Mbretria e Arabis Saudite

Ministria e Arsimit t Lart

Universiteti Islamik i Medins
Drejtoria e Studimeve Shkencore
Sektori i Prkthimeve

www.iu.edu.sa

TRI PARIMET DHE

ARGUMENTET

Prktheu: Lulzim Blaka

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

Titulli i origjinalit: El
thelathetu ve edil-letuha

Usul-uth-

Prktheu: Lulzim Blaka

Recensent: Enes Goga dhe Mehdi Goga

E drejta e botimit sht e rezervuar nga

prkthyesi

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

Parathnie

Muhamed ibn Abdulvehabi, bots islame ia

dhuroi nj trashgimi origjinale, e veprat e tij, jan
ato q me fjal t shkurtra e pa filozofi e kan
prmbledhur tr Besimin e Pastr Islam. E pr kt
besim kan nevoj shum muslimant e sotshm, t
cilt prball sprovave me t cilat sot prballet Populli
i Muhamedit, jan gjendur shum t hutuar e n nj
vakum shpirtror. Kjo huti e vakum, jan pa dyshim
rezultat i asaj se muslimant e kan harruar qllimin e
jets s tyre q ia qartson Islami. I kan harruar
porosit e Kuranit dhe Sunnetit,e kan harruar
trashgimin e t parve t tyre, t cilt me po kt
Kuran e Sunnet, q i kemi ne sot, e kan sunduar
botn me shekuj t tr, me Drejtsin e Prsosur
Islame.
Muhamed ibn Abdulvehabi ka filluar nj pun
madhshtore, e mund t themi edhe historike. Ka
shkundur pluhurin q me shekuj zuri vend n trurin e
pastr islam, nga shumsia e sekteve e prarja n
shtete t ndryshme. Ai e bri t qart se bota islame
sht zhytur thell n errsirat e politeizmit dhe sht
larguar nga thelbi i fes islame, e thelbi i saj sht ajo
n t ciln kan thirrur t gjith t drguarit: La ilahe
il-lall-llah (Nuk meriton kush t adhurohet pos Allahut
t Vetm). Ai e bri t qart se sektet e shumta
kontribuan q muslimant ti qojn n katastrof, e ajo
katastrof sht mbyllja e dyerve t ixhtihadit (studimit

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

dhe mendimit t lir t dijetarve), e po kto sekte i

hodhn muslimant n thellsirat e injorancs q u
shfaq n trajta t ndryshme e sidomos n trajtn e
imitimit t verbr. Kshtu, nj shoqri n t ciln
mungonte mendimi i lir dhe kreativiteti, ra n fund t
pusit dhe u b pre e mall pr pazar nga armiqt e saj.
E fatkeqsia e tret q i kaploi muslimant sht
ndalja e Xhihadit, e Muhamedi sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem, na ka paralajmruar se kur e ljm xhihadin
do t na pushtojn e sundojn armiqt tan me
padrejtsi e me nnmim. Muhamed ibn Abdulvehabi,
ngriti shpatn dhe pendn lart dhe filloi rnjosjen e
shirkut nga Gadishulli Arabik, Atdheu i Islamit, e
rrugn e tij e vazhduan dijetart e lufttart e shumt
pas tij. Kshtu Muhamed ibn Abdulvehabi q pastroi
Qaben e Shenjt dhe Xhamin e Pejgamberit nga
flliqsit e shirkut, hapi rrugn q pasardhsit e tij
m von t themelojn, n baza t Tevhidit e me ligjin
e Sheriatit, Shtetin e Arabis Saudite.
Vepra t ciln po ua paraqesim sht vepr baz
n fushn e besimit islam dhe me t drejt shum
dijetar e kan preferuar q t jet vepra e par e cila
duhet t lexohet nga librat e besimit. Prfshin n t
bazat themelore t Islamit, tri parimet e tij, q
Muhamed ibn Abdulvehabi, i qartson me fjal t
thjeshta dhe i argumenton ato me argumente t shumta
nga Kurani dhe Hadithi, si dhe nga fjalt e komentet
e dijetarve islam. Duke par rndsin e ksaj vepre
madhshtore, e njjta msohet n shum vende t

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

bots, n kurset pr msimin e fes islame, si dhe

shpjegohet n shum xhami n mbar botn islame. E
n Arabin Saudite, sht prfshir si vepr baz n
lndn e Tevhidit, pr shkollat fillore. E nse popullit
ton ia ndrtojm besimin mbi porosit e ksaj vepre
madhshtore ather do t vendosim bazat e
shndosha t nj shoqrie islame. E me rndsi shum
t madhe sht q fmijt dhe rinia jon t edukohen e
ta ndrtojn besimin e tyre duke filluar nga kjo vepr e
madhe sepse do t jen nj shpres dhe nj garanc e
plot e Islamit n trojet tona.
Nuk sht hera e par q kjo vepr prkthehet
n gjuhn ton shqipe. Ky prkthim q po ua
paraqesim sht nxitur dhe mbikqyrur nga Drejtoria
pr Studime Shkencore e Universitetit Islamik t
Medins. Jemi munduar q ti prmbahemi
maksimalisht origjinalit n gjuhn arabe, pa br
asnj ndryshim n tekst, por, duke br aty ktu
shpjegime t vogla n fusnota q i kemi par t
nevojshme pr lexuesin shqiptar.
N prkthimin e ajeteve t Kuranit jam
mbshtetur n veprn Shpjegimi i kuptimeve t
Kuranit t Lart n gjuhn shqipe , t punuar nga nj
grup prkthyesish pran shtpis botuese Darus
selam Rijad, Arabia Saudite. Por, aty ku e kam par
t nevojshme i kam br disa ndryshime t vogla, pr
ta qartsuar sa m mir kuptimin e domethnieve dhe
porosive q Allahu i Lartsuar na ka dhn n Kuran.

