Grad Leskovac

nalazi se na jugu Srbije, 298

kilometara juno od Beograda, na meunarodnom drumskom i

eleznikom pravcu za Makedoniju i Grku. Posle Nia to je najvei grad
june Srbije. Smestio se u sredite prostrane i plodne Leskovake
kotline, na reci Veternici, podno brda Hisar. Ranije u bivoj Jugoslaviji
Leskovac je bio poznat kao grad tekstila nazivan "srpskim
Manesterom", a danas je poznat po rotilju i drugim specijalitetima
mesa sa ara, kao i po proizvodnji paprike koja predstavlja jedan od
simbola ovog kraja.
Administrativno grad Leskovac obuhvata 144 naseljena mesta, od kojih
su Leskovac, Grdelica i Vuje gradskog tipa. Prema popisu stanovnitva
iz 2002. godine u optini Leskovac ivi oko 160.000 stanovnika, dok sam
grad ima oko 60.000 stanovnika. Optina se prostire na povrini od
1.025 kvadratnih kilometara. Na severu se granii sa optinom Doljevac,
severoistoku sa optinom Gadin Han, istoku sa Vlasotincem, na jugu sa
optinama Vladiin Han, Vranje i Kosovska Kamenica, a na zapadu sa
optinama Lebane i Bojnik.
Leskovac predstavlja jedno od veih saobraajnih vorita Srbije. Kroz
njega prolazi evropski drumski i elezniki Koridor 10. Meunarodni
auto put E 75 od Beograda, preko Nia, Leskovca i Vranja vodi dalje na
jug prema Skoplju i Atini, kao i meunarodna eleznika pruga koja je
kroz Leskovac prola davne 1886. godine. Regionalni putevima Leskovac
je preko Vlasotinca i Babunice povezan sa Pirotom na severoistoku, a
preko Lebana i Medvee sa Pritinom na jugozapadu. Leskovac je od
Nia na severu udaljen 45 kilometara.
Glavno obeleje reljefu ovog kraja daje Leskovaka kotlina, ispresecana
rekama i okruena planinama. Kotlina je dugaka oko 50 kilometara, a
iroka oko 45 kilometara. Prostire se na povrini od oko 2.250
kvadratnih kilometara. Istonim obodom kotline, od juga prema severu,
tee najvea reka leskovakog kraja - Juna Morava koja zajedno sa
Zapadnom Moravom tvori Veliku Moravu. U Junu Moravu se ulivaju:
Vlasina; Veternica; Jablinica, Pusta Reka i Vujanka ije se vode pre
nego to dou u Junu Moravu uliju u Veternicu. Leskovaku kotlinu
uokviruju planine Babika gora na severoistoku, emernik na
jugoistoku, Kukavica na jugu, Goljak i Radan na zapadu i Salievica na
severozapadu. Na severu se granii sa Nikom kotlinom, a na jugu preko
Grdelike klisure sa Vranjsko-bujanovakom kotlinom. Nadmorska visina
Leskovake kotline kree se od 210 do 240 metara. Grad Leskovac se
nalazi na nadmorskoj visini od 228 metara. Na irem podruju
leskovakog kraja postoje tri vetaka jezera: Brestovako, Vlasinsko i
jezero Barje koje slui za vodosnadbevanje Leskovca.
Leskovac i njegova ira okolina imaju umereno-kontinentalnu klimu.
Srednja godinja temperatura iznosi 11,3 oC. Leta znaju biti jako topla,
dok su zime umereno hladne. Leskovac leti ima oko 45 sunanih dana, a
zimi 29 dana sa snegom. Najtopliji mesec je jul, a najhladniji januar.
Brojni arheoloki nalazi pokazuju tragove ivota ljudi na podruju

Leskovca jo u doba neolita, oko 3000 godina pre nove ere. Do dolaska
Rimljana na ovo podruje u II veku, ovde je ivelo ilirsko pleme
Dardanci. Za vreme rimske vladavine leskovaki kraj se nalazio u
provinciji Dardaniji. Posle pada Sirmijuma, sedite arhiepiskopije i
rimskog perfekta postaje Justinijana prima ili Cariin grad koji je
podignut poetkom VI veka nedaleko od dananjeg Lebana. Sredinom
XII veka srpski upan Stefan Nemanja ovu oblast je dobio na poklon od
vizantijskog cara Manojla I Komnina. Leskovaki kraj se u srednjem veku
zvao Gluboica ili Duboica po dubokom glibu ovoga tada movarnog
podruja. Kasnije kada se movara isuila iza nje je ostalo puno leske,
po kojoj naselje dobi ime Leskovac. Kao grad, Leskovac se prvi put
pominje 1400. godine u Povelji kneginje Milice i njenih sinova Stefana i
Vukana, kojom manastiru svetog Panteleja na Svetoj Gori poklanjaju
neka sela u okolini Leskovca. Pod vlast Turaka Leskovac je pao 1454.
godine. Turci su Leskovcu dali ime Hisar i on je bio znaajno mesto u
njihovoj administrativno-teritorijalnoj podeli drave. Srpska vojska je
Leskovac od Turaka oslobodila 11. decembra 1877. godine, kada poinje
njegov moderni drutveni i ekonomski razvoj u okviru Srbije u kojoj brzo
stie status regionalnog centra.
Krajem XIX i poetkom XX veka Leskovac je sa svojih 13 fabrika tekstila
bio prestonica tekstilne industrije Srbije i bive Jugoslavije. Pred Drugi
svetski rat leskovake tekstilne fabrike ostvarivale su gotovo polovinu
ukupne proizvodnje tekstila u Jugoslaviji. Danas je malo ta ostalo od te
slave jer je leskovaka tekstlna industrija skroz propala u tranziciji. Iako
poslednjih godina privredno posustao, Leskovac je i dalje ekonomski,
drutveni, politiki, kulturni, prosvetni i administrativni centar june
Srbije. Nosioci aktuelnog razvoja su hemnijska i farmaceutska industrija
na elu sa renomiranom kompanijom "Zdravlje", kao i intenzivna
poljoprivredna proizvodnja, pre svega povrtarstvo i voarstvo ije
najbolji predstavnik preduzee "Poreje" iz Vuja.