Professional Documents
Culture Documents
Giá Trị Dinh Dưỡng Của Các Loại Thực Phẩm Và Phân Nhóm Thực Phẩm.
Giá Trị Dinh Dưỡng Của Các Loại Thực Phẩm Và Phân Nhóm Thực Phẩm.
1. Phn th tc
B mn:
Dinh dng
Dinh dng
Thi gian
Nhng
Phng
Hot ng
PPDH vn
tin
ca hc
I. Gi tr dinh dng ca
dng
Gio vin
Projecter
sinh
Nghe
din ging,
Bng
Ghi chp
minh ho,
Phn
Tr li v
1. Tht: Gi tr dinh
15 pht
nu vn ,
hi gio
sinh ca tht.
m thoi vi
vin
2. C: Gi tr dinh dng
15 pht
hc sinh, hi
v tr li hc
tht.
sinh.
3. Sa: Gi tr dinh
12 pht
14 pht
12 pht
6. u v ht c du.
12 pht
7. Rau qu.
15 pht
5 pht
2. Chia 6 nhm.
5 pht
3. Chia 4 nhm.
10 pht
Ngy
thng
nm 2009
Ngi lm k hoch
Trong tht c khong 1,5 - 2 % cht chit xut tan trong nc, d bay hi, c
mi thm c bit, c tc dng kch thch tit dch v mnh. Cc cht chit xut
gm c: creatinin, creatin, carnosin, glycogen, glucoza v acid lactic. Khi luc tht
phn ln cc cht chit xut ho tan trong nc lm cho tht c mi v thm ngon.
+ Protein: chim t l trung bnh t 15 - 24%.
Tht ln m protein chim 14,5%.
Tht sn, tht ba ch protein 16,5%.
Tht ln nc protein chim 19%.
Tht b nc protein chim 21%.
Tht ch nc protein chim 24,7%.
ng ho protein ca tht l 96 - 97%. Gi tr sinh hc ca protein l 74%.
+ Lipid: dao ng nhiu t 1 - 30% tu thuc loi ng vt v bo ca n.
Lipid bao gm cc acid bo no v cha no. Cc acid bo no ch yu l acid
palmitic (25 - 30 %) v stearic (16 - 28 %). Cc acid bo cha no ch yu l acid
oleic (35 - 43 %). Acid bo cha no c nhiu mch kp khong 2 - 7%. Ring m
g c 18 % acid linoleic v m nga c 16% acid linolenic, l nhng acid bo
cha no cn thit m c th khng th t tng hp c. Lp ngoi ca m ln c
nhiu acid bo cha no hn lp su.
+ Glucid: Trong tht c rt t ch khong t 0 - 3%, glucid ny di dng
glucoza v glycogen, ch yu gan v mt t c.
- Lng tro khong 1%.
+ Cc cht khong:
- Phospho : 116 - 117 mg%.
- Kali
: 212 - 259 mg%.
- St
: 1,1 - 2,3 mg% tp trung nhiu gan.
Cu, Zn, Coban, canxi trong tht thp.
+ Vitamin: tht l ngun vitamin nhm B trong ch yu l B 1 tp trung
phn tht nc. Cc vitamin tan trong cht bo ch c gan, thn.
+ Cholesterol: l cht d gy va x ng mch c nhiu thn (5000 mg %);
c
(2500 mg %), tim (2100 mg %), gan (320 mg %), tht (76 mg %).
1.2. Tnh cht v sinh ca tht:
Tht l ngun thc n c gi tr dinh dng cao, l thc n d ch bin di
nhiu dng mn n ngon.
Tuy nhin tht c th l ngun ly cc bnh nhim khun nh: Bnh lao, than, t
th, st ln sng, st nng; cc bnh k sinh trng nh: sn dy, sn ch. Tht cn
c th gy ng c thc n do vi khun nhim vo tht hoc c t cha sn trong
tht v ph tng nh cc (c t c da, bung trng v gan) l cht bufotonin.
Kali:
157,8 mg.
Phospho : 95 mg.
Natri:
Magi
: 14 mg.
St:
Clo:
106 mg.
Lu hunh:
45,3 mg.
0,1 mg.
34 mg.
12,0%.
Cch bo qun trng: do qu trnh phn gii men, trng trong khng kh mt
dn nc, gii phng kh CO2, pH tng v trng lng gim dn. Nhit xung
quanh cao, cc men t dung gii hot ng mnh cui cng a ti phn gii cc
protein ca trng v to thnh cc sn phm thoi ho mi rt thi (H 2S, metan,
indon, scaton...). Qu trnh t dung gii do men thng phi hp vi qu trnh thi
do vi khun.
Cch bo qun trng tt nht l bo qun lnh. Trc khi bo qun lnh, trng
phi c ra sch, lau kh.
5. Ng cc v khoai c:
5.1. Ng cc:
Ng cc l ngun cung cp nng lng chnh cho khu phn hng ngy ca
nhn dn ta, ng thi ng cc cng l ngun cung cp protein thc vt v vitamin
nhm B.
