Professional Documents
Culture Documents
1 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Tin nhim
William II
K nhim
Mc lc
Tr v
ng quang
11 thng 4, 1689
1.1 Dng di
Tin nhim
1.2 Hc vn
ng tr v
Mary II
K nhim
Anne ca Anh
1 Thiu thi
2 Tham chnh
2.1 Mt chc Thng c
2.2 Tranh chp vi phe Cng ha
3 Thng c H Lan
3.1 Nm thm ha: 1672
Mary II
Tn y
Tc hiu
HM The King
HH The Prince of Orange,
Count of Nassau
Hong tc
Nh Orange-Nassau
3.2 Hn nhn
3.3 Ha bnh vi Php, vn ng Anh
4 Cch mng Vinh quang
6/11/2015 8:22 PM
2 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Thn ph
Thn mu
Sinh
4.2 Tn vng
4.3 n nh chnh s
5 ng tr v vi Mary II
5.1 Chin tranh chu u
Mt
An tng
6 Cui i
6.1 Ha bnh vi Php
6.2 K v ngi vua nc Anh
7 Qua i
8 Di sn
9 Tc hiu v huy hiu
9.1 Tc hiu
9.2 Huy hiu
10 Trong vn ha ngh thut
11 Gia ph
12 Xem thm
13 Ch thch
14 Tham kho
15 Lin kt ngoi
Thiu thi
Dng di
William Henry x Orange cho i ti The Hague thuc Cng ha H Lan ngy 4 thng 11 nm 1650, l con
duy nht ca William II, Hong thn x Orange, v Mary, Cng cha nc Anh.[2] Cha ca William mt v
bnh u ma ch tm ngy trc khi con trai ra i. V vy, William l Hong thn x Orange t lc mi
sinh.[3] Ngay lp tc bng n cuc tranh chp gia Mary v b ca William, Amalia x Solms-Braunfels, trong
vic ginh quyn t tn cho cu b. Mary mun con trai mang tn Charles theo tn anh ca b, nhng b ni
cu b mun chu c tn William hoc Willem nhm cng c trin vng ca cu b tr thnh Thng c trong
tng lai.[4] Trong di chc, William II y nhim v quyn bo h con trai, nhng v cha kp k tn trc
khi cht nn vn kin ny khng c cng nhn.[5] Ngy 13 thng 8 nm 1651 "Hoge Raad" (Hi ng Ti
cao) ca H Lan ra quyt nh giao quyn bo h cho m v b ni ca cu b, cng Tuyn hu Brandenburg
(v ng, Louise Henriette, l ch c ca William).[6]
Hc vn
M ca William cng khng my quan tm n con trai, c khi vng mt c nm, v lun tm cch trnh xa x
6/11/2015 8:22 PM
3 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Lc u, gii chc trch H Lan tm mi cch che giu nhng cuc vn ng ngm ny, nhng sau khi xy ra
chin tranh AnhH Lan ln th hai, mt trong nhng iu kin vua Charles a ra k ha c l khng nh
a v ca chu trai nh vua.[14] Nm 1666, phn ng trc p lc ca Charles, Ngh vin H Lan chnh thc
cng b William, khi y 16 tui, l "Ngi con ca t nc".[14] De Witt, chnh tr gia hng u ca nn cng
ha, m trch vic hc tp ca William, mi tun ch dn cu chuyn quc s v cng chi qun vt vi
cu.[15]
Tham chnh
Mt chc Thng c
T lc cha William qua i, cc tnh H Lan bi b chc thng c. Mt trong
cc iu khon ca Hip c Westminster chm dt chin tranh AnhH Lan ln
th nht, theo yu cu ca Oliver Cromwell, cm tnh Holland b nhim thnh
vin nh Orange lm thng c.[16] Sau khi vng quyn Anh c phc hi,
iu khon ny b thu hi.[17] Nm 1660, Mary v Amalia c thuyt phc cc tnh
H Lan chp nhn William lm thng c tng lai ca h, nhng b t chi.[17]
Nm 1667, khi William mi va mi tm, nhng ngi trung thnh vi nh
Orange vn ng cho cu vo cc chc v thng c v thng ch qun i.
