TRNG I HC KINH T TP.

HCM
KHOA THNG MI DU LCH MARKETING

----------

BI TIU LUN
ti: Phn tch li th cnh tranh ca vic xut
khu sn phm giy dp Vit Nam sang th trng
Nht Bn.
GVHD: Th.S Quch Th Bu Chu
Thnh vin nghin cu:
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Lng Th Huyn Trm TM01

Trn Th L Nga
TM01
Ng Th Nh Hoa
TM02
Nguyn Th Thm
TM02
Phan Dng Hng V
TM04
Nguyn Th Thanh An TM03

Thnh ph H Ch Minh, thng 10 nm 2012

Mc lc
I.

TNH HNH XUT KHU GIY DP CA VIT NAM SANG NHT BN

1. Khi qut v ngnh da giy Vit Nam
1.1.

S hnh thnh v pht trin ngnh da giy Vit Nam.....................................4

2. Tnh hnh xut khu giy dp ca Vit Nam vo cc quc gia

16

2.1.

Tng quan tnh hnh xut khu ca Vit Nam...........................................16

2.2.

Tnh hnh v cc th trng xut khu giy dp ca Vit Nam.........................20

3. Tnh hnh xut khu sn phm giy dp sang Nht Bn 23

II.

TNH HNH NHP KHU GIY DP CA NHT BN T CC NC

36

1. Th trng ca sn phm giy dp ti Nht Bn36

1.1.

Nhu cu, th hiu ngi tiu dng........................................................36

1.2.

Sn phm giy dp Vit Nam ti th trng Nht Bn..................................38

2. Chnh sch nhp khu ca Nht Bn

39

2.1.

Nhn xt chung v chnh sch nhp khu ca Nht Bn................................39

2.2.

Chnh sch nhp khu sn phm giy dp ca Nht Bn i vi 1 s nc............41

2.3.

Chnh sch nhp khu sn phm giy dp ca Nht Bn i vi Vit Nam............42

III. PHN TCH LI TH CNH TRANH CU GIY DP VIT NAM SO VI TRUNG

QUC TI TH TRNG NHT BN (THEO M HNH KIM CNG CA MICHAEL
PORTER)44
1. Khi qut v m hnh kim cng ca Michael Porter

44

2. Phn tch li th cnh tranh ca giy da Vit Nam so vi Trung Quc ti th trng Nht Bn
da vo m hnh kim cng ca Michael Porter
46
2.1

iu kin cc yu t sn xut..............................................................46

2.2

iu kin v cu............................................................................51

2.3

Cc ngnh cng nghip lin kt v b tr................................................52

2.4

Cc chin lc, cu trc v tnh cnh tranh ca cc cng ty............................58

2.5

C hi.......................................................................................62

2.6

Chnh ph..................................................................................68

IV. KT LUN V NHNG IM MNH V IM YU TRONG VIC XUT KHU GIY

DP CA VIT NAM SO VI TRUNG QUC THNG QUA M HNH KIM CNG CA
MICHAEL PORTER
77

LI M U
2

Tin trnh hi nhp kinh t khu vc v th gii ca Vit Nam ang din ra mt
cch nhanh chng. Hi nhp v ton cu ha v ang m ra nhiu c hi cho doanh
nghip Vit Nam, tuy nhin n cng em n nhiu e da v thch thc, cnh tranh gia
cc doanh nghip vi nhau, gia doanh nghip trong nc v doanh nghip nc ngoi,
gia cc doanh nghip trong nc vi nhau ngy cng khc lit. Cc doanh nghip Vit
Nam c bit n trn trng quc t nh l mt nim t ho ca nn kinh t Vit Nam
tuy nhin ch l mt con s t i trong s nhng ngnh ngh kinh doanh cng nh
nhng doanh nghip to c v th trn th trng. Ngnh da giy Vit Nam cng khng
nm ngoi s cnh tranh , bn cnh y cng c coi l mt ngnh c kim ngch
xut khu cao trong my nm gn y v c quan tm u t, m rng sn xut. Vit
Nam hin nay ang l mt trong mi nc xut khu hng u th gii trong ngnh da
giy. Trong giy dp c xem l mt trong nhng sn phm xut khu mi nhn ca
Vit Nam. Sn phm giy dp ca Vit Nam c cht lng cao, rt c uy tn trn th
trng quc t.
V vy, nhm chng ti thc hin ti ny mong mun em li cho cc bn ci
nhn tng quan nht v ngnh da giy Vit Nam ni chung cng nh sn phm giy dp
ni ring. Thng qua vic phn tch m hnh kim cng ca M.Porter chng ta s nhn
thy nhng c hi v thch thc m Vit Nam phi i mt trong qu trnh hi nhp v
pht trin v sn phm mi nhn ny.

I. TNH HNH XUT KHU GIY DP CA VIT NAM SANG NHT BN

1. Khi qut v ngnh da giy Vit Nam
1.1. S hnh thnh v pht trin ngnh da giy Vit Nam
1.1.1. S hnh thnh.
Ngh lm giy Vit Nam c khai sinh cch y 527 nm v c b dy
lch s phong ph. Ngh c khai sng bi tin s Nguyn Thi Trung v 3 v s
t l: ng Phm c Chnh; ng Nguyn S Bn; ng Phm Thun Khnh.
Vo thi i nh L Trung Hng, trong t s sang Trung Hoa ca tin s
Nguyn Thi Trung , ba v s t c i theo hc ngh, tch ly kin thc v thuc
da, lm giy truyn thng v cc b quyt khc ca ngi dn Hng Chu, tnh H
Nam. T khi v nc, cc ng truyn b v pht trin ngh lm giy trong nc.
Ngh lm giy lan truyn khp ni v c mi ngi dn theo hc v pht trin
n ngy nay, cc v s t c nhn dn yu mn v phong lm ng t ngh giy
ca Vit Nam, khi ngun khai sinh ra ngnh Da Giy Vit Nam. n u th k
XX, cng ngh thuc da v lm giy ph bin v pht trin rng khp, ngnh Da
Giy Vit Nam c hnh thnh t cc phng th, lng ngh th cng, cao hn
pht trin thng vng chuyn sn xut v nhng cm cng nghip chuyn ngnh
nh Bnh Dng, ng Nai, H Ni, Hi Phng.Giai on ny kh di v trong sut
thi gian ny khng c nhiu s pht trin v cng khng ai ghi nhn li c
nhng thnh tu trn nn ch li rt t thng tin
1.1.2. Qu trnh pht trin:
Ngnh Da Giy Vit Nam l ngnh cng nghip sn xut hng tiu dng,
thi trang phc v tiu dng trong nc v xut khu quan trng. Ngnh c hnh
thnh v pht trin lu i qua cc giai on chnh v vi nhng c th nh sau:

Giai on t khi hnh thnh n 1950

Ni bt thi k ny l vic hnh thnh lng ngh Da Giy Ph Yn ti x

Ph Yn, huyn Ph Xuyn, H Ni (tnh H Ty c). y l lng ngh chuyn sn

xut giy c hnh thnh hn 100 nm. Ban u lng ngh ch sn xut dp da, sau
m rng sn xut giy da. Nhng nm t 1986 1992, hot ng ca lng ngh
4

tm chm lng do nhng kh khn t nhiu pha, nhiu ngi b lng i lm n ni

khc. n nm 1993, nhiu ngi quay v v tp hp lc lng xy dng li lng
ngh, trong thi gian cao im lng c gn 400 h sn xut kinh doanh giy v s
dng trn 1.000 lao ng ti ch v khong 2.000 lao ng t cc a phng khc
hoc nhn gia cng li. Hin nay, lng ngh vn duy tr v pht trin hot ng vi
nhng sn phm trung v thp cp, ch yu tiu th trong nc. Lng ngh Da
Giy Ph Yn c th c xem l mt lng ngh in hnh ca Vit Nam

Giai on 1950 1990.

Giai on ny th hin thng qua s pht trin ca ngnh Da giy khu vc

pha Nam, c bit l ti qun 4 v khu vc Ph Th thuc thnh ph H Ch Minh

(trc y l tnh Gia nh). Ni bt nht l s pht trin ca khu vc thuc da th
cng ti Ph Th, y l ni cung cp da cho tt c cc Xng lm giy dp min
Nam. Bn cnh cc c s lm giy dp ti qun 4, qun 11 l ni cung cp hu
ht giy dp cho khu vc Si Gn, Gia nh v min Nam. Phn ln cc c s ny
sn xut giy dp bng phng php th cng v na th cng vi s tr gip ca
mt s thit b gin n nh: my may m cc loi, my may , my may cp
v.v
Sau ngy min Nam gii phng (nm 1975), ti Thnh ph H Ch Minh v
mt s tnh nh: ng Nai, Hi Phng pht trin sn xut mt hng hi, dp thu
xut khu cho Lin X (c), Ba Lan v.v, theo mt s chuyn gia ca Lin hip X
ngnh Thm thu giy dp thuc Lin hip X Tiu th cng nghip Thnh ph H
Ch Minh, th ch ring ti Thnh ph c lc s lao ng t trn 20.000 ngi tham
gia sn xut mt hng ny.Mt s c s sn xut c ting lc by gi l: Hp tc x
giy da s 1, Hp tc x 19/5, Hp tc x Thng Nht v.v.Vo cui thp k 1980,
cc n hng xut khu vo khi XHCN t dn, trong khi nhu cu th trng ni
a cha cao, nn cc c s sn xut xut khu ny thu hp dn v ng ca.
c im chnh ca giai on ny l: Ch yu l sn xut bng phng php
th cng v bn th cng.Th trng chnh l Lin x c v cc nc XHCN ng
5

u.Th trng xut khu ch yu do cc Cng ty Thng mi cp 1 cung ng nh

Tocontap, Axtexport, Intimex thng qua vic thc hin cc Hip nh ca Chnh
ph. Nhim v chnh l gii quyt cng n vic lm cho ngi lao ng.Vi s i
mi v chnh sch kinh t, vic tip cn ra bn ngoi gip cc doanh nghip sn xut
giy dp nhp da thnh phm t i Loan, Thi Lan, Trung Quc, Achentina,
Canada vi cht lng tt v gi cnh tranh tr nn d dng hn, ng thi vi s
pht trin nhanh chng ca khu dn c sau nhng nm 1990, nhiu Xng thuc da
khu vc ny phi ng ca do khng sc cnh tranh v do vn nn nhim.
Mt s xng cn tn ti l nhng c s c u t cng ngh v i mi my mc
thit b, nhng u phi di chuyn ra ngoi . Hin nay, ch cn li vi c s thuc
da khi u t khu vc ny nh : ng T K, Kim Thnh, Hng Thi v.v.

Giai on 1990 2010.

Giai on ny bt u t khi Hip Hi Da Giy Vit Nam c thnh lp,

Hip Hi cng cng ng doanh nghip nh v v pht trin ngnh da trn c

s cc mc tiu c ph duyt trong Quy hoch tng th pht trin ngnh Da
Giy Vit Nam n nm 2000.
Giai on ny (t nm 1992), ngnh Da Giy Vit Nam tip nhn s dch
chuyn sn xut t cc nc cng nghip mi trong khu vc nh: i Loan, Hn
Quc v.v . Cc dy chuyn sn xut hon chnh c cc doanh nghip quan tm
u t pht trin vi s hp tc ca cc i tc trung gian nc ngoi. Khu vc
chnh tp trung pht trin ngnh Da Giy bao gm: H Ni , Hi Phng, Thnh
Ph H Ch Minh. Bnh Dng, ng Nai v.v
Vic sn xut giy dp c tr gip bi cc thit b cng nghip t thit b
ct, may, g n cc dy chuyn sn xut chuyn dng v.v. Bn cnh l vic
thnh lp hng lot cc nh my sn xut cng c h tr nh: nh my sn xut
khun, phom giy, dao cht v.v, cc nh my sn xut cao su, EVA, TPR v.v. c
bit l t khi c B Lut u t nc ngoi ra i to khung php l cho hng
lot cc doanh nghip ln t i Loan, Hn Quc u t sang Vit Nam, tn tui
6

ca cc nh my ln s dng hng nghn lao ng nh: Teakwang VINA, Hwa

Sung, Pou Yuen, Chang Shin, Ching Lu, Kwang Nam v.v bt u c bit n.
Bn cnh , cng chnh giai on ny nhng doanh nghip c tn tui ca
ngnh Da Giy Vit nam nh: Bitis, ThaiBinh Shoes, Bitas, An Lc, Hip Hng,
Thng nh, Thy Khu, Da Giy Hi Phng, Giy Si Gn, Giy Ph Lm, Asia
Shoes, VINA Giy v.v c nhiu khch hng trong v ngoi nc bit n.
T u nhng nm 2000 n nay, Chnh ph Vit Nam ban hnh nhiu
chnh sch khuyn khch u t trong v ngoi nc gip cho cc doanh nghip da
giy trong nc c hi pht trin, cng vi u t ca nhiu doanh nghip sn xut
da giy t Hn Quc, i Loan... gp phn thay i nhanh chng b mt ca ngnh
da giy Vit Nam. Sn lng sn xut giy dp cc loi tng nhanh qua cc nm.
Nm 2007,ngnh giy da Vit Nam ng th t trong s 8 nc xut khu ln nht
th gii, ch sau Trung Quc, Hng Kng v Italia . Nm 2010, ngnh xut khu da
giy Vit Nam vt ln ng th 2 sau Trung Quc

Giai on 2011 2012.

Giai on 2011 2012 nh gi s pht trin mnh m ca ngnh giy gia

Vit Nam.
Tng qut v tnh hnh tiu th giy da Vit Nam nm 2011.
Xut khu:
Kim ngch xut khu ca ngnh da giy t 6.523 triu USD, tng
27,3% so vi nm 2010, kim ngch xut khu ca ngnh ti xch ba l t
1.279 triu la M, tng 33,4% so vi nm 2010. Tng kim ngch xut khu ca
ton ngnh t 7.802 triu la M.
Ba vng th trng chnh hin nay ca ngnh da giy l EU, M vi
Nht vi kim ngch xut khu

Triu USD
Th trng
EU

2007
2.176,83

2008
2.484,72
7

2009
2.007,27

2010
2.403,75

2011
3.110,80

America
885,12
1.075,13 1.038,82 1.407,31 1.846,80
Japan
114,75
137,35
122,47
171,96
209,60
Cc nc khc
817,54
1.060,35 1.060,35 1.138,62 1.381,80
Tng s
3.994,24
4.767,22 4.066,76 5.122,25 6.549,00
Giy dp xut khu ca Vit Nam vo th trng M dang ng hng
th 2 sau Trung Quc v dn u ti mt s th trng nh Mexico, Brazil
Lnh vc ba l - ti sch, vng th trng chnh l: M, EU, Nht v
ng . D kin nm 2011 kim ngch xut khu vo cc cng th trng ny
nh sau: M: 461 triu USD; EU: 422 triu USD; Nht: 140 triu USD; ng
: 66 triu USD, cc th trng cn li: 190 triu USD.
Ni a.
Tng dung lng th trng ni a c chng 130 140 triu
i/nm, c tng tr gi tng ng 1,5 t USD. D kin sn lng giy dp
do DN trong nc sn xut v tiu th ni a t mc gn 70 triu i,
chim t trng gn 50%.
Cc loi cp, ti xch, ba l tiu th ni a c khong 25 triu chic
trong nm 2011, trong c khong 15 triu chic c sn xut t cc doanh
nghip Vit nam, chim t trng trn 60%.
Trong sn phm tiu th ni a, lng da thuc trong nc c nh
gi l chim n 70%.
Tng quan v tnh hnh tiu th da giy trong 3 thng u nm 2012.
Xut khu giy dp sang cc th trng st gim lin tc v kim ngch
trong 2 thng u nm 2012, nhng sang thng 3 c s tng trng nh vi
mc tng 0,08%, t 477,93 triu USD; tnh chung c qu I/2012 kim ngch
xut khu nhm hng ny t 1,49 t USD, tng 13,61% so vi cng k nm
2011. Kim ngch xut khu giy dp chim 6,01% trong tng kim ngch xut
khu hng ha ca c nc.
Theo B Cng Thng, doanh nghip (DN) da giy ang rt lo lng v
hin ti mi k hp ng xut khu n ht qu I. Ch c s t DN k c hp
ng n ht qu II nhng n hng li gim 20%-30% so vi cng k nm
trc. Cng vi s ct gim chi tiu, chnh sch nhp khu ca cc th trng
ln nh EU, M, Nht ang c s thay i trong cch thc mua hng v yu
8

cu ngy cng cao v tiu chun cht lng, cc tiu chun mi trng, trch
nhim x hi ca DN. b p s st gim ny, cc DN da giy ang n lc
chuyn sang tm kim n hng t th trng Nam M, nghin cu hp tc u
t sn xut v cung ng nguyn ph liu da giy vi cc nc c tim nng
nh n , Brazil.
Th trng xut khu ch yu nhm hng giy dp ca Vit Nam l Hoa
K, Anh, Nht Bn, B, c, Trung Quc, H Lan. Tnh trong c qu I/2012,
Hoa K vn l th trng ch o, tiu th ln nht nhm hng giy dp ca
Vit Nam, vi kim ngch t 439,58 triu USD, chim 29,48% trong tng kim
ngch xut khu ngnh hng, tng 15,8% so cng k. Th trng ln th 2 l
Anh chim 6,87%, t 102,4 triu USD, gim 3,27% so cng k; ng th 3 l
kim ngch xut khu sang th trng Nht Bn chim 6,04%, t 90,14 triu
USD, tng 14,73%; tip theo l B chim 5,91%, t 88,14 triu USD, tng
25,67%; c chim 5,67%, t 84,12 triu USD, tng 2,44%.
Tnh chung trong c 3 thng u nm 2012, kim ngch xut khu giy
dp sang a s cc th trng vn tng so vi 3 thng u nm ngoi; trong
cc th trng gp phn vo vic y nhanh tc tng kim ngch gm c: Ba
Lan (tng 262,88%, t 4,94 triu USD); Sc (tng 176%, t 8,41triu USD);
Indonesia (tng 129,55%, t 5,16triu USD); Thi Lan (tng 73,78%, t
3,74triu USD); U.A.E (tng 73,44%, t 7,53triu USD); Trung Quc (tng
61,77%, t 82,69triu USD); Singapore (tng 60%, t 6,33triu USD). Tuy
nhin, xut khu sang Phn Lan st gim mnh nht ti 50,74% so vi cng
k, ch t 0,61triu USD v xut sang Na Uy cng gim 32,7%, t 2,01 triu
USD, ngoi ra, cn mt s th trng cng st gim nhng mc gim nh t
2% 14% so vi cng k; trong xut sang Cu Ba gim t nht 2,11% v kim
ngch so cng k.
Nhng th trng tiu th giy dp ca Vit Nam qi I/2012
Th trng

T3/2012

3T/2012

%Tng/gim

VT: USD
%Tng/gim

T3/2012 so vi

3T/2012 so vi

Tng cng
Hoa K
Anh
Nht Bn
B
c
Trung Quc
H Lan
Brazil
Ty Ban Nha
Hn Quc
Php
Italia
Mhic
Panama
Canada
Hng Kng
xtrylia
i Loan
Nga
Nam Phi
o
Chi L
Sc
Thu in
Achentina
Tiu
Vng
quc

thng nht
Slovakia
an Mch
Singapore
Malaysia
Indonesia
Thu S
Ba Lan
n
Philippines

477.932.832 1.491.338.458
158.412.643 439.578.760
33.103.636 102.395.959
28.757.982 90.140.368
25.909.973 88.136.724
20.058.190 84.516.383
22.462.215 82.686.326
18.323.600 61.993.322
19.254.300 52.775.653
17.772.630 52.341.790
16.042.134 46.732.473
14.302.241 46.674.054
11.926.732 45.023.678
14.531.135 44.287.569
5.400.290
22.299.688
7.832.292
22.079.947
6.583.482
17.381.313
4.875.143
16.889.595
7.057.281
14.484.076
2.225.557
14.071.054
3.007.677
12.611.431
3.543.349
9.536.095
1.457.911
8.544.950
3.825.214
8.405.771
2.219.596
8.293.112
2.432.752
8.047.872
3.016.750
7.526.182

