Tay Trang Lam Nen

TAY TRNG LAM NN
Dch theo nguyn ban ting Anh
the three keys to success
Ngi dch:
Nguyn Hin L
Nha xut ban Long An 1989

Trung tm vn hoa ngn ng ng ty
http://ebooks.vdcmedia.com
Nguyn Hin L (dch)
MUC LUC
CHNG I CACH DUNG CHA KHOA S I ............................................................................. 3

CHNG II CN PHAI GY VN .............................................................................................. 7
CHNG III COI CHNG CAC THANH KIN ! .................................................................... 12
CHNG IV LAM SAO TR C TNH S ST ................................................................ 15
CHNG V OC SACH ............................................................................................................. 20
CHNG VI CACH NG BIN ................................................................................................ 24
CHNG VII COI CHNG CAI THOI PHN LOAI ............................................................... 31
CHNG VIII NG TIN VN MAY................................................................................... 35
CHNG IX BIT DANH DUM ................................................................................................ 39
CHNG X BIT CACH BAN ................................................................................................... 41
CHNG XI TP NOI TRC CNG CHUNG ...................................................................... 45
CHNG XII CON NG HANH PHUC .............................................................................. 51
CHNG XIII NG BAO GI NGH..................................................................................... 55
CHNG XIV LUN LUN CO MT CH NG
CHO NGI CNG NGH VA
NGI CNG NGH TAO C CH NG CHO NHIU NGI KHAC .................. 61
TAY TRNG LAM NN
CHNG I
CACH DUNG CHA KHOA S I
Vit cun nay ti mun cho c gia thy rng ba iu kin

cn ban cho s thanh cng la co lng thc, ham hoat ng va sc
khoe.
Nu ch co hai trong ba iu kin o thi th cung co th i
kha xa c; nhng phai co u ca ba mi tin xa, xa lm c.
Co ngoai l nao chng minh quy tc o khng? Ti ch
thy co mi mt trng hp co th coi la ngoai l, trng hp
Franklin Delano Roosevelt. Rooevelt la mt danh nhn ma sc
khoe tht la t hai. Nu ng khng mc mt bnh nng th chc g
ng a thanh mt v nhn.
Trai lai, trong sut cuc i thanh cng ky d cua Hun tc
Winston Churchill, lun lun ta thy ng co u ba cha khoa o:
mt lng thc vng vang, mt sc hoat ng di dao, mt th
cht gang thep.
Nhn lai cuc i Churchill, ta thy rng tuy ng bm sinh
a co sn nhng iu kin o, nhng ng a bit luyn tp thm
cai thin lng thc, tng cng sc hoat ng va gi gn sc
khoe. Nu chung ta, ngay t hi tre, quyt tm tu luyn nhng
c o, th chc chn co th thanh cng rc r trong ngh mnh a
la.
Trong i khng co g chua xot bng s tht bai. S d no
chua xot nht la v dng nh bao gi cung xay ra do mt s lm
l ma ta co th tranh c. S tht bai khng phai la do tin nh.
Ai cung co th thanh cng trong cuc i cua mnh.
ang bun la trong a s cac trng hp, phai mt nhiu th
gi, bo qua nhiu dp may ri chung ta mi tm thy c xu
hng t nhin cua chnh mnh. Do o ma co lm li. Mt thanh
nin co th la mt ngh khng hp vi mnh ma hoa ra tht bai
nhng cung co th la c mt ngh hp vi mnh ma cung vn
tht bai v khng c hoat ng trong mt lnh vc thc hp vi
Nguyn Hin L (dch)
mnh, thanh th b chu anh gia thiu kha nng, khng giup c
g hoc giup rt t cho hang. Thanh nin o co th t chp nhn s
tht bai cua mnh, iu o mi ang lo nht, v mt khi chu nhn
rng mnh tht bai th a thanh con ngi bo i ri.
Nhng bt k ngi nao hi tre lao tm mt tr mt cach v
ch lam mt vic khng hp vi mnh n ni tht bai, cung co
th i ngh ma thanh cng rc r trong mt lnh vc hoat ng
khac. Ti xin k mt th du thc t: ngh ban hang cn nht c
lac quan; nhng chnh cai c lac quan o co th bt li cho mt
hang bun nu em dung no vao cng vic tai chnh. Vy mt hai
trong nganh tai chnh co th a ban ti thanh cng trong nganh
ban hang. Cho nn ng thy mt thanh nin mi tht bai ln u
ma a vi bao rng con ngi o bo i. Cho ngi o th mt vic
khac, bit u ngi o chng thanh cng.
Hun tc Reading mi u tp s thuy thu trn mt chic
tau. Chc ng khng phai la mt thuy thu gioi. Ti ng rng xp
cua ng phai lc u phan nan: "Chu em nay lam vic d. Khng
bao gi nn thn u". Ma s thc, nu c trong nganh thuy
qun th ng tt a chng lam nn cng trang g ht. Nhng ng
a bo nganh thuy qun va ng a tin ti u? Ti chc Trng
quan T phap cua Anh ri ti chc Pho vng n .
Trong moi vic, s thanh cng mt phn la do nh mnh,
mt phn la do y ch t do cua mnh. Chung ta khng th tao ra
c thin tai, nhng co th bi b hoc tiu dit no.
Nhng iu kin nao a ti thanh cng? Ti xin lp lai li
ap cua ti: lng thc, tc oc phan oan (sang sut, thc t), hoat
ng va sc khoe. Quan trong nht la lng thc.
Bt k trong cng vic nao, cung cn co lng thc trc ht.
Nhiu ngi xy dng c nhng l thuyt rt hay, nhng khng
thc hin no c. Thiu lng thc th nhng y tng t ep cua
ho ch a ho ti s sup .
Nh co tai nng thin phu, ngi ta co th i thng vao
trung tm vn , nh mt mui tn nhm trung ch trong khi ca
ngan mui khac bn trt ra ngoai ht; nhng phai co lng thc
th ta mi ghi nhn c nhng iu ta cn phai hoc hoi trong xa
hi, bit ro hn v xa hi va co nh hng hoat ng ma anh
hng lai ti xa hi. Lng thc va la kha nng tiu hoa tri thc
va la kha nng ng dung nhng tri thc o.
TAY TRNG LAM NN
Nhng co lng thc ma thiu c hoat ng th cung khng

co kt qua. Cung nh ci xay bt, phai gao vao, no mi xay
thanh bt c. Hoat ng tc la gao vao ci.
Cho nn lun lun phai chu y, sn sang. Co th trong mt luc
bo l mt c hi rt tt va ch cn s y mt chut la mc mt li lm
khng th tha th c. Vn hao Kipling bao: Ai mun lam Cesar
bt k ch nao th phai bit ro moi iu khp ni. Ngi nao
bit ro mt iu khp ni th khng l mt c hi nao ht.
Bm tnh con ngi hu ht la bing nhac, v hi vong hoc
hoat ng mt cach tuyt vong. Hoan canh co th hng ho v pha
nay hay pha khac, nhng khng co ngi nao b cm lam vic. Tai
tr cn c s dung mt cach co y thc, v vy ma s hoat ng
phai c lng thc nng . Mun hoat ng co hiu qua cao, th
phai bit tp trung; thut tp trung ma ta co th hoc bng nhiu
cach, la mt iu kin quan trong nht cho s thanh cng. Nu a
luyn c c hoat ng ri, th ng bao gi cho no phn tan.
Nhng sc khoe mi la nn tang cua ca lng thc ln hoat
ng, va do o, la nn tang cua s thanh cng. Khng co sc khoe
th vic g cung hoa kho. Nu sang dy ngi ta a quau quo th
lam sao trong ngay, oc co th sang sut c, va co th to ra co
lng thc c? B mt bnh nan y th ai la ngi co th lam vic
tch cc c?
Tng lai thuc v nhng ngi chu tp th duc mi bui
sang min la ng qua . Khng mt thng nhn nao co th hi
vong thanh cng c nu khng ren luyn c th ung phng
phap, nhng phai coi chng y, ng nh hang lc s tng rng
h thng c mnh la thng c th gii; nim tin o nguy him
lm. Hang lc s khng bao gi ngh ti s sn sang lam vic ma
ch ngh ti chuyn thng ke khac trong mt cuc ua nao o thi.
Luc nao oc ho cung co th a ho ti s tht bai, s chan chng,
bt lc.
S eo ui khoai lac cung co tnh cht phu du khng kem.
Thi gian va thoi quen u dit cai thu cua moi s tiu khin. Thu
vui bui ti u co u bu cai kh nhc u sang sm hm sau.
tui trung nin ngi ta thng mi thanh cng trong cng
vic hang ngay; o la tui d chu nht trong i ngi v nhng
gng sc trong tui thanh xun ti luc o mi chn mui.
Nguyn Hin L (dch)
Thu vui thoang qua nh my ni. Ti khng ra nhng th

phu vn va ti cho rng i sng phai la mt s phi hp iu hoa
gia lao ng va ngh ngi, hoan lac. Ti co th noi chc rng trong
s phi hp o, nu co mt yu t nao phai ln yu t kia, th yu
t o chnh la lao ng. Lao ng nhiu qua khng co hai bng
hoan lac nhiu qua.
Cha bao gi nh luc nay, th gii rng m bat ngat n tn
chn tri vi rt nhiu c hi cho nhng ai co khat vong thanh
cng, mong mun c lam vic mt cach bn b, kin tr va sang
tao, co y thc. Khng mt tr ngai nao t pha con ngi co th
ngn con ng cua ho. Khng co g cm ho t canh ngheo hen ma
leo ln c nhng nh cao cua giau sang va quyn th.
Cn lun nhc lai hoai rng ke nao chu kho th co th cai
thin lng thc, ren luyn c hoat ng va gi gn sc khoe cua
mnh c.
o la nn tang cua s thanh cng.
TAY TRNG LAM NN
CHNG II
CN PHAI GY VN
Ngi ta bao rng tin bac la ngun gc cua moi iu xu xa,

ti li. Cu noi o khng ung. Nu i khi tin bac dung vao
nhng muc ch xu th khng phai tin bac ang trach ma ke
dung no mi la ang trach.
Co ngi cho ti la tuyn truyn cho chu ngha duy vt trit
. Ngh vy la sai. Ti hoan toan cng nhn rng co nhng gia tr
khac ngoai gia tr tin bac. Nhng ti khng bao gi ngh ngi
ngh s sang tao ra tac phm lai anh mt gia tr cua ban thn khi
tac phm y mang lai cho anh ta mt khoan tin ln.
Gn y, nhng ngi kim c tin thng b thin ha
nghi ng mt cach bt cng, ma nhng ke nghi ng lai chnh la
nhng ng nhng ba nu co c hi th se lam tin manh hn ai ht.
Trung s th ngi ta cho la mt iu t nhin, ma tao c mt
san nghip bng m hi nc mt, ri nh co san nghip ma giup
cho hang ngan ngi co cng n vic lam, c sung sng th lai
b cac chnh khach va cac nha bao mat sat la ang y xung a
nguc. Ti cho o la thai ghen ghet c ac cua nhng con ngi
xu xa.
Ngi ta a noi va vit nhiu iu gia nhn gia ngha v tin
bac. Nhng chung ta khng nn qun rng nu lam giau mt cach
bt lng la iu ang ch th s ngheo kh cung khng lun lun
la ang khen.
Noi cho ung, co hai th gia tr i i vi tin bac: mt la gia
tr cua nhng phm cht cn co khi ang kim tin; hai la gia tr
cua cach s dung ng tin kim c nh mt cng cu th hin
sc manh cua ngi co tin.
Ngh thut kim tin cn s qua quyt, tp trung, danh
dum, t chu; nhng yu t o chnh la nguyn ng lc cua thanh
cng va hanh phuc. Mt ngi a bit t chu khi kim tin th ti
Nguyn Hin L (dch)
khi co tin, cach s dung ng tin cung tao cho ngi o mt sc

manh, co th lam chu c hoan canh.
Tr hai c tnh o ra - luyn t cach va tao nn sc manh tin bac co t gia tr lm. Ti no cung ngang vi cng cua no. Chnh
v vy ma mt ngi bit lam chu cua cai cua mnh t khi ngh ti
vic lai mt gia tai s cho con chau. Ngi o bit ro rng
phai cho con cai t ti luyn trong kho khn, khng c hng
chut di san nao ngoai oc thng minh va t cach, th chung mi
thanh nhng con ngi co gia tr c.
Theo Mahomel th Thng lun la nhng nha tin tri
cua Ngai trong am thng dn. Va chng ai cung bit rng giau
sang ma khng minh trit th thng khi ch co hai cho th cht
hoc tinh thn. Nhng thanh nin gia nh giau co, v n ngon
mc ep, c hng moi s d dai ma d cht yu.
Cho nn tin cua s d co gia tr ch la do no bt ta phai gng
sc, kho nhoc kim no ri bit cach dung no. Vy d tnh lam
giau la iu ang khen, nhng thc hin no cach nao y?
Ti xin trnh bay vai quy tc ro rt du dt mt thanh
nin t hai ban tay trng ma gy dng c mt gia san ln lao.
1 - Chic cha khoa m ca thanh cng cho ta la ban nng
thng mai, tc cai ban nng nhn nh c mt cach t nhin,
tc th, khoi phai suy lun, gia tr thc cua bt ky mt mon hang
nao. Ngi nao khng cam thy c cai o th khng th kinh
doanh c. Nhng nu co sn cai mn cam y, du la m h, yu
t, th cung co th luyn no t luc con c - tc la cai tui ma
tinh thn rt d un nn - va dn dn lam cho no phat trin manh
me, ti khi no thanh nh ban tnh th nh cua mnh.
Thanh nin nao chu kho cai thin kha nng o trong moi c
hi, chu y quan sat thu nhn thng tin nng cao oc phan oan,
nhn nh cua mnh th th nao cung tin b trn con ng kinh
doanh.
2 - Nhng mt thanh nin du a co tai nhn nh ung gia
tr cua moi vt ri, ma khng bit tnh toan, quan l tai chnh th
cung co th i ti s sup trc khi tai nng cua mnh em lai
kt qua.
Mun chinh phuc thng trng th phai bit tnh xem lai
hay l, va co thy lai th mi bt u xng pha.
TAY TRNG LAM NN
Rt nhiu ngi mt th gi d tnh nhng s lai v sau nay,

nhng s lai khng khi nao ti hoc co ti th ti tay ngi khac.
iu quan trong nht la ng bo d mt cng vic lam n
nao khi cha hoan toan thanh cng. Bit iu khin cho kheo mt
cng vic nho thi cung la co u t cach thng nhng tr ngai
sau nay se gp trong nhng vic kinh doanh ln hn ri.
Thng thng ngi ta nhn thy rng nhng ngi tao
c nhng gia san ln u lun lun chuyn vao mt nganh.
ng co thoi no bung oi con mt. Cn nh nguyn tc chnh
yu o. Nhiu thanh nin co tng lai rc r ma vp te ch v
khng theo nguyn tc rt gian d o.
V tham lam ngi ta d m b vao nhng cuc kinh doanh
ln lao trong khi ngi ta cha sn sang, thiu phng tin, thiu
kinh nghim.
Tp nhn nh ung gia tr cua s vt, bit tnh toan, quan l
tai chnh, bit oc y ngh cua ngi khac; o, phai luyn cho thanh
thuc, hoan hao nhng kha nng o a ri mi dung no vao nhng
cng vic kinh doanh ln c. Nhng kha nng o ch la ba hnh
thc cua iu kin quan trong nht: bit phan oan cho ung, ma
h phan oan ung, tc th la thanh cng.
V vy iu quan trong va kho khn la gy c s vn u
tin la mt triu ng. Co c triu u tin ri th d kim c
nhng triu sau lm. Triu u tin o nh ro t cach cua ta va
bao am cho s thanh cng cua ta.
Phai dung sc manh va tui tre cua ta vao cuc chin u
u tin o. Ngi nao mun thanh nha ai doanh nghip th phai
dn ht tm t vao cuc chin u o, phai cam xuc manh lit ti
tn ay long nh mt ngh s hoai bao ngh phm cua mnh vy.
Co c mt triu ng trong tui ri, ngi ta tin trn
ng i vi ve ung dung t tai hn, thy cng vic lam n nao
cung va vi sc cua ta. Ngi ta t tin, co th phac hoa nhng
net ln cua chng trnh v a quen thuc vi cac chi tit ri. Nm
vng c thut o th khng co g ngn can ni bc tin cua ta
na. Cuc i lam n cua cac nha ai kinh doanh u nh vy ht.
Tuy nhin, mt ngi ap dung nhng quy tc o ma tao dng
nn mt gia san nao o vn co th khng hoan toan thanh cng va
tm oc hanh phuc. Co th ngi o khng nhn ra rng nhng
Nguyn Hin L (dch)
10
c trong bui gy dng s nghip khng phai la nhng c cn

cho ta mt khi a thanh cng. Khi a thanh cng th khng cn
tinh thn mao him na ma cn nhn nh c trach nhim xa
hi cua mnh.
Tin bac ao tao t cach cua ta v phai chu cc chu kh,
phai chin u mi kim c no. No la thc o t cach va tinh
thn con ngi. Trong th gii hin ai, ngi co nhiu tin thng
la ngi co tinh thn phan oan, quyt nh nhanh nhay.
Tai sao vy? Tai phai tranh ua gay go, ngi ng ma cua
him.
Khng k cac bc thin tai - v mi th ky ch co mt, hai
hoc ba v tai ba rc r - c xet hang ngi thng nh chung ta
thi, th mun t tao c mt a v rt danh gia trn chnh
trng, khng cn nhiu c quy bng mun thanh cng trong
nganh k ngh va tai chnh. Khng mt chnh khach nao cng
nhn iu nay, mc du no rt ung.
Mt s ngi co tai lam cho ngi khac chm chu nghe mnh.
Thanh cng trong am ng, bit ban bac cng vic, li le hung
hn, kheo leo, nhng khng th em thc hanh nhng y kin cua
mnh c v thiu y thc v s hanh ng. Ho thanh cng trong
cng vic quan l ch khng thanh cng trong vic kinh doanh.
Lai co trng hp ngc lai. Ta thng thy trong phong
giy co nhng ngi khng th trnh bay kheo leo mt vn . Bt
ho trnh bay th ho vung v, noi nng kho khn, lung tung. Nhng
t ho vao mt a v cn hanh ng th ho tr tai lin. Ho chin
u vi vn va chng minh rng gp luc khung hoang, ta co th
tin cy ho c. Trong cng vic kinh doanh, mt ngi hoat
ng phu lc ta con manh hn ca mt am ke mm mep.
Trn nhng th trng ln cua th gii, cuc chin u tht
gay go, ng gm li kim tht li hai; ngi ta phai quay lng
vao vc thm ma chng , thua th tiu tan s nghip va ca danh
d na. Thanh nin nao a bc vao u trng o phai c t lc
ma thng, ng trng mong mt n hu nao ca. Nhng tui thanh
xun co th thng c lm. V u oc con d un nn nn ho co
th cng quyt luyn kha nng phan oan bng cach rut bai hoc
t kinh nghim.
TAY TRNG LAM NN
11
Cho nn ti mun khuyn thanh nin ngay nay rng, theo y

