v dch v bo dng th cn rt n gin. Thng th khi
mua my mc qua s dng ngi mua khng c cung cp y hng dn s dng v
cch bo dng thit b nn khi vn hnh thng khng c nh mong mun. Nhiu xng
ch bin g c t gn cc lng ngh g m ngh (ti H Ty v Bc Ninh), nhng xng
14

ny i khi ch quy m gia nh v sn xut bng cc dng c n gin nh ca di, ca

my, my tin, my to khun c trc quay v my khoan n gin. Nhng my mc ny lm
tng nng sut ca cc lng ngh nhng sn xut nhng sn phm cn chnh xc cao v
sn xut hng lot sn phm ging nhau th nhng my mc ny khng ng tin cy. An ton
lao ng cng l vn cn quan tm. Nhiu my kiu ny khng c bo h y v rt
nguy him khi s dng ngay c i vi nhng th lnh ngh.
Trung tm sn xut my ch bin g ca Vit Nam l Thnh ph H Ch Minh v Nng.
Phn ln tp trung Tp.HCM ni cc my mc c sn xut hoc lp rp vi mt t l nht
nh cc linh kin nhp khu t i Loan, Trung Quc v Nht Bn. V c bn, ccs nh sn
xut c th p ng yu cu ca cc cng ty ch bin g v cc sn phm s ch v bn hon
thin v h ang c gng u t vo cc thit b nng cao hiu qu sn xut. H u t
vo cc my cng c CNC thay th cc cng ngh c v ci tin cht lng. Hin gi,
cc cng ty c th sn xut v cung cp cc my mc nh my ghp (Finger Jointing Lines),
my ct mng t ng hai u (Automatic double end tenoners), my ct khun hng lot
cng nh cc dng c c bn nh ca, my bo, my bo bn, vv.
Cha c s liu chnh xc v t l my ch bin g nhp khu nhng s lng ng tnh
khong hn 80%. iu ny, nh ni trn, l mt c hi ln cho cc nh sn xut trong
nc. Nm 2006, tng gi tr my mc ch bin g nhp khu vo Vit Nam l 57 triu la
M. My mc c mua ch yu t Nht, , i Loan, Trung Quc v c. Nhiu my mc
cht lng cao hn s c nhp khu khi s nh sn xut chuyn sang sn xut ni tht
trong nh tng ln.
Cc my mc nhp khu c cung cp bi mng li cc cng ty thng mi. Hu ht l
cc cng ty thng mi trong nc, mt s l i din ca cng ty nc ngoi. Cng c
nhiu trng hp cc nh sn xut g t lin h v nhp khu trc tip t cc nh sn xut
ngc ngoi.
2.2.6

o to k thut, qun l v hng nghip

Ngnh cng nghip ch bin g Vit Nam c h tr bi mt h thng cc trng o to

ngh v cc c quan nghin cu cung cp cc kin thc ch bin cho nhng nh qun l
v cng nhn. C 3 kiu c quan nghin cu v trng o to ngh khc nhau (bao gm i
hc, cp 3, cp 2, trng dy ngh k thut v trng o to cn b qun l) trn c nc.
H thng o to v rng nm trong phm vi qun l ca B NN&PTNT bao gm Vin khoa
hc ti nguyn rng (o to sau i hc), Cao ng lm nghip Xun Mai, H Ty, 2
trng o to cn b qun l v nng nghip v pht trin nng thn ti H Ni v
Tp.HCM, 3 trng trung cp lm nghip trung ng ti Qung Ninh, ng Nai v Gia Lai;
trng hng nghip dy ngh ch bin g ti H Nam, trng cng nhn lm nghip trung
ng S 1 ti Lng Sn, S 2 ti Ninh Bnh, S 3 ti Bnh Dng, s 4 ti Ph Th, 2 trung
15

tm o to bo v v qun l rng pha Bc v pha Nam cng mi c thnh lp. Nhn

chung, h thng o to cung cp ngun nhn s ng k cho ngnh nhgn cht lng o
to hin nay, c bit l cc ngnh lin quan n cng ngh, my mc, thit k, marketing
vn rt km.
Hng nm, cc n v o to thuc B NN&PTNT tuyn sinh 5.170 sinh vin trong 70 l
thc s, 800 l c nhn chnh quy, 450 ti chc, 50 sinh vin cao ng, 850 hc sinh trung hc
chnh quy v, 400 hc sinh trung hc ti chc, v 2.550 hc sinh ti cc trng hng nghip.
Bnc cnh cc trng i hc v c s o to thuc B NN&PTNT, cn c trng Cao ng
Nng Lm Th c, i hc Ty Nguyn, i hc Nng nghip Thi Nguyn v i hc
Lm Nghip thuc B Gio dc v o to. U ban nhn dn tnh ang qun l 10 c s o
to bao gm 1 trng i hc (i hc Hng c, tnh Thanh Ho), 8 trng trung hc v 1
trng dy ngh. Nhng trng hc ny ang o to 800 sinh vin c chnh quy v ti chc
ti cc trng i hc cao ng, trung hc v cng nhn k thut.
S lng cn b v cng nhn lm nghip c o to bi cc n v ny l hn 80.000
trong o to sau i hc l 13.000 (tin s 110, thc s 200), o to trung hc l 27.000
v cng nhn lnh ngh l 40.000.
Tuy nhin, u ra ca cc kho o to ny thng khng lin quan n sanr xut g tr
mt s trng dy ngh. Bn cnh , r rng l cc kin thc o to tng hp khng c
a n tn cc th k thut lnh ngh. Di p lc ca vic khan him ngun lao ng, mt
s m hnh hp tc c a vo hot ng rt hiu qu. i hc Nng Lm Thnh ph
H Ch Minh mi cc nh sn xut g t tr s trong khu vc thuc phm vi ca
trng v thu sinh vin lm tp s tham gia vo cc hot ng sn xut. Ngoi ra, m
hnh Cng-T lin danh o to cng nhn ngnh g c trin khai ti ak Lak di s
h tr v k thut v ti chnh ca t chc GTZ (c).
2.2.7

Cc nh sn xut g

Theo s liu ca B NN& PTNT, c khong 2562 doanh nghip chuyn v sn xut kinh
doanh g trn c nc. Trong s c 374 cng ty nh nc, 421 cng ty c vn u t
nc ngoi vi s vn ng k l 1,2 t la M (tnh n 14/12/2006) v cn li l cc
doanh nghip t nhn a phng.
Tng cng sut ch bin ca cc doanh nghip ny l khong 3 triu m3/nm (bao gm g
nguyn khi v vn nhn to). Hu ht cc doanh nghip sn xut kinh doanh g u t ti
Bnh nh, H Ch Minh, Bnh Dng, ng Nai ... Quy m ca cc cng ty ch bin g c
th chia lm 3 nhm:
16

Nhm 1. Cng ty quy m ln vi cng sut hng thng khong 100 n 350 cng-ten-n 40ft
Nhm 2. Cng ty quy m va vi cng sut hng thng khong 20 n 100 cng ten n 40ft.
Nhm 3. Cng ty quy m nh vi cng sut hng thng nh hn 20 cng ten n 40ft.
Trong s cc cng ty ny c 99 cng ty t c Chng nhn Chui hnh trnh sn phm
(COC ) v s lng cc cng ty t chng nhn s cn tng trong tng lai. Hu ht cc cng
ty ln v mt s cng ty va cng t tiu chun ISO 9001-2000 v SA 8000.
Nhn chung hiu qu sn xut kinh doanh ca cc doanh nghip ch bin g cn thp. Li
nhun trc thu so vi tng vn u t nm 2008 ca ton ngnh l 2,5% trong li nhun
ca cc cng ty pha nam l 5,48%, 14 ln cao hn so vi cc doanh nghip pha Bc
(0,04%).
Cc cng ty ch bin g cng ang trong qu trnh tp h li thc y tng trng
thng qua vic hp tc v ng minh chin lc. Mi y, mt s nh sn xut ng vai
tr nh thu ph cho cc cng ty vi nng lc gii hn hoc sn xut cc chi tit c bit. Cc
nh sn xut dn nhn ra rng mi cng ty phi tm ra yu t cnh tranh ch cht ca mnh
v tp trung vo . Cng lc , mt s cng ty ang c gng chnh thc hi nhp vo khu
vc sn xut vn v lp dn b mt c thm sc mnh trong vic iu chnh chi ph v gi
c. Thm vo , h cng ang l nh cung cp cho cc cng ty sn xut g nh.
Cc cng ty ch bin g c vn u t nc ngoi ng mt vai tr quan trng trong s pht
trin ca ngnh cng nghip g Vit Nam, khng ch trong lnh vc xut khu m cn trong
lnh vc trnh cng ngh, o to nhn lc, a dng ho sn phm v thm ch l nng cao
hnh nh v ngnh cng nghip g trn th trng th gii. V gi lao ng ngy cng tng v
khan him ngun nhn cng trong nc nn cc nh sn xut nc ngoi t M, Chu u,
Nht Bn ang tm kim mt mi trng sn xut kinh doanh ph hp hn Malaysia,
Singapore, Thailand, Philippines, v gn y l Vit Nam. y l thi c rt tt thc y
sn xut Vit Nam khi cc doanh nghip i Loan xy dng v m rng quy m nh my
ti y, c bit l ti Tp.HCM v h ang tng tc i u vi Trung Quc trong cuc
chy ua xut khu vo th trng M v Chu u. C c s t nim tin v s lc quan
vo tim nng y v v vy mt ngun vn khng l c u t t du n chc
chn vo th trng sn xut ni tht ang ln ny. Nhng nh my mi ny c trang b
my mc mi vi cc loi thit b mi nht trong mt s cng on nh hon thin.
2.2.8

Cc i l v cng ty mi gii

y l cc c nhn hoc cng ty ng vai tr m phn v xc lp mi lm n theo ch dn

ca ngi u nhim hoc ng vai trn trung gian gia ngi mua v ngi bn. H khng
mua bn cho mnh m lm vic v hoa hng. Hu ht cc i l lm i din cho hn mt nh
sn xut mc d trnh cnh tranh ln nhau. Thng thng i din ca bn mua thng t
17

vn phng ti t nc ca bn bn.
C rt nhiu i l v cng ty mi gii v mua bn g hot ng ti Vit Nam. Hu ht l cc
cng ty mi gii mua hng nh Carrefour, Ikea, Diamond Keystone Associates nhng cng
c mt s lin quan n c tm kim ngun hng v sn xut nh Scancom. Cc i l mua
hng cng gi vai tr quan trng trong s pht trin ngnh, gn y, Carrefour nhp khu
20 triu la M g trong nm 2006, trong khi Scancom xut khu khi Vit Nam hn
40 triu .
2.2.9

Vn ti v giao hng

Cc cng ty vn ti ng bin v chuyn ch ni a v nc ngoi thng cung cp mt s

dch v km theo nh th tc hi quan, thu cng-ten-n, thu tu, vn ti ni a, vv. S
cnh tranh gia cc cng ty vn ti rt khc lit. Mi cng ty thng mnh trong mt khu
vc vn ti nht nh. Vn ti hng ho ti Vit Nam thng cao hn Trung Quc v mt
giao thng ng v c s h tng cng bin cn yu km.
2.2.10 Nh nhp khu/ Nh bn bun/ Nhm mua hng
Bng vic t ng ra mua hng bng tin ca mnh, cc nh nhp khu hoc bn bun c
quyn quyt nh i vi hng ho ca mnh v chu trch nhim cho cc hot ng bn hng
tip theo v phn phi trn t nc/th trng ca mnh. H rt quen thuc vi th trng
trong nc v c th cung cp nhiu thng tin cho cc nh sn xut nc ngoi bn cnh hot
ng kinh doanh mua bn, nh cc th tc xut nhp khu hoc gi hng, gi kho. S pht
trin mi quan h gia nh sn xut v nh nhp khu c th a n mc hp tc cao hn
trong vic a ra cc mu thit k ph hp cho th trng, cc xu th mi, s dng nguyn
liu v cc yu cu cht lng.
Nhm mua hng c hnh thnh h tr cc nh bn l c iu kin tt hn. H thng
mua cho mt b su tp ca cc cng ty nh. Nhm mua hng vn hnh kiu nh mt hp
tc x v tm kim gi c tt hn v dch v tt hn bng u th v s lng mua ca h. Tuy
nhin h thng khng c kho cha hng v yu cu hng ho phi c chuyn n thng
nhng ca hng bn l. iu ny i hi phi thm mt cht phc tp cho nh sn xut l
phi lm cc giy t cn thit v iu hnh khu vn chuyn.
2.2.11 Nh bn l
Bn l l khu cui cng trong chui phn ph t nh sn xut n ngi tiu dng. Cc nh
bn l vi quy m khc nhau t quy m nh c bit n M nh chui ca hng Mom
& Pop n cc i gia bn l nh Walmart, IKEA v Carrefours.
Cc ca hng nh thng l chuyn gia hoc v sn phm hoc v dch v. H mua t nh
18

bn bun v thng khng km theo dch v lu kho. Nh bn bun tnh h c chi ph

nhp khu, lu kho v phn phi. Gi c c th tng nhng thng trong khong t 80 n
100%, i khi c th hn so vi gi FOB. Nh bn l sau cng thm vo khong 100%
cng vi thu v v vy khi g n tay ngi tiu dng cui cng th gi c cao gp 4
ln so vi gi FOB.
i tng tip theo l nhm mua hng, ngi mua i din cho mt s nh bn l mua hng
vi s lng ln. H ly mt t l phn trm nht nh trong gi sn phm tr cng cho dch
v tm kim v la chn ca mnh. Thng th t l khong 10% n 12% nhng cc nh
bn l chu tt c cc chi ph t nh my n ca hng nn gi cui cng ca sn phm
cng ch tng ng vi gi mua t nh bn bun v cc nh bn l c th t c mc
tng gi ln hn 100%.
Tip n l cc chui ca hng nh. y l nhm ca hng thuc cng mt ch s h hot
ng trong mt thnh ph hoc mt a phng nhng thng khng phn b rng khp c
nc. H thng hot ng nh nhng nh bn bun thu mua hng v mt trung tm cha
hng v phn phi n cc ca hng ca mnh. V khi hng n tay ngi tiu dng th gi c
cng gp 4 ln gi FOB.
Nhm tip theo l cc nh phn phi bn l ln nh IKEAs, Walmarts, Carrefours, vv. Nhm
ny l ng ch trn khp th gii v c quyn nng chi phi bic mua bn hng. H mua trc
tip t nh sn xut v bn trc tip cho cc khch hng cui cng. H tm kim li nhun t
cc nn kinh t v rt cng rn trong qu trinh m phn mua hng. H thng yu cu s
lng ln vi gi rt r. H thng bn hng vi gi u vit thp hn 20 22% trong cc ca
hng ca mnh do cung cp hng cho h cc nh sn xut cn phi ht sc nng sut
c th thu c li nhun. Ngy cng nhiu nhm mua hng ln ang tr thnh c quyn
trong th trng ca h. Do qu trnh ton cu ho, cc nh phn phi lind ang nm b
quyn trong th trng v cc nh cung cp ca h b ngp trong cc n hng khi lng
ln v khng cso thi gian tm kim c hi gi cao hn nhng ngi mua hng khc.
Nhng nhm mua hng ny c chi ph khng l v nhng bt cp trong h thng. Trong khi
h thng bn vi gi khuyn mi cho khch hng th mc gi khuyn mi l t c t
nhng thc t mua hng tn khc. Thc t ny c th khc lit vi cc nh sn xut. Cn phi
hiu rng cung cp hng cho cc i gia phn phi bn l i hi nh sn xut phi c hiu
sut ti u hoc li nhun phi b hy sinh cho s lng v cng ty sn xut c th s hon
ton tht bi. Vic cung cp s lng ln nh vy c th mang li nhng kinh nghim qu
bu v kh nng c st trong ngnh tuy nhin mc tiu vn l tin gn hn ti khch hng
cui cng. Bn cnh cung cp cho cc cng ty ln, cc nh sn xut cn phi c chin
lc tin n vic hnh thnh chui cung cp c lp.
2.2.12 Khch hng
19

Khch hng l ngi tiu dng cui cng, ngi chi tin mua sn phm v nh. y l
khu cui cng ca chui gi tr. Khch hng b thuyt phc mua hng bng kiu dng thit
k, a im v cht lng sn phm ti ca hng, bi xu hng mt, bi p lc t nhng
ngi xung quanh v bi s cn thit v chc nng s dng. Gi m khch hng s tr c
chi phi bi tnh sn c, kh nng chi tr, cht lng v phng thc thanh ton.
2.3 nh gi hot ng kinh doanh g
Kim ngch xut khu g v g tng nhanh trong nhng nm gn y, t 344.940.000
la M nm 2000 t 1,1 t la nm 2004, 1,98 t nm 2006 v 2,72 t nm 2008. Vit
Nam cng t mc tiu cho kim ngch xut khu nm 2010 l 5.5 t la vi t l tng
trng hng nm l 29.8%.
Bng 4: Kim ngch xut khu g v g ti Vit Nam
2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

345

385

533

711

1,101

1,560

1,980

n v: Triu USD
2007
2008
2,400

2,721

Ngun: Tng cc thng k (2007)

EU, Nht Bn, M v c l cc th trng ln nht cho cc sn phm g ca Vit Nam.
Chuyn ch sang th trng M ni ring t trn 1 t la nm 2008, chim 39% tng kim
ngch xut khu. Tuy nhin th phn ca g Vit Nam ti nhng th trng trn cn rt
nh so vi thc t tiu th.
Bng 5: Th trng xut khu chnh cc sn phm g ca Vit Nam nm 2008
TT

Th trng

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

Achentina
CH Ailen
Aixlen
n
Anh
o
Arp X t
Ba Lan
B
B o Nha
Braxin
Tiu vng quc
Arpthng nht

Kim ngch
(USD)
1.354.214
18.887.030
1.240.423
5.766.892
197.651.285
4.254.227
1.907.175
14.997.762
33.312.913
4.204.565
418.406
7.268.826

TT

Th trng

26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37

Italia
Ltvia
Ltva
Malaixia
Nauy
CH Nam Phi
Niu Ziln
Lin bang Nga
Nht Bn
xtrylia
Phn Lan
Php

Kim ngch
(USD)
46.786.705
1.255.407
299.708
15.474.250
7.793.383
3.185.934
13.672.212
4.524.758
378.839.382
6.007.055
15.687.742
101.316.259

20

TT
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25

Th trng
Cmpuchia
Canada
i Loan
an Mch
CHLB c
Extnia
H Lan
Hn Quc
Hoa K
Hong Kong
Hungari
Hy Lp
Indonesia

Kim ngch
(USD)
2.487.548
67.900.481
56.455.576
30.725.278
152.002.406
421.399
95.466.020
101.521.432
1.063.989.680
13.520.066
2.636.391
12.925.026
1.758.694

Tng

TT

Th trng

38 Philippin
39 CH Sc
40 Xingapo
41 CH Sip
42 Slvakia
43 Slvenhia
44 Ty Ban Nha
45 Thi Lan
46 Th Nh K
47 Thu in
48 Thu S
49 Trung Quc
50 Ucraina
USD2,721,208,276

Kim ngch
(USD)
584.339
3.327.199
6.587.306
768.282
1.076.910
446.442
32.078.255
3.623.931
6.724.027
24.944.156
4.419.832
145.632.784
3.078.303

Cc th trng xut khu cho tng nhm sn phm g nh sau (t cao n thp):
Bng 6: Th trng xut khu g Vit Nam
Gh bc (khung g)

Anh, an Mch, c, c, i Loan, Canada, H Lan, B

Gh khng bc, lm t g

c, Anh, H Lan, B, c, an Mch...

