You are on page 1of 36

HI NGH NHM CHUYN GIA LIN HP QUC V PHN B DN C,

TH HA, DCH C V PHT TRIN


Phng dn s
Ban Kinh t v Phc li x hi
Th k Lin Hp quc
New York, 21-23 /1/ 2008

CLIMATE CHANGE AND URBANIZATION: EFFECTS AND IMPLICATIONS FOR


URBAN GOVERNANCE
David Satterthwaite

BIN I KH HU V TH HA: TC NG V NGHA


I VI QUN TR TH
David Satterthwaite

Bi vit ny da trn chng trnh hp tc v Kh nng v ro cn trong cng tc


thch ng vi bin i kh hu ti cc th nhng quc gia c thu nhp thp v trung bnh
c lin quan n nhiu c nhn v t chc. C th, bi bo c s ng gp v hp tc ca cc
tc gi nh Saleemul Huq and HaReid (nhm BKH ca IIED), Mark Pelling (Kings
College, i hc London), Aromar Revi (TARU) and Patricia Lankao Romero (Trung tm
nghin cu kh quyn quc gia, M). Ni dung ca bi bo cng da trn mt s nghin cu
ca Debra Roberts (trng hp nghin cu Chin lc thch nghi ca Durban), Jorgelina
Hardoy v Gustavo Pandiella (Argentina), Cynthia B. Awuor, Victor A. Orindi v Andrew
Adwerah (Mombasa), Mozaharul Alam (Bangladesh/Dhaka), Sheridan Bartlett (nghin cu
v tc ng ca BKH n tr em) v Sari Kovats.
Bn cnh , bi vit cn c vit da trn ni dung ch yu ca 2 nghin cu trc
: Lng ghp thch ng vi bin i kh hu trong cng tc ra quyt nh cp th/a
phng ti cc quc gia c thu nhp thp v trung bnh (d tho 1) (Satterthwaite, David
2007), c chun b cho y ban h tr pht trin OECD; v Thch ng vi bin i kh hu
ti khu vc th; Kh nng v ro cn ti cc quc gia c thu nhp thp v trung bnh
(Paris v Satterthwaite, David, Saleemul Huq, Mark Pelling, Hannah Reid v Patricia Lankao
Romero 2007), bo co xut bn bi IIED.

A. GII THIU
Ti tt c cc quc gia, chnh quyn th c vai tr quan trng trong cng tc thch
ng cng nh gim thiu bin i kh hu (ct gim pht thi kh nh knh). Chnh quyn
th c mt vai tr trung tm trong cng tc thch ng trong phm vi qun l ca h mc d
r rng rng h cn s h tr v th ch, php l v ti chnh t cc cp cao hn ca chnh
ph v i vi hu ht cc quc gia c thu nhp thp trung bnh h cng cn s h tr t
cc t chc quc t. Bi bo tp trung ch yu vo nhng nh hng ca BKH ti cc th
ti cc quc gia c thu nhp thp trung bnh v kin ngh cho cng tc qun tr th. Bi
bo s nhn mnh n phng thc cng tc thch ng c th c lng ghp ti a trong
chng trnh pht trin ca a phng.
Tuy nhin, khng ging nh hu ht cc tai bin mi trng, chnh quyn a phng
ti nhng nc thu nhp thp trung bnh khng c kh nng gim thiu nhng tai bin
lin quan n bin i kh hu nhng tai bin m h s phi i mt trong qu trnh qun l
th. i vi nhiu ri ro mi trng, chnh quyn a phng c th gim thiu c v
d nh x l nc trc khi phn phi, gim thiu kh nng sinh sn ca cc sinh vt truyn
nhim, gim thiu nhng tai bin vt l thng qua vic xy dng cng trnh v c s h tng
cht lng tt, qun l giao thng v gim tip xc vi ha cht c hi thng qua vic kim
sot nhim, sc khe ngh nghip v an ton lao ng. Trong khi , vic gim thiu tai
bin ca bin i kh hu ti cc nc c thu nhp thp trung bnh li ph thuc ch yu vo
s thay i phong cch sng, xu hng tiu dng ca cc nhm c thu nhp trung bnh v cao
m phn ln li sng cc nc c thu nhp cao. C mt nhu cu bc thit i vi cng tc
thch ng cc th ti cc quc gia c thu nhp thp trung bnh do phn ln dn s th
ca th gii li ang sinh sng nhng quc gia ny, nhng quc gia m nng lc thch ng
rt hn ch. Tng trng dn s th gii c d bo s din ra ch yu ti cc th ca cc
quc gia c thu nhp thp trung bnh trong hai thp k ti (Lin hp quc, 2006).
Cc quc gia thu nhp thp trung bnh chim n dn s th th gii. Dn s
th ti cc quc gia ny cng phi chu ri ro ln nht i vi cc tc ng ca bin i kh
hu nh bo thng xuyn, l lt, l t v sng nhit. S ngi t vong do cc hin tng
thi tit cc oan ti cc quc gia c thu nhp thp trung bnh cng chim t l ln trn tng
s ngi t vong trn ton th gii; nu c s liu chnh xc hn, th c th thy rng mt t
l ln v ngy cng tng ca s ngi t vong l ti khu vc th thuc cc quc gia ny
(UN Habitat, 2007). Hu ht cc quc gia phi i mt vi hng lot nhng kh khn do
BKH lin quan n vn nc sch cng l nhng quc gia c thu nhp thp trung
bnh. i vi tc ng do mc nc bin dng, ring Trung Quc v n chim hn
dn s th trn ton th gii nm trong phm vi i b c cao thp. Chu Phi, xa nay
c xem l lc a nng thn, hin c dn s th ln hn so vi khu vc Bc M v gn
2/5 dn s sng th (Lin hp quc, 2006). Chu Phi cng c mt tp trung cc thnh
ph ln ven bin kh cao. Khng c s thch ng, BKH c th gy ra ngy cng nhiu s
ngi cht do tai nn v thng tch, v nhng nguy him ngy cng nghim trng n sinh
k ca ngi dn, n ti sn, cht lng mi trng v s thnh vng trong tng lai.
Kh nng thch ng ca chnh quyn th r rng cng c tm quan trng mang tnh
quc gia do vai tr trung tm ca th v mt kinh t cng nh chnh tr - bao gm c vai tr
l th trng v trung tm dch v cho nng nghip v pht trin nng thn. Thm ch phn
ln nhng quc gia nng thn nhn chung c hn mt na GDP c ng gp bi cng
nghip v dch v xut pht t khu vc th.

S cn thit phi hnh ng thch ng vi BKH ca chnh quyn th l rt cp


bch thm ch c th l cp bch hn so vi nh gi th 4 ca IPCC. L do l xut hin
nhng phn tch mi v tnh d b tn thng ca dn s th do ri ro tng ln hoc nhng
ri ro mi m BKH c th gy ra ti hu ht cc nc c thu nhp thp trung bnh. Nhng
s liu phn tch bt u lm sng t mc d b tn thng v d nghin cu v s lng
v t l dn s th ca cc quc gia nm trong khu vc i b c cao thp
(McGranahan, Balk v Anderson, 2007), v trong mt lot cc nghin cu chi tit cho cc a
phng, thnh ph v vng (de Sherbinin, Schiller v Pulsipher, 2007; Dossou v
Glehouenou-Dossou, 2007; Alam v Golam Rabbani, 2007; Revi 2008; Awuor, Orindi v
Adwerah 2008; v Levina, Jacob v Ortiz, 2007).
B. NHNG TC NG CA BKH I VI KHU VC TH
I.

Gii thiu

Bng 1, da trn nh gi th 4 ca IPCC, lit k nhng kha cnh khc nhau ca BKH,
bng chng cho nhng tc ng hin ti, d bo cc tc ng trong tng lai v cc khu vc
hoc nhm chu nh hng nhiu nht. Bo co nhn mnh nhng loi tc ng khc nhau
pht sinh t s thay i mang tnh cc oan v bt ng ca BKH, trong khi cng cn ch
rng mc tc ng him khi c xc nh mt cch r rng.
Trong s cc trung tm th cc quc gia c thu nhp thp trung bnh, c l
nhng ri ro r nht nm s lng v cng ca cc hin tng thi tit cc oan v d
nh cc cm ma bo ln, lc xoy. Tt nhin, c s khc bit ln trong thang o ca nhng
ri ro nh vy gia cc trung tm th mi quc gia. Nhng trung tm th c nguy c
cao nht thng l nhng ni m cc hin tng thi tit xy ra thng xuyn v l
nguyn nhn gy nn hng lot nhng nguy him - mc d c mt s bng chng cho thy
phm vi a l ca nhng hin tng thi tit cc oan ang c xu hng lan rng. Nhng
thnh ph ven bin ni ang chu nh hng ca bo s chu nh hng gp i khi mc
nc bin dng ln km theo l lt v xi l ven b.
i vi bt k mt thnh ph no, mc ri ro do nhng hin tng thi tit cc
oan chu nh hng nhiu bi cht lng ca cng trnh v c s h tng ca thnh ph .
Mc ri ro cng c phn nh bi mc thnh cng trong quy hoch v qun l s
dng t theo hng gim thiu tc ng ca BKH trong bi cnh xy dng v m rng
th. ng thi, mc sn sng ng ph ca ngi dn cng nh cht lng dch v phn
ng vi tnh trng khn cp cng l nhng yu t quan trng. i vi cc im dn c ven
bin, tnh ton vn ca h sinh thi ven b c bit l rng ngp mn c bo v v h thng
m ly nc mn cng nh hng n mc ri ro.
Nhng ri ro lin quan n thng tch v t vong i vi c dn th cc quc
gia thu nhp cao c xu hng gim dn trong nhng thp k gn y do c s u t thch
ng vo nh v c s h tng trong khi thit hi kinh t v ti chnh c gim thiu bi
dch v bo him. Tuy nhin, s tn ph New Orleans do cn bo Katrina vo nm 2005 l
mt v d v trng hp ngoi l - s thiu u t trong phng l kt hp vi s xung cp
ca mi trng ven bin, v cht lng hn ch ca cc dch v khn cp. cng l mt v
d ca quyt nh chnh tr u tin pht trin thay v gim thiu ri ro. New Orleans c k
th
hoch m rng ti phng Lower 9 (khu vc thp ca thnh ph b ph hy bi cn bo
Katrina); vo nm 1999, y ban quy hoch New Orleans tuyn b rng vic pht trin khu
vc ny em li nhiu vic lm cho c dn thnh ph (Burby 2006).