ti, tin bac ch la kt qua cua ch cng quyt va oc thng minh
kheo ap dung vao cng vic lam n. nh mnh khng th ngn
can bc ng cua mt ngi co tinh thn qua cam.
Nguyn Hin L (dch)
12
CHNG III
COI CHNG CAC THANH KIN !
Trong th gii hin ai, mun thanh cng lu bn th phai

bit sng iu . Cac nha hoat ng u bit rng hi sinh sc
khoe tc la hi sinh tui tho cua mnh, ma mi nm co mt gia tr
ln trong i sng cua ta. Cho nn ho bit t v, khng ke thu
tn cng.
S can am v tinh thn mt phn do tr oc ma mt phn
cung do bao t. Thiu s can am o, nha kinh doanh ch la hang
rt tm thng. Cho nn s iu la mt trong nhng b quyt
thanh cng.
Trc ht, ti nhit lit khuyn nhng thanh nin co cao
vong nn t ung ru. Ti khng mun rng lut phap quy nh
phong tuc, nhng iu ti noi y khng phai v cn c u;
khng mt ngi nao co th thanh cng ln c nu mang cai tt
ru che be bet; nhng mt nha kinh doanh ma gia nhp hi
chng ung ru th cung kho thanh cng c.
Xa hi hin ai phc tap buc chung ta phai bit iu .
Khoa hoc tin tin em lai nhng iu kin sng vi nhiu phng
tin danh cho con ngi. Chung ta khng th t chi nhng tin
nghi o.
Con ngi va lam chu va la n l nhng may moc mnh
dung nh in tn, in thoai, may ghi m. Trong canh n ao bt
tn ni lam vic, mun gi cho s phan oan c sang sut,
thn kinh c thng bng, tinh thn c thanh thi th phai
bit t chu, ngha la t kim soat c mnh va sng co iu .
o la cai gia ma ta phai tra cho khoa hoc.
Ti cung tha thit xin thanh nin phai kim soat va iu tit
thai , c ch, ngn ng va cng vic cua mnh na. Nht la phai
tranh thai ngao man vnh vao.
Thai o phat sinh ra sao? Ban u, mt thanh nin nh
hoat ng ma bt u co a v trong xa hi ri co ve coi thng
TAY TRNG LAM NN
13
nhng ngi khac. Th la a khi s xung mt cai dc nguy him

ri y.
Thai o khng phai la thoi t c, v t c la t anh gia
mt cach ung hay sai quyn hanh cung trach nhim cua mnh;
cung khng phai la thoi t ai, t phu v t ai t phu la t cho
mnh nhng c ma mnh khng co.
Thai ngao man, vnh vao con nguy him hn nhng tt o
nhiu. No la cam giac cho rng ch mnh mi co tai nng, con
chung quanh toan la nhng ke ngu ngc, vy th ch cn lam theo
y mnh, bt tt phai quan tm ti quyn li, cam xuc cua ke khac:
ho bun, gin, mui long cung mc ho.
Hi tre ta thanh cng ma ch lam thng tn long t ai cua
mt ngi thi, th ti tui x bong ta se co ca trm ke thu bt
ng ai thin vi ta y.
Ho se em nhng li nho li ln cua ta, t nhng li thiu t
nh, giam thc, li quen ap ch, ti li dit thn tng cu dng
thn tng mi, ma tn cng ta.
Trong luc hng hai tranh u cho cng vic lam n, ta khng
y ti nhng cai o, cung nh trn chin trng, hng tit chem
git nhau, ngi ta khng y ti vt thng cua ch. Nhng ri
ke bai trn nh lai ht va ut hn ngm ngm v thai ngao
man cua ke a thng mnh.
Nhiu nm tri qua, khi ma co ve nh moi s u a ri vao
lang qun, chnh ke thng cung ch con l m nh nhng chuyn
trc kia, th thnh lnh b mt ke mnh tng la thn thin vi
mnh, p mnh mt cach bt ng.
Nh b ke nem a sau lng, ngi o lao ao, la ln: Tai sao
hn bng xut hin t bong ti anh ti? Ti co lam g hn
u? Ri c tm trong d vang, mi sc nh ra rng, a t lu lm
mnh co ln to ra ngao man - luc tre mnh t cho la co quyn nh
vy - va by gi, v gia, phai tra gia cho nhng li lm cua mnh
hi tre.
Mt s thanh kin cung la du hiu cua tinh thn thiu iu
.
Thoi co thanh kin con tai hai hn thoi ngao man, v thoi
ngao man ch xut hin sau khi mnh a thanh cng t nhiu ri,
va nh vy con co chut l do, ch thoi co thanh kin th chng i
Nguyn Hin L (dch)
14
khi a thanh cng ri mi co. Thoi quen thanh kin c h nh do

di truyn, do ly nhng ngi chung quanh ma ta mc cai tt o
nng t hi nho; mun dit c no phai trai i va nhn nh cho
ung ri cng quyt t cai.
V vy oc thanh kin la mt tt rt ln. anh hng cua no
con tai hai hn tt ca nhng tt khac na.
No co tnh cach pha hoai oc phan oan cua ta, lam cho oc ta
hoa hep hoi. Dit c no th cung nh g c mt cai gng cum
gh gm cho tm hn ta.
Khng dit c no th no co th mi ngay mi cng manh
ln va bin thanh tt bng bnh ma khng co g nguy him bng
nh kin. Khng co g ngc bng tuyn b: ng mun noi g c
noi, y ti a nh, khng bao gi ti i y u. Thng thng
ngi ta a l le o ra che y mt s tht bai ro rt cua mnh.
Con ngi bng bnh u co nhn thy c s thc. Ho
khng y ti bin c, lch s, thi ai, khng y ti ngi ngoai
ng. Con ngi co nh kin lun lun ch dung mi mt tiu
chun xet tt ca nhng bin chuyn trn th gii, hoan canh
trong vu tru.
Ngi nao thanh cng th khng co nh kin, ma bit tuy
theo canh, sa i y kin cua mnh, nh co mt lng thc lun
lun tnh tao.
TAY TRNG LAM NN
15
CHNG IV
LAM SAO TR C TNH S ST
Khng co c can am, th khng ai co th i xa trn con

ng thanh cng c.
y ti khng mun noi ti s can am v th cht cua cac
dung s trn chin trng, ma ti mun noi v mt c him co
hn, c can am v tinh thn.
c nay khac hn tnh bng bnh, c chp v bng bnh, c
chp nhiu khi ch la hnh thc cua thoi hen nhat. Bit bao s nhu
nhc do thoi bng bnh ma ra.
Co nhng ke c bam mt cach tuyt vong vao mt cng vic
lam n nao o vi hi vong in cung rng, nh Tri Pht phu h,
tht bai se t nhin chuyn thanh thng li. Ho hi vong hao
huyn se co nhng ngay ti ep hn, ma chnh tr oc ho bao ho
rng nhng ngay o khng khi nao ti u.
Thai o khng phai la can am, cung khng phai la bng
bnh; noi thng ra, no la thai ngu xun. Khi l tr ra lnh cho ta
bo mt trn tuyn nao i bt u lai mt v tr khac, ma ta c
ng nganh khng chu nghe th khng phai la ta co tinh thn can
am ma chnh la ta nhut nhat v tr tu o.
Khng th tach ri s can am va lng thc c.
Nhng mt mt khac, qua mau mn chu dung hoa, cung co
th la nhut nhat y. Mt ngi co tinh thn o cho rng co t ma
chc chn con hn la mao him co nhiu.
Mun thanh cng trong s thng lng cac vic lam n ln
th phai bit theo doi cho hp luc s bin chuyn cua moi vic, s
thay i cua tnh hnh cung quan im mi ngi, ban cung nh
thu. Mun lam n ln, phai tranh xa nhng quan im cng ngc
cua hang ngi gi ung chu ngha, nguyn tc. oc ta phai khoang
at, uyn chuyn, d tip thu nhng quan im mi, nhng y kin
khac ta.
Nguyn Hin L (dch)
16
Nhng c o cua nha kinh doanh, mt c hp vi tnh tnh

cua ngh s, co th bin tng ma thanh nhu thun, ai bao sao
nghe vy.
Luc o ta se hoa ra nhu nhc, khng bao gi dam chin u
na, lun lun tm cach thoa thun vi i phng lm nhng
ming vun, tha ngi ta th cho.
Mi khi qua mt giai oan mi trong cng vic lam n th
thy con ng mon d i vn thch thu hn, ma con ng leo
sn i g gh hn, kho i hn. Nu ta c theo thoi quen, la con
ng d i th oc ta khng tin ma tinh thn ta suy dn.
Co mt ln ti phai kho khn la chon: mt la gi vng cai
th cua ti, hai la dung hoa. Hi o ti con tre va phai thanh lp
cng ty ximng Canaa. Ngi mun ban lai mt c s cho cng ty
oi mt gia qua cao. Ro rang la ng ta ra gia qua cao nh vy ch
co u tin tra n thi.
Vin chu tch giam c c s giao thip vi cac nhom tai
chnh co th lc nht Canaa. Mt thanh nin nh ti hi o ma
c long cac ng b y th mau phat lm, trai lai nu b cac ng
o ghet, th s nghip nho nhoi cua ti se sup lin. Mua theo cai
gia cao o, khng co hai ln g cho ti ca, nhng co hai cho ngi co
phn hun trong cng ty.
Nhn bao gi cung d dang hn t chi. Nht la ngi ta
dung moi ap lc buc ti phai mua lai c s vi gia ngi ta a
ra.
Ti t chi. Tc th ke thu cua ti dung moi phng tin
manh me v cung gy anh hng xu ti d lun ma tn cng
ti. Ho iu khin chin dch rt kheo leo. Trc kia ho c thuyt
phuc ti ti la gat nhng ngi co phn hun th by gi lai
chnh ho xui giuc nhng ngi co phn hun o t cao, mat sat ti
la a thanh lp mt cng ty t hp.
By gi ti gia ri, co th thu thc rng hi tre b tn cng
mt cach bt cng nh vy ti au xot lm. Nhng ti khng n
hn g ca. Tai sao? Tai nh nhng li ch trch u tin tan nhn
o ma ti hiu i hn va v sau, gi c mt thai hoan toan
than nhin trc moi s tn cng c a.
Lai thm, chut tia sang le loi trong oc ti cho ti hiu rng
nu ln o ti a chu nhng trc ap lc cua ho th ti se co cam
TAY TRNG LAM NN
17
giac la chu u hang v tinh thn ma sc manh hoat ng cua ti

trong vic kinh doanh chc chn th nao cung giam sut. Ti se do
thoi quen ma thanh thng thao ch khng dung l tr na va se
mt ht ngh lc tinh thn, v ch co chin u mi co c ngh
lc.
Ngi thanh nin nao bc vao lnh vc kinh doanh cung se
co luc gp cuc khung hoang nh vy, no lam cho ngh cua mnh
nghing v pha nay hay pha khac, lam cho thut thng thuyt
t trc cua mnh i mi hn.
Ban se hoi ti: Nhng ti khng hiu y ng mun khuyn ti
iu g. ng bao ti phai co chng, ng qua cng quyt, c chp
ri ng thi ng lai nhc ti ng co thai thoa hip, th la
ngha lam sao?
o la cu hoi t xa ngi ta vn thng t ra: lam sao co
th dung hoa thai cng quyt va thai thch ng vi hoan
canh. Ch co mi mt cach tra li la phai luyn ca hai c o. Phai
hanh ng tuy theo hoan canh chung quanh ma vn trung thc
vi chnh mnh, c gi ng li cua mnh.
Co gp mt cuc khung hoang nghim trong c bit mi
phai ng u vi s th thach chu yu o. Luc o phai xet k
vn tuy theo s quan trong cua no, va quyt nh cua ta se anh
hng ti tng lai trong ngh cua ta.
Nhng ti ngh cn khuyn ban y mt li thc t. ng
nong nay, ng doa dm; trong vic kinh doanh, ng bao gi co
thai y.
Ngi nao lam n ln th th nao cung co luc gp mt tnh
trang bi ri. Luc o cn nht la phai can am v tinh thn. H
ai m th se co cai a tng nng lc cua mnh ln va lam
giam nng lc cua nhng ke canh tranh vi mnh.
Ban co th chc chn rng trong i lam n, ban se nhiu ln
gp canh bi ri v tai chnh. Chung ta trong mt thi kinh t a
thnh vng va phat trin t lu, th nao ri cung thay i, se ti
hi kinh t suy sup lam in ao gii kinh doanh.
Mun ng u vi mt cuc khung hoang nh vy, trc
ht phai xet k moi s kin ri y ti nhng s thm nh sai
lm cua ngi khac. Trong cac trng hp c bit, ngi nao co
tr oc uyn chuyn, lanh li se khng lung tung v bit tao ra
Nguyn Hin L (dch)
18
nhng kh gii va phng tin thch ng vi moi giai oan cua

tnh th.
Ngi khn, bit quyn bin, gp mt tnh th bt thng th
hanh ng mt cach bt thng.
Nhng xet cho k th nhng thi khung hoang t khi xay ra
lm. Cai nguy c thng xuyn chnh la nhng cuc khung hoang
tinh thn cua chnh ta.
Nu ta khng bit nhn vao pha sau cai ve mt b ngoai cua
ngi khac trong khi ho lam vic th khng lam sao ta hiu c
tai sao co nhiu ngi thao thc sut m, lo s nhng tai nan
tng tng co le khng bao gi xay ra.
Nhng ngi o khng bit gi s bnh tnh, ho thiu mt
th can am nao o thanh th b oc tng tng cua chnh mnh
quy pha.
Chnh hang ngi o vi vang ban thao nhng mon rt tt v
ho khng u can am gi gia, thanh th lam li cho ngi mua.
Ngi mua khng ang trach ma ngi ban th ang thng.
Ngi nao o can am hanh ng theo oc l lun cua mnh th nht
nh se thng.
Lam sao tr c trong oc ta cai s st khng co i tng cai s st mt phn tim thc, mt phn y thc - day dt ta o?
Ch co cach c y gng sc dung ngh lc va tr tu mi dit
c no.
Ti ch co th mach ban c mt phng thuc. Khi hin tai
lam cho ban lo u, th ban nh lai nhng luc lo lng nht a qua.
Nh vy, oc ban khng phai ch b mt ni s st ma b ti hai ni
s st xm chim, ma ni s st hi trc manh hn se ln ni s
st hin nay.
Ban se t phu: Khng co g gh gm hn cuc khung hoang
thi o ma mnh cung a thng ni va chng lam sao ca. Vy th
co l g mnh khng vt ni tnh th hin nay, kem gay go, kem
nguy him hn xa nhiu.
Nh cach o ma ta ren c mt ngh lc thng ni moi tr
ngai.
Ngi nao chng c nhng cuc khung hoang ni tm o
se khng con ngai g dng t ngoai i.
TAY TRNG LAM NN
19
Ngi can am khng bo l mt c hi nao ca. c can am

cung nh tai tr, co th phat trin ti cc nu c th ta khoe
manh.
Ti a noi rng s can am v tinh thn him hn s can
am v th cht. No qua him, cc ky him na. Ngi co can am
gi vng y kin cua mnh la mt bit l ch khng phai la mt
thng l.
Ngi ta thng cho rng tnh tao bao, dam a ra mt li
phan oan dt khoat, thng lam hai cho ta, ta nn nnh hot, a
dua, chiu i, nu thy y kin cua mnh khng c ngi khac
tha th, chp nhn th, ng tuyn b ra, nh vy co li hn.
Li o co ung khng?
Ti se tra li dt khoat rng tha chu ngheo con hn la thanh
cng ma mt t cach con ngi.
Ti khng chp nhn rng tinh thn n l, ti tin cn thit
trong cng vic kinh doanh. Khng bao gi no a ti mt s
thanh cng thc s ca.
Cng quyt nhng khng ng nganh, vui tnh nhng
khng ky khi, mm mong nhng khng nhu nhc, co tinh thn
kinh doanh nhng khng hp tp, ln xn, o la nhng c no cu
ta khi gp vn rui.
Nguyn Hin L (dch)
20
CHNG V
OC SACH
Ti mun nhc nhng ban tre phan nan hi nho hoc hanh d
dang rng s hoc ta a hp thu c, du no th s ti u na,
cung khng th lam tr ngai cho s thanh cng cua ta c.
Th ky mi chn a qua cao kin thc, tn sung kin
thc. Nhng nha tr thc siu qun thi o cho rng kin thc co
anh hng ln nht trong i sng. Ma thc ra, mt nn giao duc
tip thu c cua ngi khac co th bt tin cho ta hn la co li.
Mt thanh nin xng vao i ng nn mc c rng khng co bng
cp ai hoc trong tay.
anh rng s ao tao thanh nin trong cac ngi trng kha
knh o, cung co gia tr ch khng phai khng, nhng phai la
ngi co oc tm toi mi tranh c nguy hai ln lao cua nn giao
duc ai hoc: nguy hai o lam cho thanh nin ang tui ma u oc
rt d b anh hng, ch tn trong, m say mi mt phng din
cua tri thc ma khinh b tt ca nhng phng din khac.
Thc ra, co kin thc la nh co t cach, ma thanh cng khng
phai la nh co kin thc. iu quan trong la mt ngi phai t y
mun hoc hoi thm v nh vy s hiu bit mi thc la cua mnh.
anh rng mt em be hoc mt thiu nin phai nh thy ch
bao cho tt ca nhng iu mnh co th hoc c. Ti nhn nhn gia
tr cua nn giao duc ai hoc theo li c va ti con khuyn cac ban
tre nn tip thu no na. Hi con i hoc nhng ban nao co tinh
thn, co cao vong, co oc mao him co th nm ly tt ca cac c hi
hoc hoi thm. Nhng nu ban nao kho ghi nh c nhng li giao
s ngi t trn buc cao truyn xung nh truyn mt giao iu th
ban o cung ng nn vi tht vong. Trai lai, co th con ly lam
vinh hanh rng co nhiu danh nhn cung nh mnh, chng han
ng Churchill, mt v nhn cua Anh, hi nho chng a lam cho
thy giao tht vong y ?
TAY TRNG LAM NN
21
S giao duc cua ti th thin lm. Mt ngi thi nay kho ma