Cc loi gh khc

Anh, c, an Mch, i Loan, Php...

Cc b phn ca gh

M, i Loan, Malaysia...

g vn phng, lm t g

M, Nht, Php, Anh, Hn Quc, an Mch. (hu ht cc

th trng ny khng tng trng trong nhng nm qua)

Ni tht nh bp v cc
g nh bp khc, lm t g

M, Nht, Hn Quc, i Loan, Anh.... (cc th trng M,

Nht v Hn Quc tng trng nhanh)

Ni tht phng ng, lm t

g

M, Nht, Anh, Trung Quc, Hn Quc, c... (th trng

M v Nht tng trng nhanh, cc th trng khc tng
trng n nh vi t l cao)

Ni tht phng n v phng

khch, lm t g

M, Nht, Php, H Lan, Anh, c, c... (th trng M

tng trng t 100-300%/nm, th trng Nht cng tng
n nh)

Kim ngch xut khu mang li do cc cng ty c vn u t nc ngoi chim mt phn rt

ln trong xut khu g ca Vit Nam. Hn mt na li nhun t xut khu nm 2006
(1,93 t la M) l t cc cng ty c vn u t nc ngoi. Tnh Bnh Dng, ni chim
21

khong 40% kim ngch xut khu ca c nc, hin nay c 542 doanh nghip ch bin g,
bao gm 200 cng ty c vn u t nc ngoi vi tng s vn u t ln ti hn 700 triu
la. Cng vy, da vo s liu thng k ca mt cng ty t vn ti thnh ph H Ch Minh
chuyn v xc tin xut khu g vo th trng M, khong 80% kim ngch xut khu
g ca Vit Nam vo th trng M l t cc cng ty c vn u t ca i Loan v Trung
Quc ti thnh ph H Ch Minh, Bnh Dng, ng Nai cng nh cc nh bun khc t
nc th ba. S liu thng k ny cng cng c s cn thit phi m bo rng cc cng ty
ny phi hot ng n nh v lu di Vit Nam.
T khi Vit Nam tr thnh thnh vin ca t chc Thng mi th gii vo nm 2007, c
nhiu nh u t hn quan tm n cng nghip ch bin g trong nc v cc cng ty c
vn u t nc ngoi cng c k hoch m rng hot ng kinh doanh ti Vit Nam. V d
mt cng ty ca i Loan tng gp 4 ln cng sut ch bin c th xut khu 1.000
cng-ten-n mi thng, v mc tiu xut khu l 60 triu la mt nm. Trng hp m
rng ca cng ty ny trng c v tt nhng nhn di gc tnh ton ngi ta thy gi tr
mi cng ten n da trn nhng ch s ny l rt thp v thc s khng kinh t i vi Vit
Nam cho d l cng ty no. Tt c nhng g ng ni l vic ny duy tr vic lm vi mc
lng rt thp khi m ci cn c ci thin l gi tr kinh t cho nn kinh t Vit Nam ch
khng phi l s lng.
Cc mt hng g (bao gm ni ngoi tht) cng nh cc ngnh xut khu ln khc nh dt
may, hi sn u c nguy c b kin bn ph gi. M c th p mc thu chng ph gi cho
cc mt hng g ca Vit Nam do gi tr xut khu hng g vo th trng M tng
nhanh chng.6 M c xu hng mua ni tht t Vit Nam nhiu hn do hin ti chnh
sch xut khu g ca Vit Nam thng thong hn. Chnh v vy, B Cng thng yu
cu cc doanh nghip tm dng mua ni tht sn c t cc nc khc nhp khu li cho
M, iu ny khng ch trnh vic vn chuyn tri php m cn gip bo v uy tn hng
ho ca Vit Nam trn th trng th gii7
Mt l do khc khin hng g Vit Nam c nguy c b kin chng ph gi: Hng g
nhp khu vo M c t l tng trng cao nht so vi cc nc khc; cc nh sn xut g
nc ngoi chuyn n sn xut ti Vit Nam tn dng cc u th cho hng ho ca h v
Vit Nam c gi nhn cng r v hng g xut khu ca Vit Nam vo th trng M ch
xp th hai, ng sau Trung Quc8
2.4

Trin khai cc hot ng h tr

C mt s nhn t thnh cng thit yu quyt nh n tnh cnh tranh trong ngnh cng
6

B Thng mi, Thng 6, 2005

Vit Nam: Vietnam: Anti-dumping duty: Wood products eyed, Thai News Service, Jun 20, 2005
8
HCM City, Hip hi G HCM, Dec 2005
7

22

nghip g:
2.4.1 Cp Chnh ph:

Chnh ph phi gn b vi ngnh, to c hi pht trin cho ngnh v cung cp mt nn

mng m c th trin khai cc bin php tip cn th trng tin tin. Mt yu t tt
yu cho s thnh cng ca ngnh cng nghip ch bin g l cc cng ty tin n cng
gn vi ngi tiu dng cui cng cng tt.

Vic o to phi c thc hin mi cp , k nng th cng, k nng cng ngh,

thit k, ci tin v qun l marketing.

Cn phi pht trin ngun cung cp g ni a lu di m bo ngun nguyn liu th

trong thi gian di cng nh m bo tnh bn vng ca ngnh.

Cn phi c mt i ng cn b c la chn/tuyn dng dn dt v lnh o ngnh

trong qu trnh tip cn vi th trng th gii, xy dng hnh nh v gi tr tng trng
ca ngnh.

Cc cng ty cn phi c khuyn khch mua vo cc sn phm ci tin c marketing

v c thng hiu ca Vit Nam v h phi c chun b ng gp vo qu trnh hot
ng ca ngnh.

2.4.2 Cp ngnh:
2.4.2.1 Nguyn liu sn c
Hin ti, 42-49% gi tr xut khu ca Vit Nam phi dng chi tr cho vic nhp khu g
v vn. y l t l qu cao v i hi cn c s quan tn v s tn ti lu di ca ngnh.
Trong khi cc ngun cung cp nguyn liu cho th trng Vit Nam cc nc ln cn l
Lo, Campuchia ang cn kit. Gi g Malaysia, th trng nguyn liu ln nht ca Vit
Nam, ang tng ln nhanh chng v cc nh xut khu khc nh Nga tng thu xut khu
nguyn liu g. Gi nguyn liu nhp khu vo Vit Nam tng t 40 n 100% so vi nm
2003. Ngoi ra, khng c mt k hoch nhp khu nguyn liu hiu qu. Vit Nam cng cha
c cc tho thun cp chnh ph no vi cc nh xut khu ln nh Nga, Niu Di Ln v cc
nc Nam, Bc M.
Theo chng trnh trng mi 5 triu hecta rng, Vit Nam s c 2 triu hecta rng bo h
v 3 triu hecta rng sn xut vo nm 2010. Ngnh lm nghip Vit Nam s kh t c
mc tiu ny nn kh nng l Vit Nam s vn phi nhp khu khong 75% nguyn liu g
23

trong nhng nm ti. Khng c thu nhp khu g ngoi tr 10% VAT, nhng s khng phi
np nu sn phm l ti sn xut. Tuy nhin, chi ph vn chuyn s lm tng gi g ln
khong 60%.
Vic cung ng nguyn liu g trong nc th khng theo kp v trong nhiu trng hp cc
cy ly g khng c trng di c th s dng. Cy keo c thu hoch qu sm
(6 nm) nn cha t trng thnh v do sn lng khng hiu qu v chi ph thu
hoch li cao. Nh cung cp c khuyn khch nn g t c ng knh ln hn t
10 n 12 nm tui. Vn l ch ngi trng rng v chnh ph mun thu tin v nhanh
v khng mun ch i. Khng c g ng knh ln th cc sn phm cht lng cao s
khng th c sn xut ti Vit Nam9
Cc loi cy ly g trng Vit Nam hin nay nh bch n uro (bch n urophylla)
thng cho cht lng thp trong khi cc nc khc c iu kin tng t nh nc ta nh
qun o Solomon, Nam Phi, Uruguay v Brazil trng cc ging bch n khc l Deglupta,
Saligna and Grandis. Nhng loi ny cho cht lng g tt hn nhiu. Ging cy, loi cy
trng v k thut canh tc vn l nhng im yu ca ngnh lm nghip ti Vit Nam.
Nhu cu v cc loi g c chng nhn ang ngy cng tng v s nhanh chng tr thnh tiu
chun do p lc t cc nh bo v mi trng v thc t p ln ca tri t. Tuy nhin, khng
c cc khu rng c chng nhn Vit Nam l c chuyn trng ly g. Chnh ph
ang tin ti vic chng nhn rng quc gia v c mt kin chung l vic khai thc g mt
cch bn vng l cch tt nht bo tn rng khi nn khai thc tri php v ci thin thc
tin qun l nhng nh vy cc khu rng t nhin s khng cho sn lng cn thit.
42-49% gi tr xut khu ni tht ngoi tri l chi tr cho nguyn liu th. iu ny c
ngha l mt phn gi tr cn li rt nh c dnh cho nhn cng, This leaves very little
value to be distributed to labour, chi ph sn xut v li nhun. Vi mt t l nguyn liu th
nhp cao nh vy, cc doanh nghip khng th t c li nhun cao hay u t vo s pht
trin bn vng ca doanh nghip. Hin trng ny ch c th c ci thin bng cch ci tin
tip th, thit k, pht trin sn phm v cht lng sn phm v dch v tt ng u. y l
nhng yu tt thit yu ca s thnh cng.
B Nng nghip v Pht trin Nng thn hin ang c 5.300 hc ta rng ging phc v cho
vic tuyn chn cy ging cho trng rng trong nc, rng ging ny hin mi ch nng
lc cung cp ging mt s loi cy nh keo, bch n, thng, cn cc cha c loi cy rng
c gi tr cao m th trng th gii a chung nh teak, lt Mehico. Nng lc nhn ging
cy bng ht, bng cy m ca c nc hin ch 128 triu cy ging mi nm, cha th p
ng nu cc doanh nghip ngnh lm nghip c nhu cu s dng nhiu cy ging tt.
Mt s cng ty ch bin g bt u quan tm v tin hnh trng rng nguyn liu ly
g phc v sn xut, tuy nhin vic u t trng rng cng khng d, v vn u t ln, vng
9

kin ca mt nh nhp khu g ln ca Vit Nam

24

quay vn li ko di nn nh hng ti hot ng sn xut ca doanh nghip. Ngoi chuyn

trng rng, doanh nghip cn phi lo chuyn bo v rng do lm tc v hin trng ph rng
lm nng ry ca dn a phng.
Nhu cn g c ngun gc xut x hp php ngy cng tng v sm tr thnh nhu cu bt
buc ca cc quc gia nhp khu chng li tnh trng ph rng bt hp php l mt
trong nhng nguyn nhn lm bin i kh hu ton cu. Gn y, cng ng Chu u
chun y Hip nh Tng cng thc thi Lut Lm nghip, qun tr rng v bun bn g
(FLEGT) nhm a ra cc bin php phi hp gia ngi sn xut v ngi tiu th thc
y thng mi cc ngun g hp php, ng thi loi b cc ngun g bt hp php trong
cc hot ng thng mi vi EU. M cng chun y o lut Lacey nhm tht cht hn
vic kim sot ngun gc sn phm g. Cn c o lut ny, hnh ng ly g, khai thc, s
hu, vn chuyn, bn hoc xut khu khng tun th quy nh ca lut php bt c quc
gia no cng c xem l vi phm ti M. Khi xut khu vo M, nhiu kh nng nhng nh
sn xut, xut khu v bn l g c ngun gc ng nghi ng c th b chnh ph nc
ny tch thu hng, pht tin hoc thm ch b b t theo lut mi sa i ca M.
Ngun g c ngun gc xut x c ph chun bi FSC p ng c cc yu cu lut
php v x hi v mi trng ha hn mt tim nng rt tt thm nhp vo cc th trng
nc ngoi, khng ch hin ti m cn trong tng lai lu di. Tuy nhin, hin ti vn cha
c ngun g sn xut trong nc c cp chng ch ny (ngoi tr mt cng ty lin doanh
ca Nht Bn trng rng sn xut nguyn liu giy. Chnh ph Vit Nam ang xc tin
xy dng b tiu chun mang tnh quc gia, ph hp vi cc thng l quc t (FSC) cp
cc chng ch qun l rng cho cc n v trng rng ca Vit Nam, tuy nhin hin ti b
tiu chun ca Vit Nam vn cha c ph chun cp quc gia, v vn cn mt s s khc
bit trong b tiu chun ca Vit Nam v b tiu chun ca FSC c tha nhn..
2.4.2.2 Pht trin nhm v cc ngnh cng nghip ph tr
Ngnh cng nghip ch bin g hin nay ang i mt vi mt vn ph bin l thiu cc
ngnh cng nghip ph tr. Mc d c s tng trng n tngt trong nhng nm gn y
nhng ngnh cng nghip ch bin g ti Vit Nam khng pht trin hi ho vi cc ngnh
cng nghip lin quan sn xut cc vt liu, ph kin cho cc sn phm g. Cc ph kin v
vt liu ph chim t 5-10% (i khi ln ti 15-19% - trng hp ca cng ty Forexco, 1525% trng hp ca cng ty Savimex) trong gi tr sn phm (nhng theo bo co ca mt
s cng ty th Trung Quc nguyn liu ph ch chim 3-5% ).
Hu ht cc phn kim loi ca sn phm g u c nhp khu, thm ch c khi c
mt s nh my sn xut pha Nam. Cc nguyn liu khc nh pliurtan (PU), cht dnh,
si, da, vv... u ang c phn phi bi cc cng ty thng mi trung gian, nhng cng ty
ny cng nhp khu nguyn liu t cc nc khc nhau. Sn PU v keo dnh g l hai sn
phm c tiu th kh nhiu bi c cc nh sn xut ni tht trong nh v ngoi tri.
Chng c nhp v t Akzo Nobel (H Lan), Jowat (c), Kony Bond (Nht Bn) v mt
25

s nh sn xut khc ti a phong nh Inchem (Malaysia), Duy Hong... Cc ph liu

ngnh g khng nhng gi cao, cht lng thp v i khi kh c giao hng ng hn. V
d ring vic cung cp nguyn liu dt cng gy rt nhiu kh khn cho cc doanh nghip
ch bin v xut khu g. V d, mt doanh nghip dt ng sn xut lp bc theo mu
sc v kiu mu nh nh sn xut g yu cu nhng khi giao hng th lp bc li c
mu sc v kiu dng khng ng nh tho thun v do vy lm nh hng nghim trng
n quan h ca nh sn xut g vi khch hng v dn n vic hu b hp ng v i
bi thng.
2.4.2.3 Nhn cng
Cc trng i hc v cao ng ch c th cung cp mt phn nh ngun nhn lc cn thit
cho ngnh ch bin g. Cc c s o to dy ngh ch bin g cng khng tho mn c
nhu cu ca cc doanh nghip v vy ngnh cng nghip g ang ng trc hin trng thiu
trm trng ngun lao ng lnh ngh. Cc con s mi y ca Hip hi G v Lm sn Vit
Nam (VIFORES) cho thy rng ngnh g cn khong 122.400 cng nhn trong khong
120.000 th th cng v 2.400 cng nhn k thut v hin nay cn thiu khong 20.000
ngi.
Bi v thiu ngun lao ng lnh ngh nn nhiu cng ty tm cch thu ht lao ng t cc
cng ty khc c bit l t cc cng ty cng ngnh (iu ny xy ra Phu Tai IP ti tnh
Bnh nh hay trong khu cng nghip ti tnh Bnh Dng). Cuc chin ginh git ngun lao
ng gia cc cng ty thng xy ra v nhiu cng ty phi tr hon vic giao hng ch v
vn ny.
Nng sut ca cc doanh nghip c tm hiu kh thp. Ngnh ch bin g Vit Nam trung
bnh ch to ra gi tr xut khu di 10.000 USD/cng nhn/nm (trong khi ti Trung Quc
l 16.000 USD/cng nhn/nm, ti Malaysia l 17.500 USD/cng nhn/nm, ti c khong
70.000 USD/cng nhn/nm). Tng trng ca ngnh ch bin g Vit Nam (ch yu da
vo xut khu) khng hon ton t i mi cng ngh trong sn xut m ch yu l gia cng,
ph thuc nhiu vo s t hng v thit k mu m t nc ngoi.... iu ny ch yu l do
cng ngh sn xut ngho nn v khng c s o to trong qun l tp trung. Trong qu
trnh tm hiu ti cc doanh nghip, mt kt lun c a ra l vic thiu o to ang l tr
ngi ln nht cho qu trnh pht trin lu di ca ngnh. S lng lao ng l mt vn
ln, bn o to h nhng h li ra i. Kh nng nhn thc thp v bn phi o to t
nhng nhm ngi hn tp. o to qun l, gim st l ht sc quan trng. Vic o to c
th ngn hn, 2 n 3 ln trong nm v vi thi hn ngn nh vy cc doanh nghip c th
c nhn s i o to
2.4.2.4 Thit b v cng ngh ch bin
26

Hu ht cc my mc s dng trong sn xut c sn xut trong nc hoc nhp khu t

Trung Quc, i Loan, Nht Bn hoc c. My mc nhp t c v Nht hu nh u l
my qua s dng. My mc sn xut trong nc hoc nhp t Trung Quc, i Loan th
cht lng thp v lc hu. S km pht trin ny l do ngnh khng vn u t vo
cc cng ngh hin i v phc tp hn. Tuy nhin, ang c ngy cng nhiu cng ty thm
nhp vo th trng Vit Nam nn nhu cu v cc loi my ci tin cng tng ln.
2.4.2.5 Cc loi sn phm
C bn nhm sn phm chnh trong danh mc g xut khu ca Vit Nam.

g ngoi tri; lm t cc loi g keo, tch, si, ch ch v bch n t nhin trong

nc hoc nhp khu.
g trong nh; lm t cc loi g nhp nh g thng, cao su, v cc loi g cng nh
lim, g hng sc, g v cc loi g .
g sn xut i tr (sao chp); v g g trang tr trong nh c lm hu ht t g
nhp khu. Mt xu hng kh quan m rt nhiu nh sn xut g ang theo ui l
kt hp gia g v cc nguyn liu t nhin khc hoc kim loi trong nhng thit k c
nht v nh.
g chm khm truyn thng; c lm t cc loi g nhp khu t Lo, Campuchia
v mt s loi g trng trong nc. Hu ht cc sn phm ny hng vo th trng tiu
th trong nc v th trng Trung Quc, i loan.

