TERENTII (CARTHTAGINENSIS ‘PRI HEAUTONTIMORUMENGS,. Acta Ludis Megalensibus, L. Cornelio Lentilo et L. Valerio ‘Flacco Hiilbas Curdtibus, Egit L. Anibjvius Turpio, Modos jeit Flac ‘cus Claudii, Graca est Menandru. Acta I. tibiis-imparibus, De- inde-dvabus destris. Atta ‘etiam IIT. ‘Dh. Faventio ot Ti. Sempronio ‘Cost. Arno ab-urbe condité vxc1. “aWTE ommUTOM natin anti. INTERPRETATIO EPIGRAPHES. RG fhe Orem Mend Dates ta strpos nperias EReaivenes Grace etunc owes Sella ast Pers cing Sabas “AC dene! ror eat mous Porton tet ma dame, Gano a olan BOLE cr Shisha ‘Raopn MoseoBstinceas Galas “678 Sempron Coane -FABULA INTERLOCUTORES. Crrnzscrs, aenex. “A plurreetay sereare, quidl-eries serenre voleant. Currirno, adolescens. A xAcrri, inclytuset $s, lux,q.d.Inclytam lumen. Syavs, servus. A patria Syrid dictus. Manapesvs, senex, Clinie pater. A pives, robur, et ues, populus, qd. ‘Robur populi. Curmta, adolescens. A valu, inci ‘Antiphilam uxorem duxit. Dnowo, servus. A 2poyis, cursus. Sosrrara, Chremetis uxor. A dtu, servo, ut que Sliam expooi jussam ‘conservavit. Baccats, meretrix. A Gdxes, propter ebrietatem vel insaniam, Pryor, ancilla. A patrih nominate. Noraix. Agriruusa, ab dir contra, et 4iAp, amica. Quasi contra, et vicissim amans. 5 vel airy lectus moptalis; namP, TERENTII HEAUTONTIMORUMENOS, 105 ARGUMENTUM. CLINIA juvenis, Menedemi jliaa, Antiphilem, Phitera ands Corinthia creditam filiam, perlté amare capit; quod wb rescvit pater Menedemus,ini- (quo.anine tulit; ita nt assiduisrgiis milan in viem abire ccigerit;2ed postea fackivehementer pantent, ogrem emit, quem assidu2 encrocns, senech= tem miseris modis exeruciabat suam, et supplicium absenti filio sue dabat scrvi~ tie, Clinia ver post tee menses revertiter; et clam patre,cxjue durtiam ve. rebatur, ad Clitiphonem Chremete flium, aodalem suum, divert, mililgue ac» cersitum Antiphilam. Syrus serous Clitiphonis non tant ilam sed etiam Bacchidem mercricem & Clitiphone amatam sccum adduct. Hane adolescen= tea Antiphilam case, Citar amicam simulant ; Anlipkilem ver’ Bacokidis sere com ease Chremei persuadest. Dum hac aguntar, Sostrata Chremelis wzor, Antiphilam som care cfliam, es onnulo, cum quo axpacita fuera, cognovt, _gaudlio eailiens omenem rem dfert al virum Chremelem, qui ropertam ease i= fam ipse quoque gavisus ett, Jam omnia in tranquilloerant, abrue Bacchide fuisset cui Chtipho decem minas promiserat, qua quogue modo ei confciender ‘rant; ne aligud ratione com Chromes fli‘ rnisam chserescsctrel, Syrusigie tur aie teohnis hanc eunenam a’ Chremete tct. Déhinc Antiphila liar in sexorem ater, Chremes Bacckidem't Citiphone flioamari wrimadvertit: irae iter, minitatur, sed Menem et usoris precbus delintus ignosoit Chtiphoni, lian dat eivwworem. ‘©, SULPITIL APOLLINARIS PERIOCHA. ‘emia profes gut Cliniam, Birearnenanie, teheegoe Cham ‘Anrantem Antiphilato, compulit durus pater ; gee ‘Antmique sese angebet, feeti poenitens. stm soot sia are idem, pita Antiphilam Clini, 6 “Urejus Becchis venit aaies, ac servole, a Habla gerens Anti: factum id qud patrem, & “Gina zeit alle ~'Suum eearet Chitipho hie techs" Syri says tored ser ceaiate ape eens Beghiay merc, omg ion ete om cre: BSc erect fe ‘Seectem pt ee she ea Sener eenbeales tea ‘cine106 P, TERENTIT HEAUTONTIMORUMENOS. ACuemeteestorquetpre Decem minas meretricule aufert & sene : Bacchide wet avert Antiphila Clitiphonis reperitur soror. u Bynecra Antipilare- ‘Hane Clinia, aliam Clitipho wxorem accipit. ito seror Cpe, 2rfl Ghremena? Cla hane dant wxorem, Citipho aim acipt, mish Bucchide. ARNoTATIO, ‘Decem miner]. Scritores Lato pariter Mion Adin bet centam drachmas: iter ctOreatdracuinctletanspromicstaton Secem mim Atica vale ay coro {teySeouassoton Roma aitsor month, ve Cecenta brs Tarosessbasy MuevtdeorovesibonstérachaaAtacn, nxn nina decom coreoas mquvaet- PROLOGUS. equi vestrtm, gat Nz cui sit vostrdm mirum, cur parteis seni TEES pSink Poa deer, que sunt adolndantion Sal deert obiciom're- Td primim dicam deindey quod veni, eloquar. Samer ee Hablates: Ex integra Greecd integram comediam oh Hania ram acres Hesston | 5 uplex. quae ex ergumento facta est simplici, Novam, ce ost et que eset: none, gol scripserit, Et euja Greece sit, ni partem maxuriam Existimarem scire vostriim, id dicerem, Nang, goam ob rem bas pares ddicerin,pauis 10 Oratorem voluit esse me, non prologum : Ventrum jodisius facts me over dit Sed hie sctor tantum poterit & facundia, smear ued real Blenedeman a bor dolore macear Indicavi recenter ease Gbuceanaheceenicte anima eae eee hae ‘Epon eed ae, fons erst i gee cpncpe ees ESS ieee caper oa east aes sie pau a ie fv poe aa aed ee rah at aa ae, oo ee ANNOTATIONES. 1s Quien at amet or ste etn lt cea fats sseettet reecates Peete: Scena te Acai eee tr, Sesame eaeamiereitr cies ‘Kin “Orato ext; cal cause de sence Bat Seo ee omer decar | . PROLOGUS. Quntum ill potitcogitare commode, sete ea it : ei i orationem ane seripst, quam dicturu’ gum, ‘esas ey eer Yam quod rumores distulerant malevoi tot obi ‘Maltas contamindsse Greecas, dum facit ‘eatione, eartiielo ar- Paueas Latinas : factum hic ease id non negat, fateh) Go compen Negue go id ger et deinde fcturum autumat, Sar” armen ar 307, cumat, Her ae dee quo ckemplo ibn 20 Mn ood LLigere id facere, quod ili fecerunt, putat. aren sermons lp om gp meh rece pots ding, seals orp nté ad studium hune se applicésse musicum, "lta cone Amictim ingenio fretum, haud natura sud: ‘Thad? Menon Baton Arbtriam Yostrum, vostra existimatio 25 fore feta tne (oe Yaebits quam ob Fem omnes vos oratas volo, Saapmernas ins) fe plus iniquiim possit quim equim oratio. ” Seqve pon ponitere Facite, equi sitis: date crescendi copiam learum opiotars ee Norarum qui ore booty Sine vtis ne ille pro se dictum existumet, $0 as amdcat Qui nuper fect servo current in via me tata Deeésse populum : cur insano serviat ? Higeidem Geere, quad De illus peceatis plura dicet, cir dabit Alias novas, nisi finem maledictis facit. “Adeste equo animo: date potestatem mibi, Satariam agere ut liceat per silentium : Ne semper servos curren, ats senex, arasitus, 6 fa. autem impnden ‘Avaras leno, assidué agendi sint mit 99 Clamore summo, cum labore maxumo, [ducite, Meicausé,coussam henc justam esse, animum in- Utaligua pars laboris minuatar mibi. sree Hoorn ogra, oe cre moran SPO ce Spite ter acon on ete gc a tice enc? ge arlene SSM circ nen ms a pa eel encanta SSIS Sica acer Watctear ieee saa Sere Riraccman ee pelea as BSEue Sea eisai: mimeteata Maacore Etec netted suction nqen cienimaneercta scarce nates pee ee ayy : ante ts a Qasr eae es tas St SRST aihaige acon, scr ily pom en ANNOTATIONES. ‘etiam dieditar in atatariam, motor, et ‘bintaa a primt rex sunt quetiores; carbalenie sin tert wrumue ‘concur Motors ea Amphitryo Pla ‘Statari cjontem Chteiaria mata Ean ‘chus Ter "Hane comediam poéta ait ‘ce stars108 P, TERENTII HEAUTONTIMORUMENOS. ‘Nam nunc novas qui sribunt, nibil pareunt seni: Si quee laboriose est, ad me curritur: ‘Sin levis est, ad alium mox defertur gregem. 