CONTOH GEOGRAFI PT3 TUGASAN [INSTRUMEN CONTOH 31/5/2014] -fenomena cuaca dan iklim

Bantuan ringkas/ rangka kepada pelajar-pelajar.

(Pelajar dikehendaki menghasilkan tugasan yang tepat dan sangat lengkap daripada ini).

Hujan Asid
Definisi/
konsep

Hujan Asid

Pulau Haba

Pencemaran udara dan

jerebu

Pencemaran udara
Air hujan yang
mengandungi tahap
Merujuk kepada kehadiran
satu atau lebih bahan
keasidan yang tinggi.
pencemar seperti gas-gas,
pH 5
habuk, bahan berbau, zarah,
Mengandungi asid sulfurik
debu dan lain-lain dalam
dan asid nitrit.
ruang atmosfera
Terbentuk daripada proses
kondensasi yang dijalankan Memberi kesan negatif kepada
manusia, tumbuhan , binatang
oleh bahan-bahan
serta persekitaran fizikal
pencemar di udara yang
sesuatu kawasan.
berfungsi sebagai nukleus
kondensasi yang mampu
Jerebu
menyerap wap air, tepu

partikel yang terampai di

dan akhirnya turun sebagai
ruang atmosfera dalam
hujan berasid.
kepekatan yang tinggi.
Partikel terampai ini terbentuk
di dalam keadaan cuaca yang
1

Pulau Haba

Pencemaran Bau

Pulau haba
ditakrifkan sebagai
peningkatan suhu
sesebuah bandar
berbanding suhu di
kawasan sekitar.
Contohnya, suhu di
Lembah Klang (Kuala
Lumpur) ialah beberapa
darjah Celsius lebih
tinggi daripada kawasan
sekitarnya.
Kawasan bandar
menjadi pulau haba.

Pencemaran bau
Didefinisikan sebagai aroma
atau bauan yang kurang
menyenangkan atau dari segi
saintifiknya sebagai
interpritasi hasil penerimaan
ransangan pada sistem deria
bau.

Ciri-ciri:
1. Suhu yang lebih tinggi
atau cuaca yang lebih

Faktor /
Punca /
Sebab

kering dan udaranya yang

panas
stabil yang menghasilkan satu 2. Kelembapan udara
lapisan kabus yang
yang rendah.
menyeliputi ruang atmosfera di 3. Kekerapan kejadian
sesuatu kawasan
hujan perolakan yang
lebih tinggi di bandar
Partikel-partikel ini boleh
berpunca daripada
menyerak dan menyerap
kadar sejatan
cahaya matahari lantas
permukaan yang tinggi
menyebabkan keadaan
dari haba yang lebih
sekelilingnya menjadi kabur
banyak tersimpan di
dan kurang jelas.
bandar.
4. Wujudnya tekanan
udara yang rendah
akibat suhu yang tinggi
di pusat bandar.
5. Komposisi udara atau
lapisan udara yang
tebal diseliputi jerebu
dan bahan pencemar
khususnya dalam
keadaan udara yag
lebih kering di bandar.
1. Perindustrian
1. Pembakaran hutan
1. Kekurangan litupan
tumbuhan atau pokok
Paling
teruk
dialami
pada
Membebaskan bahantahun 1997 disebabkan oleh
pokok peneduh yang
bahan pencemar ke
pembakaran terbuka oleh
mampu bertindak
udara seperti karbon
negara
jiran
menyederhanakan
dioksida, karbon
Menimbulkan masalah
suhu.
monoksida, sulfur
kepada
negara
dan
negara Perubahan landskap
dioksida, hidrokarbonnegara lain yang berdekatan
yang ketara dari
hidrokarbon
seperti
Thailand,
Singapura,
hutan semula jadi
2. Kenderaan bermotor
Brunai dan Filipina.
bertukar kepada
Menggunakan bahan api

Hasil
pembakaran
ini
telah
hutan batu.
fosil sebagai bahan
menghasilkan gas karbon
2. Banyak bahan atau
bakar seperti
monoksida iaitu gas yang
sumber yang boleh
penggunaan petrol tanpa
sangat merbahaya dan boleh
2

