BAZ STASYONLARI VE MEVCUT MEVZUATLAR EREVESNDE

UYGULAMAYA LKN BLGLER

AIKLAMA:
Sektrde yasalara uygunluun salanmas, ilgili kurumlarla ilikilerin yrtlmesi,
teknolojik gelimelerin izlenmesi, rekabetin korunmas, uluslararas normlara uygunluun
salanmas, tketicinin korunmas, kalknma ve gvenlik politikalarnn gzetilmesi Kurumun
ncelikle hatrlanabilecek grev konularn oluturmaktadr.
Telekomnikasyon Kurumu, denetim ve dzenleme yetkisiyle telekomnikasyon
alanndaki altyap ve hizmetlerin, retim faaliyetlerinin dzenli, gvenli, verimli ve effaf bir
ekilde srdrlmesini salamaktadr.
Telekomnikasyon alanndaki hizmetler bir btn olarak lkelerin gelime potansiyeli ve
dnyayla entegrasyonu anlamna gelmektedir. Btn sektrleri kuatan telekomnikasyon
hizmetleri bir yandan gndelik yaam kolaylatrrken dier yandan gelime ve kalknma iin
nemli ilevler grmektedir.
Kurumumuz tarafndan 2813 ve 4502 sayl Kanunlar gerei sabit telekomnikasyon
sistemlerine; sistem kurma msaadeleri verilerek frekans tahsisleri yaplmaktadr.
Sz konusu sabit telekomnikasyon cihazlarnn insan ve evre sal bakmndan
etkilerinin en aza indirilmesi amacyla gerekli teknik ve idari almalar yaplm, dier kamu
kurulular ile koordine edilmi ve nihayetinde 10 kHz 60 GHz Frekans Bandnda alan
Sabit Telekomnikasyon Cihazlarndan Kaynaklanan Elektromanyetik Alan iddeti Limit
Deerlerinin Belirlenmesi, lm Yntemleri ve Denetlenmesi Hakkndaki Ynetmelik 12
Temmuz 2001 tarih ve 24460 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmitir.
Ynetmeliin uygulama usul ve esaslarn belirleyen Tebli de 9 Eyll 2001 tarih ve 24518 sayl
Resmi Gazete de yaymlanarak yrrle girmitir.
Ynetmelik kapsamnda, 10 kHz-60 GHz frekans bandnda alan ve aralarnda GSM
Baz istasyonlar, Radyo/TV vericileri de dahil her trl sabit telekomnikasyon cihaz ve
sistemlerinin kurulmas ve iletilmesi srecinde uygulanmak zere baz yenilik ve zellikler
getirilmi olup bunlar ksaca aada tanmlanmaktadr:
LMT DEERLER:
Elektromanyetik kirliliin insan yaamndaki etkilerinin en aza indirilmesi iin;
Kurumumuzca gerekli teknik ve idari almalar yaplm; Ynetmeliin hazrlanmas
safhasnda, Uluslararas yonlatrmayan Radyasyondan Korunma Komisyonu (ICNIRP) limitleri
dikkate alnmtr. ( ICNIRP limitleri; 900 MHz iin 41 V/m, 1800 MHz iin 58 V/mdir. Bu
deerler, ABD ve Avrupa Birlii yesi lkeler dahil 42 lke tarafndan kabul edilmi
deerlerdir. lkemizde ise, cihaz bana kabul edilen limit deerler standart deerin yaklak
1/4ne karlk GSM 900 iin 10 V/m ve GSM 1800 iin 14 V/m olarak kabul edilmi ve
bylelikle 16 kat daha gvenli koruma salanmtr.
Tbbi cihazlarn kartrmaya maruz kalmamas bakmndan limit deerlerin; salk
kurulular civarnda daha da dk dzeyde uygulanmas hkm getirilmitir.