Bng 7: Cc loi g ph bin dng sn xut g ti Vit Nam

Trong nh

Ngoi tri

Sn phm:
B bn n (bn, gh...), s-pha v bn ung
nc, gh sa-lng, ging (King/Queen...),
gi sch, t, t quy, gi cc...

Sn phm:
Gh bnh, gh di, xch u, bn c ph, bn
gp, vng, gh phi nng, hin phi nng
(sun lounge), gh u, xe y, chn...

G nhp khu
Si, Anh o, c ch, tuyt tng en, thng,
g thch..., g mun, g hng sc, cy g (di
nga).
G trong nc (c g t nhin v g trng)
Gii/ Talauma Gioi A.Chev; G mun, G
hng sc, g g, Re/ Cinamomum
albiflorum Eces;Thng nng/ Podocarpus
imbricatus B1; G cao su, G anh o,
MDF, G dn & G vn...

G nhp khu
Meranti, Merbau, Manni, Keruing, Kapur,
Kempas, Pyinma, Pyinkado, g Tch (trng
v vng), Ch ch; Bch n; G keo
G trong nc (c g t nhin v g trng)
Ch ch/ Parashorea stellata Kury;G keo,
Bch n...

27

2.4.2.6 Chi ph sn xut

Gi nhn cng mi gi lao ng ti Vit Nam giao ng t 0.3-0.4 US$, ti Trung Quc l
0.5-0.75 US$, ti Malaysia l t 1.25-1.40US$, ti Thi Lan 1.5 US$ tr ln v ti i Loan
l khong 5 US$ ).
2.4.2.7 Cht lng sn phm
Cc dng ngoi tri thng c sn xut cho cc th trng cp trung bnh hoc thp v
bn cho cc nh mua bun vi gi r.
g trong nh xut khu sn xut bi cc cng ty trong nc thng lm t g thng v
g cao su v c bn trc tip vo cc th trng cp thp. g do cc cng ty nc ngoi
sn xut thng c cht lng tt hn v c lm ch yu t g nhp khu. H n Vit
Nam v y c gi lao ng r v mi trng n nh.
g sn xut i tr c lm ch yu tiu th trong nc nhng c mt s t cc cng
ty c vn u t nc ngoi ln xut khu rt mnh da vo k nng th cng m ngh ca
cc cng nhn a phng v s dng thit k ca cc nh thit k v chuyn gia k thut
nc ngoi. (Theo Alexander l mt v d in hnh).
g trm khm bng tay ti min Bc (Bc Ninh, H Ni, H Ty) pht trin km do thiu
thit k v hin ti th trng ch gii hn ti Trung Quc, i Loan v th trng ni a. S
h tr t cp chnh ph cho hng mc ny rt hn ch v thiu cc c s o to.
Mt vn ln lin quan n cht lng l cn phi m bo g c sy kh trc khi a
vo sn xut g. C s h tng l sy phc v cho nhu cu ca ngnh l rt quan trng
cho s thnh cng ca xut khu.
2.4.2.8 Xy dng thng hiu cho g Vit Nam
Thng hiu g Vit Nam trn th trng th gii cha c cng nhn r rng. iu ny
c th hiu c v hu nh khng c hoc rt t cc cuc trin lm quc gia t chc bi cc
cng ty Vit Nam v rt t cc cng ty Vit Nam c hot ng qung b ra khi lnh th Vit
Nam vi thng hiu ring hoc thng hiu ca nhm cng ty.
Cc nh sn xut Vit Nam c th hc hi t m hnh ca i Loan. i Loan bt u ngnh
cng nghip g vi vai tr l nh sn xut c gi c thp nht vi rt t hoc khng c ngun
nguyn liu th trong nc v rt t chuyn gia. H dn dn xy dng th lc v b quyt sn
xut t s hp tc cht ch vi th trng M. H nhanh chng nhn ra nhu cu cn thit
28

phi chuyn mn ho cnh tranh v a h n con ng hnh thnh nhng nhm

doanh nghip hot ng hiu qu v pht trin chui cung cp s trong ngnh. Hin nay gi
lao ng i Loan ang kh cao v h c xu hng chuyn sn xut sang cc nc nh
Trung Quc v gn y l Vit Nam.
Tuy nhin trong nhng nm mi bt u k t khi tham gia vo th trng g nhng nm
70, i Loan pht trin mt ngnh cng nghip ph tr khng l cung cp ph kin hon
thin, phn cng, my mc, vv v ngay nay h tr thnh nh cung cp chnh khng ch
cho g m cn cung cp ph kin v nguyn liu ph cho vic sn xut g. V vy, sn
phm g mang thng hiu i Loan c cht lng tuyt vi xt c v gc gi tr,
c lm vi cc thit b tt, trnh cao v s dng cc nguyn liu hon thin cao cp.
Ngoi ra, cc bin php qun l cht lng tuyt vi ang c p dng m bo hnh
thc v cng dng tho mn hoc vt yu cu, mong i ca khch hng.
2.4.2.8 S hu tr tu v kiu dng.
Vit Nam vn thiu cc chnh sch bo h thng hiu v nhn hiu. Chnh sch nh vy
thc s cn phi c p dng. Tuy nhin bo h cho thit k g l v cng kh. Ch
chng ngn hn l khuyn khch cc doanh nghip u t vo cc thit k tt v a cc
thit k ra th trng vi mt cht lng m kh c th sao chp c mt cch chnh xc.
Qu trnh ny ch c th c thc hin bng cc n lc ci tin sn xut v mt chnh sch
khng tho hip v cht lng.
2.4.2.9 Kh nng cung cp s lng ln hn
y vn ln ca vic ton cu ha ny sinh. Khi lng xut khu hng ngoi tht
ln t Vit Nam c nhiu tp on a quc gia ln theo ui, nhng tp on ny c yu
cu chng nhn cht lng g (FSC hoc tng t) v chnh sch mua hng ca h li rt
t li nhun cho nh sn xut. Cc nh cung cp thng bn rn vi p lc hng ngy. Cc
nh qun l khng ginh thi gian suy ngh v nh hng chin lc n khi qu mun.
V cn phi nhn mnh mt ln na rng gia tng gi tr l iu m hot ng sn xut cn
phi t c bng cch tp trung vo marketing v c s sn xut tt.
Theo mt khch hng quc t ln chng ti c t 10 12 nh cung cp c ti Vit Nam v
lnh vc g. Hu ht cung cp g keo, dng trong vn xut x hon ton t g
trng. Chng ti la chn Vit Nam v y nhn cng r nhng nu nng sut khng c
ci thin th gi nhn cng cng khng cn r na v chng ti s ra i.
Theo mt nh nhp khu a quc gia ln khc ng l gi c ca chng ti rt chc ch
nhng chng ti mang n cho cc nh my nhng n t hng rt ln. Nu h khng th
29

t c khi lng trong thc t chng ti khng th lm n vi h c. Chng ti b

Indonesia ti Vit Nam v h khng th p ng s lng chng ti yu cu.
iu ny c th c m t nh l s b ch ca cc tp on thng mi a quc gia ln
nh Walmart, Sears, IKEA, Carrefours, Mitsui, Isetan, METRO, GB, B&Q v.v kt qu ca
qu trnh ton cu ho. Nhng ng ln ny hin nay ang chim lnh th trng cc nc
pht trin. H mua s lng ln vi gi c h khc. H lm cc nh sn xut b giam cm
trong s lng v khng cn li nhun, thng th h kho cc nh sn xut trong m
hnh bun bn ca mnh v khng li ch trng no c th tm hiu nhng u ra khc
cho sn phm.
Kiu kinh doanh nh vy c th c li trong ngn hn nhng cho nh sn xut ang tm kim
c hi n nh sn xut. Nhng nhn chung, nhng cng ty ch cung cp cho nhng cng ty
ny c nguy c b ph sn tr khi h dnh thi gian xy dng v ci tin m hnh kinh doanh
v xy dng th trng ring cho mnh thng qua vic thit k, lm thng hiu v cc dch
v.
2.4.2.10 Thit k v ci tin sn phm
Theo c tnh khong 90% sn phm ca Vit Nam da vo nhu cu ca ngi tiu dng.
Rt t sn phm c xy dng v ci tin theo sng to ca chnh ngnh , cc nh xut
khu thiu kh nng cnh tranh trong thit k. y l mt trong nhng im yu cn c
nu ra trong chin lc.
Cc sn phm ca Vit Nam c mu m ging nhau, c bit l cc sn phm ngoi tht. Vit
Nam thiu nhng nghin cu y v h tr pht trin i vi vic sn xut sn phm
g.
Cc th trng tim nng ti M, Chu u v Nht bn vi chi ph thp, th trng a dng v
ngun cung cp ln, tuy nhin, khi ton b chui phn phi nng cp ln mc cht lng
cao hn, mu m sn phm tt hn, th vn i hi gi phi gi mc thp v tt nhin buc
cc nh sn xut phi p ng mc gi thp nht. Hin nay, cc nh cung cp ca Vit Nam
ang hon ton da vo li th gi r cnh tranh v vn b nh bi bi cc nh my ca
Trung Quc. y khng phi l mt th trng l tng kinh doanh.
cung cp cho mt th trng cao hn, cc nh sn xut cn ci tin mu m, cht lng v
cng ngh ca h cng nh gi c bn sc mu m hin ti v theo xu th ca ngi tiu
dng. H cng cn phi bt u xy dng thng hiu sn phm ni ring ca mnh v
phi gn xut s VIETNAM hng cht lng cao v gi c ph hp. Mc tiu ny cn
phi t c tin gn ti th trng v c cng t s hiu lm gia nh sn xut
vi ngi tiu dng cui cng cng tt. C tim nng xut khu lu di cho cc cng ty
hng trung bnh vi mc tiu cung cp cung cp sn phm tt hn cho th quc t tm trung.
30

Hin nay, mt s cng ty ln thnh lp phng thit k ring v c xu hng hng ti

vic thu cc nh thit k nc ngoi pht trin sn phm cho mnh. Vic thit k mu l
bt buc v o to thit k phi l mt phn ca bt k chin lc nng cp v pht trin no
cho ngnh.
2.4.2.11 Tip cn ngun ti chnh
Vic tip cn vi ngun ti chnh ng vai tr rt quan trng trong ngnh cng nghip. Cc
nh sn ch bin g v sn xut g cng khng phi l ngoi l. H cn ngun h tr ti
chnh nng cp my mc, tch tr lng nguyn liu m bo n nh sn xut v
bn hng. C nhiu ngun cung cp ti chnh m cc nh sn xut g c th tip cn t
cc ngn hng thng mi, cc ngn hng pht trin n cc qu u t t bn. Ni chung,
th tc vay vn kh mt thi gian mc d c ci tin rt nhiu so vi trc y. Bn
cnh , li sut ngn hng cao (12 n 15% mt nmm) l vn ln nht khin cho cc
doanh nghip gp kh khn trong vic tng kh nng cnh tranh ca ngn. Nhng h tr xa
hn na trong vic gim gnh nng li sut cn c thc hin thc y ngng cng
nghip g. Nhiu nm trc Chnh ph Trung Quc yu cu cc ngn hng phi a ra
mc li sut thp nht cho cc doanh nghip g.
Trong bi cnh ca khng hong kinh t ton cu hin nay, cc nh nhp khu nc ngoi
cng ri vo tnh trng rt kh t c nhng khon vay t ngn hng h tr cho cc
hot ng nhp khu ca h, cng v vy, cc nh xut khu hng g ca Vit Nam cng
ng trc nguy c thiu vn ng trc h tr vic sn xut.
2.4.2.12 Xc tin thng mi
Cc i th cnh tranh ca Vit Nam t cc nc Chu khc v cc nc Chu u c h
thng xc tin thng mi rt tin tin. H c nhng hi ch thng mi quc t quan trng
t chc trong nc v h tham d cc cuc trin lm quc t hng u cng nhau. H thng
thng tin tuyt vi thu ht ngy cng nhiu i tc kinh doanh. S tham d cc trin lm
thng mi mt cch thng xuyn cng l yu t sng cn cho s pht trin ca ngnh.
Nhiu nh nhp khu nc ngoi ni rng h gp kh khn trong vic tm kim nh cung cp
thch hp Vit Nam trong khi cc nh xut khu cng ni rng h rt kh khn trong vic
tip cn thng tin th trng lin quan v c t kin thc v cu trc th trng quc t.
2.4.2.13 Cc k nng kinh doanh
Ngnh cng nghip g Vit Nam l mt ngnh cng nghip cn rt non tr vi mt s doanh
nghip ch mi ni ln trong vng 2 n 5 nm tr li y. Do vy, cc k nng kinh doanh,
kin thc th trng, k hoch ti chnh, c cu t chc cng ty, kh nng giao tip bng
31

ting nc ngoi cn rt yu. Nhng nh qun l iu hnh mi vic t pht trin sn phm,
marketing, qun l cht lng n qun l ti chnh. Khng c s phn cp t chc vi
nhng phng chc nng chuyn nghip trong cc doanh nghip g, do , kt cu ca
doanh nghip rt yu v khi ngi lnh o vng mt th hot ng kinh doanh cng ngng
tr
2.4.2.14 C s h tng
Vic vn chuyn hng t Vit Nam ti cc th trng ti M hay Chu u nhn chung khng
c vn g v vn ti nhng chi ph vn chuyn th t hn. So vi Trung Quc, cc nh
xut khu Vit Nam phi chu chi ph vn chuyn ra nc ngoi cao hn k c vn chuyn
ng bin v ng hng khng. Mi y, mt s bo co ca i hc Georgetown, M v
chi ph vn chuyn hng trn bin t Trung Quc v Vit Nam ti cc bang ca M ch ra
rng thi gian vn chuyn ng bin v giao hng t Vit Nam ti M cho 50 containers l
322.000 la M v mt 17-35 ngy, trong khi vn chuyn t Trung Quc l 136.000
la M v mt 11 ngy vi s lng tng t. Cc nh nhp khu quc t m ch rng cc nh
xut khu Trung Quc c tr cp khong 10-30% chi ph vn chuyn ng bin.
C s h tng, c bit l cc cng bin thch hp tr thnh mi quan tm chnh cho vic
pht trin cng nghip g ti mt s tnh. Trong thi gian hin ti, c mt xu hng tin
ti chuyn cc nh my sn xut t cc tnh Trung b n cc trung tm ch bin g nh TP.
H Ch Minh, Bnh Dng v Bnh nh. Vic lm ny nhm gim chi ph vn chuyn ti
cng v tng ngun cung cc ph liu (vi si, b phn kim loi, vt liu hon thin v.v)
Cc nh my ch bin ti cc tnh sau ch chuyn sn xut cc b phn v ph kin cho
cc nh my lp rp ti khu vc trng im v g. (Nh my sn xut g Gia Lai l mt
v d, h phi tr t 300 n 650 la M cho mt container 40 ti cng Qui Nhn v Si
Gn, trong khi chi ph t Bnh Dng ti Si Gn ch khong 100 la M)
iu kin ng x cc tnh pha Nam cng l mt vn . Hu ht ng x khu vc
ny ch m bo cho xe ti t hn 25 tn; nhng container cha g nhp khu thng hn 30
tn. vn chuyn g vo nh my, cc cng ty ch bin g phi chia s lng g ra cc
phn nh hn iu ny s lm tng thm chi ph sn xut.
2.4.2.15 Cc vn th tc khc
Cc vn th tc v thong mi khc ca hot ng xut khu g bao gm thanh ton
qua ngn hng, nh kho, th tc hi quan v cc dch v lin quan. Tt c nhng vn ny
u chp nhn c ngoi tr h tng kho bi rt ti t. Trong nhiu nm, B Thong mi
(nay l B Cng thng) yu cu Hip hi ku gi cc cng ty thnh vin xy dng cc
trung tm nhp khu v kho bi ti 3 min trn c nc nhng n lc vn cha c kt qu
32

v cc doanh nghip vn phi xy dng k hoch ring cho vic nhp khu, iu ny khin
cho gi nguyn liu u vo b y ln cao.
2.4.2.16

Tm lc mt s nhn t thit yu m bo s thnh cng

Chnh ph phi nng ng trong vic to ra mi trng thun li cho ngnh cng nghip pht
trin. An ninh nguyn liu, c s o to, ti chnh v c s h tng l nhng vn tht yu.
1. Cng nghip phi c qun l mt cch hiu qu dm bo cung cp ngun vn y
cho pht trin ngun nguyn liu v thu ht lng u t cn thit. Gi tr sn phm
ch khng phi l s lng mi l nhn t quyt nh.
2. Hot ng pht trin thng hiu sn phm phi c thit lp v thc y m bo s
hi lng ca khch hng v s trung thnh ca h vi sn phm.
3. Marketing, thit k, ci tin v pht trin sn phm phi c thc hin mt cch tch cc
m bo gia tng gi tr cho sn phm v chim lnh th trng.
4. Phi khng ngng theo ui mc tiu cht lng v gi tr thnh tin ca sn phm.
5. Thu ht v gi chn ngi lao ng l yu t sng cn cho s thnh cng lu di ca
cng ty. Trch nhim x hi mi cp ca doanh nghip cng l mt yu t cn thit.
2.5

Mi trng cnh tranh quc t

t du n trong mi trng kinh doanh ca ngnh l mt bc chnh t c li th

cnh tranh. Li nhun trung bnh ca cc doanh nghip Vit Nam giao ng t 10 n 12%
i vi ngoi tht, thm ch cn c trng hp thp hn 10%. Cc nh sn xut ni
tht thu c li nhunc cao hn nhng cng ch giao ng t 12 n 20%. trm khm v
g i tr thu c li nhun cao nht c bit l tiu th trong nc (25 n 40%).
Trong cc th trng m cc doanh nghip Vit Nam ang hot ng, nhng i th cnh
tranh chnh l Indonesia, Malaysia v Trung Quc i vi ngoi tht v Trung Quc,
Malaysia, v i Loan i vi ni tht

33

Bng 8: Li th cnh tranh ca g Vit Nam vi mt s nc khc trong khu vc

Ngoi tht

Indonesia
u im
Ngun cung cp g ni a phong ph
c bit l g Tch v cc loi g cng
khc. Mt s loi g Tch c chng
nhn FSC.
Gi nhn cng r
Quan h thng mi tt vi ngi H
Lan trong vic tip cn th trng
Quan h lm n lu di vi ngi M

Nhc im
Cht lng khng ng u
Giao hng khng ng hn
Mi trng ti chnh kh khn vi nhiu
quy tc

Malaysia
u im
Ngun cung cp g ni a phong ph
vi gi c c tr cp.
C s h tng xut khu tt.
Gi container r
Cc mi quan h lm n lu i

Vit Nam
u th cnh tranh ca Vit Nam i vi
Indonesia l: cht lng ng u, giao
hng ng hn, cht lng quan trng hn
gi c. Vit Nam nn tn dng nhng li
th ny v:
Gi lao ng r vi nng sut kh cao
C s h tng kinh doanh tt hn
Mi trng n nh
Gi r
Cht lng ng u vi mc gi tho
thun

Vit Nam
Li th cnh tranh ca Vit Nam i vi
Malaysia hin nay ch yu l gi r v c
kh nng sn xut s lng ln.

