Professional Documents
Culture Documents
12kmt Thuc Dia
12kmt Thuc Dia
BO CO THC TP MI TRNG
LI CM N
Cc thnh vin trong nhm thc tp Mi trng 08 lp 12KMT xin
gi li cm n chn thnh nht n tt c cc thy c tham gia chuyn i
thc tp 07/2014; cc thy c hng dn, gip v to mi iu kin
tt nht nhm c th hon thnh chuyn i thc tp Mi trng u tin
thun li v hiu qu.
c bit, cc thnh vin trong nhm xin gi li cm n chn thnh n
thy H Quang Hi v c Nguyn Th Ngc hng dn nhm v mt kin
thc v x li mu vt nhm hon thnh bi bo co thc tp.
Nhm cng xin gi li cm n n tp th lp Khoa hc mi trng
kha 2012 cng nhm tri qua 6 ngy thc tp b ich v thit thc.
Tp th nhm 08
Page 2
BO CO THC TP MI TRNG
1217268
TRN TH THNG TH
1217257
1217295
NGUYN TH THNH VY
1217321
1217270
1217303
NGUYN V THNH
1217241
L I MY
1217132
L PHNG ANH
1217197
PHNG TH M DIM
1217147
NG QUANG TR
1217280
1217080
Page 3
BO CO THC TP MI TRNG
MC LC
LI CM N...................................................................................................................................
DANH SCH THNH VIN TRONG NHM..............................................................................
MC LC........................................................................................................................................
DANH MC BNG BIU..............................................................................................................
DANH MC HNH NH................................................................................................................
GII THIU CHUNG
1.
T VN ..........................................................................................................................
2.
3.
1.2.
PHNG......................................................................................................................................11
1.3
2.1.1.
V tri a l...............................................................................................................12
2.1.2.
2.1.3.
c im a hnh...................................................................................................13
2.2.
2.2.1.
Thc vt...................................................................................................................14
2.2.2.
ng vt..................................................................................................................18
2.3.
VT
31
BO CO THC TP MI TRNG
3.1.1.
V tri a l...............................................................................................................36
3.1.2.
3.1.3.
c im a hnh....................................................................................................37
3.1.4.
Nhn sinh.................................................................................................................38
3.2.
3.2.1.
Thc vt...................................................................................................................38
3.2.2.
ng vt..................................................................................................................41
3.3.
VT
50
3.3.1.
3.3.2.
nh hng x hi.....................................................................................................41
4.1.1.
V tri a l...............................................................................................................36
4.1.2.
4.1.3.
c im a hnh....................................................................................................37
4.1.4.
Nhn sinh.................................................................................................................38
4.2.
4.2.1.
Thc vt...................................................................................................................38
4.2.2.
ng vt..................................................................................................................41
4.3.
VT
50
3.3.1.
3.3.2.
BO CO THC TP MI TRNG
6.3. NH HNG.......................................................................................................................56
6.3.1.
i vi thnh ph Lt........................................................................................38
6.3.2.
KT LUN.....................................................................................................................................58
TI LIU THAM KHO..............................................................................................................59
PH LC.......................................................................................................................................61
Page 6
BO CO THC TP MI TRNG
Page 7
BO CO THC TP MI TRNG
DANH MC HNH NH
Hnh1.1 Mt phu din t.....................................................................................
Hnh 1.2 a hnh vng ni ....................................................................................
Hnh 1.3 Rn san h khu bo tn Hn Mun........................................................
Hnh 1.4 Rng thng dc ng ln nh Rada.....................................................
Hnh 2.1 Cu La Ng (nh Qun- ng Nai) ......................................................
Hnh 2.2 Tng i chin thng La Ng................................................................
Hnh 2.3 Keo l trm ..............................................................................................
Hnh 2.4 Cy liu ...............................................................................................
Hnh 2.5 Cy x c di tich chin thng La Ng..................................................
Hnh 2.6 Keo tai tng...........................................................................................
Hnh 2.7 Hin trng cht ph rng trng cy ng............................................
Hnh 3.1 Bn tnh Lm ng............................................................................
Hnh 3.2 Thng ba l LangBiang........................................................................
Hnh 3.3 Rng l kim..............................................................................................
Hnh 3.4 Rng thng..............................................................................................
Hnh 3.5 Bi cy Dng x.....................................................................................
Hnh 3.6 a y........................................................................................................
Hnh 3.7 G thng 3 l...........................................................................................
Hnh 3.8 Cy rng tr gc r.................................................................................
Hnh 3.9 Mang ln Vin Sinh Hc Lt..........................................................
Page 8
BO CO THC TP MI TRNG
Hnh 3.10 Vn en m trng................................................................................
Hnh 3.11 Si .....................................................................................................
Hnh 3.12 Gu nga...............................................................................................
Hnh 3.13 Cy mc.................................................................................................
Hnh 3.14 Bo hoa mai...........................................................................................
Hnh 3.15 Bo gm.................................................................................................
Hnh 3.16 H..........................................................................................................
Hnh 3.17 Cng......................................................................................................
Hnh 4.1 Bn hnh chinh TP. Nha Trang-Khnh Ha......................................
Hnh 4.2 Thm c bin...........................................................................................
Hnh 4.3 Rng ngp mn........................................................................................
Hnh 4.4 San H.....................................................................................................
Hnh 4.5 Mt s hnh nh v a dng loi c........................................................
Hnh 4.6 ng vt gia gai......................................................................................
Hnh 4.7 Ra bin ti Vin Hi Dng Hc Nha Trang........................................
Hnh 4.8 Hi qu ng ti vin Hi Dng Hc Nha Trang...................................
Hnh 4.9 Mt s hnh nh neo u thuyn ti vnh Nha Trang..............................
Hnh 4.10 Hnh nh cc hot ng sn xut v sinh hot ca ngi dn trn
vnh.........................................................................................................................
Hnh 6.1 Trng rng gi mi mu xanh Vit Nam............................................
Hnh 6.2 Khu du lch Vn hoa Lt.................................................................
Hnh 6.3 Khu du lch Langbiang............................................................................
Page 9
BO CO THC TP MI TRNG
Hnh 6.4 Trang tri nui c nc lnh Klong Klan (Lc Dng, Lm ng)...........
84
Hnh 6.5 Du khch tham quan Vin hi dng hc...............................................
Hnh 6.6 o Hn Mun- Khu bo tn Bin Vit Nam............................................
Page 10
BO CO THC TP MI TRNG
t vn
Vit Nam l quc gia nm vng nhit i, c nhiu iu kin cho cc
sinh vt pht trin v to ra s phong ph ca nhiu loi ng, thc vt
v nhiu h sinh thi khc nhau. iu tra, nghin cu, s dng hp l
ngun ti nguyn sinh vt v cc h sinh thi in hnh nhm gp phn
p ng cc nhu cu ca cuc sng con ngi v lng thc, thc
phm, hng tiu dng; quy hoch pht trin kinh t - x hi v bo v
mi trng; gio dc, o to cn b v sinh thi v ti nguyn sinh
vt.
Hin nay, mc d khng t ngi nhn thc c vai tr v tm quan
trng ca ti nguyn sinh vt, tuy nhin do vic qun l, s dng v
khai thc loi ti nguyn ny cha hp l dn n vic suy gim
nhanh chng v cht lng cng nh s lng ti nhiu khu vc.
Thm vo , vic qun l, kim sot nhng ngun ti nguyn khc
nh t, rng,... cng gy pht sinh cc vn lin quan n sinh vt
nh thin tai, l lt, hn hn, nhim do t,... T nhng vn v
hin trng nu trn, i hi cn phi c s quan tm, nghin cu v
ra hng gii quyt hiu qu. V vy, chuyn c im ti nguyn
sinh vt theo tuyn hnh trnh c thc hin nhm nh gi gi tr
ti nguyn sinh vt ca khu vc ny.
2.
BO CO THC TP MI TRNG
3.
Mt ct a hnh sng La Ng
BO CO THC TP MI TRNG
a im:
c im:
Sinh cnh:
Ngy ly mu:
Nhm ly mu:
(1)
Loi
cy
(2)
K
hiu
cy
X
(m
)
(3)
H
(m
)
(4
)
ng kinh
thn cy ti:
c trng tn l, m:
1,3
m
0,5
H
0,7
5H
L
t
Tn
bc
Tn
Nam
T
n
ng
Tn
Ty
(5)
(6)
(7)
(
8
)
(9)
10
11
12
Ghi
ch
thm
v
cc
c
im
cy
BO CO THC TP MI TRNG
S hiu:
Ngy thu mu:
a danh ( rng, x, huyn, tnh):
Tn thng thng:
Tn khc:
Tn khoa hc:
H:
Khu vc sinh trng ( Ghi cc dng sinh cnh):
S lng ( nhiu, t, trung bnh):
Cc loi cy mc cng:
c tnh sinh thi ch yu:
Hnh dng tn l:
Khi non, khi trng thnh:
Cnh:
Cch mc:Hnh dng:
Lng v mu sc long:
Hnh dng thn ( trn, thng, c bnh v):
V: dy, mu sc, nh m:
Chiu cao cy: c ngn, di cnh:
Page 14
BO CO THC TP MI TRNG
ng knh cy (ngang ngc): Trung bnh, Ln nht (quan st
c)
L (hnh dng, mu sc, kch thc ca l non v l gi):
Cm hoa: Loiaj, Mu sc, Kch thc
Cc c im khc:
Hoa: Mu sc (i, trng) Kch thc:
Qu: mu sc, Kch thc
Cng dung (iu tra nhn dn):
Ti liu nghin cu gm: Cy c Vit Nam( Phm Hong H,
1991-1993, 1999-2000)
CHNG 1: TNG QUAN
1.1
Sinh vt
BO CO THC TP MI TRNG
trng khng kh (kh quyn) hoc mi trng nc ngt hay nc
mn (thy quyn).
i b phn cc sinh vt khng sinh sng nhng a hnh qu cao,
cng ln cao s loi cng gim, cao 1km c rt t cc loi sinh vt,
cao 10-15km ch quan st c mt s vi khun, bo t nm v
ni chung sinh vt khng th phn b vt ra khi tng ozon.
Sinh vt ng vai tr quan trng trong vic:
To ra oxy t do thng qua qu trnh quang hp
Tham gia vo qu trnh hnh thnh mt s loi , m
qung, khong sn: than bn, than ,...
ng vai tr ch o i vi s hnh thnh t
C nh hng n thy quyn qua qu trnh trao i vt cht
gia sinh vt v mi trng nc...
Cc nhn t nh hng n s pht trin v phn b ca sinh vt:
Kh hu: nh hng trc tip thng qua: nhit , m,
lng ma, nh sng.
