‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ‬

‫‪3‬‬
‫ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ ﻃﺎﻟﺒﻲ‪ ،1‬ﺳﻠﻤﻲ ﺻﺎدق‪ ،2‬دﻛﺘﺮ ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮﺟﻼﻟﻲ‬

‫‪ 1‬ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت‪ -‬ﻣﺨﺎﺑﺮات اﻣﻦ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ اﻳﺮان‬
‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬
‫‪info@vdsoft.ir‬‬
‫‪ 2‬داﻧﺸﺠﻮي ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‬
‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬
‫‪sadegh@vdsoft.ir‬‬

‫‪ 3‬ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ ﻋﻠﻤﻲ داﻧﺸﻜﺪه ﺑﺮق داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ اﻳﺮان‬

‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻳﺮان‬
‫‪drjalali@gmail.com‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬
‫ﻣﺪﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ آﻣﻮزش و ﻳﺎدﮔﻴﺮي داﺋﻤﻲ ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺷﻬﺮوﻧﺪان از ﺟﻤﻠﻪ اﻫﺪاف ﻣﻬـﻢ ﺑـﻪ‬
‫ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬در اروﭘﺎ‪ ،‬آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن )‪ ،(ehospital‬ﭘﺎﻳﻠﻮت ﭘﺮوژهاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺪف آن آﻣﻮزش ﺑﻪ اﻓﺮادﻳﺴـﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬در واﻗﻊ ﻫﺪف‪ ،‬آﻣﻮزش اﻓﺮاد ﺟﻮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺳـﺒﺐ ﺑﻴﻤـﺎري ﺧـﻮد ﻣﺠﺒﻮرﻧـﺪ زﻣـﺎن زﻳـﺎدي را در‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﭙﺮي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺮوژه اﺑﺰاري ﺑﺮاي ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻴﻤﺎران و راهﺣﻠﻲ آﺳﺎن ﺑﺮاي ﺑﺎزﮔﺸﺖ دوﺑﺎره ﺑـﻪ زﻧـﺪﮔﻲ ﻋـﺎدي‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﺎﻳﻠﻮت اﻳﻦ ﭘﺮوژه‪ ،‬ﺟﺰﺋﻴﺎت و ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي روﺑﻪرو ﺑـﺎ آن ﺧـﻮاﻫﻴﻢ ﭘﺮداﺧـﺖ‪ .‬دﺳـﺘﺎوردﻫﺎي اﻳـﻦ ﭘـﺮوژه‬
‫ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ -1 :‬ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﻴﻤﺎران و ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺣﺎﻛﻲ از ﻧﻴﺎز آﻳﻨﺪه ﺑﻪ آﻣـﻮزش‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن و ﻛﻤﻚ ﺑﻪ اﻓﺮادي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ را در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﭙﺮي ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ -2 .‬اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺑﻴﻤـﺎر‬
‫در ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده از زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ و ﺣﻔﻆ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ روﺑﻪرو ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻧﺠـﺎم اﻳـﻦ‬
‫ﭘﺮوژه آﻧﻬﺎ را از ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻛﻪ آﻣﻮزش رودررو را اﺳﺎس ﻛـﺎر ﺧـﻮد ﻗـﺮار داده‪ ،‬ﻣﻨﺘﻘـﻞ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ‪ -3.‬ﺗـﺪارك‬
‫اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎي آﻣﻮزﺷﻲ ﺧﺎص ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺮوه از ﺑﻴﻤﺎران‪.‬‬
‫ﻋﺰم ﻣﻠﻲ ﻻزﻣﻪ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﺪف در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎري در ﺟﻬﺖ آﻣﻮزش ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻜﺎري ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﺘﻴﺠـﻪ‬
‫واﻗﻌﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‬
‫آﻣﻮزش ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ‪ ،‬آﻣﻮزش ﻏﻴﺮرﺳﻤﻲ‪ ،‬ﻳﺎدﮔﻴﺮي‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎر‪ ،‬آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬اﺑﺰارﻫﺎي ﻳﺎدﮔﻴﺮي‬

‫‪ -1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻳﺎدﮔﻴﺮي داﺋﻤﻲ ﻳﻜﻲ از اﻫـﺪاف و ﺳﻴﺎﺳـﺖﻫـﺎي ﻛﺸـﻮرﻫﺎي اروﭘـﺎﻳﻲ در ﺟﻬـﺖ رﺿـﺎﻳﺖ و ﺗﻮاﻧﻤﻨـﺪﺳـﺎزي‬
‫ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪ .‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﭘﺮوژهاي اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻓﺮﺻﺘﻲ ﺑﺮاي ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺷﺎﻧﺲ ﻳﺎدﮔﻴﺮي را ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲﭘﺮدازد‪ .‬در واﻗﻊ ﻫﺪف‪ ،‬آﻣﻮزش ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﻲ از ﻋﻤـﺮ‬
‫ﺧﻮد را ﺟﻬﺖ درﻣﺎن در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﭙﺮي ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻧـﻮﻋﻲ‪ ،‬وﻗـﺖ از دﺳـﺖ رﻓﺘـﻪ ﺑﻴﻤـﺎران را‬
‫ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ و از آن اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻧﻤﻮد‪.‬اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ و ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﻣﻲﭘـﺮدازد‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ راه ﻛﺎرﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻧﻤﻮدن و ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي آﻣﻮزش در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي اروﭘﺎ را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ اﺳﺖ در ﻛﺸﻮر ﻋﺰﻳﺰﻣﺎن و در ﺑﺨﺶ ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي ﺷﻬﺮﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ از ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳـﻦ ﭘـﺮوژهﻫـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻟﺰوم آﻣﻮزش در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ‬

‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ درﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎي ﺟﻮاﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﺴﺘﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻗـﺪام ﺑـﻪ‬
‫ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﺮد در ﺣﻴﻦ درﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻪ آﻣﻮزش و ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﺑﭙﺮدازد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ در ﻣﻮرد ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ دورﻧﺪ و از ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺑﺎز ﻣﻲﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻠﺐ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع‪ ،‬ﻧﻮﻋﻲ از ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻣﺘﺤﺮك ﻧﻴﺰ در اروﭘﺎ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ درﻣﺎن را در ﻣﻨـﺰل ﻓـﺮد اﻧﺠـﺎم ﻣـﻲ‪-‬‬
‫دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻓﺮد ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ آﻣﻮزش ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﭙﺮدازد‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ اﻳﻦ اﻣﺮ اﻣﻜـﺎن‬
‫ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑـﻪ اﻣـﺮ آﻣـﻮزش
ﻣـﻲﭘﺮدازﻧـﺪ‪ ،‬از ﻣﻬﻤﺘـﺮﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪﻫـﺎي‬
‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﭘـﺮوژهاي اﺳـﺖ ﻛـﻪ در راﺳـﺘﺎي ﺑﻬـﺮهﻣﻨـﺪي از‬
‫ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺳﻮق دادن ﻛﻮدﻛﺎنﺑﻪ ﻛﻼس‪ ،‬ﺣﻔﻆ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ داﻧﺶآﻣﻮزان و ﻣﻌﻠﻤﺎن و ﻣﺤـﻴﻂﻫـﺎي‬
‫آﻣﻮزﺷﻲ‪ -‬ﺳﺮﮔﺮﻣﻲ  ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮق ﺳﻪ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ در ﻣﻲﻳﺎﺑﻴﻢ‪:‬‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ آﻣﻮزش ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺳﺮﮔﺮﻣﻲ و ﺑﺎزي در ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫•‬
‫ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻣﺠﺎزي ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻴﺎم ﻛﻮﺗﺎه‪ ،Forum ،‬ﺑﻼگ‪ ،‬ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ وﻳﺪوﺋﻲ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دﻧﻴﺎي واﻗﻌـﻲ و‬ ‫•‬
‫ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎران در آن ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺮﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫• اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮدن آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در زﻣﺎن و ﻣﻜﺎن ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﭘﺘﺎﻧﺴـﻴﻠﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑﻴﻤـﺎران از آن ﻣـﻲﺗﻮاﻧﻨـﺪ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد ﺻﺮف ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﻫﻨﮕﻔﺖ ﺑﺴﻴﺎري از ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ در اروﭘﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺨﺼﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺑﺮﺧﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫـﺎ‬
‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ و ﻳﺎ ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰاري ﻣﺮاﺳﻢ ﻏﻴﺮ رﺳﻤﻲ اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ ﺑﻴﻤﺎران را ﺑﻪ ﻧـﻮﻋﻲ ﭘـﺮ ﻣـﻲﻧﻤﺎﻳﻨـﺪ‪.‬‬
‫آﻣﻮزش ﻏﻴﺮ رﺳﻤﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻳﻜﻲ از ﻧﻜﺎت ارزﺷﻤﻨﺪ آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ‬ ‫ﺳﺮﮔﺮﻣﻲ‬

‫ﺑﻬﻴﻨﻪ ازوﻗﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬

‫ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎران از آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ‬ ‫ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻲ‬ ‫ﻓﺮاﮔﻴﺮي‬

‫ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت‬ ‫اﻧﮕﻴﺰه‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺟﺪﻳﺪ‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ :(1‬ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪي ﺑﻴﻤﺎران از آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬

‫‪1‬‬
‫)‪H.O.P.E(Hospital Organization of Pedagogues in Europe‬‬
‫‪2‬‬
‫‪http://virtuelles-klassenzimmer.connectiv.de/‬‬
‫‪3‬‬
‫‪www.virtuelle-schule.de‬‬
‫‪4‬‬
‫‪www.aiteile.ie , www.estrellas.org‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ آﻣﻮزش ﺑﻴﻤﺎران در ﻃﻲ دوران درﻣﺎن‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞﻫﺎي ﻣﻔﻴﺪ در ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬـﺎﻳﻲ و ﮔـﺬر زﻣـﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻴﻤﺎران را در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ رﻧﺞ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﺟﺎﻣﻌﻪ وارد ﺷﺪه و ﻣﺤـﻴﻂ رودررو را ﺗﺠﺮﺑـﻪ‬
‫ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬آﻣﻮزش ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي در ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰارﻫﺎي ﻣﺠﺎزي اﻣﻜﺎن اﺗﺼﺎل ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫و ﺷﺮﻛﺖ در ﺑﺤﺚﻫﺎ و ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﺳﺎزد‪.‬‬

