Professional Documents
Culture Documents
H Ni, 2011
LI GII THIU
Nn kinh t Vit Nam ang tng bc hi nhp vi nn kinh t th gii.
Qu trnh cng nghip ha, hin i ha khng ngng pht trin, km theo l
s gia tng nhim v suy thoi mi trng. V vy, hot ng bo v mi
trng (BVMT) l mt trong nhng hot ng cn c tin hnh song song,
ng thi vi qu trnh pht trin kinh t - x hi, c bit trong giai oan hin
nay ca nc ta khi nn kinh t ang vn hnh theo c ch th trng c s qun
l cht ch ca Nh nc.
Nhn thc c tm quan trng ca vic tng cng hiu qu trong cng
tc qun l mi trng, hng ti mc tiu BVMT v pht trin bn vng. Ch
trng kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng c Ban cn s ng B
Ti nguyn v Mi trng xc nh l ch trng ln v lu di ca ngnh, cn
c y mnh trong thi gian ti.
T yu cu, nhim v t ra cho ngnh mi trng, vi s h tr ca Hp
phn Kim sot nhim ti cc khu vc ng dn ngho (PCDA), nhm tc
gi do PGS.TS Phm Vn Li lm ch bin nghin cu v bin son cun
sch chuyn kho Kinh t ha lnh vc mi trng: Mt s vn l lun v
thc tin vi hy vng v mong mun lm r hn khi nim, mc tiu, nguyn
tc v ni dung ca kinh t ha lnh vc mi trng, ng thi lm r nhng
vng mc, bt cp trong qu trnh trin khai, t c th kin ngh, xut
nhng gii php nhm y mnh kinh t ha lnh vc mi trng. Kinh t ha
lnh vc mi trng l mt vn mi, kh v cn nhiu kin khc nhau. Do
vy, nhm tc gi mong nhn c nhiu kin ng gp ca cc c gi.
H Ni, thng 7 nm 2011
Nhm tc gi
MC LC
CHNG I. MT S VN L LUN V KINH T HA LNH VC
MI TRNG .............................................................................................................. 6
I.
DANH MC CH VIT TT
BVMT
Bo v mi trng
CAC
CERs
CM
CVM
CTR
Cht thi rn
EMA
GDP
GEN
ISO
KTTT
Kinh t th trng
NSNN
Ngn sch nh nc
PES
OECD
TNMT
Ti nguyn mi trng
UNEP
XHCN
X hi ch ngha
WTP
S sn lng chi tr
WTA
nng cao cht lng sng cho ngi dn ca mt quc gia (bao gm cc iu
kin sng v vt cht v tinh thn) vi s tng trng bn vng t nn kinh t
n gin, thu nhp thp sang nn kinh t hin i, thu nhp cao3 4. Pht trin l
xu th chung ca nhn loi, ca loi ngi, l s tng tin mi mt trong nn
kinh t.
Mi quan h gia mi trng v h thng kinh t
Mi trng v h thng kinh t c mi quan h tng tc, c s gn kt
cht ch vi nhau. Mi trng va l yu t u vo, va l yu t u ra ca
qu trnh sn xut. Mi trng l ni cung cp cc nguyn vt liu, nng lng
cho qu trnh sn xut (nh khong sn, g, du m), l khng gian sng,
cung cp cc gi tr cnh quan, vui chi, gii tr phc v cho cuc sng ca con
ngi. Mi trng cng l ni cha cht thi ca cc hot ng trong nn kinh
t nh qu trnh sn xut, qu trnh lu thng v qu trnh tiu dng. Cc cht
thi ra mi trng tn ti di nhiu dng nh: dng rn, dng kh, dng lng.
Khi cc cht thi vi s lng v cht lng nht nh c thi ra mi tng
th cc qu trnh l, ha, sinh.. ca h t nhin s t phn hy, lm sch chng.
Tuy nhin, nu cht thi vt qu kh nng hp th ca mi trng chng s
lm thay i cht lng mi trng, gy nh hng n cuc sng ca con
ngi v sinh vt.
3
4
trin bn vng, mt trong nhng cng vic c u tiu thc hin l R sot
quy hoch tng th pht trin kinh t- x hi cc vng trng im, quy hoch
pht trin cc ngnh kinh t, c bit l nhng ngnh tc ng mnh m ti mi
trng, nhm bo m pht trin bn vng, bo m s dng tit kim ti
nguyn thin nhin, kim sot nhim v qun l cht thi c hiu qu, th
ch ha vic a yu t mi trng vo quy hoch, k hoch pht trin kinh tx hi hng nm, 5 nm v di hn ca c nc, cc b, ngnh v a phng t
cp Trung ng n cp c s.
Thy r c tm quan trng ca hot ng BVMT trong tin trnh pht
trin kinh t - x hi ca t nc, cn phi xy dng th ch, chnh sch qun
l v bo v mi trng ng b vi c ch vn hnh ca nn kinh t th trng
theo nh hng x hi ch ngha, m bo hi ha c c li ch v kinh t v
li ch v mi trng, hng ti mc tiu pht trin bn vng. T u nm
2008, Ban cn s ng b Ti nguyn v Mi trng xc nh ch trng
kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng l nhim v trng tm v lu di
ca ngnh trong thi gian ti. y l mt ch trng ng n, gp phn thc
y i mi c ch qun l v bo v mi trng sao cho ng b vi th ch
kinh t th trng (KTTT) theo nh hng x hi ch ngha, ch ng vn dng
cc quy lut khch quan, kh nng t iu tit ca KTTT, tng cng p dng
cc c ch, cng c kinh t trong qun l, nng cao nng lc, t duy, nghin cu
v phn tch kinh t trong lnh vc mi trng.
Ngy 02 thng 12 nm 2009, Ban Cn s ng b Ti nguyn v Mi
trng ban hnh Ngh Quyt s 27-NQ/BCSBTNMT v y mnh kinh t
ha ngnh ti nguyn v mi trng. Ngh Quyt a ra quan im ch o
trong vic y mnh kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng nh:
Th nht, thc s coi ti nguyn l ngun lc khan him, BVMT l thc
o hiu qu v tnh bn vng ca hot ng kinh t v c th hch ton ton
din v y pht trin bn vng t nc;
Th hai, bo m s ng b v nht qun gia phng thc qun l ti
11
13
Mc tiu c th l:
Th nht, to s chuyn bin mnh m trong nhn thc v thng nht
hnh ng ca cc cp y ng, chnh quyn, on th trin khai thnh cng cc
nhim v, gii php y mnh kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng;
Th hai, hnh thnh khung chnh sch tng th v hon thin cc cng c
thc hin ch trng y mnh kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng vo
nhng nm u v trin khai thc hin ng b cc chnh sch c th theo tng
lnh vc trong cc nm tip theo ca k hoch 5 nm 2011- 2015;
Th ba, tip tc pht huy v i mi th ch qun l ti nguyn v bo v
mi trng trn cc nguyn tc c bn ca nn KTTT nh hng x hi ch
ngha, pht trin khoa hc v cng ngh, a dng ha ngun thu cho ngn sch
nh nc (NSNN), gp phn pht trin bn vng t nc.
Quyt nh cng quy nh cc nhim v, gii php c th cho tng lnh
vc trong ngnh Ti nguyn v Mi trng. i vi lnh vc mi trng, nhng
nhim v v gii php c th sau:
a)
quy phm php lut v mi trng, thc hin xy dng B Lut Mi trng theo
hng xc lp c ch qun l v bo v mi trng ng b vi th ch kinh t
th trng theo nh hng x hi ch ngha;
b)
tip tc b sung, hon thin cc c ch thu ngn sch t cc hot ng lin quan
n mi trng; t chc th nghim, tin ti p dng c ch chuyn nhng,
trao i quyn pht thi; thc hin k qu phc hi mi trng trong khai thc
khong sn; th im tin ti nhn rng cc m hnh p dng c ch chi tr dch
14
Xy dng, ban hnh v t chc thc hin Chnh sch pht trin
Tin hnh quy hoch, tng cng u t v nng cao hiu qu hot
trng. Vn hnh h thng qun l thng tin, m bo cung cp thng tin cht
lng mi trng kp thi, chnh xc cho cng ng v cc cp qun l, tin ti
xy dng n thng mi ha thng tin, s liu v mi trng ph hp vi c
ch th trng.
III. Khi nim, mc tiu, nguyn tc v ni dung thc hin kinh t ha lnh
vc mi trng
1.
16
Ngh quyt 21-NQ/TW ca Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam kha X
17
B Ti Nguyn v Mi trng v k hoch hnh ng thc hin Ngh Quyt 27NQ/BCSTNMT, mc tiu ca vic y mnh kinh t ha lnh vc mi trng
l:
- i mi, hon thin th ch qun l v bo v mi trng da trn
nguyn tc ca nn KTTT theo nh hng XHCN. Nng cao nng lc phn tch
kinh t, vn dng cc quy lut pht trin kinh t vo trong qun l mi trng
- Thc y lnh vc mi trng pht trin nhanh v bn vng, ng b
vi tin trnh pht trin cc th ch KTTT theo nh hng XHCN.
- Nng tm ng gp v v th ca lnh vc mi trng trong nn kinh
t quc dn v mc tiu pht trin bn vng t nc.
Nhng li ch ca vic thc hin kinh t ha lnh vc mi trng mang li:
Kinh t ho lnh vc mi trng gp phn lm cho mc tiu bo v mi
trng c thc hin mt cch hiu qu hn thng qua vic coi bo v mi
trng l thc o hiu qu v c tnh bn vng ca hot ng kinh t.
Kinh t ha m bo nhng quyt sch c a ra da trn nhng nh
gi nh lng v khng b bt cp so vi quy lut vn ng ca nn kinh t th
19
Glossary of Environment Statistics, 1997, Studies in Methods, Series F, No. 67, United Nations, New
York.
21
10
David Pannell, 2004, The University of Western Australia, Who should pay for the environment?
http://cyllene.uwa.edu.au/~dpannell/pd/pd0021.htm
22
23
Cc cng c kinh t pht huy vai tr quan trng trong vic thc hin
qu trnh kinh t ha lnh vc mi trng v ang tr thnh nhm chnh sch
c p dng ngy cng rng ri trong nhng thp k va qua trong bo v mi
trng. Ngay t u nhng nm 1970, cc quc gia trn th gii bt u s
dng cc cng c kinh t trong qun l mi trng. n nay, cc loi cng c
ny c s dng rng ri cc cp khc nhau t quc gia n a
phng nhm kim sot nhim v s dng bn vng cc ngun ti nguyn.
Cng c kinh t hay cc cng c da vo th trng c nh ngha l
bin php khuyn khch kinh t, c xy dng da trn nn tng ca cc quy
lut kinh t th trng. Cng c kinh t c th c hiu l cc cng c chnh
sch s dng nhm tc ng ti chi ph v li ch trong cc hot ng ca c
nhn v t chc kinh t to ra cc tc ng nh hng n hnh vi ca cc
tc nhn kinh t theo hng c li cho mi trng11.
So vi cng c ch huy v kim sot (CAC- Command and Control) l
cng c chnh sch trong qun l mi trng, bao gm ch huy tc l t ra
11
Nguyn Th Chinh, 2003, Gio trnh Kinh t v qun l Mi trng, Nh xut bn Thng K
24
12
25
13
Vin Chin lc, chnh sch Ti nguyn v Mi trng, 2010, Kinh t ha tng ng gp ca
ngnh Ti nguyn v Mi trng cho ngun thu ngn sch v GDP, http://www.isponre.gov.vn/home
14
Japan Center for a Sustainable Environment and Society (JACES), What are Environmental Taxes?,
http://www.jacses.org/en/paco/envtax.htm
26
* Ph mi trng
Ph mi trng l khon thu ca NSNN dnh cho hot ng bo v mi
trng nh thu gom v x l ph thi, nc thi, khc phc nhim mi
trng...15. Mc ch chnh ca vic thu ph mi trng l hn ch cc tc nhn
gy nhim mi trng, ngn nga vic x cc cht thi ra mi trng, m cc
cht thi ny c kh nng x l c. Ph mi trng buc nhng ngi gy
nhim mi trng phi x l cc cht thi trc khi thi ra mi trng hay hn
ch s dng cc ngun nguyn liu c nguy c gy ra nhim, v vy cng c
ny khuyn khch cc c s sn xut kinh doanh, nhng ngi gy nhim phi
x l cc cht nhim trong ngun thi trc khi thi ra mi trng. Ph mi
trng c tnh ton da trn lng pht thi ca cht nhim v chi ph x l
nhim, khc phc nhim...
Mt s loi thu/ph nhim mi trng ph bin bao gm: ph nc thi,
ph gy nhim khng kh, thu cacbon, thu sulphur, ph gy suy thoi tng
zn, thu chn lp rc, thu xng du, thu s dng kh gas, thu mi trng,
gn y l vic p dng mi cc loi thu lin quan n cht thi rn (CTR), v
tng thu sut i vi thu CTR. i vi thu nh vo ngun gy nhim: c 2
loi thu ch yu c p dng cc nc trn th gii l thu sulphur v
thu CO2.
Thu/ ph mi trng cc quc gia trn th gii c s dng nhm ti
u t cho cng tc bo v mi trng, v gp phn h tr cho an sinh x hi.
Ti Phn Lan, thu mi trng bt u c p dng t nm 1997, bao gm
thu sinh thi, thu nng lng nhm h tr cho nhng ngi c thu nhp thp.
Ti c, thu mi trng c p dng i vi nhin liu v lm gim mc
tiu th nhin liu xung 0,8% tng ng vi vic tit kim c khong 9 t
DM (s liu nm 1999), ng gp vo Qu tr cp Quc gia. Ti H Lan,
mt phn ln ngun thu t cc loi thu nng lng gp phn gim cc
khon ng gp an sinh x hi (s liu nm 1999). Ti Thy S, ngun
15
Nguyn Th Chinh, 2003, Kinh t Qun l Ti nguyn v Mi trng, tr.423, Nh xut bn Thng
k
27
Updated from OECD, 1997, Environment taxes and green tax reform
http://economicinstruments.com/index.php/air-quality/article
18
Danish Environmental Protection Agency,1999, Economic Instruments In Environmental Protection
in Denmark, Ministry of Environment and Energy , pp93-96.
