Professional Documents
Culture Documents
Chuong 3 PDF
Chuong 3 PDF
Chng 5
Chng 3
P DNG MS-EXCEL
TRONG QUY HOCH THC NGHIM V PHN TCH PHNG SAI
Chng 5
24
Y11
Y21
Yk1
Y12
Y22
Yk2
Y1N
Y2N
YkN
Tng cng
T1
T2
Tk
Trung bnh
Y1
Y2
Yk
Bng ANOVA
Ngun sai s
Bc t
do
Yu t
k-1
Sai s
N-k
Tng cng
N-1
Bnh phng
trung bnh
Ti2 T2
N
N
i 1
MSF
SSF
k 1
MSE
SSE
Nk
SSF
SST
Yn2
i 1 j1
Gi tr thng
k
MSF
MSE
T2
N
Trc nghim
* Gi thuyt:
H0: 1 2 ...k
H1: i j
B MN TON
Chng 5
25
* Gi tr thng k: F
MSF
MSE
* Bin lun:
Nu F F (k 1; N k) Chp nhn gi thuyt H0.
5.2 p dng MS-EXCEL
Th d 12: Hm lng alcaloid (mg) trong mt loi dc liu c thu hi t ba vng khc
nhau c trnh by trong bng sau:
Vng I
7,5
6,8
7,1
7,5
6,8
6,6
7,8
Vng II
5,8
5,6
6,1
6,0
5,7
Vng III
6,1
6,3
6,5
6,4
6,5
6,3
A
Vng I
7.5
6.8
7.1
7.5
6.8
6.6
7.8
B
Vng II
5.8
5.6
6.1
6.0
5.7
C
Vng III
6.1
6.3
6.5
6.4
6.5
6.3
B MN TON
Chng 5
26
Count
7
5
6
ANOVA
Source of Variation
SS
Sum
50.1
29.2
38.1
Average
7.157143
5.84
6.35
Variance
0.202857
0.043
0.023
MS
2.663484
0.100276
26.56148
df
Between Groups
Within Groups
5.326968
1.504143
2
15
Total
6.831111
17
P-value
1.18E05
F crit
3.68232
Kt qu v bin lun
F = 26.561 > F0.05 = 3.682
Bc b gi thuyt H0.
Vy hm lng alcaloid khc nhau theo vng.
B MN TON
Chng 5
27
1
2
Y11
Y21
Yr1
Y12
Y22
Yr2
Tng cng
Trung bnh
T.1
T.2
Y .1
Y .2
Yu t B
Tng
cng
Trung
bnh
Y1c
Y2c
Yrc
Y1.
Y2.
Yr
Y1
Tc
T..
Y .c
Y..
Y2
Yr
Bng ANOVA
Ngun
sai s
Yu t A
(Hng)
Yu t B
(Ct)
Bc t
do
(r-1)
Tng s bnh
phng
SSB
(c-1)
SSB
Ti2 T..2
c
i 1
Tj2
j1
Sai s
(r-1)(c-1)
Tng
cng
(rc-1)
T..2
rc
Yij2
i 1 j1
Bnh phng
trung bnh
Gi tr
thng k
MSB
SSB
(r 1)
FR
MSB
MSE
MSF
SSF
(c 1)
FC
MSF
MSE
MSB
SSB
(r 1)
T..2
r
Trc nghim
* Gi thuyt:
H0: 1 2 ...k
H1: i j
* Gi tr thng k: FR
B MN TON
MSB
MSF
v FC
MSE
MSE
Chng 5
28
* Bin lun:
Nu FR Fa [b 1, (k 1)(b 1) } Chp nhn H0 (yu t A)
Nu FC Fa [k 1, (k 1)(b 1) } Chp nhn H0 (yu t B).
