Professional Documents
Culture Documents
Metoda Przemieszczeń
Metoda Przemieszczeń
5.
5. METODA PRZEMIESZCZE - PRZYKAD LICZBOWY
5.1. Dziaanie si zewntrznych
Znale wykresy rzeczywistych si wewntrznych w ramie o schemacie i obcieniu podanym na rys. 5.1.
3
8kN
q = 6 kN/m
1.0
EJ
2
1
0,3EJ
4.0
0
3.0
5.0
[m]
Zanim przyjmiemy ukad podstawowy metody przemieszcze, zauwamy, e prt 1-3 jest elementem
statycznie wyznaczalnym. Moemy zatem wyci ten prt mylowo, a nastpnie obciy pozosta cz
ramy siami, ktre powstan w utwierdzeniu tego prta.
8kN
1.0
R = 8 + 6 1 = 14 [kN]
q = 6 kN/m
[m]
M = 8 1 + 6 1
1
= 11 [kNm]
2
14 kN
EJ
0,3EJ
Rys. 5.3. Ukad podstawowy z dodatkowym wewntrznym utwierdzeniem oraz podpor poziom
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
r 11 r 12 r 1 P=0
r 21 r 22 r 2 P=0
(5.1)
Stan = 1:
=1
r11
40,3EJ
5
r21
3EJ
5
M1
20,3EJ
5
W stanie D = 1 trzeba najpierw znale kty obrotu ciciw prtw . W tym celu tworzymy acuch
kinematyczny
=1
1
12
2
4.0
01
0
3.0
5.0
[m]
Rys. 5.5. Kty obrotu ciciw prtw na wskutek jednostkowego przesuwu po kierunku D = 1
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
013125=0
014120=1
01 =
1
4
3
3
12 = 01 =
5
20
Stan = 1:
=1
r12
33EJ
100
r22
60,3EJ
20
60,3EJ
20
M2
Rys. 5.6. Wykres momentw w ukadzie podstawowym powstay od przesuwu D = 1 (stan II)
z rwnowagi wzw:
3
40,3
r 11 = EJ
EJ =0,84 EJ
5
5
60,3 33
r 12 =
EJ = 0,090,09 EJ =0
20
100
60,3
1 33 EJ
3
r 2212
EJ
=0
54
4
520
20
r 22 =0,045 EJ 0,0135 EJ =0,0585 EJ
Na tym etapie oblicze warto skontrolowa wartoci obliczonych wspczynnikw rik. Jeeli zyskamy
pewno, e s one prawidowe, unikniemy powtrnego rozwizywania ukadu rwna kanonicznych.
Sprawdzenia wspczynnikw rik dokonamy, korzystajc z rwnania pracy wirtualnej (5.2). W tym celu
wykorzystamy narysowane wczeniej wykresy momentw w stanach jednostkowych.
L Z = LW
L Z = P i i
(5.2)
LW = M M ds
EJ
s
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
LW =
L Z =r 211r 110
M 1M 2
ds
EJ
(5.3)
1
2
1 1
2
1
1
LW = 0,6 EJ5 0,09 EJ1 0,24 EJ5 0,09 EJ 0,09 EJ
2
3
EJ 2
3
3
0,3 EJ
1
2
1
1
0,018EJ 0,09EJ
0,12 EJ5 0,09 EJ 0,09 EJ
=0,09 EJ
=0
2
3
3
0,3 EJ
0,3
0,3
LW =
M 1M 1
ds
EJ
(5.4)
1
2
1
0,12 EJ5 0,12 EJ 0,24 EJ 1 =0,6 EJ 0,24 EJ 1 =0,84 EJ1
2
3
3
Na koniec stan = 1 przyjmujemy raz jako ukad I (siy) a raz jako ukad II (przemieszczenia):
L Z =r 221r 120
LW =
M 2M 2
ds
EJ
(5.5)
1 1
2
1
1
2
1
LW = 0,09 EJ5 0,09 EJ1
0,09 EJ5 0,09 EJ 0,09 EJ
1
EJ 2
3
0,3 EJ 2
3
3
1
2
1
0,09 EJ5 0,09 EJ 0,09 EJ 1 =0,0135 EJ 0,0225 EJ 0,0225 EJ
1=0,0585 EJ
1
2
3
3
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
642
12
r2P
14kN
24kN
Mpo
642
12
i korzystajc z rwnania rwnowagi w wle, oraz z zasady pracy wirtualnej wyznaczamy brakujce reakcje:
r 1 P=
64 2
11=3[ kNm]
12
W rwnaniu pracy wirtualnej oprcz momentw pracujcych na ktach trzeba uwzgldni obcienie
pracujce na przemieszczeniach:
1
r 2 P124 141=0
2
r 2 P=26 [ kN ]
Majc wszystkie wspczynniki moemy wyznaczy szukane przemieszczenia wzw z ukadu rwna
kanonicznych:
0,84 EJ=3
0,0585 EJ=26
3,5714286
EJ
444,4444444
=
EJ
(5.6)
W wykresie ostatecznym (rys. 5.8) nie wolno zapomnie o statycznie wyznaczalnej czci ramy.
