Professional Documents
Culture Documents
Giao Trinh Ky Thuat Do
Giao Trinh Ky Thuat Do
Pw = Untgcosp
‘Céng sudt ba pha
Py = 3.Pw=3U,I, cos
Mach ba pha 3 day
»_s 7 “
,
c Ry B Rr
tbe c
Hinhb
BE do céng suit dign , a tao trung tinh “gid” bling ch sit dung 2 dién td phy c6 gid
tr bling gid tri cla cudn day dp. S046 difu day theo so 46 hina
(Cong suat ba pha duge xéc dinh theo biéu thite
Py = V3. Pw
Neoai ta , ta cling c6 thé si dung 2 watt ké dé xéc dinh cOng suat dién cho ton mach
S046 déu day nhu hinb b . Céng suat ba pha dude xéc dinh theo bigu thie
Pap = Py + Pwo,
Trong qué tinh do , néu mOt wong hai watt ké chi nguide thi ta di exe tinh cupn dy
dong dign hay cugn day dign dp . Lite 46 Ket qua nhdn duige tt watt ké dé sé lay gid tri Am
Vidy bu watt ké 2 quay ngute , sau Ki déi cue tinh cuon day thi céng sudt todn
mach sé Ia Pyp = Py Pwo
6.5.2 Mach dign ba pha khong adi xing ( tai khong cn bing )
Mach ba pha bin dayLo ctay sutted dita ning
Dé xac dinh cOng suit dign , ta phai sit dung 3 watt ké. Vige du day cing twong w
‘ahi du day Watt ké mt pha 46% xiing ( Iu $ dén dng dign dinh mite cba Watt ké va dign
4p danh dinh cba cudn dp 3 Watt ké )
Cong suit toan mach dutge xc dinh theo biéu thite sau Psp = Pwr + Pwr + Ps
Mach ba pha ba day
‘Thyc hign wong ny nhurd mach ba pha doi xing
653 Sit dung watt ké'ba pha dé do tdi ba pha khong cfin bing
Watt ké' ba pha hat phén tot
Buige cu tao gdm hai cugn day dign ép (hai cugn dy di déng ) e6 cing trac quay va
hai cubn day dong dign 6 dinh . Phuting phap do sit dyng Watt ké nay cling gi6ng nh
iphuong phép do ding 2 Watt ké mot pha dé do céng sudt tdi ba pha ba day . Vi thé cach
inc cing gidng nhu céch mc 2 Watt ké mot pha dé do céng suit tdi ba pha ba day
Watt ké ba pha hai phan ti rudi
oo |
Watt ké hai phin ti rid
Logi Watt ké niy thuding duige sit dung trong cng nghiép . Watt ké hai phan w rudi eo
2eudn day ép c6 cing truc quay va 3 cudn day dong dién gdm cudn day thit 3, mot nita &
cupn day 4p (1), mot nia d cudn day day &p (2)
Phuong phép do va céch dau day gidng nur Watt ké ba pha , hai phan tir 6 cudn day ap
va logi ba phéin tit 8 phén cudn day ding,
654 Do cong sufit ba pha cda tai sif dyng bin dong va bién dphang 6
Cang gidng nbu 3 Watt ké mot pha , khi dong dién ti 1dn hon ding dign danh dinh eda Watt
ké , 08 si dung Watt ké nay ta phai két hyp voi bin dong TI. Mach duge au nhu so dé trén
Ly lun twong ty nw da trinh bay d wrén (xem 6.4.1 ), ta xde dink duge céng sudt tieu thy ella
he ti
Posen = Ku. Pw
Poo = Kn Pwo
Pomc = Kis. Pws
Pong edt = Ppna a + Pyrat + Pohac
‘Thuding ta sit dung 3 TI c6 ty s6 bign dong giding nha . Do 46
Pow ai = Ki (Pw + Pwo + Pws)
Khi phu tdi c6 dong dign va din 4p Ién hon dong dign va dién 4p danh dinh cia Watt
X€, ta phdi sit dung bign dng va bién dién &p
So 46 dau mach nhut hinh ve
Luu f
Dé dim bao an toan cho ngudii va thiét bj , cdc TI va TU phai due néi dat
66 BO CONG SUAT PHAN KHANG
66.1 Do tryc tiép bling watt ké phan khng mét pha ( VAR kf)
Theo dinh nghia , cong sudi phn khang cia tdi
Q=U. I. sing =U. 1. cos (90"-@)Loving suioa dite ning
Watt ké phan khéng c6 edu tao tung ty nhu watt ké dién dng , nhutng dé lam léch pha
Scud day dién dp , ngudi ta mic n6i ti€p mot cugn day cm hay mot ty dién nhu hinh ve
Tung ty nhur watt KE, g6e quay eba kim oting
15 1g vai dong dign qua cudn day dong va cudn day
4p , dBng thii cing phu thudc sin cia géc lech pha
gia dong dign va dién 4p. Do d6 géc quay tf Ie
‘Gi cOng suét phan khing
662 Céich do cOng susit phan khang
Vige do eng suat phan khing ting ty nhif do Unis
‘cong suft hit ich 5 dugg trinh bay 0 én
Ngoai cach do cong suit bing watt ke, ta
cing 06 thé do gin tip bing von ké va ampere ke’ =e
va Watt ké. Nhung phutng phap nay cho két qua khng chinh xée va se 48 difu day phic
tap nén it dude sit dung
66.3 Do cong suit phiin khdng cia tai ba pha
Do céng sutit phin khéng trong hé thong din ba pha bon day
Nhu ta d8 bist dign dp day Usc, Uac ¥a Ux te8 pha 90” 50 vdi dign 4p pha Uy , Us va
Uc. Vithé ta 06 thé sit dung Watt ké mét pha dé do cbng sudt phan khang Q
‘So 6 nhu hinh ve
Cong suit 6 pha A Pa= 14. Use. 605 ( 90"
»
Pa = VBIa Us sing =
BQ
P
a Qe te
Nehia la Qy= Vs
Gid tri Py duge doc wén Watt ké
Tung ty 481 v6i pha B va pha C , céng suf phan khdng cia phy tdi ba pha sé bing
tag cOng suit phén khéng o ede
ha a
Qiaom = Qe + Qn + Oe
Poy + Pya + Py
Qos pho = fe BChany 6
Do céng suat phin khéng trong hé thong din ba pha ba day
+ Mein até ota Cay 00 dita tp agin dei cain
Trong tring hop nay , ta o6 thé sit dang 2 Watt ké mot pha hod 1 Watt ké'ba pha hei
phd wl
Gia sit, ta sit dung 2 Watt ké m6t pha va m&e mach nhwt ‘hinh vé
Céng svat do bling 2 Wett ké mot pha cho két qua la
Pw=la. Unc £08 (90°-@)+ Ik. Unc. cos (90° @)
Do tdi cin bing va dign ép di xtng ,nén Use = Uca vale =I,
Vi vay cOng sudt téc dung ta
Pw=2Ia Uscsing = 23 I, Ua sing
Ma Q = I Uasing
Dots Py =2V3Q
a
Syra Q= > Nees
Két ud
Menta chaydn itt ki thie NBRNE the het gud doe loin thing to Witt be nhin
00 he 3089 vib dom ob NAR ( fog KVAR )
+ Min ditn tp di ning wie phe thi hing rin Bing
‘Trong truding hdp nay , ta phdi sit dung 3 Watt ké va duge dau mach nhut hinh béa
(Céng sult phn khéng d méi pha bing kei qud doc wen cOng sus te dung chia cho \3
on oR ace
ht Poa + Pas
Q= Wr A+ QcGon ning smitten ming
Cang wi each mac ten , néo til en bang thi KEL qua eng sua phn khéng sé la ich
36 pitta két qua doc tren Watt ké vai 3
Q =V3Pw
Néu sit dung Watt ké hai phdn tif hoac hai Watt ké mét pha , mach dign due mac nh
inh ve . Mach sit dyng 3 dign td mAe nGi tip tao ra mach sao cn bing abu vay dign &p
pha C duge dp vao mach thif nhift va dién 4p pha A duigc 4p vao mach thi hai
Bi voi pha B , ta 06
Pw = Pwi + Pw2=IaUccos( 60° - @ ) + IcU, cost 120" @ )
Py = Iss Usa 10.5 cose + (V3 /2) sing - 0.Scose + (\f3 /2) sino }
Pu = V3 Ips Una sino = V3 Qua
Suyra -Y3Pw =3 Qha
Het loin
Ging saat phn Mheing oa thé ba pha bling ein bing tri sé dow dete ote hae
Watt be akin obiNp
6.7 CONG TO DIEN MOT PHA - BO NANG LUQNG DIEN
6.7.1 Khai nigm chung
ign nang 1a sin phim chish cia ngnh ign vigc do dign nang 6 ¥ nghia rit Ion ve
mat kin tf va kj thud.