T2/2012
+0,08
+14,02
+1,29
-4,93
-18,64
+10,10
-30,69
-6,04
+136,69
+5,46
-14,59
-6,93
-6,35
-9,59
-27,48
+23,04
+2,22
-33,18
+58,82
-50,78
-37,58
+29,96
-34,29
+169,77
-5,05
+11,26
+10,68

cng k
+13,61
+15,80
-3,27
+14,73
+25,67
+2,44
+61,77
-12,76
+51,96
-2,71
+41,74
+13,06
-6,75
+2,26
-8,88
+5,90
+17,83
+35,55
+22,57
+17,90
+25,18
-9,29
*
+176,05
+32,24
*
+73,44

-13,02
-14,82
-37,15
-59,23
-42,19
+33,72
-87,32
-44,67
-63,47

*
+3,68
+60,08
-5,24
+129,55
+32,18
+262,88
+54,44
+26,53

Rp
1.681.111
1.890.201
2.010.528
1.342.681
1.416.912
1.651.101
221.589
867.401
900.492

6.895.052
6.335.944
6.326.498
6.156.846
5.157.716
5.085.327
4.941.039
4.418.849
4.418.444
10

Thi Lan
Th Nh K
NewZealand
Israel
Hy Lp
Na Uy
Ucraina
Phn Lan
Cuba
B o Nha

1.435.151
699.965
1.138.881
1.137.299
1.523.503
863.525
127.974
273.024
345.057
101.737

3.739.346
+7,47
3.082.101
-22,91
2.983.400
-5,32
2.479.063
+66,65
2.376.129
+777,06
2.010.663
+63,53
1.443.333
-70,81
671.521
+25,98
539.835
*
387.543
+61,48
Ngun: vinanet

+73,78
+9,59
*
*
-14,21
-32,74
+1,78
-50,74
-2,11
-12,22

1.1.3. c im v vai tr ca ngnh da giy

c im
- Ngun nhn cng di do c th s dng c vi chi ph thp: Vit Nam hin
c lc lng lao ng ng c, tr, khe khong 30 triu ngi c tay ngh
p ng c yu cu khi bt u s dng cng ngh v my mc thit b mi.
Ton ngnh giy dp hin nay c khong 350.000 lao ng, trong 80% lao
ng l n. Theo d on s lng lao ng ton ngnh n nm 2005 l
550.000 ngi, nm 2010 l 650.000 ngi, nhng hu ht cc cng nhn
khng c o to chnh quy ch c o to ch yu l km cp trn dy
chuyn sn xut. Cp bc k thut ca cng nhn bnh qun l 2.5 trn 6 v
phn ln s cng nhn tui 20-35. Trong s lao ng tt nghip ph
thng trung hc chim 70%, s cn li mi tt nghip lp 9. Chi ph nhn cng
Vit Nam v c bit trong ngnh giy da rt thp. iu ny gp phn lm
gim chi ph sn xut song cng dn n tnh trng mc lng ton ngnh
thp, phi thu ht lao ng t cc vng nng thn, do s lao ng ny cn
c chu kh nhng k nng tay ngh, trnh tinh xo, tc phong cng nghip
cn km. iu ny rt kh khn trong vic thc hin nhng n hng c gi tr
v i hi cht lng cao.

11

Bng 1: Chi ph lao ng so snh gia cc nh sn xut giy dp ASEAN

Vit Nam
0.3
-

n v USD
Indonesia Hn Quc Trung Quc Hng Kng i Loan
0.31
0.38
0.48
5.16
5.98
Ngun: Hip hi da giy Vit Nam LEFASO

Trnh cng ngh cha cao: Trnh cng ngh ca ngnh Da giy Vit
Nam thuc loi trung bnh so vi th gii nhng trong gia cc nh my ca
Vit Nam li c s khc bit ln. l s khc bit gia cc doanh nghip c
loi hnh s hu khc nhau. Trong khu vc cc doanh nghip nh nc, hu ht
cc my mc thit b nhp khu t Lin X v ng u t thp k 80, n nay
c k v lc hu. Hin nay, cc doanh nghip ny cng ang dn dn i
mi, thay th my mc thit b, nhp khu nhng dy chuyn cng ngh tin
tin nhng qu trnh ny din ra cn manh mn v rt chm chp do thiu vn.
Mt nguyn nhn khc l do chng ta ch yu sn xut theo phng thc gia
cng nn quy m u t sn xut ph thuc rt nhiu vo cc i tc nc
ngoi. Trong khi cc doanh nghip lin doanh v 100% vn nc ngoi li
c qui m ln, c trang b cng ngh my mc nh xng ng b. S my
mc thit b ny c cc i tc nc ngoi vn chuyn n Vit Nam, trong
s c hai i tc ln nht l Hn Quc v i Loan. Ton ngnh c trn
500 dy chuyn sn xut ng b sn xut cc loi dy dp hon chnh vi
cng sut mi nm hn 420 triu i cc loi. Tuy nhin s thit b my mc
ni trn phn ln thuc th h trung bnh ca th gii ch cha phi thuc th

h hin i nn nng sut cn thp.

Phng thc hot ng cc doanh nghip xut khu giy dp hin nay ch
yu l sn xut gia cng xut khu: Chnh v th trong nhng nm qua kim
nghch xut khu th ln cn kim ngch thc th li rt t. Tuy nhin vic thc
hin phng thc gia cng ny cng c nhng nh hng tch cc v tiu cc
nht nh. Ngoi nhng tc ng tch cc nh nhanh chng to c nhiu
12

cng n vic lm cho ngi lao ng, tip thu c nhng k nng kin thc
v qun l sn xut v cng ngh, tit kim c vn u t v trnh c ri
ro v th trng u ra, n cn c cc tc dng tiu cc nh: ph thuc nng n
vo i tc nc ngoi, khng c c hi nm bt th trng, b ng trong vic
tip nhn n hng v trin khai k hoch sn xut, li nhun thp v t vn
tch lu ti u t pht trin. Ngoi ra cn c mt tc ng do tm l ch
quan nh do da vo ngun nguyn liu nc ngoi khng ch trng u t
-

pht trin ngun nguyn liu trong nc.

Ngun nguyn liu u vo hn ch: Khong t 60% n 80% u vo cho sn
xut giy dp Vit Nam l nhp khu, c th tu theo tng chng loi sn
phm. C khi mt sn phm giy c sn xut ti Vit Nam nhng phn ln
nguyn ph liu ca sn phm li c nhp khu t ni khc. Thi Lan v
Hn Quc l hai quc gia cung cp nguyn liu da v Trung Quc l nh cung

cp cc ph liu khc.
V t chc qun l sn xut: Ngnh Da giy Vit Nam cng vi s chuyn i
c ch v chnh sch ca Nh nc hin nay c tn ti di nhiu hnh thc
s hu: doanh nghip nh nc (76 doanh nghip), doanh nghip ngoi quc
doanh (80 doanh nghip), doanh nghip c vn u t nc ngoi (77 doanh
nghip) (Ngun LEFASO-2001). Do vy v hnh thc t chc qun l sn xut
c nhiu im khc nhau.Sau nm 90, do c s khuyn khch t pha Chnh
ph Vit Nam, nhiu i tc nc ngoi n Vit Nam. Hin nay c khong
80% cc doanh nghip sn xut giy Vit Nam c quan h hp ng sn xut
vi cc hng nc ngoi. Trong t chc ca mt Cng ty lin doanh in hnh
Vit Nam, pha nc ngoi chu trch nhim v mt k thut cc hot ng
ca Cng ty bao gm: vn chuyn my mc v vt liu t nc h n Vit
Nam, cung cp hu nh ton b cc nguyn vt liu s dng trong dy chuyn
sn xut v tm kim hp ng. Trong khi pha Vit Nam thng cung cp
ngun nhn lc, duy tr bo dng cc thit b my mc trong nh my v chu
trch nhim v cng tc qun tr hnh chnh ca cng ty. Tuy nhin, n nm

13

2000 s pht trin rm r ca ngnh giy dp cng t t gim dn. Xt

mc quc gia c mt vi yu t nh hng lm gim tc gia tng ca
ngnh giy dp nh do gi tr gia tng ca mt s sn phm giy dp c th
thp, s l thuc qu ln vo cc nh u t nc ngoi v s hn ch ca dy
chuyn sn xut. Do vy, cc ch nh my v cc pha i tcVit Nam
thc c nhu cu phi thot ra khi s l thuc v ci thin c cc im
yu km t c mt s vng mnh ca ngnh cng nghip giy dp ca
Vit Nam trong tng lai.
Vai tr
- Gii quyt cng n vic lm: Vi s dn hn 86 triu ngi, mi nm Vit
Nam c hng triu ngi bc vo tui lao ng trong t l lao ng ph
thng cha qua o to cn kh ln. Ngnh da giy vi u im l s dng
nhiu lao ng v c th dng lao ng ph thng, hng nm to ra rt
nhiu cng n vic lm vi nhng lao ng cha qua o to. Vi vic m
rng sn xut, s cng nhn da - giy tng rt nhanh trong vng 5 nm tr
li y. Nm 1995 s ngi lao ng trong ngnh giy dp l 148.000 ngi
nhng n nm 1999, con s ny ln n 250.00 ngi vi tc tng trung
bnh hng nm l 27% trong giai on ny. Nm nay trong ton ngnh hin c
500.000 lao ng. Bnh qun mi nm ngnh da giy to ra khong 50.000
sut cng n vic lm. iu ny c ngha x hi rt to ln vi mt nc
giai on u cng nghip ho - hin i ho t nc v ng dn nh nc
ta. Vic gii quyt cng n vic lm cho mt s lng lao ng ln, tay ngh
cha cao s gii quyt c nhiu vn x hi khc. Mt khc thng qua vic
lao ng trn dy chuyn c bit l lao ng trong cc cng ty lin doanh c
vn u t nc ngoi, thc lao ng cng nghip trnh tay ngh ca
ngi lao ngnc ta cng c nng ln rt cao. iu ny cng l mt th
-

m ngi lao ng ca chng ta ang rt cn.

Phc v nhu cu trong nc: Hin nay nhu cu trong nc v mt hng giy
dp tng nhanh cng vi mc tng thu nhp ca dn c trong nc. Vi nng
lc sn xut hin c, ngnh cng nghip giy - dp p nSg c mt phn
14

nhu cu giy dp trong nc, tuy nhin Vit Nam vn cn nhp khu giy dp
vi s lng ln, vo khong 4 triu i/nm ch yu l giy dp Trung Quc.
Trong nhng nm tr li y, cc nh my da giy trong nc n lc bn
cnh vic tm kim m rng th trng xut khu ch trng n th trng
trong nc, ci tin mu m cht lng ph hp, p ng nhu cu, th hiu
ca ngi tiu dng ni a. C th nu ra vi v d nh cng ty giy H Ni,
cng ty giy Thng nh, cng ty giy Bnh Tin . v.v chng minh cho
-

iu ny.
Pht huy c li th so snh ca t nc: Cng nghip da giy ng mt
vai tr rt to ln trong hot ng cng nghip chung ca nc ta. N tn
dng v pht trin c li th so snh trong vic sn xut cc loi sn phm
ny nh c ngun nhn lc r mang tnh cnh tranh cao. Trong nn cng
nghip da giy ca Vit Nam, giy vn c sn xut nhiu hn l ti xch tay

v cc sn phm khc.
Gp phn lm tng thu ngoi t: t nc ta trong giai on u Cng nghip
ho - Hin i ho rt cn nhiu ngoi t nhp khu my mc thit b gp
phn xy dng t nc. Cng vi s pht trin ca ngnh da giy, s tng
trng trong vic xut khu ca ngnh giy dp trong thi gian qua cng em
li mt s lng ngoi t ln.

2. Tnh hnh xut khu giy dp ca Vit Nam vo cc quc gia

2.1. Tng quan tnh hnh xut khu ca Vit Nam
Tnh hnh xut khu ca Vit Nam trong nhng nm va qua c nhiu khi
sc, c bit t khi Vit Nam chnh thc gia nhp t chc thng mi th gii, hng
ro thu quan dn c d b, cng vi cc chnh sch thc y sn xut, xut khu
ca Chnh ph. Bng vic tip tc y mnh v i mi, ci tin cc hot ng xc
tin thng mi, c bit l cc hot ng thuc chng trnh xc tin thng mi
quc gia nhm gip cc doanh nghip Vit Nam trong vic tm kim i tc, m
rng th trng xut khu. a dng ha mt hng xut khu pht trin thm cc
mt hng xut khu mi c tim nng. Quy m v tc tng trng v c cu
15

hng ho xut khu c nhng chuyn dch theo hng tch cc. c th c th
hin qua bng sau:

TNH HNH XUT KHU CC MT HNG CA VIT NAM QUA CC NM

TT Ch tiu

2009

Tng kim ngch

57,096
Nhm nng sn, thy
I
12,261
sn
1 Thu sn
4,251
2 Rau qu
439
3 Nhn iu
847
4 C ph
1,731
5 Ch cc loi
180
6 Ht tiu
348
7 Go
2,664
8 Sn & sp t sn
574
9
Cao su
1,227
Nhm nhin liu,
II
8,651
kh/sn
1 Than
1,317
2 Du th
6,195
3 Xng du
1,005
Qung v cc khong
4
135
sn khc
Nhm cng nghip
III
29,619
ch bin
Bnh ko & SP t ng
1
276
cc
2 Ha cht
90
3 Sn phm ha cht
274
4 Cht do
160
5 Sn phm cht do
808
6 Sn phm t cao su
175

2010

2011

VT: Triu USD

2010/2009
2011/2010
Tuyt Tng Tuyt Tng

72,237

96,257

i
15,141

15,286

19,713

3,025

24.67

4,428

28.97

5,018
460
1,135
1,851
200
421
3,248
564
2,388

6,107
628
1,476
2,741
201
746
3,643
948
3,223

767
21
288
120
20
73
584
(10)
1,161

18.04
4.85
33.97
6.95
11.10
21.09
21.92
(1.69)
94.64

1,089
168
341
890
1
324
395
384
835

21.71
36.42
30.05
48.07
0.69
76.92
12.17
68.07
34.96

8,071

11,160

(580)

(6.71)

3,090

38.28

1,611
4,958
1,346

1,659
7,236
2,068

294
22.35
(1,237) (19.96)
341
33.97

48
2,278
721

2.97
45.94
53.57

156

199

21

15.39

43

27.55

43,353

57,249

13,734

46.37

13,896

32.05

326

377

50

18.16

50

15.46

223
416
219
1,049
291

245
585
230
1,347
387

133
143
59
241
116

148.44
52.04
36.75
29.88
65.98

22
168
11
298
96

9.95
40.40
5.16
28.41
33.06

16

i
26.52

i
24,020

i
33.25

7
8
9
10
11
12
13
14

Ti xch, va li, m,
d
My, tre, ci, thm
Sn phm g
Giy v sp t giy
Hng dt may
Giy dp
SP gm, s
Thy tinh v cc sn

phm
15 qu, sp t qu
16 St thp
17 Sp t st thp
Hng /t & LK
18
m/tnh
My mc, thit b, PT
19
khc
20 Dy in v cp in
Phng tin vn ti v
21
ph tng
IV Hng ho khc
Nhn xt:

731

959

1,279

228

31.20

320

33.38

179
2,598
276
9,066
4,067
267

203
3,436
374
11,210
5,122
317

199
3,910
415
14,029
6,523
350

24
838
99
2,144
1,056
50

13.66
32.26
35.88
23.65
25.96
18.74

(5)
475
40
2,819
1,401
33

(2.23)
13.81
10.75
25.14
27.35
10.48

275

368

373

93

33.80

1.35

2,732
383
604

2,824
1,050
828

2,676
1,640
1,146

92
667
224

3.39
174.23
37.11

(148)
590
318

(5.23)
56.23
38.43

2,763

3,590

4,198

827

29.93

608

16.92

2,059

3,066

4,124

1,007

48.92

1,058

34.49

885

1,311

1,518

426

48.15

207

15.77

954

1,578

2,387

624

65.39

809

51.31

6,565

5,527

8,134

2,607

47.16

(1,038) (15.81)

Nhn vo bng trn ta thy quy m v tc tng trng ca xut khu

c m rng v tng trng mc kh cao. Chuyn dch c cu xut khu theo
hng y mnh xut khu nhng mt hng c gi tr gia tng cao, sn phm ch
bin, ch to, sn phm c hm lng cng ngh v cht xm cao, gim dn t trng
hng xut khu th. Pht trin xut khu cc mt hng mi nh sn phm c kh,
thc phm ch bin, ho phm tiu dng... cc sn phm c hm lng cng ngh
cao nh sn phm phn mm, hng in t v tin hc.
Tng kim ngch xut khu hng ho nm 2010 t khong 71,6 t USD, tng
25,5% so vi nm 2009. Trong nhm hng nng, lm, thy sn c t 15,1 t
USD, chim 21% trong tng KNXK, tng 22,9% so vi cng k. Nhm khong sn
c t 7,9 t USD, chim 11,1% trong tng KNXK. Nhm hng cng nghip ch

17

bin c t 38,5 t USD, chim 53,8% trong tng KNXK, tng 30% so vi nm
2009.
Nm 2010, tng kim ngch xut khu ca Vit Nam c t 72,2 t USD
tng 26,52% so vi nm 2009, v gi tr kim ngch xut khu tng 15,1 t USD.
Trong : Nhm hng nng, lm, thy sn c t 15,1 t USD, chim 21% trong
tng KNXK, tng 22,9% so vi cng k. Nhm khong sn c t 7,9 t USD,
chim 11,1% trong tng KNXK, gim 4,1% so vi cng k. Nhm hng cng
nghip ch bin c t 38,5 t USD, chim 53,8% trong tng KNXK, tng 30% so
vi nm 2009.
Nm 2011, tuy kinh t th gii v trong nc gp nhiu kh khn, thch thc,
nhng hot ng xut khu vn t kt qu cao, vt tri c v quy m xut khu v
tc tng so vi nm trc. T l xut khu/GDP vt qua mc 80% (nm 2010 l
70%). Tng kim ngch xut nhp khu vt mc 200 t USD.
Tng kim ngch xut khu hng ho (KNXK) nm 2011 c t 96,3 t
USD, tng 33,3% so vi nm 2010. So vi nm 2010 c thm 2 mt hng l ti
xch, va li, m, d v sn phm t st thp c kim ngch trn 1 t USD, a cc
mt hng c kim ngch trn 1 t USD ln con s 23 mt hng.
Nhiu mt hng tng mnh v s lng xut khu, gip duy tng trng xut
khu v th hin c quy m m rng sn xut. Lng hng cng nghip tng ln
gp phn b p cho lng hng khon sn, du th gim mnh. Gi xut ca
nhiu mt hng cng tng mnh, trong nhiu mt hng c hng li t tng
gi th gii nh go, c ph, cao su, du th, than.mt s hng ha tng gi kh
do hm lng ch bin tng ln nh dt may, thy sn, g, dy v cp in, Tng
kim ngch xut khu hng ho tng dn qua cc nm v tc tng trng bnh
qun c giai on 2009-2011 vo khong 30%/nm.
2.2. Tnh hnh v cc th trng xut khu giy dp ca Vit Nam
Bng s liu v tnh hnh xut khu giy dp ca Vit Nam 2010, 2011,2012
Th trng