Nhm ngn chn s hi phc nh hng ca nh Orange, De Witt cho php th
trng (pensionary) Haarlem, Gaspar Fagel, vn ng Ngh vin Holland ban
hnh sc lnh Perpetual (1667),[18] cm thng ch qun i hoc c hi qun
Johan de Witt
kim nhim chc v thng c.[18] Tuy nhin, n thng 9 nm 1668, Ngh vin
Zealand nhn William lm "Qu tc th nht".[19] William phi trn cc gia s
n Middlburg nhn tc v.[19] Mt thng sau, Amalia tuyn b William n tui trng thnh.[20]
Tnh Holland, trung tm ca khuynh hng chng nh Orange, tuyn b bi b chc thng c. Trong thng 3
6/11/2015 8:22 PM
4 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
nm 1670, bn tnh khc noi theo, cng thit lp mt lin minh mang tn "Harmony".[18] De Witt yu cu cc
ngh vin hi ng thnh ph tuyn th ng h sc lnh. William thy mnh tht bi, nhng trong thc t, y
l mt gii php tha hip: con ng dn William tin n v tr tng t lnh ngy cng r rng.[21] Thm ch
De Witt cn chu nhng b William nhn gh thnh vin Hi ng Quc gia l nh ch c quyn qun l
ngn sch quc phng.[22]
Thng c H Lan
Nm thm ha: 1672
Bn th h nh Orange: Willem I,
Maurice v Frederick Henry,
Willem II, Willem III
6/11/2015 8:22 PM
5 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Louis XIV, tin rng cuc chin kt thc, khi s thng tho i c nhiu tin cng tt.[31] Trong khi
, s hin din ca binh lnh Php ngay ti trung tm ca Cng ha H Lan lm ngi dn phn n, h quay
sang chng i De Witt v nhng ngi ng h ng.[31]
Ngy 4 thng 7, Ngh vin tnh Holland b nhim William vo chc v thng c, ng tuyn th nhm chc
nm ngy sau .[32] Hm sau, c s ca Charles, Lord Arlington, n Nieuwerbrug phong William lm
Hong thn Tr v Holland, i li l mt tha c hng phc.[33] Khi b t chi, Arlington da rng William s
chng kin s kt thc ca nn cng ha, William khng khi p tr bng cu ni tr danh:
Ch c mt cch duy nht trnh iu ny: chin u cho n khi ng cht trong chin ho
cui cng.'
William III
Vo ngy 7 thng 7, cc cn l kp phong ta qun i Php. Ngy 16 thng 7, tnh Zealand b nhim
William lm thng c.[32] Vo ngy 15 thng 8, William ph bin mt bc th ca Charles, trong vua nc
Anh cho bit ng khi binh l do s lng quyn ca phe de Witt, khin dn chng cng thm bt bnh. Ngy 20
thng 8, Johan de Witt v em trai, Cornelis, b mt dn qun trung thnh vi nh Orange m st ti The
Hague.[34] K , William thay th nhiu quan nhip chnh ngi H Lan bng nhng ngi ng h ng.[35]
William tip tc chin u chng lc lng ngoi xm n t Anh v Php, ng tm cch lin minh vi Ty Ban
Nha v lnh a Brandenburg. Thng 11 nm 1672, ng em qun n Maastricht e da ct ng tip t ca
qun Php.[36] n nm 1673, tnh hnh dn sng sa. Mc d Louis chim Maastricht v William tht bi khi
tp kch Charleroi, Ph c Michiel de Ruyter ba ln nh bi hm i AnhPhp, buc Charles phi rt
khi Hip c Westminster; k t nm 1673, qun Php dn d trit thoi khi lnh th H Lan, ngoi tr
Maastricht.[37]
Fagel ngh trng pht cc tnh va c gii phng nh Utrecht, Gelderland v Overijssel bng cch xem h
l lnh th b chim ng, bi v trc h sm hng phc qun th.[38] William bc b kin ca Fagel,
v nhn c s y nhim c bit Quc hi b nhim ton b thnh vin Quc hi i din nhng tnh
ny.[38] Ngy 26 thng 4 nm 1674, phe ng h William trong ngh vin Tnh Utretcht b nhim ng lm thng
c.[39] Ngy 30 thng 1 nm 1675, Ngh vin Gelderland ban ng tc v Cng tc Guelder v B tc
