Agresivna politika faistikih drava

Faizam i drugi oblici faizma (nacizam) pobijedili u

Njemakoj i Italiji, a u Kini pobijedio militarizamvojna vlast. Njemaka je izala iz krize 1933
dolaskom Hitlera na mjesto kancelara koji je odmah
privredu preorjentiosao na vojnu proizvodnju a time
zaposlio mnogo radnika. Hitler u knjizi 2mein
kampf naveo da Njemci kao Arijevci treba da
vladaju svijetom, treinu ostalih naroda ubiti, a
treinu da bude radna snaga. Treba obezbjediti
prevlast u sjevernoj Africi,doi do Inda, prepustiti
japancima istonu i jugoistonu Aziju, ali
zagospodariti Sibirom pa SAD-om.1933. Hiitler je
otisao u Podzdam (grad ispod Berlina) da posjeti
grob Filipa II (Pruskog cara- osnivaa II rajha) 1936.
Pripoio Francuske oblasti Sari i Rur i uveo vojnu
obavezu u Njemackoj.1938. Izvrio Anlus na
Austriju, pripoijo je Njemkoj.
1938. Desio se Minhenski sporazum. Dogovoreno
da se Sudetska oblast pripoji Njemakoj.. 1939
pripojio i ehoslovaku. Time polako okuplja sve
njemce u svoj rajh, sve osim istone Poljske. Poljake
je predstavio kao nasilan narod i tako je poeo rat.

Japan- Japanci iz prvog svjetskog rata izasli kao

pobjednici ali Versajskim mirom nisu dobili ono sto
im je obecano. 30tih godina 20. Vijeka u Japanu se
javlja militarizam- vojna vlada. Japan je izasao iz
krize tako sto je prodavao robu po jeftinim cijenama
nerazvijenim drzavama. 1931 napao manduriju i
zauzeo je, 1934 zauzeli dio Kine, iskoristivsi Kineski
Gradjanski rat i zauzeli Peking, Naking i Sangaj.
1935 izbio Japansko Kineski rat koji je trajao do
1945 kada su Kinezi porazili Japan.
Italija- faisti na elu sa Musolinijem. Musolini uz
pomoc svojih odreda vjesto preuzima vlast.Svoju
diktaturu ucvrscuje 1925 i postaje vodja fasistickog
pokreta.Postojalo je i veliko fasisticko vijece u koje
su birani samo najodaniji fasisti.Da bi podigao
ugled svoje drzave i skrenuo paznju sa mnogih
problema 1935 otpocinje rat protiv Etiopije.Iako je
narod pruzio veliki otpor 1936 osvojena je Absinija
te je italijanski kralj Vitorio Emanuelo III proglasen
carom.Posto ga je narod osudio za agresiju trazio je
da Italija napusti Drustvo naroda.Cilj im je staviti
sredozemno more pod njihovu kontrolu i stvoriti
savremeno Rimsko Cartvo. 1936 zauzeli Somaliju,
napali Etiopiju, 1939 napali Aberiju i zauzeli je i
time poeo 2. Svj rat.
Minhenski sporazum
Agresivnoj Hitlerovoj politici doprinjeo jje i
Minhenski sporazum koji su 29.9.1938. potpisale V.
Britanija i Francuska, sa jedne i Njemake i Italije,
sa druge strane. Predsjednici vlada Britanijeemberlen i Francuske Daladje, su smatrali da e
zadovoljiti Hitlerove teritorijalne zahtjeve ako
dozvole da svojoj dravi pripoji Sudete i tako
sprijeiti izbijanje novog rata. Meutim ovaj
sporazum je bio samo zabluda i podstrek podstrek
nacistima da nastave osvajaku politiku.