Nhc im
Gi nhn cng cao vi nng sut thp
khin cho gi sn phm ca Malaysia t
.
Trung Quc
u im
c h tr v ngun lc v vn ti ni
a.
C s h tng xut khu tt.
Cht lng ng u

Vit Nam
Li th cnh tranh ca Vit Nam so vi
Trung Quc hu ht l nh gi nhn cng
thp nhng cn l ro cn chng li s
bnh trng ca th trng Trung Quc.

Ni tht
Indonesia.
u im.

Vit Nam.
u im.

34

Ngun cung cp g di do c bit l

g g g g.
C cc sn phm trm khm g g theo
kiu c in tuyt vi
Ngun cung cp my v g cao su di
do
Kinh nghim bun bn vi ngi H Lan
Quan h lm n lu di vi cc cng ty
M

Kinh nghim ngy cng tng nh cc

doanh nghip FDI vo do c ngun lao
ng gi r v ng gp nhng mu thit
k tt v nhiu chuyn gia sn xut.
Tim nng v trm khm g theo
trng phi c in ca th gii.
Gi c
C th ng dng rng ri cc sn phm
th cng m ngh vo cuc sng.

Nhc im.
Cht lng khng ng u v k thut
ch tc km.
Ni ting v khai thc rng ba bi nn
khch hng phng ty rt e ngi
Khng giao hng ng hn

Malaysia
u im
Ngun cung cp g cao su di do vi
gi tr cp.
C s h tng tuyt vi
iu kin cung cp phn cng v cc ph
kin rt tt
H tng trin lm tt
Cc dch v h tr cng nghip ca chnh
ph tuyt vi( MTIB )

Li th cnh tranh ca Vit Nam l vi

cc doanh nghip FDI, ch c h mi c
th s dng kinh nghim v thng hiu
ca mnh tn dng li th gi lao ng
r v chi ph sn xut thp.
Vit Nam
Li th cnh tranh ca Vit Nam l vi cc
doanh nghip FDI, ch c h mi c th s
dng kinh nghim v thng hiu ca mnh
tn dng li th gi lao ng r v chi ph
sn xut thp. S cnh tranh trong ngnh
trong nc cha ln ngoi tr mt s sn
phm c bn.

Nhc im
Gi nhn cng cao
o Nng sut thp hn c Vit Nam v
Trung Quc

Trung Quc
u im.
Ngun lc c h tr
Vn g nhn to cht lng tt vi gi u
i so vi th trng th gii.
C s h tng tuyt vi
iu kin cung cp phn cng v cc ph
kin rt tt
Nng lc thit k pht trin nhanh
C s h tng trin lm tt

Vit Nam
Vit Nam c rt t li th so vi Trung Quc
v c g ph thng v g gia nh.
Ch c mt s u im ni bt sau:

g trm khm th cng m ngh

truyn thng ca Vit Nam c gi r hn
iu ny lm nn sc cnh tranh nhng
khi Trung Quc a sn phm ny vo

Nhc im.
35

C nhiu cng ty Trung quc khng

kh nng xut khu nhng vn c gng xut
khu. y l mt cm by m nhiu khch
hng phng ty khng nhn ra v v vy
khng t c nhng iu m h k
kt.

Khung php l

3.1

Chnh sch v ngnh ca Chnh ph

sn xut cng nghip th u th s mt

i.

Gi g r do gi nhn cng r l mt
tim nng li th cho cc cng ty Vit
Nam.

Quyt nh 08/ 2001/ QD-TTg ngy 11/01/2001 ca Th tng chnh ph v ban hnh
quy nh v vic s dng v bo v rng ti sinh t nhin.
Quyt nh 178/2001/Q-TTg ngy 12/11/2001 ca Th tng chnh ph v quyn v
ngha v ca nhng c nhn v h gia nh c giao qun l rng.
Hng dn 12/2003/CT-TTG ngy 16/5/2003 ca Th tng chnh ph v vic cng c
cc bin php khn cp bo v v pht trin rng.
Ch th 19/2004/CT-TTG ngy 1/6/2004 ca Th tng chnh ph v pht trin ti nguyn
g v cng nghip ch bin lm sn.
Ngh nh 200/2004/ND-CP ngy 3/12/2004 ca chnh ph v vic sp xp v ci cch
cc doanh nghip nh nc v rng.
Lut Bo v v Pht trin rng do Quc hi thng qua ngy 3/12/2004.
B NN & PTNT ban hnh Quyt nh s 3/2005/Q-BNN ngy 5/1/2005 lin quan n
cc quy nh v khai thc g lm nh cho ngi dn tc thiu s ang c cuc sng
kh khn da trn Quyt nh s 134/2004/Q TTg, do Th Tng ban hnh ngy
20/7/2004.
Tiu chun v cng ngh v kinh t trong vic trng rng, ti trng rng v bo v rng
do B NN & PTNT ban hnh ngy 6/7/ 2005.
B NN & PTNT ban hnh Quyt nh v quy nh v qun l v nhn trng rng, ti
trng rng, bo v rng v khoanh vng khu vc ti nh c trng rng ngy 24/1/2005.
Danh mc nhng ging cy c trng ti 9 khu vc rng sinh thi ban hnh bi B NN
&PTNT ngy 15/3/2005
Quy nh v khai thc g v cc loi lm sn do B NN & PTNT ban hnh ngy
7/7/2005
Quy nh v tiu chun phn loi rng cho cc mc ch s dng c bit ban hnh bi
B NN&PTNT ngy 12/10/2005
Quy n v qun l cy v ht ging trng rng do B NN&PTNT ban hnh
Quyt nh s 279/2005/QD-TTg ngy 3/11/2005 v Quyt nh s 80/2009/Q- TTg
ngy 21 thng 5, 2009 ca Th tng Chnh ph ban hnh quy ch son tho v trin khai
chng trnh xc tin thng mi quc gia 2006-2010.
36

Ngh nh s 23/2006/ND-CP ngy 3/3/2006 v vic thc hin lut bo v v pht trin
rng.
Quyt nh s186/2006/Q-TTg v ban hnh quy ch qun l rng ca Th tng chnh
ph, ngy 14/8/2006
Quyt nh s 142/2006/Q-TTg thng qua d n sp xp v ci cch cc doanh nghip
nh nc v rng thuc B NN & PTNT, ban hnh bi Th tng chnh ph, ngy
19/6/2006
Quyt nh s 62/2006/Q-BNN thng qua chin lc ti to ti nguyn rng giai on
2006 2020, do B NN & PTNT ban hnh ngy 16/8/2006
Quyt nh s 2366/Q/BNN-LN thng qua chin lc bo tn v pht trin lm sn
khng phi g rng giai on 2006-2020, do B NN & PTNT ban hnh 17/8/2006
Ngh quyt v mc tiu iu chnh d n 5 triu hec ta rng ti sinh giai on 20062010, thng qua ti k hp th 10 Quc hi kho XI ngy 29/11/2006.
Quyt nh S. 106/2006/Q-BNN, v qun l cng ng lng bn trng rng ban hnh
bi B NN & PTNT ngy 27/1/2007
Quyt nh s18/2007/QD-TTg, ngy 5/2/2007 ca Th tng chnh ph v chin lc
pht trin rng Vit Nam 2006-2020
Chin lc pht trin rng Vit Nam 2006 - 2020
Ngh nh s 38/2007/TT-BNN v khai thc rng, giao rng cho cc t chc, h gia nh,
c nhn, cng ng (B NN & PTNT ban hnh ngy 25/4/2007)
Ngh nh s 48/2007/NDD-CP v nguyn tc v phng php nh gi gi tr ca rng
do chnh ph ban hnh ngy 28/3/2007
Thng t lin tch s 15/2007/TTLT-BTC-BNN&PTNT, hng dn s dng v qun l
ngn sch nh nc v ht ging, vt nui trng rng do B NN&PTNT v B Ti chh
ban hnh ngy 8/3/2007

Mc ch chung ca cc chinh sch trn l pht trin rng mt cch bn vng phc v
nhu cu ch bin v bo v mi trng (Mc ch chung ca vic pht trin rng Vit Nam
l thit lp mt din tch rng bao ph 43-44% in tch t nc vo nm 2010). Khuyn
khch ngnh ch bin g, xut khu v trng rng ly g.

S khch l cng c ginh cho vic trng rng, c bit l xc tin pht trin kinh t
trng rng. Mt s thng tin c bn v u i ti chnh l :
Gim li sut cho hot ng u t vo trng rng (t 0 n 5% ca chu k trng rng
u tin);
Min thu t trong hai chu k u cho mi loi v tng hp ng bo v rng (c vi
ngi bn a v cc cng ty/doanh nghip v rng) thng qua mt c ch chia li nhun
ph hp;
Cung cp ht ging cho nng dn v
Khuyn khch thnh lp cc lin doanh trng rng, ch bin g v sn xut xut khu.
37

C mt s u i ng sau vic trng rng sn xut ti Vit Nam bao gm:

Cho thu t thi gian di hn i vi hot ng trng rng so vi hot ng khc;

Min thu t trong nm nm u; v
Gim 50% tin thu t trong nm nm sau khi trng rng.

khuyn khch cc doanh nghip ch bin g xut khu, t nm 1998, Chnh ph Vit Nam
ban hnh cc vn bn php quy lin quan n xut khu g v nhp khu nguyn liu
g th (Ngh nh s 57/1998/ND-CP ngy 31/7/1998 ca Chnh ph; Quyt nh s
65/1998/QD-TTg ngy 24/3/1998 ca Th tng chnh ph Thng t s.122/1999/TT-BNNPTLN ngy 27/3/1998 ca B NN & PTNT) qun l xut khu g sn xut t g t
nhin v to iu kin thun li cho vic nhp khu nguyn liu cng nh s dng ti u
ngun g trng. Thu nhp khu i vi g nguyn liu l 0% (g khc, g x v g vn)
Trong nm 2004, khuyn khch ch bin g xut khu, Th tng ch o cc b ban
ngnh v u ban nhn dn cc cp thc hin cc nhim v sau:

T chc sn xut trong nc v nhp khu, tho mn nhu cu hin ti v nguyn liu th
cho ngnh cng nghip g, sn xut g tiu dng trong nc v xut khu.
Xem xt, chnh sa v b sung cc chnh sch h tr to iu kin thun li cho cc
doanh nghip thuc cc ngnh kinh t tham gia vo u t trong lnh vc ch bin g,
tho mn nhu cu tiu dng trong nc v xut khu.
Tip tc xem xt, chnh sa v b sung cc chnh sch hin thi, cc th tc hnh chnh
tho g nhng kh khn cho cc nh sn xut g; cung cp nhng hng dn v
h tr cn thit cho cc doanh nghip trong vic tm kim u ra cho sn phm v
tng bc xut khu sn phm g.

i vi cc hot ng xc tin thng mi, chnh ph h tr cc nh xut khu ni chung v

cc nh xut khu g ni ring ti cc hi ch thng mi quc t (100% ph ng k gian
hng), on marketing (v my bay, i li). Trong thi gian ti, chnh ph cn h tr mt
phn cc kho o to, v xut bn cc n phm xc tin thng mi.
3.2

Cc c quan
B NN & PTNT s chu trch nhim v tt c cc vn lin quan n rng, t trng
rng, bo v rng n khai thc ch bin lm sn. C 3 V lin quan n cng vic ny:
V trng rng, V bo v rng v V Nng nghip v qun l ch bin lm sn. Nhim
v c th ca B NN & PTNT nh sau:

38

Nhanh chng xem xt, hon thin v thng qua k hoch trng rng nguyn liu m
bo ngun cung n nh v nguyn liu th cho ngnh cng nghip ch bin g; nh
du din tch vi nhiu cy g ln, qu him m bo ngun g n nh duy
tr s pht trin v sn xut cc sn phm th cng m ngh.
Hng dn vic la chn c cu cy trng cho mi vng t sn lng v hiu qu
kinh t, m bo tiu chun nguyn liu vic sn xut v ch bin g; v cung lc a ra
bin php y cy con (bao gm cy nghin cu, cy trng trong nc v nhp khu)
trng rng nguyn liu; thc hin nhim v thc y trng rng, chuyn giao tin b
cng ngh v sn xut cy ging, trng rng, cc k thut chm sc v bo v.
Trn c s quy hoch trng rng, xem xt v b sung cc chnh sch khuyn khch cc
thnh phn kinh t khc u t trng rng, hng li t rng nguyn liu c bit l t
cc chnh sch u i v t, tn dng v cc h tr v ging, c s h tng v vng
nguyn li v bn sn phm.
Nhanh chng trin khai nghin cu s b v u t th nghim vo vic sn xut vn
nhn to trong nc v nh gi y v hiu qu u t, u ra sn phm nh
hng pht trin trong thi gian ti; da trn c s , a ra gii php p ng nhu cu
tiu th g vn nhn to trong nc v nguyn liu sn xut g xut khu.

B K hoch u t, B Ti chnh phi hp vi B NN & PTNT, cn i v phn b

ngn sch bng cch tnh ton ngun thu nhp t ngn sch nh nc v cc ngun khc
trin khai cc chng trnh pht trin trng rng khc nhau. B K hoch u t, B
Ti chnh, Ngn hng nh nc Vit Nam s cn c vo chc nng v nhim v ca mnh
ch o vic thc hin chnh sch ti chnh h tr xut khu v thng cho nhng
doanh nghip c kim ngch xut khu g hng u theo quy nh; xut v ban hnh
cc chnh sch v u t, u i v ti chnh cho vic sn xut nguyn liu th v sn
xut ch bin g.

B Ti nguyn mi trng phi hp vi B NN & PTNT, hng dn cp a phng xem

xt k hoch s dng t, phn b v cho thu t.

B Thng mi chu trch nhim phi hp vi cc b ngnh trong vic hng dn vh

tr doanh nghip tm kim v la chn th trng nhp khu cn c vo nhu cu nhp
khu nguyn liu g; xem xt v b sung c ch, chnh sch v t chc, trang b c s h
tng nhp khu c th cung cp lng nguyn liu g c bit l g rng t nhin
sn xut g.

B thng mi c trch nhim phi hp vi B NN & PTNT v Hip hi g v lm sn Vit

Nam thc hin tt mt s nhim v sau:
39

Cung cp thng tin v nhu cu nhp khu, cc quy nh v nhp khu sn phm g hin
ti ca mt s nc chnh; b sung chnh sch, g b tr ngi v kh khn hin ti
tng bc thc y xut khu g, c bit l sang cc th trng c nhu cu ln nh
Bc M, EU, Nht, Trung Quc v ASEAN.
Trn c s cc chng trnh xc tin thng mi hng nm, t chc hi ch thng
mi g ti cc thnh ph ln trong nc, cng lc la chn, t chc v hng dn cc
doanh nghip Vit Nam tham d cc h ch thng mi quc t ti cc nc gii thiu
v qun co sn phm g ca Vit Nam, tm kim khch hng v k hp ng xut khu;
t tho thun vi Hip hi g v lm sn Vit Nam lp trang web v sn phm g cng
nh hot ng sn xut g v cc doanh nghip xut khu ti Vit Nam.
To iu kin thun li cho Hip hi g v lm sn Vit Nam tham gia cc s kin trao
i kinh nghim v thc y quan h vi cc hip hi g v lm sn ca cc nc
ASEAN v trn th gii
Theo ui cc cuc m phn cp chnh ph gia Vit Nam v cc nc trong khu vc v
trn th gii v nhp khu nguyn liu g th theo phng thc hng i hng, to c s
php l cho cc doanh nghip ch bin g c hot ng.
B Cng nghip s chu trch nhim phi hp vi B NN & PTNT, Hip hi g v lm
sn Vit Nam nh gi hin trng, nh hng v thu thp nhu cu v cc sn phm g ti
ch v sn xut cc thit b cng ngh; trn c s a ra nhng chnh sch ph hp
hng dn v nh hng nhng nghin cu tp trung vo sn xut trong nc v nhp
khu, thc y quan h hp tc gia cc ngnh cng nghip c kh v cng nghip ch
bin g.

