Bahagian A : ALAM SEKITAR FIZIKAL

[40 markah]
SET 2
SKEMA PEMARKAHAN
(a) Apakah yang dimaksudkan dengan legeh.
[3]
Legeh sungai merupakan banjaran gunung / tanah tinggi berhutan yang menjadi garis
pemisahan aliran sungai dan merupakan punca sungai serta merupakan kawasan
tadahan.
(b)
1.
2.
3.

Jelaskan bagaimana tindakan hakisan sungai boleh menjana aktiviti manusia

[4]
Pertanian hakisan hasil bahan mendap bentuk dataran banjir dan delta.
Ternakan ikan air tawar hakisan memotong likuan sungai terbentuk tasik ladam.
Pelancongan hakisan membentuk air terjun dan jeram-tempat menarik dan
menggalakkan aktiviti pelancongan.
4. Perlombongan batuan di bahagian hulu mengalami hakisan menghasilkan batu pasir
( Pemarkahan 2 isi X 2 = 4 m)
(c) Pembinaan empangan disesuatu aliran sungai memberi kesan kepada proses-proses
sungai. Jelaskan pernyataan ini
[4]
1. Hakisan berkurangan aliran air diatur oleh pembinaan empangan.
2. Pengangkutan proses pengangkutan beban sentimen diganggu.
3. Pemendapan pemendapan sungai terganggu- beban sentimen telah dimendapkan dalam
empangan sebelum sampai ke bahagian hilir.
( Pemarkahan 2 isi X 2= 4 m )
(d)
1.
2.
3.
4.
5.

Huraikan dua langkah yang boleh dijalankan untuk mengurangkan hakisan sungai. [4]
Kurangkan aktiviti pembalakan dihulu sungai.
Kuat kuasa undang-undang.
Pembinaan tembok konkrit.
Larangan pembinaan bangunan berhampiran tebing sungai.
Kurangkan penerokaan hutan paya air tawar.
(Pemarkahan 2 isi X 2 = 4 markah )

2. a) Apakah yang dimaksudkan dengan hakisan ?

[5]
1
1
Hakisan merujuk kepada proses penghausan atau pengukiran permukaan bumi
1
1
serta pemindahan bahan-bahan oleh agen-agen hakisan seperti titisan air
1
hujan, air mengalir, angin ombak dan glasier.

b)

Jelaskan faktor-faktor fizikal yang mempengaruhi proses hakisan tanih di kawasan

tropika lembab.
[10 ]
1. Kecerunan cerun / gradient
2. Hujan ciri-ciri hujan.
3. Kegondolan
4. Luluhawa menyediakan regolith/ tanah longgar
5. Kepanjangan dan keluasan kawasan bercerun.
( pemarkahan 5 isi X 2 = 10 )

c)

Huraikan langkah-langkah yang boleh di ambil untuk mengatasi masalah hakisan

tanah
[ 10]
1. Pembinaan teres di cerun bukit.
2. Penanaman rumput dan tanaman tutup bumi
3. Penggunaaan Sungkupan
4. Pembinaan benteng/ tembok batu
5. penguatkuasa undang-undang
6. kampen kesedaran dan pendidikan alam sekitar.
(Pemarkahan 5 isi X 2 = 10 )

3. a)

Apakah yang dimaksudkan dengan profil panjang sungai.

[5]
1
1
Profil panjang sungai merupakan keratan memanjang alur sungai dari bahagian
1
hulu ke hilir yang mengalir di atas permukaan yang curam (hulu), hampir rata
1
(tengah) dan rata (hilir) yang mempunyai kecerunan yang berbeza dan
1
membentuk bentuk muka bumi yang berbeza.

b) Jelaskan faktor-faktor yang mempengaruhi pemendapan sungai.

[10 ]
1. Halaju air halaju air perlahan dan tenaga air berkurangan- keupayaan air
mengangkut beban berkurangan- memendapan meningkat.
2. Isipadu air isipadu air berkurangan musim kemarau dan ketika banjir surutkeupayaan air mengangkut beban berkurangan pemendapan meningkat terutama
selepas berlaku banjir.
3. Kecerunan sungai berkait rapat dengan halaju air- bahagian hilir bentuk muka
bumi agak landai halaju air akan berkurangan- keupayaan mengangkut beban akan
berkurangan- pemendapan meningkat.
4. Bahan muatan sungai- bahagian hilir beban bertambah- hasil daripada proses
hakisan di bahagian hulu sungai- di bantu oleh kecerunan yang landai dan halaju air
yang perlahan pemendapan meningkat di bahagian hilir sungai.

5. Halangan halangan batuan keras yang menonjol di alur sungai- halangan pokok
tumbang dan haling aliran air sungai- aliran menjadi perlahan- pemendapan berlaku.
( Pemarkahan 5 isi X 2 = 10 )

c)
1.
2.
3.
4.

5.

Huraikan kepentingan bentuk muka bumi pemendapan sungai kepada aktiviti

manusia.
[ 10 ]
Pertanian- padi sawah dikaitkan dengan dataran banjir dan delta- tanih aluvium yang
subur- contoh Dataran Kedah Perlis dan Delta Kelantan.
Peloncongan Tasik ladam, dikaitkan dengan aktiviti rekreasi seperti memancing
dan berkelah dan berperahu.
Perikanan dikaitkan dengan tasik ladam- dijadikan kawasan ternakan ikan tawar.
Pengangkutan dikaitan dengan tetambak- pembinaan jalan raya memudahkan
mobiliti penduduk sumbangan kepada kegiatan ekonomi dan peluang pekerjaan
bertambah.
Petempatan dikaitkan dengan delta- tanahnya rata dan tanah pamah sesuai untuk
pembinaan petempatan.
( Pemarkahan : 5 isi X 2 = 10 )