Professional Documents
Culture Documents
Chng 1
Giai
Ta co
nen
1
1
3
, P(B) =
va P(A + B) = .
3
2
4
Do
P(A + B) = P(A) + P(B) P(AB) ,
ta suy ra
P(AB) = P(A) + P(B) P(A + B) =
1
.
12
Do AB = A + B , nen
( )
P AB = P A + B = 1 P ( A + B ) =
1
.
4
Tng t, v A + B = AB ta suy ra
P A + B = 1 P ( AB ) =
11
.
12
( )
P(A) = P ( AB ) + P AB va do o
( )
P AB = P(A) P ( AB ) =
1
.
4
Tng t, ta co
( )
P AB = P(B) P ( AB ) =
5
.
12
Bai 3. Ty le ngi mac benh tim trong mot vung dan c la 9%, mac benh huyet ap la 12%, mac
ca hai benh la 7%. Chon ngau nhien mot ngi trong vung. Tnh xac suat e ngi o
d) Bien co nhan c ngi b benh tim nhng khong b benh huyet ap la A.B , vi
P(A.B) = P(A) P(AB)
= 0.09 0.07 = 0.02.
e) Bien co nhan c ngi khong b benh tim nhng b benh huyet ap la A.B , vi
P(A.B) = P(B) P(AB)
= 0.12 0.07 = 0.05.
Bai 4. Mot hop ng 10 phieu trong o co 2 phieu trung thng. Co 10 ngi lan lt rut tham.
Tnh xac suat nhan c phan thng cua moi ngi.
Giai
2
1
= = 0.2 ,
10 5
( ) (
P(T2 ) = P(T1 ) P ( T2 T1 ) + P T1 P T2 T1
=
1 1 4 2 1
+ = = 0.2,
5 9 5 9 5
( ) (
) (
+ P (T ) P (T T ) P (T
) (
P(T3 ) = P T1 P T2 T1 P T3 T1 T2 + P(T1 )P T2 T1 P T3 T1 T2
1
T1 T2
4 2 1 1 8 1 4 7 2 1
+ + = = 0.2,
5 9 8 5 9 8 5 9 8 5
...
P(T10 ) =
1
= 0.2 .
5
Bai 5. Mot bai thi trac nghiem gom 12 cau hoi, moi cau co 5 cau tra li, trong o ch co mot cau
ung. Gia s moi cau tra li ung, th sinh c 4 iem, moi cau tra li sai, th sinh b tr 1
iem. Mot th sinh lam bai bang cach chon ngau nhien cac cau tra li. Tm xac suat e
a) th sinh c 13 iem,
b) th sinh b iem am.
Giai
Goi X la so cau tra li ung trong 12 cau hoi c tra li mot cach ngau nhien. Ta co
X B (12; 15 ) .
Xet s tng quan gia so cau tra li ung va so iem nhan c tng ng, ta co
So cau ung (X) So iem
0
12
7
1
2
2
3
3
4
8
5
13
6
18
7
23
8
28
9
33
10
38
11
43
12
48
a) Bien co th sinh c 13 iem chnh la bien co X = 5 , vi xac suat
5
P ( X = 5 ) = C12
(0.2)5 (1 0.2)125
12!
5
7
( 0.2 ) ( 0.8)
5! (12 5 ) !
= 0.0532
b) Bien co th sinh b iem am chnh la bien co X 2 , vi xac suat
P ( X 2 ) = P ( X = 0 ) + P ( X = 1) + P ( X = 2 )
0
11
10
0
= C12
( 0.2) (0.8)12 + C112 ( 0.2) ( 0.8) + C122 ( 0.2) ( 0.8) Bai 6. Theo doi d bao thi tiet
11
10
= 0.558.
tren ai truyen hnh (nang, sng mu, ma) va so sanh vi thi tiet thc te xay ra, ta co bang
thong ke sau
D bao
Nang Sng mu
Ma
Thc te
Nang
30
Sng mu
20
Ma
10
20
ngha la co 30 lan d bao nang, tri nang, 4 lan d bao nang, tri sng mu; 10 lan d bao
nang, tri ma, v.v
a) Tnh xac suat d bao tri nang cua ai truyen hnh.
b) Tnh xac suat d bao cua ai truyen hnh la ung thc te.
c) c tin d bao la tri nang. Tnh xac suat e thc te th tri ma ? tri sng mu ? tri
nang ?
Giai
Xet cac bien co A : ai truyen hnh d bao tri nang, A1 : Thc te tri nang.
B : ai truyen hnh d bao tri sng mu, B1 : Thc te tri sng mu.
C : ai truyen hnh d bao tri ma, C1 : Thc te tri ma.
a) Do trong 100 lan theo doi d bao ai truyen hnh, ta thay co 30 + 4 + 10 lan d bao tri
nang nen xac suat d bao tri nang cua ai truyen hnh la
P(A) =
30 + 4 + 10
= 0.44 .
100
b) Do trong 100 lan theo doi, ta thay co 30 + 20 + 20 d bao cua ai truyen hnh ung so
vi thc te nen xac suat d bao cua ai truyen hnh ung so vi thc te la
30 + 20 + 20
= 0.7.
100
c) Do trong 44 lan ai truyen hnh d bao la tri nang co 30 lan thc te tri nang, 4 lan
thc te tri sng mu va 10 lan thc te tri ma nen xac suat e thc te th tri ma, tri sng
mu, tri nang lan lt la
30
= 0.682,
44
4
P ( B1 A ) =
= 0.091,
44
10
P ( C1 A ) =
= 0.227.
44
P ( A1 A ) =
Bai 7. Ban quen mat so cuoi cung trong so ien thoai can goi (so ien thoai gom 6 ch so) va
ban chon so cuoi cung nay mot cach ngau nhien. Tnh xac suat e ban goi ung so ien thoai
nay ma khong phai th qua 3 lan. Neu biet so cuoi cung la so le th xac suat nay la bao nhieu ?
Giai
P(A) = P(A1 + A1 A 2 + A1 A 2 A 3 )
= P(A1 ) + P(A1 ) P(A 2 | A1 ) + P(A1 ) P(A 2 | A1 ) P(A 3 | A1 A 2 )
=
1
9 1 9 8 1
3
+
+
=
.
10 10 9 10 9 8 10
Khi a biet so cuoi cung la so le th khi o cac so e chon quay ch con gii han lai trong 5
trng hp (so le) nen cong thc tren tr thanh
P(A) =
1 4 1 4 3 1 3
+ + = = 0.6 .
5 5 4 5 4 3 5
Bai 8. Mot ngi ban bia vi xac suat ban trung la p = 0.7 .
a) Ban lien tiep 3 phat. Tnh xac suat co t nhat 1 lan trung bia.
b) Hoi phai ban t nhat may lan e co xac suat t nhat mot lan trung bia 0.9 .
Giai
1 (0.3)n 0.9 ,
hay tng ng
(0.3)n 0.1 .
Lay logart hai ve cua bat phng trnh tren, ta c
n ln(0.3) ln(0.1) .
Do ln(0.3) < 0 , ta suy ra
n
ln(0.1)
1.91 .
ln(0.3)
Vay, can phai ban t nhat 2 phat an e xac suat co t nhat 1 lan trung bia 0.9 .
Bai 9. Co hai hop ng bi :
Lay mot bi hop H1 , bo vao hop H2 , tron eu roi lay ra mot bi. Tnh xac suat nhan c
bi o ? bi trang ?
Giai
5
1
7
6
3
= .
= ; P ( A B) =
; P AB =
20 4
16
16 8
25
,
64
39
.
64
Bai 10. Mot cap tre sinh oi co the do cung mot trng (sinh oi that) hay do hai trng khac
nhau sinh ra (sinh oi gia). Cac cap sinh oi that luon luon co cung gii tnh. Cac cap sinh oi
gia th gii tnh cua moi a oc lap vi nhau va co xac suat la 0.5. Thong ke cho thay 34% cap
sinh oi la trai; 30% cap sinh oi la gai va 36% cap sinh oi co gii tnh khac nhau.
vi cac cap sinh oi gia th gii tnh cua moi a oc lap nhau va co xac suat la 0.5 nen
P B A = P B A = 0.5 ,
va do thong ke tren cac cap sinh oi nhan c th
( )
( ) ( )
= P ( B A ) P ( A ) + P ( B A ) 1 P ( A )
= P ( B A ) + P ( B A ) P ( B A ) P ( A ) ,
P(B) = P ( B A ) P ( A ) + P B A P A
ta suy ra
P (A) =
P(B) P B A
P (B A ) P B A
0.64 0.5
= 0.28 .
1 0.5
P ( B A ) P(A)
P(B)
0.28
= 0.4375 .
0.64
Bai 11. Mot trung tam chan oan benh dung mot phep kiem nh T. Xac suat e mot ngi en
trung tam ma co benh la 0.8. Xac suat e ngi kham co benh khi phep kiem nh dng tnh la
0.9 va xac suat e ngi kham khong co benh khi phep kiem nh am tnh la 0.5. Tnh cac xac
suat
( ) ( )
= P ( A B ) P ( B ) + P ( A B ) 1 P ( B )
= P ( A B ) + P ( A B ) P ( A B ) P ( B ) ,
( )
P AB + AB = P ( AB ) + P AB
) ( )
= P ( A B) P ( B) + P A B P B
= 0.7125.
Bai 12. Mot thiet b gom 3 cum chi tiet, moi cum b hong khong anh hng g en cac cum khac
va ch can mot cum b hong th thiet b ngng hoat ong. Xac suat e cum th nhat b hong
trong ngay la 0.1, cum th hai la 0.05 va cum th ba la 0.15. Tm xac suat e thiet b khong
ngng hoat ong trong ngay.
Giai
( ) ( ) ( ).
P ( B ) = P A1 A 2 A 3 = P A1 P A 2 P A 3
= 0.9 0.95 0.85 = 0.7267.
Bai 13. Mot phan xng co 5 may. Xac suat e trong mot ca, moi may b hong la 0.1. Tm xac
suat e trong mot ca, co ung 2 may b hong.
Giai
Goi X la so may b hong cua phan xng trong mot ca. Do bien co cac may b hong oc lap
nhau nen X thoa lc o Bernoulli, ngha la X B ( 5; 0.1) .
Do o, xac suat e trong mot ca, co ung 2 may b hong la
P ( X = 2 ) = C52 ( 0.1) (1 0.1)
2
5 2
= C52 ( 0.1)
( 0.9)
= 0.0729 .
Bai 14. Tnh xac suat e gieo con xuc xac 10 lan, mat mot nut xuat hien khong qua 3 lan.
Giai
Goi X la so lan mat mot nut xuat hien trong 10 lan thay. Ta co X B (10; 16 ) . Do o, xac
suat e mat mot nut xuat hien khong qua 3 lan la
P ( X 3 ) = P ( X = 0 ) + P ( X = 1 ) + P ( X = 2 ) + P ( X = 3)
0
10
1 5
1 1 5
2 1 5
3 1 5
= C + C10
+ C10 + C10
6 6
6 6
6 6
6 6
0
10
10
5
1 5
1 5
1 5
= + 10 + 45 + 120
6
6
6
6
6
6 6
= 0.857.
Bai 15. Ty le phe pham cua mot lo hang (ln) la 1%. T lo hang nay, lay ra n san pham. Hoi n
t nhat phai la bao nhieu e xac suat nhan c t nhat mot phe pham ln hn 0.95.
Giai
Goi X la so phe pham nhan c trong n san pham lay ra t lo hang. Ta co X B ( n; 0.01) . Khi
o xac suat e nhan c t nhat mot san pham hong la
P ( X 1) = 1 P ( X = 0 )
= 1 C0n (0.01)0 (1 0.01)n 0
= 1 (0.99)n .
e tm n sao cho xac suat nhan c t nhat mot san pham hong ln hn 0.95 , ngha la
P ( X 1) > 0.95 , ta giai bat phng trnh
1 (0.99)n > 0.95 .
T o, suy ra n > 298.073 . Vay can phai lay ra t nhat 299 san pham e xac suat trong o
co t nhat mot san pham hong ln hn 0.95 .
Bai 16. Mot ngi viet n la th va bo ngau nhien n la th nay vao trong n phong b a viet san
a ch. Tm xac suat sao cho co t nhat mot la th c bo vao ung phong b.
Giai
j = 1, n va goi A la bien co co t
j=1
bien co
P(A) = P
Aj =
P(A i A j A k ) ... + ( 1)
j=1
P(A ) P(A A ) +
j
j=1
n 1
i < j< k
Do P ( A j ) =
1
n
i< j
A
j
j=1
, vi moi j,
P ( AiA j ) = P Ai A j P ( A j ) =
1
n 1
. n1 =
(n 2) !
n!
vi moi i < j ,
P ( A i A jA k ) = P A i A jA k P ( A j A k ) P ( A k ) =
1
n 2
. n11 . n1 =
(n 3) !
n!
( n 2) ! + C3 ( n 3) ! ... + 1 n 1 1
1
C2n
( )
n
n
n!
n!
n!
( 1)
k =1
k 1
1
1 e1
k!
khi n u ln.
Bai 17. Mot day chuyen lap rap nhan cac chi tiet t hai nha may khac nhau. Ty le chi tiet do
nha may th nhat cung cap la 60%, cua nha may th hai la 40%. Ty le chnh pham cua nha may
th nhat la 90%, cua nha may th hai la 85%. Lay ngau nhien mot chi tiet tren day chuyen va
thay rang no tot. Tm xac suat e chi tiet o do nha may th nhat san xuat.
Giai
60
40
= 0.6 ; P(B2 ) =
= 0.4 ;
100
100
P ( A B1 ) = 0.9 ; P ( A B2 ) = 0.85 .
Do B1 , B2 tao thanh ho ay u cac bien co nen t cong thc Bayes, ta c xac suat e chi
tiet tot nhan c tren day chuyen la do nha may th nhat san xuat
P ( B1 A ) =
P ( A B1 ) P ( B1 )
P ( A B1 ) P ( B1 ) + P ( A B2 ) P ( B2 )
= 0.614 .
Bai 18. Trong mot vung dan c, c 100 ngi th co 30 ngi hut thuoc la. Biet ty le ngi b
viem hong trong so ngi hut thuoc la la 60%, trong so ngi khong hut thuoc la la 30%. Kham
ngau nhien mot ngi va thay ngi o b viem hong. Tm xac suat e ngi o hut thuoc la.
Neu ngi o khong b viem hong th xac suat e ngi o hut thuoc la la bao nhieu.
Giai
Kham ngau nhien mot ngi trong vung dan c, xet cac bien co
A : nhan c ngi hut thuoc la,
B : nhan c ngi b viem hong.
Gia thiet cho
P (B A ) P ( A )
) ( )
P (B A ) P ( A ) + P B A P A
0.6 0.3
= 0.4615.
0.6 0.3 + 0.3 0.7
Khi ngi o khong b viem hong th xac suat e anh ta hut thuoc la la
P AB =
=
P B A P (A)
) ( )
P B A P (A) + P B A P A
0.4 0.3
= 0.1967.
0.4 0.3 + 0.7 0.7
Bai 19. a) Cho A, B la hai bien co oc lap. Chng minh rang A, B ; A, B va A, B cung la cac cap
bien co oc lap.
b) Cho A1 , A 2 , ..., A n la n bien co oc lap. Chng minh rang A1 , A 2 , ..., A n cung la n bien co oc
lap. Suy ra rang neu xet n bien co B1 , B2 , ..., Bn , vi Bi = A i hay Bi = A i , th B1 , B2 , ..., Bn , cung
la n bien co oc lap.
Giai
( )
P AB = P ( B ) P ( AB )
= P ( B ) P ( A ) P ( B ) = 1 P ( A ) P ( B )
( )
= P A P ( B) ,
va do o A va B la hai bien co oc lap. Tng t
10
( )
P AB = P ( A ) P ( AB )
= P ( A ) P ( A ) P ( B ) = 1 P ( B ) P ( A )
( )
= P (A) P B ,
va
( )
( ) ( )
= P ( A ) P ( A ) P ( B ) = 1 P ( B ) P ( A )
= P ( A ) P ( B) .
P AB = P A P AB
j=1
A ij =
P (A ) .
ij
j=1
ij
j= 2
ij
cung oc lap. Do o
j= 2
P A1
j= 2
A i j = P A1 P
( )
j= 2
A i j = P A1
( ) P (A )
ij
j= 2
P ( A ).
ij
j=1
11
a) Mot ngi mua 3 san pham nha may X. Tnh xac suat co t nhat mot san pham hong .
b) Neu mua 3 san pham nha may X va 2 san pham nha may Y. Tnh xac suat co t nhat mot
san pham hong .
Giai
b) Goi X la so san pham hong trong 3 san pham lay ra t nha may X va Y la so san pham
hong trong 2 san pham lay ra t nha may Y, th
X B ( n; p ) vi n = 3 , p = P ( A ) = 0.03 ,
va
Y B ( n; p ) vi n = 2 , p = P ( B ) = 0.05 .
Do so san pham hong nhan c t nha may X va so san pham hong nhan c t nha
may Y la cac bien co oc lap va bien co nhan c t nhat mot san pham hong trong 5 san
pham, 3 san pham t nha may X va 2 san pham t nha may Y, X + Y 1 , co bien co oi lap la
bien co X = 0 va Y = 0 nen xac suat e nhan t nhat 1 san pham hong khi mua 3 san pham
cua nha may X va 2 san pham cua nha may Y la
P ( X + Y 1) = 1 P ( X = 0; Y = 0 ) = 1 P ( X = 0 ) P ( Y = 0 )
= 1 (0.97)3 (0.95)2 = 0.1763.
Bai 21. Trong mot lo thuoc (rat nhieu) vi xac suat nhan c thuoc hong la p = 0.1 . Lay ngau
12
Giai
13
a) Lay ngau nhien 1 vien bi t hop ra e kiem tra, tnh xac suat nhan c bi en.
b) Lay ngau nhien lan lt co hoan lai 2 bi. Tnh xac suat e lay c 2 bi en.
c) Lay ngau nhien ra 2 vien bi t hop. Tnh xac suat e lay c 2 bi en.
ap so : a) 0.3 .
b) 0.09 .
c) 0.067 .
Bai 5. Mot cong ty lien doanh can tuyen mot ke toan trng, mot trng phong tiep th, co 40
ngi d tuyen trong o co 15 n. Tnh xac suat trong 2 ngi c tuyen co:
a) t nhat 1 n,
b) 1 n,
c) ke toan trng la n.
ap so : a) 0.616 .
b) 0.481 .
c) 0.75 .