17
28
Sterner, 2003, Policy Instruments for Environmental and Natural Resource Management. Resources
for the Future, Washington
29
loi 1993
1994
1995
1996
1997
1998
thu
Nng lng
39,017 42,043
44,161
49,733
49,352 52,652
nhim
582
566
682
753
551
508
Giao thng
8,119
5,852
5,798
6,721
6,451
6,336
70
131
142
59,273
58,482 61,636
Ti nguyn
Tng
49,711 50,455
52,636
Ti Ba Lan
Ba Lan p dng kt hp cc cng c kinh t gim lng nhim v
h tr ti chnh cho cng tc x l nhim. Thu pht thi i vi sulphur ca
Ba Lan trong thi gian t nm 1990 n nm 1996 dao ng trong khong t 60
100 USD/tn SO2. Vic p dng cng c thu pht thi Ba Lan thnh
cng trong vic khuyn khch cc c s sn xut, kinh doanh gim nhim ng
thi to ngun thu cho ngn sch nhm u t x l nhim.
Ti Indonesia
Nm 1980, Chnh ph Indonesia bt u nh thu ph ti trng rng
(reforestation fee) vi mc thu l 4 USD/1m3 i vi cc hot ng n g.
n nm 1989, mc ph ny tng ln 7 USD/ 1m3 v 22 USD/1 m3 vo nm
1997. Vi tin ph thu c, qu s dng ti trng rng v thc y cc hot
20
30
ng bo v rng.
1.1 Nhm cng c to lp th trng
1.1.1 Chi tr dch v mi trng (chi tr dch v sinh thi)
Theo bo co nh gi h sinh thi (2005) do Lin Hip Quc ti tr
nh gi tnh trng h sinh thi trn th gii. Bn bo co a ra nh ngha
Dch v h sinh thi l nhng li ch trc tip hoc gin tip m con ngi
hng th t cc chc nng ca h sinh thi. Bn bo co xc nh danh
mc cc loi hnh dch v sinh thi cung cp nh: sn phm lng thc, thc
phm (nh la go, vt nui, thy hi sn...); cc cy cng nghip (nh bng,
g, gai du...); cc ngun dc liu; cung cp ngun nc; iu ha khng kh;
iu tit ngun nc; hn ch xi mn; cc dch v vn ha (bao gm c tinh
thn v tn gio, cc gi tr thm m, gii tr, du lch sinh thi...)21... Cng theo
bo co, khong 60% dch v sinh thi trn th gii ang b suy thoi hoc khai
thc, s dng khng bn vng. Do , nhm mc ch thc y pht trin h
sinh thi da vo cng ng, khi phc li nhng h sinh thi b ph hy v duy
tr vic cung cp cc dch v sinh thi quan trng dn n vic hnh thnh cng
c chi tr dch v h sinh thi.
21
Living Beyond Our Means; Statement from the board of the Millennium Ecosystem Assessment,
http://www.millenniumassessment.org/documents/document.429.aspx.pdf
31
22
Hunh Th Mai, Ban Qun l ti nguyn nc v a dng sinh hc, Chi tr dch v h sinh thiGii php bo tn a dng sinh hc,
http://hieuanh.com.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=126:chi-tr-dch-v-h-sinh-thaigii-phap-bo-tn-a-dng-sinh-hc&catid=1:tin-tc,
23
http://en.wikipedia.org/wiki/Payment_for_ecosystem_services
32
c im
http://www.worldwildlife.org/science/projects/ecosystemserv/item1987.html
25
Herman Rosa, Deborah Barry, Susan Kandel, and Leopoldo Dimas, 2004, Compensation
for Environmental Services and Rural Communities: Lessons from the Americas
34
26
Nguyn Th Chinh, 2003, Gio trnh Kinh t qun l Ti nguyn v Mi trng, tr.427, Nh xut
bn Thng k.
36
Mohamed Amine Boutaba, Olivier Beaumais, Sandrine Lardic, 2008, Permit Price Dynamics in the
U.S SO2 Trading Scheme: a Cointegration Approach - PRELIMINARY VERSION
37
1 vo u nm 2005 c 15 quc gia thnh vin ca Lin minh chu u tham gia,
cho n nay c 25/27 quc gia thanh vin EU tham gia. Cc chng trnh ct
gim CO2 c p dng vi cc nh my in v nh my cabon chuyn su v
bao gm gn mt na (46%) thnh vin ca EU phi ct gim. Giai on u
ca chng trnh ct gim pht thi CO2 cho php cc t chc tham gia giao
dch vi nhau v trong khon tn dng xc nhn thng qua Ngh nh th Kyoto
ca C ch pht trin sch.
EU ETS s lm tng lng pht thi c tnh t c trong hai nm hot
ng u tin l 50-100 MtCO2/ nm. Theo mt cng b t y ban chu u,
u nm 2008 Na Uy, Iceland, v Lichtenstein, gia nhp h thng thng mi
kh thi Lin minh chu u (EU ETS). B Mi trng Na Uy cng pht hnh
bn d tho K hoch quc gia phn b chng trnh mua bn pht thi cacbon
vi tng lng giao dch l 15 triu tn CO2, trong 8 triu tn CO2 c thit
lp bn u gi. Theo Bo kinh t ca OECD, mt cuc kho st ca Na Uy
nm 2010, cc quc gia cng b mc tiu t nm 2008 n nm 2012 l 10%
cc quc gia EU cam kt theo Ngh nh th Kyoto v ct gim c 30% so
vi nm 1990 vo nm 2020.
Ti Trung Quc28
Nm min ng Trung Quc, Giang T l mt tnh c nn kinh t tng
i pht trin v t chc qun l tng i hiu qu. Lng pht thi kh SO2
trong tnh l rt ln ln n 1,2 triu tn trong nm 2000 v gy hin tng
ma axit c tc ng nghim trng n khu vc. kim sot lng kh thi
SO2 v t tng s hn ngch TEC (1 triu tn) c qui nh bi Chnh ph,
Giang T p dng mt chng trnh mua bn pht thi nhm thc y hiu
qu gim pht thi SO2 trong ngnh in do y l ngnh gy pht thi SO2 ln
nht trong tnh.
28
OECD Headquarters, 2003, OECD Global forum on sustainable development: Emissions trading
concerted action ob tradeable emissions permits country - Implementing SO2 Emissions in China by
Jintian Yang and Jeremy Schreifels
38
Ti Nht Bn29
Thnh ph Tokyo ca Nht Bn tiu th nng lng rt ln v c ngnh
nng lng ng gp gi tr ln vo GDP. Tokyo tiu th nng lng nhiu
bng "ton b quc gia Bc u, v sn xut ra sn phm tng ng vi
GDP ca 16 t nc ln nht th gii". Giai on u tin ca chng trnh ct
gim pht thi kh nh knh ca Nht Bn n 2014, cc t chc tiu th nng
lng s phi ct gim lng kh thi cacbon xung cn 6%. T nm 2011,
nhng t chc hot ng x thi kh khng t x l hoc gim thiu kh thi ca
mnh s c yu cu mua cc chng nhn pht thi kh thi vt qu hoc bng
vi lng pht thi cho php, hoc bng cch khc l u t vo Giy chng
nhn nng lng ti to. Cc cng ty, t chc khng tun th s b pht
tin. Mc tiu di hn ca chng trnh ct gim pht thi kh l ct gim kh
thi cacbon ca th xung 25% t nm 2000 n nm 2020.
1.2 Nhm cng c nng cao trch nhim x hi trong hot ng bo
v mi trng
1.2.1 t cc hon tr
t cc hon tr
30
http://en.wikipedia.org/wiki/Emissions_trading
Nguyn Th Chinh, 2003, Gio trnh Kinh t qun l ti nguyn v mi trng, tr. 429, NXB thng
k.
30
39
31
http://www.encorp.ca/ar2009/
41
Nhm
93
79,724
Nha
86
21,551
Ti da/ ti hp
53
1,028
Thu tinh
34
26,526
Kim loi
82
1,036
53
7,679
Tng
32
33
137,545
http://www.encorp.ca/ar2009/_pdf/encorp_AR_2009_page4.pdf
http://www.encorp.ca/ar2009/
42
1.2.2 K qu mi trng
K qu/ tri phiu mi trng34 l khon ti chnh m cc doanh nghip,
cc c s sn xut kinh doanh phi np/ t cc ti cc Ngn hng hay cc t
chc tn dng trc khi tin hnh cc hot ng c th gy nhim mi trng
nhm bo m cam kt v thc hin cc bin php hn ch nhim v suy
thoi mi trng. S tin k qu phi ln hn hoc xp x vi kinh ph cn
khc phc mi trng nu doanh nghip, cc c s kinh doanh gy ra nhim
suy thoi mi trng. Trong qu trnh thc hin u t v sn xut, nu doanh
nghip c cc bin php ch ng khc phc khng xy ra nhim, suy thoi
mi trng ng nh cam kt th s tin k qu c hon tr li cn ngc li
nu doanh nghip khng thc hin ng nh cam kt hoc ph sn th s tin
c rt ra khi ti khon ngn hng chi cho cng tc khc phc s c nhim.
V c bn, c ch thc hin ca k qu/ tri phiu mi trng tng t
nh h thng t cc hon tr, nhng c s can thip su ca Nh nc. Trong
lnh vc bo v mi trng, vic qui nh k qu nhm m bo ngha v bo v
mi trng i vi cc i tng gy nhim mi trng do Nh nc qui nh
bt buc. Ni k qu do Nh nc quy nh c th, thng l cc ngn hng
thng mi, kho bc Nh nc, ni cc i tng k qu c ti khon giao dch.
K qu/ tri phiu mi trng thng c p dng trong cc ngnh kinh
t d gy nhim mi trng trm trng nh: khai thc khong sn, xy dng
cc nh my tim n mc nhim mi trng caov l cng c kinh t cn
thit trong qun l mi trng, tc ng trc tip n vic thc hin trch nhim
BVMT ca doanh nghip thng qua vic khuyn khch h tm ra nhng bin
php thch hp nhm hn ch nhim, suy thoi mi trng nhn li s tin
k qu. Ngoi ra, k qu mi trng cn gip cho Nh nc khng phi mt
1 khon tin trong NSNN chi cho vic u t khc phc nhim, suy thoi mi
trng. y l mt cng c kinh t cn thit trong qun l ti nguyn mi
34
Nguyn Th Chinh, 2003, Gio trnh Kinh t qun l Ti nguyn v Mi trng, tr.431, Nh xut
bn Thng k.
43
trng, ng vai tr tc ng trc tip n thc hin trch nhim BVMT ngay
sau khi khai thc ti nguyn ca cc t chc, c nhn.
Sau y l mt s v d v k qu mi trng c p dng ti mt s
quc gia trn th gii:
Ti Quebec (Canada) 35
K qu mi trng c p dng trong ngnh khai thc khong sn ti
Quebec (Canada) t u nhng nm 1990. Theo quy nh ca B Ti nguyn v
B Mi trng Quebec trong Lut khai thc m th t ngy 9 thng 4 nm 1995,
bt k c nhn tham gia khai thc m hoc iu hnh h thng khai thc phi
trnh k hoch phc hi v mt khon ti chnh m bo, chim 70% chi ph
phc hi khu vc khai thc. Cc doanh nghip khai thc m phi thc hin y
cc th tc v bo him ti chnh theo qui nh ca Chnh ph. Khon ti
chnh ny c th dng tin mt, tri phiu, sc, hoc chng nhn m bo u
t. Khon tin hay bo him c k qu vi B Ti chnh phi ph hp vi cc
hot ng k qu cho ti khi chng nhn c thu hi li. Tuy nhin, khon bo
m ti chnh c th gim khi d n c xem xt li nu vic phc hi c
hon tt hoc khon m bo ti chnh c th tng nu ngi k qu thay i cc
hot ng khai thc. Bn hp ng k qu gia ngn hng v ch d n phi
m bo cc iu khon sau: (a) khng c nhn no c th thu hi hoc hon tr
m khng c s cho php ca B trng vi mc ch bo m cho cc k
hoch phc hi c thc hin y ; (b) B cn s dng mt phn tin bo
m chi tr cho cc hot ng phc hi cn thit. Khon tin k qu ph
thuc vo d n phc hi v tng ng vi 70% chi ph c tnh i vi vic
phc hi khu vc khai thc. Khon k qu c s dng cho khu vc phc hi
vi cc mc tiu: no vt lng h bao gm bn y v cnh quan h, dn dp
thi, cht thi khai thc, x l cht nhim trong nc h.
35
Ministre des Ressources naturelles du Qubec and the Ministre de l'Environnement et de la Faune
du Qubec, 1997, Guidelines for preparing a mining site rehabilitation plan and general mining site
rehabilitation requirements.
44
http://mines2.tripod.com/sitebuildercontent/sitebuilderfiles/implementing_rules_of_the_mining_act.p
df
45
http://www.claytonutz.com/publications/newsletters/energy_and_resources_insights/20100906/increa
se_in_environmental_bond_rates_for_wa_miners.page
46
38
V Thu Hnh, 2007, Bi thng thit hi do nhim, suy thoi mi trng, Tp ch khoa hc php
l s 3
47
48
49
t ci thin qui trnh vn hnh ca mnh xanh, sch v nng sut cao hn. c
bit, bi thng thit hi c tim nng to ra cc tc ng tch cc n mi
trng, nu vic bi thng c thc hin tho ng s gip cho vic phc hi
tn tht mi trng v bo v cc ngun ti nguyn thin nhin hiu qu. Ngoi
ra, cch thc ny to c hi cho vic duy tr s tin nghi v mi trng tt cho
cng ng trong khi cc hot ng khai thc vn c th din ra. iu xy
dng mi quan h tin tng vng chc gia cng ng v ngi sn xut. Cc
bn lin quan c th tho hip, chia s quyn li m bo cc gi tr v c
trng ca mi trng c bo tn. Hn th, bi thng thit hi khin nh sn
xut thn thin hn vi cc yu t mi trng thay v chng li n.