B Lao ng thng binh v x hi chu trch nhim xc nh nhu cu o to cng nhn

k thut v lao ng cht lng cao; xem xt v a ra cc chnh sch ci tin v cp
nht nhng c s o to bt kp vi yu cu nhim v ca ngnh ch bin g; xem
xt v m thm cc c s o to ti cc a phng c nhu cu ln, tin hnh tuyn sinh
v o to tho mn nhu cu ca cc doanh nghip cng nh cc lng ngh.

Tng cc thng k (GSO), phi hp vi B NN & PTNT v cc c quan khc s a ra

ni dung, tiu chun v ch dn s dng trong vic kim tra, nh gi rng, iu hnh v
hng dn cp a phng tin hnh thng k v kim k rng

UBND tnh v thnh ph trc thuc trung ng chu trch nhim xut v trin khai cc
chng trnh pht trin rng ti cc khu vc mnh qun l. H tr vic xy dng c s
40

hn tng cho cc khu sn xut tp trung, gii quyt cc kh khn trong sn xut cho cc
doanh nghip, lng ngh thuc lnh vc ch bin v sn xut g xut khu.
3.3

Mng li h tr thng mi

Cui nm 1998, B trng B Thng Mi (nay l B Cng Thng) ca Vit Nam ban
hnh Quyt nh thnh lp U Ban Xc Tin Thng Mi. Thng 7 nm 2000, Th tng
ban hnh Quyt nh thnh lp Cc Xc Tin Thng Mi (Vietrade) trc thuc trc tip B
Thng Mi. Vietrade c u quyn thc hin chc nng v hot ng ging nh cc t
chc xc tin thng mi quc gia trn ton th gii v gi vai tr iu hnh trong vn
xc tin thng mi.
Hin nay, v c cu t chc, Vietrade c 5 phng, mt vn phng i din H Ch Minh v
hai trung tm thng mi ti New York v Dubai (xem s di y). Trong tng lai, c
th Vietrade s thnh lp thm cc trung tm pht trin xut khu ti cc a im xung yu
ca Vit Nam v nc ngoi. Cc hin nay ang d tho xut thnh lp cc trung tm v
trnh ln cc c quan hu quan.

B Cng Thng

TT TM VN ti New
York

Phng
HTQT

Phng HC

TT TM VN ti Dubai

VIETRADE

P. H tr v
xc tin
doanh nghip

Phng thng
tin v nghin
cu th trng
Dept.

Phng
thng mi
in t

Vn phng
i din
vietrade ti
HCM

Ngoi ra, ti 15 tnh thnh trc thuc chnh ph trung ng, cc trung tm/vn phng Xc
tin thng mi bo co ln cc S Thng Mi tnh. Nhng vn phng/trung tm ny c
mi quan h theo chiu dc vi Vietrade.
Dept. Ngoi Vietrade, mt s t chc h tr thng mi
khc cng hot ng trong lnh vc ny, nh:

Hip hi g v sn phm t rng ca Vit Nam (VIFOREST): hip hi ny c

thnh lp vo ngy 8 thng 5 nm 2000, y l t chc tnh nguyn phi chnh ph tp hp
v i din cho mt cng ng doanh nghip c mc ch pht trin, bo v v h tr cc
hot ng kinh doanh gp phn vo s pht trin kinh t- x hi ca t nc, thc y
quan h kinh t, khoa hc v cng ngh ca Vit Nam v cc nc khc trn trn c s
cng c li v m bo tnh cng bng.
41

VIFOREST c rt nhiu kho o to cho cc cng ty ch bin g trn ton quc, ng

thi t chc cc s kin xc tin thng mi cho cc cng ty ch bin g mun tham gia
vo hi ch thng mi quc t, cng tc marketing thng mi.
Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam (VCCI): C quan ny l mt t chc
c lp v phi chnh ph, c thnh lp nm 1963. Ngoi chc nng i din li ch ca
cng ng doanh nghip ti Vit Nam, VCCI cn tham gia vo cng tc xc tin thng
mi. Hng nm VCCI t chc cc chuyn cng tc thng mi cho nh xut khu th
cng n cc th trng nc ngoi (nh Hng Kng, Nht Bn, c) v t chc cho cc
nh xut khu tham gia vo hi ch quc t. VCCI khi ng trang web in t
(www.vnemart.com) vo cui nm 2002 c vai tr lm cu ni gia doanh nghip Vit
Nam v cng ng doanh nghip quc t thng qua internet. VCCI cung cp cc dch v
marketing (gii thiu v chun b danh mc SME, thng mi in t), o to (ch yu
l cc kho hc kinh doanh do cc gio s i hc v nh qun l ging dy), cung cp
thng tin, dch v t vn (phn tch ti chnh v k hoch qun l) v nghin cu.
i din thng mi ca Vit Nam ti nc ngoi: c 41 khu vc thng mi ca Vit
Nam nc ngoi, c nhim v thu thp thng tin th trng nhm h tr pht trin
chin lc ca B Thng mi v cung cp thng tin v th trng mc tiu cho cc nh
xut khu cc khu vc khc nhau
i din thng mi ca nc ngoi ti Vit Nam: i s qun, B phn thng mi
ca nc ngoi v vn phng i din nc ngoi ti Vit Nam cng thc hin mt s
hot ng v lnh vc xc tin thng mi.
Cc xc tin doanh nghip va v nh ca B k hoch v u t: Cc ch yu h
tr cc doanh nghip va v nh thng qua u t, tn dng, sn xut, tip th, tng tnh
cnh tranh, h tr xut khu, thng tin, dch v t vn v pht trin ngun nhn lc. Cc
ch dn k thut, bo v my mc v o to s c trung tm h tr cng ngh cho
doanh nghip va v nh cung cp, trung tm ny s d kin s xy dng H Ni,
Nng v H Ch Minh.
Hip hi g trong nc: Nhng nm gn y, song song vi tc gia tng v s lng
cc doanh nghip, mt s hip hi ch bin g c hnh thnh nhiu tnh thnh nh
H Ch Minh, H Ty, Bc NinhMt trong nhng nhim v chnh ca cc hip hi ny
l h tr v gip cc cng ty thnh vin nhm pht trin kinh doanh v y mnh xut
khu. Tuy nhin, tr Hip hi th cng v g ca thnh ph H Ch Minh, tt c cc hip
hi khc vn cn thiu kh nng thc hin nhim v ca mnh mt cch hiu qu v
thnh cng. Cc hip hi ny cn b sung c v nhn lc v ti chnh.
D n ti tr nc ngoi: C nhiu d n ti tr nc ngoi lm vic v lnh vc xc
tin x l g. C quan hp tc k thut c (GTZ) gn y h tr chin lc pht trin
rng. C quan ny cn h tr gii thiu cng ngh x l g, tip th Bn cnh ,
ngnh cng ghip g ang hot ng nhm xc tin vic t chng nhn FSC ti Vit
Nam vi ngun ti tr rt ln (c theo hnh thc vay vn v ti tr khng hon li ca
chnh ph Phn Lan, H Lan) nhm n lc pht trin ngun ti nguyn rng nhiu
tnh thnh ca Vit Nam
42

3.4

Qu h tr ti chnh

Khi ti chnh thng mi c quan tm, th cc doanh nghip thuc lnh vc c th tip cn
cc ngun ti chnh sau y:

Ngn hng pht trin VN (DBV): Chnh ph thnh lp mt Qu h tr pht trin

nhm h tr cho cc nh xut khu ni chung ca Vit nam. Cc nh xut khu g c th
vay c t ngn hng pht trin vi t l li sut thp s dng cho cc d n u t ca
mnh.
Qu h tr xut khu quc gia: Do chnh ph lp ra cung cp cc khon tn dng xut
khu u i v m bo tn dng xut khu nhm h tr cc doanh nghip sn xut hng
ho xut khu, thc hin kinh doanh xut khu v m rng th trng xut khu. Cc nh
xut khu th cng c th vay ngn hn mua nguyn liu nth v cc nguyn liu sn
xut thc hin hp ng xut khu. Mc vay s khng vt qu 80% gi tr vn n,
khng vt qu 70% gi tr hp ng xut khu.
Qu h tr pht trin khoa hc v cng ngh quc gia: cung cp cc khon tn dng vi
iu kin u i hoc vi t l li sut u i nhm h tr cc nh u t trong vic
nghin cu v ng dng tin b khoa hc, cng ngh v k thut, chuyn giao v lm
mi cng ngh.
Qu t cc chng trnh xc tin thng mi: Nh xut khu c th c h tr 50%
chi ph thu chuyn gia trong nc v nc ngoi tham vn v pht trin xut khu v
thit k mu m v sn phm nhm nng cao cht lng ca hng ho v dch v. ng
thi h cn c h tr 50% chi ph c o to Vit Nam v ti cc nc khc cho
vn nng cao nng lc xut khu v k nng kinh doanh. i vi cc kho o to
nc ngoi, h tr ch yu tp trung vo cc kho o to chuyn bit trong phm vi 3
thng nhm pht trin sn phm mi. Bn cnh , nh xut khu c th c h tr
100% chi ph gian hng, chi ph trang tr gian hng ti hi ch v t chc cc hi tho
(nu c) khi tham gia cc hi ch ti nc ngoi, c h tr 100% chi ph v my bay
v chi ph t chc hi tho hoc cc cuc hp giao dch thng mi, kho st th trng
hoc giao dch thng mi ti nc ngoi vv
Qu to vic lm quc gia: Cc nh sn xut v xut khu c th vay tin t Qu tao
vic lm quc gia vi s tin ln ti 20 triu ng VN hoc 500 triu vi li sut u i.
Qu m rng cng nghip nng thn: B cng nghip s s dng ngn sch vo vic
pht trin cc ngnh cng nghip nng thn nh i mi cng ngh, pht trin sn phm,
xc tin thng mi vv
Qu t cc chng trnh v d n: Chnh ph ph duyt yu cu vn i vi chin
lc cho ton b giai on 2006-2020 vi tng s l 106,759.06 triu VND, trong vn
cho giai on 2006 2010 l 33,885.34 t ng, giai on 2011 2020 l 72,873.72 t
ng.
43

Bng 9: Qu pht trin lm nghip ca VN giai on 2006-2020

STT

Hng mc

2006-2010

2011-2020

Total

Chi ph u t

31,946.17

68,413.63 100,359.80

94

Qun l bn vng rng v

chng trnh pht trin

16,214.55

28,220.80

44,435.35

44.3

Bo v rng, bo tn a dng
sinh hc v chng trnh pht
trin dch v mi trng

3,871.00

10,262.60

14,133.60

14.1

Chng trnh thng mi v gia

cng g v sn phm t rng

10,428.07

26,662.50

37,090.57

37

Chng trnh nghin cu, o

to, gio dc khuyn lm

546.96

848.82

1,359.80

1.3

Chng trnh i mi th ch,

chnh sch, k hoch v gim st
lm nghip

885.57

2,418.91

3,304.48

3.3

Chi ph thng thng

1,939.17

4,460.09

6,399.26

6.0

Tng s vn cn thit

33,885.34

72,873.72 106,759.06

100

Ngoi ngun vn ni trn, cc nh sn xut v nhp khu ni tht t g v c th vay tin t

h thng ti chnh ca VN theo quy nh ca Lut tn dng. c bit, h c th vay t:

Cc ngn hng thng mi (4 ngn hng nh nc vi hn 1200 chi nhnh, 36 ngn hng
c phn, 15 chi nhnh ngn hng nc ngoi, 4 ngn hng lin doanh)
Qu tn dng nhn dn
Ngn hng chnh sch x hi

Mc d tt c cc ngn hng c gng cung cp dch v tt nht cho khch hng, h vn yu

cu k qu cho khon vay, cho d l khon k qu trc tip do ng vay s hu hoc
c m bo bi bn th ba.
Gn y, c rt nhiu vn v khon u t mun u t vo cc cng ty gia cng g tim
nng. Chng hn nh Tp on ti chnh quc t (thuc Ngn hng Th gii), Vincapital,
Qu u t Aureos, Indochina Capital Cng ty trch nhim hu hn qu doanh nghip
Mekng, Penm
3.5

Dch v xut khu

Cc t chc kim dut cht lng nh SGS (Thy S), OMIC (Nht Bn), Vinalcontrol
(Vit Nam) ang hot ng ti VN v c th c cc nh nhp khu u quyn tin hnh
44

kim duyt cui cng. Cc t chc kim tra cht lng chuyn mn ho v g ni tht
v ang c thnh lp Vit Nam. Cc dch v vn ti c cc cng ty cung cp rng ri
(nh nc, t nhn hoc cng ty nc ngoi). C hng trm cng ty vn vn ti ng bin
v doanh nghip vn chuyn hng ti Vit Nam. g ni tht c th c chuyn t Vit
Nam sang bt k mt nc no trn th gii (thm ch l dch v tn ca) bng ng bin
hoc bng ng khng, hoc c th bng xe ti n nc lng ging nh Trung Quc, Lo
v Campuchia. Cc cng ty vn ti bng ng bin v cc cng ty vn ti cung cp dch v
vn chuyn (c trong phm vi Vit Nam v nc ngoi) cung cp c dch v ng gi hng
chuyn nghip.
Mt s cng ty chuyn pht nhanh hot ng Vit Nam nh DHL, UPS, FedEx, EMS vv
h tr hot ng giao dch kinh doanh ca cc nh xut khu Vit Nam vi khch hng ti
nc ngoi. Tuy nhin, vn n ng bin v ng khng Vit Nam th t hn rt
nhiu so vi Trung Quc, y l cn tr ln nh hng ti tnh cnh tranh ca lnh vc
xut khu trong tng lai ca Vit Nam.
4. Phn tch SWOT
Bng 10: Phn tch SWOT i vi mt hng g ni tht ca Vit Nam
im mnh

im yu

Ngun lao ng di do c kh nng sn

sng thch nghi v vi chi ph thp so vi
cc nc lng ging
K nng th cng tuyt vi v nguyn
liu th cng phong ph lm c s cho
trang tr v s khc bit ca sn phm
Mt mi trng hp dn thu ht FDI cho
cc cng ty ni tht do u th chi ph
nhn cng r v mi trng kinh t v x
hi n nh
Chnh ph Vit Nam to khuyn khch s
pht trin bn vng ca nn cng nghip
ni tht
Cng nhn VN linh hot v nhit tnh
cng vic to ra s pht trin kinh doanh
nng ng v thoi mi khin cc nh
kinh doanh c th yn tm u t vo
doanh nghip.
Vit Nam l nc ang tng trng c

Nn cng nghip ni tht VN ph thuc

nng n vo vic nhp khu cc nguyn
liu th. Hu nh 80% g c ngun gc
nhp khu.
Tc tng trng nhanh ca ngnh
cng nghip sn xut ni tht nhng li
ko theo cc vn nghim trng khc
trong qun l nh thiu marketing, gi c
khng linh hot, thiu o to l nhng
vn gia tng trong xut khu ang tip
tc khng c ch n.
Thiu nghim trng t chc hiu qu
chm sc th hiu ca ngnh v nh
hng s pht trin ca ngnh.
Thiu n v o to. Nu c th cng
yu km v c rt t u vo p ng nhu
cu ca ngnh. Cc n v ny cn khn
trng thch ng vi nhu cu ca ngnh.
C s vt cht nh my mc, thit b,
45

coi l ni l tng u t vo lnh vc

sn xut ni tht, c kh nng cnh tranh
vi Trung Quc v kh nng ri ro t hn.
Va tham gia thnh vin ca WTO to
cho Vit Nam mi trng tt c th d
bo c kh nng trong tng lai.
Vit Nam l ni thu ht s h tr pht
trin quc t v hin nay ang pht trin
kh nng nhm thu ht mt cch hiu qu
s h tr ny.
C s h tng c nh hng theo
chiu hng xut khu gim thiu
c thnh cng s quan liu v c u
vo nhp khu cn thit v sn phm xut
khu.

nguyn liu trang tr hon hon chnh ni

tht th khng p ng c vi quy m
ca ngnh.
Thiu vn ho thit k ni tht v thiu
nh thit k v trng thit k pht
trin ngnh.
Thiu thng tin th trng c bn dn n
chp nhn gi thp hn c th t c
th trng.
Phng php k thut bao qut ch mang
tnh nguyn s v khng c c quan no
cung cp dch v nng cp khn cp
phng php k thut.
Ngnh ni chung sn xut ra sn phm
cht lng thp bn ra m khng c li
th vi gi thp nht cho cc cng ty a
quc gia, cc cng ty ny bn vi s
lng ln nhng li nhun gn nh
khng c hoc l rt t.
Thiu nhng trin lm mang tnh quc t
p ng tiu chun quc t. iu ny lm
gim c hi a hng ho ti tay khch
hng nc ngoi.

