You are on page 1of 64

BO CO NGNH NGN HNG VIT NAM

THNG 1 NM 2014

BO CO NGNH LN U
Tng trng Huy ng & Tn dng
53,9%

60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%

9,14%

Huy ng

Tn dng

GDP

Th phn Tn dng (%)

NHTMNN

NHTMCP

NHLD, NHNNg

Khc

27,7

26,5

32,0

35,1

35,5

34,8

59,3

58,1

54,1

51,4

51,3

51,8

N xu, 1H2013 (nghn t VND, %)


12

10%

10

8%

6%

6
4%

4
2

2%

--

0%

N xu

www.VPBS.com.vn

T l n xu

Ngnh ngn hng Vit Nam mi thc s bt u pht trin t nm 1990.


T h thng ngn hng mt cp, n nay ngnh ngn hng pht trin
vt bc, tr thnh mt h thng ng o cc ngn hng v cc t chc
phi ngn hng ch trong vng 23 nm. Hin ti h thng bao gm nm
ngn hng thng mi nh nc (NHTMNN), 34 ngn hng thng mi c
phn (NHTMCP), bn ngn hng lin doanh (NHLD), nm ngn hng
100% vn nc ngoi v 100 chi nhnh v phng giao dch ngn hng
nc ngoi (NHNNg), 18 cng ty ti chnh, 12 cng ty cho thu ti chnh,
v gn 1.100 qu tn dng. Ngn hng ln nht xt trn tng ti sn l
Ngn hng Nng nghip v pht trin nng thn, xt trn tng vn iu l
l Ngn hng Cng thng. Hn mt na trong tng s cc NHTMCP c
quy m nh vi tng ti sn nh hn 50.000 t ng v vn iu l nh
hn 5.000 t ng. So vi cc ngn hng trong khu vc, quy m cc ngn
hng Vit Nam cn kh khim tn.
Ngnh ngn hng c cu trc va tp trung va phn tn. Cc NHTMNN
vn ang chim lnh th trng mc d ang mt dn th phn vo tay
NHTMCP trong c lnh vc huy ng v cho vay. S lng chi nhnh,
phng giao dch, my rt tin t ng, ti khon ngn hng, th u tng
rt nhanh, tuy nhin ch tp trung khu vc thnh th v cc thnh ph
ln. T l thm nhp th trng ca dch v ngn hng mi t 21%,
tng i thp so vi cc nc trong khu vc. iu ny lm cho ngnh
ngn hng hp dn trong di hn.
Ngnh ngn hng Vit Nam tng trng huy ng v tn dng rt n
tng trong qu kh. Tuy nhin t nm 2010 tr li y, tc tng
trng gim ng k. Chng ti d on nm 2014 ngnh ngn hng
vn tip tc tng trng chm.
Rt kh c tnh c khi lng n xu do cc ngn hng Vit Nam
khng tun th cc quy tc quc t khi phn loi n. T l n xu cui
thng 11 nm 2013 c bo co l 4,55%, tuy nhin con s ny c
tha nhn rng ri l thp hn nhiu so vi thc t. Cng ty qun l ti
sn Vit Nam (VAMC) c thnh lp vo thng 7 nm 2013 vi nhim v
x l n xu ngnh Ngn hng. Khng th ph nhn vai tr ca VAMC, tuy
nhin tnh hiu qu ca cc bin php VAMC s dng cn ang gy tranh
ci. Thng t 02, vi cc quy nh thn trng hn v phn loi ti sn v
phng php trch lp d phng ri ro s c hiu lc t ngy 01 thng 06
nm 2014 v c k vng s lm cho hot ng ca ngn hng minh
bch hn
Li nhun cc ngn hng gim k t nm 2011. Trong giai on ny,
cc NHTMNN v NHNNg n nh hn cc NHTMCP. Do cc doanh nghip
vn tip tc gp kh khn v t l n xu cao, trin vng li nhun ca
cc ngn hng trong nm 2014 tip tc b cn tr bi n xu.
Page | 1

Ni dung
TNG QUAN NGNH NGN HNG TH GII................................................................................. 3
CP NHT TNH HNH NGNH NGN HNG ............................................................................... 3
NHNG NGN HNG U NGNH ............................................................................................ 6
TNG QUAN NGNH NGN HNG VIT NAM ............................................................................... 11
LCH S V PHT TRIN ....................................................................................................... 11
Ngn hng thng mi nh nc ......................................................................................... 12
Ngn hng thng mi c phn ........................................................................................... 15
Ngn hng nc ngoi ........................................................................................................ 15
TNG TRNG N TNG TRONG QU KH ........................................................................... 18
Tng trng ti sn ............................................................................................................ 18
Tng trng vn ................................................................................................................ 19
Tng trng huy ng v tn dng ....................................................................................... 23
PHN TCH TH TRNG ....................................................................................................... 25
Th phn ........................................................................................................................... 25
C s h tng ngn hng, phn phi, s thm nhp th trng ................................................ 27
MI TRNG HOT NG ..................................................................................................... 31
Tnh hnh v m ................................................................................................................. 31
Khung php l ................................................................................................................... 36
KT QU HOT NG ........................................................................................................... 38
So snh ROA & ROE ........................................................................................................... 38
Phn tch Dupont ............................................................................................................... 39
Bo co kt qu hot ng kinh doanh ................................................................................. 40
Bng cn i K ton ......................................................................................................... 43
nh gi cht lng tn dng .............................................................................................. 46
RI RO V NHNG VN KHC ........................................................................................... 47
Ri ro thanh khon ............................................................................................................ 47
Ri ro li sut .................................................................................................................... 50
Ri ro tn dng v n xu.................................................................................................... 51
VAMC v cc gii php cho vn n xu ............................................................................. 54
S hu cho ...................................................................................................................... 56
Ngn hng Vit Nam trn con ng n Basel ..................................................................... 57
Cc thng v mua bn v sp nhp gn y ....................................................................... 59
C cn thit phi tch bit ngn hng v cc cng ty chng khon Vit Nam hay khng? ......... 60
TRIN VNG NGNH................................................................................................................ 61

www.VPBS.com.vn

Page | 2

TNG QUAN NGNH NGN HNG TH GII


Ngnh ngn hng trn ton
cu rt pht trin.

Trn th gii hin nay c nhiu hnh thc ngn hng tn ti nh ngn
hng t nhn, ngn hng quc doanh, ngn hng thng mi, ngn hng
u t. Mt s ngn hng ch trng vo cc nghip v ngn hng truyn
thng, trong khi s cn li ch thc hin nghip v ngn hng u t, hoc
c hai.
Ngn hng thng mi c hai ngun doanh thu chnh: thu nhp li cho
vay v thu nhp ngoi li. Thu nhp li t hot ng cho vay l nghip v
chnh ca ngn hng.. Thu nhp ngoi li ca ngn hng thng bao gm
thu nhp t ph v dch v t hot ng ngn hng, u t chng khon,
v cc nghip v ngn hng u t nh mua bn sp nhp, qun l ti
sn, bo lnh pht hnh v t vn ti chnh.
i cng vi cc ngun doanh thu, c cu chi ph ca mi ngn hng
thng c hai thnh phn chnh: chi ph hot ng ti cc im giao dch
v chi ph li phi tr cho ngi gi tin. Ngn hng s dng nhiu knh
giao dch khc nhau tip cn khch hng, t mng li cc phng giao
dch truyn thng n my giao dch t ng, dch v chm sc khch
hng qua in thoi, h thng quy giao dch ngn hng ti dch v ngn
hng qua di ng, ngn hng qua Internet. Cc knh giao dch ny thng
tn ca ngn hng mt khon chi ph ln.
Hin nay c hai xu hng trong cc m hnh h thng ti chnh. Mt s
nc p dng cc quy nh tch cc ngn hng thng mai v ngn hng
u t ring bit, trong khi mt s nc cho php s kt hp ca hai loi
hnh dch v ny trong mt t chc.
CP NHT TNH HNH NGNH NGN HNG

Chng trnh Ni lng nh


lng c p dng M
kch thch tng trng kinh
t.

Cuc khng hong ti chnh nm 2008 M v cuc khng hong n cng


chu u nm 2010 y nhiu nn kinh t ri vo suy thoi v mt
lot cc nh ch ti chnh ln tr nn mong manh hn bao gi ht trc
nhng c sc ti chnh. Ti M, nhm thc y nn kinh t ca nc mnh,
Cc d tr Lin Bang M (Fed) p dng chng trnh Ni lng nh
lng (chng trnh QE). Chng trnh QE l mt cng c ca nghip v
th trng m ca ngn hng trung ng nhm tng cung tin khi li sut
cho vay thp gn bng khng (0), t duy tr c li sut v gi tr
ca ng tin mc thp, thc y u t v tiu dng. Fed p dng
chng trnh QE t thng 10/2008 cho ti nay chia lm ba giai on thng
qua vic mua cc tri phiu di hn v mt s ti sn khc. Gn y, nn
kinh t M lin tc c nhng tn hiu tng trng khi sc, vi t l
tht nghip gim xung trong mt vi thng v th trng nh t m
dn ln cng vi mc tiu dng ni a tng cao hn trc. Khi cuc
khng hong ti chnh qua, chnh ph M th hin r quan im ct
gim chng trnh QE, mt trong nhng n lc cui cng ca Fed kch
thch cho vay v tng trng kinh t ni chung trong nm ti, m ng
cho li sut tri phiu chnh ph tng ln, qua thu ht dng vn quay
tr li M.
Bc tranh ca ngnh ngn hng ton cu v s sp ca kinh t ton
cu trong nm nm gn y thc cht bt ngun t cuc khng hong ti
chnh nm 2008 ti M. S pht trin qu nng ca th trng nh t ca

www.VPBS.com.vn

Page | 3

M bng n thnh cuc khng hong cho vay mua nh th chp di


chun, to nn cuc suy thoi ln nht trong lch s k t cuc i suy
thoi nm 1929. T thng 10/2008, chnh ph M p dng mt lot
gii php trnh cho ngnh ngn hng khi sp , tng cng n nh
th trng, nng cao sc khe ca h thng ti chnh, v tng tnh thanh
khon ca th trng.
TARP l bin php cha c
tin l c Chnh ph M s
dng cu h thng ngn
hng khi cuc khng hong
ti chnh nm 2008.

Chng trnh gii cu cc ti sn c vn (TARP) c a ra bi o


lut Bnh n Kinh t Khn cp (EESA) ln u tin c thng qua vo
ngy 03/10/2008 vi thi hn ko di hai nm. Trong TARP, b Ti chnh
c quyn hoc mua hoc bo m cho cc ti sn c vn ca cc t
chc ti chnh vi s tin ln ti 700 t USD. Khi nim ti sn c vn
v t chc ti chnh khin b Ti chnh c th linh hot trong vic la
chn ti sn no s c mua li v t chc no tiu chun c coi l
t chc ti chnh. Chng trnh TARP sau c sa i, p dng cc
gii hn cht ch cho mc lng thng cho ban gim c v ct gim
khon tin ca chng trnh xung cn 475 t USD.
Chng trnh mua vn (CPP), nm trong khun kh ca TARP, c a
ra ln u tin vo ngy 14/10/2008. Theo chng trnh ny, cc t chc
ti chnh iu kin s c bn cc c phiu u i cho B Ti chnh
vi gi tr tng ng t 1% n 3% tng ti sn c ri ro ca t chc
. Cc c phiu u i bn c s cng c ngun vn cp 1 cho t chc
ti chnh . Tnh ti nay c 707 t chc ti chnh 48 bang nhn c
ngun vn t b Ti chnh thng qua chng trnh ny. CPP v cc chng
trnh khc ca TARP c th chia nh thnh cc nhm chng trnh sau:
chng trnh h tr ngn hng, chng trnh th trng tn dng, cc
chng trnh u t khc, v chng trnh nh .

Cc khon gii ngn ca Qu TARP (t USD) tnh n 21/06/2013


Cc chng trnh ca TARP

S tin phn b

S tin gii ngn thc t

250,46

245,1

Chng trnh th trng tn dng

20,08

19,09

Tp on AIG

67,84

67,84

Chng trnh cu tr ngnh t

79,69

79,69

Chng trnh h tr nh

38,49

8,25

456,56

419,97

Chng trnh h tr ngn hng

Tng

Ngun: Dch v Nghin cu Quc hi

S yu km v d v ca ngnh ngn hng sau cuc khng hong


dy ln yu cu cp bch chm dt nhng thp nin g b cc quy nh
(gii quy) ca ngn hng v thit lp nhng chun mc nghim ngt hn
cho mt h thng ti chnh ton cu an ton hn. Khi TARP kt thc vo
03/10/2010, o lut Bo v Ngi tiu dng v Ci cch Ph Wall DoddFrank (o lut Dodd-Frank) cng c ban hnh vo nm 2010, tr
thnh cuc ci cch ti chnh ton din nht k t o lut Steagall (nm
1933). o lut Dodd-Frank xy dng cc chun mc cn trng v
ton din hn gim st cc t chc ti chnh v trnh nhng trng
hp qu ln sp mi trong tng lai.

Hip c Basel v nhng


phin bn ca n l khung
quy nh ton cu v tiu
chun ngn hng ph bin
nht trn th gii.

www.VPBS.com.vn

Hip c Basel c pht trin thnh mt khung tiu chun ton cu


gii quyt yu cu cp bch cho mt th trng ti chnh an ton hn.
Phin bn u tin ca Hip c Basel, Basel I, c y bn Basel v
Page | 4

gim st ngn hng (BCBS) son tho, gm i din ca cc ngn hng


trung ng ca 12 quc gia. Hip c ban u ch nhm p dng cho cc
ngn hng hot ng trn quy m quc t nhng n c rt nhiu
quc gia cho n v c p dng rng ri cp quc gia. Hip c tp
trung vo nh ngha mc vn ti thiu, theo tt c cc ti sn trn
bng cn i k ton v cc ti sn ngoi bng c p mt mc t trng
tng ng vi mc ri ro c tnh ca ti sn . V cc ngn hng
phi duy tr mt mc vn ti thiu khng nh hn 8% ca tng ti sn c
ri ro.
BCBS tip tc sa i cc tiu chun v t l an ton vn nhm to ra
mt s phc hi tt hn cho cc ngn hng ton cu vi s ra i ca
Hip c Basel II. Mc tiu mi trong Hip c Basel II so vi hip c c
l thc y thng qua cc bin php cht ch hn trong lnh vc qun tr
ri ro. Bn cnh vn qun tr ri ro tn dng c nhc n t u,
Hip c Basel II a ri ro th trng v ri ro hot ng vo xy
dng nn ba ct tr. Ct tr th nht tp trung vo cc yu cu v vn
vi t l an ton vn ti thiu mc 8% nh trc, trong t l vn gp
ti thiu l 3,5% v t l vn Cp 1 ti thiu l 4,5%. Cch nh gi t
trng cho ti sn c c quy nh r rng hn, cng vi nhng
hng dn qun l cc ti sn th chp mt cch c h thng hn. Ct tr
th hai tp trung vo h thng kim sot ni b v gim st ca ngn
hng m thng qua cc nh qun l s nh gi h thng ni b v m
hnh ca ngn hng xem ct tr th nht c thc hin nghim tc
ngn hng hay cha. Nu cc nh qun l nh gi mc vn vn cha
, cc ngn hng s c yu cu tng mc vn hoc hn ch s lng
tn dng cp mi. Ct tr th ba a ra cc nguyn tc ca th trng v
cc yu cu v cng b thng tin.
Mc d c nhiu im ci tin so vi Basel I, cuc khng hong ti chnh
vn din ra, cho thy Hip c vn cn nhiu hn ch. Nhng hn ch ny
c sa i b sung trong phin bn mi, Hip c Basel III nhm
tng cng cc quy nh yu cu, h thng gim st v qun l ri ro ca
khu vc ngn hng. Theo Ngn hng Thanh ton Quc t (BIS), tnh n
thng 10/2013, 14 nc thnh vin hi ng Basel thng qua cc quy
nh v vn da trn Basel III, bao gm c, Canada, Trung Quc, c khu
kinh t Hng Kng, n , Nht Bn, M-hi-c, Rp Saudi, Singapore,
Nam Phi v Thy S. 13 quc gia thnh vin cn li, d tr thi hn
ngy 01/01/2013, vn ang tip tc ban hnh cc quy nh theo chun
Basel III. Cc nc ny gm c chn nc thnh vin Lin minh chu u,
Indonesia, Hn Quc, Th Nh K v M. Hip c Basel III a ra nhiu
im mi so vi Basel II vi vic gii thiu ln u cc yu cu v thanh
khon, nng mc vn yu cu ti thiu v nhng ci tin cc ct tr cn
li.

www.VPBS.com.vn

Page | 5

Khc bit gia Basel II v Basel III

Ngun: Moodys

ct tr th nht, t l vn t c ti thiu tng ln 4,5% t mc c


2,5%, v t l vn Cp 1 ti thiu nng thm 2% ln mc 6%. Khon vn
m bo ton vn c b sung t ngun vn gp thng thng l mt
im mi c a vo nhm tng kh nng chu ng mt mt ca cc
ngn hng trc nhng c sc ti chnh. Nu mc vn m ny ri xung
thp hn 2,5%, ngn hng b buc phi dng vic tr c tc v thng
cho nhn vin cho ti khi vn m c khi phc. Lin quan n vic ci
thin tnh hnh thiu s gim st v mc chnh lch gia huy ng v cho
vay, mt b tiu chun v thanh khon gm c t l m bo tnh thanh
khon (LCR) v t l cung cp vn bn vng thun (NSFR) c a
ra, cng c kh nng khi phc ca cc ngn hng trong ngn hn, m
bo cho ngn hng c y ti sn c tnh thanh khon cht lng tt
vt qua cn sc ti chnh trong vng mt thng. Tiu chun ti thiu
cho t l LCR v t l NSFR ang c tho lun v d kin s i n
quyt nh vo nm 2015 v 2018. Vic p dng ng hip c Basel III
s tng cng tnh minh bch, kh nng c th so snh v nn tng ti
chnh bn vng cho ngn hng v cc t chc tn dng trn khp th gii.
NHNG NGN HNG U NGNH
Trong bi cnh ti chnh cha n nh nh hin nay, cc ngn hng Trung
Quc ci thin thnh cng th hng trn gii ca mnh khi nm 2012,
ngn hng Cng nghip v Thng mi Trung Quc (ICBC) vt qua
ngn hng JP Morgan & Chase (JPM) tr thnh ngn hng ln nht th gii
theo ch tiu vn cp 1. Cc ngn hng Trung Quc v M chia nhau nm
gi su v tr cn li trong top 10. Hai v tr cn li thuc v hai ngn hng
Anh v Nht Bn.

www.VPBS.com.vn

Page | 6

Mt s ch s ti chnh ca top 10 ngn hng ln nht th gii theo vn Cp 1


ROA

ROE

CAR

ICBC

Ngn hng

Xp hng theo vn cp 1
1

1,44%

23,02%

13,66%

JP Morgan Chase & Co

0,92%

11,00%

15,30%

Bank of America

0,19%

1,79%

16,31%

HSBC

0,60%

8,40%

16,10%

China Construction Bank

1,50%

22%

14,32%

Citigroup

0,40%

4,10%

1726%

Mitsubishi UFJ

0,47%

11,37%

16,68%

Wells Fargo

1,41%

12,95%

14,63%

1,19%

18,10%

13,63%

10

116%

20,74%

12,61%

Bank of China
Agri. Bank of China

Ngun: Bo co thng nin ca cc ngn hng

ICBC
Ngn hng ICBC c ti cu trc t ngn hng thuc s hu nh nc
thnh ngn hng thng mi c phn vo thng 10/2005. Ti thi im
, ngn hng ny c nim yt ti Sn chng khon Thng Hi v
mt nm sau, c nim yt trn Sn chng khon Hng Kng. Trong
vng nm nm qua, ICBC t c mt lot cc ch s ti chnh n
tng, th hin r s pht trin bn vng v ngun vn mnh ca
mnh.

Nm 2012, ICBC l ngn


hng Trung Quc u tin
dnh c v tr ngn hng
ln nht th gii theo vn
Cp 1.