Tuy nhin, bn cnh nhng u im trn, bi thng thit hi cng bc l
nhng nhc im nh vic xc nh thit hi v thi hnh bi thng trong thc
tin thc s rt kh khn. Qu trnh ny khng thch hp vi cc t chc quy m
nh hoc c nhn. Cch thc ny c th gy qu ti cho cc gi tr ca vic pht
trin ti nguyn. Trong mt s trng hp, bi thng thit hi c tim nng tr
thnh gii php thoi thc trch nhim v l gii php thay th cho cc bin
php trnh hoc phc hi cc nh hng mi trng. iu ny tri ngc vi
ni hm ca bi thng thit hi l nhm hn ch ti a hoc qun l cc hot
ng gy nh hng ti mi trng. Hn th, bi thng thit hi c nguy c
lm gia tng cc chi ph ca d n bi cc khon bi thng ca ngi tiu
dng. c bit, phng thc ny c th b lm dng nhm phc v cho li ch
ca mt s nhm ch cng nghip theo ch ngha c hi thay v n b cho
cng ng b thit hi. Mi trng tr thnh ti sn mang tnh th trng v vic
n b c th khng thch ng vi s hu hoi mi trng, v nhng vng
c bo v c th s khng c duy tr lu di. Trn thc t, mt s qu trnh
bi thng thit hi khng c thc hin r rng, c t chc tt v vt qu
thi gian quy nh. i vi cc d n c quy m ln v tc ng nghim trng
n mi trng, mc d bi thng thit hi cng c cp, nhng trong mt
vi trng hp cc gii php khng c thc hin dn n nguy c suy thoi
50
51
http://www.unep.org/dec/onlinemanual/Enforcement/InstitutionalFrameworks/EconomicInstruments/
Resource/tabid/1016/Default.aspx
52
46
. Nm 1989, ti M, chng
trnh Con du xanh (Green Seal) do mt t chc phi Chnh ph thnh lp,
chng trnh pht trin tiu chun sn phm bn vng da trn chu trnh sn
phm, dch v v cc cng ty v a ra chng nhn ca bn th ba cho nhng
sn phm p ng cc tiu ch trong tiu chun. Con du xanh c ch
ng xc nh v thc y tnh bn vng trn th trng, v gip cc t chc
c xanh hn47.
n nm 1991, T chc Tiu chun quc t (ISO) quan tm n
tng v nhn sinh thi ny v thnh lp Phn ban k thut ISO/TC207/SC2 v
nhn sinh thi nhm xy dng tiu ch chung mang tnh quc t.
Trong bi cnh , nm 1992 Nhn sinh thi Chu u (European
Ecolabel) c thnh lp cng vi mc tiu khuyn khch cc doanh nghip
cung cp cc sn phm v dch v thn thin vi mi trng. Biu tng bng
hoa c dn th im cho hai sn phm u tin l giy mng v cht ph
gia cho t48.
Trc s pht trin mnh m v a dng ca cc loi nhn sinh thi trn
th gii, nm 1994, Mng li nhn sinh thi ton cu (Global Ecolabelling
Network - GEN) c thnh lp. y l t chc phi li nhun vi mc tiu o
to, h tr cc thnh vin v cc chng trnh nhn sinh thi khc, cc bn lin
quan v ngi tiu dung thng qua vic ci thin, thc y v pht trin sn
phm dn nhn sinh thi trn ton th gii. T chc cng l u mi hp tc,
trao i thng tin v hi ha cc mi quan h gia cc thnh vin, to iu kin
tip cn thng tin v tiu chun nhn sinh thi trn khp th gii. GEN khuyn
khch tiu dng v cung cp cc sn phm, dch v mi trng n nay, t chc
GEN c 26 quc gia thnh vin.
46
Institute for Environmental Studies The Hong Kong University of Science and Technology, 1997,
Development of an eco-label certification programme for Hong Kong,
47
http://www.greenseal.org/AboutGreenSeal.aspx
48
http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/
55
Nhn sinh thi ngy cng ph bin trn ton cu, c khong hn 40
chng trnh nhn sinh thi chnh thc c cng b hoc ang c xy
dng. Nm 2003, tng ny c Chnh ph cc nc a ra tho lun ti
Hi ngh thng nh Johannesburg v pht trin bn vng. Nhn sinh thi
thc s tr thnh mt h thng tiu chun k thut mang tnh bt buc, thng
nht quc t vi mc tiu m bo quyn li chung ca cng ng ton th gii,
to nn mi trng sinh thi bn vng, pht trin sn xut, nng cao cht lng
cuc sng thng qua vic cung cp y cc thng tin v c tnh mi trng
ca sn phm t nng cao nhn thc thay i hnh vi trong hot ng bo v
mi trng ca ngi tiu dng cng nh ngi sn xut.
Theo kt qu iu tra trn 340 nhn sinh thi ca 42 quc gia trn th gii
tnh n thng 11 nm 2009
49
World Resources Institue and Big Room Inc, 2010, Global ecolabel monitor towards transparency
56
trng, c tim nng ci thin mi trng khi c tiu dng cng nh khuyn
khch nhu cu c cp nhn sinh thi ca nh sn xut hoc cung cp dch v.
Biu tng bng hoa ca nhn sinh thi chu u gip cc nh sn
xut, nh bn l v cung cp dch v t tiu chun tt, ng thi gip ngi
tiu dng c nhng la chn ng tin cy. y l mt phn trong k hoch hnh
ng trn qui m ln ca chnh sch Sn xut v tiu dng bn vng c
thng qua bi U ban chu u vo ngy 16 thng 7 nm 2008.
U ban chu u
Ban Din n t vn
Nguyn Hu Khi, 2005, Nhn sinh thi i vi hng ha xut khu v tiu dng ni a, NXB L
lun chnh tr
57
http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/about_ecolabel/facts_and_figures_en.htm
52
Nguyn Hu Khi, 2005, Nhn sinh thi i vi hng ha xut khu v tiu dng ni a, NXB L
lun chnh tr, tr.100.
53
Nguyn Hu Khi, 2005, Nhn sinh thi i vi hng ha xut khu v tiu dng ni a, NXB L
lun chnh tr, tr.101
58
Chng trnh
i tc xanh
B phn t vn
mua sm
B phn t vn
thit k sn phm
U ban cc
bn
Sn phm, dch v
Nguyn Hu Khi,2005, Nhn sinh thi i vi hng ha xut khu v tiu dng ni a, NXB L
lun chnh tr, tr.102
59
55
Chinas Certification Committee for Environmental Product Labeling, 2003, Ecolabelling: Trade
Opportunities & Challenges World Trade Organization Public Symposium Challenges Ahead on the
Road to Cancun
56
http://www.sepacec.com/cecen/labelling/newpage/200510/t20051010_94152.htm
60
S thnh vin mi
1994
1995
10
1996
27
14
1997
41
22
1998
42
1999
49
2000
55
2001
97
2002
219
Trung tm Mi trng v Pht trin Cng ng, 2009, Bo co c s khoa hc xy dng tiu ch
cp nhn xanh Vit Nam cho ba nhm sn phm: x phng, bng n compact, bao b
58
Chinas Certification Committee for Environmental Product Labeling, 2003, Ecolabelling: Trade
Opportunities & Challenges World Trade Organization Public Symposium Challenges Ahead on the
Road to Cancun
59
Chinas Certification Committee for Environmental Product Labeling, Ecolabelling: Trade
Opportunities & Challenges World Trade Organization Public Symposium Challenges Ahead on the
Road to Cancun, 6/2003
61
60
http://www.sepacec.com/cecen/labelling/achievements/200406/t20040629_94146.htm
http://www.sepacec.com/cecen/labelling/newpage/200510/t20051010_94152.htm
62
http://www.sepacec.com/cecen/labelling/newpage/200510/t20051010_94152.htm
61
62
John A. Dixon, 2008, Environemental Valuation: Chanllenges and Practices, a personal View.
65
R. Kerry Turner, David Pearce and Ian Bateman, 1999, Environmental Economics: An Elementary
Introduction
66
Nam Thng, 2010, Xy dng c s khoa hc v phng php lun lng ha gi tr kinh t cc
vn quc gia phc v cng tc qun l v pht trin bn vng.
67
66
67
http://www.ecosystemvaluation.org/contingent_valuation.htm
http://www.ecosystemvaluation.org/contingent_choice.htm
68
Nam Thng, 2010, Xy dng c s khoa hc v phng php lun lng ha gi tr kinh t cc
vn quc gia phc v cng tc qun l v pht trin bn vng.
70
php chi
ph thay
th
H u
ngun
Inle,
73
Chu Phi
Cc nh nghin cu cng dng phng php CVM c tnh gi tr
kinh t ca n s t ti vn quc gia Pilanesberg thuc pha Nam Chu Phi
(Vorhies D, Vorhies F, 1993). Kt qu cho thy mc sn sng chi tr bo
m iu kin sng v nui dng s t khong 63-67 ngn la/nm nh hn
rt nhiu so vi li nhun b sung khong 5-12 triu la/nm. Da vo nhng
kt qu chi ph v li nhun nhng cng ty du lch sinh thi u t cho
vn quc gia nhm bo tn loi s t. Li nhun thu c trong lnh vc du
lch sinh thi gip cho hiu qu kinh t ca vn quc gia tng ln gp nhiu
ln.
2.2 Hch ton mi trng
Ti Hi ngh thng nh v Tri t nm 1992 Rio de Janeiro, cng
ng doanh nghip khng ngng nng cao nhn thc v s cn thit phi t
ti hot ng kinh doanh bn vng v gim cc tc ng ti mi trng do cc
hot ng kinh doanh gy ra. Bn cnh , trong qu trnh tin hnh sn xut
kinh doanh cc doanh nghip phi i mt vi nhiu p lc trong ni b doanh
nghip, t Chnh ph, cc ngn hng, cc i th cnh tranh, cc hng bo him
v cng ng trong vic thit k sn phm, cc dy chuyn v dch v mng tnh
bn vng v c hiu qu kinh t - sinh thi69. Cc p lc ny i hi cc
doanh nghip phi quan tm n tc ng kinh t v tc ng sinh thi trong qu
trnh sn xut xy dng to lp th trng kinh doanh, p ng nhu cu ca
x hi v ngi tiu dng ngy cng cao.
Cc mc tiu ca chin lc hiu qu kinh t - sinh thi
- Gim cng s dng nguyn vt liu
- Gim cng s dng nng lng
- Gim thiu s pht thi cht gy nhim
- Nng cao kh nng ti s dng nguyn vt liu
69
74
cc chnh sch, quy nh hin hnh ca Chnh ph thng qua vic bc l cc chi
ph v li ch thc v mi trng ca cc doanh nghip.
- Chnh ph c th s dng cc d liu v hch ton qun l mi
trng d ton, bo co cc s o v ti chnh v mi trng cho cc bn lin
quan nh: cc i tc kinh doanh, cc ngnh cng nghip khc
- D liu v hch ton qun l mi trng h tr cho vic thit k cc
chng trnh, chnh sch ca Chnh ph.
- D liu v hch ton qun l mi trng c th c s dng cho
mc ch hch ton phm vi vng, quc gia
y l mt trong nhng phng php quan trng c chc nng h tr
cng tc qun l mi trng, tuy cn kh mi m, nhng ht sc cn thit trong
bi cnh ton cu ha hin nay khi p lc kinh doanh i hi cc doanh nghip
khng nhng ch ch trng n vic ti thiu ha cc chi ph sn xut m cn
phi ch n vn mi trng, s dng hp l cc nguyn liu u vo v
tng tun hon, gim thiu lng cht thi thi ra mi trng, hng ti mc
tiu kinh doanh bn vng. Do , cc nh qun l v hoch nh chinh sch cn
khuyn khch p dng cc phng php hch ton qun l mi trng vo trong
qu trnh qun l mi trng nng cao nhn thc v chi ph mi tng v
trch nhim mi trng, qua gin tip khuyn hch cc hot ng v bo v
mi trng.
Cng c hch ton qun l mi trng c p dng trong hu ht cc
hot ng ca cc quc gia c nn kinh t pht trin. Trn th gii nm 2001, c
78
khong 239.000 c s tham gia vo vic thc hin hch ton qun l mi
trng, trong cc nc c thu nhp cao chim 97.5%: cc nc Chu u
(80,6%); cc nc Bc M (11.9%); cn cc nc c thu nhp thp ch chim
khong 0.7%70.