Nhit : nh hng trc tip n s pht trin v phn
b ca sinh vt. V d nh c r phi Vit Nam c gii
hn chu nhit t 50C-420C, sinh trng v pht trin ti
u 30oC. Di 180C c ngng ln v ngng ,... Mt
s loi tng bch c th sng c c nhit -250C.
Nc v m: quyt nh s sng ca sinh vt, tc
ng trc tip ti s pht trin v phn b ca sinh vt.
Nc c coi l dng thc vt cht cn cho tt c cc
sinh vt sng trn Tri t v l mi trng sng ca rt
nhiu loi. Nc chim ti 60-90% khi lng c th
sinh vt thm ch c th ln ti 98% nh loi mng
nc, rut khoang,... Trong cc iu kin t nhin khc
nhau, vi lng ma, m, hm lng cc cht trong
nc,...khc nhau c nhng loi sinh vt rt khc nhau
Page 16
BO CO THC TP MI TRNG
sinh sng. V d: r, thn ca mt s loi sng trong
nc ph to ra to thnh cc m xp, c nhiu lng dy
gi kh, lm r thn tr nn nh gip cy d dng ni
trn mt nc nh cy lc bnh,...
S thay i nhit theo v dn n s thay i thc
vt theo v .
nh sng nh hng mnh m n s quang hp ca
thc vt cng nh vic si m, tng hp vitamin D
ng vt,...ty thuc vo iu kin nh sng c nhng
cy sinh trng v pht trin rt tt, thch sng ni trng
tri, c nhiu nh sng nh tho nguyn, ng rung, bi
c, rng tha,...v d nh cy tch, bch n, phi
lao,...mt s cy khc li thch sng nhng ni t nh
sng, di tn cy rng hoc cc hc , hang ng nh
phong lan,...
t:
t l mi trng nui dng a s cc loi thc vt, l
gi th cho cy bm vo, l ni sinh sng, tr ng ca rt
nhiu loi ng vt
Page 17
BO CO THC TP MI TRNG
Page 18
BO CO THC TP MI TRNG
cao, hng sn, dc ca a hnh nh hng n
s phn b sinh vt. Vnh ai sinh vt thay i theo
cao. Cng ln cao s lng thc vt v s loi thc vt
cng gim. Ni a hnh thp trng chng ta thng gp
cy thuc h lc, ha tho,...vng g i c th gp tre,
tm vng, dui,... ln n cao khong 600m c th bt
gp bng lng, thng 2 l, trn 1000m c thng 2 l, tng
bch,...
BO CO THC TP MI TRNG
Mi quan h gia ng vt v thc vt rt cht ch v:
Thc vt l ni c tr ca ng vt
Thc vt l thc n ca ng vt
Con ngi: Trong qu trnh din tin ca lch s loi ngi,
con ngi tng bc thch nghi vi iu kin mi trng.
tn ti v pht trin, bng tr tu ca mnh, con ngi bit
thun ha cc loi sinh vt c sn trong t nhin ni mnh sinh
sng, la chn nhng c im c li ca chng cho mc ch
ca con ngi, dn dn pht trin chng thnh cc loi cy
trng, vt nui, phc v cho nhu cu sng.
Lm nh hng ln n phn b sinh vt, m rng hay
thu hp phm vi phn b sinh vt.
H sinh thi nng nghip l h sinh thi do con ngi to
ra v duy tr trn c s cc quy lut khch quan ca h
sinh thi (HST), l cc n v sn xut nng nghip, l
cc h sinh thi nhn to do lao ng ca con ngi to
ra. V d: nng trng, hp tc x,... Trong hot ng ca
mnh con ngi c nhng c gng nhm nng cao tnh
n nh ca HSTNN nh c canh thay bng lun canh
lm cho HSTNN thm phong ph, mc d s phong ph
l trong thi gian, khng trong khng gian hay dng
phn hu c, kt hp trng trt chn nui, tng s quay
vng cht hu c c tc dng lm tng thm kiu chui
thc n da vo ph liu
Chnh nhng hiu bit v sinh thi hc gip con ngi
ng dng rt nhiu vo trong sn xut, c bit l trong
cng tc nhp ni v pht trin cy trng, vt nui. Cc
cy trng, vt nui khi c a n mt vng sinh thi
mi, nu iu kin sinh thi ph hp c th pht trin
mnh m, cho nng sut v phm cht cao hn nhiu so
Page 20
BO CO THC TP MI TRNG
vi ni khi ngun. Cng c th do iu kin sinh thi
khng ph hp m nng sut, phm cht gim st, khng
pht trin c, thm ch cn b tiu dit.
1.1.2
Ti nguyn sinh vt
Ca a Phng
Ti nguyn sinh vt c ngha v cng to ln v quan trng i vi s
pht trin ca a phng, n mang li mt ngun li kinh t t nhiu
mt nh trng trt chn nui, du lch sinh thi,... V ng gp mt
phn khng nh trong vic duy tr s sng ca con ngi, m bo cho
s pht trin ca a phng.
L mt trong nhng ngun ti nguyn ng gp to ln cho
s pht trin kinh t v du lch ca mt a phng ni ring
v c nc ni chung. Nhiu loi sinh vt c gi tr kinh t
cao, pht trin du lch sinh thi, cc l hi,...nh festival hoa
Lt em li ngun li kinh t cho ngi dn a phng,
khu bo tn Hn Mun (Nha Trang) vi nhng rn san h p
v nhng sinh vt bin,...
Page 21
BO CO THC TP MI TRNG
1.3
BO CO THC TP MI TRNG
ng thc vt v nhiu h sinh thi khc nhau, mt khc do nm ni
gp g ca cc lung di c ng-thc vt, cho nn chng ta c c cc
loi bn a v loi di c. Cc loi di c ch yu l: Lung Hymalaya
mang yu t n i t Vn Nam-Qu Chu-Hymalaya xung. Lung
Hoa Nam chu nh hng mnh ca gi ma ng Bc, em n
nhiu loi thc vt c sc vng ng Bc. Lung n -Mianma t
phng Ty sang, mang n cc loi cy l rng trong ma kh. Phn
b nhng vng c gi phn kh nng Ty Bc v Trung B. Lung
Malaixia-Innxia t pha Nam ln mang theo cy h du, phn b
n v 180 Bc (c trng nht l Ty Nguyn v Nam B).
Theo thng k "Tip cn cc ngun gen v chia s li ch" (ca T
chc Bo tn Thin nhin Th gii - IUCN), th ti Vit Nam c:
Thc vt:
Gn 12.000 loi thc vt bc cao c mch
thuc hn 2.256 chi, 305 h (chim 4% tng s loi, 15%
tng s chi, 57% tng s h thc vt trn th gii); 69
loi thc vt ht trn; 12.000 loi thc vt ht kn; 2.200
loi nm; 2.176 loi to; 481 loi ru; 368 loi vi khun lam;
691 loi dng s v 100 loi khc. Trong c 50% s loi
thc vt bc cao l cc loi c tnh cht bn a, cc loi di
c t Hymalia-Vn Nam-Qu Chu xung chim 10%, cc
loi di c t n -Myanma sang chim 14%, cc loi
t Indonesia-Malaysia di c ln chim 15%, cn li l cc
loi c ngun gc hn i v nhit i khc.
ng vt:
300 loi th; 830 loi chim; 260 loi b st;
158 loi ch nhi; 5.300 loi cn trng; 547 loi c nc
ngt; 2.038 loi c bin; 9.300 loi ng vt khng xng
sng.
V c bn, gii thc vt Vit Nam c hnh thnh t k Tam v
cho n nay rt t thay i.
Tuy nhin hin nay, vi tc ng ca con ngi v s thay i ca kh
hu, nhiu loi b tuyt chng v mt s loi khc ang dn bin
mt.
Bng 1.1 Nhm loi ng vt v phn hng nguy c tuyt chng Vit Nam
Page 23
BO CO THC TP MI TRNG
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
Nhm ng vt
Th
Chim
B st
Lng c
C
ng vt khng
xng sng nc
ngt
ng vt khng
xng sng bin
Cn trng
CR
12
11
9
2
4
1
44
Ghi ch: Bc phn hng EX: Tuyt chng; EW: Tuyt chng ngoi thin
nhin ; CR: Rt nguy cp; EN: Nguy cp; VU: s nguy cp; LRnt: t nguy
cp; DD: Thiu dn liu.
Hnh 1.5 Biu cc bc phn hng nguy cp, qu, him cc loi ng vt
Page 24
BO CO THC TP MI TRNG
Thng 10 nm 1994, Vit Nam ph chun Cng c Quc t v Bo
tn a dng Sinh gii k kt ti Rio de Janeiro (Brasil) thng 6
nm 1992.
CHNG 2: C IM TI NGUYN SINH VT VNG NG
NAI (LA NG)
2.1
M t khu vc nghin cu
2.1.1
V tr a l
ng Nai
Tnh ng Nai nm trong vng kinh t trng im pha Nam, nm
cc bc min ng Nam B, vi din tch t nhin l 5.907,2 km.
ng Nai c ta t 10o3003 n 11o3457B v t 106o4530 n
107o3500". Pha ng gip tnh Bnh Thun, pha Nam gip tnh B
Ra Vng Tu v Thnh ph H Ch Minh, Pha Bc gip tnh Lm
ng v Bnh Dng.
Nm trn lu vc sng ng Nai v mt nhnh ca sng La Ng.
La Ng
Sng La Ng bt ngun t cao nguyn Di Linh ven khu vc thuc th
x Bo Lc thuc tnh Lm ng, chy qua cc tnh Lm ng, Bnh
Thun, ng Nai vi chiu di trn 272 km v lu vc 4.710 km ri
vo h Tr An. thng ngun sng La Ng l hp lu ca h
thng nhiu sng sui nh, nhng v tng th c th coi l ba sng
nhnh bt ngun t pha Ty, ng Bc v ng th x Bo Lc.
Chng hp lu pha nam th x Bo Lc, theo ng chim bay
khong 7 km.
Lu vc sng La Ng nm trong vng kh hu c hai ma trong nm,
ma ma bt u t thng 5 n thng 11, ma kh bt u t thng 12
n thng 4 nm sau. Sng La Ng mang c im ca cc sng
min ni vi c im l c nhiu ghnh thc t on trung lu tr ln.
Page 25
BO CO THC TP MI TRNG
Sng c din tch lu vc 4.170 km2, di 272 km, dc lu vc
5,6.
Cu La Ng
BO CO THC TP MI TRNG
2.1.3
c im a hnh
BO CO THC TP MI TRNG
sng v xen ln trong cc khu dn c, ngoi ra mt s loi cy cng
nghip cng c u t pht trin nh cy iu, cao su.
Cc thm thc vt phn b r rng phong ph vi nhiu loi cy ln
ven b sng, cn trn i cao ch yu l bi c, cy bi.