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

Shpresoj nga Allahu i Lartsuar t ma pranoj

kt vepr modeste, t ken dobi prej saj t gjith ata
q e lexojn, e t mos mbet vend n bot ku nuk
deprton sa m par Besimi i Vrtet Islam dhe Vlerat
e tij.
Lulzim Blaka Medine 9 Ramazan 1422 (24 nntor 2001)

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

7
N emr t Allahut Bmirsit t Prgjithshm Mshiruesit
Dije, Allahu t mshiroft, se e kemi obligim ti
msojm katr shtje:
1.Dija, e ajo sht njohja e Allahut, njohja e t Drguarit t Tij
dhe njohja e fes islame me argumente;
2.Ta praktikojm kt dije;
3.T thrrasim n t dhe
4.T jemi durimtar para pengesave n kt rrug.
Argument pr kt sht Fjala e t Lartsuarit:
WYPV@ PVMX (2) \TT`S YV WHTTWXM@ QWMX (1) XpWT<@W .
(3) Y`iJ@Y NfTWWTW JXW<@Y NfTWTWTW YHTTWYHTJ@ NSTYWW NSTW
Pasha kohn. Me t vrtet q njeriu sht n humbje t
plot. Prve atyre q besojn dhe punojn mirsi e drejtsi,
edhe q e kshillojn njri tjetrin pr t vrtetn, edhe q
kshillojn njri tjetrin pr durim1.
Thot Shafiu, Allahu e mshiroft: Sikur t mos zbriste
Allahu argument tjetr pr krijesat e Tij prve ksaj kaptine do
tu mjaftonte. Ka thn Buhariu, Allahu e mshiroft: Kaptina
e dituris sht para asaj t fjals dhe veprimit e argument pr
kt sht Fjala e t Lartsuarit:
Y?TWY YpTWpT@W JS/@ PVMX WHTVXM :W ISPVTVK `yV`@WT
Dije pra, se padyshim nuk ka t adhuruar tjetr t
merituar ve Allahut dhe krko falje pr gjynahin tnd2
dhe filloi me diturin para fjals dhe veprimit.
Dije, Allahu t mshiroft se sht obligim pr secilin
musliman dhe muslimane ti msojn kto tri shtje dhe t
veprojn sipas tyre:
1
2

Sureja Asr.
Muhammed 17

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

8
1.Allahu na ka krijuar dhe furnizuar dhe nuk na ka ln pasdore,
por na ka drguar neve t Drguarin, e kush e respekton at do
t hyj n Xhennet, e kush nuk e respekton do t hyj n Zjarr.
Argument pr kt sht Fjala e t Lartsuarit:
W`WY uVXM :WT<W`VK :WV `yR`~VW [XHTW SW `yR`~VMX :WT<W`VK :TPVXM
(16) ~YTW ^pTVK SHTWTpWVKWT WSQW@ S`WY uWWWT (15) SW
Vrtet q Ne ju kemi uar juve t Drguar pr t qen
dshmues mbi ju, ashtu si uam t Drguar te Faraoni. Por
Faraoni nuk iu bind t Drguarit, kshtu q Ne e
mbrthyem at me ndshkim t ashpr3.
2.Allahu nuk sht i knaqur q ti shoqrojm Atij n adhurim
dikend tjetr, qoft ai melek i afrt, qoft ai pejgamber i
drguar. Argument pr kt sht Fjala e t Lartsuarit:
(18) _WVK JY/@ WW NS`TW TWT YPVY WYHTWW<@ QWKVW
Dhe vrtet q xhamit jan pr Allahun, kshtu q mos
lutni asnj tjetr bashk me Allahun4.
3.Ai i cili e respekton t Drguarin dhe e njson Allahun, nuk e
ka t lejuar t miqsohet me at q e mohon Allahun dhe t
Drguarin e Tij, edhe nse ai sht shum i afrt i tij. Argument
pr kt sht Fjala e t Lartsuarit:
JW/@ PV :W W fPR :ST XTY@ YzTW~<@W YJ/@Y fSY`S _TTV STYm PV
&SWTWkY-W `VK `ySWTHW`XM `VK S:WT`TVK `VK S:W NvSW{ TVW ISVSWW

3
4

El Muzzemmil 15-16
El Xhin 18

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

9
`ySRY`STW $S`TYQ wSY SWPVTVKW WHTWXM@ SXXRR WTW{ MX;HTTVOKR
NSWW S`TW JS/@ YW &fTTT~Y YYHTWT SHTW`TKKV@ WYm` Y X`m xHTPVTW
(22) WSY`S<@ SS JY/@ TY QWMX :WKV &JY/@ TY MX;HTTVOKR &ST`TW

Ti (Muhammed) nuk do t gjesh popull i cili beson n

Allahun dhe n Ditn e Fundit, t bj miqsi me ata q i
kundrvihen Allahut dhe t Drguarit t Tij, edhe sikur ata
t ishin baballart e tyre, apo bijt e tyre, apo vllezrit e
tyre, apo t afrmit e tyre. Pr t cilt Ai ka shkruar
Besimin n zemrat e tyre dhe i ka forcuar me Ruh (drit,
udhzim t vrtet) nga Vet Ai. Dhe ne do ti shtiem ata
ndr Kopshte t Begat nn t cilt rrjedhin lumenj pr t
banuar aty prgjithmon. Allahu sht i Knaqur me ta dhe
ata jan t knaqur me T. Ata jan Pala e Allahut. Vrtet!
sht Pala e Allahut q do t jen ngadhnjyesit5.
Dije, Allahu t drejtoft n respektimin e Tij, se rruga e
pastr e pasuesve t Ibrahimit sht ta adhurosh Allahun Nj, t
jesh i sinqert n fen e Tij. Me kt i urdhroi Allahu t gjith
njerzit dhe pr kt edhe i krijoi si thot i Lartsuari:
(56) YSST`W~Y PVMX XM@W QWY<@ `VTW WW
Dhe Un (Allahu) nuk i krijova njerzit dhe xhindet, vese
q t m adhurojn vetm Mua 6 , e kuptimi i t m
adhurojn vetm Mua sht: t m njsojn. E gjja m e
madhe pr t ciln ka urdhruar Allahu sht Njsimi 7 , e ai
sht t veuarit e Allahut n adhurim. E m e madhja prej t

El Muxhadele 22
Edh Dharijat 55
7
Tevhidi apo monoteizmi besimi n Nj Zot
6

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

10
cils na ka ndaluar sht shirku, e ai sht lutja e dikujt tjetr
pos Tij. Argument sht Fjala e t Lartsuarit:
$_LTT`T~W -YY NRX`-ST WW JW/@ NSST`@W

Adhuroni Allahun dhe mos i vini Atij shok n adhurim8.