Ning luting dign trong mach dign xoay chieu mot pha duiye xég dinh theo bide thife
We ‘pa = ‘Fetcosexn =K.P.t
Trong 46
Pf eOng sudt tieu thy tren phy tdi
t=t-t Ib khodng thai gian phy tai tiéu chu dign
Kane ss
6.7.2 Cutgo cong to ign
Céng td dign duige ché tao dya teén oc eau chi thi cdim dng dign tir, gm hai phn chinh
1 phd tah 00 phn dong
Phan tinh gdm c6hang 6
+ Cuda day dong dign dutge me néi tigp voi phy tdi nén cudn day 6 68 day 10n
hung it vong day
+ Cudn day dign dp mic song song vdi phu tai , nén e6 sé vong day nhiéu nhung co
day nko
+ M6t nam chém vinh cit hinh cha U dit vudng g6c véi dia nhém dé tao ra
‘moment him
Phin d0ng gdm
4 Mot dia nhOm D méng ¢6 duting kinh tit 80 dén 100 mm bé day 0.5mm duge gin
vdi true . dia nhOm D e6 mép dia nim trong khe hé ciia mach tit cudn dong vi
cuga 4p . Dé cho dia nhém quay déu , ngudi ta gdn thém nam cham dém M va b}
eo hoc E cé bénh ring an khdp truc quay cia dia nhom D
4 BO hign thi duige noi lién vai bd 56 co khi (hé thong ban rang ) dé hign thi gid ti
ign nang tieu thu
6.7.3 Nguyén tic hoat dong cia cong to di¢n
Khi 6 dong dign chay qua cuOn dong va qua cudn 4p , sé sinh ra tt thong @, va
Céc tiy thong nay xuyén qua dia nhOm va cdm ting trong dia nhém eée site dign dong
lm tng E, va Ey , cde ste dién dong tao ra céc dong dign xody trén dia nh6m . Cac dong
dign xody nay Iai nim trong tiy tng ciia nam cham dign tao bdi cuén day dong va cudn
diy 4p nén né chiu lye tée dung va tgo thanh moment quay
Vi cudn day dp 06 nhiéu vong day nén hé sO ty cm L dang ké so v6i cudn dong nén c6
thé xem dign ap lgch pha 90” so voi dong dign . Téc dng ting hé git ti thing ©, va o,
v0i céc ding dign xody tgo thanh moment lam quay dia nhom
‘Moment quay M, la tng eéc moment thinh phan
M, = Ki ®; In simy + Kz ®2 I siny
v Ta géc Itch pha giita ©, va oy
Ky.Kz he sé
Nu dong dign tao ra ti thong © va ®; [a hinh sin va
dia nbOm due edu tgo ddng nha thi dong dién xody Ty va
Tx 1} 18 vOi tn 86 f ofa ngudn dign va tir thong sinh ra
ching
I=Cyf va Iy=Cyf dy
Nhu vay , ta 6
M,= Cfo siny
Voi CHC HOH HCGo oang satire sin ning
a
u
® =Kyly= Kuz,
Trongd6 =U dign dp dat len cudn dp
Zy lat6ng t8 cudn dp
Ky. Ky lhe sO 1
Do cugn day 4p o6 dién ti thuan nhd so véi dién khang nén ta c6 thé xem
Zy=Xy=2n fly
Ly [8 dign cm cia cugn day va fla tdn si nguén
NEwta xem O, =) vA @:=Oy th My =CO Oy sin y
Do a6 My = CK; Ky’ UTsiny
Ngotira.tacé My =Ki UIsiny
Néw y = 90°- 0 thi sin = sin( 90°- 9) = cos
Do d6 bigu thie moment quay c6 thé viét Iai My= Ky UT cos = Ky P
Dui tée dung cia moment quay , dia nhOm s8 quay v6i tBe 46 1a ny ( vong / phit )
Dong dign xody két hyp v6i tir outing do nam chim vinh citu yo thinh moment him da
nhom Me = Ks
Khi dia nhom quay déu (trang thai cén bang ) , ta 66
LP
Suy ra
“Trong khoding thd gian t=
1. dfa nhém quay duge N vong . Vi vy ny =
t
Nhu vay , digm ning tiéu thy duge xée dinh,
x
c
Kk,
7
WeP.t ae mo.
N 7
Hay = Ww (ne KWh )
K, :
Trongds CoE NBng s6 thye cia c6ng to dién 18 s6 vong quay ella dia
nnhdm khi iu thy céng sudt IKW trong 1 gid‘horny 6
N=ng.t l&s6 vong quay thie t€ cla dia nhom
+ 86 vong quay cia dia nhOm trong khodng thdi gian t ty Ié thudn véi dign nang
tigu thy
+ Tis6 vong quay ciia dia nhém, ta xe dinh duige dign nang tiéu thy
b MBi cong to dign duge dit tring bdi céc thong 6 sau
BO nhay Seo (vong/KWh)
Hang s6 dinh mute cOng ts Cag = Sq VOng / KWh )
7 w
Hing sOthyet@ cla céngis C=" (KWh/vong)
ign 4p dinh mifc cia cOng 16 Usa ( din 4p dinh mic cila cudn day ap )
Dong dién dinh mic ciia cong t0 dién Iyn,
6.74 Kiém tra hing s0 cOng to
é kim tra hing s6 cOng to C , ngubi ta digu chinh sao cho T= Tan , U=Use va he 96
cofng sudt cose = 1. Khi d6 P= Uar « lam
‘Trong khodng thdi gian t , cong td sé quay duc N vong.
—N__ NL
Us Lamt Pam « t
Hing 56 ny khOng d6i d8i voi mbi loai cOng to va duye ghi trén mat cOng ts dién
Ching han nhut mt cOng t dién tn 66 ghi thOng sf IKWh - 1500vong , nghia [a néu dia
hom quay 1500 vong thi mat hign uhj sé nhay thém 1 dom vj c6ng sudt
Néu hing sO C khOng bling gid tri dinh mc da ghi ten mat cng td dign , ngudi ta sé
iéu chioh vi tei nam cham vinh citu dé ting hoac gidm moment cén Me cho dn khi gid tri
C dat dude gid tri dinh mite thi ditng lai
Sai sila cOng dign
Tao ce
Lam= C0.
Ve CeeLo cing sndion dite ning
68 S66 DAU DAY CONG TO DIEN MOT PHA - BA PHA
Khi ldp dat cOng 16 dign , ta phi du cfc du day diing theo so dé hvéng din cia hing
sin xudt . Mai logi cng ts dign c6 mot kiéu méc day riéng nhung vin dim bio nguyen tit
Cun dong mic n6i tip voi phy tdi , cudn day 4p song song vdi phu tdi “
68.1 Mic cong t dign mot pha
Tay theo each ddu cde du day cudn dong va cugn ép ma ta 06 céch dfu day khée nhau
So dé déu day thuting duge ghi trén ndp cong to dign .
68.2 Céch méc cong td din ba pha
Cong te dign ba pha c6 edfu tao tueing ty nhu céng ts dign mot pha . Théng thuing céng
td dign ba pha ¢6 cdc loai sau ,
Céng to dign ba pha 2 phén td: loi
cOng to dign nay c6 2 cudn day dong dign va 2
cubn day dign ap . c&c dau day cudn dong va
cudn dp duge difu Iai véi nhau dé dua ra ngoai 6
diu day . Céch m&c c6ng 6 dign loai nay twong
tynhit cach mde watt k€ 3 pha or
Cong ts dign ba pha 2 phén tit duge sit
I
dung dé do dign ning trong hé théng dign ba | | -
pha 3 day . Sod du day nhu hinh vé [ej
(Céng ts dign ba pha 3 phan tt loai cng -—____—_l i
to dién nay 06 3 cudn day ding dign va 3 cugn
diy dign dp , ede ddu day cugn dng va cudn dp due difu lai voi naw dé dia ra ngoai 7. 8
[ar
18Yhurag 6
hoge 11 du day (néu e6 sit dung may bign dong ). Céch mée cdng ts din loai nay twee We
nh céch m&e watt ké 3 pha 3 phan wl
Céng to dign ba pha 3 phn tit duge st dung dé do dign ning trong hé théng dign ba
pha 4 day ( e6 day trung tinh } So d8 du dy nhu hinh ve
Khi dng dién di qua phy ti c6 tri s6 In hon nhiéu so vai dong dign dinh mic ca
bag t dién 3 pha , ta phai Két hop vOi 3 may bien dong . Gid tr thu sé Ia tich s6 ella sé
mty bign dong Ky v6i gid trj do dutge trén cdg to dig
i pert
Khe chen mig btn dong. be “3 ee “3
Whee ota oie no cing stadt ote phe 7
Wei tte ohen dong ditn mig bite po,
dong cho pho Lop :
Vide f
Néu phy ti o6 dng dign dinh
mde trong khodng 100A > Ip > 50A
th te chon TH eS ts Ky 1a 100/5
hode 15005
'Néu phy tdi o6 dong dién dinh mec trong khodng 150A > Iu > 100A thi ta chon Ti 6
Kj Ia 15015 hode 20/5
cAU HOI ON TAP
Cau Neu edu qo eda walt ke tée dyng ? Tai sao wates eye Linh ?