Bai 6. Moi sinh vien c thi toi a 2 lan mot mon thi. Xac suat e mot sinh vien au mon xac
suat thong ke lan thi th 1 la P 1 , lan thi th 2 la P 2 . Tnh xac suat e sinh vien nay vt qua
5
= 0.139
36
Bai 8. Trc cong trng ai hoc co 3 quan cn bnh dan chat lng ngang nhau. Ba sinh vien
A, B, C oc lap vi nhau chon ngau nhien mot quan cm e an tra. Tnh xac suat e
ap so : a)
ap so : 0.5 .
Bai 10. Trong hop co 4 bi trang, 6 bi o cung kch c. Rut hu hoa 2 bi. Tnh xac suat e trong
o co
14
ap so : a)
ap so : 0.67 .
15
1) P(A B) ,
8) P(A B) ,
2) P(A B) ,
9) P(A B) ,
3) P(A B) ,
10) P(AB B) ,
4) P(AB) ,
11) P(AB B) ,
5) P(AB) ,
12) P(AB B) ,
6) P(AB) ,
7) P(A B) ,
14) P(AB A B) .
2
.
3
5
2) .
6
1
3) .
3
5
4) .
6
1
1
1
, P(B) = , P(AB) =
. Hay tnh :
2
3
6
1
1
.
14) .
2
4
1
10) .
2
11) 0 .
1
12) .
2
13) 1 .
Bai 18. oi tuyen bong ban cua Khoa Kinh Te co 3 van ong vien, moi van ong vien thi au
mot tran. Xac suat thang tran cua cac van vien A, B, C lan lt la : 0.7; 0.8; 0.9. Tnh xac suat :
ap so : 1)
1
.
3
1
6) .
6
2
7) .
3
1
8) .
2
5)
9)
16
Bai 20. Mot ngi co 5 con ga mai, 2 con ga trong nhot chung trong mot cai long. Mot ngi
en mua, ngi ban ga bat ngau nhien 1 con. Ngi mua chap nhan con o.
a) Tnh xac suat e ngi o mua c con ga mai.
Ngi th hai lai en mua, ngi ban ga lai bat ngau nhien ra 1 con.
b) Tm xac suat e ngi th hai mua c con ga trong.
c) Xac suat nay se bang bao nhieu neu ngi ban ga quen mat rang con ga ban cho ngi
th nhat la ga trong hay ga mai.
ap so : a) 0.7143 .
1
b) = 0.33 .
3
2
= 0.2857
c)
7
Bai 21. Hai cong ty A, B cung kinh doanh mot mat hang. Xac suat e cong ty A thua lo la 0,2;
xac suat e cong ty B thua lo la 0,4. Tuy nhien tren thc te, kha nang ca 2 cong ty cung thua lo
la 0,1. Tm xac suat e
a) tnh xac suat e khong co co nao nhan ung th viet cho mnh,
b) tnh xac suat e co t nhat 1 co nhan ung th cua mnh,
c) tong quat hoa vi n co gai. Tnh xac suat co t nhat 1 co nhan ung th. Xap x gia tr
xac suat nay khi cho n .
Bai 24. Trong 1 lo hang 10 san pham co 2 san pham xau, chon khong hoan lai e phat hien ra
2 san pham xau, khi nao chon c san pham xau th 2 th dng lai.
17
a) ca 3 bong eu hong,
b) ca 3 bong eu khong hong,
c) co t nhat 1 bong khong hong,
d) ch co bong th 2 hong.
ap so : a) 0.004545 .
b) 0.3818 .
c) 0.9954 .
d) 0.1636 .
Bai 27. mot c quan no co 3 chiec oto. Kha nang co s co cua moi xe oto lan lt la 0.15 ;
0.20 ; 0.10.
a) Tnh xac suat 3 qua bong chon lan hai la 3 bong mi.
b) Biet rang lan hai chon c 3 bong mi, tnh xac suat lan au chon c 2 bong mi.
ap so : a) 0.0025 .
b) 0.4091 .
Bai 29. Mot nha may san xuat bong en, may A san xuat 25%, may B: 35%, may C: 40% so
bong en. T le san pham hong cua moi may tren so san pham do may o san xuat lan lt la
3%, 2%, 1%. Mot ngi mua 1 bong en do nha may san xuat.
18
Mot sinh vien len bat tham 3 cau t 20 cau tren. Giam khao thay anh tra li ung ca 3
cau. Tnh xac suat anh ta la sinh vien kha hoac trung bnh.
ap so : 0.5184 .
Bai 32. Co 2 lo hang cu. Lo I co 10 cai tot, 2 cai hong. Lo II co 12 cai tot, 3 cai hong. T moi lo
lay ngau nhien ra 1 cai. Tm xac suat e :
19
ap so : a) 0.7916 .
b) 0.3616 .
Bai 36. Co 2 chuong tho. Chuong th nhat co 5 con tho en va 10 con tho trang. Chuong th hai
co 3 con tho trang va 7 con tho en. T chuong th hai, bat ngau nhien 1 con tho cho vao
chuong mot va sau o lai bat ngau nhien mot con tho chuong mot ra th c 1 con tho trang.
Tnh xac suat e con tho trang nay la cua chuong mot.
ap so : 0.973 .
Bai 37. Mot chuong ga co 9 con ga mai va 1 con ga trong. Chuong ga kia co 1 con mai va 5 con
trong. T moi chuong lay ngau nhien 1 con em ban. Cac con ga con lai c don vao chuong
th ba. Neu ta lai bat ngau nhien 1 con ga na t chuong nay ra th xac suat e bat c con ga
trong la bao nhieu ?
ap so : 0.362 .
Bai 38. Hai nha may cung xan suat 1 loai linh kien ien t. Nang suat nha may hai gap 3 lan
nang suat nha may mot. Ty le hong cua nha may mot va hai lan lt la 0,1% va 0,2%. Gia s
linh kien ban Trung tam ch do hai nha may nay san xuat. Mua 1 linh kien Trung tam.
20
Bai 43. Mot cau thu a thanh cong qua phat 11m vi xac suat 80%.
- a 4 thanh cong 2.
- a 6 thanh cong 3.
Cong viec nao de thc hien ?
ap so : a 4 qua de hn.
Bai 44. Trong mot thanh pho co 70% dan c thch xem bong a. Chon ngau nhien 10 ngi, tnh
xac suat co :
a) Cho may san xuat 10 san pham. Tnh xac suat e co 2 phe pham.
b) May can san xuat t nhat bao nhieu san pham e xac suat co t nhat mot chnh pham
tren 0,99.
ap so : a) 0.00415 .
Chng 2
BIEN SO NGAU NHIEN
A. BAI TAP MAU
Bai 1. Co hai thung thuoc A va B, trong o :
- thung A co 20 lo gom 2 lo hong va 18 lo tot,
- thung B co 20 lo gom 3 lo hong va 17 lo tot.
a) Lay moi thung 1 lo. Goi X la so lo hong trong hai lo lay ra. Tm ham mat o cua X.
b) Lay thung B ra 3 lo. Goi Y la so lo hong trong 3 lo lay ra. Tm ham mat o cua Y.
Giai
a) Xet cac bien co
A : nhan c lo hong t thung A,
B : nhan c lo hong t thung B,
va goi X la so lo hong trong hai lo lay ra. Ta co X lay cac gia tr 0, 1 va 2. Chu y rang A, B la
cac bien co oc lap. Ta co
P(X = 0) = P(AB) = P(A)P(B) =
18 17 306
=
= 0.765 ,
20 20 400
2 17 18 3
88
=
= 0.22,
20 20 20 20 400
2 3
6
=
= 0.015 .
20 20 400
0
0.765
1
0.22
2
0.015
0.765
0.22
f (x) =
0.015
0
khi x = 0
khi x = 1
khi x = 2
khi x 0, 1, 2
3 k
C3k C17
C320
0
0.596
1
0.358
22
2
0.045
3
0.001
0.596
0.358
f (x) = 0.045
0.001
khi x = 0
khi x = 1
khi x = 2
khi x = 3
khi x 0, 1, 2, 3
Bai 2. Mot xa thu ban bia vi xac suat ban trung bia la p = 0.6 . Co 5 vien an c ban lan
lt va xa thu dng ban khi het an hay ngay khi co mot vien an trung bia. Goi X la so lan
ban. Tm ham mat o cua X. Tnh trung bnh va phng sai 2 .
Giai
Xet cac bien co Ti : ban trung bia lan ban th i, vi i = 1, 2, 3, 4, 5. Goi X so lan ban, ta
co X = 1, 2, 3, 4, 5 va
P ( X = 1) = P ( T1 ) = 0.6 ,
( )
P ( X = 2 ) = P T1 T2 = P T1 P ( T2 ) = 0.4 0.6 ,
( ) ( )
P ( X = 3) = P T1 T2 T3 = P T1 P T2 P ( T3 )
2
= ( 0.4 ) 0.6,
( ) ( ) ( )
P ( X = 4 ) = P T1 T2 T3 T4 = P T1 P T2 P T3 P ( T4 )
3
= ( 0.4 ) 0.6,
( ) ( ) ( ) ( )
P ( X = 5) = P T1 T2 T3 T4 = P T1 P T2 P T3 P T4
4
= ( 0.4 ) .
T o, ta c bang phan phoi xac suat
X
1
P
0.6
va ham mat o xac suat cua X
0.6
0.24
0.096
f (x) =
0.0384
0.0256
2
0.24
3
0.096
khi
x =1
khi
x=2
khi
x=3
khi
x=4
khi
x=5
khi x 0, 1, 2, 3, 4, 5
= 1.6496,
va phng sai la
2X = E ( X 2 ) 2X =
x2 f (x) 2X
2
2
= 1 0.6 + 2 0.24 + ... + 52 0.0256 (1.6496)2
= 0.95722.
23
4
0.0384
5
0.0256
Bai 3. Mot thung ng 10 lo thuoc trong o co 1 lo hong. Ta kiem tra tng lo (khong hoan lai)
cho ti khi phat hien c lo hong th dng. Goi X la so lan kiem tra. Tm ham mat o cua X.
Tnh trung bnh va phng sai 2 .
Giai
Xet cac bien co Tk : lay c lo hong lan lay th k, k = 1, 2, ...,10 . Goi X la so lan kiem
tra. Ta co, X = 1, 2, ...,10 . Hn na, goi Yk la bien co khong lay c lo hong trong k lan lay
au tien, vi k = 1, 2, ...,10 . Ta c
( X = k ) = Yk 1Tk
va Yk = Yk 1 Tk .
P ( X = 1) = P ( T1 ) =
1
9
; P ( Y1 ) = P T1 =
;
10
10
( )
P ( X = 2 ) = P ( Y1 T2 ) = P ( T2 Y1 ) P ( Y1 ) =
P ( Y2 ) = P Y1 T2 = P T2 Y1 P ( Y1 ) =
8 9
8
;
.
=
9 10 10
P ( X = 3) = P ( Y2 T3 ) = P ( T3 Y2 ) P ( Y2 ) =
P ( Y3 ) = P Y2 T3 = P T3 Y2 P ( Y2 ) =
1 9
1
.
=
;
9 10 10
1 8
1
.
=
;
8 10 10
7 8
7
.
=
;
8 10 10
P ( X = 4 ) = P ( Y3 T4 ) = P ( T4 Y3 ) P ( Y3 ) =
1 7
1
;
.
=
7 10 10
...
1
, vi moi k = 1, 2, ...,10 .
10
Tng t, ta co P ( X = k ) =
10
1
10
1
10
1
10
1
10
1
10
1
10
1
10
1
10
1
10
1
10
f (x) = 10
0
1
= 5.5 .
10
1
2
( 5.5 ) = 8.25 .
10
Bai 4. Goi X la tuoi tho cua con ngi. Mot cong trnh nghien cu cho biet ham mat o cua X la
cx 2 (100 x)2
f (x) =
0
khi 0 x 100
khi x < 0 hay x > 100
a) Xac nh hang so c.
24
f (x)dx = 1 .
ma
100
f (x)dx =
0
102
x3
x4 x5
cx 2 (100 x ) dx = c 104
2.102
+
,
3
4
5 0
x3
x4 x5
2.102
+
c 104
3
4
5 0
= 1.
X = E(X) =
xf (x)dx = c x
(100 x )
dx
100
=c
(10 x
4
2.102 x 4 + x5 )dx
102
x4
x5 x6
= c 104
2.102
+
4
5
6 0
= 50,
va phng sai
+
= E(X ) =
2
X
2
X
x f (x)dx 50
2
100
=c
(100 x )
100
=c
(10 x
4
102
x5
x 6 x7
= c 104
2.102
+
2500
5
6
7 0
1014
105
2500
= 3.109
2500 =
.
2500 =
35
7
105
c) Xac suat cua mot ngi co tuoi tho 60 la
25
dx 2500
100
P(X 60) =
f (x)dx = cx
60
(100 x )
dx
60
100
=c
(10 x
4
2.102 x3 + x 4 )dx
60
102
x3
x4 x5
= c 104
2.102
+
3
4
5 60
1010
216
1296 7776
5
= c
20.
+
10 100.
3
4
5
30
104 11376
992
= 3.109105
= 0.31744.
=
5 3125
3
d) e tnh xac suat cua mot ngi co tuoi tho 60 , khi biet ngi o a 50 tuoi, ta tnh
xac suat co ieu kien
P ( X 60 X 50 ) =
=
P ( ( X 60 ) ( X 50 ) )
P ( X 50)
P ( X 60 )
P ( X 50 )
0.31744
= 0.63548,
0.5
1 x
e
f (x) =
0
khi x > 0
vi > 0
khi x 0
a) Ta co
+
= E (X) =
xf (x)dx =
xe dx ,
(1)
= xe
x +
= e
x +
e dx
26
vi E ( X
)=
1
x f (x)dx =
x 2 e dx .
) = x e
2
x +
1
+ 2 xe dx = 2
xe
dx
= 2 2 .
T o suy ra 2 = E ( X 2 ) 2X = 2 2 2 = 2 .
b) Ham ac trng M ( t ) cua bien so ngau nhien X cho bi
M(t) = E ( etX ) =
etx f (x)dx =
t x
1
e
t 1
=
0
( t 1 ) x
dx
1
.
1 t
[1 (0)]
= ,
va phng sai
= M(0) [ M(0)] =
2 2
[1 (0)]
2
[1 (0)]
= 2 2 2 = 2 .
Bai 6. Cho vect ngau nhien co bang phan phoi xac suat
X
0
1
0.1
0.2
0.1
0.2
0.2
0.2
f X (1) = P(X = 1) = P ( X = 1 Y = 1) + P ( X = 1 Y = 2 ) + P ( X = 1 Y = 3)
f Y (2) = P(Y = 2) = P ( Y = 2 X = 0 ) + P ( Y = 2 X = 1)
X =
xf
Y =
yf
y
2X =
x f
2
2Y =
y f (y)
2
2
y
Do
(X, Y) =
cov(X, Y) E ( XY ) X . Y
=
,
X . Y
X . Y
E ( XY ) =
va
x,y
ta suy ra
(X, Y) =
( x, y ) [ 0,1] [ 0,1]
khi ( x.y ) [ 0,1] [ 0,1]
khi
f (x, y)dxdy = 1 .
Ma
1 1
+ +
f (x, y)dxdy = c
nen ta suy ra c =
0 0
(x + y)2 dxdy =
c 3 3 2
7c
,
x + x + x =
3
2
6
0
6
. Khi o, cac ham mat o thanh phan cho bi
7
28
2
( 3x2 + 3x + 1) ,
7
2
( 3y 2 + 3y + 1) .
7
X =
2
=
7
0 0
( x(x + y) )
3
1 1
6
yf (x, y)dxdy =
7
y(x + y) dxdy
( y(x + y)3 ) dy =
2
7
2
7
2
x(x + y) dxdy =
7
2
9
,
( 3x + 3x + x ) dx = 72 43 x4 + x3 + x2 = 14
0
0
3
1 1
+ +
Y =
6
xf (x, y)dxdy =
7
0 0
( 3y
+ 3y 2 + y ) dy
23 4
y2
9
3
,
y +y +
=
74
2 0 14
+ +
2
X
(x
f (x, y)dxdy
=
x
x
x x + 81x =
,
686 5
4
3
2
0 2940
+ +
2
Y
(y
f (x, y)dxdy =
+ +
E ( XY ) =
6
xyf (x, y)dxdy =
7
199
,
2940
1 1
xy(x + y) dxdy
2
0 0
6 31
1
1
+ 2x 2 + x dx
x
7 2
3
4
0
6 x 4 2x 3 x 2
17
=
+
+
,
=
7 8
9
8 0 42
(X, Y) =
cov(X, Y) E ( XY ) X Y
=
X Y
X Y
5
17 9 9
588 = 25 = 0.127.
= 42 14 14 =
199
199
199 199
2940
2940 2940
29
1
0
dx
phng
sai
2X ,
2Y
Ta chng minh cho trng hp X, Y la cac bien so ngau nhien ri rac. Trng hp X va Y
la cac bien so ngau nhien lien tuc c chng minh tng t.
a) Goi f (x, y) la ham mat o (ong thi) cua V. Ta co
(x + y)f (x, y)
= xf (x, y) + yf (x, y) = E(X) + E(Y),
E ( Z ) = E ( X + Y ) =
x,y
x,y
x,y
ngha la Z = X + Y .
b) Do nh ngha,
( z ) f (x, y) = (( x + y ) ( +
=
( x ) + ( y ) f (x, y)
= ( x ) f (x, y) + ( y ) f (x, y) +
+ 2 ( x ) ( y )f (x, y) ) .
2
2Z =
))
f (x, y)
x,y
x,y
x,y
x,y
X
x,y
Ma X va Y oc lap nen
(x
) ( y Y )f (x, y) ) = E ( ( X X ) ( Y Y ) ) = 0 ,
x,y
va do o
2Z = 2
(x
f (x, y) + 2
x,y
(y
f (x, y)
x,y
= 2 2X + 22Y .
Bai 9. Cho vect ngau nhien V = ( X, Y ) . at Z = X + Y . Chng minh rang
Z = X + Y va 2Z = 2X + 2(X, Y) X Y + 2Y .
Suy ra rang, neu X va Y khong tng quan, ngha la (X, Y) = 0 , th 2Z = 2X + 2Y .
Giai
Tng t bai 8, ta chng minh cho trng hp X, Y la bien so ngau nhien ri rac.
