SVEUULITE U MOSTARU

FILOFZOFSKI FAKULTET

VRSTE KONFLIKTA
Seminarski Rad

Student: Sran Kravi

Mentor: prof. Iko Skoko

Sadraj
UVOD ................................................................................................................................. 4
POJAM I DEFINICIJA KONFLIKTA ............................................................................... 5
DVA RAZLIITA GLEDANJA NA KONFLIKT ............................................................ 7
UZROCI KONFLIKATA ................................................................................................... 8
KONSTRUKTIVNI I DESTRUKTIVNI KONFLIKTI ..................................................... 9
ZAKLJUAK ................................................................................................................... 10
LITERATURA ................................................................................................................. 11

UVOD
Konflikt je, u najuem shvaanju, uvijek sukob razliitih po smjeru djelovanja, suprotnih
motiva. To je rezultat dinamikih psihikih zbivanja i zato izaziva frustraciju, posebno
ukoliko su suprotnosti vee a prepreke za njihovo ispoljavanje tee. Suvremena Levinova
teorija konflikata svrstava ih u tri velike grupe: konflikti dvostrukog privlaenja, konflikti
dvostrukog odbijanja i konflikti istovremenog privlaenja i odbijanja. U drutvenim
odnosima, konflikt je stanje, neslaganja i inkompatibilnosti izmeu vie ljudi
(interpersonalni sukob), grupa ljudi i nacija (socijalni konflikt). Konflikt meu
pojedincima ili grupama moe voditi fizikom nasilju, a meu narodima sukobima
razliitog intenziteta.
Naime ovdje emo u vrlo kratkim crtama iznijeti od definicijama konflikta, razliitim
pogledima na konflikt, njihovom uzorku i o tome to je destruktivan a to suprotan tome
konflikt.

POJAM I DEFINICIJA KONFLIKTA

Iako su saznanja o konfliktima skromna i nedovoljno istraena, konflikti predstavljaju

jednu od najznaajnijih tema kojom se bave filozofi, pisci i naunici.
Suvremeno drutvo samo po sebi kontroverzno sa veoma burnim historijskim dogaajima
svakako kreira model ivota i rada koji uvjetuje veoma estu pojavu konflikata kako u
samoj linosti (sam sa sobom), tako i u odnosima pojedinca prema grupi i iroj
drutvenoj zajednici. Tako da su konflikti prisutni u raznim oblicima: konflikti nacija,
ideologija i politikih grupacija, zatim konflikti rasa i religija, grupni konflikti, kakvi su
porodini, sukobi na radu, interpersonalni i sl.
Sutinska karakteristika bilo kog oblika konflikta medu ljudima jeste sukob interesa ili
vrijednosti suprotnih strana.
tern kae da se konflikt se moe promatrati kao oblik suprotstavljanja dviju oprenih
strana; on se zasniva na nesaglasnosti ciljeva, elja ili vrijednosti suprotnih strana...u
njemu jedna od strana kontrolira ciljeve ili objekte koje ele obje strane.
Iz definicije proizilazi da se u osnovi konflikta nalaze frustracije ovjekovih osnovnih
potreba. Konflikt nastaje u situacijama kada je ugroeno zadovoljenje odreenih potreba.
Sama razliitost stavova, vrijednosti i potreba ljudi ne dovodi nuno do pojave konflikta.

Zavisno od toga tko su nosioci sukobljenih interesa i vrijednosti, konflikte dijelimo na

line, drutvene i grupne.
Prema tome da li su izmeu ili unutar ovih entiteta, dijelimo ih dalje na:
1. Unutar line (intrapersonalne) i meuline (interpersonalne)
2. Unutargrupne i meugrupne
3. Unutardrutvene i meudrutvene1

Psihologija meuljudskih odnosa, R. Bojanoviu, , Beograd, 1998

Morton Deutsch-a podjela konflikata po sadraju najbolje ukazuje da se radi o

konfliktima interesa i vrijednosti, te da su konflikti ili u linosti ili u grupi ili medu
grupama:
1. Konflikti se javljaju oko kontrole nad sredstvima koja slue zadovoljavanju: kada
nema ravnopravnosti u podjeli moi i sredstava
2. Sukobi koji nastaju zbog razlika u preferencijama i averzijama aktivnosti prema
aktivnostima koje preferira jedna strana, javljaju se averzije kod druge strane
3. Konflikti koji nastaju usled razlika u vrijednostima problem oko rukovoenja
osnovnim vrijednostima
4. Sukobi iji su izvori u razliitim ocjenama to je ispravno ili neispravno ocjena
znaaja
5. Sukobi koji nastaju medu pojedincima ili grupama oko uspostavljanja odnosa npr.
raspodjela poloaja..