2010
Giy
Tng kim
18

2011
Giy
Tng kim

1/2012-8/2012
Giy dp

EU
America
Japan
Cc nc khc
Tng kim ngch

dp
2.403,75
1.407,31
171,96

ngch
2720.05
1752.91
276.86

dp
3.110,80
1.846,80
209,60

ngch
3532.8
2307.8
349.6

1740
1450
233

1.138,62

1330.62

1.381,80

1637.8

1337

5.112,25
6071.05
6549
7828
Ngun: Vin nghin cu gia giy

4760

Nm 2011 l nm y kh khn, th thch ca cc doanh nghip ngnh da

giy, s tit gim nhu cu tiu dng ca cc th trng xut khu, ngun vn vay
kh khn, chi ph u vo ngy mt cao nh hng khng nh ti hot ng
sn xut, kinh doanh ca cc doanh nghip trong ngnh. Tuy nhin, vi rt nhiu n
lc ngnh da giy vt kh mt cch xut sc. Kim ngch xut khu ca ngnh
da giy t 6,549 t USD, tng 27,3% so vi cng k, tng kim ngch xut khu
ton ngnh nm 2011 t 7,828 t USD, ch ng th 3 sau dt may, du kh.
EU, M, Nht Bn vn l nhng th trng chnh ca ngnh vi 80% t trng
xut khu
c bit, nm 2011 l nm ng nh trong cng tc i ngoi ca ngnh da
giy, vi nhng thng li trong v kin chng bn ph gi giy nhp khu vo
Canada, EU quyt nh chm dt vic p thu Anti dumping i vi mt s mt
hng giy v m da xut khu ca Vit Nam, Vit Nam c cng nhn l nc
xut khu giy ln th 2 sau Trung Quc v l nc sn xut giy ln th 4 trn
ton th gii ti Hi ngh WFC din ra ti Brazil ngnh da giy Vit Nam
khng ch bo v c quyn li ca cc doanh nghip trong ngnh m cn t m
hn tn mnh trong bn ngnh da giy th gii.
Tnh n ht thng 8-2012, xut khu nhm hng giy dp t 4,76 t USD,
tng 13,2% so vi cng k nm 2011. Trong , th trng EU t 1,74 t USD,
tng 3% v chim 36,5% kim ngch xut khu nhm hng ny ca c nc. Tip
theo l xut khu sang th trng Hoa K t 1,45 t USD, tng 17,9%; sang Nht
Bn t 223 triu USD, tng 31%; sang Trung Quc t 208 triu USD, tng
39,1%;... so vi cng k nm 2011.
19

Nhng th trng tiu th giy dp ca Vit Nam qi I/2012 (V: USD)

Th trng
Tng cng
Hoa K
Anh
Nht Bn
B
c
Trung Quc
H Lan
Brazil
Ty Ban Nha
Hn Quc
Php
Italia
Mhic
Panama
Canada
Hng Kng
xtrylia
i Loan
Nga
Nam Phi
o
Chi L
Sc
Thu in
Achentina
Tiu Vng quc Rp
Slovakia
an Mch
Singapore
Malaysia
Indonesia
Thu S
Ba Lan

3T/2012
1.491.338.458
439.578.760
102.395.959
90.140.368
88.136.724
84.516.383
82.686.326
61.993.322
52.775.653
52.341.790
46.732.473
46.674.054
45.023.678
44.287.569
22.299.688
22.079.947
17.381.313
16.889.595
14.484.076
14.071.054
12.611.431
9.536.095
8.544.950
8.405.771
8.293.112
8.047.872
7.526.182
6.895.052
6.335.944
6.326.498
6.156.846
5.157.716
5.085.327
4.941.039
20

%Tng/gim 3T/2012 so vi
cng k
+13,61
+15,80
-3,27
+14,73
+25,67
+2,44
+61,77
-12,76
+51,96
-2,71
+41,74
+13,06
-6,75
+2,26
-8,88
+5,90
+17,83
+35,55
+22,57
+17,90
+25,18
-9,29
*
+176,05
+32,24
*
+73,44
*
+3,68
+60,08
-5,24
+129,55
+32,18
+262,88

n
Philippines
Thi Lan
Th Nh K
NewZealand
Israel
Hy Lp
Na Uy
Ucraina
Phn Lan
Cuba
B o Nha

4.418.849
4.418.444
3.739.346
3.082.101
2.983.400
2.479.063
2.376.129
2.010.663
1.443.333
671.521
539.835
387.543

+54,44
+26,53
+73,78
+9,59
*
*
-14,21
-32,74
+1,78
-50,74
-2,11
-12,22
Ngun: vinanet

T nhng s liu trn phn no cho ta thy c s nh hng ca vic xut

khu giy dp ni ring, xut khu Vit Nam ni chung khi nn kinh t Chu u
hin ang trn suy thoi. Tc tng trng xut khu giy dp Vit Nam qu
I/2012 khng i hoc tng khng ng k cc nc khu vc Chu u.
Ngoi ra, cc doanh nghip xut khu trong nc cn phi i mt vi nguy
c b cc i th cnh tranh nh Brazil, Mexico, Argentina kin tng. Brazil va
chnh thc khi xng iu tra chng ln trnh thu i vi giy dp nhp khu t
VN k t thng 10-2011 l mt v d. Hin cc quc gia ny vn ang theo di
cht ch cc mt hng giy dp xut khu t VN, nu c c hi, h sn sng a vo
din kin tng.
Trong khi th vi th trng Trung Quc, Hoa K, Nht Bn, kim ngch
xut khu giy ca Vit Nam vn tng ng k, y cng l mt du hiu ng
mng cho ngng giy da trn cc th trng ny.
Mc d tc tng trng xut khu vo khu vc Chu u ang chng li
nhng y vn l th trng nhp khu giy da ln nht ca Vit Nam.
3. Tnh hnh xut khu sn phm giy dp sang Nht Bn
3.1.
Th hng XK
Nm
Kim ngch (USD)
%
vo Nht Bn
2007
114,750,000
3
2008
137,350,000 21
20%
3
2009
122,473,697
-11%
3
2010
171,960,000
40%
3
2011
209,600,000
22%
3

Kim
ngch

xut khu sn phm giy dp Vit Nam sang th trng Nht Bn thi gian
gn y

Biu v kim ngch xut khu giy dp Vit Nam sang th trng Nht
(Ngun d liu c ly t B Cng Thng v Tng Cc Thng K)
Nhn xt:
Nhn chung kim ngch xut khu giy dp ca Vit Nam t nm 2007 n
nm 2011 tng trng kh tt qua tng nm.
Nm 2007 t l tng trng t 114,750,000 USD, ng th 3 sau Italy v
Trung Quc. n nm 2008, chng ta vn gi c th hng nhng mc tng
trng tng mnh, t137,350,000 USD , ng vi tng 20% so vi nm 2007
cng k. l thnh tu ca nhng quyt tm v s thch nghi nhanh nhy vi th
trng ca cc doanh nghip Vit Nam.
n nm 2009, l nm xy ra i khng hong ti chnh trn ton th gii,
c bit i vi cc cng quc kinh t trn th gii. Khng ring g ngnh giy da,
m hng lot cc ngnh hng xut khu khc b nh tr, hng lot hp ng b hy.
Do ring trong nm ny sn phm giy dp c t l tng trng -11% so vi cng
k nm 2008.
22

Sau khi gng dy t cuc khng hong nm 2009, nm 2010 giy dp Vit
Nam tng trng kh tich cc (t 40%).Tuy vy, Vit Nam vn xp th hng 3
trong cc nc xut khu giy dp vo th trng Nht Bn (theo Hip Hi Da giy
Vit Nam).Sang nm 2011 kim ngch xut khu tip tc tng ln 22% so vi nm
2010 v t khong 249,600,000USD.
Mt trong nhng nhn t gp phn to nn nhng thnh qu ng khen ngi
nm 2011 ca ngnh da giy ni chung v giy dp ni ring l nhng n lc gi
vng th trng xut khu ca cc doanh nghip trong ngnh. EU, M, Nht Bn
vn l nhng th trng chnh vi 80% t trng xut khu, ring mt hng giy dp
xut khu ca Vit Nam vo th trng Nht Bn ng hng th 3 ch sau Italy v
Trung Quc v dn u ti mt s th trng nh: Mexico, Brazil
Nhng chuyn bin tch cc th trng ni a cng l mt trong nhng
im nhn ca nm 2011, theo s liu ca Hip hi Da giy Vit Nam, tng dung
lng th trng ni a ca sn phm giy dp c khong 130-140 triu i/nm,
p ng c gn 70 triu i, chim gn 50% t trng, sn phm ti xch, ba l
p ng c 25 triu chic, chim 60% t trng v lng da thuc cng c tiu
th ni a ti 70%.
c bit, nm 2011 l nm ng nh trong cng tc i ngoi ca ngnh da
giy, vi nhng thng li trong v kin chng bn ph gi giy nhp khu vo
Canada, EU quyt nh chm dt vic p thu Anti dumping i vi mt s mt
hng giy v m da xut khu ca Vit Nam, Vit Nam c cng nhn l nc
xut khu giy dp ln th 2 sau Trung Quc v l nc sn xut giy dp ln th 4
trn ton th gii ti Hi ngh WFC din ra ti Brazil ngnh da giy Vit Nam
khng ch bo v c quyn li ca cc doanh nghip trong ngnh m cn t m
hn tn mnh trong bn ngnh da giy th gii.
Kim ngch xut khu giy dp tng vt bc l do trong nhng nm ny Nh
nc c nhng chnh sch khuyn khch xut khu giy dp vo Nht Bn l th
trng trng im th 3 sau th trng Hoa K v EU.

23

3.2. nh gi hot ng xut khu sn phm giy dp ca Vit Nam sang Nht
Bn
3.2.1. Thun li
Ngnh da giy th gii ni chung v giy dp ni ring tip tc c xu hng
chuyn dch sn xut sang cc nc ang pht trin, c bit hng vo cc nc c
mi trng u t thun li, chnh tr n nh v an ton. Khi Vit Nam chnh thc
gia nhp t chc thng mi th gii, hng ro thu quan dn c d b, cng vi
cc chnh sch thc y sn xut, xut khu ca Chnh ph, Vit Nam s tr thnh
mt a im u t l tng cho cc nh sn xut da giy.
Ch x hi n nh v ang to nhiu c hi thun li cho doanh nghip
pht trin thng qua c ch chnh sch ph hp vi tnh hnh trong nc v thng l
quc t.
Hi nhp kinh t quc t to ra nhiu c hi cho s pht trin: gia tng cc
lung chuyn giao vn, cng ngh, kinh nghim qun l, thc y giao lu vn ho,
tr tu, cng c v tng cng cc th ch quc t, pht trin vn minh vt cht v
tinh thn to ra mi trng thun li cho pht trin th trng quc t.
Hi nhp kinh t quc t gp phn thc y cc c hi pht trin ngnh da
giy ni chung v giy dp ni ring, vic chuyn giao cng ngh theo chu k
nhanh hn ph hp vi yu cu kht khe ca th trng. Vic gia nhp t chc mu
dch t do ASEAN (AFTA) to iu kin vic giao lu hng ho thng sut, t cn
tr, xo b hng ro phi thu quan, u i v thu quan to iu kin cho ngnh
hng da giy thm nhp vo th trng khu vc.
Vic y ban chu u (EC) chm dt p dng thu chng bn ph gi 10%
vi sn phm giy m da Vit Nam. Vic lm ny khin cc doanh nghip sn
xut giy dp Vit Nam nhn c lng ln n t hng do cc khch hng c
quay li th trng Vit Nam, ng thi c s chuyn dch cc n hng t cc nc
ang b p mc thu chng bn ph gi. Ngoi ra, thi gian qua, sn phm giy dp

24

ca Vit Nam c s chuyn ha, hng ti xut khu cc loi giy dp bng da
tht, gi da v c bit l giy th thao, giy vi. Dn n kim ngch xut khu tng.
Da giy Vit Nam ni chung cng nh giy dp Vit Nam ni ring ang
gim dn s l thuc qu nhiu vo th trng EU v M. Hip nh i tc Xuyn
Thi Bnh Dng (Trans-Pacific Partnership TPP) vi s tham gia ca 9 nc
Brunei, Chile, New Zealand, Singapore, M, Australia, Malaysia, Peru, Vit Nam.
Mi y, Nht Bn cng tuyn b tham gia hip nh ny v trong tng lai c
th s c thm nhiu nc khc.
Thun li ca Vit Nam l c cc Hip nh thng mi n phng hoc
a phng vi phn ln cc nc cn li. So vi cc hip nh thng mi t do
(FTA) khc, TPP c xem l mt bc pht trin mi v cht lng cam kt v t
ra nhiu tiu chun nghim ngt v mi trng, lao ng, s hu tr tu
Ngy 28/8/2012, Thng v i s qun Vit Nam ti Nht Bn phi hp
vi Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam (VCCI) v Trung tm Nht Bn
ASEAN t chc cuc hi tho thc y thng mi VitNht ti Tokyo.
Ngnh da giy l ngnh s dng nhiu lao ng x hi. Ton ngnh thu
ht nhiu lao ng.. Vit Nam c "c cu dn s vng", m t l ngi c tui lao
ng hng nm tng cao, to ngun lao ng di do cho ngnh s dng nhiu lao
ng nh da giy. y c th c coi l li th so snh vi mc chi ph nhn cng
thp. Mt khc, lao ng Vit Nam kho lo, c tay ngh cao nn cng l mt li
th trong cnh tranhca ngnh cng nh ca mt hng ta ang xt, m c th y
l giy dp.
Vi dn s trn 80 triu dn l mt th trng y tim nng cho th trng
ni a. Mt khc, vi i sng ngy cng c nng cao, kh nng mua sm ca x
hi ngy cng c ci thin, t nc ngy cng hi nhp su rng vo th gii
lm cho ngnh du lch pht trin l nhng c hi ngnh da giy ni chung v giy
dp ni ring pht trin theo hng xut khu trc tip ngay trn sn nh.
Trong nhng nm gn y cng tc xc tin thng mi bt u c ch
trng. Nhng hot ng tch cc nhm tng cng tuyn truyn v qung b hnh
25

nh ca mt hng giy dp Vit Nam nh mt quc gia sn xut v xut khu da

giy tim nng, nng cao nng lc hiu bit v kin thc php lut, th trng,
phng nga cc v kin bn ph gi v vn dng lut u tranh trong cc v
tranh chp thng mi. Phng thc bn hng ti cc doanh nghip c nhiu i
mi, hnh thnh nhiu mng li bn bun, bn l, tham gia vo cc knh phn phi
ca cc tp on xuyn quc gia, pht trin hnh thc thng mi in t.
Theo nh gi ca nhiu chuyn gia, t nm 2010 n 2015 l "thi k vng"
ca ngnh da giy, bi Vit Nam ang c li th cnh tranh tt hn mt s nc
trong khu vc. S pht trin thun li ca ngnh cng gp phn khng nh vo vic
pht trin cc mt hng trong ngnh, bao gm giy dp.
Nhu cu ca th trng ni a i vi mt hng giy dp mi nm khong
trn 1,5 t USD. S liu thng k ca B Cng Thng nm 2011 cho thy, mi
nm c nc tiu th t 130-140 triu i giy dp, gi tr trn 1,5 t USD, chim
khong 30% doanh thu xut khu ca ngnh. Nhiu DN chuyn hng, m rng
sn xut sn phm phc v th trng ni a v c tng trng kh.V hin nay,
sn lng giy dp do DN trong nc sn xut v tiu th ni a t gn 70 triu
i, chim t trng 50% so vi nhu cu tiu th 130 - 140 triu i/nm (tng
ng 1,5 t USD). y l du hiu tt m mt hng ny em li.
3.2.2. Kh khn
Bn cnh nhng iu kin thun li th vic hi nhp kinh t quc t cng
mang li khng t kh khn v thch thc. Cc doanh nghip sn xut giy dp Vit
Nam ang gp phi cnh tranh gay gt t cc th lc kinh t mnh trong khu vc v
quc t nh Brazil, Trung Quc v mt s nc ASEAN.
S cnh tranh khc lit ca Trung Quc, mt t nc c th mnh v mt
hng giy dp. Mt hng giy dp xut khu ca Trung Quc c u th hn giy dp
xut khu ca Vit Nam do trnh cng ngh ca Trung Quc tin tin hn, mu
m ca h p v a dng hn.i vi cc th trng xut khu khc nh Lin bang
Nga, cc nc ng u, Trung ng, chu Phi, tuy khng yu cu cao v mu m

26

v cht lng nhng hng Vit Nam vn khng th thm nhp mnh vo th trng
cc nc ny.
Nhu cu ca th trng ni a i vi mt hng giy dp mi nm tng. Tuy
nhin, hin nay cc doanh nghip trong nc mi ch p ng c khong
40%.Th trng ny ang b hng nc ngoi chim lnh, trong sn phm ca
Trung Quc l nhiu nht.
Bn cnh nhng kh khn kinh t ti cc th trng nhp khu, vic xut
khu giy dp cng ang chu tc ng mnh m bi cc th trng nhp khu ln
(EU, Hoa K, Nht Bn) bi h ang thay i cch thc mua hng, yu cu cao v
chun cht lng, mi trng V vy cc doanh phi chuyn sang tm kim n
hng t th trng Nam M, nghin cu hp tc u t sn xut v cung ng
nguyn ph liu da giy vi cc nc c tim nng nh n , Brazil. iu ny
c th lm cho cc doanh nghip c th b mt i nhng th trng ln, tn chi ph
trong vic tm kim thm th trng mi.
Thm na, cuc khng hong ti chnh th gii c tc ng su sc n nn
kinh t Vit Nam ni chung v ngnh sn xut da giy ni ring m c th y l
sn xut giy dp. Cc nn kinh t ln nh M, Chu u, v Nht Bn u chu nh
hng ln ca cuc khng hong ny v n c tc ng mnh n kim ngch xut
khu ca ngnh da giy. Bi, y l nhng th trng nhp khu hng chnh ca Vit
Nam, nn theo c tnh ca ngnh ny, trong nm 2009, nhu cu s dng giy dp
cc nc trn c kh nng gim 15%. Th trng s cht hp hn nhiu, v cc nh
sn xut trong v ngoi nc cng phi cnh tranh gay gt hn.
Vic kim sot lm pht khng tt khin i sng ca ngi lao ng gp
nhiu kh khn. Vi mc tng gi hng nm gn 20% i vi cc loi sn phm
thit yu cho i sng hng ngy nh go, ng, tht c... cng khin cho nhiu
doanh nghip phi ht hi trong vic tng lng gi cng nhn. y cng l mt
trong nhng nguyn nhn khin ngi lao ng phi t b cng vic ti cc thnh
ph v lm vic ti qu nh nhm gim bt chi ph. Gi nguyn liu u vo tng