Cn bo Katrina cng lm sng t tnh d b tn thng cao hn ca nhm c thu


nhp thp v vn ny thm ch cn r hn cc th thuc quc gia c thu nhp thp
trung bnh. Thm vo , cc thnh ph cng d b tn thng khi xy ra thit hi cho cc h
thng ln hn m chng ph thuc v d nh h thng cp v x l nc, giao thng, cp
in v tt c nhng g ph thuc vo in, bao gm chiu sng, bm v vin thng
(Wilbanks et al., 2007).
2. L lt
Cc khu vc th lun hin din mt s ri ro l lt khi ma ln xy ra. Nh ca,
ng ph, c s h tng v nhng khu vc b tng ha khc ngn chn nc ma thm
xung mt t v do vy to ra nc chy trn nhiu hn. Ma ln v ko di lu ngy to
ra mt lng rt ln nc chy trn b mt, v c th d dng lm ngp h thng thot nc.
cc thnh ph c qun l tt, vn ny him khi xy ra v c s h tng thot nc
c xy dng tt vi cc phng php b sung bo v chng li l lt v d vic s
dng cc cng vin v khng gian m thch ng vi l lt bt thng. hu ht cc thnh
ph, cng tc qun l s dng t cng c iu chnh tng kh nng ng ph vi l lt.
Ngc li, cc thnh ph qun l khng tt, vic khng xy ra. Hu ht cc khu dn c
khng lp t h thng thot nc v da vo nhng knh thot nc t nhin v thng
xuyn xy ra vic cc cng trnh hoc c s h tng c xy dng nhng v tr lm nghn
cc knh thot nc . V d, Dhaka, cc cng trnh xy dng thng xm ln hoc san
lp cc knh thot t nhin xy dng ng giao thng (Alam v Golam Rabbani 2007).
Mombasa cng i mt vi vn tng t (Awuor, Orindi v Adwerah 2008). hu ht cc
trung tm th ca Chu Phi, Chu v Chu M La Tinh, mt b phn ln c dn th
khng c cung cp h thng thu gom cht thi rn. Ti cc thnh ph khng c dch v
qun l CTR hoc h thng thot nc khng c bo dng, rc v s pht trin ca thc
vt c th cn tr thot nc dn n ng lt cc b thm ch c khi ma nh. Ngoi ra cng
nhiu ti liu cho thy s yu km ca h thng thot nc v phng chng l lt ca cc
th Chu Phi, Chu c lin quan n xu hng tng s ngi t vong v b thng do l
lt. C nhiu nghin cu trng hp nhn mnh tnh d b tn thng ca mt s thnh ph
i vi l lt v mc nc bin dng, bao gm Alexandria (El Raey, 1997), Cotonou
(Dossou v Glehouenou-Dossou 2007), Dhaka (Alam v Golam Rabbani, 2007), Banjul
(Jallow et al 1999) v Port Harcourt (Abam et al., 2000).
Mt nghin cu gn y ch ra vic s thiu ht h thng gim thiu ri ro l lt hoc
h thng qun l l lt khi chng xy ra ti su thnh ph Chu Phi (Douglas et al., 2008).
L lt v ang tc ng ln n cc thnh ph v cc th nh nhiu quc gia Chu Phi
v d trn lt Mozambique vo nm 2000 bao gm l ln Maputo v Algiers vo nm
2001 (900 ngi cht v 45.000 ngi b nh hng); ma ln ng Phi vo nm 2002
gy ra l lt v l t khin cho 10.000 ngi phi ri b nh ca Rwanda, Kenya, Burundi,
Tanzania v Uganda, v mt lot chng trn lt Port Harcourt v Addis Ababa nm 2006
(UN-Habitat 2007, Douglas et al., 2008). Trao i vi ngi dn sng ti cc khu vc khng
chnh thc cc thnh ph khc nhau cho thy l lt ngy cng xy ra thng xuyn v khc
nghit hn, ng thi thng xy ra nhng ni m trc kia cha tng b nguy him. H
cng cho bit chnh quyn c rt t hnh ng gii quyt vn ny (Douglas et al., 2008).
Bin i kh hu c kh nng lm tng ri ro l lt cc th theo 3 cch: t bin
(mc nc bin dng cao v bo); t ma v d lng ma tng hoc ma ko di; v t
nhng thay i gy ra tng lu lng dng chy v d do bng tan. Nhm cng tc s 2 ca
IPCC nhn mnh rng nhng trn ma ln c xu hng ngy xy ra thng xuyn hn v s

lm tng thm nguy c l lt, ng thi c bng chng v vic tng lu lng dng chy sm
hn ca nhng dng sng ly nc t bng, tuyt (Adger, Aggarwal, Agrawala et al., 2007).
Bn cnh nhng nguy him ca l lt, hin tng ma ln do BKH cng s lm tng nguy
c l t nhiu th.
IPCC cng nhn mnh nhng tc ng ln ti cp nc do cc hin tng thi tit
cc oan nh l kt qu ca BKH. Cc cng trnh khai thc v x l nc thng c xy
dng bn cnh cc dng sng v y l h thng c s h tng u tin chu tc ng ca l
lt. H thng in v my bm r rng s b tc ng. L lt ven sng vi vn tc dng chy
cao cng lm nh hng n h thng ng ng (Wilbanks, Romero Lankao et al., 2007).
V sinh mi trng cng l mt vn . L lt cng thng gy nguy him i vi nh x
(hu ht ngi dn th Chu Phi v Chu u s dng h x) v nc l cng thng
em theo cc cht nhim khi chy qua cc h x hoc cc b t hoi v cng rnh. Toilet
c ni thng vi cng rnh tr nn v dng nu thiu h thng cp nc. Tuy nhin, nhiu
th vng Sahara Chu Phi v Chu khng c h thng cng hoc nu c, mng li
cng rt thp nu tnh theo t l trn s dn (Hardoy, Mitlin and Satterthwaite, 2001). Nh
IPCC nhn mnh, vn v sinh mi trng chnh y l h thng c s h tng vi vai
tr quyt nh mc nhim ca nc l/lt em theo phn, mt mi nguy hi ng k do
cc dch bnh km theo (Ahern et al., 2005).
3. Bo, nc bin dng v dn c th duyn hi
Tht kh c tnh mt cch chnh xc c bao nhiu ngi chu nh hng bi vic
tng cc hin tng thi tit cc oan v mc nc bin dng do BKH. Nhng phn tch chi
tit u tin v s lng v t l dn c th (v tng dn s) sng nhng khu vc thp
ven bin c cng b gn y (McGranahan, Balk and Anderson, 2007). Khu vc ny
khu vc lin tc dc b bin c cao nh hn 10m trn mt nc bin ch chim 2% din
tch th gii nhng bao gm 10% dn s (trn 600 triu ngi) v 13% dn s th (khong
360 triu ngi). Gn 2/3 s thnh ph c hn 5 triu dn nm trong khu vc ny hoc mt
phn nm trong khu vc ny. Nhng nc c thu nhp thp trung bnh c t l dn c th
sng ven bin cao hn so vi nhng nc c thu nhp cao. Nhng quc gia km pht trin
nht, tnh trung bnh, c t l dn s th sng ven bin cao gp 2 ln so vi nhng quc gia
pht trin. Hnh 1 cho thy 10 quc gia c dn s th ln nht v t l dn s th sng
ven bin.
Hin nhin, ch mt phn trong s dn c sng ven bin chu nh hng ca nc bin
dng trong vng 30 50 nm ti. c tnh mc nc bin dng trong khong 18 59cm vo
cui th k 21; iu ny chc chn s lm tng s ngi b ngp lt do nhng cn bo. Mt
nghin cu c tnh rng hng nm c 10 triu ngi chu nh hng bi l lt ven b v s
ngi chu nh hng s tng ln theo tt c cc kch bn ca BKH (Nicholls, 2004). Vn
l lt ven bin s cn nguy him hn nu nhng hin tng thi tit cc oan vi xc xut
bt nh s xy ra v d vic bng tan ngy cng nhanh ti o Greenland hoc s sp
cc tng bng Ty Nam Cc (Adger, Aggarwal, Agrawala et al., 2007).
Bo co cui cng ca Nhm cng tc s 2 ca IPCC nhn mnh tnh d b tn thng
do mc nc bin dng v s thay i lng nc mt chy trn ca mt b phn ln dn c
th v nng thn cc ng bng Chu ng dn c nh Ganges-Brahmaputra (bao gm
c Dhaka), Mekong, Chang Jiang (cng c bit l Yangtze, bao gm Thng Hi) v Chao
Phraya (vi Bangkok). Nhiu khu vc chu th khc Chu v Chu Phi cng c mt t l
ln ngi dn th v nng thn chu nh hng, c bit l sng Nile nhng cng bao gm

c Niger (vi Port Harcourt) v Senegal (vi Saint Louis Diagne, 2007) v, tt nhin, c
chu th Mississippi ca nc M (vi New Orleans) (Nicholls et al., 2007).
Cc s liu thng k cng cho thy s tng dn s khu vc ven bin c cao thp
ti hu ht cc quc gia (McGranahan, Balk v Anderson, 2007). Trung Quc l v d n
tng nht v quc gia c s lng dn c th v nng thn ln nht sinh sng trong khu
vc ny v vn c xu hng tng mnh m. Gia tng thng mi vi s h tr bi cc chnh
sch ca chnh ph tip tc thu ht ngi dn ti khu vc ny. Cc tnh ven bin ca Trung
Quc c s ngi nhp c tng khong 17 triu trong giai on 1995-2000, to p lc ln vi
mt khu vc duyn hi vn ng c (ibid).
C mt s bng chng cho thy nhng cn bo s tr nn thng xuyn vi cng
cao hn, ng thi cng c kh nng vnh ai bo s di chuyn xung pha Nam. Bi vy,
nhng khu vc th ven bin chu nh hng ln nht bao gm Vit Nam Chu , Gujarat
Ty n v Orissa ng n, vng Caribbean, bao gm c cc th ln nh Santo
Domingo, Kingston, v Havana, v dn c trn b bin Caribe ca Mexico v Trung M o
nh chng ta thy t cn bo Mitch. Vi nhit nc bin b mt tng ln 2 - 4 C, nh
xy ra n Dng trong th k qua, cng bo s tng ln 10 -20% (Aggarwal v
Lal, 2001). K t khi tn sut hnh thnh bo trong vnh Bengal cao gp khong nm ln so
vi bin Rp (India Metrological Department, 1966, 1979, TARU 2005). B bin pha
ng ca n r rng chu ri ro ln hn. Mt tp trung dn s cao, c bit b bin
pha ng ca n v Bng La t, khin cho mc tn thng ca khu vc ny cc cao
ng thi dn n mt mt ln v ti sn v sinh mng (Revi, 2008).
4. Nhng hn ch v cp nc v cc ngun ti nguyn thin nhin khc.
Nhm cng tc s 2 ca IPCC nhn mnh rng, Chu Phi, n nm 2020, c
khong 75 250 triu ngi c d bo s i mt vi nhng tc ng do cng thng v
ngun cp nc do tc ng ca BKH (Adger, Aggarwal, Agrawala et al., 2007). chu
, "ngun ti nguyn nc ngt sn c Trung, Nam, ng v ng Nam , c bit l
cc lu vc sng ln, d kin gim do BKH, do tng trng dn s v nhu cu ngy cng
tng pht sinh t tiu chun sng cao hn, nhng bt li c th nh hng n hn mt t
ngi vo nhng nm 2050 (ibid). Bt k s gim ngun ti nguyn nc ngt c sn do
BKH cng s l vn i vi nhng ngi sng khu vc vn khan him nc hoc
cng thng v nc trong nhng nhm ngho c kh nng chu nh hng ln nht
(Romero Lankao, 2006). Trong th k trc, lng ma c 4 ma trong nm c xu hng
gim tt c cc khu vc kh hn v bn kh hn chnh ca th gii: pha Bc Chile, vng
ng Bc Brazil v Bc Mexico, Ty Phi v Ethiopia, cc khu vc kh hn ca min Nam
Chu Phi,v min Ty Trung Quc (Folland et al., 2001). Nu nhng xu hng ny cn tip
tc, cp nc s tr nn vn nghim trng nhng khu vc m nc l vn (Rhode,
1999).
Rt nhiu thnh ph v lu vc ca n s nhn c t ma hn (v ngun nc ngt
cng s hn ch hn) y l vn ln cho cc thnh ph ang pht trin v cc thnh ph
ln, ni v ang phi i mt vi vn cp nc (Anton, 1993; UN Habitat, 2006). C t
nht 14 quc gia Chu Phi ang i mt vi cc vn cng thng v nc hoc khan him
nc v nhiu quc gia khc cng c kh nng gia nhp danh sch ny trong vng 10 20
nm ti (Muller 2007). c nhiu sai lm trong qun l ti nguyn nc nhng khu vc
ny khng lin quan ti BKH - ni c khong mt na dn s th khng c cung

