Professional Documents
Culture Documents
Ky Thuat Truyen So Lieu
Ky Thuat Truyen So Lieu
T
TR
R
N
NG
G
II H
H
C
C SS
PPH
H
M
MK
K
T
TH
HU
U
T
TT
TPP..H
HC
CM
M
K
KH
HO
OA
A
II
N
N--
II
N
NT
T
B MN IN T-VIN THNG
GIO TRNH:
K THUT TRUYN
S LIU
BIN SON: NGUYN VIT HNG
NGUYN NG LM
NGUYN VN PHC
GIO TRNH:
K THUT TRUYN
S LIU
BIN SON: NGUYN VIT HNG
NGUYN NG LM
NGUYN VN PHC
MC LC
Trang
Chng 1: M u........................................................................................................ 1
Chng 2: Cc khi nim c bn.................................................................................... 4
Chng 3: M hnh OSI .............................................................................................. 23
Chng 4: Tn hiu ..................................................................................................... 40
Chng 5: M ha v iu ch ..................................................................................... 53
Chng 6: Truyn d liu s: Giao din v modem........................................................ 90
Chng 7: Mi trng truyn dn ............................................................................... 121
Chng 8: Ghp knh ................................................................................................ 151
Chng 9: Pht hin v sa li.....................................................................................182
Chng 10: iu khin kt ni d liu......................................................................... 206
Chng 11: Giao thc kt ni d liu .......................................................................... 228
Chng 12: Mng cc b ........................................................................................... 257
Chng 1: M u
CHNG 1
M U
1.1 MT S NIM M U
1.1.1
M u
Ngy cng c nhiu cng ngh vin thng pht trin rt nhanh.
1.1.2
1.1.3
1970 Cho php MCI cung cp dch v in thoi ng di nhm cnh tranh.
Trang 1
Chng 1: M u
Internet: mng cc mng dch v dng cho thu bao ton cu.
1.1.4
Tin tc (Hacking).
1.1.5
Ni dung ti liu
Chng 1:
Chng 2:
Chng 3:
Chng 4:
Chng 5:
Chng 6:
Trang 2
Chng 1: M u
ng b, giao din DTE-DCE cng mt s chun giao din c bn,
c ch truyn dn s liu ca modem, modem 56K, modem dng
trong truyn hnh cp.
Chng 7:
Chng 8:
Chng 9:
Chng 10:
Chng 11:
Chng 12:
Trang 3
Cu hnh ng dy
Tp mng
Ch truyn
Cc loi mng
Cc kt ni lin mng
2.1 CU HNH NG DY
+ Khi nim: Cu hnh ng dy l phng thc hai hay nhiu thit b mc
vo kt ni.
Kt ni (link) l ng truyn thng tin vt l truyn d liu t thit b ny sang thit
b khc, ng thng kt ni hai im.
+ Phn loi: C hai loi cu hnh ng dy:
Cu hnh im - im
Cu hnh a im
Cu hnh ng dy nhm nh ngha phng thc kt ni thng tin gia cc thit
b vi nhau.
2.1.1 Cu hnh im - im (point to point):
+ c im:
Cu hnh im - im cung cp kt ni c dnh ring cho hai thit b.
Ton dung lng knh c dng cho truyn dn gia hai thit b.
Hu ht cu hnh im -im u dng dy hay cp ni hai im (hoc v
tuyn: vi ba, v tinh, hng ngoi)
+ V d: Dng b remote iu khin TV, kt ni im im gia hai thit b dng
ng hng ngoi.
Trang 4
Hnh 2.1
+u im:
+Khuyt im: Hiu qu s dng ng truyn khng cao( Khi tn sut s dng thp)
2.1.2. Cu hnh a im (multipoint):
+ c im:
Cu hnh a im: kt ni c nhiu hn hai thit b trn mt ng truyn.
Dung lng knh c chia s theo thi gian.
Hnh 2.2
+ u im: Hiu qu s dng ng truyn cao
+ Khuyt im:
Trang 5
Hnh 2.3
Tp nh ngha cch sp xp vt l hoc lun l ca cc kt ni trong mng.
-
Khi xem xt la chn dng tp th phi xem xt thm v cp bc lin quan ca cc thit
b c kt ni.
C hai quan h c th l:
ng cp (peer to peer): thit b chia s kt ni ngang hng vi nhau
S cp-th cp (primary-secondary): mt thit b iu khin lu thng v
cc thit b cn li phi truyn qua n.
Cu hi:
Tp mng l g? Phn loi v nu phm vi s dng mi loi.
2.2.1. LI (Mesh):
+ c im:
- Mi thit b c mt kt ni im-im chuyn dng (dedicated) ti cc thit
b cn li.
- Mt mng li nu c n thit b th s c n(n-1)/2 s kt ni.
- Mi thit b cn c (n-1) cng vo/ra (I/O: input/output).
Trang 6
+ V d: C 5 thit b kt ni
theo tp li.
S kt ni: 5(5-1)/2= 10
Mi thit b cn c 4 cng vo/ra
Trang 7
Hnh 2.5
+ u im:
- t tn km hn so vi tp li. (s kt ni, s ng I/O)
- Mi thit b ch cn mt kt ni v ch cn mt cng I/O kt ni vi cc thit
b khc.
- Tnh bn vng cao.
- Pht hin li d dng.
+ Khuyt im:
- Chi ph Hub.
- Tnh bo mt khng cao.
- M rng thit b c gii hn.
- Khong cch gia Hub v thit b c gii hn.
2.2.3 CY (Tree):
+ c im:
- y l bin th ca dng sao.
- Cc nt trong cy c kt ni vi hub trung tm iu khin lu thng n
mng.
- Cc thit b khng hon ton kt ni trc tip vo hub trung tm.
- Phn ln cc thit b c kt ni vi hub ph (ni vi hub trung tm).
- S kt ni = s thit b (n) + s hub ph (m) = n + m
Trang 8
Hnh 2.6
- Hub trung tm ca cy mang tnh tch cc: b lp (repeater), to kh nng
m rng c ly ca mng.
- Hub ph c th l tch cc hoc th ng, ch nhm cung cp nhng kt ni
vt l n gin gia cc thit b.
+ u im v khuyt im: tng t nh dng sao.
Khi thm vo cc hub ph, lm cho mng c hai u im.
- Cho php thm nhiu thit b c kt ni vi hub trung tm v c th tng c
ly tn hiu di chuyn trong mng.
- Cho php phn cp mng v to mc u tin ca cc thit b khc nhau.
2.2.4. BUS:
+ c im:
- Tp bus l dng cu hnh a im.
- Mt ng cp di c gi l trc (backbone) nhm kt ni cc thit b trong
mng.
Hnh 2.7
- Cc nt c ni vi cp bus thng qua nhnh r (drop line) v im ni (tap).
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 9
+ u im:
- Hiu qa s dng kt ni cao.
- D lp t, thay i v tr lp t thit b.
+ Khuyt im :
- Kh pht hin v phn cch hng hc.
- Kh gn thm thit b vo.
- Cc im ni c th to tn hiu phn x lm gim cht lng truyn tn hiu
trong bus. Yu t ny c th c khng ch bng cch gii hn s lng v c ly
thch hp ca cc im ni hay phi thay th ng trc.
- Tnh bn vng km. (Khi c li hoc t cp th ton mng s b ngng
truyn dn tn hiu do vng b hng c th to sng phn x ln ng trc, to nhiu
lon trn ton mng.)
2.2.5. VNG (Ring):
+ c im:
- Mi thit b c kt ni im - im vi thit b bn phi v thit b bn tri ca
n.
- Tn hiu di chuyn trong vng theo mt chiu, t thit b ny sang thit b
khc, cho n khi n ch.
- Mi thit b trong mng l mt b lp.
- Nu c n thit b th s cn n kt ni.
- Mi thit b c mt ng pht v mt ng thu.
Hnh 2.8
+ u im
- Tng i d thit lp v ti cu trc
- Pht hin li tng i n gin.
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 10
Thng thng trong mng, tn hiu di chuyn, khi mt thit b b hng th s xut hin
tn hiu bo ng, thng bo cho ngi qun l mng v hng hc v v tr hng hc ny.
+ Khuyt im:
- Vic di chuyn ca tn hiu trong mng ch theo mt chiu (thi gian truyn
chm).
- Tnh bn vng thp (Khi c mt thit b hng th ton mng s dng hot ng.
V d: Gi s c 8 thit b, hy cho bit s kt ni kt ni cc thit b trn ln lt
theo cc dng tp: Li, sao, cy, bus, vng.
Li: 8(8-1)/2 = 28 kt ni.
Sao: 8 kt ni + Hub 8.
Cy: nhiu hn 8 kt ni + Hub trung tm + hub ph.
Bus: 1 kt ni + 8 nhnh r + 8 im ni + 2 kt ni cui Bus.
Vng: 8 kt ni.
Cu hi: Nu c im ca mt loi tp. Trnh by u, khuyt im. Tnh s kt ni
trong tp .
2.2.6. TP HN HP ( Hybrid Topologies ):
+ c im:
- Tn ti t nht 2 dng trong cc dng tp sau: li, sao, bus v vng.
- Kt hp cu hnh nhiu mng con thnh mt mng ln.
+ V d: Cho 1 tp hn hp c mng trc dng sao c 3 kt ni, mi kt ni c ni
n ln lt ti cc tp sau: bus (4 thit b), vng (4 thit b) v sao (3 thit b).
Hnh 2.9
2.3. CH TRUYN DN
+ Khi nim: L ch nhm nh ngha chiu lu thng tn hiu gia hai thit b
c kt ni vi nhau.
Trang 11
Hnh 2.10
2.3.1 n cng (simplex):
+ c im:
- Chiu lu thng tn hiu gia hai thit b theo mt chiu.
- Mt thit b pht v mt thit b thu.
Hnh 2.11
2.3.2 Bn song cng (half-duplex):
+ c im:
- Chiu lu thng tn hiu gia hai thit b theo hai chiu 2 thi im khc
nhau.
- Mt thit b pht v mt thit b thu hoc ngc li.
Hnh 2.12
Trang 12
Hnh 2.13
Cu hi: Nu khi nim ch truyn dn. Phn loi cc ch v cho v d.
Hnh 2.14
2.4.1 Mng LAN:
Ban u c dng kt ni cc thit b trong mt vn phng nh, mt ta nh, hay
khun vin trng i hc (xem hnh 2.15). Tu theo nhu cu, mng LAN c th ch gm hai
my tnh v mt my in trong mt vn phng, cho n vic m rng vi nhiu vn phng v
cc thit b thoi, hnh nh v ngoi v khc. Hin nay, c ly ca mng LAN thng gii hn
trong khong vi km.
LAN c thit k cho php chia s ti nguyn gia cc my tnh v my ch. Ti
nguyn ny c th l phn cng (th d my in) hay phn mm (cc chng trnh ng dng)
v d liu.
Ngoi kch thc th mng LAN cn phn bit vi cc mng khc t phng php cu
hnh mng cng nh mi trng truyn dn.Thng thng, trong mng LAN ch dng mt
mi trng truyn dn. Cu hnh thng dng l bus, vng v sao.
Tc truyn dn t 4 n 16 Mbps trong cc mng LAN truyn thng, hin nay tc
ny c th ln n 100 Mbps vi mt s` h thng c th ln n tc gigabit.
Trang 13
Hnh 2.15
2.4.2 Mng MAN:
c thit k hot ng trong ton cp thnh ph, n c th l mt mng nh
mng truyn hnh cp, hay c th l mng kt ni nhiu mng LAN thnh mng ln hn, nh
hnh 2.16
Hnh 2.16
2.4.3 Mng WAN:
Cung cp truyn dn d liu, hnh nh, thoi, v video trong din rng bao gm quc
gia, lc a v ton cu (hnh 2.17).
Trang 14
Hnh 2.17
2.5 LIN MNG
Khi kt ni nhiu mng, ta c kt ni lin mng (internetwork hay internet). Ch l
internet ny khng phi l Internet l mt dng mng ton cu c bit, xem hnh 2.18
Hnh 2.18
Trang 15
TM TT
Cu hnh ng dy l quan h gia cc thit b thng tin vi ng truyn thng tin.
- Trong cu hnh im ni im, ch c hai thit kt ni vi nhau m thi.
- Trong cu hnh nhiu im, c nhiu hn 2 thit b c kt ni vi nhau.
Tp l phng thc sp xp vt hay lun l trong mng. Cc thit b c th c b
tr thnh dng li, sao, cy, bus, vng v hn hp.
C ba phng thc truyn dn thng gp l: n cng, bn song cng v song cng.
- Truyn dn n cng ch i theo mt chiu m thi.
- Truyn dn bn song cng th theo hai chiu nhng khng ng thi (pht th khng
thu, v ngc li).
- Song cng thng tin truyn theo hai chiu cng mt lc.
Cc mng c chia thnh: LAN, MAN v WAN.
LAN: mng cc b.
Trang 16
BI TP CHNG 2
I. CU HI N TP:
1.
2.
nh ngha ba ch truyn dn ?
3.
4.
u im ca cu hnh nhiu im so vi im - im l g?
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Khc bit gia hub trung tm v hub ph l g ? Khc bit gia hub tch cc v
hub th ng l g? Chng quan h vi nhau nh th no?
14.
15.
16.
Trang 17
d. T ng
7.
a. Li
b. Sao
a. Li
c. Bus
b. Sao
d. Vng
2.
c. Bus
Tp no c cu hnh a im:
d. Vng
a. Li
b. Sao
8.
c. Bus
b. Nhiu im
c. S cp
d. Th cp
a. n cng
b. Bn song cng
c. Song cng
d. T ng
4.
5.
6.
Dng cu hnh ng dy no kt
ni ch nh (ring) gia hai thit b:
a. im - im
d. Vng
3.
9.
Dng cu hnh ng dy no m c
nhiu hn hai thit b chia s ng
truyn.
a. im - im
b. Nhiu im
c. S cp
d. Th cp
Trang 18
c. WAN
a. S cp n ng cp
d. Tt c u sai
b. ng cp n s cp
c. S cp n th cp
d. ng cp
16. Tp mng no m khi cp t th
mng ngng hot ng
b. MAN
a. Li
c. WAN
b. Cy
d. Tt c u sai
c. Bus
d. Sao
17. Mt mng dng nhiu hub th c cu
hnh dng
a. Li
b. Cy
c. Bus
d. Sao
18. Mng no c tnh ring t v vn
bo mt thng tin yu nht:
a. Li
b. Cy
c. Bus
d. Sao
Trang 19
III. BI TP
1.
2.
Hnh 2.19
3.
Hnh 2.20
4.
Hnh 2.21
5.
Trang 20
Hnh 2.22
6.
Hnh 2.23
7.
Hnh 2.24
8.
9.
10.
11.
Trang 21
12.
Hy v mng hn hp c trc chnh l mng sao kt ni vi hai mng trc l mng bus.
Mi mng bus ni 3 mng vng.
13.
14.
Gi s mun thm hai thit b mi vo trong mt mng hin hu vi 5 thit b, khi dng
mng li th cn bao nhiu cp ni? Khi dng mng vng th cn bao nhiu cp ni?
15.
16.
17.
Cho bit cc phng thc truyn dn thch hp nht (n cng, bn song cng v song
cng) trong cc trng hp sau:
a. My tnh vi mn hnh
b. m thoi gia 2 ngi
c. i truyn hnh
Trang 22
Hnh 3.1
Trang 23
Lp vt l (lp 1)
Lp kt ni d liu (lp 2)
Lp mng (lp 3)
Lp vn chuyn (lp 4)
Hnh 3.2
Trong qu trnh di chuyn, bn tin phi i qua nhiu nt trung gian.
Cc nt trung gian ny thng nm trong ba lp u tin trong m hnh OSI.
Khi pht trin m hnh, cc nh thit k tinh lc qu trnh tm kim d liu thnh cc
thnh phn n gin nht. Chng xc nh cc chc nng kt mng c dng v gom chng
thnh cc nhm ring bit gi l lp. Mi lp nh ngha mt tp cc chc nng ring bit so
vi lp khc. Thng qua vic nh ngha v nh v cc chc nng theo cch ny, ngi thit
k to ra c mt kin trc va mm do, va d hiu. Quan trng hn ht, m hnh OSI cho
php c c tnh minh bch (transparency) gia cc h thng tng thch.
Trang 24
Hnh 3.3
Ti lp vt l, truyn d liu trc tip: Thit b A gi mt lung bit n thit b B. Tuy
nhin ti cc lp cao hn, thng tin ny phi di chuyn xung qua cc lp ca thit b A, i
n thit b B, v tip tc i ln n lp cn thit.
Mi lp trong thit b pht tin gn thm vo bn tin va nhn mt thng tin ring ca
mnh v gi n lp pha di ca n.
Thng tin thm vo mi lp gi l Header v Trailer (d liu iu khin c thm
vo ti phn u v phn cui ca d liu gc). Header c thm vo ti lp 6, 5, 4, 3, v
2. Trailer c thm vo ti lp 2.
Header c thm vo lp 6, 5, 4, 3, v 2.
Trailer thng ch c thm vo lp 2.
Ti lp 1, ton b gi d liu c chuyn thnh dng c th truyn c n thit b
thu. Ti Thit b thu, bn tin ny c tri ra tng lp, vi mi qu trnh nhn v ly thng tin
ra. V d, lp 2 g ra cc thng tin ca mnh, v chuyn tip phn cn li ln lp 3. Tng t,
lp 3 g phn ca mnh v truyn tip sang lp 4, v c th tip tc.
3.1.3 GIAO DIN GIA CC LP
Vic chuyn d liu v thng tin mng i xung cc lp ca thit b pht v i ngc
ln qua cc lp ca thit b thu c thc hin nh c phn giao din ca hai lp cn k nhau.
Mi giao din nh ngha thng tin v cc dch v m lp phi cung cp cho lp trn n.
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Trang 25
Cc giao din c nh ngha tt v cc chc nng lp cung cp tnh modun cho mng.
Min sao mt lp vn cung cp cc dch v cn thit cho cc lp trn n, vic thc thi chi tit
ca cc chc nng ny c th c thay i hoc thay th khng i hi phi thay th cc lp
xung quanh.
3.1.4 SP XP CC LP
+ By lp c th c nhm thnh ba nhm con sau:
-
+ Cc lp trn ca m hnh OSI hu nh lun lun thc thi trong phn mm;
+ Cc lp di c thc thi kt hp phn cng v phn mm, tr lp vt l hu nh l
thuc phn cng.
3.2 CHC NNG CA CC LP
Phn ny trnh by ngn gn chc nng ca tng lp trong m hnh OSI.
3.2.1 LP VT L (Lp 1):
+ Chc nng: Truyn lung bit i qua mi trng vt l.
Lin quan n cc c tnh c, in ca giao din thit b v mi trng truyn.
+ V tr lp 1:
Hnh 3.4
+ Cc c tnh lin quan :
Trang 26
Tc d liu:
S bit c truyn i trong mt giy. Ni cch khc, lp vt l nh ngha
rng mi bit (chu k bit).
ng b bit:
Thit b pht v thit b thu cn c ng b theo cp bit. Ni cch khc,
ng h ca thit b pht v thit b thu phi c ng b ha.
Tp mng:
nh ngha phng thc kt ni thit b to thnh mng. Thit b c th
c ni theo li, sao, cy, vng hay bus.
3.2.2 LP KT NI D LIU:
+ Chc nng: truyn khung (frame) t nt n nt (trong 1 mng).
+ V tr:
Hnh 3.5
+ Cc c tnh lin quan :
To khung (framing):
Lp 2 chia lung bit nhn c thnh cc n v d liu d qun l c gi l
khung (frame).
nh (to) a ch vt l:
Nu frame c phn phi n nhiu h thng trong cng mng th lp kt ni
d liu thm vo frame mt header nh ngha a ch vt l ca ni pht
(a ch ngun) v ni nhn (a ch ch).
Trang 27
Hnh 3.6
iu khin lu lng:
Nu tc nhn d liu ca thit b thu b hn so vi tc ca thit b pht
th lp kt ni d liu to c ch iu khin lu lng trnh qu ti ca thit b
thu.
3.2.3 LP 3 (MNG):
+ Chc nng: Nhm phn phi cc gi (packet) t ngun n ch c th i qua
nhiu mng.
Ch :
Khi hai thit b ny hai mng khc nhau, th cn c lp mng thc hin
giao nhn ngun ch .
+ V tr:
Trang 28
Hnh 3.7
+ Cc c tnh lin quan :
nh (to) a ch lun l:
-
a ch vt l do lp 2 gii quyt nh a ch cc b.
nh tuyn (routing):
Khi nhiu mng c lp c ni vi nhau to ra lin mng (mng ca
mng) hay mt mng ln hn, th thit b kt ni l b nh tuyn (router hoc
gateways) c dng chuyn ng i ca gi n ch, lp mng c
thit lp cho mc tiu ny.
V d 2: nh a ch lun l;
A
10
87
Bus
F
T2
Data
10 20
R
T
99
T2
Ring
45
H
20
Data
99 33
N
33
R
66
71
T2
P
Data
66 95
95
77
Bus
Hnh 3.8
Trang 29
Cu Hi:
1. a ch vt l, a ch lun l l g? Hy so snh hai a ch .
2. So snh vic truyn d liu ca lp 1, 2, 3.
3.2.4 LP VN CHUYN:
+ Chc nng: Lp vn chuyn nhm chuyn ton bn tin t thit b u cui pht
n thit b u cui thu (end to end).
Khi lp mng nhn ra vic chuyn end to end ca mt gi ring, lp khng nhn ra bt
k quan h no gia cc gi ny. Lp s x l cc gi ring bit, v cho rng cc gi ny
thuc vo cc bn tin ring bit, cho d phi hay khng phi i na. Mt khc, lp vn chuyn
bo m l ton bn tin u n l nguyn vn v theo th t, b qua vic kim tra li, v iu
khin lu lng ti cp ngun n ch. Hnh 3.9 minh ha quan h gia lp vn chuyn vi
lp mng v lp kim sot kt ni
tng cng tnh an ninh, lp vn chuyn c th to mt kt ni gia hai cng cui.
Kt ni l mt ng ni lun l gia ngun v ch lin quan n mi gi trong bn tin. Vic
to kt ni bao gm ba bc: thit lp kt ni, truyn d liu, v nh kt ni. Thng qua
vic xc nhn vic truyn dn tt c mi gi trn mt ng, lp vn chuyn kim sot thm
c ln trnh t truyn, lu lng, pht hin v sa li.
Hnh 3.9
Cc nhim v ca lp vn chuyn bao gm:
Trang 30
V d 3: hnh 3.10
Hnh 3.10
D liu n t lp trn a ch service-point (port) l j v k ( j l a ch ca ng dng
gi v k l a ch ca ng dng thu). Do kch thc ca d liu ln hn kh nng ca lp
mng, nn d liu c chia thnh hai gi, mi gi vn cn gia a ch im dch v (j v k).
Nn trong lp mng, a ch mng (A v P) c thm vo mi gi. Cc gi s di chuyn theo
cc ng khc nhau v n ch theo hay khng theo th t. Hai gi c chuyn giao n
lp mng ch, c nhim v g b header lp mng. Hai gi c truyn tip sang lp vn
chuyn, c ti hp chuyn giao ln lp trn.
Trang 31
Hnh 3.11
Hnh 3.12
Trang 32
Cc nhim v ca lp 6 l:
Nn: Nn d liu nhm gim thiu s lng bit truyn i. Nn d liu ngy
cng tr nhn quan trng trong khi truyn multimedia nh vn bn, audio, v
video.
3.2.7 LP NG DNG:
Cho php ngi dng (user), l ngi hay phn mm, truy cp vo mng. Lp ny
cung cp giao din cho ngi dng v h tr dch v nh th in t, remote file access and
transfer, shared database management, v cc dng dch v phn phi d liu khc.
Hnh 3.13 minh ha quan h gia lp ng dng vi user v lp trnh by. Trong s cc
dch v c c, th hnh v ch trnh by 3 dng: X.400 (message handle services); X.500
(directory services); v chuyn file access, and management (FTAM). User trong hnh
dng X.400 v gi mt email. Ch l khng c thm header hay trailer trong lp ny.
Hnh 3.13
Trang 33
Cc c tnh ca lp ny l:
Hnh 3.14
Trang 34
TM TT
International Standard Organization (ISO) to ra m hnh gi l OSI (Open System
Interconnection) nhm cho php thng tin gia cc h thng khc nhau.
- By lp trong m hnh OSI cung cp cc nguyn tc pht trin cc kin trc tng
thch mt cch vn nng, phn cng v phn mm.
Lp vt l, kt ni d liu, v lp mng l cc lp h tr mng
Lp vn chuyn l lp h tr mng v h tr user
Lp kim sot, trnh by v ng dng l cc lp h tr user
Lp vt l iu phi cc chc nng cn thit truyn dng bit trong mi trng vt
l
Lp kt ni d liu c nhim v giao nhn n v d liu t mt trm n trm k m
khng c li
Lp mng chu trch nhim giao nhn t ngun n ch mt gi qua nhiu kt ni
mng
Lp vn chuyn c nhim v giao nhn t ngun n ch ton bn tin
Lp kim sot thit lp, duy tr, v ng b cc tng tc gia cc thit b thng tin.
Lp trnh by bo m kh nng hot ng qua li gia cc thit b thng tin xuyn
qua bin i d liu thnh format c cc thit b chp nhn chung.
Lp ng dng thit lp kh nng truy cp mng ca user
TCP/IP l giao thc nm lp dng phn cp c pht trin trc khi c m hnh OSI,
v l giao thc thch hp cho Internet.
Trang 35
BI TP CHNG 3
I.CU HI N TP:
1. Hy cho bit cc lp h tr mng trong m hnh OSI ?
2. Hy cho bit cc lp h tr user (ngi dng) trong m hnh OSI ?
3. Hy cho bit s khc bit gia phng thc giao nhn trong lp mng v lp vn chuyn?
4. Quan h gia OSI v ISO nh th no?
5. Hy lit k cc lp trong m hnh OSI?
6. Qu trnh thng tin ng cp l g?
7. Hy cho bit phng thc ly thng tin t mt lp ny sang lp khc trong m hnh OSI?
8. Header v trailer l g ? Chng c thm vo v g b ra sao ?
9. Phn cc lp trong m hnh OSI theo chc nng?
10. Cc c tnh lin quan ca lp vt l?
11. Chc nng ca lp kt ni d liu?
12. Chc nng ca lp mng?
13. Chc nng lp vn chuyn?
14. Lp vn chuyn to ra kt ni gia ngun v ch. Cho bit ba bc c thc hin trong
kt ni ny ?
15. Cho bit khc bit gia a ch lun l v a ch vt l ?
16. Chc nng ca lp kim sot ?
17. Mc ch ca b iu khin i thoi l g ?
18. Chc nng ca lp trnh by l g ?
19. Cho bit mc tiu phin dch ca lp trnh by?
20. Cho bit cc dch v do lp ng dng cung cp?
21. Cho bit quan h gia cc lp trong TCP/IP vi cc lp trong m hnh OSI?
Trang 36
Trang 37
Trang 38
III.BI TP:
46. Sp xp theo tng lp ca m hnh OSI theo chc nng:
a. Xc nh tuyn truyn
b. iu khin lu lng
c. Giao din vi th gii bn ngoi
d. Truy cp vo mng dng cho user
e. Thay i t ASCII sang EBCDIC
f. Chuyn gi
47. Sp xp theo tng lp ca m hnh OSI theo chc nng:
a. Truyn d liu end to end vi tin cy
b. Chn lc mng
c. nh ngha frame
d. Dch v cho user nh email v chuyn file
e. Truyn dng bit qua mi trng truyn vt l
48. Sp xp theo tng lp ca m hnh OSI theo chc nng:
a. Thng tin trc tip vi cc chng trnh ng dng ca ngi dng
b. Sa li v truyn li
c. Giao din chc nng, c v in hc
d. Ph trch thng tin gia cc nt k nhau
e. Ti hp cc gi d liu
49. Sp xp theo tng lp ca m hnh OSI theo chc nng
a. Cung cp format v dch v chuyn m
b. Thit lp, qun l, v kt thc kim sot
c. Bo m tin cy trong truyn dn
d. Cung cp s ph thuc t nhng biu din d liu khc nhau
Trang 39
Chng 4: Tn hiu
CHNG 4: TN HIU
4.1
TN HIU TNG T
Hnh 4.2
Trang 40
Chng 4: Tn hiu
Th d 1:
Ngun in khu vc c biu din bng mt sng sin c bin nh t 155 n 170
V. Tuy nhin, ngun ny ti M l t 110 V n 120 V. Khc bit ny ty thuc vo gi tr
hiu dng RMS. Trong , tr nh -nh l 2 2 tr RMS.
Hnh 4.3 v hai tn hiu c cng tn s nhng tr nh khc nhau.
Hnh 4.3
Th d 2:
Ngun p t pin l khng i, th d, tr nh ca mt pin AA thng l 1,5 V.
Tn s v chu k
Tn s v chu k l nghch o ca nhau:
1
1
v T ; khi f c th nguyn l Hz th T c th nguyn l giy
f
T
Bng 1: n v ca chu k v tn s.
Trang 41
Chng 4: Tn hiu
Th d 3:
Ngun in khu vc c tn s l 60 Hz. Chu k ca sng sin c xc nh nh sau:
1 1
0,0166x103 ms 16,6ms
f 60
Th d 4:
Vit gi tr chu k 100 ms sang n v s.
100 ms = 100 x103s = 105 s
Th d 5:
Chu k ca tn hiu l 100 ms. Tnh tn s tn hiu theo KHz.
1
1
1000
Pha:
Pha m t v tr tng i ca tn hiu so vi tr 0.
Trang 42
Chng 4: Tn hiu
Hnh 4.6 V cch biu din tn hiu trong min thi gian v min tn s.
Ch : Mt sng hon ton sin c biu din bng mt gai n trong min tn s.
Th d 7:
Cch biu din trong min tn s th hu hiu hn khi dng vi nhiu sng sin. Th d
trong hnh 4.7 minh ha 3 dng sng sin, c biu din ch bng 3 gai nhn trong min tn
s.
Hnh 4.7
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 43
Chng 4: Tn hiu
Ghi ch:
Tn hiu sng sin ch dng mt tn s th khng hu dng trong thng tin s do ta cn
gi i cc tn hiu hn hp, nn cn to ra tn hiu gm nhiu tn s sng sin.
Theo dng phn tch Fourier, th c th khai trin tn hiu hn hp thnh nhiu tn hiu
sng sin c tn s, bin v pha khc nhau.
Nu tn hiu hn hp l tun hon, th phn tch cho chui cc tn hiu c tn s ri rc,
cn nu tn hiu khng c chu k, th phn tch cho t hp cc sng sin c tn s lin tc.
Th d 8:
Hnh 4.8 v sng hn hp c chu k f. Dng tn hiu ny tuy khng tiu biu trong k
thut truyn s liu. Xt 3 tn hiu cnh bo, c cc tn s khc nhau. Vic phn tch cc tn
hiu ny, gip ta hiu r hn v phng thc khai trin cc tn hiu hn hp.
Hnh 4.9 Khai trin tn hiu hn hp c tun hon, trong min thi gian v min tn s
Trang 44
Chng 4: Tn hiu
Hnh 4.10 Biu din tn hiu khng tun hon trong min thi gian v min tn s.
Ghi ch:
Bng thng (bng thng) ca tn hiu hn hp l sai bit gia tn s cao nht v thp
nht c trong tn hiu ny.
Hnh 4.11 Bng thng ca tn hiu hn hp tun hon v khng tun hon
Trang 45
Chng 4: Tn hiu
Th d 10:
Nu phn tch tn hiu tun hon thnh 5 sng hi sin c tn s ln lt l 100, 300,
500, 700 v 900 Hz. Cho bit bng thng ca tn hiu? V ph vi gi s l tt c sng hi
u c gi tr ln nht l 10V.