2.2
c im ti nguyn sinh vt
2.2.1
Thc vt
Stt
Nhm ti nguyn
S loi
Cy g
120
19,3
Cy thuc
240
38,3
Cy cha tanin
79
13,0
Phong lan
71
11,1
Cy cnh
40
6,4
Cy c
31
5,0
Cy du bo
29
4,7
Cy thc phm
21
3,4
Cy c du nha
15
2,4
BO CO THC TP MI TRNG
Rng La Ng thuc qun l ca Cng ty trch nhim hu hn mt
thnh vin La Ng-Vinafor La Ng (B Nng nghip v Pht trin
Nng thn) c nh gi l rng phng h quc gia quan trng khu
vc u ngun h thng sng ng Nai.
Tuy nhin, kt qu mt cuc kho st mi y ca t chc phi chnh
ph FSC ti khu vc rng La Ng cho thy vic qun l rng vn cn
nhiu l hng, s v vi phm lm lut cao. c bit, nhiu khu vc
c nh gi l rng gi tr cao nhng trn thc t gi ch cn l ry
cy n qu.
Theo Qu Quc t bo v thin nhin th gii (WWF), trn cc cnh
rng thuc s qun l ca Vinafor La Ng ghi nhn 585 loi thc vt
bc cao c mch, 48 loi th, 160 loi chim, 38 loi b st, 13 loi
lng c v 191 loi bm, trong c 16 loi thc vt, 17 loi th, 9
loi chim, 13 loi b st ch nhi b e da nguy cp c ghi trong
Sch Vit Nam v th gii.
Khu rng phng h trn l sinh cnh ca nhiu loi ng vt quan
trng nh voi, gu, b tt, ch v chn en, sn dng v cc loi
chim ln nh g tin mt , g li hng ta v nhiu loi b st, lng
c quan trng i vi cng tc bo tn.
Khi vo rng kho st th s rng g qu trn bn bin mt m
thay vo l rng cy chui, nhng vn ng v qut c ngi
dn trng khai thc.
Mt s loi thc vt ta c th d dng quan st thy khu
vc thc tp gn cu La Ng
Keo l trm hay trm bng vng danh php khoa hc
l Acacia auriculiformis l mt loi cy thuc chi Acacia.
Page 29
BO CO THC TP MI TRNG
Page 30
BO CO THC TP MI TRNG
Page 31
BO CO THC TP MI TRNG
Page 32
BO CO THC TP MI TRNG
ng vt
BO CO THC TP MI TRNG
Cc loi th ng Nai ang c nguy c b dit vong nh T gic mt
sng
(Rhinoceros sondaicus), Voc ng sc, Cy bay... ang cn s quan
tm bo v khn cp caVit Nam v thgii.
n nay cc nh khoa hc thng k c 210 loi chim vi thnh
phn loi bao gm hu ht cc loi chim in hnh ca vng ng
Nam v ca ng Dng, nhiu loi l qu him chim 40% s loi
qu him ca Vit Nam.
2.3
nguyn sinh vt
Rng t nhin hin nay ca tnh ng Nai phn b tp trung pha
Bc ca tnh nm gn phn hu ngn sng ng Nai thuc cc huyn
Tn Ph, pha Bc huyn nh Qun, huyn Vnh Cu v mt phn t
rng cn li pha ng thuc cc huyn Xun Lc, pha ng huyn
nh Qun gip vi tnh Bnh Thun. Mt s huyn mt ht rng t
nhin nh huyn Thng Nht, Long Thnh, Nhn Trch.
pht trin kinh t mt s c nhn, t chc c bit l cc h ngho
ph rng ly t cho nng nghip, ph rng ly g bun bn.
Page 34
BO CO THC TP MI TRNG
Ch sau 5 nm (1978 - 1983) ton lm trng La Ng (nay l Cng ty
lm nghip La Ng) gim 15,5% che ph rng, trong rng
giu gim ti 80%, rng trung bnh v rng ngho gim 26,4%, t
trng cc loi tng nhanh cng vi cc loi rng tre l hn giao.
Ngoi ra khu vc sng La Ng cng b nh hng bi cc hot ng
kinh t - x hi:
nhim nc mt do hot ng nui c b nc thi sinh
hot ca chnh ngi dn
nhim t cht thi ca 2 Cng ty Men thc phm AB
Mauri La Ng v Cng ty c phn Ma ng La Ng
T hai s vic trn ta thy rng cn c s quan tm tht s c bit hn
na ca cc c quan nh nc trong vic qun l rng m vn m bo
c chnh sch pht trin kinh t cho ngi dn, nht l cc h ngho
v cng cn c nhng hnh thc rng e, x pht thch hp hn cho
cc cng ty, doanh nghip gy nhim mi trng nhm bo v mi
trng v h sinh thi.
CHNG 3: C IM TI NGUYN SINH VT VNG LM
NG
3.1
M t khu vc nghin cu
3.1.1
V tr a l
BO CO THC TP MI TRNG
Lm ng c 12 n v hnh chnh, trong c 1 thnh ph Lt, 1
th x Bo Lc v 10 huyn.
c im a hnh
Page 36
BO CO THC TP MI TRNG
Lm ng l tnh min ni pha Nam Ty Nguyn c cao trung
bnh 800 1.000 m so vi mt nc bin. a hnh tng i phc tp
ch yu l bnh nguyn, sn nguyn, ni cao ng thi cng c nhng
thung lng nh bng phng to nn nhng yu t t nhin khc
nhau v kh hu, th nhng, thc ng vt ... v nhng cnh quan k
th cho Lm ng. c im ni bt ca a hnh tnh Lm ng l s
phn bc kh r rng t Bc xung Nam:
Pha Bc tnh l vng ni cao, vng cao nguyn Lang Biang vi
nhng nh cao t 1.300m n hn 2.000m nh Bi p
(2.287m), Lang Biang (2.167m).
Pha ng v Ty c dng a hnh ni thp ( cao 500
1.000m).
Pha Nam l vng chuyn tip gia cao nguyn Di Linh Bo
Lc v bn bnh nguyn.
3.1.2.1
Kh hu
BO CO THC TP MI TRNG
3.2
c im ti nguyn sinh vt
3.2.1
Thc vt
3.2.1.1
Page 38
BO CO THC TP MI TRNG
BO CO THC TP MI TRNG
Trong rng l kim c t dy leo nhng xut hin mt s loi b sinh
nh Dng x, a y.
Rng hn giao rt giu v thnh phn loi, mt cy phn b
dy c nht l cc thung lng ven sui. S phn tng kh r
nt:
Tng chim u th sinh thi gm cc loi D, Kim giao,
Thng lng g, Thng tre,... Nhng cy ny thn cao ti 30m
vi ng knh thn vt qu 1,2m.
Tng g nh gm cc h Na, Thu du, Th, Dung, Mu
ch...pht trin, mt s loi rt d gp nh: Ng gia b,
Thanh mai, quyn.
Tng cy bi gm cc loi Mua, Ngy Hng. Tng c c nhiu
loi Dng x. C tranh, C li, C .
Nhng vng t ven sui, ven h d thy cc loi lau sy, Chi t, c
ui chn, Da di, Ci chiu, d, Cc di v cc loi cy c n
cn trng pht trin hn giao cng l ni tn tr nhng loi thc vt
vi sinh nh: Ru, a y, Lan, Lp b sinh rt dy bao quanh thn cy
g nh kiu rng ru in hnh.
Pha Bc v ng Bc Lt, trn ni Lang Biang, Bi Doup li c
nhng loi cy rt to nh Ch st, Ch nc, P mu, cng vi nhiu
cy g qu: Thng nng, Thng trm, Thng 5 l, Ng tng. Nhng
cy ny ng knh thng rt to so vi cc khu rng khc. Thn
cy cao trn 45m, ng knh n 2m.
Thm thc vt trn nhng nh ni cao, gi mnh, c lm sng m
hnh thnh nn nhng trng cy g ln. Nhng cy g ch cao 3 - 5m
gm mt s loi D, quyn, Cm, Sn. Rng ny cng c nhiu
loi b sinh nh Ru, a y, Dng x, Lan v Tre trc.
Trong phm vi rng cao nguyn Lang Biang, s phn b ng, thc
vt theo cao biu hin rt r nt. S thay i thnh phn loi theo
cao ch yu l do ch nhit. Trong thc vt, c nhng loi c
bin sinh thi rng xut hin nhiu vng kh hu khc nhau, li
c nhng loi c bin sinh thi hp ch c kh nng sinh trng
nhng vng kh hu nht nh. Vi hn 3.000 loi thc vt, cao
Page 40
BO CO THC TP MI TRNG
nguyn Lang Biang v nn mt bc tranh sinh ng v thnh phn
thc vt t nhin.
V cc loi thuc ngnh Dng x, cao nguyn Lang Biang
l mt trong nhng trung tm phong ph nht v thnh phn
loi. Ring h Thng t y c 10 loi trong khi c
nc ch c 11 loi. c bit ngnh L thng, c Vit Nam
ch c 1 loi c pht hin ra ti Lt, l cy la
tng (Psilotum nudum).
S c mt ca nhng h Np m, Chui rng, My nc,
Da di biu hin cho tnh c nhit i ca h thc vt
vng cao nguyn ny. ng ch l s xut hin ca loi
Tu l ch, mt i din c duy nht ca chi Tu (Cycas) c
kiu l cht ch i. Mt s khc l nhng loi tn di hay
nhng "ha thch sng" ca h thc vt k tam nh
Thng hai l dt. Thng nm l... y cng l ni tp trung
nhiu nht ca cc loi thuc ngnh Ht trn, ch vi vi ba
chc loi, nhng cc i din thuc ngnh ht trn li l
thnh phn quan trng nht cu trc nn cc kiu rng cao
nguyn Lang Biang, c bit l rng tha thun loi cy l
kim hoc rng hn giao vi cy l rng...
Thng ba l cao nguyn Lang Biang l loi cy bit sinh
vng ng Nam . Chng thng mc cao t 1.000 2.000m. Chnh y Thng ba l gp iu kin thun li
lan trn v pht trin khp ni. Nu c dp ng trn nh
Lang Biang mi thy sc sng mnh lit ca qun th Thng
ba l. Nhng i c tr tri thi Yersin n vng Dankia,
cch y 100 nm, gi tr thnh nhng i thng xanh
thm.
Khi rng hn giao b trit ph, nhng trng c v cy bi trn
cao nguyn Lang Biang dn dn c phc hi. Vi mt din
tch kh ln, hn 10.000ha quanh thnh ph Lt, nhng
trng c cy bi gm cc h Sim, Mua, Thu du c kh
nng ti sinh t nhin thnh nhng rng cy g ln. Trng c
thng c s lng loi ngho nn ch gm C tranh, C li,
Dng x... kh phc hi thnh rng. Nhiu ni t b xi
mn, ngho kit tr si ch c cc loi c h La sinh
sng.