C hi

Thch thc

Cng nghip sn xut ni tht vn l mt

ngnh non tr ng Nam Chu .
Tuy nhin, vn cn ch ng trong th
trng cho nhng nh sn xut cht
lng tt cung cp ni tht thit k p
vi cht lng c kim duyt v hp
thi.
Vit Nam c lch s n nh lu di t
th k th 10 n na cui th k 19
trong sut thi gian ny ngh thut v
ngh th cng pht trin li di sn m
hin nay c th s dng cho thit k v
trang tr. Ngh thut ny c tn vinh v
pht trin trong thi k Php thuc
L mt nhn vt kh mi i vi th
trng, vn cn thi gian cho Vit Nam

Thch thc ln nht cho s pht trin lu

di ca ngnh ni tht VN l khng c li
nhun hoc ch c sn xut cn bin cho
cc cng ty a quc gia. iu ny gy
hn ch v mt nng lc v khng c li
nhun hoc c rt t nh hng ti quy
m ca pht trin trong tng lai ca cc
doanh nghip cng nh lc lng lao
ng trong lnh vc kinh doanh ny.
Thiu s qun l cp cao cc th trng
nc ngoi, thiu o to v kinh t v k
thut, thiu nh thit k, qun l cp
trung, gim st k thut v cng nhn
lnh ngh. y l nhng yu t e do
n s pht trin tm trung hn ca
ngnh. Thc t, cn phi c hnh ng
46

pht trin hnh nh ca mnh trn th

trng thng qua thit k, cht lng v
vn ho kinh doanh. Cn thit phi lm r
s khc bit vi nc lng ging nhng
s khc bit ny nn da vo nhng kha
cnh tch cc nh cht lng, thit k,
mu m, dch v v s ng nht ch
khng phi ch c gi c.
Vng sn xut ni tht truyn thng
Bc Ninh c tim nng rt ln trong mt
s lnh vc
a) Sn phm c thit k cho th
trng quc t s dng phong cch hin
c lm c s pht trin thit k nhm p
ng th hiu quc t v
b) Sn xut theo phong cch Anh v
Php c phc v cho th trng M v th
trng Chu u.
c) Sn xut cc chi tit dng trang tr
cho cc cng ty FDI v cc cng ty bn
a.
Thi k IT to rt nhiu c hi i mi
cho sn xut, tip th v phn phi. Khm
ph sng to ca IT c th m bo cho
Vit Nam c th thu hi c li nhun
ln nht c th cho cc nh sn xut ni
ring v quc gia ni chung. y l thi
im hp l Vit Nam to ra m hnh
kinh doanh ring ca mnh cho ngnh ni
tht hn l chy theo khun mu ca
ngi i trc.
Cn phi pht trin ngun cung cp
nguyn liu ti Vit Nam. iu ct yu l
phi trng rng v pht trin rng t
nhin theo ng quy nh v tnh bn
vng ca Hi ng qun l rng (FSC)
hoc cc m hnh khc.
Vic pht trin mt ngnh cng nghip
ni tht vng mnh, iu cn thit l phi
pht trin ngnh dch v vng mnh
cung cp vic sn xut . y l tim

tc th l phi tin hnh cc kho o to

ngn hn, trung hn v di hn.
Phn ln cc mt hng xut khu hin
nay ang c cc cng ty FDI sn xut.
Nhiu cng ty n Vit Nam tranh th
gi nhn cng r v lc lng lao ng
linh hot. H s ri i khi c lc lng
lao ng r hn t nc th ba e do li
ch ca h. iu quan trng l tt c cc
c hi u c rt ra t cc c quan ny,
cn phi lng ghp cc c hi ny vo c
cu ngnh v khuyn khch cc cng ty
li v pht trin kinh doanh Vit Nam.
Tranh ci ang xy ra hin nay v s
nng ln ca tri t s c th lm tng
chi ph vn chuyn v do tng chi ph
g nhp khu v tng chi ph hng ho
xut khu. Nh th s e do ti tnh
cnh tranh ca nhiu nh sn xut trong
cng mt ngnh.
n c ngun nhn cng r, c n
in g Tch v c v tr tuyt vi trn
tuyn bin c th ni ln nh mt i th
cnh tranh vi cc nh sn xut khc
trc khi h c thi gian thnh lp v
pht trin hnh nh v ch ng trn th
trng.
.S cnh tranh t cc nc lng ging ca
Vit Nam ngy cng tng do kt qu ca
vic thc hin T do ho Thng Mi
(AFTA). Nh vy, s nh hng ti vic
ct gim cung cp nguyn liu th cho
Vit Nam.
Cnh tranh t cc nc cung cp nguyn
liu g nh Brazil, Nam Phimt khi
cc nc ny bt tay vo sn xut ni
tht.

47

nng to cng n vic lm, bn thn

ngnh ny c th lm hnh thnh ln rt
nhiu cng ty xut khu phc v nhu cu
ca cc nh sn xut trn th gii v cc
nc lin k.
S i mi trong vt liu sn xut t v
thc, tre v cc cht liu vi khc s c
th gp phn lm gim tnh ph thuc
vo nhp khu v cng to ra s i mi
cho sn xut.

5. Trin vng v chui gi tr tng lai ca ngnh.

5.1

Trin vng

Hin nay, ngnh cng nghip ni tht ca Vit Nam ch yu c chia thnh hai hnh thc:

Cc cng ty FDI n Vit Nam khai thc c hi v nhn cng c c tnh rt cn c,

d thch nghi v tn tm vi mc gi rt thp trong khi mi trng kinh doanh v chnh
tr th n nh. Vi bn cht nh vy, h c tim nng v cn phi c khuyn khch
ng gp vo s pht trin lu di ca ngnh.
Cng ty bn a nm c c hi ngnh ni tht ang thch ng c, vic sn xut
nhanh vi s lng ln v chi ph thp hn l li ch tng trng quyt nh hng i ca
h. S tng trng ny phi c quy nh thnh li nhun bn vng cho tt c cc bn
lin quan nu Vit Nam t c li nhun t ngnh cng nghip ni tht trong di hn.

Tm nhn ca ngnh cng nghip ni tht VN c nh gi mt cch lc quan theo li nhun

ti chnh t c t vic sn xut v tip th trn th gii v cc sn phm ni tht VN thng
qua cc hot ng to ra li nhun v m bo tnh bn vng. Cn m bo rng phi chia s
cng bng gi bn sn phm ni tht cho nh sn xut. Cn phi m bo mt th trng
a ng ton cu v di hn tip cn c lp ti cc nh kinh doanh bn l c kh nng
chim lnh th trng
t c trin vng , ngnh ni tht Vit Nam phi tp trung vo phc v nhu cu ca
khch hng trong nc v nhn thy c trch nhim bo v mi trng m tt c cc cng
dn phi cng nhau chia s trch nhim ny.
Ngnh phi m bo rng tt c nhng ngi tham gia u c th thy c nguyn vng ca
h v s dng c hiu qu ti nng ca h. Ngnh ni tht VN phi t c tiu chun
48

cao nht v qun l v vn hnh cc dch v. Bng cht lng sn phm trn th trng,
ngnh phi m bo s tin tng ca khch hng v hnh nh Vit Nam l mt t nc tt
c th pht trin kinh doanh.
V gi tr, chin lc pht trin xut khu ca B Thng Mi t ra mc tiu t c
5.56 t la M gi tr xut khu ti nm 2010 v 7 t la M ti nm 2020 cho mt hng
g ni tht. y l mc tiu y tham vng v s t c ch bng cch tp trung v qun l
cn thn cc yu t u vo mi cp v c bit l phi y mnh ngun cung cp
nguyn liu cng nh ngun nhn lc c tay ngh v phng php qun l cht lng
5.2

Chui gi tr tng lai ca ngnh

Trin vng ca chui gi tr trong tng ca ngnh l

i vi yu t quc t ca chui gi tr tng lai:
Pht trin ngun cung cp g n nh lu di t rng bn a m c cp chng ch.
Pht trin kh nng ca cc nh nhp khu g nhm mua g nhp khu cn thit ti ch
m khng cn phi thng quan trung gian v nh vy phi cng thm gi tr khng cn
thit vo hng nhp khu.
V lu v di cn phi tm kim thay th nhp khu cc nguyn liu lm th cng bng
cch trng rng, s dng v chu, tre vv
Trin khai v tng hp ngun sn xut nh nguyn liu c th trng trt nh tre v cc
si nhin.
Trin khai v khuyn khch vic pht trin cng nghip cung cp u vo c ngun gc
bn a p ng nhu cu ca ngnh cng nghip trong tng lai chng hn nh my
mc, thit b, vt phm trang tr, phn mm, khu t chc hu cn.
y mnh v c th thnh lp cc n v o to v gio dc cung cp ngun lao ng
lnh ngh, ti o to v nng cao kh nng lao ng cng nh o to qun l cc cp
cnh tranh c vi quc t.
i vi cc yu t bn ngoi ca chui gi tr:
Vic cn lm u tin l thit lp mc tiu r rng l cc cng ty ca VN s tm kim
tr thnh ngi tip th cho quyn li ca h bng cch qung b kh nng ca mnh ra
th trng v a sn phm tip cn khch hng gn nht c th. y l mc tiu c bn.
Tn dng "thi i thng tin" trong vic qung b Ni tht Vit Nam nh mt sn
phm cht lng c bn quyn, c dn nhn khng nh cht lng v khi giao hng
phi c du ch trn sn phm.
Hiu rng mc ch l nhm t li nhun ti a ca doanh nghp v hiu thm rng
th phn ln nht ca chui gi tr l gia cnh cng nh my vi ngi s dng cui
cng ch khng phi gia cnh cng nh my vi nguyn liu th. y l ni m c hi
cho cc doanh nghip VN thu hi vn v p vo s pht trin chung ca nn kinh t VN.
49

Con ng pha trc

6.1

Trin vng pht trin

Mc ch

Pht trin

Mc tiu
t c 5.56 t la M gi tr xut khu ti

Tng c hi vic lm l

nm 2010 v 7 t la M ti nm 2020 v do

kt qu trc tip ca

ng gp to ln vo s pht trin ca cng

vic tng xut khu

nhn nng thn, c s h tng cng nghip v

trong lnh vc ny

s pht trin lu di ca ngnh cng nghip

Tiu ch

Gi tr xut khu tng

hng nm l 10% v
tng sn lng ca cc
cng nhn c tnh
ton da trn gi tr u
ra trn mt u ngi
lm cng.

Tng thu nhp, ng

nc nh ..
Pht trin

Khu gia cng sn phm g nn c pht trin

Gim ngho i khu

v m rng khu vc m thun li cung cp

gp vo xo i gim

vc nng tn v thnh

nguyn liu. Ngoi vic tng cng hin i

ngho v gim 70% s

th l kt qu trc tip

ho cng nghip gia cng quy m ln, cn phi

h ngho cc khu vc

ca vic tng xut khu

tp trung vo pht trin v hin i ho cng

rng chnh.

trong lnh vc ny

nghip gia cng sn phm t rng quy m nh

cc khu vc nng thn v cc lng ngh th
cng truyn thng nh mt cng vic tim nng
s lm khc bit ni tht Vit Nam vi th
trng th gii

Pht trin

Lp k hoch rng sn xut ch yu c

8.4 triu ha rng sn

Qun l bn vng, s

pht trin theo hng khuyn lm, to ra khu

xut trong baog m

dng v pht trin rng

nguyn liu tp trung ho c quy m ln v

4.15 triu ha rng trng,

sn xut

va m bo nguyn liu cho ch bin,

c n in cng

v tng hiu ch s dng t nhm nng cao

nghip tpt rung v

sn lng v cht lng.

NTFPs v 3.63 triu

Khuyn khch sn xut cc vn v giy c

rng sn xut t nhin

ngun gc t g nhm gim dn vic gia

nn c qun l bn

cng g ph liu phc v cho xut khu.

vng v hiu qu.

Khuyn khch s dng sn phm vn , g

1 triu ha n in mi

nhn to v g trng

s c hnh thnh ti

Thit lp cc tiu chun quc gia nhm qun

nm 2010, 0.3 triu

l rng bn vng v CoC

ha/nm s c trng

m bo s tham gia su rng ca cc lnh

li sau khi thu hoch.

vc kinh t khc nhau v cc t chc x hi

Ti nm 2020, 30%

trong vn pht trin rng nhm tng kh

din tch rng sn xut

nng ng gp vo s pht trin x hi, bo

s c chng nhn

v mi trng, bo tn sinh hc v cung cp

dch v mi trng.

Hon thnh phn b v

giao rng, t rng cho
t chc, doanh nghip,
h dn v cng ng
trc 2010

50

6.2

Trin vng cnh tranh

Mc ch

Pht trin nng

Sng kin

Ngun

Tiu ch

Chnh ph VN nn tm kim

Chnh ph Vit Nam,

lc

hip nh song phng vi cc

B Nng nghip v pht

nhp khu g

m bo tip cn

nc cung cp g c c

trin nng thn

nhn to ti

nguyn liu th

hp ng di hn v cung cp

B Mi trng

nm 2010 v

ph hp

g vi gi c cnh tranh. ng

B K hoch v u t

70% trong

thi, chnh ph nn cung cp

nc s c

y thng tin v chnh sch

cung cp ti

lm nghip ca nhiu nc

nm 2020

khc nhau cc nh u t

n nh sn

VN c th pht trin kinh

xut g trong

doanh vi cc nc ny.

nc vi mc

Tp trung vo trng rng bn

tiu t 9.7

vng c c g c

triu M3/ mt

chng nhn t t nhin dng

nm ti nm

cho sn xut ni tht v

2010 v 20

khuyn khch s dng giy dn

24 triu M3/

lm bng tay trong thit k ni

n nm 2020

tht. Lm vic cht ch vi nh

(bao gm 10

sn xut g la chn ging

triu M3 g

tt nht trng rng cho tng

ln).

v tr a l.

Cung cp g

Khuyn khch cc cng ty Vit

Ti tr khng hon li ca

ch bin giy,

Nam (bng hnh thc c th)

B Nng nghip v pht

3.4

u t ra nc ngoi / phi

trin nng thn

triuM3/nm

hp vi tc nc ngoi

ti nm 2010,

trng rng, x l g v nhp

v 8.3 triu

khu vo Vit Nam.

Gim 50%

B Thng Mi

Tht cht quy nh lien quan

M3/nm n
nm 2020

ti rng nhm ngn chn s

B Nng nghip v pht

C cc chng

dng t v mc ch u c

trin nng thn

trnh khuyn

Mi lin h gia ngi trng

B K hoch v u t

khch

rng, nh khoa hc, ngi sn

xut ni tht v nh nc nn

C cc din

c hnh thnh nhm m

n tho lun

bo s pht trin v khai thc

hiu qu ca rng.

H tr cc cng ty tip cn
trc tip m khng cn phi
qua trung gian v khuyn
khch cc cng ty u t vo
cc h tng cha g, l tng
l c cha l sy g

51

Chnh ph nn phn cng rng

cho cc cng ty gia cng g
hoc cc doanh nghip lm
nghip. H thng tn dng v
cc chng trnh i tc t
nhn v cng cng cng vi
cc nh nhp khu trng rng
v khai thc cc ngun nguyn
liu. Cc d n trng rng nn
c thit k c s phi hp
cht ch vi cc nh xut khu
ni tht.

u t vo thit b nhm hin

i ho qun l rng, tin hnh
kim k rng nh k, cng c
v cp nht c s d liu ca
cc ti nguyn rng sn c.

H tr pht trin cng ngh

nng cao h s s dng nguyn
liu, c bit l vic tn dng
ti a nguyn liu ph thi
gim gi thnh sn phm
chnh.

Lp cc din n nguyn liu

g vi s tham gia ca chnh
ph, nh xut khu v i din
ca ngi trng rng.

Thit lp tiu chun hp l

hoc h thng cp bc nguyn
liu th v cht lng ca sn
phm cui cng ch yu da
vo cht lng nguyn liu
th.

Thc hin i mi nghim tc

v th tc hnh chnh c lien
quan ti nhp khu cc nguyn
liu th v xut khu sn phm
t g

Pht trin nng

Tm ra chnh sch khuyn

Hnh thnh cc

lc

khch s pht trin ca cc

cng ty mi

Khuyn khch s

ngnh h tr, c bit l vic

chuyn cung

pht trin

sn xut vc ni cht lng cao,

cp

thu ph v cc

sn v cc nguyn liu trang

ngnh h tr

tr, ph tng i km v phn

cng. Khuyn khch u t ca
c cng ty trong v ngoi nc

52

vo lnh vc ny.

Pht trin nng

Cung cp cc hnh thc

lc

khuyn khch nh: tn dng, ti

H tr i mi

tr, ph cp cho vic i mi

cng ngh x l

cc thit b x l

B K hoch v u t

Thnh lp nn cc n v chc

B Nng nghip v pht

nng vi cc th ch o to

trin nng thn

hp l nhm cung cp thng

tin cp nht v s pht trin

Hip hi thng mi nh

ca cng ngh x l g cho

HAWA, VIFOREST,hip

cc cng ty x l g.

hi thng mi v cc tp

Thng qua cc t chc thng

ch thng mi ph hp

mi v hot ng thng mi
phi hp cht ch vi nh sn
xut/ kinh doanh/cung cp
thit b c th h tr ti
chnh v k thut.

Bn tin v thit b x l cn
phi c pht hnh. Mt
trang web c ni dung v s
pht trin ca thit b x l g,
chi tit v nh cung cp, chc
nng v ch tiu k thut ca
my mc v cc thit b khc
nn c trin khai.

Pht trin nng

Cc chng trnh o to cho

lc

cc nh qun l sn xut/ gim

Nng cao nng

st sn xut, gim c bn

lc ca nh xut

hang, k ton, thit k v

khu v mt kin

chuyn gia marketing

thc, cng ngh

o to cn b v th tc nhp

750-1000 key

VIETRADE (s tay

staffs of wood

hng dn xut khu)

processing

Cc trng i hc v

companies are

cao ng

adequately

Trng lm nghip,

trained and a

sn xut, k nng

khu, phn tch th trng,

trung tm o to ngh

core group of

qun l,

ngooi ng, k nng thuyt

thuc B NN

trainers are

marketing

trnh...

Chuyn gia o to v

also trained.

Cc chng trnh o to v

t vn o to di hn

sy g v x l g

Cc chng trnh o to v

B gio dc v o to

hon chnh b mt g. Kt hp

B lao ng v thng

cht ch vi nh cung cp ph
tng/nguyn liu (PU, nguyn
liu m vng...) chuyn giao

binh x hi

Chng trnh ti tr
nh GTZ, IFC,

53

cng ngh

MPDF

Nh cung cp nguyn
liu/ph tng

Pht trin nng

Kho st nhu cu v cng nhn

B Nng nghip

lc

lnh ngh ca ngnh (ngn

B lao ng v thng

to cho

o to ngh cho

hng v di hn) c chin

binh x hi

khong

cng nhn

lc o to hp l

B gio dc v o to

2,000-3,000

R xot chng trnh o to

Hng nm o

cn b lnh

ti cc trng o to ngh

ngh

(tp trung vo cc kho o to

c thc hnh, ng dng
internet)

Khuyn khch m hnh i tc

t nhn-cng cng trong cc
hot ng o to (gn y l
m hnh GTZ). Hip hi City
& Guilds ca London.

a ra chnh sch khuyn

khch nh sn xut g tr
thnh nhng ngi i o to

Pht trin nng

Thnh lp trng thit k quc

VIETRADE

lc

t hoc trung tm thi k sn

B Nng nghip

Vin/Trung

Tng cng i

phm. Nng cao cht lng

B lao ng v thng

tm thit k

mi thit k v

o to ca trng Cao ng

binh x hi

sn phm /

pht trin sn

Ngh thut cng nghip v

phm

lnh vc thit k.