TRI PARIMET
E nse t thuhet ty se cilat jan tri parimet q njeriu sht i
obliguar ti njoh? Thuaj: Ta njoh robi Zotin e tij, fen e tij dhe
t Drguarin e tij, Muhammedin sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem.
PARIMI I PAR
E nse t thuhet ty: Kush sht Zoti yt? Thuaj: Zoti im
sht Allahu i Cili m zotron mua dhe zotron tr bott me t
mirat e Tij, Ai sht i Adhuruari im, e nuk adhuroj askend tjetr
prve Tij. Argument pr kt sht Fjala e t Lartsurit:
(2) fkYVHTW<@ JgW YPVY S`W<@
Gjith lavdrimet dhe falenderimet jan pr Allahun,
Zotin e botve9, dhe do gj prve Allahut prbn nj bot e
un jam nj nga ajo bot.
E nse t thuhet ty se si e njohe Zotin tnd? Thuaj: Me
shenjat dhe me krijesat e Tij, e prej shenjave t Tij jan nata,
dita, dielli e hna, e prej krijesave t Tij jan shtat qiejt dhe
shtat tokat, gjith ka ka n to dhe gjith ka ka mes tyre.
Argument pr kt sht Fjala e t Lartsuarit:

8
9

En Nisa 36
El Fatiha 1

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

11
NSSpTWT W S&WV<@W `PV-@W SfTTTTPV@W STT`~PV@ YYHTTWT YW
SPVTMX SS{ MX fUSWVW YPV@ YPVY NSSpT@W XWW<Y WW X`PV-Y
(37) fSST`WT

Dhe nga Shenjat e Tij jan nata dhe dita edhe dielli e hna.
Mos u bini n sexhde as diellit e as hns, por bini n sexhde
vetm ndaj Allahut i Cili i krijoi ato, nse jeni vrtet q
adhuroni At10. Dhe Fjala e t Lartsuarit:
QWST xzQWTKV YPVTY `KV@W g.WHTWQW@ WVW YPV@ JS/@ SRQW UfMX

`PV-@W _T~YW ISSTSTpW WWPV@ WT`~TPV@ g-TpTS XW<@ VW uWWT`@

JS/@ WWWT S`KV@W S<W<@ SV VKV ,-%YX`VKY Y>.WJWS WSQS@W WWW<@W
(54) WkYVHTW<@ JW

Pa dyshim q Zoti juaj sht Allahu i Cili krijoi qiejt dhe

tokn n Gjasht Dit dhe pastaj u ngrit lart dhe qndroi
mbi Arsh. Ai sjell natn si mbules t dits dhe secila duke
synuar tjetrn pandrprer, dhe Ai krijoi edhe diellin, edhe
hnn, edhe yjet t nnshtruar ndaj Urdhrit t Tij. Pa
dyshim q i Tij sht Krijimi dhe Komandimi. I
Shenjtruar qoft Allahu, Zoti i t gjitha botve11.
Zoti sht Ai q meriton adhurimin. Argument pr kt
sht Fjala e t Lartsuarit:

10
11

Fussilet 37
El Araf 54

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

12

RY`WT Y WYPV@W RWVTW YPV@ SRQWTW NSS`@ PV@ WQSTKVH;TTWT }

_:Wg :fTTQW@W ^T.WY `KV@ SRV WWW YPV@ (21) WSPVWT RPVWV
TWT $RPV _TpY g.WWPV@ WY -YTY WW`KVWT _:W Y:fTTJ@ WY WWKVW
{ (22) fSV`WT SKVW _ WKV YPVY NRTW<m
O njerz! Adhuroni Allahun, Zotin tuaj, i Cili ju krijoi ju
dhe ata q qen para jush, q t mund t bheni t
prkushtuar. I cili e ka br tokn ven pushimi pr ju dhe
qiellin me kube si mbules duke drguar q andej uj pr t
prodhuar fruta si furnizim pr ju. Ather pra, mos i vini
shok Allahut (n adhurim) kur ju e dini (se vetm Ai ka t
drejt t adhurohet e askush tjetr)12.
Thot Ibni Kethiri, Allahu i Lartsuar e mshiroft:
Krijuesi i ktyre gjrave sht i Vetmi q meriton t
adhurohet.
Llojet e adhurimeve q na ka urdhruar Allahu ti
kryejm, si sht Islami, Imani dhe Ihsani, e prej tyre lutja,
frika, shpresa, mbshtetja, dshira, nnshtrimi, droja, dorzimi,
krkimi i mbrojtjes dhe ndihms, prerja e kurbanit (sakrifica),
zotimi dhe adhurime t tjera me t cilat na ka urdhruar Allahu,
t gjitha jan vetm pr Allahun. Argument pr kt sht Fjala
e t Lartsuarit:
(18) _WVK JY/@ WW NS`TW TWT YPVY WYHTWW<@ QWKVW
Dhe vrtet q xhamit jan pr Allahun, kshtu q mos
lutni asnj tjetr bashk me Allahun13. Ai q ndan dika

12
13

El Bekare 21-22
El Xhin 18

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

13
prej tyre 14 pr dikend tjetr pos Allahut, ai sht mushrik15 e
qafir16. Argument pr kt sht Fjala e t Lartsuarit:
WY ISSTWY WPVTXMWT -YYY ISTV WHTWTST W WW [HTVXM JY/@ WW S`W WW
(117) WSYHTV<@ SYpST W ISPVTMX ,-Y&YQTW
Dhe kushdo q lut n vend t Allahut do Zot tjetr pr t
cilin nuk ka asnj prov, ather llogaria e tij sht vetm te
Zoti i tij. Vrtet q qafirt nuk do t ken kurr sukses17.
E n hadith 18 thuhet: Lutja sht thelbi i adhurimit, e
argument pr lutjen sht Fjala e t Lartsuarit:
W WSYi<WpTWT fTYPV@ QWMX p&yRV pYWT`VK YTS` @ SS|QSTW WWTW
(60) WXY.W WPVWW WSTS`W~W YTW WY

