N nj rast Ballaban Pasha i drgoi Sknderbeut nj dhurat: katr kuaj arab s bashku me nj

sje t shklqyer pr t nderuar Sknderbeut si nj komandant, ndrsa Sknderbeu si prgjigje

hen me nj dhurat t e prbr nga nj shkop bariu dhe nj gun, duke i dhn t kuptoj Ball
e do t kishte qen m shum i nderuar t ishte nj bari i thjesht n fshatin e tij, sesa t
htonte vendin e tij.

Legjenda e Sknderbeut
Pr popullin shqiptar Sknderbeu bnte mrekulli me shpatn e tij. Ishte menduar se duhes
hin tre burra t ngrinin shpatn e tij dhe se ai mund t coptonte shkmbinj ose shponte m
ale me t. N nj ngjarje tjetr popullore sht thn gjat negociatave pr paqe se Sulltan
i II, q kishte dgjuar pr shpatn e Sknderbeut i krkoi at si nj nder Sknderbeut. Skn
pranoi dhe drgoi shpatn e tij si nj dhurat pr sulltanin. Njerzit e Sknderbeut pas dgj
t t lajmeve ishin t shqetsuar. Ata i doln Sknderbeut n lidhje me frikn e tyre se ai i
orzoi shpatn e tij legjendare, por Sknderbeu qeshi dhe u prgjigj se ai i dorzoi shpatn
e tij, por jo krahun e tij.
Gjat nj betej t furishme kundr turqve q zgjati prtej muzgut, Sknderbeu urdhroi disa
shtart e tij t gjenin nj tuf me dhi, e u lidhn pishtar t ndezur brirve t tyre dhe d
n drejtim t rreshtave t ushtarve turq gjat nats. Turqit besuan se u sulmuan nga trupa
t shumta shqiptare dhe u larguan me mendimin se u mundn q n numr. Pr shrbimin e rnds
marr nga ana e ktyre kafshve, heroin yn vendosi t prvetsoj imazhin e kafshs si emble
, n prkrenaren e tij.
Sknderbeu n shtrat t vdekjes s tij urdhroi djalin e tij pr t'i shptuar hakmarrjes turk
t largoheshin pr n Itali, tha se sa m shpejt t zbarkoj n ranishte t gjente nj pem
h kalin e tij dhe shpatn e tij, dhe sa her q t frynte era turqit t dgjonin shpatn e t
n ajr dhe hingllimn e kalit t tij dhe nga frika se nuk do t'a ndiqnin.
Me t prhapur lajmin e vdekjes s Sknderbeut, Turqit vendosn t sulmonin forcat shqiptare
sa m shpejt q t prfitonin nga morali i ult q ngjarja kishte prodhuar. Komandantt shqi
tar vendosn t prdornin nj dredhi t pazakont: morn nga shtrati i vdekjes trupin e pajet
kreut t tyre dhe e hypn mbi kalin e tij, nxitur n luft me t gjith ushtrin e tij prapa.
Turqit, u ndien t mashtruar me lajmin e rrem rreth vdekjes s tij dhe u trhoqn.
Vepra pr Sknderbeun piktur, letrsi, muzik

Portret i Sknderbeut, rreth vitit 1648.

Sknderbeu mblodhi mjaft reputacion nj postum n Evropn Perndimore n shekujt e 16 dhe 17
. Me shum e Ballkanit nn sundimin otoman dhe me turqit n portat e Vjens n 1683, asgj n
uk mund t ket lexues t mahnitur n Perndim m tepr se nj prrall plot aksion e reziste
ike t krishter pr t "nj luzm mysliman".

Libra mbi princin shqiptar filluan t shfaqen n Evropn Perndimore n fillim t shekullit
16. Nj nga m t hershme t ktyre historive q kan qarkulluar n Evropn Perndimore n li
eprat heroike e Sknderbeut ishte Historia de Vita et gestis Scanderbegi, Epirotar
um Principis (ca Rom. 1508-1510), botoi nj katr dekada vetm pas vdekjes s Sknderbeut.
Kjo Historia e jets dhe veprave t Sknderbeut, Princi i Epirote sht shkruar nga histor
iani shqiptar Scodrensis Marinus Barletit, i njohur n gjuhn shqipe si Marin Barlet
i, t cilt pas prjetuar pushtimin turk t Shkodrs tij t lindjes nga eksperienca personal
e, u vendos n Padua ku ai u b rektor i kishs famullitare t Shn Stefan. Barleti dediko
n punn e tij pr t Donferrante Kastrioti, (nip i Sknderbeut), dhe t pasardhsve. Libri s
t botuar s pari n latinisht.

