18.10.

Lp a hnh tch hp
Lp a hnh tch hp (integrated terrain units) l khi nim ni ln tnh cht
chung ca tt c cc dng a hnh nh t, a hnh, thm thc vt c phn tch da
trn dng quang ph thu c t nh chp ca v tinh vin thm, c th c dng lp
bn . V vy, n c ng dng cho vic lp bn h thng t.
Vic lp bn h thng t s chia nh mt khu vc thnh nhiu b phn v tin
hnh kim tra, nh gi ton b v thc vt, thy vn, a hnh, ca tng b phn .
Mt s khi nim v lp bn h thng t c trc chin tranh th gii th 2,
nhng n c chnh thc ha k t sau th chin th 2 (1945) v c dng cho ti by
gi vi mt s tn khc nhau nhng vn l nguyn tc v phng php tng t.
Mt trong nhng h thng lu i nht c bit n l CISRO (Phng nghin
cu t v kho st khu vc) c pht trin bi Australia nm 1959. Phng php
ny da trn s chia nh khu vc theo mt trt t. Phng php ny da trn vic t chc
khng gian phn cp, cc phin bn khc nhau c nhng ch nh mc khc nhau. Di
y l v d v mt s phin bn:
Thomas (1969) : vng t nh , khu t , n v a hnh , a mo t hp ,
h thng a hnh , v khu vc a hnh .
Wendt v cc cng s (1975): thn, x phng, qun huyn ,cc tnh.
Thc ra trong vic nghin cu lp a hnh tch hp phn tch ta vn cn s
dng cc quan st trc tip, v khi cc bc nh s c tc dng h tr cc nh khoa hc
phn tch.
T nh chp trn cao vi t l 1:1,000,000 hoc 1: 25,000 m t cc m hnh
khng gian phc tp, thm thc vt, h thng thot nc v trong mt hnh thc tch hp
tng thch vi cc gi nh trc .
So vi hu ht cc cuc iu tra t quy m ln , h thng lp bn t trnh by
mt phn khu ch khng phi c mt vng t th, nh cc n v lp bn hin th
thay i ni b ln hn nhiu v khng c chm sc y v xc nh tng quan
nh ngi ta k vng trong cc cuc iu tra chuyn su hn .

Nh vy, cc tin trnh tt nht c cc th tc c th c tt nht cho cc ng

dng trong lp bn trinh st, m rng quy m, lp bn phn gii thp l cn thit
lm c s lp k hoch chi tit hn.
Phng php ny cng c dng phn tch d liu s phn gii th ca
cc vng, sau c tch hp li v a ra phn tch v nh gi cui cng.

18.11. Bn thng k vng t ngp nc

Khu vc m ly c trng bi thm thc vt (cy ngp nc) thng l thiu
Oxy nn mu sc thng l xm hoc en, thng c nhng vt lm m trn l hoc
thn ko di. Khu vc m ly ny khng nh ngha n thun nh mt vng khng
gian cho mt h cc sinh vt sng trong nc, m l tp hp ca nhiu s bin i rng
v c sinh thi v a l, bao gm c vng cao.
Nm c nhng d liu v s hiu bit v vng t ngp nc thng qua phn
tch nh ph tn hiu thu c c ngha i vi mt lot cc vn v vic ban hnh
chnh sch, trong c quy nh s dng t, cht lng nc, gim thiu l lt, nng
nghip, hp th carbon,Nhng a phng c vng t ngp nc thc hin nghin
cu thc a xc nh v phn nh phm vi ca vng t ngp nc, t phc v
cho vic lp bn a phng.
Vi nhng ng dng khc, nh vin thm thc s l cng c quan trng phn
tch , nh gi nhng vng t ngp nc. cp quc gia M, bn vng t ngp
nc quc gia (NWI) c thc hin bi Cc c v cc ng vt hoang d sau qu
trnh thu thp, phn tch nh vin thm.
Trong vng t ngp nc lun c nhng s bin i ln v nhng thuc tnh c
bit v nh sng, nhit ,Bi v trong vng t ngp nc c s bin i ln v thuc
tnh theo ma, nn cn thc hin phn tch t nhiu nh vin thm ca nhiu thi im
trong nm ch khng ch mt thi im nht nh. Cc hnh nh vin thm l cc ti
nguyn chnh cho b d liu thu thp thng tin, phc v cho vic gim st cc vng t
ngp nc.

18.12. nh radar cho thm d, thm him

Trong chng ny, chng ta s dng nh vin thm (cng ngh SAR) phc v cho
vic thm d cc ging du ngoi khi. Nhng m du ngoi i dng c s r r nht
nh ca kh t nhin, chng to nn mt lp mng mng trn b mt i dng. Lp du
mng ny s cho ph khc vi nhng vng nc khc ca i dng khi phn tch nh
vin thm.
Cng ngh SAR rt nhy cm vi s khc bit v nhm ca b mt, v vy n
c th d dng phn bit cc vt du loang trn b mt so vi nhng vng nc xung
quanh n. Khu vc c du loang l khu vc t tn x, trn hnh nh ca radar n s l vt
bng ti. V SAR c kh nng quan st trong phm vi rng vo c ban ngy ln ban m,
nn d liu SAR c s dng cho mc ch thm d ti nguyn du v kh t trn bin
mt cch thng xuyn.
T thc hin vic lp bn v nhng khu vc ti nguyn du v kh t trn
i dng. Bn thm d c th c hnh thnh nn t vic s dng mt h thng GIS
che ph cc thng tin nh b bin, su nc bin, thng tin v phn tch trng lng,
lung di chuyn ca cc phng tin v sinh vt bin, cc gin khoan du. Nhng bn
ny cho php cc nh thm d c thm thng tin v gim thiu ri ro, tng hiu qu, v
gim chi ph trong vic thm d khong sn trn i dng.

18.13. Tng kt

18.13.summary
Chp nh trn khng v vin thm t lu c p dng cho cc vn v khoa
hc Tri t trong vic thm d a cht, lp bn a hnh, v thm d ti nguyn du
trn i dng,
Ngy nay vi cc cng ngh mi tin tin nh cc cm bin t xa, phn tch ph
di rng, tip tc to thnh mt trong nhng cng c quan trng nht lp bn a
cht, thm d v nghin cu.
Nghin cu vin thm c rt nhiu lnh vc ng dng, trong nghin cu vin thm
a cht s dng c cc d liu b sung v nhit, hng ngoi, nh sng nhn thy hay

khng, phn tch di quang ph,Khc vi nhng ng dng khc, vin thm ng dng
cho nghin cu a cht l tp hp ca nhiu lnh vc khc v sinh thi, thc vt, a
hnh,
Trn th gii c mt s h thng v tinh vin thm chp nh thm d nhm
mc ch nghin cu a cht nh Landsat, SPOT, RADARSAT, ERS -1, v cc h thng
khc.

Cc h thng vin thm nghin cu v a cht trn th gii v ang c trin

khai mnh m. N mang li li ch kinh t cng nh x hi rt ln trong vic qun l v
tm hiu nghin cu v a hnh.