27

lin tc lm nh hng n gi thnh sn phm do VN vn cn l thuc phn ln

vo nguyn liu nhp khu, nht l cc nguyn liu cao cp.
Mi quan h gia doanh nghip vi doanh nghip v doanh nghip vi th
trng, giy dp Vit Nam vn cn c nhiu hn ch cn khc phc. Theo nh gi
ca cc doanh nghip da giy Vit Nam, phn ln cc nh nhp khu giy dp ca
Nht thng t hng vi s lng ln v sn xut theo hnh thc FOB (mua t,
bn on). iu i hi doanh nghip phi c tim lc trong u t my mc,
thit b, cng ngh hin i cng nh chn mua vt t, nguyn ph liu. Do vy, ch
c cc doanh nghip 100% vn u t nc ngoi (chim 60% sn lng v kim
ngch xut khu giy dp Vit Nam) mi c nng lc p ng yu cu sn xut
ca nh nhp khu.
Nng lc xut khu giy dp ca Vit Nam trn th trng xut khu th gii
cn yu do thiu kh nng t thit k mu m, t m bo vt t nguyn liu trong
nc, quy m sn xut cha ln, iu kin kinh t v h tng dch v ca Vit
Nam cn nhiu hn ch, gi thnh chi ph sn xut cao, u th v nhn cng lao
ng tuy vn l nhn t cnh tranh, nhng khng cn thun li nh trc y. Theo
nhn nh ca cc chuyn gia kinh t th d c n 90% sn lng xut khu, nhng
li nhun thu v t ngnh giy da ch t mc 25% gi tr gia tng, v ngnh ny ch
yu vn bn sc lao ng l chnh. Nng lc sn xut ca ngnh giy da cng nh
mt hng giy dp ch yu ti cc c s ngoi quc doanh v c yu t nc ngoi,
chim trn 90% nng lc ca c ngnh, chng t nng lc ngnh ph thuc hon
ton vo ln sng u t ca t bn t nhn trong nc v quc t.
Phn ln cc doanh nghip ang kh khn trong tip nhn thm n hng,
mt mt do thiu lao ng, mt khc do sn xut khng b p chi ph (mt s
doanh nghip thc hin cc n hng gia cng phi b l). y c th l nguyn
nhn lm cho mt s doanh nghip lm vo tnh trng kh khn.
Vn cn tn ti nhng doanh nghip Vit Nam sn xut giy dp l nhng
doanh nghip quy m nh, k thut sn xut v cng ngh km, nng sut lao ng
thp, nng lc cnh tranh yu. Trnh cn b qun l, trnh tay ngh cn thp,
28

nht l k thut thit k mu m cho ph hp vi th hiu ngi tiu dng tng th

trng cn yu. M ngy nay th trng i hi ngy cng cao v sn phm nh cc
tiu chun nhn, mc v sn phm khng c cht c hi
Khng nhng th, giy dp xut khu do Vit Nam sn xut phn ln u
thng qua i tc th ba, hot ng kinh doanh trc tip cn rt hn ch v ph
thuc nhiu vo nc ngoi v vn, k thut, nguyn ph liu v th trng. Do
khng xut khu trc tip, cc doanh nghip ny khng th c c hi m phn xut
khu trc tip vi gi cao.
Tuy c li th gi nhn cng r, ngun cung ng lao ng di do do dn s
tr, nhng nng sut lao ng ca ngi Vit Nam rt thp.Mt khc, d Vit Nam
c li th so vi cc nc v gi nhn cng r (150 n 200 USD/thng), v d nh
Trung Quc (206 n 210 USD/thng) nhng Vit Nam phi nhp khu nguyn liu
ti trn 65% nn sc cnh tranh b yu i. y ang l ro cn i vi qu trnh
chuyn i sang sn xut ton din ca vic sn xut giy dp. Mt yu km na l
da giy Vit Nam ch yu lm gia cng, pha nc ngoi thc hin tt c nhng
cng vic t cung cp nguyn vt liu n tiu th sn phm, do ph thuc nhiu
vo khch hng v hiu qu thu c thp. Chnh iu ny gy nn nhng ri ro ln
trong vic m bo ngun cung cho vic sn xut giy da cng nh v s lng v
cht lng. Bn cnh , gi gia cng chim ch khong 5% ton b gi tr ca sn
phm, ch doanh nghip cn phi chi rt nhiu khon nn mc thu nhp ca lao
ng rt kh tng, kh cnh tranh vi cc ngnh ngh khc.
Nguyn vt liu sn xut giy dp chim n 80% gi tr ca sn phm trong
ngnh sn xut da ng vai tr quan trng nht. Theo LEFASO, nhu cu da thuc
nm 2007 ca ton ngnh khong 350 triu feet vung, trong khi cc nh my
thuc da ca Vit Nam v nc ngoi u t ti Vit Nam mi ch sn xut v p
ng c khong 20% nhu cu da thuc ca c nc, 80% cn li phi nhp
khu.Ngnh ph liu sn xut cn trm trng hn, cc doanh nghip Vit Nam mi
ch sn xut c mt vi mt hng rt hn ch nh nhn, ren, dy giy... nhng li
b ng nhng loi ph kin tinh xo l cc sn phm nha c xi m nh khoen,
29

mc, cm, cc vt trang tr trn giy, c bit l giy n v giy tr em.Ring

giy, khu nguyn ph liu c cc doanh nghip Vit Nam ch ng tt nht,
cng ch p ng c 30% nhu cu sn xut ca ngnh ni chung. Cht liu gi da,
c bit c s dng nhiu cho giy th thao, mc d chim t trng xut khu gn
bng 50% gi tr da giy xut khu ni chung, cng s dng n 80% nguyn liu
nhp ngoi.
V ngnh cng nghip da (nguyn liu chnh sn xut giy dp)
Vit Nam c sn ngun nguyn liu t vic chn nui b, heo. Tuy nhin tp
qun chn nui thiu tp trung v cha p dng trit nhng k thut chm sc gia
sc ca ngi chn nui nh khin da nguyn liu thu c thng khng p, cht
lng thp, buc nh sn xut phi tn thm nhiu chi ph x l da thuc.
Ngnh cng nghip h tr cho lnh vc sn xut giy dp trong nc, c mt
s im yu nh: gi cao hn nguyn ph liu nhp khu t Trung Quc (khong
10%); mu m, mu sc khng a dng; cc DN thiu tp trung v qu t thng tin
bi c khi DN sn xut nguyn ph liu ngay gn chng ti cng khng bit.
Trong khi , bn Trung Quc c hn nhng vng cung ng nguyn ph liu rng
ln, a dng cho tng ngnh ngh sn xut m khi DN cn c th n ly ngay c
hng. c bit, hin ti cao su mu ang phi nhp khu khong 40% nguyn ph
liu vi kim ngch khong 700.000 - 800.000 USD/nm.80% s lng nguyn ph
liu sn xut giy dp ca DN l nhp t Indonesia v Trung Quc.
-

Mc d kim ngch xut khu v mt hng giy dp nm nay c nhiu kh quan,

nhng vn ang phi i mt vi nhiu kh khn v ri ro Thc t, d n hng
khng nhiu nhng khng t doanh nghip (DN) sn xut giy dp xut khu khng
dm hp ng thm. Nghch l ny l do DN e ngi yu t u vo tng. Mt khc,
li sut ngn hng vn mc cao, cng thm lng ti thiu ca ngi lao ng va
c iu chnh tng vo u thng 10. Nhng gnh nng ny cng to p lc vi
doanh nghip va v nh (DNVVN).

30

Cha c cch tho g: Theo ng Nguyn Quang V, Cng ty Nam Bnh Minh (x
Ph L, Vnh Cu), t thng 10, lng c bn ca cng nhn tng. iu ny c
ngha, DN phi gnh thm chi ph vo lng v cc ch bo him theo quy nh.
ng V cho bit, ch ring ph cng on DN phi ng 2% (khong 40 ngn/ngi
tnh theo tin lng c bn), trong khi n v c hng ngn cng nhn th khon chi
ny kh ln. Hin ti, nguyn liu sn xut u phi nhp nn DN ch yu lm gia
cng cho n v khc.T , vng lun qun trong sn xut, t n hng n mua
vt t u do khch t hng ch nh.V vy, hiu qu lm hng gia cng rt thp.
Cc doanh nghip gia cng giy dp vo thi im hin nay phn ln nhn
nhng n hng gi r. Nguyn nhn l v gi bn ca giy dp xut khu khng
tng m cn c chiu hng gim.
nh gi v th trng sn xut giy da xut khu, ng Nguyn nh Ton,
Gim c Cng ty TNHH Nguyn Thin Phc (Vnh Cu), dn chng: Nhn
c n hng, DN phi b 100% vn mua nguyn ph liu, nhng khi xut hng
i thng c thng mi c thanh ton. Thi hong kim ca ngh ny, DN ca
ng thng sn xut 20-30 ngn i/n hng, nay khch ch t 5-7 ngn i/ln.
n hng nh l, sn xut phi thay i quy trnh lin tc nn nng sut lao ng
gim. Trc tnh hnh ny, li nhun t sn xut ch t 5-7%, trong khi li sut
ngn hng khng di 20%/nm. Bn cnh , gi nguyn ph liu li tng mnh
khin cc DNVVN kh c th pht trin.... DN Nguyn Thin Phc c quy m
sn xut 50 ngn i giy/thng vi hn 200 lao ng thng xuyn nhng n nay
phi tm ngng sn xut v khng cn vn duy tr hot ng. ng k l ti sn
ca h thng my mc c u t hng t ng, nay nm ng bi, chng bit khi
no mi khi ng li....
Hin nay trnh cng ngh ca vic sn xut giy dp Vit Nam kh l
thuc vo nc ngoi v trang b my mc. Kh nng u t v chuyn giao cng
ngh mi ph thuc vo ngun ti chnh hn hp, i ng chuyn gia hiu bit su
v cp nht cng ngh cn qu t v cha p ng c nhu cu pht trin ca
31

doanh nghip, kinh nghim v kh nng m phn, k kt hp ng v cng ngh

cn hn ch...y l mt trong nhng nguyn nhn lm hn ch nng sut lao ng
v hiu qu sn xut kinh doanh giy dp trong thi gian trc mt cng nh lu
di. iu ny cn dn n vic c nguy c mt kh nng cnh tranh trn th trng,
c bit l th trng quc t. Theo Hip hi Da giy Vit Nam th hin c ti trn
80% cng nhn trong ngnh cha qua o to (Tuy y ch l con s tng i v
hin ch c khong 30% tng s cc DN ngnh da giy l hi vin ca Hip hi)
song cng cho thy vn cht lng ngun nhn lc ang l lc cn ngnh pht
trin. Cng vi l i ng cn b qun l ca ngnh ch yu lm tri ngnh, tri
ngh v va hc, va lm. V th, cng tc o to v pht trin ngun nhn lc
ang l vn bc xc ca ngnh v cng l mt trong nhng kin ngh nng
nht i vi B Cng Thng v cc c quan qun l Nh nc trong bui lm vic
mi y gia Hip hi v cc c quan ny trong n lc tm gii php tho g kh
khn cho ngnh da giy Vit Nam. Tuy nhin, trn thc t, cha nhiu DN quan tm
u t mt cch tha ng cho khu o to m phn ln ngi lao ng ch c
o to l thuyt trong thi gian ngn trc khi vo lm vic chnh thc, v vy, d
mun hay khng, bn thn cc DN trong ngnh cn ch ng gip mnh trong c
ngn v di hn trc khi nhn c phao cu h t Nh nc.
Ngoi ra, mt tr ngi na i vi hng xut khu ca Vit Nam c cc
chuyn gia ht sc lu , l vic Vit Nam cng hi nhp su vo nn kinh t th
gii, nn cng c nguy c i mt vi nhng v kin iu tra chng bn ph gi do
cc thnh vin WTO p dng i vi hng xut khu ca Vit Nam.
c bit, ci gng c ch phi th trng m Vit Nam phi eo n ht
31/12/2018 khin cho hng xut khu ca Vit Nam s b cc thnh vin WTO nh
thu chng bn ph gi v thu chng tr cp mt cch tu tin, phn bit i x m
Vit Nam khng c kh nng khiu kin c quan gii quyt tranh chp ca WTO.
Hu qu ca vic p dng quy ch kinh t phi th trng l cc thnh vin WTO s
d dng kt lun hng xut khu ca ta b bn ph gi hn so vi khi p dng ng
quy nh v chng bn ph gi ca WTO...
32

 Kh khn trong tip cn th trng Nht Bn

-

V nm bt thng tin th trng v hiu bit tp qun kinh doanh ca ngi Nht
Bn: Nhiu doanh nghip Vit Nam c bit l cc doanh nghip nh v va thiu
thng tin v th trng Nht Bn v kinh nghim lm n vi cc doanh nghip Nht
Bn. Mt s doanh nghip cha tht s hiu bit thu o v vn ha, tp qun kinh
doanh ca Nht Bn. Cc doanh nghip Nht Bn rt coi trng ch tn trong quan
h vi bn hng v thc hin nghim chnh cam kt trong hp ng khi k hp
ng. Cc doanh nghip Nht Bn thng c qu trnh tm hiu rt k cng v i
tc tim nng trc khi c quyt nh lm n lu di, i khi n hng c khi
lng khng ln. Bi vy, cng thm vi cc yu t cp di y, mt s doanh
nghip Vit Nam c kt qu kinh doanh tt th trng M, cc nc EU nhng

li cha c kt qu tng t th trng Nht Bn.

V tiu chun k thut: Hng cng nghip ch to ca ta xut khu sang Nht (tr
ca cc cng ty lin doanh hay 100% vn Nht) gp mt s kh khn v tiu chun
k thut v cc tiu chun cng nghip ca Nht (JIS) c nhiu im ring bit khc
vi tiu chun quc t, trong khi hu ht cc cng ty ca ta l theo h thng tiu

chun quc t.
Kh khn v chi ph: Do yu cu cao v cht lng, cc doanh nghip cn u t
ci tin nhiu khu t thit k, k thut, bo qun, vn chuyn, qun l cht lng.
Vic tin hnh kho st v tip cn th trng Nht Bn cng kh tn km, nhng

doanh nghip va v nh s gp kh khn.

H thng phn phi phc tp: Hng ho vo th trng Nht Bn phi qua nhiu
khu phn phi lu thng nn n tay ngi tiu dng gi c rt cao so vi gi nhp
khu. Yu cu i vi nh sn xut l m bo p ng ng yu cu ca ngi tiu
dng v cho hng vi gi c hp l (khng b l thuc vo thng tin v gi bn l
Nht Bn).
H thng phn phi hng ha ca Nht Bn bao gm cc khu, mi quan h
gia cc nh sn xut, cc nh nhp khu, cc cng ty thng mi, cc nh bn bun
v cc nh bn l thng qua cc ca hng bn l, siu th. Cc knh phn phi hng

33

nhp khu vo Nht Bn thay i theo tng loi hng ha, mng li bn bun v
cc cng ty tham gia vo qu trnh phn phi hng ha ny.
II. TNH HNH NHP KHU GIY DP CA NHT BN T CC NC
1. Th trng ca sn phm giy dp ti Nht Bn
Nht Bn l mt th trng ln vi sc mua cao thng qua ch s v dn s
l hn 127 triu ngi vi GDP/ngi/nm trn mc 37000 USD (2011).
Th trng giy dp Nht Bn c d bo s to ra tng doanh thu $ 13,9 t
USD trong nm 2011.Nhu cu hng nm l khong 700 triu i giy :vic cung
cp hng nm tng qua cc nm, v trong nm 2007, vt qu 700 triu i giy.
Tuy nhin, do nn kinh t tr tr, trong nm 2009 l 680 triu i. iu ny c ngha
l trung bnh khong 5,5 i giy cho mt ngi Nht Bn.
Trong nm 2009, khong 87% giy c nhp khu. Lu di, sn xut ni
a ang gim dn, trong khi nhp khu ngy cng tng.
Thc t cho thy xut khu sang th trng Nht Bn l mc tiu quan trng
hng u ca nhiu doanh nghip Vit Nam. Tuy vy, t nm 2008 n nay, nn
kinh t Nht Bn gp nhiu kh khn do cuc khng hong ti chnh v suy thoi
kinh t.ng thi nh hng nghim trng do ng t 2011 lm nh hng n
nn kinh t Nht Bn. Chi ph i sng tng ln nhng thu nhp bnh qun ca mt
b phn dn chng gim st, ngi dn c xu hng ct gim chi tiu, thc hin tit
kim. V vy c th ny sinh mt s kh khn lm gim sc nhp khu ca th
trng Nht Bn vi cc i tc ni chung v cc doanh nghip Vit Nam ni ring.
1.1. Nhu cu, th hiu ngi tiu dng
1.1.1 Nhu cu:
Giy dp nhp khu vo th trng Nht Bn c chia lm 6 loi chnh:
giy da, giy th thao, giy vi v dp da, cao su hoc plastic. Giy trn th
trng Nht Bn c nhiu loi c tiu chun khc nhau. Giy ca Nht Bn thng
c tnh kch c theo cm. Thng cng mt chiu di th giy Chu u v M li c
34

chiu ngang hp hn so vi giy ca Nht Bn do s khc nhau v c chn gia

ngi Chu u v ngi Nht Bn. Tuy nhin, gn y nhiu nh sn xut nc
ngoi ang chuyn sang sn xut giy bng khun ca Nht Bn sn xut nn giy
nhp khu ngy cng ph hp vi c chn ca ngi Nht Bn.
Giy da Nht Bn mang nhn hiu Chu u v M thng c gi c cao
hn giy mang nhn hiu Nht Bn, trong khi giy da nhp khu t cc nc Chu
li c gi thp hn. Hu ht giy th thao trn th trng Nht Bn l c nhp
khu t Chu vi cc nhn hiu thng dng t nhng nh sn xut ln v c gi
r hn. Tuy nhin, loi giy th thao hng u v a chung nht i vi ngi Nht
Bn vn l giy mang nhn hiu ca M.
Gn y cc nh sn xut giy vi ca Nht Bn cng sn xut cc loi giy
vi k thut cao c dng th thao v mt hn trc.
Hin nay, theo thng k ca B Ti chnh Nht Bn, trung bnh mt ngi
Nht Bn s chi tiu khong 1.736 Yn/nm (khong 16,5 USD/nm) mua sm
giy dp.
1.1.2 Th hiu:
Hin nay, th hiu ca ngi Nht Bn ang nghing v hng mu cu sc
kho v trt t, thm ch l bao b sn phm u b nh hng bi xu hng ny.
Ngi tiu dng Nht Bn yu cu kht khe v cht lng, bn, tin
cy, s tin dng ca sn phm v sn sng tr gi cao hn cho nhng sn phm
c cht lng tt, ng thi cng ch ti cc dch v hu mi, phng thc phn
phi ca cc nh sn xut.
T l ngi cao tui ti Nht ang tng nhanh. Nu nm 1970, nhng ngi
tui 15 chim gn 25% th ti nay ch xp x 14%. Trong khi , nhng ngi t
15 n 65 v trn 65 ang tng rt nhanh. Chnh t l gia tng dn s gi tc
ng n nhiu mt trong i sng x hi, nht l tp qun mua sm ca ngi
Nht. V th, ngi Nht hin nay k tnh hn, thch sn phm c tinh t cao,
kht khe trong cht lng hng ha

35

Ngi Nht khng ch quan tm n cht lng m cn ch c bit n

gi c. Mt iu th v khc l nhu cu v th hiu tiu dng ca ngi Nht mang
tnh thi v rt r rt. Vi hu ht cc chng loi v mu sc hng ho, ngi
Nht u chn la theo ma. Bn cnh , ngi Nht cng thch c la nhiu
kiu dng trong cng loi hng chn ra sn phm ng nht.
Tm li, th hiu tiu dng ca ngi Nht c ngun gc t truyn thng vn
ho v iu kin kinh t, x hi. im mnh ln nht ca ngi Nht l h c cm
nhn tnh thm m cao v kht khe trong tng chi tit.
1.2. Sn phm giy dp Vit Nam ti th trng Nht Bn
Tng kim ngch xut khu giy dp Vit Nam vo th trng Nht bn l
209,6 triu USD nm 2011 tng 71,14% so vi nm 2009.
Hin cc sn phm giy th thao, giy n, giy vi ca Vit Nam l c kh
nng cnh tranh, mt s sn phm cn li sc cnh tranh yu do cng ngh sn xut
lc hu v cha p ng c yu cu cht lng ngy cng cao ca nhiu th
trng xut khu.
Giy dp ca Vit Nam phi i mt vi hng ca cc doanh nghip Trung
Quc - vn c li th hn v nguyn ph liu v nng sut lao ng - m cn phi
cnh tranh vi sn phm ca nhiu cc nc b nh hng ca t sng thn, c
min thu xut khu vo th trng ny.
Tuy nhin, ti Nht Bn, th trng xut khu giy dp ln nht ca Vit
Nam khu vc chu , mc tng trng xut khu trong nhng thng u nm vn
tng i kh quan, c v th phn v kim ngch. Vit Nam vt qua Innxia
tr thnh nh cung cp giy dp ln th 3 cho Nht Bn, ch sau Trung Quc v
Italia. Nhu cu nhp khu giy dp ca Nht Bn vn c xu hng tng v vy kh
nng xut khu hng giy dp ca Vit Nam vo th trng ny s vt mc k
hoch ra l 80 triu USD cho nm 2005.
2. Chnh sch nhp khu ca Nht Bn
2.1.Nhn xt chung v chnh sch nhp khu ca Nht Bn
36