Bng 5. T l (%) p dng hch ton qun l mi trng cc c s
phn theo vng (tng 239 c s) 71
Vng
Thu nhp
thp
Thu nhp
Thu
trung
nhp
bnh
cao
Tng
Chu Phi
0.0
0.1
na
0.1
0.7
0.8
5.5
7.0
Chu u
0.0
0.5
80.1
80.6
Chu M La tinh v
0.0
0.4
na
0.4
Caribe
na
na
11.9
11.9
Bc M
0.0
0.0
0.0
0.0
0.7
1.8
97.5
100.0
ng
Tng
70
Dick Osborn, Deborah Savage, Maria Fatima Reyes, Tigran Muradian,2002, Images effectiveness,
equity and effeciency in the difusion of Environmental Management Acounting,
71
Dick Osborn, Deborah Savage, Maria Fatima Reyes, Tigran Muradian,2002, Images effectiveness,
equity and effeciency in the difusion of Environmental Management Acounting,
79
Hch ton
ti sn
Bo v Mi trng
v qun l chi ph ti
nguyn
Tin
Cc nc pht trin
Australia
Canada
an Mch
Phn Lan
Php
Nht Bn
Na Uy
Thy in
Anh
X
X
X
X
X
Chile
Hn quc
Mexico
Moldova
X
X
Namibia
Philippine
Colombia
Costa Rica
Eu-15
72
Indonesia
Nam Phi
80
http://www.ecomall.com/greenshopping/enviroaccount.html
81
74
82
83
75
84
Hnh a: Australia
Hnh b: Botswana
Hnh c: Namibia
85
86
89
TT
Hng ha
Xng, tr etanol
Lt
1.000-4.000
Lt
1.000-3.000
Du diezel
Lt
500-2.000
Du ha
Lt
300-2.000
Du mazut
Lt
300-2.000
Du nhn
Lt
300-2.000
M nhn
kg
300-2.000
II
Than
Than nu
Tn
10.000-30.000
Tn
20.000-50.000
Than m
Tn
10.000-30.000
Than khc
Tn
10.000-30.000
III
Dung dch
(HCFC)
IV
kg
30.000-50.000
kg
500-2.000
VI
kg
1.000-3.000
VII
1.000-3.000
1.000-3.000
77
Hydro-chloro-fluoro-carbon kg
1.000-5.000
90
b) Ph mi trng
Ph bo v mi trng nh vo ch th gy nhim nhm mc ch thc
y cc i tng gy nhim gim thiu khi lng cht nhim thi ra v
ng gp mt phn ti chnh vo vic x l nhim mi trng. Hin nay, trong
lnh vc mi trng thc hin thu ph BVMT i vi nc thi, cht thi rn
v ph BVMT i vi khai thc khong sn.
*)Ph BVMT i vi nc thi:
Ph BVMT i vi nc thi c thc hin bt u t nm 2003 vi mc
tiu huy ng ng gp ti chnh khi phc mi trng v khuyn khch
gim thiu vic x cht nhim vo mi trng, s dng ngun nc sch mt
cch hiu qu. Ph BVMT i vi nc thi chia thnh 2 loi ph l: ph BVMT
i vi nc thi sinh hot, ph BVMT i vi nc thi cng nghip v c
quy nh trong cc vn bn sau:
- Ngh nh 67/ND-CP v thu ph bo v mi trng i vi nc thi
c th tng Chnh ph k ban hnh t gia thng 6 nm 2003 v c hiu lc
t ngy 1/1/2004.
- Thng t lin tch 125/2003/TTLT-BTC-BTNMT hng dn thc hin
Ngh nh 67 gip cc a phng p dng ngay trong nm u tin.
- Thng t lin tch s 106/2007/TTLT/BTC-BTNMT sa i, b sung
Thng t lin tch s 125/2003/TTLT-BTC-BTNMT
- Ngh nh 04/2007/N-CP ngy 8/1/2007 v sa i, b sung mt s
iu ca Ngh nh 67/2003/ND-CP.
Ngh nh 67/2003/N-CP c hiu lc t ngy 01/01/2004 l cng c
kinh t u tin c p dng Vit Nam theo nguyn tc ngi gy nhim
phi tr tin v th hin mt bc tin ht sc quan trng trong cng tc qun
l mi trng Vit Nam. Tuy nhin sau 6 nm thc hin, ph BVMT i vi
nc thi vn cn bc l nhiu bt cp. mc d t c nhng kt qu kh
tch cc nhng qu trnh thu v np ph nc thi Vit Nam xut hin nhiu
91
Nguyn Mu Dng, 2010, Ph bo v mi trng i vi nc thi cng nghip ca Vit Nam v Philippines
Tng cc Mi trng, 2009
92
2006
475.487.372
16/10/2008
25.842.365.973
23/12/2008
14.442.976.728
Cc Kim sot nhim- Tng cc Mi trng, 2010, Bo co thc trng trin khai cng tc thu
ph BVMT i vi nc thi ti Vit Nam
81
82
ng Tuyn, 2010, Ph BVMT i vi nc thi Vit Nam, thc trng v mt s kin ngh, Tp ch
Ti nguyn v Mi trng s 9 (95) thng 5/2010
94
Phn cn li l khon thu ngn sch a phng hng 100% (mt trm
phn trm) chi dng cho cc ni dung sau y: chi ph cho vic x l
cht thi rn m bo tiu chun mi trng, h tr cho vic phn loi
cht thi rn, u t xy dng cc bi chn lp, cng trnh x l cht
thi rn, s dng cng ngh ti ch, ti s dng, x l v tiu hy cht
thi rn.
Cn c vo cc quy nh ca php lut v iu kin thc t v x l, tiu
83
85
Ngh nh s 150/2004/N-CP ngy 29 thng 7 nm 2004 Quy nh v x pht vi phm hnh chnh
trong lnh vc khong sn
98
STT
Loi khong sn
1
a
b
c
d
2
3
4
a
b
c
5
a
b
c
d
6
a
b
c
7
8
9
10
a
b
c
d
e
g
h
i
99
Mc thu ti a
(ng)
m3
50.000
Tn
50.000
m3
1.000
m3
2.000
m3
m3
20.000
4.000
m3
m3
m3
3.000
5.000
2.000
m3
m3
m3
m3
1.500
2.000
5.000
1.000
Tn
Tn
Tn
m3
Tn
Tn
6.000
2.000
4.000
2.000
50.000
3.000
Tn
Tn
Tn
Tn
Tn
Tn
Tn
Tn
Tn
30.000
40.000
180.000
180.000
35.000
30.000
180.000
40.000
10.000
Ngoi ra, v pha c quan chc nng hin cn nhiu thiu st. ng k
nht l cc cng c phc v h tr cng tc thu ph vn cha y . Phn mm
v qun l thu ph cha c xy dng. Chi cc bo v mi trng, S Ti
nguyn mi trng cc tnh cng cha c trang b, xy dng c h thng
thng tin, qun l, theo di qu trnh thc hin vic k khai, np ph ca doanh
nghip. Do trong thi gian ti, cn phi c s phi hp gia cc c quan
qun l nh nc v cc a phng; tng cng cng tc ph bin, gio dc
php lut, nht l Lut Bo v Mi trng i vi cc t chc, c nhn phi np
ph bo v mi trng khi khai thc cc loi khong sn.
- Hon thin c ch qun l ti chnh, to ra cng c ti chnh hp l i
vi vic khai thc khong sn.
- Tng cng ph bin, gio dc php lut i vi cc t chc, c nhn v
quyn v ngha v bo v mi trng khi khai thc khong sn.
Nh vy, hin nay, Vit Nam mi ch c cng c ph BVMT c p
dng v trin khai trong thc t cn thu BVMT p dng i vi 8 nhm i
tng va mi c ban hnh v c hiu lc vo u nm 2012. V th, ngun
thu ch yu ca lnh vc mi trng ng gp vo trong NSNN v trong tng
sn phm quc ni GDP ch yu l ph BVMT (ph BVMT i vi nc thi,
ph BVMT i vi cht thi rn, ph BVMT i vi hot ng khai thc khong
sn).
Sau mt thi gian tin hnh trin khai p dng cng c ph bo v mi
trng, nhm cng c ny pht huy c tnh hiu qu va gp phn thay i
nhn thc v hnh vi ca cc t chc, c nhn trong vic gi gn v sinh mi
trng, nng cao nhn thc bo v mi trng trong cng ng; ngoi ra, to ra
mt ngun ti chnh ng gp vo NSNN ti u t vo cc hot ng bo v
mi trng, hn ch, phng nga nhim, suy thoi v cc s c mi trng.
Tuy nhin, hin nay, ph BVMT mi ch t c mc tiu huy ng s ng
gp mt phn ca nhng i tng x thi vo mi trng m khng t mnh x
l cht thi; h tr chi ph cho vic lm sch mi trng tuy nhin ngun thu t
100
V ph bin v gio dc php lut, B T php, 2010, cng gii thiu Lut Thu Mi trng.
101
nhn kinh doanh cc loi hnh du lch v sn phm du lch trn a bn cc khu
rng c dng, khu rng phng h S tin thu c t vic chi tr trc tip
PES sau khi thc hin cc ngha v v ti chnh, ngi c chi tr c ton
quyn quyt nh u t vo vic bo v, pht trin rng... C th, l:
Ti Lm ng, ngi dn tham gia nhn khon bo v rng lu vc h
thy in a Nhim nhn c mc chi tr tin dch v mi trng rng l
290.000/ha/nm. Lu vc h thy in i Ninh l 270.000/ha/nm, bnh
qun mi h gia nh nhn khon t 15-20 ha, mi nm nhn c t 4-5 triu.
c 7 n v l cc c s sn xut thy in, sn xut v cung cp nc sch
cam kt thc hin vic chi tr tin dch v mi trng rng nm 2009 vi s tin
234,421 t ng.
Tnh Sn La, vng thc hin th im ch rng nhn c mc chi tr tin
dch v mi trng rng phng h l 126.219 ng/ha/nm, rng sn xut l
70.121 ng/ha/nm. Cc loi chi tr dch v mi trng rng gm: dch v iu
tit v cung ng ngun nc, dch v bo v t, hn ch xi mn, chng bi
lng lng h87
Mc chi tr dch v mi trng ca cc bn s dng dch v mi trng
rng n c vi ngi dn trc tip tham gia bo v pht trin rng, gp
phn n nh v ci thin i sng cho cc ch rng, h nhn khon. Tuy nhin
kh khn ln nht l vic tin hnh r sot din tch rng trn thc a giao,
cho thu hoc khon bo v cho cc t chc, h gia nh, c nhn, cng ng
dn c thn t nhiu nm trc y cha nm chc din tch rng, trng thi
rng n tng ch rng. Vic xc nh cc i tng c chi tr tin dch v
mi trng rng i vi tnh Lm ng c thun li bi cc ch rng ch yu l
t chc nh nc, cn tnh Sn La gp kh khn v s lng ch rng ch yu l
cc h gia nh.
87
Thy Vn, 2010, Chi tr dch v mi trng rng, mt chnh sch x hi mi, thit thc, ph hp vi mc
ch bo v rng v mi trng, Tp ch Ti nguyn v mi trng s 12 (98) thng 6/2010
102
88
B Nng nghip v Pht trin nng thn, Cng vn s 901/BNN-TCLN ngy 05 thng 4 nm 2011 ca B
Nng nghip v Pht trin nng thn bo co Th tng Chnh ph v vic trin khai Ngh nh 99/2010/N-CP
103
104
105
Kim Anh, 2010, u gi chng nhn gim pht thi m Rng ng, http://daukhi.vietnamnet.vn
106
90
Bi
Quang
Bnh,
2010,
Cu
mi
trng
vng
khai
khong,
http://www.dmtcvn.com/news_detail.asp?nid=1&new=131
91
Qu BVMT Vit Nam, Kt qu hot ng ca Qu BVMT Vit Nam trong vic h tr ti chnh cho
cc d n bo v mi trng (n thi im ngy 01/03/2010)
108
Trung tm nghin cu Php lut & Chnh sch Pht trin bn vng Vin Chin lc, Chnh sch Ti nguyn
v Mi trng; 2010, Nghin cu tm tt v Bi thng thit hi do nhim, suy thoi mi trng
109
B ti nguyn v mi trng , 2008, Ti liu Hi tho quc t trao i kinh nghim trong pht trin,
ng ph, x l v khc phc nhim s c trn du trn bin
110
111
112
114
116
96
Thang Nam Do and Bennett, 2009, Estimating wetland biodiversity values: a choice modelling
application in Vietnams Mekong River Delta, The Economy and Environment Program for Southeast
Asia (EEPSEA).
117
n v tnh
Trung bnh
Tng chi ph
Trng hp
982
587.219.862.069
RHA
Ngy
1.754
1.332.604.598
ERV
Ca
40.489
25.208.544
RAD
Ngy
8.406.500
39.777.883.142
Trng hp
393.205
1.566.793.471
Trng hp
26.754.600
17.657.010.920
Vim ph qun
mn tnh
Trng hp
8.947
50.136.517
Tng
647.629.499.261
Nguyn ng Anh Thi, 2006, Hch ton Qun l mi trng B cng c h tr doanh nghip ci
thin hiu qu hot ng ti chnh v mi trng, Tp ch Bo v Mi trng s 10/2006.
122
123
Nc thi
Theo
di
x
Cht thi rn
1. Mua cy cnh
a dng sinh 2. Thu chm sc cy cnh
hc v cnh
3. Ci to cnh quan khu vc nh my
quan
4. Khu hao vn hoa cy cnh
98
Nguyn Th nh Tuyt, Nghin cu th nghim hch ton qun l mi trng (EMA) ti cng ty
Machino Vit Nam, Bo co hi ngh Khoa hc ln th 20- i hc Bch Khoa H Ni, 2006
124
Sau khi tnh ton cc chi ph mi trng, nghin cu tin hnh phn b li
cc chi ph lin quan trong qu trnh sn xut v phn b li c cu gi thnh sn
phm ca cng ty Machino. Qua nghin cu, gip cho doanh nghip thy r
c thc trng hot ng sn xut kinh doanh ca mnh, thy r c nhng
chi ph mi trng pht sinh trong qu trnh sn xut, t c nhng chnh sch
iu chnh, phn b li nhm nng cao hiu qu sn xut, c th trong cng tc
qun l chi ph mi trng kin ngh doanh nghip nn c s iu chnh trong
cng tc k ton, thnh lp mu bo co ring cho vic theo di kh thi, nc
thi, cht thi rn, cnh quan mi trng, ting n
Qua cc nghin cu th nghim, khng nh c kh nng ng dng
EMA cho cc doanh nghip Vit Nam. Hin nay, vic p dng hch ton qun
l mi trng mi ang bc u th nghim p dng, cha c tin hnh
rng ri trong cc doanh nghip ca Vit Nam. Chnh v th, trong thi gian
ti cn c nhng c ch, chnh sch khuyn khch y mnh p dng m hnh
ny cho cc doanh nghip Vit Nam.