Gii:
Gi fh l tn s cao nht, fl l thp nht, v B l kh sng, th
B = fh - fl = 900 100 = 800 Hz
Ph ch gm 5 gai nhn xut hin ti cc tn s 100, 300, 500, 700 v 900 Hz nh v
hnh 4.12
Trang 46
Chng 4: Tn hiu
Hnh 4.14
Th d 13: Mt th d v tn hiu hn hp khng tun hon l tn hiu lan truyn sng
AM. Ti M, sng AM c bng thng l 10 KHz. Bng thng chung dng cho pht sng AM
t 530 KHz n 1700 KHz.
Th d 14: Mt th d v tn hiu hn hp khng tun hon trong sng FM. Ti M,
sng FM c bng thng l 200 KHz. bng thng chung dng cho pht sng FM l t 88 n
108 MHz.
Th d 15: Mt th d khc l tn hiu hn hp dng trong tuyn tn hiu truyn hnh
en trng. Mn hnh TV c to nn t nhiu im nh (pixel). Gi s phn gii l 525 x
700, ta c 367.500 pixel trong mi mn hnh. Nu qut 30 dng trong mt giy, ta c 367.500
x 30 = 11.025.000 pixel mi giy. Tnh hung xu nht l cc tn hiu lin tip en ri trng.
Ta c th gi 2 pixel cho mi chu k. Nh th, th cn c 11.025.000/2 = 5.521.500 chu k
mi giy (Hz). Vy, bng thng cn thit l 5,5125 MHz.
4.2
TN HIU S
Thay v dng tn hiu tng t, ta c c th dng tn hiu s biu din thng tin. Th
d, c th dng mc in p dng m ha 1 v dng in p khng cho 0. Mt tn hiu s
cn c th c nhiu hn hai mc, iu ny cho php gi i nhiu hn mt bit cho mi mc.
Trang 47
Chng 4: Tn hiu
Th d 16: Mt tn hiu s c 8 mc. Cho bit c th truyn bao nhiu bit cho mi
mc?
Gii: Ta tnh s bit theo cng thc sau:
S bit trong mt mc = log2 8 = 3.
Nh th mi mc tn hiu c th truyn c 3 bit.
Th d 17: Mt tn hiu s c 9 mc. Cho bit c th truyn bao nhiu bit cho mi
mc?
Gii: Tnh s bit theo cng thc va trnh by th d 16:
Mi mc tn hiu truyn i c log2 9= 3,17 bit. R rng l kt qu ny l khng hin
thc. S bit cn truyn i cn l s nguyn l tng ng vi s m 2.
Trong trng hp ny th nn dng 4 bit cho mi mc tn hiu truyn.
Th d 18: Gi s ta cn ti mt ti liu vn bn vi tc 100 trang mi giy, mt
trang trung bnh c 24 dng v mt dng c 80 k t, mt k t c 8 bit. Tm s bit cn
truyn trong 1s?
Gii: Mt trang trung bnh c 24 dng v 80 k t trong tng dng, nu gi s cn 8 bit
biu din mt k t th tc bit (bit rate) l:
100 x 24 x 80 x 8 = 1.636.000 bps = 1,636 Mbps.
Th d 19: Mt knh thoi c ri rc ha, c cu to t mt tn hiu tng t c
bng thng tn hiu thoi l 4 KHz. Ta cn ly mu tn hiu vi hai ln tn s cao nht. Vi
gi s mi mu cn 8 bit, hi tc bit (bit rate) l bao nhiu?
Gii: Tc bit c tnh theo: 2 x 4.000 x 8 = 64.000 bps = 64 Kbps.
Th d 20: Cho bit tc bit (bit rate) ca truyn hnh phn gii cao (HDTV)?
Gii: HDTV dng tn hiu s truyn tn hiu hnh cht lng cao. Mn hnh ca
HDTV thng c t l 16:9. Nh th th c 1.920 x 1080 pixel cho mi mn hnh, vi tc
qut dng l 30 ln trong mi giy. Mi pixel mu th cn c biu din bng 24 bit.
1.920 x 1.080 x 30 x 24 = 1.492.992.000 bps hay 1,5 Gbps
Cc i pht hnh dng phng php nn tn hiu xung cn t 20 n 40 Mbps
Ghi ch: Tn hiu s l dng tn hiu hn hp tng t c bng thng l v cng.
Trang 48
Hnh 4.16
Chng 4: Tn hiu
Tn hiu s tun hon v khng tun hon c biu din trong min thi gian
v min tn s.
Hnh 4.17
Hnh 4.18
Trang 49
Hnh 4.19
Chng 4: Tn hiu
Ghi ch:
Truyn dn tn hiu s trn di tn s s th c th duy tr c dng tn hiu s nu ta
dng knh truyn thng tn s thp c bng thng rt ln hay bng thng v hn.
Th d 21:
Mt th d v knh chuyn dng trong ton bng thng ca mi trng ch dng
truyn mt knh l mng LAN. Hu ht cc mng LAN dng dy dn hin nay u dng knh
chuyn dng cho hai trm thng tin ln nhau. Trong cu hnh mng dng bus vi dng kt ni
nhiu im, th ti mt thi im, ch c hai trm c th thng tin vi nhau (chia s thi gian:
timesharing), cc trm khc th phi i. Trong cu hnh mng LAN hnh sao, th ton mng
v hub c dng thng tin gia hai i tng. Phn ny c trnh by chi tit trong
chung mng LAN.
Hnh 4.20
Trang 50
Hnh 4.21
Chng 4: Tn hiu
Ghi ch:
Khi truyn dn trn di tn c s th bng thng cn thit l t l vi tc bit (bit rate);
nu ta mun truyn bit nhanh hn, th cn phi c bng thng rng hn.
Bng 2: Bng thng cn c.
Trang 51
Hnh 4.22
Chng 4: Tn hiu
Ghi ch: Nu knh ang truyn l knh thng di, ta khng th truyn tn hiu s qua
knh trc tip c, m cn chuyn i sang tn hiu tng t trc khi truyn.
Hnh 4.23
Trang 52
Chng 5: M ha v iu ch
CHNG 5: M HO V IU CH
.
5.1
+ Khi nim: chuyn i (M ha) s-s l phng php biu din d liu s bng tn hiu
s.
V d: khi truyn d liu t my tnh sang my in, d liu gc v d liu truyn u
dng s.
+ c im: cc bit 1 v 0 c chuyn i thnh chui xung in p c th truyn qua
ng dy.
+ S khi:
Trang 53
Chng 5: M ha v iu ch
Amplitude
0
5V
Time
Trang 54
Chng 5: M ha v iu ch
NRZ-I
0
+V
t
-V
o cc in p v
bit k tip l 1
Trang 55
Chng 5: M ha v iu ch
+ u im: Gii quyt vn ng b cho chui bit 1 hoc chui bit 0 lin tip.
+ Khuyt im: c bng thng rng hn (di tn s ln). C 3 mc in p.
Tuy nhin, ta s thy y l phng php hiu qu nht. (Mt phng php m ha tn
hiu s tt phi c d phng cho ch ng b)
5.1.2.3 BIPHASE:
+ c im:
Tn ti in p +V v -V trong 1 bit.
Thnh phn DC bng zr.
Phng php ng b ha tt.
+ Phn loi: Manchester v Manchester vi sai.
- Manchester:
- Manchester vi sai:
Gp bit 0 s o cc in p trc .
Gp bit 1 s gi nguyn cc in p trc .
Lun lun c s thay i in p ti gia chu k bit.
+ u im: Cc v tr gia chu k bit cho php to ng b. Thnh phn DC trit tiu.
5.1.3 BIPOLAR (Lng cc)
+ c im: Dng ba mc in p: dng, m, v zr (0 volt).
+ Phn loi: AMI, B8ZS v HDB3
Trang 56
Chng 5: M ha v iu ch
Trang 57
Chng 5: M ha v iu ch
V d 9: Cho 1 chui nh phn 10 bit 0 lin tip, hy biu din chui bit ny di
dng cc m Unipolar, NRZ-I, NRZ-L, RZ, Manchester, Manchester vi sai, AMI, B8ZS,
HDB3. Gi s in p trc 10 bit ny l dng v s bit 1 l s chn.
Trang 58
Chng 5: M ha v iu ch
Trang 59
Chng 5: M ha v iu ch
Ch :
C th s dng bt k dng tn hiu s no trong mc 5.1
Khng lm tht thot hay lm gim cht lng tin.
5.2.1 PAM (Pulse Amplitude Modulation iu ch bin xung):
+ PAM : Ly mu v to ra chui xung- Bc u tin cho vic chuyn i tng t - s
Hnh 5.1
+ iu kin ly mu (sampling rate)
Theo nh l Nyquist, tc ly mu phi ln hn hoc bng hai ln tn s cao nht
ca tn hiu.
fs 2 fi max
Chu k ly mu: TS =1/fS
PAM khng c dng trong thng tin s vi l do l tuy ri rc ha nhng tn hiu
PAM cng cha qu nhiu thnh phn bin vi cc gi tr khc nhau (vn cn l dng
tng t).
5.2.2 PCM (Pulse Coded Modulation - iu ch xung m):
+ Khi nim: PCM l qu trnh chuyn tn hiu PAM sang tn hiu s.
+ Cc bc thc hin PCM: 4 bc:
Ly mu v gi (PAM).
Lng t ha.
M ha nh phn.
M ha s - s.
- PAM: ly mu v gi (theo nh l Nyquist)
Trang 60
Chng 5: M ha v iu ch
+127
+125
+110
+100
+90
+75
+50
+25
+24
+38
+48
+88
+77
+52
+39
+26
-25
Time
- 15
-50
- 50
-75
- 80
-100
-125
+127
+125
+110
+100
+90
+75
+50
+25
+24
+38
+48
+88
+77
+52
+39
+26
-25
Time
- 15
-50
- 50
-75
- 80
-100
-125
+024
+038
+048
+039
+026
00011000
00100110
00110000
00100111
00011010
-015
-080
-050
+052
+127
10001111
11010000
10110010
00110110
01111111
+125
+110
+090
+088
+077
01111101
01101110
01011010
01011000
01001101
Sign bit
+ is 0 - is 1
Trang 61
Chng 5: M ha v iu ch
Amplitude
Highest frequency = x Hz
Sampling rate = 2x samples/second
Time
Hnh 5.2
V d 10: Tnh tc ly mu (tn s ly mu) ca tn hiu c bng thng 10kHz ( t 1khz
n 11khz)?
Gii:
fs 2 fimax
n = Log2(M)
n: l s bit trong mi mu. ( s nguyn )
M: l tng s mc
Trang 62
Chng 5: M ha v iu ch
+ Phn loi:
Tn hiu sin c nh ngha t ba c tnh: bin , tn s v gc pha.
Trong truyn s liu, ta quan tm n cc phng php sau:
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 63
Chng 5: M ha v iu ch
+ Cc yu t ca iu ch s
C 2 yu t quan trng iu ch s: Tc bit/baud v tn hiu sng mang (Sin).
Tc bit (Rbit): l s bit c truyn trong mt giy (bps: bit per second)
Tc baud (Rbaud=Nbaud): l s n v tn hiu truyn trong mt giy (baud/s)
n v tn hiu l mt tn hiu sng mang (sin) cha tn hiu s (c th mang 1bit,
2bit, 3 bit)
Trang 64
Chng 5: M ha v iu ch
Trang 65
Chng 5: M ha v iu ch
Bng thng cn thit truyn tn hiu ASK c tnh theo cng thc sau:
BW = fmax fmin = (fc + Nbaud/2) (fc Nbaud/2
= Nbaud = Rbaud
Trong : BW: bng thng [Hz]
Rbaud, Nbaud: tc baud [baud/s]
Vy bng thng ti thiu cn cho qu trnh truyn tn hiu ASK bng tc baud (1
hng - trn ng dy).
Thc t BW = (1+d) Nbaud
Trang 66
Chng 5: M ha v iu ch
Bng thng
Frequency
(Hz)
17,5
20
22,5
Trang 67
Chng 5: M ha v iu ch
Gii:
V h thng bn song cng nn: BWh thng = BWmi hng
V iu ch ASK nn Rbit = Rbaud x 1= Rbaud
Suy ra BWmi hng = Rbaud = Rbit = 2000Hz
Bng thng ti thiu ca h thng l BW h thng = 2kHz.
V d 18: Cho tn hiu ASK c bng thng 5kHz, tnh tc bit v tc baud.
Gii:
V iu ch ASK nn Rbit = Rbaud
M BWASK = Rbaud ;
Suy ra tc bit Rbit =5000 bps;
Suy ra tc baud Rbaud =5000 baud/s;
V d 19: Cho bng thng h thng truyn ASK l 10 kHz (1 kHz n 11 kHz), h
thng truyn song cng. Gi s khng c khong trng tn s gia hai hng (BWbo v=0).
a. Tnh bng thng ca mi hng.
b. Tnh tn s sng mang mi hng (Hng thun v hng nghch).
c. V ph ASK ca h thng.
Gii:
a. Tnh bng thng ca mi hng.
Do h thng ASK song cng nn BWh thng = 2. BWmi hng
Suy ra BWmi hng = (1/2). BWh thng = 10khz / 2 = 5khz = 5.000 Hz
b. Tnh tn s sng mang mi hng (Hng thun v hng nghch).
Tn s sng mang l tn s gia:
+ Hng nghch (tn s thp):
Trang 68
Chng 5: M ha v iu ch
Trang 69
Chng 5: M ha v iu ch
c. Tc Baud:
Mt n v tn hiu mang 1 bit nn Rbit = Rbaud
Suy ra Rbaud= 5 baud/s
+ Bng thng ca FSK: Ph FSK chnh l t hp ca hai ph ASK tp trung quanh 2
tn s: fC1 (bit 0) v fC2 (bit 1).
BW = fmax fmin
BW = fC2 + (1/2)Rbaud -[ fC1- (1/2)Rbaud ]
BW = /fC2 - fC1/+ Rbaud = f + Nbaud = f + Rbaud
BWFSK = f + Rbaud ; BWASK =Rbaud ;
f: lch tn s ca 2 sng mang
Nbaud = Rbaud: Tc baud
Rbit = Rbaud
V d 21: Cho mt tn hiu s 01101, tc bit l 5 bps, c iu ch bng phng php
FSK. Bin sng mang l 5V, tn s i vi bit 1 l 20Hz, tn s i vi bit 0 l 10Hz
v pha ban u ca sng mang l 1800.
a. Tnh tc Baud.
b. Tnh bng thng ca tn hiu FSK trn.
c. V ph ca tn hiu FSK trn.
Trang 70
Chng 5: M ha v iu ch
Gii:
a. Tnh tc Baud.
FSK, Rbaud = Rbit = 5baud/s
b. Tnh bng thng ca tn hiu FSK trn.
BWFSK = f + Rbaud = 20-10+5 = 15Hz
c. V ph ca tn hiu FSK trn.
Trang 71
Chng 5: M ha v iu ch
BW2-PSK = Rbaud
Nbaud = Rbaud: Tc baud
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 72
Chng 5: M ha v iu ch
Trang 73
Chng 5: M ha v iu ch
BW = Rbaud
Nbaud=Rbaud: Tc baud
+ u im QPSK(2-PSK, BPSK): khng b nh hng nhiu bin , nu cng 1
bng thng cho trc th tc ca d liu ln hn tc ca cc phng php iu ch
khc.
+ Gin trng thi pha QPSK:
Tng t, ta cng c cc phng php iu ch pha khc 2 n - PSK, c n bit biu din 1
pha, khong cch gia cc pha l 360 0/2n.
T , c th pht trin ln 8PSK. Thay v dng gc 900, ta thay i tn hiu t cc gc
pha 450. Vi 8 gc pha khc nhau, dng ba bit (mt tribit), theo quan h gia s bit to
thay i vi gc pha l ly tha ca hai. ng thi 8PSK cng cho php truyn nhanh gp 3
ln so vi 2 PSK, nh minh ha hnh 33.
Trang 74
Chng 5: M ha v iu ch
Hnh 5.3
+ Bng thng dng cho 2 n -PSK: Bng thng ti thiu dng cho truyn dn 2n -PSK th
tng t nh ca ASK (Bng tc Baud).
Bng thng ti thiu dng cho truyn dn 2n -PSK th tng t nh ca ASK, tuy nhin
tc bit ti a th ln hn nhiu ln. Tc l tuy c cng tc baud ti a gia ASK v
PSK, nhng tc bit ca PSK dng cng bng thng ny c th ln hn hai hay nhiu ln
nh minh ha hnh 5.4
Hnh 5.4
V d 26: Tm bng thng ca tn hiu QPSK(4 PSK), vi tc 2kbps theo ch bn
song cng.
Gii:
V h thng bn song cng nn BWh thng= BWmi hng= BWQPSK
Phng php iu ch 4 PSK, 1 pha (n v tn hiu) cha 2 bit,
Rbit = 2 x Rbaud ; Suy ra Rbaud = (1/2). Rbit=1000 baud/s;
M BWPSK = Rbaud ; Suy ra BWQPSK = 1000Hz.
V d 27: Cho tn hiu 8PSK c bng thng 5.000 Hz, tm tc bit v tc baud?
Gii:
Phng php iu ch 8 PSK, 1 pha (n v tn hiu) cha 3 bit,
Rbit = 3 x Rbaud ;
M BW8-PSK = Rbaud ; Suy ra Rbaud =5000 baud/s ;
Suy ra Rbit = 3x Rbaud =15.0000 bps=15kbps ;
5.3.4 QAM (quadrature Amplitude Modulation)
PSK b gii hn t kh nng phn bit cc thay i gc pha nh ca thit b, iu ny
lm gim tc bit.
Trang 75
Chng 5: M ha v iu ch
+ Khi nim: QAM l phng thc kt hp gia ASK v PSK sao cho ta khai thc
c ti a s khc bit gia cc n v tn hiu.
V d 28: Cho mt tn hiu s 101100001000010011110111, tc bit l 24 bps, tn s
16Hz, c iu ch bng phng php 8-QAM (8 loi n v tn hiu). Gin pha nh
hnh v.
a. V tn tn hiu 8-QAM.
b. Tn hiu 8-QAM c phi l tn hiu iu ho hay khng? Gii thch.
c. Tnh tc Baud.
d. Tnh bng thng 8-QAM.
Gii:
a. V tn tn hiu 8-QAM.
Chu k bit Tb=1/ Rb=1/24
Chu k sng mang Tc=1/ fc=1/16
Ta c 3 Tb = 2Tc suy ra 3 chu bit s tn ti 2 chu k sng mang
tn hiu s 101100001000010011110111
Amplitude
Bit rate : 24
Baud rate : 8
3 bits 3 bits
110
111
011
Time
010
000
001
101 100
1 baud
110
111
1 second
8-QAM
2 amplitude, 4 phases
Trang 76
Chng 5: M ha v iu ch
Hnh 5.5
Bits/Baud
Tc Baud
Tc Bit
1 Bit
4-PSK, 4-QAM
2 Bit
2N
8-PSK, 8-QAM
3 Bit
3N
16-QAM
4 Bit
4N
32-QAM
5 Bit
5N
64-QAM
6 Bit
6N
128-QAM
7 Bit
7N
256-QAM
8 Bit
8N
Dng iu ch
Trang 77
Chng 5: M ha v iu ch
V d 29: Gin pha trng thi gm 8 im cch u nhau trn mt vng trn. Bit tc
bit l 4800 bps, tnh tc baud .
Gii:
- y l dng 8 PSK (23 =8)
- Cc pha cch nhau 3600/8 = 450
- Mt n v tn hiu cha 3 bit.
- Nh th tc baud l Rbaud = (1/3)Rbit = 4.800/3 = 1600 baud/s
V d 30: Tnh tc bit ca tn hiu 16 QAM, bit tc baud l 1000.
Gii:
- y l dng 16 QAM (24 =16)
- Mt n v tn hiu cha 4 bit.
- Nh th tc bit l Rbit= 4 Rbaud = 1.000 x 4 = 4.000 bps.
V d 31: Tm tc baud ca tn hiu 64QAM bit c tc bit 72.000 bps.
Gii:
- y l dng 64 QAM (26 =64)
- Mt n v tn hiu cha 6 bit.
- Nh th tc baud l Rbaud = (1/6)Rbit = 72.000/6 = 12.000 baud.
5.4 CHUYN I ANALOG ANALOG (iu ch tng t)
+ Khi nim: L qu trnh thay i mt trong cc thng s ca sng mang cao tn
(Dng iu ho) bi tn hiu tin tc (d liu tng t).
+ S khi:
Trang 78
Chng 5: M ha v iu ch
Frequency
fC
BWm
BWm
BWt = 2 x BWm
V d 32: Cho tn hiu vi bng thng 4 KHz, tm bng thng ca tn hiu AM. Gi s khng
tnh n cc qui nh ca FCC.
Gii:
Tn hiu AM c bng thng l hai ln bng thng tn hiu gc: BW = 2 x 4KHz = 8 KHz
Trang 79
Chng 5: M ha v iu ch
Hnh 5.6
+ Bng thng tn hiu FM:
BWFM = 2 (Fi max+ fm ) = 10. BWi
Vi : Fi max l tn s cc i ca tin tc.
fm l di tn cc i.
BWi l bng thng ca tin tc.
Bng thng ca tn hiu audio khi pht theo ch stereo thng l 15 KHz.
Mi i pht FM cn mt bng thng ti thiu l 150 KHz.
C quan FCC cho php 200 KHz (0,2 MHz) cho mi i nhm d phng cc di
tn bo v (guard band).
Cc chng trnh pht FM pht trong di tn t 88 MHz n 108 MHz, cc i phi
c phn cch t nht 200 KHz trnh trng lp sng.
Trong tm t 88 MHz n 108 MHz, c kh nng c 100 knh FM, trong c th
dng cng lc 50 knh.
Trang 80
Chng 5: M ha v iu ch
V d 33: Cho tn hiu vi bng thng 4 MHz, iu ch FM, tm bng thng ca tn hiu FM
, khng tnh n qui nh ca FCC.
Gii:
Tn hiu FM cn 10 ln bng thng ca tn hiu gc: BW = 10 x 4 MHz = 40 MHz
5.4.3 PM (Phase Modulation):
Nhm n gin ha yu cu ca phn cng, i khi PM c dng thay th FM trong
mt s h thng, theo gc pha ca sng mang c iu ch theo bin tn hiu iu ch,
trong khi bin v tn s ca sng mang c gi khng i. Phng php phn tch th
tng t nh FM v khng c bn y.
Trang 81
Chng 5: M ha v iu ch
BI TP CHNG 5
I. CU HI N TP:
1. Cho bit s khc bit gia m ha v iu ch ?
2. M ha s - s l g?
3. Chuyn i tng t - s l g?
4. Chuyn i s - tng t l g?
5. Chuyn i tng t - tng t l g?
6. Cho bit ti sao phng php iu ch tn s tt hn so vi iu ch bin ?
7. u im ca QAM so vi ASK hoc PSK l g?
8. Trnh by 3 dng chuyn i s - s ?
9. Thnh phn DC l g?
10. Ti sao phi c bi ton ng b trong truyn s liu?
11. NRZ L khc NRZ I im no?
12. Trnh by v hai dng m ha biphase dng trong mng?
13. Khuyt im ca NRZ l g? Cho bit hng gii quyt t RZ v biphase?
14. So snh khc bit gia RZ v AMI?
15. Ba dng m ha bipolar l g?
16. So snh khc bit gia B8ZS v HDB3?
17. Hy cho bit cc bc thit lp m PCM ?
18. Tc ly mu nh hng nh th no ln tn hiu s c truyn ?
19. nh hng s bit ca mt mu ln tn hiu s c truyn ?
20. Nu bn phng php chuyn i tn hiu s sang tng t l g?
21. Khc bit gia tc bit v tc baud l g ? Cho th d ?
22. iu ch l g ? Mc ch ca sng mang trong iu ch l g?
23. Tc baud lin quan nh th no i vi bng thng truyn ASK ?
24. Tc baud lin quan nh th no i vi bng thng truyn FSK ?
25. Tc baud lin quan nh th no i vi bng thng truyn PSK ?
26. Cho bit cc thng tin c c t gin trng thi pha?
27. Tc baud lin quan nh th no i vi bng thng truyn QAM?
28. QAM quan h ra nh th no vi ASK v PSK?
29. Cho bit cc u im ca PSK so vi ASK?
30. Khc bit gia AM v ASK?
31. Khc bit gia FM v FSK?
32. So snh bng thng ca FM v AM theo tn hiu iu ch
Trang 82
Chng 5: M ha v iu ch
d. QAM
39. Nu ph tn hiu c bng thng l
500Hz, tn s cao nht l 600Hz th tc
ly mu l
c. tng t -tng t
a. 200 mu/giy
d. tng t - s
b. 500 mu/giy
c. 1.000 mu/giy
d. 1.200 mu/giy
40. Nu tc baud l 400 ca tn hiu 4PSK th tc bit l.
a. 100
b. 400
c. 800
d. 1600
41. Nu tc bit ca ASK l 1200 bps th
tc baud l
a. 300
b. 400
c. 600
d. 1200
42. Nu tc bit ca tn hiu FSK l
1200 bps th tc baud l
c. tng t -tng t
a. 300
d. tng t - s
b. 400
c. 600
d. 1200
43. Nu tc bit ca tn hiu QAM l
3.000 bps v mt n v tn hiu cha
3 bit. Tc baud l.
b. tn s
c. tc bit
a. 300
d. tc baud
38. Cho bit phng thc no d b nh
hng ca nhiu bin :
b. 400
c. 1000
d. 1200
a. PSK
b. ASK
c. FSK
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Trang 83
Chng 5: M ha v iu ch
50. Yu t to chnh xc khi ti to tn
hiu tng t t lung PCM l.
b. 400 bps
c. 1000 bps
b. tn s sng mang
d. 9000 bps
45. Nu tc baud ca tn hiu QAM l
1.800 v tc bit l 9.000, trong mt
phn t tn hiu c
a. 3 bit
b. 4 bit
a. unipolar
c. 5 bit
b. polar
d. 6 bit
c. bipolar
d. tt c cc dng trn
52. Dng m ha khng cn truyn tn hiu
ng b l
c. Pha
a. NRZ-L
b. RZ
c. B8ZS
d. HDB3
53. Phng php m ha dng ln lt cc
gi tr dng v m cho bit 1 l
b. 8-PSK
a. NRZ-I
c. ASK
b. RZ
d. 4-PSK
c. Manchester
d. AMI
54. Phng php dng yu t vi phm khi
m ha s-s l.
a. AMI
b. B8ZS
c. RZ
d. Manchester
55. Tn hiu iu ch c c t yu t:
a. Thay i tn hiu iu ch bng
sng mang
a. 700 KHz
b. 705 KHz
c. 710 KHz
d. khng th xc nh dng cc thng
tin trn
Trang 84
Chng 5: M ha v iu ch
c. 4
d. 5
62. Cho bit s mc lng t ha no cung
cp trung thc cao khi khi phc tn
hiu:
a. 5 KHz
b. 10 KHz
c. 200 KHz
a. 2
d. 530 KHz
b. 8
c. 16
d. 32
63. Cho bit phng thc no nhm gii
quyt yu t mt ng b khi truyn
nhiu bit 0 lin tip?
b. 100
a. B8ZS
c. 133
b. HDB3
d. 150
c. AMI
d. a v b u ng
64. Dng chuyn i c lin quan n iu
ch l.
a. analog
b. s
a. chuyn i s - s
c. QAM
b. chuyn i tng t - s
d. vi sai
c. chuyn i s - tng t
d. tt c u ng
65. Phng thc chuyn i cn ly mu
tn hiu l.
a. chuyn i s - s
b. 5
c. 6
c. chuyn i s - tng t
d. 7
60. Khi phn tch tn hiu ASK, kt qu
cho ta:
a. lun l tn hiu sin
b. lun l hai tn hiu sin
c. s v hn cc tn hiu sin
d. tt c u sai
61. Phng thc RZ dng bao nhiu mc
in p:
a. 1
b. 3
d. tt c u ng
66. Bng thng ca tn hiu FM bng 10
ln bng thng ca tn hiu.
a. sng mang
b. iu ch (Tin tc)
c. bipolar
d. ly mu
67. iu ch tn hiu tng t l phng
thc lm thay i yu t ..ca sng
mang.
a. bin
Trang 85
Chng 5: M ha v iu ch
b. tn s
a. bin
c. pha
b. tn s
d. tt c u ng
c. pha
d. tt c u ng
III. BI LUYN TP
69. Cho tc bit l 1000 bps. Hi c bao nhiu bit c gi i trong 5s, 0,2s v 100 ms ?
70. Gi s chui d liu gm 10 bit 0. Hy v tn hiu m ha chui ny dng cc phng
thc sau?
a. unipolar
f. Manchester vi sai
b. NRZ-L
g. AMI
c. NRZ-I
h. B8ZS
d. RZ
i. HDB3
e. Manchester
71. Lm li bi 71 dng chui 10 bit 1?
72. Lm li bi 71 vi chui gm 10 bit ln lt: 1010101010
73. Lm li bi 71 khi chui d liu gm: 0001100111
74. Cho tn hiu unipolar ca chui d liu, hy cho bit chui nh phn ca n?
00100100
75. Cho tn hiu NRZ-L ca chui d liu, hy cho bit chui nh phn ca n?
11001001
76. Hnh v sau chui NRZ-I ca chui d liu, cho bit chui ny l g?
10101101
77. Hnh v RZ ca chui d liu, cho bit chui ny l g?
01110011
78. Hnh v chui Manchester ca chui d liu, cho bit chui d liu l g?
Trang 86
Chng 5: M ha v iu ch
11100011
79. Hnh v chui Manchester vi sai ca chui d liu, cho bit chui d liu l g?
00010010
80. Hnh v chui AMI ca chui d liu, cho bit chui d liu l g?
10001001
81. Hnh bi 81 v chui pseudoternary ca chui d liu, cho bit chui d liu l g?
01110110
82. Hnh v chui B8ZS ca chui d liu, cho bit chui d liu l g?
Time
10100000000010
83. Hnh v chui HDB3 ca chui d liu, cho bit chui d liu l g?
d. RZ: 3
b. NRZ-L: 2
e. Manchester: 2
c. NRZ-I: 2
f. Manchester vi sai: 2
Trang 87
Chng 5: M ho v iu ch
Hnh 5.7
Trang 88
Chng 5: M ho v iu ch
101. Gin trng thi pha hnh 5.8 l dng iu ch no: ASK, FSK, PSK v QAM?
Hnh 5.8
102. Gin trng thi pha hnh 5.9 l dng iu ch no: ASK, FSK, PSK v QAM?
Hnh 5.9
103. Gin trng thi pha hnh 5.10 c biu din ASK, FSK, PSK v QAM?
Hnh 5.10
104. Mt gin trng thi pha c th c 12 im khng? gii thch?
105. Mt gin trng thi pha c th c 18 im khng? gii thch?
106. Th ngh mt nguyn tc chung tm cc im trong gin trang thi pha
107. Nu c 8 dim trong gin trng thi pha, cho bit c th gi bao nhiu bit trong mt
baud?
108. Tnh bng thng cn thit cho tng i pht AM sau, b qua yu cu ca FCC.
a. iu ch tn hiu c bng thng 4 KHz; S: 8 KHz
b. iu ch tn hiu c bng thng 8 KHz ; S: 16 KHz
c. iu ch tn hiu c tn s t 2.000 n 3.000 Hz; S: 2 KHz
109. Tnh bng thng cn thit cho tng i pht FM sau, b qua yu cu ca FCC.
a. iu ch tn hiu c bng thng 12 KHz; S: 120 KHz
b. iu ch tn hiu c bng thng 8 KHz; S: 80 KHz
c. iu ch tn hiu c tn s t 2.000 n 3.000 Hz; S: 10 KHz
Trang 89
TRUYN D LIU S
Cc cch truyn s liu: truyn song song v truyn ni tip (ng b v khng ng
b)
Hnh 6.1
6.1.1 Truyn song song
+ Khi nim: Truyn mt lc nhiu bit, mi bit i trn mt ng dy
+ u im: Tc nhanh.
Hnh 6.2
Hnh 6.3
Trang 90
Cn gii quyt bi ton chuyn i ni tip sang song song v song song sang ni tip.