Zutphen.[40] Nhng nhng phn ng tiu cc t Zealand v thnh ph Amsterdam khin William t chi cc
tc v ny, thay v vy, ng c ch nh lm thng c Gelderland v Overijssel.[40]
Hn nhn
Gia lc cn chin tranh vi Php, William tm cch nng cao v tr i ngoi ca mnh bng cch kt hn
vi c em h nh hn mnh 11 tui, Mary Stuart, con gi ca vua James II, n Cng tc x York. William tin
rng cuc hn nhn ny s mang n cho ng nhiu c hi k tha cc vng quc ca Charles, v li ko
vng quyn Anh khi lp trng thn Php.[41] James khng ng , nhng Charles gy p lc trn em trai
[42] v mun li dng c hi lp th qun bnh trong m phn, song William nhn mnh rng cn c s tch
bch trong vn ny.[42] Ngy 4 thng 11 nm 1677, Gim mc Henry Compton c hnh l hn phi cho hai
ngi.[43] Do mt ln sy thai v sau l bnh tt, Mary khng c con.[44]
6/11/2015 8:22 PM
6 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
William III[59][60]
6/11/2015 8:22 PM
7 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Khng cn ai theo James, cc s quan b hng ng c bit l Lord Churchill x Eyemouth, t lnh qun i
gii nht ca James, cn gii qu tc trn khp nc tuyn b ng h William.[61] James c chng tr William,
nhng khi nhn ra tnh trng tuyt vng ca mnh, ng sai s gi n m phn vi William, ri b mt o
thot vo ngy 11 thng 12.[62] Cc ng ph bt gi James v gii giao v Lun n. Ngy 23 thng 12, ng li
tm cch o thot, ln ny thnh cng.[62]
Tn vng
Nm 1689, William triu tp Quc hi tho lun nhm tm ra i sch thch
hp vi tnh hnh mi.[63] William mun c thc quyn ch khng n thun l
phu qun ca n hong.[64] Cc nh qu tc thuc khi Tory mun tn Mary lm
n hong nhng b t chi.[65]
Ngy 13 thng 1 nm 1689, Quc hi thng qua o lut Declaration of Rights,
cn gi l Bill of Rights, tuyn b ngai vng b b trng. Vng min khng c
trao cho James Francis Edward m cho William v Mary.[64]
Ngy 11 thng 4 nm 1689, Gim mc Lun n, Henry Compton c hnh l
ng quang cho William v Mary ti Tu vin Westminster.[66] Thng thng,
Tng Gim mc Canterbury m nhn cng vic ny, nhng tng Gim mc
ng chc, William Sancroft, khng chu cng nhn quyt nh ph trut James
ca Quc hi.[66] Ngy 11 thng 5, Quc hi Scotland tn William cng Mary
lm vua. V nh vy, William cng l William II ca Scotland.[67]
Declaration of Rights, mt
trong nhng vn kin quan
trng nht ca Hin php
Anh
n nh chnh s
Nm 1689, vi s thc gic ca William III, o lut Khoan dung c thng qua, bo m quyn t do cho
cc tn hu Khng Cch ngoi quc gio,[63] nhng tri vi s mong i ca William, vn cn hn ch i vi
tn hu Cng gio Rma v cc tn gio khc.[66]
Thng 12 nm 1689 chng kin s ra i ca mt trong nhng vn kin hin php quan trng nht trong lch s
Anh, o lut Declaration of Rights, thng gi l Bill of Rights.[68] o lut thit lp nhng gii hn i vi
quyn lc hong gia nh khng c tr hon ban hnh cc o lut c Quc hi thng qua, ch nh thu
khi c s ng thun ca Quc hi, khng c vi phm quyn kin ngh, khng c triu tp qun i trong
thi bnh nu khng c s ng thun ca Quc hi, khng c bc b quyn trang b v kh ca cc cng dn
Khng Cch, khng c can thip vo cc cuc bu c Quc hi, khng c trng pht cc thnh vin Quc
hi v nhng iu h pht biu trong cc cuc tranh lun, khng c i hi tin bo lnh ti ngoi qu cao,
khng c p dng cc bin php trng pht bt thng hoc tn bo.[63] William chng i nhng iu khon