cp y nc sch v v sinh mi trng, mc d iu ny c lin quan n qun tr khng


hn l lin quan n vic thiu nc (UN - Habitat, 2003).
5. Nhit tng v sng nhit
Hu ht cc thnh ph Chu Phi, Chu , Chu M La Tinh v khu vc Caribbean
s chu nh hng nhiu sng nhit. Thm ch, ngay c gia tng nh trong nhit trung bnh
c th dn n s thay i ln ca tn sut xut hin cc hin tng cc oan (Kovats v
Aktar 2008). Vi cc thnh ph ln v mt cao, nhit ti cc o nhit c th cao hn
vi so vi cc khu vc ln cn; i vi cc thnh ph nhit i, s khc bit nhit c
th ti 10 vo ban m (ibid). Rt nhiu thnh ph s phi i mt vi mt s vn nht
nh nh nhim khng kh khi nng cht nhim thay i p ng vi BKH v s
thay i nng cc thnh phn ca nhim ph thuc, mt phn, vo nhit v m.
iu ny c bit quan trng i vi chu v M Latinh, ni c hu ht cc thnh ph c
mc nhim khng kh ln nht. C t thng tin v tc ng ca ng sut nhit chu Phi
hay chu M La tinh nhng vi cc nghin cu thc hin Bc M, chu v chu u cho
thy rng sng nhit c lin quan vi s gia tng r rt t l t vong (Confalonieri et al.,
2007). t nng chu u nm 2003 cp i 20.000 mng sng, ch yu l ngi ngho
v ngi cao tui. Andhra Pradesh, n , mt t nng git cht hn 1.000 ngi ch yu l lao ng lm vic ngoi tri di nhit cao nhng th nh (Revi, 2008).
i vi o nhit th, nhit khu vc th cao hn khu vc nng thn xung
quanh do chu k ngy m ca s hp th v ti bc x sau ca nng lng mt tri v
(vi mt mc thp hn rt nhiu) s sinh nhit t cc ta nh, kt ct b tng. Vic tng
tn sut v mc nghim trng ca hin tng sng nhit cc thnh ph c th nh hng
n sc khe, nng sut lao ng, v hot ng gii tr ca ngi dn th. N cng nh
hng n kinh t, nh chi ph b xung cho vic iu ha kh hu trong cc to nh, v nh
hng n mi trng, nh s hnh thnh ca khi cc thnh ph hay s xung cp ca
khng gian xanh ng thi kh nh knh tng ln nu nhu cu lm mt tng nu h thng
lm mt dng in to ra t nhin liu ha thch.
C mt s bng chng rng nhng tc ng tng hp ca sng nhit (v d hiu ng
o nhit th) v nhim khng kh c th ln hn tng tc ng ca hai hin tng ny
(Patz v Balbus, 2003). Tnh d b tn thng l khc nhau i vi nhng tc ng sc khe
lin quan n kh hu v nhim khng kh trong th. Nhng yu t a phng nh kh
hu, a hnh, cng o nhit, thu nhp, kh nng tip cn cc dch v y t v t l ngi
cao tui, l nhng yu t quan trng trong vic xc nh mi quan h nhit - t vong ca
dn s. (Curriero et al., 2002).
6. Nhng ri ro sc khe khc lin quan n BKH
Bin i kh hu cng c th lm gia tng bnh tiu chy v thay i s phn b
khng gian ca mt s vect bnh truyn nhim - v d nhit trung bnh m hn c th m
rng din tch nhim bnh m trong nhiu bnh "nhit i" c th xy ra. Vic m rng c
th xy ra i vi nhng khu vc m trong mui truyn bnh st rt, st xut huyt v giun
c th tn ti v sinh sn (Adger, Aggarwal, Agrawala et al., 2007; WHO, 1992). c bit lu
n s ly lan nhanh chng ca bnh st xut huyt nhiu quc gia trong nhng nm gn
y, v loi mui Aedes thch ng vi cc iu kin sng ca th. Ti n , d on
bnh st rt s m rng phm vi lan truyn khp c nc, t phm vi hin ang nhim bnh
pha ng v ng bc n ti min Ty v min Nam n (Bhattacharya et al, 2006.).

Vi thc t l cc thnh ph n tr thnh ni cha cc bnh truyn qua sinh vt nh


st rt v st xut huyt, d kin nguy c mc bnh s ngy cng tng ln. Tuy nhin, tt c
cc him nguy bnh tt trn xut hin phn ln khu vc dn s th m khng c
bin i kh hu.
Nhng hin tng thi tit cc oan c th to ra mi nguy him mi ti sc khe con
ngi v gy gin on cho cc dch v y t cng cng dn n t l mc bnh tng ln. Cn
bo Mitch Trung M vo nm 1998 dn n gia tng cc bnh st rt, st xut huyt, dch t
v bnh trng xon (Vergara, 2005). Dn c vi c s h tng v sinh km v gnh nng ca
cc bnh truyn nhim cao thng c t l tng cc bnh tiu chy, dch t v bnh thng
hn sau cc trn l. Vic ly nhim cc bnh ng rut thng cao hn trong ma ma
(Nchito et al 1998; Kang et al., 2001).
Cc ri ro sc khe khc cng cn ch c lin quan n vic thiu s chun b
phng khi c thin tai ( hn ch tc ng khi cc hin tng thi tit cc oan xy ra) v
nhng bt cp hoc qun l ng ph km sau thm ha.
C. I TNG NO CHU RI RO LN NHT?
Ri ro kt hp vi tnh d b tn thng trong iu kin thi tit cc oan s gy ra tc
ng trc tip ln sc khe, iu kin sng v thu nhp/sinh k/ti sn. t nht trong vi thp k
ti, tc ng chnh ca BKH ln khu vc th c nhiu kh nng s ngy cng tng. i vi
khu vc dn c ngho, mt s tc ng l trc tip, v d nh l lt xy ra thng xuyn v nguy
him hn. Mt s tc ng t trc tip hn v d nh vic gim ngun cp nc sch cho ton
thnh ph s dn n vic gim ngun cp nc cho khu vc dn c ngho (hoc s dn n
tng gi). Mt vi tc ng l gin tip v d nh tc ng ca BKH gy ra cc hin tng
thi tit cc oan s lm gi lng thc tng hay gy thit hi ti sn ca cc h gia nh ngho
hoc s lm gin on ngun thu nhp ca dn ngho.
Ti hu ht cc thnh ph, ngi ngho sng trong mi trng c nhiu nguy c ri ro
nht - v d nh khu vc thot l hoc cc khu vc mc xy ra l lt thng xuyn hoc
c dc khng n nh (Hardoy, Mitlin v Satterthwaite, 2001). Nh cp trn, y
thng l cc khu vc chu nhiu ri ro nht t bin i kh hu. Thm vo , ti hu ht cc
thnh ph, ngi ngho th thng c mi quan h khng tt vi chnh quyn a phng
trong khi chnh quyn li l ngi ln k hoch hnh ng gim thiu ri ro. Mt phn,
l bi v hu ht ngi ngho sng nhng khu vc khng chnh thc (bao gm c ln chim
t ai mt cch bt hp php) v lm vic trong khu vc kinh t phi chnh thc (v do
khng chu s nh hng bi nhng quy tc v quy nh chnh thc). Phn khc, l v thi
"chng li ngi ngho" ca cc quan chc chnh ph da trn nhng quan nim sai lm.
V d, cc quan chc v cc chnh tr gia thng cho rng nhng ngi sng cc khu nh
c khng chnh thc b tht nghip trong khi thc ra h lm vic cho khu vc kinh t phi
chnh thc, hoc l h l dn nhp c mi trong khi thc ra h lm vic v sng trong cc
trung tm th t rt lu (hoc nhiu ngi sinh ra ), hoc l nhng ngi nhp c c
th khm kh hn nu h khng di c (trong khi nhiu nghin cu v di dn cho thy rng
cc dng di dn l cu tr li hp l cho cc c hi kinh t). Mt tnh d tn thng na m
phn ln ngi ngho th phi i mt l chnh ph c th san bng cc khu nh c ca h
xa tn chng ra khi khu vc c coi l d b tn thng do (v d) l lt trong khi
khng cung cp tha ng cc khu ti nh c p ng nhu cu ca h. Thm ch ngay c
nhng chnh quyn th c trch nhim v nng lc cng gp nhiu kh khn trong vic gii
quyt vn ny bi cc nhm thu nhp thp cn v tr trung tm c c hi to ra thu nhp
tt v nu h phi di chuyn khi cc khu vc c coi l nguy him th rt kh tm cc

khu vc ti nh c thch hp.


Nhn chung, bt k khu vc th no, i tng chu ri ro ln nht t BKH l
nhng ngi m:

- t c kh nng trnh nhng tc ng trc tip hay gin tip (v d nh s hu nh


cht lng tt v h thng thot nc phng l tt, bng cch di chuyn n khu vc t c ri
ro hn hay c th thay i ngh nghip nu BKH e da sinh k ca h)

- C kh nng b nh hng nhiu nht (v d tr nh hay ngi cao tui l nhng i


tng t c kh nng chng chi vi nhng t nng)

- t c kh nng chng chi vi bnh tt, thng tch, t vong hay mt i ngun thu
nhp, sinh k hay ti sn bi tc ng ca BKH
Ngi ngho chu nh hng nng nht khi cc yu t kt hp nh kh nng tip xc
vi ri ro ln (v d, nhiu ngi dn ngho sng trong nh tm ti cc khu vc khng an
ton), thiu cc c s h tng cn thit chng chi vi thin tai v kh nng thch ng hn
ch (v d, thiu ti sn v bo him), nhn c t tr gip ca nh nc, t s bo v php l
hoc bo v bi bo him. Nhm c thu nhp thp cng khng c kh nng di chuyn ti cc
khu vc nguy him t hn do nhng khu vc cng nguy him l khu vc m ngi thu nhp
thp c th tm c nh va vi ti tin v c th xy dng ngi nh ring ca h.
Giu c gip cc c nhn v h gia nh gim bt ri ro - v d nh vic c nh an
ton hn, la chn cng vic an ton hn hoc a im sinh sng an ton hn, s hu ti sn
m c th s dng trong trng hp khn cp v bo v ca ci ca h bng cch mua bo
him cho tnh mng v ti sn. Mc d v l thuyt h thng qun tr tt phi c cc bin
php gim thiu ri ro cho ton b c dn th v s chnh lch ri ro gia cc nhm c thu
nhp khc nhau phi c gim thiu, thc t l nhm c thu nhp cao thng c nhiu nh
hng n chi tiu cng v mt thc t ph bin l nhng nhm c thu nhp trung v cao
c hng hu ht li ch em li t u t vo h tng v dch v ca chnh ph. Nu chnh
ph khng u t th nhm c thu nhp cao vn c cc ngun lc t gii quyt nhng vn
ny, v d bng cch t cung cp nhng dch v v sinh, nc v in hoc chuyn n
nhng khu th do t nhn xy dng m c cung cp nhng dch v ny. Thc vy, qu
trnh ti thit sau thin tai c th cung cp c hi kim li cho cc nh u t t nhn v y
c coi l mt trong nhng l do ti sao thin tai c qun l thng qua vic ti thit sau
thin tai hn l qun l ri ro trc thin tai m c li cho cc chnh sch x hi gim thiu
tnh d tn thng ca ngi ngho v tng cng cc c s h tng ton thnh ph nh c s
h tng thot nc v v sinh mi trng.
Cht lng ca chnh quyn - c cp quc gia v cp a phng (qun/huyn) u c nh
hng ti mc ri ro t BKH v i mt vi nhng gii hn v thu nhp v ti sn bng
theo nhng cch sau:
Cht lng ca vic cung cp c s h tng cho mi khu vc ( hn ch nguy c l lt cho
ton thnh ph, ch khng ch quan tm n khu vc ngi giu sinh sng) v qun l s dng
t ( hn ch s nh c khu vc c kh nng xy ra ri ro cao hoc lm cho nhng khu
vc ny c kh nng chng chi tt hn vi ri ro)
Cht lng ca vic chun b phng chng thin tai (bao gm cnh bo, nhng bin php
hn ch thit hi, nu cn thit, s chun b tt gip ngi dn di chuyn sang khu vc an
ton hn mt cch nhanh chng)
Cht lng ca vic quy hoch kt hp vi ng ph thm ha (v d dch v gii cu v dch

v chm sc sc khe, dch v khn cp) v cht lng ti thit ( gip ngi dn mt nh
ca v cng n vic lm) nhm duy tr kh nng ng ph ca ngi dn nhng him khi t
c iu
M rng phm vi ngi ngho c th xy nh, mua nh v thu nh m bo cht lng
khu vc an ton;
Mc m chnh quyn a phng to ra mt mi trng thun li cho hot ng x hi
ti cc a phng gp phn hng ti gii quyt cc mc tiu thit thc c xc nh
trn.