Dhe Zoti juaj thot: Mu lutni mua, Un do tju

prgjigjem. Me t vrtet se ata t cilt e prbuzin
adhurimin ndaj meje, ata pa dyshim q do t hyjn n
Xhehennem me poshtrim!19
Argumenti i friks nga Fjala e t Lartsuarit:
WkYYpQS SR MX XSTWW `SSTWWT TWT
kshtu q mos ju friksoni atyre aspak, por mu
friksoni vetm Mua, nse jeni besimtar t vrtet20.
Argumenti i shpress nga Fjala e t Lartsuarit:

14

Adhurimeve
Q adhuron dikend tjetr pos Allahut.
16
Q e mohon Allahun.
17
El Muminune 117
18
Fjala e t Drguarit t Zotit, Muhammedit alejhis selam
19
Gafir 60
20
Ali Imran 175
15

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

14
`XpT-ST WW _YHTTW WW `W`W~<WT -YQYTW :WY NSWT WV WV
W=WVK ,-YYQTW YW WYY
kushdo q shpreson pr Takimin me Zotin e tij, le t
punoj mirsi e drejtsi dhe t mos i bashkoj askend pr
shok n adhurim Zotit t tij21.
Argumenti pr mbshtetjen nga Fjala e t Lartsuarit:
WkYY`QS ySR MX NvSTPV{WWWT JY/@ VWW
Dhe vini shpresat tuaja vetm tek Allahu, nse jeni
besimtar22;
,I&SSpW WSWT JY/@ VW `QW{WWWT WW
Dhe kushdo q mbshtetet e v shpresat tek Allahu,
ather Ai do ti mjaftoj atij plotsisht.
Argumenti i dshirs dhe i nnshtrimit sht n fjaln e
t Lartsuarit:
$_TWWW _TWW WTWTS`WTW gHW`kW<@ fSXHTWST NSTW{ SPVXM
fkYY-HTW WTV NSTW{W

Ata vrtet q ishin q nxitonin t bnin pun t mira dhe

gjithnj na luteshin Neve me shpres dhe frik dhe gjithnj
nnshtroheshin ndaj nesh23.
Argumenti i dros nga Fjala e t Lartsuarit:
YTTW-`T@W STW-`WT WT
Kshtu q mos iu druani atyre, por druajuni vetm prej
Meje24.
21

El Kehf 110
El Maide 23
23
El Enbija 90
22

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

15
Argumenti i dorzimit nga Fjala e t Lartsuarit:
ISV

NSY`VKW `RQYTW uVXM N;S~YVKW

Dhe dorzohuni te Zoti juaj dhe nnshtrojuni vetm

Atij25.
Argumenti i krkimit t ndihms nga Fjala e t
Lartsuarit:
(5) kYWTWT PVTMXW SST`WT WPVTMX
Vetm Ty t adhurojm dhe vetm prej Teje krkojm
ndihm 26 . E (argument) nga hadithi: E kur t krkosh
ndihm, krko vetm prej Allahut.
Argumenti i krkimit t mbrojtjes nga Fjala e t
Lartsuarit:
(2) XPV@ YYW (1) XPV@ JgWY SSKV `ST
Thuaj: Krkoj mbrojtje prej Zotit t njerzve,
Mbisunduesit t njerzve27.
Argumenti i krkimit t ndihms dhe mbrojtjes nga
Fjala e t Lartsuarit:
`S|V WWT`@WT `RQWTW WST~YWpTWT <XM
(Prkujtoni) kur ju krkuat ndihm te Zoti juaj dhe Ai u
prgjigj28.
Argumenti i prerjes s kurbanit (sakrifics) nga Fjala e
t Lartsuarit:

24

El Bekare 150
Ez Zumer 54
26
El Fatiha 5
27
En Nas 1-2
28
El Enfal 9
25

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

16
W (162) WkYVHTW<@ JgW YPVY YWWW WWT~o`W YSSTW YW QWMX `ST
(163) WkYYpTS<@ SPVKV NWTVKW TYRK Y.VYW I$STV XTW
Thuaj: Sigurisht falja ime, kurbani im, jeta ime dhe
vdekja ime jan pr Allahun, Zotin e botve. Ai nuk ka
asnj shok e t barabart me T dhe pr kt un jam
urdhruar dhe un jam i pari q i nnshtrohem vullnetit t
Tij si musliman29. E (argument) nga Sunneti30: Allahu e ka
mallkuar at i cili pren (kurban) pr dikend tjetr pos Allahut.
Argumenti i zotimit nga Fjala e t Lartsuarit:
(7) _kYWTpTS ISQSW WV _TWT WSTWWTW XpTQWT@YT WSTST
Ata (jan t cilt) prmbushin zotimet (e tyre) dhe kan
frik nj Dit, e keqja e s cils do t jet e prhapur
sheshit31.

PARIMI I DYT
Njohja e fes islame me argumente
Ajo (feja islame) sht dorzim ndaj Allahut duke e
njsuar At, nnshtrim me respekt ndaj Tij, largim prej shirkut32
dhe pasuesve t tij. Ajo ka tri shkall: Islami, Imani dhe Ihsani.
do shkall ka pjest prbrse t veta.
Shkalla e par - Islami
Islami i ka pes pjes prbrse: T dshmuarit se nuk meriton
kush adhurim pos Allahut dhe se Muhammedi sht i Drguar i
29

El Enam 162-163
Fjala, vepra, plqimi dhe cilsit e Muhammedit alejhis selam
31
El Insan 7
32
T adhuruarit e tjetrkujt pos Allahut t Vetm
30