tng tng c i sng trong lang Newcastle vao khoang 1880.
Ch co vai khoanh nho la trng trot c, bn b la rng hoang,
mt con sng rng mnh mng chay qua. Sut na nm, mt t
phu bng va tuyt, va con sng Miramichi cun nhng tang bng
ra ti tn ngoai vam. y ma ch nh bui trng ma bin th
khng khac g a xanh. Vao cai mua o va trong nhng iu kin
nh vy, tt nhin s hoc khng c u n, bui hoc bui ngh.
Cho nn, t khi ti c thy day, nh oc sach va tip xuc
vi ngi khac ma ti co c chut kin thc. Chnh s oc sach
mi la cai ngun cua kin thc. iu quan trong la oc nhng sach
mnh thch oc ch khng phai la oc nhng sach ngi khac
khuyn mnh nn oc. oc sach ch co li khi nao nhng iu
trong sach thm nhp vao tr oc ta c.
Phai oc nhiu, oc u loai, nh mt ngi co bao t bng
thep, nut cai g vao cung tiu hoa c ht.
Bt ky ngi nao, du tr oc bnh thng, cung co th t luyn
cho mnh mt kha nng la chon sach, ngha la luyn cai giam
thc. Co nhng cun phai ling vao sot rac, co nhng cun nn gi
k oc lai, s la chon loai sach tuy mi ngi.
Khi mt ngi a thch mt loai sach nao hp vi mnh th la
ngi o a co giam thc ri ma t mnh khng hay, va tt nhin
chng cn ai bt buc, ngi o se tm tt ca loai sach y oc.
Co vai mn hoc va nhiu thanh nin cho la cn thit
thanh cng trong cng vic kinh doanh. Trc ht la mn toan ri
ti mn ngoai ng. Mn toan cao hoc khng thc la cn thit cho
s thanh cng, nhng co iu nhng ngi nm vng mn toan
cung chnh la nhng thanh cng trong lnh vc k ngh va tai
chnh.
Ti tic rng ti a c ao tao trong ngh kinh doanh tai
mt luc a ma trong s giao thip trn thng trng, ngi ta
ch dung mi mt ngn ng t Bc cc ti vnh Mexico. Thanh th
ti mu tt v nhng sinh ng khac.
Ti cho rng sinh ng la mn quan trong nht cn phai bit
thanh cng trong vic kinh doanh, nhng y kin cua ti co th
sai v ti khng bit chut g v sinh ng, nh ti a noi.
Nguyn Hin L (dch)
22
Nhng suy i tnh lai th th trng mi thc la trng ao

tao nha kinh doanh. o, mt thanh nin co lng thc co th tm
hiu ca tnh cua cac hang ngi va nh vy t lp c mt cai
thang gia tr trong gii kinh doanh.
Kinh nghim se cho thanh nin o thy rng khng phai v
thiu nhng tri thc v l thuyt ma ngi ta tht bai trong cuc
mao him la i sng u.
Cach y a lu, Hun tc Bickenhead hoi ti nh cho cac
con trai ti hoc trng nao. Ti ap rng cha h ngh ma cung
khng quan tm ti vn o. ng to ve ngac nhin v cung.
Nguyn nhn chnh cua s th o la ti thm tnh rng tre
phai lam chu vn mnh cua no va ch co no mi lam chu vn mnh
cua no thi. Nu no mun thanh cng trong nganh vn hoc hoc
trong mt nganh nao khac th no c oc sach, oc cho tht nhiu,
cho ti khi oc m mang u phn bit c cai xu va tt, cung nh
mt ngi sanh ru ch nhn qua mt th ru nao o cung nhn
c la ru ngon hay khng.
Co th rng ngi oc sach va ngi ung ru ch dung trc
giac ma nhn nh c sach nay hay, ru nay ngon ch khng
a ra c mt l le khach quan nao. Nhng khng phai v vy
ma s phan oan cua ho sai. Khi ho bao Cun sach o vit hay,
Th ru nay d th ta co th tin ho c.
Cho nn ti mun khuyn khch nhng thanh nin khng co
bng cp trung hoc hay ai hoc quyt ch thanh cng trong vic
kinh doanh. Theo ti ngh, co mt cai nguy hai la hoc ng
thng ao tao mt hang thanh nin tiu chun. Mt ngi co ca
tnh manh me phai bit t ao tao ly ch khng trng mong
nhiu hoc ng.
Rt co th rng ti luc hanh ng, hang ngi co ca tnh
manh me thng hang ngi tiu chun.
Mun co mt but phap th ch co cach oc sach cho nhiu, oc
nhng sach mnh thch. Mun sanh ru th khng co g bng nm
tht nhiu th. Khng co g tp cho ta quen cng vic kinh doanh
bng cach thc hanh no, thc hanh ngay t hi tre, na v thch,
na v mun co kinh nghim.
TAY TRNG LAM NN
23
Con ngi tao ra vn mnh cua mnh ch khng phai la

cho no li cun. Vy ta co th thng nn giao duc ta a hp thu
c. Ta phai t ao tao ly ta.
Thiu nhng l thuyt cn ban th vn co th tin trn ng
i c.
Thanh nin nao cung co c hi lam nn s nghip min la
chu quyt ch lam vic, danh dum mt s vn, sng iu , tranh
thoi ngao man va thoi s st, can am ng u vi cac cuc
khung hoang, khng h sn long. Lai phai bit thn trong khi ct
canh bay bng, du co la mt thin tai th cung khng c trai
nhng lut an toan.
B quyt tao nn quyn lc la bin nhit tm hi tre
thanh kinh nghim va kin thc. Ti a ch cho ban mt con
ng tt thc hin iu o.
Ti a trai qua tui tre. By gi ti a co kinh nghim. Ti
tin rng thanh nin co th at nguyn vong cua mnh c nu
nhit lit mun thanh cng. Ti cung tin rng ch cn mt chut
kinh nghim bui u la tranh c nhng vc thm ma nhng ke
tao bao nht thng gp trn con ng kinh doanh cua mnh.
Do kinh nghim ban thn ma ti tin chc nhng iu ti mi
bit o.
Nguyn Hin L (dch)
24
CHNG VI
CACH NG BIN
Tai ng bin la hnh thc n s nht cua kha nng sang

tao. No la ngh thut o sc vi s bt ng, li dung nhng hoan
canh bt ng.
Thanh nin nao mun thanh cng phai tp cho thun ngh
thut o, thun ti mc no tr thanh mt phan ng t nhin, oc
mnh luc nao nh cung i thi c, khng bao gi b hoang mang,
lac neo khi gp mt tnh th cha h tnh trc.
Kha nng ng bin co mt v tr ln trong ngh thut sng.
Trong ngh thut thanh cng v doanh nghip, no con quan trong
v cung.
Ti nhit lit khuyn cac ban tre hoc cach ng bin nu
mun thanh cng.
Nhng tm gng ti a ra di y u la nhng nhn vt
trong chin tranh, nh vy khng phai la v ti cho rng thanh
nin ngay nay cn chun b cho mt cuc chin tranh da man va
v l na. Trai lai, ti rt mong ho c sng trong canh thai bnh.
Nhng trong chin tranh co nhiu vn xut hin mt cach
thnh lnh, manh me, cho nn dung lam th du nu gng th
khng g bng.
Thanh nin nao mun tp ng bin nn nghin cu trc ht
i Hun tc Winston Churchill. Hu ht mi hanh ng cua ng
trong thi chin u co tnh cach ng bin.
Cuc chin u cua nc Anh chng xm lng la mt ban
anh hung ca nh tai ng bin cua mt s ngi, nh tai kheo leo
nm c hi, nh nhng s quyt nh cua ca nhn va nh nhng
phng tin ng pho kp vi hoan canh. Luc o ai cung tin rng
qun c t b bin Phap th nao cung at qua xm chim nc
Anh; lam sao ngn chn chung c?
TAY TRNG LAM NN
25
Tnh th yn hay nguy hoan toan do phi c Anh lam chu

c khng phn hay khng. Mun lam chu khng phn th phai
co nhiu phi c khu truc. Rt cuc Anh a thng trn o nh tai
nng va long hi sinh cua phi cng, anh ri, nhng cung la nh
chnh phu a bit ling vao sot giy tt ca nhng k hoach ep e
ch tao cp tc nhiu phi c ma i pho kp vi hoan canh. Nu
c ngi o ma nghin cu k hoach th nht nh la thua; nh ch
tao phi c mi thng c.
u th chin, qun i Anh thua trn luc a (tc Phap, B),
mt ngun tip t thc phm. K ngh hang khng cn nht la
nhm. Ma luc o khng con nhn c cht bauxite, mt th
qung nhm na. Ba phn t s st, thep nhp cang va ai a s
qung st n t chu u qua ng luc a a b qun c
chim, Anh lam sao ng u vi cuc khung hoang o c?
Bng moi cach phai tm nhng ngun tip t mi, tao nhng
ng chuyn ch mi, nhp cang nhm, st, thep. a mt th
trng chu u th phai tm ngun hang th trng chu Phi va
chu My.
Thang chap nn 1941, Churchill oi co c thm nhiu kh
cu lam vic. ng y co i ngi ta thanh lp mt c quan
khng? ng y co tin may moc khng? Co bt B Qun nhu phai
lam vic theo ung nhng nguyn tc hanh chnh khng? Tuyt
nhin khng. ng qua Washington tm kim kh gii va tau cho
luc qun va thuy qun Anh. Va ng dt ti i theo.
Ti Washington, chung ti thy rng ngi My a thit lp
ca mt chng trnh san xut. Ho a nghin cu k hoach cc t
m, coi trn giy, ra ve s lm. Cac k hoach o ong lai thanh
tp rt ep e, co tai liu con em in na, tht la tuyt kheo,
khng con ch vao u c.
Nhng trong cai cng trnh l thuyt ep e o, co mt im
khng n: la k hoach khng hp vi nhu cu cua cac nc ng
minh.
Nhim vu cua ti la giai thch cho Chnh phu My hiu iu
o. Ti phai chng minh rng Chnh phu Washington san xut kh
gii theo kha nng v ai cua My, ch khng phai theo nhng suy
tnh t m cua cac nha chuyn mn lp k hoach.
Nguyn Hin L (dch)
26
Mun vy th Chnh phu My phai bo l li cu i ma ng bin

theo mt ai quy m cha tng thy mi c.
Tap ch cua chnh quyn: Industsial Mobilisation for war
(ng vin k ngh cho chin tranh) ghi lai ni xuc ng ma chung
ti a gy ra Washington. Chung ti bt chp nhng nghi thc
ngoai giao, lp i lp lai hoai quan im cua chung ti vi cac nha
lanh ao toa Bach c, vi ng Pho Tng thng va trong tt ca cac
cuc tip xuc khac.
Ti phai chin u vi Tng thng Roosevelt, tn cng ng
lin tip bng th t, thuyt minh; trong cac cuc hi am ring,
ti rang chng minh cho ng thy rng phai bo moi k hoach i
ma xng vao con ng san xut quy m khng l mi c. Cuc
vn ng cua chung ti hng hai ti mc tt ca Washington phai
tham d vao, ca nhng nht bao na, gy mt s kch thch manh
trong moi gii.
L le ti a ra u da trn kinh nghim ban thn cua ti.
Ti cho rng nc My nm 1942 co th san xut mt mnh c:
45.000 xe thit giap, 17.700 ai bac chng chin xa, 45.000 ai bac
phong khng, 24.000 phi c khu truc, va nhiu chin cu khac na.
Cac nha chuyn mn lp k hoach la ln, bao ti co in
khung mi t vn nh vy.
Khng nghi ng g na, nu Tng thng Roosevelt khng co
oc thc t nhn thy gia tr ngh cua chung ti ri chp
thun no th ngi ta a theo chng trnh cua cac k hoach gia o
ri. Va nu chu trng cua cac k hoach gia trong phong giy o
ma thng th ng minh a khng thng c c nm 1945.
Nh Tng thng Roosevelt ma ngi My chp nhn d tnh
cua chung ti v kha nng san xut. Ngi ta lp ngay mt
chng trnh ch tao cn ti hang t My kim ri a qua Quc hi
biu quyt. Nh chng trnh o ma chung ta mi e bep qun
ch c v phng din vo b.
Rt cuc chng nhng ngi My thc hin c ma con vt
chng trnh san xut o na. Phng phap ng bin a thng
thu tuc k hoach.
Thi bnh cung nh thi chin, h gp cn nguy, th lun
lun phng phap ng bin to ra co hiu qua c bit. Ngi nao
b ct cht vao thu tuc th cha chin u a thua ri v bo ph qua
TAY TRNG LAM NN
27
nhiu th gi suy ngh va do o, b bin c vt mt. Ngi bit

ng bin a la xong c mt chin thut mi ma ke gi thu tuc
vn cha xet xong cac kha canh cua vn .
Nhng ch nn ng bin trong khi con kp thng c tnh
th. Theo thu tuc hanh chnh cho ti khi moi vic a hong, ri hi
vong rng luc o con co th ng bin lt lai tnh th nh mt
phep mu la hi vong hao. Phai bit ng bin kp thi t khi nhng
kho khn u tin mi xut hin. Luc o, d dit chung lm,
mun th khng sao thng chung c na.
Ngi nao bit quyt nh mau mn, ri lai bit mau mn bo
nhng quyt nh o nu thy no khng co kt qua tt th gp
nhng tnh th gh gm nht, cung co th li dung no c.
Bit ng bin mau mn, chuyn hoa thanh phuc th nht
nh la thanh cng.
Vy phai coi chng nhng con ngi co tinh thn cng nhc,
c chp. Con ngi ngi m ai trong chic gh banh ri vui ve trnh
bay tai sao vic nay khng lam c, vic kia lam khng c th
nao cung thua con ngi ai m, chu kho tm cach lam cai vic
khng th lam c o.
Noi cach khac: ban nn coi chng y, ng mc cai chng
th lai. oc qua chu trong ti giy t, nguyn tc hanh chnh la ke
thu cua oc quyn bin.
Cac nha t chc lun lun co khuynh hng t chc qua mc
ma s t chc qua mc, qua t m a x nghip ti s sup .
iu o c chng minh Lin bang X Vit ro hn u
ht. Lin bang X Vit tin chnh sach thit lp k hoach san xut
dai han va kim soat cht che tng nganh k ngh mt. Chnh
Xtalin k lai cuc am thoai di y gia ng va mt uy vin
nhn dn co trach nhim t chc cac nng trang tp th.
Xtalin: - Cng vic gieo ma ti u ri?
Uy vin: - Tha ng ch Xtalin, ng ch hoi v cng vic
gieo ma ? Th luc nay chung ti ch lo tin hanh cng vic o.
Xtalin: - Tt, ri sao?
Uy vin: - Chung ti se nghin cu t m tng tiu tit mt
cua vn .
Xtalin: - Vy th ti u ri?
Nguyn Hin L (dch)
28
Uy vin: - Tha ng ch Xtalin, ng co s thay i. Mt s