Frekans
Aral
(MH z)

E-alan iddeti
( V / m)

H alan iddeti
(A / m)

B Manyetik ak
younluu ( T )

Edeer dzlem
dalga g younluu
( W/m )
Tek bir Ortamn
cihaz
toplam
iin limit limit
deeri
deeri

Tek bir Ortamn Tek bir Ortamn Tek bir Ortamn

cihaz
toplam
toplam
cihaz iin toplam cihaz
limit
iin
limit
limit
iin
limit
deeri
limit
limit
deeri
deeri
deeri
deeri
deeri
0.010 0.15 22
87
1.3
5
1.5
6.25
0.15 1
22
87
0.18 / f
0.73 / f
0.23 / f 0.92 / f
1 10
22 / f 87 / f
0.18 / f
0.73 / f
0.23 / f 0.92 / f
10 400
7
28
0.02
0.073
0.023
0.092
0.125
400 2000 0,341. f 1.375 f
0.0009 f 0.0037 f 0.001 f 0.0046 f f / 3200
2000-60000 15
61
0.04
0.16
0.05
0.2
0.625
f= frekans (MHz)
Tablo-1 Ortam ve Tek Bir Cihaz iin Belirlenen Limit Deerler

ICNIRP limitleri

2
f / 200
10

TRKYE
(cihaz bana)

Frekans (MHz)

900

1800

900

1800

Elektrik Alan
Limit Deeri (V/m)

41

58

10

14

Tablo-2 Kullanlan Limit Deerler

GVENLK MESAFES TANIMI VE GVENLK SERTFKASI:
Ynetmeliin limit deerleri ve Gvenlik Mesafesi hesab kullanlmak suretiyle, sabit
telekomnikasyon cihaz ve sistemlerinin civarnda insanlarn emniyet ve gvenle srekli
bulunabilecekleri gvenli alanlar belirlenebilmektedir. Kurumumuzca bir sabit telekomnikasyon
cihaz veya sistemi kurma izni ancak; insanlarn yaad mekanlarn gvenli alanda
bulunabilmesi halinde verilmektedir. Baz istasyonlarnn teknik zellii gerei hcresel yapda
kurulmas gerektiinden, meskun mahal dna kaldrlmas mmkn olmamaktadr.
Bir sabit telekomnikasyon cihaz ve sistemine kurma izni ncesi Kurumumuzca
Gvenlik Sertifikas dzenlenerek gvenli alan belgelendirilmektedir. Daha sonra istasyonun
kurularak hizmete verilmesi aamasnda Kurumumuzca yaplacak teknik lm ve kontrollerin,
Ynetmelik hkmleri asndan belirtilen gvenli alan iinde uygun bulunmas halinde
Gvenlik Sertifikas Kati olarak onaylanmaktadr.
Ayrca Kurumumuzca Gvenlik Sertifikas uygulamalar erevesinde sabit
telekomnikasyon cihaz ve sistemlerinin srekli denetimi yaplarak, zaman iinde ortaya kmas
muhtemel olumsuzluklarn da n alnabilecektir.

GVENLK MESAFES HESABI:

____________

30. P 10 G/10
d = ----------------------------- (metre)
E
Bu formlde;
P: Cihaz k gcn (Watt),
G: Anten kazancn (dBi),
E: Elektrik alan limit deerini (Tablo-1'deki tek bir cihaz iin limit deeri olacaktr)
(Volt/metre),
d: Gvenlik mesafesini (metre),
ifade etmektedir.
EVRE KRTERLER:
Ynetmelikte, sabit telekomnikasyon cihaz ve sistemlerinin kurulaca yerlerin
belirlenmesi aamasnda evre kriterlerinin de salanmas bakmndan, Kurumumuzun teknik
dzenlemelerine ilaveten, evre ve Orman Bakanl ile Kurumumuz arasnda Protokol
imzalanm olup, bu kapsamda, illerdeki l Mahalli evre Kurullarnn yer seimi ile ilgili gr
de alnmaktadr.
HALHAZIRDA KURULU VE LETLEN CHAZ VE SSTEMLERN DURUMU:
Ynetmelik hkmleri halihazrda kurulu ve iletilmekte olan sabit telekomnikasyon
cihaz ve sistemleri iin de geerlidir. Bu amala Tebli Deiiklii ile bunlarn tamamnn
01.07.2002 tarihine iletmecileri/ileticileri tarafndan ynetmelik hkmlerini salayacak hale
getirilmesi salanmtr. Ynetmelik yaymlanmadan nce kurulu ve iletilmekte olan sabit
telekomnikasyon cihaz ve sistemleri de Gvenlik Sertifikas dzenlenmesi, onaylanmas ve
denetimlerine aynen tabidir.
LMLER:
Gvenlik Sertifikas ile ilgili lm ve kontroller Kurumumuzca gerekletirilmektedir.
Ancak zel ve tzel kii yada kurululara da Ynetmelik kapsamndaki limit deerlere uyulupuyulamadnn tespitini yapacak lmler iin lm Yetki Belgesi verilmektedir.
lm Yetki Belgesi verilen kurulularn listesi, internet Web sayfamzda
http://www.tk.gov.tr/tds/link.html/(2)olcum_yetki_belgeli_kuruluslar.htm
adresinde
yer
almaktadr.
Ynetmelik gerekleri arasnda Gvenlik Sertifikas uygulamas, lm ve kontrol ile
denetimlerin Kurumumuzca yaplmas yannda; yine de lm yaptrmak isteyen
vatandalarmzn dorudan Kurumumuza veya yetki verilen kii yada kurululara mracaat
etmeleri ve creti mukabilinde bu lmleri yaptrmalar mmkn olmaktadr.