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
11
1
42,143
31,143
Mp(n) [kNm]
47,571
1
R12
Najpierw poddamy analizie przso 1-2. Z sumy momentw wzgldem punktu 2 (rys. 5.9) moemy wyznaczy
reakcje R12.
M 2=0
42,1429
R12 =
=8,42857 [ kN ]
5,0
Wynik ten pozwala nam na bezporednie wyznaczenie siy tncej na przle 1-2, gdy jest ona na tym odcinku
staa (brak obcienia cigego).
Teraz zajmijmy si przsem 1-0. Aby uzyska wynik w postaci si tncych naley wyliczy obie reakcje R10 i
R01.
31,1429 kNm
q = 6 kN/m
1
R10
47,5714 kNm
5,
0
4,0
R01
3,0
[m]
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
M 0:
M 1:
047,571431,1429R105642=0
R 10 =6,14286 [ kN ]
047,571431,1429R015642=0
R01 =25,34289 [ kN ]
8 kN
3
1- 1
y
4
5
cos =
3
5
Zapiszmy rwnanie tncej rzutujc wszystkie siy wewntrzne na kierunek prostopady do osi belki.
T =8sin 6ysin
Z tego rwnania, podstawiajc odpowiednio za y najpierw 0, a potem 1 uzyskujemy wartoci siy tncej na
kocach przsa.
4
T 31 =8 =6,4 [ kN ]
5
4
4
T 13 =8 61 =11,2 [kN ]
5
5
25,343
6,4
8,4286
-
+
Tp(n)
[kN]
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
dla prta 1-3 suma rzutw wszystkich si wewntrznych na kierunek osi prta (rys. 5.11) prowadzi do
rwnania:
N =8cos 6ycos
8,4286
8,4
0
6,1429
8,4286
N10
N01
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
4,8
+
0
+
Np(n) [kN]
29,543
11,2
q = 6 kN/m
8,4
11
8,4286
25,3429
29,5429
47,5714
Zapisujemy trzy rwnania rwnowagi dla czci konstrukcji (rys. 5.17) obcionej siami zewntrznymi i
siami wewntrznymi:
M 1=0
118,42857547,5714325,342865642=0,8106 [ kNm]0
X =0
648,4cos 11,2sin 29,54286cos 25,34286sin =0,036106 [ kN ]0
Y =0
8,4sin 11,2cos 8,42857 25,34286cos 29,54286sin =0,072106 [ kN ]0
Poniewa rwnania s spenione, moemy stwierdzi, e statyczna niezmienno jest zapewniona.
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
10
EJ
1
0,3EJ
4.0
0,03 m
0
0,006 rad
3.0
[m]
5.0
Poniewa prt 1-3 jest elementem statycznie wyznaczalnym, osiadania podpr nie wywoaj w nim si
wewntrznych. Dlatego pominiemy go w dalszych obliczeniach i wykorzystamy wczeniejszy ukad
podstawowy
EJ
0,3EJ
0,03 m
0,006 rad
Rys. 5.19. Ukad podstawowy z dodatkowym wewntrznym utwierdzeniem oraz podpor poziom
oraz wyznaczon dla niego macierz sztywnoci. W ukadzie rwna kanonicznych trzeba jedynie uwzgldni
inne wyrazy wolne:
0,84 EJr 1 =0
0,0585 EJr 2 =0
W celu ich wyznaczenia obliczamy kty obrotw ciciw prtw powstae na skutek osiadania podpr:
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
11
1
12()
01()
0,03 m
4.0
0
0,006 rad
3.0
[m]
5.0
012
01 412 0=0
01 =0
012
01 312 5=0,03
12 =0,006 [ rad ]
oraz
0 =0,006 [rad ]
30,006EJ
5
r2
20,30,006EJ
5
M
40,30,006EJ
5
a nastpnie, korzystajc z rwnowagi si w wle oraz z zasady pracy wirtualnej okrelamy szukane reakcje:
3
2
r 1 = EJ0,006 0,3 EJ0,006 =0,00432 EJ
5
5
1 3
60,3 EJ
3
r 2 1
0,006 EJ0,006 1 =0
5
4 5
20
r 2 =0
Znajc wartoci reakcji ri moemy wyznaczy przemieszczenia wzw z ukadu rwna kanonicznych:
0,84 EJ0,00432 EJ =0
0,0585 EJ0=0
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
12
Wynosz one:
=5,142851103
=0
(5.7)
5,1429
M(n) 10-4EJ
8,2286
Wartoci si tncych wyznaczamy, podobnie jak poprzednio, analizujc oddzielnie kady prt obciony
wyznaczonymi momentami.