Mt s ch s ti chnh ca ngn hng ICBC giai on 2008 - 2012


Ch s (%)

2012

Li nhun trn ti sn (ROA)


Li nhun trn vn ch s hu (ROE)
T l thu nhp li thun (NIM)
Chi ph trn thu nhp
T l n xu (NPL)
H s an ton vn ti thiu (CAR)

2011

2010

2009

2008

1,45

1,44

1,32

1,2

1,21

23,02

23,44

22,79

20,15

19,43

2,66

2,61

2,44

2,26

2,95

29,24

29,91

30,99

33,18

29,84

0,85

0,94

1,08

1,54

2,29

13,66

13,17

12,27

12,36

13,06

Ngun: Bo co thng nin ca ngn hng ICBC

ICBC khng ch thnh cng vn ti v tr s mt th gii v vn Cp 1 m


cn khng nh v th dn u ca mnh mt thu nhp li thun.
Cc ngn hng ln nht th gii nm 2012 theo thu nhp li thun (t USD)
ICBC
China Construction Bank
Agri. Bank of China
Citigroup
JP Morgan Chase & Co
Wells Fargo & Co
Bank of America
Bank of China
Banco Santander, Spain
HSBC
-

20

40

60

Ngun: The Banker

Thc t, ICBC a dng ha ngun li nhun kh thnh cng trong sut


nm nm qua. Doanh thu li thun ch chim 79% tng doanh thu ca
ngn hng ny, gim so vi mc 85% nm 2008, trong khi thu nhp t
ph dch v tng t 15% ln 19% trong cng k. V th ngy cng ln hn

www.VPBS.com.vn

Page | 7

ca doanh thu t ph v hoa hng ci thin s bn vng cho ngun


doanh thu ca ngn hng, gip tng vn cho pht trin di hn.
C cu thu nhp ca ngn hng ICBC nm 2008 v 2012

2012
Khc
1%

Thu nhp
t ph,
hoa hng
thun
20%

Khc
1%

Thu
nhp t
ph, hoa
hng
thun
14%

2008

Thu
nhp li
thun
85%

Thu nhp
li thun
79%

Ngun: Bo co thng nin ca ICBC

Trong bi cnh ton cu ha, cc cng ty Trung Quc ang gia tng nhu
cu s dng cc dch v ngn hng u t. Nhn thy cc c hi ny, t
nm 2002, ICBC tr thnh t chc ti chnh u tin Trung Quc i
lc a ra dch v ngn hng u t da trn khung ngn hng thng
mi sn c. Ngn hng ICBC tn dng li th h tr hot ng trong
nc v cc chi nhnh nc ngoi, tm kim cc c hi lm n mi v
nng cao tnh chuyn nghip. Hin nay, ICBC tr thnh mt thng
hiu quc t c mt trn gn 40 nc tri u khp su chu lc. Theo
bo co thng nin nm 2012, nh c mng li rng khp gm 17.125
chi nhnh ni a v 393 chi nhnh quc t, cc sn phm ti chnh ca
ngn hng phc v 4,38 triu khch hng doanh nghip v 393 triu
khch hng c nhn. ICBC r rng ang cnh tranh vi cc i th hng
u trong lnh vc phc v nhng khch hng cao cp trn th trng
vn ton cu.
N xu ca ngn hng ICBC t nm 2008-2012
2012
Cc nhm n

S tin
(triu
RMB)

N xu

2011
%

S tin
(triu
RMB)

74.575

0,85

N di tiu chun

29.418

0,33

2010
%

S tin
(triu
RMB)

73.011

0,94

24.092

0,31

2009
%

S tin
(triu
RMB)

73.241

1,08

18.932

0,28

2008
%

S tin
(triu
RMB)

88.467

1,54

104.482

2,29

31.842

0,56

37.694

0,82
1,22

N nghi ng

36.482

0,41

38.712

0,50

41.765

0,62

43.413

0,76

55.641

N c kh nng mt vn

8.675

0,10

10.207

0,13

12.544

0,18

13.212

0,23

11.147

0,24

Tng d n

8.803.692

100,0

7.788.897

100,0

6.790.506

100,0

5.728.626

100,0

4.571.994

100,0

Ngun: Bo co thng nin ca ngn hng ICBC

ICBC chng t sc cnh tranh v tnh bn vng ca mnh thng qua


nhng con s n xu ht sc n tng trong nhng nm gn y. Ngn
hng ny p dng mt h thng qun l ri ro phc tp m bo s
www.VPBS.com.vn

Page | 8

an ton ca ton h thng tn dng, t l n xu nh vy ln u tin


gim xung di mc 1% vo nm 2011 v tip tc thp hn trong nm
2012 v d bo c nhng nm tip theo. D n tn dng tng trng bn
vng nhng c cu ca n xu chuyn phn ln sang dng n di
chun v n nghi ng, nh gim thiu cc khon l c ghi nhn.
JP Morgan Chase & Co
JPM b ICBC chim ngi v th nht tnh theo quy m vn cp 1 nhng
nh ch ti chnh khng l ny vn gi v tr s mt th gii v doanh thu
dch v ngn hng u t tnh n Qu 3 nm 2013.
Cc ngn hng c doanh thu t ph dch v ngn hng u t ln nht Qu 3/ 2013 (triu USD)
Ph ngn hng u t
UBS
Wells Fargo & Co
Credit Suisse
Barclays
Deutsche Bank
Citi Group
Morgan Stanley
Goldman Sachs & Co
Bank of America
JP Morgan
0

1000

2000

3000

4000
Ngun: Tp ch Financial Times

Doanh thu t dch v ngn hng u t ca JPM thc s ch chim 6%


trong tng doanh thu Qu 3/2013 v 9% trong nm ti chnh 2012.
Doanh thu li thun gi v tr ch cht trong tng thu, khong 44% trong
ba qu u tin ca nm 2013. Nhng thnh phn doanh thu ln tip theo
thuc v doanh thu qun l ti sn (15%) v giao dch y thc (14%).
Phn cn li l doanh thu t ph lin quan n cho vay v huy ng,
doanh thu th v ph cho vay th chp.

Nm 2012, ngn hng JP


Morgan Chase & Co mt v
tr s mt th gii nhng vn
dn u th trng ngn
hng u t.

C cu doanh thu ca ngn hng JPM 2008 2012


Doanh thu li thun
Doanh thu khc

140%
120%

Doanh thu th

100%
80%

58%
51%

50%

49%

46%

Li kinh doanh chng khon

60%
40%
20%
0%

Ph cho vay th chp v cc doanh


thu khc

21%
8%
-16%

12%

13%

14%

10%
7%

11%
6%

10%
6%

14%
6%
6%

-20%

Qun l ti sn
Ph lin quan n cho vay v huy
ng
Giao dch y thc

-40%
2008

2009

2010

2011

2012

Ph ngn hng u t
Ngun: Bo co thng nin ca ngn hng JPM

www.VPBS.com.vn

Page | 9

Trong bi cnh hn lon ti chnh nhng nm gn y, JPM vn bo co


con s k lc 2,6 t USD thu nhp thun, tng 12% so vi nm trc.
Nhng con s n tng ny l nhng bng chng r rng nht rng JPM
vn l mt cng ty dch v ti chnh dn u th gii v l mt trong
nhng ngn hng ln nht nc M. Tuy nhin, JPM gn y dnh vo
mt vi rc ri php lut. Thng 9/2013, ngn hng ny b ta n kt
ti khng thc hin gim st y cc giao dch vin chng khon khi
h nh gi qu cao gi tr ca cc danh mc u t so vi thc t che
giu cc khon thua l ln. JPM b pht khon tin tr gi 920 triu USD,
bao gm 300 triu USD cho Vn phng kim sot tin t ca M, 200 triu
USD cho Fed, 200 triu USD cho y ban chng khon M v phn cn li
cho C quan qun l hot ng ti chnh ca Anh.

www.VPBS.com.vn

Page | 10

TNG QUAN NGNH NGN HNG VIT NAM


LCH S V PHT TRIN
Ngnh ngn hng Vit Nam
thc s i vo hot ng vo
nm 1990. T h thng mt
ngn hng c nht, n
tr thnh mt mng li rng
khp cc t chc ngn hng
v phi ngn hng ch trong
23 nm.

S pht trin ca ngnh ngn hng Vit Nam c th c nh du t s


ra i ca Ngn hng Nh nc Vit Nam (NHNN) vo ngy 06/05/1951.
Tuy nhin cc ngn hng thng mi Vit Nam li c mt lch s hnh
thnh mi m cch y 23 nm, c th l vo thng 5/1990 khi hai sc
lnh quan trng c ban hnh: Sc lnh v Ngn hng Nh nc Vit
Nam v Sc lnh v ngn hng, hp tc x tn dng v cc cng ty ti
chnh. Quy nh ny thc s a Vit Nam t mt nc c h thng ngn
hng c nht sang h thng ngn hng hai cp m chc nng ca
ngn hng nh nc c thu hp li, ch cn gim st chnh sch tin t,
pht hnh tin, qun l h thng tn dng, gim st cc ngn hng thng
mi, qun l d tr ngoi hi vi mc tiu hng u l bnh n tin t v
kim sot lm pht, trong khi chc nng trung gian ti chnh (huy ng v
phn b vn) c chuyn sang cho cc ngn hng thng mi.
Nhng bc pht trin quan trng ca h thng ti chnh Vit Nam c
tm tt theo bng di y:

Nhng pht trin quan trng ca h thng ti chnh Vit Nam


T nm 1991

Ngn hng thng mi c phn (NHTMCP) c php i vo hot ng v cc ngn hng nc


ngoi c php tham gia vo th trng Vit Nam thng qua vic m cc chi nhnh hoc lin
doanh vi cc ngn hng trong nc.

1993

Vit Nam bnh thng ha quan h tn dng vi cc t chc tn dng quc t (Qu tin t Quc t,
Ngn hng Th gii, Ngn hng pht trin chu ).

1995

Ngh quyt v vic d b thu doanh thu i vi hot ng ngn hng c Quc hi thng qua.
Ngn hng cho ngi ngho c thnh lp.

1997

Lut v Ngn hng Nh nc Vit Nam v Lut v cc t chc tn dng c Quc hi kha 10
thng qua vo ngy 02/12/1997 v c hiu lc t ngy 01/10/1998; Ngn hng Pht trin Nh
ng Bng Sng Cu Long c thnh lp theo quyt nh 769/TTg ban hnh ngy 18/09/1997.

1999

T chc bo him tin gi Vit Nam c thnh lp vo ngy 09/11/1999.

2000

Ti c cu li t chc v ti chnh ca cc ngn hng thng mi quc doanh v cc ngn hng


thng mi c phn.
Cng ty qun l ti sn ca tng ngn hng thng mi c thnh lp.

2001

Hip nh thng mi song phng vi M c k kt. Theo hip nh ny, th trng ti chnh v
cc ngn hng ca Vit Nam s dn dn m ca i vi M, v vo nm 2010 cc t chc ti
chnh ca M c i x ngang bng vi cc t chc ti chnh ca Vit Nam. y l nn tng tt
cho s pht trin th trng ti chnh ca Vt Nam, nhng cng l mt thch thc ln cho cc t
chc ti chnh trong nc, c bit l cc ngn hng thng mi.

2002

Li sut cho vay bng ng Vit Nam ca cc t chc tn dng c t do ha y l bc cui


cng hon ton t do ha li sut ca th trng tn dng.

2003

Ti c cu ton din hot ng cc ngn hng thng mi theo chun quc t; Ngn hng Chnh
sch X hi c thnh lp, thay th cho Ngn hng dnh cho ngi ngho nhm tch bch tn
dng chnh sch khi tn dng thng mi theo c ch th trng; Lut v Ngn hng Nh nc
c sa i.

2010

Quc hi Kha 12 thng qua Lut mi v Ngn hng Nh Nc Vit Nam v Lut v cc t chc
Tn dng trong phin hp th 7 ti H Ni vo ngy 16/06/2010. Hai b lut bt u c hiu lc
t ngy 01/01/2011. Theo , NHNN l mt c quan ngang b ca Chnh Ph v hot ng nh
mt ngn hng TW ca nc Cng ha X hi Ch ngha Vit Nam.

Ngun: NHNN, VPBS tng hp

www.VPBS.com.vn

Page | 11

Trong sut hai thp k k t ln ci cch u tin, ngnh ngn hng


pht trin mnh m, t nht l s lng cc ngn hng. T h thng mt
ngn hng c nht vi ngn hng nh nc ng thi kim c chc
nng ca ngn hng thng mi v ngn hng trung ng, h thng ngn
hng tr nn ng o vi 150 ngn hng v hn 1.100 t chc tn
dng phi ngn hng ch trong vng 23 nm. S pht trin tp trung vo
hai giai on v hai nhm ngn hng. Thp nin 90 l thi i ca cc
NHTMCP v giai on u nhng nm 2000 nh du thi im tham gia
ca cc ngn hng nc ngoi.
S lng ngn hng
60
50
40
30
20
10
0
1991

1993

1995
NHTMNN

1997

1999

NHTMCP

2001
NHLD

2005

2007

CN NHNNg

2008

2009

2013

NHNNg
Ngun: NHNN

S lng cc ngn hng thng mi nh nc (NHTMNN) vn n nh, t


bn NHTMNN c thnh lp ban u, ch c mt ngn hng Nh ng
Bng Sng Cu Long (MHB) c thnh lp thm vo nm 1997. Trong
khi , s lng cc NHTMCP tng mnh trong thp k 90, ln nh im
vi 51 ngn hng trong nm 1996, nhng gim dn t xung cn
34 ngn hng do cc quy nh lin quan ti vn iu l ti thiu v t l
an ton vn ti thiu, dn n vic sp nhp v hp nht ca mt lot cc
ngn hng nh v yu km. Chng ti s bnh lun thm v nh hng
ca nhng quy nh ny ln khu vc ngn hng phn sau ca bo co,
nhng c th ni rng vic hp nht ngnh ngn hng c nhiu kh
nng vn cn tip tc.
Ngn hng thng mi nh nc
NHTMNN l nhng ngn hng
ln nht v gi v tr ct yu
trong h thng ngn hng
Vit Nam.

Hin nay c nm NHTMNN Vit Nam, trong bn ngn hng ln nht


h thng: NHTMCP Ngoi thng (VCB), NHTMCP Cng thng (CTG),
NHTMCP u t v Pht trin Vit Nam (BIDV), NH Nng nghip v Pht
trin Nng thn (Agribank). NHTMNN cn li l Ngn hng Pht trin Nh
ng bng sng Cu Long (MHB) c thnh lp nm 1997 vi quy m
nh.
BIDV c thnh lp t nm 1957, tin thn l Ngn hng Kin thit Vit
Nam. Nm 1981, c i tn thnh Ngn hng u t v Xy dng Vit

www.VPBS.com.vn

Page | 12

Nam v i thnh tn nh hin nay vo 14/11/1990. Nhim v hng u


ca BIDV l cung cp ngun vn di hn cho cc d n xy dng c s h
tng v cng trnh cng.
VCB l ngn hng c t chc tin thn l Cc Ngoi Hi (mt c quan
chuyn ngnh ca NHNN) theo Ngh nh Chnh ph s 115/CP nm 1962
vi chc nng chnh l h tr ti chnh cho cc hot ng ngoi thng,
qun l ngoi hi v h tr cc cng ty nh nc.
Hai NHTMNN cn li c thnh lp sau cuc ci cch ngn hng. Theo
, Agribank v CTG cung cp ti chnh cho cc khu vc kinh t tng ng
ca mnh, c th l pht trin nng thn, nng nghip v thng mi,
cng nghip. Hin nay, Agribank l ngn hng thng mi ln nht Vit
Nam v tng ti sn vi 2.300 chi nhnh v vn phng giao dch khp c
nc.
Qu trnh c phn ha cc
NHTMNN din ra kh chm.
Tnh n nay, NHNN vn s
hu a s c phn.

www.VPBS.com.vn

hon thnh qu trnh m ca th trng ngn hng trong nc cho cc


nh u t nc ngoi v tng tnh cnh tranh cho cc ngn hng trong
nc, chnh ph ban hnh Quyt nh s 112/2006/QD-TTg, t mc
tiu c phn ha cc NHTMNN v cho ti nm 2010 s gim t l s hu
ca nh nc cc ngn hng ny xung cn 51%. Tuy nhin qu trnh
c phn ha tt c cc NHTMNN din ra kh chm so vi mc tiu ca
chnh ph. Tnh n thi im thng 04/2011, ch c VCB v CTG bn
thnh cng c phn cho cc nh u t c nhn. VCB tr thnh NHTMNN
u tin cho bn c phn ln u tin ra cng chng, vi 6,5% c phn
c bn ra tr gi 10,5 nghn t VND (khong 652 triu USD) vo thng
12/2007. CTG cng thnh cng cho bn c 4% c phn tr gi 1,1
nghn t VND (khong 64 triu USD) vo thng 12/2008. K hoch c
phn ha ca ba NHTMNN cn li b hon li do tnh hnh yu km ca th
trng chng khon trong nc. K hoch bn 15% c phn cho nh u
t chin lc v 14,34% c phn ra cng chng ca MHB c thng qua
vo thng 04/2010. Tuy nhin, phi n thng 07/2011, MHB mi huy
ng c 196,8 t VND t cng chng, tng ng vi 9% c phn ca
ngn hng. BIDV ban u c k hoch cho bn c phn ln u tin ra
cng chng vo nm 2008 nhng b hon li hai ln. Ngn hng ny
ln k hoch bn 20% c phn, trong 10% c phn bn cho nh u t
chin lc. Cui cng, trc k vng cao t pha th trng, BIDV cho
bn 3,68% c phn trong ln pht hnh u tin ra cng chng vo thng
12/2011, thu v 1.575 nghn t VND (tng ng 75 triu USD), nhng
40% s c phiu c pht hnh c mua bi nhn vin BIDV v c
phiu ngn hng ny vn cha c nim yt. i vi trng hp ca
Agribank, vo thng 02/2009, NHNN chp thun k hoch Agribank
tr thnh cng ty trch nhim hu hn mt thnh vin hon ton thuc
quyn s hu ca nh nc. NHNN cp n vic Agribank s khng
tin hnh c phn ha trong t nht nm nm ti.

Page | 13

S hu nh nc cc ngn hng thng mi c phn nh nc


Nh nc

60,3%

95,8%

100%

91%

77,1%

Vietinbank

BIDV

Agribank

MHB

VCB

Ngun: VPBS tng hp

Ti din n i tc Pht trin Vit Nam vo thng 12/2013, tnh hnh t


nhn ha cc NHTMNN c cp nht. s kin ny, Th tng pht
biu rng Nh nc s tip tc bn cc c phn ca mnh bn NHTMNN
trong nm 2014 v 2015. Thm vo , vic c phn ha 500 doanh
nghip nh nc s c khi ng, vi mc tiu hon thnh k hoch
vo nm 2020. Mc d din ra chm hn rt nhiu so vi k hoch ban
u, Chnh ph vn ang th hin cam kt ca mnh i vi k hoch t
nhn ha cc NHTMNN v doanh nghip nh nc. Tc ca qu trnh c
phn ha v s lng c phiu ca cc NHTMNN s c cho bn ph
thuc ch yu vo din bin ca th trng chng khon Vit Nam trong
nhng nm sp ti. Ngun cung c phiu t ni chung c kh nng s
to p lc khin th trng chng khon i xung.
H thng ngn hng Vit Nam tnh n 30/06/2013
NHNN
Ngn hng
Ngn Ngn hng
hng
pht trin
chnh
sch x
hi

Phi ngn hng:


-18 cng ty ti
chnh

Ngn hng
thng mi

- 12 cng ty cho
thu ti chnh

5 NHTMNN (Cp 1)

- Gn 1.100 qu
tn dng hp tc
x

Agribank, CTG, VCB,


BIDV, MHB

34 NHTMCP (Cp 2)
- 9 NH quy m ln (ti sn > 100.000 t VND)
(TCB, ACB, MBB, EIB, STB, SCB, SHB, MSB, VPB)
- 7 NH quy m va (100.000 t VND> ti sn > 50.000 t VND)
-18 NH quy m nh (ti sn < 50.000 t VND)

109 NH nc ngoi (Cp 3)


- 4 NH lin doanh
(VID, Indovina, Vinasiam, Vietnam Russia)
- 5 NH 100% vn nc ngoi
(HSBC, Standard Chartered, Shinhan, ANZ, Hong Leong)
- 50 chi nhnh NH nc ngoi
-50 phng i din ca NH nc ngoi

Ngun: NHNN, VPBS tng hp

www.VPBS.com.vn

Page | 14

Ngn hng thng mi c phn


Tnh n nay c 34 NHTMCP,
hn mt na trong s l
cc ngn hng nh vi tng
ti sn nh hn 50 nghn t
VND. NHTMCP l khu vc
din ra nhiu hot ng M&A
nht.

Tnh n 30/06/2013, Vit Nam c 34 NHTMCP vi nhm chn ngn hng


dn u c tng ti sn trn 100 nghn t VND. Tng vn iu l ca cc
NHTMCP Vit Nam t trn 160 nghn t VND ti thi im 30/12/2012,
ln gp i so vi con s 75 nghn t VND khu vc NHTMNN. S lng
cc NHTMCP p o s lng NHTMNN nhng tnh ring vn iu l ca
tng NHTMCP li thp hn rt nhiu so vi vn iu l ca mt NHTMNN.
C th, mt na s NHTMCP c s vn iu l di 4.000 t VND v ch c
bn NHTMCP bao gm NHTMCP Xut Nhp khu Vit Nam (EIB), NHTMCP
Si Gn Thng Tn (STB), NHTMCP Si Gn (SCB) v NHTMCP Qun i
(MBB) c s vn iu l trn 10.000 t VND. Ngn hng nh nht khu
vc NHTMNN tr MHB c s vn iu l trn 23.000 t VND trong khi EIB,
NHTMCP ln nht, ch c 12.355 t ng vn iu l. Su trong 34
NHTMCP l cng ty i chng bao gm EIB, STB, MBB, NTMCP Chu
(ACB), NHTMCP Si Gn (SHB) v NHTMCP Nam Vit (NVB).
NHTMCP l nhm ngn hng c nhiu thng v mua bn sp nhp (M&A)
din ra nht trong ton h thng ngn hng Vit Nam. Trong khong thi
gian trc nm 2005, phn ln cc thng v M&A din ra gia cc ngn
hng trong nc vi nhau. Khi , rt nhiu ngn hng thng mi c
phn nng thn c mua li v sp nhp. NHTMCP Phng Nam
mua li cc ngn hng: NHTMCP Nng thn ng Thp, Ngn hng Chu
Ph, Ngn hng i Nam v Ngn hng Ci Sn. STB mua Ngn hng
Nng thn Thanh Thng, v NHTMCP Phng Ty mua Ngn hng Nng
thn Ty . T sau nm 2005, cc hot ng M&A khu vc NHTMCP
thay i nh s tham gia ca cc nh u t trong nc v c bit l cc
i tc nc ngoi u t vn vo ngn hng v tr thnh nh u t
chin lc. S tham gia ca cc i tc nc ngoi cc NHTMCP thc
s tr thnh xu hng ngy cng gia tng ngnh ngn hng Vit Nam.
Vic tham gia vo cc NHTMCP s gip cc nh u t nc ngoi tit
kim thi gian v chi ph khi ln u bc chn vo mt th trng mi v
i li, cc NHTMCP s nhn c khng ch vn m cn c s h tr
chuyn mn v k thut tt hn t nhng nh u t chin lc ny.
Ngn hng nc ngoi
Cc ngn hng nc ngoi (NH nc ngoi) c mt Vit Nam t rt sm,
ngay sau khi Chnh ph Vit Nam d b hng ro v cho php cc ngn
hng nc ngoi m cc chi nhnh hoc thnh lp cc ngn hng lin
doanh vi ngn hng Vit Nam theo Sc lnh v ngn hng, hp tc x tn
dng v cc cng ty ti chnh nm 1990.
Trong nhng nm u thp nin 90, ch c bn ngn hng lin doanh gia
NHTMNN v NH nc ngoi c thnh lp.

www.VPBS.com.vn

Page | 15

Cc ngn hng lin doanh Vit Nam


Ngn hng

Nm thnh lp

i tc trong nc

i tc nc ngoi

Indovina Bank

1990

CTG (50%)

Cathay United Bank, i Loan (50%)

VID Public Bank

1991

BIDV (50%)

Public Bank Berhad, Malaysia (50%)

Shinhanvina Bank

1994

VCB (50%)

Shinhan Bank, Hn Quc (50%)

Vinasiam Bank

1995

Agribank(34%)

Siam Commercial Bank, Thi Lan (33%) &


Charoen Pokphand Group, Thi Lan (33%)

Vietnam Russia Bank

2006

BIDV (50%)

VTB, Nga (50%)

Ngn hng Shinhanvina tr thnh ngn hng 100% vn nc ngoi nm 2011


Sau khi k kt BTA vi M
(2001) v gia nhp WTO
(2007), Vit Nam m ca
th trng vi cc ngn hng
nc ngoi. S hin din ca
ngn hng nc ngoi ang
tng ln ng k.