5.4 p dng MS-EXCEL
I
12.9
13.4
15.6
12.7
13.5
Dung mi
III
11.6
19.6
16.8
21.3
18.7
II
17.1
18.1
16.9
17.8
19.3
IV
23.4
22.1
21.5
20.9
23.2
V
17.6
16.8
18.1
17.9
17.3
B
A
B
C
D
E
I
12.9
13.4
15.6
12.7
13.5
C
II
17.1
18.1
16.9
17.8
19.3
D
III
11.6
19.6
16.8
21.3
18.7
IV
23.4
22.1
21.5
20.9
23.2
V
17.6
16.8
18.1
17.9
17.3
B MN TON
Chng 5
29
Count
I
II
III
IV
V
5
5
5
5
5
Sum
82.6
90
88.9
90.6
92
Average
16.52
18
17.78
18.12
18.4
Variance
21.537
10.495
5.107
11.842
12.29
5
5
5
5
5
68.1
89.2
88
111.1
87.7
13.62
17.84
17.6
22.22
17.54
1.337
0.908
13.885
1.157
0.263
MS
2.6684
46.3894
3.7204
F
0.717234706
12.46892807
ANOVA
Source of Variation
Rows
Columns
Error
SS
10.6736
185.5576
59.5264
Total
255.7576
df
4
4
16
P-value
0.59240848
8.5462E-05
F crit
3.00691728
3.00691728
24
Kt qu v bin lun
FR = 0.717 < F0.05 = 3.007 Chp nhn gi thuyt H0 (Phng php)
FC = 12.469 > F0.05 = 3.007 Bc b gi thuyt H0 (Dung mi)
Vy ch c dung mi nh hng n kt qu chit xut.
B MN TON
Chng 5
30
C- PHN TCH PHNG SAI HAI YU T (C LP)
5.5 Khi nim thng k
Min
Trung
2.1
2.2
2.2
2.2
2.3
2.3
Nam
2.4
2.4
2.5
2.5
2.5
2.6
Bc
3.2
3.2
3.4
3.4
3.5
3.5
Hy cho bit hm lng saponin c khc nhau theo ma hay min? Nu c th hai yu t
ma v min c s tng tc vi nhau hay khng?
5.6 p dng MS-EXCEL
Nhp d liu vo bng tnh
A
1
2
3
4
5
6
7
Ma kh
Ma ma
B
Nam
2.4
2.4
2.5
2.5
2.5
2.6
C
Trung
2.1
2.2
2.2
2.2
2.3
2.3
D
Bc
3.2
3.2
3.4
3.4
3.5
3.5
Chng 5
31
Anova: Two-Factor With Replication
Nam
Trung
Bc
Total
3
7.3
2.433333
0.003333
3
6.5
2.166667
0.003333
3
9.8
3.266667
0.013333
9
23.6
2.622222
0.251944
3
7.6
2.533333
0.003333
3
6.8
2.266667
0.003333
3
10.4
3.466667
0.003333
9
24.8
2.755556
0.300278
Count
Sum
Average
Variance
6
14.9
2.483333
0.005667
6
13.3
2.216667
0.005667
6
20.2
3.366667
0.018667
ANOVA
Source of
Variation
Sample
Columns
Interaction
Within
SS
0.08
4.347778
0.01
0.06
df
MS
0.08
2.173889
0.005
0.005
Total
4.497778
SUMMARY
Ma kh
Count
Sum
Average
Variance
Ma ma
Count
Sum
Average
Variance
Total
1
2
2
12
F
16
434.7778
1
P-value
0.001762
6.36E-12
0.396569
F crit
4.747225
3.885294
3.885294
17
Kt qu v bin lun
FR = 16 > F0.05 = 4.747 Bc b gi thuyt H0 (Ma).
FC = 434.778 > F0.05 = 3.385 Bc b gi thuyt H0 (Min)
F1 = 1 < F0.05 = 3.385 Chp nhn gi thuyt H0 (Ma x min).
Vy hm lng Saponin trong dc liu c kho st khc nhau khng nhng theo ma
m cn theo min. Tuy nhin. khng c s tng tc gia hai yu t ma v min trn hm
lng y.
B MN TON
Chng 5
32
B
C
D
A
C
D
A
B
D
A
B
C
A
B
C
D
Yu t B
B1
C1
C2
C3
C4
B2
Y111
Y212
Y313
Y414
T.1.
C2
C3
C4
C1
B3
Y122
Y223
Y324
Y421
T.2.
C3
C4
C1
C2
B4
Y133
Y234
Y334
Y412
T.3.
