Professional Documents
Culture Documents
Hipnoza Shkence Apo Fiksion
Hipnoza Shkence Apo Fiksion
Redaktor
Daut Demaku
Lektor
Valdet Berisha
Recensent
Dr. Xhevat Hasani
Sabir Krasniqi
HIPNOZA
SHKENC APO FIKSION
Aadorf 1998
N VEND T PARATHNIES
E lexoja, kt fund dimri, dorshkrimin e Sabir Krasniqit Hipnoza
- shkenc apo fiksion - me dashuri. Por, kurrsesi, nuk arrija t
prqndrohem pr nj lexim t themelt. Mendja m ndahej dhe m
shum mirrej me flakn e dhmbjeve q po i prjeton zemra e zemrs
shqiptare. E ndjeja se nuk jam duke e kryer mir detyrn dhe, natyrisht,
nuk e prmbushja plotsisht besimin e autorit. Disa her i thosha vetes
se njri prej shkrimtarve t dalluar palestinez ka thn: dshira e
armikut tim sht q un t heq dor nga puna. Por, megjithat,
njeriu sht njeri dhe, mendja dhe shpirti im gjenden n kthetrat e nj
dhembje t thell.
Nuk dua t besoj se krijimtaria sht harrim, ikje nga realiteti dhe nga
mendimi pr vdekjen. Dua t besoj se krijimtaria sht ndrtim i jets,
luft pr ndrtimin fisnikrues t jets. Dhe kjo luft, kjo prpjekje,
zhvillohet kudo q ka jet njerzore.
Por, t kthehem te teksti. Duke lexuar kt libr t mrekullueshm pr
t cilin lexuesi do t bindet vet sa sht i realizuar, gjithprfshirs dhe
i sistemuar n nivel t lart shkencor, duke menduar edhe pr autorin,
Sabir Krasniqi, q dy vite m par sht prezentuar para lexuesve me
tekstin orgjinal (mbase t parin n gjuhn shqipe) Parapsikologjia...,
vetvetiu imponohen disa pyetje: prej nga po vjen kjo rrjedh e kristalt
e ktij lumi krijues, q po sjell fresk e bukuri n botimet e ksaj natyre?
Ku po gjendet gjith ky vullnet, energji e dashuri pr t realizuar
botime t ktilla - n kto kushte?
Ma merr mendja se prgjigja mund t gjendet n Prizren, n
kryeqytetin shpirtror t t gjith shqiptarve. Duket se pikrisht n
kt qytet sht sublimuar e sedimentuar n gjene (si do t thoshte
Pek Skoti) dshira e mijra brezave t popullit ton pr nj deprtim
m t thell n shpirtin dhe mendjen e njeriut. Pse po them kshtu? Pr
arsye se n kt qytet, pr her t par n Kosov, lindn publikimet
(qoft si revista apo si libra t veant) plotsisht t profilizuara e me
synim t qart: kultivimi i literaturs inspirative, qartsimi i ligjeve t
mendjes dhe deprtim n sferat m t thella t shpirtit t njeriut.
Para shum vitesh, nj dor ngjullore, dora e mistikut t par n kto
troje, Salih Bashs, e thirri, e ofroi dhe e orientoi grupin e t rinjve t
Prizrenit, q t niset rrugs s vshtir q shpie kah pjekuria
4
Daut Demaku
HISTORIA E HIPNOZS
NGA
MAGNETISMUS
HIPNOZA
ANIMALIS DERI TE
HIPNOZA E PAR
Mesmerizmi u ndalua, por adhurues t shumt t tij nuk pushuan s
eksperimentuari. Sipas literaturs, hipnozn e par arriti rastsisht ta
provokoj nj nxns i Mesmerit - Markiz Pijsiger, t ciln e quajti
somnabulizm artificial. Pijsigeri, duke u munduar ta shroj nj
djalosh (Viktorin ), vren se djaloshi, n vend se t reagoj n prekjet e
tij, thjesht, flinte n nj gjum plotsisht tjetr nga gjumi normal. Dhe,
11
KOHA E EKSPLIKIMEVE
N fund t viteve t 70-ta t shekullit XIX, u formuan dy kuptime
themelore pr esencn e hipnozs. Protagonistt e Shkolls s Parisit
e lidhn hipnozn me patologjin. Ata konsideronin se hipnoza sht
nj gjendje abnormale. Nj ndr udhheqsit kryesor t ksaj shkolle
ishte Jean Martin Charcot (1825-1894), mjek n spitalin e Parisit La
Salpetriere dhe profesor i anatomis patologjike. Si neurolog gzonte
reputacion ndrkombtar dhe studimet e tij pr smundjet nervore
ishin epokale. Charcot erdhi n prfundim se hipnoza sht vetm nj
provokim artificial i histeris. Ai ishte edhe nj kundrshtar i madh i
drejtimit tjetr t quajtur Shkolla e Nancys.
Derisa Shkolla e Parisit e drejtuar nga dr. Charcot eksperimentet i
bnte me njerz t smur psikik, Shkolla e Nancys
eksperimentonte me njerz normal. Kt shkoll e udhheqnin dr.
A.A.Liebeault dhe prof. Hypolyke Bernheim. Ndr nxnsit e shumt t
ksaj shkolle ishin edhe Freudi (Frojdi), Foreli, Caue etj.
13
KOHA MODERNE
Hipnoza mori hov m 1933 pas botimit t librit Hipnoza dhe
sugjestioni nga autori Klark Hol. Ather filluan, posarisht n Angli
dhe Amerik, krkime t shumta eksperimentale dhe klinike, t cilat u
munduan q, m n fund, ta sqarojn fenomenin e hipnozs dhe t
tregojn rndsin e saj. Kshtu, n vitin 1936 fillon edhe nj epok e
re e hipnozs, e quajtur nga Horsley epoka e narkoanalizs. Edhe pse
kjo mnyr e t hipnotizuarit njihej nga lashtsia, tani zuri vend t
rndsishm n mjeksi dhe qarqet e tjera shtetrore si n polici, ushtri
etj.
Hipnoza me an t barbiturateve u prdor gjat kohs s lufts nga
amerikant. Psikiatrit amerikan, sidomos Babinski dhe Vensani, duke
punuar me ushtar t smur neurotik nprmjet hipnozs, dhe duke e
par se t gjith t smurt nuk mund t futeshin n at gjendje me
16
18
SHT HIPNOZA?
N nj anket q kam br n lidhje me hipnozn, n pyetjen: far
ju bie ndr mend kur prmendet hipnoza? mora kto prgjigje:
misteri, gjum, menduri, pun dreqi, mashtrim, nuk
ekziston, nuk e di etj., dhe, n t vrtet, n lidhje me hipnozn
gjithka mbetet paqartsi (fshehtsi), prandaj, nj definicion i plot pr
hipnozn sht vshtir t jipet.
Fjala hipnoz (hypnos) rrjedh nga greqishtja, dhe do t thot gjum.
Vshtrimet e sotme moderne prjashtojn fardo tretmani t hipnozs
si satanizm, sharlatanizm ose ndonj form tjetr t ndikimit
parapsikologjik, dhe e fusin at n gjirin e shkencs. N Fjalorin e
Gjuhs s Sotme Shqipe, hipnoza pranohet si deg e shkencore dhe
definohet si: ...gjendje e afrt me gjumin, n t ciln mund t vihen
njerzit ose kafsht e larta me an t sugjestionit pr ti mjekuar nga
ndonj smundje ose pr ti br q t sillen sipas vullnetit t dikujt.
Prof. arls Mater, nga Universiteti i Majamit, thot: Hipnoza sht
gjendje e ndryshueshme e vetdijes, t ciln e karakterizon rritja e
koncentrimit, rritja e relaksimit dhe rritja e sugjestibilitetit. Ndrsa,
Shoqata e Mjekve Britanik e definon hipnozn kshtu: Hipnoza
sht gjendje kaluese e kujdesit t zvogluar t pacientit, gjendje n t
ciln mund t shfaqen paraqitje t ndryshme nga vetvetja ose t
provokuara nga rrethi i jashtm. Edhe pse gjendja hipnotike sht
prafrsisht e njjt me gjumin, sepse korja e trurit t madh gjat
ndrrimeve gjendet n gjendje inhibicioni, ajo prapseprap ndryshon
shum nga gjumi. Kshtu krkuesit kan konstatuar se shkalla e
prhapjes s inhibicionit, si dhe shkalla e intensitetit t tij, sht shum
m e vogl te gjumi hipnotik. Inhibicioni q krijohet gjat hipnozs
nuk prhapet n mnyr difuze npr koren e trurit t madh, por vetm
npr zonat e caktuara t kores, ashtu q, n mes zonave q jan t
prfshira nga inhibicioni ekzistojn edhe zona me ngacmime normale.
Me inhibicion n hipnoz m s shumti jan t qlluara zonat motorike
t kores s trurit t madh.
19
NDIKIMI I HIPNOZS
Teori t plot pr hipnozn, n kuptimin e definicionit t
plotfuqishm, edhe sot e ksaj dite nuk ka. Por, pavarsisht nga kjo,
ndikimi i thell i hipnozs n gjith organizmin sht i pamohueshm,
si dhe zbatimi i saj n qarqet e ndryshme mjeksore sht gjithnj n
rritje. N gjendje hipnotike mund t shpejtohen
apo edhe t
ngadalsohen: pulsi, frymmarrja; gjithashtu, mund t ndikohet edhe
n ndryshimin e materies: djersitje, urinim, kollitje, vjellje, hiperestezi,
hipestezi, kriptomenzi, amnezi etj. Pr kt hipnoza edhe prdoret me
sukses pr shrimin e shum smundjeve organike, t cilat jan t
lidhura me probleme psikike (smundjet psikofiziologjike) si jan: t
20
22
26
NDIKIMET
GJESTIONIT
SUGJESTIONIT
DHE
AUTOSU
NJOHJA E VETVETES
Para se t fillohet me zbatimin e hipnozs n praktik, duhet q ti
zhvillojm n nj shkall t caktuar disa aftsi psiko-fizike. Deri m
tani ne bm fjal vetm pr ann teorike t hipnozs: historin e saj,
definicionin dhe sugjestionin si faz e par e stadeve pasuese, kurse,
nga kjo pjes, do t trajtojm ann praktike t hipnozs: teknikat, llojet
e posame dhe veprimin e saj.
Para se t fillojm me zbatimin e hipnozs n praktik, si tham,
duhet ti zhvillojm disa aftsi psiko-fizike e, para s gjithash,
kontrollin e rrept ndaj vetvetes. Pa e arritur nj kontroll t till, ne nuk
mund ti neutralizojm e dhe ti zhdukim t metat tona, e pr kt na
duhet durim dhe koncentrim t mendimeve. Vetm me vullnet dhe
dshir, t gjitha kto arrihen shum leht.
N literaturn e autorve t ndryshm mund t hasni shpesh n
medime, se pr induktimin e gjendjes hipnotike nuk duhen kurrfar
ushtrimesh, un, megjithat, n qoft se dshironi t bheni nj
hipnotizues komplet, n kuptim t plot t fjals, iu kisha preferuar q
ti zbatoni ushtrimet q do t pasojn.
Hapi i par q duhet br n kt drejtim sht orientimi i caktuar, pra
QLLIMI. Pa qllim nuk ka koncentrim, kurse koncentrimi sht
burimi i sukseseve. Pr t pasur sukses duhet me do kusht t besoni
n realizimin e qllimeve q ia keni parashtruar vetes, e q n kt rast
sht aftsia pr hipnotizim. Duhet t besoni n aftsit tuaja. N qoft
se ju nuk i besoni vetvetes, ather si do t mund t krkoni nga t
tjert q tju besojn?! Aq sa keni vetbesim, aq edhe do t arrini.