45 To hic est pura oratio ; experimini, ‘huer: In utramque partem ingenium quid possit meam. Si nunquam avaré pretium stati arti mer, Et eam esse questum in snimum induxi maxu- mum, Quim maxumé servire vostris commodis: 50 Exemplam statuite in me, ut adolescentuli * Vobis placere studeant pots, quim sibi. ACTUS I. SCENA L CHREMES. MENEDEMUS. Coumawm ines Gl Quaxgvane hme inter nos nupere notin tf nde add quod gram is hie meres in proxumo hic mereatus SCENA I. m1 ‘Tantos' ego solus faciam? sed: gnatum: unicum, Quoarparitvut his docu aut eam ampli 6 Quod illa etas magis ad heec utenda idonea est, 4go eum bine gel miserum inustiié med. ‘me dignum quévis depatem, Silica; nam qu dam il ita la colt oat iaopem, caren patrii ob meas injurins, 85 mene widviapenh die Interea use ill de me supplicin dabo, Poe Laborans, querens, parcens,illiserviens. Ita facio prorsus ; nihil relinguo in edibas, Nec vas, nec vestimentu i omni Ancillas, servos; nisi eos, qui opere rustica: 90 $0 p Faciundo facil victum exercerent sum, ‘Omnes produxi ac-vendidi : inscrips ilico = .. ‘les: mercedem quas talenta ad quindecim ‘agrom:hunc: mercatns sum: bic me exe Decrevi, tantisper me minus 95 Chreme, meo goato facere, dum fiam miser Nee mibi fas esse ull me voluptate hie fri, isi ub ile hue salvos redierit meus particeps. Gh. Ingenio,te esse in liberos leni puto, et Mm osequentem,si quis reid at commodé 100 ‘Tractaret. Verdi neque tu illum satis noveras, Nec tells hoe obi iy i non vert vivir. Ta illam nunquam ostendisti quanti penderes, Nee tibi ille est credere ausus quee est equom bi ‘eset factum, hee nunquam evenissent Me, Tia res est, fategr: peccatam a me maxu- i, Menedee, at port ret spre etillam So fenedeme, at porrd rect® spero, etillam tibi. [YS Salvum sffuturam esse hic confido propediem: ‘Me, Utinam ita di faxint, Ch. facient ? nunc, ce Stun expioravera jo _zzon, nec ile tam perspexorats non vivtur ii rect et quiet wt mores avicemn ge Soe reste one Seas gi aad ese cen ‘Ea modoy quo dics red so babey cooftot groviame a vam of bene valent, Same noon Catia eur) en gee Jusunianos Foaperator ia Lnatitutionsbcs ja. aed sales eres minors wo Be davies, tines ‘Biests"Afeo, quod sexutata ions co “agitor. Majes continebat 6012 P, TERENTIL HEAUTONTIMORUMENOS. i hi li RE i rf iE or iy i} Be en her eee oot Sie Me. Nor convenit, qui ilies ed laborem impa- lerim, ftentia? ‘Nunc me jpeum fogere. Ch siceine est sem- Me. Sic Ch. bene vale, Mo, et tm Ch Ia it mihi 1s Hi HF ay ih Tag if ait = ip Fp eet it i F: Nil opus fait monitore ; jam dudam dos, ‘Preestd epud me ease simmt: egomet convivas Tho ao hie ints: se gui fest 2 erepserant Hine de quanan egediur? Nee concoct itt gusesi't domo Hoetatsins coolers ANNOTATIO. 10 ii Me Talat ee Boone, Dama et, Bact aia a ti iH i ACTUS L SCENA II. CLITIPHO. CHREMES. cl. nibileat C7, Nrui adhuc est, quod vereare, Clinis: pee eat am efit beneant® Ee ilam simul cum nuncio tibi affataram ‘Hodie scio: proin’ tu sollicitudinem istam falsam, que te le Excruciat, mittas, Ch. qulcum loquitur filius ? ‘Cl. pater adest, 32 Quem volui adibo.’ Pater, opportund advenis. 5 Ch. Quid id est? Cl, hunc Menedemum néstine ‘nostrum vicinum? Ci. probé. Ch, Hie filium scis esse? Ch. audivi esse in Asi. Cl. non est, pater : apad ‘Nos est, Ci. quid ais? Cl, advenientem, & oxi navi egredientem abduxi illico ‘Gh. Rect? novi eum, Ct. Geis cum habere Slit Ch. Andivi cam seg mt SRE pater nn ti Ark; i eins notre Che Quan? CL, Cons "ANNOTATIO, [ibid ot quod seer, Cina.) ve lcat adelac Ch ‘beng nlc de quheantimnar "Tet Melecenten, Clin ot CH,ACTUS I. SCENA IL ‘Ad comain: nam mihi magna cum eo jam inde ps us mihi magna semper Faltcumeo amici tte ie inte. Ch usque pueritia ae ‘Semper fuit familiarites, Ch, voluptatem mag- ‘nam nuncias. 10 Quam vellem Menedemum invitatum, ut nol cum hodie esset ampli [domi. ‘Ut hhane letitiam nec opinanti primus objicerem ‘Atque etiam nune tempus est. CZ. Cave faxis : ce ee . Sr Juin enim incertum etiam, quid se faciat: modd venit : ‘Timet omnia: patris iram, et animum amicw se va tga ewe trbe aut? ‘miseré ainat : propter eam haze turbe atque abitio evenit. Ch, sci. Cl. Nune servolum ad eam in urbem misit, et ego nostram und Syrum. Ch. Quid narrat? Cl. quid ille? se miserum esse, " Ch. miserum ? quem mini’ credere est? Quid reliqui est, quin habeat, quae quidem in homine dicuntur bona? Parenteis, patriam incolumem, amicos, genus, counts, divi 20 Atque hiwe perinde sunt, ut illius animus, qui ea et Qui ut sete bona; i, qui non utr vee, C1. Im ille senex fait importunus semper: et ‘mune nihil magis . ‘Vereor, quim ne quid in illam iratus pis satis faxit pater. Ch. Wene? sed reprimam me: nam in metu esse juts" bung, ili est utile, 25 CL Quid tate tecum? Ch, dicam: ut ut erat, ‘mansum tamen oportuit. Fortasse aliquentd iniquior erat preeter ejus 1u- bidinem: quid ‘Sy. assimulabimus Tuam amicam hujus esse. Cli. pulchré: cedd Lest parum ? hue una detocor quid hic faciet sua ? iucetar. Cli. quid ipho, ob rem id faciam: vera 95 Nihil sat’ firmi video, quam ob rem aecipere Thane mii expediat mitum. rs S. Mane, habeo Sine periclo esse, Cli. bujusmodi, obsecro, ali- Quid repperi. Sy. maxumé: ee {iteemica Cline Cl, Bell dic Quid ver rehaet hie An ses a ey Gerace te el Antiphile at Sontrstarn metre {km net he ooebit, “Cid tam tad Serta rate dccuter? Sy. OCH fiadet "oe Amiga ded oe , popler au prem. Gp Naf na gud ae Sal css” 3y-Eabemtuaimes Pa Pen i cousin a times, it Hog, ercogits tale consum,ACTUS Il. SCENA IIT. 121 5 dicam, ut revortantur domum, Quid ‘dixti? ‘Sy. ademptam tibi jam faxo om. nnetn metum, 100 In aurem utramvis otiosé ut dormias. (Ci. Quid ego une? Ch tane? quid oni Ck, Syre, die modo Verum. “Sy. age modd hodie: serd ac nequid. quam voles, l. Datur mod6; fruare, dum licet: nam nescias ‘Bju’ sit potestas posthac, an nunquam tibi, 105 ii, Syre, inquam. Sy. perge porrd, tamen istue ago. Gli, Veram hercle istue est: Syre, Syre, inquam ; ea > ands y Concaluit: quid vis? Cli, redi redi, Sy. 1% (Geode det sys Jam hoc quoque negabis tibi placere. Cis. imo, Et me, et meum amorem, et famam permito tii accusandus sis, vide, 11 tue me admonere, Clitipho: ‘mea res agntur, quiim tus. Hie si quid nobis ford advorsi evenerit: ‘itera pera ere bic homilverberas 135 Juaproptet heec res neutiquam neglecta est mihi. 9 Sed'istum exore, ut suai este adsimulet, Ch scilicet, Facturum me esse: in eum jam res rediit locum, & Urssit necesse. Cli. meritd amo te, Clinia. C1. Verim ila ne quid titubet. Sy. perdocta est probe. 120 Gentine Cie ne ti, Ke hoe demiror, qui tam facil8 potueris — Ma¥#, Te penrcben- Persuadere ili, quee solet quos spernere | Sy. In tempore ad eam veni; quod rerum om. nium est Sp, eriosima tla ea alin lr etm od otters eae som in omuibasfeban’ : ‘Betao ne i nligno Boreas haat et verbia se pr ‘Gesimelatoosm. Cit Sed sua ANNOTATIONES. 101 Incarem utramoiotientut dvmias.] In. sinistram. Qui autem leet somng ai vat, ‘wom surem dormir, et anno ire fa neat incumbit auresy qud facihts ‘Coles sews dit Die xpergelat Tas inuem.] Cp revoca - 100, Cont) Hoc Ssro lim loguitur, ‘n"lpereetwedormre cupomes nt hi velad pectatnven "© ou”TERENTII HEAUTONTIMORUMENOS. Primom : nam quendam miseré offendiibi mili tem ‘Fjo’ noctem orantem : be arte tractabat virum, Gopidum ut ilias animum inopid incanderet; 126 Eidemque ut eset apud te hoe quim gratissimum. dare Geaseri Sed, heus tu, vide sis ne quid imp ras, Se ecoplemen pet: Patrem novist ad has res quim sit perspicax; ices infant!) go te autem nov, qudm ee soles imporens nape acm cH TES” Taveraa verba, cversascervices tuas? "181 Sigs alte fre: Gemitus,screatus, tussis, risus abstine. SR RARE ih Landis Sy nde Ci att mire re. Mie G8 Sy. Sed quim citd sunt consecute: mulieres ? rami CC rer Sov jodi us impotem non est tua. 135 Som tram mode: Ci. gap patrem: at mune intern. : iomagie Gk. Sine. $3.00 sinam, inguam. Cli queeso, aulisper. Sy. veto. eu, Kalter alate S) abens, si api, eo: qu Isic?” Sj. manebit. Cli. 6 felicem hominem! Sy. ambula, ‘Tatacin Spe RON qui veer op seca rest mae rosie) Ci Unk ‘Bacchis won et amica tea rel Bega Sante "Cle See “St Nom ioe ome et oS Ney artigo Ce tea” Clie sine ot Sam iautcn Sh Wnsede npr se, Ce Dice, BONG a Clee Resanebl is B mines otoatan Gian ae ae eat com mich Sp. Brg, qa invite: "ANNOTATIO. 