Ngun: VPBS tng hp

Tuy vy, phi n tn nm 1999, mt ln sng cc chi nhnh ca cc NH


nc ngoi mi xut hin Vit Nam. Trong vng hai nm, con s ny
tng ln thnh 25 chi nhnh, v cho ti nay, n vn ti con s 50.
Mt s ci tn ln c th k n l Ngn hng Deustche Bank Vietnam,
Ngn hng Citibank Vietnam, Ngn hng Sumitomo Mitsui, Ngn hng
Tokyo- Mitsubishi UFJ.
Mt cch tip cn khc cc NH nc ngoi thng dng tip cn th
trng Vit Nam l m cc ngn hng 100% vn nc ngoi Vit Nam.
y cng l mt kt qu ca vic Vit Nam gia nhp t chc Thng mi
Th gii (WTO) nm 2007 v chnh thc m ca th trng ti chnh. Cho
ti nay, nm ci tn ln nhn c giy php hot ng m ngn
hng 100% vn nc ngoi, u vo nm 2008, bao gm ngn hng
HSBC, ngn hng ANZ, ngn hng Standard Chartered, Ngn hng
Shinhan Vit Nam v Ngn hng Hong Leong.
Cui cng nhng khng km phn quan trng, cc ngn hng nc ngoi
c th mua c phn cc ngn hng Vit Nam. S hp tc chin lc ny
c th mang li li ch cho c hai bn. i vi cc ngn hng trong nc,
quan h hp tc chin lc s mang li c hi tip cn vi cc sn phm
ti chnh, cc quy trnh chuyn nghip, chuyn mn v cng ngh hin
i; cn i vi mt ngn hng nc ngoi th mng li chi nhnh v
ngun khch hng trong nc l th m h nhm n trong mi quan h
chin lc ny.
Nm 2007 v 2008 c coi l thi k nh im ca cc hot ng M&A
khu vc ngn hng Vit Nam vi hn 10 thng v thnh cng. Tuy
nhin, nm 2011 v 2012 li chng kin nhng thng v M&A vi gi tr
k lc. Tiu im ca th trng M&A nm 2011 l vic ngn hng Mizuho
mua li 15% c phn ca VCB tr gi 567,3 triu USD. Nm 2012, ngn
hng Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ tr thnh i tc chin lc ca CTG
vi thng v gy chong vng tr gi 743 triu USD mua ton b 20%
c phn ngn hng ny. Hai thng v nhm n hai NHTMNN ln l
minh chng ln nht cho s cho n t khu vc ngn hng, vn l khu
vc thn trng nht Vit Nam.

www.VPBS.com.vn

Page | 16

Cc thng v M&A gia nh u t nc ngoi v cc NHTM Vit Nam


Ngn hng

Ngy

Nh u t nc ngoi

T l c phn mua trong thng v

ACB

7/1/2005

Standard Chartered bank

8,80%

TCB

12/1/2005

HSBC

10%

VPBank

9/1/2006

OCBC Singapore

10%

TCB

1/1/2007

HSBC

10%

Ocean Bank

1/1/2007

BNP Paribas

15%

EIB

7/1/2007

Sumitomo Mitsui Bank

15%

Habubank

10/1/2007

Deutsche bank

10%

An Bnh bank

3/1/2008

Maybank

15%

ACB

7/1/2008

Standard Chartered bank

6,16%

Sourthern Bank

7/1/2008

United Overseas Bank

20%

VPBank

8/1/2008

OCBC Singapore

5%

Seabank

8/1/2008

France Societe Generale Bank

15%

VIB

9/1/2010

Common Wealth of Australia

15%

CTG

1/1/2011

International Finance Corporation

10%

VCB

9/1/2011

Mizuho Bank

15%

CTG

12/1/2012

Bank of Tokyo Mitsubishi UFJ

19,73%
Ngun: VPBS tng hp

Ngh nh 69/2007/N-CP - S hu c phn NH Vit Nam i vi nh u t nc ngoi


Mc d lut hin nay cho php cc ngn hng c vn 100% nc ngoi c hot ng Vit Nam, vic s hu
cc ngn hng thng mi Vit Nam ca nh u t nc ngoi vn b gii hn. Tng mc s hu c phn ca cc
nh u t nc ngoi (v ngi c lin quan ca cc nh u t nc ngoi ) khng c vt qu 30% ca
ngn hng. Ngoi ra, mt s hn mc khc nh sau:
- Mc s hu c phn ti a ca mt nh u t nc ngoi v ngi c lin quan ca nh u t nc ngoi ,
khng phi l t chc tn dng nc ngoi hoc nh u t chin lc nc ngoi, khng vt qu 5% vn iu l
ca mt ngn hng Vit Nam.
- Mc s hu c phn ti a ca bt k mt t chc tn dng nc ngoi v ngi c lin quan ca t chc tn
dng khng vt qu 10% vn iu ca mt ngn hng Vit Nam; v
- Mc s hu c phn ca nh u t chin lc nc ngoi v ngi c lin quan ca nh u t chin lc nc
ngoi khng vt qu 15% vn iu l ca mt ngn hng Vit Nam. Trng hp c bit, da vo ngh ca
Thng c NHNN, Th Tng s xem xt v quyt nh mc s hu cao hn ln ti 20%.
Ni chung, nh u t chin lc nc ngoi l mt t chc tn dng nc ngoi c uy tn, c nng lc ti chnh
v kinh nghim c kh nng gip ngn hng Vit Nam trong vic pht trin v mang li nhng li th c
tnh chin lc. Cc tiu chun b sung lin quan ti tng ti sn ti thiu, kinh nghim hot ng v lnh vc
ngn hng trn ton cu, xp hng tn dng quc t v cc cam kt trong vic h tr ngn hng Vit Nam. Bn
cnh gii hn t l s hu, mt t chc tn dng ch c php l nh u t nc ngoi chin lc cho mt ngn
hng Vit Nam. Nhng hn mc ny p dng cho tt c cc khon u t ca nc ngoi vo ngn hng nim
yt v cha nim yt.
Ngun: Ngh nh 69/2007/N-CP, VPBS tng hp

Tnh n thi im ny, tng s vn u t ca cc nh u t nc ngoi


vo h thng ngn hng Vit Nam l 24.547 t VND, chim 6% tng s
vn iu l. So vi gii hn 30% cho t l s hu ca nh u t nc
ngoi hin nay, cc nh u t nc ngoi vn cn nhiu c hi tham gia
vo h thng ngn hng Vit Nam.
Vo gia thng 11/2013, mt d tho c y ban chng khon Nh
nc trnh ln Th Tng ngh nng trn t l s hu ca cc nh u
t nc ngoi ln ti 60% cc cng ty nim yt v 49% c phn c
quyn biu quyt cc cng ty i chng. Nu d tho c thng qua,
chng ti nhn nh l mt bc tin b trn con ng ti cu trc h
thng ngn hng Vit Nam.

www.VPBS.com.vn

Page | 17

TNG TRNG N TNG TRONG QU KH


H thng ngn hng Vit Nam trong 25 nm qua tri qua bao thng
trm. Cu chuyn v s pht trin ngon mc lun c nhc n u
tin. S tng trng ca h thng ngn hng c th c nhn thy qua
s lng cc ngn hng, s tng trng v quy m ti sn, vn, tn dng,
huy ng, s lng chi nhnh, nhn vin ngn hng v s lng ti khon
ngn hng, v s my rt tin t ng, v.v. Chng ti s im qua tng
kha cnh c mt nh gi tng th v s tng trng ny.
Tng trng ti sn
Cng vi s tng trng v s lng, khu vc ngn hng cng chng kin
s tng trng ng k v quy m ti sn. Tng ti sn khu vc ngn
hng tng hn gp hai ln t nm 2007 n nm 2010, tng t 1.097
nghn t VND (tng ng 52,4 t USD) ln 2.690 nghn t VND (tng
ng 128,7 t USD) theo s liu ca Qu Tin t Quc t (IMF). Con s
ny t 5.637 nghn t VND tnh n 30/09/2013.
S tng trng Ti sn ca mt s NHTMNN v NHTMCP 2008-2012 (nghn t VND)
700
600

CAGR
10,2%
27%

500

18,4%
17,1%

400
300
32%

200

13,8%

41%

37%

22%

40,2%

68,7%

35,5%

53,2%

100
AGR

CTG

BIDV

VCB

TCB
2008

ACB
2009

MBB
2010

EIB
2011

STB

SCB

SHB

MSB

VPB

2012

Ngun: Bo co ti chnh ca cc ngn hng, VPBS tng hp


Tng ti sn ca cc ngn
hng c t l CAGR khong
32% trong su nm gn y.
NHTMCP tng trng nhanh
hn NHTMNN. Tuy nhin, s
tng trng ny ang chm
dn.

Trong thi k ny, cc NHTMCP r rng tng trng nhanh hn cc


NHTMNN. iu ny c th c gii thch bi quy m ti sn nh hn ca
nhm ny so vi cc NHTMNN. Ni chung, quy m cng nh, tng trng
cng nhanh. nhm NHTMNN, CTG pht trin nhanh nht trong khi
Agribank c t l tng trng kp hng nm (CAGR) mc 10,21%, thp
nht trong nhm. nhm NHTMCP, ch c ACB tng trng thp hn 20%
mt nm, cc ngn hng cn li u tng trng nhanh vi t l CAGR
hn 40%. Cc ngn hng c con s n tng nht l SHB v VPB vi t l
CAGR ln lt l 69% v 53%.
Tuy nhin khi chng ti nhn vo t l CAGR t nm 2011 n Qu
3/2013, con s ny gim mnh xung ch cn 4,6% trn ton h
thng, c th l 10,8%, -1% v 7,6% ln lt cc nhm NHTMNN,
NHTMCP, NH nc ngoi. Nhm NHTMNN tuy tng trng chm hn so vi
nhng nm trc nhng vn thnh cng khi tip tc tng trng trong
mt nm y kh khn nh nm 2012. Trong khi , ti sn ca mt vi
NHTMCP bc hi nh ACB, EIB v MSB, c th hn ACB b gim i

www.VPBS.com.vn

Page | 18

mt phn ba gi tr ti sn. T l tng trng cao nhng thiu bn vng


ca mt vi NHTMCP l mt biu hin ca mc ri ro cao hn nhm
ngn hng ny.
Mc d tng trng vt bc, so vi cc ngn hng trong khu vc, cc
ngn hng Vit Nam vn cn rt khim tn v quy m ti sn.
Tng Ti sn ca CTG v mt s ngn hng trong khu vc ti thi im
Ngn hng
Quc gia
Ti sn (t USD)
31/12/2012
ICBC

Trung Quc

2.813,50

China Construction Bank

Trung Quc

2.241

DBS Group

Singapore

288,9

UOB (United Overseas Bank)

Singapore

207

Maybank

Malaysia

161,4

Siam Commercial Bank

Thi Lan

74,2

CTG

Vit Nam

24,2

Ngun: Forbes 2012 (pht hnh thng 5/2013)

Tng trng vn
Tng trng vn ch yu
din ra do thay i ca quy
nh lin quan n vn iu
l. Tnh n nay, tt c cc
ngn hng p ng c
yu cu vn iu l ti thiu
mc 3.000 t VND. CTG l
ngn hng ln nht vi s
vn iu l 32.661 t VND.

H thng ngn hng Vit Nam tri qua ba ln thay i quy nh v vn


iu l qua vic ban hnh Quyt nh 67/Q-NH5 (ban hnh ngy
27/03/1996), Ngh nh 82/1998/N-CP (ban hnh ngy 03/10/1998), v
Ngh nh 141/2006/N-CP (ban hnh ngy 22/11/2006). C th, bt u
t nm 1996, quy nh v mc vn iu l ti thiu thnh lp mt
NHTMCP kh thp v n thay i ph thuc ty thuc vo nhiu yu t
nh ngn hng c thnh lp khu vc thnh th hay nng thn, m
thm hay khng m thm chi nhnh. V d, Ba t VND l s vn ti thiu
m mt ngn hng m khng m thm chi nhnh khu vc nng thn,
trong khi m mt ngn hng H Ni v thnh ph H Ch Minh cn t
nht s vn ln lt 100 t VND v 150 t VND. Do nhng yu cu v vn
thp, kh nng sinh li tng i tt v tnh n nh ca ngnh ngn hng
thi by gi, c mt ln sng mnh m thnh lp cc NHTMCP c nh.
Tuy nhin, khng phi tt c cc ngn hng nh ny u hot ng hiu
qu nh mong i. i vi mt vi ngn hng, s thiu kim sot v kinh
nghim, hot ng cho vay ngho nn cng s cnh tranh d di a
h n tnh trng thiu thanh khon, mt kh nng thanh ton v m vn
ch s hu. Nn tng vn mng khng kh nng hp th thua l do
hot ng yu km khin cc ngn hng ny khng cn s la chn
no khc ngoi vic ph sn hoc b mua li bi nhng ngn hng mnh
hn. i vi nhng ngn hng nh cn sng st, h thc r c s cn
thit trong vic duy tr t l an ton vn ti thiu (CAR) v tch cc gia
tng vn iu l.
Vi vic ban hnh Ngh nh 141 nm 2006, Chnh ph nng mc vn
php nh p dng cho tt c cc t chc tn dng Vit Nam ln mc
mi nh sau:

www.VPBS.com.vn

Page | 19

Mc vn php nh cho cc t chc tn dng Vit Nam


Cc t chc tn dng

Mc vn php nh
2008

2010

NHTMNN

3.000 t VND

3.000 t VND

NHTMCP

1.000 t VND

3.000 t VND

NH lin doanh

1.000 t VND

3.000 t VND

NH nc ngoi

1.000 t VND

3.000 t VND

Chi nhnh NH nc ngoi

15 triu USD

15 triu USD
Ngun: NHNN

Ngh nh ny quy nh rng bt k ngn hng thng mi no khng p


ng c yu cu v vn iu l trc ngy 31/12/2010 s b buc phi
hp nht, thu hp quy m hot ng, hoc b rt giy php. Ch c 20
ngn hng p ng c yu cu ny ng thi hn. 29 ngn hng
thng mi khng c kh nng p ng yu cu ny ng hn mt phn
do hot ng yu km ca th trng chng khon, mt phn do s gia
tng pht hnh c phiu ca mt lot ngn hng mun tng vn ng
thi. Trc tnh hnh , chnh ph gia hn ti ngy 31/12/2011 (theo
Thng t 10/2011/ND-CP). Quy nh ny lm gim bt p lc ln vic
tng vn ngay lp tc v gip cc ngn hng c thm thi gian thc
hin k hoch tng vn trong nm 2011. Tnh n cui 2011, ch cn hai
ngn hng cha p ng yu cu v vn, gm c NHTMCP Xng du
Petrolimex (PGBank) vi mc vn 2.000 t VND v NHTMCP Bo Vit vi
mc vn iu l 1.500 t VND.
Tnh n nay, tt c cc ngn hng thng mi p ng y yu
cu v vn iu l. Tng s vn ng k ca 39 ngn hng thng mi
Vit Nam l 298.383 t VND, vi quy m trung bnh l 7.651 t VND mt
ngn hng. Bn ngn hng c s vn iu l ln nht u l NHTMNN,
trong CTG gi v tr th nht vi s vn iu l tr gi 32.661 t VND.

www.VPBS.com.vn

Page | 20

Vn iu l ca cc ngn hng Vit Nam ti thi im Qu 3/2013 (t VND)


CTG
VBARD
VCB
BIDV
EIB
SCB
STB
MBB
ACB
Pvcom Bank
SHB
TCB
Maritime Bank
Lien Viet Post Bank
VPB
TPB
SEA Bank
HDBank
Dong A Bank
An Binh Bank
VIB
Ocean Bank
Southern Bank
Mekong Development Bank
MHB
Oricom Bank
Dai A Bank
Viet A Bank
Saigon Bank
GP Bank
NVB
Nam A Bank
Bao Viet Bank
Viet Bank
Kien Long Bank
PG Bank
Viet Capital Bank
VNCB
Bac A Bank

32.661
29.605
23.174
23.012
12.355
12.295
10.740
10.625
9.377
9.000
8.866
8.848
8.000
6.460
5.770
5.550
5.335
5.000
5.000
4.798
4.250
4.000
4.000
3.750
3.369
3.234
3.101
3.098
3.080
3.018
3.010
3.002
3.000
3.000
3.000
3.000
3.000
3.000
3.000

lch chun: 7.364


Trung v: 4.798
Trung bnh: 7.651

Ngun: Reuters

Trong 34 NHTMCP, ch c bn ngn hng c s vn trn 10.000 t VND.


Chng ti cng nhn thy lch chun ca vn iu l ca cc ngn
hng ny kh ln, v gi tr trung bnh ln hn rt nhiu so vi trung v,
iu ny cho thy h thng ngn hng ang phn phi lch v pha cc
ngn hng nh. Khi chng ti so snh quy m ca cc ngn hng nim
yt (mu xanh m), CTG, ngn hng ln nht, thm ch cng khng th
so snh c vi cc ngn hng trong khu vc.

www.VPBS.com.vn

Page | 21

Vn c phn ca CTG v mt s ngn hng trong khu vc


Ngn hng

Quc gia

Gi tr c phn ha (t USD)

ICBC

Trung Quc

237,3

China Construction Bank

Trung Quc

202

DBS Group

Singapore

30,7

UOB (United Overseas Bank)

Singapore

25,1

Maybank

Malaysia

24,3

Siam Commercial Bank

Thi Lan

21,5

CTG

Vit Nam
2,4
Ngun: Forbes 2012 (xut bn thng 05/2013)

Vn iu l ca cc ngn hng giai on


2011-Qy3/2013 (nghn t VND)

Vn iu l ca h thng ti chnh nm
2012
TCTD phi
ngn hng
2%

200
180
160
140
120

2011

100

NHLD,
NHNNg
22%

NHTMNN
36%

2012

80

2013

60
NHTMCP
40%

40
20
NHTMNN

NHTMCP

NHNNg
Ngun: NHNN

Chng ti k vng cc ng thi tng vn tip theo t phn ln cc ngn


hng thng mi. Da vo ch tiu vn iu l c bo co, con s d
kin c b sung thm s trong khong 33.000 t VND. Thi im tng
vn trong vng nm nm ti s da vo iu kin th trng.

www.VPBS.com.vn

Page | 22

Ngn hng

Vn iu l
ng k (t VND)

Ch tiu vn iu l
(t VND)

S vn s huy ng thm
(t VND)

CTG

32.661

37.234

4.573

AGRB

29.605

31.000

1.395

VCB

23.174

24.623

1.449

BIDV

23.012

28.112

5.100

EIB

12.355

13.591

1.236

SCB

12.295

13.584

1.289

ACB

9.377

12.377

3.000

TCB

8.848

8.878

30

Lin Vit Post Bank

6.460

6.647

187

Seabank

5.335

7.466

2.131

ng Bank

5.000

6.000

1.000

VIB

4.250

5.500

1.250

Southern Bank

4.000

4.500

500

Oceanbank

4.000

5.350

1.350

MHB

3.369

3.800

431

Oricombank

3.234

4.000

766

Vit Bank

3.098

3.500

402

Saigonbank

3.080

3.500

420

Nam Bank

3.002

4.000

998

Bc Bank

3.000

3.700

700

VNCB

3.000

7.500

4.500

Kien Long Bank

3.000

3.600

600
Ngun: Reuters

Tng trng huy ng v tn dng


Cc ngn hng Vit Nam
pht trin n tng c v huy
ng ln tn dng trong giai
on 10 nm t 2001 n
2010. Tuy nhin, mc tng
trng gim r rt k t nm
2010.

Khu vc ngn hng Vit Nam th hin s tng trng n tng c v


huy ng ln tn dng t nm 2000. Trong giai on t nm 2000 n
2012, t l CAGR l 28,87% i vi huy ng v 28,28% i vi tn dng.
Tc tng trng nhanh nht din ra vo giai on t nm 2002 n
2007, khi t l CAGR t 37,5% i vi huy ng v 35,8% i vi tn
dng. S tng trng ny t nh vo nm 2007 mc 51,49% i vi
huy ng v 53,89% vi tn dng. Tng trng ca mc cung tin M2 t
t l CAGR mc 27,69% t nm 2000 ti nm 2012.

Tng trng Huy ng v Tn dng giai on 2001-2012


60%
53,9%

50%
41,6%

40%
30%
20%
10%

32,4%

31,6%

28,4%
21,4%

39,6%

25,5%

22,2%

25,4%
14,4%

6,9%

7,1%

7,3%

7,8%

8,4%

8,2%

8,5%

6,3%

5,3%

6,8%

9,1%
6,0% 5,0%

0%
2001

2002

2003

2004

2005
Huy ng

2006

2007
Tn dng

2008

2009

2010

2011

2012

GDP
Ngun: IFS

www.VPBS.com.vn

Page | 23

S tng trng tn dng qu mc thng c coi l du hiu ca nhng


vn trong tng lai ca khu vc ti chnh v khng nht thit l mt
iu hay. Theo mt nghin cu ca Schularick & Taylor (2009), s bng
n tn dng l mt d bo r rng cho khng hong ti chnh. Trong mt
khong thi gian ko di, tc tng trng tn dng Vit Nam gp bn
ln tc tng trng GDP. Ni mt cch khc, tn dng tng trng
qu nng.
Tc tng trng trong ba nm gn y gim ng k. Th trng
chng kin tc tng trng huy ng v tn dng thp nht k t thp
nin 90. Tng trng tn dng nm 2012 ch t 9,14%. Trong ba qu
u nm 2013, tng trng tn dng ch t 6,87%, thp hn nhiu ch
tiu 12% ca NHNN t ra, v chm hn nhiu so vi s tng trng huy
ng. Ln u tin t nm 2000, t l tn dng/ huy ng ca ton h
thng ngn hng ri xung thp hn mt (t 0,94 vo Qu 3/2013).
Tng Huy ng v Tn dng (nghn t VND)
4000

Tng trng hng nm ca tng Huy ng


v Tn dng
40%

3500

35%

3000

30%

2500

25%

2000

20%

1500

15%

1000

10%

500

5%

10,5%
6,9%

0%

0
2008

2009

2010

Huy ng

2011

2012

Tn dng

3Q
2013

2008

2009

2010

Huy ng

2011

2012

3Q
2013

Tn dng

Ngun: IFS

su ti chnh, hay quy m ca ngnh ngn hng so vi tng th nn


kinh t Vit Nam thay i ng k cng vi s tng trng tn dng.
Nm 2000, t l tn dng/GDP ch t 35,1%, kh thp so vi cc nc
trong cng khu vc (Thi Lan (138%), Singapore (78%), Philippines
(58%), Trung Quc (120%)). Tuy nhin, sau mi nm tng trng tn
dng qu mc, nm 2010, t l tn dng/GDP ca Vit Nam t nh
mc 135,8%.

www.VPBS.com.vn

Page | 24

T l tn dng/ GDP giai on 2000-2012


160%
135,8%

140%
120%

115,4%

100%
80%
60%
40%

35,1%

20%
0%
2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012
Ngun: WDI

T l tn dng/GDP Vit Nam nm 2012 t 115,4%. T l ny d sao


vn thp hn so vi mc trung bnh ca cc nc ang pht trin trong
khu vc, th hin rng khu vc ngn hng ca Vit Nam vn cn nhiu
tim nng pht trin. Tuy nhin, t l tng trng s khim tn hn
trc.
So snh t l Tn dng/GDP nm 2012

Ngun: WDI

PHN TCH TH TRNG


Th phn
NHTMNN vn thng tr c th
trng tn dng ln huy
ng. Tuy nhin, h ang
mt dn th trng v tay cc
NHTMCP t nm ny qua
nm khc.

www.VPBS.com.vn

Th trng ngn hng Vit Nam va tp trung, ng thi cng phn tn.
NHTMNN thng tr c th phn huy ng ln th phn tn dng, chim ti
60% th phn vo nm 2007. Con s ny thm ch cn cao hn vo nm
2000, mc 70%. Trong khi bn NHTMNN ln u c c mt th phn
khng l, nhng NHTMCP, cc ngn hng nc ngoi v cc t chc ti
chnh khc phi tranh nhau ming bnh cn li. Tuy nhin, gn y c
mt xu th r rt l cc NHTMNN ang mt dn th phn v tay
NHTMCP c v huy ng ln tn dng. Trong nm nm gn y, NHTMCP
nm ginh c hn 15% th phn t tay NHTMNN.