D. LM TH NO CNG TC THCH NG LIN QUAN N CHC NNG CHNH


CA CHNH QUYN TH
1. Thiu kh nng thch ng
Thnh ph v chnh quyn thnh ph c trch nhim chnh v lp k hoch, thc hin v
qun l hu ht cc bin php m c th gim bt ri ro (v tnh d b tn thng ca mt b
phn dn c) t nhng tc ng trc tip v gin tip ca BKH - thng qua cung cp c s h
tng v dch v, c s chun b trong cng tc ng ph vi thin tai, quy hoch v khung php l.
nh gi th t ca IPCC cho thy kh nng thch ng cao gn lin vi cc thnh ph
c qun tr tt (Wilbanks, Romero Lankao et al., 2007). Ti cc quc gia c thu nhp cao, c dn
th tr nn quen thuc vi mt mng li c s h tng, dch v v nhng quy nh bo v h
khi cc hin tng thi tit/l lt khc nghit. Nhiu bin php c s dng phc v nhu cu hng
ngy cng nh l bo v khi cc hin tng thi tit cc oan v d, dch v chm sc sc khe
v h thng thot nc mt. Cnh bo bo sm, phn ng nhanh ca lc lng cnh st, cc dch v
y t, cu ha l cc bin php c trng i. nhng quc gia c thu nhp cao, rt him khi iu
kin thi tit khc nghit gy ra tn tht nng n v ngi hay gy thng tch nghim trng. i
khi, chng gy thit hi ti sn nng n tuy nhin i vi ch s hu ti sn th thit hi v gi tr
kinh t gim i ng k bi h c bo him. Nng lc thch ng nh vy cn c cng c bi s
tun th cc quy nh trong xy dng cng trnh m bo an ton v sc khe, c phc v y
bi nc my, cng, nhng con ng hot ng trong mi iu kin thi tit, in & nc 24
gi mt ngy. Cc chi ph tr cho vic cung cp c s h tng v dch v ch chim mt t l nh
trong tng thu nhp ca hu ht ngi dn, d l tr ph trc tip nh ph dch v hay thng qua
thu. Thnh ph v chnh quyn thnh ph c tm quan trng rt ln trong hu ht cc vic trn;
mc d vai tr ca chnh quyn thnh ph hay rt khc nhau trong nhng h thng khc nhau. S
khc nhau th hin trong vai tr ca chnh quyn a phng trong vic ln k hoch, cung
ng v h tr ti chnh v c trong bn cht cc mi quan h ca chnh quyn a phng vi cc
cp cao hn. Cc cng ty t nhn hoc cc t chc phi li nhun c th cung cp mt vi dch v
thit yu nhng c ch ca vic kim sot cht lng v cung ng th do c quan a phng hay
chnh quyn a phng, chnh quyn trung ng hoc cp tnh quyt nh. Nhn chung, phn ln
ngi dn tham gia rt t trong vic qun l nhng dch v ny v h cho rng h thng nh nc s
m bo chc chn s cung ng v c rt nhiu knh khiu ni nu cn thit v d nh nhng
chnh tr gia hay lut s, thanh tra, ngi tiu dng v nhng t chc gim st. V vy , phn ln c
dn th c bo v khi cc hin tng thi tit cc oan m khng phi tham gia vo h thng
th ch bo v . Trong khi che ph ca dch v c th di chun v mt s nhm c th
khng c phc v tt, mt t l ln ngi dn th c phc v v bo v tt. t nht trong vi
thp k ti, kh nng thch ng ny chc chn c th i ph vi hu ht cc tc ng ca BKH ti
hu ht cc trung tm th cc quc gia c thu nhp cao. Tuy nhin, c th c mt s a im
c nh gi l qu tn km bo v - v r rng, kh nng thch ng gim thiu ri ro ph
thuc vo cc bin php gim nh c hiu qu.
Vic liu kh nng thch nghi cao ny thc s s em li mt s thch ng ph hp li l
mt cu chuyn khc; mt nh gi chi tit v kh nng v hn ch trong vic thch ng khu
vc xung quanh Vnh Mexico cho thy nhiu v d v vic chnh quyn a phng M
khng hon thnh trch nhim ca h trong cng tc gim thiu ri ro v cho php xy dng

cng trnh ti cc khu vc c ri ro cao. Cng c v d cho thy mt s chnh sch cng v chnh
sch tr gi to iu kin cho vic pht trin nhng khu vc ri ro cao (Levina, Ramos v
Ortiz, 2007). Mt nh gi chi tit sau cn bo Katrina ghi nhn rng c quan chnh quyn a
phng ti M vi cc chnh sch ca mnh l nguyn nhn chnh trong vic tng dn s tp
trung ven bin H pht l bn ngp l ca lin bang, ra nhng quyt nh quan trng trong
vic phn chia khu vc v s dng t m to iu kin cho cc d n bi chn lp v thot nc,
gim thu cho cc doanh nghip Ti nhng khu vc nguy him, nhng sng kin h tr pht
trin vt pht l cc bin php gim nh thm ha v qu trnh ny gp phn ph hy cc vng
t ngp nc, rng v nhng vng m t nhin khc gip chng chi li bo t. Cc khu vc
ven bin tr nn nguy him hn khng ch bi tng dn s v ti sn m cn v cc bin php bo
v ngy cng lc hu do u t qu mc vo pht trin kinh t trong khi khng u t thch ng
cho cc bin php gim nh thin tai v pht trin mi trng bn vng (Elliott, 2008). .
Tng phn vi tnh hnh ti cc nc thu nhp cao, nn tng th ch cho cng tc thch
ng ti cc quc gia thu nhp thp - trung bnh cn rt yu. Phn ln c dn th khng c
phc v bi mt h thng th ch, h tng, dch v v cc quy nh php lut y nh cc
nc thu nhp cao. Mt hin tng ph bin l khong 1/3 n 1/2 dn s th sng trong
nhng khu nh c bt hp php khng c trong quy hoch s dng t. nh c bt hp php c
2 dng: chim t bt hp php v chia h bt hp php (hp php v mt t ai do t c
tha thun vi ch s hu t nhng vic tng s ngi sinh sng khng p ng c cc qui
nh v h tng). S nh c ny c khuynh hng tp trung vo cc khu vc c ri ro cao i
vi cc hin tng thi tit cc oan, chnh xc bi v khu vc c ri ro ng ngha vi t c gi
tr thp v gip ngi dn gim thiu kh nng b trc xut.
Cc kho st v vai tr v trch nhim ca chnh quyn th cc quc gia thu nhp
thp - trung bnh (UNCHS Habitat nm 1996; Stren nm 1991; Davey nm 1992; Shah vi Shan
2006) cho thy chnh quyn thng c vai tr chnh vi mt phm vi tng i rng, t cung cp
c s h tng v dch v, nhng iu kin thit yu cho tiu chun cht lng sng v sinh k - v
d cp nc sch, v sinh mi trng, thot nc v thu gom cht thi rn, trng hc, dch v y
t, cu ha v cc dch v khn cp khc. H cng thng c vai tr chnh trong vic thc hin
cc qui nh php l m bo sc khe cng ng v an ton (v d thng cc qui nh v xy
dng, sc khe v an ton lao ng, kim sot nhim, kim sot giao thng v cnh st) v trn
l thuyt, mt vai tr quan trng trong quy hoch th (v trong qun l s dng t). Tt nhin,
c nhiu phng thc can thip ca chnh quyn a phng, v d nh phm vi v mc cung
cp dch v, mc thu cc n v t nhn, hay phn cp trch nhim thc hin. Tuy nhin,
mc trch nhim m chnh quyn th thc s p ng c bn phn ca h c ngha ln
i vi tiu chun v cht lng sng (bao gm c cht lng mi trng th) - v hin nhin
c vi nng lc thch ng.
Gn nh tt c chnh quyn th ti cc nc c thu nhp thp - trung bnh khng thnh
cng trong vic thc hin trch nhim ca h hay ch p ng c cho mt b phn dn s.
iu ny c th thy c qua mc bt cp trong cung ng cc c s h tng v dch v m
h c ngha v cung cp (hoc m bo cung ng thng qua cc nh cung cp khc) v mc
chp hnh php lut ca cc cng trnh xy dng (UN Human Settlements Programme 1996;
Hardoy, Mitlin and Satterthwaite, 2001). Tuy nhin, quy m ca nhng bt cp khc nhau rt
nhiu. mt cc, c cc th nh ni hu ht ngi dn sng trong cc ngi nh khng hp
php v khng chnh thc vi h thng c s h tng v dch v c cung cp rt hn ch hoc

khng c cung cp. V d, hu ht cc th ti cc quc gia thu nhp thp ti Chu Phi v
Chu khng c h thng cng thot nc, k c nhiu thnh ph ln v mt t l ln dn c
khng c cung cp nc my v khng c dch v thu gom cht thi rn chnh thc (UNHabitat 2003, 2006; Hardoy, Mitlin v Satterthwaite, 2001). Nhng bt cp ny phn nh thc t
l chnh quyn a phng thiu cc ngun lc thc hin trch nhim ca mnh - v thng l
vi kh nng rt hn ch thch ng vi u t (gn nh tt c cc khon thu ca a phng
u dnh cho vic tr cc ph tn hoc tr n). Nhng bt cp cng phn nh thc t l chnh
quyn a phng khng i din cho mi ngi dn, khng tin cy v hnh ng chng
ngho do quan nim ca h v nhng ngi dn sinh sng khu nh c bt hp php v lm
vic trong nn kinh t phi chnh thc nh mt vn ng lo ngi.
thi cc khc l nhng v d ca cc thnh ph v cc trung tm th nh hn m vn
tn ti mt s bt cp v thiu st trong vic cung cp c s h tng v dch v nhng ch nh
hng n mt b phn nh dn c. iu ny cho thy chnh quyn th c trch nhim hn
vi cng dn trong thm quyn ca h v trong phm vi c cu chnh ph quc gia m h tr cho
chnh quyn a phng cng vi nn dn ch mnh m hn. Ti nhiu th chu M
Latinh, cht lng v mc bao ph ca vic cung cp nc v v sinh c ci thin rt
ng k trong hai thp k qua, mt s trong c mc bao ph gn 100% (UN Habitat, 2006;
Heller, 2006). Mt s quc gia cng c nhng thay i hin php hay php l, iu gip
tng doanh thu ca chnh quyn thnh ph v cng c nn dn ch a phng (Campbell, 2003,
Fernandes, 2007; Cabannes, 2004). Ngoi ra s lng chnh quyn a phng c quan h i tc
thnh cng vi khu vc thu nhp thp tng ln ng k v cc t chc cng ng th hin hiu
qu hn trong vic thc hin trch nhim ca mnh i vi c s h tng v dch v (D'Cruz v
Satterthwaite, 2005; Hasan, 2006).
S bt cp trong quyn a phng c rt nhiu l do. Ti nhiu quc gia, l do cc di
sn th ch t ch thc dn v s tp trung ha ca chnh ph sau thi k c lp. Cng c
nhng ng dng cc m hnh du nhp ca quy hoch th v chnh ph nhng t ra khng ph
hp vi bi cnh a phng v khng kh thi. V d, tnh thit thc ca cc tiu chun chia h
vi kch thc ti thiu cho l t, v cc tiu chun c s h tng lm hu ht dn s thnh
ph khng th c t xy nh v iu ny r rng l c vn . Nu mt na thnh ph l dn c
sng trong cc khu nh c bt hp php v cc n v nh mi nht ang c xy dng trong
khu nh c bt hp php th n cho thy rng y l li ca php lut ch khng phi li ca
nh v cc khu nh c bt hp php.
Trong hai thp k qua, cc yu t khc cng c tm quan trng, bao gm nhng p lc
bn ngoi ph hy hoc lm suy yu nh nc v h tr cho vic bi b iu l v c su t
nhn ha (Rakodi, 1999). iu ny c thc y vi hy vng rng s gip pht trin kinh t
mnh m hn. C th lp lun rng s thiu tin b ti hu ht cc th trong vic ci thin
cung cp nc v v sinh trong vng 20 nm qua l kt qu ca vic nhiu c quan quc t ln
nh gi qu cao vai tr ca t nhn ha trong vic ci thin v m rng mng li cung cp
dch v (Budds v McGranahan 2003; Warwick v Cann 2007). Thm vo , mc d cc c
quan quc t bt u nhn ra tm quan trng ca vic h tr "qun tr tt" t nhng nm 90,
nhng nhng chng trnh "qun tr tt" ca h ni chung ch tp trung cp quc gia v thiu
quan tm thch ng ti vic nng cao tnh cnh tranh, nng lc v trch nhim ca chnh quyn
a phng (Satterthwaite, 2005).