Z =
x,y
x,y
30
+ y ,
( z ) f (x, y) = ( x + y ) f (x, y)
= ( x ) f (x, y) + ( y ) f (x, y) +
+ 2 ( x ) ( y ) f (x, y)
2
2Z =
x,y
x,y
x,y
= 2X + 2Y + 2cov(X, Y) = 2X + 2Y + 2(X, Y) X Y .
Khi X va Y khong tng quan, th (X, Y) = 0 va do o
2Z = 2X + 2Y .
Bai 10. Cho vect ngau nhien V = ( X, Y ) co bang phan phoi xac suat
1/ 3
1/ 3
1/ 3
X
1
1 / 3 khi x = 1, 0,1
f X (x) =
khi x 1, 0,1
0
2 / 3 khi y = 0
f Y (y) = 1 / 3 khi y = 1
0
khi y 0,1
T o suy ra
X =
xf
(x) = 1
(y) = 0
Y =
yf
y
2X =
x f
2
1
1
1
+ 0 +1 = 0,
3
3
3
2
1 1
+1 = ,
3
3 3
(x) 2X = (1)2
2Y =
y 2 f y (y) 2y = 02
1
1
1
2
+ 02 + 12 02 = ,
3
3
3
3
2
2
1 1
2
+ 12 = .
3
3 3
9
b) Do
E ( XY ) =
xyf (x, y) = 0 ,
x,y
ta suy ra
31
(X, Y) =
cov(X, Y) E ( XY ) X . Y
=
= 0.
X . Y
X . Y
2
.
9
Do o, X va Y khong oc lap.
Bai 11. Chng minh rang neu vect ngau nhien V = ( X, Y ) co X, Y oc lap, th (X, Y) = 0 .
Giai
cov(X, Y) E ( XY ) X . Y
=
X . Y
X . Y
E ( X ) .E ( Y ) E ( X ) .E ( Y )
X . Y
= 0.
Bai 12. Chng minh rang vi moi vect ngau nhien V = ( X, Y ) , ta co he so tng quan (X, Y)
thoa
1 (X, Y) 1 .
Giai
Ta chng minh cho trng hp X, Y la cac bien so ngau nhien ri rac. Trng hp bien so
ngau nhien lien tuc c chng minh tng t. Vi f (x, y) ch ham mat o (ong thi) cua
V = ( X, Y ) , ta co
(X, Y) =
cov(X, Y) E ( ( X X ) ( Y Y ) )
=
,
X . Y
X . Y
va
(X
= (X
E (( X X ) ( Y Y )) =
)(Y Y )f (x, y)
x,y
x,y
(X
)2 f (x, y)
x,y
(Y
x,y
= X Y .
Do o
(X, Y) =
E (( X X ) ( Y Y ))
X Y
1,
ngha la 1 (X, Y) 1 .
32
)2 f (x, y)
B. BAI TAP
Xac nh bien ngau nhien.
Bai 1. Xac suat cha khoi benh A cua 1 bac s la 0,8.
a) Lap bang phan phoi xac suat cua so ngi c cha khoi benh trong 1 nhom benh
nhan gom 5 ngi do bac s o ieu tr.
b) Goi X la so benh nhan cha khoi benh. Tm ham phan phoi xac suat cua X.
X
P
0
0.00032
1
0.0064
2
0.0512
3
0.2048
ap so : a)
4
5
0.4096 0.32768
b)
khi
x<0
0.00032
0.00672
F ( x ) = 0.05792
0.26272
0.67232
khi
khi
khi
khi
khi
khi
0 x<1
1 x<2
2x<3
3x<4
4x<5
x5
Bai 2. Co 2 cai hop. Hop mot cha 10 bi gom 3 bi o va 7 bi en. Hop hai cha 5 bi gom 2 bi o
va 3 bi en. Lay ngau nhien 1 bi t hop mot bo vao hop hai; roi t hop hai lay ngau nhien 1 bi.
0
0.42
1
0.425
0.42
F ( x ) = 0.845
0.985
ap so : a)
2
3
0.14
0.015
b)
khi
x<0
khi 0 x < 1
khi 1 x < 2
khi 2 x < 3
khi
x3
c) 0.58 .
33
Bai 4. Moi cau thu co 3 qua bong. Hai cau thu lan lt nem bong vao ro cho en khi co ngi
nem trung hoac het bong th ngng. Biet xac suat nem trung cua cau thu th nhat la 0,7, cua
cau thu th hai la 0,8 va cau thu 1 nem trc.
a) Goi X i la so lan cau thu th i nem. Lap bang phan phoi xac suat cua X 1 va X 2 .
b) Goi Yi la so lan cau thu th i nem trung. Lap bang phan phoi xac suat cua Y1 va Y2 .
X2
P
X1
P
1
0.94
0
0.7
1
0.282
ap so : a)
2
3
0.0564 0.0036
2
3
0.01692 0.00108
b)
0
1
0.25548 0.74452
Y1
P
Y2
P
0
1
0.744736 0.255264
0
0.25
ap so : a)
2
0.25
b) 0.75 .
c) X = 1 , 2X = 0.5 .
1
0.5
d) Mod [ X ] = 1 , Me [ X ] = 1 .
e) 1 ( X ) = 0 , 2 ( X ) = 8 .
Bai 6. Goi X la so lan mat nhat xuat hien sau ba lan tung mot con xuc xac.
34
0
0.579
1
0.347
ap so : a)
2
3
0.069
0.005
b) 0.421 .
c) 0.995 .
d) X = 0.5 , 2X = 0.417 .
Bai 7. Co 3 xa thu cung ban vao mot muc tieu, moi ngi ban 1 vien, trong cung mot so ieu
kien nhat nh. Xac suat e moi xa thu ban trung muc tieu lan lt la 0,6; 0,7; 0,9. Goi X la so
vien an trung muc tieu. Hay lap bang phan phoi xac suat cua X. Tnh trung bnh ( X ), phng
sai ( 2X ) va Mod[X].
ap so :
X
P
0
1
2
3
0.012
0.154
0.456
0.378
X = 2.2 , 2X = 0.54 , Mod [ X ] = 2 .
Bai 8. Mot phan xng co ba may M1 , M2 , M3 . Trong mot gi, moi may san xuat c 10 san
pham, trong o so san pham khong at tieu chuan cua M1, M2, M3 lan lt la 1, 2, 1. Lay ngau
nhien t moi may mot san pham. Goi X la so san pham khong at tieu chuan trong 3 san pham
c lay ra.
a) Lap bang phan phoi san xuat cua X.
b) Tm X , 2X , Mod[X].
c) Tnh P ( X 1) .
X
P
0
0.648
1
0.306
ap so : a)
2
3
0.044
0.002
a) A la bao nhieu th ngi chi ve lau ve dai hue von (goi la tro chi cong bang),
b) A la bao nhieu th trung bnh moi lan ngi chi mat 1 ngan .
ap so : a) A = 1000 .
b) A = 2000 .
Bai 10. Mot nha au t co 3 d an. Goi Xi(i=1, 2, 3) la so tien thu c khi thc hien d an th i
(gia tr am ch so tien b thua lo). Xi la ai lng ngau nhien. Qua nghien cu, gia s co so lieu
nh sau : (n v tnh : 10 trieu ong )
X1
P
-20
0.3
30
0.2
60
0.5
X2
P
-20
0.4
-10
0.2
100
0.4
X3
-25
P
0.2
Theo anh (ch), ta nen chon d an nao ?
-30
0.3
80
0.5
ap so : Nen chon d an 1.
35
Bai 11. Cho X la mot ai lng ngau nhien co phan phoi xac suat nh sau
PX
2a
2a
3a
a2
2a 2
7a 2 + a
a) Xac nh a.
b) Tnh P [ X 5] , P [ X < 3] .
c) Tnh k nho nhat sao cho P [ X k ]
1
.
2
1
.
10
b) P [ X 5] = 0.2 , P [ X < 3] = 0.3 .
ap so : a) a =
c) k = 3 .
Bai 12. Cho ham mat o cua bien ngau nhien X co dang
Ax khi x [ 0,1]
a) f (x) =
0 khi x [ 0,1]
A sin x khi x [ 0, ]
b) f (x) =
khi x [ 0, ]
0
1
A cos x khi x [ 0, 2 ]
c) f (x) =
0
khi x [ 0, 12 ]
1
A
d) f (x) = x 4
0
khi x 1
khi x < 1
Hay xac nh A. Tm ham phan phoi xac suat cua X. Tnh X , 2X , neu co.
ap so : a) A = 2 , X =
x2
F ( x) = 0
1
b) A = 0.5 , X =
2
, 2X = 0.055 ,
3
khi 0 x 1
khi
x<0 .
khi
x >1
2
2,
, 2X =
4
2
1
2 (1 cos x ) khi 0 x
F ( x) =
0
khi
x<0 .
1
khi
x>
1 1
3
c) A = , X = , 2X =
,
2
2
1
sin ( x ) khi 0 x 2
F ( x) = 0
khi
x<0 .
1
1
khi
x>
2
36
d) A = 3 , X =
1 3
F ( x) =
x
0
3
3
, 2X = ,
2
4
khi x 1
khi x < 1
Bai 13. Tuoi tho cua mot loai bong en nao o la 1 bien ngau nhien X (n v nam) vi ham
mat o nh sau
kx 2 (4 x) khi 0 x 4
f (x) =
0
khi x [0, 4]
a) Tm k va ve o th f(x).
b) Tm xac suat e bong en chay trc khi no c 1 nam tuoi.
ap so : a) k =
3
,
64
0.4
0.3
0.2
0.1
4 .
b) 0.0508 .
Bai 14. Trong lng cua mot con vt 6 thang tuoi la 1 bien ngau nhien X (n v tnh la Kg) co
ham mat o
k(x 2 1) khi 1 x 3
f (x) =
0
khi x [1, 3]
a) Tm k.
b) Vi k tm c, tm
(i) trong lng trung bnh cua vt 6 thang tuoi,
(ii) ham phan phoi xac suat cua X,
(iii) ty le vt cham ln, biet vt 6 thang tuoi cham ln la vt co trong lng nho hn 2Kg.
3
.
20
b) (i) X = 2.4 kg.
ap so : a) k =
(ii)
x 3x + 2
20
F ( x) =
0
khi 1 x 3
khi
khi
x<1 .
x>3
(iii) 0.2 .
37
Bai 15. Cho ham mat o cua bien ngau nhien X co dang
a cos x khi x 2 , 2
f (x) =
khi x 2 , 2
0
a) Tm a va xac nh ham phan phoi xac suat F(x) cua X.
b) Tnh xac suat e X nhan gia tr trong khoang , .
4
1
,
2
sin x + 1
khi x
2
2
2
.
F ( x) =
0
khi
x<
2
1
khi
x>
ap so : a) a =
b) 0.1465 .
Bai 16. Cho bien ngau nhien lien tuc X co ham phan phoi
0
khi
x< ,
1
khi
x>
vi a, b la hang so.
a) Tm a va b.
ap so : a) a =
b) Mod [ x ] = 0 , Me [ x ] = 0 , P X >
1
cos x khi
2
f ( x) =
0
khi
1
1
, b= .
2
2
= 0.1465 ,
4
x ,
2 2
x ,
2 2
X
0
1
2
3
P
0,4
0,3
0,2
0,1
So ngi chet trong mot tuan lang A la mot ai lng ngau nhien Y co phan bo xac suat la
Y
0
P
0,1
Gia s rang X va Y oc lap.
1
0,3
2
0,4
38
3
0,15
4
0,05
0.04
0.03
0.02
0.01
0.12
0.09
0.06
0.03
0.16
0.12
0.08
0.04
0.06
0.045
0.03
0.015
b)
4
0.02
0.015
0.01
0.005
0.19 .
Bai 18. Cho bang phan phoi xac suat ong thi cua X, Y nh sau :
X
1
0,1
2
0,3
3
0,2
a) Lap bang phan phoi xac suat thanh phan cua
0,06
0,18
0,16
X va Y.
ap so : a)
2
3
0.48
0.36
1
0.16
Y
PY
4
0.6
5
0.4
b)
Y
X
1
2
3
0.17
0.5
0.33
0.15
0.45
0.4
1
2
3
Y
4
0.625 0.625 0.56
5
0.375 0.375 0.44
c) cov(X, Y) = 0.02 , (X, Y) = 0.059 .
Tham so ac trng cua bien ngau nhien.
Bai 19. Cac ai lng ngau nhien X va Y co bang phan phoi xac suat ong thi nh sau
X
1
0,12
2
0,28
a) Chng minh rang X va Y oc lap.
39
0,15
0,35
0,03
0,07
b) Lap bang phan phoi xac suat cua Z = XY. T o tnh E(Z) va kiem tra rang
E(Z) = E(X)E(Y) .
Z
P
ap so : b)
2
3
4
6
0.43
0.03
0.35
0.07
E ( Z ) = 2.89 , E ( X ) = 1.7 , E ( Y ) = 1.7 .
1
0.12
Bai 20. Cho X, Y la hai ai lng ngau nhien co phan bo xac suat ong thi nh sau
-1
X
-1
1
1
4
8
8
X
-1
-1
4
1
0
1
0
1
15
15
0
15
15
15
1
4
1
15
15
0
a) Tm X , Y , cov(X,Y) va (X, Y) .
b) X va Y co oc lap khong ?
ap so : a) X = 0.467 , Y = 0 , cov(X, Y) = 0 , (X, Y) = 0 .
b) X va Y oc lap.
Bai 22. Co hai hop, moi hop ng 6 bi. Trong hop mot co : 1 bi mang so 1, 2 bi mang so 2, 3 bi
mang so 3. Trong hop hai co : 2 bi mang so 1, 3 bi mang so 2, 1 bi mang so 3. Rut t moi hop 1
bi. Goi X la so ghi tren bi rut ra t hop mot, Y la so ghi tren bi rut ra t hop hai.
a) Hay lap bang phan phoi xac suat ong thi cua V = ( X, Y ) .
b) Bang phan phoi xac suat le cua X , Y.
c) Ky vong, phng sai cua X , Y.
d) Hiep phng sai, he so tng quan.
ap so : a)
Y
X
1
40
36
36
36
X
PX
Y
PY
36
1
36
36
36
2
36
36
36
36
b)
36
3
36
36
36
2
2
c) X = 2.33 , Y = 1.83 , X = 0.555 , Y = 0.472 .
d) cov(X, Y) = 0.0139 , (X, Y) = 0.027 .
Bai 23. Tung ba lan oc lap mot con xuc xac. Goi X la so lan mat chan xuat hien va Y la so lan
mat le xuat hien.
0
0.125
1
0.375
ap so : a)
2
3
0.375
0.125
Y
PY
0
0.125
1
0.375
2
0.375
3
0.125
41
Chng 3
1
. Mot gia nh co 4 ngi
2
a) 2 trai va 2 gai,
b) 1 trai va 3 gai,
c) 4 trai.
Giai
Goi X la so con trai trong mot gia nh co 4 con th X B ( 4; 0.5 ) .
a) Xac suat e co hai trai va hai gai trong bon a con la
( 0.5)
= 0.375.
3
8
1
4
( 0.5)
= 0.0625.
1
16
10 1
42
P(X 1) = 1 P(X = 0)
0
= 1 C10
( 0.07 )
( 0.93)
10
= 1 ( 0.93)
10
= 0.516.
iii) Va xac suat e co nhieu nhat mot phe pham la
( 0.93)
10
1
+ C10
( 0.07 ) ( 0.93)
1
= 0.8483.
b) Goi n la so san pham quan sat e xac suat nhan c t nhat mot phe pham 0.9 . Vi bien
so X ch so phe pham nhan c trong n lan quan sat nay th X B ( n; 0.07 ) . Do
P(X 1) = 1 P(X = 0)
= 1 C0n ( 0.07 ) ( 0.93)
0
= 1 ( 0.93) .
n
Giai bat phng trnh tren, ta nhan c gia tr n 31.73 . Vay phai quan sat t nhat 32
san pham.
Bai 3. Mot trung tam bu ien nhan c trung bnh 3 cuoc ien thoai trong moi phut. Tnh xac
suat e trung tam nay nhan c 1 cuoc, 2 cuoc, 3 cuoc goi trong 1 phut, biet rang so cuoc goi
trong mot phut co phan phoi Poisson.
Giai
Goi X la so cuoc goi nhan c trong 1 phut th X co phan phoi Poisson vi trung bnh 3,
ngha la X P(3) .
Xac suat e trung tam bu ien nhan c 1 cuoc, 2 cuoc va 3 cuoc goi trong 1 phut lan
lt la
va
P(X = 1) = e3
31
= 0.1494 ,
1!
P(X = 2) = e3
32
= 0.224 ,
2!
P(X = 3) = e3
33
= 0.224 .
3!
Bai 4. Khi tiem truyen mot loai huyet thanh, trung bnh co mot trng hp phan ng tren 1000
trng hp. Dung loai huyet thanh nay tiem cho 2000 ngi. Tnh xac suat e
1
1000
nen vi X ch so
ngi b phan ng vi loai huyet thanh nay trong 2000 ngi th X B(2000; 0.001) .
43
np = 2 < 5 nen phan phoi nh thc co the xap x bang phan phoi
Poisson, ngha la
X P(2000 0.001) = P(2) .
a) Vay, xac suat e co ba trng hp phan ng trong 1000 trng hp la
P(X = 3) = e2
23 4 2
= e = 0.18 .
3! 3
19 2
e = 0.86.
3
4 2
e
3
19 2
e = 0.14.
3
Bai 5. Ty le mot loai benh bam sinh trong dan so la p = 0.01 . Benh nay can s cham soc ac
biet luc mi sinh. Mot nha bao sinh thng co 20 ca sinh trong mot tuan. Tnh xac suat e
a) khong co trng hp nao can cham soc ac biet,
b) co ung mot trng hp can cham soc ac biet,
c) co nhieu hn mot trng hp can cham soc ac biet.
Tnh bang quy luat nh thc roi dung quy luat Poisson e so sanh ket qua khi ta xap x
phan phoi nh thc B(n; p) bang phan phoi poisson P(np) .
Giai
Goi X la so trng hp can cham soc ac biet trong 20 ca sinh. Ta co X B(20; 0.01) .
a) Xac suat e khong co trng hp nao can cham soc ac biet la
P(X = 0) = C020 ( 0.01) (1 0.01) )
0
= ( 0.99 )
20
20
= 0.8179.
= 20 ( 0.01) ( 0.99 )
20 1
= 0.1652.
44
(0.2)1
= 0.1637 ,
1!