Qua vic nghin cu thc tin trin khai kinh t ha lnh vc mi trng
Vit Nam trong thi gian qua, cho thy vic thc hin ch trng kinh t ha
lnh vc mi trng vi mc tiu a mi trng tr thnh mt ngnh c lp
trong nn kinh t c ngha rt ln, to thm ngun thu ng gp ca ngnh cho
ngn sch v tng trng kinh t, gp phn chi u t gii quyt cc vn v
mi trng, ng thi gp phn thay i nhn thc v hnh vi ca t chc, c
nhn trong vic gi gn mi trng, nng cao nhn thc bo v mi trng trong
cng ng. Ch trng Kinh t ha lnh vc mi trng c tin hnh trn
thc t thng qua vic p dng cc cng c kinh t trong qun l mi trng.
Vai tr ca cc cng c kinh t c ghi nhn r trong cc quan im, ng
li, chnh sch ca ng v Nh nc ta. Cn c vo tnh hnh thc t, c im
kinh t x hi, c th ca hot ng qun l mi trng ti Vit Nam, mt s
cng c kinh t c trin khai p dng nh: thu/ph mi trng, k qu
mi trng, chi tr dch v mi trng, chuyn giao giy php x thi.Nhiu
125
vn bn quy phm php lut c ban hnh quy nh c th v tng loi cng
c kinh t gp phn h tr cho vic trin khai, p dng cc cng c kinh t ny.
Bn cnh cc kt qu t c, vic y mnh p dng cc cng c kinh t
Vit Nam cn rt hn ch. Cc quy nh p dng cng c kinh t cn thiu c s
khoa hc v thc tin, hiu lc thc thi cha co, s phi hp gia cc c quan
chc nng B/ngnh, chnh quyn a phng v cc doanh nghip cn hn ch.
Cc cng c kinh t mi ch p dng trn c s cc m hnh th im, hoc trong
phm vi hp cha c trin khai p dng trn din rng. Mt s cng c kinh
t gp phn to ngun thu cho NSNN cn thp, cha p ng c nhu cu ti
chnh ti u t cho cc hot ng BVMT. y mnh p dng cc cng c
kinh t ny, cn xy dng hnh lang php l y , ng b, cc th tc, trnh
t r rng, c th to iu kin cho cc loi cng c kinh t ang trin khai c
thc hin mt cch n gin, r rng, hiu qu. Trong thi gian ti nn tp trung
vo vic p dng hiu qu cc loi thu, ph mi trng tng ngun thu cho
NSNN, ng gp cho tng trng kinh t. Ngoi ra, cn nghin cu thm kinh
nghim ca cc nc trn th gii v mt s loi cng c kinh t khc trin
khai, p dng Vit Nam sao cho ph hp v hiu qu.
V c ch nh gi, lng gi gi tr mi trng, hch ton mi trng
cng l mt trong nhng ni dung quan trng gp phn y mnh kinh t ha
lnh vc mi trng, cha c hnh thnh. Hin nay, mi ch c mt vi nghin
cu th nghim cha c cc hng dn c th v quy trnh, phng php
nh gi nhng gi tr mi trng ny (c bit l nhng gi tr mi trng phi
th trng) cng nh lng ha nhng thit hi do nhim, suy thoi mi
trng. Hch ton qun l mi trng cha c p dng trong cc doanh
nghip, cng nh trong quy hoch pht trin kinh t x hi ca vng- quc gia.
V th, trong thi gian ti cn hnh thnh c c ch nh gi, lng gi, hch
ton mi trng c th p dng vo trong thc t, gp phn h tr cho cng
tc qun l mi trng hiu qu hn, ng b vi nn kinh t th trng c s
qun l ca Nh nc.
126
128
131
Tng cng nng lc nghin cu, phn tch kinh t trong lnh vc mi
trng, pht trin i ng cn b qun l nh nc mi trng c kin
thc tng hp v kinh t, x hi v mi trng99
Bn cnh nhng gii php v php lut, h thng qun l th nhim v xy
dng i ng cn b c chuyn mn l mt trong nhng gii php quan trng,
cn phi thc hin sm. S lng cn b, cng chc, vin chc c o to
chnh quy v mi trng hin nay cn yu v thiu, c bit l cc cn b c
kin thc chuyn su v kinh t. Nng lc phn tch kinh t trong lnh vc mi
trng ni ring v ngnh ti nguyn v mi trng ni chung cn yu v yu t
kinh t trong cc chnh sch bo v mi trng cha c ch trng. Cha c
mng li cc chuyn gia kinh t h tr trong qu trnh hoch nh chnh sch
mi trng. V vy, tng cng nng lc cho i ng cn b qun l nh nc
v mi trng cn phi thc hin khn trng v mnh m.
Tp trung o to cn b trong lnh vc mi trng cc B, ngnh
Trung ng v cc cp a phng v kin thc chuyn ngnh mi trng, c
th l chuyn ngnh kinh t mi trng cung cp cho h nhng kin thc
tng quan v kinh t hc (kinh t vi m v kinh t v m); mi quan h bin
chng gia pht trin kinh t v mi trng; v cc k nng phn tch kinh t
cc nh qun l c th nhn nhn, phn tch, nh gi mi trng di gc
kinh t.
Bn cnh , cn huy ng thm s tham gia ca cc chuyn gia kinh t
vo cng tc qun l mi trng c th nh cng tc nghin cu, hoch nh,
xy dng cc chnh sch v mi trng. Cn c nhng gii php thu ht i ng
cn b, cng chc vi nhng chnh sch, ch u i.
Xy dng trung tm nghin cu chuyn v Kinh t Mi trng thuc
Vin Khoa hc qun l Mi trng lm u mi cho cc hot ng nghin
cu khoa hc v kinh t mi trng, h tr cho cc nh lnh o trong vic
hoch nh, xy dng cc chnh sch qun l mi trng di gc kinh t,
99
132
gia cc dch thu gom, vn chuyn, ti ch, x l cht thi v cc dch v khc v
bo v mi trng.
Lut bo v mi trng 2005 cp n kha cnh x hi ha hot
ng bo v mi trng trong ton b vn bn Lut v dch v mi trng c
qui nh ti iu 116 v pht trin dch v mi trng. Theo , trong lnh vc
thu gom, ti ch, x l cht thi, Nh nc khuyn khch t chc, c nhn thnh
lp doanh nghip, dch v gi gn v sinh mi trng thc hin hot ng gi
gn v sinh, bo v mi trng thng qua hnh thc u thu.
X hi ho bo v mi trng s huy ng ti a cc ngun lc trong x
hi, s gp phn trin khai ch trng kinh t ha lnh vc mi trng mt cch
hiu qu hn. V vy, cn phi xy dng cc c ch chnh sch u i khuyn
khch cng tc x hi ha bo v mi trng, khuyn cc doanh nghip, cc
thnh phn kinh t u t cho cng tc bo v mi trng.
Tng cng cng tc thanh tra, kim tra theo di v vic thi hnh cc
quy nh ca php lut v kinh t ho lnh vc mi trng
Cng tc thanh tra, kim tra ng vai tr quan trng trong vic c thc,
gim st, pht hin kh khn, bt cp v kp thi h tr cc c nhn, doanh
nghip v cng ng trong qu trnh thc hin cc quy nh php lut v thu,
ph v cc cng c kinh t cng nh cng c h tr khc. Cn nng cao cht
lng thanh tra, kim tra bng cc bin php nghip v, tng tn sut v bm st
a bn a phng. Cn xy dng cc nhm h tr bao gm cc cn b c
chuyn mn, cnh st mi trng v ngi dn a phng nm tnh hnh
thc hin ti a bn, kp thi pht hin vi phm v tr gip khi cn thit.
u t, ci thin thit b quan trc v cc thit b h tr trong qu trnh
trin khai kinh t ho mi trng
Cc d liu mi trng phc v trc tip cho cng tc trin khai cc cng
c kinh t nh thu, ph, hoch ton, lng gi. vv Cht lng d liu lun
phi c m bo chnh xc, cp nht v ng b. V vy, cc thit b quan
135
Thu bo v mi trng
Lut thu mi trng c ban hnh nhm nh vo i tng gy
nhim mi trng bo v mi trng, gp phn thay i nhn thc ca cng
ng, p ng yu cu pht trin kinh t ca t nc, xy dng h thng thu
ng b, ph hp. ngi dn c th hiu v thc hin Lut mt cch nghim
tc trong thc t cn trin khai tuyn truyn, hng dn c th, r rng nhng
ni dung cha c th trong lut
Lut thu bo v mi trng quy nh 8 nhm i tng phi np thu
BVMT gm: xng, du, m nhn; than ; dung dch HCFC; ti ni lng thuc
din chu thu; thuc bo qun lm sn hn ch s dng; thuc kh trng kho
100
137
Tn hng
Sn lng
Thu sut ti a
Tin thu
(nm 2009)
1
Ti ni lng
80 t kg
50.000 VN/Kg
4.000.000 t ng
Xng cc
loi
14.000.000 tn
4.000VN/lt
= 56*1012 VN
=14* 106 tn
= 56.000 t ng
= 14* 109 kg
3
Than
30 triu tn
30.000 VN/ tn
HCFC
3.000 tn
5.000 VN/kg
= 3* 106
5
Thuc bo
v thc vt
38.000 tn
Tng
5.000 VN/kg
4.057.105 t ng
Ph bo v mi trng i vi nc thi
Ph bo v mi trng i vi nc thi nhm mc ch bo v mi
trng nc v hn ch lng nc thi cha qua x l thi ra mi trng, s
dng cc bin php nhm hn ch nhim, gp phn vo bo v mi trng.
Ngh nh 67/2003/N-CP c ban hnh l cng c kinh t u tin c p
dng nc ta. Ngh nh ny ra i to iu kin thun li trong cng tc
bo v mi trng xong trong thc t cn gp nht nhiu kh khn. Theo nghin
cu ca Vin Khoa hc qun l mi trng trong ti Kho st nh gi
thc tin thi hnh Ngh nh 67/2003 N-CP v thu ph nc thi v gii
php hon thin, nhm nng cao hiu qu ca cng tc thu ph, ti
xut mt s gii php cn thc hin nh sau:
Th nht, i tng chu ph nc thi cn c p dng theo ngnh, c
bit l cc ngnh c nguy c gy nhim mi trng nc cao. Thc t cho
thy trong hu ht cc trng hp, s lng cc doanh nghip phi tr ph l qu
ln so vi nng lc ca cc S Ti nguyn v Mi trng. Vi nng lc hn ch
ca cc cp qun l, vic p dng ph i vi cc doanh nghip ln trong mt s
ngnh c th l tng i kh thi. lm c iu , trc ht cn xc nh
ngnh gy nhim chnh. Cc ngnh ny bao gm: sn xut giy, dt may, da
giy, ho cht, ch bin thc phm. Nghin cu gn y ca Ngn hng th gii
v nh gi v phn tch tc ng nhim do ngnh cng nghip ch bin, ch
to Vit Nam cho thy ch tnh ring 3 ngnh cng nghip (Bao b giy v ba
cc tng VSIC 2102 (VSIC l h thng m ngnh kinh t ca Vit Nam); Bt
giy, giy v ba cc tng VSIC 2101; sa v cc sn phm sa VSIC 1520)
ng gp hn 45% tng lng pht thi BOD ca ton ngnh cng nghip ch
bin. Tng t nh vy theo c tnh 3 ngnh (Phn bn v cc hp cht nit
VSIC 2412; st thp c bn VSIC 2710; v ho cht c bn tr phn bn v
139
cc hp cht nit VSIC 2411) to ra hn 40% tng lng kim loi nng pht
thi vo mi trng. tin cy ca nhng tnh ton ny c th cha hon ton
chnh xc nhng cho thy mt thc t l c mt s ngnh s to ra nhim
nhiu hn ngnh khc. Do vy, gim nhim mt cch ng k, Chnh ph
nn tp trung vo qun l mt s ngnh c tim nng gy nhim cao. Nh
c th gim bt gng nng ca cc c quan qun l trong vic trin khai thnh
cng cc cng c kinh t trn thc t. Gii php ny c cc doanh nghip la
chn u tin hng u trong phn xut ca phiu iu tra kho st do Vin
Khoa hc qun l mi trng tin hnh.
Th hai, cc ch tiu tnh ph nc thi ch nn p dng cho ch tiu
nhim COD, cc ch tiu khc (nu c) nn qui i v COD tng ng. Thc
t vic p dng ph nc thi cng nghip ti H Ni v thnh ph H Ch Minh
cho thy phn ln s ph thu c t 3 ch tiu BOD, COD v TSS. Cc ch tiu
ny thng c cc doanh nghip k khai, tng i d dng trong vic kim
tra v chi ph phn tch tng i thp. Mt khc, nng lc ca cc c quan qun
l trong vic kim sot kim loi nng l rt hn ch v chi ph cho vic phn tch
l tng i ln.
p dng thnh cng Ngh nh 67/2003/N-CP, chng ti khuyn ngh
Chnh ph ch nn p dng ph BVMT cho ch tiu nhim COD. Cc ch tiu
khc (nu c) nn qui i v COD tng ng theo kinh nghim ca Trung
Quc. Vi trnh pht trin, trnh cng ngh v iu kin kinh t x hi
tng ng, kinh nghim ca Trung Quc tng i ph hp vi Vit Nam.
Th ba, cn xy dng h thng ph hai nc l ph c nh v ph bin i
nhm t mc tiu hn ch nhim v to ngun thu cho ngn sch nh nc.