Cau2 Neu ede dung eda cdc cugn day trong watt KE tée dung ?
Caiu3 Trinh bay cach mac watt ké?
Cau4 Trinh bay céch do cong suit te dung d mach dign ba pha e6 ti d6i xitug ?
mang dign ba pha 3 day va ba pha 4 day )
CiuS Neu edu tgo watt ké phn khéng ? So sing véi watt ké diga dng ?
Ciu6 C6 bao mhigu cach do cing sudt phin khéng ? Trong cée eich 46 , efch nao la
thong dang ?
Ciu7 ‘Trinh bay cfu tao cia cng to dign mot pha ?
Cau 8 — Trinh bay nguyén ly lam vige cla cOng to dién mot pha ?
Ciud —_- Ve ede se d6 Adu c6ng t6 dign mot pha ?Cau 10
cau
Cau 12
Cau 13
Cau 14
Cau 15
Cau 16
cau 17
Lo choy snktnd thitn nding
‘Trinh bay c&ch xée dinh cong to dign quay nhanh hay quay cham ? néu cach khée
phuc?
Ve céc so 48 dau day céng to dign ba pha ? Néu diém khéc nhau ela cfc loai
‘Ong to dign nay ?
Lam thé nao a do ning lung dign khi dong din phu tdi In hn dong dién dinh
ite ea cOng to dign ?
Tinh c6ng suit dig tidu thy cla mot phy tdi dutge gin vio cing t6 dign tren 66
ghi 600 vong / kWh . Biét rng phy thi duge sit dung trong thai gian 15 phit va
‘cong to dién quay duige 50 vong
‘MOt bép dign o6 cng suat 1000W - 220V
a. Tinh dong dign va gid ti dign 18 cba day may xo ding lam bép dién
b. Tinh s6 vong quay ciia cOng to dign né' ta sit dung bép dign tren trong khong.
thai gian 18 20 phat . Biét ring trén cong to dign e6 ghi 450 vong/kWh
M6 ti cach xéc inh cOng suit dign cia mét dong bj mét aban ? (ta e6 thé si
dung von ké ampe ké , watt k€ va cos ké dé x4c dinh )
‘Trong qui trinh do céng suét téc dung , néu kim ofa 1 trong 3 watt ké bi quay
nguige thi ta xit1y nhu thé nao ?
Neu y nghia cdc thong s6 ghi trén cOng to dign mét pha va ba pha ?
Owng He She
Chuong 7
DO HE SO CONG SUAT VA TAN SO
8.1
Dong dign va dign ap la hai tin higu dign khi di qua tai sé léch
pha nhau mot géc @ g6c lech nay ty thude vao tinh chat cia tai
+ Néu tai la thudn trd thi @ = 0 (cos = 1)
Néu tdi la thudn cam thi dién 4p sé nhanh pha so voi dong
dign mot goc la g = 5
4 Néu tai la thudn dung thi dign dp sé cham pha so véi dong
dign mét goc lap = - 7
Dai lugng thé hign sy lect gia hat tin hieu nay 14 cosp , dai
lugng nay goi 1a he so cong Bree Dai lugng nay ding lam chi teu
4€ danh gid chat Mong cung cap dien nang . Hé 86 cong sudt cos cang
Ion ( cang gan bang 1 } thi hi¢u qua sit dung dign cang cao va qua trinh,
truyén tai dién nang cang hieu qua
Vige nang cao hé so cong suat sé tan dung tot cong st ngudn
Vi dy mgt may phat dign c6 cong sudt dinh mifc Syq, = LOOOOKVA
Néu h@ 86 cOng sudt cila phy ‘Ai 1a cose = 0.5 thi cong suat tic
dung cia may phat cung cap cho phy tai 1a
P = Sim - OS = 10000 x 0.5 = 5000 KW
Néu he 56 cong sudt cia phy ti 14 0.9 thi cong suat tée dung ciia
may phat cung cap cho phy tai 1a
P= Sam + C059 = 10000 x 0.9 = 9000 kW
Nhu vay hé s6 cong sudt ld dai lvong co ¥ nghia rat lon vé kinh t€
cing nhu chat ong cung cap dien . Do dé , trong linh vye do lung
dign , ta cn phai biét he 86 cong sudt cose . TN dé 6 bien phap nangVang §
cao hé $6 cOng suat cosp néu he s6 cong sudt thap hen qui dinh nham
cai thien chat higng Iwi dien
8.2 DO HE SO CONG SUAT cosp
8.2.1 Do cosy bing volt ké
Dé kiém tra hodc ly chudn cho vos KE hoge do sy lech pha @
giita hal tin hieu
C1=E; cost va ep =F cos (at +9)
Ta e6 thé sit dung phuong phap sau
+ Dung volt ké do S Ia téng dién ap
cia tin higu eva ex
4 Do Da higw 86 gita hat tin higu
D
S? = By) + By? + 28) By cosp
Dé = By* + Ea? - 2E; By cosp
s?
Dp
4E,E2
Nhu vay cose = 7
Tung ty ta cing c6 théic dinh hé s6 cong sudt cose ctia tai
khang bang céch sit dung 3 volt ké So dé déu mach nhw binh vé
Vs?- Vi? =v?
0089 = 2 V Va -@e5
‘Trong 46
V; la dign 4p tren tai
Va la dign ap tren dign td thudn va) ve
Va la dign tren dign tré thudn va
phy tai
Phing phdp nay c6 sal s6 ti 5° dén 10° néu goc lech pha khoang
90? va sy sat $6 nay cling phy thude vao cap chinh xac cia volt ké V, .
Va va V5
2 Phuong phép do gidn tiép
Do hé 86 cng sudt cosp mach dién m6t pha
8:Lo be sh vty sail nb ten sh
Ding von ké , ampere ké va watt ké . Phugng phap nay don gidn
nhuing sd dé mac day phifc tap va cé sai s6 1én . Watt ké cho biét cng
suat higu dung cia tai. von ké va ampere ké cho biét gid tri dig¢n ap
va cudng do dong dien
So dé mde mach nh hinh vé
He 96 cong suat due xe dinh theo biéu thie
P
cose =
‘ht biéu thie tren. ta nhan thay ,
néu bIEt cdc gia tr] cong sudt hitu ich P
dign ap U va cudng do dong dign I ta sé
tinh duge cose
Do hé sd céng sudt cosp mach dién ba pha d6i xing
‘Trong tréng hgp nay géc léch pha duge do gitta dong di¢n cia mot
day pha voi di¢n ap gitta cde day pha gijpgtai ba pha
P=Us « cosp of
cam com Pye
8.2.3 Phuong phép trye tiép
Cosp ké dién déng mét pha
Co cdi do kiéu ti 36 KE dien dong hoge sit dign dfng , phan tinh
va phan dong chia lam hai cuon day mdc néi tiép nhau . Dac biét cuon,
day 1 duge mae noi tép vol dien tra R va cudn day 2 duge mac néi tiép
v6l cudn Khang L dé sao cho dong dién Ig va I, léch pha nhau mét goc
90° . Do 2 cugn day duge dat vuong géc vdi nhau sé tao ra hai moment
quay duige xée dinh theo biéu
thie
‘M, = M. cosd
M, =M. sino
Trong 46
M; 1a he 86 hd cdm giita
cugn day di dong 1 vol cugnCharng 3
day ©6 din
M; Ia hé s6 hd cdm gitta cugn day di dong 2 véi cugn day 6 dinh
M la he sO hd cém Ién nhét khi cdc cuon day di dong 06 tit
thong ( do cugn day o6 dinh tao ra
Gid sit téng tré ea cudn day rét nhé so voi gid tri dién trd R va X
tia cugn day L
Tac kay = Uf 2 cos ot la dién ap cia tai
ig) - UY 2 cos (ot - @) 1a dong dien cia tai
Khi dé dong dign qua cugn day 1 va cugn day 21a
u u
=p V2cosot va y = V2 cos(ot-e)
Do dé moment quay eiia cila cugn day 1 va cuon day 21a
UL aM . UL dM
Ma = Ro ge 0080 Va Ma = op ag” sine
Tal tri 86 6, ciia cugn day di dong Way = Mae . hai cugn day di dong
dig yén ( can bang) . lic nay take dinh duge géc lech pha » gitta
hai tin hiéu ap va dong PI
ol
two =" R tees
Néu nhw cugn day va mach dign duge ché tao sa cho R = ol thi tai
v{ tri eda chi thi cda 2 cudn day ta c6 8,
Tren cose ké duge khde do theo tr] s6 cos cia géc lech pha c6 tr}
86.0 8 ghia (tfong ting voi gid tr cose = 1)
& Néu kim cosp ké lech vé phia tren ( hay phia phat) thi dien
4p nhanh pha hon dong dien ( Lead )
+ Néu kim cose ké lech vé phia dui ( hay phia trai) thi dien
4p nhanh pha hon dong dién ( Lag )
Vige lay chudn cho cose ké phy thude vao tén sé ciia tin higu do.