Hnh 6.4
+ Hiu sut truyn = s bit d liu / tng s bit truyn;
V d: d liu truyn 8 bit, suy ra hiu sut truyn l: 8/10 = 0,8.
n gin, chi ph truyn thp, hiu qu tng i cao.
+ u im:
Hnh 6.5
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 91
Tc truyn nhanh hn bt ng b.
Hnh 6.6
6.2.1 Cc Chun giao tip:
+ Mc ch ca chun giao tip DTE v DCE: nhm nh ngha cc c tnh c, c
tnh in, c tnh chc nng ca kt ni gia DTE v DCE.
+ Phn loi: EIA (Electronic Industries Association) v ITU-T pht trin nhiu
chun cho giao din DTE-DCE.
-
Hnh 6.7
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 92
Hnh 6.8
6.2.2.2 Cc c tnh in
nh ngha mc in p v dng tn hiu c truyn trong giao tip DTE-DCE.
+ Gi d liu: Dng m NRZ-L.
+3V n +15V bit 0
-3V n -15V bit 1
V d: V chui 1010 dng tn hiu RS232
Volt
+15
+3
0
-3
Time
-15
NRZ-L encoding
Hnh 6.9
V d: V tn hiu RS-232 cho d liu ng vi k t M (M ho theo m ASCII),
truyn theo ch ni tip bt ng b, kim tra li Parity chn. Bit rng tc truyn 10
bps. Tnh thi gian truyn.
+ iu khin v nh thi (ng b):
-
Trang 93
Hnh 6.10
6.2.2.3 Cc chc nng chnh
C hai dng DB-25 v DB-9
a. DB-25 (thit b DTE)
Chn 1: V bc.
Chn 2: Pht d liu
Chn 3: Thu d liu
Chn 4: yu cu gi
Chn 5: Xo gi
Chn6: Bo hiu thit b DCE sn sng
Chn 7: Mass chung
Chn 8: Pht hin tn hiu sng mang
trn ng dy
Chn 17: ng b thu
Chn 20:Bo hiu thit b DTE sn
sng
Chn 22: Ch nh bo hiu
Chn 24: ng b pht
Hnh 6.11
Trang 94
Hnh 6.12
My tnh l DTE
Hnh 6.13
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 95
Trang 96
Truyn d liu gia 2 thit b DTE1, DTE2 trc tip (khng thng qua
mng- khong cch nh hn 15m)
+ Modem rng (Null modem): Truyn trc tip d liu gia hai thit b DTE gn
nhau.
Gi s khi truyn trc tip d liu gia hai my tnh vi khong cch gn (nh hn
15m), khng cn c modem do qu trnh truyn khng cn chuyn i sang tn hiu analog,
nh dy in thoi v khng cn qu trnh iu ch tn hiu. Tuy nhin, ta vn cn phi thit
lp giao din thc hin trao i thng tin (tnh sn sng, truyn d liu, nhn d liu, ...)
theo cc chun ca cp do EIA-232 DTE-DCE qui nh. Dng modem rng (null modem)
(theo chun EIA) to giao din DTE-DTE khng c DCE.
Do trong giao din EIA-232 DTE-DCE dng cp c u ci ti DTE v u c DCE,
nn null modem phi c hai u ni u l ci nhm tng thch c EIA-232 DTE port, l
cc u c.
Crossing connection (kt ni cho): truyn d liu trc tip gia hai thit b DTE gn
nhau, cn kt ni cho (DB25)
Hnh 6.14
Th d: V kt ni v m t hot ng truyn d liu t thit b DTE1 sang thit b
DTE2 dng chun EIA-232 (RS232) DB 25, truyn ng b song cng, khng thng qua
mng.
Bc 1: Chun b, Lin quan chn: 77;
Bc 2: Sn sng , Lin quan chn: 6, 20 ; DTE 1: 206; DTE 2: 206
Bc 3: Thit lp, Lin quan chn: 4, 5, 8 ; DTE 1: 458(DTE 2);
DTE 2: 458 (DTE 1); trng thi ON
Bc 4: Truyn d liu, Lin quan chn: 2, 3, 24, 17;
DTE 1: 23 (DTE 2), 2417(DTE 2).
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 97
Bc 1: Chun b
Bc 2: Sn sng
Bc 3: Thit lp
Bc 5: Xo thit lp
Tc truyn 20Kbps.
Trang 98
Hnh 6.15
+ Chc nng cc chn
Pin
Function
Category
Pin
Function
Category
Shield
20
Receive Common
II
21
Unassigned
Unassigned
22
Send data
Send data
23
Send timing
Send timing
24
Receive data
Receive data
25
Request to send
Request to send
26
Receive timing
Receive timing
II
27
Clear to send
Clear to send
28
Terminal in service
II
10
Local loopback
II
29
Data mode
11
Data mode
30
Terminal ready
12
Terminal ready
31
Receive data
13
Receive ready
32
Select standby
II
14
Remote loopback
II
33
Signal quality
15
Incoming call
34
New signal
II
16
Select frequency
II
35
Terminal timing
17
Terminal timing
36
Standby indicator
II
18
Test mode
II
37
Send common
II
19
Signal ground
Trang 99
Function
Shield
Signal ground
Receive common
Send common
Hnh 6.16
Trang 100
RS-422:
- Ch cn bng: dng 2 dy truyn tn hiu.
Khong cch 12m (40 feet) Tc 10Mbps.
Khong cch 1,2Km (4000 feet) Tc 1Kbps.
- M ho NRZ-L: t 4V n 6V mc logic 0; T -4V n - 6V mc logic 1
- Truyn tn hiu trn 2 dy, 2 dy lun c in p ngc nhau.
- Chng nhiu, truyn ni tip, cu hnh im - im.
Hnh 6.17
Trit nhiu trong ch cn bng
Hnh 6.18
Chun EIA-449 khng thch hp trong cng nghip (DB-25)
6.2.3 EIA-530
EIA-449 cung cp cc chc nng tt hn EIA-232, tuy nhin li cn dng DB-37 trong
khi cng nghip li chung DB-25. Nn pht trin chun EIA-530 l chun EIA-449 nhng
dng DB-25.
Chc nng cc chn ca EIA-530 v c bn l ging EIA-449 (tra li cho tng trng
hp c th).
Thc t, dng RS-232 v RS-485.
Trang 101
Hnh 6.19
iu khin v khi to: dng khi to trong qu trnh bt tay (handshaking), hay
chp thun truyn.
Trang 102
Pin
Function
Function
Pin
Shield
10
Control
Control
11
12
Indication
Indication
13
14
Byte timing
Byte timing
15
Reserved
Signal ground
6.3 MODEM
Modem: B iu ch s v gii iu ch s.
(modulator: b iu ch s /demodulator: gii iu ch s)
B iu ch s (modulator): Chuyn i tn hiu s sang tn hiu dng tng t (ASK,
FSK, PSK hoc QAM).
B gii iu ch s (demodulator): Khi phc tn hiu s t tn hiu ASK, FSK, PSK
hoc QAM.
Modulator
Switching
Station
Demodulator
Modem
Hnh 20
Telephone
network
Modulator
Switching
Station
Demodulator
Modem
Hnh 6.20
Tc truyn: tc cao hay tc thp ty thuc s lng bit truyn mi giy
(bps)
Bng thng: hot ng vi bng thng ca dy in thoi c bng thng ch l
3.000Hz, hnh 6.21.
Trang 103
Hnh 6.21
Tc modem: hot ng vi cc phng thc ASK, FSK, PSK v QAM vi cc tc
truyn theo bng di y:
ASK: Ta bit rng bng thng dng trong truyn dn ASK th bng tc baud
ca tn hiu. Gi s ton kt ni c dng cho mt tn hiu, d l simplex hay halfduplex, th baud rate ti a trong iu ch ASK bng ton kh sng dng trong truyn
dn. Do kh sng hiu dng ca ng in thoi l 2400 Hz, baud rate ti a cng l
2400 bps. Do baud rate v bit rate l ging nhau trong iu ch ASK, nn bit rate ti
a cng l 2400 bps nh hnh 6.22.
Hnh 6.22
Trng hp truyn full duplex th ch mt na bng thng tng th l c dng cho
mi chiu. Nh th, tc ti a ca truyn dn ASK trong ch full-duplex l 1200 bps.
Hnh 6.23 minh ha quan h ny, vi nhn xt l ASK tuy c tc bit tt nhng hin khng
c dng trong modem v nhiu.
Hnh 6.23
FSK: Kh sng dng trong truyn dn FSK th bng tc baud ca tn hiu
cng vi lch tn s. Gi s ton kt ni ch c dng cho mt tn hiu, l simplex
hay half-duplex, th tc baud l bng ton bng thng ca truyn dn tr cho
lch tn s. Do tc baud v tc bit l ging nh trong ASK nn tc bit ti a
cng l 2400 bps tr cho lch tn s (nh hnh 6.24).
Trang 104
Hnh 6.24
Trng hp full-duplex th ch c na bng thng ca kt ni c dng trong mi
hng truyn. Nh th, tc l thuyt ln nht ca FSK trong trng hp ny l phn
na kh sng tr i lch tn s, nh v hnh 6.25.
Hnh 6.25
PSK v QAM: Nh bit th kh sng ti thiu cn cho PSK v QAM th
ging trng hp ASK, tuy nhin tc bit c th ln hn ty theo s bit c dng
biu din mi n v d liu.
Tc bit -Half-duplex
Tc bit -Full-duplex
(Dng iu ch)
ASK= 2-ASK
2.400
1.200
FSK
<2.400
<1.200
2-PSK
2.400
1.200
4-PSK, 4-QAM
4.800
2.400
8-PSK, 8-QAM
7.200
3.600
16-QAM
9.600
4.800
32-QAM
12.000
6.000
64-QAM
14.400
7.200
128-QAM
16.800
8.400
256-QAM
19.200
9.600
Trang 105
Hin nay, vi nhiu kiu a dng truy xut pht t c s ban u ca Bell. Vic nghin
cu cc modem u tin s gip ta hiu r hn v cc c tnh c bn ca modem, nh v
trong hnh 6.26:
Hnh 6.26
202 series: Hot ng half-duplex dng in thoi hai dy. Phng thc
truyn dn khng ng b, dng iu ch FSK. Do truyn half-duplex, nn
ch dng mt tn s truyn 1200 Hz = 0 v 2400 Hz = 1.
Trang 106
Dng cng tc 1200 bps nh ca sri 202 nhng sri 212 hot ng full
duplex thay v half duplex. Ch khi chuyn t FSK sang PSK, nh thit k
gia tng ng k hiu qu truyn dn. Trong 202, hai tn s c dng gi
i nhiu bit theo mt chiu. Trong 212, hai tn s biu din hai chiu truyn
khc nhau. Qu trnh iu ch c thc hin bng cch thay i pha trong cc
tn s ny, tc l dch bn pha biu din hai bit.
201 series: hot ng half hay full duplex dng in thoi bn dy. Bng
thng tng ca hai dy in thoi c dnh cho mt chiu truyn dn, nh th
vi bn dy th c hai knh truyn theo hai hng, ch dng mt modem cho
mt u. Truyn dn dng ch ng b, iu ch 4-PSK tc l ch dng mt
tn s cho vic truyn mi cp dy. Vic chia hai hng truyn trong hai cp
dy cho php mi chiu truyn dng ht bng thng ca dy. Tc l, vi cng
mt cng ngh, tc bit l gp i ln 2400 bps (hay 1200 baud) trong c hai
ch half v full duplex (2400 bps vn ch l phn na tc d liu l
thuyt trong phng php iu ch 4 PSK trong hai dy in thoi).
Chun ca ITU-T
Bell
Baud rate
Bit rate
Modulation
V.21
103
300
300
FSK
V.22
212
600
1200
4-PSK
V.23
102
1200
1200
FSK
V.26
201
1200
2400
4-PSK
V.27
208
1600
4800
8-PSK
V.29
209
2400
9600
16-QAM
V.22 bis: l th h th hai ca V.22, dng hai tc , 1200 bps hay 2400 bps,
ty theo tc cn ca DCE pht v nhn
Trang 107
Trong ch 1200 bps, V.22 bis dng 4-DPSK (dibit) vi tc truyn 600 baud,
DPSK l differential phase shift keying, tc l cc bit pattern nh ngha s thay i ca gc
pha nh sau: [ 00 thay i 900.; 01 thay i 0 0; 10 thay i 1800 ; 11 thay i 2700 ].
Trong ch 2400 bps, V.22 bis dng 16-QAM.
V.32,V.32 bis, V.32 terbo, V.33, V.34.
Hnh 6.27
Modem thng minh
Mc ch ca modem l iu ch v gii iu ch. Cc modem ngy nay c gi l
modem thng minh khi c cha phn mm h tr cc chc nng ph nh t ng tr li hay
gi my (dialing), hin ang pht trin rt mnh vi nhiu phng thc hot ng khc nhau.
6.4 MODEM 56K
Modem truyn thng: gii hn (dung lng truyn cc i) 33,6 Kbps theo Shannon.
Hnh 6.28
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 108
Hnh 6.29
MODEM CP: Dng phi hp vi h thng truyn hnh cp.
Hnh 6.30
Trang 109
T KHA V NIM
56K Modem
Modulator -demodulator
Null modem
Asynchronous transmission
Intelligent modem
Bell modems
Interface
Serial transmission
Cable modem
Synchronous transmission
Trellis-coded modulation
Downloading, uploading
Modem
Modulation - demodulation
Trang 110
TM TT
D liu c th truyn theo ch song song hay ni tip
Trong ch truyn song song, nhm cc bit c truyn ng thi, vi mi bit trn
mt ng ring bit
Trong ch ni tip, cc bit c truyn tun t trn mt dy
Ch ni tip c hai phng thc truyn ng b v khng ng b
Trong phng thc truyn khng ng b, mi byte (8 bit) c ng khung dng
mt start bit v mt stop bit. C mt khong trng c di thay i gia cc byte.
Trong phng thc truyn ng b, cc bit c truyn theo dng lin tc khng c
bit start v bit stop v cc khong trng gia cc byte. My thu c nhim v nhm li
cc bit thnh c byte c ngha.
DTE: (Data terminal equipment) Thit b u cui: l ngun hay ch ca d liu s
nh phn
DCE (Data-circuit equipment) Mch u cui: nhn tn hiu t DTE v chuyn thnh
dng thch hp cho qu trnh truyn trn mng. Mch ny cng thc hin qu trnh
chuyn i ngc li.
Giao din DTE-DCE c nh ngha bi cc c tnh v c, in v chc nng
Chun EIA-232 l chun c dng nhiu trong giao din DTE-DCE gm cc ni 25
chn (DB-25), vi cc chc nng c th cho mi chn. Cc chc nng ny c th l
ground, data, timing, d phng v cha t tn.
Chun EIA-449 cung cp tc truyn d liu tt v c ly xa hn chun EIA-232
Chun EIA-449 nh ngha cc cc 37 chn (DB-37) c dng cho knh s cp, knh
th cp dng cc ni 9 chn.
DB-37 chia thnh hai hng mc, Category I (cc chn tng thch vi EIA-232) v
Category II ( cc chn mi khng tng thch c vi EIA-232)
Cc c trng v in ca EIA-449 c nh ngha bi cc chun RS-423 v RS-422.
RS-422 l mch cn bng dng hai dy truyn tn hiu. Suy gim tn hiu do nhiu
trong RS-422 t hn so vi RS-423.
X.21 gim bt s chn iu khin trong giao din nh truyn thng tin iu khin
trong cc chn d liu.
Modem rng nhm kt ni hai DTE tng thch khng cn mng hay iu ch
Modem l mt DCE nhm iu ch v gii iu ch tn hiu
Modem chuyn i tn hiu s dng cc phng thc iu ch ASK, FSK, PSK hay
QAM.
Cc c tnh vt l ca dy truyn gii hn tn s ca tn hiu truyn
Dy in thoi thng thng dng di tn s t 300Hz v 3300Hz. thng tin d
liu dng di tn 600hz n 3000hz, v cn c di thng tn (bng thng) l 2400Hz.
iu ch ASK d b nh hng ca nhiu
Trang 111
Modem thng dng nht hin ny vt qua cc kh nng do modem Bell cung cp
(V series) do UIT-T nh ngha.
Trellis coding l k thut dng redundancy cung cp tc li b.
Mt modem thng minh c cha phn mm nhm thc hin cc chc nng khc vi
chc nng iu ch v gii iu ch.
Modem 56K l dng khng i xng, nn download vi tc 56K v upload vi tc
33.6 K
Cp ng trc dng trong truyn hnh cp c th cung cp bng thng ln (tc l cho
php tc bit cao) cho mi trng truyn s liu.
Trang 112
BI TP CHNG 6
I.CU HI N TP
1. Gii thch hai ch truyn d liu nh phn qua ng truyn? (truyn ni tip v song
song)
2. Cho bit u v nhc im ca phng php truyn song song ?
3. So snh hai phng php truyn ni tip v u v nhc im?
4. Trnh by chc nng ca DTE v DCE ? Cho v d.
5. Cho bit t chc no qui nh v cc chun giao din DTE-DCE? (EIA v ITU-T)
6. Nu tn ca mt s chun giao tip DTE-DCE ph bin ?
7. Hy cho bit cc bc thit lp ca chun EIA-232? Chng khc nhau nhng im no?
8. Mc ch ca modem rng (null modem) l g? (truyn trc tip t DTE n DTE)
9. M t cc chn d liu ca modem rng? (DB25, DB9)
10. So snh (c tnh in) gia RS-423 v RS-422.
So snh gia RS-232 v RS-422. (c tnh in, c)
So snh gia RS-232 v RS-423. (c tnh in, c)
11. Ti sao X.21 li c th loi bt mt mt s chn ca chun EIA ?
12. Thut ng Modem c ngha l g?
13. Trnh by chc nng iu ch v gii iu ch ?
14. Cc yu t nh hng ln tc d liu ca kt ni ?
15. nh ngha v bng thng ca ng dy? Cho bit bng thng ca cc dy in thoi
truyn thng?
16. Modem thng minh l g?
17. Gii thch v tnh khng i xng ca modem 56K.
18. Ti sao modem cp li c tc truyn d liu cao?
19. S khc bit gia knh s cp v th cp trong modem?
20. Ti sao DB-37 li c cc cp dy v sent data, sent timing, v receive data?
21. S khc bit gia cc mch cn bng v khng cn bng?
22. Quan h gia tc truyn d liu v c ly truyn mt cch tin cy trong chun EIA?
23. Ti sao truyn k t (t bn phm) n host computer li l khng ng b? gii thch?
24. Cho bit v cc c tnh c hc ca EIA-232?
25. Cho bit v cc c tnh in hc ca EIA-232?
26. Cc chc nng ca EIA-232 l g?
27. Theo chun EIA-449 th khc bit gia category I v category II l g?
28. Ti sao modem li cn thit cho truyn tin in thoi ?
Trang 113
29. Trong in thoi hai dy, ti sao tc bit khi truyn full-duplex ch bng phn na tc
khi truyn half-duplex?
30. FSK c chn lm phng php iu ch trong cc modem tc thp, ti sao phng
thc ny li khng thch hp khi truyn tc cao?
31. Gii thch v s khc bit gia kh nng truyn khi dng 4 dy thay v 2 dy?
32. Bng thng ti thiu ca tn hiu ASK c th bng tc bit. Gii thch ti sao iu ny
khng ng vi trng hp FSK?
Trang 114
a. ni tip khng ng b
b. ni tip ng b
c. thit b chuyn i s
c. song song
d. a v b
35. Trong ch truyn dn no, mt bit
start v mt bit stop to frame k t:
a. ni tip khng ng b
b. in
b. ni tip ng b
c. chc nng
c. song song
d. tt c u ng
d. a v b
36. Trong ch truyn khng ng b, thi
gian trng (gap) gia hai byte l:
a. c nh
b. NRZ-L
b. thay i
c. Manchester
c. hm theo tc bit
d. Manchester vi sai
d. zr
37. Truyn ng b khng cn thit c:
a. bit start
a. ln hn 15V
b. bit stop
b. b hn 15 V
c. gia 3 v 15
d. tt c u ng
d. gia 3 v 15
Trang 115
a. 20
b. 24
c. 25
d. 30
44. Trong giao din EIA232, d liu c
gi i chn no?
a. 2
d. a v c
49. Chn no c dng cho remote
loopback testing
b. 3
c. 4
d. tt c u ng
45. Phn ln cc chn trong trong giao din
EIA-232 c dng vo mc ch:
a. iu khin (control)
b. nh thi (timing)
a. 9
c. d liu (data)
b. 10
c. 11
d. tt c cc chn trn
51. Chn no c dng cho knh ph
a. 1
a. 12
b. 0
b. 13
c. khng nh ngha
c. 19
d. l 1 hoc 0 ty theo s m ha
d. tt c cc chn trn
Trang 116
a. 0,1
b. 10
c. 100
d. 500
a. 2
a. mt modem rng
b. 8
b. cp EIA -232
c. 10
c. u ni DB 45
d. 12
d. mt my thu pht
a. 1.0
a. H
b. 0,5
b. L
c. 0,5
c. H L
d. 1,0
d. L H
b. nh thi
a. tng ng
c. iu khin
b. nh hn
d. t (ground)
c. ln hn
d. hai ln
64. Vi mt tc bit cho trc, bng thng
ti thiu ca ASK so vi ca FSK nh
th no?
a.
b.
c.
d.
tng ng
nh hn
ln hn
hai ln
b. nh thi
c. iu khin
d. t
60. Trong modem rng, d liu truyn
chn 3 ca mt DTE s ni vi:
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 117
a. gim
a. bng
b. tng
b. nh hn
c. gi khng i
c. ln hn
d. hai ln
d. gp i
a.
Gim
b.
Tng
a. 0
c.
Khng i
b. 90
d.
phn na
c. 180
d. 270
73. Mc ch ca trellis coding l:
a. 16 QAM
a. Kh sng hp hn
b. FSK
b. iu ch n gin hn
c. 8 PSK
c. tng tc bit
d. tt c u ng
d. gim t s li
b. hp hn
a. FSK
b. PSK
d. tt c u sai
c. DPSK
d. ASK
75. Cho bit dng iu ch m tc bit
bng tc baud
b. Bell 201
a. FSK
c. Bell 212
b. QAM
d. tt c u ng
c. 4 PSK
d. tt c u ng
76. Vai tr ca b iu ch s l chuyn tn
hiu. sang tn hiu ..
a. s; tng t
b. tng t; s
c. PSK; FSK
d. FSK; PSK
77. Trong EIA 232, thit lp DB9 c
dng trong dng kt ni no:
Trang 118
a. Bt ng b n
a. 33,6K; 33,6K
b. ng b n
b. 33,6K; 56,6K
c. n cng
c. 56K; 33,6K
d. tt c u sai
d. 56,6K; 56,6K
d. V.42
c. iu ch AMI
a. V.32
b. V.32bis
c. V.42
d. V.42bis
80. Trong modem 56 Kth c th downdoad
vi tc .v upload vi tc ..
III. BI TP
82. Gi s truyn 4 k hiu: 1000 (ASCII) khng ng b, hy cho bit s bit (extra) ti a
cn c? Tnh hiu sut truyn theo phn trm ? 28/36
83. Truyn mt k t A (ASCII-1000001) dng chun EIA-232, truyn ni tip ng b. v
dng bin tn hiu theo thi gian, vi gi s bit rate l 10 bps.
84. V dng sng theo thi gian ca mu bit 10110110 c truyn trong mch RS-422. Gi
s mc 0 l 5 volt v mc 1 l 5 volt. V phn b ca tn hiu.
85. Dng d liu ca bi tp trn, gi s l bit u v bit cui b nhim nhiu 1 volt, V tt c
cc dy v sai bit ca phn complement ca tn hiu.
86. To bng hai ct, ct th nht lit k cc chn ca DB-9 chun EIA-232.
Trong ct th hai, cc chn tng ng ca thit lp DB-25 ca EIA-232.
87. Vit lnh Hayes dng gi s 864-8902 v iu chnh volume ln mc 10.
88. Vit lnh Hayes gi s (408)864-8902 v cho php echo printing.
89. Lm li bi tp 88, nhng khng cn c echo printing.
90. Mun truyn ch khng ng b dng DB-25 v ch dng mt knh.
91. Mun truyn ch ng b dng DB-25 v ch dng mt knh.
92. Mun truyn thm knh th cp dng DB-25 th cn bao nhiu chn.
93. Lm li th d hnh 6.12 trong bi ging dng ch khng ng b.
Trang 119
Trang 120
MI TRNG TRUYN DN
7.1.1
CP XON I
Cu to: gm 2 si dy in xon li vi nhau.
Trang 121
Hnh 6
Receiver
12
Noise effect = 12 units
3
Hnh 7.1
Hnh 7.2
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 122
+ u im ca cp UTP : r v d s dng, mm do hn v d lp t.
Cc cp UTP cp cao hn c dng trong nhiu LAN, bao gm Ethernet v Token
Ring.
T chc EIA (Electronic Industries Association) pht trin thnh 6 cp
Category 1: dng in thoi, thch hp cho truyn d liu tc thp.
Category 2: dng in thoi v truyn d liu ln n 4 Mbps.
Category 3: cn t nht 3 ln xon trong 0,3m, dng cho truyn d liu ln n 10
Mbps.
Category 4: cn t nht 3 ln xon trong 0,3m v c th truyn d liu ln n 16
Mbps.
Category 5: dng cho truyn dn d liu ln n 100 Mbps.
Category 6: dng cho truyn dn d liu ln n 150 Mbps.
+ u ni (Connectors):
Jack tng t nh loi dng trong in thoi, RJ11 c 4 dy, cp c 2 i dy
xon
Mng Lan Jack RJ45 dng 8 dy dn, cp c 4 i dy xon.
Trang 123
Lp cch in 1
Lp dn in bn ngoi
Lp cch in 2
Lp nha bo ph bo v
+ Cc chun cp ng trc:
c phn cp theo RG, Mi s RG cho mt tp cc c tnh vt l, bao gm kch
thc dy ng, kch thc lp cch in v kch c ca lp bc ngoi.
Cc chun thng gp l:
Trang 124
+ u ni cp ng trc:
CP QUANG:
Hnh 7.3
+ Gc ti hn: Xy ra hin tng phn x ton phn. Iti hn
Khi chiu nh sng t mi trng chit sut ln sang mi trng chit sut nh gc ti
I < R. I ti hn l gc ng vi n gc khc x R=90o.
Trang 125
Hnh 7.4
+ Cp quang dng hin tng phn x dn nh sng qua knh quang.
+ D liu c m ha thnh dng chm tia on-off biu din bit 1 v bit 0. (ON: c nh
sng, OFF: khng c nh sng).
+ Cc ch truyn si quang: 2 ch : si a mode v si n mode
Hnh 7.5
+ Si a mode: Nhiu tia t ngun nh sng di chuyn bn trong li theo nhiu ng khc
nhau.
- Si a mode step-index:
Hnh 7.6
Chit sut ca li c gi khng i t tm n ra.
Cc tia n khng ng u xut hin hin tng mo do tr.
Gii hn tc truyn d liu
c ng dng truyn d liu tc thp, chnh xc khng cao.
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 126
Hnh 7.7
- Si n mode:
Hnh 7.8
+ Kch thc cp quang:
T s ca ng knh li v ng knh v, dng micromet.
Loi si quang
Li
Lp bao ph
Micromet
micromet.
62.5/125
62.5
125
50/125
50.0
125
100/140
100.0
140
8.3/125 (n
mode)
8.3
125
Trang 127
+ Cu to cp:
Hnh 7.9
Li cp c bc bi lp sn ph (cladding) to ra cp quang.
Li v lp sn ph c th c lm t thy tinh hay plastic nhng c mt khc
nhau.
Lp bc ngoi c th c cu to t nhiu cht liu khc nhau, bao gm v
Teflon, plastic, plastic m kim loi hay li kim loi, ty theo cc ng dng
khc nhau, v iu kin lp t.
+ Ngun sng cho cp quang:
Ngun sng c th l LED (light-emitting diode) hay diode laser ILD (injection
laser diode).
-
B thu phi c b cm bin quang (photodiode) cho php chuyn tn hiu thu
c sang tn hiu in dng c cho my tnh.
+ u ni cp quang:
u ni cp quang cng i hi s chnh xc nh bn thn cp quang, khng cho php
c khong h, cng nh khng c p qu st, lun i hi c cn chnh ng nu khng
mun tn hiu b suy hao.
T , cc nh sn xut cung cp cho th trng nhiu loi u ni va chnh xc
va r tin, vi hai dng u c v ci; u ni c thng ni vo cp, cn u ci c
mc vo thit b cn kt ni.
+ u im ca cp quang: tnh chng nhiu, t b suy gim tn hiu v bng thng ln hn.
Tnh chng nhiu: t bn cht nh sng, nn khng b nhim nhiu in t
trng, cn nh sng t ngoi vo cp th c lp bc bo v ngn chn.
t b suy gim tn hiu: iu ny cho php tn hiu lan truyn hng chc Km.
Bng thng ln hn: tc truyn cao hn.
Trang 128
Gi
Tc
Suy hao
Nhiu in
t
an ton
(An ninh)
UTP
1 100 Mbps
Nhiu
Nhiu
Thp
STP
Va
1 150 Mbps
Nhiu
Va
Thp
Cp ng trc
Va
1 Mbps 1 Gbps
Va
Va
Thp
Cp quang
Cao
Khng
Cao
Cu hi:
Nu tn cc loi cp c s dng trong truyn d liu, trnh by c im mi loi v so
snh cc loi ?
7.2 MI TRNG KHNG NH HNG
+ Khi nim: Cn gi l thng tin khng dy (v tuyn), sng in t c truyn dn qua
khng kh.
+ Qui hoch tn s v tuyn : Chia thnh 8 di tn 3kHz n 300GHz.
VLF Very low frequency
LF
Low frequency
MF Middle frequency
HF
High frequency
Trang 129
Ionosphere
Ionosphere
Troposphere
Troposphere
Troposphere
Surface propagation
Tropospheric propagation
Ionospheric propagation
Hnh 22
Troposphere
Troposphere
Line-of-sight propagation
Space propagation
Hnh 7.10
Tng i lu l vng kh quyn ko di n khong 30 dm so vi mt t (tng
bnh lu -stratosphere), cha ch yu khng kh. My, gi, thay i nhit , v
thi tit thng din ra lp i lu, l lp bay ca my bay phn lc.
Tng in ly l lp kh quyn pha trn tng i lu nhng nm di lp khng
gian, trong cha cc phn t in tch t do.
Lan truyn b mt: trong dng ny, sng lan truyn trong phn thp nht ca kh
quyn, st mt t. Ti nhng tn s thp nht, tn hiu ta ra theo nhiu hng t anten v i
theo b mt t. C ly pht i ph thuc vo cng sut, cng sut cng ln th i cng xa.
Lan truyn b mt c th i theo mt nc bin.
Lan truyn tng i lu: lan truyn theo hai cch: c th i thng (t anten n anten)
hay c th truyn dn theo mt gc ri phn x li xung mt t nhiu ln khi chm lp b
mt trn ca tng i lu. Phng php truyn thng cn c nh hng anten cn phng
php th hai th cho php truyn dn xa hn.
Lan truyn tng in ly: Sng tn s cao c th truyn n tng in ly ri phn x
v mt t nhiu ln. Dng lan truyn ny cho php truyn xa vi cng sut b.
Lan truyn sng thng: Cn iu kin cc anten phi nhn thy nhau. Anten nh th
phi c tnh nh hng, mc trn cao khng gp chng ngi vt. Dng truyn dn ny
i hi phi tinh t, cn tp trung hi t sng do sng phn x trong trng hp ny s gy
nhiu ln trn tn hiu thu.
Lan truyn trong khng gian: c dng trong cc b chuyn tip dng v tinh. Tn
hiu pht i c v tnh thu v truyn tip v my thu ti mt t. y l mt dng truyn
Trang 130
Hnh 7.11
LF (Low Frequency): tng t nh VLF l truyn theo dng sng b mt, c dng
trong truyn tin sng-di hng hi (hnh 7.12). Dng sng ny b suy hao nhiu vo ban
ngy, khi sng b hp thu nhiu bi cc vt cn t nhin.