Vetm ai njeri q kontrollon vetn mund t sundoj mbi t tjert, pra
rrethit t vet mund tia imponoj vullnetin e tij. Me fjal t tjera, ai
duhet t jet zotrues dhe dirigjues i dshirave dhe vullnetit t vet, e
jo rob i tyre.
32
KONCENTRIMI
Arritja e qllimeve t parashtruara fillon me ushtrimin e koncentrimit.
Koncentrimi, si tham, sht burimi i sukseseve dhe paraqet elsin e
aftsive t larta punuese. Smundje e kohs son konsiderohet
mungesa e koncentrimit, mungesa e harmonis s brendshme dhe asaj
t jashtme. Shum njerz e konceptojn nocionin koncentrim n
mnyr t gabuar. Ata mendojn se koncentrimi vlen vetm pr ata q
mtojn drejt nj zhvillimi t lart shpirtror. Kjo sht e gabuar.
Koncentrimi sht shtje e jets s prditshme. Pr t qen i
koncentruar nuk nevojitet ndonj prgatitje e posame ose ndonj
ushtrim i rnd. N fakt, duhet q gjith at q e bn, ta kryesh me
vmendje t prqndruar; q gjat do pune, gjat do detyre t
thellohesh me t gjith qenien brenda qllimit t caktuar q t mund ta
realizosh at n mnyr t drejt. Koncentrimi pra, nuk sht ndonj
forc konvulsive, nuk sht ndonj orvatje e detyruar, por vetm
orientim tjetr, n t cilin fuqit tona bhn m t rregullta dhe
aplikohen m mir, ndrsa energjia, e cila ishte e shkaprderdhur,
kursehet, sepse at q e bjm n mnyr t koncentruar na merr m
pak koh, ndrsa nervave tona m pak fuqi.
Duhet t cekim se ekzistojn dy drejtime koncentrimesh: ai i
vetdijshmi dhe ai i pavetdijshmi. Koncentrimi i pavetdijshm
arrihet pa kurrfar mundi, sepse rrjedh si nxitje ose e shprehis ose e
interesimit t madh, derisa koncentrimi i vetdijshm arrihet m me
vshtirsi. Por, n qoft se koncentrimi i vetdijshm bhet n mnyr
t organizuar mir, pas nj kohe ai realizohet sikurse koncentrimi i
pavetdijshm. P.sh., gjat biseds n nj ambient t lir, ju nuk keni
nevoj pr koncentrim t vetdijshm, aty koncentroheni
pavetdijshm, derisa n nj ambient tjetr masiv, ku jan prezent
34
35
SHIKIMI MAGNETIK
Syt thuhet sa jan pasqyra e jets, q duhet t jet e vrtet. Ata kan
rndsi t veant n jetn e njeriut. Shumica e njerzve ksaj shqise i
japin prioritet ndaj shqisave tjera, sepse n krahasim me shqisat tjera,
kjo shqis komunikon me nj pjes m t madhe t trurit dhe ne i
besojm m shum informacinit pamor se do lloji tjetr t
informacionit ndijor.
Kjo shqis, q nganjher krahasohet me nj videokamer t gjall,
ka rndsin kryesore (bashk me zrin magnetik) pr induktimin e
37
39
ZRI MAGNETIK
Zri sht i rndsishm pr indukimin e gjendjes hipnotike, aq sa
edhe shikimi. Ndryshimet e shpejta, t shkaktuara nga ndonj objekt
vibrues, quhen: val zanore. Kto val zanore q dprtojn nprmjet
ajrit, prngjajn n valzimet e ujit t shkaktuara nga hedhja e
ndonj guraleci. Por edhe kto val zanore ndryshojn, varsisht prej
frekuencs, amplituds dhe timbrit, q d.m.th., tingujt e lshuar nga
goja duhet t ken volum t caktuar (q matet me decibl). P.sh.
frymmarrja normale varion rreth 10 decibl, biseda normale rreth 60
decibl, autobusi rreth 90 decibl, bumbullima rreth 120 decibl, e
kshtu me rradh. Mbi 130 decibl fillon pragu i dhembjes, p.sh. motori
i aeroplanit q varion rreth 150 decibl ose raketa kozmike rreth 180
decibl etj.
Pra, gjat bisedave, si gjat indukimit t gjendjes hipnotike, si n
jetn e prditshme, duhet t ushtrohemi q ta prdorim tingullin me
volumin e caktuar, varsisht prej rastit t imponuar, gj q na
prezenton para t tjerve si nj personalitet t vendosur, trheqs etj.
dhe automatikisht krijojm prshtypjen e simpatis tek ata, e
njkohsisht edhe pushtetin mbi ta.
Gjat jets s prditshme, edhe ju lexues t nderuar, keni raste
takimesh me individ t ndryshm. Sigurisht se keni vrejtur se secili
nga ata kur flet ka zrin e tij karakteristik, gj q paraqet volumin e
caktuar t zrit pr personin e caktuar. Kshtu q, nj individ nprmjet
modulimit t zrit t vet, ose na trheq ose na refuzon, pavarsisht nga
kuptimi i fjalive q i shqipton.
Kto ishin disa karakteristika mbi rndsin e zrit. Ju zrin
momentalisht e keni ashtu si e keni, por pr ta br zrin ashtu si
dshironi, pra magnetik, duhet ti vazhdoni ushtrimet q do tju
paraqesim m posht. Esht shum e rndsishme q kto ushtrime t
zhvillohen n mnyr t koncentruar. do fjal q do ta prdorni duhet
t jet e qart dhe e kuptueshme. Gjithashtu, sht me rndsi edhe
shqiptimi i zanoreve; ato duhet t shqiptohen pa kurrfar shtese e as
nuance.
41
cilin besoni se keni ndikim, e pastaj me t tjer q kan ndikim mbi ju.
Mos harroni: gjat biseds shikimi duhet t jet gjithnj magnetik. Do
t habiteni edhe ju vet (n qoft se i keni prvetsuar ushtrimet e
cekura) se far ndikimi do t ken fjalt tuaja dhe sa i pushtetshm do
t jeni mbi t tjert.
Pasi ti keni kryer kto veprime me sukses, ather ju i keni
prvetsuar aftsit e ndikimit mbi t tjert, q jan shum t
rndsishme pr hapat e mtejm, pr t ciln gj do t bindeni edhe
vet.
43
HIPNOZA N PRAKTIK
VEPRIMI N PRAKTIK
Pasi t jeni aftsuar me ushtrimet, t cilat i kemi sqaruar n pjesn e
mparshme, mund t kaloni n aplikimin e gjumit hipnotik n praktik.
Procesi i hipnotizimit zhvillohet n shum mnyra dhe kalon npr disa
faza. Pavarsisht se ku realizohet hipnoza, qoft n ordinanc, shoqri
apo vend publik etj., themelorja sht q t zgjojm interesim tek t
pranishmit, e sidomos te mediumi, si dhe t krijohet atmosfer
disponuese duke biseduar pr ant pozitive dhe efektet e kndshme t
hipnozs. Dhoma duhet t jet e ngroht, pa zhurm, pa ndonj er t
keqe, pak e errsuar dhe preferohet t ket muzik t leht relaksuese.
Natyrisht, q kto kushte nuk mund ti plotsojm n do rast, kto
zakonisht vlejn pr aplikimin e hipnozs klasike dhe n vende t
mbyllura. Por, ekzistojn edhe shum lloje teknikash t tjera t cilat
mundsojn vnien n gjum hipnotik t secilit individ, pavarsisht
nga rrethanat q mbizotrojn, qofshin ato subjektive apo objektive,
pr t cilat do t bjm fjal m von.
TESTET E SUGJESTIBILITETIT
Pasi t keni krijuar raporte pozitive me mediumin, filloni me testet e
45
46
50
Demonstrim i katalepsis
nga nj fakir indian
52
54
TEKNIKAT HIPNOTIKE
SHKALLT E THELLSIS HIPNOTIKE
Gjat puns praktike me njerz, shum eksperimetues kan vrejtur
se gjumi hipnotik nuk sht i njjt tek t gjith. Prandaj ata kan br
edhe seleksionimin dhe ndarjn e hipnozs n shkall t ndryshme,
dikush n m shum e dikush n m pak. Prof. Bernheimi e ndan
thellsin e gjumit hipnotik n 9 shkall; mjeku francez, Liebeault n 6
shkall, ndrsa Davisi dhe Husbandi kan br nj klasifikim edhe m
t thell, duke e ndar gjumin hipnotik n 30 shkall. Por, n
prgjithsi, t gjith pajtohen se kto tri shkall jan kryesore:
1. Hipnoza e leht - q nnkupton relaksim, me rast, ndonse
vetdija sht ende e zgjuar, mediumi i pranon sugjestionet e
hipnotizuesit.
2. Hipnoza e mesme - q nnkupton relaksim m t thell, ndonse
vetdija sht ende aktive, mediumi i pranon dhe i kryen t gjitha
sugjestionet, t cilat nuk bien n kundrshtim t plot me strukturn e
personalitetit t tij.
3. Hipnoza e thell - q nnkupton relaksim t plot, me rast
vetdija sht e kyqur dhe mediumi i kryen t gjitha sugjestionet, edhe
nse bien n kundrshtim t plot me strukturat e personalitetit t tij.
N kt gjendje t thell hipnotike mund t arrihet edhe shtangimi i
plot i trupit (katalepsia), humbja e plot e dhembjes (anestezia),
humbja e plot e ndjeshmris ( analgezia), humbja e plot e kujtess
(amnezia) etj., si dhe patologjizma t tjera. N kt shkall sht i
mundur edhe regresimi... Ndrsa t tjerat mund t radhiten si
nnshkall.
N tabeln m posht po paraqesim shkallt e thellsis hipnotike
dhe karakteristikat e tyre:
55
Thellsit
Hipnoza e leht
Hipnoza e mesme
Hipnoza e thell
Karakteristikat
-relaksimi i trupit shkall-shkall
-dridhja e kapakve t syve
-mbyllja e syve
-katalepsia e leht e kapakve t syve
-rritja ose humbja e leht e ndjeshmris
-mashtrimi i leht shqisor etj.
-relaksim i plot i trupit
-katalepsi e plot e kapakve t syve
-prforcohet rritja ose humbja
ndjeshmris
-prforcohen iluzionet kinestetike
-prforcohet ndryshimi i personalitetit
-prforcohen mashtrimet shqisore
-pranohen fuqishm sugjestionet
TEKNIKAT HIPNOTIKE
Prve tekniks t ciln e sqaruam ne pjesn e mparme pr
induktimin e gjendjs hipnotike, sot ekzistojn edhe shum teknika t
tjera, numri i t cilave sht shum i madh. Secili hipnotizues u jep
prparsi teknikave t caktuara, varsisht nga prefereca e tij. Edhe pr
ju, lexues t nderuar, nuk sht me rndsi se ciln nga teknikat q do
56
Tekinka 8- Fiksimi n sy
Uluni para mediumit dhe urdhrojeni q tju shikoj direkt n sy (n
rrnjn e hunds) dhe gjat asaj kohe t mundohet q mos ti mbyll ata.