Page 41
BO CO THC TP MI TRNG
3.2.1.2
Vai tr
Page 42
BO CO THC TP MI TRNG
Thc vt bc thp cng ng mt vai tr quan trng trong
vic ht cc cht nhim bay trong khng kh.
a y, a tin kh phong ph trong cc kiu rng Lt.
Chng ht trc tip kh m xung quanh, ht lun nhng cht
nhim c trong kh quyn v khng mnh vi cc cht
nhim kim loi.
Cc loi vi nm, x khun, vi khun cng tham gia vo qu
trnh tun hon vt cht, gp phn iu ha kh hu, phong
ha th b, pht trin ng thc vt.
Cc loi To, Nm ln, Dng x v Ru cng ng vai tr
quan trng trong h sinh thi, gp phn bo v mi sinh vng
Lt.
Lm tn hiu ch th mi trng
Cc loi thc vt mt l mm
Lt, in hnh l Phong lan, l mt ch th mi trng tt. cc
nc Ty u, do trnh pht trin cng nghip cao, khng kh b
nhim qu mc. Phong lan khng th sinh sn t nhin bng con
ng hu tnh c. Trong khi , rng Lt, trong nhng
chuyn kho st vng Lang Biang, cc chuyn gia ngoi quc u
ngc nhin v Phong lan y c th sinh sn bng ht d dng. iu
mt ln na chng t mi trng ti y cha b nhim nghim
trng.
Page 43
BO CO THC TP MI TRNG
Hin nay rng Lt v xung quanh thnh ph, trn cc vch v
thn cy. a y bm rt nhiu. iu ny khng nh s trong lnh ca
bu khng kh.
Hnh 3.0.13 a y
Page 44
BO CO THC TP MI TRNG
Page 45
BO CO THC TP MI TRNG
Lm thc n, ni cho cc loi sinh vt Cc loi Rong, mt s
loi Ru nc, Trch t, Rau mc, cc loi Bo, ngay c Lan
(Spiranthes sp.) v kh nhiu loi to cng nh ph phiu sinh vt.
y l ngun cung cp thc n, ch n np cho ng thc vt thy
sinh.
3.2.1.3
Page 46
BO CO THC TP MI TRNG
Cc loi cy cnh
Vi s lng Lan rng hn 300 loi, ngh
kinh doanh Lan y c t lu i. Cc loi Lan qu ca a
phng c nhiu ngi bit n l Thanh lan, Hong Lan, Hng
lan, T cn, Vn hi, Kim hi, Bch phng, Tuyt ngc, Hong hc,
Hc nh, Vi hi, Mt trc, Bch nhn, Nht im hng, Long tu, D
hc, tho, Thy tin. Nhng loi ny c gi hoa p, hoa cc
mu sc v bn. Mt s loi Lan li tr l rt p nh L gm, Lan
sa.
Theo S Nng nghip - Pht trin nng thn:
T nm 2008 n
nay, tnh trng ph rng tri php trong tnh vn din bin kh phc
tp vi tng din tch rng b ph ln ti gn 930 ha. Mt s loi thc
vt qu him ti y ang c nguy c gim s lng ng k, in
hnh l cch nay khong 5 nm, theo thng k ca ngnh lm nghip,
qun th thng trng thnh (hng nghn nm tui) Lm ng
cn khong 300 cy. Nhng hin nay, vi nhng g din ra lin
quan n qun th thng cui cng ny, con s c th cn li ch
rt t.
3.2.2
3.2.2.1
ng vt
Thnh phn loi
BO CO THC TP MI TRNG
v th rng l hai i tng c quan tm nhiu nht. Nu ch tnh
ring cc loi kinh t Lt tng l ni c s lng ng k cc
loi nai xm, nai c tong, hu vng, ln rng, cheo cheo, th rng,
g rng, tc k, k , sc bay. S loi qu him y cng rt tp
trung, chng hn t gic, tru rng, b tt, nai c tong, b rng, gu
ch, chn di,... H ng vt Lt mang tnh nhit i v cn nhit
i r rt, trong yu t n - Malaysia v c trng cho h ng
vt Indonesia chim u th. Di cc kiu rng khc nhau, qun c
ng vt cng c nhiu bin i r nt.
Thnh phn loi theo cc h rng
Rng thng thun chng
Kh nng cung cp thc n cho ng
vt rt t nn qun c ng vt y ngho nn. Theo nhng nh
gi gn y nht, c t nht 34 loi chim. Trong , nhng loi nh:
Bch thanh, So su, Cu gy, G g, Bm bp, Cho bo, G kin
xanh gy en l nhng loi ph bin. Cc loi Phng cho , Bc
m bng vng, G kin bng hung v M cho l cc loi chim c
hu Lt ni ring.
Rng hn giao
Ph bin c cc loi kim n trn cy nh cy bay, sc bay,
i, nhen; cc loi vn, kh, sc en, sc vn lng, sc
chut, chut cy.
Cc loi th n tht: Ch si, cy hng, cy ging, bo, cp,
gu ch.
Cc loi th mng guc: Nai c tong, nai xm, hu vng,
cheo, hong, tru rng, b rng, b Bang teng, sn dng,
heo rng, thm ch c c voi v t gic.
Ngoi ra trong kiu rng ny cn c v s cc loi chim
thuc b g, b s v nhiu nhm cn trng khc.
Sinh cnh cy bi, trng c Phn tn ri rc a hnh thp
thng xen k v tip gip vi rng hn giao c s phn tng n
gin, ng thi s khc bit dao ng theo ma rt ln. Do tnh cht
ny, qun c ng vt ch yu l
Nhm gm nhm nh chut, di.
Page 48
BO CO THC TP MI TRNG
Chim thuc b s; mt s loi lng c.
Ngoi ra mt s loi mng guc, n tht.
Phn vin sinh hc Lt B vi 7 gian phng trng by v 6
phng lu tr gm: 195 mu xng ca 45 loi ng vt, 386 mu
th ca 58 loi, 245 mu chim ca 95 loi, 43 mu lng th b st
ca 32 loi, 36 mu th nui nh ca 22 loi, hn 300 mu ca cc
loi cn trng thuc 10 b cn trng c ngha khoa hc v kinh t
ph bin ti khu vc Ty Nguyn. Ngoi ra bo tng Sinh hc cn
trng by 245 mu nm ln ca 240 loi thuc khu vc rng thng
Lm ng. Mt s hnh nh ca cc loi ng vt tiu biu ti Lm
ng trng by ti vin sinh hc Lt.
Mang ln Megamuntiacus vuquangensis ( Tc et al, 1994)
y l loi th mi pht hin Vit Nam. Mang ln sng trong rng
gi, rng th sinh, savan. Hot ng kim n ban m. Thc n ch
yu l c, l cy v qu. Sng n l, ch ghp i trong thi k ng
dc.
BO CO THC TP MI TRNG
im ging ngi nn l i tng nghin ca y hc thc nghim v
tin ha.
Hnh 3.0.18 Si
Page 50
BO CO THC TP MI TRNG
Gu nga Selenarctos thibetanus (G.Cuvier, 1823) Gu
nga
sng c thn trong rng u ngun, rng hn giao. Hot ng kim
n ban m, leo tro v bi li gii. Gu nga n tp, thc n gm
ng vt v thc vt. Ma sinh sn khng r rt trong nm. Mi la
t 1-2 con, gu con sng vi m t 1,5-2 nm mi tch n. Phn
b rng cc vng rng ni t Bc vo Nam. L loi th rt qu.
Hnh 3.0.20 Cy mc
Page 51
BO CO THC TP MI TRNG
Bo hoa mai Panthera pardus (Linnaeus, 1758)
Bo
hoa mai sng trong rng nguyn sinh, rng th sinh. Ch khng c
nh. Vng hot ng nhiu cao khc nhau. C th leo tro cy
ln cao 2-3 m. Sng n c, ch ghp i trong thi k ng dc v
hp n tm thi trong lc sn mi. Thc n l nhng th khc nh:
hu, nai, hong, ln rng, khv ng vt nui: b, d, cu
Ma sinh sn khng r rt. Mt nm hoc ba nm mt la, mi
la ch mt con.
Page 52
BO CO THC TP MI TRNG
Hnh 3.0.22 Bo gm
Hnh 3.0.23 H
Page 53
BO CO THC TP MI TRNG
3.2.2.2
Vai tr
C li
Cung cp thc phm Trc y ton vng Lt c hn 20 loi
cung cp thc phm ph bin. Quan trng nht l cc loi B rng,
Nai, Hong, Cheo, Heo rng, Th rng, G rng.
Cn nhiu loi ng vt nh nh: chut, sc, ch, Nhi, cc loi G
rng, G li, a a.
Cc loi ng vt sng trong nc nh cc loi c Nga, c Sn, c
Lng...trn cc ngun sng a Nhim, mt s c him nh c St
mi, c Chnh, c Rch cc ghnh thc, v mt vi loi thch nghi
vi cao Lt nh: Lng tong chm ui, Tru c, Bng ...
Mt s loi Gip xc nh tm, cua...l ngun thc n quen thuc ca
ng bo cc dn tc bn a. Ma kh, ma tt c ca cc lng, h
p nc ngn sng sui, bt cc loi c thng thng nh Ln,
Chch, Tr, Lc, Thc lc... chu nc kit v cc loi sng trong
thy vc mui n dn.
D tr gen
Heo rng cn l kho d tr gen rt tt to
nn nhng ging heo nui thch hp c cht lng tht cao.
Cung cp dc liu
Nhng dc phm c khai thc
nh cao kh, cao ban long (t cc loi Nai, Hu, Hong), cao gu,
Page 54
BO CO THC TP MI TRNG
cao h ct (t H, Bo, Mo rng), cao trn, mt kh, mt gu, mt
k , nhung nai, ru tc k, ru bm bp, ru rn, ru huyt
dng, vy t t, mai ra, d dy nhm, thm ch c sng t gic. Mt
s dc liu cao cp nh cao h ct, mt gu, sng t v nhung nai
rt t v khng c gi nht nh...
Ly da, lng
trng.
BO CO THC TP MI TRNG
ca Vit Nam v l i tng ca cc t chc bo v th hoang d
trn th gii.
Rng Lm ng c nhiu loi ng vt qu him, c phn b ch
yu cc rng quc gia nh Ct Tin, Bi p Ni Bc bit
rng quc gia Nam Ct Tin l ni c ng ca 40 loi ng vt nm
trong sch th gii v rng Bi p Ni B c 36 loi.
Lt khi xa ni ting c cc khu sn bn nhng loi th trn.