P(X = 1) = e0.2
va
a) Ta co
P ( X + Y = n) =
P ( X = k; Y = n k ) .
k =0
Do X, Y oc lap, X P( X ) va Y P( Y ) , nen
P ( X = k; Y = n k ) = P ( X = k ) P ( Y = n k )
= e X
kX Y nY k
e
k!
(n k ) !
T o suy ra
P(X + Y = n) =
eX
k =0
= e( X + Y )
kX Y nY k
=
e
k!
(n k ) !
n
kX nY k
e(X + Y )
=
k ! (n k ) !
n!
k =0
= e( X + Y )
(X
+ Y )
n!
C
k
n
k
X
nk
Y
k =0
P ( X = k X + Y = n) =
=
P ( X = k; X + Y = n )
P ( X + Y = n)
P (X = k) P (Y = n k)
P ( X + Y = n)
P ( X = k; Y = n k )
P ( X + Y = n)
ta c
kX Y nY k
e
k!
(n k) !
P ( X = k X + Y = n) =
n
( X + Y ) ( X + Y )
e
n!
eX
Y
= Cnk
X + Y
nk
.
X + Y
45
Bai 7. ng knh cua mot chi tiet may do mot may tien t ong san xuat co phan phoi chuan
vi trung bnh = 50 mm va o lech chuan = 0.05 mm. Chi tiet may c xem la at yeu cau
= 50 mm va = 0.05 mm.
X X 50
, th Y N(0;1) . Do o
=
0.05
49.9 50 X 50 50.1 50
P ( 49.9 X 50.1) = P
0.05
0.05
0.05
= P ( 2 Y 2 ) = ( 2 ) ( 2 ) = 2 ( 2 )
= 0.9544.
Vay xac suat e nhan c san pham at yeu cau la 95.44%.
b) Goi X la so san pham at yeu cau trong 3 san pham lay ra th X B ( 3; 0.9544 ) .
Suy ra xac suat e co t nhat mot san pham at yeu cau la
P ( X 1) = 1 P ( X = 0 )
= 1 C03 ( 0.9544 ) (1 0.9544 )
0
= 1 ( 0.0456) = 0.9999.
3
Bai 8. Trong lng X (tnh bang gam) mot loai trai cay co phan phoi chuan N(; 2 ) , vi
= 500(gam) va 2 = 16(gam2 ) . Trai cay thu hoach c phan loai theo trong lng nh sau :
a) loai 1 : tren 505 gam,
b) loai 2 : t 495 en 505 gam,
c) loai 3 : di 495 gam.
Tnh ty le moi loai.
Giai
X N ( ; 2 ) = N ( 500; 42 ) . Vi
Y N ( 0;1) . Do o
a) Ty le trai cay loai 1 la
X 500 505 500
P ( X > 505 ) = P
>
4
4
46
Y=
X 500
4
th
4
4
4
P ( X < 495 ) = P(
a) co 3 ong si b t,
b) co t nhat 2 ong si b t.
ap so : a) 0.18 .
b) 0.595 .
Bai 4. Mot ca hang cho thue xe oto nhan thay rang so ngi en thue xe oto vao ngay th bay
cuoi tuan la mot ai lng ngau nhien X co phan phoi Poisson vi tham so = 2 . Gia s ca
hang co 4 chiec oto. Hay Tm xac suat e
47
Bai 5. Mot tong ai bu ien co cac cuoc ien thoai goi en xuat hien ngau nhien, oc lap vi
nhau va co toc o trung bnh 2 cuoc goi trong 1 phut. Tm xac suat e
a) Tnh xac suat e trong 10 san pham do may san xuat co khong qua 1 phe pham.
b) Mot ngay may san xuat c 250 san pham. Tm so phe pham trung bnh va so phe
pham tin chac nhat cua may o trong mot ngay.
ap so : a) 0.98 .
b) So phe pham trung bnh = 5, so phe pham tin chac nhat = 5.
Bai 8. Mot may san xuat ra san pham loai A vi xac suat 0.485. Tnh xac suat sao co trong 200
san pham do may san xuat ra co t nhat 95 san pham loai A.
ap so : 0.6103 .
Bai 9. Xac suat e mot may san xuat ra san pham loai A la 0.25. Tnh xac suat e trong 80 san
pham do may san xuat ra co t 25 en 30 san pham loai A.
ap so : 0.0936 .
Bai 10. Gieo 100 hat giong cua mot loai nong san. Xac suat nay mam cua moi hat la 0.8. Tnh
xac suat e co t nhat 90 hat nay mam.
ap so : 0.0062 .
Bai 11. Mot sot cam co 10 trai trong o co 4 trai h. Lay ngau nhien ra 3 trai.
48
ap so : a) 0.033 .
b) 0.5 .
c) 0.83 .
d) 0.967 .
Bai 12. Gia s ty le dan c mac benh A trong vung la 10%. Chon ngau nhien 1 nhom 400 ngi.
a) Viet cong thc tnh xac suat e trong nhom co nhieu nhat 50 ngi mac benh A.
b) Tnh xap x xac suat o bang phan phoi chuan.
ap so : a) 0.9564 .
b) 0.9525 .
Bai 13. Mot nha xa hoi hoc cho rang 12% so dan cua thanh pho a thch mot bo phim A mi
chieu tren tivi. e khang nh d oan nay, ong ta chon mot mau ngau nhien gom 500 ngi e
hoi y kien va thay 75 ngi tra li a thch bo phim o. Tnh xac suat e trong mot mau ngau
nhien gom 500 ngi, so ngi a thch bo phim t nhat la 75 neu gia thuyet p = 12% la ung.
ap so : a) 0.0233 .
b) 0.9525 .
Bai 14. Cho X va Y la hai ai lng ngau nhien oc lap.
a) Gia s X B (1; 15 ) ; Y B ( 2; 15 ) . Lap bang phan phoi xac suat cua X + Y va kiem tra
rang ( X + Y ) B ( 3; 15 ) .
0
64
125
1
48
125
2
12
125
0
16
P
50
Bai 15. Xac suat e mot con ga e trong ngay la 0,6. Nuoi 5 con.
1
24
50
2
9
50
P
Z
ap so : a)
3
1
125
b)
3
1
50
a) Tm luat phan phoi xac suat cua so san pham tot trong 3 san pham lay ra.
49
b) Neu ca 3 san pham c lay ra eu la san pham tot th khach hang se ong y mua kien
hang o. Tnh xac suat e khi kiem tra 100 kien co t nhat 60 kien c mua.
ap so : a) Goi X la so san pham tot trong 3 san pham lay ra, X H (10; 8; 3) ,
X
P
0
0
1
0.066
2
0.467
3
0.467
b) 0.0038 .
Bai 17. Xac suat trung so la 1%. Moi tuan mua mot ve so. Hoi phai mua ve so lien tiep trong toi
thieu bao nhieu tuan e co khong t hn 95% hy vong trung so t nhat 1 lan.
( cho lg 99 = 1, 9956; lg 5 = 0, 6990)
ap so : 296 tuan.
Bai 18. Bu ien dung mot may t ong oc a ch tren b th e phan loai tng khu vc gi i,
may co kha nang oc c 5000 b th trong 1 phut. Kha nang oc sai 1 a ch tren b th la
0,04% (xem nh viec oc 5000 b th nay la 5000 phep th oc lap).
pham coi la at neu o dai sai lech so vi o dai trung bnh khong qua 0,3cm.
a) Tnh xac suat chon ngau nhien 1 san pham th c san pham yeu cau.
b) Chon ngau nhien 3 san pham. Tnh xac suat co t nhat 2 san pham at yeu cau .
ap so : a) 0.8664 .
b) 0.9512 .
Bai 23. Trong lng cua 1 loai trai cay co quy luat phan phoi chuan vi trong lng trung bnh
la 250g, o lech chuan ve trong lng la 5g. Mot ngi lay 1 trai t trong sot trai cay ra.
a) Tnh xac suat ngi nay lay c trai loai 1 (trai loai 1 la trai co trong lng > 260g).
50
b) Neu lay c trai loai 1 th ngi nay se mua sot o. Ngi nay kiem tra 100 sot, tnh
xac suat mua c 6 sot.
ap so : a) 0.1587 .
b) 0.0029 .
Bai 24. Mot cong ty kinh doanh mat hang A d nh se ap dung mot trong 2 phng an kinh
doanh. Ky hieu X1 la li nhuan thu c khi ap dung phng an th 1, X 2 la li nhuan thu
Bai 25. Co hai th trng A va B, lai suat cua co phieu tren hai th trng nay la cac bien ngau nhien
phan phoi chuan, oc lap vi nhau, co ky vong va phng sai c cho trong bang di ay:
Th trng A
Th trng B
Trung bnh
19%
22%
Phng sai
36
100
Neu muc ch la at lai suat toi thieu bang 10% th nen au t vao loai co phieu nao?
ap so : Nen au t vao loai co phieu tren th trng A.
Bai 26. Nghien cu chieu cao cua nhng ngi trng thanh, ngi ta nhan thay rang chieu cao
o tuan theo quy luat phan bo chuan vi trung bnh la 175cm va o lech tieu chuan 4cm. Hay
xac nh :
phng sai 81 ( gr ) . Trai cay c ong thanh sot, moi sot 100 trai. Moi sot c goi la loai A
2
neu trong lng khong di 25kg. Kiem tra ngau nhien 100 sot. Tnh xac suat :
51
52
Chng 4
So ngi
Nhap hai mau lai, tnh trung bnh va o lech chuan cua mau nhap.
Giai
155
165
175
185
195
205
So ngi
X = X = 181.25 , SX = 14.98 , n = 24 .
b) Mot mau th nh Y co 30 ngi cho Y = 180mg% , S Y = 16mg% . Nhap hai mau lai va
goi Z la mau nhap. Ta co c mau nhap la N = 24 + 30 = 54 ngi va trung bnh cua mau nhap la
Z =
24 X + 30 Y 24 181.25 + 30 180
=
= 180.55 .
54
54
( Z NZ ) ,
= 180.55 va Z = X + Y
S2Z =
trong o Z = Z
1
N 1
= 793598, 71 .
Vi mau Y, do
S2Y =
1
nY 1
( Y
nY Y2 ,
ta suy ra
Do o
S2Z =
1
2
(793598, 71 + 979424 ) 54 (180.55) = 239.89 ,
53
53
Bai 2. Co 3 mau quan sat sc nang con ngi, ket qua ghi nhan
Trung bnh
o lech
Mau 1
70
55kg
8.30kg
Mau 2
75
57kg
8.60kg
Mau 3
90
54kg
8.50kg
Nhap chung 3 mau lai, tnh trung bnh va o lech mau nhap.
Da vao mau nhap e c lng trung bnh cua tong the o tin cay 95% va 99%.
Giai
1
1
X=
X1 +
X2 +
X3
n
n
1
=
n1 X 1 + n 2 X 2 + n 3 X 3
n
70 55 + 75 57 + 90 54
=
= 55.25.
235
X=
1
n 1
( X
nX 2 ,
trong o
X = X + X + X
2
2
1
2
2
2
3
Ma
2
i
= ( n i 1) S2X i + n i X 2i ,
vi i = 1, 2, 3 , nen ta co
X
X
X
2
1
2
2
2
3
= 89 (8.5)2 + 90 54 2 = 268870.25 .
T o suy ra
S
2
X
234
o lech : SX = 8.56 kg .
54
T=
( X )
SX
St(n 1) ,
ngha la
T=
( 55.25 )
235
8.56
St(234) N ( 0;1) .
8.56
. Nen ta co khoang c
235
8.56
, nen ta tm c
235
Bai 3. o ng knh cua mot chi tiet may do mot may tien t ong san xuat, ta ghi nhan c
so lieu nh sau:
10
( X )
SX
St ( n 1) .
Vi so lieu mau, ta co
T=
(12.21 )
0.103
53
St ( 52 ) N ( 0;1) .
= XC
SX
= 12.21 1.96
0.103
53
SX
n
ta phai co
55
SX
0.103
S
n C X = 1.96
= 101.89 .
0.02
Vay phai quan sat t nhat 102 trng hp.
Bai 4. em can mot so trai cay va thu hoach, ta c ket qua sau
X (gam)
200-210
So trai
210-220
12
220-230
17
20
230-240
18
240-250
15
a) Tm khoang c lng cua trong lng trung bnh cua trai cay vi o tin cay 0.95 va 0.99
b) Neu muon sai so c lng khong qua = 2gam o tin cay 99% th phai quan sat t nhat
bao nhieu trai ?
c) Trai cay co khoi lng X 230gam c xep vao loai A. Hay tm khoang c lng cho ty le
p cua trai cay loai A o tin cay 0.95 va 0.99. Neu muon sai so c lng khong qua 0.04 o
tin cay 0.99 th phai quan sat t nhat may trng hp ?
Giai
n = 82 , X = 225.854 , SX = 13.259 .
e tm khoang c lng cua trung bnh tong the khi cha biet phng sai tong the, ta
dung thong ke
T=
( X )
SX
St ( n 1) .
( 225.854 )
82
13.259
St ( 81) N ( 0;1) .
Vi o tin cay = 0.95 , ta nhan c C = 1.96 . Nen c lng cua trong lng trung bnh
cho bi
= XC
SX
n
= 225.854 1.96
13.259
82
SX
n
phai co
C
SX
n
13.259
S
n C X = 2.58
= 292.551 .
2
Nh vay, can phai quan sat t nhat 293 trai.
c) T bo so lieu, ta co tan so trai cay loai A la
f =
18 + 15
= 0.4024 .
82
( f p)
f (1 f )
St(n 1) ,
ngha la
T=
( 0.4024 p )
82
0.4024 0.5976
St(81) N(0;1) .
p = 0.4024 1.96
[0.296; 0.509] .
Ta co sai so cua c lng la
=C
f (1 f )
.
n
Vi o tin cay = 0.99 , ta c C = 2.58 nen vi d lieu cho, e sai so c lng khong
qua = 0.04 o tin cay 0.99, ta nhan c bat phng trnh
2.58
0.4024 0.5976
0.04 .
n
T o suy ra n 1000.43 , ngha la phai quan sat t nhat 1001 trng hp.
Bai 5. Ngi ta o ion Na + tren mot so ngi va ghi nhan lai c ket qua nh sau
129, 132, 140, 141, 138, 143, 133, 137, 140, 143, 138, 140
a) Tnh trung bnh mau X va phng sai mau S2X .
b) c lng trung bnh va phng sai 2 cua tong the o tin cay 0.95.
c) Neu muon sai so c lng trung bnh khong qua = 1 vi o tin cay 0.95 th phai quan sat
mau gom t nhat may ngi ?
Giai
( X )
SX
St ( n 1) ,
57
ngha la
T=
(137.83 )
12
St (11) .
4.41
e c lng phng sai tong the khi cha biet trung bnh cua tong the, ta dung thong ke
Y=
(n 1)S2X
2 (n 1) ,
2
ngha la
Y=
11 (19.42 )
2 (11) .
1
.
2
T bang phan phoi xac suat cua phan phoi Chi-Bnh phng, ta tm c
a 21 + = 3.816 , va b 21 = 21.92 .
2
Do o
3.816
(n 1)S2X
21.92 ,
2
11 (19.42 )
3.816
SX
n
= 1.
Suy ra
2
4.41
S
n C X = 2.201
= 94.2 .
1
Vay phai quan sat t nhat 95 ngi.
Bai 6. Quan sat tuoi tho X (gi) cua mot so bong en do x nghiep A san xuat, ta ghi nhan
X
N
14
16
17
18
16
16
12
b) c lng tuoi tho trung bnh cua bong en o tin cay 0.95.
c) Neu muon sai so c lng khong qua = 30 gi vi o tin cay 0.99 th phai quan sat mau
gom t nhat may bong en ?
Giai
( X )
T=
SX
St ( n 1) .
(1391.41 )
128
234.45
St (127 ) N ( 0;1) .
= XC
SX
n
= 1391.41 1.96
234.45
128
Ta c khoang c lng cho tuoi tho trung bnh cua bong en la [1350.79;1432.03] .
c) Sai so cua c lng cho bi C
C
SX
n
= 1.96
234.45
n
SX
n
30 ,
Giai bat phng trnh tren, ta tm c n = 234.63 . Vay, phai quan sat t nhat 235 bong
en.
Bai 7. Ta muon c lng ty le vien thuoc b sc me p trong mot lo thuoc ln.
a) Neu muon sai so c lng khong qua 0.01 vi o tin cay 0.95 th phai quan sat t nhat may
vien ?
b) Quan sat ngau nhien 200 vien, thay co 18 vien b st me. Hay c lng p o tin cay 0.95.
Khi o, neu muon sai so c lng khong qua 0.01 vi o tin cay 0.95 th phai quan sat t nhat
may vien ?
Giai
(f p)
f (1 f )
St(n 1) ,
ngha la
p = f C
f (1 f )
n
59
1
4
tai iem x =
1
2
, ta
C 2 f (1 f )
1
4
C2
C2
=
.
2
4 2
C2
.
4 2
C2
1.96
n 2 =
= 9604 .
4
2 0.01
Vay phai quan sat t nhat 9604 vien thuoc.
b) Theo gia thuyet, ta co tan so cua thuoc b st me la f =
= 0.95 , ta co
p = f C
18
= 0.09 . Vi o tin cay
200
f (1 f )
0.09 0.91)
= 0.09 1.96
.
n
200
0.09(1 0.09)
( 0.01)
f (1 f )
. Suy ra
n
= 3146.27 .
X(cm)
So ngi
a) Tnh X va S2X .
b) c lng va 2 o tin cay 0.95.
Giai
So ngi
Do o, ta nhan c
n = 27 , X = 156.2 , S2X = 37.68 , va SX = 6.14 .
b) e c lng trung bnh , ta dung thong ke
T=
( X )
SX
St ( n 1) ,
ngha la
60
T=
(156.2 )
27
6.14
St ( 26 ) .
SX
n
= 156.2 2.056
6.14
27
(n 1)S2X
2 (n 1) ,
2
Y=
26 (37.68)
2 ( 26 ) .
2
ngha la
1
.
2
T bang phan phoi xac suat cua phan phoi Chi-Bnh phng, ta tm c
a 21+ = 13.844 , va b 21 = 41.923 .
2
Do o
3.816
(n 1)S2X
21.925 ,
2
a) c lng ty le khoi benh p neu dung thuoc o ieu tr vi o tin cay 0.95 va 0.99.
b) Neu muon sai so c lng khong qua 0.02 o tin cay 0.95 th phai quan sat t nhat may
trng hp ?
Giai
40
= 0.8 .
50
( f p)
f (1 f )
St(n 1) ,
ngha la
T=
( 0.8 p )
50
0.8 0.2
St(49) N(0;1) .