5.1.1. Go:
Go l lng thc chnh trong ba n hng ngy ca nhn dn ta. Gi tr dinh
dng ca ht go ph thuc vo ging, t ai, kh hu, xay xt, bo qun v ch
bin.
+ Protein: protein go thp hn m v ng (7 - 7,5%) nhng gi tr sinh hc tt
hn, go gi cng trng, th lng protein cng gim. So vi protein ca trng th
protein go thiu lysin, v vy khi n nn phi hp vi thc n ng vt v u .
+ Lipid: lipid go thp (1 - 1,5%) nm ci v mm.
+ Glucid: l thnh phn dinh dng chnh ca ht go, glucid chim 70 - 80%
tp trung li go. Go gi cng trng th t l glucid cng cao. Glucid go ch
yu l tinh bt (polysaccarit), cn mt t ng n, ng kp nm ci v mm.
- Cht khong: go c t canxi, nhiu photpho nn go l thc n gy toan
(29,6/ 102,4 : Ca/P).
- Vitamin: go l ngun vitamin nhm B 1. Lng B1 trong ht go nguyn,
hoc xt va phi cho chuyn ho glucid trong go. Tuy nhin, hm lng B1
cng nh cc vitamin khc ph thuc rt nhiu vo xay xt, v phn ln chng
nm v ngoi ca ht go.
Ht go nguyn c:
Vitamin B1: 0,38 mg %.
Niaxin : 4,1 mg %.
Biotin : 0,012 mg %.
VitaminB6 : 1,0 mg %.
Ht go xay xt trng:
Vitamin B1: 0,08 mg %.
Niaxin : 1,9 mg %.
Biotin : 0,004 mg %.
Vitamin B6 : 0,30 mg %.
6. u v ht c du:
6.1. u :
Ht u kh ni chung cung cp nng lng gn bng ng cc.
+ Protein: cao t 17 - 25%, ring u nnh (u tng) ln ti 34%. Protein ca
u tng ngho cc cht acid amin cha lu hunh nh metionin, xystin nhng
giu lysin nn phi hp vi ng cc c bit l ng rt tt. Gi tr sinh hc protein
ca u : 40 - 50%, ring ca u tng l 75%.
+ Lipid: 1 - 3%, ring u tng ln ti 18%.
+ Vitamin: u l ngun kh tt v vitamin nhm B, lng B 1: 0,5 - 0,7 mg
%,
B2: 0,2 - 0,3 mg%, PP: 1,8 - 2,4%, vitamin C thp: 3 - 4 mg%.
+ Cht khong: u giu canxi, phospho v st, canxi: 56 - 165 mg%,
phospho: 318 - 400 mg%, st: 6 - 11 mg%.
Mt s ch phm ca u thng dng:
- Gi u xanh: ngho nng lng, nhng nhiu vitamin nhm B, B 1: 0,2mg%;
B2: 0,13 mg%; C:10 mg%.
- Sa u nnh: gi tr dinh dng ca sa u nnh ph thuc t l u nnh
nhiu hay t, thng c cc t l u nnh 100g/l, 150g/l - 200g/l. Ni chung sa
u nnh c th dng thay sa b nui tr em khi khng c sa b v sa m.
- u ph: trong qu trnh sn xut u ph protein u tng c thy
phn thnh dng d hp thu.
Protein khong: 10 - 12%, lipid: 4 - 5%. u ph l mn n tt cho ngi cao
huyt p, bo ph v i tho ng. Hng thng mi ngi bnh thng cng nn
n t 2 - 3 kg u ph.
- Tng: l thc n c dng thay nc chm. Trong qu trnh ln men,
protein thc vt (t nguyn liu u tng v go hoc ng) chuyn thnh acid
amin v pepton. Nu lm ng quy trnh k thut, v sinh m bo th tng l
mt mn n tt. Song trong qu trnh ln men rt c th b nhim mc
Aspergillus flavus t khng kh. y l loi mc c kh nng sinh c t aflatoxin
gy ung th mnh gan v mt s ph tng khc.
6. 2. Ht c du:
nc ta ht c du c dng nhiu l lc ht, vng. Ngoi lng protein v
lipid cao ht vng cn c nhiu cht khong, ch yu l st, vitamin ch yu l
vitamin PP.
6.2.1. Lc:
+ Protein: 27,5%, gi tr sinh hc km v thiu nhiu acid amin cn thit.
- Tht,
trng
Cch chia B
c, Nhm I
- u kh
Nhm II
- Sa
Nhm III :
- Pho mt
- B
Nhm II :
Nhm III :
- Cc cht bo
khc
Nhm IV
- Bnh m
Nhm IV
- Ng cc
Nhm V
Nhm VI
- Qu
- Rau ti
-Cc thc n
Nhm V
Nhm VI
- Tht, c, trng
- V cc ch
phm
- Sa
- Pho mt
- Cc cht bo b
- Cht bo ng,
thc vt
- Ng cc
( k c ch
phm )
- Rau qu
- ng v
ngt
ngt:
ng, scla,
ko.
3. Chia thc phm ra 4 nhm:
+ y l cch chia c dng ph bin hin nay v cng c coi l hp l nht.
Nhm cung cp cht bt:
- Ng cc
- Khoai c...