124 Mit mitn.} Deano rte mere ACTUS II. SCENA IV. BACCHIS. ANTIPHILA. CLINIA. SYRUS. Be, Per edem Polit Ba. HZpzrot, Antiphila mea, laudo te, et fortue SE eee ™ cto jain Id cae luisti, isti forme: mores ut consimiles ‘infor: Miniméque (ita me di ament) miror, si te sibi Renta “corporis quiague ex Hive cUER'a'se Nam 'mibi quale ingenium baberes, fut indicio Seiadore aL aus ratio tua, Eee, ‘any fat'me Et cim egomet nune mecum in animo vitam Sheree tuam considero, 5ACTUS I. SCENA LY. 12s Adeéque vostraruim omnium, volgus quee ab sese ‘mirabile est : ‘Nam vobis expedit esse bohas: nos, quibuscum satin et "res eat, non sinunt. {Hunt : Quippe formi impulsi nostra nos amatores co- Hee ct immatate est, illi suum animum alid conferunt. 10 Nisi si prospectum est interen aliquid, deserts» vivimus. {est viro, ‘Vobis cum uno semel ubi mtatem agere decretum Cojus mos maximé est consimilis vostriim ; hi se = ad vos applicant : {mini ; Hoc beneficio utrique ab utrisque verd devinci- ‘Ut nunguam ulla amori vostro incidere possit calamicas, 15 An. Nescio aliss: me quidem semper scio fee seduli, Ut ex illius commodo meum comparem commo- dum. Ch ah! Ergo, mea Antiphila, ea nune sola reducem me Festa’ tier via in patriam facis. teen Nam, dum abs te absum, omnes mibi labores fuere, quos cepi, leves, Preeterquam tai carendum quod erat. $y. credo. Ch Syre, vix sulfero, 20 Hoccine me ‘miseram non licere meo modo in- seam si cae babitam, ,Imd, ut patrem tuum vidi esse habitam, dia erm alee dab : Ba, Quisnam hic adolescens est, qui intoitur nos? dn. ah! retine me obsecro. Ba, Amabd, quid tibi est? An. disperii, Ba. iisra: guid st Antiphila? dn, videon’ Chniam, an non? Ba. juem vides? Cl. salve, anime mi. 25 An. é i ‘exspectate Clinia, salve. Cl. ut vales? * Salvom venise guudeo. Cl tencone oe se Sy. Ite intré : nam vos jamdudum exspectat se- rar te sews me gees. tes, pares SEE SSN Joven eau ape ae Ak esha Bet tite vet A ue CRO Anapila cantop a ‘concedite” nat jum prim tenex Chremes fos exspectal1% P, TERENTIL HEAUTONTIMORUMENOS. ACTUS III. SCENA I, CHREMES. MENEDEMUS. Gh Diesadvenit: ape Ch. Lvcisers hoc jam: cesso pula HartidarMevedent? Vicini? primim ex me ut seiat, sibi Rediisse; etsi adolescentem hoe nolle intelligo: — ‘im videam miserum hune tam exeru-- itu, celem tam insperatum gauc il perieli ex indicio siet? [ner ari dis: Haud faciam: nam, quod potero, adjutabo se- Item ut filium meum amico atque sequali suo itll Video inservire, et socium esse in ne ‘Nos quoque snes est equom senibusobsequi. fe. Aut ego profeetd ingenio egregio ad miserias = Natus suns aut illad faleam est quod volgd audio coi ius. it Dici, diem adinere agritudinen Nam mihi quidem quotidie augescit magis mi: De fio mgritudo et quantd diutils 6 = Abest, magis cupio tantd, et magis desidero, ‘Ch. Sed ipsum egressum foras video: bo, allo- quar. Menedete ave: nancum spporto ti ujus maxime te feri participem enpis. ‘Me, Num quidnam de ghato meo andist, Chreme? GA Vale Suge vives" Me bioam es ques? SIG mast adem te Ch. apud me domi, Herein ae, Meus gnatus? Ch, certé. Me. Cinia ras; Meus venit? Ci. dixi. Me. eamus, due me ad ‘eum obsecro. Gh. Non vult te scire se rediisse etiam, et tuum = Conspectum fugitat ob peceatum: tum hoc tie met, 35 Ne tua durita antiqua ills etiam adaueta sit ‘Me. Non tu ei dixist, ut essem? Ch. non. Me. junmobrem, Chreme ? Ch. Quin pessumé istue in te atque in illum gon- sulis, 7 Site tam leni et victo esse animo ostende Se. Non possum: satis jm, se pater duras fil’ Cheah ne) Eamon oro ut dara 6; bl vitae propter calpam vert grvior fats te. ChACTUS IIL, SCENA I. 195 ‘Vehemens in utramque partem, Menedeme, es nimi, 5 Aut fut parsimonié. fides. In sada acs erage ox i rimiim olim potits quim paterere filium Commeare ad mulierculam, que paululo 38 Besterrefcist liom, po- ‘Tum erat contenta, cuique erant grata omnia, ‘sdiane peek Proterruisti hing: ea concta ingratis Postlla cmpit vietum vulgd qi ‘Nune, elim sine magno intertrimento ni Habeti, quidvis dare cupis: nam, ut tu Quim éa bune instructa pulchré ad perniciem . ‘blerfet corpus vitae: Primi, jam ancl scum addaxt pie decem, erylay'et patne ‘Oneratas veste, atque auro. satrapes si set, sino, paratas Sufferre amator ungaam ‘ejus sumptus queat : Tretia ea ‘Nedum tu possis. Me, estne ea intus? Ci sit, Stra modu larpor roges “i mam ne ignored qa oa mci nnam coma lque eos comiibor Rive ciate: iterum mihi at dande, actum set, Seren tuaame Nam, ut alia omittam, pitissando modd mihi Erm phan doce Quid vini absumpsit I’ sic, hoc, dicens, asperum Pater, hoc est: aliud lenius sodes vide. 60 Relevi dolia omnia, omnes set fle it amator ean ‘Omnes habui sollicitos: atque bwe una nox. __fastinere'impensas fae: ‘Quid te futurum censes, quem assidud exedent ? Quo mecume spud te oe valere got Abiturum se abs te esse illico minabitur. 80 ‘Me, Videre verum, atque ita uti res est, dicere. * Ch. Somnum hercle ego hie mocte oculis now Vidi meis, ‘Dum id quero, tibi qui filium restituerem. ‘Me Codd dexiram port te or idem ut facia eth, Paras sum, Me sci’, quid nan facere itre te volo? 85 Ch. Dic. Me. quod sensistillos me incipere fal- Td ut maturent facere: cupio illi dare, [lere, Quod volt: cupio ipsum jam videre. Ch. ope- tram dabo. Syrus est prehendendus stque sdhortandes mihi. ‘A'me nescio quis exit: concede hine domum, 90 ‘Ne nos inter nos congrue ‘ibi Paulum hoe negott mibi obstat Vicini nostri hie ar ‘Me cepere arbitram : ibo, ac dicam, ut dixeram, ‘Operam datarum me, hodie non posse his dare. 95 4 SAS cot ant, Gu net pre me videre. “Ch. Faciam ut ven que Sot Satie we, fase pa : pocenema ntqcen mest onion eadeam te RSE cmasepeneae eon Nora. 1 Syn rid) ASE pt mdb me riACTUS III, SCENA IL. 187 Comtnnd Bie ada, Bet quewo, Di vor Grebe ian’ comparatam esse hominum naturam om pem tare “Aliena ut melits videant et dijudicent Te eae ca Qui sua? an ed fit, quinn re nostra aut gaudio tt scouie perpisant Somus prepediti nimio, aut wgritudine? 100 peeyia slarim, St me, Hic mihi name quantd plis sapit, quim egomet Ideoue iad ‘quad mihi ae Ch. Dissolvi me, otiosus operam ut tibi darem, fans neat at fetta eat dolore, is Comes qont mars mane pene et et elt pre al ‘gaim egorct? ‘Cis O Menedem,oxpedini me cid dviciais, wt tau febes Yacarem. ACTUS III. SCENA II. SYRUS. CHREMES. -Argentum ; intendenda in senem es fallac Che io ‘me fefellit, hosce id struere? vide~ ju’ i es Est Clinie ille servus tardiusculus dcireo huie nostro tradi ace te" a ae “Ch. Guid te ithe lie miror, Chreme, ‘Tam mané, qui beri tantum biberis. Ch. nihil #2 is. fs ihil, narras? visa verd est, quod dici solet, dem :sedy 7 elit ext com: Bas, at'ated » To tat Sb een i (satis. . Et quidem hercle formé luculenta, Ch. sic Ita non ut olim, sed uti nune, sané bons gque miror, Clinia hane si deperit: Hie meretrsy Sed abet pattem quendam avidum, miserum, que est cam Gini et ‘atque aridum, 13 Ga Bene vine est my Vicinum hune: néstin’ ? at quasi is non divitiis Abundet, gnatu’ ejus profugit inopi le uondam erant bons, sed seat stomp iia aun ardenter dna sc le bale sierra mena ‘mor ties super198 P, TERENTI HEAUTONTIMORUMENOS. cane fctum ent, ut Sein’ esse factum, ut ico? Ch. quid ego nesciam ? cot Ch Cat s£0.4@22° Hominem pistrino digaum! Sy. quem? Ch. nom, qui detrudatur in stune servulum pico, a ie Dico adolescentis. Sy. Syre, tibi timui malé, 20 fear ch tntellga Dro: Ch, ai i pass, et id fieri. Sy. quid Taceret? ee ee Gi cue edelesoons mice quod dare Atque hune diffcilem invitum servaret senem. 