Ngoi ra cn c mt thc t l hu ht cc c quan vin tr song phng v cc t chc


phi chnh ph quc t t chi hot ng ti khu vc th do nhn thc khng ng rng c dn
th c hng li t s thin v th. C th c bng chng v cc thnh ph c th
hng li t s thin v th trong cc chnh sch ca chnh ph v mc chi tiu nhng nhn
chung xu hng ny mang li t hoc khng c li cho a s nhng ngi sng v lm vic ti
cc thnh ph ny - c bit l nhm c thu nhp thp. Vic tp trung u t xy dng bnh vin,
trng i hc, h thng cung cp nc my v h thng cng u tp trung cc thnh ph
khng c ngha l ngi dn c thu nhp thp cng nhn c k li ch. Ngoi ra, trong hu ht
cc quc gia, c rt t hoc khng c bng chng no v nhng chnh sch hoc s thin v u t
l c li nht cho hu ht khu vc th (Satterthwaite, 2007b; Corbridge v Jones, nd). Vn
thiu cung ng c s h tng v dch v vn tip tc l vn nan gii ti cc th cc quc
gia thu nhp thp do quyn lc v ngun lc sn c ca chnh quyn th khng dnh dng g
n trch nhim ca h.
2. Vai tr v trch nhim ca chnh quyn th
Nu vai tr ca chnh quyn a phng trong vic thch ng vi bin i kh hu cn
c hiu r th iu quan trng l hiu c quy m v phm vi ca s tham gia ca chnh
quyn th. Chnh quyn th thng c mt lot cc vai tr tiu biu c nu theo tm vn
lit k di y - mc d c nhiu s khc bit lin quan n s kt hp gia cc vai tr cng
nh cu trc ca chnh quyn, s tin tng/quan h gia cc nh chnh tr v cng chc. Tt
nhin, cng c s khc bit rt ln trong phm vi trch nhim ca h v kh nng c p ng.
Ni chung, c s phn chia ca cc lnh vc sau y:
Ti chnh: Qun l ngn sch / ti khon (m cng c th qun l h s d thu ca chnh quyn
a phng) v cc khon thu (qun l thu bt c loi thu, ph no c php ca chnh quyn
a phng; c th bao gm mt lot cc giy php quan trng kim sot).
K thut / Cng trnh cng cng: thng bao gm sa cha bo tr ng b theo thm quyn
ca h, n ng, qun l cc ta nh chnh ph v c th l mt s qu nh cng cng.
Quy hoch pht trin v kim sot pht trin: Kim sot kim tra xy dng, qun l v quy
hoch s dng t (bao gm c quy nh), ng k t ai v quy hoch th.
Sc khe mi trng: nc, v sinh, bo thot nc mt (mc d nhng cng vic ny c th
nm trong cc cng trnh cng cng), thc hin cc quy nh v sc khe mi trng trong cc
doanh nghip nht nh (v d nh nh hng, qun c ph v khch sn, l m ng vt, ch) v
khu vc cng cng
Y t cng: cc dch v y t (bao gm c bnh vin v trung tm chm sc sc khe), thu gom
cht thi rn v qun l.
X hi / cng ng / dch v an ton: Mt s yu t c lit k trn theo mi trng v sc
khe cng ng c th nm trong danh mc ny. Qun l giao thng v qun l nh x hi, th
vin, mt s vai tr trong giao thng cng cng, mt s vai tr trong trng hc v trng mu
gio (mc d trch nhim thng c chia s vi chnh quyn cp cao hn), chnh sch thanh

nin, th thao, vui chi gii tr, cng vin, i khi l cnh st a phng.
Dch v khn cp: cu ha, cu thng, mt s cc trch nhim v s ng ph vi thin tai.
Hnh chnh: bao gm ngun nhn lc v c h thng ng k khai sinh, khai t v kt hn
Nhiu chnh quyn thnh ph cng c cc phng ban thc y pht trin kinh t a
phng v mt s phng ban th c vai tr trong sn xut v phn phi in.
Tng i n gin lit k cc trch nhim ca chnh quyn a phng i vi c s
h tng, cng trnh v dch v m c tm quan trng i vi 4 kha cnh then cht ca thch ng:
bo v trong di hn, hn ch thit hi trc thin tai, ng ph kp thi sau thin tai v ti thit xem bng 2. Cng tung i d dng ch ra nhng bt cp ln trong nhng g c cung ng.
Tin ch chnh ca bng 2 l nu ni bt ln bao nhiu khu vc m chnh quyn a phng phi
ch ng trong vic thch ng. Tuy nhin c mt s a dng trong mi quan h gia chnh quyn
a phng v cc cp chnh quyn cao hn m kh c th tng qut ha, c th bao gm:
1: Mc cng vic thuc trch nhim ca chnh quyn a phng
2: Mc tham gia ca chnh quyn a phng trong tng lnh vc, c th l ai chu trch
nhim quy hoch, xy dng, bo tr cng trnh v c s h tng hay cung ng dch v, phi kt
hp, ti chnh, gim st v quy nh
Khng c s khi qut ha r rng no v c cu ca chnh quyn a phng tt nht. V
d, c th lp lun rng chnh quyn a phng vi s ph thuc nhiu vo ngn sch ca Chnh
ph ti tr cho cc c s h tng v dch v l iu bt li v iu lm gim lin kt gia nhu
cu v ngun lc ca a phng - nhng mt s quc gia vi cc thnh ph c kh nng thch
ng cao li ph thuc vo ngn sch ca Chnh ph. S cn thit phi t vn thch ng vo
trong bi cnh ca a phng cho thy vai tr ch o ca chnh quyn a phng, tuy nhin
chnh quyn a phng thng tp trung vo cc mc tiu ngn hn v u tin cho pht trin
kinh t thay v gim thiu ri ro trong di hn.
R rng, thch ng lin quan n vic thay i chnh sch v thc tin ti nhiu khu vc
ca chnh quyn a phng. Mt cu hi quan trng - l c mt c ch khuyn khch v hp
nht tt c nhng vic ny khng? V d, nu c mt k hoch pht trin a phng mnh m
m s cung cp mt khun kh cho u t v qun l s dng t trong tng lai, liu khi c
th lng ghp cc bin php thch ng vo trong k hoch ny. Nhng thc t l nhiu th
khng c k hoch pht trin nh vy - hoc nu c, phn ln cc d n u t mi, pht trin
th li khng nm trong k hoch pht trin.
3. Xy dng v thc hin cc chnh sch thch ng
Phn ln chnh quyn th ti cc quc gia c thu nhp thp v trung bnh khng xem
xt mt cch nghim tc vn thch ng. V d ti Trung Quc, Chi l, Argentina v Mxico,
chnh quyn trung ng cng bt u quan tm n kh nng thch ng nhng cha c s tham
gia rng ri ca cc b ngnh v cc cp chnh quyn (Satterthwaite, Huq, Pelling et al.,2007).
C kh nng l c mt s nhm lm ng k gia cc chnh tr gia a phng v cng chc v

bin i kh hu v cch thc ng ph. Ngay c cc thnh ph ti cc quc gia c thu nhp cao
vi nhn thc cao v BKH m c nhng c gng ng k gim thiu pht thi cng
khng c hnh ng ng k no thch ng (Ligeti, Penney and Wieditz, 2007). Tt nhin, s
thiu quan tm ti vn thch ng kh c th c ci thin bi thiu d liu lin quan n tc
ng trc tip v gin tip ca bin i kh hu mi khu vc th. Thnh ph Durban Nam
Phi l trng hp c bit khi xy dng c mt chng trnh thch ng vi BKH c
miu t di y trong khung 1.
Khung 1: S thch ng ca thnh ph Durban Debra Roberts
Cc qun l mi trng c thnh lp ti Durban vo nm 1994. Cng vic trong thi
gian u ca cc l quan st nh hng pht trin th kt hp vi nhng vn mi trng
cp bch. Durban l mt trong nhng thnh ph Chu Phi c chng trnh ngh s 21, ph hp
vi nhng g cc chnh ph trn th gii ng ti Hi ngh thng nh Tri t ca Lin
Hp Quc nm 1992. Nhng ngnh khc nhau cng bt u c nhn thc v s cn thit ca yu
t BKH trong k hoch ca h - v d nh cp nc v chm sc sc khe. Nhng quan chc
thnh ph s khng hnh ng nu h thiu hiu bit v cc kha cnh ca BKH. gii quyt
vn ny, Cc qun l mi trng khi xng mt chng trnh bo v kh hu trong nm
2004. Ni dung ca chng trnh din ra trong 3 giai on:
Giai on 1: R sot v xy dng s hiu bit v bin i kh hu vng min v ton cu
v din dch n thnh thnh cc ng cho Durban. Tc ng chnh bao gm s gia tng nhit ,
thay i s phn phi ma (trong thi gian di khng c ma v sau l nhng khong thi
gian ngn vi ma cng cao), gim lng nc d tr v c sn, tng phm vi c bnh
truyn nhim, mc nc bin dng, v s suy gim a dng sinh hc
Giai on 2: Xy dng mt Chin lc trng tm thch ng vi bin i kh hu cho
thnh ph nhn mnh phng thc ng ph vi hin tng bin i kh hu ca cc ngnh. S
can thip ny nhm tng cng v m rng cc sng kin hin c (v d nh m hnh truyn
nhim v mi tng quan vi BKH) hay thc y hot ng mi nh chng chi li kh hu
(climate proofing) ca h thng khng gian m ca thnh ph thng qua qun l ma trn (tc l
qun l cnh quan th xung quanh khu vc t nhin theo cch h tr s sng v pht tn cc
loi bn a) v to ra cc hnh lang phn tn Bc-Nam.
Giai on 3: Kt hp bin i kh hu vo quy hoch di hn ca thnh ph, bao gm
pht trin mt m hnh cho php m phng, nh gi v so snh cc quy hoch chin lc pht
trin th trong bi cnh bin i kh hu. iu i hi phi c c s hiu bit v nh
hng ca bin i kh hu Durban v mt nh gi da trn m hnh v tnh hiu qu ca cc
phng php tip cn khc trong vic gim thiu v thch ng. iu ny lin quan n vic s
dng kim ton pht thi kh nh knh (tc l lp ra mt bn k tt c cc loi kh nh knh pht
thi do cc hot ng trong khu vc thnh ph) cng vi mt nh gi v tnh d tn thng ca
thnh ph trong cc lnh vc quan trng nh nc, sc khe v v sinh mi trng, c s h tng
ven bin, qun l thin tai v a dng sinh hc.
Ngun: Roberts 2008

C l hai thng ip chnh s nhn c s quan tm ca chnh quyn th l:

1: S chng cho rt ln gia phn ln cc bin php cn thit thch ng v pht


trin a phng (c bit l vic ci thin v m rng cung cp nc sch, h thng
thot nc v v sinh mi trng tt, thu gom cht thi rn, x l rc thi, chm sc sc
khe phng nga v h tr nng cp nhng khu vc nh c khng chnh thc);
2: S chng cho rt ln gia thch ng vi bin i kh hu v kh nng phc hi
sau thin tai (d c hay khng mi lin h gia cc hin tng thi tit cc oan v
nhng xc tc khc vi bin i kh hu).
iu then cht trong hu ht cc trng hp thch ng vi bin i kh hu l
nhng chnh quyn th c thm quyn, c kh nng, c trch nhim hiu phng thc
kt hp cc bin php thch ng vo hu ht cc mt cng tc v chc nng nhim v ca
cc phng ban. Nhiu bin php cn thit c khi ch l s iu chnh rt nh t cc bin
php hin c - v d nh iu chnh quy chun xy dng, quy nh phn chia t ai, qun
l s dng t v cc tiu chun cho c s h tng - nhng tng ca tt c cc iu chnh
nh theo thi gian c th xy dng kh nng phc hi m khng cn nhiu chi ph. Cc
trung tm th phi i mt vi nhng thch thc ln nht l nhng th c v tr ri ro
cao m chnh quyn a phng thiu kh nng trch nhim - v thng c c s h tng
v dch v hn ch.
Nh Bng 2 cho thy tng i r rng, s thch ng tt vi bin i kh hu s
lin quan n mt nhiu c quan ban ngnh thuc chnh quyn th - trong s c th
l cc c quan bn cng. Cng cn c s tham gia ca nhiu c quan ca chnh quyn cp
thp hoc cao hn. Tht kh ch r cc im can thip thch hp nht trong c cu
chnh quyn a phng. Trc tin, iu ny ph thuc vo cu trc ca chnh quyn
thnh ph v thng cng ph thuc vo chnh quyn cp trn (do chnh quyn cp trn
th kim sot hay c tc ng ln ti chnh quyn th). Chnh quyn cc cp c vai tr
quan trng - v d vi nhiu th, c nhng chc nng chnh c qun l cp thp
hn (v d nh cp qun, phng). Nhiu thnh ph ln cng c hnh thnh bi nhiu
th ring bit vi nhng kh khn nghim trng v hp tc lin th (v d nh b chi
phi bi cc phe phi chnh tr khc nhau) vi s thay i ln trong phm vi chc nng
c qun l mt mc cao hn (tnh). Ngoi ra cn cn c s tham d rng ri ca
cn b a phng - t nhng thnh vin ca hi ng nhn dn n cc cuc tho lun
k thut vi cc chuyn gia v cc phng ban chuyn mn.
4. Cc can thip cn thit thch ng vi nhng ri ro t kh hu
1. Xy dng c s thng tin hin trng. Mt phn quan trng ca vic ny l xem
xt tc ng ca cc hin tng thi tit cc oan trong qu kh v nhng thin tai khc
ln mi thnh ph hoc mi vng th. Cn tm cho c cng nhiu chi tit cng tt, k
c nhng thm ha nh" (nhng thm ha m khng c trong c s d liu thin tai
quc t). (1) iu ny c th tm thy phng php kim k ca Des Inventar c xy
dng cho chu M Latinh v p dng rng ri cc ni khc. Phng php ny xem xt