Dé han ché anh hung cia tdn sé ta sit dung cuon day 2 gdm 2 phan
ti bang nhau , phan ti 1 néi véi L va phan ti 2 néi ty dién nhy hinh
gid tri cia L va C duge chon sao cho LCo* = 1 khi do goc lech pha cila
cdc tin hieu (Cong hung 6 tan s6 cia tin hieu do)
Cos ké ba phaLo ht sh rng stl 8 thn st
Khi do hé 96 cong suat cosp ba pha _nghia 1A ta do gée Iéch pha @
gita dong di¢n mot day pha véi di¢n ap gitta céc day pha cia tai ba
pha . Theo hinh vé , ta thay cugn day e6 dinh cia pha ké duge mac n6i
tip voi tai 4 mot tren ba pha dign cia ti , con 2 Khung day 1 va 2
duige mac glia cdc pha cla tdi qua trung gian cdc dign trd R co tri 86
Jon va dien cam cia cudn day ¢6 tr} 86 Khong dang ké
Moment quay trung binh cia khung quay 1 va 21a
Mai = Ki Uny Iq c08 (120° + 9)
Maa = Ka Unc Ia cos (120° - 9}
‘Tai vi tri can bang, ta 06 My = Meo
Hay BL, S08 L120 + 0)
ay a = cos (120°- @)
Do dé cose = Gla)
Nguge voi mot pha , pha ké 3 pha khong dnh ining bai tan sé néu
nhy tan 86 cia tin higu khong cao
Ngoai ra ta cing 06 thé do do eG bing dao dong ky ( may
hign song hay may Oscillocope chofae'tin hiéu cd bién 4 nhé )
8.3 bo TAN S6
8.3.1 Khéi nigm
‘Tan 6 va géc pha a cdc dai Ivgng de tring cho qua trinh dao
dong co chu ky. Tan 86 duge xe dinh bét s6 chu ky Ip lai cia tin
higu trong mot don vj thdi gian .
Vot ky thuat tien tién ngay nay , cde phép do chinh xée nhét dite
qui vé do tin s6 do tin s6 chuéin c6 thé dat 46 chinh xée cao véi sai s6
tt 10" dén 10"? ma cde dai lugng mau khac kho dat duge . Ngoai ra,
vige so sinh tan s6 cé nhitng bién phap dat do phan ly rat cao va 06
thé truyén di dé dang
Chu ky 1a khong thai gian nhé nhat ma gid tri cia tin hiéu lap lai
qué trinh bién thien va théa man phyong trinh ul t) = u(t +T)
Néu got T la chu ky oija tin higu va fla tén s6 ciia tin higu thi
1
f= Ue)
Tan 86 géc cia tin higu duge xe dinh theo biéu theeChowng 8
o=2nf
‘Tan 86 , chu ky va goc pha c6 moi quan hé chat ch voi nhau theo
béu thite
9 =2ap
@ 1a goc lech gita hal tin hieu
+ 1a khodng thot glan Ich nhau gia hai tin higu
Do dé viée do tin sé géc va géc lech pha chige qui vé do tan sé va
Khoang thai gian t . That vay . gid sit ta c6 hai tin higu x;(1) = Xim cost
out + 0; ) va tin hiew thet hat 1a x(t) = Xam cost oat + v2 )
Géc léch pha giita hai tin higu duge tinh nhu sau
P= Or - O2 Khi @) = @
°
OF o-Gr — néu = Me (nA 96 nguyen)
fe
Hoae
oe
Thong thugng . goc lech pha axgitinn bang gradian hoac do
khodng thd glan duge tinh bing gigft’s - second }
Dé do tin s6 , ta c6 thé thyggilén theo 2 phuong phép 1a : phuiong
phap bién déi thing va phusé@) 1p so sinh . Cac dung cu ding dé do
tn 86 duige goi la tan 56 ke
Dé do goc lech pha , ta c6 thé thyc hién theo 2 phwdng phap la :
phuong phap bién déi thang va phuong phap ba
8.3.2 Tin sé ké
Hign nay trén thi trudng c6 nbiéu logi dung cy dé do tin sé tin
higu , ta o6 thé do tan s6 nguén bang tan s6 ké ban rung ( tn 86 ke
cong hung ed hoc) , tan s6 ké dien dong ( hay s4t dien dong) . tan so
K€ ti dign ¢6 chinh liu hay tin 96 ké dign titLo Mi eh ein sail 0 hin 3h
Tin s6 ké dign dong
Sau day ta khdo sat cau tao tan s6 ké dién dong ( hay sét din
dong ) nhw sc 46 tren
‘Tan 86 ké dign dong gbm c6 cé cau ti sO KE din dong dia tren od
cfu logommet dign dong va sit dien d
0
Phan dong cia cd cau gbm 2 Be, B, , By gén chic vot nhau
va lech mot géc 7 va duge n6i vai fin C; . Phan tinh ld cugn day cS
dinh A dugc tach lam hai phn ppt voi din cdm L va ty dien Cy. DE
diéu chinh dong di¢n qua cug)Gay B, cho thich hgp ngudt ta cin mac
them cudn day Rea song song ¥01 voi cugn day By
Nguyén ly host dong cia tin 36 ké dién dong
Dieu chinh L va Cy dé dat tan 96 cong hung . Lic nay moment
quay M, sé lam quay cupn By bang 0. Moment quay My ta0 bai dong
dién | trong cugn day A va B, lam di chuyén cugn day sao cho tr
thong tao nén bai cun day A va B, tring nhau . Nhif vay dong dien I
sé thay déi bat kj sy Iéch tin s6 cia tin higu do so vél tan s6 cong
hung . sif lech pha giita dong [, va dign 4p theo chiéu duong khi f tang
va theo chiéu am Kht f gidm . Vél cdc tén s6 ofng hung thi M, khac 0
sé tgo nén ngéu lye phy thuge vao si lech pha ga dong I, va dong lb -
Hai moment nay quay nguge chiéu nhau va phy thugc vao tin so cla
tin hie
dMyp
M; =1. lh cos (1, ) cos @ aq
aMaga
Mz = 1. lp cos (1 Iz) cos (y- a) “geeCharny
6 vj ti can bang M, = M, ( lic nay kim sé ding yen)
aM, _ My ;, eos} _ cos ty =)
da > da heos(T,) 7 cosa
Dods a= Rr (Bestih)
cos (T, b)
Ta nhan thay géc léch a tf 1é véi ti sO ila hai dong dién ly . bh va
cos(I.1), cos (I, b)
Nhuge diém cia logommet dién dong 1a do nhay thap . Dé tang do
nhay cia ed edu. ta gin them Id! thép vao va duge goi I ed eau do chi
th{ st dign dong . Moment quay ciia od cau sét dien dong khi 06 dong
dign {, chay vao cugn day tinh va dong dign ip chay vao cugn day dong
duge xac dinh theo biéu thite
M, = B S: Wa ty
Voi Bla 49 ti cdm cia khe hd khong khi duye tgo bdi dong dién
Sy. We la dién tich va s6 vougiee cuon day dong
Moment trang duge xée dinh gift
Ls
My = fae pela cost B 1)
Néu ta sif dung doan tuyén tinh cia dung cong tit hod thi
B=K 1 va (B.L)=(h.b)
Do dé My = Ki S,Walil cos (1). Ia)
Tan sé ké dign tt
Ds
oe
Us,
™%
Hien nay ten thi tring . ngoai tan s6 ké od con cé tn sé ké dién
td. Tan s6 ké dign tit co wu diém 1a c6 thé do tén sO am tan va cao
tn ma cdc tan 86 kE co khong thé do duge . Tan sO ké dién tit la dung
cy do tan s6 phoi hgp gida cd cau do tif dién véi cac bo bién déi dé
8Lo he se cigs saat re ln se
thyc hign bién déi tén sO thanh dong dién mot chiéu. So dé nguyen ly
ca tn s6 ké di¢n tit nh hinh ve
Khi khéa K 8 vf tri 1, ty di¢n C duge tich dign dén dien ap U cia
nguén dign . Bign tich nap 1 Q = C. U . Khi khéa K chuyén sang vj tri
2. tu dien phéng dien qua cd cfu do tit dien
Néu khéa K thay déi voi tin 86 do f thi gid tr dong dign trung
binh qua ed cfu dol ly=Q.&=C.U.&
Néu C va U la dal Iugng khong déi thi dong dién trung binh ti Ie véi
tan 6 f
ly = Kf voi K la hang 36
Do dang dign ti 1g voi tan sf cdn do , nén ta cd thé khde vach trye
tiep tren tan 85 ke.