Mc tiu chnh ca vic p dng ph nc thi nhm (1) Nhm hn ch nhim
mi trng t nc thi, (2) s dng tit kim nc sch v (3) to ngun kinh
ph cho Qu Bo v mi trng thc hin vic bo v, khc phc nhim mi
trng. Trong 3 mc tiu trn, thay i hnh vi ca ngi gy nhim l mc
tiu quan trng nht, tip n l to ngun thu cho cng tc bo v mi trng
140
v s dng hiu qu ti nguyn nc. Tuy nhin thc t cho thy mc tiu to
ngun thu i khi c u tin hn cc mc tiu khc.
H thng ph hin hnh ca Vit Nam c xy dng ging nh h thng
ph nhim khng c ph c nh bt buc i vi cc doanh nghip. Ngh nh
67/2003/N-CP a ra mc ph ti a v mc ph ti thiu i vi cc cht
nhim qui nh. Vi h thng ph nh vy, mc tiu hn ch nhim v to
ngun thu rt kh t c. H thng ph 2 nc s gip gii quyt nhng tn ti
ca Ngh nh 67/2003/N-CP v t c 2 mc tiu trn
Philippines v Malaysia u rt thnh cng trong vic p dng h thng
ph 2 nc. Vit Nam nn hc tp kinh nghim m hnh ny. Trong , nc th
nht l ph c nh tng t ph hnh chnh, bt buc cho mi tng nhm to
ngun thu cho cng tc qun l; v nc th hai l ph nhim ng nht nh
theo mc pht thi khng ph thuc vo vic pht thi trong hay vt tiu
chun.
gim s lng cc doanh nghip phi gim st, cc c quan qun l nn
p dng ph c nh i vi cc doanh nghip va v nh. Cc doanh nghip
ln s phi chu ng thi 2 mc ph trn. Vic phn loi doanh nghip ln vi
doanh nghip va v nh c th theo cch phn loi thng thng v vn v lao
ng(Theo qui nh Doanh nghip va v v nh l cc doanh nghip c vn <
10t ng v s lng lao ng < 300 ngi ) hoc theo khi lng nc thi
trn c s kinh nghim ca Philippines (Theo qui nh ca Philippines cc
doanh nghip nh c khi lng nc thi < 30m3/ngy, cc doanh nghip va
c khi lng nc thi t 30-150m3/ngy, cc doanh nghip ln c khi lng
nc thi > 150m3/ngy).
Th t, xc lp mc ph ph hp nhm tng cng tnh rn e cc c s
sn xut c nguy c gy nhim mi trng nc. Mc ph cao c th to ng
lc mnh cho cc doanh nghip ct gim nhim nhng hiu qu v ngun thu
thng khng t c. Cc doanh nghip lun c xu hng tm cc gii php
x l nhim trnh phi tr ph cao. Tuy nhin, cng phi tha nhn vic p
141
Bo co 16/BC-CP ngy 15/10/2010, Bo co trnh Quc Hi v tnh hnh thc hin ngn sch nh
nc nm 2010 v d ton Ngn sch Nh nc nm 2011
143
n tnh trng chng cho hoc b st, dn tri, lng ph. Kinh ph chi s nghip
mi trng cc b, ngnh, a phng cha c b tr , ng vi ni dung
chi, tp trung vo cc vn mi trng trng tm, trng im (hu ht cc a
phng b tr t 80%- 90% tng chi s nghip mi trng cho thu gom, vn
chuyn cht thi sinh hot), dn ti vic khng cn kinh ph thc hin cc ni
dung qun l mi trng khc theo quy nh. Bo co ca B Ti nguyn v
Mi trng cho bit chi cho s nghip mi trng Vit Nam mi t 1% tng
chi ngn sch t nm 2006, trong khi Trung Quc v cc nc ASEAN u t
cho mi trng trung bnh hng nm chim 1% GDP; cc nc ang pht
trin chim t 3% 4%. B Ti nguyn v Mi trng ang ngh Quc hi
tng chi ngn sch bo v mi trng ln 1,5 - 2% Ngn sch Nh nc giai
on 2011 2015.
m bo ngun lc cho cng tc bo v mi trng trong bi cnh
ngun lc cn hn ch, cn sa i qui nh s dng ngun thu t ph bo v
mi trng theo hng tp trung cho mc tiu ci thin mi trng nc thng
qua qu bo v mi trng Vit Nam. Kinh nghim ca cc nc trn th gii
cho thy, cc khon thu ny nn c dnh ring u t tr li cho mi
trng: cho cc hot ng chng nhim ca bn thn cc c s np ph, hay
ti tr cc hot ng cng cng khc (v d xy dng nh my x l nc thi)
hay nng cao nng lc cho c quan qun l mi trng.
c tnh ngun thu t ph bo v mi trng i vi nc thi tnh
n 2015
D kin trong thi gian ti s tin thu c qua ph nc thi, c bit l
nc thi cng nghip s l tng i ln. p dng cng thc tnh ph bo v
mi trng i vi nc thi cng nghip theo :
144
Trong :
TF l tng ph nc thi m c s SXKD phi np trong qu;
TFi l s ph nc thi phi np i vi cht gy nhim i (BOD,
COD,TSS...) trong qu;
Qt l tng lng nc thi thi ra (m3/qu);
Ci l hm lng cht gy nhim i c trong nc thi (mg/l);
Ri l mc thu ph bo v mi trng i vi nc thi cng nghip ca
cht gy nhim i thi ra mi trng tip nhn tng ng (ng/kg).
c tnh thc hin da trn c s Quyt nh 1419/Q-TTg ngy
7/9/2009 ph duyt chin lc sn xut sch hn trong cng nghip n nm
2020 v Quyt nh s 1107/Q-TTg v vic ph duyt Quy hoch pht trin
cc khu cng nghip Vit Nam n nm 2015 v nh hng n nm 2020
v d bo xu th h thng cc khu cng nghip, khu ch xut, , n nm 2020
u t ng b hon thin cc khu cng nghip hin c, thnh lp mi mt
cch c chn lc cc khu cng nghip vi tng din tch tng thm khong
20.000 ha - 25.000 ha; nng tng din tch cc khu cng nghip n nm 2015
khong 65.000 ha - 70.000 ha. Phn u t t l lp y cc khu cng nghip
bnh qun trn ton quc khong trn 60%.
Gi nh rng lng nc thi cng nghip do m rng quy m thi ra v
lng nc thi tit kim c do p dng sn xut sch hn cn bng v mc
nc thi gia tng trong thi gian ti khng ang k vi iu kin thc hin
nghim vic thu ph nc thi n nm 2015 th tng thu t ngun ny l 82,7 t
ng.
145
ph, c quan qun l mi trng cn phn chia cc loi hnh sn xut, kinh
doanh, dch v h thng cc ngun pht sinh cht thi rn ngay t khu u
tin, nh: khu vc nh (h khng kinh doanh dch v); khu vc thng mi;
khu vc nh ngh; khu n ung; khu vc dch v; khu nghin cu v o to;
vn phng; rc y t; khu vc xy dng mi v ci to; khu vc dch v cng
cng; cc nh my x l nc cp, nc thi, l t cht thi sinh hot; khu
cng nghip...Mt trong nhng kh khn trong vic thu ph l rt kh
phn loi r u l cht thi rn nguy hi, u l cht thi rn thng thng.
Thc t cho thy trong Ngh nh 174 ch phn loi thnh hai i tng thu ph
l cht thi rn thng thng v cht thi rn nguy hi, tuy nhin gia doanh
nghip v c quan chc nng vn cn nhiu tranh ci trong vn ny. cng
tc thu ph din ra thun li, cc c quan qun l nh nc cn c nhng vn
bn hng dn c th v phn loi cht thi, i tng phi chu ph bo v mi
trng i vi cht thi rn.
Th t, tng cng kim tra gim st ca cc c quan qun l nh nc
cn kim tra gim st thng xuyn c hai bn: bn pht sinh cht thi ln bn
thu gom v x l cht thi nhm hn ch tiu cc trong vic thu ph.
Th nm, tng mc ph BVMT i vi CTR thng thng cho ph hp vi
thc t. Theo s liu thu thp c th chi ph x l cho 01 tn rc thi sinh hot
vo khong 14 USD, trong khi mc ph BVMT l 40.000 ng/ tn, ch bng
13% chi ph x l. Mc ph BVMT i vi CTR thng thng cn tng ln
m bo c th trang tri mt phn chi ph cho vic u t x l CTR thng
thng, gim bt gnh nng chi ph cho NSNN.
c tnh ngun thu t ph v sinh mi trng v ph bo v mi
trng i vi cht thi rn tnh n nm 2015
Vi nhng gii php tch cc trn, d kin ti nm 2015 thu ph bo v
mi trng i vi cht thi rn s c nhng chuyn bin tch cc. c tnh
ngun thu nh sau:
147
+ Ph BVMT i vi CTR
Theo Ngh nh 174/N-CP v thu ph BVMT i vi cht thi rn th
mc thu ph nh sau: di 40.000/tn i vi cht thi rn thng thng v
di 6.000.000/tn i vi cht thi rn nguy hi. c tnh ngun thu i vi
cht thi rn thng thng nh sau:
Theo Chin lc quc gia v qun l tng hp cht thi rn n nm
2015, tm nhn n nm 2050, tng khi lng cht thi rn cng nghip l 9,6
triu tn trong t l cht thi rn nguy hi khong 40% (tng ng l 3,84
triu tn), cht thi rn thng thng l 60% (tng ng l 5,76 triu tn).
Gi s, p dng mc ph 40.000 ng/tn i vi cht thi rn thng
thng vo nm 2015 v 6.000.000 ng/tn i vi cht thi rn nguy hi
Tng ph thu c t cht thi rn thng thng c tnh khong l:
9,6 * 106* 40.000 = 384* 109 VN = 384 t ng
Tng ph thu c i vi cht thi rn nguy hi c tnh khong:
3,84* 106 *6.000.000 = 23,04 * 1012 = 23.040 t ng
Nh vy, tng ph thu c i vi cht thi rn vo nm 2015 c tnh
khong 23.424 t ng
149
Loi khong sn
n v
Mc thu
Sn lng (d
S tin thu
(ng)
kin)/ nm
(t ng)
m3
lm xi mng,
a
m3
2.000
350 triu
700
m3
50.000
350 triu
17.500
xy dng
b
p lt, lm m
ngh
Trng thch
m3
20.000
1 triu
20
Si
m3
4.000
50 triu
200
Ct xy dng
m3
2.000
50 triu
100
Than
Tn
Than
Tn
15 triu
90
6.000
150
Ph nc thi
82,7
Ph cht thi rn
23.424
19.000
Ph mi trng
42506,7
cao trn th gii, vi nhiu h sinh thi trn cn, di nc, h ng, thc vt
c hu. Bn cnh nhng gi tr ln v mi trng, a dng sinh hc s c
nhng ng gp ln v mt kinh t nu bit khai thc, s dng hp l. Do vy,
bn cnh cc gii php chung, cn c nhng nghin cu, p dng c th pht
huy c gi tr ca a dng sinh hc, xy dng mt th trng mi v mi
trng nh sau:
Th nht, Chnh ph cn xem xt v ban hnh vn bn qui phm php
lut v chi tr dch v mi trng. Hin nay, mi ch c mt vn bn php lut
v vn ny l Quyt nh s 380/Q-TTg ngy 10 thng 4 nm 2008 ca Th
tng Chnh ph v chnh sch th im chi tr dch v mi trng rng v
thc hin th im. V vy, vic ra i vn bn lut qui nh v chi tr dch v
mi trng s l c s trin khai m rng cc d n chi tr dch v mi
trng th im thnh cng Vit Nam.
Th hai, tip tc th nghim v p dng rng ri c ch chi tr dch v
mi trng trong bo tn a dng sinh hc. Theo kinh nghim th gii, t vic
nghin cu, nh gi m hnh thnh cng ca chi tr dch v mi trng th Nh
nc ng vai tr quan trng trong vic iu tit cc d n, c bit trong vic
xy dng khung chnh sch, php lut, h tr ti chnh, k thut thng qua cc
chng trnh xc tin. Hin nay, Vit Nam mi ch p dng cng c ny i vi
h sinh thi rng, tuy nhin bn cnh cc h sinh thi ny, nc ta cn rt nhiu
h sinh thi khc cn bo tn c th p dng c nh bin, ni vi, h sinh
thi di nc v.v... Do vy, Chnh ph cn khn trng xy dng mt khung
quc gia v chi tr dch v mi trng v nhng hng dn chi tit c th c
ch thc hin trnh s trng lp.
Th ba, cn xy dng hng dn c th trin khai ni dung v vn
ti chnh cho vic bo tn v pht trin bn vng a dng sinh hc, dch v mi
trng lin quan n a dng sinh hc v bi thng thit hi v a dng sinh
hc. Ni dung ny c qui nh t iu 73 n iu 75 trong Lut a dng
sinh hc 2008, tuy nhin cha trin khai hiu qu do cha c vn bn hng
152
103
http://www.agenda21.monre.gov.vn
153
sn phm m bao b hoc cht thi sau khi s dng c kh nng ti ch, ti s
dng hoc c nguy c nh hng ln ti mi trng. Mt s loi bao b, sn
phm sau khi s dng c c tnh kh phn hu trong t nhin hoc qu trnh s
dng phn tn, nh l kh thu gom tp trung v c kh nng nh hng nghim
trng ti mi trng nh thu tinh, nilon, du nhn, c quy, pin, bng n, sm
lp v.v... Ngha v t cc hon tr c th c a vo quy nh trong Lut
Bo v mi trng hoc cc quy nh v qun l cht thi. Mc t cc quy nh
mc va phi va to ra li ch cho ngi tr li cht thi ti ch, ti s
dng hoc x l, va m bo s bnh ng gia hng ho sn xut trong nc
v hng ho nhp khu v khng c km hm sc tiu th sn phm. Bn
cnh , phi thit lp mng li thu gom, chuyn giao cht thi v c ch chi
tr tin t cc thun li.