24 Sp Garis Ch he fea ab lo opersbany fin Eo queso, laudes pi heron flame? Ck ver) lado. $y. rect sané. Ch. guippe quia aru arpe i remade cet Jam huie mansisset unieus gnatus dom “Jocone an seri ilace dleat, nescios ai mit ude ‘nadie anita, gob labest im est. ine wilt Siete, edu prose: SET alta Ch. Brune quid exspectat, Syre? an dum bine ian dines denuo de id faciant we temPere Abeat, cm tolerare hujus sumptus non queat ? onno ad senem aliqanm fabream fag? Sy. stolidas ext Ch. Atte aera ‘oportet adolescentuli 35 ‘Caussi. Sy. Equidem facile facere possum, si Etenim, wie pacio id fieri soleat, calleo. [jubes: ‘Ch. Tanto hercle melior. Sy.non est mentirimeum. Ch. Fac ergo. Sy. at heus tu, facito dum eadem ewe menioeti Si quid hujus simile forte aliquando evenerit, 40 ‘Ut sunt humana, tous ot faciat filius. ‘Ch. Non usus veniet, spero, Sy. spero hercle ego quoque : Neque ed nunc dico, qud quidquam illum sens ‘ecm: Sed squid, ne quid: que sit qjus wtas, vides: ence Reena. Sy, Penumcumieblerlery wicca heehee Baice Se ata acai rere, ee sehen ae ante ee Sadek ottadnctants et canane ee aaa Reta thera. 8 ‘que ide Wiig tie pelcabriat tila se tice quid orenony ne qd mil caceeases} (Gee ethajus tas vider, quam amodi cbnosin: i. ANNOTATIONES.ACTUS II. SCENA IIT. 199 Exne ego te, si usus veni ‘Trectare possim. Ch. de istoc, chm usus vener! Videbimus quid opus sit: nune istuc age. § Nanquam commodise unquam heron ad al. Nee cl malefacere crederem mi impunias cere. quisnam & nobis egreditur foras? 50. Suen ‘edemam. Sy. Nunqoam andivi berum logl opportenits, gum ane, nee Cam shigned ‘bol Srodere me woqanm maj! cam impuntts 1d ucera’ aasam St ied, Chreme, Pret am, id ma Saeere'ne ied ie ACTUS II. SCENA III. CHREMES. CLITIPHO. SYRUS. Ch Quip istuc, queeso? qui istic mos est, Clitie ooh? ed feci? Che vidin’ 8? Ch Quid ego feci? Ch. vidin’ te modd manum in sinum hale - Moretrici inserere ? Sy. acta est res, peril. Ch mene? Ch. hisce oculis; ne nega. Facis aded indignd injuriam ili, qui non absti- ‘Deas manuth: Nan iste quidem contumelia est, hominem ‘amicum ad te recipere, 3 el herl in vino ¥i geim immodests ce Fuisti? Sy. Factum est. Ch. Quim molestus? Gin ut equider, - Tia me di ament, metui quid futurum denique fe. erret ine oy esnenantesay test Amantium animout* graviter advortunt, queenon Rompenamican,icam fein oi teens spud hune est, nihil me istius {est berlin consi facturum, pater. 10 Ch. Esto: at certd concedas ab ore eorum ali= antisper aliqu, Libido olla fertt ea facere prohibet tua pram sentia, go de me fcio conjecturam nemo et meorum ie, ‘Apud quem expromere omnia mea occulta, Cli. Att, Sed ® patty tipho, audeam, epitig l etame spect ore ‘Multa bids seer pranatie mpl cot Ege do ‘ANNOTATIO. . 28 ferent) penal ecaeeanve preset,190 P. TERENTIL HEAUTONTIMORUMENOS. ‘Ape alm prohibet digit: apd lam pein [Ne inept ne protervosvideat: quod illum ze Bibel Sect Eiieee 2000 Sed ostum et oteligee,weanqu tqu wb ‘vam rey, cungue opus sit, o Quinine? “C ‘peril, Sy. Clitipho, recipi tbl, Hous fog et temperantis finctus officium. eeu aces Sodes. Sy. rect sané. Ch. Syre, pudet me. credo: neque id injurid: 20 Quin Mii moteatam ent Cl perc"? Sy. here ‘le verum dico, quod videtur. Cl Nonne accedam ad illos? Ch. eho queso, tuna accedendi vin est? ‘Sy. Actum est: hic prits se indictrit, quiim ego ium effecero. Chreme, vin’ ta homini stulto mibi auscultare ? Ch. Quid faciam? Sy. jube hune 5 Abire hive algué, Cl. quo. ogo hine sbeam® locum : ‘Sy. qué? qud libet: da ‘Abi deambulatum. CZ. deambulatum, qué? Sy ‘yah, quasi desit locus, Abi sand istic, istorsum, quévis, CA, rectd di cit: censeo. Bony Reum'et Incenio'eos Hie Ci C7, Di te eradicent, Syre, qui me hine extrudss. te nleabt, ante Fram lca Sy. at tu pol tibi Posthae comprimito Istas manus. so Censen’ ver6? quid illam porrderedisfketurum, ‘Chreme, Nisi eum, quantum di dant opis ti cx. tess tones? . Ego istue curabo. Sy. atgui mune, here, o Barco, & at. Sy. si sapias mindsque oo Ch, Quid tu? ecquid de illo, quod dudum tecum gi, egisti, Syre? aut 35 Repeit quod placeat, an nondam etiam? $y. serves, cas- ‘mam ybihi jam mind? Be Ch Bre ecg Sad C6 i foc ed per Potacem, etapa inser rt aed per Ponucem te oa mtn ne eee lace eet " fy al Sa, egy cb bt arene eBoeee MA rer ae gek pou mle te an oondtm etre? Spr Laer ef foonent? ant invent, quod ib gran Bren Tend 8 SMACTUS If, SCENA IIL 131 Dicis? inveni quandam nuy Ch. i es: Seal id 1d ‘est? ee oa §. Dicam, verim ut aliud ex alio incidit. Ch. 5. Bae am, Syre ¢ essma hee eat meretrix, Ch, it videtu. mien ine ep facit Fait qued: Je, quod inceptet facinus, Fait queedam ce Cacathin oe Hict huie drachmarum argeoti hme mille dede- Ssat ae, - Quid tun? Sy. oa mortun eat: reliqiit liam adolescentulam : = oo 2a relict, hui arrhabon est pro illo argent, . A. intelligo. Pt Sy. Hane secum hue adduxit; eaque est nunc ad reir fe srcconk ‘uxorem tuam, Ch. Quid tom ? $y. Cliniam orat sibi uti id nunc det} lla il let ‘amen 48 Pest daturam: mille nummaim poscit. Ch. et it quidem? Sy. hui! paginas i st? Coole putas quid mune Sy. Epone? eM ‘Menedemum ibo: ditam hane ease captam 8 Cat Ditemy ot nobilem + si in ea Inerum. Gh Eras, |. Quid it? Ch. pro Menedemo sts ‘mune Ubi ego respondeo : 50 te Non ome Sy quid as? ojala quote. Gh, Se atqui non est opus. § Non opusest? Ci, non here vrs. ee qu istue ? miror. CA. jam sties, Mane mane: quid, tam & nobis gra- i viter etepuete fores eotea Re pacar a tas gh op plsten al pen deren one tN enn pen tmp te Menten He mat, mogum inesse da. Ch Cah mn enor cam cree. Net Ear? hy Nos nop ike a eaten eae um coguaces Seige sh ‘postr anton treptan ANNOTATIONES. sili) Drachon Ea et Grr mire ie ‘Siete ctivam est plural eam cists eatery abt arta nt god ‘alen: one ‘contracts igeande idea quod igoas, ot Mea182 P, TERENTIL HEAUTONTIMORUMENOS. ACTUS IV. SCENA I, SOSTRATA. CHREMES. NUTRIX. SYRUS. nb di fo. Nog me anism Slit, io profes eet a wen ofo Spssrene; ulus, quem ego suspicor, SS cag ies I, quleu ‘expo cat goal Ch. quid vl ihc vermox Sibi, Sp io Bow snide. Geld So, Quid est? igne tibi videtur? Nu dixi equi- ny dem, ubi mihi ostendiati, illico Eum esse. So. at ut sat?’ contemplate modd sis, ‘mea nutrix. Ni, satis. So, Abi nune jem intr6: atque ila si jam lave- i 3 Hie ego virum interea opperibor. Sy. te volt: ae Aial aeie* vdeas quid vlc iat, 84. Netio quid rst Green asa uid sit, Itson et cand Ne ita hercle magio jam conata magnas nuges ixeri So, Ehem mi vir. Ck. Ehem mea uxor. So, teipsum quero. Ch. loquere, quid velis. ;, So. Primim te hoc oro, ne quid credas me ad- 3 vorsim edictum tuum 10 gteay seal Rie Facere ausam. Ch, vin’ tibi me istuc, etsi in finlshoc fe pos: eredibile est, credere? Credo. Sy. nescio quid peccati portat hme orga, S. Tteministn? me este gravidam, et mihi te sila aS pula pate noletali? Ch. si quid sans slam per, oll a Sustulist. So, Sic est factum, Ch. domin’? hherus damno auctus est. 15 fed rat hie Corinthian anus hand Exponendam. Ci. 8 Jupiter, tantam esse in 7 imo inscitiam | So, Perit; quid ego feci? Ch. at rogitas? So, si peceavi, mi Chreme, ‘ranendam, “Ch. Prob Sopiteroportetoe ewe tanta ignorantiam in mente ‘lus + "So Perdicasaiy god commini Che Guat Ser Mi Chremes; al err, ‘er imprudeatam, boa dedtS oper fet [ANNOTATIO. 