‫‪ -3‬ﭘﺮوژه ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬

‫ﭘﺎﻳﻠﻮت اﻳﻦ ﭘﺮوژه در ﺳﺎل ‪ 2005‬در اروﭘﺎ ﻗﺮار داده ﺷﺪ و ﺗﺎ ﺳﺎل ‪ 2008‬اﺟﺮا و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت آن ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺷﺮﻛﺖ‪-‬‬
‫ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﻧﻤﻮدﻧﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ زﻳﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ آﻟﺰاﻳﻤﺮ روﺑﻪرو ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺴﺘﺠﻮ در اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ آﻣﻮزش داده ﺷﺪ ﺗـﺎ ﺑﺪﻳﻨﻮﺳـﻴﻠﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ ﻋـﻼوه ﺑـﺮ‬ ‫•‬
‫ﭘﺮﻛﺮدن اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ‪ ،‬ﺑﺮ ﺑﻴﻤﺎري ﺧﻮد ﻏﻠﺒﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺗﺼﺎدف و ﻧﻘﺺ ﻋﻀﻮ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﺗﺮك ﺷﻐﻞ اﺻﻠﻲ ﺧﻮد ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ وﺟﻮد ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت دوﺑـﺎره ﺑـﻪ‬ ‫•‬
‫ﺑﺎزار ﻛﺎر و زﻧﺪﮔﻲ ﻋﺎدي اﻣﻴﺪ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻴﻤﺎران و ﻣﺸﺎرﻛﺖ آﻧﻬﺎ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑـﻮد‪ .‬ﺑﺴـﻴﺎري از ﺑﻴﻤـﺎران ﻓﺮاﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ ﻛـﻪ‬ ‫•‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ از اﺑﺰارﻫﺎي اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﺮاي ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي ﺟﺴﺘﺠﻮ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﮕﺎه‬
‫داده و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي آﻓﻴﺲ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮاﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑـﺎﻻ‬ ‫•‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻣﻴﺪ ﺑﻪ اداﻣﻪ زﻧﺪﮔﻲ و ﻓﺮاﮔﻴﺮي ﺷﻐﻞ ﺟﺪﻳﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫• اوﻟﻴﻦ ﮔﺎم آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻴﻤﺎر و ﮔﻔﺘﮕـﻮ ﺑـﺎ ﭘﺰﺷـﻜﺎن ﻣﻌـﺎﻟﺞ او ﻣـﻲ‪-‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ وﺿﻌﻴﺖ ﺟﺴﻤﻲ و روﺣﻲ ﺑﻴﻤﺎر را درﻣﻲﻳﺎﺑﻴﻢ ﮔﺎم دوم‪ ،‬ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﮔﺮوه ﺧﺎﺻﻲ از ﺑﻴﻤﺎران اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻳﺎدﮔﻴﺮي دارﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﮔﺎم اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ ﻧﺎﻗﺺ ﺑﻮده و ﻳﺎ اﺑﻬﺎم داﺷﺘﻪ اﻧـﺪ‪ ،‬ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار‬
‫ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺣﻴﻦ ﺟﻤﻊآوري اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﺑﻴﻤﺎران اراﺋﻪ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﻣﺘﻀﺎد ﺑﺎﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي اﻳﻦ ﭘﺮوژه در ﻛﺸﻮرﻣﺎن‪ ،‬اﻧﮕﻴﺰه ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺎلﻫﺎ از ﺟﺎﻣﻌـﻪ دور ﺑـﻮدهاﻧـﺪ‪ ،‬را‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورد‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ دوﻟﺖ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻋﻈﻴﻤﻲ را ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮاً از ﻛﺎراﻓﺘﺎده و ﻧﺎﺗﻮان اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ و وارد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ :(3‬ﻣﺮﺑﻲ و ﺑﻴﻤﺎر‬