k thin tai bt k a phng no v bao gm c nhng "thm ha nh." V d, mt c


s d liu Cape Town pht hin ra hn 12.500 s c, tri ngc hn vi 600 s kin
ln c cng b (Bull-Kamanga et al, 2003.). Hu nh mt na s ny xy ra ti nhng
khu nh c khng chnh thc. Mt phn tch v cc s kin thin tai Mexico trong giai
on t nm 1970 n nm 2001 cho thy, tm cch ghi li tt c cc s kin c t mt
ngi cht tr ln v pht hin ra rng l lt l thm ha ph bin nht. Mt phn t s
ca t vong do nhng trn l lt c t hn bn ngi cht - ngha l qu nh tng hp
trong b d liu thin tai quc t (xem v d v Mombasa, Awuor, Orindi v Adwerah
2008).
2. Tin hnh nh gi tnh d b tn thng/ri ro ca thnh ph vi cng nhiu
thng tin a l cng tt; cn lin kt vi cc bn thin tai trong th hin chi tit cc
cng trnh v khu dn c nm trong vng nguy him - bao gm vic nhn din cc nhm
dn c hoc cc khu nh c c nguy c chu ri ro cao nht v cc hot ng c th gy
ra ri ro (v d cc nh my x l nc thi d b l lt). T y c th tin hnh nh gi
xem cc cng trnh v h thng h tng c th chu ng c cc hin tng thi tit cc
oan hay khng.
3. Da vo cc iu trn, tho lun xem vic gii quyt cc vn trn c th c
lng ghp vo trong chng trnh ca chnh quyn th nh th no.
Ton b qu trnh ny nn c nhn nhn l rt hu ch khng ch cho cng tc
thch ng vi bin i kh hu m cn vt xa hn th do gip ghi li v v bn cc ri
ro mi trng khc cng nh nhng i tng chu ri ro.
C th cn n mt "v d v thc tin tt" - thuyt phc chnh quyn th v
s cn thit khi ng qu trnh ny. Bo co nh gi tin trnh thch ng vi BKH
cc nc OECD c th rt hu ch, khi ch ra cc giai on quan trng t nh gi tc
ng n nh hnh ng v cui cng thc hin cc gii php thch ng (xem hnh II).
Mc d s ny c d nh phn nh qu trnh quc gia, n c th c p dng
cho th. Trong hu ht cc quc gia thu nhp trung bnh v thp, cn c s i mi v
s lnh o ca chnh quyn a phng khng ch chng minh ci g l c th nhng
cng gip thit lp hoc ci thin nhng chnh sch quc gia.
E. H TR PHT TRIN V QUN TR TT TI A PHNG
C nhiu kin cho rng phi tng ti tr u t quc t gii quyt cc vn
bt cp v c s h tng th v y l mt khu vc quan trng m cc khon ti tr mi
hoc m rng cho cng tc thch ng vi bin i kh hu cn tp trung. Nu cc nh ti
tr quc t mun tp trung kinh ph ch cho cng tc thch ng vi bin i kh hu th
y c th l mt vn - t nht bi qu nhiu th cn c u t cho cng tc thch
ng vi khuynh hng thay i kh hu trong khi vai tr ca cc yu t bin i kh hu
l khng chc chn. ng trn phng din pht trin, s khng hp l khi tch ring cc
khon ti tr cho cng tc thch ng vi nhng ri ro ca bin i kh hu khi ti tr cho

cng tc m rng v cung cp c s h tng v dch v gim cc ri ro mi trng


khc (bao gm nhng vn pht sinh t cc yu t ca kh hu v ng t). Cn thit
phi lm r trch nhim ca cc Quc gia c thu nhp cao trong vic h tr chi ph cho
cng tc thch ng ti cc Quc gia c thu nhp trung bnh v thp chng li cc ri ro
ngy mt gia tng do BKH. Nh vy, nhng khon ti tr cho BKH cn phi c b
sung thm vo lung h tr pht trin hin nay thm ch l nhng khon h tr ny cn
phi c lng ghp mnh hn na trong nhng khon u t cho pht trin.
Tuy nhin, vic tng ti tr cho cng tc thch ng s khng t c kt qu cao
tr khi chnh quyn a phng c nng lc ph hp trong s dng vn v lm vic hiu
qu vi cc nhm ri ro cao nht. iu ny c th gy ra nhiu kh khn cho cc c quan
h tr pht trin chnh thc. Vic xy dng cc chnh quyn a phng c nng lc v
trch nhim l mt qu trnh phc tp v kh khn. iu ny s gy ra nhng kh khn
cho cc t chc bn ngoi trong vic tm ra phng thc h tt nht. Ngoi ra, cc c
quan h tr pht trin chnh thc phi lm vic vi hng lot cc c quan cp trung ng
Cc c quan ny thng khng ng h nhng thay i cn thit, c bit l i vi vic
phn cp trong qu trnh ra quyt nh v gia tng ngn sch. Cng cn c nhng cn tr
rt r rng v chnh tr - v d nh chnh quyn trung ng khng mun u t cho cc
chnh quyn th, m cc ng i lp chim u th. Thm vo , cc c quan h
tr pht trin chnh thc khng c thit lp h tr s tham gia ca a phng trong
di hn, mc d y l yu t nng cao kh nng thch ng ca a phng. Cc hi
ng lin chnh ph chu trch nhim gim st cc c quan h tr pht trin chnh thc
thng to p lc mnh m gim thiu cc chi ph i vi nhn vin (xem nh l mt
bin php quan trng tng tnh hiu qu); a ra nhng kt qu r rng v lng ha
c; v hn ch thi gian thc hin cc d n. Thng c mt p lc rt ln v chi tiu hoc i vi cc ngn hng pht trin trong vic tng cc khon cho vay. y khng phi
l khun kh ti chnh thch hp nhm h tr cho vic xy dng nng lc v trch nhim
ca chnh quyn th v cng nh xy dng mi quan h hp tc gia cc t chc x
hi v chnh quyn. hu ht cc quc gia, lm c iu ny cn mt qu trnh t t
v cn mt cam kt lu di. Rt kh o lng hiu qu ca n vi cc ch s nh
lng thng thng. Tr tru thay, trong hu ht trng hp, thc tin tt li lm gim
thiu s tin cn ti tr t bn ngoi, bi v duy tr qu trnh ny v cho php n m
rng ti tt c cc th, cn phi pht trin cc m hnh m c th c duy tr ch yu
bi ngun lc a phng.
Nu cc c quan h tr pht trin chp nhn cn ng h thm cho nhng chnh
quyn th c nng lc, trch nhim thch ng vi bin i kh hu cng nh
pht trin hiu qu hn cc c quan ny cn phi thay i ng k cc thit k cc d n
pht trin. Cng tc thch ng vi bin i kh hu s cn s tham gia/ng h lu di ca
cc c quan ny v nhng h thng ti chnh sang to m cho php dng tin chy mt
cch nhanh chng v d dng ti cc th xc nh c nhng sng kin c cng

nhn. Nhng g l c th v nhng ci g nn c u tin r rng ph thuc vo nng lc


v trch nhim ca chnh quyn a phng. Bng 3 minh ha iu ny bng cch lm ni
bt s khc nhau trong bi cnh ca chnh quyn a phng vi cc nh ti tr bn
ngoi.
Mt phn quan trng ca vic xy dng nng lc thch ng ca a phng l h
tr thch ng vi bin i kh hu m phc v cc nhm c thu nhp thp, c bit l
nhng ngi sng trong cc khu vc c nguy c cao nht t nhng tc ng trc tip v
gin tip ca bin i kh hu. C nhiu kinh nghim tt trong vn ny, v d nh cc
d n "nng cp cc khu chut v nh tm" trong chnh quyn a phng lm vic
vi cc c dn trong cc khu nh c khng chnh thc cung cp c s h tng v cc
dch v v ci thin cht lng nh (xem v d Boonyabancha, 2005). Ngoi ra cn c
nhiu v d v "nng cp" v nhng pht trin nh mi c m nhn bi cc nghip
on c thnh lp bi chnh nhng ngi trong cc "khu chut" hoc "ln tri" m
thng l hiu qu hn v t chi ph hn nhng d n c ti tr bi cc t chc quc t.
Thay vo , cc d n ny c tr gip bi chnh quyn a phng (nh v d ti, n
, Nam Phi, Thi Lan v Malawi) (ibid; Burra, 2005; dCruz and Satterthwaite, 2005;
Manda, 2007; Muller and Mitlin, 2007). Nhng nhng sng kin ny cng cn c tr
gip t cc nh ti tr. V iu ny khng nn c xem nh mt phng n ti tr thay
th cho khon ti tr cho chnh quyn a phng m l yu t ct li xy dng chnh
quyn a phng c nng lc v trch nhim.
Nh vy, c th kt lun rng s ng h cho thch ng vi bin i kh hu cn
c phn nh thng qua cc h thng v c ch ti chnh m cho php nhn rng s cc
sang kin ca chnh quyn a phng v ca cc t chc c s - gip cng c v xy
dng "pht trin a phng tt " v "qun tr a phng tt. S tp trung hin ti trong
Chng trnh Hnh ng Thch ng Quc gia (NAPAs) v thch ng da vo cng ng
b st vai tr ch cht ca chnh quyn a phng (mc d c mt vi thch ng da
vo cng ng c lin quan n chnh quyn a phng). Cn thit c nhng Chng
trnh Hnh ng Thch ng a phng (LAPAs) v nhng Chng trnh Hnh ng
Thch ng thnh ph (CAPAs) nhm cng c v thc y i mi trong Chng trnh
Hnh ng Thch ng Quc gia.
Cng cn nhn mnh rng trong hu ht cc trng hp cn thit c pht trin +
thch ng. Thm ch nhiu chnh quyn Quc gia v a phng c nng lc v trch
nhim s khng tham gia thch ng vi bin i kh hu, tr khi n c xem nh mt
phn ca qu trnh t c cc mc tiu pht trin. iu ny cng ng rng cn da
vo kin thc ca mt vi c quan h tr pht trin chnh thc m c kinh nghim trong
pht trin th.

R rng, cng cn xem xt xem bng cch no thch ng th c th gp phn


gim nh BKH ti tt c cc quc gia v c vi s b tr r rng gia hai vn ny.
Nhng cn ch mt vi kha cnh c bit l trong cc gi nh rng cc bin php lm
gim pht thi kh nh knh p ng mt cch cn thit cho thch ng hay pht trin. Bi
v gim nh ti cc quc gia thu nhp cao tp trung mnh vo vic tng cng hiu qu
nng lng, nn c mt gi nh rng cc bin php c s dng t c iu ny
nn c chuyn giao cho cc quc gia c thu nhp thp v trung bnh ngay c khi mt
vi quc gia c mc pht thi kh cc-bon bnh qun u ngi ch bng 1 phn 50 hoc
thm ch 1 phn 100 ca cc quc gia c thu nhp cao. Ti phn ln cc th nhng
quc gia thu nhp thp v trung bnh, cc u tin cho thch ng vi bin i kh hu cn
tp trung vo vic m rng v ci thin c s h tng v dch v bo v ch khng phi
vic s dng nng lng hiu qu.
Cui cng, cng c mt nhu cu r rng tp trung vo cng tc "chun b cho
thin tai". Cng ng nhng nh hot ng chnh tr - x hi v cc hc gi lm thay
i s hiu bit ca chng ta v nhng g gy ra thm ha v kh nng ngn nga thm
ha "t nhin" (v phn ln cc thm ha thc t l do c s h tng v quy hoch khng
tha ng v cc nhm thu nhp thp khng c s la chn thay th nhng li sng trong
vng c nguy c ri ro cao). Tht ng ngc nhin rng h khng c mt vai tr trung
tm trong vic thch ng vi bin i kh hu, mc d h c th ng gp ln vo s hiu
bit v kh nng v ro cn trong thch ng m gip gim thiu nhng ri ro t thin tai.