N shekujt e gjashtmbdhjet dhe t shtatmbdhjet libri Barleti ishte prkthyer n nj num

eve t gjuhve t huaja : n gjuhn gjermane t Johan Pincianus (1533), n italisht nga Pietr
Rocca (1554, 1560), n portugalisht nga Francisco D'Andrade (1567), n Polonisht ng
a Ciprian Bazylik (1569), n frngjisht nga Jaques De Lavardin, zot feodal Plessis d
u-Bourrot (frngjisht: Histoire de Georges Castriot Surnom Skenderbeu, Roy d'Albani
e, 1576), dhe n spanjisht nga Juan Ochoa de la Salde (1582) . Versioni n anglisht
ishte nj prkthim nga nj frngjisht nga De Lavardin dhe t bra nga nj Zoterinj Zachary Jo
es. Ajo sht botuar n fund t shekullit 16, nn titullin, Historiku i George Castriot, i
mbiquajtur Skenderbej, Mbret i Albinie ; prmbajn Actes famshme t tij, Deedes Fisni
k e tij e Arms dhe fitoret paharrueshm kundr Turkes pr Besimi i Krishtit. Gibbon nuk
ishte i pari q e vn re se Barleti sht nganjher i pasakt n favor t heroit t tij, p

, Barleti pohon se Sulltani i kishte ngordhur nga smundja nn muret e Krujs. Portret
i i Skenderbeut, ca. Biografia e 1648. Kastrioti 's ishte shkruar edhe nga Franc
iscus Blancus, nj peshkop katolik i lindur n Shqipri. Libri i tij "Georgius Castrio
tus, Epirensis vulgo Scanderbegh, Epirotarum Princeps Fortissimus" sht botuar n lat
inisht n vitin 1636.
Voltaire nis kapitullin e tij "Marrja e Konstandinopojs" me frazn : "Sikur Perando
ret grek ka vepruar si Skenderbeu, Perandoria e Lindjes ende mund t ket qen ruajtur
."

Kopertina e "Historia e jets dhe veprave t Sknderbeut, princit t Epirit

Sknderbeu sht protagonist i tri tragjedive 18-shekullit britanik, Skenderbeu Willia
m Havard-s, nj tragjedi (1733), George Lillo's Hero i krishter (1735), dhe Sknderbeu
Thomas Whincop-s, Ose, Dashuria dhe Liberty (1747). Nj numr i poet dhe kompozitor gj
ithashtu kan trhequr frymzim nga karriern e tij ushtarake. Frngjisht poeti i shekulli
t t 16 Ronsard shkroi nj poem rreth tij, ashtu si edhe t shekullit t 19 poeti amerika
n Henry Wadsworth Longfellow. Pr Gibbon, "John Huniades dhe Sknderbeut... jan t dyja
t drejt pr njoftim ton, q nga profesioni i tyre i Osmane armve vonuar rrnojat e peran
oris greke."
N 1855, Camille Paganel ka shkruajtur Histoire de Sknderbej, i frymzuar nga Krime t
Lufts.

N haxhit e gjat poetike prrall ajld Harold's (1812-1819), q Bajroni filloi t shkruaj,
sa n Shqipri, Sknderbeu dhe populli i tij lufttar jan prshkruar n kushtet e mposhtme
Toka e Shqipris ! ku Iskander rose, Theme e rinj, dhe fener i urt, dhe ai adash e t
ij, t cilit All-habitur armiqve t zvogluar nga veprat e tij t emprize kalorsiak : Tok
a e Shqipris ! m lejoni t bj syt e minave N ty, ti infermiere i thyer i paprsritshm
ak Thn shkurt ! Kryq zbret, minaret e tua dalin, Dhe shklqen zbeht hn n lugore, Prmes
bel shum nj selvi brenda ken do qytetit. "Canto II, XXXVIII." Ashpra jan fmijt e Shqip
is, por ato nuk mungojn virtytet, ishin ato virtyte m t pjekur . Ku sht armiku q ndonj
r e pan prapa tyre? Kush mund t mundohem ashtu edhe t lufts duroj? tyre amtare fastne
sses nuk m t sigurt se ata n kohn e trazuar t dyshimta duhet : zemrimin e tyre si vdek
jeprurs ! Miqsia e tyre por i sigurt, Kur Mirnjohjes ose ofertat e tyre rrjedh gjak
trimri palkundur nxiton mbi where'er shefi i tyre mund t oj. " Canto II, LXV.George
Castriot, i mbiquajtur Skenderbe, Mbret i Shqipris.

Ludvig Holberg, nj shkrimtar danez dhe filozof, pohoi se Sknderbeu sht nj nga gjenera
lt m t mdha n histori.[69] Sir William Temple konsiderohet Sknderbeu t jet nj nga t
rert m t madh pa nj kuror, s bashku me Belisarius, Flavius Aetius, Gjon Huniadi, Gonza
lo Fernndez de Cordoba, Farnese Aleksandr, dhe William Heshtur.

Barok kompozitorit italian Antonio Vivaldi prbr nj opere me titull Sknderbeu (e par e
interpretuar 1718). Nj tjetr opera me titull Sknderbeu ishte i prbr nga shekulli 18 fr
gjisht kompozitorit Franois Francour (e par e interpretuar 1763).