15 Brgeheras donno auctus cx.) Proptcrdotem, qu danda et fie,ACTUS.IV. SCENA I. 7 188 Tnsciens feci, Ch. id quidem ego, etsi tu neges, Ch, Certom id sand et certé sci, ‘Te inacietematque impradetem ‘cere ace Be ‘Tot peccata in hic re ostendis; nam, jam primi Im amen iivok interemptam oportuit rium exequivoluisses, Nov imlre nowem chs ve ipo spem vite are. sino, At id omi misericordia, animus maternus Quin beat verb abe te prospectam ext qld ‘voluisti? cogita: ‘Nempe anu ii rode abet lia et planisoms Per te; vel uti queestum faceret, vel utl veniret rad id id cogitsti, Quidvis satis est, dam vivat Je i gu go neque js, neque bo- ‘num, atque equum Molin pos roy, obey l vident, nist quod 5 Mi Chreme, — =, hoe te obsecro, Ltiors $8, Quantd tus ext animus natu gravior, jgnoscen- ‘Ut mecestaltitie in justtia tua sit aliquid preesidi. ¢ Gh. Scilicet equidem istue factum ignoscam : veriim, Sostrata, Malé-docet te men facilites multa: sed istuc 3 idquid est, 35 Qui hoc occeptuim est causi, loquere. So. ut stulté et miserd omnes sumus. foow eo tater Religions; chm exponendam doll, de digito tata rem annulum fheret ; quitas aliquid wuxilit Detraho; et eum dico ut una cum puellé expo- Z™P"scinecenee, Si moreremr, ne expers pats ett de nostrils os Istne rect: conservst te atqu lam, So, is hic est annulus. arr doxit adolescentulam. Sy. hem Ch. Quid en nareat? So, es, lavatum dum it, servandum mibi dedit. Bach nddonit Secor. pis vatany ret th es, sega spe13 P. TERENTI HEAUTONTIMORUMENOS. atm prev ot eal Cognori: ad te exsli, Ch, quid mune suspicare, aia concise ra DR aes de aot 6 A? Sp nein ex ipa quaras, wn Geren 8 hung habuerity net ques: Si psi st reper, inte: plas speividess quim volo: Nostra est, ita si est. Ch. yivitne illa, cut tu dederas? S$. nescio. Ch. Quid renunciavit olim fecisse? So. id, quod fit: mirum, nila salva es, et ego nas Ci, Stn ee erste fas be.” Se ut preter. pen ever nit quim timut mala, [Ne nunc animo ita esses duro, ut olim in tallen. do, Chreme| hominem. exe ape ita ut wll si res None ft te ni, film : oli june ita tempus est mi, ut cupiam filiam: olim nil mings. tn nb inky la Sok ANNOTATIO. aghoidl as ci filam a Chrenterae oc. ideas exe ahem Gitisnoae ils = ‘Si paipettar aurea sb WS ges ACTUS IV. SCENA II. SYRUS. ee. Sy, Nest fallit me snimus, haud multim & me aberit infortuoium ; ris Tta herele in angustum oppidd vune mem co- fruntar copia i sliquid video, ne essa emicam bane guati ‘Nem good sperem de aut ean quod opera owe posto ‘em me hile nn PE ler, SE Nihil est: triumpho, si licet me latere fecto ab a; Crocior bolum tant mii erepeum tam subi tamrepeatd extrctum sit ident, tanta opportanitanexto‘ACTUS IV. SCENA' IIL 138 sty o ‘Quid, si hoe sic zune ineipiam ? nihil est, si sic? fantandem ogero. ‘At sic opinor : non immo optumé. euge s ‘oe 7 To Sets rah te Retrahaan rely opinor, ad me idem ila fag. fe sepa ‘tivum argentam tamen. Powe Geet! mine poe Fer! Sod ve Seri potest. Ea tio bontm pecani elicicodn rationem, Per Hereclem, it edi pectic, qu fmgnas maiptan oitira die roe it ACTUS IV. SCENA III. CLINIA. SYRUS. €L Noxxa mihi res posthac potest jam interve~ nie tanta, oc, Que mihi egritudinem afferat: tanta bec leti- tn tin oborta est. Dedo o patri me mane jam, ut fagalior sin quim 5 Ee ate cognita eat, quantim audio Tstuc thi ex sententid tui obtigisse Imtor. 5 1's GL ti Spry sada sheer? “Sy uid : i usque und affuerim CL Cui equd audisti commod3 quidquam eve. & i eee eeee ita me di ament, ut ego nane non fet lied ca fe Augie ja me 80 Fea om Later gui ilay quam ego wsio ete bonoe ei Sy. Ii eto ‘sed une, Clinia, age, da te shi ‘Nam amici quoque res est videnda, in tuto i N alae 8 Jupitert Ye quid de amicd nunc senex. Cl. 6 Jupiter “Sy. quiesce. Gini Cl. Antiphila mea niabet mihi, Sy. siccine mihi Guid taaer Syre '? gaudeo: fer me. Sy 2 Quid fad, Syre mi 25 fero hercle ver. piter! 5 i-Anspbita sbi dabitar in uxorem, Sy. Siene ie aterpelis em Cl. Oi Syed facia? Pre minlo gandio won sum aped me; patere me, "Gers pation were uldeu186 P, TERENTIL HEAUTONTIMORUMENOS. Gi, Acqukrinns, vim C2. Deorum vitam adepti sumus, Sy. frastra wort pat. Crist operam, opinor, sumo. 15 rere} odio.” Sy. Ch. Lnguere’; hadi Sy. at jam hoc non ages. inguam, [tur linia, tui in tuto ut coll ‘Nam si nunc a nobis abis, et Bacchidem bic re~ Gato lscom dedseatars — linquis, : [phonis Em Poaceae Senex resclseet ilico esse amicam bane Cl ‘Si abduxeris, celabitur itidem, ut celata adbuc est. Cl. Atenim ‘istoc nihil est magis, Syre, meis Nam ‘qlo ore appelabo pattem ? wid de jam quo ore aj m ? tenes, quid di- rea? dye quidni? 7 Cl. Quid dicam? quam canssam afferam? Sy. “quid? nolo mentiare Apert ita ut res sese babet, narrato, CT. quid ais? Ay jubeo y- Ilam te amare, et velle uxorem ; hanc esse Cli- Sea a gut tipbons, 6 FBhonem edie am atque justam rem oppid® imperas, et iar ate, "het tem. tie Ted'"srpgnig if quod Et scilcet jam me hoe voles orare patrem, ut co- res gt, GL. Guid ici? Senem vostrum. Sy. imd ut rect vid rem nar ‘are Antiphilam, et te ret ordine omnem, C7. hem! , Satin’ ious es et sobrius? tu quidem illum Namal le poterit esse in tuto, dic mibi? $0. ‘Sy. Huic equidem consilio palmam do: hic me ; ngnifice eff ee Tero, Qui vim tantam in’ me et potestatem habeanr tante astutie, [rat senex ‘era digendo ut eos ambos fallam : ut, etm nar- = Voster nostro, esse istam amicam goati, non ¢_gredat tamen, wwe tt Cl, At enim spem istoc pacto rursum nuptiarum Bret ‘qoomedo pe ‘omnem eripi 35 ieee cie"twtn,”ai Nam dum amicam hane meam esse credet, non Fea Sr EU ee gommitet liam. [conoalis. Ree commento primes Tu fortasse, quid me fiat, parvi curas, dum illi aera de tae fe Sit Sy, Quid, malim, me wtatem censes velle id acl cam potensten er simularier? i SESSEI ct ie Un st dics, dum argent erp vi oa fm pe Came rei bee Bac ee dn modu pres Cpe Sp. id matin fp ima aie don arge mpi id ele fing Ge Bacchide? "Unum tasty poACTUS IV. SCENA IV. 1st @. Tantum eat habes? quid tum queso, si hoc Cl. Tantom, sates r resciverit? 40 repmigeda Gene ‘Sy. Quid, si redeo ad illos, qui alunt, quid si mune $e deine sequetar ‘ccelum ruat ? a im % Metuo, quid agam. Sy. metuis? quasi non fe en potestas sit tus, ae Quo vl in tempore atte exsclas, rem fiias paldm. . et ge, ag, tradacatar Bacchis, Sy. oprumés Eos its int eaorem, et Bn unm Cl. ja, age, Bacchis wd 'ved dedact ln egrediter opportune, i 3 ACTUS IV. SCENA IV. BACCHIS, CLINIA. SYRUS. DROMO. PHRYGIA. 2s Sa pol proternd me Spi promias hae in Pe ht Eta luxerunt, ae Decem minas quas mibi dare pollicitus est. quod & Deceperits spe obseerans me, ut vena, fas. ‘rd vent Ant cn ventura ditery et consiuero im is certé emune ipho ciim in spe pendebit ani« mls 5 Decipiam, ac non veniam, Syrus mihi tergo nt’ posnas pendet. 1 Sati scité promitt tibi, Sy. atqut tu hane oa pol ego is facie, nisi caveo. Ba. dormiunt : istos ‘commovebo. “ Mea Phrygia, audisti’, mod® iste homo quam St) villa demonstr Ba, proxamat huic fando ad dexteram ? “PA, memi 10 hide be oes dice? tit prevdery tH pecan cat cena, Be, ends mn wane sa? 1 imo pul antIndrabat Phe Awd" Kadtane ots eae vam ae ‘endio dettrarium 4. Recordor ium bominem ia demonstra, ANNOTATIONES. 1 Promina hue induserant.