Tuy nhin, trong nhng nm gn y, nn sn bn ba bi lm
gim i nhanh chng s lng ca cc loi th ln. Lm tc lng
hnh chng dng tt c cc dng c nh by dy, by sp, by
kp,... v tt c cc loi sng, k c sng qun dng sn bn, by
ng vt hoang d ti vn. Vic bun bn ng vt hoang d din ra
ngy cng phc tp. Ph rng lm gim s a dng sinh thi v lm
mi trng b suy thoi. Rng l ni cung cp ngun sinh thi, cn l
ni sinh sng, tr n ca nhiu loi ng vt. Cho n nay, phn ln
cc loi th c ngha kinh t v khoa hc hu nh b bin mt hon
ton: Cp, Nai C Tong, Voi, B rng, B tt, Gu, Beo, T gic,
Tru rng... Cng vi s thay i ca rng Lt trong 100 nm
qua, thnh phn cc loi chim cng b bin i su sc. Nhng loi
Tr sao, Cng, Phng hong t... hin nay khng cn tm thy.
3.3
sinh vt
3.3.1
nh hng kinh t
BO CO THC TP MI TRNG
tch ln rng u ngun b khai thc trng. Vic t rng ly t
canh tc nng ry ch tn ti trong vi ba ma, khi t b cn dinh
dng, ht ph th b b i. nhng ni ny, rng rt kh ti sinh
do tng mn b ra tri, ch c cc loi cy bi, trng c pht trin.
Trong cc vng chuyn canh rau hoa, do mc thm canh ln, tc
quay vng ca t cao, hu nh khng lc no ngng ngh, lng
phn bn ha hc v thuc tr su c s dng ph bin. S khng
thuc nhanh chng ca su t Lt lm tng qu mc liu
lng thuc cho php s dng. iu ny gy khng t thit hi n
mi trng, c bit vi h sinh vt v ngun nc. H cn trng c
ch gim st mt cch ng k, ko theo s mt dn cc loi chim n
cn trng.
3.3.2
nh hng x hi
Page 57
BO CO THC TP MI TRNG
Nhng hot ng chch nha Thng ba l cng vi vic khai thc
rng gi ven sui lm nng ry, la rng hng nm theo phng
thc t sm, khai thc g ty tin... ang trit ph dn rng thng
duy nht mang vc dng rng n i ca t nc.
CHNG 4: C IM TI NGUYN SINH VT VNG NHA
TRANG
4.1
M t khu vc nghin cu
4.1.1
V tr a l
Page 58
BO CO THC TP MI TRNG
T 1653 n gia th k XIX, Nha Trang vn l mt vng t cn
hoang vu v nhiu th d thuc H Bc, huyn Vnh Xng, ph Din
Khnh.
Ngh nh ngy 30 thng 8 nm 1924 ca Ton quyn ng Dng,
Nha Trang tr thnh mt th trn.
Ngy 27 thng 1 nm 1958 Nha Trang c chia thnh 2 x l Nha
Trang ng v Nha Trang Ty thuc qun Vnh Xng.
Ngy 2 thng 4 nm 1975, Qun gii phng tip qun Nha Trang.
Ngy 30 thng 3 nm 1977, th x Nha Trang c nng ln cp thnh
ph trc thuc tnh.
Ngy 22 thng 4 nm 1999, Th tng Chnh ph ban hnh quyt nh
s 106/1999 cng nhn Nha Trang l th loi II.
Ngy 22 thng 4 nm 2009, Th tng Chnh ph Nguyn Tn Dng
k quyt nh cng nhn TP. Nha Trang l th loi I.
4.1.3
c im a hnh
BO CO THC TP MI TRNG
Phn pha ng l a hnh tch t cao tuyt i di
10m, b mt a hnh b phn ct mnh bi cc dng chy.
Kh hu
Nhit i bin gi ma, c bit l mt thnh ph ven
bin nn cng b nh hng kh nhiu bi kh hu bin: gi bin, cc
dng bin nng v lnh. Vi kiu kh hu ven bin in hnh nn Nha
Trang nhn c lng ma ln v hu nh quanh nm. Ngoi ra do
nh hng ca gi bin nn ni y vo bui ti, c bit l ma h ti
tit rt hanh v kh do gi mang mui t bin vo.
4.1.4
Nhn sinh
BO CO THC TP MI TRNG
Khu bo tn bin nha trang l ni bo tn nhiu loi sinh vt bin c
gi tr nh cy rng ngp mn, san h, ra bin, cc loi c qu c gi
tr cao v c mt sinh hc ln kinh t. Mt nh gi v a dng sinh
hc bin ca cc nh khoa hc c thc hin mi y cho thy trong
vnh Nha Trang c 350 loi san h, 250 loi c bin, 122 loi gip xc,
27 loi da gai, 112 loi nhuyn th, 69 loi rong bin, ngoi ra cn c
cc h sinh thi rng ngp mn v thm c bin. y l mt vng bin
c a dng sinh hc c nh gi l cao nht nc ta.
4.2.1
Thc vt
Thm c bin
BO CO THC TP MI TRNG
to, ng vt thn mm, giun nhiu t v giun trn. Cc thm c bin
gp phn quan trng trong vic cung cp thc n v ngun ging hi
sn cho vng bin xung quanh.
Cc bi c bin chim 15% tng lng d tr cacbon ca i dng.
Mi hecta c bin c th gi mt lng cacbon ixt (CO2) gp i
so vi mi hecta rng ma. Hng nm c bin c lp c 27,4 triu
tn CO2.
Vit Nam hin nay c 15 loi c bin, trong vnh Nha trang c
n 7 loi c bin gm: Halophila ovalis, H. decipiens, H. minor,
Thaassia hemprichii, Enhalus acoroifdes, Cymodocea rotundata,
Halodule univervis. Phn b ch yu Hn Tre, Bc Hn Mun....
H sinh thi c bin ng vai tr quan trng trong hot ng iu
chnh, n nh iu kin mi trng, to ngun thc n, ni c tr cho
nhiu loi hi sn. Nhng hin nay H sinh thi c bin ang ng
trc e da t nhiu pha, nhng ch yu do tc ng trc tip ca
con ngi. Tc ng trc tip thng l cc yu t c hc nh hot
ng ca tu thuyn, phng thc nh bt, hot ng du lch, nui
trng thy sn, ci to tHot ng cng cng gy ra p lc ln cho
cc thm c bin cn k do s tng c v cc cht dinh dng xm
nhp bi s i li ca tu thuyn cng nh hot ng giao thng hng
hi. th ha ven b bin cng lin quan n ct, t khi xy
dng, tng xi l b bin l vn chnh nhng vng bin du lch v
nh hng n thm c bin v cc h sinh thi khc.
Rng ngp mn
Page 62
BO CO THC TP MI TRNG
Hnh 4.0.27 Rng ngp mn
ng vt
Page 63
BO CO THC TP MI TRNG
Page 64
BO CO THC TP MI TRNG
Chnh nh cu trc rn khng l to nn mt ngi nh di bin
vi nhiu mu sc khc nhau vi s a dng v phong ph cao. Theo
a dng sinh hc rn san h: Brian Huse, gim c iu hnh Lin
minh Rn San h ti San Francisco (M), cho bit: "Rn san h l h
sinh thi phc tp bc nht trn Tri t. Chng ch chim cha y
1% din tch i dng, nhng li l mi nh cho 25% cc loi sinh vt
bin. V chng ti cng khng bit c mt cch y cc loi y:
cc loi mi vn lin tc c xc nh.
Cc qu trnh trao i dinh dng gia cc sinh vt trong h sinh thi
rn san h:
ti cc vng nc nhit i t dinh dng, cc rn san h
h tr mt h thng a dng sinh hc c bit. Qu trnh
lun chuyn dinh dng gia san h, to n bo, v cc
sinh vt khc sng trong rn gii thch ti sao cc rn san h
sinh si ny n ti nhng vng nc ny; s ti s dng lm
gim tng lng dinh dng cn cho c cng ng.
Vi khun lam cng cung cp cc mui nitrat ha tan cho rn
san h bng qu trnh c nh nit. San h ht cc cht dinh
dng trc tip t nc, trong c nit v phtpho v c,
v n cc sinh vt ph du theo nc tri ngang qua cc
polip. Do , hiu sut s cp ca mt rn san h l rt cao,
dn n gi tr cao nht trn mi mt vung mc 5-10g C
m-2/ngy. Cc "nh sn xut" trong cc cng ng rn san
h gm c to n bo cng sinh, to san h, v nhiu loi
rong bin, cng mt s to loi nh.
Hnh thc sinh sn ch yu ca san h
chnh l v tnh v hu tnh.
Hu tnh
Sinh sn bng cch phng cc giao t
(trng v tinh trng) vo trong nc pht tn. Qu trnh
ny thng din ra vo ban m v ng b. Cc giao t kt
hp vi nhau khi th tinh hnh thnh mt u trng rt nh
gi l planula, thng c mu hng v hnh van; mt qun
th san h c trung bnh mi nm c th to vi nghn u
Page 65
BO CO THC TP MI TRNG
trng ny vt qua xc sut rt nh ca vic u trng to
c mt qun th mi l kiu sinh sn ch yu.
Hnh thc ny ph thuc vo mi trng, c 2 phng php
sinh sn chnh:
San h gieo rc: ph thuc rt nhiu vo iu kin mi
trng, sinh sn hng lot.
San h p trng: ngc li vi san h gieo rc, xy ra i
vi san h khng to rn.
V tnh
Bao gm cc kiu nh
Moc chi
Mc chi ni tua cm
Mc chi ngoi tua cm
Phn chia
Phn chia theo chiu dc
Phn chia theo chiu ngang
Phn i v phn mnh
Li ch t rn san h:
Ni tr ng, ni cung cp thc n cho nhiu loi c nhit
i: c bm (Chaetodontidae), c thia (Pomacentridae),
c m (Scaridae) nhiu mu sc, c m. V nhiu loi
thy h khc nh: tm, cua, nhm, giun bin.
Cht lng cc rn san h lin quan n 50% sn lng
ngun li thu sn trn th gii. Ngoi ra, rn san h, l
bc tng bo v di thm lc a, ngn chn s xm ln
ca bin c vo t lin.
L thc o cht lng nc bin, ni no c san h ni
chc chc mi trng nc bin s sch. V san h rt
nhy cm vi ngun nc nhim.
Page 66
BO CO THC TP MI TRNG
Ni lu tr nhiu ngun gien qu ca i dng. L c
s hnh thnh ni vi c gi tr to ln v mt kinh t
ln x hi.
To ngun li ln cho t nc nh hot ng du lch
sinh thi san h
Qung b hnh nh t nc trn gi tr sinh hc v kh
nng bo tn sinh vt ca Quc Gia.