Edhe ju shikojeni at poashtu me shikim magnetik, drejt n sy, pa i
myllur syt pr 15 minuta (n qoft se i keni zhvilluar ushtrimet me
rregull, ju nj gj t till mund ta bni).
Do t vreni se si bebzat e syve t mediumit do t zgjrohen dhe
lotojn. Sa m shum q ti hapen bebzat, aq m turbull do tju shoh.
Ather filloni ti sugjeroni: Syt i keni shum t lodhur, mezi po i
mbani hapur; gjithnj e m turbull po m shihni, gjithnj e m turbull.
Kapakt e syve po i ndieni shum t rnd, plumb t rnd. Sa m
turbull q po m shihni aq m t rnd po ju bhn. Ju nuk po mund ti
mbani hapur; ju po i mbyllni syt, ju i mbyllt syt. Po e ndieni vetn
shum kndshm dhe po thelloheni gjithnj e m thell n kt gjendje.
Vetm zrin tim po e dgjoni dhe asgj tjetr; asgj tjetr nuk po ju
intereson, vetm zri im. Thell e m thell po zhyteni n kt gjendje
t kndshme, thell e m thell... Ju tani jeni n gjendje t thell
hipnotike.
64
67
HIPNOZA GRUPORE
Kjo metod dallon nga teknikat e hipnozs individuale, pasi ktu nuk
kemi t bjm me nj individ, por me nj grup njerzish. Prbrje
ideale konsiderohet grupi prej 3 deri n 10 vet. Edhe tek hipnoza
grupore, sikurse tek ajo individuale, duhet ti kushtojm kujdes
ambientit ku zhvillohet seanca. T largohen mundsisht t gjitha
pengesat q mund ta dekoncentrojn dik nga grupi, sidomos zhurmat e
papritura dhe t drejprdreja si jan t trokiturat e ndryshme,
cingrrima e telefonit etj; t errsohet dhoma, t jet e ngroht dhe t
ket muzik t leht relaksuese.
Te hipnoza grupore sht shum me rndsi edhe prbrja e grupit.
Preferohet q gjat ksaj seance t jet s paku nj individ i cili m
par ka qen nn ndikim t hipnozs, pasi nj gj e till e lehtson
induktimin tek antart e tjer.
Pr induktimin e hipnozs
grupore mund t prdorn
teknika t ndryshme, por m e
preferuara shte ajo e fiksimit.
Pjesmarrsit mund t uln n
karrige n form gjysmrrethi
ose rrethi, ose mund t shtrihen
poashtu n form gjysmrrethi
ose rrethi. N qoft se antart
kan pozit t ulur, ather n
mes tyre, n tavolin ose diku
tjetr, vendosni nj objekt t ndriquar. Zakonisht preferohet qiriu,
kurse kur ata jan n pozit t shtrir, ather duhet q diku n tavan t
prforconi nj bateri ose ndonj objekt tjetr vezullues. Pasi t zn
pozitat e prshtatshme dhe t qetsohen, urdhrojini ata q ta shikojn
68
HIPNOZA MASIVE
Sikurse q nj hipnotizues i mir mund ta hipnotizoj nj individ, ai
n mnyr t njejt (n qoft se me ushtrime sistematike e ka arritur
kt aftsi) mund ta v n gjum hipnotik edhe rrethin e njerzve q
momentalisht e rrethon. Nga vet fjala mas nnkuptojm se kemi t
bjm, jo me nj grup njersizh, por me nj mas (grumbull) t madhe
njerzish.
Hipnoz masive paraqesin edhe oratorit e agjitatorve politik,
reklamat, fabrikatet e ndryshme, prediktet e klerikve etj., dhe t gjith
69
POSTHIPNOZA
Nj ndr paraqitjet m interesante n fushn e hipnozs, sht
fenomeni i sugjestionit posthipnotik. Kjo paraqitje interesante ka
zgjuar interesim t madh jo vetm ndr magjistart e skenave publike,
por edhe n psikologjin moderne e sidomos n qarqet e shrbimeve
informatimeve duke e keqprdorur deri n ekstremitet pr qllime t
llol-llojshme...
Sugjestioni posthipnotik, ose si quhet edhe ndryshe hipnoza e
tempuare (kurdisur), prbhet nga ajo, q sugjestioni i dhn gjat
gjendjes hipnotike, zbatohet m von dhe at deri sa personi i tempuar
sht n gjendje t zgjuar, si dhe mund t bindet q asgj nga
sugjestionet e dhna ose veprimet e bra t mos i mbaj n mend. Gjat
ksaj kohe, personi mbi t cilin sht zbatuar veprimi i detyruar
(posthipnoza), ndjen nevoj t paprballueshme pr ta kryer at
urdhr, pavarsisht se kjo n dukje t par duket di e pakuptimt ose
edhe e palogjikshme, dhe gjat ksaj as ai vet nuk di t sqaroj motivin
q e ka shtyr ta kryej veprimin, por gjen arsye t ndryshme si p.sh.
nj studentje t cils i ishte sugjeruar (nn urdhrin posthipnotik) q n
kohn e caktuar ta hap dritarn, pasi e kryen sakt veprimin, arsyetohet
me at se ambienti sht br i zagushitur dhe duhet t ajroset, ndrsa
studentja tjetr, e cila kishte hyr me ombrell n amfiteatr (poashtu
nn urdhrin posthipnotik), arsyetohet se at veprim e ka ndrmarr
sepse nuk dshiron q tu prulet rregullave dhe traditave dhe t jet
konformiste.
Para zbatimit t sugjestionit posthipnotik bien n sy dy momente:
zbatimi me koh i urdhrit t dhn posthipnotik, si dhe zbatimi i
vet urdhrit, pavarsisht nga intervali kohor q ka kaluar nga dhnja
e tij. Gjithashtu sht interesant edhe zbatimi i urdhrit t dhn n
kohn e caktuar, pa pasur kurrfar mjeti ndihms pr orientim kohor,
71
73
HIPNOZA N GJUM
Kjo metod e t hipnotizuarit zakonisht prdoret pr ta hipnotizuar
dik pa dshirn e tij ose pr ti hipnotizuar fmijt dhe pleqt. Ktu n
mnyr t drejtprdrejt i drejtohemi ndrdijs ku kurrfar dyshimi a
kritik e vetdijes nuk mund t na pengoj n arritjen e suksesshme t
hipnozs. Me rndsi sht q t gjendet momenti m i prshtatshm
pr ta aplikuar kt metod. Sipas shum ekspertve, rasti m i
prshtatshm, ku efekti i suksesit sht gati gjithnj i sigurt,
konsiderohet ai gjat dy orve t para t gjumit dhe ai nj or para
zgjimit.
Preferohet q kjo metod t zhvillohet n shtpin e personit q duhet
t hipnotizohet dhe ai nuk duhet t jet i njoftuar pr kt. M kt nuk
dua t bj prjashtimin e zbatimit t saj edhe n ordinanc apo lokal
tjetr, por, pr shkaqe suksesi, sepse zbatimi i saj n ambient t huaj
dhe imponimi i detyruar pr gjum, vshtir realizohet n kt ambient
dhe n kohn e dshiruar nga ju.
S pari duhet q ju t vendosni t ashtuquajturin kontakt me
ndrdijen e personit i cili gjendet n gjum. Ky arrihet kshtu:
Afrohuni tek dera e dhoms ku personi i cili duhet t hipnotizohet sht
duke fjetur dhe filloni ta shikoni me shikim magnetik duke prfytyruar
gjithnj situatn e dshiruar. Pastaj, po nga aty, filloni tia pshprisni
sugjestionet e caktuara. Kt duhet ta bni m z sa m t ult, por
magnetik. Duke vazhduar me sugjestione, filloni ti afroheni gjithnj e
m afr, dhe gjat afrimit, njkohsisht e rrisni edhe tonin e zrit.
Gjithashtu, sht shum me rndsi q mos tia prmendni emrin,
sepse, n t shumn e rasteve, personi zgjohet nga gjumi. Sugjestionet i
filloni kshtu: Mos u shqetsoni por vazhdoni t flini i qet. Gjumi po
ju bhet gjithnj e m i thell, asgj nuk po ju pengon. Po e ndieni veten
shum mir. Gjumi po ju bhet gjithnj e m i thell, gjithnj e m i
thell. Vazhdoni t flini kndshm dhe thell. Ju po flini thell, thell,
75
HIPNOZA ME MEDIKAMENTE
Nj ndr mjetet m efikase pr induktimin e gjendjes hipnotike n
mnyr t dhunshme, pra pa dshirn e mediumit ose tek personat
rezistues, jan medikamentet narkotike. Prdorimi i ksaj metode
lejohet vetm nn kotrollin e mjekut kompetent, pasi efektet negative t
narkotikve i dim t gjith dhe kjo besoj nuk do koment, por, sa pr
njohuri, po ua cek ktu.
76
HIPNOZA ME PSHPERITJE
Ndoshta keni pasur rastin t vreni n jetn e prditshme se kur
dikush pshprit , zgjon tek ne m tepr kurreshtjen dhe vetvetiu e
drejtojm vmendjen kah ai. Kt efekt mund ta shfrytzojm pr ta
orientuar vmendjen e mediumit n at q i themi.
E filloni dialogun me mediumin me tonin e zrit normal. Gjat
biseds filloni ta ulni tonin e zrit, por at duhet ta bni gradualisht,
ashtu q mediumi t mos e kuptoj se at po e bni me qllim. Bisedoni
gjithnj e m qet deriasa zri juaj t mos kaloj n pshpritje. N t
shumtn e rasteve, do t vreni se edhe mediumi vetvetiu do t filloj
t pshpris duke krijuar raport t prbashkt me ju. Esht e
domosdoshme q biseda t zhvillohet n ambient t errt dhe me
muzik relaksuese, si dhe tema e biseds t jet e lidhur me gjumin.
Nse e vreni se mediumit po i mbyllen syt, ather vazhdone bisedn
duke u prqendruar gjithnj e m thell rreth gjumit, e n qoft se ai
nuk i mbyll syt, ather thuani: Ju lutm mbyllni syt dhe
relaksohuni. Po e ndieni vetn mir, do gj me ju sht n rregull.
78
HIPNOZA ME NDRPRERJE
Ky lloj induktimi i gjumit hipnotik
sht treguar shum i
suksesshm, pasi pas disa ndrprejeve q bjm gjat procesit hipnotik,
na mundson marrjen e informacioneve nga mediumi pr veprimet
pozitive ose negative t sugjestioneve t dhna, pra cili sugjestion e
pengon dhe cili i jep knaqsi. Kshtu q kjo metod na mundson q
tu prshtatemi reaksioneve individuale t mediumit.
Procesi zhvilloht kshtu: Vendoseni mediumin n nj vend t
prshtatshm, kolltuk ose krevat dhe sugjeroni; relaksojeni plotsisht
t gjith trupin. Merrni frym qet dhe thell. Gjat do frymmarrjeje
po zhyteni thell e m thell n nj ndjenj t kndshme qetsie
shpirtrore e trupore. Asgj nuk mund tju pengoj. Tani koncentrohuni
n kmbt tuaja. Po e ndieni se si kmbt po ju rndohen, gjithnj e m
t rnda po ju bhen. Tani i keni shum t rnda, si plumb t rnda...