|_ Sic expico; 2 Decom mina] Mina contnet conten, ‘ahs pol proterve me Spt promise 1 CL drachmas: “Drachma valet ex wuibun Ta ronthge daxerunt, decom mises; fovenwibus: vletgitar ion tris ibrat tad dgcem minai actipiebdas, quad ‘Taranenses ot ect mine valent trecen- ith poles eat dare a {a jenoed bra, vel centum coronatan.P, TERENTII HEAUTONTIMORUMENOS. jo percurre: apud éum miles Diony- ‘iislone miles eelebrat tat. eta gi com, Sy. Quid inceptat? Be. dic me hte oppidd esse Sr, Guide Bact 42". invitam, atque asservaris Tivngieanedld eres Verlim aliquo pacto verba me his daturam esse; Bee erm me et venturam, Tempeesustam ies Sy. Perit hercle, Bacchis, mane, mane: qu’ ete dee eg aan mitts istanc, queso ? tsp. Meher: Jabo mavest. Ba. abi. Sy. quin paratam est 6 “"argentum. Ba, quin ego maneo. 13 ; Sy Ang jm dabiat, Be ut lube; mam ego Far dele spot |” insto? Sy. at scin’ quid, sodes ? e ‘hiqoo te iusiire, Ba. Quid? Sy. transeundum nunc tibi ad Me- Sy; TnaMdece nine nedemum est et tun pompa a Ed traducends est. Ba. quam rem agis, scelus? ay. ogo argentun cabo, L quod Given Bas digetm se pains, quam ee oe fog ‘Ba, Bntne tcodn ere mis et? Syeminic ine tuum Ubi rede, 20 Ba, Eatur. Sy sequen hic: hens, Dromo. Dr. \is me volt? Sy. Syrus. Dr. quid est rei? gy Son eee Pore i roperé. ‘Dr. Quim ob rem? Sy. nequeeras: efferant, que poeple : Speait sumptum sb sehex ese harame abit levatum. Neville hand seit, hoe paulum luert quantum ef ay damm apporict 25 Tu nescis id quod seis, Dromo, si sapies. Dr. ‘matum dices, is meappellat? Sy. Syrus te seers mare Sutil ‘Spee apes te, isi ara dese se slo cat sone Cr Rit gee biscan waapientar vs ager Br. Aded cars ex mot moans mess it Br, im rex de nove obit "By Gammebrent he Nai ANNOTATIONES.ACTUS IV. SCENA V. 180, ACTUS IV. SCENA V. CHREMES. SYRUS. Ch. Tra me di amabunt, ut nunc Menedemi vice Miseret me; tantum devenisse ad eum mali. Tanene mulierem aere eum id faniia? Etsi sco, hosce aliquot dies non sentiet; Ita magno desiderio fut ef ius: 5 Verim ubi videbit tantos sibi sumptus domi Quotidianes fieri, nec fleri modum, Opabitrorsum ct abeat ab se live Syrum optumé eccum. Sy. cesso huue adoriri? Ci Syre. Sp. heen {dar Qi? mb gsr jm dad optus .Videre egiase jam neo quid cum sene. 11 | Dello quod dium ? dietam factam redid. 5% Bonin’ Ade? Sy. bond hercle. Ch. non pos Es cum pat, Quin bi apt demuleear. accede huey Spre: Faciam bon tibi aliquid proisté re, ac lubens. 15 ‘Sy. At siscias, quam acid in mentem venerit | Gh Vab | gloriare evenisse ox gententiA? [est? Sy. Non Hercle veré: vorum dico, C&. dic, quid Sr."Ds Tui Cli ease amicam bene Bacohi- ate, mo dixit Clinis, ef ef gratia dem, rie vodes. Ch nmi inquaa, ‘Sy ind a aces Sed porsdatacalta quod sapere lacie. Sese pee dicet tuam vidisse filiam ; SH cimplaa ut roam, pong seer: erits Hine capere uxorem, Ch, modéne que invents Et quidem Sebebit he Teor? gaits idem jRbcbit pose, Ch, quam ob'rem i f Nam prornim nihil a “Sy bul, terdus es. Ch. Foreasse. "Sy. argentum daitur fad nup- tins, Aurum,’atque vestem, qui, tenesne? Ck. com- paret?1% P, TERENTI HEAUTONTIMORUMENOS. ‘ 94S. Idipsom. i nee do, nee de fe Comers da eee a se on Sy. Non? quam ob rem? Ch. quam ob rem me rogas? homini. Sy. ut lubet. (dares, Non ego in perpetuum dicebam illam illi_ ut ‘S Verbniesimulaes Ch non mea est simulatio: Ita ta isteec tua misceto, ne me admisceas. $5 Egon’ cui daturus non sim, ut ei despondeam ? iam Sy. a ‘Ch. minimé. Sy. scité poterat Et ego hoc, quia dudum tu tantopere jusseras, mates E} cepic Ch. eredo. Sy. emterain quidem is- ine tuc, Chreme, Epi ‘bonique facie. Ch. atqui clm maxume 40 ‘Volo te dare operam ut fist, verdim alif vid. te & Mats ‘queeratur aliud. sed illud quod tibi Tele Beery asinitner Dixi de argento, quod ista debet Bacchidi, ‘poterat Geri : stoxeidee Id nunc reddendum est illi: neque ta scilicet ‘ore som tare feerer'nd E& nunc confugies: quid med, num mihi datum’ fists, Ch. Credo. Sy. est? 45 of SSnqae rad el, Nam jussi? num ila oppignerare filiam Mean me invito potuit ? verim illud, Chreme, Dicane' jar semen saze seme st mali Ch. a faciam. Sy. imo aliis si licet, tibi non ioe ns te in lauté et bene. socth putant. 50 Ch Guin egomet fom ad can Sock Sy, c aed filium ‘ _ ne RRS. Jube pot. ‘Ch, quam ob rem? Sy. quia ene Site neil Tramiel” anoe” Ch. quid um? Sp qu Saree da nde : * a 5 Sharon_- ACTUS IV. SCENA YI. un ACTUS IV, SCENA VI. CLITIPHO, SYRUS. Cl. Nowa est tam facilis res, quin difficils siet, ,,t, Null rt at tum eam ins fis, vel me Tat deambelio, ‘wre come vim non laboriose, ad languorem dedit Tasate ea Nec quidgquam magis nunc metuo, quimne denuo isin! born grin Miser aliqad extruder hine, we fad. Geaiavt et itopuche Ut te quidem omnes di, deer, os Jt te quidem omnes di, des, quanti est, Syre, Cam tho isto invento, Cumque incepto perduint] Hojusmodi mi res semper comminiscare, Ubi me excarnufices, Sy. I tu hinc qud dig- nus es. Quint pent tua me perdidit protervitas!_ 10 Cl. Vellem herele factum : ita meritu’. Sy. me- itu’? quomodo? ‘Ne me istue ex te prids audisse gaudeo, pal te ps (Qaim argentam haberes, quod daturus jm fui, emiemauerte| Ge Ch. Quid gitar dieam bi vie? abit’ mihi eegeseua guar ot Amicam adduxti, quam non licitum est tangere. $xte. Sy. Dire gut ‘Sy. Jam non sum iratus. sed scin’ ubi nunc sit i 16 Beochis?, ch pad, nas ‘Sy. non, Cl. ubi Sarat setae ergo? Sy. apud Cliniam, fam: Cl Guide Cl. Peni. Sy. bono animo es: jam argentum Sie" aeasta et ‘ad eam deferes, a ‘scent? Quod ei es pollicitus. Ch garris. unde? Sy. & patre. Cl. Ludis fortasse me, Sy. ipsi re experibere. 20 fxmesitum'mel incept, Ch New ego iPcaoarat honor tue denis fey sed cane Obl at Sree toric ton cette? Ch. ‘Sy. Sed pater egreditur. cave, quidquam admi- atu’ sis, ‘Qua causd id fiat: obsecundato in loco: Quod imperabit, facto : loquitor paucula, ‘x. A pare tno, Cl, Fortamederides me, Sy, Experer ‘Ndmo Fortzuatas, valde te amo, Syre.” Sy. Gal eau {qumrerey tanto Ubvequere tn temporease P, TERENTI HEAUTONTIMORUMENOS. ACTUS IV. SCENA VIL CHREMES. CLITIPHO. SYRUS. cestCltl- CA, Unr Clitipho nune est: eccum me, Timeate, O™ inque, Ch ecu neu, i esset, dixti huic? Sy. dixi plera- connie Ch i= ‘argentum, ac defer. Sy. hei, quid stag, iipbo, Quin accipis? ii i ipis? Ch oedd sané. Sy, sequere hic ie ula sip? ‘Tu hic nos, dum eximus, interea ribere: 5 ‘Nam nihil est illic, quad moremur diutiés, Ch. Minas quidem jam docem habet a me filia, Quas pro alimentis esse nunc duco datas, ‘Hasce ornamentis consequentar alters, tet Porrd hic talenta dotis apposcunt duo. 10 multa ace ‘ae prawa fant moribus ! jihi nung, reliotis rebus, inveniendus est Aliquis, labore inventa mea eui dem bona, ‘Alig ‘Strats preterm, cut dem bors me ACTUS.IV. SCENA VIII. MENEDEMUS. CHREMES. Me, Misi, ‘stineme Me. Mutro omnium nunc me fortunatissimam feeiam sucmulorlce- Factum puto esse, gnate, elm te inte x ote Resiptsse. Ch. ut errat! Me, te ipsum qute Uimelarem mentor A eee rebam, Chreme, inatishtjaee iam Pe Reeve, uot in tee lim, etme, faim, a cures Ch. Geddy quid vis faiam ?” Me. Invent hodie * ‘a iam. sie, ped ret Ch. Quid tum? Ae. hanc uxorem sibi dati voll fer we Pileteass Clini emo di reper Ch. Quees0, quid tu hominis es? Me. quid? fe Bisa Ch, jamne oblitus es,ACTUS IV. SCENA VII. nT Inter nos quid sit dictum de fallacif, we llocatt amas de re wit ah tangent enero? so Pe tery = + Ep res mune agar ips Me, quid dist eral ‘Chreme? : {tet etpecamn Exravi. res acta est. quanta de spe deci i A, Tmd hee quidem quee apud te est, * Gllphon nis est Amica "Me iteaiant, Ch ot ta crea? Me Co Eta at ve nore oom despon- leis, Des qui urum, ac vestem, atque alia, que» opus Sct Sunt, comparet a fe. Td eat profect6: id amice dabitur. Ch. aci=_ aram? fe. ab | frastra gitar gavisus sum ser. 18 Quidvis tamen jam malo, quim hune amittere. ‘Quid mune renunciem abs te responsum, Chremer Nesentiat me sensisse, atque wgré fet? 20 Gh. Agr? ‘nim ‘ii Menedeme, indlges Tncepuum ‘at: perce hoe mihi perpetuum, ‘Chreme. Ch, Dic convenisse: agisse te de nuptis. ‘Me. Dicam: quid deinde? Ch, me facturum esse conning Generum placere: postrem® etiam, si voles, 26 Desponah quoqe' ee dco. Ae hom ite olverat. 