L thuyt tr chi v cuc chin du m ton cu

Bt k khi no cc li ch thay i, cuc chi s c mt kt cc khc.

Du m l mt hng chin lc ti quan trng i vi cc quc gia. N l ngun nng

lng u vo cho gung my kinh t. Du l ngun thu nhp quan cho ngn sch nh
nc. Tuy nhin, khc vi khng kh, mc d ai cng cn nhng du m khng c
phn b ng u cho ton th gii.
Hin nay, Nga v cc nc OPEC (Algeria, Angola, Ecuador, Iran, Iraq, Kuwait, Libya,
Nigeria, Qatar, Saudi Arabia, United Arab Emirates, Venezuela) l cc nc xut khu
du ln nht. M, Canada gn y cng bt u y mnh khai thc du t phin
nhm p ng nhu cu trong nc v xut khu.
Cc nc trn th gii a phn u phi nhp khu du. Trung Quc, Chu u, M,
Indonesia l cc quc gia kht du nht. gc cung cu, khi gi du gim th s c li
cho cc quc gia nhp v bt li cho cc quc gia xut khu. Mt cuc chi c tng bng
khng.
Ngoi ra, th trng du m cn c s tham gia ca cc hot ng ti chnh t cc qu
u c. Chnh cc qu ny ng gp ti gn 60% nhn t lm cho gi du tng gim.
Mc d khng c nhu cu s dng du m trc tip nhng hot ng mua bn cc hp

ng du m tng lai vi gi tr rt ln v tn sut giao dch cao ca cc qu u c

khin cho th trng khng phn nh ng cung cu ca th trng du m th gii. i
vi cc qu u c, cho d gi du c tng hay gim, i vi h u c th to ra li
nhun nu nh h d bo v giao dch ng chiu bin ng. V khi khi lng giao dch
ln, chnh h li l ngi to lp th trng.
Tham gia vo th trng ny c nhiu ngi chi: ngi nhp khu, ngi xut khu
v nhng k u c. Vic tm hiu th trng du m, phn tch n mt cch ton din li
hi ca cc ngi chi i hi c mt khung l thuyt hin i v ph hp. V chnh
l Game Theory, l thuyt tr chi, trong kinh t hc.
L thuyt tr chi - Game theory l l thuyt nghin cu v mu thun v s hp tc.
L thuyt ny ph hp nghin cu hnh vi ca cc tc nhn (ngi chi player) m
cc hnh vi ny l khng c lp vi nhau.
Lch s nghin cu Game theory bt ngun t 1838 bi cng trnh ca Antoine Cournot
v sau c pht trin su hn bi nh ton hc John von Neumann vo nm 1928.
Nm 1950, John Nash pht trin cc l thuyt v trng thi cn bng ca tr chi.
Cc khi nim c bn ca Game theory bao gm:
Ngi chi: l c nhn, t chc, quc gia tham gia vo cc hnh vi trong cuc chi
Kin thc chung: l thuyt ny gi nh rng cc ngi chi c nn tng chung kin thc
v li ch ca mnh v hnh ng sao cho ti a ha li ch
Li ch: l li ch thu c bng tin hoc hnh thc khc khi ngi chi thc hin 1
hnh vi
Chin lc ln t: l chin lc hnh ng em li li ch tt nht cho ngi chi khng
xt n hnh vi ca ngi chi khc
Cuc chi m rng: l cuc chi m t theo dng hnh cy theo , mi ngi chi s
hnh ng tun t v ngi chi sau s bit thng tin v hnh vi ca ngi chi trc
da vo ra quyt nh.
Cuc chi dng chin lc: l cuc chi m t theo dng bng theo cc ngi chi
s ng thi la chn cc hnh vi c th. Li ch ca h s ph thuc vo la chn hnh
vi ca ngi chi khc.

Cuc chi c tng bng khng: l cuc chi theo li ch ca ngi ny s nh i

bi li ch ca ngi khc.

ng dng Game theory trong phn tch th trng du m

Cuc chi xc nh sn lng v gi c du m trn th trng l cuc chi c s tham
gia ca nhiu ngi chi. Hin nay cuc chi ln nht l gia M, Opec v Nga. M vi
nng lc khai thc du phin lin tip y ngun cung ln ra th trng khin gi
du st gim.

Gi du st gim sc k t nm 2014 n nay. Ngun NetDania.

iu ny khin cc quc gia ph thuc vo du m s b nh hng ln. Nn kinh t Nga
chao o, ng Rup mt gi. Cc quc gia Opec hp khn quyt nh xem c ct gim
sn lng hay gi nguyn hay thm ch tng bc vo cuc chin v gi vi M.
Trong cuc chi ny, ai c tim lc v sc chu ng gii s tn ti. Venezuela, mt quc
gia Nam M ph thuc vo xut khu du cng ang b vc sp . Cuc chi ny
khng ch n thun l kinh t, n nhum mu sc chnh tr v Nga, Venezuela v cc
nc Trung ng l i th chnh tr ca M, l mc tiu kim sot ca M.

Bng trn m phng cuc chi tng gim sn lng du m ca M v OPEC.

M v OPEC s c hai la chn hnh vi tng hoc gim sn lng. S kt hp cc
cp hnh vi s to ra li ch m M v OPEC c c khi thc hin hnh vi . Thng tin
v li ch s c ch M v OPEC bit chnh xc nht s in con s no vo bng trn.
Chng ti m phng cc con s t 0 n 2 v y l mt tnh hung c th phn tch.
R rng vi gi nh li ch trn, M lun mun tng sn lng v y l chin lc ln
t vi li ch k vng l 1 so vi phng n gim sn lng vi li ch k vng 0,5.
Opec ch c th t li ch ln nht khi M v Opec cng gim sn lng. Khi
Opec thu c 2 v M thu c 0,5. Cc gi thit li ch trn phn nh kh chnh xc
din bin cuc chin hin ti.
Bt k khi no cc li ch thay i, cuc chi s c mt kt cc khc. Nu chng ta thm
cc tc nhn khc nh qu u c, nc nhp khu du vo th s c mt ma trn hnh vi
3 chiu. Nhng vic l phc tp vt qu khun kh bi vit ny.
Minh Thanh
Theo Tr Thc Tr