Nht Bn duy tr h thng u i ph cp (GSP) nhm p dng u i thu

cho cc nhiu mt hng nhp khu t nc ang pht trin hoc km pht trin
nhm gip tng tnh cnh tranh ca hng xut khu cc nc ny, thc y pht
trin kinh t, to cng n vic lm v xa i gim ngho. Chng trnh GSP c
thc hin cho tng mt hng ch nh v thng b kim sot trng mc hn ngch
c nh(mc ly). Nu nhp khu vt qu ly, Nht s xem xt nh ch p dng
thu quan u i cho ht nm ti kha . Vi nhng quc gia c hng GSP
nhng xt thy t trnh pht trin kinh t tng ng cc quc gia pht
trin, Nht Bn s loi khi danh sch cc quc gia c hng GPS. hng ha
c hng thu quan u i cn c giy chng nhn xut x do quc gia c
hng GPS cp.
C hai bin php Nht Bn p dng qun l nh lng vi mt s nhm
sn phm( p ng nhu cu bo h sn xut trong nc ph hp vi quy nh ca
WTO v bo v ngun li thy sn): hn ngch thu quan(TRQ), giy php nhp
khu v cm nhp khu. TRQ l bin php t do ha mt phn m cc thnh vin
WTO nhn nhng nhm duy tr cho nhau mt mc tip cn th trng ti thiu i
vi mt s nng sn nhy cm ca cc nc thnh vin WTO. Cc mt hng chu
hn ngch thu quan ca Nht Bn nh : sa c(1585 tn), b v du b (1873
tn), go v cc sn phm t go(682200 tn),(ngun WTO 2008). Ch khi c
c chng nhn v hn ngch c phn b th doanh nghip nhp khu mi c
quyn k hp ng nhp khu theo s lng quy nh.
Nht Bn l quc gia ang p dng h thng tiu chun cht lng v sinh an
ton thc phm c yu cu rt kht khe vi mc ch bo v sc khe cng ng.
Cc tiu chun ny c khi cao hn nhng tiu chun quc t thng thng nhng
ph hp vi cc nguyn tc T chc thng mi th gii WTO.
Nht Bn ang tip tc duy tr v pht trin ch mu dch t do. T nhng
nm 80, Nht Bn xc tin m ca th trng bng vic ct gim v bi b thu
nhp khu, chm dt v ni lng cc bin php hn ch s lng, ci thin h thng
cp chng nhn. Cc n lc ny ca Nht Bn lm gim bt s hn ch nhp
37

khu, c bit l vi hng sn xut cng nghip v khai thc m, nhng mt hng
ny chu thu nhp khu trung bnh 1,9%, mc thp nht trong cc nc cng
nghip pht trin. Bn cnh , i vi hng cng nghip, Nht Bn bi b tt c
cc hn ch nhp khu cn li.
i vi nng sn nhp khu, cho n nay, Nht Bn vn ang c gng t
do hng nhp khu v m rng ca th trng cho cc nng sn chnh nh tht b v
ging cy h cam.
Cc c gng ny lm tng kim ngch nhp khu ca Nht Bn mt cch
u n. Ngy nay, Nht Bn p dng cc bin php ton din m rng quy m
nhp khu nh p dng cc khuyn khch v thu y mnh nhp khu hng
cng nghip, ct gim v bi b thu nhp khu, cp tn dng nhp khu v cc bin
php khc. Cc chnh sch ny lm gim mt khi lng ln thng d mu dch
v ci thin cn cn thanh ton quc t ca Nht.
Ngi Nht c thi quen a ra quyt nh mua hng cn c vo du cht
lng trn bao b. H coi nh l s m bo tin cy v cht lng hng ho
c mua. Cc nh xut khu c nh thm nhp vo th trng Nht Bn cn c
c du chng nhn JIS, JAS hoc Ecomark cng nh ch xc nhn trc v
thc phm nhp khu cc loi khc cho sn phm ca mnh m bo rng cc sn
phm ny c c tiu chun ti thiu ti th trng Nht, t d dng cho vic
tiu th hng ho. Hn na, thc t cho thy nu cht lng ca mt sn phm
c th trng Nht chp nhn th sn phm hon ton c th cnh tranh c
cc th trng khc.
Hin nay, Thi Lan rt quan tm n ch ny v 8 nh xut khu ca Thi
c Chnh ph Nht cp giy chng nhn cho 27 chng loi thc phm. Thi
Lan l nc th t, sau M, Australia v i Loan, c Chnh ph Nht cp giy
chng nhn ny.
Cc tiu chun mang tnh hnh chnh - k thut do Nht Bn ra nhn
chung l kh cao. Vic cc nh sn xut thc hin cc tiu chun v cht lng hng
ho gip h thnh cng trong cnh tranh trn thng trng.
38

Nhiu nh sn xut hay xut khu nc ngoi mun a hng vo Nht Bn

cho rng nhng tiu chun m ngi Nht ra l qu cao, vic p ng c
nhng tiu chun l rt kh khn v qu tn km. H coi l nhng ro cn hn
ch xut khu vo th trng ny. Ngc li, nhiu nh xut khu nc ngoi nhn
thc c l phi p ng c nhng tiu chun kht khe v cht lng v an
ton ca hng ho i vi ngi tiu dng Nht v h t c thnh cng.
Tm li, chnh sch thng mi ca Nht Bn l khuyn khch nhp khu cc
hng ho nhm a dng ho nn kinh t cng nh tng tnh nng ng cho mi
ngnh sn xut trong nc. T , tng cng c hi la chn cho ngi tiu dng
v sc cnh tranh cho cc doanh nghip trong nc thng qua ci tin cng ngh, k
thut, qun l... Bn cnh , chnh nh m ca nn kinh t ca mnh, Nht Bn
cng to c sc p cc nc i tc m ca th trng cho sn phm ca mnh.
Trong khi theo ui chnh sch mu dch t do, Nht Bn vn c c ch bo
h ngnh sn xut trong nc mt cch hiu qu. Thay cho nhng bin php bo h
mang tnh l liu nh p t lnh cm, hn ch s lng hoc p t thu sut nhp
khu cao, Nht Bn s dng cc bin php bo h c lng vo nhng l do
chnh ng nh bo v nhng ngnh sn xut trong nc trc nhng hnh ng
thng mi khng lnh mnh, bo v sc khe con ngi, kim sot cht lng,
mi trng, quy nh v an ton thc phm, iu kin lao ng, kim sot dch
bnh, chng bn ph gi, chng tr cp, ghi nhn hng ho...
2.2.Chnh sch nhp khu sn phm giy dp ca Nht Bn i vi 1 s nc
Nht Bn khng thc thi chnh sch bo h bng thu quan vi mt hng
giy dp. Mt s loi dy dp c thu sut MFN kh cao t 10%- 30%
Nht bn p dng hn ngch thu quan i vi 57 sn phm cng nghip, ch
yu trong lnh vc dt may, da thuc v cc sn phm da. Mt s sn phm giy dp
bng da c qun l bng hn ngch vi mc ch bo v ng vt qu him nh
c su, ra bin,

39

2.3.Chnh sch nhp khu sn phm giy dp ca Nht Bn i vi Vit Nam

Vit Nam gia nhp WTO ng thi do tin trnh hi nhp, quan h hp tc
pht trin kinh t ni chung, thng mi ni ring gia hai nc Vit Nam-Nht
Bn v ang ngy cng mnh m hn, trong nhng nm qua.
Gia hai nc cng k kt v ang trin khai thc thi hiu qu Hip nh
i tc ton din kinh t Vit-Nht, trong c vic thc thi Hip nh T do ha
thng mi Vit-Nht. V th, quan h hp tc pht trin kinh t gia hai nc s
ngy tt p hn.
Trong quan h thng mi vi Vit Nam, nhn chung Nht Bn duy tr chnh
sch nhp khu ging nh hu ht cc nc v vng lnh th khc. Nht Bn khng
thc hin chnh sch bo h bng thu quan i vi cc sn phm cng nghip,
trong c cc sn phm v giy dp. Mc thu trung bnh p dng l 5%, mc
thu ny ko ngha bo h cao. Ngoi ra, sn phm giy dp ca Vit Nam cng
nh mt s sn phm khc khi xut sang Nht Bn c hng cc u i theo
chng trnh thu quan u i ph cp GPS ca Nht Bn. Nht bn cam kt gim
thu ti mc u i GPS (tnh t 01/04/2008). iu ny to c hi ln i vi cc
sn phm giy dp ca Vit Nam khi tin vo th trng Nht Bn.
Cng theo ni dung Hip nh i tc kinh t gia Vit Nam v Nht Bn,
thu sut bnh qun i vi hng Vit Nam xut khu vo Nht Bn s gim dn
xung 2,8% vo nm 2018. Khi Hip nh c hiu lc, t nht 86% hng nng - lm
- thy sn v 97% hng cng nghip Vit Nam xut sang Nht Bn c hng u
i thu trong c cc mt hng giy dp. Cc mt hng thy sn, nng sn, dt
may, st thp, ha cht, linh kin in t c mc cam kt t do ha mnh m nht.
Trong vng 10 nm, theo tha thun, Vit Nam v Nht Bn s c bn hon tt l
trnh gim thu xy dng mt khu vc thng mi t do song phng hon
chnh. Theo , 94,5% kim ngch xut khu ca Vit Nam v 87,6% kim ngch xut
khu ca Nht Bn s c min thu nhp khu. Vi vai tr l nhng ngi nm

40

vng, i ng tham tn cn ch trng hn n cc thng tin v hi ch, trin lm

ln c uy tn ti a bn nh hng cho cc doanh nghip, hip hi ngnh hng
trong vic xy dng cc chng trnh xc tin thng mi hiu qu.
Bng s liu giy dp Nht Bn nhp khu (n v: 1000USD)

Nht Bn nhp khu t

MT

Nht Bn nhp khu t TQ

Nht Bn nhp khu t th
VN
HNG
2008
2009
2010
2008
2009
2010
2008
2009
2
6402
77,328 87,152 103,739 1,648,000 1,735,000 1,713,000 1,873,344 1,947,176 2,04
6403
67,351 60,267 81,614 336,000
300,000
290,000 1,120,869 1,001,032 1,12
6404
47,289 44,049 56,329 761,780
760,000
780,000
929,992
918,367 1,04
6406
6,135
4,651
5,429
242,650
231,000
239,000
344,036
309,466
32
6401
19
1,750
3,391
113,520
116,000
169,000
129,359
143,706
16
6405
189
246
236
39,000
42,000
48,000
59,432
67,303
84
TNG 198,311 198,115 250,738 3,140,950 3,184,000 3,239,000 4,457,032 4,387,050 4,79
Cc mt hng giy dp ca ta c kim ngch xut khu ln sang Nht Bn
hin nay ch yu l 3 loi sau:
-

Giy, dp c ngoi v m giy bng cao su hoc plastic (M HS 6402);

41

Giy, dp c ngoi bng cao su, plastic, da thuc hoc da tng hp v m

bng da thuc, dp xp, quai hu (M HS 6403);

Giy, dp c ngoi bng cao su, plastic, da thuc hoc da tng hp v m

giy bng nguyn liu dt (M HS 6404);

Cc b phn ca giy, dp (M HS 6406);
Giy dp khng thm nc, c ngoi v m bng cao su, plastic (M HS

6401);
Giy, dp khc (M HS 6405).
Kim ngch xut khu giy dp ca ta sang Nht Bn lin tc tng trong cc

nm t 2008-2010. Nm 2008, ta xut khu 198,311 triu USD th sang nm 2010

con s ny l 250,738 triu USD, tng 26,4%. Th phn mt hng giy dp xut
khu ca ta ti th trng Nht Bn cng ngy cng gia tng, t 4,45% vo nm
2008 ln n 5,23% vo nm 2010. Hin nay, xut khu giy, dp vo Nht Bn l
mt trong nhng th trng tiu th giy dp tim nng ca Vit Nam do mt hng
giy mi da ca Vit Nam (cng vi Trung Quc) ang b EU p thu bn ph gi.
Xt v th phn xut khu giy dp ca ta sang Nht Bn, Nht Bn l th
trng xut khu giy dp ln nht ca Vit Nam khu vc chu , mc tng
trng xut khu trong nhng thng u nm vn tng i kh quan, c v th
phn v kim ngch. Vit Nam vt qua Indonesia tr thnh nh cung cp giy
dp ln th 3 cho Nht Bn, ch sau Trung Quc v Italy.
III. PHN TCH LI TH CNH TRANH CU GIY DP VIT NAM SO
VI TRUNG QUC TI TH TRNG NHT BN (THEO M HNH
KIM CNG CA MICHAEL PORTER)
1. Khi qut v m hnh kim cng ca Michael Porter
L thuyt v li th cnh tranh quc gia do Micheal Porter a ra vo nhng
nm 1990. Mc ch ca l thuyt ny l gii thch ti sao mt s quc gia li c
c v tr dn u trong vic sn xut mt s sn phm, hay ni khc i ti sao li
c nhng quc gia c li th cnh tranh v mt s sn phm.

42

Theo l thuyt ny, li th cnh tranh quc gia c th hin s lin kt

ca 4 nhm yu t. Mi lin kt ca 4 nhm ny to thnh m hnh kim cng
(diamond). Cc nhm yu t bao gm:

iu kin cc yu t sn xut
S phong ph di do ca yu t sn xut c vai tr nht nh i vi li
th cnh tranh quc gia, cc quc gia c li hn khi sn xut v xut khu cc
sn phm s dng nhiu yu t u vo m quc gia c nhiu.

iu kin v cu
Tc tng nhu cu th trng s buc cc doanh nghip lin tc i mi v
ci tin,to sc p gim gi, nng cao hiu qusn xut, tng cng kh nng cnh
tranh

Cc ngnh cng nghip h tr v c lin quan

Ngnh htr l cht xc tc chuyn ti thng tin v i mi t doanh nghip
ny ndoanh nghip khc, y nhanh tc i mi ton b nn kinh t.

Chin lc, c cu v mc cnh tranh ca ngnh

Mc tiu, chin lc v cch thc t chc doanh nghip i ph vi s cnh
tranhtrong nc v quc t gp phn quyt nh kh nng cnh tranh ca doanh
nghip.Cc yu t ny tc ng qua li ln nhau v hnh thnh nn kh nng cnh
tranh quc gia.
Ngoi ra cn 2 yu t khc l chnh sch ca Chnh ph v c hi.y l 2
yu t c th tc ng n 4 yu t c bn k trn.

43

C
HI

CHIN LC, C
CU V MC
CNH TRANH CA
NGNH

IU KIN
CC YU T
SN XUT

IU KIN
V CU

CC NGNH CNG
NGHIP H TR V
C LIN QUAN

CHN
H PH

2. Phn tch li th cnh tranh ca giy da Vit Nam so vi Trung Quc ti th

trng Nht Bn da vo m hnh kim cng ca Michael Porter
2.1iu kin cc yu t sn xut
2.1.1 Nhn lc:
44

V ngun nhn lc, Vit Nam c li th cnh tranh hn 1 s nc trong khu

vc. in hnh nht l gi nhn cng nc ta cn r. Chng hn nh Trung
Quc, mt trong nhng nc xut khu giy dp ln nht th gii, Nm 2011, thu
nhp bnh qun u ngi ca Trung Quc vo khong 5.000 USD/ngi/nm nn
gi cng nhn Trung Quc bt u tng. Trong khi , thu nhp bnh qun u
ngi ca Vit Nam nm 2011 ch t 1.300 USD/ngi/nm. Hn na, Vit Nam
c ngun nhn lc di do. Dn s Vit Nam t khong 87 triu ngi vo nm
2011. iu c bit l Vit Nam cn c c cu dn s vng, t l ngi trong
tui lao ng tng hng nm v cung cp 1 lng lao ng ln cho ngnh da giy.
Hin nay, ngnh da giy s dng gn 700 ngn lao ng trong c nc. Do
sn xut tp trung cc khu vc nh Tp. HCM, Bnh Dng, ng Nai, Long An,
Hi Phng, nn phn ln lao ng ca ngnh da giy l nhp c vi t l giao ng
t 75% n 85%. Trong :
-

i ng qun l c trnh t trung cp tr ln chim khong 5% tng s

lao ng.
-

Lc lng lao ng cng nhn qua o to di hn v ngn hn chim

trn 50% (trc y con s ny l khong 46%).

-

Lao ng n vn chim t trng ln vi t l trn 80%.

i vi Trung Quc, mc d dn s Trung quc rt ng, ng th nht trn

th gii, tuy nhin, do chnh sch gim t l gia tng dn s ca chnh ph, lc lng
lao ng Trung Quc ang c xu hng gim v s lng ng thi c cu dn s
chuyn dn sang t trng ngi ngoi tui lao ng chim t l cao. Mt iu
ng ni, do thu nhp bnh qun u ngi ca Trung Quc cao (5.000 USD) trong
khi ngnh gia giy l ngnh khng i hi nhiu v trnh tri thc, do mc
lng khng cao. iu ny dn n vic ngnh giy da Trung Quc ang trong
tnh trng thiu lao ng.
V trnh tay ngh, Vit Nam, lao ng trong ngnh giy da c o to
di nhiu hnh thc km cp l ch yu. Mt lng nh c o to qua cc
45

trng cng nhn k thut ca B Cng nghip hoc trng May (thuc Tng Cng
ty Dt May), ngnh cha c trng chuyn . Trong thi gian qua vi s hp tc
cng cc i tc nc ngoi di hnh thc gia cng, hp tc sn xut, lin doanh v
100% vn nc ngoi phn ln lc lng lao ng cc doanh nghip trc tip
c cc chuyn gia o to ngay trn dy chuyn sn xut, tip thu kin thc v
thc hnh trn tng cng vic c giao.
Nm 2011 Hip hi da giy Vit Nam thng qua trng trnh MUTRAP v
UNIDO t chc nhiu kha o to ngun nhn lc thit k v marketing.
Mt im li th na l lao ng Vit Nam, c bit l lao ng n c tnh
chm ch, c s kho tay, t m. y l mt trong nhng yu t quan trng cn thit
ca ngi cng nhn ngnh th cng ni chung v ngnh da giy ni chung.
Tuy nhin, do hnh thc s dng lao ng nh trn cng vi vic t chc k
lut lao ng km hu ht doanh nghip, nn xt v mt nng sut lao ng, nc
ta km rt nhiu so vi cc nc trong khu vc ni chung v Trung Quc ni ring.
2.1.2 My mc thit b, khoa hc k thut.

My mc thit b
Hu ht cc thit b ca ngnh giy dp, c s dng trong thuc da, sn
xut nguyn liu nhn to u nhp khu t cc nc nh i Loan, Hn Quc,
Italia, Php, mt s t Trung Quc theo cng ngh bng ti di, tc chm v ch
kt hp c mt s lng hn ch nhn cng trn mt u my.
Hin nay mt s nh my c kh trong nc v c bit l ti thnh ph H
Ch Minh v H Ni c n lc sn xut mt s thit b gin n cho ngnh da
giy, cc thit b ny c trnh ch mc trung bnh hoc thp. Thit b sn xut
trong nc c gi bn t 50 - 70% so vi gi nhp khu, tuy cht lng thiu n
nh v tui th khng cao nhng vn c th chp nhn c khi so snh cc mt
tc dng qua li vi nhau.
Trong khi , Trung Quc c trnh pht trin khoa hc k thut cao, do
, my mc thit b cng ngh ca Trung Quc hin i, tt hn Vit Nam rt
nhiu. Theo nhn nh ca cc t chc quc t, v mt thit b k thut, Vit Nam c
46

trnh ngang bng vi Thi Lan v Indonesia, my mc thit b ca nc ta c

trnh thua km nc lng ging Trung Quc v km xa i Loan, Hongkong.