61
p = 0.8 1.96
f (1 f )
.
n
Vi o tin cay = 0.95 , ta c C = 1.96 nen vi d lieu cho, e sai so c lng khong qua
= 0.02 , ta nhan c bat phng trnh
1.96
0.8 0.2
0.02 .
n
T o suy ra n 1536.64 , ngha la phai quan sat t nhat 1537 trng hp.
Bai 10. Mot loai benh co ty le t vong la 0.01. Muon chng to mot loai thuoc co hieu nghiem
(ngha la ha thap c ty le t vong nho hn 0.005) o tin cay 0.95 th phai th thuoc o tren
t nhat bao nhieu ngi?
Giai
(f p)
f (1 f )
St(n 1) ,
ngha la
T=
( 0.01 p )
0.01 0.99
St(n 1) .
f (1 f )
.
n
f (1 f )
. Suy ra
n
0.01(1 0.01)
( 0.005)
= 1521.27 .
62
B. BAI TAP
Bai 1. o lng huyet tng cua 8 ngi manh khoe, ta co
2,86
3,37
2,75
Hay xac nh cac ac trng mau.
2,62
3,50
3,25
3,12
3,15
4500
6500
5200
4800
4900
5125
6200
5375
T kinh nghiem nghe nghiep, ngi ta cung biet rang sc ben o co phan phoi chuan vi
o lech chuan = 300 . Hay xay dng khoang tin cay 90% cho sc ben trung bnh cua loai ong
tren.
ap so : [5151; 5499] .
Bai 5. Trc bau c, ngi ta phong van ngau nhien 2000 c tri th thay co 1380 ngi ung ho
mot ng c vien K. Vi o tin cay 95%, hoi ng c vien o thu c toi thieu bao nhieu phan
tram phieu bau ?
ap so : 66.97% .
Bai 6. Gia s quan sat 100 ngi thay co 20 ngi b benh sot xuat huyet. Hay c lng ty le
benh sot xuat huyet o tin cay = 97% . Neu muon sai so c lng khong qua 3% o tin cay
63
Bai 8. Muon biet trong ao co bao nhieu ca, ngi ta bat len 2000 con, anh dau xong lai tha
xuong ho. Sau mot thi gian, ngi ta bat len 500 con va thay co 20 con ca co anh dau cua lan
bat trc. Da vao ket qua o, Hay c lng so ca co trong ho vi o tin cay 95%.
ap so : So ca trong ho trong khoang [ 34965; 87719] .
Bai 9. e co the d oan c so lng chim thng ngh tai vn nha mnh, ngi chu bat 89
con, em eo khoen cho chung roi tha i. Sau mot thi gian, ong bat ngau nhien c 120 con va
thay co 7 con co eo khoen. Hay d oan so chim giup ong chu vn o tin cay 99%.
ap so : So chim trong khoang [784; 28400] .
Bai 10. Tren tap mau gom 100 so lieu, ngi ta tnh c X = 0,1; n 1 = 0, 014 . Xac nh
27 26 21 28 25 30 26 23 26
Hay xac nh cac khoang tin cay 95% cho san lng trung bnh va cho phng sai tng
ng.
ap so : [ 23.755; 27.81] , 2 [ 3.17; 25.48] .
Bai 12. Can th 100 qua cam, ta co bo so lieu sau :
40
4
b) Cam co khoi lng di 34g c coi la cam loai 2. Tm c lng khong chech cho ty le
loai 2 vi khoang tin cay 90%.
ap so : a) [ 35.539; 36.241] .
b) p [ 0.0143; 0.0857] .
Bai 13. Chieu dai cua mot loai san pham c xuat khau hang loat la bien ngau nhien phan
phoi chuan vi = 100mm va 2 = 4 2 mm 2 . Kiem tra ngau nhien 25 san pham. Kha nang chieu
dai trung bnh cua so san pham kiem tra nam trong khoang t 98mm en 101mm la bao nhieu.
ap so : 88.82% .
Bai 14. Chon ngau nhien 36 cong nhan cua x nghiep th thay lng trung bnh la 380 ngan
/thang. Gia s lng cong nhan tuan theo phan phoi chuan vi = 14 ngan ong. Vi o tin
cay = 95% , hay c lng mc lng trung bnh cua cong nhan trong toan x nghiep.
ap so : [ 375.427; 384.573] .
Bai 15. iem trung bnh mon toan cua 100 th sinh d thi vao KKT la 5 vi o lech chuan la
2.5 .
a) c lng iem trung bnh mon toan cua toan the th sinh vi o tin cay la 95%.
b) Vi sai so c lng iem trung bnh cau a) la 0.25 iem, hay xac nh o tin cay.
ap so : a) [ 4.51; 5.49] .
b) 68.26% .
Bai 16. Tuoi tho cua mot loai bong en c biet theo quy luat chuan vi o lech chuan 100 gi.
64
a) Chon ngau nhien 100 bong en e th nghiem, thay moi bong tuoi tho trung bnh la
1000 gi. Hay c lng tuoi tho trung bnh cua bong en x nghiep A san xuat vi o tin cay la
95%.
b) Vi o chnh xac cua c lng tuoi tho trung bnh la 15 gi, hay xac nh o tin cay.
c) e o chnh xac cua c lng tuoi tho trung bnh khong qua 25 gi vi o tin cay la
95% th can phai th nghiem t nhat bao nhieu bong.
ap so : a) [ 980.4;1019.6] .
b) 86.64% .
c) 62 .
Bai 17. Khoi lng cac bao bot m tai mot ca hang lng thc tuan theo phan phoi chuan.
Kiem tra 20 bao, thay khoi lng trung bnh cua moi bao bot m la 48kg, va phng sai mau co
2
a) Vi o tin cay 95% hay c lng khoi lng trung bnh cua mot bao bot m thuoc ca
hang.
b) Vi o chnh xac cua c lng cau a) la 0.26kg, hay xac nh o tin cay.
c) e o chnh xac cua c lng cau a) khong qua 160g vi o tin cay la 95%, can phai
kiem tra t nhat bao nhieu bao?
ap so : a) [ 47.766; 48.234 ] .
b) 97% .
c) 43 .
Bai 18. e c lng ty le san pham xau cua mot kho o hop, ngi ta kiem tra ngau nhien 100
hop thay co 11 hop xau.
a) c lng ty le san pham xau cua kho o hop vi o tin cay 94%.
b) Vi sai so cho phep cua sai so c lng = 3% , hay xac nh o tin cay.
ap so : a) p [ 0.051; 0.169] .
b) 66.3% .
Bai 19. Lo trai cay cua mot chu ca hang c ong thanh sot moi sot 100 trai. Kiem tra 50 sot
thay co 450 trai khong at tieu chuan.
a) c lng ty le trai cay khong at tieu chuan cua lo hang vi o tin cay 95%.
b) Muon c lng ty le trai cay khong at tieu chuan vi o chnh xac 0.5%, o tin cay at
c la bao nhieu.
c) Muon c lng ty le trai cay khong at tieu chuan vi o tin cay 99,7% th o chnh xac
at c la bao nhieu?
d) Muon c lng ty le trai cay khong at tieu chuan vi o tin cay 99% va o chnh xac
khong qua 1% th can phai kiem tra t nhat bao nhieu sot.
ap so : a) p [ 0.082; 0.098] .
b) 78.5% , c) 1.24% .
d) 55 .
Bai 20. ieu tra nang suat lua tren dien tch 100 hec ta trong lua cua mot vung, ta thu c
bang so lieu sau :
41
10
65
44
20
45
30
46
15
48
10
52
10
54
5
a) Hay c lng nang suat lua trung bnh cua vung o vi o tin cay 95%?
b) Nhng tha ruong co nang suat t 48ta/ha tr len c xem la nhng tha co nang suat
cao. Hay c lng t le dien tch co nang suat cao trong vung vi o tin cay 97%.
ap so : a) [ 45.353; 46.647] .
b) p [ 0.156; 0.344 ] .
Bai 21. o ng knh cua 100 chi tiet do mot may san suat ket qua cho bang sau :
ng knh(mm)
So chi tiet
19,80 19,85
3
19,85 19,90
5
19,90 19,95
16
19,95 20,00
28
20,00 20,05
23
20,05 20,10
14
20,10 20,15
7
20,15 20,20
4
Quy nh nhng chi tiet co ng knh 19,9mm en 20,1mm la nhng chi tiet at tieu
chuan.
a) c lng ty le chi tiet at tieu chuan vi o tin cay 95%.
b) c lng ng knh trung bnh cua nhng chi tiet at tieu chuan vi o tin cay 95%.
ap so : a) p [ 0.733; 0.887] .
b) [19.986; 20.008] .
Bai 22. Kch thc cua mot chi tiet may la mot ai lng ngau nhien co phan phoi chuan. Trong
mot mau gom 30 chi tiet may c kiem tra, ta tnh c X = 0.47cm va SX = 0.032 cm. Tm
khoang tin cay cho phng sai va trung bnh cua kch thc cua toan bo cac chi tiet may vi o
tin cay 95%.
ap so : [ 0.482; 0.458] , 2 [ 0.00065; 0.00185] .
Bai 23. Lay 28 mau xi mang cua mot nha may san suat xi mang e kiem tra. Ket qua kiem tra
ve sc chu lc R (kg/cm2) nh sau:
10.0
13.0
13.5
13.0
Vi o tin cay 95% hay c
13.0
10.0
10.0
13.7
lng:
13.7
11.0
10.0
13.0
11.5
13.5
11.5
11.5
11.0
11.5
13.0
10.0
13.5
13.0
13.7
11.0
12.2
12.2
14.0
13.0
66
Chng 5
Hong
Th pham
at
tot
25
50
50
25
Neu H ung, th tren tong so 150 san pham kiem tra, ta c bang tan so ly thuyet
Hong
0.1 150 = 15
Th pham
0.3 150 = 45
at
0.4 150 = 60
tot
0.2 150 = 30
va khi o
Q=
( Ni Ni )
i =1
Ni
(1)
2 (3)
Chol.
So ngi
150 160 160 - 170 170 - 180 180 - 190 190 - 200 200 - 210
3
11
2
X
b) Tm khoang c lng cho trung bnh cholesterol trong dan so X , o tin cay = 0.95
c) Co tai lieu cho biet lng cholesterol trung bnh la 0 = 175 mg%. Gia tr nay co phu hp vi
67
Lp
Tan so
Xi
150-160
160-170
170-180
180-190
190-200
200-210
Tong cong
3
9
11
3
2
1
29
155
165
175
185
195
205
Yi =
X i 175
5
-4
-2
0
2
4
6
n i Yi
n i Yi2
-12
-18
0
6
8
6
-10
48
36
0
12
32
36
164
T o, suy ra
Y=
Do Y =
X 175
5
1
n
10
n Y = 29 = 0.3448 .
i
i =1
Ngoai ra
1
S =
n 1
2
Y
i =1
164 29 ( 0.3448)
= 5.734 ,
n i Y nY =
28
2
i
do S2Y = ( 15 ) S2X , ta co
2
1
29
n x
i
= 173.28 ,
i =1
28
n x
i
2
i
i =1
29X 2 = 143.35 .
b) e c lng trung bnh tong the khi cha biet phng sai tong the, ta dung thong ke
T=
( X )
SX
St ( n 1) .
( X )
SX
, ta c
X
P 2.048 T =
SX
2.048 = 0.95 .
; X + 2.048 X = [168.73;177.83] .
X 2.048
n
n
68
c) e so sanh trung bnh tong the ma ta c lng vi 0 = 175 mg%, ta xet bai toan kiem
nh
H :
H :
(X )
0
Sx
St(28) .
Vi = 0.05 , ta tm c C = t 28
0.05 = 2.048 . T so lieu cua mau, ta co
T=
(173.28 175)
29
11.97
= 0.774 .
Trong lng
So be trai
10
So be gai
10
10
Vi so lieu chon la iem gia va vi n1 la so be trai quan sat, n2 so be gai quan sat.
Trong lng
3100
3300
3500
3700
3900
n1
n2
10
10
10
13
18
15
Tong so
a) T so lieu cua mau, ta co
X = 3588 , Y = 3450 ,
S2X =
S2Y =
24
1
27
1i
2
x2i 24X = 40266.67 ,
2i
2
y 2i 24Y = 37407.41 .
n
i =1
5
n
i =1
H : 2X = 2X
2
2
H : X < Y
Neu H ung th
69
T=
fX fY
pq ( n1 +
1
m
St ( n + m 2 ) St ( 24, 27 ) .
F=
H : X = Y
H : X Y
Neu H ung th
T=
XY
St(n + m 2) = St(25 + 28 2) = St(51) N(0;1) ,
1 1
S
+
n m
trong o
S
n 1) S2X + ( m 1) S2Y
(
=
n+m2
= 38752.94
24 40266.67 + 27 37407.41
25 + 28 2
S = 196.86 ;
XY
1 1
S
+
n m
3588 3450
1
1
196.86
+
25 28
= 2.581 .
1
( 3100 3 + 3300 13 + 3500 18 + 3700 15 + 3900 4 )
53
= 3515.1,
Z=
S2XY = 42844.7 ,
SZ = 206.98 .
e tm khoang tin cay cho trung bnh mau nhap Z, ta dung thong ke
T=
(Z )
SZ
( 3515.1 )
206.98
53
St(52) N(0;1) .
Z = 3515.1 1.96
206.98
,
53
70
ngha la ta c khoang c lng trung bnh cua mau nhap [ 3459.38; 3570.82] .
Bai 4. Mot may ong goi cac san pham co khoi lng 1kg. Nghi ng may hoat ong khong bnh
thng, ngi ta chon ra mot mau ngau nhien gom 100 san pham th thay nh sau :
Khoi lng
0.95
0.97
0.99
1.01
So goi
9
31
40
15
Vi mc y ngha 0.05, hay ket luan ve nghi ng tren.
1.03
3
1.05
2
Giai
H : 1
Neu H ung th
T=
(X )
0
SX
St(99) N(0;1) .
( 0.9856 1)
0.021
100
= 6.86 .
V T > C , nen ta bac bo H, ngha la may hoat ong khong bnh thng
Bai 5. Quan sat so hoa hong ban ra trong mot ngay cua mot ca hang ban hoa sau mot thi
gian, ngi ta ghi c so lieu sau :
So hoa hong ( oa )
So ngay
12
13
15
16
17
18
19
a) Tm c lng iem cua so hoa hong trung bnh ban c trong mot ngay.
b) Sau khi tnh toan, ong chu ca hang noi rang neu trung bnh mot ngay khong ban c 15
oa hoa th chang tha ong ca con hn. Da vao so lieu tren, anh (ch) hay ket luan giup ong
chu ca hang xem co nen tiep tuc ban hay khong mc y ngha = 0.05 .
c) Gia s nhng ngay ban c t 13 en 17 oa hong la nhng ngay bnh thng. Hay c
lng t le cua nhng ngay bnh thng cua ca hang o tin cay 90%. ( Gia thiet rang so hoa
ban ra trong ngay co phan phoi chuan).
Giai
H : = 15
H : 15
Neu H ung th
T=
(X 0 ) n
St(24) .
SX
(X 0 ) n (15.4 15). 25
=
= 1.07 .
SX
1.871
Vi mc y ngha = 0.05 th C = t 24
0.05 = 2.064 .
V T C , nen ta chap nhan H, ngha la ong chu nen tiep tuc ban.
c) Ta co ty le mau nhng ngay bnh thng la
f =
2+7+7+3
= 0.76 .
25
( f p)
f (1 f )
St(n 1) = St(24) .
f (1 f )
0.76(1 0.76)
= 0.76 1.711
= 0.76 0.146 .
n
25
0 1 2 3 4 5 6
7 4 5 7 6 6 1
Gia s so khuyet tat cua cac san pham co phan phoi chuan.
a) Hay c lng so khuyet tat trung bnh moi san pham sau khi cai tien, vi o tin cay 90%.
b) Hay cho ket luan ve hieu qua cua viec cai tien san xuat mc y ngha 0.05.
Giai
a) Ta co
X = 2.64, S2X = 3.38 , Sx = 1.838 , n = 36 .
e c lng so khuyet tat trung bnh, ta dung thong ke
T=
( X )
SX
St ( n 1) = St ( 35) N ( 0;1) .
; X + C. X
X C.
n
n
= [ 2.136; 3.144 ] .
72
b) Xet gia thiet H : cai tien khong hieu qua, ta co bai toan kiem nh
H : 0 = 3
H : 0 3
Neu H ung th
T=
(X 0 ) n
St ( 35 ) N ( 0;1) .
SX
(X 0 ) n (2.64 3). 36
=
= 1.175 .
SX
1.838
Tot
Tam dung
Hong
Lo A
125
52
23
Lo B
117
61
22
Lo C
178
97
25
Hoi rang chat lng cua 3 lo thuoc co nh nhau khong ? Ket luan vi = 0.05 .
Giai
Ta co
Lo A
Lo B
Lo C
Tong
Xet bai toan kiem nh
H :
H :
Tot
125
117
178
Tam dung
52
61
97
Hong
23
22
25
420
210
70
Tong
200
200
300
700
Neu H ung th
P(tot) =
P(tam) =
52 + 61 + 97
= 0.3 , va
700
P(hong) =
23 + 22 + 25
= 0.1 .
700
Lo A
Lo B
Lo C
o khac biet gia quan sat va ly thuyet la
Tam dung
0.3 200 = 60
0.3 200 = 60
0.3 300 = 90
73
Hong
0.1 200 = 20
0.1 200 = 20
0.1 300 = 30
(N N )2 (125 120 )
64
9
Q=
=
+
+
+
N
120
60 20
9
1
4
4
49 25
+
+
+
+
+
+
= 3.42.
120 60 20 180 90 30
Tot
Tam dung
420
200
210 200
Lo A
700
700
420 200
210 200
Lo B
700
700
420 300
210 300
Lo C
700
700
Tong
420
210
Hn na, ta co the dung trc tiep cong thc
Hong
70 200
700
70 200
700
70 300
700
70
Tong
200
200
300
700
2
2
(125 )2
52 )
25 )
(
(
Q = 700
+
+ ... +
1 .
200 420 200 210
70 300
Bai 8. Trong mot cong ty, ngi ta chon ngau nhien 1000 cong nhan va theo doi so ngay ngh
cua ho trong mot nam. Ket qua thu c :
Gii tnh N
nam
So ngay ngh
05
300
500
5 20
80
70
> 20
20
30
Vi mc y ngha 0.01, hay kiem nh gia thiet cho rang s ngh viec khong phu thuoc vao gii tnh.