1. Dari kawasan pelupusan

sampah
Longgokan sampah di
tempat pembuangan
sampah.
Contoh: di sebelah kantin
sekolah; sering
menimbulkan bau busuk
dan mengganggu
keselesaan warga sekolah.
2. Dari kawasan penternakan
ayam

membawa maut jika dihidu

plumbum.
dalam suatu jangka masa
Pembakaran yang tidak
yang panjang.
lengkap oleh sistem
2.
Pembakaran
bahan api
enjin akan menyebabkan
- arang batu ,gas
gas-gas pencemar
asli ,petroleum merupakan
terbebas ke udara.
punca utama pencemaran
3. Stesen jana kuasa
udara.
elektrik
3. Proses perbandaran
Menggunakan bahan
Proses urbanisasi telah
bakar konvensional
menggalakkan
seperti arang batu,
perkembangan sesebuah
petroleum dan gas asli
bandar dan wujudnya
yang membebaskan
lokasi-lokasi perindustrian
pencemar ke udara.
yang menyediakan peluang
pekerjaan.
Masalah ini wujud ekoran
daripada proses
pertambahan penduduk
sama ada secara semula
jadi atau migrasi.
4. Proses perindustrian
Pertambahan perindustrian
juga banyak membawa
kepada pembebasan bahan
pencemar yang dilepaskan
melalui proses pembakaran
bahan api.
Kehidupan manusia akan
terjejas jika bahan
pencemar tidak dikawal.

menyerap dan
Sikap segelintir penduduk
menyimpan bahangan
yang memelihara ayam
matahari sebagai haba
berhampiran pagar sekolah
pendam seperti
menyebabkan bau busuk
bangunan konkrit, tar,
najis ayam menganggu
aspalt, bahan-bahan
keselesaan warga sekolah.
pencemar udara dan
sebagainya.
3. Dari kawasan perniagaan
Bahang matahari
kedai-kedai makanan
yang tersimpan di
Pembuangan sisa-sisa
waktu siang akan
makanan ke dalam
dibebaskan di waktu
longkang oleh peniaga
malam.
kedai makan
3. Perlepasan gas-gas
menyebabkan longkang
rumah hijau seperti
tersumbat dan
karbon dioksida, karbon
menimbulkan bau busuk
monoksida dan
jika berlarutan.
hidrokarbon daripada
kenderaan dan industri 4. Dari aliran parit yang
yang juga mampu
tersumbat
memerangkap
Air kumbahan dari sektor
bahangan matahari.
perumahan yang dialirkan
4. Perlepasan banyak
ke dalam parit boleh
tenaga haba di bandar
mendatangkan
yang berpunca dari
pencemaran bau apabila
sumber janakuasa
parit ini dipenuhi sampahkilang, sumber
sarap yang menyebabnya
kenderaan bergerak
tersumbat.
dan juga dari
metabolisme badan
5. Daripada sikap pengguna
manusia sendiri yang
Penggunaan tandas tanpa
ramai tinggal di bandar.
usaha untuk menjaga
kebersihannya
menyebabkan berlakunya
pencemaran bau.
Contoh: sikap pelajar yang

menyerahkan tugas
membersihkan tandas
kepada pekerja di sekolah
menyebabkan mereka
tidak menjaga kebersihan
tandas selepas
menggunakannya.

Kesan

1. Gangguan kesihatan
Memudaratkan
kesihatan golongan tua
dan muda terutama
penyakit asma.
Kanak-kanak: batuk,
alergi, selesema.
2. Tanah dan tumbuhan
Kemusnahan hutan
kerana terkena hujan
asid.
Kandungan alkali dan
asid dalam tanah
menjadi tidak seimbang
dan mempengaruhi
keseimbangan dan
kestabilan tanah.
pH 6 sebabkan bahan
organik tanah mati dan
menjadi tidak subur
kerana tiada nutrien.
3. Kerosakan harta benda
Warna bangunan &
kereta luntur
Mempercepatkan proses
pengaratan besi spt.
bangunan tinggi &
jambatan.