Hnh 7.12
MF (Middle Frequency): Sng c truyn qua tng i lu. Cc tn s ny b tng
in ly hp thu. Do , c ly ca sng b gii hn t gc cn thit phn x tn hiu trong
vng i lu khi phi i vo vng in ly. Hp th ny tng vo ban ngy, tuy nhin hu
ht cc truyn dn MF li thng da vo cc anten truyn thng (line-insight) cho php d
iu khin v gim yu t hp th. Trong di sng ny c radio AM, hng hi, radio nh
hng (RDF: radio direction finding), v tn s bo nguy khn cp (emergency
frequency) (hnh 7.13).
Hnh 7.13
HF (high frequency): tn hiu dng trong tng in ly, cc tn s ny i t vo tng
in ly, trong b phn x v mt t do c s khc bit v mt . Sng HF dng cho
Trang 131
amateur radio (ham radio), citizens band (CB), truyn tin quc t, truyn tin qun s,
thng tin hng khng ng di v thng tin hng hi, telegraph, v fax (hnh 7.14)
Hnh 7.14
VHF (Very High Frequency): dng trong thng tin truyn thng, bao gm sng TV
VHF, radio hng khng AM, h tr khng lu AM (hnh 7.15)
Hnh 7.15
UHF (Ultra high Frequency): hu ht dng trong thng tin truyn thng, bao gm sng
TV UHF, thng tin di ng, paging, v kt ni vi ba (hnh 7.16). Xin ch l vi ba c hiu
l sng t 1 GHz ca UHF cho n cc SHF v EHF.
Hnh 7.16
SHF (Superhigh frequency): dng trong thng tin truyn thng v khng gian, bao gm
thng tin vi ba mt t v v tinh, radar (hnh 7.17)
Hnh 7.17
EHF (Extremely high frequency) dng trong thng tin khng gian, ch yu cho cng
tc khoa hc bao gm radar, v tinh, v cc thng tin th nghim (hnh 7.18).
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 132
Hnh 7.18
7.2.3 VIBA MT T (terrestrial microwave)
Do truyn thng nn vi ba cn c cc thit b thu pht p ng c yu cu ny. C
ly truyn ph thuc rt ln vo chiu cao anten, nhm trnh c cc chng ngi vt. Thng
thng anten c t trn cc nh ni hay i.
Vi ba lan truyn theo mt hng, nh th cn c hai tn s khc nhau khi truyn tin hai
chiu, mt cho pht v mt cho thu, ngy nay thit b ny c t hp li thnh my thu pht
(transceiver) vi cc thit b cho php ch dng mt anten cho hai tn s thu-pht.
B tip vn (repeater):
tng c ly ca vi ba mt t, c th dng thm nhiu b tip vn (hnh 7.19). Hin
nay, h vi ba mt t vi cc trm tip vn cung cp c s cho cc h thng in thoi hin
i
Hnh 7.19
Anten:
Co hai dng anten vi ba thng dng: cho parabol v anten sng (horn)
Anten parabol (hnh 7.20)
Hnh 7.20
Horn antenna (hnh 7.21)
Trang 133
Hnh 7.21
7.2.4 THNG TIN V TINH:
Thng tin v tinh ging thng tin truyn thng trong c mt trm l v tinh. Nguyn
tc hot ng tng t nh vi ba mt t, trong v tinh ng vai tr mt anten v b tip
vn (hnh 7.22). Do truyn thng nn yu t v cong b mt ca tri t l t quan trng,
nn dng thng tin ny thch hp cho truyn dn lin lc a v xuyn i dng.
Hnh 7.22
V tinh a tnh:
bo m thng tin, th v tinh nht thit phi c cng tc vi mt t, yu cu c
v tinh a tnh (hnh 7.23). Qu o a tnh vo khong 22.000 dm so vi mt t. Cn c
ba v tinh ph sng ton cu.
Tn s dng trong thng tin v tinh:
Di tn ny tm GHz, dng hai tn s thu-pht khc nhau (uplink: t mt t ln v
tinh v downlink: t v tinh xung), nh bng B.2
Hnh 7.23
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 134
Band
Downlink
Uplink
Ku
14 to 14.5 GHz
Ka
17.7 to 21 GHz
23.5 to 31 GHz
Hnh 7.24
Kch thc cc t bo c th thay i ty thuc s my ph trch. Trung bnh l 1 n
12 dm. Cng sut pht cc trm cng c b tr hp l khng gy nhiu ln cc t bo
ln cn.
Di sng dng cho in thoi di ng:
Thng tin di ng ban u dng analog. gim nhiu, dng phng php FM cho
truyn tin gia my di ng vi tng i cell. FCC qui nh hai di sng cho thng tin di ng
(hnh 7.25). Di tn gia 824 v 849 MHz c dng u tin cho thng tin di ng. Di tn
gia 869 v 894 MHZ truyn dn thng tin cho in thoi mt t. Cc tn s sng mang
c phn cch tng 30 KHz, cho php mi di tn h tr n 833 sng mang. Tuy nhin, do
cn hai di tn truyn tin cho full-duplex, lm cho bng thng mi di ln n 60 KHz, nn
ch cn c 416 knh trong mi di sng.
Trang 135
Hnh 7.25
Truyn:
thit lp cuc gi vi my bn, thu bao di ng dng m gm t 7 n 10 digit (s
in thoi) v nhn gi. in thoi di ng s scan trong di tn, tm v thit lp vi knh c
tn hiu mnh nht, ri gi d liu (s in thoi) n n cell office gn nht dng knh ny.
Trm cell tip vn d liu n MTSO, MTSO gi d liu ny n tng i in thoi trung
tm (CO: central office). Nu bn i tc tr li, kt ni c thc hin v c chuyn tip
n MTSO. Ti y, MTSO ch nh mt knh ri cho cuc gi v thit lp kt ni. in
thoi di ng t chnh nh n knh mi v thng thoi.
Nhn:
Khi in thoi bn gi di ng, th tng i (C.O) gi s gi n cho MTSO, MTSO
tm v tr ca thu bao di ng thng qua vic gi i tn hiu gi tm ti cc cell. Khi tm c
my di ng, MTSO gi tn hiu bo chung, v nu di ng tr li, MTSO ch nh mt
knh thoi dng cho cuc gi, cho php thng thoi.
Chuyn vng cuc gi:
Trong qu trnh kt ni khi my di ng i t mt cell ny n mt cell khc, khi tn
hiu b yu i, nn MTSO s gim st mc tn hiu trong mt vi giy. Khi cng ny
gim i, MTSO s tm mt cell mi thch hp hn chuyn sang knh mi. Qu trnh ny
din ra rt nhanh nn thu bao khng kp nhn ra.
Digital:
Dch v in thoi di ng FM dng chuyn mch di ng analog (ACSC: analog
circuit switched cellular). Khi truyn d liu s dng dch v ACSC th cn c modem vi tc
t 9.600 n 19.200 bps.
T 1993, nhiu nh cung cp dch v chuyn sang h thng mng chuyn gi di ng
s (CDPD: cellular digital packet data). CDPD cung cp dch v s tc thp trong cc
mng in thoi ang s dng, trn c s m hnh OSI.
tn dng cc mng di ng ang c, th d nh vi dch v chuyn mch 56K, th
CDDP dng phng php trisector. y l kt hp ca ba cell vi mi cell l 19, 2 Kbps,
c tng l 57,6 Kbps (tng thch c vi ng chuyn mch 56 K thng qua vic b bt
mt s overhead). Trong k thut ny, th nc M c chia thnh 12.000 trisector. C mi
60 trisector, dng mt b nh tuyn (router).
Trang 136
Kt hp v tinh v my tnh:
in thoi di ng ang chuyn hng nhanh trong vic kt hp thng tin v tinh vi
cc h thng hin hu. iu ny cho php thit lp thng tin di ng ti hai im bt k trn
tri t. Mt xu hng khc l kt hp thng tin di ng v my tnh c nhn c gi l
thng tin c nhn di ng (mobile personal communication) cho php dng cc my tnh c
nhn gi, nhn d liu, thoi, hnh nh v video.
7.3 TN HAO NG TRUYN (TRANSMISSSION IMPAIRMENT)
Hnh 7.26
C 3 dng tn hao: suy gim, mo dng, nhiu.
7.3.1 Suy gim (Attenuation): L tht thot nng lng.
- b suy hao, dng b khuch i tn hiu.
Trang 137
Hnh 7.27
Tng deciBel ca ng truyn:
10 log 10 ( P4 / P1 ) 10 log 10 (
10 log 10 (
P2
)
P1
P2 P3 P4
P
) 10[log 10 ( 2 )
P1 P2 P3
P1
10 log 10 (
P3
)
P2
10 log 10 (
P4
) 3
P3
log 10 (
7
P3
)
P2
log 10 (
P4
)]
P3
3 1dB
tn hiu c khuch i.
7.3.2. Mo dng (Distorsion): L tn hiu b thay i hnh dng.
Tn hiu hn hp, to nn t nhiu nhiu tn hiu tn s khc nhau.
Mi tn s c tc truyn khc nhau trong mi trng, nn tn hiu ti im thu
khi tng hp li b mo.
Trang 138
+ Phn loi: nhiu nhit, nhiu cm ng (induced noise), nhiu xuyn knh (crosstalk) v
nhiu xung.
Nhiu nhit : Khi nhit thay i, chuyn ng ngu nhin ca electron trong
dy dn to ra thm vo cc tn hiu khng do my pht chuyn i. Khc phc:
dng my iu ho.
Nhiu cm ng: do ng c hay thit b in, khi cc thit b ny hot ng
ging nh mt anten v mi trng ng vai tr b thu sng. Khc phc:
khng dng cc thit b to in t trng trong lc truyn s liu.
Nhiu xuyn knh: nh hng ca mt dy dn ln dy khc. Mt dy ng vai
tr anten v dy cn li l b thu sng. Khc phc: dng dy chng nhiu nh
cp STP
Nhiu xung: Do cc thit b cng sut, tia chp Khc phc: dng chng st,
khng ng ngt cc thit in trong phng truyn s liu.
Hnh 7.28
Trang 139
Hnh 7.29
Thi gian truyn thng c chun ha sang kilomet.
Th d, thi gian truyn trong dy cp xon i c chun ha thnh km nh sau:
Thi gian truyn = 1000m / (3 x 108 m/s) = 3,33 x 10 6 s/m = 3,33 s/km
Trong cp ng trc v cp quang, th:
Thi gian truyn = 1000m / (2 x 108 m/s) = 5 x 10 6 s/m = 5 s/km
+ BC SNG:
di sng l mt c tnh khc ca tn hiu di chuyn trong mi trng truyn. di
sng rng buc chu k hay tn s ca mt sng sin n gin vi tc truyn trong mi
trng. Ni khc i, khi tn s tn hiu c lp vi mi trng, di sng ph thuc vo c
tn s v mi trng. Mc d di sng c lin quan n tn hiu in, nhng ngi ta cng
dng khi bn n nh sng trong cp quang. di sng l c ly ca tn hiu n gin di
chuyn trong mt chu k, nh trong hnh 7.30.
Trang 140
Hnh 7.30
di sng c th c tnh ton t tc truyn v chu k ca tn hiu
di sng = tc truyn x chu k
Mt khc t quan h gia tn s v chu k, ta c:
di sng = tc truyn x (1/tn s) = tc truyn/tn s
Gi l di sng, tc truyn l c, v tn s l f th:
= c/f
di sng thng c o bng micromet (micron), th d di sng tia hng ngoi
(tn s = 4.1014) trong khng kh l:
= c/f = (3.108)/(4.1014) = 0,75 .10-6 m = 0,75 m
Trong dy ng trc hay cp quang th di sng thp hn (0,5 m) do tc truyn
trong cp b hn trong khng kh.
+ DUNG LNG KNH SHANNON:
- Dung lng knh: Xc nh tc truyn d liu cc i theo l thuyt ca mt
knh truyn
C = B log2(1+S/N)
Trong :
C[bps]: Dung lng knh.
B[Hz] : Bng thng ca knh truyn.
S/N : T s cng sut tn hiu trn cng sut nhiu.
S(W): Cng sut tn hiu; N(W): Cng sut nhiu.
V d 4: Cho c mt knh truyn rt nhiu nhiu (N = ), t s S/N gn bng 0, nhiu
qu mnh lm yu tn hiu. Nh th, dung lng truyn lc ny l:
C = B log2(1+S/N)= B log2(1+ 0)= B log2(1)= B . 0= 0
iu ny tc l dung lng knh truyn l zr, bt k bng thng, tc l ta khng th
truyn tin qua knh ny.
Trang 141
log 2(1+3162)=3000
log2(3163)=
3000
x11,62=
S / N ( dB )
10
S / N ( dB )
10
35 ( dB )
10
S / N lan 10
10
10 3, 5 3162 lan
S / N ( dB ) 10 log 10 (3162 ) 35 dB
Cu hi:
Trnh by cc dng nhiu trong truyn d liu.
Trnh by s suy gim v mo dng trong truyn d liu.
Bi Tp: (Xem V d)
Tnh suy hao, khuch i.
Thi gian truyn.
Dung lng knh cc i.
7.5 SO SNH CC MI TRNG TRUYN
Khi cn thit phi nh gi mt mi trng truyn trong cc ng dng c th th cn
quan tm n 5 yu t sau: chi ph, tc , suy hao, nhiu in t trng v an ton.
Chi ph: chi ph vt t v lp t
Tc : l tc truyn bps vi tin cy cao, ch l tc thay i theo tn
s (tn s cng cao th truyn cng nhiu bps), cng nh kch thc ca mi
trng hay thit b truyn dn, v vn iu ha ca mi trng dn in.
Suy hao: nh tho lun phn trn
Nhiu in t trng: (EMI: electromagnetic interference) ni ln kh nng cm
nhn ca mi trng i vi nng lng in t trng t bn ngoi vo ng
kt ni ln trn tn hiu truyn.
An ninh: l tnh bo v cho an ninh khi truyn, th d sng in trng, dy dn
in rt d b thm nhp lu, cn cp quang th kh hn.
Trang 142
Bng so snh nhiu dng mi trng truyn theo cc tiu ch cht lng va nu:
Phng tin
truyn dn
Gi
Tc
Suy hao
Nhiu
in t
an
ton
(An ninh)
UTP
1 100 Mbps
Nhiu
Nhiu
Thp
STP
Va
1 150 Mbps
Nhiu
Va
Thp
Cp ng trc
Va
1 Mbps 1 Gbps
Va
Va
Thp
Cp quang
Cao
Khng
Cao
Radio
Moderate 1 10 Mbps
High
Low
Microwave
High
High
Moderate
Satellite
High
High
Moderate
Cellular
High
Moderate
Low
Low-high
Low
Trang 143
BI TP CHNG 7
CU HI N TP
1. Cho bit cc thnh phn ca ph in t c dng trong thng tin?
2. Cho bit hai loi chnh ca mi trng truyn ?
3. S khc bit gia mi trng nh hng v mi trng khng nh hng ?
4. Nu tn 3 loi cp ch yu ca mi trng c nh hng ?
5. u im ca cp i xon so vi cp i khng xon ?
6. Ti sao cp ng trc tt hn cp xon i ?
7. Khi chm tia sng i qua vng chit sut thp hn th xy ra vic g ? Khi qua vng c
mt cao hn?
8. Khi chm tia i qua mi trng chit sut cao sang mi trng chit sut thp hn, chm
tia s nh th no trong cc trng hp sau:
Gc ti nh hn gc ti hn.
Gc ti bng gc ti hn.
Gc ti ln hn gc ti hn.
9. Khc x l g ?
10. Cho bit cc phng thc lan truyn nh sng trong cp quang ?
11. Vai tr ca lp sn bc (cladding) trong cp quang? Cho bit v mt tng i ca li?
12. Trnh by cc u im ca cc quang so vi cc dng cp ng trc v xon i ?
13. Khuyt im ca cp quang ?
14. Cho bit di tn s ca thng tin v tuyn ?
15. Cho bit cc phng thc lan truyn sng v tuyn ?
16. Trnh by v phng thc tip vn trong vi ba mt t ?
17. Ti sao cn v tinh a tnh trong thng tin v tinh ?
18. Phng thc chuyn vng trong thng tin di ng ?
19. Cho bit ba yu t to tn hao truyn dn?
20. DeciBel c dng trong o lng g?
21. Cho bit ba yu t quan trng trong nh gi cht lng mi trng truyn?
22. Quan h gia tc truyn v thi gian truyn ?
23. nh ngha v phng php tnh ton di sng ?
24. Vai tr ca dung lng Shannon trong truyn tin ?
25. Crosstalk l g v phng php gim ?
26. M t cc thnh phn c bn cu to nn cp quang ? V hnh ?
27. Ti sao nn cho chm tia phn x thay v khc x trong thng tin quang hc?
28. M t cc lp ca kh quyn? Thng tin ng dng trong cc lp no?
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 144
29. Trnh by phng thc truyn dn trong tng in ly? Dng vo ng dng no ?
30. Ti sao li c gii hn v c ly trong thng tin vi ba mt t?
31. Trong cp quang, nng lng tn hiu thu c ti ch c bng tn hiu ni pht khng?
Trnh by cc ch truyn trong cp quang?
CU HI TRC NGHIM
32. Mi trng truyn dn thng c
chia thnh:
a. c nh v khng c nh
a. c nh hng
b. nh hng v khng nh
hng
b. khng nh hng
c. xc nh v khng xc nh
d. kim loi v khng kim lai
33. Cho bit loi cp c mt li kim loi
ng v lp v bc lm dy dn th
hai:
a. cp xon i
b. cp ng trc
c. cp quang
d. cp i xon c gip bc
34. Trong cp quang, th ngun tn hiu c
dng:
a. nh sng
b. sng v tuyn
c. hng ngoi
d. tn s rt thp
35. Trong ph in t, u cui pha di
l:
a. sng v tuyn
b. cng sut v thoi
c. nh sng t ngoi
d. nh sng hng ngai
36. Trong ph in t, u cui pha trn
l:
c. phn x
d. b hay to
38. Mi trng truyn c nh hng ban
u c dng lm:
a. in thoi di ng
b. in thoi bn
c. thng tin v tinh
d. thng tin qung b
39. Cho bit dng no khng phi l mi
trng c nh hng:
a. cp xon i
b. cp ng trc
c. cp quang
d. kh quyn
40. Trong mi trng c cc thit b in
p cao, th mi trng truyn tt nht
l:
a. cp xon i
b. cp ng trc
c. cp quang
d. kh quyn
41. Cho bit yu t quan trng lm cho cp
ng trc c tnh chng nhiu tt hn
so vi cp xon i:
a. nh sng thy c
a. li dn in
b. Tia v tr
b. kch thc cp
c. Sng v tuyn
c. b mt ngoi dn in
d. Tia gamma
d. cht cch in
Trang 145
b. mt thp hn
a. tc d liu
c. cng mt
b. tn s
d. mt tn khc
44. Li ca cp quang c ch to t cht
liu g:
c. tc baud
d. cng sut
50. VLF hot ng trong lp no:
a. tng i lu
b. ng
b. tng in ly
c. lng kim
c. khng gian
d. cht lng
d. tt c cc yu t trn
d. 3 KHz n 3000GHz
d. tt c u sai
Trang 146
b. b hn
a. multimode step-index
c. bng
b. multimode graded-index
d. tt c u sai
55. Khi gc ti hn l 50 v gc ti l
60 , th gc phn x l bao nhiu
:
a. 10
d. single mode
61. Khi ni n mi trng khng nh
hng, tc l ni n mi trng:
a. dy kim loi
b. 50
c. 60
d. 110
56. Nu gc khc x l 90 v gc ti l
48 , th gc ti hn l:
a. 42
c. kh quyn
d. tt c u sai
62. Cp quang khng ging nh cp in,
v khng b nh hng ca:
a. truyn dn tn s cao
b. 48
b. truyn dn tn s thp
c. 90
d. 138
57. Nu gc khc x l 70 v gc ti l
50 , th gc ti hn phi ln hn:
a. 50
c. nhiu in t trng
d. tt c u sai
63. Trong thng tin di ng, vng dch v
c chia thnh nhiu phn nh,
c gi l:
b. 60
a. cell
c. 70
b. cell office
d. 120
c. MTSO
d. im chuyn tip
64. Yu t no xc nh kch thc mt
cell l:
a. din tch
a. multimode step-index
b. s my di ng
b. multimode graded-index
c. s MTSO
d. tt c cc yu t trn
d. single mode
59. Phng php truyn dn no chu
nhiu nh hng ca mo dng:
a. multimode step-index
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 147
b. ch nh knh truyn
a. thng lng
c. tnh tin
b. tc truyn
d. tt c u ng
72. Cho bit yu t no c o bng
mt/giy hay km/giy:
b. Hand on
a. thng lng
c. paging
b. tc truyn
d. receiving
d. b hay c
73. Cho bit yu t no c o bng
bit/giy:
a. thng lng
b. tc truyn
c. thi gian truyn
d. b hay c
74. Cho bit yu t no c o bng giy:
a. thng lng
a. suy hao
b. tc truyn
b. mo dng
c. nhiu
d. b hay c
d. DeciBel
69. Tn hiu b tn hao do tc truyn
ca cc tn s sng con l khc nhau:
a. suy hao
b. di sng ca tn hiu
b. mo dng
c. h s mo dng
c. nhiu
d. DeciBel
70. Cho bit yu t no do tc ng ca
ngun bn ngoi lm suy hao tn
hiu:
a. suy hao
b. thun; nghch
b. mo dng
c. nghch; nghch
c. nhiu
d. thun; thun
d. DeciBel
71. Hiu nng ca mi trng c th c
o lng bng:
Trang 148
b. thun; nghch
c. nghch; nghch
d. thun; thun
78. di sng ph thuc vo:
a. tn s ca tn hiu
b. mi trng
c. gc pha ca tn hiu
d. a v b
79. di sng ca nh sng lc trong
khng kh so vi trong cp quang th:
a. b hn
b. ln hn
c. bng
d. tt c u sai
80. Dng cng thc Shannon tnh ton
tc truyn d liu ca mt knh
truyn, nu C = B, th:
a. tn hiu nh hn nhiu
b. tn hiu ln hn nhiu
c. tn hiu bng nhiu
d. cha thng tin tr li
Trang 149
BI TP
81. Cho bit tc nh sng l 186.000 mile/second v v tinh l a tnh, cho bit thi gian
ti thiu mt tn hiu i t trm mt t n v tinh.
82. Chm tia di chuyn t mi trng ny sang mi trng khc c chit sut b hn. Gc ti
hn l 60 . V ng i ca nh sng i qua hai mi trng khi gc ti l:
a. 40
b. 50
c. 60
d. 70
e. 80
83. Mt tn hiu i t im A n im B. Ti im A, cng sut ca tn hiu l 100 watt, ti
im B cng sut cn li 90 watt, tnh suy hao theo dB? 10log10(90/100)= -
84. Mt knh truyn c suy hao l 10 dB. Khi cho tn hiu 5 watt i qua th cn li bao
nhiu ti ni nhn? 10log10(P2 /5) = - 10; P2 = 5. 10-1= 0,5W
85. Mt tn hiu i qua ba b khuch i ni ui nhau, mi b c li 4 dB. Cho bit li
tng? Tn hiu c khuch i bao nhiu ln? (12 dB, 12dB=10log10 ( li theo s
ln);
li theo s ln = 101,2.
86. D liu i qua mt im c tc 100 kbit trong 5 giy. Cho bit thng lng? 20kbps
87. Nu thng lng ca kt ni gia thit b v mi trng truyn l 5 Kbps, tnh thi gian
truyn 100.000 bit qua thit b ny ? 100.000 bit=100kb; 20s
88. C ly gia tri t v mt trng l 400.000 km, cho bit thi gian cn thit nh sng t
mt trng xung tri t?
89. nh sng phi mt khong tm pht i t mt tri n tri t, tnh c ly ny?
90. Tnh di sng ca tia hng ngoi trong chn khng? Cho bit di ny di hay ngn
hn so vi di sng ca nh sng mu ?
91. Tn hiu c bc sng 1m trong khng kh, cho bit c ly di chuyn ca tn hiu ny sau
5 chu k ?
92. Bc sng ca nh sng l 0,5 m. Cho bit thi gian cn thit tn hiu di chuyn
c 2000 km cp quang.
93. Mt ng dy c t s tn hiu trn nhiu(S/N) l 1000 ln v bng thng l 4000 Hz,
tnh tc truyn d liu ti a theo Shannon? C = B log2(1+S/N)= 4000
log2(1+1000)=.
94. o lng hiu nng ca ng dy cp UTP (bng thng 4 KHz), khi tn hiu l 10 volt
th nhiu l 5 volt. Tc truyn d liu ti a l bao nhiu ?
Cng sut tn hiu S = VS2/RL ; Cng sut nhiu N =VN2/RL ; Suy ra
C = B log2(1+S/N)= B log2[1+(VS/ VN)2] =4000.log2[1+(10/ 5)2]= 4000.log2[5]=
Trang 150
Hnh 8.1
Trong h thng ghp knh, n thit b chia s dung lng ca mt ng kt
ni.
B ghp knh: MUX
B phn knh: DEMUX
Phn loi: C 3 k thut ghp knh c bn.
- FDM: Ghp knh phn chia theo tn s.
- TDM: Ghp knh phn chia theo thi gian. TDM gm:
o TDM ng b (cn c gi l TDM).
o TDM khng ng b, cn gi l TDM thng k hoc tp trung
(concentrator).
- WDM: Ghp knh phn chia theo bc sng.
Hnh 8.2
8.2 GHP KNH PHN CHIA THEO TN S (FDM)
+ Khi nim: Ghp knh FDM l k thut tng t c dng khi bng thng ca
ng truyn ln hn bng thng t hp ca cc tn hiu cn truyn.
+ c im:
Trang 151
1
hift
S
ABC
DEF
Transfer
HI
G
Test
J L
K
NO
M
DEF
DEF
Cast
QR
P
u
M te
p ea
S
k er
T U
V
WX Y
Z
r op
D
o ld
H
o me
V
lu
1
hift
S
ABC
Transfer
HI
G
Test
J L
K
M
NO
M
NO
Cast
QR
P
u te
M
p ea
S
k er
T U
V
WX Y
Z
r op
D
o ld
H
o me
V
lu
1
hift
S
ABC
Transfer
HI
G
Test
J L
K
Cast
QR
P
u te
M
p ea
S
k er
T U
V
WX Y
Z
r op
D
o ld
H
Hnh 8.3
8.2.1 Qu trnh ghp knh FDM:
hift
rop
Tes
t
Mute
Vol
u
me
sfe
ran
er
eak
Cast
3
AB
JKL
6
I
GH
PQRS
7
Sp
EF
AB
O
MN
UV
XYZ
9
T
UV
UV
Hold
u
Vol
hift
rop
Tes
t
Mute
Sp
er
eak
Sp
er
eak
hift
rop
Cast
EF
EF
5
I
GH
6
JKL
8
PQRS
0
u
Vol
r
1
Tes
t
Mute
me
sfe
ran
Cast
Hold
O
MN
XYZ
me
ran
sfe
1
r
3
AB
5
I
GH
6
JKL
PQRS
O
MN
XYZ
Hold
Hnh 8.4
Multiplexer
t
hif
olu
m e
2
A
Trans fer
4
Te
s t
Cast
P
M ute
ansfe
Tr
M NO
X YZ
W
t
as
ABC
4
t
es
DEF
6
KL
TUV
old
l
Vo
um
e
Shift
DE
F
5
I
GH
XYZ
W
MNO
TU
V
Drop
Mod
6
JKL
PQRS
Mute
Speak
e r
Mod
3
BC
5
8
GHI
QRS
Dr
op
*
e ak
Sp
er
Hold
f1
f2
Sending Bandwidth
Mod
l
Vo
um
e
1
Shift
ansfe
Tr
t
es
ABC
4
T
t
as
DE
F
5
I
GH
6
JKL
MNO
PQRS
Mute
9
V
TU
XYZ
W
Drop
*
Speak
e r
Hold
f3
Hnh 8.5
Hnh trn minh ha nim ghp knh FDM trong min tn s. Ch l trc honh
trong trng hp ny l trc tn s. Trong FDM, cc tn hiu ny c iu ch vi cc tn s
sng mang ring (f1, f2 v f3) dng iu ch AM hay FM. Tn hiu hn hp c kh sng gp
ba ln tn s mi knh cng vi cc di phn cch bo v (guard band).
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 152
Hnh 8.6
B phn knh l cc b lc nhm tch cc tn hiu ghp knh thnh cc knh phn bit.
Cc tn hiu ny tip tc c gii iu ch v c a xung thit b thu tng ng.
8.3 GHP KNH PHN CHIA THEO BC SNG (WDM)
Fiber-optic cable
Multiplexer
Demultiplexer
Hnh 8.7
Trang 153
Ghp knh dng phng php phn chia theo bc sng v nim l tng t nh
FDM, tr tn hiu l nh sng v mi trng l cp quang. iu tng t y l hai phng
php u dng cc tn s khc nhau cho cc tn hiu khc nhau.
8.4 GHP KNH PHN CHIA THEO THI GIAN (TDM)
+Khi nim: Ghp knh phn chia theo thi gian l qu trnh s c dng khi mi
trng truyn c tc d liu ln hn yu cu ca thit b thu v pht.
Hnh 8.8
TDM c hai dng: TDM ng b v TDM khng ng b.
o TDM ng b (cn c gi l TDM).
o TDM khng ng b, cn gi l TDM thng k hoc tp trung
(concentrator).
8.4.1 TDM ng b:
TDM ng b c hiu l b ghp knh:
Phn chia cc khe (slot) cho tng ng vo (source: ngun) vi thi gian bng
nhau.
Ng vo no khng c d liu truyn th khe b trng.
S khe thi gian bng s ng vo.
Chiu di ca khung bng s ng vo.
Cc ng vo c cng tc bit.
Hnh 8.9
Trang 154
Frame (Khung): Cc khe (slot) thi gian c nhm thnh khung (frame). Mi frame
gm mt chu k y cc khe thi gian, bao gm mt hay nhiu slot c gn cho tng
thit b gi. Trong mt h thng c n ng dy, mi frame c t nht l n slot, trong mi
slot c dng mang thng tin ca tng ng vo. Khi tt c cc thit b ng vo dng
chung ng truyn gi vi cng tc bit mi ng vo c mt slot trong frame thi gian.
Tuy nhin, phng php ny cng c th cho php truyn vi cc tc truyn bit khc
nhau. Khi truyn vi hai slot trong mt frame s nhanh hn mt khe mi frame. Mi khe thi
gian dnh cho thit b to thnh knh truyn cho thit b ny.
Chuyn v (Interleaving): Phng php TDM ng b c th xem nh mt chuyn
mch xoay rt nhanh. Chuyn mch ny di chuyn t thit b ny sang thit b khc theo th
t v tc khng i. Qui trnh ny c gi l chuyn v (interleaving).
Chuyn v c th c thc hin cho tng bit, tng byte, hay tng n v d liu. Ni
khc i, b ghp knh s ly mt byte ca thit b ny, v byte khc t thit b khc. Trong
cng mt h thng, cc n v chuyn v ny thng c cng kch thc.
Hnh 8.10
Hnh 8.11
Ti my thu, b phn knh tch mi frame ra tng lt mt. Trong phng thc gn
cho mi knh mt slot, ta thy c nhng slot trng nu cc knh cha hon ton hot ng.
Trong hnh trn, ch c ba frame u tin l c d liu y , cc frame cn li c cc slot
trng, th d nh ta c 6 slot trng trn tng s 24 slot, l mt s lng ph dung lng knh
truyn.
RTDM = n x Rbi; RTDM: Tc bit ca d liu sau khi ghp knh TDM;
Rbi: Tc ca d liu ng vo.
Trang 155
n: s ng vo.
RFrame = Rbi/m; m: s bit cha trong 1 khe.