Cc s liu thng k gn y v "sc khe" rn san h Vit Nam cho
thy, ch cn 1% cc rn san h trong iu kin rt tt ( ph san h
sng hn 75%); 26% cc rn san h trong iu kin tt ( ph san h
sng 50 n 75%); 41% cc rn san h trung bnh ( ph san h sng
25% n 50%) v cn li 31% l cc rn san h ngho. iu ng lo
ngi, hin c 96% cc rn san h trn khp vng bin c nc ang
hng chu tc ng tiu cc t cc hot ng ca con ngi, trong
gn 75% cc rn c mc ri ro cao v rt cao. Khai thc hy dit
c xc nh nh l nguyn nhn quan trng nht ph hy rn san h.
Ngoi ra KBTB cn ni ting vi phong ph ca cc loi c bin,
ra, ba ba.
Cc loi c
Page 67
BO CO THC TP MI TRNG
BO CO THC TP MI TRNG
Tn thng
thng
C tai tng
Tn
khoa hc
Kch
thc
Ngun gc
c im
Platax
orbicularis
50cm
n
-Thi Thn thin, thng
Bnh Dng
bi l lng di
cnh san h, tu
b
Zanclus
cornutus
22cm
Echeneis sp
100cm n
-Thi Trn u c a
Bnh
Dng, bm vo c mp, c
Philipin, Trung voi, ra, tu b..
Quc
C chim xanh
Pomacanthus
semicirculatus
40cm
Bin m, chu - Mu sc rc r rt
Thi
Bnh p, sng ni nc
Dng
cn, hang hc.
C nga
Hippocampus
sp
25cm
n
-Thi C c c ti da
Bnh Dng
mang thai v p
trng thay c ci
C th l
C p
Page 69
BO CO THC TP MI TRNG
C mt qu (c Synanceia
)
verrucosa
35cm
n
-Thi Hnh thc ngy
Bnh Dng
trang , trn lng v
hu mn mang gai
c.
C x phng
Diploprion
bifasciatum
38cm
n
-Thi Tit cht c dng
Bnh Dng
bt nh bong bong
khi c nguy him
C b bng b
Balistoides
conspicillum
50cm
..
Ngoi ra cn rt nhiu loi c khc nh: c nc, c khoang c, c
chnh, c bong Picasso v nhiu loi c c gi tr kinh t khc na.
Page 70
BO CO THC TP MI TRNG
Nh cc iu kin thun li cng vi rn san h pht trin nn ni y
cng l ni tr ng ca nhiu ng vt khc nh:
ng vt gia gai: v d nh nhm bin.
Page 71
BO CO THC TP MI TRNG
4.3
sinh vt
4.3.1
BO CO THC TP MI TRNG
nn nh hng rt ln n qun th san h v sinh vt ni y, chnh
iu khin nhiu rn san h b bc ha (xm thc sinh hc) hng
lot ko theo nhiu sinh vt khc trn h di c i ni khc hoc b cht
do mt ni c tr phn no khin cho a dng sinh hc b gim i
theo thi gian
4.3.2
nh hng ca yu t kinh t - x hi
BO CO THC TP MI TRNG
Hnh 4.34 Hnh nh cc hot ng sn xut v sinh hot ca ngi dn trn vnh
BO CO THC TP MI TRNG
cng bin mt theo trong quan trng l sn lng c khai thc cng
gim ng k khin cuc sng ngi dn cng tr nn kh khn li
cng kh khn hn. Quan trng hn s a dng sinh hc ca vng b
mt i ko theo nhiu gi tr khc cng mt theo (nhn vn-lch ssinh hc).
Ngoi ra, hin nay cc nh nghin cu ang tm hiu mc nh
hng ca cc nhn t khc nhau i vi cc h thng rn san h. C
nhiu nhn t, trong c vai tr ca cc i dng nh chm ln
ixt cacbon, cc thay i trong kh quyn Tri t, tia cc tm, s
axt ha i dng, virus sinh hc, nh hng ca bo ct, cc cht
nhim khc nhau, nh hng ca s bng n to.. v..v.
CHNG 5: SO SNH C IM SINH VT CA CC VNG
5.1
BO CO THC TP MI TRNG
ra trong cc kiu rng ny cn c v s nhng loi chim thuc b G,
b S v nhiu nhm cn trng khc.
Nha Trang
a hnh Nha Trang kh phc tp c cao tri di t 0 n 900 m so
vi mt nc bin, thc vt ch yu ni y l rng ngp mn v thm
c bin. C nhiu loi ng vt bin.
c bit s phn b ng, thc vt theo cao biu hin rt r
nt trong phm vi rng cao nguyn Lang Biang:
Bng 5.4 S phn b thc vt theo cao
cao (m)
Thc vt
800-1200
(Bambusa
balcoa),
Sa
(Helicia
1700-2000
>2000
BO CO THC TP MI TRNG
Nhit v lng ma thay i theo cao dn n s thay i
ca cc thm thc vt.
5.2
a im
Kh hu
Thc vt
- Nhit cao
quanh nm l
- Nhit TB nm 25iu kin thch
27oC.
hp cho pht
- m tng i trin cy trng
trung bnh c nm 80- nhit i, c
bit l cc cy
82%.
ng vt
- C mt ca
nhiu loi th,
chim qu him.
Cc loi ny
thuc din phn
b rng.
Page 77
BO CO THC TP MI TRNG
- Ma ma t thng 5 cng nghip c
n 11 hng nm gi tr xut khu
(lng ma trung bnh cao.
nm 1700-1800mm).
- Lng ma
- S gi nng trung tng i ln v
bnh c nm 2500-2700 phn b theo
gi.
vng v th ng
Nai sm hnh
thnh
nhng
vng
chuyn
canh cy cng
nghi p ngn v
di ngy (gm
cao su, c ph,
ch, iu, du
tm,..),
nhng
vng cy n qu
ni ting,.
Lt
- Nhit i gi ma
vng cao.
- Nhit TB nm 15240C.
- Ma ma t thng 4
n 11 hng nm
(lng ma trung bnh
1.750 - 3.150 mm)
- m tng i
trung bnh c nm 85 91%.
- S gi nng trung
bnh c nm 1.890
2.500 gi
- nhng dy i
thp nhp nh xen
nhng bi c rng
ln di tn rng
tha ven sng
ng Nai v cc
sui, bu, ao h
c din tch ln,
cc kiu rng
thng xanh v
na rng l m
nhit i gi
li c nhng
loi ng vt m
ngy nay ang c
nguy c mt dn
nh T gic 1
sng,
B
Banteng, c su..
BO CO THC TP MI TRNG
nguyn
Langbiang ch
nhit thun li
cho s pht trin
ca nhiu loi
thc vt nht l
cc loi cy l
kim, trong c
loi thng ba l
(Pinus Kesiya).
Page 79
BO CO THC TP MI TRNG
CHNG 6: BO V V KHAI THC HP L TI NGUYN SINH
VT
6.1
Bo v ti nguyn sinh vt
BO CO THC TP MI TRNG
Trong phng php Lm - Nng kt hp th sn xut cy
lm nghip l chnh, vic trng xen cy nng nghip vi cy
lm nghip nhm hn ch c di chng xi mn v ng
thi lm tng s lng sn phm nng nghip.
Ngoi ra ngi ta cn c th kt hp gia Nng nghip,
Lm nghip v chn nui gia sc, thy sn.
Xy dng v bo v cc khu rng:
i vi rng phng h: c k hoch, bin php bo v nui
dng rng hin c, gy trng rng trn t trng, i ni
trc.
i vi rng c dng: bo v cnh quan, a dng v sinh
vt ca cc vn quc gia v khu bo tn thin nhin.
i vi rng sn xut: m bo duy tr pht trin din tch
v cht lng rng, duy tr v pht trin hon cnh rng,
ph v cht lng t rng.
Trin khai Lut bo v v pht trin rng. Giao quyn s dng t v
bo v rng cho ngi dn.
Bo tn a dng sinh hc. Xy dng v m rng h thng vn quc
gia v cc khu bo tn thin nhin.
Ban hnh Sch Vit Nam.
i vi ng vt
Xy dng h thng vn bn php lut bo v ng vt. Thit lp cc c
quan qun l, kim sot vic bun bn ng vt v iu tra, gim st
ng vt.
Thng tin, tuyn truyn:
Nng cao hiu bit ca ngi dn.
Bn cnh bo ch cng ng vai tr quan trng trong
pht hin, u tranh v ngn nga ti phm lm nghip cng
nh tuyn truyn ph bin thng tin php lut lin quan.
Page 81
BO CO THC TP MI TRNG
Tuyn truyn ng b, rng khp n tn thn, p, khm,
nht l vng dn c sinh sng xung quanh khu sinh thi,
rng, vn quc gia
Chnh quyn a phng cn t chc k cam kt vi ngi
dn, hp dn vn ng, tuyn truyn thng k lm
thay i nhn thc ngi dn; qun nhu, nh hng;
i vi cc knh thng tin (bo, i truyn hnh, pht
thanh ) phi thc hin chuyn mc, chuyn tuyn
truyn, gii thiu cc quy nh, chnh sch, hnh vi b
nghim cm, tm gng bo v ng, thc vt hoang d
mi ngi dn c th tip cn thng tin.
Cu h ng vt:
Th li t nhin i vi cc ng vt hon ton kho mnh.
Bin php tiu hy c p dng i vi ng vt cht
hoc yu.
ng vt sau khi cu h s c ti th li t nhin, ni c
sinh cnh ph hp.
Hp tc quc t:
Thc hin cc chng trnh nghin cu chung v tnh hnh
bun bn ng thc vt Vit Nam v mt s nc trong
khu vc
Hp tc bng cc chng trnh h tr o to v thc thi
CITES v trong mt s d n thc hin h thng Rng
c dng ca Vit Nam
cp n vic kim sot hot ng bun bn ng vt
hoang d v thit lp cc trung tm cu h ng, thc vt
hoang d sau khi thu gi.
Cn tng nng ch ti x pht vi hnh vi bun bn tri php ng vt
hoang d v b phn dn xut ca n, c bit vi vic bun bn sng
t gic, h v cc sn phm t h.
a vn bo v ng vt hoang d vo chng trnh hc ph thng.
Page 82
BO CO THC TP MI TRNG
c bit ch trng tuyn truyn nng cao kin thc php lut ca
ngi dn cc khu vc thng xy ra tnh trng sn bt ng vt tri
php.
Gy nui, pht trin ng vt. M rng sinh cnh cho cc loi ng vt
hoang d thng qua vic tng cng trng rng ph xanh t i trc.
Xy dng nhiu khu bo tn thin nhin, vn quc gia.
Quy nh vic khai thc m bo s dng lu di cc ngun li sinh
vt ca t nc, ban hnh cc quy nh trong khai thc:
6.2
Cm sn bt ng vt tri php.
Cm dng cht n nh bt c v cc dng c nh bt c
con, c bt.