CH THCH
1. Trung tm Nghin cu thin tai dch t hc (CRED) nm gi vic truy cp c s
d liu thin tai ton cu c cng b, nh ngha thin tai l "mt hon cnh
hoc mt s kin, bin c vt qu nng lc ca a phng, i hi s gip ,
h tr t cp quc gia hoc quc t." c a vo c s d liu EM-DAT,
phi t c mt trong cc tiu ch sau: thit hi v ngi trn 10; 100 ngi b
nh hng; ku gi s h tr ca quc t; v/hoc tuyn b tnh trng khn cp;
CRED EM-DAT, xem http://www.em-dat.net/. Xem thm International Federation
of Red Cross and Red Crescent Societies 2002.

TI LIU THAM KHO


Abam, T.K.S., C.O. Ofoegbu, C.C. Osadebe and A.E. Gobo (2000), "Impact of hydrology
on the Port-Harcourt-Patani-Warri Road, " Environmental Geology, Vol. 40, Nos.
1 and 2, pp. 153-162.
Adger, Neil, Pramod Aggarwal, Shardul Agrawala et al. (2007), Climate Change 2007:
Impacts, Adaptation and Vulnerability: Summary for Policy Makers, Working
Group II Contribution to the Intergovernmental Panel on Climate Change; Fourth
Assessment Report, IPCC Secretariat, WHO AND UNEP, Geneva subsequently
published in Parry, Martin, Osvaldo Canziani, Jean Palutikof, Paul van der Linden
and Clair Hanson (editors) Climate Change 2007: Impacts, Adaptation and
Vulnerability, Contribution of Working Group II to the Fourth Assessment Report
of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge University Press,
Cambridge and New York, pp. 7-22.
Aggarwal, D. and M. Lal (2001), Vulnerability of Indian Coastline to Sea Level Rise,
Centre for Atmospheric Sciences, Indian Institute of Technology, New Delhi.
Ahern M., R.S. Kovats, P. Wilkinson, R. Few, and F. Matthies (2005), Global health
impacts of floods: epidemiologic evidence, Epidemiologic Reviews, Vol. 27, pp.
3646.
Alam, Mozaharul and MD. Golam Rabbani (2007), "Vulnerabilities and responses to
climate change for Dhaka," Environment and Urbanization, Vol. 19, No. 1, pp. 8197.
Anton, Danilo J. (1993), Thirsty Cities: Urban Environments and Water Supply in Latin
America, IDRC, Ottawa, 197 pages.
Awuor, Cynthia B., Victor A. Orindi and Andrew Adwerah (2008), Climate Change and
Coastal Cities: The Case of Mombasa, Kenya, Environment and Urbanization,
Vol. 20, No. 1.
Bhattacharya, Sumana, C. Sharma et al. (2006), Climate change and malaria in India,
NATCOM Project Management Cell, National Physical Laboratory, New Delhi,
Current Science, Vol. 90, No. 3, 10 February.
Boonyabancha, Somsook (2005), Baan Mankong; going to scale with slum and
squatter upgrading in Thailand, Environment and Urbanization, Vol. 17, No.1,
pp. 2146.
Budds, Jessica and Gordon McGranahan (2003), "Are the debates on water privatization
missing the point? Experiences from Africa, Asia and Latin America,"
Environment and Urbanization, Vol. 15, No. 2, pp. 87-114.
Bull-Kamanga, Liseli, Khade Diagne, Allan Lavell, Fred Lerise, Helen MacGregor,
Andrew Maskrey, Manoris Meshack, Mark Pelling, Hannah Reid, David
Satterthwaite, Jacob Songsore, Ken Westgate and Andre Yitambe (2003), Urban

development and the accumulation of disaster risk and other life-threatening risks
in Africa, Environment and Urbanization, Vol. 15, No. 1, pp. 193204.
Burby, R.J. (2006), "Hurricane Katrina and the paradoxes of government disaster policy:
bringing about wise governmental decisions for hazardous areas," Annals
American Academy of Political and Social Sciences, Vol. 604, quoted in Levina,
Jacob, Ramos and Ortiz, 2007.
Burra, Sundar (2005), Towards a pro-poor slum upgrading framework in Mumbai,
India, Environment and Urbanization, Vol. 17, No.1, pp. 6788.
Cabannes, Yves (2004), "Participatory budgeting: a significant contribution to
participatory democracy," Environment and Urbanization, Vol. 16, No. 1, pp. 27
46.
Campbell, Tim (2003), The Quiet Revolution: Decentralization and the Rise of Political
Participation in Latin American Cities, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh,
208 pages.
Confalonieri, U. Menne, B. Akhtar R., Ebi, K., Hauengue, M., Kovats, R.S. Revich, B.
and Woodward, A. (2007), Chapter 8: Human Health, in Parry, Martin, Osvaldo
Canziani, Jean Palutikof, Paul van der Linden and Clair Hanson (editors) Climate
Change 2007: Impacts, Adaptation and Vulnerability, Contribution of Working
Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on
Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge and New York, pp. 391431.
Corbridge, Stuart and Gareth A. Jones (n.d.), The Continuing Debate about Urban Bias:
The Thesis, its Critics, its Influence, and Implications for Poverty Reduction,
Department of Geography and Environment, London School of Economics and
Political Science, 46 pages.
Curriero, F., K.S. Heiner, J. Samet, S. Zeger, L. Strug and J.A. Patz (2002), Temperature
and mortality in 11 cities of the Eastern United States, American Journal of
Epidemiology, Vol. 155, pp. 8087.
Davey, Kenneth (1992), The Structure and Functions of Urban Government: The
Institutional Framework of Urban Management, Working Paper No. 1,
Development Administration Group, University of Birmingham, Birmingham, 129
pages.
D'Cruz, Celine and David Satterthwaite (2005), Building Homes, Changing Official
Approaches: The Work of Urban Poor Federations and their Contributions to
Meeting the Millennium Development Goals in Urban Areas, Poverty Reduction in
Urban Areas Series, Working Paper 16, IIED, London, 80 pages.
de Sherbinin, Alex, Andrew Schiller and Alex Pulsipher (2007), "The vulnerability of
global cities to climate hazards", Environment and Urbanization, Vol. 19, No. 1,
pp. 39-64.

Diagne, Khady (2007), "Governance and natural disasters: addressing flooding in Saint
Louis, Senegal," Environment and Urbanization, Vol. 19, No. 2.
Dossou, Krystel and Bernadette Glehouenou-Dossou (2007), "The vulnerability to climate
change of Cotonou (Benin): the rise in sea level," Environment and Urbanization,
Vol. 19, No. 1, pp. 65-79.
Douglas, Ian, Kurshid Alam, MaryAnne Maghenda, Yasmin Mcdonnell, Louise McLean
and Jack Campbell (2008), "Unjust waters: climate change, flooding and the urban
poor in Africa," Environment and Urbanization, Vol. 20, No 1.
Elliott, James R., Whats Next? Vulnerability and Post-Disaster Recovery, contribution
to the PERN cyberseminar, drawing on Pais, Jeremy and James R. Elliott. 2008.
Places as Recovery Machines: Vulnerability and Neighborhood Change after
Major Hurricanes, Social Forces (Forthcoming/August).
El-Raey, M. (1997), "Vulnerability assessment of the coastal zone of the Nile Delta of
Egypt to the impact of sea level rise," Ocean and Coastal Management, Vol. 37,
No. 1, pp. 2940.
Fernandes, Edesio (2007), "Implementing the urban reform agenda in Brazil,"
Environment and Urbanization, Vol. 19, No. 1, pp. 177-189.
Folland, C.K., et al. (2001), Projections of Future Climate Change, quoted in Wilbanks,
Romero Lankao et al., 2007, op. cit.
Gagnon-Lebrun, Frdric and Shardul Agrawala (2006), Progress on Adaptation to
Climate Change in Developed Countries; An Analysis of Broad Trends,
ENV/EPOC/GSP(2006)1/FINAL, OECD, Paris, 59 pages.
Hardoy, Jorge E., Diana Mitlin and David Satterthwaite (2001), Environmental Problems
in an Urbanizing World: Finding Solutions for Cities in Africa, Asia and Latin
America, Earthscan, London, 448 pages.
Hasan, Arif (2006), "Orangi Pilot Project; the expansion of work beyond Orangi and the
mapping of informal settlements and infrastructure," Environment and
Urbanization, Vol. 18, No. 2, pp. 451480.
Heller, Lo (2006), Access to water supply and sanitation in Brazil: historical and current
reflections; future perspectives, Background paper for the 2006 edition of the
Human Development Report, 51 pages.
India Metrological Department (1996), Tracks of Storms and Depressions in the Bay of
Bengal and the Arabian Sea 1971 to 1990, New Delhi.
India Metrological Department (1979), Tracks of Storms and Depressions in the Bay of
Bengal and the Arabian Sea 1877 to 1970, New Delhi.
International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies (2002), World
Disasters Report: Focus on Reducing Risk, Oxford University Press, Oxford and
New York, 239 pages.

Jallow, Bubu P., Sekou Toure, Malang M.K. Barrow and Assa Achy Mathieu (1999),
"Coastal zone of The Gambia and the Abidjan region in Cote D'Ivoire: sea level
rise vulnerability, response strategies and adaptation options," Climate Research,
Vol. 12, pp. 129136.
Kang, G., B.S. Ramakrishna, J. Daniel, M. Mathan and V. Mathan (2001),
Epidemiological and laboratory investigations of outbreaks of diarrhoea in rural
South India: implications for control of disease, Epidemiology of Infections Vol.
127, 107, quoted in Confalonieri et al. (2007).
Kovats, R.S. and R. Akhtar (2008), "Climate, climate change and human health in Asian
cities," Environment and Urbanization, Vol. 20, No. 1.
Kreimer, A., M. Arnold and A. Carlin (eds.) (2003), Building Safer Cities: The Future of
Disaster Risk, World Bank, Washington, DC.
Levina, Ellina, John S. Jacob, Luis E. Ramos and Ivonne Ortiz (2007), Policy frameworks
for Adaptation to Climate Change in Coastal Zones: The Case of the Gulf of
Mexico, Paper prepared for the OECD and International Energy Agency, 68 pages.
Ligeti, Eva, Jennifer Penney and Ireen Wieditz (2007), Cities Preparing for Climate
Change: A Study of Six Urban Regions, Clean Air Partnerships, Toronto, 74
pages.
Manda, Mtafu A Zeleza (2007), "Mchenga - urban poor housing fund in Malawi,"
Environment and Urbanization, Vol. 19, No. 2, pp. 337-359.
McGranahan, Gordon, Deborah Balk and Bridget Anderson (2007), "The rising tide:
assessing the risks of climate change and human settlements in low-elevation
coastal zones," Environment and Urbanization, Vol. 19, No. 1, pp. 1737.
Muller, Anna and Diana Mitlin (2007), "Securing inclusion: strategies for community
empowerment and state redistribution," Environment and Urbanization, Vol. 19,
No. 2, pp. 425-439.
TARU (2005) Disaster Management Plan Blueprint for the Hazira Area
Development Committee, Gandhinagar.
UN-Habitat (2003), Water and Sanitation in the Worlds Cities: Local Action
for Global Goals, Earthscan, London.
UN Habitat (2006), Meeting Development Goals in Small Urban Centres; Water and
Sanitation in the World's Cities 2006, Earthscan, London.
UN Habitat (2007), Enhancing Urban Safety and Security; Global Report on Human
Settlements 2007, Earthscan Publications, London, 480 pages.
UNCHS (Habitat) (1996), An Urbanizing World: Global Report on Human
Settlements, 1996, Oxford University Press, Oxford and New York, 593 pages.

United Nations (2006), World Urbanization Prospects: the 2005 Revision, United
Nations Population Division, Department of Economic and Social Affairs, CDROM Edition Data in digital form (POP/DB/WUP/Rev.2005), United
Nations, New York.
Vergara, W. (2005), Adapting to Climate Change. Lessons Learnt, Work in Progress
and Proposed Next Steps for the World Bank in Latin America, World Bank,
LCR Environmentally and Socially Sustainable Development Department
Working Paper 25, p. 14.
Warwick, Hugh and Vicky Cann (2007), Going Public: Southern Solutions to the
Global Water Crisis, World Development Movement, London, 72 pages.
WHO (1992), Our Planet, Our Health, World Health Organization, Geneva.
Wilbanks, Tom and Patricia Romero Lankao with Manzhu Bao, Frans Berkhout, Sandy
Cairncross, Jean- Paul Ceron, Manmohan Kapshe, Robert Muir-Wood and
Ricardo Zapata-Marti (2007), Chapter
7: Industry, Settlement and Society, in Parry, Martin, Osvaldo Canziani, Jean
Palutikof, Paul van der Linden and Clair Hanson (editors) Climate Change
2007: Impacts, Adaptation and Vulnerability, Contribution of Working Group II
to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate
Change, Cambridge University Press, Cambridge and New York, pp. 357-390.