ny, nhng v khng mun i u vi Quc hi, cui cng nh vua ng chp hnh.[69] Cng Magna
Carta (1215), v Parliament Acts (1911-1949), Bill of Rights c xem l mt trong ba vn kin ch cht cu
thnh Hin php bt thnh vn ca nc Anh.[70]
o lut cng gii quyt vn chn ngi k v William v Mary. Nu mt ngi qua i, ngi cn li s tr
v. Nhng quyn k v sau cng thuc v em gi ca Mary II, Cng cha Anne, v hu du ca b.[68] Cng
nm , o lut Toleration 1689 c thng qua, bo v quyn li ca c ngi Khng Cch bit gio ln
ngi Cng gio.[71]
ng tr v vi Mary II
6/11/2015 8:22 PM
8 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Mc d c c s ng h ca ng Whig trong Quc hi, William c duy tr th qun bnh gia ng Whig v
ng Tory.[72] Hu tc Halifax, ni ting vi kh nng hoch nh chnh sch trung dung, c William tin cy
trong nhng nm u nh vua tr v.[73] ng Whig chim a s trong Quc hi cng mun lp th a s trong
chnh ph, t ra tht vng v William khng chu dnh cho h c hi ny.[74] Tuy nhin, "th qun bnh" trong
chnh ph khng th tn ti qu nm 1690, s tranh chp ng phi tr nn quyt lit, William phi cho t chc
bu c sm trong nm.[75]
Sau cuc bu c, William ng v ng Tory di quyn lnh o ca Danby v Nottingham.[76] Mc d ch
trng duy tr quyn lc nh vua, ng Tory khng sc thuyt phc Quc hi ng h quyt nh ca William
tip tc chin tranh chng Php.[77] William quay sang mt nhm thuc ng Whig gi l Junto.[78] Nm 1694,
ng thun vi chnh ph Whig, William cho php thnh lp Ngn hng Anh, mt nh ch ti chnh t, do cc
nh ngn hng thnh lp. ng thi ny c xem l mt trong nhng di sn quan trng nht ca William li
cho nn kinh t ca t nc,[79] thit lp nn tng cho giai on chuyn tip khi nc Anh thay th vai tr
trung tm ca Cng ha H Lan v Ngn hng Amsterdam trong giao thng ton cu th k 18.
Nm 1695, William gii tn Quc hi, ngay trong nm Quc hi mi c triu tp vi th a s thuc v ng
Whig. Sau khi m mu m st nh vua ca nhm Jacobite b l, Quc hi thng qua lut chng li th lnh
nhm ny, John Fenwick. Nm 1697, Fenwick b x chm.[80]
Bnh nh trong nc
D phn ln dn chng Anh chp nhn William, nhng li c
William ti trn sng Boyne, 1 thng 7 nm
s chng i ng k Scotland v Ireland. Phe Jacobite ti
1690.
Scotland h tin rng James VII mi l vua hp php ginh
c chin thng ng kinh ngc ti trn Killiecrankie, d b
nh bi ch trong vng mt thng sau .[84] Thanh danh ca
William b tn hi do cuc thm st Glencoe xy ra trong nm 1692, khi 78 ngi Scotland hoc b git hoc b
cho cht v khng chu tuyn th trung thnh vi vua v n hong.[85] Trc p lc ca cng lun, William
tm cch trch nhim cho ngi khc, mc d nhng ngi ny vn tip tc ti v, theo li ca s gia John
Dalberg-Action, "mt ngi l i t, ngi kia l hip s, ngi th ba l mt qu tc, v ngi th t l mt
b tc."[85]
Ti Ireland, vi s tr gip ca ngi Php, phe phin lon sc ko di cuc tranh chp, d James II phi
o thot khi o quc sau chin thng ca William trn sng Boyne nm 1690. Hng nm, vo ngy 12
thng 7, ngi dn Bc Ireland v ngi Khng Cch Scotland vn k nim s kin ny.[86] Sau khi thy binh
Anh - H Lan nh tan nt thy qun Php trong trn thy chin ti La Hogue vo nm 1692, lin qun c lc
lm ch cc b, v Ireland c bnh nh vi Hip nh Limerick.[87] Cng lc, phe i Lin minh b suy yu
ng k khi William tht trn ti Namur H Lan thuc Ty Ban Nha vo nm 1692, ri b nh tan tc trn