thay i quyt nh.
Staline: - Ri lam sao na?
URy vin: - Chung ti co th noi rng se co mt s tin b v
ai.
Xtalin: - Vy th cng vic gieo ma tin ti u ri?
Uy vin: - Tha ng ch Xtalin, ti hm nay vn cha khi
s a.
Chc chn la cac nha t chc co mt vai tro ln trong hoat
ng kinh doanh cua loai ngi. Nhng vai tro o khng bao gi
c coi la chu yu v nu vy th t chc se hoa ra v ch.
Ngi thanh cng bm sinh a co tinh thn t chc nhng s
d thanh cng la v khng chu n l oc t chc. Ngi o khng
khi nao kin nhn chu ng nhng cuc hop keo dai khng dt,
trong o ngi ta ch ua nhau mua mo va ngn chn moi hanh
ng.
Ngi thanh cng cung khng cho cac k hoach mt gia tr
qua ang. K hoach co th sai. Khi thy sai, ngi ta lai lp nhng
k hoach mi mt cach rt k lng em ra thc hin nhng
trc khi thc hin phai trnh ln cp trn c chp thun a
va ti khi c chp thun th tnh th a thay i hn ri, khng
th em thc hin c na.
Nu phai i phan ng cua mt c quan, mt t chc, mt
cuc hop th khng th nao i pho kp vi mt tnh th bt ng.
o la mt bai hoc ma khng bao gi ti qun c. Cho nn
ti xin khn khoan nhc cac v chu x nghip phai c bit coi
chng hoat ng cua cac phong quan l, ng ho hoat ng trai
vi quyn li cua hang. t ra phong quan l la cho cng vic
chay ch khng phai ngn can cng vic.
Nu ta khng coi chng th nhn vin t chc ang le phuc
vu k ngh se bin thanh nhng ng chu c tai mt. Ti mc o
th x nghip bt u suy sup ri. S t chc qua mc la ke thu
cua s hoat ng trong cng vic kinh doanh.
Trong chin tranh, quc gia thng c nh cac ngi ch
huy bit ng bin; nhng, cac nha t chc vn co th gi vai tro
quan trong trong i sng kinh t. Trong hoan canh o, chnh phu
TAY TRNG LAM NN
29
thanh khach hang duy nht, tiu thu tt ca nhng san phm
trong nc. Trn th trng khng con lut cung cu na, ma moi
s i chac u theo nguyn tc nay: gia ban bng gia vn cng
thm my phn lai. Do o ma nng xut giam i, tin cng tng
ln mt cach tai hai; trong cac khu vc hoat ng kinh t, ch nh
co long ai quc ma ngi ta ham bt c moi s qua l.
Khi thai bnh tr lai, phai mt thi gian lu tnh trang o
mi mt c. Cac nha san xut luc u vn theo li cu trong thi
chin: nh gia ban bng gia vn cng ci my phn lai; con cac
nha cm quyn cung khng vi g t bo cai uy quyn ln cua mnh,
uy quyn kim soat k ngh. Ngi ta khng them nghe li nhng
ke oi thay i tnh th, ngi ta bo qua nhng c hi mi. Cac
nha chuyn mn v k hoach vn lam ma lam gio c trong mt
thi gian.
Nhng dn dn s kim soat cua chnh phu ni long ra ma
nng sut trong cac x nghip tng ln, kinh t ly lai sc. Va mi
trng hoat ng lai m rng cho s t do kinh doanh.
Con mt nguy hai na cung lin quan ti s t chc qua mc.
Ti mun noi ti cai nguy hai giao mt c s kinh doanh mi thanh
lp cho nhng ngi rt thao vic, cai g cung bit. Ngi ta
thng ngh rng mun cho mt x nghip thnh vng th phai
tm cho c ngi nao co nhiu kinh nghim nht ma giao cho
vic iu khin. Va ngi ta t nhu mt con ngi nh vy phai la
ngi a thanh cng trong nhiu x nghip. Ngi ta ben nh cy
ngi o iu khin x nghip mi thanh lp cua mnh, tin chc
rng trc kia ngi o a thanh cng th khng l g by gi lai
tht bai.
Khn ni, trong thc t khng lun lun nh vy. Noi cho
ung th cach lam y rt sai lm. V ap dung no ma xay ra rt
nhiu lm ln va tht bai. Thng khi - ti mun noi rt thng
na - la mt ngi nh vy la ban phai chu ng mt ng gia
mt moi v th cht va tinh thn, y kin hep hoi va khng mun
bo li lam vic cu cua mnh. a s ho la nhng ngi hep hoi, c
chp, khng chu nhn rng ra chung quanh, khng co tinh thn
ng bin va do o khng th i pho vi tnh th mi trong mt th
gii lun lun thay i.
Mun m mt x nghip mi th phng phap thch nghi nht
la la nhng ngi mi, mun vy phai gioi tm l, bit ban tnh
Nguyn Hin L (dch)
30
con ngi. Nhng ngi mi o, co tai nng, se hoc ngh va se mau

co kinh nghim. Trc ht phai bit mnh cn nhng c nao
ngi mnh se giao vic, ri mi tm nhng ngi co nhng c o,
nhng c cha c em thi th nhng ch i co dp la phat
trin. Nu ngi ban la thc s co nhng c o th ban co th
chc chn rng ban la mt ngi sung sng va moi vic se xay ra
nh y mun cua ban.
Nhng ngi nh vy se bit nm ly moi c hi thun
thin. Ho co ch cho xa hi.
Sung sng thay ke nao tm thy sc manh long tin ma
tm long hp vi ch hng cua anh. i qua cai thung lung au
kh nay, ke o se ao mt cai ging va cac h se y nc(1).
TAY TRNG LAM NN
31
CHNG VII
COI CHNG CAI THOI PHN LOAI
Trong vic kinh doanh, co hai th lm ln: lm ln v thiu

kinh nghim va lm ln v dung kinh nghim mt cach v l.
ng ngh ti vic sa i c mt con ngi v trach
nhim, vic o v ch, v ke v trach nhim khng them nghe
nhng li khuyn cua ngi o kinh nghim va khn ngoan. Mt
ke a bo l tt ca cac c hi th co gp c hi khac cung lai bo l
na ma thi. Mt ke bm sinh ra khng bit l lun th du co oc
nhng sach v l lun cung v ch. Khuyn bao nhng hang ngi
o ch la ph cng.
Nhng ta co th tha th nhng li lm cua tui tre c, v
nhng li lm o d sa. Thanh nin nao cung co th nh mt
kinh nghim chua chat ma hoc khn c, hoc co th nh li
khuyn cua ke i trc a m ng cho mnh ma tm c mt
con ng tt mi thanh cng.
Trong nganh kinh doanh, may lm th ngan ngi co c
mt ngi bm sinh ra co thin tai. Ma ke co thin tai lai co th d
tht bai hn ngi khac v ham mao him va t c, khng co kinh
nghim ma lai chng chu nghe li ngi khac.
Con ng tui thanh xun, ti khuyn ban nn chu nghe
mt li khuyn bao sang sut con hn la chu tht bai, lam nguy
hai tai chnh va mt long t tin cua ban. Mt long t tin tc la
mt linh hn cua thanh cng.
Vy nhng thanh nin co kha nng nhng thiu kinh
nghim, nhng thanh nin tin s vn cua mnh nhng cha c
ren luyn, cn phai tranh nhng li lm nao y?
Li lm th nht la tin phep mau.
Nhng ngi tin phep mau khng bao gi y ti nhng
cai lt vt, no la du hiu cua s thanh cng ln sau nay. La v
u oc ho b ao vong, no nh mt ao anh trong sa mac, lam cho ho
Nguyn Hin L (dch)
32
m hoc ri ho lac quan ti ni tin tng rng ch mt sm mt

chiu la se thanh t phu. Ho la nan nhn cua oc tng tng cua
ho. Ho coi nhng ngi canh tranh vi ho la hang tm thng, nho
nhoi, chng ang k; ho t cho rng ch co ho mi co chic cha
khoa vang va ch cn vn cha khoa o la lam chu c v s tai
san.
i! u co d dang nh vy! S tht khac hn. S thc la oc
tng tng cua ho chng lam chu c g trong xa hi ca; ho mc
mt cn bnh nng, bnh tin phep mau. Ho tng bit c cu
thn chu m nhng canh ca thanh cng.
Khng co ngi nao khng tp s lu ma co th trong mt
ngay nm c b quyt iu khin cng vic.
Ban nn nghi ng nhng con ngi t cho mnh la thin tai,
ch co mnh mi co oc tng tng sang tao. Chc chn la ho lm.
Li lm th hai la tin tai giao thip cua mnh.
Li lm nay rt tai hai. No thng mang hnh thc di y:
ngi ta xoay x, vn ng yt kin cac nha ai doanh nghip,
ri ban bac mt cach ri rac v cng vic lam n, ban bac ch
mong gy c thin cam thi, ch chng co muc ch g ro rt ca.
Cac nha doanh nghip o rt bn vic, u co y g ti
nhng chuyn tm phao nh vy va co le cha y mt thang sau
a qun mt mt mui con ngi lai thm mnh ri. Nhng chang
thanh nin mun quang giao o lai khng hiu nh vy.
Hn c tin rng hn a gy c cam tnh, kheo xa giao
trong cng vic lam n. Thai o chng khn ngoan chut nao ma
cung chng ch li g (Ti co th noi thm rng: nhng ngi chu
tip hang thanh nin o cung co li nh ho v ca hai u mt th
gi v ch).
Hai lm li o do mt chng bnh ma ti co th goi la bnh
ngh thut khuch trng qua n ni ln cng vic kinh
doanh. Hang ngi o cung v l nh mt hoa s co nhng y tng
rt ep nhng khng u kha nng th hin no ln tm vai.
Lm li th ba la t vic nay nhay qua vic khac, t cc oan
nay nhay qua cc oan khac.
Ngi ta thng thy tt o hang thanh nin mc cai tt
phn loai co phng phap, oc luc nao cung nh chia thanh nhiu
TAY TRNG LAM NN
33
ngn nho. Y nh nhng b xng khng tht khng mau. Nhng

cai ngn o u c i sng nha kinh doanh.
Co mt ln ngi ta khuyn ti dung mt th ngn kiu mi
nht trong phong giy cua ti Canaa. S sp t tht tai tnh,
moi vic c nh y cho ti ngay ti bng nhn thy rng t khi
dung kiu ngn phn loai tai liu o th nng sut lam vic lai
giam i. Th ra khng co g kho hiu ca. Cac nhn vin cua ti ch
loay hoay lo phn loai, sp xp ma ht ngay, khng con th gi lam
cng vic khac na. Ti lin bai bo li sp xp o i. Bit bao nhiu
x nghp co tng lai ma suy sup ch v ngi iu khin cua sp
xp qua ngn np, ch thch dung the va dung ngn o.
Ngi nao vit th k lng qua cung co tnh tnh ging hang
ngi tin h thng, nguyn tc ma khng co oc thc t. Cai thoi
thch vit th lam cho ho mt mi ngay hai ba gi vit cho tht
hay, trnh bay cho tht ep, tn bit bao cng phu, trong khi ch
cn dung mt mu th nao co sn ma in my ch vao la u.
anh rng phai thao nhng bc th quan trong, nhng
ngi bit lam n, khng khi nao dai dong v ch, ma vit rt gon.
Ngay nhng vn quan trong nht cung khng cn phai vit
my trang c giang giai. Th cang ngn th lai cang ro rang.
Hang lm cm th khng vy. Bui sang ti hang ho oc th
cho th ky tc ky anh may, bui chiu ho chu kho sa lai nhng
bc o, thy vn con co li, lai but lai, dung vit ch xanh anh
du, ghi nhn xet, th la mt toi hai gi na, ma a s cac bc th
vn cha gi i c. Ngi ta tng u nh trong hang cua ho,
khng co cng vic g ca, ranh rang lm.
Mt thanh nin vao hang o, lo tip xuc vi ng nay ng no,
thao ri sa th t cho khng con ch vao u c, ung vi
nguyn tc vn th, lam cho nhn vin bu u vi cai may ch va
cai ngn tai liu, xong by nhiu cng vic ri th con th gi
u na tnh toan cng vic kinh doanh.
Ban co th be ti: Ba tt o khac xa nhau, khng co le nao
ma mt ngi lai mc u ca ba c. Phai, oc tng tng lam sai
s thc, tnh qua ngn np thch cac h thng phn loai, vi tnh
lm cm tn cng vit th cho tht ky, tht ep, nhng thoi o co
ve khac nhau xa. Vy ma, la lung thay, ti vn thng thy nhng
ke co u ca ba tt o.
Nguyn Hin L (dch)
34
Nhng ke o u oc khng minh mn, ln xn, qua cng

quyt ma lai qua bn vic,khng sao at muc ch c. oc tng
tng cua ho nhay qua gii tuyn cua s thc, va c h nh ho t y
thc c iu o, nn mi phai dung mt cach phn loai, sp t
t m, phai c bit chu y ti tiu tit, ngn oc tng tng lai,
khng cho no nhay by ba ma nguy him. Va rt cuc la ho kit
lc v nhng vic o.
Ho la mt chic tau khng co banh lai: c tin ti ma khng
bit tin v u. oc tng tng cua ho khng bit gii han cua cai
v l; sc cua ho hao mon vao nhng tiu tit k cuc.
TAY TRNG LAM NN
35
CHNG VIII
NG TIN VN MAY
Con mt tinh thn thai na ma ti khuyn cac thanh nin

mun lam nn trong i phai phong. Thai o co th tom tt
trong my ting nay: Tin vn may
Khng co t tng nao tai hai cho ngi mun thanh cng
bng t tng y; khng li nao in khung hn my ting o.
in khung v trong mt vu tru b lut nhn qua chi phi,
th khng th tn tai mt iu nguy him nh la vn may c.
Banh cua ba H. ngon khng phai la nh may, ma nh ba
kheo leo.
Ngi ta bao ng no lun lun gp may s thc ch la ng
y co kha nng va chu kho lam vic.
Khi chung ta bao c tin vn may, tc la chung ta ch
mun noi: c tin cai vic se xay ra ma chung ta khng nm chc
c. Nhng h con co cach kim soat c cai se xay ra ma
chung ta khng nm chc c o, th phai la in khung mi
khng kim soat no.
Ti cang ln tui cang kho tin rng co vn may. Xa kia, co
ln ti vit: Thc la co s tt ma c sinh ra vao mt gia nh
giau co, c hng mt gia tai la nm trm ngan My kim, ch
khng phai sinh trong mt tup lu. Ngay nay, ti cho li o cung
khng ung na. Sinh trong mt nha giau co th h hong ma suy
bai; sinh trong mt nha ngheo co th d co tinh thn chin u va
tinh thn o kch thch kha nng cua ta.
Mt ngi bo ra nhiu nm gy dng mt s nghip ri
bng dng mt tai ach lam cho tiu tan ht, ta cho ngay rng
ngi o gp vn rui. Nhng bit u chng phai tai anh ta a
khng y ti nhng yu t gy ra tai ach. Lai co th rng bin c
o b ngoai la mt tai ach, ma s thc la mt iu rt hay, bt
ngi o phai vn ng ln, chu suy ngh, ren luyn t cach.
Nguyn Hin L (dch)
36
V vy ti khng mun dng mt l thuyt v vn may, ma

ch khuyn ban: ng nn tin no.
Tin co may rui, rng ngi nay co s tt, ngi kia co s xu,
ngi nay sinh ra co s v nhn, ngi khac sinh ra co s ngheo
nan, tin nh vy la mt thai v l.
Cai ma ta goi la may nhiu khi co th la do gng sc va
lam vic hp l; cai ma ta goi la rui nhiu khi ch la do thiu hai
c o.
Nhng con bac thng tin rng gp vn may th phuc ni
tip nhau ti, gp vn rui th hoa ni tip nhau xay ra. Sng vi
mt nim tin nh vy th co khac g sut i b mt ac mng
khng. Ti cho rng sng nh vy tt phai hoa in mt. Ngi ta
se phai i xem que, coi thy ba va tm moi cach cu nguyn gp
c vn may.
Nhng lam sao co th cu nguyn ma vn may ti vi mnh
c. Mun no ti ri gi c no th ch co cach lam vic cho gt
vao.
Co mt lut nghim khac trong cac tro anh bai la: chi lu
th th nao mt ngi cao nc cung thng mt ke thp nc.
Trong canh bac ln cua i ngi th cung vy. Ngi thanh cng
la ngi co nhiu c quy ma ang c thanh cng. Ke tht bai la
ke ang b tht bai, ang tht bai nht la v ke o khng tin
mnh ma c tin vn may.
S d vy la v co mt con bac trong ban thn chung ta. Cho
nn chung ta ch co th thc s thanh cng c khi nao a dit
c con quy o trong long chung ta ri. Trong ngh kinh doanh,
ke nao nh chi mt canh bac th cha ha qun bai th nht cung
a thua ri.
Chung ta th xem mt thanh nin bt u lam n vi quy
tc nay: ngi ta se bng mt cai khay bng bac trn o t mt
cha khoa thn, chic khoa thanh cng ma dng mnh. ang bun
thay cho ke o. Hn se ng nganh t chi tt ca nhng s mi
moc rt quyn ru, co li cho hn, hoc bo qua tt ca nhng c hi
nho, cho rng khng ang lam. Hn hi vong rng vn may nh con
ga quay t trn tri rt xung va hn se hng c mt a v
xng ang vi tai nng cua hn. Rit ri, ngi ta m ngan
khng mun cha chic sao cho hn nm ma li v b na.
TAY TRNG LAM NN
37
C lo ve van, eo ui vn may ma hn bo l tt ca nhng c

hi tt.
Ti khi ng tui, nhng ke o mc mt cai tt rt thng
thy trong i. Ho lam ic tai nhng ban ng nghip thanh
cng, sing nng hn ho,v bt nhng ngi nay phai nghe ho k l
tn kch ma ho phong ai ra v s tht bai cua ho; ho phan nan
rng sut i gp toan nhng xui xeo, ch ang l tai ba nh ho a
nhay ln nhng a v cao sang t lu ri. Ho mc cai mc cam co
tai ma thin ha khng bit ti.
Ngi thc mun thanh cng co thai khac hn.
Khng ngh g ti vn may, vn rui ca. C hi nao ti, du nho
ti my i na, cung nm ly lin, min la a mnh i xa hn
c mt chut. Khng i cho ng thn May ti go ca on mnh
i. T tao ly vn may bng s lam vic. i khi ngi o co th
lm ln v thiu kinh nghim hoc oc phan oan, nhng mi ln
tht bai la mt bai hoc ln sau tin b hn chut na, va ti khi
ng tui ngi o th nao cung thanh cng.
Ngi o khng h ut tay trong tui qun i luc co th
rn r vi moi ngi rng thi vn khng ti, ch gp toan nhng
chuyn rui.
Cn phai xet mt l le t nh hn ma ngi ta thng vin ra
bnh vc cai thuyt co vn may, ngi ta bao co vai ngi tri
phu cho giac quan th sau, do ban nng ma bit c x nghip
nao thanh cng, x nghip nao tht bai, th trng sp m rng
thm hoc sp thu hep lai v khung hoang. Ngi ta cho rng hang
ngi o tin trn ng thanh cng nh nhng cuc ma ti co th
goi la cuc u gia tinh thn o.
Ti khuyn ban ng tin cai thuyt huyn b re tin y.
S thc khac hn.
Hang ngi tai nng trong cac nganh kinh doanh ln, tai
chnh hay chnh tr, thng cho ta cam tng rng ho hanh ng
do trc giac. Nhng s thc la nh lun lun chu y ti moi bin c
ma ho bit ro c xa hi, bit ro ti mc mi hanh ng cua ho co
ve nh mt phan ng t nhin, y ht trai tim ta p do mt kch
thch thn kinh ma ta c tng la t nhin nh vy.
Nu ban hoi tai sao ho hanh ng cach o th ho cung chng
hiu tai sao na, ch ap: Ti nay ra cai y nh vy, th thi;
Nguyn Hin L (dch)
38
nhng s d ho ny ra cai y nh vy la kinh nghim a cha cht