Ta cé thé thay khéa K bang khéa dién tif transistor . Lic nay di¢n
Ap c6 tdn 96 clin do Us duge difa qua b6 tao xung TX
Khi chua ¢@ tin hieu dat vao cye nén B cia transistor, transistor 6
trang thal “khéa" va ty dién duge én dién dp U véi dien tich
@=C.U
dan lam cho ty di¢n C phony qua transistor T , diode Dy va od edu
do tit dign CT va lam cho kiWehi thi lech . Thang do cia ed eau duge
khdc do gia tri tan s6 do .
Vot loal co cau do nay ©6 thé do tdn s6 tt 10Hz dén 500 kHz va sai
36 14 + 2% . Néu tin higu & dang xung thi c6 thé do véi tan s6 10Hz
dén 20 KHz sai s6 la + 2%
‘Tan 56 ké digital ( tin 96 ke ké 56)
Ngay nay do cong nghé digital phat trién nén cdc thiét bi so ngay
cang duge sit dung rong rai vi co nhiing tinh nang vugt troi nhu thiét bj
do gon nh , dai tan rong tt vat hert ( Hz) dén vai mé ga hert (MHz).
hien thi bang s6 nén dé doc vi thé han ché duigc sai $6, tiéu tén nang
lugng rat it nén khong lm Anh hung dén mach do va nhat 1A 06 thé
ty dong hoa mot cach dé dang
Nguyén ly hoat dong
Nguyen tde chung lé tin higu mang tan s6 cdn do {; duge chuyén
thanh dang xung vudng c6 tan 96 bang vol tan s6 f, . Cae xung wuong
nay duige dia vao bo dém trong khoang thal gian nhdt dink ( thing la
Khi c6 dign Ap dat vao cyc ne 'B cia transistor , lic dé transistorChatong 3
1 glay ) vi thé $6 xung dém duge qua bo hién thi ty 1¢ v6i tan 36 f, can
do
Khdo sat s4 dé kh6l tan $6 ké digital nh sau
Ny le
vin
Miz tt may
me °
(\ - Hee]
Kuch dat
‘suy gam
ol
‘rigor Schmit
‘Tiger
‘Tin hieu tu Schmit
‘Tin higu Q te Trige Schmit
Dé do tan s6 thép ta sit dungafyet bi co sd 46 kh6t tren . Tin higu
6 tan 86 can do { duge dita vao,B) Khuéch dai suy gidm r6i dua vao
mach Trigor Schmit dé chuyé thanh dang xung vudng c6 cing tan
86 vot tin higu can do tin sO? Cac xung ra cla mach Schmit duge dita
yao mach Trigor va tin hiéu ngé ra Q cla mach Trigor duge dua vao
céng AND déng théi tin 6 fp chudn (1 MHz } ttt may phat xung cling
duge dua vao ng6 con lat eda eéng AND
Cae xung tit may phat tn s6 chudn duge dém trong’théi gian 46
«Luk f
Nop # hay
vidy
Dé do tin s6 66 f, = 100Hz , céng AND sé mé trong khodng thal
gian 10ms
Cac sung tit may phat yng chudn 06 chu ky Tp = Ips va sO xung
dém duge trong Khoang thdi gian 10ms la N = 10ms/1ps = 10.000 va
con 86 nay duge hién thj trén tdn s6 ké digital 1 100HzChuong 8
DAO DONG KY - OSCILOSSCOPE
Dao dng ky dién wt cdn goi 1a may bign sng dién ti. May g6m e6 mot dng phong dign wl va
he thong mach dign ti digu khign
Dao dong ky ding 6€ quan sét hinh dang c¥a tin higu déng thoi do dude mot s6 théng s6 nhs
dong din ,dign dp , e6e Iéch pha gita 2 tin higu hode tn 36
Ong phéng ign titi mét dén chin khdng , trong c6 cdc din tit dude phat ra tif Katot bi nung
rng va hinh than mt chim tia hep , chim tia nay duige gia tc vé pha man hinh . ahi dign dp dat
lén cée phign Iéch doc va léch ngang sé Him cho chim tia dién tit dugc lai theo chiéu thing ding va
chigu nim gang . Théng thuting chim tia dge quét ngang man hinh bing mot dign ép rang cute
Auge 190 ra ti mach tgo g6e this gian va mot dign p vao e6 thé thay déi duge 4é lai chim tia theo
chigu thing ding
Dao dong ky dign ty ¢6 logi mot ia, hai tia , ba tia va bn tia A e6 kha nang hign hinh déng
thi cde dang s6ng tin higu
6.180 D6 KHOI DAO BONG KY THONG DUNG.
Keon
$06 kh6i cia mot dao dong kyTin higu ¥ duge dua vio théng qua b6 khuéch dai Y vao 2 bin eye Y . Mat khdc tin higu tir bo
awéch dai Y duge dua qua mech déng b9 dé Kich thich may ph xung ring cufa (may ph quet )
sau 46 due dia qua b9 Knéch dai X va da vio bin cue X ta cbng c6 thé dua tn higu X te ig
‘vo bO khéch dai X va n6i v6i ban cye X théng qua cng thc By
[N6u ta sit dung mach déng bp ngodi qua céng te By tht
9 a8 kichthich cho may phét que lam vige
Khi do dign dp , cong the By s€ chuydn sang khiu chudin bién 46 va quan st 40 Iéch o¥a ta
Gi dung “0” ng v0i bien 49 chudn . Sau dS chuyén edng Ue B; sang vi ut a higy Y vin
bién 66 cye dai ella tin higu can do gap bao nhieu lin bién 4} chudn va 46 lon ciia tin higu Y duce
‘in theo chun
higu s@ duiye dita vao mach dng
Ki do chu ky , dn phii dinh chudn thoi gian , diéu nay duce tye hign bing edch sit dung bo
chuda thoi gian bing eéch dann du wng khodng thei gian ung v6i gié ti chudn én todn b8 tin higa
62 ONG PHONG TIA BIEN TU
‘Ong phong tia din ti 06 edu tao nhurhinh ve
Lui c6 dang hinh ci ly bing niken 6 15 3 dy va bao My catot
Katot 6 deng binh try eting due lam bing niken vil mat déy phdng dude phi mgt ldp oxit dé
phét ra cde dim ut va mot soi dot lam nhigm vu nung néng katot. Katot due duy th 8 din thé 2kV
vi dign thé hud cong duye didu chinh dign ép tw 2kV + 2.05KV dé diéu khign dng dign t katt
‘hu6ng 164 mn hinh
He tho'ng anotNgoai katot cdm e6 cfc anot Ay, Az va Aa... Cfc anot nay ding dé tgo ra tru@ng gia t6e kim
cho ede dign ti sau khi qua cdc dign cute anot s& dat dude te 46 1dn ngoai ra anot edn c6 nhigm vy
digu tit cae dign tl dé tao thanh cée tia nhd hudng t6i man binh
Anot thd nhii A; e6 dang hinh try e6 dign thé’ dung cao hon so voi katot . Cae ign ti dae
ia te tirkatot qua Iwi va anot the nh
ign thé d anot Aj va Ap dugc gidf o thé dt ( duong hon so véi katot ) cOn dién thé cita Ap
ute git dign thE 2kV do €6 tyo duge dung dng thé nén te 45 chuyén dng cia eée dign gua
ee anote6 t6¢ 65 Gn dint
‘Tamm lam Ich ( phién lam I¢ch )
‘Trong dng phéng tia dién th dude gin thém ede cip bin cyt dé lam léch céc tia dién tt ve hudng
‘nim ngang theo truc X va phia thdng ditng theo truc Y Cac cap bin eye nay duve goi la * tim Lam
Tech ding * va * tm lam Iéch ngang “ Gitta céc tim Iéch doc va 1éch ngang c6 ‘edn cé¢ tim chén
cach dién ngin khong cho dign trutng eda cdc dm Ich ady anh huding Win nhau . Dign thé dg ken
cdc tim lam Iéch 1a & E /2 do dé dign thé gitta hai tim lim Igch la E va céc dign tim st ‘bj hut ve
tim dudng vi bid ra xa tim ém n€n ducing di ca chim tia dién ts6 bi I€ch di, Do dé néu ta de
‘ng én e6e tdm lim Igch mot dign &p xoay chiéu thi chm ta dign tt 1uOn bj dé hudng tao thanh
-mOt dung thing
6380 KHUECH DAI LAM LECH
Mot dign dp bat ky Iam léch tia
‘ign td ctng duge bién 48i thinh 2 din
fp bing nhau va ngue chiéu nhau +E/2 :
va — B/2. Mut vay edn phil 06 9 :
Khuéch dai dé kni c6 tin higu mot chiéw : “i |
hay xoay chiéu dua vao s& due bign di *
thamh tin higu ra e6 dang vi sai
Mach khuéch dai e6 s6 48 nh hinh
‘TI va T2 t othanh b6 khuéeh dai i
8 eve E chung . TI va T4 ede mach
‘s40h E dé to dign trd ngo vao 16n . NEu
ign &p vio bing 0 thi t& eye B oda T]
Ding thé dit, cho nén néu cue B cila TA
ucge chinh sao cho bing thé dt thi the
‘ai cue B oda T2 va T3 s& c6 cng din thé am so véi a® Una =
fp roi wén din t9 Rs va Re d mite dit
Usps cho nén Te =
va dign
Ta ahbn thay ede eye C ba cde transistor fa du ra cia khuéch dai va ching duge me trae
{ip voi cdc thm Idi tha Ucs va Ucs . Con chay ea bigh ted thuting nim 3 v tr gita va C6 ahigm vu