Page | 25

Th phn Tn dng (%)


NHTMNN

9,2

NHTMCP

11

Th phn Huy ng (%)


NHLD, NHNNg

Khc

9,1

8,6

8,5

27,7

26,5

32,0

35,1

35,5

34,8

59,3

58,1

54,1

51,4

51,3

51,8

NHTMNN

NHTMCP

8,8

8,1

30,4

33,1

59,5

57,1

NHLD, NHNNg

Khc

7,5

6,6

7,6

7,2

40,8

46,7

47,1

47,1

49,7

45,1

43,6

43,4

Ngun: VNEconomy

Trong ba nm qua, Agribank, ACB, EIB, STB v MSB l nhng ngn hng
nh mt th phn, vi Agribank b mt th phn nhiu nht (1,91%).
CTG tr thnh ngn hng thnh cng nht vi 1,32% th phn tng thm.
Th phn ca cc ngn hng ln nht giai on
2010-2012

Th phn tn dng nm 2012

20%
18%
16%

AGR
15,5%

14%
12%

Khc
34,6%

10%

CTG
10,8%

8%
6%

VPB
1,2%

4%

MSB
0,9%

2%
0%

SHB
1,8%
2010

2011

2012

BIDV
11,0%
EIB
2,4%

VCB
TCB 7,8%
2,2%

STB
ACB
SCB 3,1% MBB 3,3%
2,9%
2,4%

Ngun: Bo co ti chnh ngn hng, SBV, VPBS

n cui nm 2012, th phn tn dng ca tt c cc NHTMNN (bao gm


c MHB) ch mc 46%, gim 14% so vi nm nm trc.

www.VPBS.com.vn

Page | 26

C s h tng ngn hng, phn phi, s thm nhp th trng


Chi nhnh
Cc ngn hng trong nc tng cng m rng mng li ca mnh
qua nhng chi nhnh mi, cc phng giao dch, v cc my rt tin t
ng. V kha cnh ny, cc NHTMNN c nhiu thun li hn cc NHTMCP
v NH nc ngoi. Vi mt lch s di hn, nn tng vn ln hn cng vi
mng li khch hng rng, cc NHTMNN vn ang dn u ngnh vi
1.320 chi nhnh v 3.154 phng giao dch.
Mng li phn phi v c s
h tng ngn hng pht
trin mnh, nhng ch yu
tp trung khu vc th v
cc thnh ph ln.

Vi nhng n lc khng ngng nhm pht trin v m rng mng li,


vn ti nhm khch hng a dng hn, cc NHTMCP gn y c c
1.083 chi nhnh v 3.203 phng giao dch. Mt s ngn hng nh STB,
TCB, v ACB c c mng li bao ph kh nhiu tnh thnh trong c
nc. Tuy nhin, i a s cc NHTMCP tp trung pht trin chi nhnh
khu vc thnh th v cc khu vc c nn kinh t pht trin hn. iu ny
to ra s cnh tranh mnh m gia cc NHTMCP khu vc thnh th, to
p lc ln li nhun v gy ra s mt cn bng ca dch v ngn hng
gia khu vc nng thn v thnh th.
Mng li phn phi
Tnh thnh
NHTMNN

NHTMCP

NH nc ngoi

H Ni

692

892

25

Tp. H Ch Minh

495

1.248

30

Nng

84

179

Cn Th

54

137

Khc

3.149

1.808

27

Tng cng

4.474

4.241

92
Ngun: NHNN

So vi cc ngn hng trong nc, mng li cc ngn hng nc ngoi


kh nh. Cc ngn hng lin doanh v cc ngn hng 100% vn nc
ngoi ln lt c tng cng 28 v 29 chi nhnh.
Cng vi vic m rng mng li chi nhnh v phng giao dch, cc ngn
hng cng tng cng m thm cc my ATM v cc my chp nhn
thanh ton qua th (POS). S lng my ATM v POS tnh n thng
09/2013 l 14.6 triu v 119 triu. Mc d c s h tng h thng ngn
hng ang tng ln nhanh chng, s u t v pht trin vn ch yu tp
trung khu vc thnh th, c bit l H Ni v thnh ph H Ch Minh.
HCMC

H Ni

Bnh qun s km2 c mt im hot ng ngn hng (km2)

Mng li phn phi v c s h tng ngn hng

1,0

1,6

47,3

Bnh qun mt im hot ng ngn hng phc v (ngi)

3.554

3.211

12.418

Bnh qun mt my ATM phc v (ngi)

2.010

2.674

6.367

Bnh qun mt my POS phc v (ngi)

420

450

1.048
Ngun: NHNN

www.VPBS.com.vn

Vit Nam

Page | 27

S chi nhnh, phng giao dch, ATM ca mt s ngn hng ln (06/2013)


2500

2000

1500
CN, PGD
1000

ATM

500

0
AGRB

CTG

BIDV

VCB

ACB

TCB

MBB

MSB

VIB

SHB

Ngun:Bo co cc ngn hng, VPBS tng hp

Ti khon ngn hng


Nm 2006, Vit Nam ch c khong su triu ti khon ngn hng, nm
triu trong s l ti khon c nhn. Nhng con s ny tng trng
nhanh chng vi t l CAGR t gn 40%. Theo NHNN, tnh n ht Qu
3/2013, s lng ti khon ngn hng t ti con s 44,7 triu. Khi s
lng cc ti khon ngn hng ngy cng nhiu v th trng ngy mt
hon thin, lc t l tng trng s chm dn. Nm ngoi, t l tng
trng ch cn 16%.
S lng ti khon ngn hng trong nc
Qu 2/2012

Qy 3/2012

Qy 4/2012

Qy 1/2013

Qy 2/2013

Qy 3/2013

37.708.285

38.575.094

42.115.913

43.177.468

42.783.910

44.702.698
44,702,698
Ngun:
NHNN

Th ngn hng
Tnh n thng 09/2013, Vit Nam c 63 triu th ngn hng c pht
hnh, 92% trong l th ghi n (mi ti khon ngn hng c th c
nhiu hn mt th ngn hng), v 4% l th tn dng v th tr trc. So
vi cc nc trong cng khu vc, t l s dng th ghi n v th tn dng
Vit Nam kh thp. Vi t l tng trng so vi cng k nm trc t
55%, th tn dng vn c tim nng tng trng tt nht trn th trng
th ngn hng, so vi t l tng trng 22% ca th ghi n.
Theo bo co nghin cu th trng vo thng 06/2011 ca Nielsen, ch c
42% ngi c hi c nhn thc v dch v th tn dng, v sau y l
nhng ro cn chnh nhm nhng ngi bit v th tn dng nhng
khng s dng dch v ny:

www.VPBS.com.vn

Khng quan tm:


Thiu thng tin:
Li v ph cao:
Khng thun tin, quy trnh phc tp:

36%
19%
07%
18%

Page | 28

Bn cnh , do phn trm s ngi trng thnh s hu mt th tn


dng mi ch mc 1%, chng ti d on nhu cu v th tn dng s
tng nhanh chng v mang li ngun doanh thu tt t dch v cho ngn
hng. Tt nhin, iu ng ngha vi vic ngn hng phi thit lp c
s h tng nh gi ng n cc yu cu ng k s dng th tn
dng v phi m bo vic thu hi cc khon tin, nu khng h s phi
chu nhng tn tht ngy cng nhiu t danh mc th ca mnh.
T l ngi trng thnh (trn 15 tui) s dng th ghi n v th tn dng (nm 2011)
Quc gia

Th ghi n

Th tn dng

Singapore

29%

37%

Malaysia

23%

12%

Thi Lan

43%

5%

Philippines

13%

3%

Trung Quc

41%

8%

8%

2%

Lo

6%

3%

Vit Nam

15%

1%
Ngun: Ngn hng Th gii

Ngn hng in t
Ngy trc, ngn hng ch c nhng chi nhnh t cc con ph v khch
hng phi n tn ni thc hin giao dch t 8 gi sng n trc 5 gi
chiu. V l s la chn duy nht cho khch hng. Tnh hnh thay i
k t khi internet ra i, vi nhiu li ch trc tuyn cho c ngn hng v
khch hng thng qua ngn hng in t.
Ngn hng in t gi l mt phn tt yu trong cuc sng hin i.
N thc s g ca th trng Vit Nam t hn mt thp nin trc y,
v by gi tr thnh trng tm cho k hoch pht trin di hn ca
ton h thng ngn hng trong nc v nc ngoi.
Vit Nam, ngn hng in t gip cc ngn hng a dng ha v
a ra nhng sn phm v dch v ph hp ring cho tng nhm khch
hng. Dch v ngn hng in t c tip cn d dng v sn sng s
dng qua nhiu knh khc nhau: ngn hng trc tuyn, ngn hng ti
nh, ngn hng qua di ng, trung tm chm sc khch hng qua in
thoi, ki-t ngn hng, my ATM, v my POS. Ngn hng in t phc
v cc tnh nng nh kim tra thng tin, chuyn khon, thanh ton, ng
k, t vn v mt s dch v ngn hng khc. Cc ngn hng thng mi
tht cht mi quan h i tc vi cc cng ty bo him, cng ty chng
khon v cc cng ty ti chnh khc gii thiu nhng dch v ph hp
cho tng nhm khch hng khc nhau lin quan n ngn hng, bo
him, chng khon, u t, v.v.
Ngn hng in t cn gip ngn hng tng doanh thu v gim chi ph. C
th ni ngn hng in t ging nh i mua sm siu th, khc hng c
th t to giao dch v kt ni vi h thng ngn hng m khng cn nh
n ngn vin ngn hng sut 24 gi trong c by ngy trong tun. Nh
, ngn hng c th gim bt chi ph m cc vn phng giao dch, chi
nhnh. Chi ph m cc chi nhnh kh l cao. V c th mt t hai n
ba nm cc chi nhnh ny c th to ra li nhun b p nhng
u t ban u. Hn na, cc chi nhnh ngn hng cn pht sinh thm chi
ph nhn lc. Mt im cng thm cho ngn hng in t chnh l s minh
bch v chnh xc m n mang li trong mi giao dch, do thu ht
www.VPBS.com.vn

Page | 29

thm cng nhiu khch hng. Kt qu l ngn hng m rng c th


phn, nng cao thng hiu v tng thm mt ngun thu n nh.
Ph giao dch bnh qun ca mt s loi giao dch ngn hng
Hnh thc giao dch

Chi ph bnh qun mi giao dch (USD)

Giao dch qua nhn vin ngn hng

1,07

Giao dch qua in thoi

0,54

Giao dch qua ATM


Giao dch qua Internet

0,27
0,015
Ngun: Stegman

Tnh n thng 10/2013, Vit Nam c 90 triu dn nhng ch 20% trong


s c ti khon ngn hng. Theo tng cc thng k, Vit Nam c 128,1
triu thu bao in thoi di ng, mt con s n tng so vi s lng
nh ngi dng dch v ngn hng qua di ng. Hn na, phn ln ngi
dn vn cha c nhn thc y v phng thc tr tin qua ngn hng
v tin mt vn l phng tin thanh ton thng tr. Bi vy, khng c g
nghi ng rng Vit Nam vn l mt th trng cha c khai ph cho cc
t chc tn dng. Trong nhng nm gn y, thu nhp trn u ngi
tng u n t 639 USD/ngi/nm ln 1.200 USD/ngi/nm. Mc
sng bnh qun u ngi trong nhng nm gn y c xu hng tng
ln, dn n nhu cu s dng cc dch v ti chnh nhiu hn. Ngoi ra,
s pht trin ca dch v ngn hng in t mi ch ph bin ti cc thnh
ph ln. Dn s tr vi t l tit kim cao v tim nng tng trng thu
nhp kt hp vi ln sng hin i ha th s y nhanh s pht trin
v mng li ca ngn hng in t n nhng th trng tim nng mi.
Thm nhp th trng ngn hng
So vi cc ngn hng trong
khu vc, Vit Nam vn c t
l thm nhp th trng ngn
hng thp.

Theo mt bo co gn y ca Ngn hng Th gii, t l thm nhp th


trng ca ngn hng Vit Nam nm 2011 t 21%. Mc d y l mt
s tng trng ng ch t 6% cch y su n by nm, t l ny
vn rt thp khi s snh vi con s 55% khu vc Thi Bnh Dng v
ng .

T l ngi trng thnh c ti khon mt t chc tn dng chnh thng nm 2011

Ngun: Ngn hng Th gii

T l thm nhp th trng ngn hng Vit Nam l 30% khu vc thnh
th, trong khi khu vc nng thn ch c 17%.
www.VPBS.com.vn

Page | 30

T l ngi trng thnh c ti khon mt t chc tn dng chnh thng Vit Nam (%)

80
70
60
50
40
30
20
10
0

Ngun: Ngn hng Th gii

Nhn chung, t l thm nhp th trng thp khin cho th trng ngn
hng Vit Nam rt hp dn v di hn.
MI TRNG HOT NG
Tnh hnh v m
Hot ng ca cc ngn hng thng mi b nh hng nhiu bi mi
trng v m v cch NHNN iu hnh cc chnh sch tin t. y,
chng ti im li nhng im ni bt ca tng trng GDP v ch s gi
tiu dng (CPI) t nm 2008 n gn y v mt s thay i quan trng
trong quy nh v c ch ca NHNN trong qun l chnh sch tin t.
Tng trng GDP v CPI
Tng trng GDP so vi cng k nm trc

12%

8%

10%

6,78%

7%
6%

Tng trng GDP theo khu vc kinh t

6,31%

5%

5,96%

8%
5,14%

5,32%

6%

5,03%
4%

4%

3%

2%

2%

0%

3Q
2013

Tng trng GDP


Cng nghip
Dch v

Nng nghip
Sn xut

3Q 2013

2012

2012

2011

2011

2010

2010

2009

2009

0%
2008

2008

2007

1%

Ngun: Tng cc thng k

Nm 2008, kinh t th gii tri qua cuc khng hong ti chnh ti t nht
k t cuc i Suy thoi nm 1929. Nn kinh t Vit Nam cng b nh
www.VPBS.com.vn

Page | 31

hng nng n bi cuc khng hong kinh t ton cu, vi tng trng
GDP chm li ch cn 5,66% nm 2008. Mc d gim thm xung mc
5,40% vo nm 2009, nn kinh t Vit Nam vn l nn kinh t phc hi
tt nht trong khu vc. Nn kinh t Vit Nam mnh ln v tip tc to
n tng so vi cc nc chu trong nm 2010, vi t l tng trng
GDP t 6,42% so vi cng k nm trc. Tuy nhin, nn kinh t sau
tng trng chm li mc 6,24% nm 2011 v 5,25% nm
2012, nh du t l tng trng thp nhp k t nm 1999. GDP ca
Vit Nam trong nm ti chnh 2013 d kin tng 5,42%.
Nm 2008, cuc khng hong gi lng thc v gi du ton cu gy ra
lm pht cao Vit Nam mc 19,89% so vi cng k nm trc. Ch s
CPI gim xung ng k t Qu 2/2009 n cui nm 2009, kt thc nm
mc 6,52% so vi cng k nm trc. Ch s ny li bt u xu hng
i ln t u nm 2010 khi n t nh mc 23,02% vo thng
08/2011, mt phn do chnh sch ni rng tin t c thc hin vo nm
2009 v na u nm 2010. Ch s ny sau quay u gim xung
ch cn 6,9% vo thng 06/2012. Ch s CPI hng thng k t thng su
nm ngoi ti nay dao ng mc 5% n 7,5%.
Tng trng CPI giai on 2008-2013 (%)

30

25

20

15

10

-1

CPI MOM

CPI YOY

Ngun: Tng cc thng k

Trc tnh hnh lm pht mc cao nm 2008, NHNN thc hin chnh
sch tin t tht cht trong su thng u nm. Li sut c bn tng dn
t 8,75% vo thng mt ln 14% vo thng by. Li sut chit khu v
li sut ti cp vn cng t nh ln lt mc 15% v 13%. H qu l
li sut huy ng t nh mc 20% v li sut cho vay chm ti 2425%, mc cao nht trong nm nm gn y.
Tuy nhin, vic tht cht tin t khng th ko di trc nguy c kinh t
suy thoi do chu nh hng t cuc khng hong kinh t v ti chnh
ton cu. T thng 09/2008, NHNN thc hin chnh sch tin t linh
hot hn bao gm vic ct gim li sut hot ng. Li sut c bn, li
www.VPBS.com.vn

Page | 32

sut chit khu v li sut ti cp vn gim xung ch cn 8,5%, 7,5%, v


9,5% vo cui nm 2008. Li sut cho vay cao nht gim xung ch cn
12,75% v li sut huy ng cng h xung quanh mc 8%/nm. Vo
thng 02/2009, nhm h tr thanh khon v h bt li sut cho vay,
NHNN h thp li sut hot ng vn c gi mc thp t trc
bng mt vi s iu chnh nh cho ti cui nm 2010 khi chnh sch tin
t c nh hng li.
Ngoi ra, chnh ph tung ra gi kch thch kinh t tr gi 143 nghn t
ng (tng ng 8 t la M), mt phn trong gi kch thch ny
c s dng trong chng trnh h tr li sut cho vay. Vo thng hai
nm 2009, chnh ph tung ra gi kch thch ln mt vi tr gi 1 t la
M h tr 4% li sut cho vay i vi doanh nghip. Nh , li sut
cho vay ch dao ng t 4% n 6% mt nm. Chng trnh h tr ny
tng thm ng lc pht trin cho nn kinh t v nh , trong nm
2010, tng trng GDP cao hn cc nm trc.
Chnh sch tin t ni lng cng vi tng trng tn dng v gia tng cung
tin nhanh chng l mt trong nhiu nguyn nhn dn n lm pht. Ch
s CPI tng tr li ln u tin k t nm 2009 v tng tip tc din
ra trong nm 2010 v 2011. CPI trong hai nm 2010 v 2011 ln lt t
ngng cao mc 11,75% v 18,13%.
Thc ti buc Vit Nam i hng chnh sch tin t t mc tiu u
tin cho tng trng kinh t sang u tin kim sot lm pht v n nh
kinh t v m. NHNN thc thi chnh sch tin t tht cht, tp trung
vo kim ch lm pht. K t cui nm 2010 n thng 3 nm 2012, li
sut iu hnh tng tr li. Li sut chit khu sau tng ln mc
13%. Li sut ti cp vn cng tng ln mc cao nht trong lch s 15%
vo thng 3 nm 2012. y cng l thi k li sut lin ngn hng t
mc cao nht trong vng bn nm trc .
Li sut iu hnh(%)

Li sut lin ngn hng (%)

16

16

14

14

12

12

10

10

0
01/08

01/09

01/10

LS c bn

01/11

01/12

01/13

LS ti chit khu

0
06/09

06/10

06/11

Qua m

06/12

06/13

1 thng

LS ti cp vn
Ngun: NHNN

www.VPBS.com.vn

Page | 33

Ngoi vic s dng li sut iu hnh, NHNN s dng mt cng c


khc ca chnh sch tin t cng c th trng m (OMO). NHNN bt u
ht mt lng ln tin thng qua th trng m k t nm 2010. Tng
lng tin bm ra nn kinh t trong giai on t thng 10 nm 2010 n
thng 6 nm 2011 thng qua knh mua bn li thp hn nhiu mc o
hn, dn n mc ht rng t 120 nghn t ng n 500 nghn t ng
mi thng. Li sut OMO bt u tng tr li t mc 8% vo thng 11
nm 2010 ln mc 10% mt thng sau . Vo gia nm 2011, li sut
tng ln 15%.
Nghip v mua k hn (nghn t VND)

Bm/ht trn OMO (nghn t VND)

600

100

400

09/13

06/13

03/13

12/12

09/12

06/12

03/12

12/11

09/11

06/11

03/11

09/13

06/13

03/13

12/12

09/12

06/12

03/12

12/11

09/11

06/11

03/11

12/10

-400

09/10

-200

12/10

-100

09/10

200

-200
-300

-600

-400

-800
-1,000
-1,200
Bn trn th trng m

-500
Mua trn th trng m

-600
Ngun: NHNN

Chnh sch tin t tht cht gip t l lm pht gim xung. Tuy
nhin, chnh sch ny cng lm t l tng trng GDP gim xung
cn 6,24% trong nm 2011 v 5,25% trong nm 2012. S thay i
trong mi trng li sut v tht cht vic cho vay trong lnh vc bt
ng sn nh hng xu n th trng. T l tng trng ngnh xy
dng gim t 10,06% xung m 0,97% trong nm .
lm pht b km li trong na u nm 2012 gip NHNN t tin
trong vic gim li sut. Lm pht nm 2012 gim xung ch cn
6,81%. K t thng 3 nm 2012, NHNN bt u dn dn h li sut
chit khu v li sut ti cp vn t 13% v 15% xung cn tng ng
7% v 9% vo thng 12 nm 2012.
Tn dng tng trng chm k t nm 2012 khin li sut lin ngn
hng v li sut OMO gim xung. Trung bnh, li sut qua m v li
sut lin ngn hng k hn mt thng trong na cui nm 2012 gim
xung ln lt cn 3,051% v 5,661%. Vo gia nm 2013, li sut qua
m lin ngn hng gim xung mc thp nht cn t 0,7% n 1%,
v li sut k hn mt thng lin ngn hng c lc gim xung ch
cn 2%. Trn th trng OMO, sau hn chn thng dao ng mc 14%,
li sut trng thu gim xung ch cn 5,5% vo thng 7 nm 2013
v c duy tr ti mc ny cho n hin ti.
Gn y, Vit Nam thnh cng trong vic gi ch s CPI tng nh
trong mc t 6% n 7%. Trong nm 2013, ch s CPI tng 6,6% so
vi cng k nm trc, mc thp nhp trong vng 10 nm. Li sut chit
khu v li sut ti cp vn c gi n nh trong hn 7 thng k t
thng 5 nm 2013. Trong nm nay, khi lng giao dch trn th trng
www.VPBS.com.vn

Page | 34

OMO vn mc thp. Li sut trng thu tip tc gim v hin ang


dao ng mc 5,5%.
Ngoi hi
Mt trong nhng mc tiu ca NHNN l thu hp quy m th trng ngoi
hi v qu trnh la ha. Nhm thc hin mc tiu ny, mt s quy nh
c ra:

Thng t 20/2011/TT-NHNN quy nh nhng hn mc cht ch hn


v vic mua v bn ngoi t bng tin mt ca c nhn vi cc t
chc tn dng c php.
Thng t 07/2012/TT-NHNN iu chnh tng trng thi ngoi t
cui ngy ca cc t chc tn dng t 30% gim xung cn20%
vn t c. iu lut ny s hn ch tnh trng u c ngoi t ca
cc t chc tn dng.
Cc thng t 09/2011/TT-NHNN, thng t 14/2011/TT-NHNN,
thng t 14/2013/TT-NHNN quy nh li sut ti a vi tin gi
bng USD, khin cho vic nm gi USD mang li t li nhun hn
vic nm gi VND.
NHNN yu cu t l d tr bt buc cho cc khon tin gi bng
USD cao hn so vi bng VND.
NHNN can thip vo th trng ngoi t khi cn thit bng vic trc
tip tham gia mua bn ngoi t v cam kt khng iu chnh t gi
qu mc 1% n 2%.

