10.

1 Dekolonisatie
In 1945 begreep de Britse regering dat de dagen van het koloniale rijk waren geteld.
Het wereldrijk kostte meer dan dat het opbracht. In India was de wil om onafhankelijk te
zijn overduidelijk. De abrupte Britse aftocht leidde tot dramas. Nu de Britten de orde
niet meer bewaakten, kreeg de haat tussen hindoes en moslims alle ruimte. Bij
slachtpartijen vielen honderdduizenden doden en Brits-Indi viel uiteen in twee staten:
India en Pakistan. Miljoenen mensen vluchtte de nieuwe grenzen over. Hindoes naar
India en moslims naar Pakistan. Ook trokken de Britten zich terug uit Azi en het
Midden-Oosten en als laatste uit Palestina. Zodra de Britten weg waren riepen de joden
de staat Israel uit en vielen de Arabische landen Israel aan. De oorlog eindigde negen
maanden later met de verdrijving van driekwart van de palestijnen.
Nederland en Frankrijk wilden hun kolonies zeker nog niet opgeven. Maar hun
machtspositie was dramatisch verslechterd. Het geloof in de blanke superioriteit was
vernietigd doordat Japan in 1942 Zuidoost Azi had veroverd. Zowel in Indonesi als in
Frans Indo-China (Vietnam, Laos en Cambodja) waren door honger en uitputting
honderdduizenden doden gevallen. Hierdoor was een vastbesloten wil gegroeid om
geen enkele vreemde overheersing meer te tolereren.
Op 17 augustus 1945 kort na Japanse capitulatie riep Soekarno de onafhankelijkheid
van Indonesi uit. De tot dan toe onbekende Ho Chi Minh deed hetzelfde in Vietnam.
Vooral in Indonesi volgden enkele maanden van chaos. In een orgie van geweld
kwamen alleen al 3500 Nederlanders om.
De tijd van de Europese hegemonie was definitief voorbij. Europa was uitgeput. Twee
supermachten maakten de dienst uit: VS en Sovjet-Unie. En die waren tegen de
kolonialisatie gekant.
De Nederlanders kregen in 1947 en 1948 met twee zogenaamde politionele acties grote
gebieden in handen. Maar de Indonesische strijders verscholen zich in de jungle en
tussen de burgerbevolking. Er kwamen in de jaren 1946-1949 4700 Nederlandse
militairen om. Uiteindelijk dwong de VS Nederland om Indonesi op te geven. Op 27
december 1949 werd in het paleis op de dam de soevereiniteit overgedragen.
De fransen vochten in Vietnam door en de Amerikanen begonnen hen te steunen. Ho
Chi Minh leidde het Vietnamese verzet. Vanaf 1950 kregen ze wapens vanuit buurland
China. De VS betaalde een groot deel van de franse oorlogsinspanningen. Langzaamaan
gaven de fransen de moed op. Eind 1953 waren aan franse kant al 150.000 doden
gevallen. Nadat Vietnamese strijders een grote aanval op het fort bij Dien Bien Pu
begonnen, verdedigde de fransen zich nog weken. Maar nadat Dien Bien Pu gevallen
was gaven de fransen het op en verlieten Vietnam.
Het koloniale conflict was voorbij, maar Vietnam bleef een brandhaard voor de Koude
Oorlog. De Amerikanen dwongen af dat de communisten alleen het noorden kregen. In
het zuiden kwam een door Amerika gesteunde regering. Dat zou 10 jaar later tot een
nieuwe oorlog leiden.
Algerije brak een onafhankelijkheidsoorlog uit. Frankrijk wilde Algerije niet opgeven.
Acht jaar vochten de fransen er een smerige oorlog uit (gemarteld). Pas in 1962 legde

frankrijk zich bij het onvermijdelijke neer. Tegen die tijd hadden Belgi, Groot-Brittanni
en Frankrijk zelf bijna de rest van Afrika onafhankelijk laten worden. Nederland liet
Suriname in 1975 onafhankelijk worden. in europa had de trots op de kolonialisatie
plaatsgemaakt voor schaamte over het koloniale verleden.