Landen nm 1693.[88] Vo nm 1694, vua William III li thn chinh xut qun, ot li c thnh Huy. Nm
6/11/2015 8:22 PM
9 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
sau tc l nm 1695, ng ginh c thng li Namur. Cn ngoi khi, trc kh khn v ti chnh v qun
ng minh vn lin tip nh thng thy binh Php, Louis XIV phi ct bt chi tiu cho chin tranh trn b.[89]
Cui i
Nm 1694, Mary II mt v bnh u ma, li William III tr v mt mnh. Quc vng William su kh
thng tic v.[97] V d chp nhn c tin Anh gio, uy tn ca nh vua gim st r rt khi khng c n
hong bn cnh.[98]
Ha bnh vi Php
Nm 1696, lnh th Drenthe ca H Lan cng nhn William l Thng c. Cng
trong nm y, phe nhng ngi Jacobite, trong n lc phc hi vng quyn cho
James, mu st William III nhng b bi l. Ngy 20 thng 9 nm 1697, Hip c
Rijswijk c k kt, kt thc cuc Chin tranh Chn nm. Louis XIV cng nhn
William III l vua nc Anh v ngng tr gip James II.[99]
Ging nh cc vua cha chu u, William III quan tm n vic k v ngai vng
Ty Ban Nha, ngoi Ty Ban Nha cn c cc lnh th rng ln , Low Countries
(gm H Lan thuc Nh Burgundy, H Lan thuc Php, H Lan thuc Ty Ban
Nha, v H Lan thuc o), v Tn Th gii. Do vua Ty Ban Nha, Carlos II, khng
c con ni ngi, ngi bu c th thuc v mt trong nhng h hng gn nht, trong
c Louis XIV ca Php), v Hong La M Thn thnh Leopold I. William III
tm cch ngn cn khng cho quyn k v ri vo tay h v e s th cn bng quyn
Vua Louis XIV ca Php
lc s b o ln. C s ng thun gia hai vua William III v Louis XIV v Hip
gi William III l "k
c Partition ln th nht, chia ct quc Ty Ban Nha: Cng tc Joseph
thm th".
Ferdinand x Bavaria c Ty Ban Nha, trong khi vua Php v Hong La M
Thn thnh chia phn vi nhau nhng lnh th nm gia hai nc ny.[100] Carlos
II chp nhn Joseph Ferdinand l ngi k v, nh vy chu u trnh c nguy c bng n chin tranh.[101]
6/11/2015 8:22 PM
10 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Tuy nhin, khi Joseph Ferdinand mt v bnh u ma, vn li tr nn nng bng. Nm 1700, William III v
Louis XIV ng vi Hip c Partition th nh (cn gi l Hip c Lun n), theo nc s vo tay
con trai ca Vua Php, cn nhng lnh th khc ca Ty Ban Nha s thuc v con trai Hong La M Thn
thnh.[102] Tha hip ny gy cm phn trong vng dn chng Ty Ban Nha vn tm cch ngn chn s tan r
ca quc ln Hong La M Thn thnh, i vi ng cc lnh th ca c gi tr hn nhiu so vi
nhng vng t khc.[102] Hon ton bt ng, cui nm 1700 khi ang hp hi, Vua Ty Ban Nha, Carlos II,
quyt nh tt c lnh th Ty Ban Nha cho Philippe chu ca Louis XIV. Vua Php lin b l Hip c
Partition th nh nhn phn t t Ty Ban Nha.[103] K , Louis XIV cn c thi th ch vi William
III khi chnh thc cng nhn James Francis Edward Stuart con trai ca cu vng James II lm vua nc
Anh khi James II mt nm 1701.[104] Cuc tranh chp gia vua Anh v vua Php ko di n nm 1713 trong
Chin tranh K v Ty Ban Nha.
Qua i
Ngy 8 thng 3 nm 1702, William qua i v bnh vim phi, bin chng t chn thng gy xng n v b
ng khi lng con nga Sorrel.[106] Nh vua c an tng bn cnh v trong Tu vin Westminster.[107]
Ci cht ca William cng l s kt thc ca nh Orange. Cc thnh vin dng h ny tng nm gi chc v
thng c tnh Holland v hu ht cc tnh khc thuc Cng ha H Lan k t William the Silent (1533-1584).