Nh , t l huy ng v cho vay bng ngoi t gim, v t gi


thc s n nh k t thng 03/2011.
T l huy ng v cho vay ngoi t

2012

2011

T l huy ng bng ngoi t trn tng huy ng

14,6%

19,5%

T l huy ng bng ngoi t trn tng phng tin thanh ton

12,36%

T l cho vay bng ngoi t trn tng d vay cho vay

17,5%

15,84
%
20%
Ngun: NHNN

T gi VND/USD
21,500
21,000
20,500
20,000
19,500
19,000
18,500

Ngun: NHNN

Vng
Gn y, chnh ph thc hin nhng quy nh cht ch kim sot th
trng vng. Vi vic ban hnh Ngh nh 24/2012/ND-CP, Thng t
16/2012/TT-NHNN, v Thng t 06/2013/TT-NHNN, th trng vng v c
www.VPBS.com.vn

Page | 35

bn c NHNN kim sot. Hn na, Thng t 11/2011/TT-NHNN


chm dt hot ng cho vay v huy ng bng vng, Thng t
38/2012/TT-NHNN quy nh trng thi vng ca cc t chc tn dng
(tng trng thi vng cui ngy phi nh hn 2% vn t c ca ngn
hng). Vi vic p dng cc quy nh ny, th trng vng dn tr nn n
nh, to iu kin thun li cho th trng ngoi t v t gi n nh
Khung php l
Cc ngn hng thng mi Vit Nam phi tun th theo cc quy nh php
lut quan trng nht nh sau:
Vn bn

Ni dung

Lut 46/2010/QH12

Lut ngn hng nh nc Vit Nam

Lut 47/2010/QH12

Lut Cc t chc tn dng

Ngh nh 59/2009/N-CP

Quy nh v t chc v hot ng ca ngn hng thng mi

Ngh nh 22/2006/N-CP

Quy nh v t chc v hot ng ca chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn


hng lin doanh, ngn hng 100% vn nc ngoi, vn phng i din t chc tn
dng nc ngoi ti Vit Nam.

Ngh nh 05/2010/N-CP

Quy nh vic p dng Lut Ph sn i vi cc t chc tn dng

Quyt nh 254/Q-TTg

Quyt nh ph duyt n "C cu li h thng cc t chc tn dng giai on


2011-2015

Ngh nh 141-2006-N-CP

Mc vn php nh dnh cho cc t chc tn dng

Ngh nh 69/2007/N-CP

Quy nh v vic Nh u t nc ngoi mua c phn ca NHTM Vit Nam

Thng t 13/2010/TT-NHNN

Thng t quy nh t l an ton trong hot ng ca cc t chc tn dng

Quyt nh 493/2005/Q-NHNN

Quy nh v phn loi n, trch lp v s dng d phng x l ri ro tn dng


trong hot ng ngn hng ca t chc tn dng

Quyt nh 780/Q-NHNN

Quy nh v phn loi n vi n c iu chnh k hn, gia hn n

Thng t 02/2013/TT-NHNN

Quy nh v phn loi ti sn c, mc trch, phng php lp v s dng d phng


ri ro ca cc t chc tn dng, chi nhnh ngn hng nc ngoi

Ngh nh 53/2013/N-CP

Quyt nh thnh lp cng ty qun l ti sn ca cc t chc tn dng Vit Nam

Thng t 19/2013/TT-NHNN

Quy nh v mua, bn v x l n xu ca Cng ty Qun l ti sn cc t chc tn


dng Vit Nam

Thng t 20 /2013/TT-NHNN

Quy nh v cho vay ti cp vn ca Cng ty Qun l ti sn cc t chc tn dng


Vit Nam

Thng t 14/2013/TT-NHNN

Quy nh mc li sut huy ng vn ti a bng la M ca t chc, c nhn ti


t chc tn dng

Thng t 15/2013/TT-NHNN

Quy nh mc li sut huy ng vn ti a bng ng Vit Nam ca t chc, c


nhn ti t chc tn dng

Quyt nh 750/Q-NHNN

T l d tr bt buc bng ngoi t l 6%

Thng t 08/2010/TT-NHNN

Quy nh v Kim sot c bit i vi t chc tn dng.

Ngh nh 109/2005/N-CP

Ngh nh v vic sa i, b sung mt s iu ca Ngh nh s 89/1999/N-CP


ngy 1/9/1999 v bo him tin gi .

Quyt nh 27/2008/Q-NHNN

Quyt nh v vic sa i, b sung Quy ch nghip v th trng m ban hnh


theo Quyt nh 01/2007/Q-NHNN ngy 05/01/2007.
Ngun: NHNN, VPBS tng hp

www.VPBS.com.vn

Page | 36

Ngh quyt 53/2013/N-CP v Thng t 19/2013/TT-NHNN lin quan n


Cng ty Qun l Ti sn Vit Nam s c chng ti nhc n phn sau.
Thng t 13/2010/TT-NHNN v cc im sa i c ban hnh trong
Thng t 19/2010/TT-NHNN ch yu tp trung v vic nng t l an ton
vn ti thiu v t l d n trn tng huy ng. Nhm m bo mt
ngun vn cht lng tt hn chng li cc c sc ti chnh trong
tng li, t l an ton vn ti thiu CAR c nng ln mc 9% t mc
c l 8%. Cc ngn hng c th tng t l CAR bng cch tng vn iu l
hoc ct gim cc ti sn c tnh ri ro cao. Khi tnh t l CAR, cc khon
cho vay u t chng khon c xp vo ti sn C c h s ri ro l
250% khin cho dng vn t ngn hng vo th trng chng khon b
thu hp li. Mt im quan trng trong thng t l t l cp tn dng so
vi ngun vn huy ng i vi ngn hng l 80% v i vi cc t chc
tn dng l 85%.
Mt quy nh quan trng na l Quyt nh 493/2005/Q-NHNN ngy
22/04/2005 (Quyt nh 493), c sa i v b sung bi Quyt nh
18/2007/Q-NHNN ngy 25/04/2007 ca Ngn hng Nh nc (Quyt
nh 18). Theo hai quyt nh ny, cc khon cho vay s c phn loi
theo cht lng n thnh 5 nhm vo cui mi qu trong ba qu u v
vo thng th hai ca qu bn.
STT

Nhm n

N tiu chun

N cn ch

N di tiu chun

N nghi ng

N c kh nng mt vn

T l d phng
0%
5%
20%
50%
100%
Ngun: NHNN

Vic tnh ton mc d phng c da trn tng d n v ng trc cho


khch hng v cc t chc tn dng khc v kt qu nh gi phn loi
cht lng n. Cc khon vay thuc nhm 3, 4, 5 c xp vo nhm n
xu. Phng php phn loi cc khon vay ph thuc vo la chn ca
tng ngn hng, hoc theo phng php nh tnh hoc theo phng php
nh lng. Hin ti, ch c ngn hng MBB, BIDV, v VCB thc hin phn
loi n theo phng php nh tnh theo iu 7 Quyt nh 493, cc ngn
hng cn li u dng phng php nh lng theo iu 6.
Mt d tho c son bi y bn chng khon nh nc (UBCKNN)
c trnh ln Chnh Ph vo gia thng 11. Nu d tho c thng qua
nh ng d kin vo u nm 2014, n s tng mc s hu ca nc
ngoi cc ngn hng thng mi ln 49%. Mc gii hn hin nay l 30%
c phn c quyn biu quyt cho cc nh u t nc ngoi v c th l
20% cho cc nh u t chin lc nc ngoi theo Ngh nh
69/2007/N-CP. Hn mc hin nay c cho l mt ro cn i vi u t
ca nc ngoi vo Vit Nam. Tnh n 30/06/2013 c 10 ngn hng
thng mi Vit Nam s dng ht hn mc s hu nc ngoi dnh cho
nh u t chin lc nh bng tng hp di y:

www.VPBS.com.vn

Page | 37

Cc NHTM s dng ht hn mc s hu ca nh u t chin lc nc


t
Ngn hng
Th t
Ngn hng
ngoi Th
(30/06/2013
1

CTG

TCB

Oceanbank
Sea Bank

VCB

Sourthern Bank

ABB

VIB

EIB

10

VPB
Ngun: VPBS tng hp

Ngy 22/11/2013, OCBC bn ton b c phn ti VPBank (14,88%)


sau hn by nm nm gi. S c phn ny c bn cho cc nh u
t c nhn trong nc, do lm gim t l s hu ca c ng nc
ngoi ti VPBank xung bng khng. VPBank nhn nh s thoi vn ca
OCBC gii phng gii hn gp vn ca nh u t nc ngoi ti
VPBank v gip ngn hng c c hi tm kim i tc chin lc mi ph
hp hn trong thi gian ti.
KT QU HOT NG
So snh ROA & ROE
ROA v ROE bt u gim
t nm 2011. NHTMCP c t
l ROA v ROE trung bnh
thp nht v dao ng nhiu
nht do kt qu kinh doanh
yu km ca mt s NHTMCP
nh.

T l ROA v ROE trung bnh ca tt c cc t chc tn dng gim


trong nm 2013. Xu hng i xung ny bt u t nm 2011 phn ln
cc ngn hng. V tng th, NH nc ngoi v ngn hng lin doanh c t
l ROA cao nht nhng ROE li thp nht, cho thy NH nc ngoi v
ngn lin doanh s dng t n by ti chnh hn cc ngn hng trong
nc. Gia khu vc NHTMNN v NHTMCP, NHTMNN c t l ROA v ROE
cao hn.

T l ROA & ROE trung bnh ngnh 2012 & Q3 2013


12%
10%
8%
NHTMNN

6%

NHTMCP
4%

NHLD, NHNNg

2%
0%
2012

Q3/2013
ROA

2012

Q3/2013
ROE
Ngun:NHNN

Khi chng ti so snh cc NHTMNN vi cc NHTMCP ln trong mt khong


thi gian di hn, chng ti nhn thy mt bc tranh khc. T nm 2008
n nm 2011, phn ln cc NHTMCP u c t l ROA v ROE cao hn.
Tuy nhin, cc ngn hng ny ngoi tr MBB u gp kh khn trong nm
2012 v na u nm 2013.
Bn di l t l ROA v ROE i vi mt s NHTMNN (CTG, BIDV, VCB)
v mt s NHTMCP (su ngn hng ln nht).
www.VPBS.com.vn

Page | 38

ROA

ROE

3%

35%

3%

30%

2%

2008

2%

2009

1%

2010

1%

2011

2008

20%

2009

15%

2010

10%

2011

5%

2012

0%

25%

2012

0%

Ngun: Bo co ti chnh ca cc ngn hng

Vi bin ng cao hn t l ROA v ROE, cc NHTMCP r rng tim n


nhiu ri ro hn NHTMNN.
Phn tch Dupont
T l ROE chu tc ng t ba yu t: kh nng sinh li, vng quay ti sn
v n by ti chnh. Chng ti xem xt ba yu t ny gii thch t l
ROE ca mt s ngn hng.
Phn tch Dupont giai on 2011-2012
Ngn hng
CTG

T sut li nhun
2011 thun2012
10,6%

Tng vng quay ti sn


2011

11,2%

0,14

BIDV

6,6%

7,6%

0,13

VCB

11,0%

11,9%

0,11

ACB

11,9%

3,6%

0,11

STB

21,2%

24,5%

0,13

MBB

14,9%

13,7%

0,12

EIB

16,3%

12,0%

0,12

SHB

9,2%

0,2%

0,13

H s nhn vn

ROE

2012
0,11
0,11
0,08

2011

2012

2011

2012

17,7

15,5

26,7%

19,8%

15,9

17,5

13,2%

10,1%

0,08
0,09
0,09

13,7

11,1

17,0%

12,5%

20,8

18,6

27,5%

6,4%

0,09
0,12
0,12
0,11

10,3

10,4

29,4%

31,2%

13,4

14,0

23,0%

20,5%

0,11
0,10
0,10
0,12

10,6

11,0

20,4%

13,3%

12,2

12,2

15,0%

0,3%

15,1

14,0

28,8%

5,9%

14,4

13,8

22,3%

13,3%

3,41

2,93

6%

9%

TCB

14,4%

4,0%

0,13

Trung bnh

12,9%

9,9%

0,13

0,12
0,11
0,11
0,10

lch

4,32%

7,15%

0,01

0,01

Ngun: Bo co ti chnh cc ngn hng, VPBS tng hp


Da vo phn tch Dupont,
STB l ngn hng c kt qu
kinh doanh tt nht, v t
sut li nhun thun l yu
t chnh ca ROE.

T sut li nhun gim trung bnh 3 im phn trm, t 12,9% nm 2011


xung cn 9,9% nm 2012. Trong khi bu khng kh m m bao trm
ton b ngnh ngn hng nm 2012, mt vi ngn hng vn hot ng
tt, tng trng li nhun cao hn nh CTG, BIDV, VCB, STB. Trong s
, t sut li nhun ca STB l n tng nht, vi t sut li nhun
thun mc 24,5%, cao gn gp hai ln so vi ngn hng xp v tr th
hai v kh nng sinh li (MBB 13,7%).
Tng vng quay ti sn cng gim t 0,10 nm 2012 t mc 0,13 nm
2011. Xu hng i xung ca tng vng quay ti sn cng tng t nh
ca t sut li nhun, tuy nhin chng ti nhn thy tng vng quay li
nhun c tnh tng ng cao hn gia cc ngn hng. lch chun ca
tng vng quay ti sn ch l 0,1% trong c hai nm, trong khi lch
chun ca t sut li nhun thun l hn 4% v 7% tng ng nm 2011
v 2012.

www.VPBS.com.vn

Page | 39

n by ti chnh gim t 14,4 ln nm 2011 xung 13,8 ln nm 2012.


S suy gim c ba yu t dn n s st gim ng k ca t l
ROE, t 22,3% nm 2011 xung ch cn 13,3% nm 2012, tuy nhin h
s nhn vn gim xung thc cht li l tn hiu tt trong hot ng ngn
hng. H s nhn vn thp hn ngha l ngn hng s dng t n by ti
chnh hn, t l CAR cng v th cao hn.
Trong hai nm lin tip, STB c
nht vi tng vng quay ti sn
vi cc ngn hng cng ngnh.
rng STB l ngn hng c kt
nhun thun l mt yu t quan

t sut li nhun thun v t l ROE cao


cao hn v n by ti chnh thp hn so
Da vo phn tch Dupont, chng ti tin
qu kinh doanh tt nht v t sut li
trng ca t l ROE.

Bo co kt qu hot ng kinh doanh


Cu trc thu nhp
Cu trc thu nhp ca ngn hng thng n t thu nhp li thun, ph v
hoa hng, li (l) t hot ng u t nh kinh doanh ngoi hi, chng
khon, c tc t gp vn, mua c phn v cc thu nhp khc. i vi
phn ln ngn hng Vit Nam, ngun thu nhp chnh vn l thu nhp li
thun, chim khong 86% tng thu nhp. Nu xem xt trong khong thi
gian di hn, chng ti thy rng t l ny ang tng cao ng ngc nhin
trong khi thu nhp t u t v t cc ngun thu khc gim mnh.
Cu trc thu nhp ca ngn hng nm 2012

So snh thu nhp ngoi li nm 2012


Quc gia

T l thu nhp ngoi li

Vit Nam

14%

33%

60%

Trung Quc

21%

40%

Singapore

40%

Thi Lan

36%

100%
80%

20%
0%
-20%

CTG BIDV VCB ACB STB MBB EIB SHB TCB


Ngun: Bo co ti chnh, VPBS tng hp
Thu nhp li
Thu nhp ngoi li

Cu trc thu nhp cha c


a dng ha bng cc ngn
hng trong khu vc. Thu
nhp li vay vn l ngun thu
chnh ca phn ln cc ngn
hng

Ngun: KPMG

So snh vi cc nc pht trin hn trong khu vc Chu - Thi Bnh


Dng, t l ny thc s cao. V d, cc ngn hng Thi Lan c 64% thu
nhp t li vay, 36% cn li l t thu nhp ngoi li. iu ny cho chng
ta thy r rng hot ng ca cc ngn hng Vit Nam vn cha a dng
ha v pht trin bng.
Nu chng ti phn chia thu nhp ngoi li thnh cc phn nh nh ph v
hoa hng, u t th phn thu nhp u tin c v n nh hn phn th
hai. Ph v hoa hng gia tng trong nm 2009 nhng bt u gim t
n nay. phn ln cc ngn hng, t l doanh thu t ph v hoa hng
nm 2012 ch bng mt na con s ca nm 2009. Ngn hng c phn
doanh thu t ph v hoa hng cao nht l STB; cn VCB l ngn hng c
ngun doanh thu t hat ng ny n nh nht.

www.VPBS.com.vn

Page | 40

T l thu nhp t ph trn tng thu nhp hot


ng (%)

Xu hng c cu thu nhp

30%
100%

25%

80%
60%

20%

40%
15%

20%
0%

10%

2008

2009

2010

2011

2012

Thu nhp li vay

5%

Doanh thu t ph
0%

Thu nhp u t v thu nhp khc


STB BIDV TCB MBB VCB CTG SHB ACB EIB
2008

2009

2010

2011

2012
Ngun: Bo co ti chnh ngn hng, VPBS tng hp

Thu nhp t u t v thu nhp khc, vn c coi l ri ro hn, thc s


bin ng nhiu hn. T ch chim 26% tng thu nhp nm 2008, t
trng nhm ca ny gim xung ch cn hn 2% nm 2011. V mt phn
ln cc khon u t ca cc ngn hng l cc c phiu nim yt v
cha nim yt, s gim st ny khng c g bt ng khi th trng chng
khon Vit Nam suy gim ng k t nm 2008.
T l thu nhp li thun
NIM ca nm 2013 d kin
thp hn nm 2012.

www.VPBS.com.vn

T l thu nhp li thun (NIM) l mt thc o quan trng nh gi


tnh hnh kinh doanh ca mt ngn hng, c bit l v kh nng sinh li.
Theo mt kho st gn y ca KPMG, NIM nm 2012 ch cao hn mt
cht so vi nm 2011 v NIM ca nhng ngn hng nh hn tuy cao hn
nhng cng km n nh hn. NIM trung bnh ca bn NHTMNN l 4,01%
trong khi NIM ca nhng ngn hng c s vn t c nh hn 3.500 t
VND t 5,68%.

