Professional Documents
Culture Documents
Cac Phuong Phap Dinh Gia Doanh Nghiep
Cac Phuong Phap Dinh Gia Doanh Nghiep
Nguyn l chung.
Phng php nh gi theo m hnh dng tin chit khu DCF c xy dng da trn mt nguyn
l c bn, l gi tr ca doanh nghip c xc nh bng cch hin ti ho cc dng thu nhp
(dng tin) chit khu cc dng tin theo mt mc li sut chit khu ph hp c tnh n ri ro
ca doanh nghip. Theo , i vi phng php DCF th hai yu t quan trng nht v khng th
thiu c l dng tin thu nhp hng nm v li sut chit khu dng tin .
Vi mi dng tin khc nhau th li sut chit khu s dng l khc nhau, c th lit k nh sau:
Dng thu nhp thuc v vn c phn th chit khu bng chi ph vn c phn.
Dng thu nhp ca ton b doanh nghip th chit khu bng chi ph vn bnh qun ca c
doanh nghip.
Dng thu nhp thu v trc thu th chit khu bng t l chit khu trc thu.
Dng thu nhp thu v sau thu th chit khu bng t l chit khu sau thu.
Dng thu nhp theo gi tr danh ngha th chit khu bng t l chit khu danh ngha.
Dng thu nhp theo gi tr thc t th chit khu bng t l chit khu thc t.
Cch xc nh t l chit khu s dng trong m hnh chit khu dng tin.
Chi ph vn ch s hu: (t l li tc yu cu i vi vn ch s hu).
Chi ph vn ch s hu l khon li tc yu cu m doanh nghip buc phi chi tr cho cc nh
u t gp vn u t vo doanh nghip. Ni cch khc chi ph vn ch s hu l khon chi ph c
hi m doanh nghip mt i c c ngun vn kinh doanh ca mnh. Vic xc nh c chi
ph vn ch s hu mt cch chnh xc l ht sc cn thit chit khu cc dng tin t do i
vi vn ch s hu (FCFE) trong tng lai v hin ti mt cch chun xc hn.
Trn thc t c nhiu cch thc xc nh chi ph vn ch s hu, nhng c hai m hnh c s
dng nhiu nht v c th em li kt qu mt cch kh chun xc, l m hnh nh gi ti sn
vn CAPM v m hnh nh gi chnh lch APM.
CAPM l m hnh c p dng ph bin trong bi cnh ti chnh hin i. V c bn, CAPM cho
rng chi ph ca vn c phn bng vi li sut ca chng khon phi ri ro cng vi phn b ri ro
nhn vi h s ri ro ca doanh nghip ang phn tch, theo cng thc sau:
Ke = rf + [E(rm) rf]
Trong :
rf : t sut li nhun phi ri ro
E(rm) : t sut li nhun d tnh ca danh mc th trng
E(rm) - rf : mc n b ri ro
: ri ro ca vn ch s hu
ke : chi ph vn ch s hu
M hnh nh gi chnh lch ( APM) :
APM c th c coi l mt m hnh c nhiu im tng ng so vi m hnh CAPM. CAPM coi
chi ph vn c phn l hm s ca 1 bin s duy nht, l li nhun u t vo danh mc th
trng [E (rm)]. Trong khi chi ph vn c phn theo m hnh APM li c da trn nhiu yu t
nh hng v c xc nh nh sau:
re = r f + [ E (F1) rf] 1 + [E (F2) rf] 2+ + [E (Fk) rf] k
Trong :
E (Fk) = t sut li nhun d tnh ca mt danh mc u t ph thuc vo s bin ng ca nhn t
k v c lp so vi tt c cc nhn t khc.
k = nhy cm ca re i vi nhn t k
Thay v ch c mt thc o xc nh ri ro h thng (mt h s beta), m hnh APM bao gm rt
nhiu thc o khc nhau (nhiu h s beta). Mi h s beta o mc nhy cm ca r e i vi
tng nhn t lin quan trong nn kinh t.
Chi ph vn (cost of capital)
Chi ph vn c s dng trong cc m hnh sau ny l chi ph vn bnh qun gia quyn WACC
(Weighted Average Cost of Capital).
WACC i vi doanh nghip cha c phn ho c xc nh nh sau:
Trong :
WACC : chi ph vn bnh qun gia quyn
CFVCSH : chi ph vn ch s hu (ke)
VCSH : vn ch s hu
CP : c phiu u i
NV : tng ngun vn.
i vi cc doanh nghip khng s dng n th WACC = k e(Chi ph vn bng chi ph vn ch s
hu)
Nm 1998 Bruner, Eades, Harris v Giggins a ra thng k v vic tnh ton chi ph vn nh
sau:
xc nh dng tin t do ca doanh nghip, dng tin cn li ca doanh nghip sau khi thanh
ton mt hoc tt c cc ngha v ti chnh m doanh nghip phi gnh chu.
