TASTATURE

Tastatura je osnovni ulazni ureaj PC raunara. U osnovi radi se o mikrokontrolerski

kontrolisanom ureaju, koji sa PC raunarom komunicira uz pomo odgovarajueg protokola.
U sutini radi se o komunikaciji dva mikrokontrolera, od kojih se jedan nalazi u tastaturi a drugi
na matinoj ploi raunara. Svaki od njih ima tano definisanu ulogu i izvrava odgovarajui
zadatak.

M B r a ~u n a r a

D I N p r i k l j u ~a k
5

P C X s a b ir n ic a

m ic ro
k o n tr o le r
8048
il i
s l i ~a n

1 /2

m ic ro D IN
2

1 6
3

1 /4

m ic ro D IN
1 6
2

T a s ta tu ra
m ic r o
k o n tr o le r
8048
il i
8031
il i
8051

1 /4
5

PS/2
(m i{ )

Mikrokontroler je sloeno elektronsko kolo koje uz CPU jedinicu sadri i odreene koliine
ROM-a i RAM-a, a moe sadravati i ulazno-izlazne sklopove (paralelni i serijski interfejs),
sistemski klok i druge komponente. To znai da mikrokontroler moe samostalno obavljati
odreene zadatke. Mikrokontroler 8048 je standardni intelov kontroler tastature i nalazi se na
veini matinih ploa raunara (ili njegov ekvivalent), sadri 2 kB ROM memorije i 128 B RAMa. Zahvaljujui ovom RAM-u, moe da zapamti 16 zadnjih pritisnutih tastera i sauvati ih do
spremnosti raunara da prihvati te informacije. Kontroler ugraen u tastaturu cikliki
(periodino) izvrava program za skeniranje tastera, na taj nain se provjerava koji je taster
pritisnut. Prvo se provjeravaju tzv. specijalni tasteri (Ctrl, Alt, Shift, Del, Ins itd.) jer njihova
pritisnutost mjenja znaenje ostalih tastera. Na ovaj nain se utvruju samo geografske
koordinate pritisnutog tastera, a ne i njegovo znaenje. Mikrokontroler na matinoj ploi
obrauje podatke dobivene sa tastature i daje interpretaciju pritisnutog tastera. Ovo je vrlo
dalekovidno rjeenje koje omoguuje da imamo razliite tipove tastatura (En, Hr i sl.) i
koristimo razliitu fonetiku, tj. upotrebu pojedinih specifinih simbola za odreene jezike.
Mogua su 2 standardna rasporeda tastera:
1. QWERTY koji se nalazi na standardnim tastaturama
2. DVORAKOVA tastatura koja ima optimizirani raspored tastera i sa kojom se mogu
postii osjetno vee brzine kucanja.
U PC svijetu se mogu susresti 3 tipa tastatura:
1. XT - 83/84 tastera
2. AT - 101/102 tastera
3. ATX-WIN 95/98 - 105/106 tastera

XT tastatura
Ova se tastatura koristila samo na XT raunarima i karakteristina je po tasteru za hardverski
reset raunara. Nije kompatibilna sa ostalim tastaturama.

AT tastatura/ATX-Win 95/98
Ova tastatura se poela koristiti sa PC286 raunarima i kompatibilna je sa dananjim P3
odnosno P4 raunarima. Postoji potpuna kompatibilnost izmeu AT i ATX-WIN 95/98
tastaturom. Razlika je samo u prikljunim konektorima (DIN i micro DIN) i dodatnim tasterima
na WIN 95/98 tastaturi koji nemaju unaprjed odreenu funkciju. Ti tasteri su ostavljeni na
raspolaganje korisniku da definie tzv. makro funkcije. Na taj nain se mogu ubrzati poslovi koji
se esto ponavljaju. Uz pomo jeftinih adaptera ove tastature mogu mijenjati jedna drugu.
Tehniki, tastature se mogu susresti u:
1. standardnoj izvedbi
2. industrijskoj izvedbi
Standardna izvedba se koristi u uobiajenim tzv. SOHO primjenama.
(Small Office Home Office)
Industrijska izvedba omoguuje koritenje u posebnim ambijentnim uslovima kao to su:
- enormno poveanje vlage, temperature i pritiska,
- izraeno prisustvo agresivnih medija, ugljene praine, jakih vibracija itd.
Industrijska izvedba je obino tzv. membranska izvedba i tastatura se nalazi u hermetiki
zaptivenom kuitu koje u potpunosti spreava prodor vlage, praine, prskajue vode i sl.