Giai
H :
Neu H ung th
P(n) =
300 + 80 + 20
= 0.4 ,
1000
P(nam) =
500 + 70 + 30
= 0.6 .
1000
nam
320
60
20
480
150
50
74
Bo hoac
me a chet
Bo me ly
hon
Con ca bo
me
20
25
13
29
43
18
Vi mc y ngha = 0.05 , co the ket luan la hoan canh gia nh cua tre em oc lap vi
tnh trang pham toi hay khong.
Giai
H :
Neu H ung th
P(X) =
20 + 29
= 0.331 ,
148
P(Y) =
25 + 43
= 0.459 ,
148
P(Z) =
13 + 18
= 0.209 .
148
19
27
12
Pham toi
30
41
19
(N N )2
1
4
1
1
4
1
=
+
+
+
+
+
N
19 27 12 30 41 19
= 0.468.
/
75
Bai 10. Co 90 ngi dung DDT e tr benh ngoai da th co 10 ngi nhiem benh; co 100 ngi
khong dung DDT th co 26 ngi mac benh. Hoi rang DDT co tac dung nga benh ngoai da
khong ? ( ket luan vi = 0.05 ).
Giai
at
p1 :
p2 :
H : p1 p2
V f1 =
10 1
26
= , va f 2 =
= 0.26 , nen ta co
90 9
100
nf + mf 2
p= 1
=
n+m
90.
1
26
+ 100.
9
100 = 0.1895 .
90 + 100
Neu H ung th
T=
f1 f 2
pq ( n1 +
1
m
St ( n + m 2 ) = St (188 ) N ( 0;1) .
T=
f1 f 2
1 1
p(1 p) +
n m
1
0.26
9
= 2.616 .
1
1
0.1895 0.8105
+
90 100
V T > C , ta bac bo H, ngha la ngi dung DDT co tac dung nga benh ngoai da
Bai 11. Trong mot vung dan c co 18 be trai va 28 be gai mac benh B. Hoi rang ty le nhiem
benh cua be trai va be gai co nh nhau khong ? ( ket luan vi = 0.05 va gia s rang so lng
be trai va be gai trong vung tng ng nhau, va rat nhieu ).
Giai
H : p = 2
H : p 1
2
Neu H ung th
V f =
Z=
( f p)
pq
N(0;1) .
18
= 0.391 nen ta co
18 + 28
Z=
( 0.391 0.5)
0.5 0.5
46
= 1.48 .
Bai 12. Thong ke so tai nan lao ong tai 2 x nghiep, ta co cac so lieu sau :
X nghiep
So cong nhan
200
20
800
120
Vi mc y ngha = 0.05 , hay ket luan xem chat lng cong tac bao ve an toan lao ong
tai 2 x nghiep tren co khac nhau khong ?
Giai
H :
Neu H ung th
P(Cong nhan) =
P(tai nan) =
200 + 800
= 0.8772
1140
20 + 120
= 0.123 .
1140
So cong nhan
193
27
807
113
( N N 0.5)2
/
=
N
42.25 42.25 42.25 42.25
=
+
+
+
= 2.21.
193
27
807
113
Neu H ung th Q 2 (2 1)(2 1) = 2 (1) , vi mc y ngha = 0.05 , ta co C = 20.05 = 3.841 .
/
V Q C , nen ta chap nhan H, ngha la chat lng bao ve an toan lao ong cua hai x
nghiep la nh nhau.
Bai 13. oi vi ngi Viet Nam, lng huyet sac to trung bnh la 138.3g/l. Kham cho 80 cong
nhan nha may co tiep xuc hoa chat, thay huyet sac to trung bnh la 120g/l; S = 15g/l . T ket
qua tren, co the ket luan lng huyet sac to trung bnh cua cong nhan nha may hoa chat nay
thap hn mc chung hay khong ? Ket luan vi = 0.05
Giai
H : 138.3
Theo gia thiet, ta co X = 120 , SX = 15 , va n = 80 .
77
Neu H ung th
T
(X )
0
SX
St ( n 1) = St ( 79 ) N ( 0;1) .
( X 138.3)
SX
(120 138.3)
80
15
= 10.91 .
Bai 14. Ham lng ng trong mau cua cong nhan sau 5 gi lam viec vi may sieu cao tan a
o c hai thi iem trc va sau 5 gi lam viec. Ta co ket qua sau :
Trc n1 = 50 , th X = 60mg% , SX = 7 .
Sau n2 = 40 , th Y = 52mg% , SY = 9.2 .
Vi mc y ngha = 0.05 , co the khang nh ham lng ng trong mau sau 5 gi lam
viec a giam i hay khong ?
Giai
H : X Y
Theo gia thiet, ta co
( n1 1) S2X + ( n2 1) S2Y
S2 =
n1 + n 2 2
49 49 + 39 84.64
50 + 40 2
= 64.795,
do o S = 8.05 .
Neu H ung th
T=
XY
S
1
n1
1
n2
St ( n1 + n 2 2) = St ( 89 ) N ( 0;1) .
XY
1
1
+
S
n1 n 2
60 52
1
1
+
8.05
50 40
= 4.68
Bai 15. anh gia tac dung cua mot che o an boi dng ma dau hieu quan sat la so hong cau.
Ngi ta em so hong cau cua 20 ngi trc va sau khi an boi dng :
78
xi
32
40
38
42
41
35
36
47
50
30
yi
40
45
42
50
52
43
48
45
55
34
xi
38
45
43
36
50
38
42
41
45
44
32
54
58
30
60
35
50
48
40
50
yi
Vi mc y ngha = 0.05 , co the ket luan g ve tac dung cua che o an boi dng nay ?
Giai
ay la trng hp day so lieu tng cap. Ta khong the can c tren tac dung trung bnh cua
tng day so e so sanh ma ta phai can c tren s thay oi tng ca the. at d = Y X e ch so
lng gia tang boi bo. Ta co bang hieu so d i = X i Yi vi i = 1, 2, ..., 20 nh sau
d
-6
9
15
T bang tren, ta tnh c
8
-6
11
10
8
-3
12
8
-2
7
5
-5
4
-4
d = 6.9 , Sd = 4.28 , va n = 20 .
Khi o, gia thiet H : Hai bo so lieu giong nhau tng cap
c thay bang
H : trung bnh cua bo so lieu Di bang 0.
Ta co bai toan kiem nh
H : d = 0
H : d 0
Neu H ung th
T
( d 0)
Sd
St ( n 1) = St (19 ) .
T o, ta tm c gia tr cua T la
T=
(d 0) n (6.9 0) 20
=
= 7.21 .
Sd
4.28
Bai 16. Trong t thi ua, phan xng A bao cao chat lng san pham lam ra nh sau : co 85%
loai 1; 10% loai 2 va 5% loai 3. Ban thi ua a lay ngau nhien t lo san pham cha phan loai
cua phan xng A ra 100 san pham, thay co 80 loai 1, 13 loai 2 va 7 loai 3. Vi mc y ngha
= 0.01 , co the ket luan g ve bao cao cua phan xng A ?
Giai
Loai 1
80
0.85
79
Loai 2
13
0.1
Loai 3
7
0.05
Loai 2
10
0.1
Loai 3
5
0.05
B. BAI TAP
Bai 1. Trong ieu kien chan nuoi bnh thng, lng sa trung bnh cua 1 con bo la 14kg/ngay.
Nghi ng ieu kien chan nuoi kem i lam cho lng sa giam xuong, ngi ta ieu tra ngau
nhien 25 con va tnh c lng sa trung bnh cua 1 con trong 1 ngay la 12.5 va o lech tieu
chuan SX = 2.5 . Vi mc y ngha = 0.05 . hay ket luan ieu nghi ng noi tren. Gia thiet lng
sa bo la 1 bien ngau nhien chuan.
ap so : T = 3 , bac bo gia thiet.
Bai 2. Mot may san xuat t ong vi ty le chnh pham 98%. Sau mot thi gian hoat ong, ngi
ta nghi ng ty le tren a b giam. Kiem tra ngau nhien 500 san pham thay co 28 phe pham, vi
= 0.05 hay kiem tra xem chat lng lam viec cua may co con c nh trc hay khong?
ap so : Z = 5.75 , bac bo gia thiet.
Bai 3. Trong cung mot giong lua tren hai tha ruong nh nhau va bon hai loai phan khac nhau.
en ngay thu hoach ta co ket qua nh sau : Tha th nhat lay mau 1000 bong lua thay so hat
trung bnh cua moi bong X = 70 hat va SX = 10 . Tha th hai lay mau 500 bong thay so hat
trung bnh moi bong Y = 72 hat va SY = 20 . Hoi s khac nhau gia X va Y la ngau nhien hay
ban chat, vi = 0.05 ?
ap so : T = 2.58 , bac bo gia thiet.
Bai 4. e so sanh trong lng trung bnh cua tre s sinh thanh th va nong thon, ngi ta th
can trong lng cua 10000 chau va thu c ket qua sau ay :
So chau
Trong lng
o lech
c can
trung bnh
chuan mau
Nong thon
8000
3.0kg
0.3kg
Thanh th
2000
3.2kg
0.2kg
Vi mc y ngha = 0.05 co the coi trong lng trung bnh cua tre s sinh thanh th cao
hn nong thon hay khong? (Gia thiet trong lng tre s sinh la bien ngau nhien chuan).
Vung
80
Bai 5. So con cua 2000 phu n thu o di 25 tuoi cho bang sau :
So con X
0
1
2
3
4
So phu n 1090 650 220 30 10
Vi mc y ngha = 0.05 co the xem X tuan theo luat Poisson hay khong ?
ap so : Q = 8.01 , bac bo gia thiet.
Bai 6. Gia s ta muon xac nh xem hieu qua cua che o an kieng oi vi viec giam trong lng
nh the nao. 20 ngi qua beo a thc hien che o an kieng. Trong lng cua tng ngi trc
khi an kieng (Xkg) va sau khi an kieng (Ykg) c cho nh sau:
X
Y
80
75
78
77
85
80
70
70
90
84
78
74
92
85
88
82
75
80
X 75 63 72 89 76 77 71 83 78 82 90
Y 65 62 71 83 72 82 71 79 76 83 81
Kiem tra xem che o an kieng co tac dung lam thay i trong lng hay khong ( = 0.05 ).
ap so : T = 3.39 , bac bo gia thiet.
Bai 7. Dung 3 phng an x ly hat giong ket qua cho nh sau :
Ket qua
Phng an I Phng an II Phng an III
So hat moc
360
603
490
So hat khong moc 40
97
180
Theo bang so lieu tren, cac phng an x ly co tac dung nh nhau oi vi ty le nay mam
hay khong ( = 0.05 ) ?
ap so : Q = 61.52 , bac bo gia thiet.
Bai 8. Theo doi s phu thuoc gia mau mat va mau toc 124 phu n mot nc Chau Au ta co
ket qua sau :
Mau toc Vang
Mau mat
nau
Xanh
25
Xam
13
Nau mc
7
Vi = 0.05 , hay kiem tra gia thiet cho rang
nhau.
Vang
hoe
9
3
7
17
10
7
13
8
5
mau cua toc va mau cua mat oc lap vi
Nau en
Bai 9. e xac nh thi vu phun thuoc diet sau co li nhat, to bao ve cay trong a theo doi cac
la sau trong tng thi ky va em so sau non mi n bat c. Ket qua ghi bang sau
Thi ky theo doi Thang 1 Thang 2 Thang 3 Thang 4 Thang 5
So sau non mi
62
28
70
75
15
n bat c
Tong so sau non
488
392
280
515
185
bat c
Ty le sau non mi n trong cac thi ky quan sat khac nhau co y ngha hay khong
( = 0.05 ) ?
ap so : Q = 50.83 , bac bo gia thiet.
81
Bai 10. o huyet sac to cho 50 cong nhan nong trng thay co 60% mc di 110g/l. So lieu
chung cua khu vc nay la 30% mc di 110g/l. Vi mc y ngha = 0.05 , co the ket luan cong
nhan nong trng co ty le huyet sac to di 110g/l cao hn mc chung hay khong ?
ap so : Z = 4.63 , bac bo gia thiet.
Bai 11. Ham lng ng trong mau cua cong nhan sau 3 gi lam viec vi may sieu cao tan a
c o 2 thi iem trc va sau 3 gi lam viec. Ta co ket qua sau :
Trc :
n1 = 50 :
X = 60mg%;
S1 = 7
Sau :
n 2 = 40 :
Y = 52mg%;
S2 = 9.2
Vi mc y ngha = 0.05 , co the khang nh ham lng ng trong mau sau 3 gi lam
viec a giam i hay khong ?
ap so : T = 4.69 , bac bo gia thiet.
Bai 12. Goi X la so ngi ti mot tram ien thoai trong thi gian 3 phut. Theo doi 50 khoang
thi gian nh vay ta co cac so lieu sau:
So ngi en (X)
0
1
2
3
4
5
6
So khoang xay ra
8
15
12
9
4
1
1
Vi mc y ngha = 0.05 co the ket luan X tuan theo luat phan phoi Poisson hay khong ?
ap so : Q = 1.06 , chap nhan gia thiet.
Bai 13. Mot nha may co 3 phan xng cung san xuat mot loai san pham. Chat lng san pham
c chia thanh 3 loai. Kiem tra, phan loai ngau nhien mot so san pham t lo san pham cua 3
phan xng ta co so lieu sau :
Phan xng
PX
PX
PX
Chat lng
I
II
III
Loai I
70
80
60
Loai II
25
20
15
Loai III
5
10
5
Vi = 0.05 co the ket luan chat lng san pham phu thuoc vao ni lam ra chung hay
khong ?
ap so : Q = 2.8 , chap nhan gia thiet.
Bai 14. Giam oc mot x nghiep cho biet lng trung bnh cua 1 cong nhan thuoc x nghiep la
380 ngan /thang. Chon ngau nhien 36 cong nhan thay lng trung bnh la 350 ngan /thang,
vi o lech chuan S = 40 . Li bao cao cua giam oc co tin cay c khong, vi mc co y ngha la
= 5% .
ap so : T = 4.5 , bac bo gia thiet.
Bai 15. Gieo ong thi 2 ong tien 50 lan. Tan so xuat hien so mat xap c cho nh sau :
So mat xap
0
1
2
Tan so xuat hien
10 28 12
Vi mc y ngha = 0.05 co the ket luan 2 ong tien la can oi va ong chat hay khong ?
ap so : Q = 0.88 , chap nhan gia thiet.
Bai 16. Trong thap nien 80, trong lng trung bnh cua thanh nien la 48kg. Nay e xac nh lai
trong lng ay, ngi ta chon ngau nhien 100 thanh nien o trong lng trung bnh la 50kg va
2
phng sai mau ieu chnh S2 = (10kg ) . Th xem trong lng thanh nien hien nay phai chang
co thay oi, vi mc co y ngha la 1% ?
ap so : T = 2 , chap nhan gia thiet.
82
Bai 17. Mot ca hang thc pham nhan thay thi gian va qua trung bnh mot khach hang mua
25 ngan ong thc pham trong ngay. Nay ca hang chon ngau nhien 15 khach hang thay trung
bnh mot khach hang mau 24 ngan ong trong ngay va phng sai mau ieu chnh la
S2 = ( 2 ngan ong ) .
2
Vi mc y ngha la 5%, th xem co phai sc mua cua khach hang hien nay co thc s giam
sut.
ap so : T = 1.94 , chap nhan gia thiet.
Bai 18. Theo mot nguon tin th t le ho dan thch xem dan ca tren Tivi la 80%. Tham do 36 ho
dan thay co 25 ho thch xem dan ca. Vi mc co y ngha la 5%. Kiem nh xem nguon tin nay co
ang tin cay khong ?
ap so : Z = 1.58 , chap nhan gia thiet.
Bai 19. Mot may san suat t ong, luc au ty le san pham loai A la 20%. Sau khi ap dung mot
phng phap cai tien san xuat mi, ngi ta lay 40 mau, moi mau gom 10 san pham e kiem
tra. Ket qua kiem tra cho bang sau :
10
0
3,25 ; 2,50 ; 4,00 ; 3,75 ; 3,80 ; 3,90 ; 4,02 ; 3,60 ;3,80 ; 3,20 ; 3,82 ; 3,40 ; 3,75 ; 4,00 ;
3,50
Gia thiet trong lng ga la ai lng ngau nhien phan phoi theo quy luat chuan.
a) Vi mc y ngha = 0, 05 . Hay cho ket luan ve tac dung cua loai thc an nay ?
b) Neu trai chan nuoi bao cao trong lng trung bnh khi xuat chuong la 3,5 kg/con th co
chap nhan c khong ? ( = 5% ) .
ap so : T = 3.06 , bac bo gia thiet.
Bai 21. Ty le phe pham cua mot nha may trc ay la 5%. Nam nay nha may ap dung mot bien
phap ky thuat mi. e nghien cu tac dung cua bien phap ky thuat mi, ngi ta lay mot mau
gom 800 san pham e kiem tra va thay co 24 phe pham.
a) Neu lap gia thiet 2 pha va gia thiet 1 pha th ket qua kiem nh nh the nao ?
b) Giong cau a, vi X = 406 ngan / thang va S = 20 ngan /thang.
83
Bai 24. Mot nha may san xuat may in noi rang so loi in trong 1 cuon sach day 300 trang cua
may in la 1 ai lng ngau nhien co quy luat phan phoi Poisson vi tham so = 4.7 . Kiem tra
300 trang sach in cua 50 may in cung loai, ta c
9
So loi
0
1
2
3
4
5
6
7
8
So may
1
1
8
6
13 10
5
5
1
0
Vi mc y ngha 1%, hoi li tuyen bo cua nha san xuat co ung khong ?
ap so : Q = 2.406 , chap nhan gia thiet.
Bai 25. Kiem tra 200 thung mot loai o hop, ngi ta thu c so lieu sau
So hop b hong/thung
0
1
2
3
4
So thung
116 56 22
4
2
Vi = 5% , so hop b hong cua mot thung co la bien ngau nhien tuan theo qui luat
Poisson ?
ap so : Q = 2.393 , chap nhan gia thiet.
Bai 26. So tai nan giao thong xay ra moi ngay 1 thanh pho quan sat c
So tai nan
0
1
2
3
4
5
6
7
8
So ngay
10 32 46 35 20
9
2
1
1
Vi mc y ngha 1%, xet xem so tai nan giao thong co quy luat Poisson ?
ap so : Q = 2.311 , chap nhan gia thiet.