Trn thc t xc nh gi tr doanh nghip ngi ta thng hay nh gi hai loi dng tin t do
sau : Dng tin t do i vi vn ch s hu (FCFE) v dng tin t do i vi doanh nghip
(FCFF).
Xc nh dng tin t do i vi vn ch s hu (FCFE)
FCFE c hiu l dng tin cn li sau khi tr i cc khon chi ph hot ng, thanh ton li vay
v thanh ton n, cng tt c cc khon vn chi tiu khc. y chnh l khon thu nhp cui cng
m doanh nghip c c khi thanh ton mi ngha v ti chnh v trang tri mi nhu cu ti u
t ca doanh nghip.
Tuy nhin cc doanh nghip khc nhau s c c cu ngun vn khc nhau, s c ngun ti tr cho
hot ng sn xut kinh doanh ca mnh l khc nhau, do vy xc nh mt cch chnh xc v
ng n lung tin t do i vi vn ch s hu th cn phi tun theo cc nguyn tc sau:
FCFE i vi doanh nghip khng s dng n (khng c vn vay)
Doanh nghip khng s dng n l doanh nghip khng c n v khng s dng ngun vn n
ti tr cho hot ng sn xut kinh doanh ca mnh. Doanh nghip loi ny s dng ton b ngun
vn ch s hu hot ng v khng phi chi tr li cng nh gc n vay. FCFE c xc nh
nh sau :
Thu nhp - Chi ph hot ng kinh doanh =
= Thu nhp trc li vay, thu v khu hao (EBITDA)
- Khu hao v gim gi
= Thu nhp truc li vay v thu (EBIT)
- Thu
= Thu nhp rng (ko phi tr li vay)
+ Khu hao v gim gi
= Lung thu nhp t hot ng kinh doanh
- Chi tiu vn - Nhu cu vn lu ng (Thay i vn lu ng)
= Lung tin t do thuc v vn ch s hu (FCFE)
FCFE i vi doanh nghip s dng n (c s dng vn vay ti tr cho hot ng sn xut kinh
doanh ca mnh)
Doanh nghip loi ny cng phi to ra cc khon tin mt chi tr cho chi ph tr li v thanh
ton n cho cc ch n. Ngoi ra vic pht hnh n cng nhm ti tr mt phn cho chi tiu vn v
vn lu ng ca doanh nghip.
FCFE c xc nh nh sau:
Doanh thu - chi ph hot ng = EBITDA
- khu hao
= EBIT
- tr li n vay = thu nhp trc thu
- thu = Thu nhp thun (EAT)
+ khu hao
= Dng tin t hot ng
C
hi tiu vn: L ton b cc khon vn ca DN c s dng vo vic ti u t mua sm cc ti sn mi
hoc vn hnh cc ti sn hin ti nhm to ra s tng trng trong tng lai. Do mc tng trng trong tng lai ca doanh nghip thng c tnh ton trong vic xc nh gi tr doanh nghip cho
nn cc khon chi tiu vn to ra mc tng trng ny cng c xem xt trong qu trnh tnh ton
lung thu nhp.
Khu hao v chi tiu vn l hai khon khc bit. Chng c mi quan h phc tp, hn na i vi
cc doanh nghip c mc tng trng khc nhau v hot ng trong cc lnh vc khc nhau s
c mc khu hao v chi tiu vn khc nhau.
Doanh nghip c tc tng trng cao th chi tiu vn thng ln hn khu hao.
Doanh nghip c tc tng trng n nh th chi tiu vn cn bng hn vi khu hao.
H s chi tiu vn trn khu hao s gim khi cc doanh nghip chuyn dn t tng tr ng cao n
n nh.
Nhu cu vn lu ng (Thay i vn lu ng): Vn lu ng l s chnh lch gia ti sn lu
ng v n ngn hn ca doanh nghip . Vn lu ng c nh hng kh quan trng n dng tin
ca doanh nghip. Vn lu ng tng c ngha c dng tin ra v ngc li vn lu ng st gim
l c dng tin vo doanh nghip. Bi vy vic tnh ton dng tin t do i vi vn ch s hu ca
doanh nghip khng th khng tnh n nhu cu vn lu ng.