digu chinh eae dau ra c6 diga ap cin bing
Khi dign ap vao khde khong , hic d6 Tn; #0 va dong dign Ie: qua clu phin ép RI va R2 tg0
thanh dign dp trén cye B transistor T2 hin cho dong dién Ie ting va 1; gidim lam cho diGn dp ra
Uca idm va Uca ting . Nu &9 bign thién cba Ul AUce = =1 V thi AUc)= 41 V
3Khi tin higu vao edu phan ép tng theo chiéu am thi ddng din len gidm , Icy ting , AUcs > 0
0a AUcs <0. Thong thutiag dign ap qua cd phan &p e6 Gign dp nhd nha la 2mV wong tng voi
vvach chia 46 léch trén man Ninh cdn ign 4p vio Idn nt la 1OV tuesng tg vai | vach chia 45 léch
Bin t Ryo c6 nhiém vy diéu chioh dign 6p 631 Len cye B oa TS dé lam Igch chim tia dia tt
Jen hoc xuéng so véi tim man fin
64 TIN HIEU QUET
Khi tin higu e&n do dat vao 2 ban cue Y , tia dign wt n€u khOng c6 tac dong kéo ngang thi ren
‘iin hinh xudthign mot vach thdng ding duy nhdt . dé kéo tin higu nim ngang , ngudi ta ding mét
tin higu tgo g6e thai gian dat vao hai ban eve X , tin higu nay goi a tin higu quet ngang . Tin higu
quét ngang thing 1a dang s6ng rng exa ho8e séng dé I§p di lap lai
Néa tn 56 cia tin higu cén quan st 16a hos tin
sxuit hign n chu ky tin higu quan sat
Néu ti s6 gita tin igu cdn quan sét va tn higu quét 18 mbt s6 no dé eBa hai 96 nguyen thd
‘u6n man hinh suit hign dang dung cong ding yén . Nu nguge Iai tht dutng cong sé chuyén dong
nién khOng thé quan sat duge . Vi v8y edn phdi o6 sy déing dng gifa hai tin higu vao va tin hieu
quét, dé thye hign duge diéu nay , ta chi viée chinh tdn sf cia tin higu quét cho phi hop ( chinh nat
bign td tren dao dng ky)
quét n lén thi teén man hinh s& nin thay
y6 BO TAO SONG QUET NGANG
Ta thug ding méy phit rang cua dé lam tfn hieu quét . C6 hai BO phn chinh 18 66 tg0 song.
ring cua va mach trigg schmitt khong do . Do op ~ amp c6 d9 khuéch dai dién gp rit Ign khoiing,
200.000 do do chi eiin mt sy sai Ich nhé gitta ce ngé vao ela op ~ amp cing dis fim cho igo
schmitt bo hoa nghia 18 dign dp ng6 ra rdt gn voi dién 4p nguon dusng hoae nguén am , Thing
ign dp bao hda 1B Uy = ( Use 1) Von hode Un = (~ Use +1) von
Yee
‘OL OUNN/VAOH CAA
Bin ap
ring oun 0 bin
xung
AU a d9 igh thi€n dign dp dt en wy dign tong thoi gian T
“TR chu kj eda xung ring ova
(Cy dign dung oda ty dign (MF)
Nau vay cha kj T ota xung rng eva phu thude vao aid tr dong dign I va dign dung C) . Dong
ign I, €6 thé thay d&i bling cach chinh dign trd Rs va C; qua nit diéu chinh K
May phat quét 6 thé lam vigc lam vige & ché 6 lién tue hode ché a9 ches
4 Ché d6 lign te Ia ché 46 quet binh thudng nh winh bay étrén+ Ché d6 ché 1a ché 49 ding 4 quan sat cde xung ri rac céch nhau khd xa. May quét
‘due kich hoat bdi cdc xung cn quan sat .Viéc déng bo tin higu do va tin higu quét dutie
thge ign mBt ech wrong -
66 DAO DONG KY BIEN TU HAITIA
Probe (CHA) Probe (CHB)
fia go cia dao d6ng ky hai ta cling ging nur dao dng ky mOt tia. DE tgo ra hal tia, te
thé thy hign theo hai phusing phép
4 Dang hai dng phong tia dign tiriéng biét , mbi chum tia cho mot dang sng khée nhsu
4 Dang mot dog phong tia dign tr nhumg chim tia duge téch thinh hai phin riéng bigt truce
Khi di qua ede tm 1am IechNhu vay , v6i phuomg php trén , ta chi sit dung mot
‘dm laa Kech ngeag . Dang song rng cut t0 b6 tao g6e thd
sian dupe du v0 bo tin lam lech ngeng va ed hai chom
tia bj Iam lgch @ quét ngang man hinh mot céch déng thdi
Céc tin higu dua vao kénh A va kénh B (chanel A va
chanel B ) duge khuéch dai 8 2 } khdc nhau vA duge
cchuyén mach lun phién gitta kénh A va kénh B ahd hé
thing chuyén mgch dién ti. Tén s6 chuyén mach dude
iu khién b&i mach tao g6c thai gian .
sor
hep
;
Sine”
2S ee
‘oe67 MOT SO ONG DUNG CUA DAO DONG KY
Dao dong ky duye ding dé do gid ti dign dp , dong dién , tin s6 va géc Kéch pha
6.1. Bo dign ap va tan s6 céa tin higu
cha: btn a » 40
3 on
in 0 » 2
(hws)
Tei = sn i
“True tién ta dua dign 4p chun vao dé quan sit 46 Igch eb ta digm slung vdi dign ap chun
va xée din d6 nhay Sy = 56 vach / d6 I6n ea di€n 4p chudn . Sau 46 ta dua dign ép edn do vao
kenh Y
(Quan sét bién d6 cia tin hiéu do ta tinh duge 49 én cla dign ap cin do
Ly=2Sv Une
Suyra Upax = Ly2 Sy
‘D6 nhay Sy dutge xée dinh qua nut digu chinh 46 nhay trén mat dao dng ky
(von /vach chia )
te vac
Bign dp cé thé the hign bang thiét bi chudn bién dO bén trong dao dong ky hose dign ap
chudn dita tifngoai vao qua cOng tke ByYidu
Dang tin higu kenh A c6 bien dp 1a 5 vach chia thing dung . Tin higu kénh B 6 bién 9 1 3
vvach chia
‘Nu nit digu chinh * von / vach chia * 3 vi ui 200mV th dién
‘gi tj twong ting 1a
+ ign 4p dkenhA: Ug =5-vach, 200mV = 1000mV =1V
4 Dign dp dkenhB: Us = 3 vach. 200mV-=600mV = 0.6V
Chu ky cia mBi tin higu s6ng sin Ia tch s6 gita thi gian mbi chu ky 8 ede vach ngang voi gid
taj wen nét diu chiah * time / vach chia *
‘T=(s6 vach ngang / chu ky ). TIME/ VCH
inh ~ dinh eta mdi kénh e6
Vide
‘Xée dinh chu ky cia tin higu 8 kénb A va kénh B ten man hinh dao dng kj nuttin ve
‘Tin higu sng kéah A o6 chu ky 1a
Tr =( 88 vach x0.5 ms )/2 chu ky = 2.2 ms
Suy ra fy=1/Tq21/2.2ms = 455 He
‘Tin higu s6ng kénh B e6 chu ky 1a
To =( 88 vach x 0.5 ms )/6 chu ky = 0.73ms
Ma =1 (0.73 ms = 1.36 ki,
6.72 Do tn s6 bing phuong phip so sinh
Ngoai phuomg php trén , ta cdn 6 thé thy hién b&ng cfch so sinh tin higu cin do fx vei tin
bigu chudn ¢6 tin s6 1 fy. Tin higu cén do tn s6 duge duta vao bin eye Y (ty theo bién 46 cba tin
hhigu vao ma ta khuéch dai hoe khOng khuéch dai ) tén man hinh sé xusit hién dug cong phe ap
Lissajuo abu hiah bén . Név tdn sO cia tin higu can do 1a b6i s6 hode use s6 chin cba tin sO huiin
tt hinh Lissajuo trén man hinh s@ ding yén . Néu hinh Lissajuo trén man hinh kh6ng ding yén thi
ta chinh tn sO chudn sao cho hinh Lissajuo trén mn hinh ding yén . Sau 46 ta xe dinh tin s6 cia
tin higu cin do
Suy ra fi
Gia sirhinh Lissajuo én man finh e6 n mii ngang vam mi doc , thi ta e6
tym
fn
Hay hey fePhuong phép tren duge ding a8 do tin $6 c6 gid ti ti 10H dén vai MHz tuy theo losi dao)
ong ky
OS et
Mot tin higu cin do tén s6 duge do bing phuving php so sinh duge dua vao dao dong ky
igh Lissajuo tzén man hinh dao dng kY 6 6 mii nim ngang , 3 mii doe va thn s6 chudin li fy Ia
Ikdlz. Tha s6 edn do ia tin bigu
3
F lOktte
f= 5H
6.73 Do g6c Kech pha wi) 9a
Ngodi chis ning do bién 49 , tin s6 cia tin higu ,
{dao dng ky con ¢6 thé do g6e 1éch pha gita hai tin hieu
‘Taco thé sl dung hinh Lissajuo hoge sit dung dao dong ky a,
hai ia
‘Sit dyng dao dng kf hai tia i+ i
‘Xéthai tn gu digm &p Ldn aot 1k fase
Ui(1)=Vigsin ot 8 AC re dwt nba Ohad ae
UX 1) =Urq sin (at-@)
‘Voi g 18 g6c lech gida 2 tin higu
“Ta dua tin higu U; vio kénh A va tin higu Uz duge dus vao kénb B
‘igo chinh hai tin hi€u sao cho ching trang nhau theo tryc that gian t va tren cong mot rue
tog 6 nhurhinh ve
Tin higu Us(0 di qua zero i didi A va C , cdn tin higu Ux) qua zero tgi diém B . Cac doan