Cm gy c hi cho mi trng nc.
Khai thc hp l
Page 83
BO CO THC TP MI TRNG
BO CO THC TP MI TRNG
BO CO THC TP MI TRNG
Hnh 6.0.38 Trang tri nui c nc lnh Klong Klan (Lc Dng, Lm ng)
BO CO THC TP MI TRNG
ci tn dn d l H c Hi hc vin Nha Trang. Hin nay, bo tng
Hi Dng Hc c tp trung u t nng cp, m rng v pht trin
thnh mt qun th lin hon bao gm cc b nui sinh vt bin phc
v nghin cu, tham quan cng nh gio dc cng ng, v mt h
thng nh lu tr mu sinh vt bin ln nht nc. C rt nhiu mu
vt c gi n nhiu phng th nghim khc nhau nc ngoi,
nhiu bo tng trn th gii.
BO CO THC TP MI TRNG
rng ngp mn, rn san h, thm c bin - lu nhc nh mi
ngi hy nng cao thc bo v cnh quan mi trng, ngun li v
li ch ca con chu mai sau.
Bo tng Hi Dng Hc ang tr thnh trung tm trng by gii
thiu v gio dc truyn thng chinh phc khai thc v bo v bin
ng ca ngi Vit. y thc s l mt trung tm di sn vn ha
bin rt ng qu, l im thm quan thu ht rt nhiu du khch khi
n thnh ph bin Nha Trang, Khnh Ha.
Hn Mun L mt trong nhng hn o th mng nht trong h
thng o ca Nha Trang. Hn Mun cch cng Cu 10 km (khong
45 pht i tu). Khng ch hp dn bi ct trng, bin xanh, nhng t
yn hoang s trn cheo leo vch ni y cn ni ting l mt
trong nhng "thy cung" "giu v p" nht ca bin ng Nam .
Ni y cn ni ting c nhiu dch v bin v khm ph bin bng tu
y knh v dch v ln bin. Hn Mun vi rn san h v h sinh vt
bin a dng, phong ph l khu bo tn bin u tin v duy nht
ca Vit Nam hin nay, c Qu ng vt hoang d th
gii (WWF) nh gi l khu vc a dng sinh hc bin bc nht Vit
Nam, c bit rt phong ph v san h, hin ti pht hin c
khong 350 loi.
Page 88
BO CO THC TP MI TRNG
H sinh thi ng, thc vt bin y v cng phong ph. Theo thng
k trn th gii c khong 2.000 loi san h v sinh vt bin th Hn
Mun c ti 1.500 loi.
Hn Mun, san h nm su 10m, cng vi rt nhiu loi c
m sc v chng loi. Vi su di 18 m, th khng cn cnh p
ca san h, nhng c rt nhiu hang ng. C nhng hang su 1015
m, phi dng n quan st nhng sinh vt bin chuyn sng trong
bng ti nh tm, mc, tm hm, c uiHn Mun c lm khu
bo tn nn vic khai thc y cng c gii hn, tuy nhin cng c
trng hp khai thc tri php, ba bi. c bit l nhng rng san h
qu cn c bo v Bn cnh , vi tim nng sn c nh vy, ta
c th khai thc sinh vt vo lnh vc du lch
6.3
BO CO THC TP MI TRNG
Bo tn, s dng v pht trin bn vng a dng sinh hc nng nghip:
iu tra, nh gi cc ngun gen cy trng, vt nui, vi sinh vt nng
nghip; xy dng chng trnh bo tn s dng v pht trin bn vng
cc ging cy trng, vt nui bn a, nht l cc ging loi c hu,
qu, him, c gi tr kinh t - x hi cao;
S dng bn vng ti nguyn sinh vt:
Kim sot vic khai thc hp l ngun ti nguyn sinh vt;
Xy dng v thc hin phng n phng nga, kim sot v
gim thiu tc hi ca cc loi sinh vt ngoi lai xm hi i
vi a dng sinh hc;
S dng kinh ph thu c t chnh sch chi tr dch v mi
trng rng u t cho cng tc bo v, pht trin ti
nguyn rng;
Tng cng nng lc qun l Nh nc v a dng sinh hc:
Kin ton v tng cng nng lc cho cc cp chnh quyn,
c quan chuyn mn thc hin tt chc nng qun l Nh
nc v a dng sinh hc v an ton sinh hc;
Xy dng c ch t chc v cc qui ch qun l v thc
thi Chng trnh hnh ng bo tn a dng sinh hc;
Tng cng c s vt cht k thut; y mnh cng tc
nghin cu khoa hc; xy dng v thc hin k hoch o
to ngun nhn lc phc v cho cng tc bo tn a dng
sinh hc;
Tuyn truyn, gio dc, nng cao nhn thc v thu ht s
tham gia ca cng ng v qun l, bo tn v pht trin a
dng sinh hc;
nh hng n nm 2020:
Xy dng cc k hoch bo tn, s dng v pht trin bn vng a
dng sinh hc v ging, loi, ngun gen, sinh vt v h sinh thi ca
Lm ng;
Cc hot ng khai thc tri php ti nguyn thin nhin v cc e do
khc n a dng sinh hc c gim thiu;
Page 90
BO CO THC TP MI TRNG
Gp phn pht trin kinh t - x hi, nng cao mc sng cho ngi
dn nng thn min ni, bo v mi trng sinh thi v cung cp cc
dch v mi trng ca tnh;
Nng cao nhn thc ca mi ngi dn, cc t chc v tm quan
trng, gi tr ca ngun ti nguyn, tham gia bo tn, s dng a dng
sinh hc;
Hon thin h thng t chc, c ch, chnh sch bo tn a dng sinh
hc Lm ng ph hp vi k hoch hnh ng bo tn a dng
sinh hc v cc chin lc quc gia.
Nhng nhm gii php chnh:
V qun l Nh nc
Hon thin h thng c ch, chnh sch, vn
bn quy phm php lut v qun l a dng sinh hc, kin ton t chc
v tng cng nng lc cho h thng cc c quan qun l Nh nc v
a dng sinh hc.
V k thut, cng ngh Nghin cu, ng dng khoa hc cng ngh
bo tn, pht trin v s dng bn vng ti nguyn sinh vt;
Hin i ho c s vt cht k thut, xy dng h thng Bo tng thin
nhin ca tnh Lm ng tp hp, lu gi, trng by cc ngun
gen, hin vt, tiu bn cc loi c hu, qu, him phc v cho cng
tc nghin cu khoa hc, va l ni tham quan, thu ht du khch
pht trin kinh t;
Ch trng o to ngun nhn lc, xy dng cc chng trnh o to,
nng cao trnh chuyn mn nghip v cho i ng qun l a dng
sinh hc cc cp.
V cng tc x hi ho Tng cng cng tc tuyn truyn, gio dc
v nng cao thc, trch nhim bo v rng, bo tn a dng sinh hc
ca cng ng a phng. Xy dng k hoch phi hp cht ch gia
cc c quan, ban, ngnh lin quan trong tnh;
y mnh x hi ho cng tc bo v rng, bo tn a dng sinh hc;
pht huy ngun tri thc ti a phng, xy dng m hnh qun l
Page 91
BO CO THC TP MI TRNG
rng cng ng, m hnh ng qun l, bo v v chia s li ch t
rng, t ti nguyn a dng sinh hc.
V kinh t Pht trin nng nghip theo hng cng ngh cao; h tr
nhn dn trng rng ph xanh t trng i trc v bo v rng; pht
trin cc ngnh cng nghip sn xut vt liu thay th g; pht trin du
lch sinh thi gn vic bo v mi trng, gi gn ti nguyn thin
nhin vi quyn li kinh t ca ngi dn trn a bn.
V lin kt cc tnh v hp tc quc t
Tng cng lin kt vi
cc tnh: Tng cng hp tc vi cc tnh min ng Nam B, Duyn
hi Min Trung v Ty Nguyn, xy dng cc hnh lang bo tn a
dng sinh hc m bo s thng nht cng nhau pht trin, c bit
trong trin khai thc hin chnh sch chi tr dch v mi trng rng.
Tng cng hp tc quc t v a dng sinh hc:
a dng ha cc hnh thc hp tc vi cc nc trong lnh
vc bo tn a dng sinh hc hc tp, tip nhn, chuyn
giao cng ngh, h tr k thut, ti chnh;
Tng cng hp tc quc t v nghin cu trong lnh vc bo
tn a dng sinh hc, o to, pht trin ngun nhn lc, thu
ht chuyn gia, thu ht vn u t vo cc d n bo v v
pht trin rng, bo tn a dng sinh hc, bo v mi trng;
V ngun vn u t
Ngun vn dnh cho Chng trnh ngoi
mt phn ly t vn ngn sch Nh nc, phn cn li cn c huy
ng t i tng hng li nh vo ti nguyn sinh vt, vn ca cc
ngnh kinh doanh, cc ngnh cng nghip, t cc nh u t, cc t
chc trong, ngoi nc, trong cng ng dn c, ti tr quc t
6.3.2
BO CO THC TP MI TRNG
Thnh lp ban qun l c trch nhim qun l, kim tra v gim
st vic khai thc, bo v, tn to ti nguyn mi trng du lch
bin TP. Nha Trang v cc huyn, o trong tnh c gn lin
vi bin.
Xy dng m hnh qun l cc hot ng du lch sinh thi bin
vi s tham gia ca cng ng a phng v cc i tc c lin
quan. Chnh quyn a phng c php s dng hp l, c
hiu qu cc ngun thu nh thu, ngun thu l ph, vo vic
pht trin kinh t a phng v bo v ti nguyn mi trng
du lch bin.
Quy hoch pht trin du lch sinh thi bin bn vng
Tin hnh lp v thc hin quy hoch pht trin du lch sinh thi
bin bn vng, m bo pht trin du lch sinh thi bin c quy
hoch, thc hin cc mc tiu, nguyn tc v yu cu pht trin
du lch bn vng; ha nhp chung trong quy hoch pht trin
kinh t x hi ca tnh.
Cng khai ha ni dung quy hoch pht trin du lch sinh thi
bin cng nh cc d n bo tn ti nguyn mi trng bin cho
cc i tng c lin quan v tham gia thc hin d n h
nm c nhng ni dung, nhim v, mc tiu ca cc d n
cn phi gii quyt.
Tin hnh phn chia cc khu vc u t bo v ti nguyn c
hiu qu.
Duy tr tnh a dng sinh hc, s dng v bo v ti nguyn mi
trng du lch sinh thi bin mt cch bn vng
S dng ngun qu h tr cho cng tc gio dc mi trng
bin, xy dng thu gom v x l cht thi ng quy nh,
khuyn khch vic ti ch v s dng cc sn phm ti ch.