Edhe duart po ju rndohen. Gjithnj e m t rnda po ju bhen, gjithnj
e m t rnda. Tani edhe duart i keni shum t rnda - plumb t
rnda...Edhe syt po ju rndohen. Kapakt e syve gjithnj e m t rnd
po ju bhen - gjithnj e m t rnd. Aq t rnd u jan br sa ju nuk
po mund ti mbani m hapur. Ata jan br plumb t rnd. Ju nuk po
mund ti hapni, por nj gj t till as q po e dshironi... Po ju pushton
ndjenja e rndsis. Gjithnj po ndiheni m i lodhur, gjithnj e m i
lodhur...
Ktu ndaloni prafrsisht nj minut, pastaj vazhdoni: Ende jeni i
qet dhe po ndieni knaqsi. N kt gjendje, secila pjes e trupit tuaj
sht freskuar dhe ju po ndiheni jashtzakonisht mir. Kur t numroj
deri n tre, kmbt dhe duart do tju lirohen dhe do tju bhen prap t
lvizshme, si dhe syt do t mund ti hapni. Nj,dy,tre. Kmbt dhe
duart i keni prap t lira dhe syt mund ti hapni. Hapni syt! Jeni i
freskt dhe po ndiheni kndshm.
79
80
HIPNOZA ZINGJIRORE
Procesi i aplikimit t ksaj metode sht i njjt si tek hipnoza
grupore, por forca ndikuese tek kjo metod, pr shkak t kontakteve t
drejtprdrejta mes mediumve, sht shum m efektive. Edhe tek
hipnoza zingjirore, pjesmarrsit marrin pozicion n form rrethi, por
kapn mes veti dor pr dore. N mes t rrethit e prforconi nj objekt
t shndritshm dhe u thoni mediumve q t shikojn at objekt
vezullues. Pasi t ken qndruar n at pozit pr disa minuta,
urdhroni ata q ti mbyllin syt dhe sugjeroni q ti parashtrojn
vetvets qetsi dhe knaqsi. Kt ndjenj mund ta prforconi edhe m
me an t sugjestioneve prkatse.
Pastaj vazhdoni me sugjestione: Ju po e ndieni vetn shum mir,
do gj me ju sht n rregull. Vetm pr gjum po mendoni dhe pr
asgj tjetr. Po e ndieni se si energjia po qarkullon mes jush. Ajo po
qarkullon nga njri tek tjetri e kshtu me rradh, dhe po formon qarkun
e mbyllur... Ju po merrni
frym qet dhe thell dhe
gjat do frymmarrjeje po
futeni gjithnj e m shum n
kt gjendje t kndshme. Po
zhyteni gjithn e m thell n
kt gjendje t kndshme
gjumi - gjithnj e m thell...
dhe kshtu vazhdoni me
sugjestionet e preferuara deri
sa t arrini induktimin e
gjendjs hipnotike. Edhe te hipnoza zingjirore, sikurse te hipnoza
82
HIPNOZA E FMIJVE
Sugjestibiliteti te fmijt varet shum edhe nga mosha e tyre, p. sh.
fmijt e moshs mbi 10 vje hipnotizohen shum m leht se sa
fmijt nn kt mosh. Fmijt e moshs mbi 10 vje, e sidomos
adoleshentt, si tham, hipnotizohen shum leht, prandaj te ata mund
t zbatohet do lloj metode, ndrsa tek fmijt nn kt mosh
preferohen zakonisht metoda indirekte. Fmija nuk duhet t jet i
informuar, as nga ju e as nga prindi pr procesin e hipnotizmit q to t
zbatohet mbi t. Me fmijt duhet t bni variacione t ndryshme pr t
83
84
89
AUTOHIPNOZA
(Hipnotizimi i vetvetes)
SHT AUTOHIPNOZA?
do gj q sht folur pr hipnozn (heterohipnozn) dhe pr
sugjestionin, si procese t hipnotizimit, vlejn edhe pr autohipnozn.
Dallimi qndron vetm n faktin se n kt rast ne jemi
vethipnotizues. Pra, vet vendosim se far do ti sugjerojm vetes.
Ndoshta duket pak e uditshme - q njeriu mundet vetveten ta
hipnotizoj, por kjo sht plotsisht e sakt. Ashtu sikurse mund ta
hipnotizoni individin tjetr, ashtu mund ta hipnotizoni edhe vetveten.
Edhe te autohipnoza prmbajtja e sugjestioneve tona duhet tu
prshtatt qllimeve, t cilat me ann e autohipnozs dshirojm ti
realizojm. Sugjestionet duhet ti formulojm si gjithnj me prmbajtje
pozitive ose indiferente, por kurrsesi t mos jen me prmbajtje
negative a as t bjm presion mbi vetveten. Gjithashtu, sht shum
me rndsi q, para formulimit t sugjestioneve, ti largojm urdhresat
dhe ndalesat.
Ashtu sikurse me an t
hipnozs dhe sugjestioneve
q mund t
arrijm
zhvillim
psikik e fizik,
shrim
nga
shum
smundje, prmirsimin e
shndetit ton, dukjen ton,
arritjen e sukseseve n
shkoll ose n pun,
Fakiri indian duke qndruar mbi gozhda
eliminimin e shprehive
negative e shum t arritura
tjera, ashtu njjt edhe me an t autohipnozs mund ti arrijm po ato
efekte n vetvete. Dallimi ktu sht vetm n at, q personi i
90
SI ARRIHET AUTOHIPNOZA?
Autohipnoza, q rrjedh nga fjala greke auto vet dhe hipnoz
gjum, mund t zhvillohet n disa mnyra. Por, pr ta lehtsuar kt
proces, sht e preferuar q s paku nj her para ksaj ti shtroheni
hipnozs. Gjat ksaj seance, hipnotizuesi i mir ua sugjeron shifrn, t
ciln ua regjistron n ndrdije ose n kasetofon, dhe sa her q ta
prsritni at shifr ose e dgjoni n kasetofon, do t bieni n gjendje
hipnotike, pra, n autohipnoz.
91
92
Me kt nuk dua t krijoj panik, por dshiroj tu tregoj edhe ant tjera
t medalonit pr tua kompletuar n mnyr sa m t plot
informacionet mbi autohipnozn. Pasi zbatimi i autohipnozs n sferat
tjera progresive sht poashtu i pakufishm, e sidomos n mjeksi. N
pjest e ardhshme do t bjm fjal m gjrsisht rreth efektit t
hipnozs, si n mjeksi ashtu edhe n drejtime tjera, t cilat do ti
ilustrojm edhe me sugjestionet prkatse. Prandaj, pr t mos i
prsritur sugjestionet dy her, mund ti zhfrytzoni dhe ti zbatoni
sugjestionet e heterohipnozs pr autohipnoz, por duhet q ato ti
prshtatni n vetn e par njjs. Pr shembull, nga Ju jeni..., n
Un jam..., e kshtu me radh.
95
99
104
106
107
116
HIPNOZA KREATIVE
Shum zbulime epokale q jan br, e kan burimin n forcn e
pakufishme t ndrdijes (trurit). Kshtu p.sh. shkenctari Nils Bor n
ndrr (autohipnoz e pakontrolluar) e kishte par modelin e atomit t
cilin q moti e krkonte; pastaj kirurgu kanadez Frederik Benting n
ndrr e zbuloi isulinn; kimisti gjerman Fridrih Kekule derisa
udhtonte me autobus pr nj moment e humb vetdijen, e kur zgjohet
nga ajo gjendje kllapie ve e zotronte strukturn dhe formn e
benzols, e shum e shum raste t tjera.
Por lind pyetja: si mund t arrihet deri te mnyra dhe asja pr
stimulimin e kreativitetit? Eksperimenti i par n kt drejtim daton
q nga viti 1936, kur n klinikn e Leningradit, prof. dr. i shkencave
mjeksore A. M. Svejdoshc ua lexoi tri vajzave, t cilat flinin (ishin n
gjum hipnotik), disa tregime interesante. N mngjes te tri vajzat e
prsritn kt prrall si ndrr t tyre.
Ky eksperiment sht ndr t part q sht regjistruar si i till, edhe
pse ekzistojn mendime se qysh n tempujt e vjetr budist, klerikt u
prsritnin nxnsve, deri sa ata flinin, tekstet e librave t shenjt.
N vitin 1940, n kt fush, filloi t hulumtonte L. A. Blizncenko,
nga Kijeva. Ai e formoi nj klas speciale n t ciln msohej vetm
natn dhe e prdori metodn e hipnopedis (metod e t msuarit n
gjum). Ligjruesit gjat dits i mbanin ligjeratat e zakonshme, ndrsa
n mbrmbje bhej
konfirmimi i dijes. Rezultatet ishin t
mrekullueshme. Kt m s miri e ilustron rasti i inxhinierit t kimis,
23 vjearit V. Voloshcin. Ai p.sh., pr 22 net u msua t flas anglisht.
Pas msimeve t nats, n mngjes ai zgjohej i kthjellt dhe deklaronte
se kishte fjetur shum mir.
Koha e msimit te Bliznicenko, q ishte njherit edhe udhheqs i
laboratorit, n institutin e gjuhve t Akademis s Shkencave te
Bashkimit Sovjetik, zgjaste nj muaj. Pr nj nat nxnsit msonin
40-100 fjal t huaja, q do t thot se pr nj muaj ata mund t
msonin rreth 2000 fjal e q jan t mjaftueshme pr komunikim.
Gjithashtu sht interesant t ceket, se gjat msimit me hionoz,
rezultate prafrsisht t njjta tregojn si t rinjt, ashtu edhe njerzit e
118
123
FENOMENET E HIPNOZS
KUR NJERIU MBIZOTRON PSI-N
N kt pjes do t bjm fjal pr nj fush, sa interesante, po aq
edhe mahnitse! Esht fjala pr disa dukuri, t cilat nn forcn e
sugjestionit ose autosugjestionit hipnotik, fuqizohen dhe rriten deri n
prmasa fantastike dhe kshtu provokojn fenomene t uditshme si:
ritualet e sufizmit - ku bhet therrja me shpata e pinjall; ecja npr
zjarr me kmb t zbathura - duke mos psuar kurrfar djegjeje;
fenomenet e uditshme t fakirve indian dhe klerikve tibetas ngjitja npr litar, qndrimi mbi gozhda, varrimi pr s gjalli etj;
Shkrimi i shpejt i romaneve gjat gjumit hipnotik si dhe vizatimet e
ndryshme po n kt gjendje, e shum gjra tjera interesante.
Edhe pse kto dukuri, pr tu
sqaruar veprimi i tyre, meritojn
trajtim m intensiv, duhet t pranohet
se nga shkenca bashkkohore jan
nnmuar e injoruar, duke u cilsuar
nga ajo si sharlatanizma, truqe,
halucinacione etj. Por, ka edhe raste
kur nga persona eminent, sht
pohuar se ktu jan n pyetje element
ende t panjohur pr shkencn, pasi
shkenca sht n hapat e par t
zhvillimit dhe mohimi i farado gjje t panjohur, pavarsisht se nga
kush, vetm sa e dmton imazhin e saj. Midis tyre mund t prmendim:
Einsteinin, Schopenhauerin, Gten, Jungun, Freudin, Pavlovin etj. t
cilt kan br krkime t shumta mbi kto dukuri, dhe
kan
kontribuar mjaft n kt drejtim duke u munduar q parapsikologjin ta
konsolidojn n rang shtetror.
124
Sot e dim se n bot gjithka lviz, agj nuk sht e qet. Lvizja
sht relative, qetsia edhe pse n dukje sht absolute, n fakt, edhe
ajo sht relative. Relative sht gjithashtu gjithka q dijm nprmjet
shqisave tona, kurse apsolute sht vetm ajo q mund ta kuptojm
nprmjet ndodhive mistike. Nuk ka as materie t palvizshme. Sakaq
do lvizje sht jet, kshtu q i gjith universi fizik vibron n jet.