1, Ch, Tantd ocyis ut ve poseat, et tu id, good eu Quim ocyssind ut dex Me. cupio. Ch nae ta Us itant rem video, iatue obetarabere, Sed haze ita ut sunt, cautim et paulatim dabis, $0 Ssepics, Me. iia. Ch. ab ind: vide, quid tu Som ero si guid me voles. fe sand volo: fam te scientem faciam, quidquid egero. shih, eum miki generom Ger: postrem® si vole dicte fam mea Se Epes ten ev dem were cin ‘i in re are | fae babent at aplenter vs reel penn aa ance side quid peat go manebe do ime faceres “Bie. Sand volo: am ai facia Quequam lex to col44 P, TERENTIL HEAUTONTIMORUMENOS. ACTUS V. SCENA I. MENEDEMUS. CHREMES. Me. Foo, me non tam astutam, neque ita per- spieacem esse, id scio ‘Sed hic adjutor meus et monitor et preemonstra~ Reeatitist tor Chremes m Yet Gimmia que dicwe- Hoc mihi prestat. In me quidvis haram rerum: aes convent - asinus, plumber ue sunt dicte in stultum, fy Sti sint FERS Coen teeta ce pio, cman. Tn illum il potest; exsuperat eas slit om: jes gratiasagendo, ni- Cit. Ohe, jam desine deos, uxor, gratulando oo Shotts: O* oe" grat SSIES Tuam ese iovetam gostam; ris los to ex ‘adem setts Ga Uixe- jngenio judicas, “ania Ut nil credas intelligere, nisi idem dictum est centies, Sed interim guid illic gantus cessat cum Syro? ‘Me. Quos ais homines, Chreme, cessare? Ch. items eee’ hem, Menedeme, advenis? 10 i qye Goi rapeest? Dic mihi, Cliniw, quae dixi, nunciistin’? Me. Snir" mite omni emeee oO Quid ait? Me. Gaudere ade) occepit, quai Jat euplie mxordn bar Jui cupiunt nuptias. Ch, Ha, ha, hee, Me. Quid risisti? Ch. servi raat” venére in mentem Syri cH Callditates. "Me. ane?’ Ch. voltas quoque bo- ‘minum fingit scela Me. Gnatus quéd se assimulat leetum, id dicis ? Ghd. “Ate. idem istue mihi 1g. Venit in mentem. CA. veterator. Me. magi si i; magi’ néris, putes Tia rm ee, Ch ta? equi ausculta, Ch. mane: prits hoe scire Quid A perer: nam ubi despossem nnléstt Continus injecisse verbs tibi, Dromonem scilicety Sponse vestem, surumyaigue anes opus ee, ‘argentum ut dares, “Blo Fae hr mam Antpilar iho xorem & me promtsam, noone vrum ‘it Dromonem dixiae tb ico necene ese, ut dares spot Bil ves, oraamen ‘Sores, pedasequn,servay argent? esACTUS V. SCENA L 1465 ‘Me. Non. Ch.quid non? Me. non, inquann. CA. Nihil mii neque pec pastas? ‘Me. nilprorsus, Chreme. oeGustt™ Me” Magis unom etiam instare, ut hodie confierent am qsiag ‘nuptice. Fy Ch. Mira narras. quid Syrus meus? ne is quidem ty, tt pol quam? Me, hil, en immo, Ch. Quamobrem? Me. nescio equidem : sed te or gui alia tam plan’ sis ‘tie “noptie‘celebraren- AS ira refen, Sed: tuum’ ile quoque Syrus idem mird finxit filam, 25 Ut ne pauiukim quidem subolest amicam esse. ted sagen aa Ch. Quid is? Me. mitto jam osculari, atque PicFiem Sirs informs: lexari: id nil puto. gic iam mm i me Ch. Quid est, quod ampliis simuletur? Me. fem seatiat vah! Ch. quid est? Me. audi modé. samen, oe Est mihi ultimis conclave in sedibus quoddam Qas"Ese eMac e retro; 29 a uc et intrd Iatus lectus; vestimentis stratus est. Baraat Suh ct Ch. Quid, posiquam hoc ext factum? Me. dic~ tum factum, hue abiit Clitipho. Gh Solus? Me. solus. Ch. times., Me. Bao is consecuta es illico, ‘Me, ubi abiere & Ch, Sola? Me. sola. Ch. peri intr operuere ostinm, | Ch, hem | Cinia he fet videbat? "Me quidai? nd me- cum simul 34 Ch, Filii est amnica Bacchis, Menedeme: occidi. ‘Me. Quamobrem? Ch. decem dierum vix mi 5! est familia. Me. Quid? istuc times, qudd operam amico ille dat suo? Che Tmd quid a lat. Cheam due bbinm id tibi est? putas, Quenquamne animo tam communi esse, aut lent Qui, se vidente, amicam patiatur sum?» Me. hay ha, hee: 7 40 Quidni’? qud verbs facilids dentur mibi, Ch, Derides? meritd mihi nunc ego succenseo. Quot res dedére, ubi i ar Sonne ‘Shrem "Ca. Vis babeo rac tans Cy! Oe ei Seams Se ‘yerum est, quod amicm ioservit. Ch. Au de hoc dubitas? aliquemne putas ense a:tino fe beeerel ‘et commodo, ut ferat amicar seorsum ailduci ju eospecta sno? Me. Ha, Sree cari oan a ae Sete de ‘ers mefacta sant obi, ni com stupa lpilet sec nape fis, Ph hts Pl Mh tc hd pe clei! aia “ " 7446 P, TERENTI HEAUTONTIMORUMENOS. cae At ne illud band inultum, sivive, ferent: 45 ~ Nam jam. Me. non tu te cohibes? non te re- spicis? Non ti exem itis sum? CA, pree ira~ ee Dogui? Menedeme, non sum apud me. Me. tene istuc Nonme id flagitium es, te alis consilium dare, ile Foris sapere; tibi non posee te auxiliarier? 80 ‘tis Ch. Quid faciam? Me. id, quod me fecise Mapiciten tosvettc _ _ Siebas parum Sepa ropaerg Fac te ‘patrem ease sentiat: fac ut audeat ay Te tagion gad a credere omnia, abs te petere, et overe ie a au nam aliam queerat copiam, ac te deserat. Ob Tin abent nds male pore gas 8s Gu hie per Aagiium redignt pox Nom ili itare sumptibas, sam ail en i ill Tete ad rastros res redi ‘Me. Quot incommoda tibi in bie re eapies, caves? jifficilem ostendes te esse, et 8 tamen 60 oat etd fagatons CX ah mend guten do oe volee quam ite ma Hs dedichtaead eyes im per nea teem peretees ii Team. Me, ut Iubet, nbmlaare impemas Quid hog, quod volo a lla nubat nostro? nis Mfrenian mereticen, fos Sector trem Fea Quo! mat imi t gene fins placent. , tdete ot ME Me. Quid dotis dicam te filio? sig; Quid eusti? Ch. dois? Me, ita dioo. Che Sole ere ah! Me. Chreme, 65 SEG LEERY ve guid versie fen mio’: ail dos noe mover gee diseases” cp. Dro talents pro te nostst ego eave decrer mot Er satis: ears ‘Sed ita dicta opu’ ext, sii me vis salvom esse, fgrdelere'om afta rem et lium, we He Doles treqantaa Me mea omnia bons dotidixise ili, Me. quam CEs Meee eat Glan il quid iad et, godt mop Ch. ond etna otras "eam ‘heoreviim fie? Ble Md qunvor CART ae ‘pon don nos duct. “Ch. Bgs decret duo talewt fuiere pro atone pontreram bosrtns odo te ue salvo fen ‘ens ‘poe ett dicaar me dot consis omc meam beatae. id ANNOTATIONES. eis nm tein) Dice de li yotera, iit, mar pn, = sen; Sl mine fem, diet a: She ge aay orga lbris. Dicere 6 Gxid ta disit, quasi tem ett core vervis promitire, Deilh eres Coremetem ced paren Sos isterryalneyleiplatine precedente; Yertor mam tcemes cone, eticears islet com aupaistone pro: dolores, obticemas quorum hs Eire betsdifiectts len pordoe °°" LeesACTUS V. SCENA II. Ch 1d mica te giana, iam bos rogiats. Se simal 0 Quamobrem id faciam, Me, quin ego verd, juamobrem id facias, nescio. Ch Egone? ot ilivs snimam, qui nunc lexuria et lascivid Diffiuit, retundam, redigam ut, qud se vortat, nesciat. Me. Quid ogis? Ch. mite: sine me in hic re gerere mihi morem. Me. sino: Ttane vis? Ch. ite, Me. fiat. Ch. age jam, uxprem ut accersat, paret 6 Se. hie ita, ut liberos est squom, dictis confuts Sed Syrum. Me. quid eum? Ch, egone? si ihe ned ort dbo, ‘Aded depexam, ut, dum vivaty meminerit sem- er mei s Qui sibi me pro ridiculo ac delectamento putat. Non, ita me di ament, auderet facere bec viduee ‘mulieri, 80 one Ehecciens sree ti: atte nbtenendeenee SETAE Scary ate arise ae ACTUS V. SCENA II. CLITIPHO. MENEDEMUS. CHREMES. SYRUS. Cl. Trane tandem, queso, est, Menedeme, ut