Bng 1: Cc v d in hnh v cc tc ng hin ti v d bo cc tc ng ca bin


i kh hu ti cng nghip, khu nh c, x hi, v mi tng tc vi cc qu trnh
khc
Cc
hin Cc tc ng
tng
ca hin nay/tnh
bin i kh d b tn
hu
thng
Nhng bin i ln
Bo nhit i,
Thng vong v
bo
thit hi do bo
l gy ra; thit
hi v kinh t; h
thng giao thng,
du lch, c s h
tng k thut
(nh nng lng,
giao thng), bo
him
Ma ln, ngp
Si mn/l t;
lt khu vc ven l; khu nh c,
sng
h thng giao
thng, c s h
tng
Nng/lnh
Tc ng ti sc
khe con ngi;
n nh x hi;
nhu cu v nng
lng, nc v
cc dch v khc
(nh, ngun d
tr nc v
lng thc), c
s h tng k
thut (nh: nng
lng,
giao
thng)
Hn hn
Ngun nc sn
c, sinh k, pht
in, di c, h
thng giao thng
ng thy

b) Thay i cc gi tr trung bnh


Nhit
Chi ph v nhu

Cc qu trnh
khc/ p lc

D bo cc tc Khu vc, i
ng
trong tng b nh
tng lai/ Mc hng
tn thng

S dng t / mt
dn s trong
vng ngp l, v
vng phng l;
nng lc th ch

Mc tn thng
tng ti cc vng ven
bin c bo; c th
nh hng n i
sng, sc khe ngi
dn, du lch, kinh t
v h thng giao
thng, nh ca v
cc c s h tng k
thut khc
Tng t nh cc
cn bo ca vng
ven bin cng vi c
s h tng thot
nc.
Tn thng ti mt
s khu vc v dn c
tng ln, nh hng
ti sc khe, thay
i nhu cu nng
lng

Khu nh c v hot
ng ca vng ven
bin; khu vc v
nhm ngi hn
ch v nng lc v
ngun lc; cc cng
trnh h tng kin
c, ngnh bo him

H thng cung
cp nc; cnh
tranh v s dng
nc; nhu cu v
nng
lng;
nhng kh khn
v nhu cu nc

Gy nh hng ti
ngun nc trong
khu vc b tc ng;
lm xo ng ch
v hot ng kinh t;
u t hn cho cp
nc.

Nhng vng kh
hn v bn kh
hn; nhng khu vc
v nhm ngi
ngho; nhng khu
vc c tnh trng
khan him nc bi
chnh cc hot ng
ca con ngi

Nhng thay i

Thay i nhu cu

Rt a dng, nhng

Tng t nh bo
vng ven bin
cng vi c s h
tng thot nc.
Thit k xy dng
v kim sot nhit
bn trong; Bi
cnh x hi; nng
lc th ch

Tng t nh cc
cn bo vng ven
bin
Khu vc n i;
ngi gi, tr em,
v/hoc rt ngho

cu nng lng;
Cht
lng
khng kh
th; tan bng
vnh cu trong
lng t; hot
ng du lch v
vui chi gii tr;
tiu dng; sinh
k; bng tan

v dn s v kinh
t; thay i v s
dng t; i mi
cng ngh;
nhim khng kh;
nng lc th ch

nng lng; cht


lng khng kh
ngy cng gim;
cc tc ng ti
i sng v sinh
hot ca ngi
dn ph thuc
vo hin tng
bng tan; e da
ti khu nh
c/c s h tng
t hin tng
bng tan trong
lng t mt s
khu vc

mc thit hi ln
hn nhng khu
vc v nhm b hn
ch v kh nng v
ngun lc trong
cng tc thch ng.

Lng ma

Sinh k t sn
xut
nng
nghip, xm
nhp mn, du
lch, c s h
tng
cp,
thot nc,
cung
cp
nng lng

Cnh tranh v
ngun nc gia
cc vng/khu vc
(ngnh); phn b
ngun nc

Ph thuc vo tng
vng, mc thit
hi do nh hng
ca lng ma tng
(l lt, nhng c
th l tc ng tch
cc), v ti mt s
khu vc ma c th
dn ti gim thit
hi (xem phn hn
hn trn)

Khu vc/nhm dn
c ngho

Xm nhp
mn

Tc ng ti
c s h tng
cp, thot nc

Xu hng mch
nc ngm cn
dn

Gia tng mc thit


hi cc khu vc
duyn hi.

Nhng vng t
thp ven bin,
c bit l nhng
khu vc c hn
ch v nng lc
v ngun lc

Xu hng pht
trin, khu nh c
v s dng t
ca vng ven
bin

Trong di hn, mc
tn thng ti
vng thp ven bin
ngy cng tng

Nc bin dng

c) Thay i kh
hu t ngt

S dng t
vng ven bin:
Ri ro v l lt,
ngp ng, c s
h tng cp,
thot nc
Phn tch cc
tc ng tim
tng

Dn s, kinh t, v
thay i cng
ngh, pht trin
th ch

C th gy tc
ng ng k ti
ton b cc khu
vc,cng nh dn
s trn th gii, t
nht l trong 1
khong thi gian
nht nh,

Tng t nh trn

Hu ht cc khu
vc v cc nhm

Nhng m vi ch in nghing cho bit mc rt quan trng trong mt s khu


vc v / hoc lnh vc; nhng mu nht cho bit mc quan trng; khng c mu
cho bit mc quan trng cha r rng.
NGUN: Wilbanks, Tom and Patricia Romero Lankao with Manzhu Bao, Frans
Berkhout, Sandy Cairncross, Jean-Paul Ceron, Manmohan Kapshe, Robert Muir-Wood
and Ricardo Zapata-Marti (2007), Chapter 7: Industry, Settlement and Society, in Parry,
Martin, Osvaldo Canziani, Jean Palutikof, Paul van der Linden and Clair Hanson (editors)
Climate Change 2007: Impacts, Adaptation and Vulnerability, Contribution of Working
Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate
Change, Cambridge University Press, Cambridge and New York, pp. 357-390.

Bng 2: Vai tr ca chnh quyn th trong cng tc thch ng


Vai tr ca chnh
quyn th

Bo v di
hn

Cng tc hn
ch thit hi
trc thin tai

ng ph
kp thi
khi thin
tai xy ra

Ti thit

Mi trng xy dng
Quy chun xy dng

Cao

Cao*

Quy nh t s dng
v ng k quyn s
hu

Cao

Khng r

Cao

Xy dng v bo dng
cng trnh cng cng

Cao

Khng r

Cao

Quy hoch th
(gm quy hoch v
kim sot s pht
trin)

Cao

Cao*

Cao

Cao

C s h tng k thut
Cp thot nc ( bao
gm c x l)
H thng v sinh

Cao

Khng r

Cao

Cao

Cao

Khng r

Cao

Cao

Cao**

H thng thot nc

Cao

ng, cu, va h

Cao

in

Cao

Khng r?

Cc c s x l cht
thi rn

Cao

Khng r?

X l nc thi

Cao

Cao

Cao

Cao

Cao

Cao

Cao
Cao
Cao

Dch v
H thng cu ha

Cao

Khng r

Cao

Khng r

Trt t cng cng/an


ninh

Trung bnh

Cao

Cao

Mt s

Thu gom cht thi rn

Cao

Cao**

Cao

Cao

Trng hc

Trung bnh

Trung bnh

Chm sc sc khe/ sc
khe cng ng/ mi
trng sc khe/xe cu
thng

Trung bnh

Trung bnh

Cao

Cao

Giao thng cng cng

Trung bnh

Cao

Cao

Cao

Trung bnh
Phc li x hi (cung
cp dch v chm sc tr
em, ngi gi)

Cao

Cao

Cao

Cao

Cao

Cng tc ng ph vi
thin tai thm ha

* R rng, y l nhng yu t quan trng khng gy cn tr cng tc ng ph kp thi.


** Nng cao nng lc h thng thot nc v m bo thu gom cht thi rn c vai tr c bit
quan trng trc khi c ma ln; nhiu thnh ph ang phi i mt vi ngp ng do cc trn
ma ln c d bo gy ra (v d vo ma ma) v ngp ng trm trng hn khi h thng
thot nc ma khng c xy dng, vn hnh ng quy chun v khng p ng c nhu
cu thot nc..
Ngun: Satterthwaite, David (2007), Integrating Adaptation to Climate Change in
Decision-making at the Urban/Municipal Level in Low- and Middle-income Nations, (first
draft), prepared for the OECD Development Assistance Committee, OECD, Paris, 33
pages.

Bng 3: Cc bi cnh a phng khc nhau m chnh quyn trung ng v cc c


quan quc t c th p dng qun tr tt cho thch ng
Cht lng ca chnh quyn/qun tr a phng
Cc ngun lc sn c
ca a phng

T cu trc chnh quyn


a phng dn ch v c
trch nhim...

...n cu trc chnh


quyn thiu dn ch,
khng trch nhim

T a phng c
ngun lc tng i tt,
chnh quyn a phng
c nng lc k thut
cn thit..

Chnh quyn a phng c


th c nhn nhng ngun
ti tr bn ngoi, bao gm
kinh ph h tr cng tc
thch ng vi bin i kh
hu t h gia nh, cc doanh
nghip t nhn, v kinh ph
ti tr xy dng c s h tng
cn thit v cc dch v h
tr (mc d c cc t
chc trch nhim dn s,
NGOS, doanh nghip t nhn
hoc cc c quan nh nc
cung cp)

H tr di hn cn thit
cho cng tc ci cch c
cu t chc tt c cc
cp chnh quyn; v cng
l h tr cn thit cho cc
c nhn v cng ng a
phng nhm ci thin
cc iu kin a phng
v gy p lc cho chnh
quyn a phng nhm
xy dng b my chnh
quyn tt hn

. n a phng c
ngun lc km, thiu ti
tr, nhng c thu ngn
sch cao v c nng lc
k thut

Cn tp trung ch yu vo
cng tc xy dng nng
lc chnh quyn a
phng v ci thin m
quan h ca chnh quyn
vi ngi dn, t chc x
hi dn s, thnh phn t
nhn hot ng trong lnh
vc cung cp dch v v
h tng k thut (bao gm
c cc nh cung cp phi
chnh thc)

Cng tng t nh trn,


nhng tp trung ch yu
vo cc nh cung cp t
nhn v cng ng a
phng vi mc tiu di
hn l hng n mt
chnh quyn c nng lc,
trch nhim, minh bch.

NGUN: Satterthwaite, David (2007), Integrating Adaptation to Climate Change in Decisionmaking at the Urban/Municipal Level in Low- and Middle-income Nations, (first draft), prepared
for the OECD Development Assistance Committee, OECD, Paris, 33 pages

Hnh 1: Cc quc gia c dn s th cao nht v t l phn trm dn s th


cao nht thuc cc khu vc ven bin c cao thp

Ngun v ch gii: Cc biu ny c xy dng bi Gordon McGranahan, Deborah Balk v


Bridget Anderson t c s d liu ca GRUMP; xem McGranahan, Gordon, Deborah Balk v
Bridget Anderson (2007), "The rising tide: assessing the risks of climate change and human
settlements in low- elevation coastal zones," Environment and Urbanization, Vol. 19, No. 1, pp.
1737. Biu th 2 th hin cc quc gia c dn s th trn 100.000 ngi.

Hnh II: Cc bc chuyn t nh gi n xem xt hnh ng v cui cng l k hoch hnh ng thch ng

Bin i kh hu v nh gi tc ng
e

iu kin hin
ti xu hng
kh hu trong
qu kh

Kch bn bin
i kh hu
v cc vn
lin quan

nh gi tc
ng, ri ro /
tnh tn
thng

Cng tc ng ph
D nh hnh ng

Xc nh cc
la chn cho
cng tc thch
ng

Xem xt cc
chnh sch quy
nh ph hp
vi ng ph

Hnh ng thch ng

Thit lp c ch
t chc cho hot
ng ca a
phng

Hoch nh chnh sch


hoc sa i cc chnh
sch hin ti (qun l c
s h tng v vng ven
bin)

Hp nht r rng
cng tc thch ng
trong cc d n

Ngun: Da trn hnh 6 trong nghin cu ca Gagnon-Lebrun, Frdric v Shardul Agrawala (2006), Progress on Adaptation to Climate Change in
Developed Countries; An Analysis of Broad Trends, ENV/EPOC/GSP(2006)1/FINAL, OECD, Paris, 59 pages.

You might also like