thing AB va AC tuong tng véi cdc khoding thdi gian At va. Tir dé ta xée dinh duge g6e Iéch gia
hai tin higu Ui(O va 0At gy. AB
= 00" = AE 360°
‘Sit dyng hinh Lissajuo 4€ do géc pha
‘Ta dua tin higu Uy(® vio bain cye Y va tin higu Ux) vao bin cue X . Trén man hinh sé xudt
hign mOt tinh elip , ta digu chinh sao tam hiah elip tring vi g6c tao 43
‘4c dinh ¢iém ct cia hinh elip voi trye hoanh va hoanh d@ dn nh cla elip khi t= 0 hode
12, tai thoi dim d6 dign dp dat len bin eve Y Ia U, = Ova ign &p dat len bin eve X 18 Us =
Uagsing hoe Ua = - Unnsing
‘Bogn thing ab cia hinh elip i 1€ véi 2 Unesing va a’b’ tI¢ voi 2Uzm tng véi d6 Kech In nha
cia ta dign tt theo chiéu nm ngang
Géc Iéch pha dutyc xéc dinh theo biu thite
9 = aresin (ab/a’b’ )
Hay = arctg(A/B)
‘Ta nbd thy ahuge diém eda phuténg phép la khOng xic dinh duge fu cla g6e pha va sai sé
cela phép 40185 + 10%
"68 CAC LOATDAO BONG KY BIEN TU
68.1 Duo dong kf thong dung
La losi dao dng ky phd bign ding 4€ quan sét céc dang tin higu xung e5 tin s6 thilp dud
1OOMHz va dai dign dp tr vai milivon dé hang tram von
Loai dao dong kj nay e6 gid thin iting 46) ha nén duce si dung réng ri
6.82 Dao ang ky van ning
La loi dao dng ky e6 khd nang sit dung dé thye hign nbigu elute ang bang ech thay thé e&e
mang linh kign (block ) Khe nhau tuj theo yéu edu si dung . Loai nay duge ding dé khio sat ede
tin higu da hai nie tin higu xung
Dai vin lamvige e6 thé len dén hang trim MHz va do duge dign ép wr vai milivon dén hang
trim von
683 Dao dng kj te 49 nhanh
Dy 18 loa dao dong ky ding 4é quan sét va ghi ai ede in higu xung ngén ed tin hiGu qua 8
hode ede tin higu xung tudn hoa tén s6'ca0 . Loai dao dag ky t6e dQ caoed thé dp ung tin sé dn
hang cha GHz ( Ghi ga hert )
684 Dao dgng ky Isy miu
La loai dang dé khdo sét va ghi lai c&e tin higu tudn hodn va 6 Asp ding tén sO len dn hang
ahi ga hert GHz
Céc dao dong ky thong dung thutng chi dp ung di tin $6 vr 20MHz dn 50 MHz , nén khi
tin higu e6 tn s6 cao hen tdai tdn dap ting fam cho chim tia dién wi chuyén ding én man hinh
nhanh toi mic chi tao ra céc vet sdng m& . Dao Ong ky lay
ilu khfe phyc duge di8u nay bling céch tao ra cée chéim eS | “yaaeetem
tn s6 thp . MGi chm biéu thi mét mau bién d cia tin higu ff) vA ANAL
( VV VA
VA
‘a0 va cde chim duge li tir ede chu ky kh nhaw . Nhu vay v
ce mach lly miu 66 kha nang hoat dong 8 tin s6 rt cao
hung Sng phong tia dién t va ede mach lién quan chi edt
fam vige 4 tn s6 tucing di tip
Cée miu bien dbcila tin higu efn do duge léy & nhong
thai dim ké tig nhau va chém hon @ mi chu ky’. ChuSi cae
imi ny s@ hinh than nén dang s6ng ban du nhung @ tn s6 thap hon rit nhiéu so v6i tin sB ella
tin higu e&n do
View
Mot tin higu e&n do e6 chu ky T} =0.01ps hay tuomg img v6i tin s6 1a
1
OOIns
Hin duge thé hign trén min bin bi ede chil mau 66 chu ky
Te= 10x001us
f= = 100 MHz
2Hay fi
Ns vay tin higu e6 tn $6 1 1OOMEz duce bign Ai thin dang séng o6 tn 58 1OMH2
So d3 Khoi cla dao
ng kf Idy miu nh sau
19 to mung eng eva re
use thay thé Bling b9 t90 Es a
sung béc thang dé lam lech gan | OLS TT [sta
ngang chim tia dién tit ~
Dang sing tn higura ca B6
feo xung bac thang 18 mgt
chudi ede ble diga dp ting a
din ta am d&n dung . Tai owe ate |
idm cud cia chu ky quét ,
sdng bac thang tré I9i mite
dign dp ban div. Voi dign hee
fp tang theo dae thang nay
s8 am cho chim tia dign |
dich chuyén tit phia nay rows
sang phia kia cia min binh
cling theo mot chubi bge
Ngoai ra dign 4p ra ca bd two xung bac thang dufve duta vao mét dau ciia b6 so sinh. G day
‘ign dp bée thang duge so sénh voi da rang eva
BO too xung ring cifa duge khdi dng bdi bd tao din dp bic thang khi dign ép rng cua bang
‘di dign ap bac thang , hic niy bé so sinh xual ra mot xung tée dng lam cho cla Idy mau thong va
cota lay miu bat diu Ixy mu bien 49 te thei eva dang song tin higu cao tin edn do. Sau thong
trong thoi gian ngin , ca ly mu gitt mde dign &p ra khéng di cho tei lin ldy mu ke tip . Tin
higu xung ra ti bd so sinh eting dave dua vio nhu mot xung Khéng x6a t6i IuBi cla Gag phéng tia
‘ign tt xung 46 d6ng chim tia dign tt trong moi thoi gian ng&n d@ tao mgt chim den ten man
hinh dao dong ky . Qué tinh due thy hign lién te dé tao ra dang song ban dw
Nhute diém dao dong ky ldy mu chi thue hién due sng ban du khi dang song tin higu vo
Jap loi thon . Név dang song tin higu vao thay déi sau mOt s8 hu ky thi hinh dang sng thé hién
tng céc chim miu sé bj sai lech
68.5 Dao dong kj c6 nh
Duge ding 48 khdo sit céc tin higu tie thei hoe tun hotn chim tin higu qué dd tin hieu
ngdn . . . Dai tin e6 thé dat dén 150MHz va t6e 4) ghi 4000 km/s voi dai tin higu dién &p vai
milivén dé hang trim von
G dao ding ky dién wi nhé s6 , cdc dang séng dutie ghi nhé nh Sng phong tia dign tit e6 cfu
to dge bigt. Voi ce dao dong ky dign ti ho s6, cc dang sng dite sO hod va lu gitvao mét bo
he
3Tin higu edin do due ldy mBu du6i dang tin higu tung ty , qua bO bign O6i Twtdng Te - S65 (
ADC ) 4 chuyén tin higv analog sang tin hiéu dang 86 digital . Cae mdu tin higu duce “6 héa"
hoe nate trong bd nhd va s& duge bign Adi nguge lai tr in higu dang digital think dang analog
thong qua b6 bign déi S6— Tuong Ty ( DAC ) Cée miu tin higu tdi tao Iai dge sit dung cing v6i
thoi gan 06 dang bgc thang dé 1g0 ra tp hgp cde dau chim nhs d dao dong ky ldy mu. BO 140
66 thoi gian (go ra eéc xung ¢6 tan sO Idty mau can thiét , ci mBi xung te dong lam cho eve lay
mu thong rong khodng thai gian ngn do a6 s€ tgo ra mot chubi ede miu bien 49 va mbi mu nit
vay due da vio b6 ADC dé chuyén tanh mét chuBi xung ngdn . SS xung nay «Ie thud v6i bién
49 duge ify mu . Sau 46 ede nhém xung duce dita vio b6 nhd 48 ht tn. Céc mu tin higu xung
ui dang s6 ly t'b6 hd qua bo DAC duge bien d6i thinh dang tuong ty va tgo thanh dang song
‘ic thang . Béng thoi d bo tao g6e thoi gian ctng tg0 ra dign dp bac thang dé digu Kién bO DAC
20 cho mbi mu tin higu xung dang tuong ty duge ti tg0 8 mgt digm tung tng trong g6e thd gian
(C&e miu tn bigu xung dang tung tf due dts Wi bo khuéh dai va tn higu ngO ra be khuéeh
‘ai se duge dua vao phién lam Igeh doc . Mat khéc tin higu dign 4p dang béc thang Idy tb6 190
‘hd gian ge due Khuéch dai va dua vao phigh lm léch ngang
Hoi tin higu wén cdng v6i cde xung khong thé xéa s8 tao ra dang sng lA chubi cdchéin wwén
‘man hin , day 18 dang song cia tin higu ban du cn do
Un didm cia dao ding ky 6 e6 nhé Id Iu duge dang séng trong khoding thi gian dai . Théng
lin nho kbOng bi mat theo thoi gian , e6 khd nang nhé va hign dang sOng tte thd cOinh nh ede dang
song ip ai
Tuy nhin dao ddng kf a6 c6 nho kidng sit dung due & td s6 cao va giéthanh cbn cao nén st
‘hac sif dung hon cdc ogi dao dng ks Khe
686 Dao dng kf cdi ABt yp (micro processor )
iy 8 loai dao dong ky thong minh ,c&e chie ning thiéi bi du do up diéu Khiéa nhu ty d6ng
chon thang do (tim do ), tinh gi tj Khong thai gian va dign ép . Ty ding tray xual thing tin doi
dang 65.