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

17
tij (Shehadeti), falja e Namazit, dhnia e Zekatit, agjrimi i
Ramazanit dhe haxhi n Shtpin e Shenjt t Allahut.
Argumenti i shehadetit nga Fjala e t Lartsuarit:
?TWXM:WT gyy<Y<@ NRORKW SVXM;HTTVW<@W WS PVMX WHTVXM :W ISPVTVK JS/@ WXW
(18) y~~Y|W<@ SXW<@ WS PVMX WHTVXM :W &YY<@Y
Allahu dshmon se nuk ka t adhuruar tjetr me t drejt
prve Atij, (dshmojn) edhe melekt, edhe ata q kan
mend e q din, Ai e mban Krijimin e Tij n drejtsi t
plot. Nuk meriton kush t adhurohet prve Atij, i
Gjithfuqishmi, m i Urti33. Domethnia e shehadetit: Nuk
meriton kush adhurim pos Allahut t Vetm. La ilahe (Ska Zot
tjetr) shpreh mohimin e t gjithve q adhurohen pos
Allahut, il-lall-llah (prve Allahut) shpreh pohimin e
adhurimit pr Allahun e Vetm, q ska shok n adhurimin e Tij,
ashtu si nuk ka shok n Zotrimin e Tij. Komenti i ksaj
sqarohet n Fjaln e t Lartsuarit:
PVMX (26) WSST`WT QWQY c:WWT YPVTXM ,--YY`WTW YTT~YVKY S~TY.W`TXM WWT <MXW
(27) XY`W~W ISPVTXMWT YTWVWT YPV@

Dhe (kujto) kur Ibrahimi i tha babait t tij dhe popullit t

tij: Me t vrtet un jam i pafajshm nga far ju
adhuroni, n vend t Atij, (un adhuroj vetm At, Allahun) i
Cili m krijoi mua dhe padyshim q Ai do t m udhzoj
mua34.
Gjithashtu Fjala e t Lartsuarit:

33
34

Ali Imran 18
Zuhruf 26-27

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

18
PVKV `yyRWT`~WTW WWT`~WT Y>:W xWYW{ uVXM NVWWT gHTWTY<@ WTT`KV;HTTWT `ST
_TWT`VK [`WT WTTS`WT WYQWWT WW _LTT`~W -YY XpT-ST WW JW/@ PVMX WST`WT
(64) fSYS PVTVKY NSfTTTTpT@ NRSWT NPVWWT XMWT &JY/@ XS YQ

Thuaj: O ithtar t librave t par35! Ejani te nj fjal q

sht e drejt dhe e prbashkt mes nesh dhe jush: Q t
mos adhurojm askend prve Allahut, q t mos i vm
shok Atij n adhurim, dhe q asnj prej nesh t mos marr
t tjer pr zot prve Allahut. Pastaj, n qoft se ata
largohen, thuaju: Dshmoni pr ne se jemi musliman36.
Argumenti i dshmis se Muhamedi sht i Drguar i
Allahut sht Fjala e t Lartsuarit:
}XW `yPRYWW Y`~VW eXW S|YSKV YQ cSW S{:W `WV
(128) cy~YQW cSW fkYY`S<@Y S|`~VW

Vrtet q ju ka ardhur juve nj i Drguar (Muhamedi)

nga vet ju. Ai pikllohet nse juve ju bie ndonj lndim a
vshtirsi. Ai sht i merakosur dhe i dshiruar pr ju, pr
besimtart ai sht q ndjen shum dhe i mshirshm37.
Domethnia e dshmis se Muhamedi sht i drguar i Allahut:
Respektimi i tij n at q na urdhroi, pranimi i asaj q na
lajmroi dhe largimi nga ajo q na ndaloi, dhe mos ta
adhurojm Allahun ndryshe ve se me ka ai e ligjsoi.
Argumenti i namazit, zekatit dhe komentimi i Njsis,
sht Fjala e t Lartsuarit:

35

Jehudi dhe kristian

Ali Imran 64
37
Teube 128
36

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

19
NS~YSTW :TWWTS WPY@ STV WkYYo` JW/@ NSST`W~Y PVMX vNSYRK :WW
(5) YWTQX~TWW<@ SY Y.WW &WlTW{QW@ NST`STW WlVJ@
Dhe ata nuk u urdhruan pr tjetr, ve se ajo q duhet t
adhuronin vetm Allahun dhe t mos adhuronin tjetr
prve a prkrah Tij, t adhuronin At me besim t vrtet
dhe me prkushtim t plot, edhe t kryenin faljen e
detyruar t namazit e t jepnin zekatin. Dhe kjo sht feja e
drejt, e vrtet38.
Argumenti i agjrimit nga Fjala e t Lartsuarit:
fTYPV@ VW YR WV SW~Jg@ SS|`~VW YR NSW WYPV@ WQSTKVH;TTW
(183) WSPVWT RPVWV S|Y`TWT Y

O ju q keni besuar! Ju sht urdhruar juve edhe

agjrimi, si u qe urdhruar edhe atyre prpara jush me
qllim q t mund t bheni t devotshm39.
Argumenti i haxhit nga Fjala e t Lartsuarit:
QWXMWT WWV WW &~YW Y`~VMX WVWT`@ XW g`T~W<@ QSTY gPV@ VW YPVYW
] WkYVHTW<@ XW QdYWT WJ/@

Dhe haxhi sht nj detyr q njerzit i detyrohen Allahut

pr ta kryer, ata t cilt munden t prballojn
shpenzimet 40 . Dhe kushdo q nuk beson ather Allahu
sht m i pasuri, nuk ka nevoj pr askend n mbar
gjithsin41.

38

Bejjine 5
El Bekare 183
40
Udhtimin, ushqimin, strehimin e nevojat e tjera
41
Ali Imran 97
39

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

20
Shkalla e dyt- Imani (Besimi)
Ai i ka mbi shtatdhjet deg, m e larta sht fjala La
ilahe il-lall-llah, e m e ulta sht largimi i pengesave nga rruga,
e turpi sht deg e imanit.
Pjest prbrse t tij jan gjasht: T besosh n
Allahun, engjjt e Tij, librat e Tij, t drguarit e Tij, Ditn e
Fundit dhe n Prcaktimin, i mir apo i keq qoft. Argument pr
kto gjasht pjes prbrse jan fjalt e t Lartsuarit:
QWYi<@ QWYHTVW gXpTTW<@W gXpT-W<@ WWY RWSS NPRWST KV QWYi<@ `~TPV
WGTTTQX~YPV@W gHTWTY<@W YW|MX;HTTVW<@W XY@ YzTW~<@W YJ/@Y WW W
Nuk sht mirsia, a e ktheni ju fytyrn tuaj drejt lindjes
apo perndimit, por mirsia sht (cilsi e atij) i cili beson n
Allahun, n Ditn e Fundit, n melekt, n Librin dhe
pejgambert42.
(49) xWWY SHTWTpTVW ]pW QWR PVTXM
Me t vrtet q Ne e kemi krijuar do gj me kader
(prcaktim)43.
Shkalla e tret Ihsani (Mirsia)
Ka vetm nj pjes prbrse: Ta adhurosh Allahun
sikur ta shohsh At, e nse ti nuk e sheh, Ai t sheh ty.
Argument jan fjalt e t Lartsuarit:
(128) WSY`SQ S WYPV@WQ NWPVT@ WYPV@ WW JW/@ QWMX
Sigurisht q Allahu sht me ata q i friksohen Atij dhe
q jan bmirs44,