K qu mi trng
Bn cnh cc gii php chung cp phn trn, p dng hiu qu
cng c ny cn thc thi nghim ngha v k qu khi phc mi trng i vi
i tng c hnh vi khai thc khong sn. C quan qun l nh nc v
khong sn t trung ng ti a phng cn gim st cht ch hot ng khai
thc khong sn, c bit l pht hin x l nhng trng hp khc thc tri
php. i vi cc c quan qun l ti a phng (S Ti nguyn v Mi
trng) cn ra sot cc c s khai thc trn a bn v phn loi cc c s theo
tiu ch thc hin ngha v k qu mi trng. Cn a ra cc gii php kin
quyt i vi cc trng hp vi phm nh nh ch khai thc hoc thu hi giy
php khai thc.
Bi thng thit hi mi trng
i vi cng c kinh t ny, Chnh ph cn nhanh chng ban hnh cc
vn bn quy nh tiu ch lng ho thit hi do nhim mi trng lm c
s cho vic xc nh thit hi v bi thng nhm khc phc nhng kh khn
hin nay. Bn cnh , cn xy dng v ban hnh nhng vn bn hng dn th
tc, trnh t khiu kin v gii quyt bi thng thit hi cng ng c th
154
nm r v d dng thc hin khi chu thit hi, trnh tnh trng sch nhiu hnh
chnh, gy kh khn cho ngi b hi v to iu kin thun li cho i tng
gy nhim lch lut, trn trnh trch nhim.
Ngoi ra, i vi vic p dng trch nhim bi thng thit hi cn c cc
quy nh mang tnh cht linh hot hn. Theo lut quy nh th thit hi phi c
bi thng ton b v kp thi, song trong lnh vc mi trng, do gi tr ca
cc thit hi v mi trng thng rt ln v kh xc nh nn trong nhiu
trng hp vic thc hin l rt kh khn. V d nh ngi gy thit hi i vi
mi trng c th bi thng mt ln hoc nhiu ln trong khong thi gian ti
a mt s nm nht nh no k t ngy p dng trch nhim bi thng thit
hi.
Bn cnh , cng cn cn nhc n cc quy nh v thi hiu khi kin
yu cu bi thng thit hi. Theo b Lut dn s th thi hn ny l hai nm k
t ngy quyn v li ch hp php ca c nhn, php nhn, ch th khc b xm
phm. Song cng cn tnh n trong lnh vc mi trng, ngy quyn v li ch
hp php b xm hi khng hon ton trng kht vi ngy pht sinh thit hi trn
thc t. Thit hi i vi ngi b nhim cht phng x, nhim ha cht c hi
l nhng v d in hnh. Nn chng php lut mi trng cn hng ti vic
quy nh thi hiu khi kin gn vi ngy m thit hi thc t xy ra v cn c
khong thi gian di hn 2 nm.
Khi p dng trch nhim bi thng thit hi v mi trng, Vit Nam
cn xem xt n cc cam kt quc t v vn ny. V d nh quc t v trch
nhim dn s i vi thit hi do nhim du (International Convention on
Civil Liability for Oil Pollution Damage vit tt l CLC 92) v.v...
Nhn sinh thi
Hon thin h thng cc quy nh i vi vic thc hin v xy dng
chng trnh nhn sinh thi Vit Nam l v cng quan trng v cp thit hin
nay to lp hnh lang php l r rng cho qu trnh p dng. Ngoi ra cn tin
hnh trin khai mt s gii php sau:
155
156
157
KT LUN
Ch trng y mnh kinh t ha trong ngnh ti nguyn v mi trng
ni chung v trong lnh vc mi trng ni ring l ch trng ng v kp thi
m Ban cn s ng B Ti nguyn v Mi trng ra. thc hin tt ch
trng trn, chng ta cn c cc nghin cu, iu tra kho st trong tng lnh
vc, hon thin h thng thu, ph ph hp, cng nh xy dng khung php l
ng b, y v kh thi qun l mi trng mt cch hiu qu, tc ng
vo chnh li ch ca cc ch th tham gia lm nhim mi trng trn c thay
i nhn thc hnh vi theo hng bo v mi trng.
Cn nghin cu v xy dng cc quy trnh p dng ph hp cc cng c
kinh t trong qun l mi trng v trin khai nghin cu v p dng mi cc
cng c kinh t pht huy hiu qu i vi vic bo v mi trng v gp
phn thu ngn sch nh: giy php x thi c th chuyn nhng, chi tr dch
v mi trng.. .
158
PH LC
159
Ph lc 1
BAN CHP HNH TRUNG NG
BAN CN S NG B TI NGUYN V
-------
MI TRNG
------S: 27-NQ/BCSTNMT
NGH QUYT
V Y MNH KINH T HA NGNH TI NGUYN V MI TRNG
I. T VN
Ti nguyn v mi trng c vai tr thit yu i vi con ngi, l nn tng
tn ti v pht trin ca x hi, ng gp quan trng cho ngn sch nh nc v
tng trng ca mi nn kinh t. Trong bi cnh ton cu ho, ti nguyn tr
thnh ngun lc khan him, l i tng tranh chp quyt lit gia cc nc;
mi trng b nhim, suy thoi nhanh, tr thnh vn ton cu, mi lo chung
ca ton nhn loi. V vy, cng tc qun l ti nguyn v bo v mi trng
c coi trng v c v tr c bit trong chin lc pht trin bn vng ca cc
quc gia trn th gii.
Nc ta ang trong qu trnh xy dng th ch kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha, n lc tng trng nhanh v bn vng thu hp
khong cch tt hu so vi th gii. Qu trnh ny i hi phi c nhng thay
i c bn trong c ch qun l v phng thc iu hnh ca ton b nn kinh
t, tng khu, tng b phn, trong c ngnh ti nguyn v mi trng.
Tuy nhin, trc yu cu i mi, hi nhp quc t v xy dng ng b
th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha, cng tc qun l ti
nguyn v bo v mi trng cn bc l nhiu bt cp. Cc yu t th trng v
cc loi th trng v ti nguyn v mi trng hnh thnh, pht trin chm,
thiu ng b, vn hnh cha thng sut. Ti nguyn cha c coi l ngun
160
161
163
xut tng thu sut ti nguyn nc, s dng cc loi thu, ph khc lin quan
n ti nguyn nc iu tit v m hot ng khai thc, s dng ngun nc
mt, nc di t theo hng tit kim v hiu qu.
Sa i Lut Ti nguyn nc theo hng xc lp c ch qun l ti
nguyn nc ng b vi th ch kinh t th trng nh hng x hi ch
ngha.
c) Lnh vc a cht v khong sn
Khong sn l ti nguyn khng ti to, ang khan him dn, tr thnh i
tng c quan tm c bit trn phm vi ton cu, cn phi c qun l s
dng theo ch c bit ph hp vi c ch kinh t th trng; nghin cu sm
xc lp ti khon quc gia v ti nguyn khong sn; xy dng chin lc khai
thc, s dng ph hp vi tng giai on pht trin t nc, li ch quc gia
trn c s phn tch, d bo cung - cu trn th gii; nghin cu, r sot, i mi
c ch qun l hot ng kho st, thm d, cp php khai thc khong sn ph
hp vi c ch kinh t th trng; thc hin th im u thu khai thc khong
sn, tin ti p dng rng ri trn phm vi c nc; nghin cu hnh thnh cc
c ch to ngun thu t hot ng khong sn tng ng gp ngn sch v ti
u t cho kho st, thm d khong sn; nh gi khong sn theo c ch th
trng; s dng cc cng c thu ti nguyn, ph khai thc ti nguyn iu
tit v m vic khai thc v s dng khong sn hiu qu, tit kim, gim xut
khu th, thc y ch bin su khong sn; xy dng n thng mi ha
thng tin, s liu v a cht, khong sn ph hp vi c ch kinh t th trng.
Sa i Lut Khong sn theo hng xc lp c ch qun l cc hot ng
khong sn ng b vi th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha.
d) Lnh vc mi trng
Xc nh bo v mi trng l thc o hiu qu v tnh bn vng ca cc
hot ng kinh t; nghin cu i mi c ch qun l cc hot ng quan trc,
phn tch mi trng, lp v thm nh bo co nh gi tc ng mi trng,
bo co nh gi mi trng chin lc, cng nhn, chng nhn v mi trng,
165
167
ng, chnh quyn, on th, ng vin, cn b, cng chc, vin chc, ngi lao
ng trong ton ngnh.
2. Tng cng nng lc nghin cu, phn tch kinh t trong ngnh ti nguyn v
mi trng; xy dng v pht trin i ng cn b qun l nh nc v ti
nguyn v mi trng c kin thc tng hp v kinh t, x hi, ti nguyn v
mi trng; b sung vo lc lng cn b lnh o ca ngnh cc cn b c
chuyn mn su, c kinh nghim nghin cu, phn tch kinh t.
3. Hnh thnh mng li chuyn gia, cng tc vin kinh t ca ngnh, phi hp
cht ch, huy ng s tham gia ca cc t chc, n v nghin cu, phn tch
kinh t trong v ngoi nc trong thit k, xy dng chnh sch, php lut v
qun l ti nguyn v bo v mi trng.
4. u tin cho nghin cu khoa hc, pht trin cng ngh v hp tc quc t v
kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng.
5. Tng cng u t, huy ng cc ngun lc trong x hi cho nghin cu,
trin khai cc nhim v, gii php y mnh kinh t ha ngnh ti nguyn v
mi trng.
IV. T CHC THC HIN
1. Phn cng thc hin
a) Cc cp u ng, chnh quyn, on th trong ngnh ti nguyn v mi
trng c trch nhim t chc tuyn truyn, ph bin, qun trit cc nguyn tc
ch o, mc tiu, nhim v v gii php y mnh kinh t ho ngnh ti nguyn
v mi trng n cc ng vin, cn b, cng chc, vin chc, ngi lao ng
trong ton ngnh.
b) V K hoch ch tr, phi hp vi Vin Chin lc, Chnh sch ti nguyn v
mi trng v cc n v lin quan xy dng trnh B trng ph duyt K
hoch hnh ng thc hin Ngh quyt.
c) Th trng cc n v trc thuc B, Gim c S Ti nguyn v Mi trng
trong phm vi, quyn hn ca mnh c trch nhim lp k hoch, chng trnh,
168
TM. BAN CN S NG
- B Chnh tr ( bo co);
B TH
- Ban B th ( bo co);
- Vn phng Trung ng v cc Ban ca ng ( bo co);
- Ban cn s ng, ng on, ng y trc thuc
Trung ng ( phi hp);
- Cc tnh y, thnh y ( phi hp);
- Cc y vin Ban cn s ng, Ban chp hnh ng b
B Ti nguyn v Mi trng ( thc hin);
- B th ng b, chi b, Th trng cc n v thuc B,
Gim c cc S Ti nguyn v Mi trng ( thc hin);
- Cng on B, on TNCS H Ch Minh B,
Hi Cu chin binh c quan B ( thc hin);
- Lu VPBCS, V KH, Vin CLCSTN&MT.
169
Ph lc 2
B TI NGUYN V
MI TRNG
c lp T do Hnh phc
-------
---------
S: 675/Q-BTNMT
QUYT NH
BAN HNH K HOCH HNH HNH NG CA B TI NGUYN V
MI TRNG THC HIN NGH QUYT S 27-NQ/BCSTNMT NGY
02 THNG 12 NM 2009 CA BAN CN S NG B TI NGUYN V
MI TRNG
B TRNG B TI NGUYN V MI TRNG
Cn c Ngh nh s 25/2008/N-CP ngy 04 thng 3 nm 2008 ca Chnh ph
quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c cu t chc ca B Ti nguyn
v
Mi
trng;
Ni nhn:
B TRNG
- Nh iu 2;
- Th tng Chnh ph ( bo co);
- Cc Ph Th tng Chnh ph ( bo co);
- Vn phng Trung ng;
- Vn phng Quc hi;
- Vn phng Chnh ph;
- Cc Th trng;
- Cng on B, on TNCS H Ch Minh B,
Hi Cu chin binh c quanB;
- Lu VT, V KH, H.
171
K HOCH HNH NG
CA B TI NGUYN V MI TRNG THC HIN NGH QUYT S
27-NQ/BCSTNMT NGY 02 THNG 12 NM 2009 CA BAN CN S
NG B TI NGUYN V MI TRNG V Y MNH KINH T
HA NGNH TI NGUYN V MI TRNG
(Ban hnh theo Quyt nh s 675/Q-BTNMT ngy 09 thng 4 nm 2010 ca
B trng B Ti nguyn v Mi trng)
Thc hin Ngh quyt s 27-NQ/BCSTNMT ngy 02 thng 12 nm
2009 ca Ban cn s ng B Ti nguyn v Mi trng v y mnh kinh t
ha ngnh ti nguyn v mi trng, B Ti nguyn v Mi trng xy dng K
hoch hnh ng vi nhng ni dung ch yu sau:
I. MC TIU
1. Mc tiu tng qut
Hon thin th ch qun l ti nguyn v bo v mi trng ng b vi
tin trnh xy dng th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha nhm
tng cng v nng cao hiu qu qun l nh nc, pht huy tim nng, nng
tm ng gp v v th ca ngnh ti nguyn v mi trng trong nn kinh t
quc dn.
2. Mc tiu c th
- To s chuyn bin mnh m trong nhn thc v thng nht hnh ng ca cc
cp y ng, chnh quyn, on th trin khai thnh cng cc nhim v v gii
php y mnh kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng.
- Hnh thnh khung chnh sch tng th v hon thin cc cng c thc hin ch
trng y mnh kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng vo nhng nm
u v trin khai thc hin ng b cc chnh sch c th theo tng lnh vc
trong cc nm tip theo ca k hoch 5 nm giai on 2011 - 2015.