1. Kesihatan
Kesan paling ketara adalah
terhadap sistem pernafasan
manusia.
2. Mengurangkan jarak
penglihatan
Pandangan menjadi kabur
apabila sesuatu objek tidak
dapat dibezakan dengan
latar belakangnya.
Membawa masalah besar
kepada aktiviti ekonomi dan
harian penduduk.
3. Sektor pertanian
Tumbuhan memerlukan
udara untuk menjalankan
proses fotosintesis dan
tumbesaran.
Udara yang mengandungi
bahan pencemar
mengakibatkan kekurangan
karbon dioksida untuk proses
penghasilan klorofil lalu
mengakibatkan tumbuhan
menguning dan mati.
4. Kesan ke atmosfera
Bahan pencemar seperti
klorofloro karbon (cfc)
mengakibatkan lapisan ozon
4

Antara kesan-kesan akibat 1. Bau busuk

fenomena pulau haba
Longgokan sampah sarap
terhadap alam sekitar
di tempat pembuangan
ialah
sampah dan keadaan
1. Peningkatan suhu
tandas yang kotor tanpa
2. Kelembapan
penjagaan kebersihan
bandingan rendah
yang sempurna boleh
3. Kadar kehilangan air
menyebabkan bau busuk.
dari badan tinggi /
rehaidrasi tinggi
2. Udara tercemar
4. Kadar penggunaan
Longgokan najis haiwan
pendingin hawa
seperti najis ayam boleh
meningkat
mencemarkan udara
5. Menjejaskan aktiviti
dengan gas metana dan
seharian penduduk
mendatangkan bau yang
6. Tekanan udara
amat busuk.
menjadi rendah
7. Pergerakan udara
3. Pembiakan lalat
agak terbatas
Longgokan sisa makanan
8. Gas oksigen
yang dibuang oleh pihak
berkurangan
kantin ke tempat
9. Gas karbon dioksida
pembuangan sampah
meningkat
menjadi punca pembiakan
lalat yang banyak di
persekitaran sekolah.
Keadaan ini merupakan
situasi yang tidak sihat
bagi kesihatan warga

 Memerlukan kos tinggi

untuk proses membaik
pulih.

1. Perundangan
Langkah
Penguatkuasaan undang
mengatasi

- undang oleh kerajaan

seperti menggubal
undang-undang alam
sekitar sedia ada.
2. Pendidikan
Mengadakan kempen,
ceramah atau pun aktiviti
kemasyarakatan akan
kesedaran penjagaan
alam sekitar.
3. Pengurusan
Proses liming: batu kapur

menjadi nipis dan bocor

kerana tindak balas sehingga
menguraikan oksigen yang
membentuknya.
Akibatnya, kandungan
karbon dioksida dalam udara
meningkat, memberi kesan
kepada rumah hijau, dan
kepanasan bumi meningkat.
Penipisan lapisan ozon akan
mengakibatkan sinar ultraungu menembusi atmosfera
tanpa lapisan dan
menjejaskan kesihatan
manusia.

1. Undang-undang
Mengenakan tindakan
undang-undang terhadap
individu mahupun syarikat
yang melakukan
pembakaran awam
terutamanya di kawasan
ladang.
2. Pembenihan awan
Dilakukan bagi memastikan
hujan turun kerana hujan
merupakan pembersih
udara semula jadi yang
5

sekolah.
4. Penyakit
Persekitaran yang dipenuhi
lalat memudahkan
merebaknya penyakit.
Penyajian makanan yang
tidak sempurna
mendedahkan makanan
dihinggap lalat
berkemungkinan
berlakunya keracunan
makanan.
5. Air tercemar
Parit yang dicemari dengan
air kumbahan kawasan
perumahan dan tersumbat
bukan sahaja menimbulkan
bau busuk tetapi juga
menyebabkan berlakunya
pencemaran air.
1. Penguatkuasaan Undang1. Meningkatkan
kawasan hijau atau
undang
zon penampan di
Pihak sekolah boleh
kawasan bandar
menghantar surat kepada
Pihak Berkuasa Tempatan
Dapat meningkatkan
proses sejatan di
(PBT) seperti Majlis
kawasan bandar
Bandaraya Petaling Jaya
dan mengurangkan
(MBPJ) untuk mengambil
kadar penyimpanan
tindakan terhadap
haba pendam oleh
Konsortium Alam Flora
bahan-bahan
apabila pihaknya tidak
binaan.
mengangkut sampah
sebagaimana yang
Keadaan

diletakkan ke dalam air

tasik yang berasid untuk
dineutralkan.