William l thng c ca nm tnh: Holland, Zealand, Utrecht, Gelderland v Overijssel. Theo di chc ca
William, Johan Willem Friso tha k lnh a Orange v vi vng t khc H Lan.[108] Friso l hu du ca
William the Silent. Trong khi , vua Friedrich I ca Ph cng ginh quyn tha k lnh th trong t cch hu
du v h ngoi.[109] n nm 1713, theo Hip c Utrecht, con trai ca Friedrich I l Friedrich Wilhelm I
nhng lnh a Orange cho vua Php Louis XIV. Sau Hip c Phn chia (1732), con trai ca Friso, William
IV, chia s tc hiu "Hong thn x Orange" vi vua Friedrich Wilhelm I.[110][111]
Di sn
ng l ngi ti gy dng qun i H Lan, gip h sc chng tr cuc xm lng ca Louis XIV.[71]
Thnh tu ln nht ca vua William III l kim ch Php khi nc ny ang trong v th c th p t mun
ca mnh trn ton chu u. C cuc i ng l mt cuc i u dai dng vi Louis XIV ca Php. Ngay c
sau khi ng qua i, n lc ny cng c ni tip trong Chin tranh K v Ty Ban Nha. Mt thnh qu quan
trng khc ca triu i William III l chm dt s tranh chp cay ng gia Vng quyn v Quc hi khi
pht t thi James I (ng quang nm 1603) - v vua u tin ca Nh Stuart. S tranh chp quyn lc gia
vng quyn v quc hi l nguyn nhn dn n cuc Ni chin Anh trong thp nin 1640, v cuc Cch
mng Vinh quang nm 1688.[112] Tnh trng i u ny kt thc trong thi tr v ca William III vi s ra
i ca o lut Declaration of Rights nm 1689, Triennal Act nm 1694, v Act of Settlement nm 1701, dnh
cho Quc hi nhiu quyn lc hn.[112] S chp nhn hn ch Vng quyn ca William III m ra mt c
cu chnh tr t do cho Anh Quc, "y s l mt k cng ca th k 18." Cc nh s hc t do ch ngha th k
19 nh Thomas Babington Macaulay, Nam tc Macaulay th nht coi ng l v vua v i nht trong lch s
Anh Quc, vi gc gc H Lan c th hin qua chnh sch t do tn gio ca ng.[71]
6/11/2015 8:22 PM
11 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
n cui th k 17, ng c coi l vt tri hn hn mi chnh khc chu u khc [71]. Nm 1693, William
thnh lp i hc William and Mary (nay ti Williamsburg, Virginia).[113] Nassau, th Bahamas, c t
tn vinh danh ng vo nm 1695.[114] Tng t l Qun Nassau, New York.[115] Long Island tng mang tn
Nassau trong thi k cai tr ca ngi H Lan.[115]
Huy hiu
Huy hiu ca Vua v N hong l: Quarterly, I and IV
Grandquarterly, Azure three fleurs-de-lis Or (cho Php) and Gules
Huy hiu ca William III
three lions passant guardant in pale Or (cho Anh); II Or a lion
rampant within a tressure flory-counter-flory Gules (cho Scotland);
III Azure a harp Or stringed Argent (cho Ireland); overall an escutcheon Azure billetty and a lion rampant Or
(cho Nassau).[118]
Gia ph
6/11/2015 8:22 PM
12 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Xem thm
Chin tranh K v Ty Ban Nha
Louis XIV ca Php
John Churchill Marlborough
Ch thch
a)^ Vo khong thi gian William III sng, c hai lch c s dng chu u: lch Julius ti Anh cng mt phn ca
chu u v lch Gregory nhng ni khc, bao gm c tnh ca H Lan m William III sinh ra. Lc William sinh, lch
Gregory vt trc 10 ngy so vi lch Julius. Do vy William sinh vo ngy 14 thng 11 nm 1650 theo lch Gregory,
nhng vo ngy 4 thng 11 nm 1650 theo lch Julius. Ngoi ra, nm mi ca ngi Anh bt u vo ngy 25 thng 3 (l
hin thn ca Cha), khng phi 1 thng 1 (ch c p dng khi lch Gregory c dng Anh v Ireland vo nm 1752).
Thi im William qua i, lch Gregory vt 11 ngy so vi lch Julius. V vy, William mt vo 8 thng 3 nm 1702 theo
lch Julius khi vn c p dng Anh nhng vo 19 thng 3 nm 1702 theo lch Gregory. Bi vit ny s dng ngy
theo lch Julius, tr nhng thi im c ch thch.
1. ^ Act of Union 1707, the
Revolution in Scotland
(http://www.parliament.uk
/actofunion
14. ^ a Troost, 49
/01_03_revolution.html). UK
thng 8 nm 2008.