- Tip tc pht huy v i mi th ch qun l ti nguyn v bo v mi trng
trn cc nguyn tc c bn ca nn kinh t th trng nh hng x hi ch
172
ngha, pht trin khoa hc v cng ngh, a dng ha ngun thu cho ngn sch
nh nc, gp phn pht trin bn vng t nc
II. NHIM V, GII PHP CHUNG CA NGNH TI NGUYN V
MI TRNG
1. Tuyn truyn, ph bin thng tin v ch trng y mnh kinh t ha
ngnh ti nguyn v mi trng
a) T chc nghin cu, qun trit quan im ca Ban cn s ng B v
ch trng y mnh kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng ti cn b,
cng chc, vin chc v ngi lao ng trong ton ngnh thng qua hnh thc
Hi ngh v truyn hnh trc tuyn;
b) S dng a dng cc knh thng tin v cc phng tin truyn thng, cc
lp tp hun ph bin mc tiu, nhim v chung, cc ni dung c th cho
tng lnh vc nhm nng cao hiu bit v ch trng kinh t ha cng nh cc
cng vic phi lm;
c) Khn trng xy dng v pht hnh cc n phm v Ngh quyt v K
hoch thc hin Ngh quyt.
2. y mnh cng tc nghin cu l lun, tng kt thc tin, ban hnh
khung chnh sch tng th v cc cng c thc hin ch trng y mnh kinh
t ha ngnh ti nguyn v mi trng
a) Hnh thnh v pht trin cc nguyn tc, phng thc, mc tiu, nhim
v trng tm, gii php t ph v l trnh y mnh kinh t ho ngnh ti
nguyn v mi trng;
b) nh gi hin trng, tim nng v ngun lc ca ngnh ti nguyn v
mi trng cho thu ngn sch v tng trng kinh t;
c) Tin hnh phn tch chi ph - li ch ca cc chnh sch qun l ti
nguyn v bo v mi trng sau hn 20 nm i mi, xy dng b tiu ch
nh gi hiu qu kinh t trong qun l ti nguyn v bo v mi trng phc v
vic hoch nh chnh sch giai on mi;
173
B; trin khai thc hin K hoch p dng h thng qun l cht lng theo tiu
chun TCVN ISO 9001:2008 vo hot ng ca cc n v trc thuc B giai
on 2009 - 2011.
5. a dng ho ngun vn v nng cao hiu qu u t cho cc lnh vc ti
nguyn v mi trng
a) Huy ng cc ngun u t t cc doanh nghip v nhn dn thng qua
cc chnh sch, c ch ph hp theo c ch th trng;
b) Hnh thnh cc qu ti nguyn, qu ti chnh h tr qun l ti nguyn
v bo v mi trng ph hp vi c ch kinh t th trng; y mnh sn xut
hng ho mi trng;
c) Thc y pht trin cc n v nghin cu, t vn, doanh nghip cung
ng dch v qun l ti nguyn v bo v mi trng p ng nhu cu trong
nc, tin ti m rng cung ng dch v ra nc ngoi;
d) Xy dng v ban hnh chnh sch cho cc nh u t nc ngoi tham
gia su rng hn vo th trng bt ng sn, th trng dch v mi trng v
cc th trng ti nguyn khc;
e) y mnh hp tc quc t, vn ng cc ngun vn nc ngoi di
nhiu hnh thc khc nhau, bao gm c vn vay h tr pht trin chnh thc
(ODA) v u t trc tip (FDI) cho cc lnh vc ti nguyn v mi trng.
6. Pht trin h thng t chc v ngun nhn lc
a) Tng cng ci thin c s vt cht k thut phc v ch trng y
mnh kinh t ha ngnh ti nguyn v mi trng;
b) Kin ton v nng cao nng lc h thng t chc b my qun l nh
nc v ti nguyn v mi trng t Trung ng n a phng;
c) i mi nng cao cht lng i ng cn b, cng chc, vin chc; xy
dng v thc hin quy hoch cn b theo hng nng cao nng lc t duy, phn
tch kinh t;
176
177
7 Ban Chp hnh Trung ng ng kha X v nng nghip, nng dn, nng
thn;
- Hon chnh quy nh quyn s dng t thc s tr thnh hng ha, d
dng chuyn thnh vn u t thng qua quyn bo lnh, th chp, gp vn;
- Xy dng h thng chnh sch iu tit cc khon thu t t, m bo hi
ha li ch gia ngi s dng t, ch u t v nh nc.
b) R sot, hon thin, i mi c ch qun l cc hot ng iu tra, kim
k, lp h s a chnh, chng nhn quyn s dng t, quyn s hu nh v
ti sn khc gn lin vi t, xy dng khung gi t, nh gi t, lp quy
hoch s dng t, giao t, cho thu t, thu hi t, bi thng, h tr, ti
nh c.
c) Hon thin c ch u gi quyn s dng t, u thu cc d n c s
dng t; pht trin qu t phc v mc ch cng ch, iu tit th trng
t ai v h tr ti nh c; pht trin dch v cng, thc y ci cch hnh
chnh theo hng minh bch v hiu qu.
d) Tng cng cng tc nh gi, i mi h thng ti chnh t ai, khc
phc tnh trng gi t do cc a phng quy nh cha st vi gi chuyn
nhng quyn s dng t thc t trn th trng trong iu kin bnh thng,
m bo cng bng, nng cao hiu qu s dng ti nguyn t, c bit to c
ch thu ht mnh vn u t kinh doanh bt ng sn bng vn ca cc thnh
phn kinh t trong nc v nc ngoi.
) R sot, hon thin, b sung cc c ch thu ngn sch t t ai; y
mnh cng tc d bo v bin ng t ai, th trng, gi c t ai; xy dng
c cu, nh mc s dng t hp l, tit kim, hiu qu kinh t cao.
e) Pht trin th trng quyn s dng t, quyn s hu nh v ti sn
khc gn lin vi t theo hng m rng s tham gia ca cc i tng v ph
hp vi c ch th trng, y mnh thc hin gi giao t v thu t theo c
ch th trng.
179
qu, tit kim, gim xut khu th, thc y ch bin su khong sn;
e) Xy dng chin lc khai thc, s dng ti nguyn khong sn ph hp vi
tng giai on pht trin t nc, li ch quc gia trn c s phn tch, d bo
cung - cu trn th gii; xy dng n thng mi ha thng tin, s liu v a
cht, khong sn ph hp vi c ch kinh t th trng.
4. Lnh vc mi trng
4.1. Mc tiu
Hon thin, i mi c ch qun l v bo v mi trng ng b vi th ch
kinh t th trng nh hng x hi ch ngha trn c s xc nh bo v mi
trng l thc o hiu qu v tnh bn vng ca cc hot ng kinh t; nng
cao ng gp t hot ng bo v mi trng cho ngn sch nh nc v tng
trng kinh t.
4.2. Nhim v, gii php
a) Tip tc r sot hon thin xy dng v ban hnh h thng vn bn quy phm
php lut v mi trng; thc hin xy dng B lut Mi trng theo hng xc
lp c ch qun l v bo v mi trng ng b vi th ch kinh t th trng
nh hng x hi ch ngha;
b) R sot, hon thin, i mi c ch qun l cc hot ng quan trc, phn tch
mi trng, lp v thm nh bo co nh gi tc ng mi trng, bo co
nh gi mi trng chin lc, cng nhn, chng nhn v mi trng, cung
ng dch v mi trng ph hp vi c ch kinh t th trng;
c) y mnh p dng cc cng c kinh t trong bo v mi trng; tip tc b
sung, hon thin cc c ch thu ngn sch t cc hot ng lin quan n mi
trng; t chc th nghim, tin ti p dng cc c ch chuyn nhng, trao i
quyn pht thi; thc hin k qu phc hi mi trng trong khai thc khong
sn; th im, tin ti nhn rng cc m hnh p dng c ch chi tr dch v h
sinh thi; ng thi s dng cc cng c thu, ph mi trng iu tit v m
cc hot ng kinh t theo hng c li cho mi trng;
182
t chc, c nhn tham gia quan trc, chia s thng tin, s liu kh tng, thy
vn;
c) R sot, b sung hon thin cc c ch to ngun thu t quan trc, phn tch,
d bo kh tng, thu vn tng ng gp ngn sch v ti u t tng cng
nng lc ngnh kh tng, thu vn; r sot, i mi c ch d bo kh tng,
thu vn ph hp vi c ch kinh t th trng;
d) Tng cng nng lc d bo v phn tch kinh t v bin i kh hu; lng
gi cc thit hi do bin i kh hu gy ra; tng cng cng tc thng tin tuyn
truyn nng cao nhn thc ca ngi dn v nguy c ca bin i kh hu v
nhng bin php thch ng, gim nh bin i kh hu;
e) Khuyn khch pht trin cc d n theo c ch pht trin sch (CDM); y
mnh p dng cc cng c kinh t trong vic thc y pht trin cc ngnh kinh
t s dng t cc bon;
f) Th nghim cung ng dch v d bo thi tit, kh hu, l lt v thin tai theo
c ch cung - cu ph hp vi nn kinh t th trng;
g) Xy dng v ban hnh n thng mi ha cc sn phm, thng tin, s liu
kh tng thy vn ph hp vi c ch kinh t th trng.
6. Lnh vc o c v bn
6.1. Mc tiu
Hon thin, i mi c ch qun l o c v bn ng b vi th ch
kinh t th trng nh hng x hi ch ngha; nng cao ng gp t hot ng
o c v bn cho ngn sch nh nc v tng trng kinh t.
6.2. Nhim v, gii php
a) Tip tc r sot hon thin xy dng v ban hnh h thng vn bn quy phm
php lut v o c v bn , xy dng Lut o c v bn theo hng xc
lp c ch qun l hot ng o c bn ng b vi th ch kinh t th
trng nh hng x hi ch ngha;
184
187
188
189
190
TING ANH
1. Alan
Deardorff,
Economic
development, Deardorff's
Glossary
of
International Economics
2. Chinas Certification Committee for Environmental Product Labeling, 2003,
Ecolabelling: Trade Opportunities & Challenges World Trade Organization
Public Symposium Challenges Ahead on the Road to Cancun
3. David Pannell, 2004, The University of Western Australia, Who should pay
for the environment?
4. Danish Environmental Protection Agency,1999, Economic Instruments In
Environmental Protection in Denmark, Ministry of Environment and Energy,
pp93-96.
5. Dick Osborn, Deborah Savage, Maria Fatima Reyes, Tigran Muradian ,
2002, Images effectiveness, equity and effeciency in the difusion of
Environmental Management Acounting.
6. ESCAP, 1999(c), Integrating Environmental Considerations into Economic
Policy
Making
Processes,
http://www.unescap.org/drpad/vc/orientation/M5_2.htm
7. Glenn-Marie Lange, 2003, Policy Applications of Environmental Accounting
8. Glossary of Environment Statistics, 1997, Studies in Methods, Series F, No.
67, United Nations, New York
9. Herman Rosa, Deborah Barry, Susan Kandel, and Leopoldo Dimas, 2004,
Compensation for Environmental Services and Rural Communities: Lessons
from the Americas
10. Hla
O.
Krueger,
2009,
Economic
development,
Encyclopdia Britannica.
11. Institute for Environmental Studies The Hong Kong University of Science
and Technology, 1997, Development of an eco-label certification programme
for Hong Kong
191
12. Japan Center for a Sustainable Environment and Society (JACES), What are
Environmental Taxes, http://www.jacses.org/en/paco/envtax.htm
13. John A. Dixon, 2008, Environemental Valuation: Chanllenges and
Practices, a personal View.
14. Ministre des Ressources naturelles du Qubec and the Ministre de
l'Environnement et de la Faune du Qubec, 1997, Guidelines for preparing a
mining site rehabilitation plan and general mining site rehabilitation
requirements.
15. Mohamed Amine Boutaba, Olivier Beaumais, Sandrine Lardic, 2008 ,
Permit Price Dynamics in the U.S SO2 Trading Scheme: a Cointegration
Approach - PRELIMINARY VERSION
16. Mukesh Chauhan, 2005, Concept of Environmental Accounting and Practice
in India
17. NA, 2007, Economic Systems, The New Encyclopdia Britannica, v. 4, p.
357.
18. Living Beyond Our Means; Statement from the board of the Millennium
Ecosystem Assessment,
http://www.millenniumassessment.org/documents/document.429.aspx.pdf
19. OECD, 1997, Environment taxes and green tax reform
20. OECD Headquarters, 2003,
24. Thang Nam Do and Bennett, 2009, Estimating wetland biodiversity values: a
choice modelling application in Vietnams Mekong River Delta, The Economy
and Environment Program for Southeast Asia (EEPSEA).
25. Updated from OECD, 1997, Environment taxes and green tax reform
26. World Resources Institue and Big Room Inc, Global ecolabel monitor
towards transparency 2010
27. http://www.claytonutz.com/publications/newsletters/energy_and_resources
_insights/20100906/increase_in_environmental_bond_rates_for_wa_miners.pag
e
28. http://economicinstruments.com/index.php/air-quality/article
29. http://www.ecosystemvaluation.org
30. http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/
31. http://www.encorp.ca/ar2009/
32. http://www.ecomall.com/greenshopping/enviroaccount.htm
33. http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/
34. http://en.wikipedia.org/wiki/Payment_for_ecosystem_services
35. http://en.wikipedia.org/wiki/Emissions_trading
36. http://www.greenseal.org/AboutGreenSeal.aspx
37. http://mines2.tripod.com/sitebuildercontent/sitebuilderfiles/implementing_r
ules_of_the_mining_act.pdf
38. http://www.sepacec.com/cecen/labelling/
39. http://www.unep.org/dec/onlinemanual/Enforcement/InstitutionalFramewor
ks/EconomicInstruments/Resource/tabid/1016/Default.aspx
40. http://www.worldwildlife.org/science/projects/ecosystemserv/item1987.htm
l
193