Cng ngh k thut :

Cc doanh nghip da giy Vit Nam lm ch c cng ngh sn xut.
Tuy nhin, mc lm ch cng ngh cn c phn hn ch, phn ln sn xut vn
cn nm trong tay cc doanh nghip FDI nh Hn Quc, i Loan
Hin nay trnh cng ngh ca ngnh da giy Vit Nam ang mc trung
bnh v trung bnh kh, song kh l thuc vo nc ngoi v trang b my mc. Kh
nng u t v chuyn giao cng ngh mi ph thuc vo ngun ti chnh hn hp,
i ng chuyn gia hiu bit su v cp nht cng ngh cn qu t v cha p ng
c nhu cu pht trin ca doanh nghip, kinh nghim v kh nng m phn, k
kt hp ng v cng ngh cn hn ch...y l mt trong nhng nguyn nhn lm
hn ch nng sut lao ng v hiu qu sn xut kinh doanh ca ngnh trong thi
gian trc mt cng nh lu di. iu ny cn dn n vic ngnh c nguy c mt
kh nng cnh tranh trn th trng, c bit l th trng quc t.

2.1.3

C s h tng v h thng giao thng:

Vi v tr a l c 3 mt gip bin, Vit Nam c nhiu thun li trong vic

giao thng ng bin. Vic vn chuyn hng ha trn bin ca Vit Nam tp trung
ch yu vo 3 cng ln:
+ Min Bc c cng Hi Phng
+ Min Nam c cng Si Gn
+ Min Trung c cng Nng
Tuy nhin, khi so snh vi Trung Quc, Vit Nam khng c li th v mt
ny. Trung Quc c ng b bin di, s lng cng bin ln vi quy m sm ut.
iu ng lu c ly vn chuyn hng qua Nht Bn ca Trung Quc ngn hn
Vit Nam rt nhiu, do tit kim nhiu v c mt chi ph v thi gian.
2.1.4

Cc yu t khc:

47

V bao b ng gi: Vit Nam ch ng ton b cc loi bao b ng gi

cho sn phm cp trung v thp. Tuy nhin, nc ta vn cn phi nhp khong
30% cc loi bao b cao cp nh: tem chng trm, cc loi nhn chng hng

giiu ny lm cho chi ph u vo tng cao.

V da thuc: Phn ln vn phi tip tc nhp khu, c bit i vi cc sn
phm trung v cao cp. T l nhp khu c nh gi mc 65%, gim nh

so vi nm trc.
Cc loi , gt giy: Tuy vn cn phi nhp khu nguyn vt liu th nh ht
nha, cc tr cht, nhng hu ht cc doanh nghip Vit Nam ch ng
c cng ngh sn xut , gt giy. c bit, doanh nghip trong nc

ch ng gn 100% i vi caosu.
Cc loi phom giy: Hin nay trong nc gn nh ch ng hon ton, tr mt
s doanh nghip FDI phi nhp khu do s phn cng lao ng trong tp on

m.
Ph liu trang tr: tuy trong nc sn xut c nhiu loi nh ru bng,
nhn mc, ri v, khoen, dy giy nhng t l nhp khu i vi ph liu vn

cn cao (c khong 40 n 45%).

V mt huy ng vn u t: trong nhng nm gn y, nn kinh t Vit Nam
c nhng bin ng nht nh, iu ny lm cho li sut tng cao. Theo bo
co ca hip hi giy da Vit Nam, xt v mt vn, cc doanh nghip Vit Nam
gp rt nhiu kh khn trong vic huy ng vn cho sn xut, c bit l vn
t ngn hng.
Trong khi , nn kinh t Trung Quc pht trin mnh trong nhng nm gn

y, chnh sch chung ca Trung Quc l tng cng u t pht trin tt c cc

ngnh. Nn kinh t Trung Quc pht trin mnh ko theo vn u t vo Trung
Quc tng ln, iu ny lm cho ngnh giy da Trung Quc c c hi tip cn
ngun vn d hn Vit Nam.
2.2iu kin v cu
Nht Bn l mt th trng ln vi sc mua cao thng qua ch s v dn s
khong 127 triu ngi vi GDP/ngi/nm trn mc 33.000 USD. Nht Bn l 1
48

th trng tiu th giy dp kh ln vi tng gi tr trn 21 t USD mi nm, t

702 triu i/nm.
Nm 2011, Tng kim ngch xut khu song phng Vit Nam Nht Bn
t 21.1 t. Trong , Vit Nam xut khu sang Nht t 10.7 t, mt hng giy dp
chim 2,36%, ch yu l cc mt hng giy th thao, giy da nam n, cp v ti da.
Hin nay, cc nh nhp khu giy dp ca Nht Bn ang c nhng k hoch m
rng th trng nhp khu t Vit Nam, nht l cc sn phm c chi tit sn xut
phc tp, cht lng t trung bnh kh tr ln, v Vit Nam c i ng lao ng
kho tay sn xut cc sn phm phc tp, y s l c hi cho cc sn phm da giy
ca Vit Nam xut khu vo th trng ny.
Ngoi ra, cn nhiu yu t khng nh ngnh giy dp ca Vit Nam s c
c hi xut khu mnh vo th trng Nht Bn nh: tnh tranh chp bin o Trung
Nht ang din ra v cng cng thng, ngi tiu dng hai nc tay chay hng
ca nhau. Chnh v th, vic hn ch nhp khu hng ha ca Trung Quc vo Nht
Bn l gn nh chc chn. Mt khc, trong iu kin cc yu t u vo gia tng,
chi ph tng lm tng gi c, Nht Bn s c xu hng tm cc ngun hng khc r
hn t cc nc trong khu vc, trong c Vit Nam.

Th hiu tiu dng:

L mt quc gia c nn kinh t pht trin, thu nhp bnh qun cao, ngi dn
Nht c tm l cng mua sm v tiu xi nhiu th cng kch thch sn xut v dch
v tng trng, t ko theo kinh t pht trin.
Ngi Nht c bit ch n vn cht lng, Trong khi , hng Trung
Quc vn c ting xu v iu ny, chnh v th, y l mt im li th ca Vit
Nam.
L nc ng th ba trong kim ngch nhp khu da giy ca Nht Bn. Cht
lng da giy Vit Nam ngy cng tng ln ti th trng Nht Bn v c ngi
tiu dng ti y nhn nh l cht lng vt tri so vi da giy Trung Quc cng
nh ngy cng c a chung ti th trng kh kh tnh ny.
49

Mt iu ng lu na, ngoi tnh m bo v mt cht lng, ngi tiu

dng Nht cn yu cu v mu m, hnh dng cng nh cht liu sn phm ph
hp vi kh hu v tnh thi trang. Tuy nhin, Vit Nam xut khu ch yu vo Nht
l cc loi giy, dp c v m giy bng cao su, bng nha hoc bng da tng
hp, mu m cn t. Trong khi , Trung Quc vn ni ting v tnh a dng, nhiu
mu m, kiu cch.Do , v mt ny, giy dp Trung Quc c li th cnh tranh
hn giy dp Vit Nam rt nhiu.
Bn cnh , Nht v bc Trung Quc c tng ng trong tp qun tiu
dng, lm cho hng ha Trung Quc d tip cn ngi tiu dng Nht Bn hn.
2.3Cc ngnh cng nghip lin kt v b tr
Pht trin cng nghip h tr c ngha v cng quan trng cho qu trnh
cng nghip ho, hin i ho ca mi quc gia, c bit l nhng quc gia ang
pht trin. V nhng quc gia ny, mun hnh thnh v pht trin mt s ngnh
cng nghip mt cch hiu qu th h phi thc hin thnh cng vic ni a ha
mt cch c bn cc ngnh cng nghip . Mun vy, phi pht trin mnh ngnh
cng nghip h tr cc sn phm ca n thay th dn, tin ti thay th hon ton
cc sn phm nhp khu.
Hin nay, cng nghip ca Vit Nam phn ln l nhng ngnh cng nghip
gia cng nh dt may, giy dp Tuy nhin, chng ta ch yu ang thc hin
khu gia cng, lp rp. T l cung ng nguyn liu, ph liu trong nc cn rt thp
vi ngnh da giy, dt may trn t l nguyn liu c cung ng ch l 10% cn li
phi nhp khu hon ton t nc ngoi. Vic l thuc qu nhiu vo nguyn vt
liu u vo t nc ngoi lm mt i rt nhiu li th sn c v nhn cng r, v s
u i do th trng cc khu vc pht trin a li, v a dng ho mt hng...
V s lng doanh nghip: Trong nhiu nm va qua, ngnh cng nghip
giy dp v cng nghip h tr ngnh giy dp u c s tng trng v s lng v
quy m. Tuy nhin, t l gia doanh nghip ngnh giy dp so vi doanh nghip cc

50

ngnh cng nghip h tr cn qu thp, chng t mt s thiu ht ln v sn phm

cng nghip h tr trong nc:
Bng 1: S lng DN trong cc ngnh cng nghip theo cc nm
2006
2007
2008
2009
2010
CNHT Giy dp
257
276
284
312
325
Cng nghip Giy dp
565
631
786
852
861
T l DN chnh/DN CNHT
2,2
2,3
2,8
2,7
2,6
(Ngun: Tnh ton theo s liu Tng iu tra DN ca Tng cc thng k)
V quy m Doanh nghip: Nu xt quy m theo lao ng: Mc d s lng
doang nghip gia tng t nm 2009 n nm 2010, nhng s lng lao ng li
gim. c bit, c s khc bit r rng i vi cc loi hnh doanh nghip, trong ,
doanh nghip nh nc c s lao ng ln nht, doanh nghip c vn u t nc
ngoi c quy m nh hn, cn doanh nghip t nhn trong nc c quy m lao
ng nh hn hn.
Cc sn phm h tr ca nc ta nhn chung cn ngho nn v chng loi,
kiu dng, mu m n iu, gi li cao hn nhiu sn phm cng loi nhp khu.
Cc sn phm cng nghip h tr cho ngnh giy dp c th k n 8 nhm sau: da
tng hp, nhn to cc loi; vi lm giy dp cc loi; , gt giy dp cc loi; ph
liu kim loi lm giy dp; ph liu dt, vi cc loi; vt liu giy v bao b; keo
dn, dung mi, ho cht trau chut cc loi; phom giy cc loi.
Cht lng da sn xut trong nc v cng yu km: da nh, b mt xu do
khu chn nui, git m, lt da v bo qun da sng cha ng k thut. Theo
LEFASO, nhu cu da thuc mi nm ca ton ngnh khong 350 triu feet vung,
trong khi cc nh my thuc da ca Vit Nam v nc ngoi u t ti Vit Nam
mi ch sn xut v p ng c khong 20% nhu cu da thuc ca c nc, 80%
cn li phi nhp khu.
V vi, hin nay ngnh dt cha kh nng cung cp nguyn liu u vo
cho ngnh giy, nu sn xut giy cao cp hn mt cht phi nhp vi ngoi t nc
ngoi.

51

Gi da ch yu nhp t i Loan, ta ch c th sn xut c gi da mng,

mm c th dng may lt hay trang tr.
giy, gt giy: Tuy vn cn phi nhp khu nguyn vt liu th nh ht
nha, cc tr cht, nhng hu ht cc doanh nghip Vit Nam ch ng c
cng ngh sn xut , gt giy. c bit, doanh nghip trong nc ch ng gn
100% i vi cao su, tuy nhin cht lng cha cao.
V bao b ng gi: Ngnh ch ng ton b cc loi bao b ng gi cho
sn phm cp trung v thp. Tuy nhin, ngnh vn cn phi nhp khong 30% cc
loi bao b cao cp nh: tem chng trm, cc loi nhn chng hng gi
Cc loi phom giy: Hin nay trong nc gn nh ch ng hon ton, tr
mt s doanh nghip FDI phi nhp khu do s phn cng lao ng trong tp on
m.
Ph liu trang tr: tuy trong nc sn xut c nhiu loi nh ru bng,
nhn mc, ri v, khoen, dy giy nhng t l nhp khu i vi ph liu vn cn
cao (c khong 40 n 45%).
V cao su: l mt nc trng nhiu cy cao su khu vc, chng ta rt sn
cao su t nhin nhng li thiu cao su tng hp.
Ngnh ph liu sn xut cn trm trng hn, cc doanh nghip Vit Nam mi
ch sn xut c mt vi mt hng rt hn ch nh nhn, ren, dy giy... nhng li
b ng nhng loi ph kin tinh xo l cc sn phm nha c xi m nh khoen,
mc, cm, cc vt trang tr trn giy, c bit l giy n v giy tr em.
Th mt php so snh gia nguyn ph liu ca ta vi cc nc trong khu
vc. Ly chun Vit Nam vi 100 im, im ca cc nc khc s hn 100 nu c
li th hn v ngc li. Cc nc c so snh vi Vit Nam gm Thi Lan, Trung
Quc, i Loan, Hongkong, Indonesia.
Tiu ch

Vit Nam

Da
Vi
Gi da

100
100
100

Trung

Thi

Hong

Indo

Quc
110
140
120

Lan
100
100
110

Loan
100
140
140

Kong
100
130
140

nesia
100
110
110

52

 giy
Cao su
Ph liu
TRUNG BNH

100
100
100
100

100
70
130
111,7

120
80
110
103,3

140
70
150
123,3

80
70
150
111,7

100
120
100
106,7

Th trng cung cp nguyn ph liu dt may, da, giy cho Vit Nam nm 2011
Th trng
Tng
Achentina
n
Anh
Ba Lan
Braxin
Canada
i Loan
c
H Lan
Hn Quc
Hoa K
Hng Kng
Indonesia
Italia
Malaysia
Niuziln
Nht Bn
xtrylia
Php
Singapore
Ty Ban Nha
Thi Lan
Trung Quc

Kim ngch NK
2010 (USD)
1,464,905,238
19,420,198
32,388,664
7,432,118
4,153,432
39,850,333
5,752,941
239,487,085
9,753,298
2,018,867
262,375,493
75,428,342
104,745,862
16,928,405
41,106,568
8,006,044
6,949,468
71,362,566
16,531,183
6,794,494
3,072,305
5,851,702
56,448,974
364,280,445

T trng (%)
100
1.33
2.21
0.51
0.28
2.72
0.39
16.35
0.67
0.14
17.91
5.15
7.15
1.16
2.81
0.55
0.47
4.87
1.13
0.46
0.21
0.4
3.85
24.87

Kim ngch NK
2011 (USD)
1,720,836,299
16,412,327
34,498,036
8,977,853
4,796,329
43,556,693
5,323,237
249,392,042
11,861,908
1,445,006
323,572,099
105,336,502
118,927,362
20,144,002
43,421,928
8,933,381
7,064,598
96,387,958
8,942,950
6,658,510
2,470,640
6,802,814
72,338,453
474,091,665

T trng (%)
100
0.95
2
0.52
0.28
2.53
0.31
14.49
0.69
0.08
18.8
6.12
6.91
1.17
2.52
0.52
0.41
5.6
0.52
0.39
0.14
0.4
4.2
27.55

Nhn vo 2 bng trn ta thy nguyn ph liu ca Vit Nam l tng i yu

so vi cc nc, c bit l nu em so snh vi Trung Quc, Hongkong v i
Loan.

53

Trung Quc dn u th trng v kim ngch cung cp nguyn ph liu dt,

may, da, giy cho Vit Nam 7 thng u nm 2011 t 474 triu USD, tng 30,1%
so vi cng k, chim 27,6% trong tng kim ngch. Trong nm 2011, mt s th
trng cung cp nguyn ph liu dt, may, da, giy cho Vit Nam c tc tng
trng mnh v kim ngch: o t 1,3 triu USD, tng 51,6% so vi cng k,
chim 0,08% trong tng kim ngch; tip theo l Hoa K t 105 triu USD, tng
39,7% so vi cng k, chim 6,1% trong tng kim ngch; Nht Bn t 96,4 triu
USD, tng 35% so vi cng k, chim 5,6% trong tng kim ngch; sau cng l
Trung Quc.
Chi ph nguyn ph liu ph thuc qu nhiu vo pha nc ngoi v th
trng v ngun nguyn liu khin cho ngnh giy khng ch trng pht trin
ngnh cng nghip sn xut nguyn ph liu phc v cho chnh mnh. iu ny dn
n kh khn cho ngnh giy c th cnh tranh v chi ph. Chi ph nhp khu u
vo cao khin cho sn phm giy gim sc cnh tranh hp dn. Cc doanh nghip
phi nhp khu nguyn liu nn li nhun t ngun lao ng gi r khng th b
p ni cc chi ph ph tri v nhp khu, lm cho ngnh giy b gim sc cnh
tranh. Trong khi , cc sn phm h tr ca Trung Quc tuy cht lng cng
khng phi l cao hn sn phm cng loi ca Vit Nam, nhng hng ca h gi rt
r, nhiu chng loi, mu m a dng; thm vo , quc gia ny cn c rt nhiu
chnh sch u i vi nhng khch hng mi, khch hng ln, nht l chnh sch u
i v gi, cho thanh ton chm v c phong cch phc v tn tnh nn c nhiu
doanh nghip trong nc thuc cc lnh vc dt may, dy da, lp rp xe my, sn
xut sn phm in t t hng. Theo gii doanh nghip quc t th dt may Vit
Nam ph thuc qu nhiu vo ngun nguyn liu th ca Trung Quc, nn khng
th tr thnh mt i th cnh tranh ca Trung Quc c.
KT LUN:
Cuc cnh tranh trong ngnh giy da gia Vit Nam v Trung Quc qu
chnh lch bi v Trung Quc l ngun cung cp chnh nguyn liu u vo cho dt
may Vit Nam, do Trung Quc rt phn khi khi Vit Nam tr thnh nh cung
54

cp ln hng giy da vo th trng chnh l EU, Hoa K, Nht Bn. Xut khu
cng tng th Vit Nam cng tiu th nhiu hn nguyn liu ca Trung Quc. Giy
da Vit Nam hin gn ging nh mt phn nhnh sn xut ca Trung Quc, ni lp
rp v sn xut ra thnh phm t ngun nguyn liu ca Trung Quc. Nhiu nh
my Vit Nam l ca cc cng ty Trung Quc u t. Do y thc s khng
phi l mt cuc cnh tranh ng ngha, m ng hn l mt quan h cng sinh, tc
hai bn da vo nhau m i ln.
2.4Cc chin lc, cu trc v tnh cnh tranh ca cc cng ty
Nhn chung, cc cng on h tr sn xut ton din nh cung ng ph liu,
thit k, kim nghim, marketing, phn phi v pht trin thng hiu hu nh vng
bng Vit Nam. Mt s nh sn xut trong nc c kh nng nhn dng mu
v kim nghim cht lng ni b, tuy nhin ch mt s t c s sn xut lin doanh
hoc 100% vn u t trc tip nc ngoi l c th tip cn vi cc cng on h
tr sn xut mt cch lin tc v y t pha cng ty m hoc t i tc rut.
Lin kt trong ngnh gia cc nh sn xut vi nhau, vi cc nh cung ng, phn
phi v hu cn cng hu nh khng c.

Quy m doanh nghip ti Vit Nam

Cc nh sn xut trong ngnh da giy ti Vit Nam c th c chia thnh 3

nhm:
-

Nhm 235 n v lin doanh v 100% vn nc ngoi, thng t i Loan

v Hn Quc. Nhm ny ch yu l cc n v gia cng giy cho cc thng
hiu ni ting Nike, Rebok, Addidas, Clarks v mt vi n v cung ng
nguyn ph liu cho ngnh. y l lc lng sn xut chnh, chim ti 60%
tng cng sut sn xut giy dp ca Vit Nam (429 triu i) v c h thng
thit b cng ngh mc trung bnh cao, c kh nng thc hin tt c cc cng
on sn xut giy. Cc n v sn xut ny cng c t chc v trnh qun
l sn xut hin i, hng li th vn, thit b, thit k, marketing v phn
phi sn phm t cc i tc mua ln.
55

Nhm 230 nh sn xut trong nc trong c mt s nh my c phn ha

v 6 doanh nghip nh nc, cn li l doanh nghip t nhn. Cc doanh
nghip ny ch yu gia cng hng xut khu cho cc nhn hiu v cc nh bn
l ln trn th gii, tuy nhin cp nh v t n nh hn so vi cc n v
c vn nc ngoi. H thng thit b, cng ngh ni chung vn mc trung
bnh bn t ng v c kh, mc s dng lao ng ph thng cn cao, do
nng sut lao ng cha c ci thin. c bit, trnh k thut, qun l ca
cc n v ny cn yu km do thiu ngun nhn lc c o to bi bn, ch
yu c hc hi qua kinh nghim va lm va hc. Nng lc marketing ca
nhm ny hu nh khng c do b qu ph thuc vo cc trung gian xut khu
v ch tp trung vo gia cng cc n hng xut khu. Hu nh khng c s
hin din ca cc doanh nghip trong nc sn xut ph kin cho ngnh da

giy.
Nhm cc c s sn xut nh l, th cng c cng ngh sn xut n gin,
ch yu cung ng cho th trng ni a cc sn phm c mu m ngho nn.