Menghadkan pelepasan
gas pencemar udara ke
atmosfera.
Memperkenalkan
pemasangan scrubbers
di cerobong asap di
kilang-kilang untuk
menapis gas sulfur
dioksida.
Penggunaan sistem
denitrifikasi dan
dinyahsulfur.
Hadkan pelepasan asap pihak berkuasa perlu
memantau kegiatan
ekonomi setempat
terutamanya yang
membabitkan kilangkilang besar.
Mengawal aktiviti
manusia - Orang ramai
tidak dibenarkan
membuat pembakaran
terbuka.
Pulihkan tasik dan sungai
- Aktiviti gotong-royong
perlu digalakkan dan
dijalankan dengan lebih
giat lagi.

terbaik.
persekitaran bandar
dijadualkan sehingga
3. Melalui pendidikan
menjadi lebih sejuk
menimbulkan bau busuk
apabila kadar
akibat longgokan sampah
Seperti program pendidikan
kelembapan
yang banyak di tempat
alam sekitar iaitu sama ada
bandingan lebih
pembuangan sampah.
secara formal atau tidak
tinggi.
formal untuk meningkatkan
Pihak sekolah juga boleh
kesedaran orang ramai
menghantar surat
terhadap alam sekitar serta 2. Peningkatan
pemberitahuan kepada
kawasan badan air.
tanggungjawab bagi
MBPJ tentang kegiatan
Peranan badan air
memperbaiki dan
penternakan ayam di tepi
dalam
menjaganya.
pagar sekolah.
mengurangkan suhu
4. Tanggungjawab orang ramai
di kawasan bandar. 2. Gotong Royong
Menggunakan kenderaan
Membanyakkan
awam atau berkongsi
Pihak sekolah boleh
kawasan pancutan
kenderaan.
melaksanakan program
air di kawasan
gotong-royong
Pemilik kenderaan harus
bandar boleh juga
membersihkan kawasan
memastikan kenderaan
mengurangkan
sekolah melalui Program
tidak melepaskan asap
kadar suhu yang
Gotong Royong Perdana
hitam.
tinggi.
yang menjadi aktiviti
Membuat laporan jika
tahunan sekolah.
Pancutan air mampu
terdapat sebarang
meningkatkan
kadar

Kawasan
sekolah bukan
pembakaran terbuka.
kelembapan
sahaja bebas daripada
bandingan dan
pencemaran bau malah
dengan itu
dapat menceriakan
mengurangkan suhu
kawasan sekolah dengan
sekitaran dalam
penanaman pokok di
bandar.
sekitar kawasan sekolah.
3. Pengurangan
penggunaan bahan
3. Program Kitar Semula
berbentuk cermin
Bahan-bahan buangan
atau yang mampu
seperti kertas, botol plastik
memantulkan
dan kotak kertas boleh
bahangan pada kadar
dikitar semula.
yang tinggi.
Pelajar digalakkan
Ini disebabkan
menyertai program ini
6

peningkatan
supaya longgokan sampah
pantulan bahangan
di tempat pembuangan
boleh meningkatkan
sampah dapat
pembebasan haba
dikurangkan.
ke ruang sekitaran
Kerusi dan meja yang
bandar.
rosak juga dibaik pulih oleh
4. Konsep penanaman
pelajar melalui Aktiviti
pokok di atas
Selepas PMR.
bumbung-bumbung
bangunan yang rata
4. Pendidikan Alam Sekitar
atau konsep
Panitia Sivik boleh
bumbung hijau.
menjalankan aktiviti kitar
Masalah banjir kilat
semula dengan tujuan
di kawasan bandar
menerapkan kesedaran
boleh dikurangkan di
kepada pelajar mengenai
samping
kepentingan menjaga
mengurangkan
kebersihan kelas.
masalah suhu
Setiap kelas perlu
bandar yang tinggi.
diletakkan satu bakul untuk
diisi dengan bahan kitar
semula dan dihantar ke
pusat kitar semula.