42

El Bekare 177
El Kamer 49
44
En Nahl 128
43

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

21
(218) SSWT WkY HTWWT YPV@ (217) gy~YQW@ XXW<@ VW `PV{WTW W
(220) y~YW<@ S~YQW@ WS ISPVTMX (219) fTYYHTJ@ WTPRWWTW
Dhe mbshtetu e vari shpresat tek i Gjithfuqishmi,
Mshirploti, i Cili t sheh ty kur ti ngrihesh45, dhe lvizjet e
tua mes atyre q bien n sexhde. Vrtet q Ai, vetm Ai
sht Gjithdgjuesi, i Gjithdituri46.
PVMX \WW Y WSTW`WT WW xST Y S`Y NR`WT WW x<KW SRWT WW
&Y~Y W~YST <XM [[ SS `yyR`~VW QWTS{

As ti (o Muhamed) nuk bn ndonj vepr, as nuk kndon

ndonj pjes nga Kurani dhe as ju (njerz) nuk bni ndonj
vepr (t mir ose t keqe), ve se Ne jemi Dshmues mbi ju,
kur ju e kryeni at47.
E argumenti nga Sunneti sht hadithi i njohur i
Xhibrilit: Transmetohet nga Umer ibn Hattabi r.a. se ka thn:
"Nj dit ishim duke ndenjur tek i Drguari i Allahut sal-lallllahu alejhi ve sel-lem kur u duk nj njeri me rroba shum t
bardha dhe flok shum t zeza. N t nuk hetohej shenja e
udhtimit dhe askush prej nesh nuk e njohm.U ul pran
Pejgamberit sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem duke i mbshtetur
gjunjt e vet n gjunjt e tij, i vendosi duart e veta n kofshn e
tij dhe tha: "O Muhammed, m trego 'sht Islami?" I Drguari
i Allahut sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem tha: "Islami sht t
dshmosh se nuk ka zot tjetr prve Allahut dhe se
Muhammedi sht i drguar i Allahut, ta kryesh namazin, ta
ndash zekatin, ta agjrosh ramazanin, ta vizitosh Ka'bn, nse
ke mundsi ta bsh kt!" Ai tha: "T vrtetn e the". Ne u
45

Ngritja natn pr faljen e namazit t nats

Esh Shuara 217-220
47
Junus 61
46

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

22
uditm: Po e pyet dhe po ia vrteton. Ai tha: "M trego, 'sht
imani? (Pejgamberi) Tha: "T besosh Allahun, engjjt e Tij,
librat e Tij, t drguarit e Tij, Ditn e fundit dhe t besosh n t
caktuarit e Tij t t mirs dhe t keqes". Tha: "T vrtetn e
the". Tha: "M trego 'sht ihsani?" (Pejgamberi) Tha: "Ta
adhurosh Allahun sikur ta shohsh, sepse edhe pse ti nuk e
sheh, Ai vrtet t sheh ty". Tha: "M trego 'sht asti (i fundit,
dita e shkatrrimit)?" (Pejgamberi) Tha: "Pr kt i pyeturi nuk
di m shum nga ai q pyet". Tha: "M trego mbi shenjat e tij?"
(Pejgamberi) Tha: "Kur robresha t'i lind vetes zonjush, kur t
shihen barinjt kembzbathur, t zhveshur e t mjer se si
garojn n ndrtimin e godinave t mdha". Pastaj shkoi, kurse
un mbeta nj koh. Pastaj (i Drguari) tha: "O Umer, a e di
kush ishte pyetsi?" Thash: "Allahu dhe i Drguari i Tij m s
miri e din". Tha: "Vrtet ishte Xhibrili, erdhi t'ua msoj fen
tuaj".
PARIMI I TRET
Njohja e t Drguarit tuaj, Muhamedit alejhis selam
Ai sht Muhammedi, i biri i Abdullahut, i biri i
Abdulmutalibit, i biri i Hashimit. Hashimi sht prej fisit
Kurejsh, Kurejsht jan arab, e arabt jan prej pasardhsve t
Ismailit 48 , birit t Ibrahim Halilit 49 , paqja e shptimi i Zotit
qoft pr t dhe pr t Drguarin ton. Ka jetuar 63 vite, prej
tyre 40 vite para drgimit dhe 23 vjet si i drguar (nebij dhe
resul50). U shpall i drguar Nebij me fjaln Lexo, e u shpall i
48

Pasardhsit e Ismailit n t vrtet jan arab t arabizuar, e kjo ndodhi

pas martess s Ismailit me nj vajz arabe dhe jets s tij dhe pasardhsve
t tij me arab.
49
T dashurit t Allahut, babait t pejgamberve
50
Dy lloje pejgambersh. Nebij jan pejgambert q nuk kan legjislatur t
re por thrrasin n ligjet e t drguarve para tyre, e Resul jan pejgambert
q kan legjislatur t re.

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

23
drguar Resul me kaptinn El Muddethir. Vendlindja e tij
sht Mekka, ku e drgoi Allahu pr t trhequr vrejtjen nga
shirku dhe t thrras n Tevhid. Argument pr kt sht Fjala e
t Lartsuarit:
WTW~YTW (3) TQYTVWT QWTWW (2) `YTVKWT `yST (1) SPYJTS<@ WQSTKVH;TTW
QYTWYW (6) SY<WT`WT ST`WT WW (5) TS`@WT W`SQ<@W (4) TQXWT
(7) `Yip@WT

O ti (Muhamed) i mbshtjell. Ngrihu dhe trhiq vrejtjen.