Nhm ny cha c kh nng xut khu.

Thng hiu
Do chuyn lm gia cng nn sn phm giy ca Vit Nam cng khng mang

thng hiu ring. Tuy l nc xut khu hng u th gii, ngi tiu dng quc t
vn khng bit n cc thng hiu giy dp Vit Nam.
V sn xut theo phng thc gia cng vi i tc i Loan hoc Hn Quc,
cc doanh nghip sn xut giy vi nhng logo v nhn hiu thng mi do pha
nc ngoi ch nh. Tuy nhin, hu ht cc nhn hiu thng mi c sn xut l
nhng nhn mc khng ni ting gn vo nhng loi giy dp c gi bn thp nh
l: John Smith, Simod, Bewild, Frenzy, Avia, Gola, Uno, Maine-new England,
American, Sport, E-xeed, X-brand, Disney, Jucefull, Mc-one, Pro-limit, Ix-chel, JK
30, Primark, Oui Oui, Globe sport, Hopkido, Auchan, Ellesse, Atlantino, Decathion,
Hatalan, Tesco, BHs,...

56

Ngoi ra, cng c mt s nhn mc ni ting c sn xut ti cc doanh

nghip 100% vn nc ngoi, lin doanh hoc mt vi doanh nghip Vit Nam nh:
Nike, Reebok, Adidas, Clarks, Timberland, Rockport, Columbia, Fila, Diadora,
Spirit, NNE West, Dunlop, Kangaroo, Bata, All-start, Victory, Puma, Umbro,...
Mt s doanh nghip Vit Nam xy dng c nhn mc ring cho sn
phm ca doanh nghip mnh, song mi ch c bit n trn th trng ni a
nh : Bitis, Vina, Thng nh,...
Tm li, t l giy dp c gi tr thp, nhn mc khng ni ting l tng i
cao. Vi ny giy dp sn xut ti Vit Nam s rt kh cnh tranh vi cc loi
giy dp tng t do Trung Quc sn xut

Thnh lp cc chui sn xut:

Theo Quy hoch Pht trin ngnh da giy n nm 2020, tm nhn n nm

2025 mi c ph duyt, t nay n nm 2015, cc nh my, c s gia cng, thuc

da s c b tr, di di v cc a phng vng v tinh ca TP.HCM, nh Long An,
ng Nai, Tin Giang... Khi , TP.HCM s m nhim vai tr l trung tm dch v
thng mi, thit k mu v dch v cng ngh da giy, l ni t cc c s sn xut
sn phm c gi tr cao, vi quy m hp l. Theo , ti Vng kinh t trng im
pha Nam s hnh thnh cc cm, khu cng nghip chuyn ngnh ti ng Nai, Ty
Ninh, Bnh Dng. Khu vc ny s c ngnh tp trung u t thnh cc khu sn
xut, mua bn nguyn ph liu, o to, ng dng khoa hc, chuyn giao cng ngh

Hi ch, trin lm
Do ngnh giy da Vit Nam mi pht trin, li lm theo phng thc gia

cng l ch yu nn vic tham gia cc hi ch trin lm qung co v trng by

sn phm tm kim khch hng v m rng th trng phn ln do pha i tc
t gia cng thc hin, tuy nhin cc doanh nghip t sn xut v xut khu ngy
cng quan tm n vic tham gia hi ch trin lm. Ngoi ra, do chi ph tham gia
hi ch trin lm tn km nn nhiu khi hn ch s tham gia ca cc doanh nghip.
My nm va qua, c s ti tr ca t chc Protrade, CHLB c v Thng v

57

i s qun Italia ti Vit Nam, mt s doanh nghip ngnh da giy Vit Nam
tham gia hi ch Dusseldorf, CHLB c v Simac, Italia. Ngoi ra, ti cc hi ch
trin lm da giy ti cc nc trong khu vc nh APFL - Hongkong, Qung Chu Trung Quc, Busan - Hn Quc,... ngy cng c nhiu doanh nghip ngnh giy
Vit Nam tham gia.
Ngoi cc trin lm hi ch ti nc ngoi, do ngnh giy Vit Nam c v
tr quan trng trn th trng quc t, duy tr v pht trin, cn thit phi t chc
hi ch trin lm quc t ti Vit Nam nhm thu ht khch hng nc ngoi tham
gia. Hip hi da giy Vit Nam, Tng cng ty da giy Vit Nam phi hp vi cc
cng ty trin lm Top Repute, Hongkong t chc trin lm da giy quc t hng
nm vo thng 7 bt u t nm 1999 v c t chc ti Thnh ph H Ch Minh.
y l trin lm quc t chuyn ngnh u tin c t chc ti Vit Nam, tuy quy
m trin lm cn nh nhng nh du mt bc pht trin mi ca ngnh da giy
Vit Nam trn th trng th gii v thu ht nhiu khch hng trong v ngoi nc
n tham quan v trao i kinh nghim.

Xc tin bn hng:
Theo nh gi ca cc chuyn gia kinh t thuc Ngn hng Th gii (WB),

Trung Quc thc s l mt i th cnh tranh ln nht ca Vit Nam trong lnh vc
sn xut giy dp. Vic Trung Quc gia nhp WTO cng khng nh iu ny.
Hin nay, Trung Quc ang dn u th gii v sn xut giy dp. Nh vy, cuc
cnh tranh gia sn phm giy dp ca 2 nc s l cuc cnh tranh v cht lng
v gi c. Nhiu doanh nghip Vit Nam cng phi tha nhn, giy dp ca Trung
Quc gi rt r, mu m phong ph hn, chi ph sn xut cng thp hn, ngun
nguyn liu cng c ch trng u t mt cch di hi v bi bn hn. Trn th
trng Vit Nam cng vy, hng giy dp ca Trung Quc c by bn khp ni,
Hin th trn cc chuyn trang mua bn trn internet ca cc nh kinh doanh
Vit Nam.
Mc d nhiu nh sn xut giy dp Vit Nam xy dng c website
ca ring mnh nhng nhn chung h vn cha c bit n ti cc trang web
58

thng mi trn internet. Cc website ting Anh ca mt s nh sn xut mang

li nhng n tng tt v nng lc sn xut, c bit l i vi nhng dng sn
phm ca h, chng nhn cht lng v trang thit b ti ch (v d trang web ca
doanh nghip Vinh Thng). Trong tng lai, cc ngun tham kho thng tin v cc
nh sn xut nn c ci thin tt hn. C th tham kho trang web ca hip hi
cc nh sn xut giy Braxin rt n tng, c chc nng yu cu catalogue ca cc
nh xut khu:
Http://www.abicalcados.com.br/international/index.php?pagina=about_presentation
Trang web chuyn ngnh giy http://shoeinfonet.com c mt c s d liu rt
phong ph v cc nh sn xut, cung ng nguyn ph liu, hip hi, nh phn phi,
i l. c bit trang web ny cho php qung b min ph thng tin cc doanh
nghip v t chc.
Trang web Alibaba mua bn trc tuyn gia cc doanh nghip B2B ln nht
th gii cng l mt knh quan trng ca cc nh xut khu
Http://www.alibaba.com/catalogs/322/Shoes_Accessories.html
Cng Thng mi in t quc gia Vit Nam - B Thng mi l mt cng
c c th s dng (http://www.ecvn.com/).
Biu 5:S lng cc nh SX v XNK giy dp trn trang web: shoeinfonet.com

59

Tm li, Vit Nam c im mnh m hnh sn xut ca mt s n v lin

doanh v 100% vn nc ngoi. Phng thc sn xut khng ton din, ch yu l
phng thc gia cng, Khng c thng hiu giy dp quc t.
2.5C hi
Nn kinh t, chnh tr ca mt s quc gia ang bt n to iu kin thun li
cho v th cnh tranh ca Vit Nam trong xut khu hng ha ni chung v giy dp
ni ring. mt vi nc t l lm pht ang gia tng. iu ny to c hi cho
hng Vit Nam cng c thm u th v mt gi r. Tuy Vit Nam cng ang i mt
vi tnh trng lm pht cao, nhng nhn chung tnh hnh chnh tr nc ta tng
i n nh, chnh ph vn ang kim sot tt nn chng ta c nhiu thun li
gi vng u th cnh tranh trn th trng Nht Bn.
Ch x hi n nh v ang to nhiu c hi thun li cho doanh nghip
pht trin thng qua c ch chnh sch ph hp vi tnh hnh trong nc v thng l
quc t.
Theo cc chuyn gia, vic xut khu giy dp c xu hng chuyn dch sn
xut sang cc nc ang pht trin, c bit hng vo cc nc c mi trng u
t thun li, tnh hnh chnh tr n nh v an ton, trong c Vit Nam. c bit,
60

sau khi nc ta chnh thc gia nhp t chc thng mi th gii (WTO), hng ro
thu quan dn c d b vi nhiu u i gip cho vic giao lu hng ha thng
sut, t cn tr, to iu kin cho ngnh hng da giy thm nhp vo th trng khu
vc v th gii.
C th khng nh, hi nhp kinh t quc t to ra nhiu c hi cho ngnh
da giy pht trin m trc ht phi k n s gia tng cc lung chuyn giao vn,
cng ngh, kinh nghim qun l, i ng nhn cng c o to
Hi nhp kinh t quc t gp phn thc y cc c hi pht trin ngnh da
giy ni chung cng nh vic xut khu mt hng giy dp ni ring, vic chuyn
giao cng ngh theo chu k nhanh hn ph hp vi yu cu kht khe ca th trng.
Vic gia nhp t chc mu dch t do ASEAN (AFTA) to iu kin vic giao lu
hng ho thng sut, t cn tr, xo b hng ro phi thu quan, u i v thu quan
to iu kin cho ngnh hng da giy thm nhp vo th trng khu vc.
Vi dn s trn 80 triu dn l mt th trng y tim nng cho th trng
ni a. Mt khc, vi i sng ngy cng c nng cao, kh nng mua sm ca x
hi ngy cng c ci thin, t nc ngy cng hi nhp su rng vo th gii
lm cho ngnh du lch pht trin l nhng c hi ngnh da giy ni chung v mt
hng giy dp ni ring pht trin theo hng xut khu trc tip ngay trn sn nh.
Bn cnh theo nh gi ca B Cng Thng, mt s hng giy th thao
ln nh Nike xy dng trung tm thit k mu mt v dch chuyn mt s loi
giy c hm lng cng ngh cao n Vit Nam; hng Converse m i l c
quyn phn phi bn hng khu vc ng Nam ti nc ta. y chnh l c hi
ngnh giy dp Vit Nam hc tp kinh nghim, nng cao gi tr gia tng ca sn
phm.
Cng vi l cc chnh sch thc y sn xut, xut khu ca Chnh ph
nn trong nhng nm gn y gip ngnh da giy ni chung v mt hng giy
dp ni ring c nhng bc tin nhanh v mnh m. Trong , cng tc u t
c xem l nhn t quan trng hng u (phn ny c nu r trong phn chnh
ph). Song song , cng tc xc tin thng mi cng c ch trng. Nhng
61

hot ng tch cc nhm tng cng tuyn truyn v qung b hnh nh ca giy
dp Vit Nam nh mt quc gia sn xut v xut khu tim nng, nng cao nng lc
hiu bit v kin thc php lut, th trng, phng nga cc v kin bn ph gi v
vn dng lut u tranh trong cc v tranh chp thng mi. Phng thc bn
hng ti cc doanh nghip c nhiu i mi, hnh thnh nhiu mng li bn
bun, bn l, tham gia vo cc knh phn phi ca cc tp on xuyn quc gia,
pht trin hnh thc thng mi in t. Chnh nhng iu ny m ra nhng c
hi mi cho mt hng giy dp ca Vit Nam.
Th trng xut khu giy dp Vit Nam ngy cng c m rng v n
nh. Trong nhng nm va qua, giy dp Vit Nam xut khu vo Nht Bn tng
trng nhanh v khi lng v kim ngch xut khu. Ngoi ra, giy dp Vit Nam
cn c xut khu sang nhiu quc gia trn th gii. y l c hi ln cho Vit
Nam trong vic gia tng th phn v m rng th trng trong ngnh xut khu ni
chung v ngnh giy ni ring.
n hng dch chuyn t Trung Quc sang Vit Nam ngy cng nhiu, ng
thi th trng nhp khu Nht Bn ang tng cng lng hng nhp khu t Vit
Nam so vi trc. y l mt tn hiu ng mng cho ngnh giy da Vit Nam ni
chung v xut khu giy dp ni ring trong vic gia tng kim ngch xut khu. Nhu
cu giy dp Nht ngy cng tng, nhu cu nhp khu giy dp cng ang trong
xu hng tng, tp trung ch yu vo cc loi giy c ngoi v m giy bng cao
su hoc plastic, da thuc hoc da tng hp, dp xp, dp quai hu. y l iu kin
hp dn VN c c hi gia tng th phn v giy dp. Trc nay, Trung Quc vn
l th trng thng lnh cung ng giy dp ti Nht nhng trong xu hng sn xut
hin nay, ming bnh th phn ca Trung Quc ang b thu hp li v y l c hi
cho cc nc xut khu t hn nh Vit Nam gia tng th phn.
K t khi Vit Nam v Nht Bn phn u theo phng chm i tc tin
cy, n nh v lu di, thc hin Sng kin chung Vit Nht, k kt Hip nh t
do, Xc tin v bo h u t Vit Nam Nht Bn t nm 2003, quan h thng
mi Vit Nam Nht Bn pht trin vi tc cao, bnh qun tng trn 19%/nm.
62

Nht Bn l mt trong nhng i tc thng mi hng u ca Vit Nam. y cng

l c hi thun li cho s hp tc lu di ca hai nc, gip cho hng ha xut khu
ca Vit Nam sang Nht thun li hn.
Hin ti cc chuyn gia nhn thy c tn hiu tt t Nht Bn, Vit Nam k
vng c th c hng ch u i thu quan t nc ny. Cng vi s ra i
Quyt nh s 6209/QD9-BCT ca B Cng thng ph duyt chin lc quy
hoch tng th pht trin ngnh da giy VN n 2020, tm nhn n 2025 s l mt
ng lc ln pht trin ngnh da giy VN. c bit, to iu kin nng cao cht
lng ngun nhn lc v to ngun nguyn liu gip cho s pht trin bn vng.
Theo ni dung Hip nh i tc kinh t gia Vit Nam v Nht Bn, thu
sut bnh qun i vi hng Vit Nam xut khu vo Nht Bn s gim dn xung
2,8% vo nm 2018. Trong vng 10 nm, theo tha thun, Vit Nam v Nht Bn s
c bn hon tt l trnh gim thu xy dng mt khu vc thng mi t do song
phng hon chnh. Theo , 94,5% kim ngch xut khu ca Vit Nam v 87,6%
kim ngch xut khu ca Nht Bn s c min thu nhp khu. iu ny to mi
trng thun li cho hng Vit Nam xut sang nc ny.
Mc d Nht Bn l nc lun phi i mt vi thm ho ng t v sng
thn, iu ny lm cho nhu cu tiu dng ca Nht Bn b st gim trong ngn hn
do tm l tit kim, d phng trong tiu dng tng. Nhng sau khi thm ha c
kim sot (thng thng l mt nm sau ), nhu cu tiu dng ca ngi dn nc
ny s tng tr li. y cng l c hi Vit Nam gia tng lng hng xut khu,
gia tng cc hp ng xut khu ca mnh trong tng lai.
Nht Bn nn kinh t ln th hai th gii l mt th trng ln vi dn s
khong 128 triu v c sc mua ln. Bn cnh , Ngi tiu dng Nht Bn a
chung s a dng ca sn phm. Do mc sng cao nn ngi tiu dng Nht Bn
khng i hi tt c cc sn phm nht thit phi c bn lu nm. Sn phm c
vng i ngn nhng cht lng tt, kiu dng p, hon ho, tin dng l ph hp
vi yu cu ca ngi tiu dng Nht bn hin nay.Nhng thun li ny cng chnh

63

l nhng c hi ca Vit Nam trong vic thm nhp mt cch d dng hn v mt

hng giy dp vo th trng Nht Bn trong hin ti v trong tng lai.
Ti th trng cc nc ng (trong c Nht Bn)y l khu vc th
trng c nhng phong tc tp qun tng i ging Vit Nam, cng nm khu
vc chu - cc sn phm ch yu xut khu t Vit Nam sang cc th trng ny
l giy th thao, giy da nam n, dp i trong nh. Ti th trng trong nc, vi
dn s trn 80 triu dn, vn c xem l th trng y tim nng, cng c
ngng da giy quan tm v coi y l c hi ngnh pht trin theo hng xut
khu trc tip ngay trn sn nh.
Cn i vi Trung quc nu t by lu nay im mnh ca h l u th gi r
th t nhng nm tr li y gi tr ng nhn dn t tng lm cho gi cc mt hng
cng nh giy dp ca Trung Quc tng, gim i u th cnh tranh ca hng ha
Trung Quc. Bn cnh , ngnh da giy ca Trung Quc phi chu sc p rt ln t
cc bin php chng bn ph gi. Thm vo l tnh trng hng lot sn phm
"made in China" b thu hi trn th gii trong thi gian gn y cng lm cho ngnh
cng nghip ny ca Trung Quc thm kh khn. y l c hi cho Vit Nam xy
dng mt thng hiu tt trong tm tr ngi tiu dng.
Trung- Nht l hai i tc gn nh khng th tch ri. Trong khi Nht l nh
ng gp chnh cho s tng trng ca Trung Quc, th Trung Quc cng tr nn
quan trng thit yu i vi kinh t Nht. Cc cng ty Nht Bn bm 12 t USD
u t trc tip nc ngoi vo Trung Quc nm ngoi, theo s liu ca chnh ph
Nht. Nht Bn l i tc thng mi ln th hai ca Trung Quc, cn Trung Quc
l i tc ln nht ca Nht Bn. y cng l c hi tt cho vic tn cng su hn
ca Trung Quc v th trng ny.
Mi y ngy 13/05/2012 Trung Quc, Hn Quc v Nht Bn tng cng
quan h i tc hp tc ton din. Lnh o ba nc khng nh ng h mnh m
tip tc tng cng quan h hp tc ba bn, thc y pht trin chung v ng gp
vo n nh, pht trin v thnh vng khu vc ng - Bc v trn th gii. Ba
nc cam kt tng cng quan h thng mi v kinh t, gp phn vo tng trng
64

ca tng nc v thc y hi nhp kinh t khu vc. Cc nh lnh o khng nh

y mnh hp tc kinh t trn c s to lp mi trng cnh tranh v thng mi v
u t; nht tr khi ng m phn v khu vc thng mi t do (FTA) gia ba
nc trong nm nay. Ba nc cng nht tr tip tc hp tc v cc vn an ninh
phi truyn thng, nh chng cp bin, an ninh nng lng, an ninh mng, phng,
chng bnh truyn nhim, chng khng b...; y mnh cc hot ng giao lu nhn
dn v trao i vn ha; khuyn khch ni lng cc quy nh v th thc nhp cnh
gia ba nc iu ny to c hi cho Trung Quc rt nhiu trong vic y mnh
cc mt hng xut khu ca mnh.
Nhng hin nay gi nhn cng Trung Quc c xu hng tng cao, mt s
nh u t Nht Bn c xu hng di di cc nh my sn xut ra khi Trung Quc.
Vit Nam c nh gi l ng vin tt nht cho th trng giy dp Nht Bn do
gi nhn cng hp l, tm l lm vic ging ngi Nht. Bn cnh , Quan h
Trung - Nht ang xu i trm trng do tranh chp ch quyn qun o
Senkaku/iu Ng. Mi cng thng v chnh tr Trung-Nht c nguy c lan sang
lnh vc thng mi gia hai nc.
Trn th trng da giy xut khu, Trung Quc l i th cnh tranh chnh
ca nhiu quc gia. l cuc cnh tranh khng ch v gi c m c cht lng sn
phm. y cng l nhng thch thc khng nh i vi Trung Quc.
Xut khu hng giy dp ca Trung Quc cng ang trong xu hng st
gim chung do suy thoi kinh t ton cu. Theo s liu thng k ca hi quan Trung
Quc, kim ngch xut khu giy dp ca nc ny 4 thng u nm 2012 t 8,35 t
USD, gim 0,2% so vi cng k nm ngoi. Kim ngch xut khu mt hng ny
trong thng 4 cng ch tng 3,8% so vi thng trc, t trn 2,06 t USD. Trong ,
kim ngch xut khu mt hng ny sang cc th trng ln u st gim nh sang
M gim 0,5%, sang Nht Bn gim 0,6%, sang Nga gim 1,2%...Mt khc hin
nay, xut khu giy dp ca Trung Quc sang th trng M phi p ng nhng
quy nh cht ch v an ton sn phm. Theo o lut mi v an ton sn phm
tiu dng c 4 sa i v quy nh i vi giy dp tr em: gii hn mc ch v
65

phthalate giy dp tr em, c qua kim tra v xc nhn ca bn th 3; quy nh v

nhn mc trong sn phm v nhng hnh pht nu vi phm nhng quy nh ny.
Xut khu giy dp tr em ca Trung Quc sang M phi tun th nhng quy nh
cht ch trong o lut mi ny. K t khi p dng o lut sa i ny, c 2
trng hp vi phm lin quan ti giy dp Trung Quc, do c kh nng gy hi sc
kho tr em. Ti EU, sn phm giy dp ca Trung Quc cng vi phm an ton sc
kho. Cc doanh nghip Vit Nam cn tranh th c hi ny nhm gia tng th phn
giy dp ti cc th trng ln trn.
Tm li trong tnh th hin nay cng vi nhng kh khn m Trung Quc
gp phi to nn nhng c hi tt cho ngnh giy da ca Vit Nam ni chung v
sn phm giy dp ca Vit Nam ni ring trong vic m rng th phn, y mnh
xut khu v gia tng li th cnh tranh.