‫‪ -4‬ﻣﻔﻬﻮم ﻳﺎدﮔﻴﺮي داﺋﻤﻲ‬

‫اﻳﺪه آﻣﻮزش ﻏﻴﺮ رﺳﻤﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﻳﺎدﮔﻴﺮي داﺋﻤﻲ در اروﭘﺎ دارد‪ .‬در اروﭘﺎ ﻳﺎدﮔﻴﺮي داﺋﻤﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻌﻨﻲ‪":‬آندﺳﺘﻪ ﻳﺎدﮔﻴﺮيﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺣﻴﻦ زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﻓﺮا ﻣﻲﮔﻴﺮد و ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎدﮔﻴﺮي‪ ،‬داﻧﺶ‪ ،‬ﻣﻬﺎرت و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ‬
‫ﺷﺨﺼﻲ ﺧﻮد را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪".‬‬
‫درﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﺎدﮔﻴﺮي داﺋﻤﻲ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮه ﻳﺎدﮔﻴﺮي وﺟﻮد دارد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺷﺎره ﺑـﻪ درﺟـﺎت ﻳـﺎدﮔﻴﺮي دارد و ﻳـﺎدﮔﻴﺮي را از ﺟﻨﺒـﻪ‬
‫)ﻣﺒﺘﺪي‪ ،‬ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ ،‬ﺣﺮﻓﻪاي( ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫از ﺟﻨﺒﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻳﺎدﮔﻴﺮي و آﻣﻮزش ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺗﻨﻬﺎ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺧﺘﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻳﻜﻲ از ﻣﺤـﺪوده‪-‬‬
‫ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت در آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬آﻣﻮزش ﺑـﻪ ﻣـﺮدم ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺪ در ﻫـﺮ ﻣﻜـﺎﻧﻲ از ﺟﻤﻠـﻪ ﻣﺘـﺮو‪،‬‬
‫اﺗﻮﺑﻮس و ‪ ...‬اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮد‪.‬‬

‫‪ -5‬اﺑﺰارﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ و آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‬

‫ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻳﻜﻲ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻬﻢ در ﭘﺮوژهﻫﺎي آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﻮﺿﻮع ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ و‬
‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي در ﺟﻬﺖ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻛﺎر ﺑﻴﻤﺎران ﻫﻨﮕﺎم ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ اﺑﺰارﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ‪ ،‬اﻳﻦ‬
‫ﻫﺪف را دﻧﺒﺎل ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺑﻪ دو ﻃﺮﻳﻖ ‪ M-learning‬و ‪ T-Learning‬اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻣﻲ‪-‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ M-Learning‬ﺑﻪ آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ آﻣﻮزش از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ‪ ،PDA ،‬ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ و ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪاي‬
‫ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ دارد‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫‪ T-Learning‬ﺑﻪ آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن و ﻓﻴﻠﻢﻫﺎي وﻳﺪﺋﻲ آﻣﻮزش ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري‬
‫از ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ در اروﭘﺎ‪ ،‬ﺗﺨﺖ ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ درﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت را ﻣﻴﮕﺬراﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻣﺠﻬﺰ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش اﺑﺰارﻫﺎي ﻧﻮﻳﻦ در آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺗﺤﻮل ﻋﻈﻴﻤﻲ در اﻣﺮ آﻣﻮزش اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬اﻣﺮوزه ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ‪ 2‬در دﻧﻴﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ‪ ،2‬ﻣﻔﻬﻮم ﺷﺒﻜﻪﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را در اﻣﺮ آﻣﻮزش‬
‫ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻣﻲﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎران ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﻼﺳﻲ ﺧﻮد ارﺗﺒﺎط دوﻃﺮﻓﻪ داﺷﺘﻪ و ﺷﺒﻜﻪاي از‬
‫اﻓﺮاد ﺣﺎﺿﺮ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ را ﺑﺎ ﺳﻠﻴﻘﻪﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت دور ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻴﻤﺎر ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﺧﻮد‬
‫ارﺗﺒﺎط دارد ﺑﻠﻜﻪ در ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﺳﺎﺧﺖ داﻧﺶ ﻧﻴﺰ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي آﻣﻮزﺷﻲ در آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ‪ ،1‬ﻓﻘﻂ ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﻛﺎرﺑﺮ ﻧﻘﺸﻲ در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺘﻮا اﻳﻔﺎ ﻧﻤﻲﻛﺮد‪ .‬ﺑﻲﺷﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺮ ﻓﺮد در ﻛﻼس و ﻣﺤﻴﻂ آﻣﻮزﺷﻲ در ﻳﺎدﮔﻴﺮي او ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ ‬
‫اﺑﺰارﻫﺎي وب ‪ 2‬ﻣﺎﻧﻨﺪ وﻳﻜﻲ‪ ،‬ﺑﻼگ‪ ،‬ﺑﻮﻛﻤﺎرك‪ ،‬آژاﻛﺲ ‪ Podcast ،Mashup ،‬اﻣﻜﺎن اﻳﺠﺎد ﺷﺒﻜﻪﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮن ‪ Flickr‬و ‪ Facebook‬را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورﻧﺪ]‪ .[6‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ اﺑﺰارﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﺮاي ﻓﺮاﮔﻴﺮي داﻧﺶ‬
‫دﺳﺖ ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ آﻣﻮزش‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺤﺘﻮاي آﻣﻮزﺷﻲ‬
‫)‪(LMS‬‬ ‫)‪(CMS‬‬

‫زﻣﻴﻦﻫﺎي ورزﺷﻲ ﻣﺠﺎزي‬

‫ﭘﻼﺗﻔﺮم آﻣﻮزش‬ ‫ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي ﻣﺠﺎزي ﺑﺮاي‬

‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‬ ‫ﻳﺎدﮔﻴﺮي‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ :(4‬ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﺤﻴﻂ آﻣﻮزﺷﻲ ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران‬

‫‪5‬‬
‫‪Wide-Learning‬‬
‫‪6‬‬
‫‪Mobile-Learning‬‬
‫‪7‬‬
‫‪TV-Learning‬‬
‫‪8‬‬
‫‪Ajax‬‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻮارد ﻓﻮق ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻧﺴﻞ آﻳﻨﺪه آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻫﻤﮕﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎي ﺳﻪ ﺑﻌﺪي را ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﺑﻴﻤﺎر در ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﺳﻪ ﺑﻌﺪي‪ ،‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ دﻳﮕﺮ اﻓﺮاد‪ ،‬آﻣﻮزش ﺧﻮاﻫﺪ دﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻲﺳﺎزي ﻣﺤﻴﻂ از دﻳﮕﺮ‬
‫ﻫﺪفﻫﺎي آﻣﻮزشﻫﺎي ﻧﺴﻞ آﻳﻨﺪه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻫﺮ ﻧﻮع ﺳﻠﻴﻘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب آﻣﻮزش ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮد ﻣﻲﭘﺮدازد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻧﮕﺎه از زاوﻳﻪ اي دﻳﮕﺮ‪ ،‬در ﻣﻲﻳﺎﺑﻴﻢ ﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﺮ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻧﻴﺰ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً در‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﺛﺮات واﺿﺢ و ﻣﺸﺨﺼﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬از ﺳﻮي ﻣﺴﻮوﻻن ﻣﻮرد ﭘﺬﻳﺮش ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻲﺳﻴﻢ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ اﻣﻜﺎن ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ را ﺑﺮاي ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورد وﻟﻲ در ﻛﻞ ﭼﻮن‬
‫ﺿﺮرﻫﺎي اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮاي ﭘﺰﺷﻜﺎن ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -6‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي ﭘﻴﺶ رو در ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي‬

‫ﺗﺮوﻳﺞ آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﭼﻨﺪان آﺳﺎن ﻧﻴﺴﺖ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ دوﻟـﺖ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ در ﺟﻬﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻧﻤﻮدن ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﮔﺎﻣﻲ ﻣﻮﺛﺮ در راه ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻓﻨـﺎوري‬
‫اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺗﻠﻘﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮاﻳﻦ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮدن ﺷﺮﻛﺘﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﻣﻴﺎن اﻧﺒﻮﻫﻲ از ﻧﺮم اﻓﺰارﻫـﺎي آﻣـﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜـﻲ‪،‬‬
‫اﻣﺮي ﻣﻬﻢ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار در ﺟﻬﺖ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻫﺪف‪ ،‬ﻧﻴﺎز ﺑـﻪ ﭘﺸـﺘﻴﺒﺎﻧﻲ و‬
‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﺮم اﻓﺰار دارد‪ .‬ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺧﺎص‪ ،‬ﻧﻴﺎزﻣﻨـﺪ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ‪ ،‬ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ ذﻳﺮﺑﻂ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران و ﻧﺘﻴﺠﻪ آﻣﺎر ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﻣـﻲ‪-‬‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ از ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻬﻢ در اﻧﺘﺨﺎب ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ زﻣﺎن اراﺋﻪ آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران از اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎري ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎر در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن از ﻫﻨﮕﺎم‬
‫ﭘﺬﻳﺮش‪ ،‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎري‪ ،‬درﻣﺎن و ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺮﺧﻴﺺ‪ ،‬از رﻓﺘﺎر ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ رﻓﺘﺎر ﺣﺴـﺎس ﺑﻴﻤـﺎر ﻧﻴﺎزﻣﻨـﺪ‬
‫ﺑﺮﺧﻮردي ﻋﻘﻼﻧﻲ از ﻃﺮف آﻣﻮزشدﻫﻨﺪﮔﺎن و ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ زﻣـﺎﻧﻲ وﻇـﺎﻳﻔﻲ را ﺑـﺮاي ﻫﺮﻳـﻚ از ﻋﻮاﻣـﻞ‬
‫دﺧﻴﻞ در ﭘﺮوژه ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲآورد ﻛﻪ اﻳﻦ وﻇﺎﻳﻒ در ﺷﻜﻞ ‪ 5‬ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﺷـﻜﻞ‪ ،5‬درﻣـﺎن و ﭘﺮﺳـﺘﺎري‬
‫ﻧﻤﻮدن از ﺑﻴﻤﺎر و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻳﻦ دو ‪ ،‬از ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن در رﻓﺘﺎر ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬

‫درﻣﺎن‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﺎري‬
‫ﻛﺮدن‬ ‫ﻛﺮدن‬

‫ﺑﻴﻤﺎر‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫ﻛﺮدن‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ :(5‬داﻳﺮه رﻓﺘﺎر ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎران‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﺗﺸﺨﻴﺺ داده ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺪاﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎري او ﻧﺎﻋﻼج اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻋﺎﻃﻔﻲ رو ﻣﻲآورد‪ .‬اﻳـﻦ اوﻟـﻴﻦ‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ رﻓﺘﺎر ﺑﻴﻤﺎر اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻛﻤﻚ را در ﺧﻮد اﺣﺴﺎس ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﮔﺎﻫﻲ رﻓﺘﺎر ﻧﺎﻫﻨﺠﺎر از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ زﻣـﺎن‬
‫ﺑﺮاي آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم اﮔﺮ ﺑﻴﻤﺎر در اﻃﺮاف ﺧﻮد ﺣﺎﻣﻲ وﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻴﺎﺑﺪ ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺗﻨﻬـﺎﻳﻲ و ﻧﺎاﻣﻴـﺪي ﻣﻴﻜﻨـﺪ‪ .‬اﻳـﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪاي اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﺷﺨﺺ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮاي رﻫﺎﻳﻲ از ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ آﻣﻮزش ﻧﻴﺎز دارد‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮم ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮش اﻳﺪهﻫﺎي ﻧﻮ‪ ،‬زﻧﺪﮔﻲ ﻋـﺎدي را در وﺟـﻮد ﺧـﻮد‬
‫اﺣﺴﺎس ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ دﺳﺘﺎورد ﻣﺮاﺣﻞ ‪1‬و ‪ 2‬در اﺛﺮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدن ﺻﺤﻴﺢ آﻣﻮزش ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
 ‫‪ -7‬ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ‬

‫ﻋﻠﻲرﻏﻢ ﻣﻨﻔﻌﺖﻫﺎي ﻓﺮاوان اﻳﻦ ﻃﺮح‪ ،‬ﺗﻼش ﻓﺮاواﻧﻲ ﻧﻴﺎز اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑـﻪ ﻣﺤـﻴﻂ ﻳـﺎدﮔﻴﺮي داﺋﻤـﻲ ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺷـﻮد‪ .‬در‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﻜـﺎري ﻧﻤﺎﻳﻨـﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺗـﻼش دﻳﮕـﺮ‬
‫ارﮔﺎنﻫﺎي ذﻳﺮ رﺑﻂ در اﻳﻦ اﻣﺮ ﻛﻤﻚﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺟﺮاﻛﻨﻨﺪه اﻳﻦ ﭘﺮوژه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻻن ذﻳﺮﺑﻂ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن در راﺑﻄﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗـﺎ‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻛﺎر را درك ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﻲﺗﻮان ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﻴﺎن اﻋﻀﺎي زﻳﺮ را ﻧﺎم ﺑﺮد‪:‬‬

‫ﭘﺰﺷﻚ‬ ‫رواﻧﺸﻨﺎس‬ ‫ﻓﻴﺰﻳﻮﺗﺮاپ‬

‫ارﺗﺒﺎط‬

‫ﻣﻬﻨﺪﺳﻴﻦ‬ ‫ﻛﺎرﻣﻨﺪ رواﺑﻂ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ ﻧﺮم اﻓﺰار‬