Page | 41

T l thu nhp li thun giai on 2011-2012

14%
12%
10%
8%
6%
4%

2011

Western Bank

PG Bank

Bao Viet Bank

Nam A Bank

Viet Capital Bank

Navibank

Kien Long Bank

Saigon Bank

OCB

Dai A Bank

MHB

MDB

Ocean Bank

PNB

VIB

An Binh Bank

VPB

Seabank

LienVietPostBank

TCB

MSB

SHB

ACB

SCB

MBB

EIB

STB

BIDV

VCB

CTG

-2%

Agribank

0%

Dong A Bank

2%

2012

Ngun: KPMG

Trong chn ngn hng ln c chng ti nhc n trong bo co, tnh n


cui nm 2012, STB dn u nhm vi NIM t 5,29%, nhng MBB li
l ngn hng c NIM trung bnh cao nht trong nm nm gn y. NIM
ca cc ngn hng trong na u nm 2013 rt thp v chng ch bao
gm doanh thu t li ca na nm. Nu chng ti nhn i NIM ca na
u nm 2013 c tnh NIM ca c nm 2013, kt qu ny s thp hn
nm 2012 phn ln cc ngn hng. Da vo tnh ton ca chng ti,
NIM trung bnh nm 2013 ca chn ngn hng ln l 3,13% so vi con s
3,48% ca nm 2012.
T sut thu nhp li thun giai on 2008-2013
2008

2009

2010

2011

2012

CTG

4,13%

2,13%

4,14%

5,07%

4,02%

2013E
3,83%

BIDV

2,91%

2,69%

2,89%

3,41%

2,16%

2,75%

VCB

3,31%

2,89%

3,08%

3,85%

2,90%

2,49%

ACB

3,42%

2,57%

2,73%

3,41%

3,72%

3,00%

STB

2,08%

3,26%

3,59%

4,74%

5,29%

5,13%

MBB

4,27%

3,51%

4,34%

4,66%

4,54%

3,81%

EIB

3,70%

4,06%

3,35%

3,73%

3,12%

2,14%

SHB

1,46%

3,50%

3,46%

3,50%

2,26%

2,05%

TCB

3,84%

3,59%

2,93%

3,62%

3,28%

2,96%

Trung bnh

3,23%

3,13%

3,39%

4,00%

3,48%

3,13%

Ngun: Bo co ti chnh ngn hng, VPBS tng hp

Theo nh ngha, t sut thu nhp li thun l li sut thun trn tt c


cc ti sn sinh li. N c tnh bng hiu ca thu nhp li tr i chi ph
li, sau chia cho tng ti sn sinh li trung bnh. Bi vy, c c
NIM cao hn, cc ngn hng cn phi tip cn c ngun vn r hn v
cho vay mc li sut cao hn.
Xt n chi ph vn, NHTMNN
c li th hn NHTMCP ni
chung.

www.VPBS.com.vn

Chi ph vn ca ngn hng bao gm chi ph t nhiu loi ngun vn sinh


li khc nhau. C th chng bao gm chng ch tin gi, tin gi c k
hn, tin gi khng k hn, vay lin ngn hng, tri phiu do ngn hng
pht hnh. Cc NHTMNN nhiu khi c nhn vn u i t chnh ph
cho vay cc khu vc kinh t c tr cp hoc theo mt chng trnh kch
Page | 42

thch kinh t no . Nhng ngun vn ny thng c chi ph thp. Hn


na, NHTMNN c li th hn NHTMCP trong vic huy ng vn bi h c
mng li chi nhnh v phng giao dch rng khp c nc v c bit
n nhiu hn.
Chi ph vn (%)
(%)
2008
2009

Chi ph vn nm 2012
2010

2011

2012

BIDV

7,80

5,80

6,84

9,06

5,20

VCB

5,67

4,12

4,87

7,05

6,29

EIB

MBB

7,08

4,52

6,72

7,89

6,47

ACB

CTG

8,50

2,82

7,36

9,85

7,52

TCB
CTG

TCB

10,28

6,50

7,00

9,72

7,70

ACB

9,35

6,04

6,80

9,03

7,82

EIB

9,90

5,57

5,63

9,40

8,40

STB

10,46

6,42

7,18

9,95

8,76

SHB

10,43

5,60

7,14

10,67

9,59

SHB
STB

MBB
VCB
BIDV
0%

2%

4%

6%

8%

10%

Ngun: Bo co ti chnh ca ngn hng, VPBS tng hp

Phn thu nhp li bao gm li nhn c t cc ti sn sinh li nh cho


vay khch hng, tri phiu chnh ph v tri phiu cng ty, cc khon tin
gi v cho vay cc t chc tn dng khc. Trong khi cc khon cho vay
khch hng v tri phiu cng ty c nhiu ri ro hn, cc khon ny
thng c li sut cao hn. Nu ngn hng mun c li hn, h cn phi
u t vo cc ti sn ri ro hn. Khi chng ti theo di t l NIM ca
cc ngn hng v t l tri phiu Chnh ph trong tng ti sn ca cc
ngn hng, mi quan h ri ro - li nhun khng thc s th hin y.
V d, nm 2012, MBB gi gn 21% ti sn l tri phiu chnh ph, mt t
l cao hn khi so snh vi con s 1,35% ca EIB. Tuy nhin, NIM ca MBB
(4,54%) li cao hn NIM ca EIB (3,12%).
Bng cn i K ton
Cu phn ti sn
Bng cn i ti sn ca ngn hng thng bao gm:

www.VPBS.com.vn

Tin mt, vng bc, qu


Tin gi ti NHNN
Tin gi v cho vay cc t chc tn dng khc
Cho vay v ng trc khch hng
Chng khon u t (chng khon kinh doanh, chng khon u
t sn sng bn, chng khon gi n ngy o hn)
Gp vn v u t di hn
Ti sn c nh
Cc ti sn khc
Ti cc ngn hng Vit Nam, ba nhm chim t trng ti sn ln
nht bao gm: Cho vay v ng trc khch hng, tin gi v cho
vay cc t chc tn dng khc v chng khon u t.

Page | 43

Ti sn ca cc ngn hng giai on 2011-2012

Tin mt, vng bc, qu

100%
90%
20%

14%

Tin gi ti NHNN

80%
Tin gi ti v cho vay cc TCTD
khc

70%
60%
50%

53%

57%

Cho vay v ng trc cho khch


hng

40%

Chng khon u t (CKT sn


sng bn, CKT gi n ngy
o hn)

30%

Gp vn v u t di hn

20%
13%

14%

Ti sn c nh

10%
Cc ti sn khc

0%
2011

2012
Ngun: KPMG

Xu hng d nhn thy nht l t l gim dn ca cc khon tin gi


lin ngn hng, t 20% nm 2011 xung cn 14% nm 2012. S thiu
thanh khon vo nm 2011 khin cc ngn hng ph thuc vo th
trng lin ngn hng lm ngun cung cp vn chnh. Tuy nhin, nh
huy ng tng trng nhanh hn tn dng, p lc thanh khon c
ci thin vo nm 2012, cng s ban hnh Thng t 21/2012/TT-NHNN
khin cho vic vay v cho vay lin ngn hng b hn ch, nhu cu vay
lin ngn hng cng thu hp li.
Mt din bin quan trng khc ca bng cn i k ton ca cc ngn
hng gn y l khi lng tri phiu Chnh ph m cc ngn hng nm
gi. Nu nh nm 2012 nh du mt nm vi t l tng trng tn dng
thp nht trong 20 nm, cng l nm chng kin s u t vo tri
phiu Chnh ph cao k lc ton h thng ngn hng. Trong 150 nghn
t VND tri phiu c pht hnh nm 2012, 78% trong s c mua
bi cc ngn hng trong nc, ch c 11% c mua bi cc NH nc
ngoi. Con s ny trong ba qu u nm 2013 khng km n tng, vi
140 nghn t VND tri phiu c pht hnh v 88% trong s c
ngn hng nm gi.

www.VPBS.com.vn

Page | 44

u t vo Tri phiu Chnh ph (triu ng)


Ngn hng

2008

2009

2010

2011

2012

Na u 2013

CTG

37.551.913

27.939.579

33.350.818

38.528.334

46.722.304

48.587.514

BIDV

27.293.537

21.894.862

19.086.705

25.065.360

40.533.598

56.021.385

VCB

22.433.043

13.420.652

10.540.235

13.331.455

62.453.801

49.664.339*

ACB

12.082.303

13.653.321

9.650.085

9.332.918

14.530.536

19.059.691

STB

1.726.228

2.135.629

4.046.212

7.180.072

11.167.819

13.769.339

MBB

6.495.633

5.714.941

8.293.881

10.519.788

36.501.268

40.758.494

EIB

4.482.626

2.929.823

2.277.461

1.641.085

2.289.675

1.453.000

475.340

1.040.500

1.350.000

1.950.000

5.816.933

6.475.811

SHB
TCB
Tng gi tr
T l tng
trng

2.105.212

6.704.716

8.270.717

15.253.214

7.897.076

10.848.266

114.645.835

95.434.023

96.866.114

122.802.226

227.913.010

204.776.713

-16,76%

1,50%
26,78%
85,59%
-10,15%
Ngun: Bo co ti chnh cc ngn hng, VPBS tng hp
Ghi ch: *VPBS c tnh

Tng gi tr tri phiu Chnh ph c chn ngn hng mua trong nm


2012 l 105 nghn t VND, tng 86% so vi nm 2011, chim 70% tng
s tri phiu c pht hnh, hay 90% tng s tri phiu c nm gi
bi cc ngn hng trong nc. Trong chn ngn hng ny, VCB nm gi s
lng tri phiu Chnh ph ln nht, t hn 62 nghn t VND ti thi
im cui nm 2012. Nu chng ti nhn vo t l tri phiu Chnh ph
trn tng ti sn, MBB c t trng ln nht (20,8%), theo sau l VCB
(15%) v CTG (9,3%).
Cc ngn hng thng mi
mua phn ln tri phiu
Chnh ph. Gn y, chng
ti chng kin s gia tng
ng k u t vo tri phiu
Chnh ph trn bng cn i
k ton ca cc ngn hng.

So vi cc knh u t khc, tri phiu Chnh ph c nhiu u im ln v


cc t chc tn dng khng b gii hn v s lng tri phiu Chnh ph
nm gi. Trong khi , tri phiu cng ty, tn dng v cho vay lin ngn
hng u b hn ch bi quy nh v trch lp d phng v cc ch s an
ton hot ng.
So vi li sut th trng, li sut tri phiu Chnh ph vn sinh li nhiu
hn. Ti thi im ny, cc ngn hng thng mai ang huy ng li
sut 7,6%/ nm. Khi u t vo tri phiu Chnh ph, li sut ny l 7,4%
n 7,9%/nm. Nu nhng tri phiu ny c dng hon i vi
NHNN mc li sut ti chit khu l 5%/nm, n s sinh li m khng c
cht ri ro no.
Tri phiu Chnh ph c ghi nhn 100% trn s sch phn ti sn
C v c tnh thanh khon tng ng tin mt. N gip ngn hng
m bo t l chi tr cho cc khon i vay ngn hn v kh nng sinh li.
V khi li sut th trng thp i, gi cc ti sn ny s tng ln.
C nhiu quan im khc nhau lin quan n xu hng ny. C quan im
cho rng tri phiu Chnh ph (n cng) ang ln p tn dng cho khu vc
t nhn. H qu l, cc doanh nghip v c nhn gp kh khn hn
tip cn ngun vn v phi chu mc li sut cao hn. Mt quan im
khc li cho rng l vic thng thng khi ngn hng mua tri phiu
Chnh ph v l mt cch gin tip u t vo nn kinh t. Chnh
ph c th s dng vn t tri phiu u t vo c s h tng, cng
trnh cng cng.v.v. Tuy nhin chng ti nghing v quan im th nht
hn v u t cng lu nay vn b coi l thiu hiu qu.

www.VPBS.com.vn

Page | 45

nh gi cht lng tn dng


Cu trc cc khon vay dn cn bng hn trong nhng nm gn y.
T l cc khon vay dnh cho khu vc doanh nghip nh nc gim i v
t l dnh cho khu vc ngoi quc doanh tng. y l mt du hiu ci
thin trong h thng ngn hng.
Hn na, t trng cc khon vay, mc d khng thay i nhiu, phn
b tng dn cho khu vc nng nghip, nng lm nghip, nui trng thy
sn, v cc dch v khc. Nhng ngnh ny ang hot ng tng i tt
v th hin kh nng phc hi trong mi trng kinh doanh kh khn. Bi
vy, m rng cho vay cho nhng ngnh ny thc t l mt iu tt cho
cc ngn hng.
Phn loi khon vay theo i tng khch hng

100%
80%
60%

36,6%

38,9%

42,2%

44,5%

48,6%

40%
20%

35,1%

33,2%

29,5%

26,9%

2007

2008

2009

2010

0%

40,8%

17,2%

18,0%

2011

2012

Ngun: y ban gim st ti chnh quc gia

Phn loi khon vay theo lnh vc kinh doanh


2012

2011

9,6%

8,8%
24,9%

10,5%

28,0%

28,1%
29,3%

29,9%

5,6%
21,7%

Thng 9/2013

4,3%
9,0%

19,5%

29,0%
4,0%

9,3%

18,8%

9,5%

Ngun: NHNN

Mc d c cu ti sn ton h thng ngn hng ang c ci thin, t l


n xu vn ang tng ln. Chng ti s tho lun v n xu mt phn
ring trong bo co ny.
C cu n
Hai ngun vn chnh ca ngn hng l huy ng t khch hng v cc
khon vay t cc t chc ti chnh khc. T trng tng ln ca phn huy
ng t khch hng v t trng gim xung ca cc khon vay lin ngn
www.VPBS.com.vn

Page | 46

hng l trng khp vi nhng g c gii thch phn trn v c cu ti


sn ngn hng.
C cu N giai on 2011- 2012

100%
90%

Cc khon n khc

80%
Pht hnh giy t c gi

70%
60%
50%

59%

70%

40%

Vn ti tr t chnh ph, t
chc nc ngoi v cc
TCTD khc
Tin gi ca khch hng

30%
20%

Tin gi cc TCTD khc

19%
15%

10%
0%
2011

2012
Ngun: KPMG

RI RO V NHNG VN KHC
Ri ro thanh khon
Nm 2011 din ra cuc
khng hong thanh khon do
s bt cn xng k hn v
quy nh ca NHNN v trn
li sut huy ng.
Thanh khon ca cc ngn
hng c ci thin v
by gi ang thc s "d
tha".

Ri ro thanh khon rt c trng trong hot ng ca cc ngn hng


thng mi v c coi l ni s hi ln nht ca cc ngn hng. Ri ro
thanh khon khng ch e da s an ton ca tng ngn hng m cn lm
tn hi n s an ton ca ton h thng. Ri ro thanh khon pht sinh
khi ngn hng khng c kh nng b p s gim st vn huy ng hoc
khng th cung cp vn cho s gia tng ti sn. Khi mt ngn hng thiu
thanh khon, n khng th cung cp tin mt cho d c tng huy ng
hay chuyn i ti sn ngay lp tc, mt mc chi ph hp l, t nh
hng kh nng sinh li v tng ri ro v n. Nhng nguyn nhn chnh
dn n ri ro thanh khon l do ti sn ca ngn hng thng t thanh
khon hn n phi tr ca ngn hng . Mt phn ln ca n phi tr
ca ngn hng l cc khon huy ng t khch hng thng c th b rt
ra trc ngy o hn. Ngc li, ti sn ca ngn hng l cc khon cho
vay vi thi hn c nh, v him khi cc ngn hng nhn c c khon
tin trc ngy o hn.
Chng ti trc ht xem xt c cu tin gi v cho vay ca ngn hng.
Cc khon cho vay ti cc ngn hng Vit Nam nm 2011 c phn chia
theo k hn gm cc khon vay ngn hn (59%), vay trung hn (14%),
vay di hn (27%). Ngun vn ca cc ngn hng ch yu l t tin gi
ca dn c v t chc kinh t, tin gi khng k hn v tin gi ngn hn.
T trng cc khon huy ng trung v di hn ch chim 16% tng huy

www.VPBS.com.vn

Page | 47

ng. Bi vy, r rng ton b h thng ngn hng phi s dng khong
25% ngun vn ngn hn cho cc khon vay trung v di hn. Mc d c
s khng cn xng v k hn, n dng nh khng qu t v mt phn
cc khon huy ng ngn hn thng c ti gia hn.
Phn loi Khon vay theo k hn - 2011

Phn loi Tin gi theo k hn - 2011


Trung &
di hn
16%

Khng
k hn
16%

Di hn
27%
Trung
hn
14%

Ngn
hn
59%

Tin gi
n hn
2%
Tin gi
nhu cu
c bit
1%

Ngn
hn
65%

Ngun: StoxPlus

Nhng l do no khc c th gii thch cho cuc khng hong thanh khon
nm 2011? Vo thng ba v thng chn nm 2011, NHNN ban hnh Thng
t 02 v Thng t 30 quy nh trn li sut cho tt c khon tin gi c k
hn v khng k hn. Nhng quy nh ny loi b mt cch hiu qu
s cnh tranh gia cc ngn hng trong vic huy ng vn, t cc
NHTMCP nh trong tnh trng khng an ton. cng mt mc li sut
ging nhau, cc khon tin gi chy t cc ngn hng nh v cc ngn
hng ln, ni c coi l an ton hn. Cc NHTMCP nh gp nhiu kh
khn thu ht tin gi v phi da vo th trng lin ngn hng
m bo thanh khon trong khi cc NHTMCP ln v NHTMNN hng li ln
t mc li sut lin ngn hng tng cao. Bi vy, cuc khng hong thanh
khon ch yu xy ra cc NHTMCP nh ch khng phi ton b h
thng.
Quy nh
Thng t
02/2011/TTNHNN
Thng t
30/2011/TTNHNN

Ngy
3/3/2011
1/10/2011

K hn

VND

Tt c cc k hn

14%

Khng k hn hoc k hn di mt thng

6%

K hn ln hn mt thng

14%
Ngun: NHNN

T trng cc khon tin gi trong ngn hn c s dng cho vay


trung v di hn cc ngn hng thng mi Vit Nam gn y gim
xung quanh mc 18%-20% (theo thng k ca NHNN), ch bng mt
na so vi nm nm trc. Mt iu cng ng ch l t l m cc
khon tin gi ngn hn c dng cho vay trung v di hn cc ngn
hng nc ngoi, ngha l cc NH nc ngoi c ngun vn huy ng
trung v di hn ln hn cc khon cho vay trung v di hn. Bi vy, khi
so snh vi NH nc ngoi, NHTMNN v NHTMCP vn c nhiu ri ro v
thanh khon hn.

www.VPBS.com.vn

Page | 48

Cc loi ngn hng

% tin gi ngn hn c dng cho cc khon vay


09/2013
12/2012
trung v di
hn

NHTMNN

22,28

21,45

NHTMCP

18,39

17,60

NH nc ngoi

-3,66

-2,03
Ngun: NHNN

Liu cc ngn hng c th huy ng c nhiu ngun vn di hn hn


trong tng lai gn hay khng? C l s khng d dng. L do nm s
thiu nim tin vo h thng ngn hng v ng cong li sut thng
xuyn i ngang v khng n nh, khin cho ngi dn v doanh nghip
rt thn trng v a thch gi tin trong ngn hn hn di hn.
Chng ti c th nhn thy iu ny t l cho vay trn huy ng. Theo
s liu ca IMF, trc nm 2006, t l cho vay trn huy ng trung bnh
cc ngn hng thng mi Vit Nam ri vo khong 90%. Tuy nhin,
trong nhng nm gn y, t l ny tng vt ln hn 100%. V l
thuyt, cc ngn hng thng mi Vit Nam ang cho vay qu mc, bi
vy gy nh hng tiu cc ln thanh khon h thng. Mt ngun vn
khc ca ngn hng c th dng m rng danh mc cho vay thng l
cc khon vay t th trng lin ngn hng v t vic pht hnh giy t c
gi.
Do chng ti khng th tip cn ti tt c cc d liu phn loi cc khon
vay v tin gi cc cc ngn hng tnh t l ny theo iu 18, Thng
t 13/2010/TT-NHNN c sa i theo Thng t 19/2010/TT-NHNN,
chng ti c tnh v t l cho vay trn huy ng nh sau:

Cc khon cho vay (t s) bao gm: cho vay khch hng v tri
phiu cng ty, chng ti loi tr cc khon vay t th trng lin
ngn hng v cc ti sn ngoi bng.
Cc khon huy ng (mu s) bao gm: tin gi ca khch hng
v cc giy t c gi.

T l Cho vay trn Huy ng


140%
120%
100%

2008

80%

2009

60%

2010

40%

2011
2012

20%
0%
CTG

VCB

TCB

ACB

MBB

EIB

STB

SHB

Ngun: Bo co ti chnh ca ngn hng, VPBS tng hp

Chng ti nhn thy CTG duy tr t l cho vay trn huy ng cao nht,
theo sau l EIB. c bit, CTG c t l cho vay trn huy ng cao hn
100% trong sut nm nm qua.
Da trn t l ti sn c tnh thanh khon cao trn tng ti sn, ACB,
STB, SHB, v BIDV c tnh thanh khon kh thp, trong khi MBB c t l
thanh khon cao nht.
www.VPBS.com.vn

Page | 49

Ti sn c tnh thanh khon cao trn tng Ti sn


2008

2009

2010

2011

2012

1H2013

CTG

35,11%

29,08%

32,80%

32,38%

29,02%

31,41%

BIDV

31,63%

27,39%

27,71%

24,93%

26,21%

26,25%

VCB

47,86%

42,96%

40,94%

41,25%

40,08%

44,11%

ACB

57,23%

46,46%

47,26%

43,41%

34,00%

27,63%

STB

41,02%

35,86%

40,23%

34,64%

28,35%

24,51%

MBB

73,47%

80,85%

77,55%

77,35%

70,29%

66,42%

EIB

51,62%

37,33%

46,35%

54,68%

49,80%

41,41%

SHB

39,40%

44,77%

41,56%

48,49%

39,55%

30,36%

TCB

50,77%

48,60%

56,68%

56,17%
49,37%
46,38%
Ngun: Bo co ti chnh ngn hng, VPBS tng hp

Ri ro li sut
Li sut cho vay v huy
ng, cng nh chnh lch
li sut tri qua nhiu
bin ng bt li.