ater ‘Tam in brevi spatio omnem de me ejecerit ani- ‘mum patris ? Quodnam ob facinus? quid ego tantum sceleris ‘adiuisi miser? Volgd id'faciunt. Me. scio tibi esse boc gravius mud ac durius, Cui fit; verim ego hand minds egré patior i Pi BEtCIO, nls quad tibi 5 Nec faousa capi nis qubd ti bne ex ani mo volo. Cl. bie Patrem adstare aicbes? Me. eccum. Ch. quid Qauic dquid jue ek tibi ci ti jas fed) bi i ot stoli- noes Pe eet ‘Ubi te vidi animo esse omisso, ef, suavia in pra148‘ P. TERENTII HEAUTONTIMORUMENOS. Ubi dulca et joend- ont é t, prima habere, neque eonsulére’in Tongitudinem ; 5 10 tira ive Cepi ratonem, ut neque egéres; neque’ ut hiec Seema: (owes perder, : See eae ie ect prin, bi no Hs Abii ad proxumos tibi qui erant; eis commi te stultitise semper erit presidium, Clitiphos Vitus, vents, quintet te reeptes.» Cr i 15 Ch. Satius est, quim, te ipso berede, hee possi- dere Bacchider. [sciens | Sy Diaper: sels quanta arb conc in thie weton, vetinm, C1. Emori eupio. CA, pris, queso, disee, quid fan Lei int Che ait vivere Niios eta e'dopa” Ubi scies, si dspliebit vit, tam iste utitor. am tie Sy. Here, licetne? Ch. loquere. Sy. at tuts? Ch. loquere. Sy. que ista est pravitas,. 20 Quaeve ‘amentia est, quod peceari ego, id obese ‘nuic? Ch. ilicet Ne te admisce: nemo accusat, Syre, te; nec tu ‘aram tbi, ‘Noque precatérem paritis. Sy. quid agis? Ch. r ‘il succenseo, sider gaa Nec tii nee huic; nee vos ext equum, quod =, ‘ah | rogasse vellem, Cl. quid, Syre? eet ch'baquere? sy. Sy. unde mibi peterem cibum : 25 Sam et hit perrersia, Ita nos alienavit, ubi jam esse ad sororem in- Ee Ere eizo. ise, 1. Adedn’ rem rediisse, ut periculam etiam oe fame mii st, Syre ? Modd licent ‘vivere, spes est. Cl. que? ‘Sy nos esuriuros satis. hres in re tant, neque me quidgoam’ eon. Sy. Tm et ibi nune sum, et usque dudam id eg Sp, lam Jogutar pater: nat t, quantiim ego intelligere possum. CZ. qu “Fy.non abert longi, CL Quid est ergo?.” Sy. sic est, non esse horum te arbitror.” Ci. quid istuc, Syre? os STL ric rn mm ren ism, Alton ome se toca meno, i aca vinact Br durmua erste top Semuiecsen tamer ceaee Seatac sees ee es Bese dart itt, ciate Select SSS te nena st Eh ye tata ataACTUS Y. SCENA III. 149 Satin’ sanas es? Sy.. ego dicam, quod mi in ‘mentem : tu dijudica. ‘Dm itis fui sols, dum nulla alia delecati use proprior esset, te indulgebant; tibi di ‘amt : mune filis| se ‘avebant et ley ret aged ‘Aig reperen Ce Se, tad seca: me Epa wn psjomnes fis " me In peceato adjutrices, Solent esse: k ergo nunc faciam, Syre? yy. Spine iam exile ques, em pro- Si no ‘st verum, ad misericordiam ambos ad- _, duces cits, aut * Sciba ujus sis. Ch, rctdsuades: fusiam, Sy. sat fhoe rect? mii in Meistem venit: “suas. Etiam haud scio an uxorem ducat, ac Syro nil 48 Quid oe autem? senex exit foras: ego fugio: __adhuc quod factum est fet te ga en ‘Miror, mon jussisse ilico me arripi: ad Mene~ itm, seer eamn re. ddemmum bine pergam: euin mil tmnt: quod Precatorem mibi paro: seni nostro fdei nihil wate oun or: aero ya nt nh ma EE or ani acids pace bit cum boo pate, he comdittantbe qa dre voleent praca pans wan g e ‘ius shoe we conprebedl pedi in Ronee ACTUS V. SCENA IIL. SOSTRATA. CHREMES. i caves ta homo, aliquid 5, ‘mali: ‘Balam proc potuerit til ns me be tere ‘Venire in mentem, mi vir. _ Ch..oh, pergin’ mu- in animam ioducere. Ch, Her ese? allamne ego Sarees130 P, TERENTI HEAUTONTIMORUMENOS, Rem unguam volul, quin tu in ef re mihi advor= ‘satrix fueris, Soatrata? at Si rogitem jam, quid est quod peccem, aut juamobrem id faciam, nescis 3 Js gul're nune tam conidenter resus, stl? fees: i, Sunes Ch, Imd sis Boils qui quidem redet a in- ag, tre, ee, et ‘atlem oratio. ‘patie ati AH" so. Obs inigaos ex, qui me tacere de re tant postal Ch. "Non postulo: jam loquere: nibilo minis hoe faciam tamen, So, Facies? Ch. verum. So. non vides, quan- tum mali ex ef re excites ? 10 ‘Subditum se suspicatur. CA. subditurt | ain’ eu? So. certé inguam, mi vi Ch. Confitere taum hott este. So. av, obsecro te, istue inimicis siet [meus ? "confitear meum non esse fiium, qui sit Ch. Quid? metuis ne non, elm velis, convincas Sceretnael esse illam tuum? tin. Ck Beene sppe- So. Quod fila est inventa? Ch, non: sed, quod se, opioatort "Se" mage eredendim siet, 15 ‘lim 1d, quid est consimilis motibus, Focilé convinces ex te nutum: nam tui ti: vitli est relictutn; quin sit et idem ‘Tum preeterea talem, nisi tu, nulls pareret filam, Sed ipse egreditur:’ quim’severus ! rem, etm videas, censeas. 20 ACTUS V. SCENA Iv. CLITIPHO. SOSTRATA. CHREMES. CL Sc unquam ullam fait tempus, mater, edm titi ‘tus tod voluntate, obsecro wee oer dit fl oa ; em cil goes ‘Ejus ut Imemineris, aque inopl mune te mis Te guraee tT BET Quod peto, et volo parenteis meos ut common oie porcenci tres milACTUS V. SCENA V. 151 ‘So. Obsecro, mi gaat, ne ‘stad in animum ine ucas tuum, 5 Alienum esse te. Cl sam. So, miseram me! hhocsine quaesisti, obsecro? Ita mihi atque huic sis superstes, ut ex me at- wots fen mom ss t cave posthac, si me ames, unquam istac ver~ bum ex te audiam. Ch. at Ego, si me metuis, mores cave in te esse istos ‘sentiam, Cl. Quos ?" Ch. si scire vis, ego dicam gerro, iners, fraus, belluo, wn Ganeo, damon: ered, et nortrum west cre- ito. Ck, Non sunt hee parents dis ex capite sis meo ‘Notus, item ut aiunt Minervam esse ex Jove, Ch, non, si hor Querris id, quod habes, parentes: quod abest, ‘non queeris ; patti sn Quomodo obsequare, et serves quod labore in- hequitam, Ek causa gut it. ae dee Sea esta hi per fllacias adducere ante oculos? pu Svar a peste ‘presente, verbum turpe; at te id fmt Palade! ene vere, nillo modo it. CZ. eheu quim ego nunc totus 1 20 tor ACTUS V. SCENA V. MENEDEMUS. CHREMES. CLITIPHO. SOSTRATA. ‘Me, Exnuveno Chromes nimis graviter cruciate Profs Cromes adolescentulum, pine sere imine Nimisque inbumané : exeo ergo, ut pacem con- yexat adolescentem Cl cciliem. optamé hone ergo Aree Ipsos video, Ch. ehem, Menedeme, cur non ¢0s componam. Video sccersijubes| ‘Bien, Whecehene, Ser sonaran aioe12 P, TERENTII HEAUTONTIMORUMENOS. ‘Siem eam Aniptitam, Filiam, et quod dotia disi; firmes? So. mi vir, Doaapprobes ceadmicts te ot ee igeagim Balt Ne facns, CZ pater, cbsecro ut’ mi ignoteas. Si Greate Me. da veniam, Chreme: Sine te exoret. Ch. egon? mea bona ut dacs Bees dono sea? ‘pt; Non faciam, ME, at id nos non sinemus. Cl, si me vivum vis, pater, Ignosce. So. age, Cliremes mi, Me. age, quee- co, Be am erma te Chreme. istue? video non licere, ‘ut coeperam, hoe pertendere, Me. Facis, ut te decet. Ch. e8 lege hoc aded fa iam} si facit id, 10 Quod ego hune equom censeo. Cl. pater, om nia faciam : impera. Ch. Uxorem ut ducis. “Cl. pater. Ch, nihil au- dio, (Me. ad me recip i Faciet. Ci. nil etiam audio ipsum. Cl. peri So, an dubits, Clio? Ch. Tmd utrum vault? Me, faciet omnia. So. Matis” hac, don incipias, gravia sunt, Daenqu ignores: wb eget fecitie. Ch ie me iam, pater. $0, Nate’ mi, ego pol tibi dabo illam \epidam, (quam tu facilé ames, Filiam Phanocratse nostri. . Cl. rufamne illam virginem, > sparso ore, adunco aso? non possum, TeR scsiam, sain vtany am be Bs logan et! credasanimam ii cae? liam dabo. Ch Qiid istuet quendoquidem dncenda “=, cegomet habeo propemodum, oS ‘Archi flim, ‘So. Perplacet. Cl. pater, hoc nunc restat.. Ch. quid? Ch, Syed igntecas volo, Quee med causé fecit. “Ch. fiat. 2 Vos valete, ae meats Ch. Guitmam tad? Ct. Vo e'mel‘call feck. Ck. Baty igbovester ck Calpiaa recent rate cab ecatres wces ladies