Bai 27. Nang suat lua th nghiem tren 100 lo at cho ket qua
Nang
8-9 9-10 10-11 11-12 12-13 13-14 14-15
suat(tan/ha)
So trng hp
8
15
21
23
16
9
8
Vi mc y ngha 1%, xet xem nang suat lua co tuan theo quy luat phan phoi chuan khong
?
Bai 28. Gieo 1 con xuc xac 600 lan. So lan xuat hien cac mat 1, 2, 3, 4, 5, 6 c cho trong bang
sau
So nut
1
2
3
4
5
6
So lan xuat hien
106
92
97
105
88
112
Vi mc y ngha 5%, co the xem con xuc xac c che tao can oi, ong chat khong ?
ap so : Q = 4.2 , chap nhan gia thiet.
84
PHU LUC
1. Dung cac bang phan phoi xac suat
Cac bang phan phoi xac suat quan trong gom phan phoi Gauss, Chi-Bnh phng, Student
va Fisher. Cac gia tr xac suat ac biet cua chung c tnh san va liet ke thanh bang nh sau
1.1. Phan phoi Gauss N ( 0,1) .
, a b cho trc,
Do f (x) =
1
2
e x
P ( a X b) =
/2
f (x)dx =
(b) (a),
trong o (x) =
f (t)dt
1
2
f (x)dx
e t
/2
f (x)dx
Cac gia tr cua ham Laplace c tnh san va liet ke thanh bang goi la bang phan phoi
Gauss. Ngoai ra, v la ham le, ( x) = (x) , x , nen ngi ta ch can liet ke cac gia tr
cua (x) vi x > 0 .
Bang phan phoi Gauss gom 400 gia tr cua (x) , vi x thay oi t 0.00, 0.01, 0.02, ..., 3.99
va c bo tr nh sau
- Cac hang trong bang, tr hang au, c anh so t 0.0, 0.1, en 3.9.
- Cac cot trong bang, tr cot au, c anh so t 0.00, 0.01 ti 0.09.
Khi o, ng vi moi gia tr x trong khoang t 0.00 en 3.99 vi hai so le thap phan dang
x = a.bc , gia tr (x) nam hang anh so a.b va cot anh so 0.0c. Chang han, vi x = 1.52 ,
(x) (1.52) nam hang 1.5, cot 0.02, ngha la (1.52) = 0.4357 .
...
...
1.4
1.5
1.6
...
...
Ngoai ra, v (+)
...
...
...
...
...
...
...
...
1
2
...
...
...
...
...
...
...
...
e t
0.01
...
...
0.4207
0.4345
0.4463
...
...
2
/2
0.02
...
...
0.4222
0.4357
0.4474
...
...
0.03
...
...
0.4236
0.4370
0.4484
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
P ( a X b ) = (b) (a) ,
(1)
Cong thc (1) van ung cho trng hp a = va / hay b = + . Chang han
P ( < X b ) = (b) () = (b) + 0.5 ,
v () = (+) = 0.5 ,
P ( a X < + ) = (+) (a) = 0.5 (a) .
Hn na, do tnh chat cua tch phan, ta co
P ( a X b) = P ( a < X b) = P ( a X < b) = P ( a < X < b) .
1.1.2. Tm C sao cho P ( C X C ) = P ( X C ) = , vi cho trc.
.
2
( C ) = = 0.475 . Tra bang, ta thay gia tr 0.475 nam hang 1.9, cot 0.06, ieu nay co ngha la
2
(1.96) = 0.475 . Do o C = 1.96 .
Do o, ng vi gia tr cho trc, tnh ( C ) =
...
...
1.8
1.9
2.0
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
0.05
...
...
0.4678
0.4744
0.4798
...
...
0.06
...
...
0.4686
0.4750
0.4803
...
...
0.07
...
...
0.4693
0.4756
0.4808
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Chu y :
Ta con gap bai toan tm C sao cho P ( X > C ) = , vi cho trc. Khi o
P ( X C) = 1 P ( X > C) = 1 =
va ta nhan tr lai bai toan va khao sat. Thong thng, va lan lt c goi la o tin cay
va nguy c sai lam.
1.2. Phan phoi Student St ( n ) .
Do phan phoi Student thng ch dung trong cac bai toan thong ke nen vi St ( n ) ,
ngi ta ch co cac nhu cau
86
- tm C sao cho P ( C ) = ,
- tm C sao cho P ( > C ) = .
e lam c ieu nay, ngi ta tnh san P ( > C ) = , St ( n ) , vi mot so gia tr cua
(nguy c sai lam) va (o t do) n va liet ke trong bang goi la bang phan phoi Student.
Cu the, cac hang cua bang, tr hang 1, c anh so theo o t do n, cac cot cua bang, tr
cot 1, c anh so theo (nguy c sai lam) . Khi o, noi dung trong bang ng vi hang va cot
nhan c chnh la gia tr C can tm.
V du : Vi St (10 ) , e tm C sao cho P ( X > C ) = 0.05 , noi dung bang ng vi hang 10,
cot 0.05 cho gia tr C = 2.228 .
...
...
9
10
11
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
0.04
...
...
2.398
2.359
2.328
...
...
0.05
...
...
2.262
2.228
2.201
...
...
0.06
...
...
2.150
2.120
2.096
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Khi St ( n ) , vi n 30 , ta co the
- Dung bang phan phoi Student vi o t do n = (hang cuoi), hay
- Xap x phan phoi Student bang phan phoi Gauss, ngha la X N ( 0,1) .
1.3. Phan phoi Chi-Bnh phng.
Tng t phan phoi Student, phan phoi Chi-Bnh phng c dung trong thong ke va ta
gap hai bai toan sau
- Tm a, b
toan c lng),
- Tm C
Do P ( X < a ) = 1 P ( X a ) = 1 P ( X > a ) nen e giai cac bai toan nay, ngi ta tnh san
mot so gia tr x sao cho P ( X x ) = , X 2 ( n ) , tng ng vi cac gia tr cua va n cho trc,
va c liet ke thanh bang. Cac hang, tr hang 1, c anh so theo bac t do n, cac cot, tr cot
1, c anh so theo cac gia tr cua . Gia tr trong bang tng ng vi hang va cot tm c
chnh la gia tr x can tm. Chang han, vi X 2 (10 ) , e tm x sao cho P ( X x ) = 0.025 , tra
bang ng vi hang 10, cot 0.025, ta c x = 20.483 .
87
...
...
9
10
11
...
...
1.4. Phan phoi Fisher
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
F ( n, m ) .
0.02
...
...
19.679
21.161
22.618
...
...
0.03
...
...
18.480
19.922
21.342
...
...
0.025
...
...
19.023
20.483
21.920
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
4
5
...
...
...
...
...
...
...
3.63
3.48
...
3.48
3.33
...
3.36
3.2
...
...
...
...
...
...
0.01 , tra bang 2, hang
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
9
10
11
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
4
...
...
6.42
5.99
5.67
...
...
6
...
...
...
...
...
...
...
...
3.37
...
...
3.22
...
...
3.09
...
...
...
...
...
...
...
...
10, cot 5, ta c gia tr cua x la 5.64
6
...
...
5.80
5.39
5.07
...
...
5
...
...
6.06
5.64
5.32
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Q=
Do Ni, j =
Hi C j
N
i =1
j=1
(N
i, j
Ni, j )
Ni, j
= N
nen
88
i =1
j=1
(N )
Hi C j
i, j
...
...
...
...
...
...
...
...
(N
i, j
Ni, j )
(N
=
Ni, j
=N
Hi C j 2
N
i, j
Hi C j
N
N2i, j
Hi C j
N2i, j 2Ni, j
Hi C j
N
Hi C j 2
N
Hi C j
N
2Ni, j +
Hi C j
N
V vay
Q=N
N2i, j
i =1
j= 1
H C 2 N +
i =1
j=1
i =1
j=1
i =1
j=1
i, j
i =1
j=1
Hi C j
N
trong o
i, j
=N;
Hi C j
N
1
=
N
Hi
i =1
j=1
Cj =
N2
= N.
N
T o suy ra
Q=N
N2i, j
i =1
j=1
H C
= N
i =1
j=1
N
j
1 .
Hi C j
N2i, j
.
ngha la bam cac
e nhan c cac ket qua trong tnh toan thong ke mot bien, ta thc hien tuan t cac bc
Bc 1 : Vao che o thong ke (SD).
Bc 2 : Xoa d lieu thong ke cu.
Bc 3 : Nhap so lieu thong ke mi.
Bc 4 : Khai thac ket qua t so lieu thong ke va nhap.
Bc 5 : Thoat khoi che o thong ke.
Cu the, ta co
89
May FX500MS :
May FX570MS :
May FX500A :
X 1 2 3 4 5
X
1 2 3 4 5
Tan so 3 2 4 5 2
May FX500A :
2
i
May FX500A :
X :
90
n :
n 1 :
x :
x :
2
i
n:
n :
n 1 :
x :
x :
i
2
i
n:
May FX500MS :
May FX570MS :
3.2. Cac bc trong tnh toan thong ke vi cac loai may FX500ES, FX570ES
e nhan c cac ket qua trong tnh toan thong ke mot bien, ta thc hien tuan t cac bc
sau :
Bc 1 : Vao che o thong ke (STAT).
Bc 2 : Vao che o chnh sa d lieu.
Bc 2.1 : Xoa d lieu thong ke cu.
Bc 2.2 : Nhap so lieu thong ke mi.
Bc 3 : Khai thac ket qua t so lieu thong ke va nhap.
Bc 4 : Thoat khoi che o thong ke.
Chu y rang ch co s khac biet gia hai loai may nay trong bc 1. Tat ca cac bc con lai
la nh nhau. Cu the, ta co
May FX570ES :
X 1 2 3 4 5
X
1 2 3 4 5
Tan so 3 2 4 5 2
Neu tren man hnh khong co cot Freq (cot e nhap tan so) th bam
Nhap d lieu :
Nhap tan so :
X :
n :
n 1 :
n:
x :
x :
i
2
i
2
i
92
kx
k
vi X P()
k!
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
0.9048
0.8187
0.7408
0.6703
0.6065
0.5488
0.4966
0.4493
0.4066
0.9953
0.9825
0.9631
0.9384
0.9098
0.8781
0.8442
0.8088
0.7725
0.9998
0.9989
0.9964
0.9921
0.9856
0.9769
0.9659
0.9526
0.9371
1.0000
0.9999
0.9997
0.9992
0.9982
0.9966
0.9942
0.9909
0.9865
1.0000
1.0000
0.9999
0.9998
0.9996
0.9992
0.9986
0.9977
1.0000
1.0000
1.0000
0.9999
0.9998
0.9997
1.0000
1.0000
1.0000
4
5
6
0.3679
0.1353
0.0498
0.0183
0.0067
0.7358
0.4060
0.1991
0.0916
0.0404
0.9197
0.6767
0.4232
0.2381
0.1247
0.9810
0.8571
0.6472
0.4335
0.2650
0.9963
0.9473
0.8153
0.6288
0.4405
0.9994
0.9834
0.9161
0.7851
0.6160
0.9999
0.9955
0.9665
0.8893
0.7622
1.0000
0.9989
0.9881
0.9489
0.8666
0.9998
0.9962
0.9786
0.9319
1.0000
0.9989
0.9919
0.9682
10
0.9997
0.9972
0.9863
11
0.9999
0.9991
0.9945
12
1.0000
0.9997
0.9980
13
0.9999
0.9993
14
1.0000
0.9998
15
0.9999
16
1.0000
93
(x) =
1
2
x
0
e t
/2
dt = P ( 0 X x ) ,
vi X N ( 0;1) , x z .
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1.0
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7
1.8
1.9
2.0
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
2.8
2.9
3.0
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
0
0.0000
0.0398
0.0793
0.1179
0.1554
0.1915
0.2257
0.2580
0.2881
0.3159
0.3413
0.3643
0.3849
0.4032
0.4192
0.4332
0.4452
0.4554
0.4641
0.4713
0.4772
0.4821
0.4861
0.4893
0.4918
0.4938
0.4953
0.4965
0.4974
0.4981
0.4987
0.4990
0.4993
0.4995
0.4997
0.4998
0.4998
0.4999
0.4999
0.5000
0.01
0.0040
0.0438
0.0832
0.1217
0.1591
0.1950
0.2291
0.2611
0.2910
0.3186
0.3438
0.3665
0.3869
0.4049
0.4207
0.4345
0.4463
0.4564
0.4649
0.4719
0.4778
0.4826
0.4864
0.4896
0.4920
0.4940
0.4955
0.4966
0.4975
0.4982
0.4987
0.4991
0.4993
0.4995
0.4997
0.4998
0.4998
0.4999
0.4999
0.5000
0.02
0.0080
0.0478
0.0871
0.1255
0.1628
0.1985
0.2324
0.2642
0.2939
0.3212
0.3461
0.3686
0.3888
0.4066
0.4222
0.4357
0.4474
0.4573
0.4656
0.4726
0.4783
0.4830
0.4868
0.4898
0.4922
0.4941
0.4956
0.4967
0.4976
0.4982
0.4987
0.4991
0.4994
0.4995
0.4997
0.4998
0.4999
0.4999
0.4999
0.5000
0.03
0.0120
0.0517
0.0910
0.1293
0.1664
0.2019
0.2357
0.2673
0.2967
0.3238
0.3485
0.3708
0.3907
0.4082
0.4236
0.4370
0.4484
0.4582
0.4664
0.4732
0.4788
0.4834
0.4871
0.4901
0.4925
0.4943
0.4957
0.4968
0.4977
0.4983
0.4988
0.4991
0.4994
0.4996
0.4997
0.4998
0.4999
0.4999
0.4999
0.5000
x=z
0.04
0.0160
0.0557
0.0948
0.1331
0.1700
0.2054
0.2389
0.2704
0.2995
0.3264
0.3508
0.3729
0.3925
0.4099
0.4251
0.4382
0.4495
0.4591
0.4671
0.4738
0.4793
0.4838
0.4875
0.4904
0.4927
0.4945
0.4959
0.4969
0.4977
0.4984
0.4988
0.4992
0.4994
0.4996
0.4997
0.4998
0.4999
0.4999
0.4999
0.5000
94
0.05
0.0199
0.0596
0.0987
0.1368
0.1736
0.2088
0.2422
0.2734
0.3023
0.3289
0.3531
0.3749
0.3944
0.4115
0.4265
0.4394
0.4505
0.4599
0.4678
0.4744
0.4798
0.4842
0.4878
0.4906
0.4929
0.4946
0.4960
0.4970
0.4978
0.4984
0.4989
0.4992
0.4994
0.4996
0.4997
0.4998
0.4999
0.4999
0.4999
0.5000
0.06
0.0239
0.0636
0.1026
0.1406
0.1772
0.2123
0.2454
0.2764
0.3051
0.3315
0.3554
0.3770
0.3962
0.4131
0.4279
0.4406
0.4515
0.4608
0.4686
0.4750
0.4803
0.4846
0.4881
0.4909
0.4931
0.4948
0.4961
0.4971
0.4979
0.4985
0.4989
0.4992
0.4994
0.4996
0.4997
0.4998
0.4999
0.4999
0.4999
0.5000
0.07
0.0279
0.0675
0.1064
0.1443
0.1808
0.2157
0.2486
0.2794
0.3078
0.3340
0.3577
0.3790
0.3980
0.4147
0.4292
0.4418
0.4525
0.4616
0.4693
0.4756
0.4808
0.4850
0.4884
0.4911
0.4932
0.4949
0.4962
0.4972
0.4979
0.4985
0.4989
0.4992
0.4995
0.4996
0.4997
0.4998
0.4999
0.4999
0.4999
0.5000
0.08
0.0319
0.0714
0.1103
0.1480
0.1844
0.2190
0.2517
0.2823
0.3106
0.3365
0.3599
0.3810
0.3997
0.4162
0.4306
0.4429
0.4535
0.4625
0.4699
0.4761
0.4812
0.4854
0.4887
0.4913
0.4934
0.4951
0.4963
0.4973
0.4980
0.4986
0.4990
0.4993
0.4995
0.4996
0.4997
0.4998
0.4999
0.4999
0.4999
0.5000
0.09
0.0359
0.0753
0.1141
0.1517
0.1879
0.2224
0.2549
0.2852
0.3133
0.3389
0.3621
0.3830
0.4015
0.4177
0.4319
0.4441
0.4545
0.4633
0.4706
0.4767
0.4817
0.4857
0.4890
0.4916
0.4936
0.4952
0.4964
0.4974
0.4981
0.4986
0.4990
0.4993
0.4995
0.4997
0.4998
0.4998
0.4999
0.4999
0.4999
0.5000
P ( T t ) = vi T St(n)
Cot 1 : gia tr o t do n.