Ri ro li sut lin quan n mc b nh hng ca tnh trng ti


chnh ca mt ngn hng khi li sut c nhng bin ng bt li. Ri ro
ny nh hng ti c li nhun ca mt ngn hng v c gi tr kinh t
ca ti sn, n phi tr v cc ti sn ngoi bng. Mc d ri ro ny l
mt phn thng thng ca hot ng ngn hng, ri ro li sut qu
mc c th to ra mi e da ln ln ngun vn v li nhun ca mt
ngn hng.
Nhng nguyn nhn chnh gy ra ri ro li sut bao gm:

Din bin bt ng ca li sut cho vay v huy ng


Cho vay v huy ng da trn nhng li sut khc nhau (c nh
hoc th ni)
Chnh lch li sut (mc chnh lch gia cc ti sn v ngun
vn nhy cm vi li sut)

Din bin li sut Vit Nam k t nm 2004 tri qua nhiu thay i,
c bit l giai on t 2007 n 2010. Li sut cho vay v huy ng
trung bnh hng nm t mc thp, ln lt mc 6,2% v 9,7% nm
2004, ln cao ti 14% v 17% tng ng nm 2011. Li sut cho vay
v huy ng khng phi lun lun di chuyn song song, khin cho li
nhun bin trung bnh (li sut cho vay - li sut huy ng) dao ng t
1,9% nm 2010 n 3,9% nm 2005. Biu theo thng cn thy s ln
xung thm ch cn bt li hn. Li sut cho vay v mc li bin rng
chm ngng cao nht vo thng 03/2005, ln lt mc 22% v 10%.
Nhng n na cui nm 2008, cc ngn hng nng li sut huy ng
ln nhm thu ht tin gi. Li bin c thu hp li thp mc k lc, ch
cn khong 1-2%. Vi n lc ca chnh ph nhm bnh n kinh t bng
cch iu chnh li sut, quy nh trn li sut huy ng, li sut ti cp
vn, li sut chit khu, v.v., din bin li sut dng nh n nh hn
v mc li bin n nh dn k t 2011. Trong nm 2013, do tng
trng tn dng kh chm, t sut ny i xung v xu hng ny c
kh nng tip tc n t nht su thng u nm 2014.

www.VPBS.com.vn

Page | 50

Li sut Cho vay v Huy ng hng nm


18%
16%
14%
12%
10%
8%
6%
4%
2%
0%

17,0%

15,8%
11,0%

9,7%

7,1%

6,2%
3,6%
2004

3,9%
2005

11,2%

11,2%

7,6%

13,5%

13,1%
14,0%

10,1%

7,5%

3,5%
2006

12,7%

10,5%

11,2%

7,9%
3,7%

2007

3,1%
2008

2,2%
2009

3,0%

1,9%
2010

2011

3,0%
2012

Ngun: WDI

Li sut Cho vay v Huy ng hng thng


25%
20%
15%
10%
5%
09/2012
11/2012
01/2013
03/2013
05/2013
07/2013

09/2011
11/2011
01/2012
03/2012
05/2012
07/2012

09/2010
11/2010
01/2011
03/2011
05/2011
07/2011

09/2009
11/2009
01/2010
03/2010
05/2010
07/2010

09/2008
11/2008
01/2009
03/2009
05/2009
07/2009

03/2008
05/2008
07/2008

0%

Ngun: StoxPlus, VPBS

Ri ro tn dng v n xu
Mc n xu c bo co mp m
T l n xu cc ngn hng
bo co thp hn rt nhiu
so vi c tnh ca NHNN v
cc t chc xp hng tn
dng c lp. Cho ti khi
Thng t 02 c p dng
(01/06/2014), vic tnh ton
con s chnh xc ca t l
NPL l rt kh khn.

www.VPBS.com.vn

NHNN ban hnh Quyt nh 493/2005/Q-NHNN vo thng 04/2005,


quy nh phng php nh gi ri ro tn dng. iu 6 ca Quyt nh ny
(phng php nh lng), nht qun vi cc nguyn tc ca Basel I,
hng dn cc ngn hng phn loi cc khon n thnh nm nhm, t
Thng thng n C kh nng mt vn, da trn cc ch tiu nh gi
nh lng nh s ngy qu hn hoc c hay khng vic gia hn n. Theo
iu 7 (phng php nh tnh), ph hp vi hip c Basel II, ri ro tn
dng cn c nh gi da trn tnh hnh ti chnh ca tng khch hng.
Vic phn loi n theo iu 7 dng nh cht ch hn iu 6, tuy nhin
vic p dng iu 7 vn cha l bt buc i vi cc ngn hng. Bi vy,
ch c mt vi ngn hng tun theo iu 7 ny, bao gm MBB, BIDV, v
VCB. Tuy nhin, mc d tun theo phng php cht ch hn, nhng
ngn hng ny vn c cch che giu mc n xu thc s. Khi chng
ti nhn vo phn phn loi n ca cc ngn hng ny, chng ti thy
rng h phn loi a s cc khon cho vay c ri ro cao vo nhm n
cn ch (nhm 2, mt nhm ngay trc nhm n xu), v nhng loi n
ny nhiu gp ba n nm ln mc n xu c bo co. Nhng con s
ny tht ng nghi ng khi so snh vi nhng ngn hng khc. Mt phn
ln cc khon vay cn ch l dnh cho cc doanh nghip nh nc, con
Page | 51

s ny nhm NHTMNN (c bit trng hp ca BIDV, CTG, v VCB)


cao hn so vi nhm NHTMCP. Theo mt nghin cu ca y ban Gim st
Ti chnh quc gia (NFSC), mt phn ln cc khon cho vay cn ch
thc cht l n xu. Nu phn loi li cc khon cho vay cn ch ny
thnh n xu, t l n xu ca h thng ngn hng s cn cao hn rt
nhiu.
N xu v Khon vay cn ch (30/06/2013)
2013)
15%
12%

C cu N
100%
80%
60%

9%
40%
6%
3%

20%
0%

0%

Ngun: Fitch, bo co ti chnh ca cc ngn hng

NHNN chnh thc cng b t l n xu ca ngnh ngn hng mc


4,55% vo cui thng 11/2013, vn tip tc xu hng tng ln k t nm
2009, nhng c phn h bt so vi thng 10/2013. Vn l con s bo
co chnh thng ny c a s cho rng thp hn thc t rt nhiu.
NHNN cng cng nhn rng t l n xu ca h thng ngn hng thc s
ln gp hai con s c bo co. T hn, NHNN cng b nu nh NHNN
khng cho php c cu li n (theo Quyt nh 780/Q-NHNN), v nu
nh cc ngn hng khng s dng phn trch lp d phng ca nm 2012
x l cc khon n xu trong chn thng u nm 2013 th n xu ca
ton h thng s ln ti mc 12,7%. Theo bo co ca NHNN trnh ln
Quc hi vo thng 04/2013, 284,4 nghn t VND n qu hn c ti
cu trc v c gi nguyn nhm n ban u theo Quyt nh 780/QDNHNN. Nh c vic ti cu trc ny, mc n xu chnh thc tnh n thng
t l 4,67%, tng ng 137,1 nghn t VND. Nu khng, con s ny s
ln lt gi mc 11,5% v 362,8 nghn t VND.
Tnh n cui thng chn, tng mc n xu vo khong 142,33 nghn t
VND, chim 4,62% d n. Con s ny tng 20,2% so vi cng k nm
trc. Nu khng c ti cu trc, mc n xu s l 12,7%, tr gi 391,25
nghn t VND.
Da vo d liu ca thng chn, s c thm t nht 245 nghn t VND c
xp vo nhm n xu khi thng t 02 c hiu lc.
Mt ngun n xu ang b che giu chnh l cc khon n cho cc doanh
nghip nh nc. Tnh n cui nm 2012, khu vc ny c tng vn ch
www.VPBS.com.vn

Page | 52

s hu 1.020 nghn t VND, li nhun trc thu mc 167 nghn t VND,


tng cc khon vay tr gi 1.350 nghn t VND tng ng 50% GDP.
Cc khon vay ngn hng ca khu vc doanh nghip nh nc chim mt
phn ba tng d n ngn hng. V cc doanh nghip nh nc hot ng
km hiu qu, chng ti ngh rng n xu s nhiu kh nng bt ngun t
khu vc ny.
T chc xp hng tn dng c lp, Fitch Ratings, ni rng mc thc s
ca n xu cn cao hn rt nhiu, ln n 15 n 20%, v con s c
bo co khng phn nh c tnh trng kh khn ca Vit Nam cng nh
cht lng tn dng ca cc ngn hng. Trc khi Thng t 02 c hiu lc,
chng ta s khng bit c mc tht s ca n xu l bao nhiu.
Tuy nhin hy vng rng, khi n xu s c phn nh chnh xc hn v
theo ng nhng chun mc v thng l quc t.
N xu ca cc t chc tn dng
(09/2012)

T l N xu ca h thng ngn hng

5%

4,55%

5%

4,08%

4%
4%
3%

3,5%

Khc
15%

2,6%

3%
2%

3,40%

3,2%
3%
2,9%

NHNNg
5%

2%

2%
1%

2,2%
NHTM
CP
26%

NHTM
NN 54%

1%
0%

Ngun: NHNN, y ban gim st ti chnh quc gia

Mt s im quan trng khc chng ta cn ghi nh l:

NHTMNN c t trng n xu ln hn rt nhiu so vi cc t chc


tn dng khc.
N xu tp trung khu vc xy dng, bt ng sn v chng
khon.
N xu lin quan n cc doanh nghip nh nc chim 70%
tng d n xu (tnh n thng 09/2012)

Con s n xu c bo co ca mt s ngn hng ch cht ti thi


im 30/06/2013 nh sau:

www.VPBS.com.vn

Page | 53

T l v mc N xu ca mt s ngn hng na u nm 2013 (t VND)

12,000

10%
9%

10,000

8%
7%

8,000

6%
6,000

5%
4%

4,000

N xu
T l n xu

3%
2%

2,000

1%
--

0%
CTG

BIDV

VCB

ACB

STB

MBB

EIB

SHB

TCB

Ngun: Bo co ti chnh, VPBS tng hp

So snh vi mc n xu ca nm ti chnh 2012, mc n xu ca na u


nm 2013 tng c chn ngn hng ln, ng ch l CTG (51%), STB
(39%), MBB (42%), v TCB (100%).
VAMC v cc gii php cho vn n xu
VAMC gi mt vai tr quan
trng trong vic gii quyt n
xu. Tuy nhin, hot ng v
bin php ca VAMC hiu qu
ti u vn cn cha chc
chn.

Trong s cc gii php c p dng gii quyt vn n xu (nh


ti cu trc khon vay, dng trch lp d phng xa n), s ra i Cng ty
Qun l ti sn (VAMC) c cho l gii php r rt nht. VAMC c
NHNN thnh lp thng 7/2013, vi mc vn ban u 500 t ng. Nhng
quy nh c th v hot ng ca VAMC dn c cng b, tuy nhin
mt s kha cnh vn cha c lm r v vai tr ca VAMC trong gii
quyt n xu vn cn kh m h.
Theo Ngh nh 53, Thng t 19 v Thng t 20, tt c cc ngn hng Vit
Nam u c php bn n xu cho VAMC; tuy nhin ch nhng ngn
hng c t l n xu trn 3% mi bt buc phi bn n xu cho VAMC.
VAMC s dng hai phng php mua n xu:
(1) Pht hnh tri phiu c bit mua n xu theo gi tr s sch s
d n gc sau khi khu tr s tin d phng trch lp cha
s dng cho khon n xu . Tri phiu c bit s c k hn ti
a 05 nm v li sut bng 0%. TCTD bn n xu cho VAMC c
ngha v trch lp d phng hng nm bng t nht 20% gi tr
mnh gi tri phiu, lm gim tr li nhun ca ngn hng. Cc
ngn hng c th s dng tri phiu c bit lm ti sn m bo
vay ti cp vn t NHNN, mc ti cp vn khng vt qu 70%
so vi mnh gi tri phiu c bit. VAMC s chuyn li s tin thu
hi c t khon n xu (hoc chnh khon n xu nu khng x
l c) cho ngn hng khi tri phiu o hn. Mt tin tt cho cc
ngn hng thng mi l ngy 4 thng 12 va qua Th tng
Chnh Ph quyt nh u i 2% li sut i vi cc khon vay
m bo bng tri phiu c bit. Li sut ti cp vn thi im

www.VPBS.com.vn

Page | 54

hin ti l 7%, nh vy cc TCTD c th vay ti cp vn vi li sut


5%. Cu hi t ra y l liu rng cc ngn hng c s dng
ngun vn gi r ny cho vay hay s tr li ngun vn ny v
th trng tri phiu chnh ph hng li sut cao hn (hin ti
li sut TPCP k hn hai nm l 7%, li sut TPCP k hn by nm
l 8,9%.
(2) Thc hin mua n xu theo gi th trng. Cc khon n xu c
mua theo gi th trng phi p ng cc iu kin: phi c
VAMC nh gi c kh nng thu hi y , ti sn m bo c
kh nng pht mi, v khch hng vay phi c trin vng phc hi
kh nng tr n hoc c phng n tr n kh thi.
Pht hnh tri phiu mua n xu nhiu kh nng s c s dng
nhiu trong nhng nm u v vn ca VAMC kh nh b so vi lng n
xu cn x l. D VAMC s dng cch no i chng na, tnh hp l ca
c hai phng php ny u ang b nghi ng. Vi phng php tri
phiu, thc cht VAMC khng chu tn tht g khi nhng khon n xu
khng i c, vai tr ca VMAC ch l gip cc TCTD c thm thi gian
ghi nhn thua l t cc khon n xu (ti a nm nm), tm thi lm
p bng cn i ca ngn hng, v gip ngn hng c th vay thm vn
vi hy vng s hot ng hiu qu hn. Nu c nh bn li nhng
khon n xu ny th ngay t ban u VAMC khng mua nhng khon
n xu ny vi gi tr s sch. Vi phng php dng tin mua n xu
theo gi th trng, nh ngha th no l gi th trng ca n xu vn
cha c tr li bi v hin ti vn cha c th trng cho n xu. Gi
tr ca cc khon n xu cui cng vn c nh ot bi chnh VAMC v
cc ngn hng bn n, v cc ngn hng ny chc chn s vn ng hnh
lang t c gi cu tr ln nht. Hn na cha c c ch cho VAMC
bn n xu mt cch hiu qu, c bit l bn cho cc nh u t nc
ngoi khi m phn ln cc khon n xu m VAMC mua u c m
bo bng bt ng sn.
Tnh n ngy 24/12/2013, VAMC mua c 32 nghn t ng n xu
tnh theo gi tr s sch. S cn li, ba nghn t ng n xu d kin s
c mua nt trong vi ngy cui nm, v VAMC s hon thnh ch tiu.
Theo chng ti, vic thnh lp mt cng ty qun l ti sn tp trung l
cn thit x l mt khi lng n xu ln. Tuy nhin, cch tip cn
hin ti ca VAMC cha th m bo thnh cng. S mt nhiu thi gian
gii quyt vn n xu (ci nhn lc quan ca mt s quan chc
chnh ph l n xu s c gii quyt trong nm 2015 rt kh c th
hin thc ha c), v iu ny s lm cn tr tng trng ca nn kinh
t. Mt s ngun tin t Chnh ph d on nn kinh t v th trng
bt ng sn s c ci thin trong vng nm nm ti, nh vic x l
n xu s d dng hn. Tuy nhin nu k vng ny khng xy ra, VAMC
khi s nm gi n xu khng bn c v ngn hng s phi khu tr
ton b gi tr ca tri phiu c bit.

www.VPBS.com.vn

Page | 55

S hu cho
S hu cho ang lm xu i
s minh bch v hiu qu
ca cc ngn hng.

Mt vn ni cm khc ca ngnh ngn hng l vn s hu cho


gia cc ngn hng. C su loi hnh s hu cho:
(1) S hu ca cc NHTMNN v NH nc ngoi ti cc ngn hng lin
doanh
(2) i tc chin lc gia cc NH nc ngoi v NHTM
(3) Cc qu u t nm gi c phn ca cc NHTM
(4) NHTMNN nm gi c phn ca cc NHTMCP
(5) Cc NHTMCP nm gi c phn ca nhau
(6) Cc cng ty vn Nh nc, cng ty t nhn, c nhn s hu c phn
ca cc NHTMCP
Lut cc TCTD nm 2010 quy nh cc NHTM c th dng ti a 11% vn
iu l v cc khon d tr mua c phn v gp vn ti cc TCTD
khc. Nh vy, php lut hin hnh khng cm m ch gii hn s hu
cho.
Tnh trng s hu cho gia cc ngn hng Vit Nam hin ti l kt qu
ca ba mc quan trng: quy nh nng mc vn ti thiu ln 1.000 t
ng nm 2006, nng vn ti thiu ln 3.000 t ng nm 2008, v n
ci cch h thng ngn hng giai on 2011-2015 hin ti. Qu trnh ny
khin cho cc NH lin kt vi nhau p ng cc yu cu v vn. S
hu cho mang n nhng hu qu nghim trng. Th nht, khi cc NH
lin kt vi nhau thng qua s hu cho, s cnh tranh gia cc NH c xu
hng gim st. Th hai, ri ro h thng s tng ln. Th ba, s hu cho
to iu kin cho cc ngn hng cho vay thiu thn trng, u t vn vo
nhng d n ri ro v thiu minh bch m ch s hu ca nhng d n
ny chnh l c ng ln ca NH v cc t chc sn sau ca h. Thm vo
, c mt s c ng ln vay tin t ngn hng mua c phn ca
chnh ngn hng . Ni cch khc, nhng c ng ny dng n by
ti chnh gp vn o, che du mc vn thc, phng i cc ch tiu an
ton vn ca ngn hng.
Chng ta c th nhn vo s sau thy r hn s phc tp ca tnh
trng s hu cho cc ngn hng.

www.VPBS.com.vn

Page | 56

Ngun: Cafef

Ngn hng Vit Nam trn con ng n Basel


NHNN da trn Hip c
Basel I v Basel II quy
nh cc t l an ton cho
hot ng ngn hng. Tuy
nhin, cc ngn hng Vit
Nam vn cha hon ton
tun theo Basel I, ch cha
ni n Basel II.

www.VPBS.com.vn

Hip c Basel I ra i t nm 1988 nhng phi 17 nm sau Vit Nam mi


bt u thc hin theo Basel I vi s ra i ca hai quyt nh quan
trng: quyt nh 457/2005/Q-NHNN ngy 19/04/2005, quyt nh ny
sau c thay th bng Thng t 13/2010/TT-NHNN ngy
20/05/2010 v Thng t 19/2010/TT-NHNN ngy 27/09/2010, v m
bo cc t l an ton trong hot ng cu cc TCTD; quyt nh
493/2005/QD-NHNN ngy 22/04/2005 v phn loi n, trch lp v s
dng d phng trong hot ng ca cc TCTD. Cc quy nh ny nhn
chung theo tinh thn ca Basel I, tuy nhin mc vn dng Basel I
ca cc ngn hng Vit Nam vn cn cha y do thiu c s h tng
k thut v c s d liu. C th, t l an ton vn ca cc ngn hng
thng mi ln d t mc 8%, nhng cc t l ny c tnh ton
trn c s cc chun mc k ton Vit Nam. Nu tnh ton da trn cc
chun mc k ton quc t, t l ny s b thiu ht. Hn na, cc ngn
hng Vit Nam mi ch o lng ri ro tn dng trong php tnh CAR m
cha lng ha nhng ri ro quan trng khc nh ri ro hot ng, ri ro
th trng, do cha tnh ton c t l CAR thc s. Thm vo , cc
ngn hng Vit Nam vn cn gp rt nhiu kh khn trong khu k thut
Page | 57

phc tp v chi ph cao cho vic xy dng cc m hnh thng k, lng


ha cc ri ro trong tng loi ti sn, c bit l cc ri ro lin quan n
tc nghip hng ngy ca ngn hng v s bin ng kh lng ca gi
c hng ha trn th trng.
Sau cuc khng hong ti chnh 2007-2008, Th tng ban hnh quyt
nh 254/2012/Q-TTg ngy 01/03/2012 ph duyt n c cu li h
thng t chc tn dng, trong cp n nh hng v mc tiu
hon thnh trin khai cc chun mc an ton vn theo Basel II n nm
2015. C th, NHNN sau ban hnh Thng t 02/2013/TT-NHNN
ngy 21/01/2013 thay th cho quyt nh 493 v quyt nh 780 (v
vic phn loi n c iu chnh, gia hn). So vi quyt inh 493,
Thng t 02 c rt nhiu thay i, v c tnh tun th cao hn i vi hip
c Basel II. Nhng thay i bao gm: b sung phn loi v trch lp d
phng cho mt s ti sn; nh gi ti sn m bo; cc khon vay vi
phm phi b phn loi n nhm 3, cc ngn hng phi ly thng tin t
Trung tm Thng tin Tn dng phn loi n; nhng quy nh ny gip
nh gi cht lng ti sn ca cc TCTD chnh xc hn. Thng t 02 l ra
c hiu lc t ngy 01/06/2013. Tuy nhin, trong giai on chuyn
giao mt mi quan ngi ln c nu ln. Nu Thng t 02 c p
dng ngay, t l n xu ca mt s ngn hng thng mi s tng t 3%
n 4% thi im hin ti ln ti 10% n 20% v hn th. T l n xu
tng cao i hi trch lp d phng cao hn, v cc quy nh tn dng b
tht cht s nh hng tiu cc n kh nng vay vn ca cc doanh
nghip v nn kinh t. Do , NHNN quyt nh hon vic p dng
Thng t 02 n 01/06/2014.
Da trn tnh hnh hin ti, cu hi bao gi h thng ngn hng Vit Nam
c th tun th hon ton Basel I vn cha c cu tr li, cha bn n
Basel II. Kinh nghim nhiu quc gia chu trin khai Basel II cho
thy thng phi mt t 5 n 7 nm k t lc bt u n khi hon ton
tun th. Do , nu khng trin khai nghim tc t u, h thng ngn
hng Vit Nam vn cn cch ch Basel II kh xa.

www.VPBS.com.vn

Page | 58

Cc thng v mua bn v sp nhp gn y


L mt phn trong trong k hoch c cu li h thng cc TCTD 20112015, chn ngn hng yu km nht c xc nh vo thng 10 nm
2011 v c yu cu ti c cu. Cho n thi im hin ti, tm trn
chn ngn hng trong danh sch ny tin hnh sp nhp v mua li.
Tn ngn hng
(trc sp nhp)

i tc

SCB

SCB

Ficombank

SCB

STT

Tn ngn hng sau sp


nhp

Thi im
1/1/ 2012

SCB

1/1/ 2012

TinnghiaBank

SCB

Tienphong Bank

DOJI

Tienphong Bank

18/1/ 2012

Habubank

SHB

28/8 2012

GP Bank

Navibank

SHB
D kin bn c phn
cho ngn hng United
Overseas Bank (UOB)
Ti cu trc bng vn t
c

Navibank

ang tin hnh

TrustBank

Cng ty CP Thin Thanh

Western Bank

PVFC

www.VPBS.com.vn

1/1/ 2012

Vietnam Construction Bank


(VNCB)
PVcom Bank

May 23, 2013


Oct 3, 2013

SCB, Ficombank, v ngn hng Tn Ngha sp nhp thnh ngn


hng SCB vi tng ti sn hn 150.000 t ng. y l thng v sp
nhp t nguyn u tin k t khi NHNN cng b k hoch c cu li
h thng cc TCTD.
Trong trng hp ca ngn hng Tin Phong, NHNN chp thun k
hoch t ti cu trc, ch yu l b tr li ngun nhn lc v iu
chnh chin lc kinh doanh. Sau khi tp on DOJI tr thnh i tc
chin lc, ngn hng Tin Phong m rng sang lnh vc kinh
doanh khc tn dng li th ca DOJI.
Ci tn Habubank chnh thc bin mt ngy 28/08/2012, sau khi
ngn hng ny sp nhp vi SHB. Habubank l NHTMCP u tin c
thnh lp vo nm 1989 vi vn iu l ban u l 5 t ng. Trong
24 nm hot ng, Habubank l mt ngn hng c ting v c thc
lc trong s cc NHTMCP, cho n nm 2011. Vn ca Habubank
nm danh mc cho vay tp trung v khng a dng (cc khon vay
ca 50 khch hng ln nht chim ti 65% d n cho vay ca
Habubank), dn n khi lng n xu ln mt cch nghim trng.
Vinashin v Bianfishco, cng vi nhng ci tn khc ng gp phn
ln cho s v ca Habubank. Habubank cng gp phi ri ro tn
dng t th trng lin ngn hng vi cc khon tin gi khng rt
c ti Cng ty Ti chnh Cao su, Ngn hng Du kh Ton cu v
Ficombank. Ngay trc thi im sp nhp, t l n xu ca Habubank
l 23,66%. Cu chuyn y kch tnh nhng cng rt in hnh ca
Habubank li bi hc cho nhiu ngn hng khc. T l n xu
ca SHB sau khi sp nhp l 21,32% so vi 2,23% thi im trc sp
nhp (nm 2011). Sau sp nhp, SHB gia nhp nhm cc NHTMCP
c ti sn trn 100 nghn t ng. Ti ngy 30/9/2013, t l n xu
ca SHB l 7,75%, vn thuc mc cao nht trong s cc NHTM.
NHTMCP i Tn c chp thun cho dng ngun lc t Tp on
Thin Thanh ti cu trc v chnh thc i tn thnh Ngn hng
Xy dng Vit Nam ngy 23/05/2013.