MEYYDELER:
lmlerde limit deerleri at tespit edilen cihazn iletmecisi/ileticisine para cezas
uygulanarak 5 gn iinde cihazn limit deerlerine getirmesi gerekmektedir. Bu srenin
sonundaki lmde limit deerlerinin yine de salanamad tespit edildiinde ise, uygun
deerler salanncaya kadar cihazlar faaliyetten men edilmektedir. Ortamn limit deerlerinin
almas halinde ise sre verilmeksizin limit amna neden olan sabit telekomnikasyon
cihaznn faaliyeti durdurulmaktadr.
YNETMELK VE TEBL DEKL
-

k gc Kurum tarafndan verilen sistem kurma izninde 5 Watt ve 5 Wattn

altnda olan sabit telekomnikasyon cihazlarnn kapsam d braklmas,
Trkiye genelinde yaygn sabit telekomnikasyon cihazlarna sahip, zellikle
kamu kurulularnn (rnein Orman Bakanlnn 35000 adet cihaz) ve GSM
Operatrlerinin verilen srede istenen tm bilgi ve belgelerle mracaatlarnn
ancak %5ini tamamlayabilmeleri ve zel Radyo TV vericilerine ilikin sabit
telekomnikasyon cihazlarna verilecek olan Gvenlik Sertifikasna ilikin bilgi
ve belgelerin RTK araclyla temin edilememesi nedeniyle 01.01.2002
tarihine ok ksa bir sre kala, konu bilgi ve belgelerin Kurumumuz tarafndan
istenmesine karar verilmesi,
Mevcut kurulu sistemlere Gvenlik Sertifikas alnmas iin gerekli srenin
Kamu Kurulularnn bu hizmet iin ayrlan deneklerinin olmamas ve kamu
yarar gzetilerek 01.07.2002 tarihine kadar uzatlmas,
Ynetmelik Ek-Bde yer alan Sabit Telekomnikasyon Cihaz Bilgileri Formu;
mracaat deerlendirme bilgilerini de kapsayacak ekilde gncellenmesi,
Temel eitim kurulularnn (okul ncesi, ilkretim ve ortaretim) bahe
snrlar ierisinde kurulu olan sabit telekomnikasyon cihazlarnn 15.05.2002
tarihine kadar sklmesi
ve uygulamalarda meydana gelen aksaklklar gidermek amacyla, Ynetmeliin baz maddeleri
deitirilerek, 15.02.2002 tarih ve 24672 sayl Resmi Gazetede Ynetmelik Deiiklii; Tebliin
baz maddeleri deitirilerek, 08.02.2002 tarih ve 24665 sayl Resmi Gazetede Tebli
Deiiklii yaymlanmtr.
MESKUN MAHAL TEBL
Uygulamada sknt yaratan, Ynetmelikte sz edilen meskun mahal kavramnn
akla kavuturulmas amacyla, 04.03.2004 tarih ve 25392 sayl Resmi Gazetede 10 kHz-60
GHz Frekans Bandnda alan Sabit Telekomnikasyon Cihazlarndan Kaynaklanan
Elektromanyetik Alan iddeti Limit Deerlerinin Belirlenmesi, lm Yntemleri ve
Denetlenmesi Hakknda Ynetmelik de geen Meskun Mahal ile ilgili Tebli yaymlanmtr.
GSM ve SALIK
Mobil telefon, internet gibi yeni nesil iletiim sistemleri dnyay an ilerisine tayan
yeni kullanm imkanlar getirmitir. lkemizde mobil telefon hizmetleri 1986 ylnda ara