Hang 1 : Gia tr nguy c sai lam
Noi dung bang : Gia tr t tng ng vi n va
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
0.01
63.656
9.925
5.841
4.604
4.032
3.707
3.499
3.355
3.250
3.169
3.106
3.055
3.012
2.977
2.947
2.921
2.898
2.878
2.861
2.845
2.831
2.819
2.807
2.797
2.787
2.779
2.771
2.763
2.756
2.576
0.02
31.821
6.965
4.541
3.747
3.365
3.143
2.998
2.896
2.821
2.764
2.718
2.681
2.650
2.624
2.602
2.583
2.567
2.552
2.539
2.528
2.518
2.508
2.500
2.492
2.485
2.479
2.473
2.467
2.462
2.326
0.03
21.205
5.643
3.896
3.298
3.003
2.829
2.715
2.634
2.574
2.527
2.491
2.461
2.436
2.415
2.397
2.382
2.368
2.356
2.346
2.336
2.328
2.320
2.313
2.307
2.301
2.296
2.291
2.286
2.282
2.170
0.04
15.894
4.849
3.482
2.999
2.757
2.612
2.517
2.449
2.398
2.359
2.328
2.303
2.282
2.264
2.249
2.235
2.224
2.214
2.205
2.197
2.189
2.183
2.177
2.172
2.167
2.162
2.158
2.154
2.150
2.054
0.05
12.706
4.303
3.182
2.776
2.571
2.447
2.365
2.306
2.262
2.228
2.201
2.179
2.160
2.145
2.131
2.120
2.110
2.101
2.093
2.086
2.080
2.074
2.069
2.064
2.060
2.056
2.052
2.048
2.045
1.960
0.06
10.579
3.896
2.951
2.601
2.422
2.313
2.241
2.189
2.150
2.120
2.096
2.076
2.060
2.046
2.034
2.024
2.015
2.007
2.000
1.994
1.988
1.983
1.978
1.974
1.970
1.967
1.963
1.960
1.957
1.881
95
0.07
9.058
3.578
2.763
2.456
2.297
2.201
2.136
2.090
2.055
2.028
2.007
1.989
1.974
1.962
1.951
1.942
1.934
1.926
1.920
1.914
1.909
1.905
1.900
1.896
1.893
1.890
1.887
1.884
1.881
1.812
0.08
7.916
3.320
2.605
2.333
2.191
2.104
2.046
2.004
1.973
1.948
1.928
1.912
1.899
1.887
1.878
1.869
1.862
1.855
1.850
1.844
1.840
1.835
1.832
1.828
1.825
1.822
1.819
1.817
1.814
1.751
0.09
7.026
3.104
2.471
2.226
2.098
2.019
1.966
1.928
1.899
1.877
1.859
1.844
1.832
1.821
1.812
1.805
1.798
1.792
1.786
1.782
1.777
1.773
1.770
1.767
1.764
1.761
1.758
1.756
1.754
1.695
0.1
6.314
2.920
2.353
2.132
2.015
1.943
1.895
1.860
1.833
1.812
1.796
1.782
1.771
1.761
1.753
1.746
1.740
1.734
1.729
1.725
1.721
1.717
1.714
1.711
1.708
1.706
1.703
1.701
1.699
1.645
0.15
4.165
2.282
1.924
1.778
1.699
1.650
1.617
1.592
1.574
1.559
1.548
1.538
1.530
1.523
1.517
1.512
1.508
1.504
1.500
1.497
1.494
1.492
1.489
1.487
1.485
1.483
1.482
1.480
1.479
1.440
0.2
3.078
1.886
1.638
1.533
1.476
1.440
1.415
1.397
1.383
1.372
1.363
1.356
1.350
1.345
1.341
1.337
1.333
1.330
1.328
1.325
1.323
1.321
1.319
1.318
1.316
1.315
1.314
1.313
1.311
1.282
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
35
40
45
50
55
60
65
70
75
80
85
90
95
100
0.005
7.879
10.597
12.838
14.860
16.750
18.548
20.278
21.955
23.589
25.188
26.757
28.300
29.819
31.319
32.801
34.267
35.718
37.156
38.582
39.997
41.401
42.796
44.181
45.558
46.928
48.290
49.645
50.994
52.335
53.672
60.275
66.766
73.166
79.490
85.749
91.952
98.105
104.215
110.285
116.321
122.324
128.299
134.247
140.170
0.01
6.635
9.210
11.345
13.277
15.086
16.812
18.475
20.090
21.666
23.209
24.725
26.217
27.688
29.141
30.578
32.000
33.409
34.805
36.191
37.566
38.932
40.289
41.638
42.980
44.314
45.642
46.963
48.278
49.588
50.892
57.342
63.691
69.957
76.154
82.292
88.379
94.422
100.425
106.393
112.329
118.236
124.116
129.973
135.807
0.015
5.916
8.399
10.465
12.339
14.098
15.777
17.398
18.974
20.512
22.021
23.503
24.963
26.403
27.827
29.235
30.629
32.011
33.382
34.742
36.093
37.434
38.768
40.094
41.413
42.725
44.031
45.331
46.626
47.915
49.199
55.553
61.812
67.994
74.111
80.173
86.188
92.161
98.098
104.001
109.874
115.720
121.542
127.341
133.120
0.02
5.412
7.824
9.837
11.668
13.388
15.033
16.622
18.168
19.679
21.161
22.618
24.054
25.471
26.873
28.259
29.633
30.995
32.346
33.687
35.020
36.343
37.659
38.968
40.270
41.566
42.856
44.140
45.419
46.693
47.962
54.244
60.436
66.555
72.613
78.619
84.580
90.501
96.387
102.243
108.069
113.871
119.648
125.405
131.142
0.025
5.024
7.378
9.348
11.143
12.832
14.449
16.013
17.535
19.023
20.483
21.920
23.337
24.736
26.119
27.488
28.845
30.191
31.526
32.852
34.170
35.479
36.781
38.076
39.364
40.646
41.923
43.195
44.461
45.722
46.979
53.203
59.342
65.410
71.420
77.380
83.298
89.177
95.023
100.839
106.629
112.393
118.136
123.858
129.561
2n,
0.03
4.709
7.013
8.947
10.712
12.375
13.968
15.509
17.011
18.480
19.922
21.342
22.742
24.125
25.493
26.848
28.191
29.523
30.845
32.158
33.462
34.759
36.049
37.332
38.609
39.880
41.146
42.407
43.662
44.913
46.160
52.335
58.428
64.454
70.423
76.345
82.225
88.069
93.881
99.665
105.422
111.156
116.869
122.562
128.237
96
0.05
3.841
5.991
7.815
9.488
11.070
12.592
14.067
15.507
16.919
18.307
19.675
21.026
22.362
23.685
24.996
26.296
27.587
28.869
30.144
31.410
32.671
33.924
35.172
36.415
37.652
38.885
40.113
41.337
42.557
43.773
49.802
55.758
61.656
67.505
73.311
79.082
84.821
90.531
96.217
101.879
107.522
113.145
118.752
124.342
0.95
0.004
0.103
0.352
0.711
1.145
1.635
2.167
2.733
3.325
3.940
4.575
5.226
5.892
6.571
7.261
7.962
8.672
9.390
10.117
10.851
11.591
12.338
13.091
13.848
14.611
15.379
16.151
16.928
17.708
18.493
22.465
26.509
30.612
34.764
38.958
43.188
47.450
51.739
56.054
60.391
64.749
69.126
73.520
77.929
0.975
0.001
0.051
0.216
0.484
0.831
1.237
1.690
2.180
2.700
3.247
3.816
4.404
5.009
5.629
6.262
6.908
7.564
8.231
8.907
9.591
10.283
10.982
11.689
12.401
13.120
13.844
14.573
15.308
16.047
16.791
20.569
24.433
28.366
32.357
36.398
40.482
44.603
48.758
52.942
57.153
61.389
65.647
69.925
74.222
0.98
0.001
0.040
0.185
0.429
0.752
1.134
1.564
2.032
2.532
3.059
3.609
4.178
4.765
5.368
5.985
6.614
7.255
7.906
8.567
9.237
9.915
10.600
11.293
11.992
12.697
13.409
14.125
14.847
15.574
16.306
20.027
23.838
27.720
31.664
35.659
39.699
43.779
47.893
52.039
56.213
60.412
64.635
68.879
73.142
0.99
0.000
0.020
0.115
0.297
0.554
0.872
1.239
1.647
2.088
2.558
3.053
3.571
4.107
4.660
5.229
5.812
6.408
7.015
7.633
8.260
8.897
9.542
10.196
10.856
11.524
12.198
12.878
13.565
14.256
14.953
18.509
22.164
25.901
29.707
33.571
37.485
41.444
45.442
49.475
53.540
57.634
61.754
65.898
70.065
0.995
0.000
0.010
0.072
0.207
0.412
0.676
0.989
1.344
1.735
2.156
2.603
3.074
3.565
4.075
4.601
5.142
5.697
6.265
6.844
7.434
8.034
8.643
9.260
9.886
10.520
11.160
11.808
12.461
13.121
13.787
17.192
20.707
24.311
27.991
31.735
35.534
39.383
43.275
47.206
51.172
55.170
59.196
63.250
67.328
f( n, m)
Bang 1 : = 0.05
1
10
12
15
20
24
30
40
60
120
161
200
216
225
230
234
237
239
241
242
244
246
248
249
250
251
252
253
254
18.51
19
10.13 9.55
9.28
9.12
9.01
8.94
8.89
8.85
8.81
8.79
8.74
8.7
8.66
8.64
8.62
8.59
8.57
8.55
8.53
7.71
6.94
6.59
6.39
6.26
6.16
6.09
6.04
5.96
5.91
5.86
5.8
5.77
5.75
5.72
5.69
5.66
5.63
6.61
5.79
5.41
5.19
5.05
4.95
4.88
4.82
4.77
4.74
4.68
4.62
4.56
4.53
4.5
4.46
4.43
4.4
4.37
5.99
5.14
4.76
4.53
4.39
4.28
4.21
4.15
4.1
4.06
3.94
3.87
3.84
3.81
3.77
3.74
3.7
3.67
5.59
4.74
4.35
4.12
3.97
3.87
3.79
3.73
3.68
3.64
3.57
3.51
3.44
3.41
3.38
3.34
3.3
3.27
3.23
5.32
4.46
4.07
3.84
3.69
3.58
3.5
3.44
3.39
3.35
3.28
3.22
3.15
3.12
3.08
3.04
3.01
2.97
2.93
5.12
4.26
3.86
3.63
3.48
3.37
3.29
3.23
3.18
3.14
3.07
3.01
2.94
2.9
2.86
2.83
2.79
2.75
2.71
10
4.96
4.1
3.71
3.48
3.33
3.22
3.14
3.07
3.02
2.98
2.91
2.85
2.77
2.74
2.7
2.66
2.62
2.58
2.54
11
4.84
3.98
3.59
3.36
3.2
3.09
3.01
2.95
2.9
2.85
2.79
2.72
2.65
2.61
2.57
2.53
2.49
2.45
2.4
12
4.75
3.89
3.49
3.26
3.11
2.91
2.85
2.8
2.75
2.69
2.62
2.54
2.51
2.47
2.43
2.38
2.34
2.3
13
4.67
3.81
3.41
3.18
3.03
2.92
2.83
2.77
2.71
2.67
2.6
2.53
2.46
2.42
2.38
2.34
2.3
2.25
2.21
14
4.6
3.74
3.34
3.11
2.96
2.85
2.76
2.7
2.65
2.6
2.53
2.46
2.39
2.35
2.31
2.27
2.22
2.18
2.13
15
4.54
3.68
3.29
3.06
2.9
2.79
2.71
2.64
2.59
2.54
2.48
2.4
2.33
2.29
2.25
2.2
2.16
2.11
2.07
16
4.49
3.63
3.24
3.01
2.85
2.74
2.66
2.59
2.54
2.49
2.42
2.35
2.28
2.24
2.19
2.15
2.11
2.06
2.01
17
4.45
3.59
3.2
2.96
2.81
2.7
2.61
2.55
2.49
2.45
2.38
2.31
2.23
2.19
2.15
2.1
2.06
2.01
1.96
18
4.41
3.55
3.16
2.93
2.77
2.66
2.58
2.51
2.46
2.41
2.34
2.27
2.19
2.15
2.11
2.06
2.02
1.97
1.92
19
4.38
3.52
3.13
2.9
2.74
2.63
2.54
2.48
2.42
2.38
2.31
2.23
2.16
2.11
2.07
2.03
1.98
1.93
1.88
20
4.35
3.49
3.1
2.87
2.71
2.6
2.51
2.45
2.39
2.35
2.28
2.2
2.12
2.08
2.04
1.99
1.95
1.9
1.84
21
4.32
3.47
3.07
2.84
2.68
2.57
2.49
2.42
2.37
2.32
2.25
2.18
2.1
2.05
2.01
1.96
1.92
1.87
1.81
22
4.3
3.44
3.05
2.82
2.66
2.55
2.46
2.4
2.34
2.3
2.23
2.15
2.07
2.03
1.98
1.94
1.89
1.84
1.78
23
4.28
3.42
3.03
2.8
2.64
2.53
2.44
2.37
2.32
2.27
2.2
2.13
2.05
2.01
1.96
1.91
1.86
1.81
1.76
24
4.26
3.4
3.01
2.78
2.62
2.51
2.42
2.36
2.3
2.25
2.18
2.11
2.03
1.98
1.94
1.89
1.84
1.79
1.73
25
4.24
3.39
2.99
2.76
2.6
2.49
2.4
2.34
2.28
2.24
2.16
2.09
2.01
1.96
1.92
1.87
1.82
1.77
1.71
30
4.17
3.32
2.92
2.69
2.53
2.42
2.33
2.27
2.21
2.16
2.09
2.01
1.93
1.89
1.84
1.79
1.74
1.68
1.62
40
4.08
3.23
2.84
2.61
2.45
2.34
2.25
2.18
2.12
2.08
1.92
1.84
1.79
1.74
1.69
1.64
1.58
1.51
60
3.15
2.76
2.53
2.37
2.25
2.17
2.1
2.04
1.99
1.92
1.84
1.75
1.7
1.65
1.59
1.53
1.47
1.39
120
3.92
3.07
2.68
2.45
2.29
2.18
2.09
2.02
1.96
1.91
1.83
1.75
1.66
1.61
1.55
1.5
1.43
1.35
1.25
3.84
2.6
2.37
2.21
2.1
2.01
1.94
1.88
1.83
1.75
1.67
1.57
1.52
1.46
1.39
1.32
1.22
19.16 19.25 19.3 19.33 19.35 19.37 19.38 19.4 19.41 19.43 19.45 19.45 19.46 19.47 19.48 19.49 19.5
97
f( n, m)
Bang 2 : = 0.01
1
10
12
15
20
24
30
40
60
120
4052 4999 5404 5624 5764 5859 5928 5981 6022 6056 6107 6157 6209 6234 6260 6286 6313 6340 6366
98.50 99.00 99.16 99.25 99.30 99.33 99.36 99.38 99.39 99.40 99.42 99.43 99.45 99.46 99.47 99.48 99.48 99.49 99.5
34.12 30.82 29.46 28.71 28.24 27.91 27.67 27.49 27.34 27.23 27.05 26.87 26.69 26.60 26.50 26.41 26.32 26.22 26.1
21.20 18.00 16.69 15.98 15.52 15.21 14.98 14.80 14.66 14.55 14.37 14.20 14.02 13.93 13.84 13.75 13.65 13.56 13.5
16.26 13.27 12.06 11.39 10.97 10.67 10.46 10.29 10.16 10.05 9.89
9.72
9.55
9.47
9.38
9.29
9.20
9.11 9.02
9.15
8.75
8.47
8.26
8.10
7.98
7.87
7.72
7.56
7.40
7.31
7.23
7.14
7.06
6.97 6.88
12.25 9.55
8.45
7.85
7.46
7.19
6.99
6.84
6.72
6.62
6.47
6.31
6.16
6.07
5.99
5.91
5.82
5.74 5.65
11.26 8.65
7.59
7.01
6.63
6.37
6.18
6.03
5.91
5.81
5.67
5.52
5.36
5.28
5.20
5.12
5.03
4.95 4.86
10.56 8.02
6.99
6.42
6.06
5.80
5.61
5.47
5.35
5.26
5.11
4.96
4.81
4.73
4.65
4.57
4.48
4.40 4.31
10 10.04 7.56
6.55
5.99
5.64
5.39
5.20
5.06
4.94
4.85
4.71
4.56
4.41
4.33
4.25
4.17
4.08
4.00 3.91
11
9.65
7.21
6.22
5.67
5.32
5.07
4.89
4.74
4.63
4.54
4.40
4.25
4.10
4.02
3.94
3.86
3.78
3.69
12
9.33
6.93
5.95
5.41
5.06
4.82
4.64
4.50
4.39
4.30
4.16
4.01
3.86
3.78
3.70
3.62
3.54
3.45 3.36
13
9.07
6.70
5.74
5.21
4.86
4.62
4.44
4.30
4.19
4.10
3.96
3.82
3.66
3.59
3.51
3.43
3.34
3.25 3.17
14
8.86
6.51
5.56
5.04
4.69
4.46
4.28
4.14
4.03
3.94
3.80
3.66
3.51
3.43
3.35
3.27
3.18
3.09
15
8.68
6.36
5.42
4.89
4.56
4.32
4.14
4.00
3.89
3.80
3.67
3.52
3.37
3.29
3.21
3.13
3.05
2.96 2.87
16
8.53
6.23
5.29
4.77
4.44
4.20
4.03
3.89
3.78
3.69
3.55
3.41
3.26
3.18
3.10
3.02
2.93
2.84 2.75
17
8.40
6.11
5.19
4.67
4.34
4.10
3.93
3.79
3.68
3.59
3.46
3.31
3.16
3.08
3.00
2.92
2.83
2.75 2.65
18
8.29
6.01
5.09
4.58
4.25
4.01
3.84
3.71
3.60
3.51
3.37
3.23
3.08
3.00
2.92
2.84
2.75
2.66 2.57
19
8.18
5.93
5.01
4.50
4.17
3.94
3.77
3.63
3.52
3.43
3.30
3.15
3.00
2.92
2.84
2.76
2.67
2.58 2.49
20
8.10
5.85
4.94
4.43
4.10
3.87
3.70
3.56
3.46
3.37
3.23
3.09
2.94
2.86
2.78
2.69
2.61
2.52 2.42
21
8.02
5.78
4.87
4.37
4.04
3.81
3.64
3.51
3.40
3.31
3.17
3.03
2.88
2.80
2.72
2.64
2.55
2.46 2.36
22
7.95
5.72
4.82
4.31
3.99
3.76
3.59
3.45
3.35
3.26
3.12
2.98
2.83
2.75
2.67
2.58
2.50
2.40 2.31
23
7.88
5.66
4.76
4.26
3.94
3.71
3.54
3.41
3.30
3.21
3.07
2.93
2.78
2.70
2.62
2.54
2.45
2.35 2.26
24
7.82
5.61
4.72
4.22
3.90
3.67
3.50
3.36
3.26
3.17
3.03
2.89
2.74
2.66
2.58
2.49
2.40
2.31 2.21
25
7.77
5.57
4.68
4.18
3.85
3.63
3.46
3.32
3.22
3.13
2.99
2.85
2.70
2.62
2.54
2.45
2.36
2.27 2.17
30
7.56
5.39
4.51
4.02
3.70
3.47
3.30
3.17
3.07
2.98
2.84
2.70
2.55
2.47
2.39
2.30
2.21
2.11 2.01
40
7.31
5.18
4.31
3.83
3.51
3.29
3.12
2.99
2.89
2.80
2.66
2.52
2.37
2.29
2.20
2.11
2.02
1.92
1.8
60
7.08
4.98
4.13
3.65
3.34
3.12
2.95
2.82
2.72
2.63
2.50
2.35
2.20
2.12
2.03
1.94
1.84
1.73
1.6
120 6.85
4.79
3.95
3.48
3.17
2.96
2.79
2.66
2.56
2.47
2.34
2.19
2.03
1.95
1.86
1.76
1.66
1.53 1.38
4.61
3.78
3.32
3.02
2.80
2.64
2.51
2.41
2.32
2.18
2.04
1.88
1.79
1.70
1.59
1.47
1.32 1.00
6.63
98
3.6