+ Ghp knh TDM c cc bit ng b (Cc bit to khung -framing bits):
Hnh 8.12
Do cc slot trong phng php TDM ng b c sp xp theo th t, nn ta khng
cn thay i g t frame ny sang frame khc, nn cn rt t thng tin overhead(dn ng)
cho mi frame. Nhm mc ch cho b phn knh bit phi chuyn cc slot i u, nn nht
thit phi c vn nh a ch. Nhiu yu t c th lm cho vic ng thi tr nn khng n
nh, nh th cn thm mt hay nhiu bit ng b, c thm vo u mi frame. Cc bit ny
cn c gi l cc bit to khung (framing bits), i theo tng mu, t frame sang frame, cho
php b phn knh ng b vi lung d liu n nhm chia cc slot c chnh xc. Trong
hu ht cc trng hp, cc thng tin ng b gm mt bit trn mi frame, lin tip
gia 0 v 1 (010101010101) v tip tc.
RTDM(c t ng b) = n x Rbi + RFrame; RTDM: Tc bit ca d liu sau khi ghp knh
TDM;
Rbi: Tc ca d liu ng vo.
n: s ng vo.
RFrame = Rbi/m; m: s bit cha trong 1 khe.
V d: Cho 4 ngun vo c tc 2000bps (250 k t/s), c ghp knh TDM ng
b c s dng mu ng b. Hy tnh tc bit lung d liu s sau khi ghp knh. Bit rng
h thng ghp knh theo byte.
V ghp knh TDM ng b c s dng mu ng b nn tc bit lung d liu s
sau khi ghp knh l:
RTDM(c t ng b) = n x Rbi + RFrame
n: s ng vo, n= 4;
Rbi: Tc ca d liu ng vo. Rbi= 2000bps.
RFrame : Tc frame; RFrame = Rbi/m; m: s bit cha trong 1 khe.
V h thng ghp knh theo byte nn m=8
Suy ra RFrame = Rbi/m=2000/8=250 frame/s
Suy ra RTDM(c t ng b) = n x Rbi + RFrame= 4.2000 +250= 8250 bps.
Trang 156
Hnh 8.13
Gi s ta c bn ngun vo trn mt ng truyn TDM ng b, trong c s
chuyn v (interleaving) cc k t. Nu mi ngun to ra 250 k t trong mi giy, v mi
frame mang 1 k t ca mi ngun, ng truyn c th mang 250 frame/giy.
Nu ta gi s mi k t gm tm bit, nh th mi frame di 33 bit: 32 bit dng cho bn
k t v mt bit to khung. Nhn vo quan h bit, ta thy mi thit b to ra 2000 bps (250 k
t/ 8 bit mi k t) nhng ng dy phi dn n 8250 bps (250 frame vi 33 bit mi
frame): 8000 bit d liu v 250 bit overhead.
Bit nhi (bit stuffing): Ta c th cho php cc thit b c truyn tn hiu vi cc
tc khc nhau trong TDM ng b. Th d, thit b A dng 1 khe thi gian, trong khi
thit b B nhanh hn dng hai slot. S lng slot trong frame v cc ng vo dng cc slot
ny trong h thng thng c gi c nh, tuy nhin tc truyn c th iu khin c
s lng cc slot ny. Ch rng, di thi gian trong mi slot l khng i. cho
phng php ny hot ng c, cc tc bit khc nhau phi l bi s nguyn ca nhau.
Th d, ta c th cho mt thit b c tc nhanh hn 5 ln so vi thit b khc bng cch
cung cp cho thit b nhanh 5 slot v thit b cn ch dng 1 slot, tuy nhin, ta khng th cho
vn hnh vi trng hp mt thit b c tc nhanh 5,5 ln v khng th cung cp nm v
slot c trong phng php truyn ng b ny.
Ta c th gii quyt trng hp trn dng phng php gi l bit nhi (bit stuffing).
Trong phng php ny, mt ghp knh cng thm mt s bit thm vo dng bit truyn. Th
d, khi c mt thit b c tc truyn gp 2,75 ln so vi cc thit b khc,ta thm vo mt
s bit tc c bi s l 3 ln so vi cc thit b khc. Cc bit tha ny (0,25 ln) s c
b phn knh nhn ra v loi i.
8.4.2 TDM khng ng b:
Phn chia cc khe (slot) ca tng tn hiu vi thi gian bng nhau.
S khe thi gian nh hn s ng vo.
Khng c khe trng.
Trang 157
Hnh 8.14
Phng php ghp knh bng cch phn chia theo thi gian khng ng b hay phng
php ghp knh phn chia theo thi gian dng phng php thng k, c thit k trnh
lng ph ny. T khng ng b thng c nhiu ngha khc nhau khi dng trong k
thut ghp knh v truyn dn, trong trng hp ny, t ny c hiu l mm do v
khng c nh.
Tng t nh trong TDM ng b, TDM cho php mt s cc ng vo c tc thp
c ghp knh trong mt ng truyn tc cao. Khc vi trng hp dng TDM ng
b, tng s tc ca cc ng vo c th ln hn kh nng ca ng truyn. Trong h
TDM ng b, nu ta c n ng vo, frame phi gm mt s khng i vi t nht l n slot.
Trong h khng ng b, nu ta c n ng vo th frame khng cha nhiu hn n slot.
TDM khng ng b h tr cng s lng ng vo nh trng hp TDM ng b nhng
dung lng ng truyn thp hn. Hay trong cng mt ng truyn, TDM khng ng b
c th h tr nhiu thit b hn so vi trng hp ng b.
S lng cc slot trong frame TDM khng ng b a trn cc phn tch thng k v
s ng vo truyn dn trong cng mt n v thi gian. Cc slot khng c phn trc, m
phc v cho ng vo no c d liu cn truyn. B ghp knh qut cc ng vo, chp nhn
mt phn d liu cho n khi frame c lp y, v gi frame ny trn ng truyn. Nu
khng d liu lp y tt c cc slot trong frame, frame ch chuyn i phn y; nh
th knh c th khng s dng ht 100% kh nng ca mnh. Tuy nhin t kh nng cho
php thit lp cc slot mt cch nng ng hn, ghp ni mt phn nh cc slot ca ng vo,
gim thiu c lng ph trn ng truyn.
Hnh bn di minh ha mt h thng vi 5 my tnh chia x ng truyn dng TDM
khng ng b. Trong th d ny , kch thc ca frame l ba slot. Hnh v cho thy b ghp
knh x l ba mc lu thng khc nhau. Trong trng hp u, ch c ba trong nm my
tnh c d liu gi ( l trng hp trung bnh, cho php chn ba slot trong mt frame).
Trong trng hp th hai, bn ng vo truyn d liu, nhiu hn mt slot trong frame. Trong
trng hp th ba (thng k cho thy t khi xy ra), tt c cc ng vo u gi d liu. Trong
tt c cc trng hp, b ghp knh qut qua theo th t, t 1 n 5, lp y cc slot gi
d liu i.
Trang 158
Hnh 8.15
Trong trng hp u, ba ng vo tc ng tng ng vi ba slot trong mi frame.
Trong bn frame u, cc ng vo c phn phi i xng dc theo tt c cc thit b thng
tin. Ti frame th 5 , thit b 3 v 5 truyn xong, nhng thit b 1 cn hai k t phi gi.
B ghp knh chn A t thit b 1, qut xung ng dy m khng tm thy thit b cn
truyn tin, v tr v thit b 1 ly k t A cui. Khng cn thng tin cho slot cui cng, b
ghp knh gi frame th 5 i vi ch c hai slot c d liu. Trong TDM ng b, cn su
frame vi 5 slot mi frame cn truyn tt c cc d liu, nh th l cn 30 slot. Nhng ch
c 14 trong s cc slot ny c s dng.. Trong h TDM khng ng b, ch c mt frame l
c chuyn i khng y . Trong thi gian cn li , ton kh nng ca ng truyn c
s dng.
Trong trng hp th hai, c mt slot thiu, nhng b ghp knh qut t 1 n 5, ri lp
y trc khi chuyn i. Frame u gi d liu t thit b 1, 3 v 4, ch khng phi 5. B
ghp knh tip tc qut v thy cn st mt, nn a d liu ca 5 vo slot u tin ca
frame k, ri qut tr li ln trn a phn d liu th hai ca 1 vo slot th 2, v tip tc.
Nh th, khi s cc thit b gi khng bng s slot trong frame,, cc slot khng c lp y
mt cch i xng . Th d thit b 1, chim slot 1 trong frame u, nhng li chim slot 2
trong frame k.
Trong trng hp th ba, cc frame c lm y nh trn, nhng li c nm thit b
cn truyn d liu. T , thit b 1 chim slot 1 trong frame u, slot 3 trong frame 2, v
khng c slot no trong frame 3.
Trong th d 2 v 3, nu tc ng dy bng ba ln tc truyn ca tng knh, d
liu s c truyn nhanh hn kh nng vn hnh ca b ghp knh. Nh th nht thit phi
c thm mt b nh m (buffer) nhm lu tr d liu, ch n khi b ghp knh c th gii
quyt.
nh a ch (addressing) v overhead:
Trng hp 2 v 3 ni trn minh ha c yu im ca TDM khng ng b. Nh
th b phn knh lm th no bit c l slot no l ca knh no? Trong TDM ng b,
thit b c d liu trong slot ph thuc vo v tr thi gian ca slot trong frame. Nhng iu
ny khng ng vi trng hp TDM khng ng b. Nh th trong TDM khng ng b
Trang 159
nht thit phi c phng php nh a ch gip b phn knh thc hin ng chc nng ca
mnh. a ch ny ch dng mt cch cc b, c b ghp knh nh km theo khi gi v
c b phn knh loi i sau khi c xong.
Khi thm cc bit a ch vo mi slot lm gia tng overhead ca h khng ng b v
lm gim hiu nng ca h thng. gim thiu yu t ny, a ch thng ch gm mt s t
bit v c th rt gn li bng cch ch truyn ton b a ch trong phn u truyn dn, cc
phn cn li ch truyn i a ch dng rt gn.
Nhu cu nh a ch lm gim hiu qu ca TDM khng ng b khi chuyn v cc bit
hay byte. Gi s khi chuyn v bit m phi mang thm bit a ch; thm mt bit d liu, ba bit
a ch. Nh th cn thm bn bit truyn mt bit d liu. Nh th cho d c tn dng ht
cng sut ca knh truyn i na th ch c mt phn t nng lc ca ng truyn c dng
cho vic truyn d liu, phn cn li l overhead. T , TDM khng ng b ch thc s
hiu qu khi kch thc cc slot trong frame phi tng i ln.
Cc khe c di thay i (Variable-length Tome slot): TDM khng ng b c th
cho php truyn d liu vi cc tc khc nhau bng cch thay i kch thc ca cc slot
trong frame. Trm pht vi tc cao c th c cung cp slot c kch thc di hn. Vic
qun l trng c di thay i i hi phi thm vo cc bit iu khin ti phn u ca
mi slot nhm cho bit di ca phn d liu ang n. Cc bit thm ny cng lm gia tng
overhead ca h thng v mt ln na, c kh nng lm gim hiu sut ca h thng v h
thng ch hiu qu vi cc frame c kch thc cc slot ln hn.
8.4.3 GHP KNH NGHCH:
Hnh 8.16
Trang 160
Nh tn gi, y l i ngu vi trng hp ghp knh. Ghp knh nghch dng lung
d liu t mt ng tc cao v chia ct ra thnh nhiu phn c th truyn c
ng thi trn ng tc thp, m khng b tn tht v tc d liu.
Ti sao li cn ghp knh nghch?
Th xt trng hp ta mun truyn d liu, thoi v video, vi cc tc truyn khc
nhau.
gi voice, ta cn kt ni 64 Kbps.
Gi d liu, cn 128 Kbps
Video c khi cn n 1,544 Mbps= 64 Kbps x 24.
Nh th c hai la chn:
Thu mt knh 1,544 Mbps t cng ty in thoi v rt t khi dng ton dung lng
knh truyn v rt lng ph.
Thu nhiu knh ring c tc truyn thp hn 64 Kbps.
Dng mt phng thc c gi l kh sng theo yu cu (bandwidth on demand),
nhm dng cc knh truyn khi c yu cu dng knh. D liu hay tn hiu video c th c
ch nh v gi i trong hai hay nhiu knh hn. Ni cch khc, tn hiu d liu v video c
th c ghp knh nghch dng nhiu ng truyn.
Telephone network
Hnh 8.17
Ghp knh lun l cng c ch yu trong cng nghip in thai, trong ng dng
c FDM v TDM. Hin nay, trn th gii c nhiu h thng khc nhau. Trong trng hp ny,
ta th kho st h thng Bc M.
8.5.1.Dch v sng mang chung v phn cp (common carrier services and hierarchies):
Hnh 8.18
Ban u cc cng ty in thoi ch c th dng dch v analog trong mng analog. Hin
nay, cng ngh cho php thc hin cc dch v v mng s.
Trang 161
8.5.1.1.DCH V ANALOG:
C hai dch v cho thu bao l: dch v chuyn mch (switched services) v dch v
thu (leased services).
Hnh 8.19
Dch v chuyn mch analog (analog switched service): L dch v gi my (dial up) thng
thng dng ti nh. Dng hai dy (hay trong mt s trng hp; dng bn dy) l cp i
xon kt ni my in thoi vi mng thng qua tng i. Kt ni ny c gi l mch
vng (local loop). Mng c kt ni ny i khi cn c gi l PSTN (public switched
telephone network)
Tn hiu trong mch vng l analog, v bng thng thng l t 0 n 4000 Hz.
Trong ng chuyn mch, khi c tn hiu gi n, cuc gi c a n chuyn
mch, ti trm chuyn mch. Cc chuyn mch chuyn kt ni vi ngi c gi. Chuyn
mch kt ni hai my trong thi gian cuc gi.
Hnh 8.20
Dch v thu knh analog (analog leased service): cung cp cho thu bao c hi thu
ng dy, i khi cn gi l dedicated line, tc l kt ni thng trc vi thu bao khc.
Mc d kt ni vn phi dng chuyn mch ca mng in thoi, thu bao xem nh l mt
dy ring do chuyn mch lun c ng, khng cn gi my (dialing).
Hnh 8.21
Conditioned lines: Telephone carrier cng cung cp mt dch v gi l conditioning, tc l
ci thin cht lng ng dy do nhiu lm nghe khng r, mo dng tn hiu v nhiu do
tr. iu kin ng dy ny l analog, nhng cht lng cho php dng c vi thng tin
d liu s nu c kt ni vi modem.
Trang 162
ft
Shi
Test
er
eak
Transfe
GHI
Dro
p
ABC
st
Ca
Mute
Sp
F
DE
JKL
PQRS
O
MN
V
TU
XY
Z
old
ume
Vol
ft
Shi
Test
Mute
Sp
er
eak
Transfe
GHI
Dro
p
ABC
st
Ca
F
DE
JKL
PQRS
O
MN
V
TU
Z
XY
old
ume
Vol
ft
Shi
Test
er
eak
Transfe
ABC
GHI
st
Ca
p
Dro
Mute
Sp
F
DE
JKL
PQRS
O
MN
V
TU
Z
XY
old
*
1
8
0
9
#
Hnh 8.22
Trong phng php phn cp ny, 12 knh thoi c ghp thnh mt ng c bng
thng rng hn, to thnh nhm (group). ( duy tr bng thng, AT&T dng k thut iu
ch loi b sng mang v bin di ca tn hiu, v phc hi chng khi phn knh). Mi
nhm nh th l 48 KHz v h tr 12 knh thoi.
Trong cp k, nm nhm c ghp thnh mt tn hiu hn hp c gi l siu nhm
(supergroup), c bng thng 240 KHz v h tr n 60 knh thoi. Siu nhm c th c
ghp t 5 nhm hay 60 knh thoi ring bit.
Tip n, 10 siu nhm c ghp thnh nhm ch (master group), c bng thng 2,40
MHz v do cn c cc di bo v, nnthc t la 2,52 MHZ. Nhm ch h tr n 600 knh
thoi.
Cui cng su nhm ch kt hp thnh mt nhm jumbo, c 15,12 MHz (6 x 2,52
MHZ) nhng tng n 16,984 MHz do cn bng bo v gia cc nhm ch.
Tuy c nhiu bin th ca php phn cp ny (ITU-T ng mt h thng khc dng
cho chu u). Tuy nhin do hin nay cc h thng analog ang dn c thay th bng cc
mng s, nn ta ch gii hn vn y.
8.5.1.2. DCH V S
Hnh 8.23
Hin nay, cc dch v s dn c cung cp cho thu bao. Mt trong nhng u im
ca dch v s l tnh khng nhiu tt hn nhiu so vi analog. Trong h thng analog, do d
liu v nhiu u l analog nn kh pht hin v trit nhiu, cn trong dch v s d liu l s
(ch c hai mc), nhiu vn l analog nn qu trnh pht hin v trit nhiu n gin hn.
Trang 163
Hnh 8.24
Do ng dy dng dch v chuyn mch/56 t thn l s, nn thu bao khng cn
dng modem truyn d liu s. Tuy nhin, phi cn mt thit b n v dch v s DSU
(digital service unit). Thit b ny thay i tc d liu s do thu bao to ra thnh 56 Kbps
v m ha d liu ph hp vi nh cung cp dch v.
iu khng may l DSU li c tin hn modem, nh th ti sao thu bao li chp
nhn. L do l ng dy s cho php c tc nhanh hn, cht lng tt hn v chng
nhiu tt hn so vi ng analog.
Bng thng theo yu cu (Bandwidth on demand): Chuyn mch/56 h tr kh sng
theo yu cu, cho php thu bao c tc cao hn bng cch dng nhiu hn mt ng
dy (xem phn ghp knh nghch). Chn la ny cho php chuyn mch/56 h tr hi tho
truyn hnh, fax nhanh, multimedia, v truyn d liu nhanh, v cc chc nng khc.
b. Dch v d liu s (DDS: Digital Data Service): l dng khc ca ng thu bao analog;
tc l ng thu dng s vi tc truyn ti a l 64 Kbps.
Tng t nh chuyn mch/56, DDS cn dng DSU, trng hp ny, dng DSU r hn
chuyn mch/56, tuy khng cn dng cc phm.
Hnh 8.25
c. Dch v tn hiu s (DS: Digital Signal service): sau khi cung cp chuyn mch/56 v
dch v DDS, cc cng ty in thoi thy cn pht trin vic phn cp dch v s rt ging
nh h thng analog. Bc k tip l dch v tn hiu s (DS), l phn cp ca cc tn hiu
s.
Trang 164
Hnh 8.26
DS-3 l dch v 44,376 Mbps; 44,376 Mbps l 672 ln 64 Kbps cng 1,368
overhead. C th dng truyn mt dch v 44,376 Mbps hay 7 knh DS-2, 28
knh DS-1, 672 knh DS-0, hay kt hp cc dch v trn.
T-1 c dng thit lp DS-1, T-2 c dng thit lp DS-2, v.v,.... Trong bng,
ta thy l DS-0 thc s khng phi l dch v, nhng c nh ngha dng lm c s tham
chiu. cc cng ty in thoi hy vng l khch hng ca mnh thy l cc dch v ca DS-0
thay th c DDS.
Trang 165
64.000 bps
Volume
ift
Sh
n
Tra sfe
r
ABC
sCa t
t
es
TUV
EF
NO
S
QR
op
Dr
lHo d
JKL
5
P
ute
IGH
T
e ak
Sp
er
PCM
Z
XY
Volume
ift
Sh
ABC
n
Tra sfe
r
sCa t
t
es
TUV
EF
NO
S
QR
op
Dr
lHo d
JKL
5
P
ute
IGH
T
e ak
Sp
er
PCM
Z
XY
T
D
M
lume
Vo
Shift
Tr
sf er
an
C
AB
1
G
C
s
Te
t
e r
ak
pe
old
EF
PCM
MNO
V
TU
rop
2
L
JK
HI
t
as
PQRS
te
Mu
WXYZ
Hnh 8.27
Frame T-1: nh ni trn, DS-1 cn 8 Kbps lm overhead. hiu c cch tnh
overhead ny, ta cn xem xt format ca frame 24 knh thoi.
3
6
8
0
9
#
*
Volume
ABC
t
Shif
fe
rans
JKL
MNO
st
TU
S
PQR
te
DE
r
GH
Ca
t
Tes
Mu
Spe
ake
Z
WXY
Drop
Hold
*
Volu
me
AB
S
hift
DEF
Transfer
GHI
Test
JKL
MN
t
Cas
PQ
e
Mut
eake
r
Sp
RS
TUV
WXYZ
Drop
old
3
6
*
Volume
ABC
t
Shif
fe
rans
te
JKL
MNO
st
S
PQR
DE
r
GH
Ca
t
Tes
Mu
Spe
ake
TU
Z
WXY
Drop
Hold
Hnh 8.28
Frame dng cho dy T-1 thng l 193 bit chia cho 24 slot/8bit v thm mt bit ng
b (24 x 8 +1 = 193). Ni khc i mi slot cha mt on tn hiu t mi knh; 24 segment
c chuyn v thnh mt frame. Nu T-1 mang 800 frame, tc d liu l 1,544 Mbps (193
x 8000 =1,544 Mbps), l dung lng ca ng dy.
Fractional T line: nhiu thu bao c th khng dng ht ton dung lng ca T line.
phc v cc thu bao ny, cng ty in thoi pht trin dch v fractional (phn an) T
line, cho php thu bao c chia s mt ng truyn bng cch a hp cc truyn dn.
Hnh 8.29
Th d, mt doanh nghip nh c th ch cn dung lng ng T-1. Nu bn doanh
nghip c tr s trong cng ta nh, h c th chia ng T-1. thc hin, h hng cc
ng truyn ca h qua mt b phn gi l DSU/CSU (digital service unit/channel service
unit). Thit b ny cho php h chia dung lng knh truyn thnh bn knh chuyn v
(interleaving).
Trang 166
E-Lines: cc dng T line dng ti chu u th gi l E line. V nguyn tc, hai h thng
ny tng t nhau, nhng dung lng khc nhau.
Hnh 8.30
ADSL chia bng thng ca dy cp xon (1 MHz) thnh ba di tn. Di tn 1, thng l
t 0 n 25 KHz, c dng cho dch v in thoi thng thng(plain old telephone
service: POTS). Dch v ny ch cn bng thng 4 KHz, phn cn li dng lm bng bo v
phn cch knh thoi vi knh d liu. Bng th hai, t 25 n 250 KHz, c dng to
upstream. Bng th ba, t 250 KHZ n 1 MHz, c dng cho downstream. Mt s thit lp
cho php trng lp dng upstream v downstream cung cp thm bng thng cho
downstream.
Trang 167
Hnh 8.31
Hnh v trn minh ha nim DMT dng N knh. Cc bit t ngun c i qua b
chuyn i ni tip/song song, trong cc block N bit c chia thnh N knh truyn, mi
knh mt bit. Tn hiu QAM c to ra t mi knh c ghp theo tn s FDM to tn
hiu chung trn ng truyn.
lu
Vo me
Shift
s fer
ran
ABC
DEF
1
GHI
st
Te
ute
Drop
QRS
MNO
4
P
V
TU
WXY
7
Hold
JKL
t
as
*
eaker
Sp
8
0
9
#
Hnh 8.32
Chun ANSI nh ngha tc mi knh 4 KHz l 60 Kbps, tc l iu ch QAM vi
15 bit/baud.
Trang 168
Hnh 8.33
H thng in thoi dng cp quang kt ni v ghp knh nhiu knh thoi. Dy
ng xon i t tng ngi nh (premise) c ghp knh trong hp ni v chuyn thnh tn
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 169
hiu quang. Cc tn hiu quang ny c ghp knh ti tng i chuyn mch, dng WDM
to bng thng tn hiu rng hn.
FTTC dng trong truyn hnh cp:
H thng truyn hnh cp dng cp quang kt ni v ghp knh nhiu knh truyn
hnh cp. Cc cp ng trc t cc ngi nh ring bit c ghp nh ti hp ni v chuyn
sang tn hiu quang hc. Cc tn hiu quang ny c ghp knh ti tng i chuyn mch,
dng WDM to bng thng tn hiu rng hn.
Hnh 8.34
Cu hi:
1. Trnh by k thut ghp knh v phn kn FDM.
2. Trnh by k thut ghp knh TDM khng ng b.
3. Trnh by k thut ghp knh TDM ng b.
Bi Tp:
1. Cng thc tnh bng thng tn hiu FDM.
2. Cng thc tnh tc bit TDM ng b, TDM khng ng b.
Trang 170
T KHA V NIM
analog hierarchy
analog leased service
analog service
analog switched service
asymmetric digital subscriber line (ADSL)
asynchronous time-division multiplexing
bandwidth
bandwidth on demand
bit stuffing
carrierless amplitude/phase
channel
common carrier
conditioning
demultiplexer (DEMUX)
digital data service (DDS)
digital service unit (DSU)
digital service unit/channel service unit (DSU/DCU)
digital signal service (DS)
digital sibscriber line (DSL)
discrete multitone technique (DMT)
E-lines
fiber to the curb (FTTC)
fractional T line
framing bit
frequency-division multiplexing (FDM)
group
guard band
high bit rate digital subscriber line (HDSL)
interleaving
inverse multiplexing
jumbo group
local loop
master group
multiplexer (MUX)
multiplexing
overhead
path
rate adaptive asynnetrical digital subscriber line (RADSL)
statistical time-division mutiplexing
supergroup
switched/56
symmetrical digital subscriber line (SDSL)
synchronuos time-division mutiplexing
T lines T-1 lines T-2 lines T-3 lines T-4 lines
time division multiplexing (TDM)
very high bit rate digital subscriber line (VDSL)
wave-division multiplexing (WDM)
Trang 171
TM TT
Ghp knh l qu trnh truyn ng thi nhiu tn hiu qua mt ng truyn d liu
C hai dng ghp knh l FDM (phn chia theo tn s) v TDM (phn chia theo thi
gian)
Trong FDM, mi tn hiu c iu ch vi cc tn s sng mang khc nhau. Cs2c tn
hiu iu ch ny c t hp thnh mt tn hiu mi v gi i trn ng truyn
Trong FDM, b ghp knh iu ch v t hp tn hiu cn b phn knh tch tn v
gii iu ch.
Trong FDM, di phn cch gi cho cc tn hiu iu ch khng b trng lp v gy
nhiu qua li
Trong TDM cc tn hiu s t n thit b c chuyn v ln nhau, to nn khung
(frame) d liu (bit, byte, hay cc n v d liu khc).
TDM c chia thnh TDM ng b v TDM khng ng b (thng k).
Trong TDM ng b, mi frame cha t nht mt slot c dng cho mi thit b. Th
t chuyn d liu ca cc thit b l khng thay i, nu mt thit b khng gi d liu
th gi i slot trng.
Trong loi TDM ng b, c th c mt bit ti ou frame nhm gi ng b.
Trong TDM khng ng b, th t cc slot ph thuc vo thit b no c d liu cn
gi.
TDM khng ng b thm a ch thit b vo mi slot thi gian.
Ghp knh nghch chia dng d liu t mt ng tc cao thnh nhiu ng tc
thp.
Dch v in thoi c th dng analog hay s.
Dch v chuyn mch analog cn c gi chung (dialing), chuyn mch, v cc kt ni
tm thi ch nh.
Dch v thu analog l ng kt ni thng trc gia hai thu bao. Khng cn gi
chung.
Cng ty in thoi dng ghp knh t hp cc knh thoi thnh nhm ln
truyn hiu qu hn.
Dch v chuyn mch/56 l dng s tng ng ca ng dy chuyn mch analog.
Cn c n v dch v s (DSU) bo m tc d liu 56 Kbps.
Dch v d liu s (DDS) l dng tng ng ca ng thu knh (leased line).
DDS cng cn c DSU.
DS l dng phn cp ca cc tn hiu TTTTDM.
T line (t T-1 T-4) l cc thit lp ca DS. Mt knh T-1 c 24 knh thoi.
Dch v fractional T-1 cho php nhiu thu bao chia x mt ng bng cch ghp
knh tn hiu.
T line c dng Bc M, cn E line c dng Chu u.
Trang 172
ng dy thu bao s (DSL: digital subscriber line) l cng ngh dng mng thng
tin hin hu vo vic truyn tc cao nh: d liu, voice, video, v multimedia.
H DSL bao gm ADSL, RADSL, HDSL, SDSL v VDSL.
Bng thng downstream trong ADSL thng l 4,5 ln ln hn so vi upstream.
ADSL dng c k thut carrierless amplitude/phase (CAP) v discrete multitone
modulation (DMT).
WDM tng t FDM , tuy nhin trng hp ny l nh sng.
Truyn hnh cp v mng in thoi dng k thut cp quang n l ng (FTTC:
fiber to the curb) gim thiu s lng cp quang cn thit.
K thut DMT (discrete multitone modulation) l kt hp cc phn t ca QAM v
FDM cho php c bng thng rng hn trong dng downstream.
Trang 173
BI TP CHNG 8
I.
CU HI N TP
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Hy cho bit cch thit lp hai dng TDM v chng khc nhau im no?
9.
Cho bit phng php tch knh TDM? Trnh by c hai dng?
10.
11.
12.
13.
14.
15.
M t phn cp DS?
16.
17.
18.
Cho bit phng php dng trong ADSL chia bng thng ca ng dy i xon?
19.
20.
FTTC l g v dng u?
21.
Cho bit hai phng tin m dch v s cho thy hn hn dch v analog?
22.
23.
Cho bit quan h gia s khe (slot) trong mt khung (frame) vi s ng vo trong TDM
ng b? TDM khng ng b?
24.
Trang 174
31.
a. iu ch
b. m ha
a. n
c. hng mc ng dy
b. n+1
d. ghp knh
c. n-1
26.
d. 0 n n
32.
a. FDM
b. TDM ng b
c. TDM khng ng b
d. b v c
27.
a. Nh hn
b. nhiu hn
c. bng
d. nh hn 1
33.
a. FDM
b. TDM ng b
c. TDM khng ng b
a. Thp hn
d. b v c
28.
a. FDM
b. cao hn
c. bng
d. nh hn 1
34.
b. TDM ng b
c. TDM khng ng b
a. FDM
d. b v c
b. TDM khng ng b
29.
d. modem
30.
c. TDM ng b
c. chuyn mch/56
a. mt ng v mt knh truyn
b. mt ng v nhiu knh truyn
d. dch v DDS
36.
c. nhiu ng v mt knh
b. dy thu analog
Trang 175
c. chuyn mch/56
d. dch v DDS
d. a v b
37.
43.
b. dy thu analog
c. chuyn mch/56
d. Dch v DS
d. tt c cc dch v trn
38.
44.
a. modem
b. ng dy ch nh
c. gi chung
d. dy thu
39.
d. tc ly mu 8 bit/mu
45.
a. modem
b. ng dy ch nh
c. gi chung
c. dch v, ng dy
d. dy thu
40.
a. ghp knh
b. ni t
a. bit
c. m rng
b. byte
d. conditioned
c. DS-0
41.
d. chuyn mch
47.
a. s dy ch nh c th c trong kt
ni
a. FDM
b. tc truyn Kbps
b. TDM ng b
c. TDM khng ng b
d. WDM
42.
48.
a. dch v DDS
a. FDM
b. TDM ng b
Trang 176
c. TDM khng ng b
d. WDM
49.
d. RDSL
54.
DSL l mt th d ca:
a. POTS
a. ghp knh
b. phn knh
c. iu ch
d. tt c a, b, v c
50.
d. tt c
55.
a. POTS
a. ADSL
b. RADSL
c. HDSL
d. tt c
d. VDSL
51.
56.
a. ADSL
a. TDM
b. FDM
c. CAP
b. RADSL
d. DMT
c. HDSL
57.
d. VDSL
52.
a. SDSL
a. TDM
b. CAP
c. DMT
b. ADSL
d. FTTC
c. VSDL
58.
d. RDSL
53.
a. dy ng trc
b. cp dy xon
c. cp dy khng xon
a. SDSL
d. cp quang
b. ADSL
c. VDSL
Trang 177
II.
BI TP
59.
60.
Cho cc thng tin sau, tm bng thng ln nht cho mi tn hiu ngun vo.
Ghp knh FDM
Bng thng FDM l 7900 Hz,
C 3 ngun tn hiu
Cn 200 Hz cho di tn bo v
61.
62.