C4
C1
C2
C3
Y144
Y241
Y342
Y443
T.4.
Ti
T1
T2
T3
T4
Bng ANOVA
Ngun
sai s
Yu t A
(Hng)
Bc t
do
(r-1)
Yu t B
(Ct)
(r-1)
SSC
Yu t C
(r-1)
SSF
j 1
Tj2..
r
2
T...
r2
2
Tk2.. T...
r2
k 1 r
r
SSE SST
Sai s
(r-1)(r-2)
Tng
cng
(r2-1)
SST
Yijk
i
Gi tr thng
k
MSR
FR
MSE
MSC
SSC
(r 1)
FC
MSF
SSF
(r 1)
MSE
SSE
(r 1)(r 2)
MSC
MSE
MSF
MSE
2
T...
r2
Trc nghim
* Gi thit:
B MN TON
Chng 5
33
H 0 : 1 2 k
H1 : i j
* Gi tr thng k: v
* Bin lun:
- Nu ( Chp nhn H0 (Yu t A)
- Nu ( Chp nhn H0 (Yu t B)
- Nu ( Chp nhn H0 (Yu t C).
5.8 p dng MS-EXCEL
Th d 15: Hiu sut phn trm (%) ca mt phn ng ha hc c nghin cu theo ba
yu t: pH (A). nhit (B) v cht xc tc (C) c trnh by trong bng sau:
Yu
t A
A1
A2
A3
A4
Yu t B
B1
C1
C2
C3
C4
B2
9
12
13
10
C2
C3
C4
C1
B3
14
15
14
11
C3
C4
C1
C2
B4
16
12
11
13
C4
C1
C2
C3
12
10
14
13
Chng 5
34
Chn C7 v nhp biu thc =SUM(B3:E3)
Chn D7 v nhp biu thc =SUM(B4:E4)
Chn E7 v nhp biu thc =SUM(B5:E5)
Cc gi tr T.j.
Chn B8 v nhp biu thc =SUM(B2:B5)
Dng con tr ko k1i hiu t in t B8 n E8
- Cc gi tr T..k
Chn B9 v nhp biu thc =SUM(B2.C5.D4.E3)
Chn C9 v nhp biu thc =SUM(B3.C2.D5.E4)
Chn D9 v nhp biu thc =SUM(B4.C3.D2.E5)
Chn E9 v nhp biu thc =SUM(B5.C4.D3.E2)
Gi tr T...
Chn B10 v nhp biu thc =SUM(B2:E5)
* Tnh cc gi tr v
- Cc gi tr v
Chn G7 v nhp biu thc =SUMSQ(B7:B7)
Dng con tr ko k hiu t in t G7 n G9
- Gi tr
Chn G10 v nhp biu thc =POWER(B10.2)
- Gi tr
Chn G11 v nhp biu thc =SUMSQ(B2:E5)
* Tnh cc gi tr SSR. SSC. SSF. SST v SSE
- Cc gi tr SSR. SSC v SSF
Chn I7 v nhp biu thc =G7/4-39601/POWER(4.2)
Dng con tr ko k hiu t in t I7 n I9
- Gi tr SST
Chn I11 v nhp biu thc =G11-G10/POWER(4.2)
- Gi tr SSE
Chn I10 v nhp biu thc =I11-SUM(I7:I9)
* Tnh cc gi tr MSR. MSC. MSF v MSE
- Cc gi tr MSR. MSC v MSF
B MN TON
Chng 5
35
- Gi tr SST
Chn K7 v nhp biu thc =I7/(4-1)
Dng con tr ko k hiu t in t K7 n K9.
- Gi tr MSE
Chn K10 v nhp biu thc =I10/((4-1)*(4-2)).
* Tnh cc gi tr v F
Chn M7 v nhp biu thc = K7/0.3958
Dng con tr ko k hiu t in t M7 n M9.
Kt qu v bin lun
FR 3,10 F0,05 (3,6) 4,76 chp nhn H0 (pH).
FC 11,95 F0,05 (3,6) 4,76 Bc b H0 (nhit )
F 30,05 F0,05 (3,6) 4,76 bc b H0 (cht xc tc)
B MN TON