2.6Chnh ph
Chnh sch thc y sn xut, xut khu ca Chnh ph nn trong nhng nm
gn y gip ngnh da giy ni chung v mt hng giy dp ni ring c nhng
bc tin nhanh v mnh m. Trong , cng tc u t c xem l nhn t quan
trng hng u. Tnh n ht nm 2010, ton ngnh u t 22 nghn t ng,
trong , 5 nghn t ng u t xy dng v ci to nh xng; 17 nghn t u t
mua sm thit b, my mc. n thi im ny, ton ngnh u t trn 900 dy
chuyn ng b sn xut giy vi my mc thit b c nhp khu t cc nc
c nn khoa hc k thut, nht l ngnh cng nghip da giy rt pht trin nh Hn
Quc, i Loan
Li th cnh tranh ca mt quc gia chu mt tc ng khng nh t nhng
chnh sch v ng thi ca quc gia. Do , tim nng pht trin ca ngnh giy
dp Vit Nam rt cn s h tr ng n t pha chnh ph. Nhn li nhng bi
hc t qu kh, nhn thy c hai vn chnh ph c th tc ng ngnh c th

66

xy dng ch ng vng chc trn trng quc t: Tm nhn di hn v nhng

chnh sch h tr.

Chnh sch thu

Trong lnh vc thu, khuyn khch sn xut hng xut khu, Nh nc

cho php cc doanh nghip khi nhp nguyn vt liu cho hng gia cng khng
phi tnh thu, nguyn vt liu nhp theo phng thc mua nguyn liu, bn thnh
phm th phi tnh thu, khi xut hng th c thoi thu. Cc mt hng giy dp
xut khu u c thu sut bng 0%. V vy, mi quan tm hng u v thu chnh
l thu nhp khu trn cc th trng.

Chnh sch pht trin ngnh giy da

Ngy 25/11, B trng B Cng Thng k Quyt nh s 6209/Q-BCT

ph duyt Quy hoch tng th pht trin ngnh da - giy Vit Nam n nm 2020,
tm nhn n nm 2025. Mc tiu chung pht trin n nm 2020 l xy dng ngnh
da giy tr thnh mt ngnh cng nghip xut khu mi nhn quan trng ca nn
kinh t, tip tc gi v tr trong nhm cc nc sn xut v xut khu cc sn phm
da giy hng u th gii v to thm nhiu vic lm cho x hi trn c s thu nhp
ca ngi lao ng ngy cng c nng cao, thc hin trch nhim x hi ngy
cng tt, s lng lao ng c qua o to ngy cng tng.
Theo Quyt nh trn, da giy Vit Nam s pht trin trn c s ph hp cc
quy nh hin hnh v cng tc quy hoch. Ton ngnh vn duy tr nh hng ch
ng phc v xut khu v chim lnh dn th trng ni a, pht trin mnh sn
xut nguyn ph liu v cng nghip h tr, tham gia su vo chui gi tr gia tng
ca th trng sn phm da giy Th gii; pht trin ngnh da giy Vit Nam nhm
to ra nng sut lao ng v hiu qu kinh t cao, ch ng hi nhp kinh t vi khu
vc v th gii, tng bc chuyn i phng thc sn xut t gia cng sang t sn
xut, kinh doanh

67

Vi quy hoch theo vng lnh th, b tr sn xut v u t ca ngnh da

giy trn ton quc c xc nh thnh 4 vng ch yu gm: vng ng bng Sng
Hng, vng ng Nam B, vng Bc Trung B v Duyn hi Min Trung, vng
ng bng Sng Cu Long.
Ngoi ra, ngnh da giy th gii tip tc c xu hng chuyn dch sn xut
sang cc nc ang pht trin, c bit hng vo cc nc c mi trng u t
thun li, chnh tr n nh v an ton. Khi Vit Nam chnh thc gia nhp t chc
thng mi th gii, hng ro thu quan dn c d b, cng vi cc chnh sch
thc y sn xut, xut khu ca Chnh ph, Vit Nam s tr thnh mt a im
u t l tng cho cc nh sn xut da giy.
Vi tc tng trng d kin, kim ngch xut khu ca ton ngnh nm
2015 l 9,1 t USD, nm 2020 l 14,5 t USD v nm 2025 t 21 t USD. ng
thi, nng dn t l ni a ho cc loi sn phm l mt trong nhng vn c
quan tm c bit trong qu trnh xy dng Quy hoch trong giai on 2020, tm
nhn 2025, trong phn u nm 2015 t l ni a ho t 60 - 65%, nm 2020
t 75 - 80 % v nm 2025 t 80 - 85%.
B Cng thng - i din hai ngnh dt may, da giy by t lo ngi tnh
hnh sn xut, xut khu (XK) ca hai ngnh ny nm 2009 s gp v vn kh khn.
ng L Quc n, Ch tch HQT Tp on Dt may Vit Nam cho bit, th trng
XK ca dt may ngy cng b thu hp do sc mua ti cc nc nhp khu tip tc
gim mnh. Th trng tiu dng s cht hp hn rt nhiu v cc nh sn xut
trong v ngoi nc cng phi cnh tranh gay gt hn, ng n nhn nh.
Nhn nh tnh hnh s ngy cng kh khn hn, dt may v da giy kin
ngh Chnh ph h tr cc DN vi ba gi h tr: Trch 1% kim ngch xut khu
gii quyt kh khn ti chnh cho ngi lao ng trong cc x nghip ang gp kh
khn v c nguy c ng ca; Dnh 5.000 t ng h tr DN b li sut vay ngn
hng; Dnh 50 t ng cho hot ng qung b v xc tin xut khu nhng th
trng mi hoc nhng th trng truyn thng ang b st gim n hng.

68

V pha Chnh ph Trung Quc

Trong nhiu nm qua, Trung Quc lun duy tr mc tng xut khu v nhp

khu cao. n nm 2009 tng kim ngch xut nhp khu hng ha ca Trung Quc
vt ln ng th hai th gii, ch sau M, t mc 2207,2 t USD, trong kim
ngch xut khu hng ha t 1201,7 t USD, nhp khu t 1005,6 t USD, cn
cn thng mi xut siu l 196,1 t USD (ngun: Tp ch nghin cu Trung Quc
thng 3/2010, Vin Khoa hc x hi Vit Nam).
Mt iu d thy l hng ha ca Trung Quc khi xut khu ra nc ngoi c
gi r hn rt nhiu so vi cc i th cnh tranh trong cng ngnh.Vy nguyn
nhn no lm cho hng ha ca Trung Quc bn nc ngoi r? Da vo kt qu
nghin cu din bin cn cn thng mi v cc thng tin lin quan n chnh sch
khuyn khch xut khu ca Chnh ph Trung Quc gn y cho thy, vic hng ha
ca Trung Quc bn nc ngoi r hn trong do nhng nguyn nhn sau y:

Chnh ph thc hin chnh sch khuyn khch xut khu

Theo nh gi ca cc chuyn gia Trung Quc, chnh sch khuyn khch xut

khu l mt trong nhng chnh sch c bn ca Trung Quc.Chnh sch khuyn

khch xut khu c thc hin bng chnh sch hon thu xut khu.Chnh sch
ny gip cho cc doanh nghip c th h thp gi thnh hng ha xut khu.
Chnh sch hon thu xut khu hiu mt cch n gin, l hnh thc nh nc
b p ti chnh cho doanh nghip khi xut khu hng ho. T thng 8/2008 n
nay, Trung Quc 7 ln thay i mc hon thu xut khu, ban u t l hon thu
xut khu c quy nh l 9,8%, hin nay tng ln 13,5%. C th ly mt th d
chng minh, khi ngi nc ngoi mua hng ha ca Trung quc tr gi 100 USD
h ch cn chi tr 86,5 USD. Nh vy Trung Quc biu khng cho ngi tiu
dng nc ngoi 13,5 USD, s tin Trung Quc biu cho ngi nc ngoi ni trn
l nhm h tr cho ngnh cng nghip gia cng xut khu pht trin.

Chnh sch h tr mnh cho cc doanh nghip

69

Chnh ph nc ny ang trin khai mt lot chnh sch h tr doanh nghip

Trung Quc y hng ha i cc nc, tp trung vo nhng nc ln cn, trong
c Vit Nam.Cc chnh sch nh hon thu, h tr li sut nhm kch thch doanh
nghip xut khu cng nhiu cng tt.
Thm ch cng ty Vit Nam c vn phng ti Trung Quc, mua hng ca
Trung Quc xut v Vit Nam cng c hng u i ny. Theo , ch cn mua
hng, nguyn vt liu ca Trung Quc phc v xut khu, doanh nghip c h tr
li sut 0% cho 30% gi tr n hng. Tt c mt hng xut khu s c hon thu
gi tr gia tng 17%, cha k cc chng trnh h tr mua my mc, thit b do
Trung Quc sn xut vi mc u i nht.
Chnh quyn Trung Quc khuyn khch doanh nghip u t xy dng nh
my, cng xng khi h tr vay vn li sut ch t 1-2%.Nhng iu kin nhm
gip doanh nghip Trung Quc c th sn xut ra nhng sn phm s lng ln vi
chi ph r nht.Chnh nh nhng chnh sch h tr vn vay v thu t pha chnh
ph, thng nhn Trung Quc rt linh hot trong m phn gi c v c th p ng
nhng n t hng ln, gi mm.
Cn c vo nhu cu thc t ca pht trin kinh t, Trung Quc thy cn phi
p dng chin lc y mnh trin khai th trng xut khu theo nhiu hng,
nhiu mc khc nhau vi nhiu phng thc m ch o l a nguyn ho th
trng v trng im l khu vc APEC v cc nc xung quanh. Trung Quc p
dng cc chnh sch khuyn khch xut khu thu ngoi hi bng vic tr gi xut
khu trong giai on trc nm 1994, Trung Quc cho php cc x nghip xut
nhp khu ( XNK) c gi li mt phn ngoi hi, nng tn dng i vi cc x
nghip xut khu; cho vay u i v li sut i vi nhng x nghip mua hng
xut khu v nhng vt t sn xut hng xut khu, min gim thu quan. Thm
ch nu cc doanh nghip ny b l vn cn c th c treo n ti Ngn hng m
thc t l c Nh nc xo n. Tt c cc khuyn khch trn u nhm tng
cng xut khu v to ra ngoi hi.
70

Bn cnh , Trung Quc cng p dng ch hon thu xut khu. Hon
thu gin tip hng ho xut khu l cch lm thng dng ca cc nc trn th gii
gp phn cng c v iu tit chnh sch thu mu dch xut khu. T nm 1983,
Trung Quc bt u thc hin th i vi 17 loi ng h v cc chi tit linh kin
khc. Nm 1985 tr i, phm vi hon thu c m rng sang sn phm du th,
du thnh phm, n nm 1986 li tip tc i vo chiu su. Trc y, ch hon
thu sn phm khu sn xut trung gian. n nm 1988, tip tc tng hon thu
doanh thu vi mt t l nht nh. n nay, cc loi thu sn phm c hon li
bao gm bn loi thu sn phm, thu gi tr gia tng, thu doanh thu v c bit l
thu tiu dng. i vi vic p dng ch ny, Quc v vin nu ra yu cu
phi thc hin theo nguyn tc " thu bao nhiu hon by nhiu", " hon thu trit
". " cha thu th khng hon". Nhng nm gn y, chnh sch hon thu xut
khu ca Trung Quc c b xung hon thin v tng bc i vo hp l ho,
chnh quy ho.
Hin nay, Trung Quc xc lp mt lot quy nh c th v vic hon thu
xut khu nh xc nh t l hon thu, c s v phng php hon thu, k hn v
i im hon thu. ng thi, m bo chnh sch ny c qun trit chp
hnh, ngnh thu v cn hp tc vi cc ngnh hu quan xy dng mt lot bin
php qun l hon thu v bin php qun l, bo m cho cc x nghip ngoi
thng pht trin n nh. ng thi, trong hot ng ngoi thng Trung Quc
cng thc hin mt lot cc ci cch sau nh p dng mt s bin php thu thu
xut nhp khu. i vi hng ho xut khu, nu hng ho c doanh thu ln th thu
thu iu tit xut khu, nu xut khu khng c li hoc li nhun di 7,5% th
khng thu. i vi hng ho nhp khu, tr cc loi hng ho c Nh nc ph
chun min thu, tt c cc loi khc u thu thu hi quan, thu cng thng, mt
s t c doanh thu ln s nng cao thu sut hn.
Ngoi ra Nh nc thc thi chnh sch khuyn khch tch cc pht trin cc
loi gia cng xut khu do trc tip thc y xut khu pht trin. Vic coi
71

trng mu dch gia cng xut pht t tnh hnh c th ca Trung Quc nhm tn
dng u th a l gn Hng Kng, c vng ven bin thun tin v c ngun lao
ng di do.V vy, chnh sch khuyn khch gia cng xut khu c th gii quyt
vic lm cho mt s lng ln lao ng, hc tp kinh nghim qun l, tip xc vi
kinh t th trng, ng thi cng l dp chuyn i c cu ngnh ngh cho ph hp
vi tnh hnh mi
IV. KT LUN V NHNG IM MNH V IM YU TRONG VIC
XUT KHU GIY DP CA VIT NAM SO VI TRUNG QUC
THNG QUA M HNH KIM CNG CA MICHAEL PORTER
-

V iu kin cc yu t sn xut: Ngnh giy da ni chung v giy dp ni

ring ca Vit Nam s dng phn ln nguyn liu, my mc, thit b v cng
ngh t bn ngoiV Trung Quc l 1 trong nhng nc xut khu nhng
th ny sang Vit Nam. Chnh v vy, nhn chung, v iu kin ny, Vit Nam

khng c li th cnh tranh so vi Trung Quc.

V cc iu kin v cu: Nht Bn l mt nc khan him ti nguyn, v vy,
ngi tiu dng Nht Bn c xu hng dng hng nhp khu rt ln. Trong
iu kin nhng xung t, cng thng v bin o ang din ra mnh m gia
Trung Quc v Nht Bn, cng vi ting xu v cht lng m hng Trung
Quc gp phi lu nay, xt v yu t ny, Vit Nam c li th cnh tranh rt ln

so vi Trung Quc.
Yu t cc ngnh cng nghip lin kt, h tr: Vit Nam mt hn li th so
vi Trung Quc. Cuc cnh tranh trong ngnh giy da gia Vit Nam v Trung
Quc qu chnh lch bi v hu ht nguyn liu sn xut giy dp ca Vit
Nam l nhp t nc ngoi trong phn ln l nhp t Trung Quc. Do
nng lc cnh tranh trong yu t cc ngnh cng nghip lin kt, h tr ca

giy da Vit Nam yu hn Trung Quc rt nhiu.

V cc chin lc, cu trc v tnh cnh tranh ca cc cng ty: Vit Nam
c im mnh m hnh sn xut ca mt s n v lin doanh v 100% vn
nc ngoi, cn li th ch yu vn l cc doanh nghip c quy m nh v va,
72

phng thc sn xut khng ton din, ch yu l phng thc gia cng,
khng c thng hiu giy dp quc t, cha c s lin kt trong ngnh, vic
xc tin thng mi cha c ch trng, cha to c cc trang web bn
hng c quy m trn thi trng th gii. Trong khi nhng iu va nu trn th
Trung Quc hu nh chim v tr ng u v l im mnh ca Trung Quc.
-

Cho nn Trung Quc c li th hn Vit Nam.

Yu t c hi: C th ni vi tnh th nh hin nay, cng vi s n lc ca
ngnh, s h tr ca chnh ph, bn cnh l nhng kh khn m Trung
Quc ang vng phi.Vit Nam c nhiu c hi hn so vi Trung Quc trong
vic y mnh xut khu mt hng giy dp, gia tng v th ca mnh v sn

phm ny trn trng quc t.

V yu t chnh ph: Mc d c 2 nc u c nhng chnh sch tch cc
nhm h tr cho ngnh cng nghip giy da pht trin mnh. Nhng c th d
dng nhn ra l ngnh giy da ca Trung Quc c hng nhiu chnh sch
ng n ca chnh ph Trung Quc hn l giy da ca Vit Nam. Ngoi
nhng chnh sch thc y, h tr cho cc doanh nghip ngnh trong nc,
Trung Quc cn c nhng chnh sch xut khu hp l, tng sc cnh tranh
cho ngnh giy da.

TI LIU THAM KHO

-

Michael E.Porter, Li th cnh tranh quc gia, NXB Tr 2009

Nhiu tc gi, Qun tr Kinh Doanh Quc T NXB Lao ng X Hi 2009
Hong Th Chnh, Nguyn Hu Lc, Nguyn Ph T, Gio Trnh Kinh T

Quc T NXB Thng K 2010

Michael E.Porter, Li th cnh tranh quc gia, NXB Tr 2009

Cc website:
73

 Hip hi Giy Da Vit Nam: http://www.lefaso.org.vn/

Tng cc Hi Quan: http://www.customs.gov.vn/default.aspx
Tng cc thng K: http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=217
Chng bn ph gi: http://chongbanphagia.vn
B lao ng - thng binh x hi: http://www.molisa.gov.vn/
B Cng Thng :

http://tttm.vecita.gov.vn/dstk.aspx?

NewID=387E&CateID=100
Thi bo kinh t Vit Nam: http://vneconomy.vn/home.htm
T chc thng mi th gii: http://www.wto.org/
Tin nhanh Vit Nam: http://vnexpress.net/

74