Marsejski atentat:
Prilikom sluzbene posjete Francuskoj,u Marseju je
9.oktobra.1934 ubijen jugoslovenski kralj
Aleksandar. Ubijen je i ministar spoljnih poslova
Francuske Luj Bartu.Bili su meta atentata zbog
njihove antifasisticne orjentacije.Vrsilac atentata je
bio Vlado Georgijev-Kerin, a organizatori teroristike
organizacije ustake i makedonske politike
emigracije, koje su podravale lanice
kominternskog pakta. Mnogi su bili protiv kralja
Aleksandra, pogotovo Musolini, zbog stvaranja
Male antante i Balkanskog saveza te pribliavanje
bugarskoj sto je cinilo Jugoslaviju sigurnijom i
nezavisnijom,ali kazu da je kao snazna licnost
nastojao da od jugoslavije stvori jaku drzavu zbog
cega je mnogima smetao pa su mnogi njegovo
ubistvo docekali kao pobjedu.
-Sporazum Hitler-Staljin:
Nakon Austije i Cehoslovacke Hitler je zelio da od
Poljeske preuzme Dancig koji je prema odredbama
Versajskog mira imao status slobodnog grada,ali
Poljaksa nije prihvatila taj prijedlog. 23.9. 1939
Hitler je sklopio pakt sa SSSR-om o nenapadanju
koji su potpisali Ribentrop i Molotov sto je
omogucilo njemcima da napadnu Poljsku
01.9.1939.Hitleru nije smetalo da sa SSSR-om
potpise sporazum iako je ranije formirao
Antikominterna-pakt koji je bio uperen protiv SSSRa.Zbog sve vece agresivnosti fasizma Brtianija i
Albanija su obecale Grckoj da ce joj pomoci u
slucaju napada faistikih zemalja. Pakt o
nenapadanju izmedju Njem i Sssr-a imao je velike
posljedice.Njemacka i SSSR izbjegli su rat na dva
fronta: Njemci protiv zapada i SSSR-a,a Sovjetski
protiv Njemaca i Japana. Pakt Molotov Ribentrop
zbunio je komunistike parije i zadao udarac politici
Narodnog fronta za koju su se zalagale sve sekcije
Kominterne..
panski graanski rat
Poslije pobjede narodnog fronta (lijevo orijentisane
strane) na parlamentarnim izborima u paniji
stvorna je nova vlada koja je odma zapocela sa
sprovoenjem reforme. (agrarna reformaPoceli su i
sa promjenama, jedna od njih je oslobaannje
politikih zatvorenika koja je uznemirila kapitaliste
cijelog
svijeta.
Reakcionarne
snage
svih
kapitalistikih zemalja Njemake, Italije, Francuske,
V. Britanije su pomogle generala Franciska Franka
(Kaudiljo) Koji uz pomoc legije stranaca i vojske iz
Spanskog tunisa poeo borbu protiv Spanske
republike. Cilj da se zauzmu vei gradovi na celu sa
madirdom. Kaudiljo- vodja. Veliku podrku su mu
dale faistika italija i nacistika njemacka u vojnoj

opremi i direktnoj pomoc ucestvovanjem u ratu.

Tako je izbio rat. panskom narodu na elu sa
republikancima pritekli su u pomo radnici,
komunisti, dobrovoljci iz svih krajeva svijeta,
stvarajuci internacionalne brigade. Meu njima oko
1700 jugoslovena iz svih krajeva Kraljevine
Jugoslavije, od kojih je 700 izgubilo zivot. Francuska
i Njemaka vode politiku nemjeanja u panski
graanski rat, plaei se radnikih pokreta
(socijalista) ili refleksije iz sovjetskog saveza
kominterne koja je u veini evropskih zemalja
formirala narodni front. Meutim svestraana pomo
je bila franku od strane Musolinija i Hitlera. Uz
njihovu pomoc jei pobijedio, tako da su na vlast
doli faisti. Faizam se u paniji zadrzava sve do
smrti Kaudilja 1974 godine. Pored italije u
njemackoj,
maarskoj,
rumuniji,
Bugarskoj,
Norvekoj kao i paniji, pobijedio je faizam.

Antikominterski pakt
Iztalijanski faisti, njemaki nacisti i japanski
militaristi se crlo brzo povezuju i sarauju. Hitler i
Musolini sarauju od 1935, a svoju saradnju su
proirili nakon napada Italije na Etijopiju, zatim u
panskom graanskom ratu gdje su zajedno
nastupali od 1936-1938. Osnovali su osovinu RimBerlin, 1939 im prilazi i Japan te je tada osnovana
osovina Rim- Berlin- Tokio koji je dobio i zvanini
naziv Antikominterski pakt koji je bio usmjeren
protiv Sovjetskog saveza, te je Hitler zelio da
zavara zapadne evropske zemlje. 1940 ovaj pakt
dobija naziv Trojni pakt, tada ovom paktu prilaze
mnoge drave kao to su Maarska, Rumunija,
Slovaka, a 1941 Bugarska i Kraljevina Jugoslavija.

6. januarska diktatura
Od samog nastanka SHS pa do njene propasti nije
bilo rijeseno nacionalno pitanje i agrarno pa je zbog
nacionalne neravnopravnosti stalno dolazilo do
sukoba izmedju nacionalnih burzoazija. Glavni
sukobi izbijali su izmedju glavnih struja koje su
odrzavale kralja (ulitarizam i centralizam), srpske
ustanike (radikali) i onih stranaka koje su
podrzavale federalizam ( hrvatske stranke-HSS).
Najveci sukobi izbili su izmedju srpskih i hrvatskih
stranaka. U takvoj anarhistikoj atmosferi radikalni
predstavnik bio je Punia Rai, Vasojevi... U
skupstini Punia je ubio Pavla Radia i uru
Bosaneka a Stefana Radia je ranio (HSS clanovi).
Ovaj atentat u skupstini je otvorio put ka
zavodjenju diktature. U strahu od raspada drzave,
kralj Aleksandar Karaorevi je 6.januara 1929.
godine ukinuo ustav, raspustio narodnu skuptinu,
zabranio rad svih stranaka, a sebe proglasio
nosiocem cjelokupne vlasti u dravi. Ovaj period u
istoriji naziva se 6. januarska diktatura.
Vladavina Milana Stojadinovia

