RAZVOJ MISLI O

DRUTVU
IV predavanje

Raanje nauke o drutvu

Sociologija kao odgovor na veliku
drutvenu transformaciju XVIII i XIX veka
Industrijska revolucija - industrijalizacija,
urbanizacija, sekularizacija
Razvoj nauke, tehnike, medicine
Sve izraenije drutvene nejednakosti

 Ogist Kont (1798-1857)

Emil Dirkem (1858-1917)
Karl Marks (1818-1883)
Maks Veber (1864-1920)

Ogist Kont
Prvi sistematizovao novu nauku o drutvu i
dao joj naziv sociologija
Predmet statika i dinamika drutva
Metod pozitivizam
Faze u razvoju ljudskog uma teoloka,
metafizika i nauna (pozitivna)

Shematski prikaz tri stadijuma

razvoja drutva
zvoj
vni ra
o
h
u
D

Teoloki
(fiktivan)

Metafiziki
(apstraktan)

Nauni
(pozitivan)

Istorijski razvoj

Emil Dirkem

1.
2.

Drutvene injenice-kao stvari

Drutvo se sastoji iz dva osnovna elementa:
Idejno jezgro
Morfoloka struktura
Osnovni vezivni faktor drutva je kolektivna svest.
Kolektivna svest se sastoji iz: kolektivnih naina
delovanja, miljenje i oseanja i ona je obavezna za
sve pojedince tj. prinudna.
Kolektivna svest se usvaja putem socijalizacije
Anomija
Utemeljiva funkcionalizma

Funkcionalizam

Drutvo kao sistem povezanih delova

1. Svaka drutvena pojava povezana je sa

drugim drutvenim pojavama
2. Svaka drutvena pojava ima svoju ulogu u
drutvu
3. Funkcija drutvene pojave uvek je
pozitivna

Karl Marks

Kapitalizam
Drutvena struktura
Klasna borba-motor istorije
Oduvek sukob dve osnovne klase
eksploatatori i eksploatisani
Marksizam

DRUTVENA
SVEST
POLITIKA I
PRAVNA
NADGRADNJA

MATERIJALNA BAZA
(Proizvodne snage i proizvodni odnosi)

Maks Veber

Predmet sociologije drutveno

delanje
etri osnovna tipa delanja:
1.
2.
3.
4.

Ciljno-racionalno
Vrednosno-racionalno
Afektivno
Tradicionalno

Protestantska etika kao bitan faktor

razvoja kapitalizma
Birokratija kao najracionalniji oblik
uprave
Tri oblika vlasti
1. Racionalna
2. Harizmatska
3. Tradicionalna