Trng cao ng ngh

Thnh lp

Xy dng

thut cng nghip

nng lc cho

To ra nhiu c hi cho cc

Trng o to ngh

trng thit

nh tit k lm vic cc nh

Hip hi x l g

k trong nc

my ca cc nh sn xut g

(VIFOREST v hip

(mi lin h gia nh thit k

hi g HCM /HAWA,

100 nh thit

vi nh xut khu, chng

Binh Dinh)

k trong nc

trnh ni tr cho cc nh thit

JICA, GTZ

o to cho

60 cng ty

k) tham gia vo c hi ch

tham gia vo

trong nc v nc ngoi

chng trnh

nm bt c xu th ca th

thit k ni

trng.

tr

Cc phng thit k nn c
thnh lp ti cc trng o
to ngh ch bin g

To iu kin cho sinh vin

thit k ngoi quc lm vic
vi cc nh sn xut g

Thu thit k nc ngoi

nhng ngi kim nhim xc
tin thng mi. Huy ng c

54

cc nh thit k tnh nguyn t

nhiu chng trnh khc nhau/
cc t chc pht trin khc
nhau nh JICA, GTZ..

T chc cc cuc thi thit k

ni tht nh k

t mua di hn n phm ni
tht v thi trang

Pht trin nng

Tng hiu bit v th trng

VIETRADE (Chng

o to cho

lc

bng cch cung cp thng tin

trnh xc tin thng

khong 10 -20

Xy dng nng

c th ca ngnh v c cu th

mi trong nc)

chuyn gia

lc cho cc

trng mc tiu chnh

Hip hi g ca

th cng

chuyn gia hot

Tin hnh nhng chuyn cng

HCM/HAWA, Bnh

ng cho lnh

tc ti Nht Bn, EU, M v

nh v VIFOREST

vc ni tht g

cc th trng ni tht g khc

Pht trin nng

Khuyn khch lm ni tht c

B Nng nghip v pht

lc

s dng kt hp gia g v cc

trin nng thn

M rng hng

cht liu sn c khc ti Vit

B Mi trng

ho xut khu

Nam nh my, hyaxin, ci

VIETRADE

vv( kinh doanh nn tn dng

ngun nguyn liu gi r sn
c trong rng nh tre, my v

cc ngun khc nh inox hoc

Tt nht l thnh lp mt c

nhm to ra cc sn phm

quan chuyn gia thc hin

c gi tr cao)

chc nng chuyn bit. Gi

Khuyn khch ni tht c s

l VIETRADE nn thc

dng iu khc do th th

hin nhim v ny.

cng Vit Nam thc hin (Pht

trin thnh hng lot cc sn
phm c x l bng my
mc c nng sut cao v tnh
c o ca sn phm nh lm
bng th cng)
C s h tng

nh gi c s h tng chnh

m bo rng c

Nng cao kh nng cnh tranh

B Nng nghip v

ti bin gim
10-20%

ca vn ti ng bin ti cc

B Giao thng vn ti

nc l thun tin

tnh min Trung nh Nng,

B Lao ng v thng

Chi ph vn

pht trin nng thn

s h tng trong

Bnh nh

binh x hi

150 nh xut
khu t tiu

Tp trung tt c cc ngun lc

chun ISO v

c th ca chnh ph, cng ty

SA 8000

v cc t chc khc thnh

lp trung tm o to cht
lng cao v cng ngh ch
bin g.

.Ci tin mi trng lm vic

55

theo tiu chun quc t cho

ngi lao ng (SA 8000 cho
lao ng tr em, ni lm vic
vv), mi trng qun l
(seri ISO 14000) vv

C s h tng

C thm nh cung cp dch v

Pht trin th

t nhn t vn thit k, o

trng dch v

to, nghin cu, hng dn

pht trin kinh

cng ngh, ng gi, cc u

doanh theo

vo phc tp

hng t nhn

H thng ti tr khuyn khch

s dng nh cung cp BDS

C s h tng

H tr tn dng
xut khu cho cc
nh xut khu

Theo di chnh sch h tr ti

B Thng Mi

chnh lin quan n ngnh, c

B Ti Chnh

bit l chnh sch v h tr tn

B Nng nghip v

dng u t v tn dng xut

trong ngnh

khu khi Vit Nam l thnh

pht trin nng

B K hoch v u tu

Ngn hng nh nc

vin ca WTO, cc chnh sch

Vit Nam

nhm h tr vn ti ng b
v ng bin

.Effective use of Overseas

Development Assistance
(ODA) Set up an EXIM Bank.

C s h tng

o to cn b chuyn trch

Pht trin ngun

v cng ngh x l g- Chun

nhn lc

b cc Chng trnh trao i

kinh nghim quc t

Tng cng vai tr ca

B Nng nghip v

Tt c cc cn

pht trin nng

b chuyn

B Lao ng v thng

trch v x l

binh x hi

g cp c s

T vn quc t

s c o

VIFOREST cng nh cc hip

to 3

hi x l g. Ci tin s lin

Chng trnh

kt gia cc c quan, tng

trao i kinh

bc chuyn mn ho tng

nghim s

giai on sn xut.

uc t chc
hng nm

C s h tng

Lp h thng
quyn s hu tr
tu

p dng quyn s hu tr tu
cho cc nh thit k Vit Nam

Pht hnh nhn mc xc nhn

B Khoa hc cng
ngh, B Cng thng

Trin khai bo
v quyn s
hu tr tu

c bit cho cc sn phm cht

lng

56

Tip cn th

trng
Khuyn khch

Gim tnh ph thuc vo mt

Chng trnh hi ch
thng mi ca

khu tham gia

H tr cc cng ty ln ca Vit

Vietrade v cc hip hi

vo hi ch

VIETRADE (S tay

thng mi
quc t mi

Nam trong vic tip th v kinh

tham gia vo cc

doanh trn th trng m

hng dn tip th xut

th trng quc t

hodng bn v thit lp nhn

khu)

200 cng ty

hiu.

s dng s tay

Khuyn khch tng cng ty

hng dn

hoc nhiu cng ty cng nhau

xut khu ca

bn s hoc mua i l bn s

VIETRADEs

c v cc i l ny tip

v m rng

cn c vi cc nh bn l.

cc hot ng

Nh sn xut hin nay c oc

marketing c

v tr trn th trng v c c

tnh ch ng

hi tng li nhun t chui gi

50 nh xut

s t khch hng ln

nh xut khu

Kim ngch

tr ln hn m nh sn xut l

xut khu ca

mt phn trong chui gi tr

g ni tht

lin tc tng

Khuyn khch tham gia vo

vi t l t

hi ch thng mi quc t

nht l

u tin th trng tim nng

15%/nm

hin nay nh Nht Bn, EU,

M, c v trin khai cc
hot ng ti cc th trng
nc ngoi khc nh Canada,
Mexico, Russia, Trung
ng

S dng i din thng mi

Vit Nam hiu qu hn

C chuyn gia v t chc

chng trnh giao lu

Thnh lp h thng Ph hp
gia ngi sn xut v khch
hng

T chc trin lm hng ni

tht Vit Nam ti cc th
trng mc tiu

Tip cn th

T chc cc hi ch ni tht

VIETRADE

quc t ti HCM v Bnh nh

Hip hi gia cng/ ch

g ni tht s

Thnh lp Trung tm thng tin/

bin g (VIFOREST v

c t chc

hng nc ngoi

mt gian hng ring cho

Hip hi g ti

ti H Ch

ti Vit Nam

khch nc ngoi

HCM/ /HAWA, Binh

Minh v Bnh

T chc cc chuyn thm quan

Dinh)

nh vo nm

trng
Thu ht khch

cho khch hng thn cn ca

cc th trng c la chn
ti Vit Nam

Cc hi tho

2010

Cc chuyn
cng tc cho

57

khch hng
thn thit
c t chc
hng nm

nh gi trin vng ca cc doanh nghip

Tt c cc hot ng xut trn nn c thc hin nu t c chui gi tr honh

chnh v cn bng. Tuy nhin, nhng gii hn ang xem xt cc ngun lc sn c th cc hot
ng ny c th c u tin theo nhu cu v k vng ca cc nhn vt trong chui gi tr.
nh gi trin vng cc bn lin quan trong nc cho thy rng c ba lnh vc c tc ng
c bit lm tng thm s tng trng xut khu ni tht:

Hot ng sn xut v cc cp nguyn liu th chun b c s cho xut khu ni tht

quy m ln.
Cc hot ng lin quan ti xy dng nng lc ca nh xut khu
Hat ng lin quan ti h tr ca chnh ph .

Nhng lnh vc ny c mi lin h mt thit vi nhau. Tt c cc vn mi cp cn

c gii quyt nhm gia tng s pht trin ca ngnh. Cc hot ng cn c iu phi.
Mt nh gi quc t v trin vng cc bn lin quan c tin hnh quy m ln c lin quan
ti cc hi ch thng mi ti Chu u (UK v ) cho thy kt qu nh sau:

C cu tiu dng ang thay i. Nhng mt hng r v n gin sn xut hng lot
khng cn nhiu tim nng v xc tin thng mi na thm ch c trn th trng chnh.
Th trng i hi sn phm tinh vi, thi trang v a dng. Kiu cch thay i linh hot
c th l thit k c in thc s chuyn sang phong cch thit k hin i v thc t ri
thm ch ph cch. Phong cch chinoserie l kiu phong cch thng thy Vit Nam th
gi y gn nh bin mt ngoi tr gm s sn mi nhp khu. iu ny ch ra rng
lnh vc ny cn thch ng v thit k li s dng nn tng c bn coi nh l ngun
cm hng k tha c tnh sng to.

Thit k, pht trin v i mi sn phm: l phng php chnh nng cao li nhun
cho sn phm
Nhn hiu rt quan trng. Pht trin nhn hiu l chnh sch lu di nhng khng th
khi ng qu sm. Nhn bit nhn hiu cn c vo cht lng sn phm, thit k v
dch v, y chnh l cch lm cho gi bn cao hn.
C rt t thng tin v kh nng cung cp Vit Nam. Nh nhp khu thng phi n cc
nc Chu l nhng nc m h c th kt hp gia gp g cc nh cung cp vi vic
tham quan hi ch. Hi ch ni tht quc t duy nht ca HCM th khng c cng
ng quc t bit nhiu.
Vit Nam c bit n l nh cung cp ng tin cy nhng tng v phong cch sn
phm mi th t thy. Vit Nam khng p ng c nhu cu i mi lin tc vi hnh
nh ring bit v pht trin sn phm. Sn phm ca Vit Nam trng by hi ch khng
mi v khng hp dn c khch hng.

58

C th ni, trong tng lai, nh nhp khu/ khch hng cn phi c nh xut khu c u c
t chc c kh nng p ng c nhanh nhu cu ca th trng quc t, ch trng vo tm
quan trng ca thit k v pht trin sn phm v th hin c tim nng cng nh nhu cu
y mnh tng cng xut khu.
8

Huy ng ngun lc

8.1 u tin chin lc di hn

Ngnh cng nghip ni tht ca Vit Nam ang pht trin qua mt giai on thay i ngon
mc khng song trng vi lch s ca n. T ch ch p ng c yu cu ca th trng
ni a v vi s lng xut khu trong khu vc gi tr thp l 120,000,000 la M vo
1999 ch yu l cc sn phm ni tht mang phong cch truyn thng dn tc t nhin tng
vt vi gi tr xut khu gp i hng nm t 2 t o la M doanh s bn hng vo nm
2006 v t mc tiu kim ngch xut khu nm 2010 l 5.5 t la M vi t l tng trng
hng nm l 29.8%. C khong gn 2000 cng ty ang hot ng trong ngnh v pht trin
tt.
p ng c thch thc v s tng trng nh th, ngnh cn phi c s lnh o sng
sut v cht ch. Ngnh cn phng tin lin lc gia cc yu t khc nhau ca ngnh, cn s
tham gia cp quc gia trong vic pht trin chnh sch c th a s tng trng c tnh
hin tng thnh mt c s hp l, cn c s h tr t pha Chnh ph ng thi t c
mc tiu ca chnh ph v mc ch pht trin x hi v xo i gim ngho.

Thnh lp mt Hip hi Ch bin g Quc gia Vit Nam l mt gii php l tng
p ng nhu cu v hng ngnh qua giai on quan pht trin chnh sch quan trng c
th a s tng trng c tnh hin tng thnh mt c s hp l, cn c s h tr t pha
chnh ph ng thi t c mc tiu ca chnh ph v mc ch pht trin x hi v xo
i gim ngho (xem hng dn thnh lp Hip hi phc luc 1)

Xy dng chng trnh trng nguyn liu c chng nhn, khai thc v ch bin
nguyn liu bn vng (C quan ch qun: B Nng nghip v Pht trin Nng thn)

Xy dng cc quy ch c th v giao t rng cho cc doanh nghip sn xut

g. Cn c cc chnh sch u i cho cc doanh nghip sn sng u t vo pht
trin g c chng nhn nhm t nn mng cho vic pht trin mt ngnh cng
nghip g c chng nhn cp quc gia.

Xy dng quy ch tn dng v phng thc hp tc Nh nc T nhn cng

cc nh xut khu v nhp khu ln nhm to ra cc ngun nguyn liu.

Xy dng cc quy chun r rng hoc h thng phn cp nguyn liu th v

cht lng sn phm cui cng ph thuc vo cht lng nguyn liu th.

59

Thit lp pht trin, i mi v thit k sn phm bng cch thit lp Trung tm thit k
cng ngh ni tht.
Chuyn v lnh vc g ni ngoi tht (c th l mt phn ca Trung tm quc gia
v Thit k v Pht trin sn phm)
H tr Trng i hc M thut Cng nghip trong vic o to thit k ni ngoi
tht v kt ni sinh vin thit k c thc tp nm cui vi cc nh xut khu.
Thu thit k quc gia lm vic trong cc lnh vc th cng (h cn c tr cng
xng ng) cng lm vic vi thit k v chuyn gia trong v ngoi nc l nhng
ngi am hiu v xu hng th trng nhm pht trin cc thng phm c gi tr
cao.
o to thit k ni ngoi tht
Thit lp phng trng by sn phm c trng ca nh xut khu
T chc cc cuc thi thit k quc gia

o to marketing v trng pht trin thng hiu cp quc gia v cp doanh nghip,
thnh lp t nht mt Trung tm trin lm quc gia km theo 2-3 trung tm trng by khu
vc h tr v mt chng trnh tham gia hi ch thng mi quc t.

o to ngh (C quan ch qun: B Lao ng, Thng binh v X hi / S LD, TB &

XH)
o to ngh g v cc lnh vc ph tr khc ph thuc vo nhu cu ca cc nh
xut khu Trong mt s trng hp, ngun vn h tr cn c cn nhc chuyn
trc tip cho doanh nghip nhm h tr o to lao ng ti ch.
o to ngh trong lnh vc x l g, c bit l sy g v bo qun g,
o to ngh trong lnh vc hon thin sn phm, c bit l hon thin b mt nh
sn mi, v mu, chm khm, dt vng,

H tr tn dng cho cc doanh nghip g ni tht (C quan ch qun: B Ti chnh

v Ngn hng Nh nc Vit Nam)

a ch bin g vo danh sch u tin

Thit lp thi gian mm do cho cc khon tn dng ngn hn
iu chnh t l li sut cho cc doanh nghip ni tht g nhm kch thch sn xut
Xem xt gim thu ti nguyn v thu xut khu cc mt hng g xut khu c
sn xut t ngun g nhp khu.

Xy dng chng trnh h tr cc nh sn xut g nhm trnh cc v kin chng

ph gi

Cc chng trnh sau c xut nhm h tr gim thiu nguy c b kin chng ph gi
cho cc doanh nghip g ca Vit Nam:
Tp trung a dng ho sn phm
60

 Ci thin k thut sn xut bng cch u t mi my mc nhm to ra hng ho c

k thut hon thin v thit k tt hn nhm tng gi tr sn phm. Ngoi ra, vic u
t ny gip gim thiu vic sn xut da nhiu vo lao ng. Hn na, u t vo
thit b my mc c th tn dng nguyn liu th l mt yu t quan trng nhm gim
gi thnh
p ng cc tiu chun v lao ng quc t, bao gm lng cng nh cc tiu chun
ca M v trnh cc co buc v s ngc i nhn cng
m bo g c ngun gc hp php r rng v khng phi t ngun g do gii to
t lm nh v lm nng nghip. Bi g t cc ngun gc khng r rng ny khin
cc nh sn xut Vit Nam c th s dng g vi gi r to nn s cnh tranh khng
cng bng vi cc nh sn xut trn th gii khc
S dng cc k thut hin i, bao gm phn mm ERP (Hoch nh ngun lc cho
doanh nghip) hoc cc quy trnh khc nhm kim sot gi thnh sn xut nhm cung
cp cc bng chng chi ph s dng nguyn liu.
Cc nh xut khu khng nn tm kim tr cp t Chnh ph v cc tr cp ny chnh
l cc nguyn nhn khin cc nh sn xut ca M kin v vic p dng thng mi
khng cng bng. Tuy nhin, k t khi Vit Nam c coi l Nc km pht trin
(LCD), th Hip hi sn xut ni tht ca M ng h vic tr cp ca Chnh ph
cho cc doanh nghip ni tht ca Vit nam.
Gi c hng ho ni a khng nn cao hn gi xut khu, v Chnh ph Vit Nam
cn thc hin t do ho thng mi, bao gm xo b hng ro thu quan v thu nhp
khu hng ni tht hon thin.
Cc nh sn xut ngoi tht cn t thnh lp hip hi nhn c t vn hp
php t cc chuyn gia thng mi quc t.