Page | 59

Ngn hng Du kh ton cu ang c NHNN cn nhc cho t thc


hin c cu vi s tham gia ca i tc nc ngoi, nhiu kh nng l
ngn hng United Overseas Bank (UOB) ca Singapore.
Ngn hng TMCP Phng Ty sp nhp vi Cng ty Ti chnh Du Kh
thnh Ngn hng TMCP i chng Vit Nam (PVcom Bank) l thng
v M&A gn y nht. Sau khi sp nhp, ngn hng TMCP i chng
Vit Nam cng gia nhp nhm cc NHTMCP c ti sn trn 100 nghn
t ng. Vn iu l ca ngn hng s c gi nguyn mc 9 nghn
t ng trong nm 2013 v 2014, v ngn hng d nh s huy ng
them vn ln mc 12 nghn t ng nm 2015.

C cn thit phi tch bit ngn hng v cc cng ty chng khon


Vit Nam hay khng?

Vit Nam, ngn hng


thng mi c tch bit
vi ngn hng u t.

Phn ln cc quc gia trn th gii u c ngn hng a nng cung cp c


dch v ngn hng thng mi v ngn hng u t. M, o lut Glass
- Steagall 1933 chia tch hon ton ngn hng thng mi v ngn
hng u t. o lut ny sau c sa i ngn hng c th s
hu c cc cng ty cung cp dch v ngn hng u t. V sau, cc o
lut ny c b sung cc ngn hng c th tin hnh hot ng ngn
hng u t trong cng mt cng ty song song vi hot ng ngn hng
thng mi. c, cc ngn hng ln c truyn thng l cc ngn hng
a nng. Phn ln cc nc chu u cn li u c c im tng t nh
c ngoi tr Anh, quc gia m dch v ngn hng u t ban u c
chia tch v sau ny c hp nht li vi hot ng ngn hng
thng mi.
C rt nhiu quan im by t s ng h m hnh ngn hng a nng.
Cc ngn hng c th a dng ngun doanh thu v l im dng chn l
tng cho mi nhu cu v vn ca khch hng. Tuy nhin, vi nhng g
din ra trong cuc khng hong tn dng ton cu nm 2008, m hnh
ngn hng a nng cng to ra nhng ri ro ng k cho h thng ngn
hng v ton b nn kinh t khi m cc ngn hng thng mi u t
mo him vo nhng hot ng ngn hng u t v tr nn qu ln
sp , i hi s cu tr ca chnh ph trong sut thi k khng hong.
Cc ngn hng Vit Nam c th tham gia kinh doanh chng khon bng
cch thnh lp mt cng ty chng khon nh mt thc th tch bit hoc
nm gi c phn ca mt cng ty chng khon no . Tnh n hin nay
c 17 ngn hng Vit Nam u t vo cc cng ty chng khon. Trong ,
ba cng ty chng khon l cc cng ty con thuc ton quyn s hu ca
VCB, VPB, TCB. Thc t c mt xu hng v m hnh kinh doanh m
mt ngn hng c c mt cng ty chng khon v mt cng ty bo him
ring. i ng lnh o ngn hng hy vng kch thch tng trng thng
qua vic a dng ha ngun doanh thu v to dng nhn din thng
hiu tt hn. Chng ti tin rng trong tng lai gn, xu hng s l cc
ngn hng Vit Nam tr thnh ngn hng a nng cung cp trn gi tt c
cc dch v. Chng ti cng trng i vic ban hnh cc quy nh v gim
st hot ng ngn hng nhiu hn h thng ngn hng hot ng
trong mt th trng ti chnh an ton hn.

www.VPBS.com.vn

Page | 60

TRIN VNG NGNH


Trin vng ngnh Ngn hng trong nhng nm ti ph thuc rt nhiu vo
kt qu ca vic thc hin ti c cu h thng ngn hng 2011-2015 ni
chung v kt qu ca x l n xu ni ring.
Ti c cu ngnh ngn hng
K hoch ti c cu ngnh ngn hng ng vai tr then cht trong vic
thit lp mt h thng ngn hng hon thin v an ton hn. Mc d
t c mt s thnh qu nht nh, n nay qu trnh ti c cu din ra
vn kh chm. V d, mc tiu hon thnh vic nh gi ton b cc
TCTD, ti sn, cht lng v s lng n xu n nay vn cha hon
thnh mc d y l bc i thit yu u tin v l ra phi c hon
thnh trong giai on 2011-2012.
Mt s im ch cht trong k hoach ti c cu h thng ngn hng 2011-2015
Phn loi cc TCTD thnh nhm lnh mnh, thiu thanh khon, v yu km. Tin hnh chn on h thng bng
cch nh gi tnh hnh ti chnh, hot ng v qun l ca tng t chc v phn loi cc t chc xc nh cc
phng php ti c cu ph hp
Cc ngn hng yu km cn phi c k hoch ti c cu hoc sp nhp/hp nht. Mi TCTD c xc nh l yu
km cn tng cng nng lc ti chnh bng cch cng c vn, hn ch tng trng v tr c tc, thc hin ti c
cu hot ng, thay i cu trc qun l v s hu. Nu k hoch ti cu trc khng thnh cng, t TCTD vo
tnh trng kim sot c bit hoc yu cu sp nhp/hp nht vi TCTD khc.
H tr t chc tn dng thiu thanh khon bng cc khon h tr thanh khon tm thi.
Huy ng vn cho cc NHTMNN. m bo p ng cc tiu chun an ton vn bng cch pht hnh thm c phiu
v ngun vn t Chnh Ph.
Thc hin can thip sm hn ch chi ph ti chnh.
nh gi cht lng ti sn. Tp trung x l n xu lm gim t l n xu bng cch thanh l ti sn m bo,
bn n xu cho Cng ty Mua bn n v Ti sn tn ng doanh nghip (DATC), bn n xu cho cc doanh nghip
khng phi t chc tn dng v cng ty mua bn n ca cc ngn hng thng mi (AMCs), xa n xu.
Tng cng qun tr, nng lc qun l, hin i ha h thng qun l ri ro, kim sot ni b v h thng kim
ton, tng tnh minh bch v gii hn kim sot v thao tng ca cc c ng chi phi.
Ngun: NHNH, IMF
Chng ti quan ngi vic
trin khai k hoch c cu li
h thng ngn hng s cn
nhiu thi gian hn d kin.

Chng ti c nhng quan im tri chiu v vic thc hin k hoch ti c


cu. Mt mt, chng ti lc quan nh gi nhng ci cch tng cng
gim st qun l ca h thng ngn hng s nng cao cht lng tn
dng, nng lc qun l, tng tnh minh bch v s tin tng ca cng
chng vo h thng ngn hng. Mt khc, chng ti quan ngi v tc
v mc trit ca qu trnh thc hin k hoch ci cch ny.
Trong nhng nm ti, chng ti d on s c nhiu thng v mua li v
sp nhp t nguyn, v nhng NHTMCP nh nht trong h thng (da
trn vn iu l) nhiu kh nng s l i tng ca nhng thng v
ny. Hn na, Chnh ph cng ang thc p cc ngn hng c phn chnh
thc nim yt trn cc sn giao dch. Hin ti mi ch c 8 ngn hng
nim yt (2 ngn hng TMCPNN, 6 ngn hng TMCP), 31 ngn hng cn
li vn cha c nim yt. Ngh nh 108/2013/N-CP quy nh cc cng
ty i chng c ti a mt nm k t khi pht hnh c phiu ln u ra
cng chng cho n khi nim yt, nu khng s b pht nng. Do ,
chng ti tin rng phn ln cc ngn hng s sm nim yt. Chng ti

www.VPBS.com.vn

Page | 61

cng cp cc phn trc, Chnh ph cng ang c k hoch s


thoi vn u t ti cc ngn hng TMCPNN trong nm 2014 v 2015. Tt
c nhng ng thi ny s lm tng cung c phiu ngn hng trn th
trng mt cch ng k. Vi tnh hnh th trng hin ti v vic tng
cung c phiu ngn hng trong nhng nm ti, gi c phiu ngn hng
nhiu kh nng s phi chu p lc xung gi trong ngn hn.
D on tng trng
Tng trng c kh nng
chm hn so vi ch tiu ca
NHNN.

NHNN cng b tng trng tn dng nm 2013 c t 10%, thp hn


so vi k hoch t ra l 12%. Nm 2014 NHNN t mc tiu tng trng
tn dng mc 12 n 14%, tng trng tng phng tin thanh ton
mc 16 n 18% so vi nm 2013. Nhng mc tiu ny c th khng t
c bi cc l do sau: (1) Lng tri phiu v tn phiu chnh ph pht
hnh trong nm 2014 tng cao s lm gim lng vn ngn hng cho vay
tn dng (chng ti c tnh c khong 200 n 250 nghn t ng tri
phiu v tn phiu s c pht hnh v cc ngn hng thng mi s
mua khong 80 n 90% tng pht hnh); (2) Kh nng hp th vn ca
doanh nghip vn cn b hn ch; (3) Ngn hng vn ang do d cho vay
v lo s nhng khon n xu mi.
Trin vng li nhun ngn hng

Li nhun ngn hng s b


gim mnh trong nm ti.

Ngy 18/12/2013, NHNN bo co tnh hnh li nhun ly k 11 thng


u nm ca ton h thng cc TCTD t 29,5 nghn t ng, tng 3.2%
so vi cng k nm trc nhng mc li nhun ny ch tng ng 53%
v 64% mc li nhun ca nm 2010 v 2011. 17% t chc tn dng l
trong nm nay. Mt na trong s hn 100 t chc tn dng bo li nhng
mc li nhun cng gim so vi nm trc. ROA v ROE ln lt l 0,53%
v 5,6%, thp hn so vi nm ngoi do s st gim mnh trong t l NIM
v s gia tng trong chi ph d phng.
Nm nay, VAMC mua c khong 32 nghn t ng n xu (tnh n
24/12/2013). Sang nm, VAMC d kin s pht hnh tip 100 n 150
nghn t ng tri phiu c bit mua n xu ca cc ngn hng, tng
cng 130 n 180 nghn t ng trong hai nm. t nht mt phn nm gi
tr ca n xu c VAMC mua nm nay s b khu tr khi cc khon d
tr ca ngn hng trong nm sau (tng ng 7 nghn t ng). So snh
con s ny vi tng li nhun ly k 11 thng nm 2013 ca ton h
thng cc TCTD 29,5 nghn t ng, chng ta c th d on nm ti s l
mt nm kh khn cho ngnh ngn hng.
Vic p dng Thng t 02
Ngn hng Nh nc cng ti khng nh rng s khng li thi hn vic
p dng Thng t 02 v phn loi n thm na. iu ny c ngha cc
ngn hng s phi bt u phn loi li cc khon n k t ngy 01 Thng
6 nm 2014. Chng ti d on cc ngn hng s tm cch bn n xu
trc mc quan trng ny v li nhun ca cc ngn hng s b nh
hng xu trong nm ti.
Hn na, theo tng cc thng k, cc doanh nghip s tip tc phi i
mt vi tnh hnh kinh doanh kh khn trong thi gian ti. Tng mc bn
l hng ha v dch v x hi nm 2013 c tnh tng 12,6%, loi tr yu
t gi ch tng 5,6%, thp hn 6,2% so vi tc tng ca nm 2012. Ch

www.VPBS.com.vn

Page | 62

s tn kho ca ngnh cng nghip sn xut ti ngy 01 thng 11 tng


9,4% so vi cng k, cao hn so vi nm ngoi l 6,9%. N xu tip tc
tng, khng ch t cc khon n c m cn t nhng khon cho vay mi.
Do , trin vng li nhun ca cc ngn hng trong nm 2014 vn b nh
hng tiu cc bi n xu.
Tnh hnh hin ti ca c phiu ngnh Ngn hng
C phiu

Gi tr vn ha (VND t)

P/E (x)

P/B (x)

ROA

ROE

N xu

ACB

14.468

15,27

1,12

CTG

62.181

7,76

1,09

0,51%

7,43%

3,34%

1,38%

16,12%

VCB

62.802

15,24

2,47%

1,50

0,95%

9,84%

2,98%

STB

19.537

EIB

15.691

24,02

1,18

0,52%

5,12%

2,25%

13,26

1,07

0,76%

7,87%

MBB

1,80%

14.070

5,20

1,04

1,35%

14,98%

2,56%

SHB

6.203

3,89

0,60

1,41%

16,88%

7,75%

NVB

2.113

NA

0,78

-0,50%

-3,53%

8,78%

Trung bnh

24.633

12,09

1,05

0,80%

9,34%

3,99%

Ngun: Bloomberg, truy cp ngy 23/12/2013

Trong s cc Ngn hng nim yt, CTG hin ang c kt qu tng th


tt nht: ng th hai v t l ROA v ROE, ng th ba v t l n xu,
v hin ti c phiu CTG ang c giao dch vi gi gp 7,76 ln thu
nhp, thp hn nhiu so vi t l P/E trung bnh ca ngnh ngn hng.
Mt ngn hng khc cng c kt qu tng i tt l MBB. Ngn hng EIB
c t l n xu thp nht, tuy nhin cc ch s v li nhun li tng i
thp. NVB, ngn hng nh nht trong s cc ngn hng nim yt, c
kt qu km kh quan nht vi t l li nhun m v t l n xu cao
nht.
Ngy 24 thng 12 nm 2013, CTG cng b v vic cc c ng ng
cho ngn hng ny iu chnh gim chn ch tiu hot ng kinh doanh
c bn. Ch tiu tng ti sn c iu chnh xung cn 535.000 t
ng, tng ng vi 3,6% gim so vi k hoch ban u l 555.000 t
ng. Li nhun trc thu cng b gim st ng k, t 8.600 t ng
xung cn 7.500 t ng, tng ng vi mc gim 12,8%. Li nhun
ba qu u nm ca CTG t khong 7.000 t ng, nh vy li nhun
qu 4 ang c k vng mc kh thp, ch khong 500 t ng, tng
ng mt phn t li nhun trc thu cng k nm 2012. Mc tr c
tc cng b gim t 1.200 xung cn 1.000 ng/c phiu. Nhn chung,
kt qu kinh doanh qu 4/2013 ca CTG khng my kh quan, nu khng
ni l ng tht vng.
CTG l ngn hng nim yt u tin c cc c ng chp thun iu
chnh gim cc ch tiu li nhun trong nm nay. Tuy nhin thng tin ny
n rt mun, ch mt vi ngy trc khi kt thc nm 2013. Cc ngn
hng nim yt khc c th s khng c nhng ng thi nh CTG, tuy
nhin, chng ti tin rng cc ngn hng u ang tri qua nhng kh
khn tng t.

www.VPBS.com.vn

Page | 63

Khuyn co
Bo co phn tch c lp v pht hnh bi Cng ty TNHH Chng khon Ngn hng TMCP Vit
Nam Thnh Vng (VPBS). Bo co ny khng trc tip hoc ng dng phn phi, pht
hnh hay s dng cho bt k c nhn hay t chc no l cng dn hay thng tr hoc tm tr ti
bt k a phng, lnh th, quc gia hoc n v c ch quyn no khc m vic phn phi, pht
hnh hay s dng tri vi quy nh ca php lut. Bo co ny khng nhm pht hnh rng ri
ra cng chng v ch mang tnh cht cung cp thng tin cho nh u t cng nh khng c
php sao chp hoc phn phi li cho bt k bn th ba no khc. Tt c nhng c nhn, t chc
nm gi bo co ny u phi tun th nhng iu trn.
Mi quan im v khuyn ngh v bt k hay ton b m chng khon hay t chc pht hnh l
i tng cp trong bn bo co ny u phn nh chnh xc kin c nhn ca nhng chuyn
gia phn tch tham gia vo qu trnh chun b v lp bo co, theo , lng v thng ca nhng
chuyn gia phn tch , ang v s khng lin quan trc tip hay gin tip i vi nhng quan
im hoc khuyn ngh c a ra bi cc chuyn gia phn tch trong bo co ny. Cc
chuyn gia phn tch tham gia vo vic chun b v lp bo co khng c quyn i din (thc t,
ng hay cng khai) cho bt k t chc pht hnh no c cp trong bn bo co.

Barry David Weisblatt


Gim c iu hnh Khi Phn tch
barryw@vpbs.com.vn
Nguyn Th Thy Linh
Gim c V m v Ti chnh
linhntt@vpbs.com.vn
Phm Lin H, CFA
Chuyn vin phn tch cao cp
hapl@vpbs.com.vn
H M Hnh
Tr l phn tch
hanhhm@vpbs.com.vn
Hi s H Ni
362 Ph Hu
Qun Hai B Trng H Ni
T - +84 (0) 4 3974 3655
F - +84 (0) 4 3974 3656
Chi nhnh H Ch Minh
76 L Lai
Qun 1 TP. H Ch Minh
T - +84 (0) 8 3823 8608
F - +84 (0) 8 3823 8609
Chi nhnh Nng
112 Phan Chu Trinh
Qun Hi Chu Nng
T - +84 (0) 511 356 5419
F - +84 (0) 511 356 5418

Cc bo co nghin cu ch nhm mc ch cung cp thng tin cho nhng nh u t c nhn v


t chc ca VPBS. Bo co nghin cu ny khng phi l mt li ku gi, ngh, mi cho mua
hoc bn bt k m chng khon no.
Cc thng tin trong bo co nghin cu c chun b t cc thng tin cng b cng khai, d liu
pht trin ni b v cc ngun khc c cho l ng tin cy, nhng cha c kim chng c
lp bi VPBS v VPBS s khng i din hoc m bo i vi tnh chnh xc, ng n v y
ca nhng thng tin ny. Ton b nhng nh gi, quan im v khuyn ngh nu ti y c
thc hin ti ngy a ra bo co v c th c thay i m khng bo trc. VPBS khng c
ngha v phi cp nht, sa i hoc b sung bn bo co cng nh khng c ngha v thng bo
cho t chc, c nhn nhn c bn bo co ny trong trng hp cc nh gi, quan im hay
khuyn ngh c a ra c s thay i hoc tr nn khng cn chnh xc hay trong trng hp
bo co b thu hi.
Cc din bin trong qu kh khng m bo kt qu trong tng lai, khng i din hoc bo
m, cng khai hay ng , cho din bin tng lai ca bt k m chng khon no cp trong
bn bo co ny. Gi ca cc m chng khon c cp trong bn bo co v li nhun t cc
m chng khon c th c dao ng v/hoc b nh hng tri chiu bi nhng yu t th
trng hay t gi v nh u t phi thc c r rng v kh nng thua l khi u t vo
nhng m chng khon , bao gm c nhng khon lm vo vn u t ban u. Hn na, cc
chng khon c cp trong bn bo co c th khng c tnh thanh khon cao, hoc gi c b
bin ng ln, hay c nhng ri ro cng hng v c bit gn vi cc m chng khon v vic
u t vo th trng mi ni v/hoc th trng nc ngoi khin tng tnh ri ro cng nh
khng ph hp cho tt c cc nh u t. VPBS khng chu trch nhim v bt k thit hi no
pht sinh t vic s dng hoc da vo cc thng tin trong bn bo co ny.
Cc m chng khon trong bn bo co c th khng ph hp vi tt c cc nh u t, v ni
dung ca bn bo co khng cp n cc nhu cu u t, mc tiu v iu kin ti chnh ca
bt k nh u t c th no. Nh u t khng nn ch da trn nhng khuyn ngh u t, nu
c, ti bn bo co ny thay th cho nhng nh gi c lp trong vic a ra cc quyt nh
u t ca chnh mnh v, trc khi thc hin u t bt k m chng khon no nu trong bo
co ny, nh u t nn lin h vi nhng c vn u t ca h tho lun v trng hp c
th ca mnh.
VPBS v nhng n v thnh vin, nhn vin, gim c v nhn s ca VPBS trn ton th gii,
ty tng thi im, c quyn cam kt mua hoc cam kt bn, mua hoc bn cc m chng khon
thuc s hu ca (nhng) t chc pht hnh c cp trong bn bo co ny cho chnh mnh;
c quyn tham gia vo bt k giao dch no khc lin quan n nhng m chng khon ;
c quyn thu ph mi gii hoc nhng khon hoa hng khc; c quyn thit lp th trng
giao dch cho cc cng c ti chnh ca (nhng) t chc pht hnh ; c quyn tr thnh nh
t vn hoc bn vay/cho vay i vi (nhng) t chc pht hnh ; hay ni cch khc l lun tn
ti nhng xung t tim n v li ch trong bt k khuyn ngh v thng tin, quan im c lin
quan no c nu trong bn bo co ny.
Bt k vic sao chp hoc phn phi mt phn hoc ton b bo co nghin cu ny m khng
c s cho php ca VPBS u b cm.
Nu bo co nghin cu ny c phn phi bng phng tin in t, nh e-mail, th khng th
m bo rng phng thc truyn thng ny s an ton hoc khng mc nhng li nh thng tin
c th b chn, b hng, b mt, b ph hy, n mun, khng y hay c cha virus. Do ,
nu bo co cung cp a ch trang web, hoc cha cc lin kt n trang web th ba, VPBS
khng xem xt li v khng chu trch nhim cho bt c ni dung no trong nhng trang web .
a ch web v hoc cc lin kt ch c cung cp thun tin cho ngi c, v ni dung ca
cc trang web ca bn th ba khng c a vo bo co di bt k hnh thc no. Ngi c
c th ty chn truy cp vo a ch trang web hoc s dng nhng lin kt v chu hon ton
ri ro.

www.VPBS.com.vn

Page | 64

You might also like