telefonu olarak bilinen NMT sistemi ile balamtr. 1994 ylnda balayan GSM 900 hizmeti ile
Trkiye kiisel mobil telefonlarla tanmtr. Ancak bu yeni teknolojinin alma esaslarnn
lkemizde yeterince bilinememesi kamuoyunda bir takm kukular beraberinde getirmitir.
Kapsama alanndaki tm cep telefonlar en yakn hcrenin baz istasyonu ile srekli iletiim
halindedir. Bir baz istasyonu kapsama alannda ayn anda snrl sayda cep telefonu kullancs
konuabilir. Bu nedenle youn yerleim blgelerinde daha fazla baz istasyonuna ihtiya duyulur.
Uluslararas normlara gre frekans tahsis edilen baz istasyonlarnn says arttka, ayn
frekanslar deiik blgelerde tekrar kullanlm olacaktr. Bylece tm dnyada zaten snrl
olan frekans kayna etkin ve verimli bir ekilde kullanlm olur.
evremizde grdmz binalarn, i merkezlerinin atlarna ve cephelerine baz
istasyonu kurulmasnn sebebi budur. Baz istasyonlarnn ehir dnda yksek kulelerde
toplanmas teknik olarak imkanszdr. ehir dnda kurulmas halinde baz istasyonlarnn
yksek gle yayn yapmas gerekecektir. Yksek gle alacak bu istasyonlar, istenilen
seviyede kapsama alann salayamayaca gibi elektromanyetik kirlilie de sebep olacaktr.
Baz istasyonlarnn yayd sinyaller, insan vcudunda iyonlatrc etki yapan X-nlar,
Gama nlar gibi nkleer radyasyonlar ile kartrlmamaldr.
Baz istasyonlarnn sala zararl olduuna dair henz kesinlemi bir veri
bulunmamakta olup, WHO (Dnya Salk rgt) ve dier birok kurulu bnyesinde inceleme
ve aratrmalar devam etmektedir. Bununla birlikte Kurumumuz bnyesinde GSM ve Salk
konulu bir Komisyon kurulmu olup, konu alma ile bu konuda alma yapan Kurum ve
Kurulular ile uzman kiilerin almalarnn derlenerek kamuoyunun bu konuda
bilinlendirilmesi planlanmaktadr.
SONU OLARAK:
Haberleme hak ve zgrlnn kullanmasnda en nemli ara haline gelen telli ve
telsiz her trl iletiim cihaz ve sistemleri iin Devlet adna dzenleme grevini yrtmekte olan
Telekomnikasyon Kurumu tarafndan; tketici, iletmeci/iletici ve devlet arasnda adil,
rekabeti, kaliteli ve gvenli bir mevzuat gelitirilmesi gayretinin bir sonucu olan bu ynetmelik
ile toplumun beklentilerinin karlanabildii, Gvenlik Sertifikas uygulamasnn da kamuoyunun
endielerini bertaraf etmeye yeterli ve etkin bir yntem olduu deerlendirilmektedir. Bu
kapsamda, Kurumumuzdan Gvenlik Sertifikas alarak alan bir baz istasyonunun faaliyetini
srdrmesinde Kurumumuz asndan herhangi bir saknca grlmemektedir.
Daha fazla bilgi, dokman, lm yetkisi verilenler ve lm yaptrma mracaat
hususunda dorudan Kurumumuz Merkez veya Ankara, stanbul, zmir, Mersin, Diyarbakr,
Erzurum ve Samsun illerinde bulunan Blge Mdrlklerimize bavurulabilir.
Konu Ynetmeliin uygulanmasna dair ilemler Blge Mdrlklerimizce yrtlmekte
olup, bunun yan sra Kurumumuz merkez birimlerinden de eitli zamanlarda mevcut i plan
kapsamnda Blge Mdrlklerimize denetimlerle ilgili destek salanmaktadr. Bylelikle, konu
cihazlarn denetiminin daha sk yaplmas hedeflenmektedir.
Ayrca Kurumumuzun www.tk.gov.tr adresindeki internet WEB Sitesinden gerekli
bilgiler temin edilebilir.