rt nhiu trong tim thc cua ho ma ho khng hay.
Khi thy ho d tnh va toan liu ung, moi ngi la ln:
ng ta gp may lam sao! Nhng gia la ln nh th nay th ung
hn: oc nhn xet, suy tnh cua ng ta ung lam sao! Kinh nghim
cua ng ta phong phu lam sao!
Ke u c gp may khac hn hang ngi k trn. Ho thanh
cng mt ln, rc r nhiu hay t, ri bin mt trong mt tai ach
nao o. Lam giau mau ma pha san cung mau.
Mun thc thanh cng, thanh cng hoai hoai th khng cn
g khac ngoai ba iu kin nay: tai nng, l tr va sc khoe. Ngoai
ra, toan la chuyn d oan ca.
Thanh nin th ai cung co hi vong, nhng nu hi vong bin
thanh long tin vn may th nguy hai ma tiu ma ca ch kh.
Khng co mt thn pht nao phu h mt em nho sau nay
no thanh cng ca. Ch co cach nhn thc ung s vt va hng hai
lam vic mi thanh cng c thi.
Khng co g thay c s lam vic. Ke nao s lam vic th
khng sao thanh cng c, may lm la u sng.
TAY TRNG LAM NN
39
CHNG IX
BIT DANH DUM
t ngi tp c thoi quen danh dum. Ngi nao ngay t hi

tre a bit danh dum la bit sa soan cho con ng thanh cng
cua mnh sau nay y.
S tit kim ren t cach cua ta. No lam cho quyt nh cua
ta manh ln, no nng cai ch quyt thng cua ta trn ng i.
Tuy nhin thi bui nay, ch co tnh tit kim thi th cha
u lam giau c.
Nhng ngi a la nganh kinh doanh ma mun lam giau
tt phai bit rng theo cach thc anh thu hin nay(1), nu ch
nhn tiu pha thi th khng thnh vng c. Cung may con
nhng cach khac cai thin li sng va tnh th cua ta.
Mun cho mt s vn nho ln dn ln th phai la nhng
hoat ng co th phat trin c.
Thanh nin nao mun lam n, co th la nhng hoat ng o
trong k ngh, trong nganh ban bun va ban le. Nhng mun
thanh cng trong nhng nganh o th phai danh mt phn ln
s li cua mnh. Phai co tai gy vn va phat trin tai chnh. V vy,
nn tang la s tit kim.
Theo ti nhn xet, nm ngi khng co c mt ngi bit
tit kim. Ma trong s nhng ngi bit tit kim o, nhiu ke ch
nhm muc ch tch cc phong c, thanh th rt cuc ch con mt
s rt t la bit tit kim gy vn, u t. Rt nhiu ngi lo
s nhng luc au m, mt vic, gp tai nan, hoc cht yu. Ho
danh dum mt s tin, khi thy u bao am s an toan ri th
thi, khng chu gng sc na.
Rt him ngi bit tit kim vi muc ch gy vn lam n,
sm tp c nhiu thoi tt tuy chu ch cua ho.
Ho bit coi thi gi la tin bac. Mt mt ho tit kim tin bac,
mt mt ho c li thi gi. Ho lam lun tay ch khng chu ngi
Nguyn Hin L (dch)
40
khng.H co cng vic lam la ho lam hoai lam huy, ht vic ri mi

chu ngh.
Y nh mt sinh vin chm ch, hoc bai cho ti thuc long mi
thi. Y nh mt nha nng sing nng, tham cng tic vic, m m
sang ra ng gt, ti xm ti mi chu v. Khi cng vic lam n
phat at, ho hng say lam vic, ma khi cng vic phat at th ho
lam vic con gt hn na.
Hang ngi o rt t, trai lai hang ngi di y mi nhiu.
Hang nay tuyn b rng xa hi phai nui ho. La cha! Xa hi
co thiu n ho g u. Trai lai ch, chnh ho mang n xa hi v xa
hi nui ho ch. Khi cng vic phat at th ho lam vic bn gi mt
ngay thi v cn phai lam mi co n; ma khi cng vic khng phat
at th ho cung ch lam bn gi mt ngay thi v khng ai co cach
nao bt ho lam trn s gi o c. Ho sng thanh than nhan nha
nh vy.
Phn ln s thu thu trong nc la nh s tit kim em u
t, ngha la nh s li cua k ngh. Co cng nht vi s phu cng
cua quc gia la hang ngi bit tit kim ri u t s vn cua
mnh. T nhin la hang ngi o phai ong nhiu thu cho b
may chnh quyn chay c v ho giau co.
Khng nn phan nan cho ho v ho phai tra nhiu thu. Ma ho
cung khng mun ai phan nan cho ho. Chnh v phai ong thu
nng ma kha nng cua ho tng ln lam n cho co hiu nng
hn. Nhng ngi nh vy bnh than, khng ngai mt chnh sach
thu ma nao cua mt chnh th nao ca, ho ch bt bnh vi mt
chnh sach khng cho ho cai quyn lam vic thi.
TAY TRNG LAM NN
41
CHNG X
BIT CACH BAN
Trong nganh thng mai, c cn nht la phai bit ban.

Thanh nin nao mun thanh cng th phai gng luyn c o, nu
khng th ke khac se thng ma git giai mt.
Ngi ban gioi khng phai la ngi ban c nhiu lai nht.
Thanh nin nao mi tp s ban hang th nu gp c hi, ho khng
ngai g tng gia cho tht cao thu mt s lai qua ang. Chnh
sach thin cn o rt tai hai cho s thanh cng lu dai.
Hi xa vai trit gia cho s bun ban la mt hanh ng boc
lt theo cai ngha xu xa nht cua ting nay. L le ho a ra tht
la gian d. Ho bao: nha bun mua mt vt theo ung gia cua no,
ma ban vi gia cao hn th ti gian tra cang nng; va ke nao cang
gian tra, noi thach, noi di th cang mau thanh cng trong ngh
con bun!
Hi xa ngi ta phan oan lm ln nh vy la v khng bit
nhng lut kinh t. Gia thc cua mt mon hang la gia vn cua no
cng vi ph tn em no ti th trng. Noi cach khac la s lai
khi ban ch la bu cai cng ngi ban tm kim va cung cp mon
hang cho ta.
Do kinh nghim chung ta thy rng ban hang ma cn mt s
lai qua ang th khng phai la mt chnh sach hay, rt cuc khng
co li. Chnh sach o khng phai la chnh sach bun ban ln.
Ban re lai t, ma ban c nhiu vn la khn hn.
Du bun mt t mon xa x, t tin hoc bun nhiu mon re
tin th cung vy, cn sao la ban cho c. Mun vy cn bit ngh
thut ban. Ngh thut o khng phai la thut gian tra, la gat
khach hang nh cac trit gia tng lm, ma la kha nng thuyt
phuc.
Nguyn Hin L (dch)
42
Tai ban hang cn nhng c g? Cn mt s phi hp l

tng cua hai c co ve nh trai ngc nhau nay: sc manh cua ca
tnh va kha nng tng tng giup ta hiu tm l ngi khac.
Co hai cai cc oan a ti tht bai; ch co s dung hoa la
a ti thanh cng.
Cc oan th nht co th goi la cc oan v ca tnh. Ca
tnh la cai g t nh, khng nh ngha c, no lam cho ta gy
c n tng ngi khac, khin ngi khac chu y ti ta. Ca tnh
cn thit cho ngh thut ban hang; nhng nu no phat trin manh
qua th co th thanh mt tt xu. Ngi ban hang ma co tt o,
khi a co mt y kin v mt s vt nao ri th mun ngi khac
phai theo quan nim cua mnh, ch lo a l le cua mnh ra ma
khng tm hiu quan im cua ngi mua. Thiu s thng cam
gia ngi mua ngi ban th khng ban c mon hang.
Cc oan th nh la tnh thu ng cua ngi ban. Ngi ban
kha mm mong, uyn chuyn theo doi c nhng bin chuyn
trong tm hn ngi mua, nhng b thu ng, mt s t do hoat
ng. Khi bnh vc mon hang th to ra khum num. Thai o rt
tai hai. Va khi ngi mua mun lang th ngi ban khng bit
kheo leo anh s do d cua khach hang, qun mt cai nhim vu
chao mi thuyt phuc cua mnh i.
Ngi ta a bao rng ngi mua la chua ma ngi ban la ti;
li o rt ung, nhng chung ta nn nh rng mt b ti chnh
trc khng khi nao co tinh thn ti tin.
o la nhng cai nguy hai cua nhng thai cc oan. Ngi
ban hang thanh cng hoa hp c tai thuyt phuc, ca tnh cua
mnh va ngh thut giao thip, tip xuc vi khach hang, y nh
ngi i trn dy, khi nghing bn nay, khi nga bn kia gi
c thng bng. Co luc phai to sc manh cua mnh, co luc lai
phai kheo leo, t nh. Phai cho ca tnh cua mnh biu hin ra u
gy mt n tng cn thit trong long khach hang, ri th thi,
ng i qua. Phai nhn bit c ca tnh cua ngi mua co th
sn sang hanh ng.
Cung nh trong chin tranh, thng hay bai la do mi lm
phut cui cung. Ngh thut ban la lam cho khach hang ny y
mun mua. Moi c ch ngn ng, hanh ng phai a ti kt cuc
o.
TAY TRNG LAM NN
43
Ngi ban hang tai gioi bit nhn xet, phan oan rt nhanh,
co th bit ngay c luc nao la luc kt thuc ma a ra l le cui
cung thuyt phuc. Thiu tai mn cam o th vic se tht bai.
Mt ngi ban hang th thng ging mt ngi chi qun
vt co nhng tai tnh nhng lun lun bo d cuc.
Nhng tt o d sa. Ngi nao chu luyn t cach, c t
tin, ma lai bit chu trong ti thc t th co th tr nn gioi trong
ngh ban hang. Ma luyn tp nh vy chng tn kem g ca.
Mun tin ln mt a v cao, co nhiu danh vong trong ngh
ban hang th nn khi s bng ngh ban bao him sinh mang (ti
bt u bng ngh o). Cng vic nay mt nhoc, nhng ngi nao
chu lam th se co nhiu phng tin ln mt a v cao hn,
lng bng nhiu hn va hp vi th hiu cua mnh hn.
Ban hang la mt ngh mao him kha thch thu. Phai co cao
vong mi thch lam ngh o v thng mai la ngh thut th nh
a lam cho nhn loai vn minh. No khng phai la ngh thut th
nht v trong s nhng ngi thoa man c nhu cu cua nhn
loai, co cng u la nhng nha san xut dung hai ban tay ma tao
cac san phm, va nhng nha sang tao a giup chung ta co dung
lam vic.
Nhng sau nhng nha sang tao va san xut m ng cho
vn minh, phai k ti cac thng nhn. Chnh hang nay xng pha
vao cac min heo lanh i chac vt dung ma lam cho ca nhn va
cac dn tc gn gui nhau lai.
Dn Tyr hi xa ban lua va cac hoa vt phng ng
i ly thic cua Anh trn cac th trng Tyr va Alexandrie; nhng
nha bun em i cac san phm vn minh a Trung Hai ly
da thu va h phach min bin Baltique; nhng ngi t chc con
ng thng i (tc con ng ch lua) t Trung Hoa ti Ty
u; nhng nha mao him trn bin chu My hoc phng
ng, nhng thng nhn gan da Canaa, va nhng nha bun
giao thip vi ho Lun n, tt ca nhng ngi o u la t tin
cua ngi ngi ban hang ngay nay. Nh ho ma sc san xut tng
ln va co li v ho co cng lu thng, trao i hang hoa t min nay
ti min khac, x nay qua x khac.
Dn cac x o san xut bng tr oc va tay chn. Va dung
thng nhn lam trung gian; nhng ngi nay em tr oc ra ma
Nguyn Hin L (dch)
44
tm cach cung cp cho mi min, mi x nhng san vt cua min

khac, x khac.
Cac nha san xut tao nn c mt dn tc, mt nn vn
minh nhng s thanh cng, a v cua dn tc o, nn vn minh o
tuy thuc tai nng cua hang thng nhn trong nc.
Vy thanh nin nao tin vao con ng thng mai co th t
hao la phung s c lc cho nhn loai c.
TAY TRNG LAM NN
45
CHNG XI
TP NOI TRC CNG CHUNG
Ngi nao mun thanh cng trong nganh kinh doanh phai
tp noi trc cng chung.
Trong khu vc thng mai, khng bt buc phai bit hai sinh
ng, nhng noi c hai sinh ng th co li v cung.
Ngi nao khng din at c y cua mnh mt cach sang
sua va t tin th cung khng khac g mt lc s i i giay cu rach
ma tin ln ng ua trong sn vn ng. B thit thoi nhiu
lm. Ma co g bt ho chu thit thoi nh vy u. Do kinh nghim
nhiu nm, ti nhn thy rng trai hay gai h chu kho th ai cung
co th tp noi mt ngoai ng c.
Co bn cach noi trc cng chung:
Cach th nht la oc din vn.
Churchill co th lam gng cho ta v cach o. Co ln ti hoi
ng v ngh thut noi trc cng chung.
ng ci, ap: - Cn mt cp knh va mt cy vit may tt.
ng khng noi ua u. Mc du ng a chng to rng ng
co th ng khu c, nhng h co mt ban nhap bai din vn
trong tay ng vn thy ung dung hn. Giong oc luc cao luc thp
tuy oan, nht nh lam cho thnh gia phai chu y.
Cach th nh la hoc thuc long din vn.
t ngi theo c cach nay; khi mun noi trc cng chung
ta ng nn qua tin tr nh cua ta, nht la khi bai din vn kha
dai.
Churchill a co kinh nghim ban thn, co th xac nhn gia
tr cua li khuyn o. Cach y khoang nm chuc nm, co ln ng
cao hng bo li thng thng cua ng i - li cm giy ma oc - dai
dt hoc thuc long bai din vn v mt ao lut quan trong
trnh bay trong Quc hi.
Nguyn Hin L (dch)
46
Na chng ng b, qun bng i mt, ng th mt ra. ng

gng sc gh gm nh lai, ri anh chu, cui u chao, va xin
li: Ti a ta ch v a to long ai lng vi ti. Sau o ng i v
ch trong nhng tin hoan h to cam tnh; vai phut sau ng ri
phong nhom.
Ban tre nao mun lam banh hay suy ngh v chuyn o la t
rut ra mt bai hoc. Nhng nh vy co phai la c oc din vn th
tranh c tt ca nhng rui ro, bt nh y khng? Khng. oc din
vn la cach kho nht y. Mun thanh cng rc r nh Churchill,
phai la bc thy, lam chu c giong noi, va cu vn cua mnh.
Mun cho din vn tam nghe c, phai tp hoai tp huy - nn tp
trong phong ring - nu khng, din vn se nhat nheo, nng n.
Cach th ba la suy ngh trc v din vn.
Cach nay khng phai la cach ng khu. Phai suy ngh nhiu
v u ri ln din an cho li noi t nhin phat ra. Ti
khuyn ban nn dung cach o.
Loyd George la bc thy trong trng hp nay. ng suy ngh
rt k v iu ng nh noi, ri mt khi ng trc mt c toa, tip
xuc v tinh thn vi c toa ri, ng tin vao ma lc cua ngun cam
hng cua ng ma chinh phuc thnh gia.
Mc du vy, bai din vn hay nht cua ng ma ti c
nghe khng phai la mt bai ng a sa soan trc. Ti phut chot,
ng quyt nh bo bai a sa soan trc. Ti con nh, ngay o la
ngay ti a ng i thanh tra cac i binh Canaa trong th chin
th nht. Nhng i binh o phan nan v mt vai iu va ti mi
ng ti giai thch cho ho.
Trong khi ngi xe ca, ng suy ngh v nhng iu ng se noi
vi ho, nhng khi gn ti trai, ng thy nhng ngi lnh Canaa
i ti ch duyt binh trn sn t; nhn ra ng, ho hoan h ng
nhit lit. Nhng li hoan h t ay long phat ra o khac xa
nhng li hoan h m trong nhng cuc hop chnh tr. ng rt
cam ng va khi ng ngo li vi ho, ng bo ht nhng y ng a
ngh trong khi ngi xe ma hoan toan ng khu ra ca. Ti t khi
c nghe mt bai din vn cao nha, hng hai va truyn cam nh
vy.
Din vn o tht la cun hut ngi nghe, nhng nu khng
phai la bc thy th kho ma thanh cng c nh ng.
TAY TRNG LAM NN
47
Ti cn phai nhc ban tre nh ro iu o, mi khi mun cao