Materia, energjia dhe jeta jan tri shikime t ekzistimit material. Dhe,
pikrisht pr kt, pasi pes shqisat tona na mashtrojn pandrprer,
bota e jashtme na paraqitet n kt apo n at trajt, kshtu q dukurit
natyrore nuk mund ti sqarojm n esencn e plot t tyre.
Parapsikologu amerikan, prof. D. Rihne, n librin e tij shkencor
Shprndarja e shpirtit t njeriut shkruan: Esht e pikllueshme, por e
vrtet, q ne sot m mir e njohim atomin se shpirtin, i cili na
mundson ta njohohim at. Kur t arrijm ta njohim shpirtin vetm
prgjysm, sa fizika sot e njeh materien, ather, me gjas, do t jemi
n gjendje t parashtrojm ligje t karakterit parimor, q pr jetn e
njerzve do t jen t nj rndsie t madhe. Me fjal t tjera, mund t
themi: se vetm ather kur njeriu do t mund t deprtoj n thellsit
e shpirtit t vet (trurit ), ti zbuloj ligjet e funksionimit t tij dhe t
mbizotroj mbi to (PSI-n), do t zgjidhen edhe dilemet e shumta t
karakterit enigmatik q mbisundojn pr fenomenet parapsikologjike.
Pra, ather do t mund t sqarohen dhe fenomenet pr t cilat do t
bjm fjal n vazhdim.
DEMONSTRIMET RRQETHSE
Ndr fenomenet e shumta (si burim i forcs s brendshme t njeriut),
por n dukje rrqeths, sht edhe fenomeni i therjes n pjesve t
ndryshme t trupit me mjete t mprehta metalike. Kto veprime
rrqethse demonstrohen zakonisht gjat ceremonive fetare, nprmjet
t cilave, antar t besimeve t ndryshme ndr shum popuj t bots,
paraqesin forcn e gjithfuqishme t Perndis. Kshtu, p.sh., n jug t
ishullit Ceylona (Indi), gjat nj ceremonie fetare pr nder t Hynjis
hinduse, antar t ktij besimi, t shpuar me mjete metalike dhe t
kapur npr pjes t trupit me engel, rrin varur pr nj koh t gjat.
125
Duke shqiptuar fjal magjike, ata bien n gjendje transi dhe nuk
ndiejn kurrfar dhembjeje.
Pastaj antart e sektit Sadhu, t cilt pr nder t Zotit Shiva dhe
gruas s tij Minakshi, pr do vit mblidhen n tempullin e njohur n
qytetin Madurai, n jug t Indis, ku njeriu i shenjt me nj shpat t
madhe i shpon te dy ant e fytyrs dhe gjat asaj gjendje ekstaze ai nuk
ndien kurrfar dhembjeje.
Disa demonstrime t
drvishve n Prizren
127
prush. Gjat ecjs, ata pshprisin lutje t ndryshme, dhe gjat ksaj
kohe nuk marrin t djegura n shputa.
Nj ndr ritualet fascinante sht edhe ceremonia e pastrimit
nprmjet zjarrit q zhvillohet nga fisi i banorve t hershm t
Ameriks Veriore, Navajo. Ata i kombinojn elementet e shamanizmit
dhe t kulturs s vjetr finne. Prgatitjn pr kt pastrim, pjestart e
fshatit e fillojn prpara, t cilt n nj kasolle ku do t mbahet rituali
(hogan) e ndezin nj zjarr t madh. I zhveshin rrobat e zakonshme
dhe, t udhhequr nga Shamani, futen brenda n kasolle dhe e rrethojn
zjarrin, derisa Shamani rrotullohet nn tymin e temjanit n t katr
drejtimet qiellore. Pastaj fillon rituali i vallzimit, ku grat sillen duke i
prplasur kmbt n zjarr, derisa burrat kalojn nprmjet tij. Pas
vallzimit, shamani e mban nj dru t trash (hu) n zjarr, deri sa ai t
digjet e t bhet gac. At e vendos mbi kmbet e veta dhe pastaj e
prcjell edhe tek t tjert. Pr ti larguar dhembjet vazhdojn me lutjet.
Pastaj e pi secili nga nj anak me uj t kripur dhe duhet at ta vjell
n nj en tjetr e cila sht e mbushur me rr. Ai, i cili nuk e arrin
kt, duhet ta prsris ritualin. N fund e mbyllin dern e kasolls dhe
t gjith s bashku ulen mbi zjarr, derisa ai t mos shuhet dhe t bhet
hi. Ky hi pastaj przihet me rrn e ens dhe lihet jasht pr tu terur.
Pasi t tert, ai shprndahet nga era e bashk me t dhe t ligat e
pjestarve t fshatit.
Gjithashtu sht interesant edhe rasti i
Jatoo Bhait, nga Kalkuta (Indi), i cili mund
ta prbij gacn e ndezur; mund t kap dhe
ta mbaj n dor hekurin e skuqur si dhe
mund t vallzoj npr zjarr, pa psuar
kurrfar lndimi fizik. Por, edhe ky para se
ti demonstroj aftsit e veta futet n nj
gjendje ekstaze.
Psikiatri dhe shkrimtari amerikan, dr.
William Sargent, i cili studioi pr disa vite
fenomenet e ktyre ritualeve, shkruan se
pjesmarrsit
gjat ritualit bien n nj
Jatoo Bhai duke
gjendje
t
thell
transi,
n t ciln trupi i tyre
vallzuar mbi zjarr
bhet i palndueshm. Po q se i lshon ai
trans, shum nga pjesmarrsit marrin djegije me pasoja serioze.
130
VARRIMI PR S GJALLI
Ndoshta tingllon pak uditshm dhe duket si paradoksale q nj njeri
t qndroj pr disa or, dit ose jav nn dhe, dhe pastaj t dal pa
pasoja! Por ja q, duke iu falndruar forcs s ndrdijes, sht e
mundur.
N vitin 1935, nn kontrollin
e mjekve francez, me
vetdshir,
pranoi
t
eksperimentohet jogisti Haridas.
U mor vendimi n baz t
plqimit t dyanshm q
Haridasi t futet nn dhe, t
qndroj aty pr 40 dit e net.
Jogisti pr kt u prgatit
brenda disa ditsh. Pinte vetm
135
qumsht dhe kos, lahej me uj t nxeht, ndrsa ditn e fundit nuk mori
asgj nga ushqimi. E pastroi organizmin duke prbir nj shirit t
plhurs, t gjat 27 cm. syt dhe vesht i mbylli me dyll, u ul n
pozicionin lotos dhe u vendos n sandukun e prgatitur enkas pr
kt eksperiment. Sipas shnimeve t mjekve, pas disa minutash, nuk
ishte m e mundur ti matej pulsi! Kshtu, sipas mjeksis moderne, ai
kishte psuar vdekje klinike. Ather jogisti mbshtillet me plhur dhe
mbyllet n sandukun, t cilin e vendosin n dhe. Sanduku sht vulosur
dhe rreth vendit ku sht varrosur jogisti, disa ushtar ruanin dit e
nat.
Pas kohs s caktuar (40 dit) jogisti nxirret nga dheu dhe hapet
sanduku. Trupi fare nuk tregonte shenja t jets. Pulsi nuk mund ti
matej. Kokn e kishte t mbshtetur pr krahror. Pasi ia largojn dyllin
nga syt dhe vesht, ia frkojn duart dhe kmbt dhe, dalngadal fillon
t vie n gjendje normale. Kshtu, jogisti i varrosur dyzet dit nn
dhe, ringjallet prap.
Edhe m 15 shkurt t vitit 1950, nn kontrollin e mjekut R.J. Vakil,
n Bombaj t Indis, u zhvillua nj eksperimet tjetr. Para mass s
138
139
Luiz Gasparetto nga Brazili, deri sa ishte n trans, pikturonte, dhe at,
dy punime prnjher - njrin me dor t djatht dhe tjetrin me dorn e
majt. Aq shpejt i pikturonte punimet, sa q lente prshtypje se shiriti
filmor sht vn n lvizje t shpejt. Edhe pse pikturonte pa e shikuar
142
luante edhe vet Handeli kur ishte gjall. Kritikt e muziks nuk kishin
far t shtonin pr kt ngjashmri aq t madhe me oratorion e
mjeshtrit Handel.
Pavarsisht nga debatet dhe polemikat e shumta mes shkenctarve
empirist dhe parapsikologve, rreth burimit t ktyre aftsive
fenomenale (pa pretenduar t anoj nga asnjra an, pasi q shpresoj se
nj dit do t sqarohen edhe kto fenomene dhe do t triumfoj e
vrteta), vet demonstrimi i tyre nga faktori njeri, sht nj mesazh i
qart pr forcn e madhe q disponojm ne.
143
HIPNOZA N KRIMINALISTIK
SERUMI I S VRTETS
Pasi q te individi i hipnotizuar cenzuara e logjiks sht tejet e
zvogluar, q nnkupton se dyert e ndrdijes jan t hapura dhe nga ajo
mund t vilet vetm e vrteta, si dhe me lejimin e zbatimit legal t
narkoanalizs n mjeksi pr hipnotizim, edhe n rrethet policore u
shtua interesimi pr kt drejtim dhe n shum shtete filloi aplikimi i
saj si mjet shum efikas pr zbulimin e s vrtets, q edhe u quajt
serumi i s vrtets. Duke i hipnotizuar personat, pr t cilt dyshohej
se kan kryer akte kriminale, ose amorale, inspektort merrnin
informata t sakta pr krimet e kryera, pa prdorur dhunn.
Edhe ky sistem, sikurse do sistem tjetr, ka
kontraversat e veta, prandaj edhe nga shum
shtete u refuzua si shum i rrezikshm, jo
vetm pr individin por edhe pr njerzimin.
Nj asociacion i mjekve francez bri protest
t rrept kundr prdorimit t hipnozs n
qarqet gjyqsore duke thn: Esht e
parpanueshme ndrprerja e vullnetit t lir t
nj personi me ndihmn e substancave
kimike... Ne kt nuk mund ta pranojm, sepse
friksohemi se shkatrrimi i integritetit moral t individit mund t sjell
edhe deri te keqprdorimet tjera t ardhshme. Aplikimi i nj metode t
till, i shikuar nga do kndvshtrim, hap rrug t rrezikshme pr lirin
e pacenueshme t individit...
Oponentt tjer thon se sht plotsisht normale q krimi t denohet
dhe kryesi i saj (krimineli) t gjykohet. Kjo shkon n dobi t shoqris
dhe shtetit. Prandaj, si metod konstruktive, hipnoza mund tu
ndihmoj shum organeve hetuese, pasi q, prve q zbulohet krimi
dhe krimineli i vrtet, zbulohen edhe shkaqet q e kan nxit ta bj
144
147
148
149
KEQPRDORIMI I HIPNOZS
MODIFIKIMI I SJELLJEVE
Pasi q t gjitha format e jets u jan nnshtruar ligjeve t evolucionit
dhe gjithka lviz drejt forms m t lart dhe m t prsosur t
ekzistencs, edhe njeriu si pjes prbrse e ktij sistemi, anon drejt
formave m t larta e m t prsosura t dijes.