63.
Trong ghp knh TDM khng ng b, S slot trong mi frame c chn nh th no?
64.
65.
66.
67.
ng T-2 cung cp dch v 6,312 Mbps. Cho bit ti sao khng phi l 4 x 1,544
Mbps?
68.
69.
70.
Trang 178
71.
72.
Tnh overhead (bng bit) cho mi knh thoi ca T line, Cho bit % overhead trong mi
knh thoi?
73.
74.
Nu ta mun t hp 20 tn hiu knh thoi (mi knh 4 kHz) dng bng bo v 1Khz ,
cho bit cn bng thng l bao nhiu?
75.
Cho bit biu din trong min tn s ca tn hiu tng trong mi tng ca hnh sau. Gi
s khng c bng bo v. Chn tn s sng mang thch hp.
76.
Cho bit biu din trong min tn s ca tn hiu tng trong mi tng ca hnh sau. Gi
s khng c bng bo v. Chn tn s sng mang thch hp.
Trang 179
77.
78.
Trong bi tp 77, nu ch c 70 my tnh gi d liu cng lc, cho bit bng thng b
lng ph l bao nhiu?
79.
Cho bit tc bit ti thiu trong hnh bn di nu dng phng php TDM ng b?
b qua cc bit to khung (framing bit)
80.
81.
Dng b phn knh trong hnh di y. Nu mi frame di 12 bit (b qua framing bit),
cho bit lung bit ti mi ng ra? Tnh tc mi ng ra?
Trang 180
82.
83.
84.
85.
86.
Nu mun ni hai Ethernet LAN vi tc 10 Mbps, cho bit vn bao nhiu dy T-1?
C cn thit phi ghp knh nghch khng? V cu hnh h thng?
Trang 181
PHT HIN V SA LI
Vic pht hin v sa li c thit lp lp kt ni d liu hoc lp vn chuyn
trong m hnh OSI.
9.1 CC DNG LI
C 2 dng li: Li mt bit v li nhiu bit (burst)
Li mt bit t xut hin trong phng thc truyn ni tip. Thng xut hin trong
truyn song song.
+ Li bt: c hai hoc nhiu bit sai trong n v d liu.
Nhiu bt khng c ngha l cc bit b li lin tc, chiu di ca bt tnh t bit sai u
tin cho n bit sai cui. Mt s bit bn trong bt c th khng b sai.
Hnh 9.1
Nhiu bt thng xut hin trong truyn ni tip.
Trang 182
Hnh 9.2
tng thm cc thng tin ph vo trong bn tin ch nhm mc ch gip kim
tra li.
M tha s c loi b sau khi xc nh xong chnh xc ca qu trnh
truyn.
C bn dng kim tra li c bn dng m tha trong truyn d liu:
VRC (vertical redundancy check): kim tra tnh chn l ca tng bit 1 trong mt
n v d liu.
LRC (longitudinal redundancy check): kim tra tnh chn l ca tng cc bit 1
trong mt khi.
CRC (cyclic redundancy check) : kim tra chu k d.
Checksum: kim tra tng.
Ba dng u, VRC, LRC, v CRC thng c thit lp trong lp vt l dng trong
lp kt ni d liu. Dng checksum thng c dng trong cc lp trn.
Trang 183
Hnh 9.3
+ Mch to bit Parity chn (VRC):
V d: Mch to bit VRC ca mt d liu 7 bit: 1100001
d0
d1
d2
d3
d4
d5
d6
VRC
1
0
0
0
0
1
1
E
R1
R
12
VRC
d0
d1
d2
d3
d4
d5
d6
D1
LED
Trang 184
E
1
R1
R
12
1
1
0
0
0
0
1
1
D1
LED
V d 1:
Gi s ta mun truyn t world trong m ASCII, nm k t ny c m ha nh
sau:
V d 2:
Gi s k t to c t V d 1 c my thu nhn c nh sau:
1100011011:6
1000011010:4
Trang 185
9.4 LRC
LRCKim tra mt khi bit. Khi bit c sp xp thnh bng (hng v ct).
+To LRC:
V d: Gi mt khi c 32 bit
-
11011101
00111001
10101001
11100111
11011101
00111001
10101001
Hnh 7
LRC
11100111 11011101
00111001 10101001
10101010
10101010
Hnh 9.4
Trang 186
01100111
D liu nhn b
sai 1 bit
11011101 00111001 10101001 10101010
VRC hng
LRC
Bn
thu
01100111
11011101
00111001
10101001
10101010
10000000
1
0
0
0
0
D liu b sai,
pht hin v tr
sai
Hnh 9.5
V d 3:
Gi s khi bit truyn i l:
Trang 187
Khi my thu kim tra LRC, mt s bit khng theo ng parity chn v ton khi b loi
(cc gi tr sai c in m)
+ Hiu nng:
-
Bn pht
n + 1 bits
m bits
Data
00...0
S chia
n bits
Thng s
CRC
n bits
S d
Hnh 9.6
Cc bit tha trong dng m ho CRC c c bng cch chia n v d liu vi mt s
chia (divisor) cho trc v d s l CRC. Yu cu i vi CRC gm hai yu t:
C s bit nh hn s bit b chia 1 bit.
c gn vo cui chui d liu
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 188
+ Cc bc tm CRC:
+ Ti my thu:
n v d liu n my thu vi phn u l d liu, tip n l CRC. My thu
xem ton chui ny l mt n v v em chia chui cho cng s chia c
dng to CRC.
Khi chui d liu n my thu khng li, th b kim tra CRC c s d l 0 v
chp nhn n v d liu ny.
Khi chui b thay i trong qu trnh truyn, th s d s khc khng v b thu
khng chp nhn n v ny.
9.5.1 B to CRC
B CRC dng php chia modulo2. Trong bc u, b chia bn bit c tr i. Mi
bit trong b chia c tr vi cc bit tng ng m khng nh hng n bit k tip. Trong
V d ny, b chia 1101, c tr t bn bit ca s b chia 100, c c 100 (bit 0 u b b
qua).
Bc k tip, ly 1000 1101, thc hin tng t nhu php chia.
Trong qu trnh ny, b chia lun bt u vi bit 1; v h thng thc hin php
chia theo cch tr nh phn khng c s nh (tc l 0 0 = 0; 1 1 = 0; 0 1 = 1; 1 0
=1).
Hnh 9.7
Trang 189
0 0
1 0
1 0
1 0
0 0
1 1
0 1
0 1
0 1
1 0
1 1
1 1
0 0
0 0
0 1
0 1
0 0
1 1
0 1
1 1
1 1
0 1
Vy CRC l 001
b. Tm chui d liu pht theo dng CRC
0 0
1 0
0 1
+ D liu Y: 100100001
Trang 190
0 0
1 0
1 0
1 0
0 0
1 1
0 1
0 1
0 1
1 0
1 1
1 1
0 0
0 1
0 1
0 0
0 1
1 1
0 1
1 1
1 1
1 1
0 1
1 0
1 1
0 1
0 1
1 1
1 0
1 0
0 1
0 0
0 0
0 0
0 1
0 0
1 0
1 0
1 1
0 1
1 1
Trang 191
Hnh 9.8
9.5. 3 Cc a thc:
B to CRC (b chia) thng khng ch l chui cc bit 1 v 0, nhng to ra t a thc
i s. Cc a thc ny tin li v hai l do: Chng thng ngn v thng c dng
chng minh cc nim ton hc trong qu trnh CRC.
a thc ca b chia:
(k s. xi); vi i l v tr ca k s, i= 0 n; b chia c n+1 bit.
Quan h gia chui a thc vi biu din nh phn c minh ha hnh sau:
Trang 192
Hnh 9.9
Hiu nng:
CRC l phng php pht hin li rt hiu qu nu b chia c chn theo cc lut va
nu do:
a. CRC c th pht hin tt c cc nhiu bt nh hng ln cc bit c th t l.
b. CRC c th pht hin cc nhiu bt c di b hn hay bng bc ca a thc.
c. CRC c th pht hin vi xc sut cao cc nhiu bt c di ln hn bc ca
a thc.
V d 5:
CRC 12 (x12+x11+x3+x+1) c bc 12, c th pht hin tt c cc nhiu bt nh hng
ln cc bit l, v cng c th pht hin tt c cc nhiu bt c di ln hn hay bng 12, v
pht hin n 99,97% cc nhiu bt c di ln hn 12 hay di hn na.
9.6 CHECKSUM
Phng php pht hin li lp cao hn v ging nh cc phng php VRC, LRC, v
CRC th phng php ny cng da trn yu t tha (redundancy).
9.6.1 B to Checksum:
Bn pht thc hin cc bc nh sau:
Ly b 1 ca kt qu cng. Gi tr ny c gn vo ui ca d liu gc v
c gi l trng checksum.(Php b 1: 01; 10)
Trang 193
Hnh 9.10
V d 6: Cho mt khi d liu c 16 bit: 10101001 00111001. M ho li chui d
liu trn dng phng php checksum 8 bit. Tm checksum v chui d liu pht.
Gii: Chia d liu thnh 2 phn, mi phn 8 bit
+
Tng
Ly b 1
10101001
00111001
11100010
00011101
00011101
Checksum
Ly b 1 ca tng.
Trang 194
10101001
00111101
00011001
Tng
B 1
11111111
00000000
Sai
khng
pht
hin
c
Hiu nng:
Checksum pht hin c tt c cc li bit l cng nh hu ht cc bit chn. Tuy
nhin, nu mt hay nhiu bit trong phn on b hng v bit tng ng hay bit c gi tr o
trong phn on th hai cng b li, th khi ly tng, khng nhn ra thay i v my thu
khng pht hin li c. Nu bit cui trong mt phn on l 0 v bi i thnh 1 khi truyn,
th ta khng th pht hin ra li nu bit 1 cui ca phn on th hai cng chuyn thnh 0.
9.7 SA LI
C hai cch sa li l:
Khi pht hin mt li, my thu phi yu cu my pht truyn li d liu.
My thu dng cc m sa li, sa t ng mt s li.
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 195
Hnh 16
Redundancy
(r) bits
Total m + r bits
Hnh 9.11
Nu tng s cc bit trong mt n v c truyn i l m+r, th r phi c kh nng ch
ra t nht m+r+1 trng thi khc nhau. Trong , mt trng thi l khng c li v m+r trng
thi ch th v tr ca li trong mi v tr m+r.
iu , tc l m+r+1 trng thi phi c r bit pht hin ra c; v r bit c ch ch
c 2r trng thi khc nhau. Nh th, 2r phi ln hn hay bng m+r+1:
2 r m+r+1.
Gi tr ca r c th c xc nh t cch gn vo trong gi tr ca m (chiu di ban u
ca n v d liu cn gi i).
Th d, nu gi tr ca m l 7 (trng hp 7 bit ca m ASCII), th gi tr b nht ca r
cn tha mn phng trnh l 4:
2r 7+r+1 ; chn r=4
24 7+4+1.
Trang 196
S lng
bit d (r)
Tng s
bit
(m+r)
10
11
M Hamming
Ta xem xt s lng bit cn thit ph ton b trng thi bit li c th c khi
truyn. Nhng iu cn li l phi x l nh th no bit c trn thi ang xut hin?
R.W.Hamming cung cp mt gii php thc tin.
nh v ca cc bit d
M Hamming c th c p dng vo n v d liu c chiu di bt k dng quan h
gia d liu v cc bit d c kho st trc y.
Th d, m 7 bit ASCII cn c 4 bit d c thm vo phn cui n v d liu hay
phn b vo bn trong cc bit gc. Cc bit ny c t cc v tr 1, 2, 4 ,8,. (2n). Ta gi
cc bit ny ln lt l r1, r2, r4 v r8.
Hnh 9.11
Trong m Hamming, mi bit r l bit VRC ca mt t hp cc bit d liu; r1 l bit
VRC ca mt t hp bit; r2 l mt bit trong mt t hp bit khc v c th tip tc. T hp
c dng tnh ton mi gi tr trong bn bit r ny trong chui by bit c tnh ton nh
sau:
r1 (bit 1), 3, 5, 7, 9, 11 ; tng s bit 1 l mt s chn
r2 (bit 2), 3, 6, 7, 10, 11 ; tng s bit 1 l mt s chn
r4 (bit 4), 5, 6, 7 ; tng s bit 1 l mt s chn
r8 (bit 8), 9, 10, 11 ; tng s bit 1 l mt s chn
Mi bit d liu c th tnh n trong nhiu hn mt ln tnh VRC. Th d, trong chui
trn, mi bit d liu gc c tnh n trong t nht hai tp, trong khi r ch c tnh mt ln.
tm cc mu trong chin lc tnh ton ny, hy xem cch biu din ca mi vit tr
bit. Bit r1 c tnh dng tt c cc v tr bit c cch biu din nh phn c 1 trong v tr tn
Trang 197
cng bn phi. Bit r2 c tnh dng tt c cc v tr bit c cch biu din nh phn c 1 trong
v tr th hai bn phi v tip tc nh v trong hnh 9.12.
Hnh 9.12
9.7.2 Cc bit d
V d: Cho mt d liu 1001101, tm chui d liu c m ho dng Hamming.
Gii:
Xc nh s bit d: s bit ca d liu l m=7;
Suy ra s bit d r theo bt ng thc: 2r m+r+1
m= 7 2r 7+r+1 ; chn r=4
Tnh ton cc gi tr r:
Hnh 9.13
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 198
r4 =0
r8 =0
11 10
1
V tr
Trang 199
r4 =1
r8 =0
Trang 200
TM TT
Li truyn dn thng c pht hin ti lp vt l trong m hnh OSI
Li truyn dn thng c sa trong lp kt ni d liu trong m hnh OSI
Li c th c chia ra thnh:
a. Li mt bit: ch sai mt bit trong n v d liu
b. Bt: sai hai hay nhiu bit trong n v d liu
Redundancy l nim nhm gi thm cc bit d dng trong pht hin li
C bn phng php kim tra li thng thng l:
a.
b.
c.
d.
Trang 201
BI TP CHNG 9
I. CU HI N TP
1)
2)
3)
Cho bit bn dng kim tra m tha dng trong truyn d liu?
4)
Phng php pht hin n v d liu b li bng cch dng bit parity?
5)
6)
Trnh by v phng php VRC v cho bit dng li khng pht hin c?
7)
8)
Trnh by v phng php LRC v cho bit dng li khng pht hin c?
9)
c. CRC
d. Checksum
23) Cho bit phng php no dng php
b :
c. mng
a. VRC
d. tt c u sai
b. LRC
c. CRC
d. checksum
24) Cho bit phng php dng ch mt
bit d trong n v d liu
a. VRC
b. LRC
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Trang 202
b. LRC
b. nh hn mt bit
c. CRC
c. ln hn mt bit
d. checksum
d. ln hn hai bit
c. CRC
b. 111111110
d. checksum
c. 1010110
d. 110111111
32) Nu n v d liu l 111111, b
chia l 1010, v d s l 110, cho
bit s b chia (divident) ti my
pht?
a. 111111000
b. 1111110000
c. 111111
d. 1111111010
33) Khi dng phng php parity l
trong pht hin li trong m ASCII,
th s bit 0 trong mt k t 8 bit l:
a. chn
b. l
c. khng chn, khng l
d. 42
34) Ti my thu, khi khng c li th
tng ca checksum v d liu l:
c. bt
a. 0
d. khi phc c
b. +0
c. phn b ca checksum
d. phn b ca d liu
35) M Hamming l phng php dng
:
c. s bit chia
a. pht hin li
d. s d
b. sa li
c. ng gi li
d. a v b
Trang 203
b. bng khng
a. cc bit 0
c. khc khng
b. cc bit 1
d. l thng s (quotient) ca my
pht
c. a thc
d. d s CRC
43) Trong b pht CRC, phi thm yu t
no vo n v d liu sau khi tin
hnh php chia:
a. cc bit 0
b. cc bit 1
c. b loi b
c. a thc
d. l s d
38) Phng php pht hin li no dng
bit parity:
a. VRC
d. d s CRC
44) Trong b kim tra CRC, iu g cho
bit l d liu b li:
b. LRC
a. chui cc bit 0
c. CRC
b. chui cc bit 1
d. a v b
d. d s khc khng
a. VRC
b. LRC
c. CRC
d. tt c cc dng trn
40)
Trang 204
III. BI TP
45) Cho bit nh hng ln nht ca
nhiu bt 2ms ln d liu truyn vi
tc :
a. 1500 bps; 3 bit sai
b. 12.000 bps; 24 bit sai
c. 96.000 bps; 192 bit sai
46) Gi s ta dng parity chn (VRC),
hy cho bit VRC trong cc n v
d liu sau (v mch to bit VRC):
a. 1001011; 0
12
b.
16
c.
24
d.
64
b. 0001100
c. 1000000
d. 1110111
47) My thu nhn c mu bit
01101011. H thng dng VRC
parity chn, cho bit mu c nhn
ng khng (v mch kim tra
VRC)?
48) Tm LRC ca khi cc bit sau:
10011001
01101111
0011101
1111111 0000000
1100111
10010101
11010000 11011011
10110011111: 1001
51) Tm checksum ca cc chui bit sau.
Gi s dng cc phn on 16 bit
1001001110010011
1001100001001101
01001111
8 bit, 64/72
60) B chia l 101101, hy cho bit CRC
c di l bao nhiu?
61) Tm gi tr nh phn tng ng cho
a thc: x8+x3+x+1.
Trang 205
Kim tra li tc l pht hin v sa li: Cho php my thu bo cho my pht v cc
bn tin b mt hay b hng nhm iu phi vic truyn li d liu ca my pht.
Trang 206
My thu phi tr li bng frame ACK (acknowledgment ) khi my sn sng thu, hoc
frame NAK (negative acknowledgment) khi my cha sn sng thu.
Nu my pht khng nhn c tn hiu ACK hay NAK sau khong thi gian qui
nh th my pht s cho l tn hiu ENQ b tht lc khi truyn hay do t mch,
nn s gi tip tn hiu thay th. Thng thng, my pht phi thc hin khong 3 ln
bc ny kt ni thnh cng.
Sau khi chuyn tin i ht, h thng pht chm dt bng mt frame chm dt truyn
EOT (end of transmission:).
Trang 207
Trang 208
Trang 209
Trang 210
Trong phng php ny, thit b pht gi xong mt frame v i tn hiu xc nhn ACK
ri gi tip frame k.
u im: ca phng php ny l n gin
Khuyt im: tc truyn b chm do qu trnh dng-i
10.2.2.Ca s trt:
Phng php ny cho php nhiu frame cng mt lc
Hnh 10.11 Ca s gi
Dng tng, ca s trt co t bn tri khi frame d liu c gi i. Ca s trt
ca thit b pht m rng v bn phi khi nhn c tn hiu xc nhn ACK.
Ca s nhn:
Trang 211
Trang 212
Trang 213
Trang 214
Trang 215
Trong phng php ca s trt go-back-n ARQ, nu mt frame b tht lc hay hng,
tt c cc frame c pht khi tn hiu xc nhn cui cng c gi i. C 3 dng pht li:
H Frame data, mt Frame data, mt Frame ACK
H Frame:
Vic g xy ra nu cc frame 0, 1, 2 v 3 c gi i, nhng tn hiu xc nhn u
tin li l NAK 3? Xin nh cho rng NAK c hai ngha: (1) mt xc nhn v tt c cc
frame nhn c trc khi c frame b hng v (2) tn hiu khng xc nhn i vi frame
hin ti. Nu NAK u tin l NAK 3, c ngha l cc frame d liu 0, 1, v 2 c nhn
tt. Ch cn gi li frame s 3.
Vic g xy ra nu cc frame t 0 n 4 c gi i trc khi nhn c NAK 2?
Ngay va khi my thu pht hin li, th my ngng tip nhn cc frame cho n khi frame b
hng c thay th xong. Trong trng hp ny th d liu 2 xut hin hng v b loi, cng
cc d liu 3 v 4. D liu 0 v 1, c nhn trc khi c frame b hng, c chp
nhn, bng cch gi v my pht frame NAK 2. Nh th cn gi li cc frame 2, 3 v 4.
Hnh v di y cho mt th d trong 6 frame c gi i trc khi pht hin ra li
frame 3. Trng hp ny my thu gi v tn hiu ACK 3 cho bit cc frame 0, 1 v 2 c
chp nhn. Trong hnh th ACK 3 c gi trc khi d liu 3 n. Pht hin li ti frame
3, tn hiu NAK c gi tc th v cc frame 4 v 5 b loi khi chng n. Thit b pht gi
li c ba frame (3, 4 v 5) do t xc nhn trc , v qu trnh tip tc. My thu loi cc
frame 4 v 5 (cng cc frame tip theo) cho n khi nhn tt c frame 3.
Trang 216
Trang 217
Trang 218
phng thc chn la trong cc chui frame c truyn li v theo di xem frame hng cn
thiu c th xc nhn.
Lost Data Frame: Tuy cc frame c th c nhn, nhng khng c ngha l c xc
nhn. Nu frame b tht lc th frame k tip s khng c nhn vo chui. Khi my thu c
sp xp li cc frame hin c, th s pht hin ra thiu st ny v gi i tn hiu NAK. ng
nhin l my thu ch c th nhn ra thiu st ny nu c cc frame tip tc n. Nu frame
tht lc l frame truyn cui cng th my thu khng lm g v my pht s xem s im lng
ny chnh l NAK.
Lost Acknowledgment: Cc frame ACK v NAK tht lc c selective-reject ARQ
x l tng t nh trong trng hp go-back-n ARQ. Khi thit b pht t dung lng
ca ca s hay khi chm dt truyn, th thit lp b timer. Nu khng c tn hiu xc nhn
trong khong thi gian qui nh, thit b pht gi li tt c cc frame cha c xc nhn.
Trong hu ht trng hp, my thu s nhn ra cc bn trng lp v loi b chng.
So snh gia phng php Go-Back-n v Selective-Reject
Mc d ch truyn li cc frame b hng hay tht lc nn c v hiu qu hn so vi vic
chuyn li tt c cc frame b hng, nhng do c ch chn lc v lu tr m my thu phi c,
cng vi c ch chn lc phc tp nn phng php selective-reject c chi ph t hn v t
c dng. Tc l, tuy c hiu qu hn nhng thc t th phng php go-back-n c dng
nhiu hn do d thit lp hn.
Ch l giao thc stop and wait l trng hp c bit ca giao thc ca s trt
trong kch thc ca s c chn l 1.
Trang 219
ACK: acknowledgment
Buffer
End of transmission
Enquiry/acknowlegment (ENQ/ACK)
Error control
Flow control
Go-back ARQ
Line discipline
Poll
Poll/select
Primary station
Secondary station
Select
Selective-reject ARQ
Sliding window
Stop-and-wait
Trang 220
TM TT
Lp th hai trong m hnh OSI, lp kt ni d liu, c ba chc nng chnh: hng mc
ng dy, iu khin lu lng, v kim tra li.
Hng mc ng dy thit lp cc trng thi ca cc thit b (thu hay pht) trong kt
ni.
ENQ/ACK l phng php hng mc ng dy dng kt ni im- im.
Thit b thu dng ENQ/ACK tr li bng cch xc nhn (ACK) nu thit b sn
sng nhn d liu hay khng xc nhn NAK nu cha sn sng.
Poll/select l mt phng php trong hng mc ng dy. Thit b s cp cn khi
to thng tin bng cc frame poll hay select (SEL).
Mt frame poll c s cp gi n th cp xem thit b th cp c d liu gi
khng. Th cp c th tr li khng dng NAK hay nu c th gi frame d liu.
Mt frame SEL c thit b s cp gi n th cp thng bo chun b nhn d
liu. Th cp c th tr li bng ACK hay NAK.
iu khin lu lng l qu trnh iu ha d liu truyn thit b thu khng b qu
ti vi thng tin nhn.
C hai phng php iu khin lu lng:
Stop and wait
Sliding window
Trong c ch iu khin lu lng stop and wait, mi frame cn c my thu xc
nhn trc khi my pht gi tip frame k tip.
Trong c ch iu khin lu lng dng ca s trt, d liu pht b gii hn bi mt
ca s o m rng v co li c ty theo tn hiu xc nhn t my thu. Tng t, d
liu thu cng b gii hn ca mt ca s o c th co gin c theo d liu nhn
c.
Kim tra li, hay phng cch x l i vi d liu hay xc nhn b tht lc, b hng,
l qu trnh truyn li d liu.
D liu c truyn li nh automatic repeat request (ARQ).
C ba dng li cn n ARQ: frame b hng, frame b tht lc hay xc nhn b tht lc.
Phng php c dng trong kim tra li ty thuc vo phng php iu khin lu
lng.
Trong iu khin lu lng dng stop and wait, th stop and wait ARQ c dng
Trong iu khin lu lng dng ca s trt, go-back-n hay selective reject ARQ
c dng.
Trong stop and wait ARQ, mt frame khng xc nhn c gi i
Trong go-back-n ARQ, qu trnh truyn li bt u khi nhn c frame khng xc
nhn cho d cc frame trc c nhn ng. Cc frame trng lp s c my
thu loi b.
Trong selective-reject ARQ, ch c frame khng xc nhn l c truyn li.
Trang 221
I. CU HI N TP
1. Cho bit khc bit gia thng tin v truyn dn.
2. Ba chc nng c bn ca lp kt ni d liu l g?
3. Mc ch ca hng mc ng?
4. Hai phng php hng mc ng dy l g? Cho bit khi no th h thng la chn cc
phng php ny?
5. Cho bit c ch ca ENQ/ACK?
6. Cho bit c ch ca Poll/select?
7. Ti sao trong phng php poll/select li cn nh a ch m phng php ENQ/ACK th
khng?
8. Khc bit gia polling v selecting?
9. Ti sao li cn c iu khin lu lng?
10. Cho bit vai tr ca b m ti my thu trong c ch iu khin lu lng?
11. Cho bit hai phng php iu khin lu lng d liu qua kt ni thng tin?
12. C ch ca phng php iu khin lu lng stop and wait?
13. C ch hot ng ca phng php iu khin lu lng dng ca s trt?
14. Cho bit ngha ca t iu khin li trong lp kt ni d liu?
15. Hai phng php iu khin li chnh ?
16. Khi no th my pht phi gi li mt gi?
17. Cho bit c ch ca phng php iu khin li stop and wait ARQ?
18. Cho bit hai dng ca phng php iu khin li dng ca s trt?
19. Cho bit cc tham s phi quan tm trong iu khin lu lng?
20. Trong iu khin lu lng dng stop and wait, nh ngha v cho bit vai tr ca:
a. Mt frame b hng
b. Mt frame b tht lc
21. Trong phng php stop and wait ARQ, iu g xy ra khi frame NAK b tht lc khi
truyn? ti sao li khng cn nh s NAK?
22. Phng php ARQ ca s trt no c dng nhiu? Ti sao?
23. Khi no mt frame b loi b trong ba phng php ARQ?
Trang 222
a. Kim tra li
b. Tnh trng li
a. ACK
c. Hng mc ng dy
b. ENQ
d. iu khin lu lng
c. Poll
d. SEL
25. Trong phng php ca s trt, nu kch
thc ca s l 63, cho bit tm ca chui
s
a. ACK
b. Poll
c. SEL
a. 0 n 63
d. ENQ
b. 0 n 64
c. 1 n 63
d. 1 n 64
26. Trong phng php iu khin lu lng
dng ca s trt, cc frame bn tri ca
ca s my thu l cc frame:
b. Poll
b. c nhn v xc nhn.
d. ENQ
c. Khng c nhn.
d. Khng c gi.
27. iu ha tc truyn ca cc frame d
liu c gi l:
c. SEL
32. Trong h thng ng cp, khi mt thit b
mun gi d liu n mt thit b khc, th
cn phi gi:
a. ACK
a. Hng mc ng dy
b. Poll
b. iu khin lu lng
c. SEL
c. iu khin tc d liu
d. ENQ
a. Kt ni ng dy
b. B m my pht b qu ti
b. Kt ni mng
c. B m my thu b qu ti
c. Hng mc ng dy
b. 6
Trang 223
d. Khng thuc cc s va k
35. Trong ca s trt c kch thc (n-1),
tc l chui n, th c ti a bao nhiu
frame c gi m khng xc nhn:
a. 0
b. n-1
c. n
a. hng mc ng dy
d. n+1
b. iu khin lu lng
36. Mt Frame ACK 3 trong phng php
c. kim tra li
iu khin lu lng ca s trt (ca s
d. tt c cc chc nng trn
c kch thc l 7) cho thy l frame m
my thu mun nhn tip l frame s my: 42. Trong cu hnh thng tin dng no m
phng php poll/select c dng
a. 2
iu khin ng dy:
b. 3
a. peer to peer
c. 4
b. peer to primary
d. 8
c. primary to peer
37. Trong phng php stop and wait ARQ,
d. primary to secondary
nu d liu 1 c li, th my thu gi v
frame no:
43. Mt timer c thit lp khi ____c
gi i
a. NAK 0
b. NAK 1
a. Mt gi
c. NAK 2
b. ACK
d. NAK
c. NAK
d. Cc cu trn
38. Phng php ARQ no c dng nu
khi nhn c NAK, th tt c cc frame 44. Poll/select cn c _____ nhn dng gi
k t lc frame xc nhn cui cng c
a. timer
truyn li.
b. buffer
a. Stop and wait
b. Go-back-n
c. a ch
c. Select-reject
d. ng truyn
b. 2n
b. Go-back-n
c. n-1
c. Select-reject
d. n+1
d. a v b
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 224
II. BI TP
46. V ca s pht v thu trong h dng go-back-n ARQ cho bi:
a. Frame 0 gi, frame 0 c xc nhn
b. Frame 1 v 2 c gi. Frame 1 v 2 c xc nhn
c. Frame 3, 4 v 5 c gi v nhn c NAK 4
d. Frame 4, 5, 6 v 7 c gi; cc frame t 4 n 7 c xc nhn.
47. Lm li bi tp 46 dng selective-reject ARQ
48. Thit b thu s gi g nhm p ng li:
a. poll
b. select
49. S trn frame NAK cho bit:
a. stop and wait ARQ
b. go-and back-n ARQ
c. selective reject ARQ
50. S trn frame ACK cho bit
a. stop and wait ARQ
b. go-and back-n ARQ
c. selective reject ARQ
51. ACK 7 c my pht nhn c trong h go-back-n dng ca s trt. Hin ang gi i
cc frame 7, 0, 1, 2 v 3. Gii thch v qu trnh thu trong cc trng hp sau:
a. ACK 1
b. ACK 4
c. ACK 3
d. NAK 1
e. NAK 3
f. NAK 7
52. Giao thc ca s trt dng kch thc ca s l 15. Cho bit s bit cn c nh ngha
chui s?
53. Mt giao thc ca s trt dng 7 bit biu din mt chui s, cho bit kch thc ca
s l bao nhiu ?
54. Mt giao thc ca s dng kch thc ca l 7. B sung thm vo chui s sau cho 20
gi:
0,1, 2, 3, 4, 5, 6, ..................................................................................................................
55. Mt my tnh dng chui s sau. Cho bit kch thc ca s?
0,1, 2, 3, 4, 5, 6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,0,1..................................................................
Trang 224
56. Ta bit l giao thc stop and wait thc cht l giao thc ca s trt vi kch thc l
1. Minh ha hot ng ca ca s trong hnh 10.22
Hnh 10.22
57. Lm li dng hnh 10.23
Hnh 10.23
58. Lm ll dng hnh 10.24
Hnh 10.24
59. Minh ha hot ng ca ca s gi trong hnh 10.25. Cho bit v tr chnh xc ca cc
vch trong mi ln truyn. Gi s kch thc ca s l 7.
Trang 225
Hnh 10.25
60. Lm li bi 59 dng hnh 10.26
Hnh 10.26
61. Lm li bi 59 dng hnh 10.27
Hnh 10.27
62. My tnh A dng giao thc stop and wait ARQ gi gi n my tnh B. Nu c ly gia
hai my l 4000 km, cho bit thi gian cn thit my tnh A nhn c xc nhn gi?
Dng vn tc nh sng cho tc truyn v gi s thi gian gia lc nhn v xc nhn l
khng.