hng dung cach th t la ng khu trc cng chung.
Mc du li nay thng thanh cng, nhng phai cng nhn
no cung nguy him y. Noi dm ba cu chuc tung sau mt ba
tic, khi khng co cac phong vin bao ch chung quanh th rt
nn dung no; nhng trong nhng trng hp trang nghim, no co
th gy nhiu s rc ri, bc mnh lm.
John Wilkes, nha cai cach ma khng tin cng cuc cai cach,
a khuyn nha hung bin: C liu lnh ht mc i, c vui ve cc
k i, ngh ti cai g c noi ra ht i.
Ti khuyn ban ng nn theo ung li o. Trong mt bai
din vn, dung li o co th la d c ao y, nhng kho ma c
hoan nghnh lm.
Tuy nhin, xet ky, li cua Wilkes co mt phn rt ung.
Ti nhn thy rng nhiu ngi, trong luc chuyn phim th
li le rt t nhin tri chay, nhng khi noi trc cng chung th
rt ngng ngp. Ngc lai, nhiu nha hung bin c thnh gia
hoan nghnh nhng vit vn lai rt nhat nheo, chng ai bun oc.
Mt ngi co th lanh li, lem lnh, co nhan in manh, ny ra
nhiu y la, nhng lai khng th thanh mt nha vn co tai.
Hi ti con tre, Loyd George la nha hung bin ni danh, hn
hng nhng ngi khac. ng ta nh cam c qun chung, lam
cho long moi ngi bng bng ln. Vy ma ng khng bao gi
thanh cng ln khi cm but. Mt b oc v ai, mt tr tng tng
di dao, mt tai hung bin - nhng cai o cha u thanh mt
nha vn. Vit vn cn co mt thin t ring.
Ngh thut noi ch cn tao anh hng cp thi trong mt luc
thi; ngh thut vit cn mt cach luyn tp khac.
Noi trc cng chung la hanh ng. Nha hung bin la mt
ngi ong tro. B quyt thanh cng la do oan c tm l
qun chung.
Ti khng mun bao rng nh vy ban khng nn thanh
thc. Trn sn khu, khi ong tro ma ao kep khng thanh thc
th khan gia khng hoan nghnh.
Trn din an cung vy. Din giai phai thanh thc. Phai tin
nhng iu mnh noi. Phai gi nhng cam xuc cua thnh gia. iu
Nguyn Hin L (dch)
48
nao mnh a tin la phai, ma lai con cam thy rng no phai, th no
mi co u sc manh li cun thnh gia.
Va by gi ti xin khuyn ban vai iu thc t.
Cu th nht bai din vn cua ban phai nh mt lung in
lam thnh gia chu y ti lin.
ng co nhng c ng v ch, lam thnh gia bc mnh, c
ngi yn, ng yn. Co lam c ng nao th c ng o phai t
nhin. ng nhn trong gng nha ma tp trc cac c ng.
Rang thng c nhng chng git gn cua ban i. Rang
dit chung cho ky ht.
ng a mt lao ling nhn ht ch nay ch no trong phong.
Tt hn ht, nn la mt thnh gia nao o nh noi ring vi ngi
o.
Ti a theo cach y trong cuc vn ng ng c cua ti va ti
thy co kt qua tt. Thnh gia ma ti la cung chm chu nhn vao
mt ti, va ti co cam tng rng ti co tai thuyt phuc quyn ru
c ngi o. Cui bai din vn, ng ta la ngi v tay lu nht.
Hm sau, trong khi vn ng c tri, ti gp ng ta ngi bc
ca nha ng ta. Ti rang thuyt phuc nhng tht vong v khng
lam cho ng ta cam ng c nh trc. Ba v ng trong nha
bc ra, nim n tip ai ti va bao:
ng nha ti ic y, xin ng th li cho.
Th la long t cao t ai cua ti hm trc tiu tan. Mc du
vy ban nn nghe theo li khuyn cua ti, ban nn nhn thng vao
mt mt thnh gia trong khi din thuyt.
Phai sa soan bai din vn ra sao? Mi ngi co mt cach
ring. Ti xin ch ra di y mt cach ma ti thy co nhiu hiu
qua nht.
Ch nn tin s lam vic, cng quyt lam vic thi. Suy
ngh cho k v mi cu trong bai din vn. Sp t cac y ri ghi
trn giy nhng im chnh ma ban se em ra trnh bay.
Nu l lun cua ban khng sang sua, a ti mt kt lun
hin nhin, khng th khac c th ban ng nn hi vong thuyt
phuc c cng chung.
TAY TRNG LAM NN
49
Khi a sa soan k bai din vn nh vy ri, khi a ghi bng

ch ln, d oc nhng y chnh, su sc nhng vn tt ri, ban
dung cai sn o lam c s tp din th nha. Nh k, ch nn
dung no lam c s thi, ngha la ti khi ln din an th tuy
hng ma din thanh cu, ch ng ngh trc mi cu. Din vn
cua ban nn uyn chuyn tuy c ng bin va co th tra li thnh
gia c khi ho phan i.
Tt nhin, cu ng khu khng phai la cu ung ng phap
nht, hay nht, nhng chc chn la no sinh ng nht. Ma chnh
nhng cu sinh ng, ch khng phai nhng cu kh cng, uc
sn, mi lam thnh gia cam ng tip nhn y kin cua mnh.
Mt bai din vn ma li cc trau chut, tr phi la do mt bc
thy vit ra, a cht kh ngay trc khi em ra oc.
Tuy nhin, phai hoc thuc vai oan trong din vn, chng
han oan m va oan kt. M u bai din vn ta phai lam cho
thnh gia chu y ti ta lin, va cui bai ta phai lam cho ho tan ng
y kin cua ta.
Cho nn oan m va oan kt phai noi cho ln ting, vn
phai co kh lc. Nh vy ti khng mun bao rng oan gia
khng quan trong g u. Nu nhng l le ta trnh bay oan gia
khng vng th oan m co hay, oan kt co kheo cung la v ch.
Tr phi u cho phep, ban ng nn k mt c s lam vui
tai thnh gia. Thut o khng chc co kt qua u.
Nhng nu co c hi xen vao mt li hom hnh th ng
nn bo l, min la ng co cai giong khi hai. Nu u khng
qua nghim trang th nn co giong nhe nhang vui ve.
Ngay ca nhng vn rt nghim trang, ma trnh bay mt
cach hi nhe nhang th nhiu khi cung co li.
ng nn tru tng qua. Khi ban thy mnh mun sp bay
bng ln chn tng my t tng, th ban nn nh tr v mt t,
bam chc ly no: dung nhng th du, tt nht la trong i sng
hng ngay, so sanh, minh chng cho l le cua ban. Cho thnh
gia c vui!
Kheo gi c s chu y cua thnh gia nh vy, cha nht
nh la thuyt phuc c ho u. Mun thuyt phuc ho th li le
cua ban phai thanh thc, thng thn.
Nguyn Hin L (dch)
50
Mun la cach nao th la, mt thanh nin tp noi trc

cng chung khng th nao thanh cng c nu khng chu tn
cng, kin nhn luyn hoai cho ti thanh thuc. Mt ng ban ti khi
mi ra kinh doanh, co thoi quen d tt ca cac bui hi hop cua ban
quan l, cua cac c ng, cua cac chnh khach, vi mi mt muc
ch la co c hi noi trc cng chung. Thoi quen o rt tt.
Phai ren ri mi thanh th ren. Phai noi ri mi thanh din gia,
mi bit cach thuyt phuc ngi khac cho ho theo mnh.
Nhng, xin ban coi chng, noi kheo, noi d dang khng co
ngha la noi trang giang ai hai y nhe. Tranh cai thoi noi huyn
thuyn. Du tm thng ti my, ngi nao cung ham c din
thuyt lm va khi co c hi th noi tha ca, chng cn ai nghe
ca, ch mnh nghe ly li mnh thi cung thu ri.
Va luc o con ngi cao quy ti my cung lam cho cng chung
chu khng ni. Hang ngi o cn bit iu mnh noi co li cho
ngi khac khng; ho noi, noi hoai noi huy, noi tht lu, a noi ri,
con noi lai na.
Trong i t, chung ta co th tranh hang o c; nhng
trong i cng, anh phai nhn nhuc chu ng ho v ho co cai tai
c bit c bu lam chu tch cac cuc hi hop.
Coi chng y, cac ban tre. ng noi cai gng gia ming
cua ho. Ban se tranh c tt o nu trc khi bc ln din an,
ban nh mnh lnh co t lu i nay:
ng ln! Noi! Im!
TAY TRNG LAM NN
51
CHNG XII
CON NG HANH PHUC
Thanh cng co em lai hanh phuc khng?

Nht nh la t no, no khng tao c hanh phuc. Tt ca u
tuy cach ta dung no. Thanh cng th co quyn th. Ma co kheo
dung quyn th th mi tm c hanh phuc.
Nhiu ngi lp i lp lai cu ngan ng: Quyn th lam
hong con ngi ma khng chu ngng lai suy ngh xem cu o
co l khng? Ti cho no la hoan toan v l. Mt ngi thoa man v
thc hin c cao vong cua mnh vi mt ngi tht bai th ai co
nhiu phn d b h hong hn?
S h hong thi tha, tan nhn thng thy nhng ke ghet
xa hi va ghet ca chnh mnh.
Tt nhin ti khng chi cai rng con ngi thanh cng
khng bao gi b quyn th quyn ru. B no quyn ru nhiu cho
nn lai cang phai coi chng, chu y ti cach mnh i ai vi nhng
ngi di quyn mnh ng ngn tr nhng thin t cua ho,
lam mt ca tnh cua ho, ng lam cho ho bin thanh hang ti oi,
hang mua ri mnh git dy.
Quyn uy cua mnh i vi ngi nao o cang ln th mnh
lai cang phai tranh nhng iu co th lam thng tn long t ai
cua ho; nu khng th la mc mt ti nng lm, (a co ln ti mc
ti o).
Nhng xet chung, ti co th noi chc chn rng nhng ngi
thanh cng t h hong hn nhng ngi tht bai. Ho t co l do
lam hai ai va co nhiu l do lam iu thin.
Mt ngi thanh cng ma mun sung sng cn theo ba c
nay: cng bng, thng ngi va khim tn.
c th nht buc ta phai lng thin trong cng vic lam
n hoc trong hoat ng chnh tr, phai t nhin co long mun
cng bng, yu s cng bng va nht nh thc hanh cac giao keo,
Nguyn Hin L (dch)
52
hip c mt cach ng n, ung tng ch va ung ca vi tinh

thn na.
Rt nhiu ngi tin rng nhng ngi thanh cng u la bon
v lng tm, v s bt vi. Li o ch la mt nhn xet vu v.
S thanh cng khng u chng thc mt cach chc chn gia
tr ao c cua con ngi, nhng t nht no cung la mt hon a
th vang. S d cho rng vi phu bt nhn la v ngi ta khng xet
s thc, vi tin y kin cua bon thu ch nhng ngi thanh cng.
Ch nhng ngi hp tac vi mt ngi thanh cng mi bit ro,
phan xet ung c ngi o. Nu ho khen ngi o th co le la s
thc khng t lm u.
Trai lai, ngi tht bai lun lun chc chn rng a chim
c cam tnh cua nhng ngi a thng mnh v mnh khng con
ngn can con ng cua ho na ma s tht bai cua mnh chnh la
mt bng chng cho thanh cng cua ho.
c th nh, long thng ngi, i khi co ve nh ngc lai
vi c tnh th nht. Thc ra khng phai vy.
Co bit thng ngi th mi co th thc cng bng c. Mt
v thm phan co lng tm th khi x ti phai dung tnh thng
xet tng trng hp ca nhn mt cho lut phap bt nghim khc
i. Long thng ngi co th giup cho s cng bng, nhng cung co
th bin thanh nhu nhc mu quang. Vy trc khi dung no phai
nhn nh cho ung xu hng cua mnh a, nu mnh vn nhu
nhc th nn ham bt no lai.
Nhng co le chng cn thn trong nh vy v loai ngi t ai
co sn tnh thng lm; phai luyn tp no mi co c. Ma ngi
thanh cng chc chn la ngi d luyn c no hn ht; v khi bt
u kinh doanh, ngi o a chu nhiu ni au long, tan nhn,
bt cng cua ke khac, cho nn t nhin co cam tnh vi nhng ke
b ht hui, cha ap. Ngi o lai bit rng trong cai ngh cua
mnh, bit u chng chng co ngay cn c ngi khac cam
thng vi mnh ma xet mt tnh th nao o bng mt chut thng
tnh.
Co le Shakespeare khng ngh nh ti khi ng vit: Long
thng ngi gy c n sung cho ngi phn phat no cung nh
cho ngi c nhn no. Nhng du sao, li cua ng cung rt ung.
H thng ngi th se c ngi thng lai.
TAY TRNG LAM NN
53
Nhng ta th xet xem th nao la long thng ngi? Co long

thng ngi khng phai ch la mun dng lai, ng qua li dung
thng th cua mnh. No con phai cao hn, rng hn nh vy. No la
mt tnh cam u ym xut phat t mt tnh canh chua chat, cung
nh mt bng hoa moc trong mt ke a. No la tm long cam bi
thm thit i vi mt trt t trong vu tru, va mun lam mt vic
g cai thin trt t o, va khi hanh ng nh vy, ta c
hng mt hanh phuc tht trong sach.
Trong tnh thng ngi con co long ai lng va bac ai. Mt
ngi giau khng thiu g cach to long bit n cua mnh v a
nhn c nhiu n trach cua xa hi. Trn con ng i tm hanh
phuc, ngi o khng nn bo l mt c hi nao ca giup nhng
ngi khac cung at c hanh phuc nh mnh.
c khim tn la c kho tp nht. Hnh nh co cai g neo
chc trong ban tnh nha kinh doanh va chng lai vi c o. Trong
cng vic lam n, c h nh v phai chin u, phai can am, phai
chinh phuc ma nha kinh doanh d hoa ra ngao man.
Chnh ti khng dam nhn rng ti khim tn; nhng ti co
th thu thc vi ban rng khi tp co c t nhiu cai c o, ti
thy no la ngun gc cua hanh phuc. Co nhiu th du chng minh
rng s thanh cng va khim tn khng phai la khng dung hp
c nhau. S d no kho dung hp nhau c la v s lun lun
thoat khoi mnh t nhn xet mnh trong bt ky hoan canh nao,
y nh co mt cai ta ng trc mt ta ma nhn ta, s o c h
khng th co c; mc du nhng ngi co cao vong va tai c
thng thc hin c.
Sau nhiu nm ch huy, ai ma chng co nhng thai c
oan, iu o rt d hiu. Nhng khng nn mu quang, phai nhn
rng mnh co tt o va phai rang tranh no. Co luc rang sc ma
tht bai y, nhng ng bao gi bo cuc chin u vi ban thn.
Co mt hnh thc khim tn ma con ngi a thanh cng
phai tp luyn: ho phai tranh cai thoi giem pha, coi thng bon tre
ni got mnh.
Tnh t phu khng th tin nhng mm non, khng cho c
hi thun tin phat trin tai nng cua ho la mt thoi xu khng
tha th c: no ch la mt hnh thc cua long k. Mt ngi co
tt o th khng th nao sung sng v tnh ghen ghet la thoi xu
tan nhn nht, lam cho ta au kh nht.
Nguyn Hin L (dch)
54
S khim tn cn thit cho hanh phuc.

Ngay nhng ngi thanh cng rc r nht ma thiu c
khim tn th cung mt phm cach, uy th va khng thoai mai v
tinh thn. Ho lam cho nhng tnh cam khng ep cua ho lan ra
chung quanh ho, va trong mt khng kh nh vy, long yu i
khng con nay n c na.
TAY TRNG LAM NN
55
CHNG XIII
NG BAO GI NGH
Mt ngi thy ngi khac khng a mnh, anh gia lm

mnh. a ra mt ngh th ngi ta vi gat lin. Thy co ve nh
khng tm c con ng cua mnh. B ngi khac re rung khng
quan tm ti mnh. Th la xin thi vic.
S xin thi vic o co hai cho quyn li cua chnh ho va cho
quyn li cua hang. Ngi o nn c tip tuc lam vic va tm
nhng cach khac cho ngi trn chp thun y kin mnh. Nu
xin thi ma hang khng cho thi c gi lai th a v cua ngi o
trong hang a chng tng ma ch giam. Nu doa hang xin thi vic
ma ngi ta chng cn g mnh, cho ngh lin, th thi, ht tranh
u.
Cho nn ti noi thng vi ban rng: ng bao gi xin thi
vic. Phai phong thai , tinh thn a ti mt hanh ng nh
vy.
Nhng rut lui, khng lam n na, lai la mt thai khac
hn thai trn. Ngi nao a thanh cng ri, cung phai ngh ti
cai luc co th se phai rut lui.
Li o co ve nh mt li khuyn ngoai ming nhng no ang
theo y. Khi mt x nghip a thnh vng va phat trin th
ngi ta nn nhng ch cho ban tre. Nu ngi gia c ngn can
bc tin cua bon tre th x nghip khng sao phat trin c.
Ti ng y vi Bacon v li nhn xet nay cua ng: Ngi gia
chng i lai nhiu cai qua, thn trong qua, hoi y kin nhiu qua,
t chu mao him qua, i y mau qua va rt t khi iu khin cng
vic ti cung, mi thy hi thanh cng la a thoa man ri.
Cho nn ho nn rut lui trc khi tinh thn suy nhc cua ho
lam hai cho cng vic ho a thc hin c trong nhng nm tui
tre.
Nguyn Hin L (dch)
56
Rut lui khng phai la mt cach t phat mnh u, khng

phai la nhut nhat khng dam chin u, nh con a iu ruc u
vao canh khoi nhn thy tai nan, ma la mt hanh ng khn
ngoan v mnh bit nhn rng phai nhng bc cho bon tre.
Nhng khng phai ch v ngh ti cai li cua ban tre ma ti
khuyn cac nha kinh doanh a thanh cng nn rut lui. Chnh con
v cai li cua cac nha kinh doanh o na. Khng nn mong moi
thanh cng hoai trong mt lnh vc, v h thanh cng hoai, khng
phai chin u na th chung ta khng con hng hai nh bui u
na.
Tht la kho ma thuyt phuc c mt con ngi a thanh
cng chu nghe li o. Ho cang thanh cng nhiu th lai cang kho
thuyt phuc. Ho t nhu: Khng co l g ma ng thanh cng lai
rut lui, khng co l g ma sau nay khng thanh cng nh hi
trc.
Ai cung mun bam ly nhng cach lam vic cu; xu hng o
la t nhin, rt d hiu. Co g u, trc lam ra sao th lai c tip
tuc nh vy, lam lai hoai nh vy. Cua cai, quyn th trn i, c
tha h ma chim, va mun chim thm mi ngay mt t th ch cn
dung nhng tai c trc kia mnh a kho nhoc tp c nhng
by gi a thanh mt thoi quen, chng kho nhoc g ca ma con vui
na! Nu bo vic kim tin o i, th i se bun bit my! Bon
thanh nin con thanh cng th co l g ngi gia kinh nghim nh
mnh lai tht bai c.
L lun nh vy la sai.
Trong mt lnh vc, s thanh cng hoai la iu rt him.
Ngi ch huy cng vic co th khng con tinh thn uyn chuyn
nh trc na, khng nhn nh c ung n gia tr cua cac yu
t trong nhng iu kin mi na. S thng li a thanh mt thoi
quen, khng cn phai thc s chin u na, do o tr oc nhut i.
Nhng xin ban ng hiu lm ti. Khi ti n cn khuyn ban
nn rut khoi cng vic kinh doanh, ti khng co y bao phai bo i
sng hoat ng i u. Trai lai, ti mun noi rng ban nn i
cng vic. Ban nn la mt lnh vc hoat ng khac trong o ban
co th to rng ban con y u kha nng. V s thay i hoat ng
lam ta tre lai.
TAY TRNG LAM NN
57
Ti a sng bn i sng khac nhau. Trc ht ti trong