1,02857
+
+
T(n) 10-4EJ
0,61714
1
1,0285714
N10
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
13
-4
N(n) 10 EJ
0,822857
Trzy rwnania uoone dla czci ramy obcionej tylko siami wewntrznymi:
M 0 =0
X =0
Y =0
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
14
1
0,3EJ
20C
EJ
-20C
0,3EJ
20C
Rys. 5.28. Ukad podstawowy z dodatkowym wewntrznym utwierdzeniem oraz podpor poziom
(5.8)
t 01 =40 C
t 12 =20 oC
Dalej tworzymy wykres momentw odkadajc po stronie zimniejszej na poszczeglnych prtach momenty o
t
t
3
wartoci EJ t
dla prta obustronnie utwierdzonego i EJ t
dla prta z przegubem (tabela 4.1).
h
2
h
Zakadamy, e konstrukcja wykonana jest ze stali, dla ktrej wspczynnik rozszerzalnoci termicznej wynosi:
t =1,2105
[ ]
1
C
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
r1t
0,340EJ t
15
r2t
0,1
1,520EJt
0,14
-0,340EJt
0,1
Mt
0,340
3 20
EJ t
EJt =334,285714 EJt
0,1
2 0,14
1 3 20
3
r 2 t10
EJt
1 =0
4 2 0,14
20
r 2 t =32,142857 EJ t
t g t d
t m
2
(5.9)
t10=-10C
t12=20C
EJ
0,3EJ
W celu wyznaczenia ktw obrotw ciciw prtw tworzymy acuch kinematyczny uwzgldniajcy
wyduenia prtw na wskutek rwnomiernego ogrzania konstrukcji:
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
16
1
12(t)
01(t)
4.0
0
3.0
5.0
[m]
3t10 C 4 5=0
t
01
t
12
t01=17,5t
t
12
=2,5 t
60,317,5EJ t
5
r2t
Mt
60,317,5EJt
5
60,317,5EJ t 3
2,5EJt = 6,31,5 EJt =4,8 EJt
5
5
1
3
r 2 t1 26,3EJt 1,5EJt
=0
4
20
r 2 t =3,375 EJt
0,84 EJ 334,2857144,8 EJ t =0
0,0585 EJ 32,142857 3,375 EJt =0
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
17
=4,844081633103
=5,901098901103
(5.10)
4
60,3 EJ
0,340
60,3
M 10 = 0,3 EJ
EJt
17,5 EJt
5
54
0,1
5
M 10 =3,59876511,644016654,457520,2340198=2,73679135 [ kNm]
20,3
60,3 EJ
0,340
60,3
EJ
EJt
17,5 EJ t
5
54
0,1
5
M 01 =1,79938256 1,644016654,457520,2340198 =4,37886611 [ kNm]
M 01 =
3
3
3
3 20
3
M 12 = EJ EJ
EJt 2,5 EJt
5
5
20
2 0,14
5
M 12 =8,99691281,6440166 7,95985710,055719=2,7367913 [ kNm]
2,737
-2,737
MT(n) [kNm]
-4,379
+
TT(n) [kN]
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater
Cz 2
18
0
0,32841496
1
0,5473583
N10
0,479867
Nt(n)
[kN]
0,547359
0
0,329415
0,437887
4,37887
M 0 =0
X =0
Y =0
0,437886611sin 0,32841495cos 0,54735826 =2109 [ kN ]0
Jak wida wszystkie sprawdzenia s spenione, co wiadczy o poprawnoci oblicze w przyjtym
algorytmie rozwizywania zada metod przemieszcze.
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A.
AlmaMater