17. ^ a Troost, 41
18. ^
3. ^ Claydon, 14
19. ^
20. ^ Troost, 57
5. ^ Troost, 26
22. ^ Troost, 59
c chn th gi vai tr
n, v bi v cng l ngi c
25. ^ Troost, 64
26. ^ Troost, 65
s quan tm bo v quyn li
27. ^ Troost, 66
nh Orange, iu m Amalia lo
28. ^ Troost, 67
tm.
30. ^ Troost, 74
2. ^ Claydon, 9
Troost, 5253
8. ^ Troost, 3437
32. ^ a Troost, 76
Kerckhoven. Ibid.
6/11/2015 8:22 PM
13 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
(http://www.oxforddnb.com
Partition
/view/article/29450). Oxford
(http://www.heraldica.org/topics
Dictionary of National
85. ^
nm 2008. (Subscription
112. ^ a Claydon, 34
required)
Troost, 193196
Troost, 274275
- 1699 (http://www.wm.edu
/vitalfacts/seventeenth.php).
p97
62. ^
63. ^
Troost, 205207
Davies, 614615
/royalty/berlin1732.htm) (bng
1973
ISBN 0820321222.
66. ^
Troost, 219220
96. ^
County
(http://www.nassaucountyny.gov
Troost, 226237
99. ^ Troost, 251
/website/EN/facts_stats_maps
/history_of_NC.html). Nassau
(http://www.attorneygeneral.ie
/slru/retention.pdf)
30 thng 7 nm 2008.
410
301302
(http://www.westminster-
abbey.org/history-research
ISBN 0-85112-957-9.
/monuments-gravestones/royalty
thng 8 nm 2008.
108. ^ Israel, 959960
6/11/2015 8:22 PM
14 of 15
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Tham kho
Baxter, Stephen B., William III and the Defense of European Liberty, 1650-1702 (1966) ASIN:
B000OKZST4
Chapman, Hester W., Mary II: Queen of England (1953)
Churchill, Winston. A History of the English-Speaking Peoples: Age of Revolution. Weidenfeld &
Nicolson, (2002). ISBN 0-304-36393-6
Claydon, Tony, William III: Profiles in Power (2002) ISBN 0-582-40523-8
Crompton, Louis, Homosexuality and Civilization. Harvard University Press (31-10-2006). ISBN
0-674-02233-5.
Davies, Norman, The Isles: A History (1999) ISBN 0-19-513442-7
Israel, Jonathan I., The Dutch Republic: Its Rise, Greatness, and Fall, 1477-1806 (1995) ISBN
0-19-820734-4
Mijers, Esther & Onnekink, David, eds., Redefining William III. The Impact of the King-Stadholder in
International Context (http://www.ashgate.com/default.aspx?page=637&calcTitle=1&title_id=7361&
edition_id=7922) (Ashgate, 2007)
Meinel, Freidrich, Samuel Chappuzeau 1625-1701. Dissertation, University of Leipzig, (1908)
Miller, John, James II: A Study in Kingship (1991) ISBN 0-413-65290-4
Robb, Nesca, William of Orange (1962)
Troost, Wout, William III, The Stadholder-king: A Political Biography (2005) (translation by J.C.
Grayson) ISBN 0-7546-5071-5
Van der Kiste, John, William and Mary (2003) ISBN 0-7509-3048-9
Van der Zee, Henri and Barbara, William and Mary (1973) ISBN 0-394-48092-9
Waller, Maureen, Sovereign Ladies: Sex, Sacrifice, and Power. The Six Reigning Queens of England. St.
Martin's Press, New York (2006) ISBN 0-312-33801-5
Lin kt ngoi
Correspondentie van Willem III en van Hans Willem Bentinck, eersten graaf van Portland
(http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/WillemIII)
Official House of Orange website (http://www.koninklijkhuis.nl/english/index.jsp)
"King Billy", BBC (http://www.bbc.co.uk/northernireland/learning/william/)
House of Orange (http://www.friesian.com/ross/orange.htm)
Het Loo Palace (http://www.paleishetloo.nl/)
6/11/2015 8:22 PM
15 of 15
Ch Anh
http://vi.wikipedia.org/wiki/William_III_ca_Anh
Ch Lch s
Ly t http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=William_III_ca_Anh&oldid=21005507
Th loi: Lch s H Lan Lch s Vng quc Lin hip Anh Vua Anh Vua Scotland Thng c H Lan
Hong thn Orange Tn hu Trng Lo Tn hu Anh gio Sinh 1650 Mt 1702
6/11/2015 8:22 PM