nganh ngn hang va gy dng c nhiu cng vic kinh doanh
ln v Koyd tai chnh. Ri ti bc vao chnh trng, giup vic ng
Loyd George. Ra khoi chnh trng, ti sang lp nhiu t bao. Sau
cung nganh hoat ng th t cua ti, thi gian tuy ngn ngui,
nhng co lin quan ti lch s hin ai: ti lam B trng trong
Ni cac Churchil, gi vic san xut phi c.
Ln cui cung o, ti lam cho chnh phu khng phai vi t
cach mt chnh khach. Trai lai, hi o ti tuyt nhin khng quan
tm g ti chnh tr ca. Nhng ngi cng s vi ti u la nhng
nha k ngh; ho hp tac vi ti ch san xut phi c.
Thi o co nhiu phi cng nhng thiu phi c. S sng con
cua quc gia tuy thuc tai nng cua chung ti co ch tao c u
phi c cho ho khng.
Chung ti khng th cho cac chnh khach - du ho quan
trong ti u - ngn can con ng cua chung ti c. Chung ti
x ho ra. Chung ti phai nhay ai xung nc, c bt tay vao vic.
Nh vy ma chung ti ng vin c tc th mt s th cn thit
va tm c u nguyn liu, dung cu mc du b ket, b can tr.
c bit la chung ti phai tranh u vi vai ng ln trong
qun i cha h d mt trn anh nao, chng bit g v thc
trang trn chin trng ca ma in khung chng i chung ti,
lam cho cng vic cua chung ti thm kho khn. Chung ti bt
chp ho, nu co th c. Nu ho chng c th chung ti tn cng
lai mt cach ch ang.
Muc ch duy nht cua chung ti la lam thoa man nhng
nhu cu trn chin trng, ma luc o trong xng ch con co t
chic phi c. Th ma chng bao lu, s phi c chung ti san xut
nhiu hn s phi cng c hun luyn co th hoc mun lai phi c
ra mt trn.
Tom lai chung ti co nhiu phi c hn phi cng.
Ti co vui khng trong thi gian sng manh lit vi ngh th
t cua ti o? Nht nh la vui ri. Nhng vai ke cng tac bt lc
trong b va nhng ke mm mep bin h cho ho th chng vui chut
nao ca.
Nguyn Hin L (dch)
58
Trong mi ngh cua ti, ti u c thoa man va sung

sng thy mnh tre lai. Va hin nay ti ng kim mt lnh vc
hoat ng mi khac.
Khi thay i hoat ng, kha nng cua mnh tng tin ln ch
khng suy giam u. Chung ta lai bt u mt cuc ua khac va
dung tai nng cua mnh vao nhng cng vic khac giai quyt
nhng vn mi.
Ti khuyn ban dung sc vao mt cng vic hoan toan mi,
cn chin u ch khng phai mt cng vic an nhan.
Vy cng vic ban se la phai la mt cng vic chu yu, kch
thch y thc trach nhim bt ban nghi ng, suy ngh, tnh toan.
Tom lai no co th em lai cho ban thng li ma cung co th gy tai
hai, lam cho ban suy sup, no bt ban phai ht th gi, tm tr
vao no.
Ch nh cach o ma ta co th tranh c li ch bai nghim
khc cua Bacon khi ng nhn xet ngi gia. Chc chn la nh cach
o ma ta khoi bun chan.
Mt s thay i nh vy lam cho ta khoan khoai lm; nhng
phai co trai qua ri mi nhn thc ung c cai li cua no.
Ngi nao co nhiu tai nng, khi rut lui khoi mt nganh hoat
ng ri cung co th kim c mt cng vic khac hp vi ca tnh
cua mnh. Co ngi - trng hp nay hi him - nghin cu mt
mn khoa hoc hay ngh thut va thy thch thu trong cng vic o.
Nhng i vi phn ng th mt nhim vu cng ch co li hn ca.
iu o cung rt t nhin. Lam chnh tr, lam bao, lanh ao mt
c quan t thin u la nhng hoat ng cn mt th kinh nghim
nh nhau ma th kinh nghim nay la th nha doanh nghip a
hoc c.
Nhng ngi co c th kinh nghim va kha nng o ma ra
giup nc th thc co li cho quc dn. i sng cng cng cn s
hp tac cua nhng ngi bit ro cuc sng sinh ng.
Ti khng co y cao ngi gia u. Ma gia s ti co y o th
bt k ai cung co th dn li nay cua Tin s Johnson bt ti
phai im lng: Khng cn ai chng thc cho ti rng hi mi chn
tui ti tht sung sng. Ngi nao cho tui gia la sung sng
tuyt trn nn nh lai li o.
TAY TRNG LAM NN
59
Nhng mc du tui gia co nhiu cai bt li th ta vn co th

lam cho no nu chng hoa vui th cung chu c. Tt ca u tuy
cach ta bc vao cai tui o ra sao.
Khng l g ma ngi gia lai khng tm cach giup ch ngi
ng thi cua mnh. Nhiu ngi gia vn con lam c nhng vic
rt co li cho xa hi. t nht ho co u im la a co t nhiu kinh
nghim v i.
Ti khng bao rng kinh nghim co th thay c moi cai
khac trong i sng. Co kinh nghim lai cn phai co y mun tin
cho kp thi na. Mt ngi a thanh cng cach y ba bn chuc
nm khng nht nh la con thanh cng na. Nhng ngi ng
tip tuc kinh doanh hoc mun bo nganh cu ma hng qua mt
nganh hoat ng mi phai nh k cu ti va noi.
Chung ta u tic nh thi a qua. Nhng nu khng nhn
ra c rng vai phng phap nao o a li thi, hoc hoan canh
xa hi a thay i, th la hu hoa ri. Nhng ke thy cai g mi
cung ch bai th tuy con sng ma cung nh chui vao quan tai ri
vy.
Gia ma vn gi c tinh thn nin thiu th tui gia con co
c nhiu cai vui, ma chnh mnh cung co th giup ch c nhiu
cho i. Nhng mun vy phai bit sm bo nhng hoat ng cu
quen thuc cua mnh i ma tm nhng hoat ng mi.
Mt s ngi chng nhng rut lui khoi cng vic lam n, ma
con mun bo ht ca moi hoat ng. Ho bt bnh hoi ti: nh bt
ngi ta lam vic mai sao? Cha ti tui ngh ngi ?.
Ti ap: Phai lam mi c phep ngh ch. Phai lam vic ti
ngay nhm mt. Va luc nhm mt mi la luc ngh. Mt ngi a
dung tt ca kha nng cua mnh giup i th khng khi nao t
hoi cht ri se ra sao?
Sau cung khi nao ti luc con c ngh ngi th con ng s
g ca: phai, con c nm xung ri gic ngu se m m ti.
o la nim ai ui cua tui gia.
Nhng khi con tre, co ai hi u ma ngh ti iu o. Ti vit
cun nay giup ban tre; ti nhc lai, ti noi chuyn ring vi ho
y.
Nguyn Hin L (dch)
60
Ti khn khoan nn n ho lao u vao cuc chin u ln lao

cua i sng, va ng bn tm v nhng vn ti em ra ban
trong chng trnh nay; nu co mun suy ngh v no th t nht
phai i ti luc thanh cng ri a.
Ngay nay khng co mt tr ngai nao trn con ng thanh
cng ma mt y ch cng quyt khng thng ni.
Thanh nin nao can am va co kha nng la a co sn trong
tui cha khoa thanh cng ri.
Th gii kinh doanh va tai chnh, mt th gii mnh mng
ang ch i ho y.
Du ti ch em lai cho mt ngi thanh nin cai y mun xng
pha vao con ng a ti thanh cng th ti cung u man nguyn
ri, va vit cun sach nay ti a khng n ni lam mt vic v ch.
TAY TRNG LAM NN
61
CHNG XIV
LUN LUN CO MT CH NG
CHO NGI CNG NGH VA NGI
CNG NGH TAO C CH NG CHO
NHIU NGI KHAC
Hoc k ngh cua ban i th ban se co kin thc. Co tai tr va

sng am bac th ban se giau. Bit iu va thit thc th ban se
manh khoe. Thng co ao c th ban se sung sng. Sng nh
vy, ban se co nhiu hi vong nht at c muc ch cua ban.
Benjamin Franklin
Sau khi suy ngh va v a co nhiu kinh nghim trong nhng
vic lin quan ti tin bac, nn ti quyt nh vit thm chng
nay na ma t hnh thc ti ni dung u hi khac nhng chng
trn. Hu ht la nhng t tng cua mt ngi gia, nhng ti
mong rng tui thanh nin va trung nin oc cung co li.
Kim c nhiu tin la gic mng cua nhiu ngi. y mun
o rt t nhin, cung nh y mun n hay mun tiu khin.
Chung ta khng nn lam nan long nhng ngi co y mun
thanh cng chnh ang o. Trai lai nn giup tham vong o mi
phai.
Cun giao l ai cng cua Giao ng Ecosse khuyn ta nn
khuyn khch cai y mun chnh ang kim tin va sinh li trong
long chung ta va ngi khac. Cung cun giao l o cm ta khng
c lam cai g ngn can mt cach bt cng s gia tng cua cai cua
ta hoc cua ngi khac. Noi cach khac la mun lam tron bn phn
cng dn chung ta phai la nhng y s gioi, k s gioi, lut s gioi,
va nhng ngi kim tin gioi, nu chung ta thch nganh kinh
doanh.
Vai v giao trng tuyn b rng nu ch ngh ti t li cua
mnh thi th se phai chu mt canh c c gh gm. Chnh nhng
Nguyn Hin L (dch)
62
v o con ch trch chu ngha ca nhn, tuyn truyn cho mt nn

kinh t k hoach hoa va bnh vc mt s bnh ng vi y ngha la
moi ngi u ngheo kh nh nhau(1).
Trong cun sach mong nay ti khng co tham vong chng
minh rng kim tin la hnh thc cao ep nht cua phm hanh
con ngi, nhng ti a rang ch cho ban thy rng kim tin la
mt muc ch ang cho ta la chon.
Nu ta gy dng c mt tai san ln lao th ta co th giup
ch c cho ngi khac, min ta co u kha nng, va nh vy ch
co li v vt cht va tinh thn cho ta thi.
Mt ngi co ch cho quc gia, hi sinh cho cai li cua xa hi,
ang c khen ngi, o la mt iu t nhin va cng bng.V
ngoai cai vui thy lng tm mnh c thoa man, ngi o ch
con c nhn cai phn thng o cua quc dn thi.
Hin nhin rng dam am ng trach nhim trong thng
mai va k ngh mi co th ganh vac vic nc c(1). V vy ma
tt ca nhng lut thu khoa trn th gii u nhm vao nhng
phn t kim c tin, giau cung nh ngheo. Ngheo cung phai
chu nhng sc thu trc thu va gian thu.
Va lai khi ngi ta bt u kim c tin, at c nhng
muc tiu, ngi ta a nhm th ngi ta thy thoa man, c
hng cai vui leo ln mt bc thang cao hn, thanh mt nhn vt
quan trong t nhiu trong xa hi.
Con nh nu khng thanh cng, mc du la li tai mnh, th
t nht ngi ta cung c li v phng din tinh thn v a chu
kho tp trung t tng, quyt nh ri hanh ng.
Ti bit ro rng thi nay ngi ta hay ch trch hang giau co.
Ch v hang o chu mt mnh ganh cai nguy him iu khin mt
x nghip ln hoc mt cng vu rt quan trong ma ngi ta khng
coi la n nhn cua xa hi na. Nhng ti cho rng t hi loai ngi
co tin s ti nay, hang ngi o thi nao cung b ch trch va xuyn
tac.
Ngi ta co th tha h ch trch cac ng vua kinh doanh:
Ford, Andrew Carnegie, JohnD. Rockefeller1. Va ngi ta a noi
TAY TRNG LAM NN
63
nhiu v ho ri. Nhng s ch trch khng c cng bng: hoc la

do khng bit ro ba ng o, hoc la do ghen ghet, co khi ch do long
thu hn s giau co va th lc.
Ring ti, ti ngng m ba nhn vt quan trong nht cua
lch s k ngh My o va ti cho rng ho co cng ln v a giup
nc ho co mt sc manh u ng u vi nghch canh khi
qun Nht tn cng Trn Chu Cang.
*
*
Nhng ngi ta se hoi ti, thi nay thanh nin con co th noi
gng Ford hoc Carnegie c khng?
Nhng nha ai t ban o a lam giau vao cai thi ma con co
nhng bin gii mi vt, nhng t ai khai pha. By gi
ni nao ngi ta cung a ti lp nghip, khai pha ht ri. Ma thu
ma th cao, lam sao co th lam giau nh hi xa c na?.
Nhng li o la nhng li tht vong. S tht khac hn. Vn
con nhiu bin gii cha ai vt, vn con nhiu lnh vc mi cha
khai pha.
Hun tc Birkenhead din thuyt trng ai hoc
Glasgow, tuyn b: Th gii lun lun tng nhiu c hi thanh
cng rc r cho nhng ngi gan da co ng gm tuyt xao(1).
Nhng nha lun l t kinh nghim ma lai t cao t ai co th
vin ra nhiu l le ch trch quan nim duy vt o. Nhng khng
thiu g ngi khen quan nim o, ma khen la phai.
Ta th xet s bin i trong cac iu kin sinh hoat, nhng
cuc cach mang ma ti cho la kinh ng nht t mt th k nay,
mt th k y bin chuyn va tin b.
Tm cach dung nng lng cua mt tri, nng lng cua thuy
triu va gio; o la ca mt lnh vc m rng cho cac thanh nin co
tinh thn chinh phuc thin nhin va th gii cua th h chung ta
va co le ca nhng th h sau na. Nhng cai pin chay bng sc
nong mt tri se c dung trong cac nha may in. Ri nganh
in t, nganh ng c va rt nhiu nganh khac ng phat trin,
ti khng sao k t m ht c, vn i cac thanh nin gan da y.
Nguyn Hin L (dch)
64
Khi mt ngi a hoan thanh mt phat minh ri th phai d

b tin trn con ng hi sinh ma cac nha phat minh trc ho
a trai qua. Trc ht phai sn sang lam vic gt gao. Kipling
bao: Phai lam vic mt cach vui ve nhng phai lam vic khng
ngng.
Li khuyn o co gia tr, nhng ng qua theo ung nhng
ting mt cach vui ve.
Lam vic la mt thoi quen cung nh hut thuc, va ta d dang
luyn c tp quan tt o.
Ti ngh cn nhc lai rng sc khoe la iu kin cn thit va
ch tuy thuc ta thi. Cung co nhng l ngoai nhng him lm.
Xet quanh ta, khi mi sinh ra, ai cung manh khoe va ln ln,
ai cung co th gi gn sc khoe c nu bit iu . Phai tp th
duc, phai vn ng; nh vy khng nht nh la ban phai chi
nhng tro th thao, nhng t nht trong i sng hng ngay cung
phai vn ng cac bp tht.
Sc khoe trc ht la mt tm trang. Chn l cn ban cua
phai Christian Science, tc chn l: gi sc khoe bng c tin, co
phn ung y.
Nhng phep mau Lourdes la do c tin ch khng phai la
mt hin tng cng ng ao giac u.
Sau cung ti phai noi v gia tr cn ban cua oc phan oan,
ma ta co th luyn tp c. Mun phan oan t nht ta phai cn
c mt phn vao s thc. oc phan oan nh mt du hiu phi
trng ma phi cng phai bt bng v tuyn in du gp ma, bao
hay tuyt. Phai tp tanh lu va tp trung t tng mi co c oc
phan oan.
Ch nh th nghim va loai dn nhng lm ln i ma ta at
c hiu qua.
Chc co nhiu ban tre nghe ti nhc hoai nhng li khuyn
phai gi sc khoe, phai cm cui lam vic, thy chan tai va bc
mnh hoi ti: Th th phai lam g thc hin c nhng vic
ln?
Co mt vic ma ai cung co th lam c la tm hiu i sng
nhng ngi ng thi vi mnh. Ta nn suy ngh v cach thc
hanh ng cua nhng ngi a m ng chung quanh ta.
TAY TRNG LAM NN
65
Nhng gng sang ma ti se k di y la do kinh nghim va