Apetitet e tij drejt zbulimeve t reja nuk u shuan kurr. Zbulimet e
shumta shkencore solln vshtrim krejtsisht t ri, si pr vet njeriun
ashtu edhe pr natyrn, botn e kosmosin n prgjithsi... Megjithat,
edhe prkundr gjith ktyre shpikjeve, gjith ktij prparimi, n
qendr t vemendjes mbeti truri me t gjitha misteriet e tij. Synim i
kahmotshm i njeriut ka qen, e sht edhe sot: sundimi i trurit, e
njkohsisht edhe sundimi i njeriut.
Eksperimentet n kt drejtim
datojn q nga koht m t
hershme, por krkimet e mirfillta
shkencore fillojn me shenctarin
rus I. P. Pavlovin, respektivisht me
eksperimentin e tij t quajtur
refleksi i kushtzuar. N vitin
1903, ky fiziolog rus shpalli
zbulimin e tij epokal, pr t cilin
edhe u laurua me mimin Nobl
pr mjeksi. Pavlovi duke punuar
me qent, vrejti se ata fillonin t sekretonin pshtym para se ti
ushqente. Kjo trhoqi vmendjen e tij dhe ai vendosi ta studioj kt
reagim t qenve me t cilin edhe u b shum i famshm. Pak aste
para se tia jepte qenit ushqimin, ai i binte nj zileje. N fillim qeni nuk
shfaqi ndonj reagim t veant ndaj zils. Por, pas disa provash, qeni
Pavlovi me bashkpuntort
150
152
KONTROLLI I TRURIT
Interesimi pr ta pasur nn kontroll trurin, pra edhe njeriun e
njerzimin, prve metods s kushtzimit, vazhdon edhe me
aplikimin e shum metodave tjera. Ne kt gar jan t prfshira shum
shtete, por si m aktive theksohet t jet CIA, e cila pr kt qllim
derdh miliona dollar n vit. Nj ndr metodat pr t ciln interesohet
CIA sht edhe ajo e stimulimit elektrik t trurit - ESB-s (Elektrical
Stimulation of the Brain).
Pr eksperimente t ktij karakteri, CIA sht bazuar n aparatin
EEG (elektroencefalograf), aparat i cili regjistron aktivitetin valor t
trurit dhe q shfrytzohet n t gjitha institucionet mjeksore n gjith
botn. Nj indikacion i till u shfaq qysh n vitin 1934, nga mjekt ef
dhe Lait n monografin Metoda e kontrollit n largsi nprmjet
155
SHPRLARJA E TRURIT
Kjo metod, e cila zbatohet zakonisht nn pushtetin e hipnozs, sht
ndr metodat m t rrezikshme q njeh njeriu deri m sot n kt
drejtim, sepse nprmjet ksaj metode, jo vetm q mund t bjm
pranimin e informatave t dshiruara nga individi, por njkohsisht,
duke br pastrimin e prmbajtjs s trurit dhe instalimin e urdhrave
t rinj, mund t ndryshojm komplet personalitetin e tij, duke e br at
vegl t verbr pr shrbime t caktuara dhe duke e shfrytzuar pr
veprime t llojeve nga m t ndryshmet.
Kjo metod ka qen e njohur q nga koht e lashta kur sht prdorur
pr qllime konversive nga religjionet e ndryshme, por prmasa t
gjra prdorimi mori gjat lufts s dyt botrore. Dr. M. T. Orn,
antar i Institutit t Mjeksis n Filadelfi, i cili u b i njohur me rastin
e mbrojtjs s Peti Herstit, vajzs me tru t shprlar, u mor shum
me zbatimin e hipnozs pr shtje t armats. Ai, me an t hipnozs
prforconte imunitetin e ushtarve, q ata t mund ti prballonin
dhembjet, t ftohtit, mundimet, izolimet, smundjet e detit etj. Rndsi
t posame i kushtoi mnyrs se si ti hipnotizonte ushtart dhe, n
gjendje t thell hipnotike, tu jepte detyra t rndsishme t prcjella
me amnezi paraprake totale. Njkohsisht u jepte shifrn, me t ciln
mund t hipnotizoheshin dhe mund ti pranonin detyrat vetm nga
personat e posam. N baz t shtypit t athershm, pohohej se
gjenerali i paktit NATO, Dozijer, i cili u kindapua nga Brigada e Kuqe,
156
NN KTHETRAT E HIPNOZS
Nga sqarimet e deritanishme rezulton se hipnoza sht fakti m
binds pr ekzistimin e motiveve t pavetdijshme dhe ndikimit t tyre
n sjelljet njerzore. Nprmjet sugjestioneve hipnotike, si pam,
158
-Zgjohu! Un po t urdhroj!
Nxnsit tjer, q deri n at moment ishin si n ankth, filluan t
qeshin. T gjith e kishin t qart se seanca hipnotike kishte pasur
sukses, e m s shumti kjo i konvenonte prof. Leos, n kokn e t cilit
filluan t krijohen planet e reja e t prgjakshme.
Prof. Leo e shikon voglushin me simpati dhe e pyet se si quhet.
- Silvester Matushko, zotri - prgjigjet djaloshi.
- Vetm edhe nj ekzibicion Matushko...E juve t tjerve, ju lutm,
edhe pak durim - u drejtohet profesori arsimtarve dhe nxnsve.
- Merre kt revolver Matushko dhe qllo mbi mua. Lirisht qllo, mos
ke frik.
Djaloshi, sikur t ishte ende n gjum, e merr revolverin, merr n
shenj profesorin dhe krset. Nj her, dy her, tri her... dhe secilin
plumb, prof. Leo e kap n ajr me duart e tij t uditshme. Duartrokitja
bombastike e mass e prshndet kt truk magjistar t prof. Leos.
Shfaqja mbaroi me sukses dhe drejtori i knaqur me kt e shprbleu
profesorin . T gjith do ta mbajn mend at dit, e m s shumti vet
Silvester Matushko, sepse prof. Leo do ta shfyrtzoj m von pr
qllime tjera t tmerrshme...
28 vjet pas shfaqjs n gjimanzin e Budapestit, me 12 shtator 1931,
n orn 22, niset treni i shpejt, i mbushur plot njerz, nga Budapesti
pr n Vjen. Gjysm ore m von, n viaduktin afr Torbagys,
shprthen nj eksploziv i fuqishm! Dshmitart okular kishin
vrjetur se si lokomativa, s bashku me vagonat, kishte dal nga shinat
dhe kishte rn n humnern e thell 30 metra.
Ekipet shpetimtare arritn t nxjerrin nj numr t madh t lnduarish
rnd, ndrsa ata q kishin psuar lndime t lehta ishin shprndar
npr pyllin e afrt me frik se do t vije deri te ndojn detonim i ri. Pr
25 t tjer, do ndihm ishte e kot. Ata kishin mbetur n vendin e
fatkeqsis t coptuar: pa gjymtur, kok ... Ishte kjo fatkeqsia e tret
brenda atij viti n Evrop. Pr dy t tjerat supozohej se kishin t bnin
me atentate politike, pasi n vendin e fatkeqsis, n njrn nga kto,
ishte gjetur nj cop kartoni ku shkruante: Fitore, Revolucion,
Atentat, ndrsa pr kt t fundit, supozohej se kishin t bnin me akt
kriminal.
N vendin e fatkeqsis kishin dal edhe organet hetuese. Shefi i
komisariatit filloi ta krkoj porosin e atentatorit, pasi ishte i bindur se
163
166
SHOQRIA KOBZEZ
Para lufts s dyt botrore, holandezt kishin kolonit e tyre n
juglindje t Azis. N nj garnizon t ushtris holandeze n ishullin
Balu, shrbente si nnoficer Jan Opdam, i cili ishte i martuar me nj
bukuroshe vendase. Nga ajo martes ata lindin nj fmij, Johannes
Opdamin, t cilin shkurt e thrrisnin Hans. Ai n moshn 15 vjeare
largohet tinzisht nga ishujt m t bukur t bots dhe kthehet n
vendlindje t babait.
Nj mbrmje krijon shoqri me nj njeri t cilit
askush nuk ia dinte emrin saktsisht. T gjith e
thrrisnin maestro. Me profesion ishte mjek, por
pr shkak t disa veprimeve jashtligjore, i ishte
marr diploma.
Maestros i plqen ky djalosh dhe e mori nn
prkujdesje. Ai i thot: Hans, ti je nj djal i
zgjuar dhe do ta studiosh mjeksin. Un do t t
prgatis ty pr studime, por do t t pasuroj edhe me njohuri tjera...
Kto njuhuri tjera ishin kombinime t zen-budizmit, hermetizmit,
jogs, e q sht m me rndsi, djaloshit ia msoi hipnozn.
168
vdekjn e saj. Mirpo, tani gjithka ishte e kot. Gjyqi kishte marr
vendimin, dhe Opdamit i mbetej ta mbronte pafajsin n ankesn
drejtuar gjyqit t lart.
Opdami drgohet n burgun e Leeuwardenit pr ta mbajtur dnimin
dhe, me gjith protestat n disa gazeta, se sht dnuar njeriu t cilit
nuk i sht dokumentuar faji, afern dalngadal e mbulon pluhuri i
harress. Por, ky ishte vetm akti i par i drams, vazhdimi i saj, aspak
m i leht, do t zhvillohet brenda n burg.
Gjat qndrimit n burg, Opdami njihet me
Adrianus Lodderin, i cili gjithashtu ishte dnuar pr
vepr t njjt (kishte helmuar t shoqn me arsen dhe
pr kt ishte dnuar me burgim t prjetshm) dhe
krijojn miqsi t ngusht. Dy njerz q kishin br
krim t njjt dhe q kurr m par nuk ishin njohur,
tani po kalonin jet t prbashkt n hapsirn e
burgut t ndar vetm me nj mur t holl.
Kshtu kaluan tri vite burgimi, kur nj nat, m 17 shkurt 1958, roja i
nats, derisa e bnte kontrollimin rutinor t qelive, vren se di nuk
sht n rregull me t burgosurin n qelin numr 24. Pasi e thrret me
z t ult, afrohet afr krevatit, dhe ather vren se i burgosuri
Adrianus Lodder nuk jetonte m.
Mjeku i burgut mundi t konstatoj se Lodderi kishte vdekur nga
helmimi me cinkalijum. Nn kokn e viktims gjindet edhe letra
lamtumirse e shkruar me dorn e tij! Gjithka u zhvillua n heshtje t
plot, pr t mos u zgjuar t burgosurit tjer dhe fill pas ksaj fillojn
hetimet.
T nesrmn n zyrn e drejtorit thirret shoku m i ngusht i
Lodderit, Opdami. Plotsisht i qet futet brenda ku e prisnin shefi i
burgut, mjeku, inspektori dhe shefi i ndrrimit. T gjith e kishin
fiksuar shikimin kah Opdami, por ai nuk tregoi as shqetsimin m t
vogl. Pastaj, drejtori e pyet se a ia kishte dhn ky shishen me
cinkalium.
-Un jam i pafajshm. Kurr nuk kam pasur rast q t afrohem n
kasafortn e barrave.
-Nuk sht fjala vetm pr at. Ka edhe di tjetr. Do tua lexoj letrn
q sht gjetur pran koks s Lodderit. Pas asaj do tua jap edhe letrn
pasi juve u sht drejtuar.
170
ndihmn e hipnozs.
