1.1.

Proraun ulivnog sistema

Za proraun uljevnog sistema usvojeni su slijedi podaci za livenje metala u pjeane

kalupe:

debljina zidova odlivka je =10 (mm);

masa odlivka je mo=16 (kg);
visina sprovodnika (ulevnog sistema) iznosi hs=10 (cm);
koeficjent iskoritenja tenog metala =0,8;
gustoa sivog liva =6,710-3 (kg/dm3).

Povrina poprenog presjeka ulivnog sistema rauna se na osnovu obrazca:

A min

m
(mm 2 )
T v sr

Masa se rauna kao:

m

mo 16

20 (kg)

0,8

Visina hr se na osnovu metalno-statiki pritisak rauna na osnovu obrazca:

hr h s

p2
(cm)
2c

Brzina kretanja metala kroz sprovodnik se rauna kao:

v sr 2 g hs 2 9,81 10 14 (cm/s)

Vrijeme livenja se moe izraunati prema obrazcu:

T s m (s)

Koeficjent s se bira iz tabela i za vrijednost debljine zida (=3,5-8) i za metal u ovom

sluaju sivi liv usvaja se (s=1,85), pa je sada vrijeme livenja:
T 1,85 20 8,2 (s)

Odlivak spada u sloenije oblike, ali usljed jednostavnog ulivnog sistema gubici u
sistemu nisu veliki, pa se moe usvojiti koeficjent otpora (=0,6).
Povrina poprenog presjeka ulivnog sistema rauna se na osnovu obrazca:

A min

m
20

4,3 (mm 2 )
3
T v sr 6,7 10 8,2 0,6 14 10

Ako bi se usvojila 2 ulivna sitema, odnosno sprovodnika krunog presjeka dobija

se:

Au

A min 4,3

2,15 (cm 2 )
2
2

Pa se na osnovu dobivenih vrijednosti rauna prenik sprovodnika na osnovu obrazca:

do

4 Au
4 2.15

16 (mm)

3,14