nhng cuc tip xuc cua ti, ht thay u rut trong i sng, ch
khng phai trong sach v.
Ti a noi v nhng danh nhn nh Carnegie, Rockefeller,
Ford. By gi ti mun k tn hai ngi, mt ngi rt thn vi
ti, mt ngi na ti c bit kha nhiu. Va ti co th noi thng
rng hai ngi o a ong mt vai tro quyt nh trong i lam n
cua ti.
Trc ht la ng Arthur Vining Davis, mt ngi ma ti a
c tip xuc hai ln thng lng v cng vic kinh doanh.
Hin nay ng Davis a tam mi tam tui va vn con gi
chc Tng Giam c Cng ty Nhm cua My: mi u cng ty rt
nho, va ng a gng sc sut i phat trin no thanh cng ty v
ai.
anh rng ng gy dng c s nghip nh san xut nhm,
nhng ng cung a thanh cng trong nhiu lnh vc khac na.
ng hun vn trong nganh canh nng, trng hoa, san xut sa...
Ti khng bit ro ng a bo vn vao bao nhiu hang nhng ti bit
ro rng tam mi tam tui ma ng con kim soat mt ngn hang.
ng co mt cng ty qun ao Bahamas (cach ban ao Florida
ngan cy s).
ng co nhiu c tt, nhng c ln nht la lam vic khng
ngh; khng rut ra khoi mt cng vic kinh doanh nao ca, khng bo
d bao gi, ma cang gia hoat ng cua ng cang m rng ra. Chnh
sach cua ng la khng bao gi thu hep cng vic lai, c khuch
trng mai.
Ln u tin ti gp ng cach y khoang nm chuc nm,
hi o ng la mt thanh nin mi ba mi tam tui. Ma ti cung
con tre, lam Chu tch Cng ty Montreal Trust Company. Khi
thanh lp x nghip nhm trn sng Saguenay Canaa, ng yu
cu cng ti ti giup v phng din t ai va thuy in.
T o ti thng gp lai ng; va nm 1931 gia thi kinh t
khung hoang, ti thuyt phuc ng hun vn mua mt x nghip san
xut giy bao. Bn chung ti cung bo vn, trong s o co Ngn
hang Hoang gia Canaa.
Gp ng t hi ng mi bt u thanh cng, ti a co long
quy tinh thn cua ng ma truyn thng kinh doanh My a tao
Nguyn Hin L (dch)
66
nn; va ti cam thy rng con ngi d thng o sau nay th nao
cung ni danh trong gii k ngh.
Nhng luc o ti khng ng rng sau nay khu cac hoat ng
cua ng lai mnh mng va a dang nh vy. Mc du nhng hoat
ng o chng to rng cu tuc ng nay ung; ng t chung tt
ca s trng cua mnh vao mt cai r; ti do kinh nghim ban thn
cho rng trai lai nn: C t ht s trng cua mnh vao chung
mt cai r - ri coi chng k cai r nh Mark Twain a noi.
Nhng ngi mun thanh cng cung co th rut c mt bai
hoc hay khi nghin cu i sng cua Tong Nam tc James Dunn.
ng sinh tai chu thanh nho Bathurst, trn sng Nipisiguit pha
bc Tn Brunswick, mt hi tam mi hai tui.
Mu thn ng, goa bua, cho ng theo hoc lut tai mt trng
ai hoc danh ting. Kin thc cua ng khng rng lm, v hi tre
ng khng c hoc ban c in; ng ch c hoc ba nm trng
lut, ngh he lai phai lam vic sinh nhai.
Vy ng bt u vao i, trong tay ch co mi bng cp lut
hoc. ng y u sc khoe, co mt sc lam vic d thng va phat
trin oc phan oan cua ng trong khi nghin cu cac hoat ng,
bin chuyn cua cac th trng chng khoan.
Ti khng mun chep lai y u tiu s ng, ch rang trnh
bay b quyt trong i ng thi.
ng hiu rng phai tao lp mt nn k ngh luyn kim
min Ty Canaa, va ng cam thy mun vy phai cn nhiu
nguyn liu k ca than va qung st. Va y la iu ta co th hoc
c ng. ng gp nhiu tr ngai ln lao, nhng ni lo lng, bc
mnh v tn, nhng kho khn tng nh khng vt ni s th
cua cac ngn hang v ho khng hiu ni cng vic cua ng quan
trong i vi s thnh vng cua quc gia nh th nao. ng kin
nhn chu ng va khng t bo con ng ma ng a t vach cho
mnh.
Can am, a tin iu g th hin thn sut i cho iu o cac ban tre tm hiu i ng nn chu y va suy ngm v im y va rt cuc ng thng c moi tr ngai, dng c nhng lo uc
thep ma gn nh la mt mnh ng iu khin ly, trng hp o co
le la c nht trn th gii.
TAY TRNG LAM NN
67
Ti khi ng qua cai tui ch huy ly moi vic ri, ng vn

thch am ng trach nhim.
Ngay ng lam l sinh nht ln th bay mi mt la ngay ng
xng vao mt nganh hoat ng mi: nganh xy dng. Suyt na th
vic tht bai v bnh au nhoi ngc lam cho ng nm lit ging,
hp hi trong nhiu tun l. Nhng mt ngi nh ng u co chu
v vy ma rut lui v dng gia.
*
*
Tt nhin ng James Dunn lac quan va rt tin mnh. Sc

hoat ng cua ng manh me la nh ng can am va t tin. V vy
ma ng ong mt vai tro tch cc trong s tr bnh cua ng.
ng oi kim mt c vn v y khoa co tai va ng y nhn
xet moi chi tit trong s phuc hi sc khoe cua ng.
ng mun rng vin y s va ng cung tm phng hng, y
kin cua ng va cua y s phai c coi trong ngang nhau, ch
khng chu gi thai tiu cc, mc y s quyt oan.
ng khng khi nao chu cac y s bao sao nghe vy; cac
bnh nhn giau co thng co thoi qua tin cac nha chuyn mn,
thanh th co hai cho ca hai bn.
ng bao tri sinh ra ng sng trm tui va ng dung long
tin va gia san cua ng thc hin cu chm ngn c nay: C
hanh ng nh th mnh se sng hoai, ng bao gi ngh mnh
phai cht ca.
i cua ng James Dunn la bng chng manh nht bac bo
y kin cua nhng ke cho rng tinh thn kinh doanh la tinh thn
ring cua bon tre. V ti tui gia ng con thc hin c phn ln
lao nht trong s nghip cua ng.
Sau ngay l sinh nht ln th bay mi mt o, ng dng ln
nhiu cng trnh hn tt ca thi trc cua ng.
Chng nhng ng kim c nhiu tin ma con bit hng
no; i ng thc co ch cho quc gia.
*
*
Nguyn Hin L (dch)
68
Ti bit ro gii chnh khach Anh, ca gii chnh khach My va

Canaa na. Nhng ch Anh ngi ta mi thy nhng tm
gng ni bt nht, l thu nht trong gii ai doanh nghip, thy
nhng ngi h lam n la thanh cng va em tt ca th gi mu
vic cng ch.
S d Anh co nhiu nha kinh doanh giup vic nc trong
chnh quyn, nguyn do chnh co le tai x o nhng ngi giau co
d c tham gia cac c cu chnh tr.
Thanh Kinh bao ta rng mt ngi giau co ln Thin ng
cung kho nh mt con lac a chui qua mt l kim. oan o a c
nhiu ngi giai thch, mi ngi theo mt cach, nhng a s u
chng lai s lam giau. Ti th t trc ti nay vn giai thch no
theo cach ma ti cho la rng rai. Mt phu ng hay mt tn lang
thang, v gia c, mt chu th thic, mt th may u co th vao
Quc hi mt cach d dang nh nhau.
Chng han trng hp Hun tc Halifax, ai s Anh My
trong th chin va ri. anh rng ng c hng gia tai cua t
tin, nhng ng a bit li dung cac c hi tt. ng ngi Quc hi
kha lu ri lam Pho vng n , ri tr v chnh trng, lam B
trng Ngoai giao trong nhiu nm. ng co th sng an nhan,
khng lo lng g ca, vy ma ng vn quyt tm lo tnh vic nc.
Co nhiu nha kinh doanh mun c tham gia chnh quyn
giup nc, nhng t ngi co c hi. Du khng co c hi th nha
doanh nghip cung phai thit tha lu tm ti b may chnh quyn.
o la bn phn cua ho.
Mt nha doanh nghip mun thanh cng v chnh tr phai
hoc ngh thut thuyt phuc, v ngh thut o la la bai quan trong
nht cua chnh khach trong mt chnh th dn chu. Lun lun
ngi o phai nh rng: trong chnh th hoan hao nht o, giai
phap dung hoa luc nao cung co th thc hin c. Ngi o phai
tm cach cai thin nhng nhc im trong b may chnh quyn.
Ngi o phai suy ngm v cuc i chnh tr cua Franklin
Roosevelt, mt v tng thng co mt chnh sach sang sut ma vn
gi c s tan thanh cua moi ngi. ng bit lam cho cac cuc
tranh lun v nguyn tc du bt i cho y kin cua chnh quyn
c phn u thng.
TAY TRNG LAM NN
69
i Roosevelt se la tai cho ca ngan cun sach, hin nhiu

cun a in ri va nhiu cun khac ng soan. Ti mun gop mt
phn khim tn vao vic soan tiu s cua ng.
Vic xay ra thang Nm nm 1943 Shangrila, ni ngh mat
cua Tng thng gia rng trn i Maryland, mt ni heo lanh
rt xa cac ng quc l va nhng ni ng uc th dn. Ngi nha
rt gian d, ct theo kiu boonggal, co mt phong tip khach rng
trng bay s sai va mt phong tm nho, lanh leo, ca khng co
cht, cho khach kha.
Pha trc la mt cai cng xy theo kiu ma ngi ta thy
Tn Brunswick, qu hng cua ti. Roosevelt ngi mt goc trong
ngi nha gian d o, gia hai ca s, mt cai bn trai mt cai
bn phai, trong cn phong sang sua va gio lng. V ng co tt, nn
ng bam cht vao chic gh da cua ng.
Churchill nm c mt c hi, yu cu ng gi thm qun
i va qun nhu qua mt trn chu u. Thc kho ngh cho
Roosevelt. Mi ln Churchill yu cu nh vy, Tng thng u tra
li rng phai cho ng mt thi gian ri mi quyt nh rng
phai cho c v ng con phai hoi y kin cac nhn vin trong B
Tng tham mu Hoa Ky a.
ng khng ngt tm cach lang qua chuyn khac, ban v
nhng vn quan trong hay khng quan trong, nhng Churchill
cung khng va, lun lun tr lai chuyn xin thm qun i va
qun nhu. Sau cung, t v, Tng thng ly tp tem cua ng ra
lam b coi. Churchill hoi y kin cua ng v vai ngh, tng thng
khng ap ma noi chuyn tem.
Sau cung, Churchill tht vong lai ngi trong mt goc ti
phong bn.
Tng thng thy nhe hn ngi, t cun album tem xung
va noi chuyn vui ve thn mt v moi vn .
ng k lai thi k ng Lun n, noi v chin tranh 19141918, v vin chu but qua c Edward Bok cua t bao phu n
Ladies's Home journal, v nhng d nh cua ng khi v hu. ng
mun lam Vin trng mt vin ai hoc. ng cung co th lam vua
qun ao Acores v dn B ao Nha o mun dng ngai vang cho
ng. ng k tt ca nhng chuyn o bng mt giong rt hom hnh.
Nguyn Hin L (dch)
70
ng chuyn tro vui ve, bt thip, va ng rt sing nng lo

vic nc. Khng khi nao ng trn tranh trach nhim va ng co
nhiu y mi la khi a ra cac giai phap.
i ng Roosevelt khng co ve truyn thuyt nh kiu: mt
chu ban bao ma leo ln c gh tng thng. ng sinh ra trong
nhung lua sng trong canh phu quy.
Chc chn rng mt phn nhng s chng i ng a gp,
mt phn nhng ni oan hn ng a gy ra do le ngi ta khng
coi ng la mt chnh khach co tinh thn dn chu ma cho rng ng
m dn. Nu v Tng thng th ba mi hai cua Hoa Ky o sinh
trong mt cai choi cua hang by thu Bc My th ngi ta a
khng ch trch ng nhiu nh vy u.
Chuyn mt v Tng thng khac cho ti hiu tnh i hn.
Ti khng thy th du nao thch hp hn la trng hp Andrew
Jackson, mt v trong s ca chuc v Tng thng Hoa Ky hi nho
bn han.
Mt hm ng ngo li trong mt cuc hop quan trong
Washington, ng k lai i chnh tr cua ng trong cng vic lp
phap. Trong am ng co ting la ln: T tn pho may ln gh
tng thng!
ng bnh tnh ap lai:
Co vai ngi ch ti trc a lam th may. iu o u co
lam cho ti xu h v khi ti lam th may, ti ni ting la mt th
may gioi, ban nhng y phuc ct kheo; ti khng khi nao sai hen vi
khach hang va lun lun lam va long ho.
Cac nha kinh doanh trong ln x nghip hiu ro bn phn
cua mi ngi i vi ng bao, hiu ro trach nhim cua ca nhn
i vi oan th. Trong gii thng mai va k ngh, phai co nhng
ngi cng quyt lam cho cac chnh khach co mt y thc cao ep
v nhim vu giup nc, phai co nhng ngi oi cho c mt nn
hanh chnh lim khit va manh me, phai co nhng ngi bit che
ch, ung h tt ca nhng dn biu nao trong Quc hi co nhng d
thao va nhng hanh ng sang sut, hu ch, va lam cho lut phap
c dn chung tha nhn.
Ti a lam trung gian gia cac nha doanh nghip ln va cac
chnh khach, cac nha cm quyn, a tip xuc rt thng xuyn vi
ca hai gii o.
TAY TRNG LAM NN
71
By gi ti mun k chuyn mt nha doanh nghip kim bac

hoc ni danh, Hun tc Avebury. ng la mt giam c ngn
hang, mt chnh khach, mt nha van vt hoc.
Lam Vin trng vin ai hoc Saint Andre, Ecosse, lam
mt dn biu hoat ng Quc hi, ng va nhit tnh quan tm
ti vic nc, va say m nghin cu khoa hoc t nhin. ng a
vit nhiu cun v thin nhin: v cac loai ong, v hoa la, tuy vn
khng chnh xac lm nhng d oc va b ch.
Cun: Lac thu i cua ng la thuy t cac cun hin nay rt
ni danh nh cun c nhn tm cua Dale Garnegie, cun The
power of positive living cua Douglas Luton(1). Cun o My
khng ai bit ti ma Anh cung t ngi oc. No ang c hoan
nghnh hn. Nhiu tac gia vit v b quyt thanh cng trong i va
trong cng vic kinh doanh a trch dn rt nhiu oan trong cun
o. Co th tin rng Hun tc Avebury a gi hng cho nhiu tac
gia vit v nhng vn ng ban va c hoan nghnh hn ng.
Mt thng ip na c nhiu tac gia hin nay con nhc ti
la thng ip cua Samuel Smile trong cun T mnh giup mnh
xut ban Lun n cach y mt th ky.
Cung nn k thm vai bai th cua Josephs Addisson co tnh
cht kch thch, khuyn khch nhng thanh nin sing nng va co
cao vong. Nhng ban nao mun chun b cho cuc hanh trnh ln
lao la i sng co th tm trong tac phm cua ng nhiu iu b
ch(1).
Noi ti Addisson, ti nh nhng cu th cua ng v mt
trng:
m m, nang k chuyn ngun gc
Cua mnh cho trai t lng lng nghe.
Cu chuyn thu v qua, ti khng th khng ct ngang
nhng suy t nghim trang cua ti v vic giup nc k lai hu
c gia. Chu ng trong chuyn la ng Harcourt, v b trng
danh ting cua ang T do trong Ni cac Galadstone(2). Mt dn
biu tn la Knightly i u cung khoe t tin mnh la nhng ngi
Normand ti Anh vi Guillaume, nha chinh phuc. Lun lun ng
ta nhc ti dong doi quy phai cua mnh trong cac phong khach,
ngay ca trong hanh lang Quc hi na. Mt hm ng ta cng kch
Nguyn Hin L (dch)
72
Harcourt trong mt cuc thao lun ma cung cp ti huyt thng

cao quy cua mnh.
Harcourt mn hai cu th trn, sa mt ch ma ap lai:
Knightly k chuyn ngun gc
Cua mnh cho trai t lng lng nghe
Th la u cho Knightly mc c ma ht khoe khoang.
Ti khng mun dn hai cu th o cua Addisson kt thuc
cun sach nho nay, ma mun mn nhng cu di y trong bai
Chin tranh.
Long can am bt khut
va tnh thng ngi v bin,
iu tit ln nhau trong tinh thn ke thng,
Luc th nhn t, luc th uy nghim,
Nh vy ma tnh nhn ao
va long anh hung b tuc ln nhau.

Tay Trang Lam Nen

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tay Trang Lam Nen

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TAY TRNG LAM NN

Dch theo nguyn ban ting Anh

the three keys to success

Nha xut ban Long An 1989

Nguyn Hin L (dch)

CHNG I CACH DUNG CHA KHOA S I ............................................................................. 3

CHO NGI CNG NGH VA

NGI CNG NGH TAO C CH NG CHO NHIU NGI KHAC .................. 61

TAY TRNG LAM NN

Vit cun nay ti mun cho c gia thy rng ba iu kin

Nguyn Hin L (dch)

TAY TRNG LAM NN

Nhng co lng thc ma thiu c hoat ng th cung khng

Nguyn Hin L (dch)

Thu vui thoang qua nh my ni. Ti khng ra nhng th

TAY TRNG LAM NN

Ngi ta bao rng tin bac la ngun gc cua moi iu xu xa,

Nguyn Hin L (dch)

khi co tin, cach s dung ng tin cung tao cho ngi o mt sc

TAY TRNG LAM NN

Rt nhiu ngi mt th gi d tnh nhng s lai v sau nay,

Nguyn Hin L (dch)

c trong bui gy dng s nghip khng phai la nhng c cn

TAY TRNG LAM NN

Cho nn ti mun khuyn thanh nin ngay nay rng, theo y

Nguyn Hin L (dch)

Trong th gii hin ai, mun thanh cng lu bn th phai

TAY TRNG LAM NN

nhng ngi khac. Th la a khi s xung mt cai dc nguy him

Nguyn Hin L (dch)

khi a thanh cng ri mi co. Thoi quen thanh kin c h nh do

TAY TRNG LAM NN

Khng co c can am, th khng ai co th i xa trn con

Nguyn Hin L (dch)

Nhng c o cua nha kinh doanh, mt c hp vi tnh tnh

TAY TRNG LAM NN

giac la chu u hang v tinh thn ma sc manh hoat ng cua ti

Nguyn Hin L (dch)

nhng kh gii va phng tin thch ng vi moi giai oan cua

TAY TRNG LAM NN

Ngi can am khng bo l mt c hi nao ca. c can am

Nguyn Hin L (dch)

TAY TRNG LAM NN

S giao duc cua ti th thin lm. Mt ngi thi nay kho ma

Nguyn Hin L (dch)

Nhng suy i tnh lai th th trng mi thc la trng ao

TAY TRNG LAM NN

Con ngi tao ra vn mnh cua mnh ch khng phai la

Nguyn Hin L (dch)

Tai ng bin la hnh thc n s nht cua kha nng sang

TAY TRNG LAM NN

Tnh th yn hay nguy hoan toan do phi c Anh lam chu

Nguyn Hin L (dch)

Mun vy th Chnh phu My phai bo l li cu i ma ng bin

TAY TRNG LAM NN

nhiu th gi suy ngh va do o, b bin c vt mt. Ngi bit

Nguyn Hin L (dch)

Uy vin: - Tha ng ch Xtalin, ng co s thay i. Mt s

TAY TRNG LAM NN

Nguyn Hin L (dch)

con ngi. Nhng ngi mi o, co tai nng, se hoc ngh va se mau

TAY TRNG LAM NN

Trong vic kinh doanh, co hai th lm ln: lm ln v thiu

Nguyn Hin L (dch)