63. Trong bi 62, cho bit thi gian cn thit my tnh A gi mt gi c kch thc 1000
byte nu tc truyn d liu l 100.000 Kbps.
64. Dng kt qu ca bi 62 v 63, cho bit thi gian ri ca my A
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 226
65. Lm li bi tp 64 cho h thng dng giao thc ca s trt ARQ vi kch thc ca s l
255
66. Trong hnh 10.23, v ca s sau khi gi cc gi t 0 n 11 v nhn c ACK 8
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 0
Trang 227
11.1
XMODEM
Truyn file dng ng truyn in thoi gia cc PC. Giao thc ny, c gi l
XMODEM:
L giao thc stop and wait ARQ
Truyn bn song cng (half-duplex)
Trang 228
YMODEM
ZMODEM
BLAST
KERMIT
Trang 229
Trang 230
ASCII Code
Function
ACK 0
ACK 1
DLE
ENQ
EOT
ETB
ETX
ITB
NAK
NUL
RVI
SOH
STX
SYN
TTD
WACK
DLE and 0
DLE and 1
DLE
ENQ
EOT
ETB
ETX
US
NAK
NULL
DLE and <
SOH
STX
SYN
STX and ENQ
DLE and :
S
Y
N
S
Y
N
ST
X
Da ta
E
T
X
B
C
C
Trang 231
Sau cng, mt hay hai k t c gi l khi m-kim tra (block check count:
BCC) c thm vo lim tra li. Trng BCC c th c mt k t kim tra
li dng LRC hay hai k t kim tra li CRC.
Trang 232
Trang 233
Trang 234
text. DLE u cho my thu bit l text c th cha cc k t iu khin v phi b qua chng.
DLE cui cho my thu bit l vng transparency chm dt.
Trang 235
Cc dng trm
HDLC chia thnh cc trm : s cp, th cp v kt hp
Trm s cp trong chc nng HDLC: tng t nh chc nng thit b s cp ca
phng php kim sot lu lng. S cp l thit b kim sot mng theo cc cu hnh kt ni
im im hay im nhiu im. S cp chuyn tn hiu iu khin n cc trm th cp.
S cp - iu khin, th cp-p ng.
Trm hn hp l trm c th iu khin v p ng. Mt trm kt hp c th l mt
tp cc thit b ng cp kt ni c lp trnh c th vn hnh nh s cp hay th cp ty
theo bn cht v chiu truyn dn.
Trm trong HDLC c ba dng : s cp, th cp v kt hp. Trm s cp gi tn hiu
iu khin, th cp gi tn hiu p ng. Trm kt hp gi c tn hiu iu khin v p ng.
Cu hnh (Configuration)
T cu hnh ni ln quan h ca cc thit b phn cng trong kt ni. Cc trm s cp,
th cp v kt hp c th c cu hnh theo 3 cch: khng cn bng, i xng v cn bng.
Cc cu hnh ny u h tr cho phng thc truyn song cng v bn song cng.
Trang 236
ARM
ABM
Station type
Primary &
secondary
Primary &
secondary
Combined
Initiator
Primary
Either
Any
Trang 237
I-frame: c dng vn chuyn d liu ca ngi dng (user) v thng tin iu khin
lin quan n ngi dng.
S-frame: ch dng vn chuyn cc thng tin iu khin, lu lng ca lp kt ni d
liu v kim tra li.
U-frame: c dng d phng cho qun l h thng. Thng tin do U-frame thng
c dng cho vic t qun l mng.
Trang 238
Frame send
Flag Address Control
Frame received
Flag Address Control
000111110110011111001000
FCS Flag
Stuffed and
unstuffed
bits
000111110110011111001000
FCS Flag
0001111111001111101000
Data received
Trang 239
Trang 240
Mt I-frame cha 2 chui 3 bit iu khin lu lng v kim tra li, c gi l N(S)
v N(R), nm gia bit (P/F). N(S) cho bit s frame mong mun gi tr v trong trng hp
trao i hai chiu; cn N(R) cho bit s frame k tip trong chui. Nu frame cui khng
c nhn chnh xc, th s N(R) s l s cc frame b hng, cho thy nhu cu cn truyn li.
Trng iu khin trong S-frame c cha trng N(R) nhng khng cha trng N(S).
S-frame c dng gi v N(R) khi my thu khng c d liu ring gi i. Mt khc,
tn hiu xc nhn cha trong trng iu khin ca mt I-frame (ni trn).
S-frame khng truyn d liu nn khng cn trng N(S) nhn dng chng. Hai bit
nm trc bit P/F trong S-frame c dng mang m lu lng (code flow) v thng tin kim
tra li, s c tho lun phn sau
P/F
N(S)
S-frame
Code
U-frame
P/F
N(R)
P/F
Code
Code
Trang 241
Information field
Trang 242
Trang 243
Trang 244
Mode setting
Unnumbered-Exchange
Trang 245
request frame (th d RD: request disconnect) hay l chp nhn lnh thit lp ch (xem
li bng).
Disconnection
C ba m ngng kt ni, mt l lnh t trm ng vai tr s cp hay trm hn
hp, cn li l hai p ng t trm thu. Lnh u tin, disconnect (DISC, 00 010) c
trm th nht gi n trm th hai thng bo ngng kt ni. Lnh th hai: do my th hai
gi yu cu ngng kt ni request disconnect (RD, 00 010) v my th nht sau khi nhn
c DISC. Lnh th ba ch ngng kt ni (DM: disconnect mode 11 000) c my c
a ch nhn gi n my pht nh mt negative response cho lnh thit lp ch (xem
bng).
Initialization Mode
M 10 000, c dng lm lnh (do trm th nht gi n trm th hai) nhm thit lp
ch khi to (SIM: set initialization mode) nhm chun b cho trm thu chun b khi to
cc chc nng iu khin kt ni d liu. Lnh SIM v tip theo l trng UI cha cc
chng trnh hay cc tham s c thit lp. Cng m ny 10 000, c dng lm p ng
(do my th hai gi v my th nht) , cho bit ch yu cu khi to (RIM: request
initialization mode) v cng c lnh SIM do trm th nht gi n. Lnh ny c dng
p ng lnh thit lp ch khi trm th hai khng th hot ng c theo lnh without
first receiving a SIM (xem bng).
Miscellaneous
Trong ba lnh trn th hai lnh u: reset (RSET, 11 001) v trao i ID (XID, 11 101)
l lnh c gi t my pht n my thu theo a ch. Lnh th ba, frame reject (FRMR, 10
001) l p ng t trm nhn gi v trm pht:
RSET: cho trm th hai bit l trm th nht reset send sequence numbering v
thng bo cho trm th hai lm cc bc tng t. Lnh ny thng c gi i khi nhn
c FRMR.
XID: yu cu trao i d liu nhn dng t my th hai (a ch ca bn l g?)
FRMR: bo cho h thng th nht l U-frame do trm th hai nhn c c syntax b
sai (iu ny khng ging nh frame HDLC). Th d, tn hiu ny c gi v khi mt frame
c nhn dng l S-frame nhng li c cha trng thng tin.
CC TH D: Sau y l mt s th d v phng php thng tin dng HDLC.
Th d 1: Poll/Response
Trong hnh bn di th thit b s cp (mainframe) trong h nhiu im gi poll n
thit b th cp (A) bng S-frame cha m ca poll. u tin l trng flag, tip n l a ch
ca th cp cn c poll, trng hp ny l A. Trng th ba, iu khin cha m nhn
dng frame l S-frame, theo sau l cc m RR (receive ready), trng thi my pht, bit P/F
c thit lp poll, v trng N(R) = 0 . Sau khi trng iu khin l FCS error detection
code v trng ending flag.
Trm A c d liu cn gi, nn tr li bng mt I-frame nh s 0 v 1. Frame th hai
c bit P/F thit lp v final cho bit chm dt d liu. Trm s cp xc nhn v c hai frame
cng mt lc dng S-frame cha s 2 trong trng N(R) cho trm A bit l frame 0 v 1
Trang 246
Trang 247
li dng frame RR vi hai mc tiu: bit final c thit lp cho s cp bit l B khng c g
gi v N(R)=1 cho thy l B mong nhn c frame 1.
Th d 3: Peer Devices
Trang 248
Station B
`
Data
F
l
a
g
Data
F
C
S
F
l
a
g
Data
F
C
S
F
l
a
g
Data
F
C
S
F
l
a
g
I-Frame
A
0
2
Data
Error
F
l
a
g
I-Frame
A
1
2
Data
F
l
a
g
I-Frame
A
2
2
Reject
F
l
a
g
F
C
S
S-Frame
B
1
REJ
F
l
a
g
Data
F
l
a
g
Data
F
C
S
F
l
a
g
Data
F
C
S
F
l
a
g
I-Frame
A
1
2
Data
F
l
a
g
I-Frame
A
2
2
Acknowledgement
F
l
a
g
F
C
S
S-Frame
B
3
RR
F
l
a
g
11.2
TH TC TRUY CP KT NI MNG
Nhiu giao thc da trn phm tr link access procedure (LAP) c pht trin.
Cc giao thc c th ny l cc tp con ca HDLC trong cc ng dng c th, trong
LAPB, LAPD v LAPM l thng dng nht.
LAPB
Link access Procedure, Balanced (LAPB), n gin l tp con ca HDLC v ch c
dng kt ni mt trm vi mng. Chun ny ch cung cp nhng chc nng c bn cn
thit thng tin gia DTE v DCE (tc l khng c cc k t poll v select)
LAPB ch c dng trong cc cu hnh i xng gia hai thit b. Thng tin thng
ch khng i xng cn bng. LAPB hin c dng trong ISDN, knh B
LAPD
Link access procedure for D channel (LAPD) l mt tp con n gin ca HDLC
dng trong ISDN v dng vi ch khng ng b cn bng (ABM)
LAPM
Link access procedure for modems (LAPM) l tp con n gin ca HDLC dng cho
modem. c thit k cho chuyn i khng ng b-ng b, pht hin li, v chuyn li.
c pht trin cho cc ng dng ca HDLC trn modem.
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 249
BI TP CHNG 11
I. CU HI N TP
1. Trong BSC, tnh minh bch ca d liu l g?
2. Khi no mu DLE DLE xut hin trong BSC?
3. Cho bit khc bit gia cc trng thng tin trong I-frame v U-frame trong HDLC.
4. nh ngha giao thc trong truyn d liu.
5. Cc giao thc trong kt ni d liu c chia ra thnh nhng lp no? C s ca phng
php chia?
6. Cc giao thc khng ng b ban u c dng ch yu nh th no?
7. Ti sao cc giao thc khng ng b ngy cng t c dng?
8. Cc giao thc ng b c phn loi ra sao? Trn c s no?
9. Cc giao thc theo hng k t chuyn thng tin iu khin nh th no?
10. M t cu hnh ng dy, ch truyn dn, phng php iu khin lu lng v kim
tra li trong BSC.
11. M t cc dng frame ca BSC.
12. Ti sao mt bn tin BSC di th nn chia thnh nhiu block?
13. Trong BSC (truyn nhiu frame), cho bit cch my thu phn bit gia phn kt thc mt
frame v kt thc mt bn tin.
14. Cc frame iu khin trong BSC c dng lm g?
15. M t ba dng trm trong HDLC?
16. Cho bit cc lnh v p ng trong cc cu hnh HDLC?
17. S khc bit gia ba dng frame trong cc frame HDLC?
18. Trong HDLC, bit nhi l g? Cng dng?
19. Lit k v m t vn tt cc bit trong trong trng iu khin HDLC?
20. Piggybacking l g?
21. Cho bit bn loi S-frame?
22. Cho bit nm phm tr ca U-frame?
23. Cho bit khc bit gia cc loi LAPB, LAPD v LAPM?
Trang 250
II.
CU HI TRC NGHIM
c. thng tin
d. gim st
30. Trong giao thc BSC, th sau ETB,
ETX hay ITB, th dng trng no sau
y?
a. DLE
b. EOT
c. BCC
d. SYN
b. EOT
c. WACK
d. b v c
a. DLE
b. ETX
c. EOT
a. NAK
d. ETB
b. EOT
c. WACK
d. b v c
a. d liu
b. BCC
c. Tiu (header)
d. tt c cc cu trn
b. ACK0
c. ACK1
d. a hay b
c. half-duplex
combination
digital
link
b. half-duplex
c. full-duplex
d. half -simplex
29. Cc frame trong BSC c chia thnh
frame d liu v frame cn li l:
a. truyn dn
b. iu khin
Trang 251
a. piggybacking
d. theo hng m
b. backpacking
c. piggypacking
d. a good idea
a. c
b. a ch
c. iu khin
d. FSC
38. Trong mi trng iu khin ca
HDLC u tn ti:
a. bit (P/F)
b. N(R)
c. N(S)
d. Cc bit m
39. Poll v select l chc nng ca frame
trong HDLC:
a. I-frame
b. S-frame
c. U-frame
d. a v b
40. Trong HDLC, ngha ca bit poll/final
ph thuc vo:
a. Cu hnh h thng
b. Ty thuc frame ang l iu khin
hay p ng
c. ch ca h thng
d. tt c u sai
Trang 252
III. BI TP
43. Cho bit d liu thc trong frame hnh sau:
Hnh 11.32
44. Cho bit d liu hin c trong frame hnh sau:
Hnh 11.33
45. Minh ha phng thc m frame p ng gim st trong HDLC c th kch khi frame
BSC no:
a. ACK 0
b. ACK 1
c. NAK
d. WACK
46. Dng phng php bit nhi cho chui d liu sau
000111111011111001111001111101
47. Dng phng php bit nhi cho chui d liu sau
00011111111111111111111111111111001111101
48. Frame HDLC trong hnh 11.35 c gi t trm s cp gi n th cp. Tr li cc cu
hi sau:
Hnh 11.34
a. a ch th cp
b. dng frame
c. s ca chui pht (nu tn ti)
g. Mc ch ca frame l g?
49. Lm li bi tp 48, khi frame c gi t th cp n s cp
50. Frame HDLC trong hnh 11.35 c gi t s cp n th cp. Tr li cc cu hi sau:
Trang 253
Hnh 11.35
a. a ch ca th cp
b. dng frame
c. s ca chui c gi (nu c)
d. s ca xc nhn (nu c)
g. mc ch ca frame
51. Lm li bi tp 50 khi frame c gi t th cp n s cp
52. Frame trong hnh 11.36 c gi t s cp n th cp. Tr li cc cu hi sau
Hnh 11.36
a. a ch th cp
b. dng ca frame
c. s ca chui c gi (nu c)
d. s ca xc nhn (nu c)
53. Frame trong hnh 11.37 c gi t s cp n th cp. Tr li cc cu hi sau
Hnh 11.37
a. a ch th cp
b. dng ca frame
c. s ca chui c gi (nu c)
g. s ca xc nhn (nu c)
d. frame c mang d liu user khng? nu c, cho bit gi tr
e. frame c mang d liu qun l khng? nu c, cho bit gi tr
54. Frame trong hnh 11.38 c gi t s cp n th cp. Tr li cc cu hi sau
Hnh 11.38
Trang 254
a. a ch th cp
b. dng ca frame
c. s ca chui c gi (nu c)
d. s ca xc nhn (nu c)
e. frame c mang d liu user khng? nu c, cho bit gi tr.
f. frame c mang d liu qun l khng? nu c, cho bit gi tr.
55. Dng BSC, chng minh rng chui frame trong trng hp sau c cu hnh im-im
gia hai my tnh:
a. My tnh A xin php my tnh gi d liu
b. My tnh B p ng dng
c. My tnh A gi ba frame, mi frame gm 4 block 100 byte
d. My tnh B xc nhn d liu nhn
56. Dng BSC, chng minh l chui frame trong trng hp sau l (my A l s cp v my
B l th cp)
a. My tnh A kim tra xem my tnh B c d liu gi khng.
b. My tnh B gi frame 50 byte
c. My tnh A xc nhn d liu nhn
57. Dng hnh 11.39, m t phng thc trao i frame nu my A khng c d liu cn
truyn
Hnh 11.39
58. Dng hnh 11.39, m t phng thc trao i frame nu frame 1 b tht lc
59. Dng hnh 11.40, m t phng thc trao i cc frame nu trm B cha sn sng nhn
d liu
Trang 255
Hnh 11.40
60. Dng hnh 11.40, m t phng thc trao i cc frame nu xc nhn b tht lc.
Trang 256
LAN dng giao thc (protocol) trn nn HDLC. Tuy nhin, ty cng ngh m c cc
yu cu chuyn bit (th d cng ngh mng vng th khng ging nh trng hp mng sao,
vv...) nn nht thit c cc giao thc khc nhau cho tng ng dng c th.
12.1
Hnh 12.1
Project 802 chia lp kt ni d liu thnh hai lp con khc nhau: LLC iu khin kt
ni lun l v MAC kim sot mi trng truy xut.
Ngoi hai lp con ny, Project cn cha mt phn nhm qun l kt ni Internet, cho
php tng thch cc dng LAN v MAN khc nhau v giao thc v trao i d liu.
Trang 257
im u vit ca Project 802 l tnh modun. Khi chia cc chc nng qun l ca mng
LAN, ngi thit k c th chun ha cc chc nng tng qut v chuyn bit ha cc chc
nng cn li. Mi phn lp c xc nh bi cc s: 802.1 (kt ni lin mng), 802.2 (LLC)
v 802.3 (MAC: CSMA/CD); 802.4 (Token Bus); 802.5 (Token Ring) v cc phn lp khc.
Hnh 12.2
IEEE 802.1
Phn ca Project 802.1 nhm kt ni lin mng LAN v MAN, tuy cha hon chnh
nhng chun ny nhm gii quyt s tng thch gia cc kin trc mng m khng cn phi
thay i cc yu t hin hu nh cc a ch, truy cp v c ch khc phc li.
IEEE 802.1 l chun kt ni lin mng dng cho LAN.
LLC
Thng thng, m hnh Project 802 dng kin trc khung HDLC ri chia thnh hai tp
hm. Tp mt cha ng phn ngi dng sau cng (end-user) ca khung nh a ch lun l,
thng tin v iu khin, v d liu. Cc hm ny thuc IEEE 802.2 logic link control protocol
(LLC). LLC c xem l phn trn ca lp lin kt d liu IEEE 802 v dng cho cc
protocol ca mng LAN.
IEEE 802.2 logic link control protocol (LLC) l phn mng con pha trn ca lp kt
ni d liu.
MAC
Tp hm th hai, l lp con iu khin mi trng truy xut (MAC: medium access
control), gii quyt v yu t tranh chp ca mi trng c chia s. Cha cc c tnh v
ng b, c, lu lng v kim sot li cn cho vic di chuyn thng tin t ni ny n ni
khc, cng nh a ch vt l ca trm nhn k tip v chuyn ng (route) cho gi (packet).
Cc giao thc MAC c chuyn bit cho tng dng mng LAN (Ethernet, Token ring, v
Token bus, v.v,...)
Lp con MAC l lp con pha di ca lp kt ni d liu.
Protocol Data Unit (PDU): n v giao thc d liu.
n v d liu ca mc LLC c gi l PDU, cha 4 trng quen thuc ca HDLC l:
Trng iu khin.
Trang 258
DSPA v SSPA.
DSAP v SSAP l cc a ch c LLC dng nhn dng giao thc c dng trong
phn pht v phn thu to v nhn d liu. Bit u ca DSAP cho bit khung l n hay
nhm. Bit u ca SSAP ch cho bit thng tin l lnh hay p ng ca PDU.
DSAP
SSAP
Control
Information
DSAP
0 individual
1 group
SSAP
0 command
1 response
Used by IEEE
Hnh 12.3
iu khin.
Trng iu khin ca PDU ging cc trng iu khin trong HDLC, nh vy cc
khung ca PDU c th l khung I, khung S hay khung U v hot ng vi cc code v thng
tin tng ng vi cc khung ca HDLC.
Hnh 12.4
PDU khng c trng flags, khng CRC, v cng khng c a ch trm, cc trng ny
c thm vo phn cui ca lp con th 2 (lp MAC).
12.2
ETHERNET
Trang 259
Hnh 12.5
Phng thc truy cp: CSMA/CD (pht hin xung t).
Khi c nhiu ngi dng truy cp vo trong mt ng dy, xut hin kh nng trng
lp v ph hy thng tin. Cc va chm ny, lm cho tn hiu tr thnh nhiu v c gi l
xung t, cng nhiu truy cp th kh nng va chm ny cng ln. Nh th, cn c mt c ch
trong mng LAN nhm iu ha lu thng, gim thiu xung t v ti a ha s khung c th
truyn thnh cng. C ch truy cp ny gi l carrrier sense multiple access with collision
detection (CSMA/CD, chun trong IEEE 802.3).
CSMA/CD l kt qu ca s pht trin t chun a truy cp (multiple access: MA)
thnh carrier sense multiple access (CSMA) v cui cng thnh CSMA/CD. Thit k u tin
l phng php a truy cp theo mi worstation c ng quyn truy xut kt ni. Trong
MA th cha tr tnh n trng hp iu ha lu thng, nn c kh nng xut hin xung t
trn ng truyn.
Trong CSMA, cc thit b mun chuyn thng tin phi xem tn ti ca vic lu thng
trn ng dy, bng cch kim tra in p trn ng dy. Nu khng pht hin ra in p,
th ng dy c xem l trng v c th khi u truyn tin. CSMA ch gim thiu nhng
khng th loi b c xung t. Xung t vn tip tc xut hin.
Hnh 12.6
Bc cui cng l pht hin xung t (CD). Trong h CSMA/CD, trm mun truyn tin
phi lng nghe trc v chc chn kt ni l trng, ri mi truyn tin, ri li tip tc nghe.
Trong qu trnh truyn tin, trm kim tra ng dy pht hin xung t thng qua cc in
p rt cao do xung t to ra. Nu pht hin c xung t, trm ngng bn tin ang truyn
v ch i tip trong mt thi gian nht nh ng dy c trng, ri li gi i tip.
nh a ch.
Mi trm trn mng Ethernet (nh my tnh, trm hay my in, ...) u c ring mt card
giao tip mng (NIC: network interface card). Cc card ny thng c t bn trong trm
dng a ch vt l gm su byte. S trong NIC l duy nht.
12.2.1 CC C TNH V IN.
Sinaling.
Trang 260
Hnh 12.7
Phn m u:
Phn ny cha 7 byte (56 bit) gm cc bit 1 v 0 lin tip nhm cnh bo vi my thu l
c khung n v cho php ng b vi khung ny. Mu 1010101 ch cung cp cnh bo v
xung nh thi. HDLC kt hp tn hiu cnh bo, nh thi, v tn hiu bt u ng b trong
mt trng duy nht: trng flag. IEEE 802.3 chia ba chc nng ny vo trong phn m u
v trng th hai SDF.
Start frame delimiter (SFD): gii hn khung start; trng th hai (mt byte:
10101011) ca khung tn hiu 802.3 cho my thu bit l phn pha tip sau l d liu, bt u
bng cc a ch.
a ch n (DA: Destination Address) gm 6 byte v cha cc a ch vt l ch k
tip ca gi. a ch vt l ca h thng l nhm cc bit c m ha trong card giao din
mng NIC. Nu gi phi i xuyn qua mng LAN n ch, th trng DA cha a ch vt
l ca router ang kt ni vi mng chuyn sang mng khc. Khi gi i n mng ch,
th trng DA cha a ch vt l ca thit b cn n.
a ch ngun (SA: Source Address) l trng gm 6 byte v cha a ch vt l ca
thit b m gi va i qua. Thit b ny c th l trm pht hay l router gn nht nhn v
chuyn tip gi i.
Chiu di/dng ca PDU. Hai byte k ny cho bit s byte trong PDU sp ti. Nu
chiu di ca PDU l khng i th trng ny c th dng ch dng ca PDU, hay l c s
ca protocol khc. Th d Novell v Internet dng trng ny nhn dng protocol ca lp
mng c dng PDU.
Khung 802.2 (PDU). Trng ny cha ton b cc khung ca 802.2 nh l n v
modun, di chuyn c. PDU c th nm trong khong t 46 n 1500 byte, ty theo dng
khung v chiu di ca trng mng thng tin. PDU c to ra bi lp con LLC, ri kt ni
vi khung 802.3.
CRC: Trng cui cng cha cc thng tin v pht hin li, trng hp ny l CRC-32.
12.2.3 THIT LP MNG
Trng tm ca IEEE 802 l lp kt ni d liu ca m hnh OSI, nhng m hnh 802
cng cn nh ngha mt s c tnh vt l ca mi protocol nh ngha trong lp con MAC.
Trong chun 802.3 th IEEE nh ngha dng cp, phng thc ni, v tn hiu dng trong 5
Trang 261
dng thit lp mng Ethernet khc nhau. Tt c cc mng LAN Ethernet u c cu hnh
theo dng bus lun l, cho d chng c th c thit lp theo cu hnh bus hay sao. Mi
frame c chuyn n mi trm trong mng nhng ch c trm ng a ch l c c.
10BASE5: Ethernet dy (thick ethernet)
Chun vt l u tin ca m hnh IEEE 802.3 c gi l 10BASE5: Thick Ethernet
hay Thicknet (mng dy). Tn ny xut pht t kch c ca cp. 10BASE5 c cu trc dng
bus dng baseband v c c ly ti a l 500 mt.
C th ni rng c ly dng cc thit b kt ni nh router hay cu (bridge). Trong mng
thicknet th mng cc b c th chia thnh cc phn on dng cc thit b kt ni.
Trng hp ny th chiu di cho php mi phn on l 500 mt. Tuy nhin nhm trnh
xung t c th xy ra th chiu di bus thng khng qu 2500 mt (5 phn on). ng
thi, chun cng yu cu mi trm phi cch trm k t nht l 2,5 mt (200 trm cho mi
phn on v tng s 1000 trm).
Cc u ni cp v cp dng trong 10BASE5 l cp ng trc, NIC, b thu/pht, v cp
AUI (attachment unit interface).
Hnh 12.8
Cp RG-8 l chun cp c dng lm backbone trong chun IEEE 802.3.
B thu/pht thc hin chc nng CSMA/CD thng qua vic kim tra cc in p v
xung t trn mng.
Cp AUI: attachment unit interface, cn gi l cp truyn. Dng cp 15 dy thc
hin chc nng giao din vi lp vt l gia trm v my pht.
Hnh 12.9
Trang 262
Transceiver tap
Hnh 12.10
10BASE2: Thin Ethernet (Ethernet mng) cn gi l Thinnet, cheapnet, cheapernet v
thinwire Ethernet) cung cp dng mng r hn vi cng tc truyn d liu. Mng dng cu
trc bus, u im ln nht l gim chi ph thit lp do dng cp nh hn v mm do hn so
vi Thicknet. Yu im l c ly ngn hn (185 mt so vi 500 mt) v dung lng thp hn.
Khi c t ngi dng th phng n 10BASE2 l mt la chn tt.
Kin trc vt l ca mng ny gm: u ni v cp, cp mng ng trc, cc u ni
BNC-T. Trong h thng ny khng dng mch thu pht, v transceiver tap c thay bng
cc u ni chia trc tip cc trm bng cp, gim nhu cu v cp AUI.
NIC: trong mng ny th ngoi chc nng thng thng , NIC cn m nhn transceiver
(tc l cn c chc nng kim tra in p trong mng).
Cp ng trc nh: dng RG- 58.
BNC-T: B kt ni dng dng T vi ba port: mt cho NIC, v cn li cho cc ng vo
v ng ra.
Hnh 12.11
10BASE-T: Twisted Pair Ethernet:
y l chun thng dng nht trong IEEE 802.3, l mng LAN dng cu hnh sao v
cc dy dn (UTP unshielded twisted pair) thay v cp ng trc. Mng h tr tc d liu
ln n 10Mbps vi chiu di ti a l 100 mt.
Trang 263
Hnh 12.12
Thay v dng cc trm thu pht ring, mng gom tt c vo trong mt hub thng minh
vi cc port cho tng trm, dng cp ni RJ-45 (dng eight-wire unshielded twisted pair
cable). B NIC cho php cc trm ng a ch c cc khung gi n cho mnh.
1BASE5: Star-LAN l sn phm ca AT&T v ngy cng t c dng do mng c
tc chm ch t 1Mbps, tc l 10 ln b hn cc dng mng ni trn. Dng dng kt
ni daisy chaining ni ui nhau (10 thit b).
Hnh 12.13
12.3
Trong thp nin va qua, c nhiu bc pht trin quan trng trong mng Ethernet.
Nhiu s c thc hin nhm ci thin tnh nng v tc ca mng Ethernet, trong
: Switched Ethernet, Fast Ethernet, v Gigabit Ethernet.
Switched Ethernet nhm ci thin tnh nng ca 10Base-T v l mng chia s mi
trng (shared media), tc l ton mi trng u hot ng trong mi ln truyn dn. iu
ny l do tuy mng c kin trc dng sao nhng li l bus v mt vt l. Khi mt trm gi mt
frame n hub th frame ny c gi mi port v tt c cc trm u nhn c, ch c mt
trm l c php gi m thi, nu hai trm cng gi th s c xung t.
Only station E is the actual destination, but
all the stations receive the frame sent from A
Hub
`
A
`
B
`
C
`
D
`
E
Hnh 12.14
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 264
`
A
`
B
`
C
`
D
`
E
Hnh 12.15
12.3.1 FAST ETHERNET
Cc ng dng mi nh CAD, x l nh, v audio, video trong thi gian thc c
thit lp trn cc mng LAN, t c yu cu mng LAN phi hot ng vi tc cao hn
10Mbps. Fast Ethernet hot ng vi tc ln n 100Mbps.
tng tc hot ng ca Ethernet d nht l gim vng xung t. Min xung t
ca Ethernet c gii hn 2500m. y l gii hn cn thit tc truyn d liu
10Mbps vi phng php CSMA/CD. CSMA/CD hot ng th trm phi c kh nng d
c xung t trc khi ton frame c gi i trong mng. Nu ton frame c gi i m
khng pht hin ra xung t th trm gi s l mi th u tt v hy bn sao ca frame i v
gi frame mi i.
Kch thc ti thiu ca mt frame Ethernet l 72 byte hay 576 bit. gi 576 bit vi
tc truyn l 10Mbps th cn 57,6 micro giy (576 bit/10Mbps=57,6). Trc khi gi i bit
cui cng th bit u tin phi n c phn cui ca min xung t v nu c xung t th
b d phi pht hin ra c. iu ny tc l trong thi gian truyn 576 bit i th b d phi
pht hin c xung t, hay xung t phi c pht hin trong thi gian 57,5 micr giy.
Thi gian ny tn hiu i c 5000 mt trong mi trng truyn thng thng (th d
nh dy xon i).
c th tng tc truyn m khng phi thay i kch thc ti thiu ca frame th
phi gim thi gian i mt ht vng. Vi tc 100Mbps, th thi gian ny cn 5,76 micr
giy (576/100Mbps). Tc l vng xung t phi gim i 10 ln, t 2500 mt xung cn 250
mt. iu ny khng c vn g do hin nay vic kt ni cc my tnh bn (desktop)
thng khng qu 50 hay 100 mt quanh hub trung tm. Nh th vng xung t ch cn trong
khong t 100 n 200 mt.
Fast Ethernet l phin bn ca Ethernet vi tc truyn 100 Mbps v khng thay i
format ca frame. Ch c thay i trong lp MAC l tc truyn d liu v vng xung t.
Tc truyn tng 10 ln v vng xung t gim i 10 ln.
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 265
Hnh 12.16
100Base-TX: Thit k dng hai chun cp: 2 i cp xon khng bc gip (UTP:
unshielded twisted pair ) hay 2 i cp xon c bc (STP: two shielded twisted pair). Mt cp
c dng mng cc frame t trm n hub v cp cn li th mng frame t hub n trm.
M ha dng 4B/5B hot ng c 100Mbps; signaling dng NRZ-I. C ly hot ng
nh hn 100 mt.
Hnh 12.17
100Base-FX: thit k dng hai si cp quang, mt mng frame t trm n hub v
si cn li th t hub n trm. Encoding dng 4B/5B v signaling dng NRZ-I. C ly t trm
n hub khng ln hn 2000 mt.