Tng cng thu ht vn u t v cc ngun lc cho vic thc
hin cc d n, chin lc, chng trnh hnh ng nhm bo v
s a dng sinh hc, bo tn cc sinh vt bin c hu qu
him, cc h sinh thi b ph hy.
Tin hnh thu ph mi trng, s dng cc cng c ti chnh
thng pht nhm ngn chn vic khai thc ba bi, ph hy v
Page 93
BO CO THC TP MI TRNG
gy hu qu xu cho ti nguyn v mi trng bin trong du
lch.
p dng cc quy ch ngn chn s ph hy cc h sinh thi, cc
hnh ng khai thc sinh vt bin mang tnh hy dit. Nghim
cm vic s dng cc loi sinh vt bin qu him c nguy c b
tuyt chng lm sn phm lu nim, hoc thc phm phc v
cho nhu cu ca du khch.
Tng cng hp tc, thu ht u t thc hin cc d n h tr
pht trin kinh t v du lch a phng, khuyn khch cng
ng tham gia vo hot ng du lch v bo tn sinh thi bin,
pht trin kinh t sn xut hng ha cung cp cho du khch
gim s l thuc ca cng ng a phng v tc ng tiu cc
ca h ln cc h sinh thi.
u tin min gim hoc khng thu thu trong thi gian nht
nh vi cc hnh thc u t thun ty cho hot ng bo v
mi trng du lch bin
Trch nhim vi cc n v t chc o to
Ngun nhn lc du lch c o to c cht lng cao, c trang b
nhng kin thc v nghip v, phm cht ni chung v nhng kin
thc v ti nguyn mi trng du lch, vn ha y s lm cho du
khch nhn thc ng v c nhng hnh vi ng n, c thc trch
nhim ng gp cho vic bo v ti nguyn mi trng du lch v
nng cao cht lng cuc sng ca cng ng a phng. lm
c iu ny, S VHTT&DL tnh Khnh Ha khi thit lp v thc
hin cc d n quy hoch, k hoch pht trin du lch tnh cn hoch
nh cc chin lc gii php u t nng cao cht lng ngun nhn
lc v nhn thc ca cc i tng tham gia du lch v ti nguyn mi
trng du lch. Ring cc trng, trung tm o to du lch cn tng
cng o to nhn lc, nng cao nhn thc ca cc i tng tham
gia du lch v ti nguyn v mi trng t nhin, bao gm:
a ni dung pht trin du lch bn vng, ti nguyn mi trng, vn
ha vo chng trnh o to cng nh trong cc chng trnh gio
dc du lch cho cng ng a phng.
u tin o to, tuyn dng ngun nhn lc du lch l ngi a
phng, c bit ch o to cn b lnh o qun l l ngi a
Page 94
BO CO THC TP MI TRNG
phng v nng cao nhn thc ca h v ti nguyn v mi trng t
nhin.
Tng cng phi hp, hp tc u t gia cc c s o to trong
nc vi cc t chc v c s o to quc t, o to ngun nhn lc
du lch ni chung v c bit l gio dc nng cao nhn thc ca cc
i tng tham gia du lch v ti nguyn v mi trng.
Lng ghp gio dc nng cao nhn thc cng ng v cc vn pht
trin du lch bn vng, ti nguyn v mi trng du lch vi cc
chng trnh pht trin kinh t, vn ha x hi.
Dnh mt t l tha ng thu nhp t du lch cho vic u t gio dc
nng cao hiu bit ca cc i tng tham gia du lch v cc vn ti
nguyn v mi trng du lch.
Khuyn khch pht trin nghin cu khoa hc v ng dng cng ngh
trong lnh vc mi trng bin; u tin cc d n u t du lch c gii
php hu hiu cho vn mi trng, cc loi hnh du lch thn thin
vi mi trng.
Trch nhim vi cc n v t chc du lch
Cc nh iu hnh l nhng ngi c hiu bit ton din v t chc
kinh doanh, song phi lun tn trng nhng nguyn tc ca du lch
sinh thi bin.
m bo tip th du lch sinh thi bin (du lch xanh) phn nh ng
cht lng sn phm du lch, cc chnh sch v nhng hot ng c li
cho mi trng du lch, hng dn cho du khch nhng iu h cn
lm, nn lm, nhng iu h khng nn lm v khng c lm v
phng din ti nguyn mi trng, vn ha v x hi.
Cung cp cho du khch nhng thng tin v vic cn tn trng nhng di
sn vn ha a phng, ti nguyn mi trng v dn c nhng ni
h n. ng thi khuyn khch du khch s dng nhng sn phm du
lch c li cho ti nguyn mi trng, kinh t, v x hi a phng.
Hng dn vin du lch sinh thi phi c kin thc, nm c y
thng tin v c im mi trng t nhin v sinh thi bin, vn ho
Page 95
BO CO THC TP MI TRNG
cng ng a phng; c trch nhim ph bin ni quy ca tour du
lch sinh thi vi du khch nhm hn ch hnh vi gy hi h sinh thi
v mi trng ca du khch, bng cch no gip khi dy v kch
thch s hng phn ca khch du lch sinh thi mun tm hiu v h
sinh thi bin v c thc bo v h sinh thi bin.
Trch nhim ca khch du lch
Khch du lch khi tham gia du lch sinh thi bin cn thu hiu c
ngha ca loi hnh du lch, ng thi tch cc hng ng, cng t
nguyn tham gia tri nghim khm ph th gii ca bin, tm hiu v
bin, am hiu v bin v tun th cc quy nh c ra.
Page 96
BO CO THC TP MI TRNG
KT LUN
Sinh vt ng vai tr cc k quan trng trong cuc sng ca chng ta. Song,
nhn thc v nh gi c vai tr ca tng loi sinh vt li l mt vn
khng ch p ng cho nhu cu kinh t - x hi cho hin ti m cn pht
trin cho tng lai.
Thng qua chuyn thc a ta thy c s thay di r nt ca tng loi
sinh vt cng nh s a dng phong ph v thch nghi ca tng loi tng
a phng khc nhau. V ti nguyn sinh vt c ngha v cng to ln v
quan trng i vi s pht trin ca a phng, n mang li mt ngun li
kinh t t nhiu mt nh trng trt chn nui, du lch sinh thi,... V ng
gp mt phn khng nh trong vic duy tr s sng ca con ngi, m bo
cho s pht trin ca a phng.
Tuy nhin, vic s dng v qun l ti nguyn cn lng lo cng nh cha
nh gi ht gi tr ca ti nguyn sinh vt, v du: ti ng Nai, rng c
nh gi l c gi tr cao nhng thc t ch l ry cy n qu, Lt nn
ph rng, sn bn tri php, ba bi lm cho s lng ng vt qu him
ngy cng suy gim. c bit Nha Trang vic lm dng v nh bt hi
sn lm cho h sinh thi cng b e da nghim trng. Vic bo v v pht
trin cc rn san h l v cng quan trng i vi tnh hnh kinh t, vn ha,
x hi ni y.
XUT
T nhng vn cn tn ti trn, nhm khc phc v ci thin ngun ti
nguyn sinh vt, cn a ra mt s gii php c th nh sau:
Cc c quan, ban ngnh c trch nhim v thm quyn vi ti nguyn
v mi trng tng a phng cn tng cng v a ra nhng bin php
qun l hp l, cht ch hn nh vic qun l cc h nui trng thy, hi sn
bng b (Nha Trang), kim sot cht ch qun l, khai thc cc dng ti
nguyn rng, t nhm trnh nhim v thin tai... Hn na, cn phi c th
ha bin php qun l bng cch tng cng cng c lut php, thc hin
cc chng trnh nh chi tr dch v sinh thi, giao t, giao rng cho ngi
dn. Ngoi ra, cn y mnh tuyn truyn, nhm vo thc ngi dn. y
l c s lu di gip cho vic bo v v s dng hp l ngun ti nguyn
Page 97
BO CO THC TP MI TRNG
sinh vt. i vi cc tnh, khu vc gn bin, cn quan tm, coi trng cng
tc bo tn, khai thc, s dng hp l ti nguyn bin.
Page 98
BO CO THC TP MI TRNG
PH LC
Ph lc 1: Phiu kho st hin trng hot ng ti khu bo tn
bin Nha Trang
I HC QUC GIA THNH PH H CH MINH
I HC KHOA HC T NHIN
KHOA MI TRNG
--------oOo-------PHIU KHO ST
KHO ST HIN TRNG HOT NG TI KHU BO TN
BIN NHA TRANG
PHIU S:
M I TNG:
IM KHO ST :
Chng ti l sinh vin khoa Mi Trng, trng i hc Khoa Hc T
Nhin H Quc Gia TPHCM, chng ti ang thc hin mt kho st
nh v hin trng hot ng ti khu bo tn bin Hn Mun.
Chng ti rt cm n nu bn dnh mt t thi gian tr li vi cu hi
sau. Tt c cc cu tr li ca bn u l nhng thng tin rt qu gi v
c ngha quan trng trong qu trnh kho st ca chng ti.
Xin chn thnh cm n!
Xin hy cho chng ti bit
I. THNG TIN C NHN
Ho v tn:
Page 99
BO CO THC TP MI TRNG
a ch:
Gii tnh:
Bn thuc nhm tui no di y:
<15
20-25
30-40
15-20
25-30
>40
BO CO THC TP MI TRNG
4.
Hin trng san h ti Hn Mun:
Rt ngho nn
a dng
Ngho nn
Rt a dng
Trung tm
5.
Theo bn nguyn nhn ch yu gy suy gim h sinh thi
bin Hn Mun l do:
Do khai thc qu mc
Do hot ng du lch
nh hng hot ng ca cc dng hi lu nng t xch o a ti
Khc:
6.
Theo bn, nh hng tiu cc ca vic nui trng thy hi
sn ca ngi dn vng o i vi cc loi thy sinh trong khu
bo tn:
Nhiu
t
7.
Theo bn, cht thi sinh hot ca ngi dn cc vng o
lm suy gim cc loi thy sinh trong khu bo tn:
Nhiu
t
8.
Theo bn, vic pht trin du lch san h Hn Mun c nh
hng n pht trin ca rn san h khng:
C
Khng
Nu c, theo bn du lch nh hng nh th no n rn san h:
..................................................................................................................
..................................................................................................................
9.
Theo bn, cng tc bo tn sinh thi bin i i pht pht
trin du lch ti KBTB Hn Mun nh th no:
Tt
Cha tt
Page 101
BO CO THC TP MI TRNG
Nu cha tt, bn c xut kin no cho cng tc bo tn sinh
thi bin ti KBTB Hn Mun n hon thin hn :
..................................................................................................................
..................................................................................................................
10.
Theo bn, s lng sut ngm san h trn ngy ca dch v
du lch hp l cha:
Qu nhiu
Qu t
Hp l
11.
C