KESESUAIAN ITEM DAN

UJIAN

azizi/092008

KESESUAIA
N ITEM DAN
UJIAN

Kesukaran
item

Kesahan
ujian

Diskriminasi
item

Kebolehpercaya
an ujian

INDEKS KESUKARAN ITEM

Indeks kesukaran item (item difficulty index) (p).

Menunjukkan aras kesukaran sesuatu item, iaitu

sama ada sesuatu item itu mudah dijawab atau
susah dijawab.
Bagi ujian berbentuk objektif (betul/salah, isi tempat
kosong, padanan, beraneka pilihan), indeks ini dikira
dengan menggunakan nisbah bilangan calon yang
memberi jawapan betul bagi item tertentu kepada
jumlah calon yang menjawab item tersebut.
azizi/092008

Pengiraannya adalah seperti persamaan

berikut:
P = Bilangan calon memberi jawapan
betul
_____________________
Jumlah calon yang menjawab

Satu soalan dapat dijawab dengan betul oleh 30

orang pelajar daripada
sejumlah 40 orang pelajar yang menjawab soalan
tersebut. Nilai p bagi
soalan ini ialah 30/40 = 0.75.
azizi/092008

Nilai p ialah antara 0.00 hingga 1.00.

azizi/092008

azizi/092008

 Bagi ujian
objektif, indeks kesukaran
menggambarkan peratusan pelajar yang
menjawab sesuatu item dengan betul. Lagi
tinggi peratusan pelajar menjawab sesuatu
item dengan betul, lagi mudahlah item
tersebut (Wood, 1960).
Item yang dijawab dengan betul oleh 85% ,
pelajar akan mempunyai nilai p = 0.85,
manakala item yang dijawab dengan betul oleh
50% pelajar akan mempunyai nilai p = 0.50.
Indeks kesukaran item boleh memberi
jangkaan
peratus
pelajar
yang
dapat
menjawab item tersebut dengan betul.
Misalnya, jika indeks kesukaran bagi sesuatu
item ialah 0.65, ini bermakna 65% pelajar akan
dapat menjawab item tersebut dengan betul.
azizi/092008

 Bagi item subjektif (esei); yang

markahnya mengambil nilai 0, 1,
2, 3, ; indeks kesukarannya
boleh dikira sebagai nisbah
markah purata (min markah )
kepada julat markah penuh
seperti berikut (Nitko, 2004: 317):

azizi/092008

 Contoh:
suatu item ujian esei berjawapan
pendek diberi markah minimum 0
dan maksimum 10. Sepuluh (10)
orang pelajar (P) telah menjawab
soalan ini dan mendapat markah
seperti dalam jadual di bawah.
Jumlah markah bagi 10 orang
pelajar ialah 63.0.
azizi/092008

 Pengiraan indeks kesukaran item ialah

seperti berikut:

azizi/092008

10

Panduan Indeks Kesukaran

item yang maksimum ialah antara 0.50 hingga 0.85,

bergantung kepada format item.
IndeksIndeks kesukaran item yang dapat menghasilkan
indeks diskriminasi kesukaran tersebut ialah
0.50 bagi item berjawapan pendek/melengkap,
0.70 bagi item objektif lima-opsyen,
0.74 bagi item objektif empat-opsyen,
0.77 bagi item objektif tiga-opsyen, dan
0.85 bagi item objektif dua-opsyen (betul/salah)
[Lord (1952) dalam Mehrens &
Lehmann (1991)].
Indeks kesukaran bagi item-item ujian yang mengukur satu
jenis keupayaan (contohnya, membaca) haruslah antara
0.16 dan 0.84 (item-item mudah, sederhana sukar dan
sukar);
0.40 hingga 0.60 (item-item sederhana sukar) bagi item-item
ujian yang mengukur dua jenis keupayaan (contohnya,
membaca dan menulis)
[ Nitko
azizi/092008
11
(2004: 323) ]

azizi/092008

12

INDEKS DISKRIMINASI ITEM

Item/soalan yang baik akan dapat

membezakan/mendiskriminasikan
antara mereka yang berkeupayaan
rendah dan yang berkeupayaan tinggi.
Indeks yang diguna untuk menentukan
perbezaan keupayaan pelajar ini ialah
indeks diskriminasi item.
Mehrens & Lehmann,
(1991)
azizi/092008

13

Langkah Indeks Diskriminasi

1) Membahagikan pelajar kepada tiga (3) kumpulan,

iaitu pelajar berpencapaian rendah (27% pelajar
berpencapaian terrendah), pelajar berpencapaian
sederhana (46% pelajar berpencapaian antara
terendah dan tertinggi) dan pelajar berpencapaian
tinggi (27% pelajar berpencapaian tertinggi).
azizi/092008

14

2) Mengira bilangan pelajar yang menjawab dengan

betul di kalangan pelajar berpencapaian rendah (RL
Right Lower), bilangan pelajar yang menjawab
dengan betul di kalangan pelajar berpencapaian
tinggi (RU Right Upper) dan jumlah pelajar
berpencapaian rendah dan tinggi (T(L+U) Total).

Indeks
Diskriminasi
boleh
dikira
dengan membahagikan perbezaan (RU
RL) dengan separuh T(L+U) seperti
berikut:

azizi/092008

16

Contoh :
Andaikan seramai 200 orang pelajar
menjawab soalan tertentu.
Setelah 54 orang (27% daripada 200)
pelajar
berpencapaian
tinggi
dikenalpasti, didapati 45 orang daripada
mereka
dapat
menjawab
soalan
tersebut dengan betul (RU = 45).
Seterusnya, daripada 54 orang pelajar
berpencapaian rendah, seramai 15
orang dapat menjawab dengan betul
(RL = 15).
Dalam contoh ini, jumlah pelajar
berpencapaian rendah dan tinggi ialah
108 orang (T(L+U) = 54 + 54 = 108).
azizi/092008

17

Indeks Diskriminasi boleh dikira

seperti berikut:

azizi/092008

18

azizi/092008

19

 Soalan-soalan yang dibina oleh guru hanya

mempunyai Indeks Kesukaran antara 0.00
hingga 0.50. [Hanna dan Dettmer (2004:
252)]
Indeks

Diskriminasi

untuk

soalan-soalan

ujian di bilik darjah perlu melebihi 0.20,

sekiranya pencapaian pelajar dibahagikan
kepada
rendah,

dua

(separuh

separuh

berpencapaian

berpencapaian

tinggi).

20
Indeks ini sepatutnya lebih tinggi daripada

azizi/092008

 Item yang boleh dipilih untuk

sesuatu
ujian
hendaklah
mempunyai Indeks Diskriminasi
melebihi 0.30. [Nitko (2004: 323) ]
Justeru,
sebagai
kesimpulan,
item/soalan yang baik untuk
sesuatu ujian perlu mempunyai
Indeks Diskriminasi melebihi 0.30.

azizi/092008

22

TERIMA KASIH KERANA SUDI

MEmbaca
SEMOGA BERJAYA