Lee H. Oswaldi ishte nj marinar dhe nj personalitet i parndsishm
n jetn politike t asaj kohe, prandaj as q kishte far motivi ta kryente
at vepr me vetdshir. Faktet e dhna n procesin gjyqsor
vrtetojn se, Oswaldi me t vrtet e ka ngrehur kmbzn e
revolverit, por pr at nuk ka pasur kurrfar dijenie. Kur filloi ti vie
kujtesa, dhe kur CIA e nuhati rrezikun e kompromitimit, para stacionit
t policis, n rrethana t uditshme, Oswaldi u vrau nga nj hotelier i
thjesht i quajtur Jack Rubin. Esht interesant se Rubini asesi nuk
mund ta sqaronte se pse e vrau at, derisa n fund filloi t thoshte se
sht hakmarr pr presidentin! Megjithat, hetuesit q merreshin me
t kishin bindjen se ai vuante nga nj boshllk i uditshm mental,
q sht rast i shpesht te viktimat e shprlarjs s trurit.
Se nj numr i vrasjeve politike sht kryer me vrass - robot t
programuar, nuk paraqet m dyshim. Jim Garison, prokuror shtetror n
New Orleans, i cili e ktheu prap rastin e vrasjs s Kenedit pr
rishqyrtim, vdiq n rrethana enigmatike. Edhe shkrimtari i njohur, ithtar
i Garisonit, n rrethana t pasqaruara ra nga nj ur ku gjeti edhe
vdekjn.
Herman Kimsi, veteran i
operativave kundr - informative
dhe personalitet i madh i CIA-s
deri n vitin 1962, personazh
kryesor n librin e Hug
Mcdonaldit Takimi n Dallas
thot: Osvaldi ishte i programuar
q t vriste. Kur psikomekanizimi
filloi t funksionoj, Oswaldi u b
kukull e rrezikshme... Tri jav
Atentatori L. H. Oswald pas
pas intervists, Kimsi vdiq nga
arrestimit. Dyshohet se ishte i
sulmi n zemr.
programuar
N mnyr t njjt u gjet i
vdekur n apartementit e tij edhe shoku i ngusht i Oswaldit, David
Ferry, i cili ishte pilot i CIA-s dhe hipnotizer. Rreth tij ishin 15 shishe
me barra, q tregonin se kishte br vetvrasje, por ekpertiza e
patologve tregoi se shkaktar i vrtet i vdekjes ishte nj goditje me
mjet t fort prapa koks. Eksperti i mjeksis gjyqsore, i cili e dha
175
RASTI I MENSONIT
arls Mensoni i kishte kaluar 17 vite npr burgje. N kto ambiente,
brenda katr mureve, instiktet e tij kishin rn n nivelin e nj gjendjeje
t jashtzakonshme infantile ose mund t themi primitive. Por ndrkoh
edhe urrejtja ndaj pushtetit ishte shtuar.
Pas daljes nga burgu, ai formon nj rreth familjar t quajtur zona
e realitetit ku mblidheshin njerz q prdornin narkotik. Mensoni
drogn e prdorte si mjet pr ta br shprlarjen e trurit t antarve
t familjes, dhe pastaj ti prdorte ata pr qllime t caktuara. Timot
Liri thot pr Mensonin: Derisa gurut, msuesit shpirtror e
prdornin drogn q pasuesit e tyre ti orientonin kah nj ideologji e
paqs, dashuris, ekologjis etj., Mensoni, po t njejtn drog e
179
183
HIPNOZA TE SHTAZT
SI HIPNOTIZOHEN SHTAZT?
E kemi cekur edhe m hert se, prve njerzve, mund t
hipnotizohen edhe shtazt. Por, kur sht fjala pr hipnotizimin e
shtazve duhet ta kemi parasysh se te ato nuk mund t ndikohet n
mnyr sugjestive, pasi ato nuk posedojn aftsi t gjykimit dhe
kritiks, dhe udhhiqen zakonisht prej instikteve. Prandaj edhe
hipnotizimi i tyre bhet me metoda tjera. Efekti dhe suksesi te
hipnotizimi i shtazve bazohet zakonisht n veprimet e shpejta
mekanike dhe, t papritura pr to. Ka edhe njerz, t cilt, nprmjet
ushtrimeve, kan arritur q vetm me shikim ti bllokojn shtazt, por
edhe t till, q natyra ua ka dhuruar kt aftsi.
Te shtazt e vogla, hipnotizimi bht n at mnyr, q ato duhet t
kapen shpejt dhe papritur, t ngrihen pak mbi tok dhe pastaj t
shtrihen n kokrr t shpins dhe, n at pozit t mbahen me duar
derisa t qetsohen. Shtaza, e cila hipnotizohet n kt mnyr, vjen
deri te njfar stadiumi ku bhet shtangimi i muskujve, q i prngjan
stadiumit t katalepsis te njerzit.
Por, pr dallim nga njerzit,
t cilt gjat gjumit hipnotik
kalojn n nj gjendje tjetr
mentale, shtazt, pasi q nuk e
posedojn kt aftsi, gjat
ksaj
gjendjeje
jan
t
vetdijshme dhe shqisat e tyre
jan n mas t plot, aktive
dhe t zgjuara. N t shumtn e
rasteve, gjat hipnotizimit, syt
i mbajn t hapur dhe mund t prcjellin do lvizje q bhet rreth tyre,
por, pr shkak t paralizimit t sistemit nervor motorik, nuk jan n
gjendje t reagojn n asnj form.
184
187
HIPNOZA EKSPERIMENTALE
NGA PRVOJA PERSONALE
Gjat gjith tekstit t mparshm t ktij libri, jam munduar q pr
lexuesit t seleksionoj sa m shum shembuj konkret, shembuj binds,
t marr nga burimet e sigurta, duke u ikur shembujve nga eksperienca
ime. Prandaj, kt pjes e kam rezervuar pr tua paraqitur disa raste
nga prvoja ime, q i kam zhvilluar me hipnoz brenda disa viteve. N
punn time, q e kam zhvilluar gjithnj n bashkpunim me shokt
Salih Basha dhe Adem Kolgeci, kam br me qindra eksperimenete,
por fatkeqsisht, vetm pr nj pjes t vogl t tyre kam mbajtur
shnime, d.m.th. t tjerat kan mbetur t regjistruara vetm n ndrdije.
Prandaj, pr t menjanuar do dyshim ose keqkuptim t mundshm,
ktu do ti paraqes vetm disa nga ato raste pr t cilat kam mbajtur
shnime.
Gjithashtu i falnderoj edhe mediumet, t cilt kan marr pjes n
kto eksperimente dhe kan kontribuar pa rezerv, si dhe na jan
prgjigjur pozitivisht n do koh dhe n do rast q na sht paraqitur,
si pr eksperimentime ashtu edhe pr shrime.
RASTI I
Pasi e kam futur mediumin (S.K.) n hipnoz t thell, i kam
sugjeruar: Dora juaj e djatht do t bhet e fuqishme dhe askush nga
t pranishmit n kt dhom nuk do mund tua rrzoj. Kjo forc do t
zgjas 15 minuta.
Pastaj i kam dhn edhe sugjerime posthipnotike: Pasi t dilni nga
gjendja hipnotike, pas 20 min., do t shkoni te biblioteka ime (e cila
ndodhej n dhom) dhe do ta merrni librin me titull Ne t tre. Kt
sugjerim do ta regjistroj vetm ndrdija juaj, derisa vetdija nuk do t
dij asgj...
188
RASTI II
Mediumi (L.B.) gjendet n gjendje t thell hipnotike. I sugjeroj se ai
sht nj piktor: Ju jeni nj piktor dhe para jush gjendet modeli q do
ta vizatoni. Urdhroni lapsin dhe fletn, dhe filloni.
Pasi e kreu vizatimin (m par kurr nuk ka vizatuar) fillova me
pyetje tjera:
- Ju lutm tregoni sa veta jemi n dhom?
189
- Gjasht!
- Tregoni me emra se kush jan dhe far pozite kan zn
momentalisht n dhom?
Mediumi filloi me sy t mbyllur ti thot emrat
e personave q ishin prezent dhe pozicionet e tyre
n dhom, q prputheshin plotsisht. N mesin
ton, derisa mediumi gjendej n gjendje
hipnotike, erdhi edhe nj mysafir. Kur erdhi radha
pr ta shqiptuar emrin e tij, mediumi u ndal, nuk
fliste, sepse nuk ia dinte emrin. Ather i
sugjerova: Pasi ktij mysafiri nuk po ia di emrin,
Portret i vizatrego me dor nga ai. Mediumi e ngriti dorn dhe
tuar nga L.B.
e drejtoi sakt nga ai. Pastaj ia tregova emrin e
gjat
gjumit
mysafirit (kur u zgjua nga gjendja hipnotike, ai e
hipnotik
kishte mbajtur shum mir n mend emrin e
mysafirit, por nuk i kujtohej fare se nga e dinte!).
Pastaj vazhdova m tej:
- N kt dhom e kemi fshehur nj unaz ari. Mundohuni ta gjeni
(unaza ishte fshehur para fillimt t seancs, pra pa qen mediumi
prezent dhe personi q e kishte fshehur at unaz nuk gjendej n ato
momente aty)?
- Ju lutm, ngrihuni dhe krkojeni ku sht e fshehur unaza.
Mediumi u ngrit dhe filloi t shikoj npr dhom. Pas disa minuatsh
(4-5), ai u drejtua ka vendi ku ishte e fshehur unaza. Kur u afrua, bri
nj pauz t shkurtr (1 minut) dhe e drejtoi dorn n vendin ku ishte
fshehur unaza e arit (mediumi gjat ktij kontrolli i mbante syt hapur).
- Tani jemi n vitin 1988. Sa vjear jeni?
- 17.
- Tani do tu regresoj. Po filloni t kaloni n fmijri. Tani i keni 15
vjet, 14.....Tani jeni vetm nj vjear. Si e keni thirrur nnn tuaj?
- Na-na (mediumi fliste njjt si fmij).
- Tani do t kaloni para lindjs. A keni ekzistuar para lindjes?
- (nuk fliste)
- A keni egzistuar para lindjes si njeri ose si qenie tjetr?
- Jo.
- Tani do tju bart n ardhmri (fillova tia rris vitet). Tani jeni n
vitin 1995. A jeni i martuar ?
190
- Po.
- Si quhet shoqja juaj?
- (nuk prgjigjej)
- A keni fmij?
- Jo.
- Me ka jeni duke u marr?
- Jam student.
- far po studioni?
- Mjeksin.
- Cilin vit?
- T gjashtin!
- Ndonj ngjarje me rndsi n Kosov?
- (nuk prgjigjej)
Viti 1995 kt medium e gjen t martuar dhe po at vit i lind nj
fmij. Gjithashtu e studionte mjeksin, por jo vitin e gjasht por t
katrt (ktu duhet pasur n konsiderat edhe dy vite t humbura t
mediumit (90-91) pr shkaqe objektive).
RASTI III
Mediumi (SH.G.) gjendet n gjendje t thell hipnotike. At e kam
drguar (me trup astral) n nj planet tjetr. Ja far thot ai: Gjendem
n hapsir mbi tok. Po fluturoj drejt gjithsis. Po i ndiej disa val
nga nj planet ku ka jet. Tani gjendm n at planet, por si energji. Ata
nuk po m shohin mua.
Esht planet shum interesant. I gjith planeti sht i kompjuterizuar.
Njerzit e ktij planeti, as nuk lindin as nuk vdesin. Rreth koks e kan
nj lloj drite, nj si energji, q i mbron ata, kurse rrobat i kan si t arit,
por t ngjitura pr trupi. Ktu jetojn vetm meshkuj dhe jan shum
m t prparuar se ne. N laboratorin e tyre bjn eksperimente t cilat
ne as q mund ti paramendojm. Plaku m i menur i ktij planeti po
bn nj zbulim pr shkatrrimin e nj planeti tjetr.