Nhu cu vn lu ng thng c tnh ton v xc nh theo loi hnh kinh doanh ca doanh
nghip. Cc hng bn l, kinh doanh du lch khch sn, cc doanh nghip thuc lnh vc thng
mi dch v, thng c % tnh theo doanh thu nhu cu vn lu ng cao hn cc doanh nghip
hot ng trong cc lnh vc sn xut kinh doanh, hot ng n nh theo ma v. Tuy nhin cc
doanh nghip c hng tn kho hoc thnh phm tn kho ln thng c nhu cu vn lu ng ln.
V nhn chung cc doanh nghip c mc tng trng cao thng c nhu cu vn lu ng cao
hn cc doanh nghip cng ngnh c mc tng trng chm hn.
T s n yu cu (mc tiu): T s n c hiu l t s n/ tng ngun vn. T s n yu cu l t
s n m ti doanh nghip cho rng mnh s t c c cu vn hp l. Doanh nghip lun
mong mun mnh s t c t s n trn.
Pht hnh n mi : L dng tin vo m doanh nghip c c thng qua cc khon vay mi nhm
mc ch thanh ton cc khon n c v ti tr cho cc khon chi tiu vn v thay i vn lu ng.
Tu thuc vo tnh hnh ca doanh nghip (c th l c cu vn) m doanh nghip s c quy m
pht hnh n mi.
Thanh ton n gc: y l cc khon n n hn m doanh nghip phi thanh ton cho cc ch n,
khon n ny khng c tnh vo chi ph.
Xc nh dng tin t do i vi doanh nghip (FCFF)
FCFF hay dng tin t do i vi doanh nghip c hiu l dng tin cn li sau khi tr cc khon
chi ph hot ng v thu. FCFF cng c hiu l tng cc dng tin mt i vi tt c cc nh
u t vo doanh nghip bao gm: ch doanh nghip, ch n. Bi y chnh l tt c nhng ng i
gp phn hnh thnh v to nn s hot ng ca doanh nghip, do vy dng tin t do i vi
doanh nghip chnh l ton b dng tin i vi cc thnh vin ny.
Cch tnh: Dng thu nhp trc li vay v thu (EBIT)
FCFF = EBIT (1 - thu) + Khu hao - Chi ph vn - Nhu cu vn lu ng
Nh vy FCFF thng ln hn FCFE, FCFF = FCFE ch trong trng hp doanh nghip khng c
s dng n by ti chnh (hay khng c cc khon n). Ni cch khc khi doanh nghip hon ton
t ti tr cho cc hot ng ca mnh bng chnh ngun vn ch s hu th FCFF = FCFE (dng
tin t do i vi vn ch s hu bng vi dng tin t do i vi doanh nghip).
C nhiu cng thc khc nhau tnh ton gi tr hin ti ca doanh nghip nhng xt cho cng th
cng thc tng qut c gi l m hnh chit khu dng tin c vit nh sau:
r = T l chit khu
t = Nm th t
Tuy nhin trn thc t c hai dng tin hay c s dng nh gi doanh nghip hn c,
chnh l dng tin t do i vi vn ch s hu (FCFE) v dng tin t do i vi doanh nghip
(FCFF). Tuy nhin do hai dng tin ny c mt s tnh cht khc nhau nn vi cng thc tng qut
trn, mi dng tin c th c tnh ton v chia nh thnh cc trng hp khc nhau.
Chit khu dng tin t do i vi doanh nghip theo chi ph vn bnh qun, gi tr bnh qun gia
quyn ( WACC )
Gi tr ca doanh nghip ti thi im nh gi chnh l tng gi tr ca doanh nghip trong t ng lai
c quy v thi im hin ti. Gi tr ca doanh nghip c th c chit khu theo cng thc
sau.
c th, hng dn cng tc thc hin nh gi r rng, chi tit. Ni dung c thng nht gia cc
vn bn, cng tc hnh chnh v cc th tc thm nh n gin, vi chnh sch mt ca th r rng
y l iu kin thun li cho cng tc nh gi c din ra mt cc nhanh chng v chnh xc.
Cc nhn t khc: S bin ng ca cc yu t v m nh : gi c, lm pht, s bin ng ca th
trng nguyn vt liu u vou nh hng ti kt qu nh gi doanh nghip. Nu doanh
nghip c nh gi ph thuc qu nhiu vo th trng th r rng gi tr doanh nghip s khng
th c nh gi mt cch chnh xc.
Bng 2 : Qui trnh la chn phng php xc nh gi tr doanh nghip