K hoch hnh ng ngn hn cho Vietrade. xut l k hochhnh ng 2-3 nm oc

thc hin h tr mt nhm khong 20-30 doanh nghip c la chn bng hnh thc
hi tho, cc chng trnh o to qun l, thit k, o to gim st, o to cng ngh
v cc chuyn cng tc tip th trong v ngoi nc. K hoch ny c ng ti tr bi
ngnh v Vietrade

o to ngh. Ch yu l o to ca nh o to ch khng thin v p t u vo

trc tip cho ngi c o to

o to k thut v qun l. D kin l nn tin hnh la chn chuyn gia gn lin vi

vic la chn cc trng i hc v trng k thut

61

62

Ph lc 1
Mc ch v pht trin Hip hi- Cn thit cho s pht trin ca ngnh ni
tht Vit Nam
GII THIU.
Ngnh cng nghip ni tht ca Vit Nam ang pht trin qua mt giai on thay i ngon
mc khng song trng vi lch s ca n. T ch ch p ng c yu cu ca th trng
ni a v vi s lng xut khu trong khu vc gi tr thp l 120,000,000 la M vo
1999 ch yu l cc sn phm ni tht mang phong cch truyn thng dn tc t nhin tng
vt vi gi tr xut khu gp i hng nm t 2 t o la M doanh s bn hng vo nm
2006 v t mc tiu kim ngch xut khu nm 2010 l 5.5 t la M vi t l tng trng
hng nm l 29.8%. C khong gn 2000 cng ty ang hot ng trong ngnh v pht trin
tt.
p ng c thch thc v s tng trng nh th, ngnh cn phi c s lnh o sng
sut v cht ch. Ngnh cn phng tin lin lc gia cc yu t khc nhau ca ngnh, cn s
tham gia cp quc gia trong vic pht trin chnh sch c th a s tng trng c tnh
hin tng thnh mt c s hp l, cn c s h tr t pha chnh ph ng thi t c
mc tiu ca chnh ph v mc ch pht trin x hi v xo i gim ngho.
t c mc tiu , ngnh ni tht cn hnh thnh cc t chc khu vc vng mnh, ti
, nhng nhu cu v thch thc c bit ca tng vng c th c tho lun v gii quyt
cho tt c cc bn tham gia. Nhng t chc ca cc nh sn xut ni tht ny c th thay
phin nhau c thnh vin tham gia Hip hi quc gia tm ra cc chnh sch v cc vn
c gii quyt trn c s li ch ca ngnh.
Phi thy rng ngnh cng nghip ch bin g ti Vit Nam hin nay c tim nng hn rt
nhiu vic trng cy ly g.
Cung cp cc nguyn liu u vo nh vn, nh vn ghp, vn MDF v vn OSB,sn, vi,
da, ph kin, knh, nha, c tim nng ln thm ch ln hn ngnh cng nghip ch bin g
(trng hp i Loan l mt v d v c lp li nhanh chng ti Trung Quc)
V sau bn c dch v hon chnh t vic cung cp ti chnh, my mc, xy dng, h
thng qun l, o to, thit k, tip th, nguyn liu xc tin, ng gi, vn chuyn. Tt c
cc dch v ny u to ra vic lm v sn xut phn thnh.
Nu nh u ra ni tht t vi t th pha dch v v cung cp cng t c hng t ng
v ngnh cng nghip tng hp tr thnh ng c pht trin quy m ln hn so vi n
ngnh cng nghip ni tht g v chui gi tr m Vit Nam c th tham gia tr nn ln hn
v s phn thnh s xut hin mi ni.
Vy c th bt u t u ?
Phng php v cch tip cn
63

Bc 1
Thnh lp ra mt i tham quan bao gm thnh vin ca Vietrade, thnh vin ca ngnh
dch v 10 v mt t vn k thut. Nhim v ca i l lm c s cho cc nh lnh o cng
nghip c quyn s hu li ch ca ngnh mang li.
Bc 2.
Chn ra mt s lnh o ca ngnh i vi tng khu vc, n thm quan. Trong qu trnh
thm quan, nn c s tham gia ca i tham quan xy dng cc bin php bo mt m
bo mt hip hi c ngha hoc tng cng hn na hip hi hin c.
Bc 3.
Vi s h tr ca cc thnh vin trong cc chuyn thm c nhn s to ra hng lot cc cuc
hp cp khu vc. Mc ch ca cc cuc hp ny l a ra cc c hi v thch thc gp phi
v cng nhau n lc thnh lp ra mt hip hi c ngha hoc vn gi nguyn hip hi sn
c nhng thay i n thnh mt c quan c tc dng v ngha hn.
Cn phi tin hnh cc cuc hp ny v cc thnh vin nn c mi n cuc hp. Vietrade
nn h tr a im v l ngi ch tr. Tt nht l cc cuc hp ny nn c ch tho
lun lin quan trc tip n ngi tham gia v c th m rng tho lun hn na.
Hnh thc ca cc cuc hp ny nn nh th c th cho php nhng ngi c kh nng
quyt nh ca ngnh tham gia v nn thu ht s tham gia ca h. Cc cuc hp nn c t
chc sau gi hnh chnh hoc nn gn lin vi cc ba n sau thoi mi hi thoi v vic
thnh lp hip hi.
Khi , cc bn c th nht tr hip hi c i vo hot ng v mt ln na Vietrade nn
h tr cc cng vic th k cn thit lin quan n sng kin ny.
Bc 4.
Mt hip hi c hnh thnh, cc thnh vin c chn vo Hip hi quc gia i din cho
cc t chc khu vc ca mnh.
Hip hi quc gia nn lp ra mt ban th k thng trc, hot ng ny nn c Vitrade
h tr nhng cng cn c c s ring ca hi. Hin nay chng ta c nn tng c bn thc t
c th hot ng trong lnh vc ny v tp trung vo gii quyt cc vn tc ng ti
ngnh.
Bc 5.
4 bc cp trn ph hp vi quy m ca ngnh ti Vit Nam v c 4 bc ngy cn
uc thc hin. bc th 5 ny, chng ta v ang bn ti lnh vc ni tht g ring bit
nhng thc t l n c phm vi rng hn:

10

Hip hi ca cc nh sn xut ni tht

Ngnh cng nghip ni tht
Lin hip thng mi
Hp tc x
C th l thnh vin tip th, chuyn giao hng hoc o to

64

Vin lm nghip quc gia

o to k thut (t nhn hoc nh nc)
Cc b lin quan ti s pht trin ca ngnh nh B Cng Thng, B c nhim v o
to, B c nhim v pht trin, B c nhim v lin quan n thu.
Nh cung cp hng ho cho ngnh nh cc nh nhp khu, nh xut khu vn, bn cung
cp keo, cht liu vi, my mc
Nh cung cp dch v marketing, thit k, xc tin, ng gi, chuyn hng vv
Tt c cc hng mc k trn u hng v s thnh cng ca lnh vc ni tht. Chng ph
thuc vo nhau v ph thuc ln nhau. Nhng tt c u hng ti s thnh cng. Do vy,
cn phi c vai tr lnh o (bc 5)
gii quyt cc thch thc, ngnh s thu c rt nhiu li ch t vic p dng bc tip
cn chnh th ny. Bc tip cn ny cn c s lnh o sng sut v cn c s ng h ca
Chnh ph c mi trng pht trin.
Lnh o cn bm st cc kha cnh trong v ngoi ca ngnh. Theo kinh nghim ca tc gi
th s lnh o khng tp trung u tin vo bt k vo nhm c th no m phi tt c cc
nhm.
Lnh o cn c th c c t vic thit lp c quan nh Hip hi thch nghi

NH NGHA
Hip hi thch nghi l cng c m ngnh v chnh ph phi hp cng nhau thch ng v s
thay i qua thi gian, c nhim v pht trin chnh sch, sng kin chin lc nh hng
tch cc ti s pht trin ca ton ngnh theo mt cch c k hoch v thng nht.
C ch ny hot ng:
Thng qua s tham vn vi nhng ngi tham gia trong ngnh
Tm ra im mnh v im yu ca ngnh
Thng qua vic p dng chnh sch v pht trin chin lc gii quyt nhng kh khn
v
Thng qua vic ph bin thng tin v o to cho php khai thc im mnh v gii
quyt cc kh khn.
Mt Hip hi thch ng i din cho li ch ca tng doanh nghip tm kim li nhun ln
nht ng thi thy c rng pht trin thnh cng, c nhng lnh vc cn n s phi
hp gia nh cung cp, chnh ph v ngi lao n. y c coi l nhng nhn t t c
mc ch.
iu cn lm i vi Hip hi thch ng l phi c mt ch tch ngi c lp vi li ch
thng mi ca ngnh
VAI TR LNH O
65

V ch tch ny phi l n/nam doanh nhn thnh cng. ng/b phi c k bn bo co v

nng lc t chc; kinh nghim lnh o v kinh nghim v thgn ma trong lnh vc th
trng xut khu hoc pht trin ngnh quy m va v nh. ng/ b khng lin quan ti
ngnh ni tht.11
Chc v l lm vic bn thi gian v rt vinh d do phi c tr lng tng xng
vi thi gian m ngi cng hin cho cng vic. V tr do mt Cc ca B thc hin
(hoc Vietrade) v phn quyn cho mt ban th k c b ti tr v c vn phng ti b.
THNH PHN
Ch tch ca hip hi l c lp. Mc tiu duy nht ca ch tch l pht trin ngnh lm sao
m cnh tranh c vi th gii, m bo tnh bn vng v c li ch kinh t lu di.
Ch tch s tham vn cho B trng b cgn thng v c hip hi cc nh sn xut ni tht,
c quyn thnh lp ban (hip hi) t cc bn c li ch:
Hip hi ca cc nh sn xut ni tht
Ngnh cng nghip ni tht
Lin hip thng mi
Hp tc x
Vin lm nghip quc gia
o to k thut (t nhn hoc nh nc)
Cc b lin quan ti s pht trin ca ngnh nh B Cng Thng, B c nhim v o
to, B c nhim v pht trin, B c nhim v lin quan n thu.
Nh cung cp hng ho cho ngnh nh cc nh nhp khu, nh xut khu vn, bn cung
cp keo, cht liu vi, my mc
Nh cung cp dch v marketing, thit k, xc tin, ng gi, chuyn hng vv
y l nhng nhm hnh thnh nn Hip hi thch ng ni tht Vit Nam -VFAA
TI SAO LI L HIP HI THCH NG?

Ngnh no cng c nhiu ngi tham gia. Ch cng ty, cng nhn, nh cung cp, khch hng
l nhng ngi tham gia chnh. C li ch x hi v li ch ln hn, c i din bi chnh
ph. Chnh ph phi xem n mc ch lu di ca x hi v tng lnh vc ca x hi nh
hng th no ti cc li ch ln. Phc li x hi xt v ton cc th khng cn thit i vi
li ch trc mt ca tng cng ty v cc nhm p lc ti mt thi im nht nh.
Cc hip hi ca cc ngnh khc cng k vng v nhng g h nhn thy ngay lp tc nh
hng ti thnh vin ca h. Mt vi v d di y l rt hu ch:
Gi g nh hng trc tipp ti li ch. Ngnh ni tht c th tip tc tm kim cc ngun
cung cp g thay th. Mc d g gi r s dn n:
11

66

S dng lng ph ngun ti nguyn rng theo thi gian s ph hy ti nguyn rng,
nh hng ti ngun nc, ti mi trng v dn n sa mc ha t sn xut
S dng khng hiu qu g, coi n nh nguyn vt liu s dn n gim nng sut v
li ch thp
Gim cung cp do gi khng kinh t v chuyn t g n thnh g x
Cng nhn lm vic trong mi trng lm pht s ch c hy vng duy nht thot i
ngho nn tm cch tng lng nhm p ng nhu cu hng ngy ca h. Lin hip
thng mi s c vai tr h tr thnh vin t c nguyn vng. Do vy, gii php l
phi tng nng sut, cht lng v cc hot ng khc nu khng th:
Gim cng n vic lm
Gim li nhun dn n gim u t
Mt tnh cnh tranh dn n mt th phn.
Nhng nh cung cp (g v nh cung cp vn, si) c th tm thy li nhun trc mt
ln hn trong kinh doanh hn l cung cp cho cc nh sn xut v do h s trnh vic
cung cp. Tuy nhin, h cng cn tnh ton nhng nh hng ti li ch lu di, chng
hn nh:
Th trng xut khu s tm kim nguyn liu c cht lng hang u v nguyn
liu c cht liu ng th hai v tay nh cung cp do gim sn lng v li nhun
ca h.
Trong trng hp c suy thoi thng mi trn th trng xut khu, mt th trng
ni a an ton c th l ng cu th c ngnh kinh doanh c nh hng xut khu.
Chi ph dch v ca th trng ni da th cao hn nhng th trng gn lin vi th
trng xut khu v iu ny cn c tnh ton sao cho cn bng chi ph.
Chnh ph s c th phi n nh biu thu gii hn i vi hng ha nhp khu v dch
v pht trin ngnh nh l mt gii php thu ngn sch, ng thi khng h tr dch
v cho php ngnh pht trin nh o to, pht trin xut khu, h tr c s h tng vv
Rt n gin khi xem xt bt k mt kh khn c bit no t mt kha cnh n l v cn
phi c hnh ng vo thi im thch hp. l vai tr ca VFAA s c vai tr bao qut
chung cho ton ngnh v trin khai chnh sch v chin lc nh hng ti cc li ch ln
ca ngnh nhm t c mc ch di hn.
C TIN L NO KHNG?

Cu tr li l c! N lin quan ti cc hip hi ging nh th an Mch v Ai Len. C hai

trng hp u thnh cng.
an Mch vo cui nhng nm 50, l thi im p ng nhu cu ca ngnh v thi k
ny tnh tin t ngnh cng nghip th cng sang cng nghip da vo my mc v trong
qu trnh hnh thnh Khu mu dch thng mi t do Chu u (EFTA). Ti Ai Len, mun hn
67

mt cht, vo gia nhng nm 60 v 70 khi Ai Len tham gia vo Khi th trng chung Chu
u, nay l EU. C hai giai on ny cc k th thch. C hai nc u vt qua thnh cng
th thch. Trng hp ca Vit Nam s vt qua c th thch nu s dng phng php
nh vy.
Quc gia c v tr a l di vi c s th trng trong nc thit cht ch v kh hoc khng
th tip cn c th trng ni a khu vc, phi i mt vi thch thc t cc th trng
xut khu khu vc ti ng Nam , Nht Bn, Bc M, Chu u v Trung ng.
CC HOT NG NO M HIP HI THCH NG C TH PHI TRIN KHAI?

C th l khng ng khi gi thuyt trc cc hot ng m VFAA c th xut hoc trin

khai trong ti liu ny. iu m VFAA cn lm l:
modus operandi ca hip hiu l hnh thnh ln cc nhm hnh ng ca ngnh, tham vn
v nhu cu ca ngnh v thc hin cc tham vn ca VFAA.
Vic thc hin ny c th din ra theo nhiu hnh thc:

Tin hnh o to cp c s v quc gia thng qua cc trng k thut, trng i hc v

cc chuyn gia. Hot ng ny s c ti tr (o to khng th i sai hng v n l
mt b phn cn theiets ca s pht trin cng nghip)
Pht trin chnh sch quc gia v vng
Cc hot ng theo nh hng th trng nh trin lm chuyn mn ha, xc tin thit
k, nhm khch hng trin vng,
Hng dn trc tip tham gia vo ngnh thng qua vic cung cp ngi am hiu v thng
tin so snh ngnh v cc tiu chun.
Trin khai chnh sch ti chnh v thu, cung cp c ch ti tr, thu ht cc khon vay
mm, cc tiu chun s snh gip ngnh c th thc hin c hot ng ca mnh.
Cung cp thng tin v k thut, th trng v ngun cung cp vv
Pht trin vn ha ph v y mnh hng ha c cho xut khu v ni a
Vai tr ca VFAA l huy ng ngun lc ca ngnh cng nghip v chnh ph cng nhau
pht trin ngnh. Vi vai tr ny n lin kt v hip thng tt c cc bn c nh hng ti
ngnh: chnh ph, lin minh thng mi, nh cung cp vv
NHIM K

Nhim k ca Hip hi s ty thuc vo nhu cu ca ngnh, c th s c gia hn, c th l

5-7 nm thm ch l 10 nm. Tt nht l ch tch s c mt c quan tuyn dng nhn s
c lp tuyn chn.
QUYN LI

Ngnh cng nghip ni tht Vit Nam ang pht trin rt nhanh. Cn c vo u ra, mc d
c c s vt cht v thit b tt ca mt ngnh cng nghip pht trin nhng kh nng sn
xut hin nay khng phn nh uc iu ny mc d c s tng trng nhanh v xut khu.
68

C rt nhiu vn lin quan ti cung cp nguyn liu, o to, tip th v u t vn c th

d dng lm trch hng s pht trin. Vn l mt bao lu pht trin, liu s pht trin
ca ngnh c hiu qu kinh t khng v thit hi nh i ra sao c s pht trin ny.
Hp tc tt c cc cp ca nghnh s thc y quy trnh. iu ny s t c bng cch
c t chc su rng ca ngnh.
KT LUN
Tc gi c lng tin vo vic thnh lp hip hi s c th h tr s pht trin mi trng hin
ti. iu ph thuc vo nhng ngi nh hng ti lut chi l liu h c mong mun hay
khng. iu cn c s khuyn khch v sng kin. Sng kin ny c th do Vitrade ngh
ra hoc do ngnh ngh ra. Tuy nhin, phi xc nh r rng l Hip hi thch ng s khng
ginh cho mt nhm c bit no.

Khng phi ch phc v B Cng nghip

Khng phi ch phc v Hip hi cc nh sn xut VN
Khng phi ch phc v t chc Lin on thng mi
Khng ch phc v cho cc cng ty ln
Khng phi ch phc v cho nh cung cp
Khng phi ch phc vc cho Vietrade
Hn ht n l ting ni chung cho tt c cc bn tham gia, lm vic theo mt cch lin kt
nhm m bo quyn li v s thnh cng chung ca ngnh.
Ngnh ni tht Vit Nam phi nhanh chng bin mnh thnh nh sn xut ni tht Th Gii.
Liu ng lc ny c th c duy tr hay khng? C tn hi g sau ny khng. N c th
tht bi. Thch ng vi mi trng kinh t th gii trong khun kh lut chi ca WTO l
mt bin php cng bng cho tt c cc bn tham gia l trch nhim ca ton ngnh.

69