DVA RAZLIITA GLEDANJA NA KONFLIKT

Razliite teorije polaze od razliitih stanovita vezanih za drutvenu funkciju konflikta i
njegovu konotaciju u smislu pozitivnog ili negativnog efekta na ponaanje pojedinca,
grupe i drutva u cjelini.
Nightingal kae da sva gledita o konfliktu uz nuna uproavanje, moemo svrstati u
dvije grupe. To su gledita pluralista i gledite sa stanovita meuljudskih odnosa.
Pluralistiko gledite o konfliktima proisteklo je iz filozofske doktrine pluralizma, iji si
predstavnici, filozofi i sociolozi, polazili od stava da drutvo treba da bude organizirano
na takav nain da omogui ispoljavanje razliitih interesa svojih lanova. Ker i Foletova
su meu prvima primjenili politiku teoriju pluralizma na izuavanje organizacionih
konflikata. Foletova je zastupala stav da i organizacija treba da dozvoli ispoljavanje
razliitih interesa svojih lanova na slobodan nain i da lanovi organizacije moraju
poduzeti zajedniku odgovornost za funkcioniranje organizacije. Zato je, prema njenom
gleditu, poeljno da se grupe unutar organizacije suprotstavljaju i da tamo ispoljavaju
svoje interese i svoja gledita o tome to je dobro za organizaciju (navedeno, prema
Najtingejlu).
Prema pluralistikom shvaanju, konflikt predstavlja neizbjean, ak i poeljan fenomen.
Suprotno, gledite sa stanovita meuljudskih odnosa prema kojem konflikt znai
ometanje ili destrukciju normalnih i zdravih ljudskih odnosa, pa je stoga nepoeljan
fenomen.

UZROCI KONFLIKATA
Osnovni uzroci konflikata su nesuglasni interesi i vrijednostii suprotnih strana (kao i kod
nekih autora nain rukovoenja ili nezadovoljavajui nain raspodjele plata). Neophodno
je razlikovanje izmeu primarnih ili sutinskih i sekundarnih uzroka konflikata. Primarni
uzroci su oni koji neposredno dovode do pojave konflikata, a sekundarni ije se
djelovanje u krajnjoj liniji svodi na primarne uzroke. Najoptiji uzroci konflikata su
organizacioni, tehnoloki i ekonomski uvjeti koji podrazumijevaju loe ekonomsko
stanje, loe uvjete rada, neadekvatnu podjelu posla i obaveza. Svi ovi faktori dovode do
frustracije ljudi i velike napetosti u meuljudskim odnosima u organizaciji, to
predstavlja pogodnu klimu za pojavu konflikata.
Takoer, loa suradnja, neadekvatan nain odluivanja i rukovoenja, rivalstvo, kao i
drugi meuljudski faktori, predstavljaju izvor konflikata. (stalne pizme, pripisivanje
pogreaka, greke u komunikaciji, neprimjerene kritike , nepovjerenje i line kritike)
S obzirom na to da svaki ovjek ima svoju specifinu strukturu linosti, neke osobe su
vie, a neke manje sklone stvaranju konflikata (patoloke strukture: dominantne osobe,
destruktivne osobe, negativisti, normalne osobe), tako da ova pojava takoe zavisi i od
linosti pojedinca.
Svaki pojedinac ima svoje miljenje, stavove i interese u radnoj grupi i organizaciji tako
da ukoliko doe do velike nesuglasnosti navedenih karakteristika meu lanovima grupe,
konflikt je neizbjean.
Ako sveukupnost iznesenih organizacionih i linih faktora frustracija i konflikata elimo
promatrati i sa stanovita podjela na primarno i sekundarno, te na objektivno i
subjektivno, tada postaje dovoljno evidentno da organizacioni spadaju pre svega u
objektivne odnosno sekundarne, dok lini spadaju u subjektivne, tj. primarne faktore
konflikata u timu.

Osnovi psihologije menadmenta R. Dunerovi, , Novi Sad, 2004

KONSTRUKTIVNI I DESTRUKTIVNI KONFLIKTI

Ideja pristalica pluralistike teorije jeste da je svaki konflikt konstruktivan, jer doprinosi
iznoenju ideja i rjeavanju problema. Konstruktivni su oni konflikti koji pospjeuju
traganje za rjeenjima problema. Oni nuno podrazumijevaju i rivalitet sukobljenih
strana, esto i antagonizam i odreenu dozu netrpeljivosti, ali kada ista pree odreenu
granicu tada konflikt postaje destruktivan.
Dok estruktivne konflikte definiraju sljedee bitne odlike:
1. grupa iji su akteri u konfliktu ne uspjeva da nalazi rjeenje, ili su rjeenja manje
kvalitetna
2. lanovi grupe su apatini ili pojaano agresivni jedni prema drugima; negativan
emocionalni naboj
3. energija lanova grupe vezana je za konflikt, a ne za radni uinak, to i objanjava
neefikasnost grupe3

Psihologija meuljudskih odnosa, R. Bojanoviu, , Beograd, 1998

ZAKLJUAK
Konflikte doivljavamo preteno u situacijama kada se nae namere i ciljevi razlikuju od
namera, zamisli i elja drugih. To se na razliite naine ispoljava: moemo oseati
neprijatnu napetosat, bes, ljutnju, bespomonost, tugu, neuspenost, itd. Svatko drugaije
pokuava ove negativne utiske ukinuti, ublaiti i samu situaciju, sam kinflikt rijeiti.
Kada se sagledaju pozitivne strane konflikata i kada se shvati da je konflikt neizbjean,
ostaje na nama da se trudimo da od svakog konflikta izvuemo ono najbolje. To se radi
apsolutom odustajanjem od svaa i okretanjem mudrosti sluanja i razumijevanja sebe i
drugih. Naime to je pravi put za rijeavanje konflikta i moramo znati da ako elimo da
rijeimo svoje afere sa to manje problema treba da se okrenem rijeavanju a ne
izbjegavanju konflikta sa drugim ljudima.

LITERATURA
Wilmot,William Hocker,Joyce, Meuljudski konflikti, Sveuilite u Montani, 2010
Bojanovi, Radojica, Psihologija meuljudskih odnosa, Beograd, 1998
Dunerovi, Ratko, Osnovi psihologije menadmenta , Novi Sad, 2004