‫ﺷﺒﻜﻪ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ‬ ‫و ﭘﺮوژه‬

‫ﺷﻜﻞ)‪ :(6‬ﻋﻮاﻣﻞ دﺧﻴﻞ در اﻧﺠﺎم ﭘﺮوژه‬

‫وﻇﺎﻳﻒ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوه ﻓﻮق ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ و ﺑﺪون اﻧﺠﺎم اﻳﻦ اﻋﻤﺎل آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫آﻣﻮزش ﺑﻪ ﻫﺮﻳﻚ از اﻓﺮاد ﮔﺮوه و ﺗﻮﺟﻴﻪ آﻧﻬﺎ‪.‬‬ ‫•‬
‫اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻣﻬﻴﺎ ﻧﻤﻮدن ﻛﻠﻴﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات) از ﺟﻤﻠﻪ ارﺗﺒﺎط اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮ ﻓﻨﻲ و ‪.(...‬‬ ‫•‬
‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ از ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه) ﺗﺸﻮﻳﻖ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از رواﻧﺸﻨﺎس در ﻣﻮاﻗﻊ اﺳﺘﺮس(‪.‬‬ ‫•‬
‫• ﻧﻈﺎرت و دادن ﺑﺎزﺧﻮرد ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ) ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﺑﺮ روي ﺑﻴﻤﺎران‪ ،‬ارزﻳﺎﺑﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ دروس(‪.‬‬
‫ﺗﺤﻘﻖ اﻳﻦ ﻫﺪف ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري و ارﺗﺒﺎط ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن و آﻣﻮزشدﻫﻨﮕﺎن اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ زﻳﺮا در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ‬
‫ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻴﻔﺘﻲ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و در اﻛﺜﺮ ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﺎ ﻛﻤﺒﻮد وﻗﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﺮ ﺳﺮراه‬
‫ﭘﺮوژه اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ -8‬ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ‬
‫ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه در ﭘﺮوژه ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﻮارد ارزﺷﻤﻨﺪي در ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﭘﺮوژه ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑـﻪ ﺷـﺮح زﻳـﺮ‬
‫اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ -1‬درك ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪيﻫﺎ‬
‫اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ از ﻗﺪرت و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﻋﺎدي ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ‪ .‬ﭘـﺲ آﻣﻮزﺷـﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺮاي‬
‫اﻳﻦ اﻓﺮاد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ در ﺟﻬﺖ درك ﻧﻴﺎزﻫﺎي آﻧﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻫﺪاف آﻣﻮزشﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺟﺪﻳـﺪ‪،‬‬
‫ﺷﺨﺼﻲﺳﺎزي ﻣﺤﻴﻂ آﻣﻮزﺷﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺑﺮ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺳﻮدآوري ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ راه آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ را ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻴﻤﺎران را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ‪ ،‬اﺣﺴﺎس رﺿﺎﻳﺖ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻮﺟﻮد و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻋﺎدي‪.‬‬
 ‫‪ -3‬راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ‬
‫آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺪون راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ اﻓﺮاد ﻣﺘﺨﺼﺺ‪ ،‬ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺨﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد‪ .‬ﺑﻴﻤﺎرﺳـﺘﺎن اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜـﻲ ﺑـﺎ ﺣﻤﺎﻳـﺖ ﻣﺮﺑـﻲ و‬
‫اﺳﺎﺗﻴﺪ راﻫﻨﻤﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻛﺎر ﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬ﻳﻜـﻲ‬
‫از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ وﺟﻮد ارﺗﺒﺎط اﻓﺮاد ﺑﺎ ﺳﺎزﻧﺪه ﻧﺮماﻓﺰار از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻤﻴﻞ ﻳﺎ ﺗﻠﻔﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -4‬آﻣﻮزش ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺟﻠﺴﺎت رودررو‬
‫‪ -5‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺳﺎده‪ ،‬دردﺳﺘﺮس و ارزان‬
‫ﺗﺄﻣﻴﻦﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺎﻳﺪ از اﺑﺰاري اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ رﺿﺎﻳﺖ و ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﻴﻤﺎران را ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ -9‬ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در اﻳﺮان‬

‫دﻳﺪﮔﺎه ﻣﻠﻲ در ﺑﺎره ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻃﺮح ﺗﻜﻔﺎ در ‪ 15‬ﺗﻴﺮ ‪ 1382‬ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳﻤﻲ ﻣﻮﺟﻮدﻳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﺗﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮﺣـﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻜﻔﺎب در ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ و ﺳﻼﻣﺖ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﻃﺮح‪ ،‬ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط ﺑـﻴﻦ اراﺋـﻪ ﺧـﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷـﺘﻲ ﺑـﺎ‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎي ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺴﺘﻪ اﺻﻠﻲ راﻫﺒﺮد ﻃﺮح اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻴﺸـﺘﺮي ﺑـﺮ ﻓﺮاﻳﻨـﺪ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨـﺎﺑﻊ‪ ،‬ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫اﺟﺮاﻳﻲ‪ ،‬ﺗﺤﻮﻳﻞ اﻃﻼﻋﺎت و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻣﻮر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻨﺎوري ارﺗﺒﺎﻃﺎت و اﻃﻼﻋﺎت اﻋﻤﺎل ﮔﺮدد‪ .‬اﺟﺮاي اﻳـﻦ ﻃـﺮح از اﺑﺘـﺪاي ﺳـﺎل‬
‫‪ 1382‬ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ در دو ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺮا ﺷﻮد‪ :‬ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ‪ 1382-1383‬اﻣﻜـﺎن دﺳـﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑـﻪ ﭘﻬﻨـﺎي ﺑﺎﻧـﺪ ﻻزم‬
‫)ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 64‬ﻛﻴﻠﻮﺑﺎﻳﺖ درﺛﺎﻧﻴﻪ( ﺑﺮاي ﻣﺮاﻛﺰ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ‪ ،‬و اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻪ ﭘﻬﻨـﺎي ﺑﺎﻧـﺪ ‪ 2‬ﻣﮕﺎﺑﺎﻳـﺖ در ﺛﺎﻧﻴـﻪ ﻣﻴـﺎن ﻣﺮاﻛﺰاﺻـﻠﻲ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ‬
‫دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ دادهﻫﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳـﻄﻮح ﻣﺴـﺌﻮﻟﻴﺘﻲ و اﻳﺠـﺎد ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﺗﻬﻴـﻪ ﻓﻬﺮﺳـﺖﻫـﺎي‬
‫ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﻲ‪.‬‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم ‪1384 -1389‬زﻳﺮﺑﻨﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪي ﻛﻪ در ﺳﺮﻋﺖﻫﺎي ﺗﻮﺻـﻴﻪ ﺷـﺪه در ﺷـﺒﻜﻪﻫـﺎي ﻣﺤﻠـﻲ و ﻧـﻮاﺣﻲ‬
‫ﮔﺴﺘﺮده دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺟﻮاﺑﮕﻮي ﻧﻴﺎزﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ اﻣﻦ )ﻣﺜﻞ ﻛﺎرتﻫﺎي ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ( ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ از اﺟﺰاي اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در اﻳﺮان ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ) ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻫﺎﺷﻤﻲ ﻧﮋاد( اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﺧﺪﻣﺎت در اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن از‬
‫ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد]‪ .[8‬ﺧﺪﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺳﻄﺢ اﻳﺮان ﭘـﻴﺶﺑﻴﻨـﻲ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺸـﺘﺮ در‬
‫ﺟﻬﺖ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺬﻳﺮش ﺑﻴﻤﺎر و اﻳﺠﺎد ﭘﺮوﻧﺪه ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و از ﻟﺤﺎظ آﻣﻮزﺷﻲ ﺑﻴﺸـﺘﺮ آﻣـﻮزش آﻣـﺎدهﺳـﺎزي‬
‫ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮاي اﺗﺎق ﻋﻤﻞ و دوره ﭘﺲ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻓﻜﺮي در زﻣﻴﻨﻪ اﻳﺠﺎد ﻣﺤﻴﻂ آﻣﻮزﺷﻲ)آﻣﻮزشﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧـﺎرج‬
‫از ﺣﻴﻄﻪ اﻃﻼع رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎﺷﺪ( ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪت در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﻗﺎﻣﺖ دارﻧﺪ‪ ،‬اراﺋﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺤﺚ آﻣﻮزش در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺗﻨﻬﺎ در ﺑﺤﺚ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﻄﺮح ﻣﻲﮔﺮدد و ﺑﺤﺚ آﻣﻮزش ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎران‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻤﺎن آﻣﻮزشﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺧﻮد در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪ -10‬ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‬