Dhe Zotin tnd madhro. Dhe rrobat e tua i pastro. Dhe
larg nga idhujt51 qndro! Dhe mos jep gj me qllim q t
kesh m shum. Dhe ji i duruar pr Hir t Zotit tnd52.
Domethnia e Ngrihu dhe trhiq vrejtjen: Trheq
vrejtjen nga shirku dhe thrret n Tevhid. Dhe Zotin tnd
madhro: E ka madhruar me Tevhid. Dhe rrobat e tua i
pastro: Pastro veprat tua prej shirkut. Dhe larg nga idhujt
(Er ruxhze) qndro: Er ruxhz jan idhujt, e distancimi nga ata
sht largim prej tyre dhe ithtarve t tyre dhe armiqsia ndaj
tyre dhe ithtarve t tyre. Duke u bazuar n kt, dhjet vite bri
thirrje n Tevhid e pas dhjet vitesh u ngrit n Qiell dhe iu
obligua falja e pes namazeve. I ka falur namazet n Mekke tri
vjet, e mandej u urdhrua t shprngulej n Medine.
Shprngulja (hixhreti) sht kalimi prej vendit t shirkut n
Vendin e Islamit dhe shprngulja sht obligim pr kt
popull53, prej vendit t shirkut n Vendin e Islamit, dhe do t
vazhdoj deri kur t bhet Kijameti. Argumenti pr kt sht
n fjalt e t Lartsuarit:

51

Objekte q adhuroheshin prpos Allahut, n forma nga m t ndryshmet

El Muddethir 1-7
53
Ummetin e Muhamedit sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem.
52

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

24
NSTWT $`SR W~~Y NSTWT YYV Y STKV SVMX;HTTVW<@ SSHPVTWWT WYPV@ QWMX
NSYWSWT ^WY.W JY/@ `KV RWT `VKV NvSTWT &X`KV@ WkYWpWpS QWTR

WkYWpWpS<@ PVMX (97) [kYW p:WW $SQWTWW `SHTTWK<W TMXT;HTTOKRWT &WT~Y

~YW WSWpTW WW ^V~Y WS~YWpW W X.W<X<@W Y:WYP@W XWQX@ WY

(99) _STWT QZSW JS/@ WW{W &`S`TW WS`W KV JS/@ WW TMXT;HTTOKRWT (98)
Sigurisht pr ata t cilt melekt i marrin n vdekje
ndrkoh q po i bnin padrejtsi vetvetes s tyre (duke
qndruar me jobesimtart, n nj koh kur shprngulja ishte e
detyrueshme), ata (melekt) u thon: N far gjendje ishit?
Ata prgjigjen: Ne ishim t dobt dhe t shtypur n tok.
(Melekt) U thon: A nuk ishte toka e Allahut e gjer dhe e
mjaftueshme pr ju pr tu shprngulur n t? Njerz t
till do ta gjejn vendbanimin e tyre n Xhehenem. Sa
prfundim i keq! Prve t dobtve, burra, gra dhe fmij t
cilt nuk mund t mendojn ndonj rrugdalje dhe nuk jan
n gjendje t drejtohen n rrugn e tyre. Pr kta ka
shpres se Allahu do ti fal. Dhe Allahu sht kurdoher
Fals, gjithnj Fals i Madh54.
(56) gSST`@WT HTPVTXMWT bWY.W Y`VK QWMX vNSW WYPV@ Y WYHTWT
O robrit e Mi q m besoni! Vrtet q toka Ime sht e
gjr. M adhuroni pra vetm Mua55.
Thot Begaviu, Allahu e mshiroft: Shkaku i zbritjes
s ktij ajeti jan muslimant q ende nuk ishin shprngulur nga
Mekka. Allahu i ftoi ata n emr t besimit.

54
55

En Nisa 97-99
El Ankebut 56

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

25
Argumenti i shprnguljes nga Sunneti sht fjala e tij
(Muhamedit) sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem: Nuk ndrprehet
shprngulja, derisa t ndrprehet pendimi, e nuk ndrprehet
pendimi derisa t lind dielli nga perndimi.
Pasi u vendos n Medine u urdhrua me ligjet e tjera t
Islamit si jan Zekati, Agjrimi, Haxhi, Ezani, Xhihadi,
Urdhrimi n t mir dhe Ndalimi nga e keqja, e t tjera nga
ligjet e Islamit. U bazua n kto rreth dhjet vite. Vdiq, Allahu i
qoft paqe e rehati. Mbeti vetm feja e tij, e kjo sht feja e tij:
Nuk la t mir e q nuk e udhzoi popullin n t, e nuk la t
keqe e q nuk trheqi vrejtjen prej saj. E mira n t ciln
udhzoi sht: Besimi n nj Zot (Tevhidi) dhe do gj q Ai e
don dhe sht i knaqur me t. E e keqja nga e cila na trheqi
vrejtjen sht: Shirku dhe do gj q e urren Allahu dhe e
refuzon. E drgoi Allahu te t gjith njerzit dhe e obligoi
respektin pr t pr t dy grupimet: Njerzit dhe xhindt.
Argument pr kt sht Fjala e t Lartsuarit:
[T~YW `S|`~VMX JY/@ SSW YPMX PV@ WQSTKVH;TTWT `ST
Thuaj (O Muhamed): O njerz! Vrtet q un jam sjell
tek ju t gjith si i Drguar i Allahut56. E plotsoi Allahu me
t Fen, e argument pr kt sht Fjala e t Lartsuarit:
SRV ~YWW YW`YT R`~VW `W`TVKW RWY RV <W`{VK WW~<@
&_TY WHTTVTXM@

Kt dit Un e prsosa fen tuaj pr ju, plotsova

Mirsin Time mbi ju dhe zgjodha pr ju Islamin si fe57.
Argument pr vdekjen e tij, sal-lall-llahu alejhi ve sellem, sht Fjala e t Lartsuarit:

56
57

El Araf 158
El Maide 3

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

26
`RQYTW WY YWHTW~Y<@ W`WT `RPVTMX JyR (30) WSQYT~QW SPVTXMW tQYT~W PVTMX
(31) fSYWm`
Sigurisht q ti (Muhamed) do t vdessh dhe padyshim q
edhe ata do t vdesin, pastaj Ditn e Ringjalljes para Zotit
tuaj ju do t haheni e do t kundrshtoheni mes njri
tjetrit 58 . E t gjith njerzit pas vdekjes do t ringjallen e
argumentohet me Fjalt e t Lartsuarit:
uW`KR ZWWT RSX`ST W`YW S{S~YST fTTT~YW RHTTWT<VW W`Y !
(55)

Prej saj (toks) Ne ju kemi krijuar, dhe n t do tju

kthejm ju, dhe prej saj Ne do tju nxjerrim ju prsri edhe
njher tjetr59.
`S|SX`mW WT~Y `yyRS~YS QWR (17) _TTWWT X`KV@ WYQ yRRWWT?TVK SJ/@W
(18) _TTWpTTXM
Dhe Allahu ju ka nxjerr (nga dheu) i toks? Pastaj Ai do
tju kthej n t dhe do tju nxjerr prej saj (n ditn e
Kijametit)60.
Pas ringjalljes merren n llogari dhe shprblehen n
baz t veprave t tyre. Argumenti nga Fjala e t Lartsuarit:
NSLTTT;HTTWVK YPV@ WX`W~YT X`KV@ WW g.WHTWQW@ W YPVYW
(31) WpTS<@YT NSTW`KV YPV@ X`mW NSTYW WYT

58

Ez Zumer 30-31
Ta Ha 55
60
Nuh 17-18
59

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

27
Dhe Allahut i prkasin sht n qiej dhe gjith sht n
tok, q Ai ti shprblej ata q bjn t keqen me at q ata
kan br dhe q Ai ti shprblej ata q bjn t mirn me
m t mirn 61 . E ai q e mohon ringjalljen sht qafir, e
argumenton kt Fjala e t Lartsuarit:
WQSQWWTSV QWR QWSTW`TSV QYTWW uVWT `ST &NSTW`TS VP KV NvSWV WYPV@ WWW
(7) ckYW JY/@ VW Y.VW &`S<YW WY
Pretendojn ata q nuk besuan se ata nuk do t ringjallen
m kurr. Thuaju: Po! Pr Zotin tim! Ju pa asnj dyshim
do t ringjalleni, pastaj ju do t njoftoheni pr far punuat
dhe kjo sht mjaft e leht pr Allahun 62 . T gjith
pejgambert i ka drguar pr t prgzuar dhe pr t
paralajmruar dnimin, e argument sht Fjala e t Lartsuarit:
W`WT =SQWS JY/@ VW XPVY WRWT PVWLY WYYSW WXPY-WTQS SQS
&XSQS@

T Drguar si prgzues dhe si paralajmrues n mnyr

q njerzimi t mos ket m arsye pr tu shfajsuar ndaj
Allahut pas t Drguarve 63 . E i pari prej tyre sht Nuhi
alejhis selam, e i fundit sht Muhamedi sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem, e ai sht vula e t gjith pejgamberve, e argument se
i pari sht Nuhi sht Fjala e t Lartsuarit:
&-YY`W ?Y WGTTTQY~YPV@W wST uVXM :WTT`~TW`VK :WV `~VMX :WTT`~W`VK :PVXM
Vrtet Ne t kemi frymzuar ty, si frymzuam Nuhin
dhe Pejgambert pas tij 64 . do populli Allahu i drgoi
61

En Nexhm 31
Et Tegabun 7
63
En Nisa 165
64
En Nisa 163
62

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

28
pejgamber, prej Nuhit e deri te Muhamedi, q ti urdhrojn ata
ta adhurojn vetm Allahun Nj dhe ti ndalojn nga adhurimi i
tagutve65. Argument pr kt sht Fjala e t Lartsuarit:
$SHTJ@ NSYWT`@W JW/@ NSST`@ gKV ZSWQ xTTQWRK QXS{ WTT`WWT `WVW

Dhe me t vrtet q Ne kemi uar te do popull t

Drguar (duke shpallur): Adhuroni vetm Allahun dhe
shmanguni e rrini larg Tagutit 66 . Allahu e obligoi pr t
gjith robrit e Tij mohimin e Tagutit dhe besimin n Allahun.
Thot Ibnul Kajjimi, Allahu e mshiroft: Domethnia e fjals
Tagut sht do gj q robi e kalon me t kufirin e t adhuruarit,
t pasuarit dhe t respektuarit. Tagutt jan shum por kryesor
jan pes: Iblisi, Allahu e mallkoft; Ai q adhurohet e sht i
knaqur me kt; Ai q i thrret njerzit q ta adhurojn; Ai q
pretendon se e din Diturin e Fsheht 67 dhe Ai q sundon e
gjykon me ligj tjetr nga ai q e zbriti Allahu. Argument pr
kt sht Fjala e t Lartsuarit:
gSTHTJ@Y TS<WT WWT &JXW<@ WY SpTQS@ WPVkWTPVT WT $XPY@ WW<MX :W
SJ/@W %WV WfY@ W uW<S<@ YWTS<@Y W`WT@ YWWT YPV@Y ?Y`STW
(256) e~YW }~YW

Nuk ka asnj detyrim n fe68. Vrtet, Rruga e Drejt sht

br e qart nga rruga e gabuar. Kushdo q mohon Tagutin
dhe beson n Allahun sht kapur pr mbajtsin m t
65

do gj q adhurohet pos Allahut

En Nahl 36
67
Gajbin, gjrat q nuk i din askush prpos Allahut t Madh si ardhmria,
furnizimi, vdekja etj.
68
Askush nuk detyrohet q ta pranoj Fen e Vrtet me dhun
66

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

29
sigurt q nuk thyhet kurr. Dhe Allahu sht
Gjithdgjuesi, i Gjithdituri 69 . Kjo sht domethnia e
fjals La ilahe il-lall-llah. Thuhet n hadith: Kreu i shtjes
sht Islami, shtylla e tij sht namazi e kulmi i tij Lufta n
Rrugn e Allahut-Xhihadi. Allahu sht Ai q di m s miri.
Prfundoi sqarimi i tri parimeve.

69

El Bekare 256

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com