Dao dong ky cai dat up 06 thé ghép n6i voi méy tinh , lu tt di liGu va in a e&e dang song va
46 thj cia tin higu do 6 thiét bj nay dutge sit dung va ngay cing sif dung rng rai vi tinh tign Igi cid
hide bi
x See ao
ee} et 1
en,
——
ne £
~~
oe
“4cout
cau
caus
cau
caus
can
cau
CAU HOLON TAP
VE so1 48 khdi cila dao dong ky dién wi. Néu chute nang ca eg Knot 46 ?
Trinh bay edu tgo eda Ong phéng tia dign tt? Néu chife ning cba cée bé phn (rong Sng
hong tia dign tr?
BG lam Ich va b6 tao ge thai gian o6 nhiém vy 8)?
‘Trinh bay edch do bién 46 dign 4p cla mot tin higu ?
Co may cach do géc Ich pha gifts hai tin higu ? Neu céch do géc lech pha theo timg
phuong phép ?
Néu cfc logi dao Ong ky bign e6 7 Uu va khuyét digm ela tOng 109i ?
Trinh bay each do tin 96 bng dao dng ky thong thudng ?
16Gio Tink Bo Latirng Khong Dn
Chung 9 : BO KHONG BIEN
11.8696 CAU TREC CUA MOT DUNG CY BO KHONG IBN
My do da. gid hay phite tap déu e6 fia tg0 g6m 3 kh (Hoh 1.1)
+ Chuyéni seep
Mach do,
+ Coefu chi thi
x Y fachh
Chuyén adi ‘Mach do (Co eau chi thi
so clip
Bai long ai lugng dign
Khong ign Hinh 1.1 Ca tgo cia mot dung cu do khOng dign
CChuyén d3i tab phn thu nh va bien €6i su thay di ci dai lung Kang dién de mg
cho d6itugng cén nghien ea thin st thay i cis di hog. dia du xa theo quan bg him dri
‘Trong dung cu do khOng dién chuyén 46a Khu quan trong nt cia méy do né quy dink 46 nhay
¥Ad6 chink xéc eda méy 40, hu chuyén 46 so cap big dai hvgng Khong dign thigh dai wong
ign
‘Mach do: gia céng tn hia tt Khu chuyén di so ep cho phd hp vies ev eh th gm
Keach dai, dich mi, loc, phi dp td Kha
‘Coen chi th: chi thi KE’ qud do (56, die wi, kim.)
1.2. DINH.NGHIA.
CChuyén d5i ta b6 phim thu nbn va bin dis thay di cia dai luting King dig de ining
cho d6i tuo dtc tng cin aghien edu thanh st thay d6i cia dai hing din ddu ra theo quan he
ham don
1.3. CAC THONG 86 DAC TRUNG CUA CHUYEN B61
1.3.1, Phuong trinh chuyén d¢i
7 Chuyén asi |X _,
ai hang ai lng dign
khongdien
Hinh 1.2 ng6 vao va ra cia chuyén d6i
qi lung dign (¥) 8 ng6 ra cia chuyén d6i lus 6 thé bid dif theo ngd vio khong
€X) qua mot ham £, Tie WY = 10) ay
Bigs thie (1.1) duge goi I phutng tinh chuyén d6i ola edm bigh. Nhu vy, phyong tanh
‘chuya dé: a bigu the tosn ge bieu thi mi quan he di vio va du ra cia chuyén 46),
The tf ngodi dai lung cn do téc dOng vao chuyén 46 thi vin e6 nbide yéut6 he dng vio
cchuyéa d3i nia, Vi vay, o6 thé bigu din ng6 vao va ngd ra cla chuyén di nhurhiah 1.2Gide Think Bo Dating Khing Bn
c
Dai lung Xz
khong dign
Hinh 1.2 bidu di&n ngo vo va ra ella chuyén d6i theo thy 1
‘Theo hin 1.2 quan hé vio ra cia chuyén d8i 6 thd big din
Y= Xi, Xen) ay
‘rong a6
X Wi dai lung khong dign cfn do (dai Iugag chi ao ).
2% Xr. I dai ugg phu (akigu). Do véy luo mong muGin Anh hung cha X; 0 bling O we 1 dat
096 (1.1),
132. D9 nhay
1321, Dinh nga:
‘BO nhay Lat s6 ign thién du ra ten big thign da va0
1322. D6 hay chil dgo :
Sy
‘Seng 1dn cng do due efe dai Ivong c6 49 bign thién ahd, tds 1 chuyéin adi cane ti
aay
2.3.6 nhay pu
ay _ ay
tim AY. oF
Sue Dene” axa
ai XGA big pi th
Sq, cdg bE cng (6 (1 wing Si =0 )
Vi du! Bé do hich hue tht nén chon cm big nto wong eéccém bia sau
aay
Cimbige Sx Sui
cB 100% rar
cz 105mm oosafc
‘Theo dint nga vé dO nhay e6 thE thy Khi chon cdm bign nén chon cim biga c6 66 nhay
chal dao Ida va d6 shay piu ahi, Nhu vay cdm bign 2 8 dge chon V1: Sxeso> Sxcas V8 Sxies:<
Seen
Bp ahay c6 thé pip ich rat nhigu trong vige chon lua cém bign nhung c6 nhigu tvting hep
ru chi dua vio 66 nhay th6i thi Ehéng dit co 68 48 chon Iya nén mat thdng 6 madi de dt ra, BS
12 49 chon ua,
133.) chonlya
inh nghia : 49 chon iva It 96 git €9 nhay hd dao v8.40 ahay ply
as)Gide Trink Bo Cuong Khing isn
Ki chon Iya cdim bign thi im big no e6 Kiedng Idn cng th
‘Vidu 2: nén chon cm bién nao trong 2 cdm bin sau d€ phye vu vige do kh6i lung
Ci big Sx Sui
BL 8.10°mVikg, 4.10mvrc
ce 9.10°mV/kg. B.10%mvPC
‘Theo dinh nghia 49 chon Iya nén chon cdm big e6 K,ldn, ti (1.5) tinh use
Son, S,
Sven Sree
134. Ngudng d@ nhay
13.41. Naudng d6 nhey
inh nghin: ngwng 40 nhay 18 tj sSbign thign lon nbd eda cba ngd vac ma ngé ee ca
thay i
Y= X40)
Ay cng bé cng tt
13.42. Gidt han do
‘inh nghiagi¢i ha do Ik pham vi biti thien cla ng6 vio ma phutong tah chuyén a6 con
nghitm ding
Khi chon Iya chuyén di cin chon chuyén &6io6 gid han do Ian hon hose bling khang
ub do.
‘Vid 3: Hay chon chuyén di t6¢ nh dé do kic thud vi khodng cdch ed dot 080mm
Do vay aén chon cim bigi 1.
sidi han do
Cimbies s Se Khoingdo M2980
cai saoavinm —_alotavhe ison t8