‫آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻓﺮاد ﺷﺪه و ﻳﻜﻲ از ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻬﺎي ﻣﻬﻢ در ﻗﺮن ‪ 21‬ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪ .‬ﻋﻠﻲرﻏﻢ‬
‫اﻫﻤﻴﺖ آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬آﻣﻮزش در ﺑﺨﺶ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻫﻨﻮز اﻣﺮي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪ .‬ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي آﻣﻮزش‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺑﻪ اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻣﺎﻫﻬﺎ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﺴﺘﺮي و از ﺑﺎزار ﻛﺎر و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ دور ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻣﻴﺪ‬
‫دوﺑﺎره ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺮوژهاي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﻛﺎرﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﺮوژهﻫﺎ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﭘﺮوژهﻫﺎي ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي‬
‫ﺑﺮاي اﻓﺰاﻳﺶ رﺿﺎﻳﺖ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ اﻳﺠﺎد آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﻧﻴﺎز اﺳﺎﺳﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺷﻤﺎر ﻣﻲرود‪ .‬اﻣﻴﺪ اﺳﺖ در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري‬
‫ﺑﺎﺗﺸﻜﺮ از ﺳﺮﻛﺎر ﺧﺎﻧﻢ ﻣﻬﻨﺪس ﺳﻠﻤﻲ ﺻﺎدق‪ ،1‬ﻛﻪ ﻛﺎر ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻲﺷﻚ ﺑﺪون ﻋﻨﺎﻳﺖ و ﺗﻮﺟﻪ اﻳﺸﺎن ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺛﻤﺮ ﻧﻤﻲرﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ‬
‫‪[1] Bienzle, H. (Ed.) (2008), eHospital: Experiences with ELearning Activities for Patients, Vienna: die Berater. (ISBN‬‬
‫)‪978-3-9502335-3-7‬‬
‫– ‪[2] Bienzle, H. (Ed.) (2008), ELearning for Adult Patients in Hospitals. Experiences – Challenges‬‬
‫)‪Recommendations, Vienna: die Berater. (ISBN 978-3-9502335-4-4‬‬
‫‪[3] Communication from the Commission of 23 October 2006: Adult learning: It is never too late to learn‬‬
‫)‪(COM(2006) 614 final‬‬
‫‪[4] Communication from the Commission of 21.11.2001: Making a European Area of Lifelong Learning a‬‬
‫)‪Reality (COM(2001) 678 final‬‬
‫‪[5] eHospital project: www.e-hospital-project.net‬‬
‫‪[6] Paul Anderson,What is Web 2.0? Ideas, technologies and implications for education, 2007‬‬
‫‪[7] Christian Safran, Denis Helic, Christian Gütl, E-Learning practices and Web 2.0, Conference ICL2007, September 26 -‬‬
‫‪28, 2007 Villach, Austria‬‬
‫‪[8] http://www.anjomanco.com/news/news_item.asp?NewsID=395‬‬

‫‪1‬‬
‫ﺗﻜﻨﺴﻴﻦ رادﻳﻮﻟﻮژي و داﻧﺸﺠﻮي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻧﺮم اﻓﺰار داﻧﺸﮕﺎه ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‬