Ata nuk e din q ekziston jet edhe n tok. Kan kaluar rreth
planetit ton, por me shpejtsi aq t madhe sa q nuk na kan vrejtur.
N at planet nuk ka as uj as pyje. Asgj natyrore. I gjith planeti
191
150 m
RASTI IV
Mediumi (S.S.) gjendet n gjendje t thell hipnotike dhe e kam
drguar (me trup astral) n parajs (xhenet): ...Po zbrisni shkallve
teposht. Po futeni drejt nj errsire ku po e shihni vetm nj pik
ndriuese. Sa m shum q po i afroheni asaj pike, aq m e madhe dhe
m e shndritshme po ju duket. Tani jeni afruar krejt afr; po hyni n t,
po hyni n botn tjetr t quajtur parajs. Mundohni t shihni sa m
shum sekuenca nga ajo bot t cilat do ti mbani mir n mend dhe do
t na i tregoni pasi t dilni nga kjo gjendje...
Pastaj mediumin e kam nxjerr nga ajo gjendje dhe ja se far kishte
par ai atje: Ishte shum bukur. Gjelbrim n do an. Fmijt luanin
t gzuar, sakaq pleqt pushonin t qet duke i soditur ata. Engjujt
fluturonin dy nga dy, t veshur me t bardha dhe ishin shum trheqs.
Hz. Muhameti ishte ulur n nj fron dhe ishte i veshur me rroba t
bardha e t shndritshme. Froni ishte i punuar nga mermeri dhe i
gdhendur me lloj-lloj figura. Engjujt i binin uj dhe kur ai ua kthente
gotn, ajo fluturonte nga dora e tij deri te dora e engjullit. Pjesa m e
madhe e engjujve ishin vajza dhe kishin krah (flatra) t bardha dhe
shum t bukura.
Derisa ai ishte n gjendje hipnotike, gjithashtu i sugjerova nj
sugjerim posthipnotik: Pas 15 minutave, pasi t dilni nga gjumi
192
RASTI V
Mediumi (Sh.S.) gjendet n gjendje t thell hipnotike. N dhom
gjendeshin, prve shokve S.Basha dhe A. Kolgeci, edhe disa persona
t tjer. Mediumin fillova ta pyes pr ardhmri:
- Sot jemi me 25 prill 1988. Po kalojm n ardhmri, n muajin
qershor t po ktij viti. T. ku gjendet tani?
- N udhtim.
- Pr ku po udhton?
- Pr n Slloveni.
- Pse po shkon atje?
- Pr t punuar.
- far pune do t punoj atje?
- N nj fabrik t vogl.
- A e njihni B. K.?
- Po.
- A sht i smur?
- Po.
- N vend?
- N veshin e djatht.
- A ka shrim?
- Po.
- Ku?
- N Lubljan, me operacion.
- A e njihni shokun S.?
- Po.
- Shoqja e tij ka shkuar n Shkup pr shrim. A do t ket sukses?
- Po, pjesrisht!
- A e njihni Sabirin?
193
- Po
- A do t shkoj S. n Zvicr?
- Po! N qrshor.
- Sa do t qendroj atje?
- 4 muaj.
- Ju faleminderit!
Pas ksaj i dhash nj sugjestion posthipnotik: 5 minuta, pasi t dilni
nga gjendja hipnotike, ju nuk do t dgjoni asgj dhe as q do t mund
t flisni...
Pasi e zgjuam nga gjumi hipnotik, mediumi me t vrtet, as nuk
ndiente as nuk fliste, vetm na shikonte me habi. Ne i afroheshim te
veshi dhe me sa z q kishim i brtisnim, ndrsa ai nuk reagonte fare.
Me kalimin e kohs s caktuar, atij i erdhi edhe t dgjuarit edhe zri.
Por ai asesi nuk besonte se gjat asaj kohe nuk kishte folur as dgjuar!
Pr personin T. nuk e di se a ka udhtuar apo jo n Slloveni. Personi
B. me t vrtete vuante nga veshi i djadht, q e pohoi edhe vet (kt
mediumi nuk e dinte). Shoqja e shokut S., n operimin q kishte pasur
n Shkup ishte shruar pjesrisht, ndrsa un, vrtet n qershor kisha
udhtuar pr Zvicr, por kam qndruar vetm dy jav, ndrsa n fund
t po atij viti (dhjetor) m ka ardhur leja e puns pr tre muaj.
RASTI VI
Me kt eksperiment, q e kemi zhvilluar me shokun Salih Basha dhe
me dy mediume, kemi pasur pr qllim t vrtetojm veprimin e
telepatis. Pasi i kemi shkruar pyetjet (pa dijen e mediumve) dhe e
kemi caktuar sakt kohn e drgimit t mesazhit, shoku S., me njrin
medium, ka shkuar n nj dhom tjetr. N kohn e caktuar i kemi
hipnotizuar mediumet dhe kemi br lidhjen e tyre telepatike (me
ndrdije). Ather shoku Salih i lexon pyetjen mediumit t tij, e ai
duhej q at pyetje, n mnyr telepatike, ta prcillte deri te mediumi
tjetr, prgjigjet e t cilit un i shnoja.
Prej tri pyetjeve, sa kishim prgatitur, dy nga prgjigjet ishin 70% t
ngjashme, kurse e treta nuk u realizua, pasi (sipas shpjegimeve t
mediumve) ishte kputur lidhja telepatike midis tyre.
194
196
202
SI PRFUNDIM
Me kt pjes prfundon edhe ky libr lexues t nderuar, n t cilin
jam munduar q fenomenin hipnoz, ta paraqes me gjith transparencn
e saj. Jam munduar q ti prmbledh dukurit m interesate t ksaj
fushe (aq sa kam pasur mundsi) aq t pasur dhe ti zhvesh nga velloja
e misteriozitet q mbisundon pr to. Jam munduar q ta paraqes sa m
realisht, pa kurrfar kamuflimi, t gjith konceptin e hipnozs, dobit
dhe dmet e saj, forcn dhe efektin veprues, me nj fjal, esencn e
plot t saj, duke filluar nga historia e hipnozs e deri te eksperimentet
personale.
E di se hipnoza i ka edhe kundrshtart e vet, t cilt nuk pajtohen me
shnimet e mia dhe kto dukuri do t prpiqn ti shpjegojn si
simptome t ndonj mendurie!... Natyrisht, edhe ata i posedojn
argumentet e veta. Secili individ posedon lirin e mendimit. Liria e
ndrtuar n baz t logjiks s vetdijshme sht veori q e
karakterizon njeriun, karakterizon natyrn e tij, personalitetin e tij...
N kohn kur e shkruaja librin Parapsikologjia... literatura n
gjuhn shqipe mungonte trsisht. Nuk mund t gjeje as edhe nj libr
ezoterik. Edhe n redaksit e revistave kjo tem ishte ordinuar n
arkivin e margjins. Ndrsa sot m gzon fakti kur shoh se, edhe n
mesin e populllit ton, interesimi pr fenomenet parapsikologjike ka
filluar t shtohet. Prve hapsirs s konsideruar q u kan dhn
ktyre fenomeneve disa gazeta e revista, dy prej tyre Mjellma dhe
Astra, jan plotsisht me prmbajtje t ktij spektri. Gjithashtu, edhe
literatura nga autor eminent t vendit si dhe e prkthyer ka vrshuar
tregun, q sinjalizon se, edhe n mesin e shoqris son, sht ndezur
shkndija e drits q pretendon me plot guxim t shndris ann e errt
t ktij medalioni duke ia zbuluar vlerat e vrteta t tij dhe duke e
ngritur at n piedestalin q e meriton.
Merita kryesore pr kt, pa dyshim, i takon nj grupi shoksh
entuziast nga Prizreni, t cilt me punn dhe vullnetin e tyre, edhe
prkundr sfidave t ndryshme dhe mungess s erudicionit
profesional, nuk abstinuan, por e vazhduan misionin e tyre deri n fund,
203
204
Autori
205
207
209
212
215
LITERATURA
1. Kurt Tepperwein, Die hohe Schule der Hypnose,
Genf/Mnchen, 1993
2. Kurt Tepperwein, Die Geheimen Techniken der Hypnose,
Genf, 1989
3. Tomas Svoboda, Das Hypnosebuch, Mnchen, 1984
4. Vojislav Stojanovi, Hipnoza i autohipnoza, Beograd, 1968
5. Tony Buzan, Make the of your mind, London, 1977
6. Velimir Filipovi, Avanture psihe, beograd, 1987
7. Paul Chausherd, Hypnose at suggestion, Paris, 1950
8. Terry F. Pettijohn, Psikologjia, Tiran, 1996
9. Grup autorsh, Die Welt des Unerklrlichen Phnomene,
Erlangen, 1994
10. Grup autorsh, Unerklrliche Phnomene, Erlangen, 1995
11. Grup autorsh, Rtsel dieser Welt-Ausserirdisches
Phnomene, Erlangen 1997
12. Miroslav P. eli, kola hipnotizma, Sarajevo
13. Momilo todorovi, Hipnoza za svakok, Beograd
14. Emile Coue, Ce que je dij, Pariz, 1910
15. Nikola Rot, Psikologjia e prgjithshme, Beograd, 1968
16. Vasiljev Kartelj, Najvee misterije svjeta, beograd, 1974
17. Petar B. Petrovi, Kako u nauiti da hipnotiem, Beograd
18. Stevan P. Petrovi, Psihologija e mogunosti zloupotrebe, G.
Nilanovac, 1984
19. Wernwr keller, Was gestern noch als Euder galt, Zrich, 1973
20. Xhozef Marfi, Forca e ndrdijes, Prizren, 1995
21. Jovan Mari, Klinika psihijatria, Beograd, 1993
22. Grup autorsh, Physiologie des Menschen, Klagenfurt, 1997
23. Grup autorsh, Das grosse Buch des Allgemeinwissens,
Stuttgart, 1991
24. Pajazit Nushi, Fjalor i psikologjis, Prishtin, 1986
216
217
PRMBAJTJA
N VEND T PARATHNIES ................................................ 4
HISTORIA E HIPNOZS ......................................................... 7
HIPNOZA NDR SHEKUJ........................................................................... 7
NGA MAGNETISMUS ANIMALIS DERI TE HIPNOZA ................ 10
HIPNOZA E PAR ..................................................................................... 11
KOHA E EKSPLIKIMEVE......................................................................... 13
KOHA MODERNE....................................................................................... 16
HIPNOZA N PRAKTIK..................................................... 44
VEPRIMI N PRAKTIK .......................................................................... 44
SI GJENDET MEDIUMI I PRSHTATSHM ........................................ 44
TESTET E SUGJESTIBILITETIT............................................................. 45
INDUKTIMI I GJENDJS HIPNOTIKE .................................................. 49
TEKNIKAT HIPNOTIKE....................................................... 55
SHKALLT E THELLSIS HIPNOTIKE ........................................... 55
TEKNIKAT HIPNOTIKE ........................................................................... 56
MJETET NDIHMSE PR INDUKTIMIN E HIPNOZS..................... 66
AUTOHIPNOZA ...................................................................... 90
SHT AUTOHIPNOZA? ...................................................................... 90
SI ARRIHET AUTOHIPNOZA? ................................................................ 91
220