Hnh 12.18
100Base-T4: Thit k nhm trnh ni dy li (rewiring). Cn 3-5 cp dy theo chun 3
(voice grade) UTP loi 4, thng dng cho cp in thoi thng thng. Hai trong bn cp
vn hnh theo hai chiu, hai cn li ch dng mt chiu. Tc l, trong mi chiu, ba cp dy
c dng mng d liu trong cng mt lc. Do cp thoi thng thng khng truyn ti tc
100Mbps, nn tiu chun ny chia d liu thnh 3 dng 33,66 Mbps. Nhm gim tc
baud, ta dng mt phng php gi l 8B/6T (eight binary/six ternary) nhm truyn mi
block 8 bit trong 6 baud vi 3 mc in p (dng, zero v m).
Trang 266
Transmit
00001010
Receive
Hnh 12.19
12.3.2 GIGABIT ETHERNET
Yu cu thay i tc t 10 Mbps ln 100Mbps lm y ban IEEE 802.3 thit k
Gigabit Ethernet vi tc truyn ln n 1000 Mbps hay 1Gbps. Cng ging nh trc, lp
MAC v phng thc truy cp khng i, nhng vng xung t th gim i. Lp vt l mi
trng truyn v h thng m ha u thay i. Gigabit Ethernet c thit k ch yu cho
cp quang, tuy nhin protocol th khng hn ch cp xon i. Giagabit Ethernet thng c
dng lm backbone cho mng Fast Ethernet.
Hnh 12.20
C 4 thit k dng cho Giga Ethernet l: 1000Base-LX, 1000Base-SX, 1000Base-CX v
1000Base-T. M ha dng 8B/10, tc l tng nhm 8 bit c nhm thnh nhm 10 bit.
Feature
1000Base-SX
1000Base-LX
Medium
Signal
Short-wave laser
Long-wave laser
Max distance
550 m
550 m (multimode)
5000 m (single mode)
1000Base-CX
1000Base-T
STP
UTP
Electrical
Electrical
25 m
25
Trang 267
Hnh 12.21
Trang 268
Thng thng, khi Token c th ra th trm k trong vng cng d liu ng vai
tr chu trch nhim v vng. Tuy nhin, theo m hnh IEEE 802.5 th cn c kh nng khc.
Token ang gi c th c dnh cho mt trm ang ch gi tin bt chp v tr ca trm trong
vng. Mi trm c m u tin ring, khi Token i qua, trm ang ch gi tin c th dnh
quyn gi Token bng cch nhp m s u tin ca mnh vo trng iu khin truy xut
(AC: access control field) ca Token hay vo frame d liu. Trm c mc u tin cao c th
loi quyn ca mc u tin thp hn v thay th mnh vo. Trong mng vi cc trm ng
quyn, c ch phc v l n trc th phc v trc. Nh c ch ny, trm ng k c c
hi gi tin ngay khi Token trng.
Gii hn v thi gian
cho l trnh chuyn ng c th Token Ring qui nh gii hn thi gian s dng
quyn ca cc trm. Mt starting delimiter (trng u tin ca Token hay ca data frame)
phi n mi trm trong mt khong thi gian qui nh (thng l 10ms). Ni cch khc, th
mi trm nhn c bn tin trong mt thi khong nht nh.
Gim st cc trm
Nhiu kh khn c th gy nh hng n hot ng ca mng vng Token. Th d mt
trm c th qun khng chuyn Token cho trm k, hay Token b nhiu hy hoi. Nhm gii
quyt vn ny, mt trm trong mng c phn cng lm gim st trm. Gim st s thit
lp thi gian cho mi bc chuyn Token, nu Token khng xut hin theo ng thi gian qui
nh, th gim st xem l Token b ph hy v to ra Token mi ri a vo mng vng.
Gim st bo v chng li hin tng chy vng lin tc (perpetually recirculating) ca frame
d liu bng cch thit lp mt bit trong trng AC ca mi frame. Khi mt frame i qua, b
gim st kim tra trng trng thi (status). Nu thy bit trng thi c thit lp, th gim
st bit l gi ang chy vng quanh mng v cn c loi b. Gim st s hy frame ny v
a Token mi vo trong mng, nu gim st khng m nhn c vai tr ny, th mt trm
khc, ng vai tr d phng, s tip tc cng vic gim st.
nh a ch (addressing)
Token Ring dng 6 byte a ch, c in vo card NIC tng t nh a ch Ethernet.
CC C TNH IN
Signaling
Token Ring dng phng php m ha Manchester vi sai.
Tc d liu
Token Ring h tr tc d liu ln n 16 Mbps (tc nguyn thy l 4 Mbps)
Format khung (frame format)
Giao thc Token Ring c trng 3 dng frame: d liu/iu khin, token, v abort.
Token v frame abort u l dng khung d liu/ iu khin rt gn.
Trang 269
Hnh 12.22
Frame d liu/iu khin (Data/Command Frame)
Trong Token Ring, cc frame data/command ch l mt trong ba dng frame c th
mng PDU v l frame duy nht c nh a ch n cc ch. Frame ny c th mng d
liu ca ngi dng hay cc lnh qun l. Chn trng ca frame ny l start delimiter (SD),
u khin truy cp (AC: Access Control), iu khin khung (FC Frame Control), a ch ch
(DA: Destination Address), a ch ngun (SA: Source Address), khung PDU 802.2, CRC, v
end delimiter (ED: End Delimiter), v frame trng thi (FS: Frame Status).
Hnh 12.23
Trang 270
Trng FC di 1 byte v gm hai trng. Trng u l trng 1 bit nhm cho bit
dng ca thng tin cha trong PDU ( l thng tin v iu khin hay l d liu). Trng th
hai dng 7 bit cn li v cha thng tin dng trong vng Token lun l (e.g phng thc s
dng thng tin trong trng AC).
D liu
Dng trng th su, c th di n 4500 byte v cha ng PDU. Frame Token Ring
khng cha PDU hay trng type.
CRC
Trng CRC di 4 byte v cha chui pht hin li CRC-32.
Trng ED l trng flag th hai dng mt byte v cho bit on cui ca data gi i
v thng tin v iu khin. Tng t nh trong SD, trng ny thay i trong lp vt l bao
gm cc vi phm J v K. Cc vi phm ny l cn thit nhm bo m l chui bit trong trng
d liu khng b b thu hiu lm l ED.
Byte cui ca frame l trng FS. My thu c th thit lp trng ny nhm cho bit l
trng c c, hay b gim st lp nhm cho bit l frame sn sng trn mng vng.
Trng ny khng phi l trng xc nhn nhng c mc ch cho b pht bit l b thu
sao chp xong frame, nn c th hy c ri. Trng ny cha hai phn thng tin 1 bit: a
ch nhn ra c (address recognized) v frame copied. Cc bit ny n t phn u ca
trng v c lp li ti bit th 5 v th 6. Vic lp li ny nhm mc ch ngn nga li v
cn thit do trng cha cc thng tin c chn vo sau khi frame ri khi trm pht.
Nh th th khng th c trong CRC v khng c kim tra li.
Token Frame
Do Token thc s l frame gi ch (placeholder) v frame d tr (reservation), nn gm
ba trng: SD, AC, v ED. Trng SD cho bit l frame ang ti, trng AC cho bit l2
frame l Token v bao gm cc trng u tin (priority) v trng d tr (reservation).
Trng ED thng bo phn cui ca frame.
Abort Frame
Frame abort khng cha thng tin g ht, m ch nhm bt u v chm dt delimiter.
Frame ny c th c b pht to nn nhm chm dt qu trnh truyn ca mnh (v bt c l
do g) hay do b gim st nhm lc b thng tin c ra khi mng.
Trang 271
THIT LP (IMPLEMENTATION)
Ring
Hnh 12.24
Switch
Hnh 12.25
Nhm gii quyt qu trnh lu thng trong ton mng, cn b chuyn mch t ng.
Mi trm NIC trong mng c kt ni dng cp 9 dy ti cc cng vo v cng ra. Dng cp
9 dy kt ni NIC vi chuyn mch (switch), trong 4 si dng cho d liu v 5 c dng
iu khin chuyn mch (nhm a vo hay loi ra mt trm).
Hnh 12.26
Trang 272
12.3.5 FDDI
Fiber Distributed data interface (FDDI) l giao thc mng LAN do ANSI chun ha v
ITU-T (ITU-T X.3). Giao thc h tr tc d liu n 100 Mbps v cung cp mng tc
cao thay cho Ethernet v Token Ring. Ban u giao thc FDDI c dng cho cp quang, sau
ny c th dng truyn cho cp ng, chun ny gi l CDDI (C: Copper).
Phng php truy cp: Token Passing
Trong FDDI, truy cp b gii hn bi thi gian. Mt trm c th gi bao nhiu frame
cng c trong thi gian cho php, vi yu cu l cc thng tin trong thi gian thc phi
c chuyn i trc.
thc hin c ch ny, FDDI chia thnh hai dng frame d liu: ng b (S-Frame)
cho cc thng tin lin quan thi gian thc v khng ng b (A-Frame) cho cc thng tin
khc.
Mi trm khi gi token th phi gi S-Frame i trc, tip n mi gi A-Frame.
Time Register
FDDI c ba thanh ghi thi gian iu khin lu chuyn ca token v phn phi c hi
kt ni mng cho cc nt. Gi tr c thit lp khi vng c khi to v khng thay i
trong qu trnh vn hnh. Cc thanh ghi ny c gi l SA (Synchronous Allocation), TTRT
(Target Token Rotation Time), v AMT (Absolute Maximum Time).
+ Synchronuos Allocation (SA)
Xc nh thi gian cho php mi trm gi d liu ng b. Cc gi tr ny khc nhau
cho tng trm.
+ Target Token Rotation Time (TTRT)
Cho bit thi gian trung bnh token di chuyn 1 ln trong vng. Gi tr thc c th
ln hn hay b hn tr trung bnh ny.
+ Absolute Maximum Time (AMT)
C gi tr hai ln gi tr ca TTRT.
Timer
Token rotation timer (TRT) v token holding timer (THT).
Station Procedure:
Khi token n, mi trm thc hin cc th tc sau:
+ THT c thit lp bng tr sai bit gia TTRT v TRT (THT=TTRT-TRT).
+ TRT c reset v khng (TRT=0).
+ Trm gi i cc d liu ng b.
+ Trm gi i cc d liu khng ng b trong thi gian m THT cn gi tr dng.
Th d
Hnh 12.27
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 273
Hnh v trn v bng bn di cho thy phng thc FDDI truy cp mng. n gin,
ch minh ha vi 4 trm v dng gi nh sau: TTRT l 30 n v thi gian; thi gian cn thit
token i t trm ny sng trm khc l 1 n v thi gian; mi trm c php mi ln gi
hai n v d liu ng b; v mi trm c nhiu d liu khng ng b cn gi i (ch b
m).
Trong vng 0, token i t trm ny sang trm khc; mi trm thit lp TRT l 0; khng
c d liu c truyn trong vng ny.
Trong vng 1, trm 1 nhn token ti thi gian 4 (ti vng 1, TRT l 0; cn 4 n v
thi gian token c th tr v li). THT c set 26 (THT = TTRT - TRT = 30 4). TRT
c reset v 0. By gi, trm 1 gi 2 n v d liu tng ng ca d liu ng b. THT
gim xung cn 24 ( = 26 2), nn trm 1 c th gi 24 n v d liu tng ng ca d
liu khng ng b.
Trong cng mt vng, trm 2 thc hin cng th tc nh trn. Thi gian m token n
by gi l 31 v token n trm 1 thi gian 4, cn 26 n v thi gian (2 cho d liu ng b
v 24 cho d liu khng ng b), v cn c 1 n v thi gian i vng gia cc trm
(4+26+1 = 31).
Ch l thi gian cho php khng ng b hu nh bng thi gian phn b gia cc
trm. Trong vng 1, trm 1 c c hi gi 24 n v thi gian tng ng ca d liu khng
ng b, nhng cc trm khc th khng c c c hi ny. Tuy nhin, ti vng 2, 3 v 4, th
trm 1 khng cn c quyn ny na, v cc trm khc (mi vng mt trm) c c hi gi.
Trong vng 2, trm 2 gi 16; trong vng 3, trm 3 gi 16; v trong vng 4, trm 5 gi 16.
Round
0
Station 1
Station 2
Station 3
Station 4
Arriving Time : 0
Arriving Time : 1
Arriving Time : 2
Arriving Time : 3
TRT = 0
TRT = 0
TRT = 0
TRT = 0
Arriving Time : 4
Arriving Time : 31
Arriving Time : 34
Arriving Time : 37
TRT is now 4
TRT is now 30
TRT is now 32
TRT is now 34
THT = 30 4 = 26
THT = 30 30 = 0
THT = 30 32 = 2 THT = 30 34 = 4
TRT = 0
TRT = 0
TRT = 0
TRT = 0
Syn Data : 2
Syn Data : 2
Syn Data : 2
Syn Data : 2
THT is now 24
THT is now 2
THT is now 4
THT is now 6
Asyn Data : 24
Asyn Data : 0
Asyn Data : 0
Asyn Data : 0
Arriving Time : 40
Arriving Time : 43
Arriving Time : 62
Arriving Time : 65
TRT is now 36
TRT is now 12
TRT is now 28
TRT is now 28
THT = 30 36 = 6
THT = 30 12 = THT = 30 28 = 2
18
TRT = 0
TRT = 0
Syn Data : 2
THT = 30 28 = 2
Syn Data : 2
THT is now 0
TRT = 0
Syn Data : 2
THT is now 8
THT is now 0
TRT = 0
Syn Data : 2
Trang 274
Asyn Data : 0
Asyn Data : 0
Asyn Data : 16
3
Arriving Time : 68
Arriving Time : 71
Arriving Time : 74
Arriving Time : 93
TRT is now 28
TRT is now 28
TRT is now 12
TRT is now 28
THT = 30 28 = 2
THT = 30 28 = 2
THT = 30 12 = 18
THT = 30 28 = 2
TRT = 0
TRT = 0
TRT = 0
TRT = 0
Syn Data : 2
Syn Data : 2
Syn Data : 2
Syn Data : 2
THT is now 0
THT is now 0
THT is now 16
THT is now 0
Asyn Data : 0
Asyn Data : 0
Asyn Data : 16
Asyn Data : 0
Arriving Time : 96
Arriving Time : 99
TRT is now 28
TRT is now 28
TRT is now 28
TRT is now 12
THT = 30 28 = 2
THT = 30 28 = 2
THT = 30 28 = 2
THT = 30 12 = 18
TRT = 0
TRT = 0
TRT = 0
TRT = 0
Syn Data : 2
Syn Data : 2
Syn Data : 2
Syn Data : 2
THT is now 0
THT is now 0
THT is now 0
THT is now 16
Asyn Data : 0
Asyn Data : 0
Asyn Data : 0
Asyn Data : 16
Hnh 12.28
nh a ch (Addressing)
FDDI dng 6 byte a ch, c in vo card NIC tng t nh trng hp a ch trn
Ethernet.
Cc c tnh v in
+ Signaling (Lp vt l)
FDDI dng phng php m ha c bit gi 4B/5B. Trong h ny th mi on 4 bit
c thay bng m 5 bit trc khi m ha NRZ-I.
Hnh 12.29
L do cn phi m ha c bit ny l cho d NRZ-I cung cp kh nng ng b
trong cc trng hp thng thng, my pht v my thu c th b mt ng b khi chui bit
l chui bit 0 qu di. M ha 4B/5B chuyn cc on 4 bit thnh cc n v 5 bit cha khng
qu 2 bit 0 trong mi n v. 16 t hp 4 bit c t tn theo cc mu 5 bit nhm biu din
chng. Cc mu 5 bit ny c chn la k khng c kh nng xut hin qu 3 bit 0
trong mu.
M ha 4B/5B
Trang 275
Data Sequence
Encoded Sequence
Data Sequence
Encoded Sequence
0000
0001
0010
0011
0100
0101
0110
0111
11110
01001
10100
10101
01010
01011
01110
01111
1000
1001
1010
1011
1100
1101
1110
1111
10010
10011
10110
10111
11010
11011
11100
11101
Encoded Sequence
Q (Quiet)
I (Idle)
H (Halt)
J (Used in start delimiter)
K (Used in start delimiter)
T (Used in end delimiter)
S (Set)
R (Reset)
+ Tc d liu: ln n 100 Mbps.
+ Format cc frame
00000
11111
00100
11000
10001
01101
11001
00111
Chun FDDI chia chc nng truyn dn thnh 4 giao thc: physical medium
dependence (PMD), physical (PHY), media access control (MAC) v logical link control
(LLC) tng thch vi cc lp vt l v kt ni d liu ca m hnh OSI. Ngoi ra, trong
chun ny cn c giao thc th 5 (dng qun l trm).
+ Logical Link Control:
Lp LLC th tng t nh trong giao thc IEEE 802.2
Hnh 12.30
Trang 276
Hnh 12.31
Thit lp: Lp Physical Medium Dependent PMD
PMD nh ngha cc kt ni cn thit v cc thit b in t. c tnh ca lp ny ph
thuc vo mi trng truyn l cp quang hay dy ng.
+ Dual Ring (vng i ngu)
Trong hu ht trng hp th d liu truyn c ni vi mng chnh, mng ph ch
cung cp khi mng b hng hc.
Primary ring
Node
Node
Node
Node
Node
Node
Secondary ring
Hnh 12.32
Trang 277
Hnh 12.33
+ Node: FDDI nh ngha 3 dng nt: dual attachment station (DAS), single attachment
station (SAS), v dual attachment concentrator (DAC)
- DAS: (Dual attachment station) c hai MIC (gi l MIC A v MIC B) v c kt
ni vng. iu ny i hi phi c mt NIC t tin c 2 ng vo v 2 ng ra. C
hai c mc thnh vng cho php ci thin tin cy v truyn dn, tuy nhin
iu ny ch thc hin c khi trm ch on. Cc li c thot khi trm thc
hin kt ni ngn mch t s cp n th cp bng cch chuyn tn hiu t mt
ng vo n ng ra khc. Tuy nhin, cc trm DAS ch c th to c cc chuyn
mch ny khi ch on.
- SAS: (single attachment station) hu ht cc trm, server v my vi tnh c ni
vi vng ch n. Trong SAS ch c mt MIC (gi l MIC S) v nh th ch
c th ni vi mt vng. Tnh bn vng c thc hin nh ni SAS vi nt trung
gian, c gi l dual attachment concentrators (DAC), thay v ni trc tip vo
mng FDDI. Cu hnh ny cho php mi trm c vn hnh t mt NIC n gin
ch dng mt ng vo v mt ng ra. DAC cung cp kt ni cho dual ring. Cc
trm hng c th c tt (off) v bypassing cho mng hot ng tt.
- DAC: (Dual attachment concentrator) ni mt SAS vi dual ring. DAC cung cp
wrapping (chuyn lu thng t mt vng sang vng khc nhm ngn mch trm
hng hc). Dng mt MIC M ni vi SAS.
Hnh 12.34
12.3.6 SO SNH
Ethernet tt khi truyn vi ti mc nhng khng tt khi tng ti do xut hin xung
t v yu cu truyn li. Token Ring v FDDI hot ng tt vi mi dng ti mc thp hay
mc cao.
Trang 278
Network
Access Method
Signaling
Data Rate
Error Control
Ethernet
CSMA/CD
Manchester
1.10 Mbps
No
Fast Ethernet
CSMA/CD
Several
100 Mbps
No
Gigabit Ethernet
CSMA/CD
Several
1 Gbps
No
Token Ring
Token passing
Differential Manchester
4, 16 Mbps
Yes
FDDI
Token passing
4B/5B, NRZ-I
100 Mbps
Yes
Trang 279
T KHA
1 Base5
10 Base-T
10 Base2
10 Base5
100Base-FX
100Base-T
100Base-T4
100Base-TX
abort
baseband
broadband
Cheapernet, cheapnet
Collision
Contention
Ethernet
Fast Ethernet
Gigabit Ethernet
IEEE 802.1
IEEE 802.2
IEEE 802.3
IEEE 802.4
IEEE 802.5
Internetworking
Trang 280
Monitor station
Preamble
Project 802
Star LAN
Swithed Ethernet
Thick Ethernet
Thicknet
Thinnet
Token
Token Bus
Token Passing
Token Ring
Transceiver
Vampire tap
Trang 281
TM TT
Mc ch ca n IEEE 802 l thit lp chun cho cc thit b mng LAN t nhiu
ngun sn xut khc nhau.
n 802 chia lp kt ni d liu thnh hai lp con:
Logical link control (LLC).
Medium access control (MAC).
LLC l lp con pha trn v ging nhau trong mi mng LAN. Chc nng bao gm
iu khin lu lng v kim tra li. a ch lun l, thng tin iu khin, v d liu
n t lp trn th c ng vo trong gi gi l n v giao thc d liu (PDU).
Lp con MAC iu phi cc nhim v kt ni d liu trong tng mng LAN c th.
Lp con MAC l do nh sn xut qui nh v ty thuc tng dng mng LAN.
C ba dng LAN c phn loi theo Project 802 l:
Ethernet (802.3)
Token Bus (802.4)
Token Ring (802.5)
CSMA/CD hot ng nh sau: Mi trm u phi nghe ngng ng dy nhm xc
nh l ng dy trng. Nu trng, th bt u truyn d liu. Nu xut hin xung
t, ngng truyn v tip tc li qu trnh thm d - gi.
Swithed Ethernet, Fast Ethernet, v GigaEthernet l cc Ethernet c thit lp nhm
ci thin tnh nng v tc truyn.
Trong Swithched Ethernet, mt chuyn mch c th hng ng truyn n a ch
ch, khng dng hub.
Trong Fast Ethernet, tc d liu c gia tng ln 100Mbps, nhng min xung t
th gim xung cn 250 mt.
Bn thit lp ca Fast Ethernet khc nhau trong dng mi trng truyn, s cp, min
xung t v phng php m ha.
Gigabit Ethernet, vi tc truyn 1 Gbps, c dng lm backbone kt ni vi Fast
Ethernet.
Bn thit lp ca Gigabit Ethernet khc nhau v ngun tn hiu, dng mi trng v
min xung t.
Token Bus (IEEE 802.4) c dng trong t ng ha x nghip v iu khin qu
trnh, kt hp kh nng ca Ethernet v Token Ring.
Token Ring (IEEE 802.5) dng token passing lm phng tin tham gia truyn trong
mng.
Chuyn mch trong Token Ring c dng trong n v truy cp nhiu trm (MAU:
multistation access unit).
Nm gi c mt frame gi l token cho php trm c gi mt frame d liu.
Trong Token Ring, mt frame c di chuyn t nt sang nt, c ti to ti mi
nt, cho n khi t n ch.
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 282
FDDI: (fiber distributed data interface) l giao thc mng LAN dng cho cp quang,
vi tc truyn 100 Mbps
FDDI bao gm vng s cp truyn d liu v vng th cp h tr khi c hng
hc.
MIC (Media interface connector) l thit b kt ni vi mng vng FDDI i ngu vi
nt.
DAS (Dual attachment station) l nt c hai MIC.
SAS (Single attachment station)l nt vi mt MIC. SAS phi ni vi vng FDDI
dng DAC (dual attachment concentrator).
FDDI m t giao thc cho lp vt l v lp kt ni d liu.
Lp kt ni d liu FDDI bao gm lp con LLC (tng t nh IEEE Project 802.2) v
lp con MAC (tng t nh IEEE Project 802.5).
Trong lp vt l, FDDI dng phng php m ha 4B/5B, nhm chuyn i 4 bit
thnh 5 bit.
4B/5B nhm bo m khng th xut hin 3 bit 0 lin tip trong giao thc FDDI nhm
gii quyt bi ton ng b khi c nhiu s bit khng trong phng php truyn NRZI
Trong giao thc FDDI, s hu token c kim sot bi 3 gi tr thi gian v hai
timer.
Trang 283
BI TP CHNG 12
I.
CU HI N TP
1. nh ngha v gii thch v lp kt ni d liu trong IEEE Project 802. Ti sao phi chia
lp ny thnh cc lp con?
2. Gii thch v CSMA/CD v cng dng. Cho bit phn no trong n 802 c s dng
CSMA/CD?
3. So snh s khc bit gia SSAP v DSAP trong PDU vi a ch ngun v a ch ch
nm ca frame MAC.
4. Gii thch ti sao trong PUD khng c cc trng vt l, flag hay CRC?
5. n 802 nhm gii quyt vn g trong m hnh OSI?
6. So snh cc frame trong Project 802.3 vi I-frame trong HDLC?
7. So snh frame data/command trong Project 802.5 vi I-frame trong HDLC?
8. S khc bit gia baseband v broadband?
9. Tho lun v v tr ca transceiver trong cc chun Base5, 10Base2 v 10Base-T?
10. Tranh chp l g?
11. Cho bit u im ca FDDI so vi Token Ring?
12. Ti sao khng c trng AC trong frame 802.3?
13. Gii thch v c ch trong SAS c th truy cp c s cp v th cp?
14. Gii thch ti sao phng php m 4B/5B bo m c l khng c chui 4 hay nhiu
hn s bit 0 trong trng d liu?
15. C bao nhiu dng truyn dn c dng trong mng LAN?
16. Gii thch v phng thc hot ng ca Token Ring?
17. Gi s c lng lu thng ln trong c hai dng mng LAN CSMA/CD v Token Ring.
Cho bit dng mng no c thi gian ch gi d liu lu hn?
18. Cho bit ti sao trong mng switched Ethernet t c xung t hn so vi mng Ethernet
thng thng?
19. Min xung t quan h nh th no vi tc bit trong mng Ethernet thng thng?
20. Cho bit ti sao c ly ti a gia chuyn mch hay hub v trm trong 100Base-FX ln
hn so vi 100Base-TX?
21. Cho bit ti sao tc truyn ca mng Ethernet truyn thng, Fast Ethernet, v Gigabit
Ethernet?
Trang 284
CU HI TRC NGHIM
d. tc truyn d liu ti a
28. H ____ c c trng l cu hnh sao
dng hub trung tm v ni daisy
chaining:
c. bng.
a. 10Base5
d. hai ln.
b. 10Base2
c. 10Base-T
d. 1Base5
29. Sn phm ca lp con LLC
b. vt l trc .
a. frame 802.3
c. vt l ca ch sp n.
b. frame 802.5
c. PDU
d. preamble
30. Trm gim st trong chun no nhm
bo m l ch c mt token c lu
thng
a. 802.3
c. FC
b. 802.5
d. FS
25. Cu hnh vt l sao c dng trong:
c. FDDI
d. tt c cc loi trn
a. 10Base5
b. 10Base2
c. 10Base-T
a. NIC
d. khng c h no.
26. 10Base2 dng cp ____, cn 10 Base5
dng cp ___
a. dy ng trc dy, dy ng trc
mng.
b. i dy xon, dy ng trc mng.
b. MAU
c. b u ni 9 dy
d. transceiver
32. Ti trm ca Token Ring xy ra vn
g?
a. Xem xt a ch ni n
b. Ti to cc frame
d. cc cu trn u ng
33. Trong Token Ring, token nm u khi
frame d liu ang lu thng
a. ti trm thu
b. ti trm pht
Trang 285
c. FDDI
d. tt c cc cu trn u sai
d. Token Bus
a. LLC, MAC
b. MAC, LLC
d. Cu a v b
d. HDLC, PDU
c. PDU, LLC
41. FDDI l vit tt ca:
a. fast data delivery interface
b. kim tra in p ng dy
c. thm v bt cc header
b. abort
c. Hai vng
c. data/command
d. cc cu trn u ng
37. Cho bit chun no trong D n 802
cung cp cc giao thc khng b tranh
chp
a. 802.2
d. Khng vng no
43. Cho bit mc ch chnh ca vng th
hai trong FDDI
a. Nu vng s cp b hng, vng th
cp hot ng
b. Nu vng s cp b hng, th vng
s cp to ni ngn mch vi vng
s cp hot ng
b. 802.3
c. 802.5
c. Vng th cp ln lt thay i
vng s cp trong truyn d liu
d. 802.6
38. Mng LAN no c tc d liu cao
nht
a. 10Base5
b. 10Base-T
c. twisted pair Token Ring
d. FDDI
39. Mt thut ng khc ca CSMA/CD v
IEEE 802.3 l
a. Ethernet
b. DAS
c. DAC
d. Cu b v c
b. Token Ring
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 286
a. SAS
a. ti thiu
b. DAS
b. ti a
c. DAC
c. o
d. Cu a v b
d. Cu a v b
c. mng
b. 250; 2.500
d. Cu a v b
c. 2.500; 250
d. 2.500; 2.500
53. Trong mng Ethernet, nu thi gian di
chuyn qua mng ____, th min xung
t ___
a. tng, gim
b. gim, gim
c. gim, tng
d. cc cu trn u sai
54. Khc bit gia 100Base-X v 100BaseT l
a. tc truyn d liu
b. topology
c. format cc frame
d. s lng cp ni gia trm v hub
55. Trong mng no th c ly t trm n
hub l 2000 mt
a. 100Base-TX
b. 100Base-FX
c. 100Base-T4
d. Cu a v b
50. Cho bit trong mng no m frame n
tt c cc trm
a. Mng Ethernet truyn thng
b. Switched Ethernet
c. Token Ring
d. 100Base-T1
56. Trong mng no th dng s m ha
8B/6T
a. 100Base-TX
b. 100Base-FX
c. 100Base-T4
d. Cu a v b
d. 100Base-T1
Bin dch: Nguyn Vit Hng
Th vin H SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
Trang 287
Trang 288
III.
BI TP
58. Cho bit frame c kch thc b nht trong Ethernet l g? Frame c kch thc ln nht
l g?
59. Cho bit frame c kch thc b nht trong Token Ring l g? Frame c kch thc ln
nht l g?
60. Cho bit t s v d liu hu dng trn mt gi trong mt frame Ethernet ngn nht? t s
ny trong frame di nht? t s trung bnh l bao nhiu?
61. Cho bit t s v d liu hu dng trn mt gi trong mt frame ngn nht ca vng
Token? t s ny trong frame di nht? t s trung bnh l bao nhiu?
62. Ti sao bn li cho rng mt frame Ethernet th nn c frame d liu b nht?
63. Gi s chiu di ca cp 10Base5 l 2500 mt. Nu tc truyn trong cp ng trc
bng 60% tc nh sng (300.000.000 mt/giy), cho bit thi gian cn thit mt bit
i t u ny n u cui ca mng? gi s b qua yu t tr trong cc thit b.
64. Dng d liu trong bi tp 63, tm thi gian ti a d pht hin xung t. Trng hp xu
nht xut hin khi d liu c gi t mt u ca cp cn xung t li xut hin phn
cui ca mng. Ch l cn c thi gian tn hu i ht mt vng mng.
65. Tc d liu trong 10Base5 l 10 Mbps. Cho bit thi gian cn thit to ra mt frame
b nht? Minh ha tnh ton.
66. Dng d liu trong bi 64 v 65, tm kch thc ti thiu ca mt frame pht hin xung
t ca Ethernet hot ng c hiu qu.
67. Gi s chiu di ca vng trong Token Ring l 1000 mt. Nu tc truyn trong dy i
xon l 60% ca tc nh sng (300.000.000 mt/giy), cho bit thi gian cn thit
mt bit di chuyn ht vng?
68. Trong mng Token ring 16 Mbps, chiu di ca token l ba byte, cho bit thi gian cn
thit mt trm to token?
69. mng vng Token Ring hot ng tt, th bit d liu u tin khng nn tr li ni
sinh ra cho n khi ton frame c to nn. Do token c chiu di ba byte, cho bit chiu
di ti thiu ca vng mng hot ng uc tt dng phng php token passing?
Dng cc kt qu ca bi 70 v 71.
70. M ha dng bit sau dng phng php m ha 4B/5B
1101011011101111
71. Cho bit t s ca bit redundancy trong 4B/5B?
72. Dng bng sau, so snh cc frame Ethernet v Token Ring
Tnh nng
Ethernet
Token Ring
Preamble
SFD
SD
AC
Trang 289
FC
a ch ch
a ch ngun
Kch thc d liu
CRC
ED
FS
Trang 290