You are on page 1of 12

8

. 2012

.. .

:
, ,
, , .
, , : ,
, , .
, , . ..
.
: , , ,
,
I.L. Izmailov
MEDIEVAL BULGAR WEAPONRY AND MILITARY SCIENCE: FACTS AND FALLACIES
The history of Bulgar weaponry and military science was determined by Bulgar struggle with the
nomads on the one hand, and Russia on the other. Weapons and ammunition of both enemies influenced
those of the Bulgars. Yet Bulgar weaponry retained its peculiar features it was heavier, that nomadic, but
lighter, than the weaponry of the Old Russia. The examined material helped determine the stages and
character of the development of different types of weapons. It is proven that the determinant factor of their
evolution was the knightly set of armament. The paper criticizes the methodology applied by K.A. Rudenko
to the analysis of Bulgar weaponry.
Key-words: archaeology, the Middle Ages, the Volga Bulgaria, weaponry and military science,
discussion


, . ,
, , .
80- . XX . , ,
. , , . , ( .: ,
2000. .254-262). , . .. , .
( .: , 1988. . 87-102; , 1993. .77-106; , 1997; , 1998. . 198-205;
, 2001. .73-81; , 2006. .336-367; , 2008),
.., 2012

-254-

. 2012


.
X-XIII ., :
(X XII .) (
XII XIII .). ,
- . . , , . .
,
. , X . . , . : , ,
, . , , , .
, X-XI .
, , , -, , . , X .
.

. , - , , , -.
,
. , , . X-XI . ,
.
. X-XI . , , , .
(-), ,
. ,
.
. .
-255-

. 2012

XII . -
. , , - . ,
, , . .
XII-XIII . ,
, , , , ,
, ( -),
. ,
, . , , , , .
.
, , , ,
, , , . ,
, (,
, ). , , , .
XII-XIII . . , . (). -
(, , ()),
, . , - , , , .
(, ). : , .

. ,
50 . . () , , 15-20 . .
, () : 10-20 . X . 3-5 . XII-XIII .
( 50 .
). XII-XIII . ,
, .
-256-

. 2012

, , . , , , . ,
. , XII .
,
.
, , . 1172 . 1223 .
, ,
. , .

(1172, 1183 .), (1223, 1229, 1232 .). : ,
, (XIII .). . .

X-XIII . , -,
,
. ,
.
. , ,
-.
, , .
. . , , , - ( , ), ,
, ,
. - , , , , . -257-

. 2012

XII XIII . , ( , ), .
,
, , , , - . ( )
. ( ,
)
(, ), ,
(, ) (-, ). , , , .
, ,
, , , ..
, ,
, .
, .
, , , , . , , : , , , . ,

, .
. ,
, , -
.
, . . .
, . , - ,
.

. - , ,
. - , . , , , -258-

. 2012

. ,
.
. , , . ,
, , , , , , .

. , 13
. ,
, ,
- , .
, ,

, ,
, . , , . -
XII .
,
.
, , , .
,
, ,
, . , , ,
.. , , .
( ).

.. ,
. XIX . . , -, , , ( , XIII .), .
, .
-259-

. 2012

, , ,
, .
, .. ,
. ,
- , .
, , , , ( , ) . .
, ,
, ( ) (, 2007. .58). ,
. , ,
. , , ,
, -,
, . ,
, , , X . .
, ,
- , . X . ,
, - () ,
( .:
, 1991. . 130-138; .. , 1995. .1-23; , 2000. . 7086; , , 2000. . 190-206; , 2003. .127-141).
-,
. , , , , ,
.
, , .
,
- , . , ,
, XII XIII . .
,
(, 2007. .58).
, , ,
-260-

. 2012

, , VIII ., , , . , ,
, . ( ),
, .
, ,
.
, . , , 3-5 . , XII-XIII ., , . - - XII XIII .
. , , , , ( ), ,
, (, ) XIII .
. , , (
XIII .), (, ),
, . , ,
- . - , , ,
, - .

. ,
. (, 2007. .58) . , ,
, XI-XII .,

. ,
.

.. .
, . .
XI . .
, (, 2007. .59).
,
. , , , .
-261-

. 2012

XI ., XII . . (, 2007. .59).


. XII ., .
. , , ,
VI-IX . , , , XI .
,
XI-XIV . ( ), ( ) . ( )
(,
).
. , (
, )
( (?)) (, 2007. .61).
, ,
, , , . ,
, .
,
, , ,
, , , . , , .
,
.
, , ,
, , . , .
. , , ,
. .
. ,
, , ,
- , . . ,
, , ,
, , , . , ,
-262-

. 2012

, .. . , , . ,
100 , ,
. ,
. ,
, .
, ,
, . ,
,
, , - , .
,
,
, , .
, .
, ,
X-XIII . . ,
,
, . , . ,
,
.

. , .
, ,
. , ,
- ,
. , . . ,
, . ! .
. XII-XIII .
( ) . , . ,
, .
,
. -263-

. 2012

, .
, , ,

. , .
. , , , , .
, , ..
. -, , , ,
,
. .
, , ,
, .
, , .
-, , , ,
, . ,
, . ,
- ,
- . ,
.
,
, , ,
. , ,

.

, . ,
, .
XX .,
.
-264-

. 2012

, . , .
:
.., 1988.
// .
: . . 87-102.
.., 1991. - //
. : . . 130-138.
.., 1993. X-XIII . (
) // : , , .
. .77-106.
.., 1995. //
. : . .1-23.
.., 1997. X XIII . -: - . 212 .
.. 1998.
VIII-X . // .
. .: . . 198-205.
.., 2000. :
// .. -. .: . .254-262.
.., 2000. - // , -, , .
11-14
1999 . . .: . . 70-86.
.., 2001. X-XIII . ( ) // . . 33. .: - . .73-81.
.., 2003.
: //
. .: . .127-141.
.., 2008. . ,
X-XIII . : . . -, 2008. 206 .
.., 2006. // . 7 . .II. . : . .336-367;
.., .., 2000. (
) // : , . . 1-3 1999 . . : . . 190-206.
.., 2007. XI XIII .: . : . 244 .
-265-

You might also like