Poslije smrti kralja Aleksandr Karaorevia Knez

Pavle je obrazovao privrednu vladu do novih izbora,
na elu sa Bogoljubom Jevtiem. Ha 5. Majskim
izborima 1935. God na elo vlade doao je Milan
Stojadinovi,
predstavnik
krupne
buroazije.
Branei dravni centralizam, jo vie je zaotrio
sukobe meu srpskom i hrvatskom buroazijomm,
podrgijavajui desniarske krugove
i usttake
emigracije na elu sa Antom Paveliem. Da bi
donekle otklonio opasnost od ustake emigracije
(VMRO) na elu sa Vinom Mihailovim koji su bili
pod okriljem musolinija,, Stojadinovi se sve vie
pribliava silama osovine. Sa italijom je potpisao i
sporazum o saradnji, a sa njemakom jaa
ekonomske veze. Njemaki kapital sve vie ulazi u
kraljevinu Jugoslaviju Njegov status je bio ozbiljno
poljuljan
kada je
postavio pitanje usvajanja
konkordata u Narodnoj skuptini sa ciljem
poboljanja odnosa sa papom i italijom i da se jo
vie priblii katolikim vjernicima. To izazvalo
nezadovoljstvo Srpske pravoslavne crkve i njenih
vjernika te je dovelo do demonstaracija 1937 su
demonstacije u Beogradu doivjele vrhunac pa
konkordat nikada nije verifikovan u Narodnoj
skuptini. Nastavljajui politiku pribliavanja silama
osovine, izazvao je ne samo opoziciju nego
i
demokratske drave u vanjskoj politici na eliu sa
Britanijom i Francuskoj . Sve je to doprinjelo da
Stojadinovic podnese ostavku u februaru 1939.
Mada je njegova stranka tijesno pobijedila na
izborim u decembru 1938. Optuen je za
malverzaciju, Britanija je traila njegovu isporuku i
knez Pavle ga je predao.
Sporazum Cvetkovi Maek
Odlaskom Milana Stojadinovia sa politike scene,
stvoreni su uslovi za pregovore sa HSS-om i njenim
voom Vlatkom Maekom. Za novog predsjednika
vlade izabran je Dragia Cvetkovi koji je sebi
damo zadatak da rijei tzv. Hrvatsko pitanje i
izgladi sukobe izmeu Hrvatskih i Srbijanskih
stranaka. Za svoga podpredsjednika uzeo je Vlatka
Maeka, predsjednika HSS-a, koji se udruio sa
Svetozarom Pribieviem iz
hrvatskog SDS-a.
26.8.1939. na Bledu dolo je do sporazuma
Cvetkovi Maek. Ovim sporazumom stvorena je
Banovina Hrvatska spajanjem Savske i primorske
banovine. U sastav Hrvatske ule su i mnoge
optine iz BiH: amac, Oraje,Srebrenik, u
Hercegovini: apljina, Stolac, Mostar, Jablanica,
Prozor-Rama, Bugojno, Posuje, Kupres, uica,
Livno,
iroki
Brieg
i
Ljubuki.
U vanjskoj politici vlada Cvetkovi- Maek
nnastavlja Stojadinovievu politiku, jo vie se
pribliavala silama osovine, naroito poetko 1941
kada su Maarska i Bugarska prile Trojnom paktu.
U takvim uslovima, opkoljena faistikim silama i ni
njenim satelitima i raunajuci da na taj nain nee
uvui zemlju u rat, Vlada Cvetkovia i ministar
vanjskih poslova Cincar Markovic je u eu 25.03.
1941 potpisao pristup Jugoslavije trojnom paktu.

Pristupanje kraljevine Jugoslavije Trojnom paktu

Nakon to su 1941. Bugarska i Maarska prile
trojnom paktu, kraljevina Jugoslavija je bila
opkoljena faistikim silama i njenim satelitima. U
takvim uslovima, raunajuci da na taj nain nee
uvui zemlju u rat, Vlada Cvetkovia i ministar
vanjskih poslova Cincar Markovic je u eu 25.03.
1941 potpisao pristup Jugoslavije trojnom paktu.
Veliki uticaj na balkanu imale engleska i francuska i
njihove obavjetajne slube. Ulaskom kraljevine
jugoslavije u trojni pakkt dolo je do uznemiravanja
irokih narodnih masa 27.03.1941. u veim
gradovima posebno u beogradu gdje su prerasli u
demonstracije
Demonstracije su voene pod

parolama Bolje rat nego pakt Bolje grob nego

rob! U takvim odnosima grupa oficira na elu sa
Dragoslavom Mirkoviem izvrila je dravni udar uz
pomo britanskih obavjetajnih slubi. Za novog
vladara postavili su Dusana Simovica, ali ni ta vlada
nije odbacila ugovor o pristupanju trojnom paktu.
Hitler je pobjesnio kada je uo za 27. Martovske
demonstracije i naredio vojnim generalima da
priprema plan za napad na jugoslaviju da se ona
rasturi kao drava.